magazine
H HA AA AR RL LE EM M S SO OC CIIO OL LO OG GY Y E ED DIIT TIIO ON N
Sterke Merken ✱ Zelfreflectie ✱ Historisch Besef ✱ City Marketing ✱ Eigenwaarde ✱ Heartcore Haarlem ✱ Zonder iets blijft ‘t niets ✱ Wat de buren vinden ✱ Stadsiconen
“We, in this country, in this generation, are -- by destiny rather than by choice -- the watchmen on the walls of world freedom. We ask, therefore, that we may be worthy of our power and responsibility, that we may exercise our strength with wisdom and restraint, and that we may achieve in our time and for all time the ancient vision of "peace on earth, good will toward men." That must always be our goal, and the righteousness of our cause must always underlie our strength.� John F. Kennedy
Only the sheep, the shepherds, the keepers and the fools are the ones who have got something to tell. Cervantes, Don Quichote, Sancho Pansa, the man from La Mancha and all their followers really do go up against all odds. They don’t even know why themselves! Keep fighting windmills if you strongly believe they’re all monsters anyway! If you’re able to listen, you’re able to comprehend, to understand and to figure things out. My mission is to make this world a better, nicer and more beautiful place by contributing positive news, solely without egos, politics and economics but with true emotions and convincing stories.
INDEX Sterke Merken Zelfreflectie Historisch Besef Citymarketing Eigenwaarde Heartcore Haarlem Zonder Iets blijft het Niets Wat de buren vinden Stadsiconen
page page page page page page page page page
6 9 11 13 15 17 19 21 23
STERKE MERKEN Haarlem was ooit de stad van Droste, van Teva, van Figee, van Kuyichi, van K-‐Swiss, van EMI-‐Bovema, van Joh. Enschedé, van Sony Music, van Roadrunner, van Phonogram, van Blooker, van Joost Swarte, van Haarlemmerolie, van Kenau, van Malle Babbe, van Bomans, van Frans Hals, maar ook van Gottmer en het Nederlands Bijbel Genootschap. Vroeger zei men nog in een adem dat Haarlem de stad van de grafische industrie was, van de linnenproductie, van 150 bierbrouwers aan het Spaarne en van de meeste journalisten per vierkante meter centrum. Haarlem heeft slechts een status hoog te houden van een sterke (traditionele) mkb-‐ en retailsector, maar de gemeente heeft nooit willen snappen hoe die zijn om te zetten in sterke merken die de stad maken tot wat het is. Niemand heeft hier zich ooit afgevraagd waarom het Maastrichtse bedrijf Snacksons ver buiten de stadsgrenzen naam heeft weten op te bouwen. Niemand heeft zich bekommerd om de David-‐status van Van der Pigge en niemand weet meer waarom de broertjes Philips uit Zaltbommel zich in Eindhoven gingen vestigen. In alle gevallen heeft het met geld en een pioniersrol te maken. Snacksons was jarenlang de kleine lokale tegenhanger die het grote McDonalds-‐geweld uit de binnenstad van Maastricht wist te weren. Van der Pigge wilde nimmer wijken voor het grote arrogante geld van Vroom & Dreesmann en de broertjes Philips werden Zaltbommel uitgepest omdat ze daar belachelijk hoge huurprijzen vroegen voor een fabriekspandje dat compleet gerenoveerd moest worden. Haarlem staat op het punt om met trots eigen sterke nieuwe merken uit te bouwen tot een eerlijk retailbroedplaats, als we gezamenlijk maar de keuze voor een betekenisvolle maakindustrie willen maken.
In Nederland en in Haarlem met haar mkb-‐traditie in het bijzonder geloven we in warenhuizen als combi van de retail-‐, de maak-‐ en merkindustrie als commerciële, maar eerlijke en oprechte Madurodammetjes per stad. Wij weten wat volop consumenten echt willen, we snappen dat de focus op liefde voor echte, eerlijke producten steeds groter wordt en we erkennen de kracht van gezamenlijke producten, services en merken als gebundelde ‘business builders’. Een gemeente is één groot warenhuis en dus naast een shop-‐in-‐shop-‐ formule in alternatieve vorm ook een facilitair huis waar retailers, ondernemers, kleine zelfstandigen en producenten elkaar ontmoeten. Noem het een gemeentelijke handelskamer of een retail-‐academy binnen een paar laat-‐Middeleeuwse stadsmuren. Voor de gemeente Haarlem heb ik een stappenplan uitgewerkt: • We moeten van pop-‐up spaces naar een gemeentelijke pop-‐up retail warehouse; • We moeten offline naar een online verzamelplaats als een soort gemeentelijke fysieke Etsy; • We moeten naar een retail verzamelplaats van branding collectives & unique reputations; • We moeten van retail uithangbord naar city marketing richtingaanwijzers in de stad; • We moeten van richtingaanwijzers in de stad naar een promotional citymarketing warehouse brand; • We moeten van een Unique Selling Warehouse Point naar snelkookpan-‐retail stageplekken; • We moeten richting eigen ‘Covent Gardens’, maak-‐ en marktplaatsen waar het allemaal gebeurt, van foodcourt tot podiumkunsten als straatcultuur: één overview van wat Haarlem te bieden heeft op maatschappelijk, duurzaam, technisch, maakbaar en cultureel vlak. Daarbij denk ik dat de gemeente voor kleine zelfstandige ondernemers de branding, pr en reclame kan verzorgen onder de paraplunaam van de economische stad middels een webshop, middels Pinterest en middels een Printerest magazine en nieuwsbrief om gezamenlijk een duurzaam en maakbaar imago op te bouwen. Noem het een gemeentelijk prijzencircuskrantje nieuwe stijl. Dus ja, de gemeente kan zomaar de ideale kleine reus zijn in het midden van de Randstad die weet hoe te managen en Haarlemmers weet te verbinden. Namens de gemeente, namens sociaal-‐maatschappelijke en culturele organisaties en namens werkgevers. Als je wilt dat het kan, dan kan het.
I like to be here. Oh, and yeah, the serve okay food, bold cups of coffee and they pay tribute to one of the finest people within the field of arts and literature in the Netherlands. Wolkers is just what you want a lunchroom to be. Wolkers http://www.facebook.com/pages/Bar-‐ Wolkers/
ZELFREFLECTIE ,,Je gaat het pas zien als je het doorhebt’’ is een van de bekendste uitspraken van Johan Cruijff. Degenen die dat snappen vinden het geniaal, degenen die zonder ziel en zaligheid het liefst met alle winden meewaaien, die doen Cruijff nog steeds af als een Amsterdamse grote bek met het verstand van slechts een voetballer. We The People Wij Haarlemmers kunnen wel van de daken schreeuwen dat we zo goed bezig zijn, overal verstand van hebben en de een na de andere prijs opeisen voor beste winkelstad, beste uitgaansgebied, beste blanke leefomgeving, beste woonplaats en beste dit en dat, de waarheid is dat we bijzonder veel geld, mensen en industrieën hebben zien wegkwijnen. Wat Paul Rutten in 2005 al opwierp in zijn rapport: ‘Creatieve Bedrijvigheid in Haarlem’ is een nog heter hangijzer voor de stad geworden. Omdat de leegstand groter is, de crisis aanhoudt, de bedrijvigheid nog nauwelijks iets voorstelt, Haarlem geen studentenstad is maar een levend Monopolyspel voor makelaars en vastgoedhandelaren en wij als irritante, niet uit te roeien muggen bezien worden in een moeras dat steeds meer begint te stinken. Verzameling stadsstenen We waren ooit literatuurstad, honkbalstad, sportstad, beste winkelstad, cacaostad, uitgeversstad, bierstad, mediastad, journalistenstad, muziekstad, blankstad, Figee-‐ en Storkstad, grafische stad, kunsthandelstad en geld-‐ en postzegelstad. Als het Haarlems Dagblad 2017 niet overleeft, dan zijn de twee enig overgebleven grootste werkgevers de gemeente en de provincie. En, dan zij we dus raamambtenaarstad. Onze core-‐ business is dat we naar buiten kijken en ons troosten met de gedachte dat we een aardige stadskern hebben. Verder niets. Was dat wel zo, dan hadden we plannen van 12 jaar geleden op zijn minst kunnen oppakken, voorleggen en uitvoeren.
Waarom wonen we bij elkaar? Als je niet meer snapt waarom mensen elkaar opzoeken om handel te drijven op een markt, dan snap je dus ook niet meer hoe een kliek van mensen op een kluitje heeft kunnen uitgroeien tot een stad van bedrijvigheid, van afhankelijkheidsrelaties en van samenwerkingen. In tegenstelling tot Assen, Den Bosch, Deventer, Nijmegen, Lelystad en Zoetermeer zijn we verworden tot een openluchtmuseum waarbij alles moet blijven zoals het was, inclusief de folklore van wat mandenvlechters, jeneverstokers en klompendansende malloten voor een paar verdwaalde Chinese toeristen op jaarbasis. Jongeren zoeken hun heil elders, ouderen gaan dood en wat overblijft is een gefrustreerde werkende middenklasse die geen enkele ruggensteun voelt van de gemeente om er samen iets van te maken. We hopen maar dat er tussen de Chinese toeristen een keer een geldschieter opduikt die ons voor de eredivisie wil behouden. Ondertussen bestuderen we elke dag onze archieven in de hoop een keer een flinke klapper te kunnen maken bij een taxateur die met regelmaat bij Tussen Kunst & Kitsch te zien is. Lijfbehoud Als wij in Haarlem ons verdiepen in de sterktes van ons verleden, dan zijn we aardig op weg om ons te verbinden aan elkaar en aan onze mogelijkheden in de stad. Dat wiel hoeven we immers niet meer opnieuw uit te vinden. Bovendien is het heel logisch en het gebaart van goede wil als we eens om ons heen kijken welke geschiedenis de ons omringende gemeenten hebben en uitventen. Wist je dat de Universiteit Leiden verschillende dependances heeft in het hartje van Den Haag? En is daar ooit een wethouder in het Haagse over gestruikeld? Had Den Haag niet een massaal en arrogant ‘nee’ moeten aanroepen tegen de komst van Leiden? Soms moet je je trots opzij willen zetten.
Iwan van Melle a.k.a. Subalpin started as a young kid making long night with spray-‐cans. Nowadays he’s a graphic designer specialized in image and logo design. He’s also member/owner of stichting Cozmic. Now active in graphic design in sports/music/art and fashion. Iwan van Melle http://subalpin.tumblr.com/
HISTORISCH BESEF Het scheldwoord ‘Mug’ werd in de vijftiende eeuw al schertsend gebruikt in de Rederijkerskamers van Amsterdam, Leiden en Delft voor dé Haarlemmer. Waarschijnlijk doelde men op de kleinzieligheid of kleingeestigheid van de gemiddelde Haarlemmer. Altijd in de schaduw en alleen ,,Een mug haalt overal zijn bloed vandaan, maar het insect weet instinctief wanneer hij moet toeslaan. Zeer zorgvuldig spaart hij zijn krachten en opereert het liefst in de schaduw en alleen’’, aldus de Rederijkers in Leiden en Amsterdam. Ze zinspeelden op het idee van uitgekookte slimheid, gulzigheid en het leven op kosten van een ander. Zij zijn de eersten die de vrekkigheid van de Haarlemmer aan de kaak stellen. Allesbehalve solidair Haarlemmers zagen zichzelf graag als muggen omdat zij de reus van het Spaanse leger wilden verslaan. Ze blijven irriteren en steken uitdelen. De Spanjaarden op hun beurt erkenden de spaarzame krachten van de Haarlemmer als mug. In hun ogen waren Haarlemmers nietig, stiekem en prevaleerden zij het eigenbelang ver boven het groepsbelang. Een mug is allesbehalve een solidair beestje. Het pas ook in het kader van de Haarlemmer die pas in actie komt als er persoonlijk gewin in het spel komt. Zo werd Kenau Simonsdochter Hasselaer door de Spanjaarden gezien als een rijkeluisdochter die enkel voor eigen status vocht en totaal geen acht sloeg op stadsbelangen of mede-‐Haarlemmers. Haarlem is altijd een armlastige migrantenstad geweest. Haarlem kende textielnijverheid, scheepsbouw en veel bierbrouwerijen. De welvaart werd nadelig beïnvloed door de Kabeljauwse Twisten, de Opstand van het Kaas-‐ en Broodvolk en de Tachtigjarige Oorlog. Honger en de pest maakten het genereuze gemoed van de Haarlemmer er in de eerstvolgende decennia niet beter op. Het zijn uiteindelijk de Vlaamse en Franse immigranten die met linnennijverheid de
stad economisch er bovenop hielpen. Door de jaren heen kennen we de insteek van kunstenaar Coornhert die in zijn visuele zinnespelen de Haarlemmer vooral trachtte neer te zetten als d’Eenvoudige Mensch, een protagonist in spelen van deugd en ondeugd. Ook kunstenaar Maarten van Heemskerck schilderde en tekende het liefst simpele zielen die, ontdaan van alle rijkdom en overvloed, zich een geduldig en lijdzaam leven waanden. Veel Haarlemmers identificeerden zich met deze personages. Ze vergaten echter dat hebberigheid en gierigheid totaal niet tot de deugden behoorden waartoe Coornhert en Van Heemskerk aanspoorden. Opvallend is het grote aantal spelen in Haarlemse rederijkerskringen waarin de besteding van geld en egoïstische handelspraktijken aan de orde worden gesteld. Heijnszoon Adriaensz, in dezelfde periode als Louis Jansz factor van Trou Moet Blijcken, behandelt het onderwerp in zijn spel ‘Vanden Neering’. Het is een soort belegeringsspel waarin het personage Neering, enigszins vergelijkbaar met het personage Cooren in het gelijknamige spel van Jansz, door Eijgen Baet, Loghen, Bedrogh en Cracht, de personificatie van ondeugdelijk handelen in economics, wordt opgesloten in een kasteel. Eerder al, in 1560, hadden de rederijkers van Lieft Boven Al het spel ‘Deerste vader en deerste moeder’ opgevoerd, waarin een edelman, knecht, koopman, burger en boer met het personage Simpel Nootdruft spreken over hun besteding van geld en bezit. Haarlem kende binnen en buiten de stad veel charitatieve armenzorg, hofjes voor weduwen en wezen en benefietwedstrijden. Juist de Haarlemmer kon met eigen ogen aanschouwen hoe armen van de ondergang werden gered in een politiek vermakelijk steekspel van gunningen en de mantel der liefde. Het wekte wrevel in een stad waar iedereen met honger, de pest en allesverwoestende branden te maken had. Zoals eerder gezegd; de brutalen hebben de halve wereld.
Normally there’s something wrong with paper cuts. But not with Ytje Veenstra, a Haarlem based artist who draws, stencils, copies, cuts and paints her and my favorite pieces of art. She has exposed her work just all around the world. Now, it’s time for her to get recognized big time. Ytje Veenstra www.ytje.com
CITYMARKETING Toen in de 18e eeuw Haarlem in een diepe crisis belandde en al het kapitaal zijn toevlucht nam tot Amsterdam stapelde de verbitterdheid zich op. Wie maalde er nog om ons vrome en deugdelijke Haarlem als we nog geen 20.000 inwoners meer over hadden die iets voor elkaar kunnen of willen betekenen? De Heilige Gangulf Wat stelde de verering van de heilige Gangulf van Varennes in het bisdom Haarlem nog voor? Ook Gangulf was het toonbeeld van hoe je vrekkige boeren moest behandelen. Hij kocht van een boer een waterput op en liet de arme drommel verdorsten. De put zou elders Gods oordelen verkondigen en wonderen verrichten. Feit is dat Haarlem en het bisdom Luik de enige steden van Noord-‐Europa zijn die Gangulf vereerden en die beide failliet of zo goed als failliet zijn verklaard.
bepalen en heb je het vertrouwen en geduld om een plan tot je te nemen en het stap voor stap uit te werken? 2. Weet je hoe de nieuwe economie werkt? In strikt commerciële zin kiest men slechts producten op basis van de laagste prijs. Tenzij je aantoonbare meerwaarde biedt en men jou vertrouwt. 3. Zijn mijn doelstelling en keuzes helder? Om te groeien moeten je inkomensdoelstellingen, nichemarkt, jouw producten en jouw business model helder zijn. 4. Wat is je nichemarkt en wie zijn jouw ideale klanten? Richt je je op iedereen, dan ben je per saldo voor niemand echt interessant of relevant. Het is niet erg om je te richten op bijvoorbeeld maatschappijkritische mensen die bereid zijn voor jou de kolen uit het vuur te halen als ambassadeur van de stad. Toon serieuze interesse en kies. 5. Heb je ’n remarkable product of een goed strategisch aanbod? Verkoop je rust, helder design, alledaagse droombeelden, sprookjes, wat betekent jouw werk en wie koopt wat aan en waarom. Als jouw Citymarketing is méér dan collectiebeheer producten/diensten aansprekend zijn, wordt er maar al Dan moet je de boer op en je gemeente zo te graag over gepraat. vermarkten en zo in de etalage zetten dat 6. Heb je een winstgevend business model? Oftewel, mensen erop af komen en wat van je willen denk je na over gespreide betaling, lease, leningen, hebben of kopen. Citymarketing dus. Dat pacht en aandelen/obligaties van de stad? betekent dus niet dat je aan de eerste de beste 7. Hanteer je een marketingstrategie anno nu? Maak gegadigde al je grondbezit, je bekabeling en je van vreemden vrienden en van vrienden klanten die gebouwen verpatst, het betekent dat je jouw ambassadeurs worden? investeerders en bedrijvigheid aan je gemeente 8. Heb je alles wat nodig is voor ‘kick-‐ass-‐marketing’? probeert te binden. Voor de lange termijn. Zoals een overtuigende website, een blog, een laagdrempelige klantbenadering, e-‐mailmarketing, een 10 Vragen netwerk, goede online profielen, een strategische De gemeente hoeft niet echt ‘geherprofileerd’ te samenwerking en het gebruik van die ‘andere social worden. Maar, je mag anno nu wel jezelf de 10 media’? marketingvragen stellen als gemeentelijke 9. Weet je hoe je potentiële klanten kunt vinden? Kun corporatie om te kijken wat je nodig hebt om je je business model uitleggen in amper een of twee on-‐ en offline een gezonde groei te realiseren. zinnen? En ben je daarmee verstaanbaar en zichtbaar? 10. Weet je hoe je de beste deals sluit? Waarom levert 1. Heb je de mindset voor een succesvolle jouw stad het beste en waarom zou iemand dat citymarketing? Of vind je marketing vies? Wil je moeten kopen? je verdiepen in de psychologie achter verkooptechnieken, snap je hoe onconventionele tactieken jouw groei kunnen
I am René Vanes. It’s me. I am an author who is able to amuse you to death with the simplest things in life in the Netherlands. Read for yourselves what fun this guy had moving from Eindhoven, of all places. René Vanes http://www.aandachtsfabriek.nl
EIGENWAARDE Het ontbreekt Haarlemmers aan eigenwaarde. Nee, we hebben het hier niet over vooringenomenheid, arrogantie of een sterke overtuiging, we hebben het over een gepaste maar helder geformuleerde eigenwaarde. Waartoe zijn we als Haarlemmers op aard, waar zijn we trots op met zijn allen en wat maakt dat iedereen eigenlijk bij onze club zou willen horen? Je stuit onherroepelijk op twee valkuilen. De een is dat we ons liever richten op wat stapels stenen, wat gebouwen en pittoreske views en de ander is dat mensen van buitenaf ons eigenlijk van geen meter boeien. Als je Haarlemmers vraagt waar ze trots op zijn, dan is dat het feit dat ze tien minuten van het strand, van Amsterdam en van de bollen wonen. We koesteren dat Ocean’s Twelve hier een nanoseconde is opgenomen, dat Gordon Haarlemmers ronselt op de Grote Markt om mensen publiekelijk af te zeiken en dat we elke week wel een Haarlems huis op televisie tegenkomen dat een verbouwing of metamorfose moet ondergaan. Ik heb een zwak voor mensen die zo overtuigd zijn van hun eigen kunnen, dat de wereld voor hen ophoudt buiten de stadsmuren. Alsof Haarlemmers zichzelf zien als een klein Gallisch dorpje dat zich kranig weert met toverdrank tegen alle invloeden van buitenaf. Het is fascinerend om te zien hoe een gemiddelde Haarlemmer vol overgave voor persoonlijk gewin gaat, maar tegelijkertijd zichzelf opoffert om toe te treden tot een Rotary van gelijkgestemde geslaagde geesten die denken de wijsheid in pacht te hebben. Haarlemmers schreeuwen om aandacht en erkenning, maar vergeten dat ze de wereld om hen heen hebben afgestoten. Als je erover nadenkt, dan word je gillend gek. Het is dan ook niet vreemd dat de regio Kennemerland nog steeds het hoogste zelfmoordcijfer van ons land
heeft. We zouden met zijn allen lering moeten trekken uit het treurige feit dat Joost Zwagerman drie kinderen en een vrouw in het Haarlemse achterliet en niemand in zijn nabijheid de behoefte heeft gevoeld om te helpen. ,,Had maar doorgereden’’, siste hij twee maanden voor zijn dood toen ik hem bijna omver reed op het Kopje van Bloemendaal omdat hij zonodig plotseling de straat overstak. Gitzwarte treurnis verpakken en verkopen we als een bonte mix van humor, nostalgie en medelijden. Haarlemmers zijn heel goed in staat om alles te bagatelliseren tot een ‘fin-‐de-‐siecle’-‐gevoel, een Gotterdämmerung waarbij het niet uitmaakt wie je bent of wat je doet omdat de wereld toch naar de klote gaat en jij er niets aan kunt veranderen of verdienen. In een sterfhuisconstructie maken we van stervensbegeleiding onze core-‐business. De rest? Das war einmal. Ik hoorde het van de week mijn overbuurjongetje van 10 nog zeggen tegen zijn vriendje: ,,Ik kan heel goed spelen dat ik dood ben’’. Tja, dokter, ik kan niet wachten totdat u me terminaal verklaart. Over de doden niets dan goeds, toch? Als je beseft dat muggen in de hele wereld te boek staan als nutteloze, bloedirritante beestjes zonder enige vorm van ‘likeability’, dan kun je daar inspiratie uit putten. We zijn onuitroeibaar en met velen. Niet voor niets zetelt het Bestuur van de Rechtbank in onze stad en kiezen steeds meer advocaten voor een kantoor aan een van onze grachten. Met zoveel leed, bloed en ziektekiemen als wetenschap zou je verwachten dat het hoofdkwartier van de bloedbank, het Rode Kruis, de WereldGezondheidsOrganisatie en de halve farmaceutische industrie baat zouden hebben bij dat ene Gallische dorpje dat kranig weerstand blijft bieden tegen invloeden van buitenaf. We weten wat het is om immuun en resistent tegelijkertijd te zijn. Wat je daarvan ook zou mogen of willen vinden.
Max van Aerschot put a final mark on the city of Haarlem. With a very own ‘hofje’, with his streets as living theatres and with some new city icon entrances for all directions to our city. I like the way Max is experimentating with space, materials, light and colours. Every result is put to the human factor and urbanization test. Max van Aerschot Architecten www.vanaerschot.nl
HEARTCORE H’LEM Zijn wij opeens van de milieupolitie en het eco-‐ denken of denken we graag met weemoed terug naar de tijden van het touwtje uit de brievenbus en van toen geluk nog heel gewoon was? Als de schillenboer terugkomt in het Haarlemse straatbeeld, dan is dat mooi, maar naar mijn idee geen voorpaginanieuws voor het Haarlems Dagblad. Ben je een conceptstore of een warenhuis? Of een eco-‐driven concept voor de maakindustrie van hakers, breiers en crea-‐bea-‐zolderkamerkunsten? Maak je ansichtkaarten omdat het kan of omdat je de toeristen nog wilt vertellen dat we iets heel moois in Haarlem voor je in petto hebben? En waarom wijzen we toeristen dan niet gewoon heel beleefd de weg naar al dat moois en fraais? Had Pim Mulier of een Jaap Eden nog geleefd, wat zouden ze dan anno nu vinden van het sportklimaat van onze stad? Had Godfried Bomans bij leven niet kunnen uitgroeien tot de Lewis Carroll én Roald Dahl van de Nederlandse literatuur? En waarom dan wel niet? Waarom kiezen voor een beeld van een opperbevelhebber terwijl we boven Café Brinkmann het laatste verblijf van Willem Bilderdijk in huis hebben? De Willem Bilderdijk? De hofdichter van Lodewijk Napoleon die naar verluid hem toefluisterde dat hij foutloos Nederlands sprak toen hij het volk liet weten dat hij: ,,Uw Konijn van Olland’’ was? Ja, die Willem Bilderdijk. En wat hebben we gelachen! Zijn we van het geld en de zuinigheid? En willen we het liefst ons gelijk halen over alles en iedereen? Waarom zit er dan geen enkele verzekeringsmaatschappij met een joekel van een hoofdkantoor in onze stad? Of een grote bank of beleggingsmaatschappij? Of een consultancy? Of een groot accountantskantoor? Ondanks dat we een stad zijn zonder eigen Kamer van Koophandel en zonder eigen, echt onafhankelijke woningbouwcorporatie, we
weten er toch altijd wel weer iets van te maken. Dat maakt ons Haarlemmers best wel een stel mooie mensen bij elkaar. Hoewel we allemaal ergens een klein deukje of kneuzing hebben, zijn we mooi. Met mooie verhalen. We voelen ons fabulous, darling! Liefst met een wijntje of biertje in de hand en net terug van een van de vele kappers in het centrum. Compleet opgedirkt en klaar om te stappen of een vorkje te prikken. Voor de buitenwacht zijn we heel gemiddeld. Eigenlijk zijn we Nederland in het klein, met alle problemen en alle benefits, maar dan een maatje kleiner. Niet voor niets pikken de media graag op in de Haarlemse winkelstraten de mening van de gemiddelde Nederlander op. Handig voordeel is dat mensen in Haarlem behoorlijk goed verstaanbaar zijn voor de rest van ons land. We kennen ons Kennemerlandje maar al te goed. En, dat maakt het stadje dat decennialang bescherming genoot van onze koningin tot een openluchtmuseum met een verzameling van doorsnee Nederlanders. Eigengereid en uniek, op zichzelf en toch een stel beterweters tegen wil en dank, zeikerds en schreeuwers, bijna-‐ Amsterdammers maar de fanatiekste Feijenoordsupporters van buiten Zuid-‐Holland. Superzuinig en bedachtzaam, maar tegelijkertijd ook onbehouwen en failliet. Als je niet beter wist, dan zou je Haarlemmers maar moeilijk kunnen bevatten. De kern is dan ook niet dat een Haarlemmer een mug is met tal van negatieve associaties. De kern is dat de Haarlemmer in hart en nieren staat voor de echte oud-‐Hollandse Nederlander. Met al zijn nukken en in al zijn glorie. In onze staat van zijn weten we dus dat Den Haag en Hilversum naar Haarlemmers kijken als voorbodes. Wat ons nu gebeurt in onze stad, zal straks zijn landelijke uitwerking krijgen. Haarlem zou een prachtig epicentrum voor de politiek, de beurs-‐ en effectenhandel kunnen zijn. Win-‐win-‐situatie?
VENNIK
Richard Vennik is a lone ranger in arts, crafts and interior concepts. His working space is his very own art gallery. Whenever you have the chance to visit the gallery in Haarlem, you’d be surprised about the stuff he comes up with. Richard Vennik/Atelier Vennik Nieuwe Raamstraat 10 Haarlem t: 023-‐5312372
ZONDER IETS... blijft het niets. Ik bedoel maar te zeggen dat je zonder historie, zonder basisgedachte, zonder visie, zonder vertrekpunt en zonder huiswerk je nooit tot grootse prestaties zult komen. Wie zich verdiept in de geschiedenis van een stad en beseft wat de aard van de stedeling voor een stad kan betekenen, die snapt dat je sommige zaken logischerwijs maar beter aan een ander volk in een andere stad kunt overlaten. In tegenstelling tot Rotterdam zal Haarlem nooit uitgroeien tot een van de grootste havensteden ter wereld. Logisch, zou je denken. Net zo logisch als dat Haarlem geen olifantenreservaat zal worden. Of dat we Silicon Valley naar de kroon kunnen steken. Of dat Koning Willem morgen met Max zijn intrek neemt in chateau Schalkwijk en we op de gemeentesite kunnen vermelden dat we de nieuwe residentiestad van Nederland zijn. Wie investeert in startup-‐bedrijven, die snapt dat je daarmee van iets een beetje méér probeert te maken. Want, als het niets was geweest, dan zou je nooit hebben willen investeren. Wat bepaalt dat iets dan? Wat maakt het dat je investeerders naar je toetrekt? Waar gaat hun interesse en belang naar uit? Vaak snappen mensen instinctief dat die mensen en organisaties het meeste vertrouwen genieten wanneer ze al jarenlang, van generatie op generatie kennis en kunde overdragen op hun kroost. Het maakt dat we met trots deel zijn van het historisch cultuurbesef van een stad en het zorgt ervoor dat we zelfs na enkele eeuwen op dezelfde wijze elkaar opzoeken en bij elkaar wonen. Het geeft duiding aan waarom een verzameling mensen een kliekje is geworden. Het iets slaat dus op kennis, op historische overdracht, op een geografisch bepaalde kunde of op een samenloop van omstandigheden die nog steeds gekoesterd wordt als handig of cultureel bepaald. Kunst en nijverheid kan alleen
daar succesvol zijn waar rijke koopmannen wonen. Rijke koopmannen komen alleen af op plekken waar reuring is zoals een Beurs of een haven. En dus is het niet gek dat Amsterdam in de Gouden Eeuw zo ontzettend uit zijn dorpse jasje groeide. De stad lag dan ook behoorlijk centraal voor de rest van Nederland. Haarlem heeft geen eredivisie of een topclub. We hebben geen sportpaleis, geen Ziggo Dome, geen KvK, geen universiteit, geen metro, geen haven, geen tram, geen core-‐business, geen Bijenkorf, geen V&D, geen Art Fair, geen city-‐toers en geen geld. Maar, we hebben een enorm archief, we hebben musea, we hebben grachten, we hebben bier, we hebben veel goede restaurants, we hebben pittoreske pleinen en markten, we hebben heel wat zolderkamer-‐wizards die met een grafische achtergrond online de leukste dingen doen, we hebben bootjes, bruggen en een rijk verleden met prachtige verhalen waar we uit kunnen putten. Daar moet onze inspiratie vandaan komen. In samenwerking met al die buitenplaatsen vol rijkdom om Haarlem heen. Het is heel zuur om te zien hoe we vooral langs elkaar heen bewegen om onszelf een waardig klein bestaan mee te geven terwijl in Bloemendaal, Aerdenhout, Overveen, Heemstede en Bentveld 15% van ons Bruto Nationaal Product aan CEO’s woont. Zij delen de lakens uit in een stad waar ooit de linnenindustrie goede zaken deed. En dat Schiphol nog steeds geen nieuwe landingsbaan heeft waarbij er recht en laag over Haarlem wordt gevlogen heeft alles te maken met de bescherming die wij als openluchtmuseum van de Staat en onze Koning hebben. De verzameling stenen en gebouwen mag niet vernietigd worden door een vliegtuigcrash. Anthony Fokker wist dat al. Je Maintiendrai betekent dan ook eigenlijk: ,,ik zal standhouden’’ en niet zoals gemeentes zeggen: ,,ik zal handhaven’’. Er valt niets te handhaven.
Some might say Ronald is the driving force behind true alternative rock music. He’s the representative for Suburban Records, a former Delft music label. At the Spaarne HQ this captain manages and distributes what’s going on in Utrecht, Amsterdam, Groningen & Eindhoven. Ronald Draijer runs it all. Ronald Draijer www.suburban.nl
WAT VINDT MEN? Of, wat vinden onze buren van ons? Hoe gaan zij om met de vergane glorie van een grote stad als broer? ,,Alles van waarde is weerloos’’, zei Lucebert 50 jaar geleden al. Wie dus heel hard schreeuwt dat zijn stad er eentje is van oude pracht en praal, die nodigt gespuis en tuig uit met het verzoek dat er wat te halen valt. Dat hebben we zelf over ons afgeroepen. En dat vinden heel wat omliggende steden en dorpen grappig, maar ook heel dom. Want, het is niet wat je wilt. En dus zijn ze in Heemstede tot en met Zandvoort heel blij dat het eerste chapter van The Hells Angels in Nederland zich in Haarlem ging vestigen. En dus zijn ze blij dat ze verschoond blijven van de loze prietpraat van zogenaamde zakenmensen als Erik de Vlieger en Pieter Storms. En dus, weten ze dat het geen goede zaak is als een geloofsclub de halve binnenstad aan onroerend goed bezit. Dan mag Haarlem wel een bisdom zijn, maar een gemeente zonder eigen bezit, heeft uiteindelijk maar weinig te zeggen. Zandvoort als de Noord-‐Hollandse versie van Duindorp en Scheveningen snapt als geen ander dat het toerisme bakken met geld oplevert. Zij weten dat ze moeten roeien met de riemen die het heeft. En, ze weten ook dat dat niet veel is. Maar, het is juist die failliete Detroitgedachte die hen alert en creatief houdt. Zandvoort wil geen eer ophouden van wat ooit was. Zandvoort wil brood op de plank. Voor nu. Bloemendaal, Aerdenhout en Heemstede doen precies hetzelfde. Op hun eigen stille manier zoeken zij buiten Haarlem om naar samenwerking met Haarlemmermeer, Schiphol en Hoofddorp en pikken zo een graantje mee van de grootste bedrijvigheid in Noord-‐Holland. De grote stadsproblematiek laten zij maar wat graag over aan Haarlem. Zonder daarbij ook maar een stuiver te investeren. Qua openbaar vervoer niet, qua onderwijsinstellingen niet en qua politiek al helemaal niet. En dat komt omdat ze al decennia lang niet gehoord worden door onze raad en ons College. We vinden zelf het wiel wel telkens
opnieuw uit. Het ego van een gemiddelde gemeentepoliticus is in Haarlem supergroot en nauwelijks te breken. Als Haarlemmers het allemaal zo goed weten, dan zoeken ze het toch lekker zelf uit. Dat is de tendens die heerst bij de ons omliggende gemeenten. En dat is best raar als je weet dat het in de rest van Nederland er helemaal niet meer zo aan toe gaat. Wie zich ooit heeft verdiept hoe Eindhoven is verworden tot de slimste regio ter wereld met tal van hoogwaardige IT-‐bedrijven, die weet dat de helft van de ‘brainport’ bestaat uit bedrijven in Geldrop, Helmond, Best, Acht, Waalre, Nuenen en Veldhoven. Maar, daar hoor je niemand over. De burgemeester van Eindhoven zal de laatste zijn die opeens op zijn strepen gaat staan ter meerdere eer en glorie van zichzelf. Vragen staat vrij denken de omliggende gemeenten van Haarlem, maar gvd; bevraag ons dan ook eens! Doe niet alsof je alles beter weet. Betrek ons en doe er je voordeel mee. We blijven ons niet aanbieden als het goedkoopste personeel dat slechts goed genoeg is om jullie troep op te ruimen. Okee, het is mooi wonen in een openluchtmuseum als Haarlem. We wonen allemaal heel lekker en leuk. Dat hebben Amsterdammers ook ontdekt. Achteraf is het mooi wonen, zeggen ze dan. En ietsje goedkoper met nog een blanke school voor de kids en ruimte waar je de SUV en de bakfiets nog kunt stallen. Achteraf kun je nog veel mooier en rustiger wonen zonder de inmenging van de gemeente op tal van fronten. En dus zie je de gemiddelde Amsterdammer binnen drie jaar verkassen richting Heemstede, Overveen of Bloemendaal. En weg is je verse bloed, de beste bedoeling en het grote nieuwe geld. Het wordt tijd voor een immens hoge toren in Haarlem zodat we letterlijk kunnen laten zien hoe hoog we kunnen blazen. Alleen mag dat niet van de Staat en van Schiphol. Wat rest ons dan nog?
Sandra Verkooij is Trend+Recipe and Trend+Recipe is Sandra. As simple as that. She’s a crafty marketeer in retail, in FMCG and fashion. She blends and nails it. Over and over again she alone has the most followers on Twitter, Instagram and Facebook. All by herself, she sells and knows what we like. Even her own brands. Trend+Recipe http://trendrecipe.com
STADSICONEN In een stad zonder iconen wil niemand wonen. Zoveel is wel duidelijk. Vraag aan de inwoners van Tiel, van Rotterdam, Amsterdam of Parijs maar wat de aantrekkingskracht is van hun eigen stadsiconen. En met hoeveel passie en trots die iconen omarmd en gekoesterd worden door hele generaties. De expositie: ‘Leve de Stadsiconen geeft inzicht in de kracht van stadsiconen en hun positieve uitwerking op steden en hun inwoners. Het zijn sterke visuals/beeldmerken die juist door de bevolking gedragen worden en symbool zijn voor de plek waar ze leven. In Haarlem willen we het Drostemannetje dat 85 jaar geleden als een van de grootste en eerste neonreclames ter wereld op het dak van de Droste chocoladefabriek prijkte, laten terugkeren. Wie vanuit Amsterdam met de trein Haarlem binnenkwam en het vurige licht van het mannetje zag, wist dat hij thuis was. U heeft nu de kans om het Drostemannetje in Haarlem opnieuw een thuis te geven. Wij vragen u met ons mee te denken over een prominente plek in Haarlem waar volgens u het Drostemannetje het best tot zijn recht komt. En we vragen u om bij te dragen in de definitieve terugkeer van het mannetje in onze stad, waar het een prachtige symboolfunctie te vervullen heeft.
Participeer, investeer en doneer Hoewel de zes meter hoge neoninstallatie uit 1931 nog verrassend goed werkt door alle broodnodige revisies in de afgelopen decennia, moeten we bij een definitieve terugkeer van het Drostemannetje willen investeren. Kortom, er is 60.000 euro nodig voor een nieuwe stellage en voor de revisie van licht en elektra die de weersomstandigheden van nu aankunnen en die passen binnen de standaarden van energiezuinigheid en duurzaamheid. Bovendien willen we ervoor zorgen dat het Drostemannetje ook de komende 85 jaar in al zijn facetten past in de leefomgeving. Haarlemmers krijgen er echt een goede buurman bij. Hoe? 1. U kunt geld overmaken via ons crowdfundplatform op onze website www.stadsiconen.nl. Iedere bijdrage is zeer welkom en u wordt vriend van het Drostemannetje. 2. U kunt 3D-‐prints in verschillende afmetingen en afwerkingen adopteren als particulier of namens uw bedrijf, organisatie of instelling als Droste-‐ parent. 3. U kunt bieden op originele onderdelen van de neoninstallatie tijdens een binnenkort te houden veiling. Een exclusieve zeefdruk in zeer gelimiteerde oplage geeft u inzicht over welk deeltje van het Drostemannetje u zich ontfermt. 4. Met de aanschaf van diverse merchandise-‐ artikelen steunt u ook de terugkeer van het Drostemannetje in Haarlem. 5. Leve de Stadsiconen. Ook voor Haarlem, de stad waarin we wonen. Geef uw e-‐mailadres op en word vriend van het Drostemannetje. Wij houden u graag op de hoogte!
In order to keep his newly wife satisfied King William II got a family recipe from Eastern Europe to produce the finest pear flavoured wodka. The traditonal ingredients have always been kept a secret by relatives of the former King’s secretary. Since 2014 one of the distant cousins of the former secretary rediscoverd the Perodka-‐recipe and bottled it on a small productional scale. Perodka http://perodka.weebly.com
It’s like Fucking Hell beer from Berlin. The Uiltje Brewing Company in Haarlem is about a bunch of young hipsters who like a good laugh. And, they like beer. Just like me. In every unconventional way! Uiltje Beer www.uiltjecraftbeer.com
www.prvanstekelenborg.nl | www.prvanstekelenborg.com
Â