Hoe 'n Brexit onze band met Duitsland verstevigt

UITGELICHT

“WE LIJKEN STEEDS MEER OP ELKAAR” TEKST RENE VAN STEKELENBORG BEELD ISTOCK

Grappig, toevallig en shockerend, dat zijn toch wel de kernwoorden van mijn afgelopen weekend. Waarom? Omdat ik me net op macro- en microniveau aan het voorbereiden ben op een gesprek met de Duits-Nederlandse Handelskamer over de belangenbehartiging en promotie van wederzijdse handelsbelangen van de twee buurlanden, terwijl een paar honderd kilometer Westwaarts de Britten zonodig uit de EU willen stappen omdat zij denken dat het Verenigd Koninkrijk beter af is zonder lidstaten die willen meedenken over gezamenlijke handelsbetrekkingen en –belangen.

“HOE ’N BREXIT ONZE RELATIE MET DUITSLAND VERSTEVIGT” Er is me de afgelopen week veelvuldig gevraagd hoe Nederlanders in elkaar steken en hoe Duitsers zijn en bij ons overkomen.

Na grondige interviews met kleine zelfstandigen en mkb’ers die zaken doen met onze Oosterburen, ben ik de uitkomsten gaan afzetten tegen tal van vooroordelen. En, sommige daarvan zijn absoluut waar en daar mag je best trots op zijn. Tegelijkertijd werk ik voor een soort Engelse variant op ons instituut Clingendael wat persinfo uit die te maken heeft met wereldwijde risicogebieden, brandhaarden en gevaarlijke plekken waar terrorismedreiging, kapingen, gijzelingen en piraterij aan de orde van de dag zijn.

“Wie hunkert naar ’n roemrijk verleden heeft weinig toekomstvisie” Ik hoorde het commentaar van onze premier Rutte op de Brexit: “We zijn beide handelsnaties en groot geworden in de zeevaart.” Hij had hier zijn teleurstelling over de uitkomst kunnen uitspreken. En, hij had een voorschot kunnen nemen op alle Wilders-­‐ mensjes in ons land en de rampzalige gevolgen kunnen schetsen, mochten de PVV’ers gesterkt zijn in het afstevenen op een ‘nexit’. Maar nee, hij begon over de handelsgeest en de foute historie van zowel Engeland als Nederland. En, daarmee zei onze eerste burger van Nederland zoiets als: “We hebben de wereldzeeën bevaren om te plunderen, te knechten, te kolonialiseren en te stelen om onze eigen economie een boost te geven.

Die geschiedenis delen we met de Britten en daar zijn we trots op.” Op geen enkele manier denken Engelsen na over de sporen die de imperialistische handelsgeest van het Verenigd Koninkrijk heeft nagelaten. Op geen enkele manier snappen Britten niet dat juist de Windsors, Churchill en Thatcher op de wereldkaart smeulende puinhopen hebben achtergelaten en op geen enkele wijze snappen de ‘eilanders’ dat de regels die zij ooit bedachten voor politiek, spelletjes en sporten, beter en succesvoller worden nageleefd door andere landen, andere culturen en andere generaties mensen. De wereld zit niet meer te wachten op the Beatles, een Fred Perry, een Bobby Charlton of een Phil Taylor. Zelfs Schotland, Wales en Ierland snappen dat. Net als onze eigen Joris Luijendijk die de treurige afgrond beschrijft waarin ’s werelds grootste financiële hart genaamd: ‘The City’ dreigt te vallen.

Feitenkennis Nee op cultureel, sociaal-­‐maatschappelijk, financieel en economisch niveau is Duitsland het enige land ter wereld dat wereldwijd op de vingers is getikt qua expansiedrift. Vele generaties hebben geboet voor het verleden van hun voorouders. Het heeft ertoe geleid dat Duitsers in alles zekerheid willen inbouwen voor de toekomst en niet kijken naar wat ooit een roemrijk ‘empire’ was. Ze zweren bij handelsoverschotten, sluitende begrotingen en ze lullen niet maar poetsen net zo lang totdat ze een entiteit van de G7 zijn. In de kunst-­‐ en cultuursector, in de financiële sector, in de automotive industrie, in de medische wereld, in de farmaceutische industrie, in de sport, in de energiesector, in de wereld van de bio-­‐agrarische cultuur, in de ict, in de elektronica en zelfs in de offshore-­‐industrie. Een beetje Duitser laat zich pas horen als hij zeker weet dat hij recht van spreken en het gelijk aan zijn kant heeft. Bewijs het tegendeel maar als het niet zo is. Duitsland heeft niet voor niets de afgelopen eeuwen de meeste antropologen en sociologen voortgebracht. Ze hebben kennis opgedaan over de houding en gedrag van andere volken en culturen en weten hoe belangrijk hoffelijkheid en correctheid in het bejegenen van mensen is.

De vorm als opportunistisch bindmiddel Nederlanders dwepen net als de Engelsen met hun roemrijke verleden. Stiekem vinden we onze VOC-­‐mentaliteit, onze slavenhandel, ons kolonialisme, onze apartheid, onze wapenhandel, onze handel in voorkennis, onze Shell-­‐bemoeienissen en onze politionele acties best oké. Het heeft er toch maar mooi voor gezorgd dat we een rijk landje zijn.

Diep in ons hart weten we dat ons verleden niet deugt en we zijn ermee weggekomen.

We zijn heer en meester in het idee van de symboolpolitiek, een opportunistische zienswijze die per maand kan verschillen omdat we ruiken dat er ergens wat te halen valt. De ene keer is Rusland met zijn Hermitage onze grootste knuffel, de maand erop is het de Oekraïne en net zo makkelijk haalt onze koning twee schattige Chinese pandaberen op afbetaling in huis. We weten dat het niet klopt en nergens over gaat maar we verdoezelen de acties met wat kleurtjes, leuke lettertypen, een prikkelende verpakking en een ‘Dutch Design’ en presenteren het alsof wij zelfstandig het wiel hebben uitgevonden.

We kunnen heel goed gebakken lucht verkopen. Daar steken we mensen mee aan. In onze directheid en schattige tongval zijn Nederlanders de Costa-­‐proppers van de wereldeconomie. We bluffen wat met hoogwaardige kennis en schieten mensen aan op emoties terwijl we weten dat de toko; ons nationale restaurant annex discotheek van geen meter loopt. Het is er niet gezellig, de barprijzen rijzen de pan uit en de muziek is een digitale trancebewerking van een Hongaars spookorkestje.

Inhoudelijk gaan we nergens over. Onze grote bek is er een van een tandeloze leeuw die maar blijft zoeken naar de juiste woordenschat.

Wat van ver komt is lekker Zo lekker dat we zijn vergeten hoe groot en invloedrijk onze Oosterbuur is. En hoe goed onze kenniseconomie met zijn gigantisch goede universiteiten, onderzoeksinstituten en researchcentra wel niet zijn.

Nederland is een perfecte softwareleverancier voor veel Duitse hardware. We moeten alleen snappen dat in kennis van besturingssystemen wij absoluut niet de wijsheid in pacht hebben. Daar zijn we samen voor verantwoordelijk, juist in de EU met vele verschillende culturen en gebruiken. Een gemiddelde Duitser van 45 jaar snapt dat. Een Nederlander van dezelfde leeftijd is daar nog niet zo zeker van.

Bewezen diensten op de lange termijn Wie ooit uitpluist hoe De Nederlandsche Bank is ontstaan en wie als eerste grootschalige leningen heeft verstrekt aan onze armlastige koning Willem I die de staatschulden tot astronomische bedragen wist op te drijven, die weet dat Duitsland vaker een reddende engel dan een agressor van Nederland is geweest. Door onze rigide focus op driedubbele winsten, op Amerikaans kapitalisme, op investeringsmaatschappijen en op beleggingsfondsen met onrealistische rendementen zijn we vergeten dat een Deutsche Bank of een Lufthansa zonder kapitaalinjecties van buitenaf altijd maar beetje bij beetje zijn blijven groeien tot internationaal opererende organisaties zonder kekke huisstijl, zonder grootschalig sponsorbeleid maar met de beste werknemers en ex-­‐werknemers die tot op de dag van vandaag als ambassadeur van de Duitse gestage economie, de lange adem, de loyaliteit en het sterke vertrouwen dienen. Het idee van de microkredieten van Koningin Maxima is dan ook afkomstig van haar voormalige werkgever Deutsche Bank in Argentinië en Brazilië. Bewezen diensten met bewezen resultaat.

Duitsland staat zeer welwillend tegenover de Nederlandse knowhow. Het heeft ons jarenlang gewaarschuwd voor wat er met Fokker, de Hoogovens en de V&D is gebeurd. Laten we nu, zeker met de Brexit, de uitnodigingen van onze Oosterbuur accepteren en op micro-­‐ en macroniveau eens aannemen hoe goed hun case studies voor het bedrijfsleven hebben uitgepakt.

Daar hebben we geen enkel ouderwets Brits denken voor nodig. Niet binnen en niet buiten de EU.