Resida #4 by Resida bv

Woonmagazine di Kòrsou Gratis | Pòrnada

Made in Curaçao De meubelmakers van ons eiland

In dit nummer onder meer:

Binnenkijken bij… Aileen Looman van Mòru Bondia Yubi Kirindongo De beroemdste kunstenaar van Curaçao? Woontrends voor 2011 Verslag vanuit Europa Waarheen met ons afval?

Breng het -gratis- naar Malpais

maart | april 2011

Resida

Mooi én verantwoord! Vakmanschap. Kwaliteit. Innovatie. 100% Natuurlijke materialen

Swiss Sense voert vier onderscheidende lijnen; Sense, Lifestyle, Preventum en Royal Class. De Preventum boxspring is opgebouwd uit visco-elastisch traagschuim (Tempur) dat door gelijkmatige verdeling van de drukpunten van het lichaam bijdraagt aan een betere en gezondere nachtrust. Ideaal voor mensen met rug-, nek- en gewrichtsproblemen. Daarbij is het ook nog eens een lust voor het oog! Kom eens langs in de showroom en ervaar de Schoonheid van Superieur Slapen!

www.swiss-sense-caribbean.com

Seru Loraweg (bij afslag Scherpenheuvel) • Tel. 767 0017 • Di - Vr 10.00 - 19.00 uur • Zaterdag 09.00 - 17.00 uur

Inhoud Colofon

10 Made in Curaçao: Living Green

Jaargang 2, nummer 4 Maart | april 2011

Oud sloophout met meerdere verflagen is de grote liefde van Eugene Maduro. Met zijn bedrijf Living Green maakt hij daar diverse meubels van. Momenteel werkt hij aan een nieuwe lijn onder de naam ‘Monumento di Curaçao’. Simone De Brabander sprak met hem.

www.resida-magazine.com Resida Woonmagazine is een uitgave van: Resida B.V. Jan Sofat 67, Curaçao Telefoon 747 9848 info@resida-magazine.com Management: Hugo de Klerk & Shamil Martina Redactie: Hoofdredacteur: Hugo de Klerk Telefoon 696 9848 E-mail hugo@resida-magazine.com Eindredacteur/traffic: Jacomine Lagas Telefoon 668 2795 E-mail jacomine@resida-magazine.com Aan dit nummer werkten mee: Simone De Brabander, Marja Berk, Ariadne Faries, Elia Isenia, Anne-Marie Klerken, Elaine Marchena, Marika Rignalda, Johanneke Schelling, Ellen Timmer, Ruud Zegwaart.

14 Binnenkijken bij… Aileen Looman Slapen, verpotten, televisie kijken en kokkerellen. Dat zijn de favoriete bezigheden van Aileen Looman…. tenminste, als ze niet voor de camera’s staat. Haar populaire tv-programma Mòru Bondia maakt dat ze iedere morgen vroeg op moet. Wij mochten binnenkijken in het huis van de familie Looman in Jongbloed.

19 Gallery: Yubi Kirindongo Yubi Kirindongo is misschien wel de beroemdste kunstenaar van Curaçao. Iedereen kent zijn werk op de rotonde bij de Weg naar Westpunt. Ook zijn beelden van chromen autobumpers zijn erg populair. Afgelopen februari vierde hij zijn 35-jarige jubileum. Een portret van een kleurrijk kunstenaar.

Advertenties: Commercieel Manager: Shamil Martina Telefoon 767 0127 E-mail shamil@resida-magazine.com

Berichten uit Duitsland De Curaçaose architecte en interieurontwerpster Solange Lesire bezocht onlangs de beurs Heimtextil in Duitsland, de grootste beurs ter wereld op het gebied van interieurstoffen. We vroegen haar om voor Resida de nieuwste interieurtrends te spotten. Waar gaat het heen? En wat past op Curaçao?

Vormgeving: Karin Verputten, studio Westontwerp (www.westontwerp.com) Druk: Drukkerij Interpress (www.interpressnv.com) Frequentie: 6x per jaar Oplage: 12.500 exemplaren Copyright: © Resida 2011. Niets uit dit magazine mag worden gereproduceerd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, film, internet of welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Resida is niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden in deze uitgave.

maart | april 2011

37 Waarheen met ons afval? Huisvuil, zwerfvuil, plastic tasjes, flessen, blikjes, glas, batterijen, autowrakken, bouwafval, autobanden, puin, kadavers, kapotte ijskasten, tv’s en wasmachines. Zomaar een greep uit wat er dagelijks wordt weggegooid. Het grootste deel eindigt op de ‘landfill’ in Malpais. Daar kun je als particulier gratis afval inleveren. We spraken er over met Selikor en andere instellingen.

In dit nummer verder… Woonvaria - nieuws en meer > 4 Huis & Recht – het Jan Sofat Drama > 9 Trots op mi kas nobo: Shuraima Anastasia > 21 De interieurs van Techniek & Design > 22 Shopping: nieuwe en bijzondere producten > 24 Wooncultuur di Kòrsou: water > 31 De Zes: tips voor energiebesparing > 40 Resida Woongids > 42 3

WoonVaria

WINKELNIEUWS Modder, plunderingen en solidariteit

Mementos krabbelt op na orkaan Tomas Ze hadden zich het 5-jarig bestaan van Mementos iets anders voorgesteld, daar aan de Schottegatweg tegenover Zuikertuintje. Modderstromen van de orkaan Tomas verwoestten in november het interieur en de handelsvoorraad van de woon-, keuken en delicatessenwinkel. Ruim drie maanden na de storm is de zaak nog steeds niet 100% open. We spraken met moeder en dochter Van der Dijs, die samen de winkel runnen. ‘Het was totale ravage’. Het is eind oktober als Alicia en Elenique van der Dijs de laatste dozen met voorraad neerzetten in het magazijn achter de winkel. De twee drukste maanden van het jaar staan voor de deur, maar alles is binnen en er worden geen problemen verwacht. Mementos maakt ook kerstpakketten, en het orderboek zit goed vol. De dames Van der Dijs moeten nog op reis, maar als ze terugkomen gaan ze de winkel ombouwen in kerstsfeer en beginnen met het samenstellen van de kerstpakketten.

November Rain Terwijl ze beiden uitlandig zijn trekt de regen van Tomas over. Zuikertuintje, Zeelandia en Groot Davelaar krijgen de volle laag, en Mementos ligt daar zo’n beetje tussenin. Moeder Alicia zat in Europa, dochter Elenique zou ’s avonds terugkomen op Curaçao. Maar na twee uur cirkelen week haar toestel uit naar Aruba.

Deze foto is een paar dagen na Tomas genomen. ‘We dachten eerst: het is regenwater. Maar in werkelijkheid was het stinkende bruine modder en rioolwater.’

Alicia en Elenique van der Dijs: ‘the devastation was overwhelming. Het woord ‘opgeven’ kennen wij niet, maar we waren er vorig jaar wel heel dichtbij…’

“Ik kon niets doen. Pas de volgende dag werd er weer naar Curaçao gevlogen.” Eenmaal bij de winkel was de situatie erger dan ze had gedacht. “Ik dacht eerst: regenwater. Maar in werkelijkheid was het stinkende bruine modder en rioolwater. Overal. Alles in de winkel dreef en was intens vies. En het stonk… vreselijk. Het was één grote, stinkende chaos. Bijna alles in de winkel was verloren: de spullen en het interieur. Buizen en stopcontacten waren ondergelopen, er was geen stroom en geen computers.”

Plundering En dan was er dus ook nog de plundering. Er is vooral veel keukenapparatuur weggehaald (wat hoog op rekken stond). En bij de drank en delicatessen verdween de hele voorraad whisky. Elenique: “We hebben ook champagne van 300 gulden en dure cognac. Die hebben ze laten staan. Ze wilden alleen de whisky’s.” Toen Alicia een week later terugkwam op het eiland, was het water gezakt en de ergste troep al opgeruimd. Desondanks was ze geschokt. “Hoe het er bij stond… the devastation was overwhelming. En dat vlak voor de kerstdrukte… Dan weet je het echt even niet meer. Het woord ‘opgeven’ kennen wij niet, maar we waren er vorig jaar wel heel dichtbij.”

All hands on deck Daar kreeg ze paniekerige telefoontjes. Of ze er van wist dat de winkel vol water stond, dat er een grote ruit stuk was en dat er mensen spullen uit de winkel aan het halen waren. “Ik voelde me zo machteloos daar op Aruba”, zegt Elenique daar nu over.

Het opruimen, schoonmaken en herstellen van de winkel was een enorme klus onder grote tijdsdruk. Daarnaast moesten er schade- en inventarislijsten worden gemaakt voor de verzekering, moesten bouwen installatiebedrijven worden

ingehuurd voor reparaties en moest er uiteraard met grote spoed nieuwe handelsvoorraad worden besteld. Alicia daarover: “Iedereen die hier werkt heeft zich 200% ingezet om de winkel weer open te krijgen. Dat was hartverwarmend. Hele families werden gemobiliseerd; er waren hier soms wel vijftien mensen aan het werk. Ze waren hier zeven dagen per week. Niemand nam vrij, niemand klaagde. Zoiets heb ik nog nooit meegemaakt. Ik heb er nog steeds geen woorden voor… Hoe kun je mensen bedanken die je op zo’n manier helpen? Die verbroedering en het teamwork, zo gesteund worden door je eigen medewerkers… voor mij is dat het beste dat de storm heeft voortgebracht.”

Formule uitgebreid Elenique: “Omdat we de hele winkel toch opnieuw moesten inrichten, hebben we besloten om ook de formule uit te breiden. We worden een complete woonwinkel waar je alles voor je huis kunt vinden. Tafels, stoelen, banken en verlichting, maar ook bedden, vloerkleden, accessoires en woontextiel. Zelfs interieuradvies en ‘custom made’ meubels. De keukenaccessoires blijven uiteraard, net als de drank en delicatessen.” Alicia: “Je kunt hier straks terecht voor alles om je huis in te richten. Stijl en een goede prijs/kwaliteitverhouding staan daarbij voorop.”

grand re-opening dit voorjaar De schade aan de winkel van Mementos was zo groot dat het nog wel even duurt voor de zaak weer helemaal open is. De grand re-opening is gepland voor dit voorjaar. De winkel is wel al open voor meubels, woonaccessoires en in bescheiden mate ook voor de keukenartikelen. Een exacte datum voor de reopening is nog niet bekend. Daarvoor moest er bij het ter perse gaan van dit nummer nog teveel gebeuren.

Resida woonmagazine

WoonVaria

Onder redactie van Jacomine Lagas en Hugo de Klerk. Nieuwsberichten of andere tips? Mail ons op redactie@resida-magazine.com

Vlekken van de kast In ons huis staat een oud eiken rolluikkastje. Het is een familiestuk dat mijn moeder ooit heeft doorgegeven. We zijn er altijd zuinig op geweest.

Op Vredenberg verrijst een klein dorp: ZenCity. Er komen hier zo’n 90 woningen van hoge kwaliteit.

ZenCity opent eerste modelwoning Op Vredenberg, nabij Hugo’s Mall, wordt hard gebouwd aan het nieuwe circa 40.000 vierkante meter grote wooncomplex ZenCity. Dat wordt een dorp op zich met in totaal 36 villa’s en 45 appartementen. Onlangs werd de eerste modelwoning geopend. ZenCity ligt op een unieke locatie rondom een groot meer en heeft 24-uurs beveiliging. De huizen zijn met zorg afgewerkt. Alle keukens zijn volledig uitgerust met Bosch apparatuur in rvs/inox en voorzien van granieten werkbladen. De luxe uitstraling wordt versterkt door Spaanse kleidakpannen, Italiaanse tegels, hardhouten ramen en deuren en handgemaakte accentlijsten. Door de centrale ligging van ZenCity Resort zijn de villa’s en appartementen zowel interessant voor de lokale markt als voor buitenlandse investeerders. Steeds meer mensen willen centraal, luxe en veilig wonen. Zowel de villa’s als de appartementen zijn op dit moment in de verkoop tegen pre-constructieprijzen. www. zencity.nl

Landhuis Sorsaka blijft ambtswoning Begin dit jaar werd bekend dat premier Schotte zijn oog heeft laten vallen op Landhuis Sorsaka als officiële ambts woning. Sorsaka was tot dusver de ambtswoning van de Gezaghebber. Voor het eerste nummer van Resida gingen we binnenkijken bij Landhuis Sorsaka en toenmalig gezaghebber Lisanne Dindial. Wie dit artikel nog eens wil nalezen kan Resida 1 vinden op onze website: www.resida-magazine.com. De papieren versie van Resida 1 is helaas helemaal op.

In de regentijd werd het ook hier vochtig. Deuren klemden en er kwam schimmel op rare plekken. Toen we na een tijdje het rolluik van ons kastje weer eens dicht deden, had de schimmel ook daar toegeslagen. Met grote grijze druipvlekken tot gevolg. Jammer! Niet veel later kregen we voor deze rubriek een spuitbus ‘Old English Furniture Polish’. Volgens het etiket heeft het een ‘Protective Shield Formula’ die helpt tegen ‘watermarks and stains’. Wij dus meteen naar ons kastje. We spoten er een laagje wittig schuim op en na wat poetsen met een doek waren de vlekken weg en er kwam een diepe glans overheen. In de kamer rook het die dag naar amandeltjes. We kregen de smaak te pakken en met bus en doek gingen we alle ongelakte meubels af. Tien minuten later zag alles er weldadig uit en rook het naar amandelboomgaard. Vroeger gebruikten we meubelwas; een soort dikke stroop die je met de nodige moeite moest aanbrengen en uitwrijven. Meestal zat daar bijenwas in. Zou dat nog steeds zo zijn? Op het etiket van Old English staat alleen dat je voor de samenstelling naar een speciale website moet gaan. Na enig doorklikken vinden we daar de ingrediënten, 17 in totaal. Bijenwas zit er niet in, wel stoffen als Cyclopentasiloxane en Prunus Amygdalus Dulcis. Een avondje Googlen leert dat de bus onder meer is gevuld met minerale olie (om hout te voeden), vulmiddel (tegen krasjes), conserveringsmiddel (tegen schimmels e.d), schoonmaakmiddel en zachte siliconen voor glans en een fijn vingergevoel. Er zit daarnaast echte amandelolie in. “Helps to protect wood from everyday wear and tear” staat er op de bus, en qua ingrediënten lijkt dat inderdaad te kloppen. Old en English is het overigens geen van beide, want onze bus was tamelijk recent gemaakt in Canada. Maar het is wel effectief en welriekend. En daar gaat het om. www.oldenglishpolish.com

Proper Home maart | april 2011

WoonVaria IJsfabriek wordt kantoorgallery Hij kwam hier op zijn zeilboot tijdens een sabbatical. Besloot om hier een tijdje te blijven maar kreeg uiteindelijk toch de kriebels van het nietsdoen onder een palmboom. Zo kwam Hans Robben er toe om in 2009 de oude Ritz ijsfabriek in Scharloo te kopen. Vroeger waren er twee grote roomijsfabrieken op het eiland: Lovers en Ritz. Eind jaren negentig ging de Ritz falliet. Sluiting volgde en jarenlang was de voormalige ijsfabriek het domein van chollers. Tot Hans Robben het overkocht en verbouwde. Het oude, industriële karakter is bewaard gebleven en de geschiedenis van het pand is nog op veel plaatsen zichtbaar. Het complex ligt in Scharloo en bestaat uit diverse gebouwen en gebouwtjes. Een groot deel is nu een bedrijfsverzamelgebouw met 60 kantoorruimtes dat onderdak biedt aan diverse bedrijven. Inmiddels is een groot deel verhuurd aan uiteenlopende bedrijven, waar onder bureau Westontwerp dat de vormgeving van dit magazine verzorgt. Daarnaast heeft Robben de Avalon University als huurder binnengehaald. Deze Amerikaanse artsenopleiding was tot vorig jaar gevestigd op Bonaire. Aan de voorzijde zit een klein Italiaans restaurant.

Gallery In de gangen is ook een gallery gevestigd. Robben bezocht ooit een kunstenaarscollectief in Jogjakarta, Indonesië, waar een groep kunstenaars beelden maakt van terrazzo en lavasteen. Meer dan 100 daarvan sieren nu het complex.

The Ritz Gallery is geopend op zaterdag van 09.00 tot 16.00 en op dinsdag van 18.00 tot 21.00 uur. En op afspraak. Tel. 465-9950, www.ritz-gallery.com

Creepy Crawlers: Witte mieren In deze rubriek schrijven we ieder nummer over de creepy crawlers die nu eenmaal horen bij het leven in de tropen. Wat zijn het voor beesten, waarom zijn ze ferfelu en wat kun je er aan doen? In dit nummer: termieten, ofwel witte mieren ofwel Komehein.

Wat zijn het? Witte mieren zijn kleine, sociale insecten die in een kolonie leven rond een koningin. Zij legt iedere twee seconden een eitje. Een kolonie kan 7.000.000 termieten bevatten. Wereldwijd zijn er 4.000 soorten, waarvan er slechts een paar op Curaçao voorkomen. Sommige soorten bouwen termietenheuvels, anderen wonen in hout of in de grond. De risico’s Witte mieren zijn meedogenloze slopers die zich massaal tegoed doen aan planken, palen, balken en soms zelfs papier. Ze houden van zacht en vochtig hout. Geef ze tijd en ze slopen daken, vloeren en andere houtconstructies volledig. In Amerika veroorzaken termieten jaarlijks meer schade dan alle branden, tornado’s en hurricanes bij elkaar.

Cocina sin Jardin Achter de eenvormige gevel van Hugo’s Mall aan de Hugenholzweg gaat een bonte verzameling woonwinkels schuil. Van buiten zie je niet wat er binnen gebeurd. Daarom bezoekt Hugo de Klerk, hoofdredacteur van dit blad, ieder nummer een winkel uit dè woonmall van Curaçao: Hugo bij Hugo.

In de vorige editie van deze rubriek betreurde ik dat dè woonmall van Curaçao ook winkels herbergt die niets met wonen te maken hebben. Daar kwamen nogal wat reacties op. Verschillende mensen waren verbaasd dat ik op deze wijze schreef over mijn eigen mall. Dit is echter een misverstand. De woonmall is niet van mij. Ik heb het niet bedacht, ben geen aandeelhouder en de eigenaar ken ik ook niet. Dat de mall en ik allebei Hugo heten is puur toeval. Maar wel het soort toeval waar je wat mee kunt. Vandaar deze rubriek. Deze keer gingen we langs bij unit B: Cocina & Jardin. Dat ze er keukens verkopen wordt na binnenkomst direct duidelijk. Maar de afdeling Jardin zien we zo snel niet. Even later horen we dat ze gestopt zijn met tuinspullen om zich geheel op keukens te concentreren. “Bovendien verkoopt buurvrouw Mundo Mio ook tuinspullen”. Het is nu dus eigenlijk Cocina sin Jardin. In de winkel staan drie keukenblokken en wat spoelbakken. Tegen de muur staan voorbeelddeurtjes zodat je een idee krijgt. Er komt ook een display met kranen. We maken een rondgang langs de modelkeukens die al snel uitloopt op een verrassingstocht. In de kastjes ontdekken we draai-, schuif-, kiep- en kantelrekjes waardoor je zelfs in de moeilijkste hoekjes nog wat kwijt kunt. Er zijn

Resida woonmagazine

WoonVaria

Herkennen en ontdekken Witte mieren houden van verstoppen, ze wonen ondergronds of in hout. Ze worden vaak ontdekt omdat ze hoopjes gruis maken of als de schade aan het hout zichtbaar wordt. Als je witte mieren vermoedt, kun je op verdachte plekken met een schroevendraaier in het hout prikken om te testen of het nog massief is. Een andere belangrijke indicator zijn dunne moddertunnels, een soort rietjes die over muren en vloeren lopen. Daarin kunnen ze ongehinderd grote stukken overbruggen. Maatregelen Houten constructies en de ondergrond al tijdens de bouw preventief behandelen. Geen hout direct op of in de grond zetten. Lekkages aan daken snel verhelpen en geen onbehandeld hout bij je huis laten liggen. Professionele hulp Bij grondtermieten worden er gaten in de fundering geboord waarna deze met een bestrijdingsmiddel wordt geïmpregneerd. Een andere optie is een sleuf graven rond het gebouw en deze opvullen met bestrijdingsmateriaal. En sprayen uiteraard. Ongeverfd hout kan worden bespoten met bestrijdingsmiddel of onder druk geïnjecteerd. Bij geverfd hout worden er gaten geboord waarin het bestrijdingsmiddel onder druk in het hout wordt geperst.

Wist u dat… Artis in Amsterdam een van de weinige dierentuinen is met een kolonie termieten? Meevaller Ze eten geen beton. Deze rubriek wordt u aangeboden door Truly Nolen Pest Control, tel: 736-2955.

Famous Designs

Smoke Chair Wie Ruud Zegwaart van LOT1038 vraagt naar een van de beroemde meubelstukken uit zijn winkel, krijgt gepassioneerd antwoord over de geschiedenis en achtergronden ervan. Voor Resida belicht hij ieder nummer een Famous Design. Deze keer een jong ontwerp: de Smoke Chair.

De Smoke Chair heeft een mysterieuze uitstraling door de klassieke vormen maar vooral door de speciale wijze waarop het hout is bewerkt. Het hout van de Smoke Chair is in brand gestoken en daarna bewerkt met epoxyhars. De verkoolde resten blijven daardoor bewaard. Hierdoor is elke Smoke Chair uniek. De Smoke Chair is van het merk Moooi en ontworpen door Maarten Baas, een Duitse jongen die in Nederland opgroeide. Het was een afstudeerproject voor de Design Academy Eindhoven, een van de meest gerespecteerde interieur academies van Europa. Moooi was zo onder de indruk van zijn ontwerpen dat ze drie producten uit de Smoke collectie op de markt brachten, waaronder een Smoke Chandler, de Smoke Dining Chair en de legendarische Smoke Chair. Al snel was niet alleen Moooi onder de indruk. Ook musea, critici, verzamelaars en het designpubliek vonden zijn werk indrukwekkend. Hierdoor is zijn werk wereldwijd te zien in toonaangevende musea zoals onder andere het Victoria & Albert Museum in London en het Montreal Museum of Fine Arts.

uitvindingen die het leven aangenamer maken. Cocina is weliswaar dealer van Bosch, Gaggenau, Viking en Smeg, maar hier bestelt men alles uit de catalogus. Om klant te worden bij Cocina is het dus wel handig als je vooraf weet wat je wilt. Voor wie op zoek is naar 1001 ideeën voor de keuken, is dit niet de meest inspirerende omgeving. Dat is ook niet de bedoeling, zo vertelt eigenaar Erik Holtrust. De winkel heeft veel zakelijk ingestelde klanten en levert aan grote projecten zoals appartementen en resorts. En die weten het meestal al.

grote lades met een U-vorm die om een afvoer heen rollen. We zien een rond kastje en zelf een met een rolluik.

Als je hier een keuken koopt, gaat er een bestelling naar de fabriek in China waar de kastjes volgens jouw wensen worden geproduceerd. De scharnieren en vernuftige rekjes zijn van Bluhm uit Duitsland. De inbouwapparatuur (op 230 volt) wordt her en der op de wereld ingekocht en het geheel wordt netjes en met garantie thuis geïnstalleerd. Tegen scherpe prijzen, want produceren in China is goedkoop.

De keukenblokken zijn degelijk en gemaakt van dik plywood met zware scharnieren. Alles wat met water in contact kan komen is afgewerkt met aluminium. Het mooiste zijn de ‘soft closing’ lades. Geef er een duwtje tegen en ze rollen snel dicht tot vlak voor het einde. Daar remmen ze af om dan beheerst zachtjes te sluiten. Mooi!

Cocina & Jardin is vooral een efficiënte winkel, waar je nuchter een goede keuken bestelt volgens specificaties die je vooraf hebt bedacht. Fun-shoppen is er hier niet bij. Maar met de fun-cooking zit het daarna wel goed. www.cocinayjardin.com

Er staan geen opstellingen van handgrepen, kookplaten, ovens, heetwaterkranen, rijststomers, vaatwassers en andere

maart | april 2011

Hugo bij Hugo 7

Hypotheek vanaf 5% dankzij

Girobank!

Voor meer informatie: 433 9130 Toegewijd aan jou!

Voor meer informatie: 433 91 30

Fax: 461 78 61

Email-adres: info@gironet.com

Website: www.girobank.an

Huis & Recht Het Jan Sofat Drama Door Mr. Johanneke G.J. Schelling Zit je net lekker in je nieuwe huis, krijg je een brief van de buurman. Of je maar even een deel van je huis wilt afbreken omdat het te hoog is. Dat is op Jan Sofat al een paar keer gebeurd. En met succes: het Hof bepaalde onlangs dat er inderdaad gesloopt moet worden. In onze rubriek Huis & Recht deze maand daarom aandacht voor welstandsbepalingen. Immers, een bouwvergunning van de DROV is vaak niet voldoende.

De kranten kregen vorig jaar niet genoeg van de problemen in Jan Sofat. In deze wijk spande de ene na de andere kaveleigenaar een rechtszaak aan tegen een andere kaveleigenaar om deze te dwingen zich te houden aan de welstandsbepalingen die voor deze buurt gelden. Dat probleem speelt niet alleen op Jan Sofat. In toenemende mate worden er rechtszaken gevoerd tussen kaveleigenaren waarbij de naleving van welstandsbepalingen wordt afgedwongen bij het Gerecht. Een groeiend probleem, aangezien er op Curaçao steeds meer verkavelingplannen zijn en komen, waar de individuele projectontwikkelaar de welstandsbepalingen voor het betreffende verkavelingplan bepaalt. Door al deze rechtszaken komt er wel steeds meer duidelijkheid over hoe nu precies om te gaan met welstandsbepalingen.

Welstandsbepalingen Allereerst is het van belang om aan te geven wat nu precies ‘welstandsbepalingen’ zijn. Dat zijn voorwaarden die, uiteraard binnen de grenzen van de geldende weten regelgeving, door bijvoorbeeld een projectontwikkelaar worden opgesteld. Zo kan een projectontwikkelaar in welstandsbepalingen bepalen dat een woning slechts een bepaalde hoogte mag hebben. Of dat het dak alleen met dakpannen mag worden bedekt. Maar er kan ook in staan dat de woning bijvoorbeeld niet mag worden verhuurd of dat er slechts een beperkt aantal huisdieren mag worden gehouden. De welstandsbepalingen worden vaak opgenomen in de notariële leveringsakte ter zake de aankoop van een perceel grond binnen een bepaald verkavelingplan. De kopers worden zodoende bij aankoop van het perceel al op de hoogte gesteld van de voorwaarden die gelden op het verkavelingplan. Welstandsbepalingen kunnen strenger zijn dan de algemeen geldende weten regelgeving. Zo kan er per project worden vastgelegd dat een woning slechts één bouwlaag mag hebben terwijl volgens de wet vaak twee bouwlagen zijn toegestaan. Wie bij de Dienst Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting (DROV) een vergunning aanvraagt voor een woning met twee bouwlagen, zal deze ook krijgen omdat de DROV vaak niet op de hoogte is van de specifieke welstandsbepalingen die op de verschillende verkavelingplannen geldig zijn.

Afbreken! En hier ontstaan vaak de problemen. Want kan een kaveleigenaar een ander dwingen om zich aan de welstandsbepalingen te houden? Ook al heeft deze een geldige bouwvergunning van de DROV? Het Gemeenschappelijk Hof van Justitie van Aruba, Curaçao, Sint Maarten en van Bonaire, Sint Eustatius en Saba (het Hof), beantwoordde deze vraag bevestigend. Het Hof overwoog onder andere dat de welstandsbepalingen zijn opgenomen om de belangen van kaveleigenaren in een verkavelingplan te waarborgen. En dat kaveleigenaren mogen vertrouwen op naleving van de welstandsbepalingen, met name als deze zijn opgenomen in de notariële leveringsakte. Op grond daarvan oordeelde het Hof dat door een belanghebbende in rechte nakoming van de welstandsbepalingen kan worden gevorderd. Dat de kaveleigenaar die in strijd met de welstandsbepalingen bouwde wel beschikte over een geldige bouwvergunning deed hier, volgens het Hof, niets van af.

Ook voor bestaande huizen In veel gevallen is, zowel door het Hof als het Gerecht in Eerste Aanleg, bepaald dat de overtreder moest overgaan tot afbraak of aanpassing van de woning. Dit heeft natuurlijk zeer ingrijpende gevolgen voor degene die moet afbreken. Het Hof heeft later bepaald dat het daarbij niet uitmaakt of je het huis zelf hebt gebouwd of dat je het als een bestaand huis hebt gekocht. Als het niet aan de welstandsbepalingen voldoet, moet er tot aanpassing worden overgegaan. Gezien de lange verjaringstermijn die bij dit soort zaken geldt, dient u dus ook bij aankoop van een woning goed na te gaan of deze ook voldoet aan de welstandsbepalingen. Hiermee voorkomt u veel ellende en kosten.

Johanneke Schelling is advocaat bij SMS Attorneys at Law en onder andere gespecialiseerd in bouwrecht. www.sms-advocaten.com < Restanten van een gesloopte woning op Jan Sofat. maart | april 2011

Made in Curaçao

Meubel Di Sushi

De sloophoutpassie van Eugene Maduro Oud sloophout met diepe, meerdere verflagen is zijn grote liefde; termieten zijn grootste vijand. “Soms zien mensen me zoeken op de landfill en roepen ze: ‘Hey man, je lijkt wel op een choller!’ Maar dat kan me niks schelen. Ik ben wie ik ben en ‘I made it in my life.” Tekst Simone De Brabander | Fotografie Marika Rignalda In zijn ‘no-nonsense’ werkplaats, met houtkrullen op de grond en ontelbare stapels hout in alle soorten en maten, laat Eugene me vol trots kennismaken met zijn timmerman Sydney: een echte vakman in hart en nieren. “Met hem kan ik lezen en schrijven, we geven elkaar opbouwende kritiek en voelen elkaar haarscherp aan.”

Passie Eugene Maduro is een man met een grote liefde voor hout. Niet het nieuwe hout dat je kunt kopen bij de lokale houthandels, maar oud sloophout. Uit een verjaard(e) kozijn of plank leest hij de geschiedenis en schat hij de leeftijd in. “Vroeger verfden mensen om de tien jaar hun houten huis. Als ik zo’n stuk in handen krijg en we gaan het schuren, dan tref je soms wel acht verflagen aan. Nou, een simpele optelsom leert dan dat het hout ongeveer 80 jaar oud is, that’s the story.”

Het is zijn passie om het oude hout weer nieuw leven in te blazen. Afgedankte, brede, doorleefde planken, weer en wind doorstaan, met bijzondere verkleuring en structuur, krijgen door de gouden handen van timmerman Sydney een tweede leven. Eugene: “Het is onze passie om van afvalhout weer iets moois te maken.”

San Pedro Als directeur van Living Green BV heeft Eugene de meest ‘dirty job’ van het bedrijf, zegt hij zelf. Hij gaat, in korte broek en werkschoenen, drie tot vier keer per week op zoek naar zijn grote liefde. Soms zien we hem op plekken waar monumenten worden gesloopt, soms op locaties waar verkaveld wordt. Hij gaat naar de landfill en met regelmaat naar Sint Joris en San Pedro om hout te verzamelen. “Ik krijg niet altijd medewerking hoor; mensen willen het soms niet weggeven maar verkopen.”

Hij gaat drie tot vier keer per week op zoek naar zijn grote liefde Snel nadat hij het materiaal heeft afgeleverd bij zijn werkplaats, behandelt Eugene het zorgvuldig tegen termieten, want die zijn voor een houtliefhebber de grootste vijand. “Termieten zijn er met een reden. In het ecosysteem hebben ze en functie: opruimen van rot hout. Als je ze nieuw hout geeft, vinden ze dat lekkerder, maar

Resida woonmagazine

Made in Curaçao

Eugene Maduro (l) met zijn meubelmaker Sydney. ‘We kunnen lezen en schrijven met elkaar, geven opbouwende kritiek en voelen elkaar haarscherp aan.’

Op de porch bij Eugene thuis staan uiteraard zijn eigen meubels. ‘Kijk, met mijn concept kun je niet alle meubels maken, dus je moet altijd een deel kopen in de winkel.’

dat heb ik niet. Ik moet mijn materiaal dus eerst heel goed behandelen tegen termieten. Het is duur maar wel een absolute ‘must’.”

Truck

Monumento di Curaçao Eugene won vorig jaar met Living Green de ‘Creative Young Entrepreneur Award 2010’. Hij is bezig om een nieuwe lijn op te zetten: ‘Monumento di Curaçao’. Deze gaat bestaan uit grote en kleine kasten met oude ramen die zeker 50-75 jaar oud zijn, samen met onderdelen van oude huizen. Eugene denkt daarbij vooral aan de export. Van de opbrengst wil hij 10% doneren voor de minderbedeelden op Curaçao. Want hij wil iets doen met zijn vaderlandsliefde. “Door een deel van de opbrengst terug te geven aan het Land, kan ik mijn liefde voor Curaçao wat meer invulling geven.” Thuis is hij niet van plan alles te vervangen met ‘living green’ spullen, maar gedurende de komende jaren zal toch wel 80% van zijn meubilair uit zijn eigen bedrijf komen. “Kijk, met mijn concept kun je niet alle meubels maken, dus je zult altijd een deel moeten kopen in de winkel.”

Eugene laat me bij vertrek nog even in de achterbak van zijn truck kijken naar het afgedankte hout dat hij diezelfde middag heeft verzameld: wit geverfde kozijnen van een monumentenhuis. “Dat gaat vanavond nog naar de werkplaats, waar het bewerkt wordt tot bruikbare onderdelen voor mijn nieuwe lijn ‘Monumento di Curaçao’.” Meer informatie: www.livinggreenfurniture.org

Zijn lievelingsmeubel is een boekenkast, die hij zelf ‘de bibliotheek’ van hun huis noemt. “Ik was vroeger geen lezer, van boeken moest ik niet veel hebben. Daarna wel, toen ik een studie oppakte. Als je naar deze kast kijkt, heeft het een dermate aantrekkingskracht op je, dat je er meteen een boek uit trekt en gaat lezen. Ik probeer dan ook mijn kinderen zoveel mogelijk naar die kast te krijgen,” grapt Eugene.

Mandela Bij Eugene thuis op de porch staan loungebanken van houten pallets. Het is er gezellig. Er hangen kleine posters van Nelson Mandela en Bob Marley: Eugene’s rolmodellen. “Bob Marley was een fantastische man, niet omdat hij ‘pitu’ rookte, maar omdat hij zoveel heeft bereikt met zijn inspiratie. Nelson Mandela om zijn volhardende strijd tegen apartheid, waardoor hij jarenlang in de gevangenis zat, toen vrij kwam en vier jaar later de eerste zwarte president van Zuid-Afrika werd en diezelfde strijd tegen apartheid voortzette.” De dochter van Eugene Maduro voor een kast uit de nieuwe serie ‘Monumento di Curaçao’.

Deze boekenkast heeft een dermate aantrekkingskracht dat je er meteen een boek uit trekt en gaat lezen. Voor Eugene is het zijn lievelingsmeubel.

maart | april 2011

Wie maken er nog meer meubels op dushi Kòrsou? Voor onze special over Made in Curacao bezochten we vier lokale meubelproducenten...

Redlum Custom Design

Saltwood en driftwood

Op de Caracasbaaiweg zit Redlum, gespecialiseerd in custom design. “Veel klanten zoeken een ontwerp op internet en komen dan bij ons met een printje. Dat bouwen we dan voor ze”, zegt werkvloermanager Bas de Boer. Ze helpen je ook graag aan ideeën. Buiten staan diverse meubels opgesteld en er liggen fotoboeken met Redlum producties. Ze maken ook meubels die zijn afgeleid van bekende ontwerpen, zoals de eetkamerstoelen van Piet Hein Eek en de Adirondack-ligstoel.

Pien Langereis hield altijd al van oud hout en gebruikte materialen met een geschiedenis. Dus toen ze op Curaçao kwam wonen kon ze haar geluk niet op. Prachtig oud sloop- en drijfhout lag hier overal voor het oprapen! Al dat jutten leidde al snel tot de oprichting van haar bedrijf Saltwood. “Saltwood is voor mij ‘a way of life’.”

“Onze klanten vinden in de meubelwinkels vaak niet wat ze zoeken” zegt Bas. “De maten zijn niet goed of het sluit niet helemaal aan bij hun wensen. Dat proberen wij dan op te lossen.” Vooral de loungebanken, tafels, kasten, bedden, tuinbanken en tuinstoelen zijn populair. “Kijk maar eens op onze website”, zegt Bas. “Daar staat een goede showcase van wat we allemaal kunnen.” Het bedrijf werkt met massief peach pine. “Goedkoper dan hardhout en als je het goed gebruikt en behandelt net zo duurzaam.” De meubels zijn robuust en eerlijk. Voor tierlantijnen moet je niet bij Redlum zijn, evenmin voor een afwerking met autolak. “We weten ook wat we niet kunnen en daar zijn we eerlijk in.” www.redlumbv.com, Caracasbaaiweg bij Lunapark, tel: 694-5464

Pien is altijd op zoek naar bruikbaar materiaal en kan helemaal blij worden van een bouwplaats met mooi afvalhout. “Ik werk voornamelijk met sloop- en drijfhout maar ook met houten schoenzolen, gedraaide stoelpoten of mooie stukken plastic. Juist de combinatie van materialen is voor mij een uitdaging. Eén belangrijke voorwaarde: het materiaal moet (nog steeds) mooi, uniek en authentiek zijn én in het concept passen.”

Foto: Caroline Castendijk

Saltwood maakt vooral prachtige driftwood lampen maar ook originele en stijlvolle interieurdecoraties. Zoals een wanddecoratie van een gevonden meubelornament op een mooi stuk grof linnen. Een echte blikvanger die in elke trendy woonkamer past. Haar inspiratie haalt Pien uit de natuur en alle objecten van Saltwood zijn handgemaakt en uniek: there is no twin brother or sister. En vooral: Made in Curaçao, met veel passie! Voor meer informatie: pien.bonbini@gmail.com, tel: 670-8363

Woodzz Design

Have-a-seat

Woodzz Design van Ron Meekel loopt zo goed dat het ontwerpen van nieuwe meubels er de laatste tijd een beetje bij inschiet. Veel klanten laten bij hem meubels maken op maat. Ze komen bij hem met een tekening of een foto van een meubel dat hij vervolgens voor ze maakt. Meestal tafels. Populair zijn vooral de grote, wat grovere tafels tussen 3 en 5,5 meter. Hij maakt ook veel ligbedden voor buiten die wegens hun degelijke constructie veel aftrek vinden in de horeca.

Het zijn geen bedden en geen banken bij Have-a-seat in Sta. Catherina, maar iets daar tussenin. Ze zijn nog het beste te omschrijven als leefbanken: grote comfortabele sofa’s waar je de hele dag lang op kunt zitten, hangen of liggen.

Meekel belandde via-via in de meubelsector. Hij had daar niet veel ervaring in, maar dat was voor hem geen probleem. “Ach, als je genoeg ideeën hebt en je bent een beetje handig en je houdt van netjes werken… dan komt dat wel.” Het idee voor Woodzz ontstond nadat hij had gezien dat er – een paar jaar geleden althans – weinig aanbod was voor mensen met een Europese smaak. Dus besloot hij dit soort meubels zelf te gaan maken. Zijn specialiteit is het werken met gebogen panelen. Als we hem spreken is hij net bezig met een ligbed van gebogen plaatmateriaal. “Ik maak eigenlijk alles behalve kasten”, zegt hij. “Dat kan ik wel, maar ik vind het gewoon geen leuk werk. Gelukkig hoef ik inmiddels niet meer overal ‘ja’ tegen te zeggen…” Woodzz Design, Caracasbaaiweg naast Lunapark, tel: 666-9599

maart | april 2011

Have-a-Seat is een initiatief van Myrurgia Mutueel. Na jaren in Nederland gaf ze toe aan haar deseo profundo (diep verlangen) en keerde terug naar Curaçao. Hier is ze pedagoog, dichter en meubelontwerpster met Have-a-seat. “Comfort is het belangrijkste”, zegt ze terwijl ze haar hand over de zwart/witte demobank laat glijden. “Deze zitting is 1,20 meter diep en gemaakt van schuim dat veel steun geeft. Het zakt maar weinig in, zodat je er ook een dienblad met glazen op kunt zetten.” Er is een family seat van 2,40 meter breed en een love seat van 1,80. Myrurgia levert alleen op bestelling, dus alles is mogelijk. “Een bank als deze is zo persoonlijk… het moet kloppen met wat jij wilt en wie je bent.” Daarom ontwerpt ze de bekleding voor iedere klant afzonderlijk. Er is keuze uit talloze meubelstoffen, suède, leer of een combinatie daarvan. Muyrurgia heeft ook plannen voor stoelen en andere meubels. “In mijn hoofd ben ik bezig met een lijn die het authentieke van Curaçao naar voren brengt. Maar het is een eenmanszaak hier, dus het gaat stapje voor stapje.” Have-a-seat, Sta. Rosaweg, tel: 568-1828 (alleen op afspraak)

BinnenKijken bij…

Binnenkijken bij Aileen Looman van Mòru Bondia

Na de camera terug naar Jongbloed Slapen, verpotten, televisie kijken en kokkerellen. Dat zijn haar favoriete bezigheden… tenminste, als ze niet voor de camera’s hoeft te staan om mensen te interviewen. Want Aileen Looman’s allergrootste liefde is haar eigen ochtendprogramma Mòru Bondia. “Wat voelt het raar om nu zelf geïnterviewd te worden,” zegt ze terwijl ze zich ongemakkelijk in de gekleurde sofa nestelt. Tekst Simone De Brabander | Fotografie Marika Rignalda

Haar bijna tien jaar oude programma Mòru Bondia zorgt dat ze vroeg haar bed uit moet. Ze staat om vijf uur op, om vervolgens van half zeven tot half tien mensen te interviewen over uiteenlopende topics. Door dat programma is Aileen een BC-er geworden, ofwel een Bekende Curaçaoënaar. “Ik word op straat altijd aangesproken. Er gaat geen dag voorbij dat het niet voorkomt. Als ik naar Punda wil, dan doe ik dat alleen op een dag dat ik veel tijd heb. Want de meeste uurtjes gaan dan op aan het babbelen met mijn kijkers”. ‘Off the record’ vraag ik haar of ze het niet vervelend vindt om altijd maar herkend en aangesproken te worden, en als ze wil - zeg ik erbij - mag ze ook ‘off the record’ antwoorden. Maar haar reactie kunnen we gewoon neerpennen. “Weet je,” zegt Aileen na tien seconden bedenktijd, “ik vind het echt niet erg, nooit. Ik vind het juist leuk als

mensen reageren op mijn programma’s, ik krijg vaak nieuwe ideeën van ze. Mijn dochter Jessica gaat overigens nooit met me mee naar Punda, want dan weet ze dat ze de hele dag kwijt is.” Shell

Aileen heeft een 4400 m2 grote tuin, waarvan minder dan de helft bebouwd is. In de voortuin ligt een groot grasveld, afgewisseld met vele potjes, plantjes en een lange oprijlaan met een automatisch hek. Achter het huis ligt een enorm vlak terrein, waar nog niet veel mee gedaan is. Dat staat wel in de planning: er komt een mooi aangelegde tuin en er zal een appartement worden gebouwd. “Hierachter op ons terrein was vroeger een speelplaats van de Shell. Shell had toentertijd al deze stukken land in bezit, vanaf het kabouterbos tot die kant op,” wijzend met haar pinkvinger richting de buren. Ruim dertig jaar geleden, in 1980, toen het olieconcern uit Curaçao vertrok, werden alle stukken land verkocht. “Dit was er één van. Het kon niet door tweeën worden gedeeld, want dan zou de andere koper er niet veel mee kunnen doen omdat die dan geen eigen ingang zou hebben. We hebben het hele terrein dus gekocht en hebben ons huis op de wind gebouwd.” Al snel had Aileen 23 honden; die werden door mensen achter gelaten in het kabouterbos. Ze kon ze daar niet laten rond zwerven. “Ik ben gek op honden, ze vinden het zo leuk als je thuis komt. Maar inmiddels zijn ze allemaal overleden. Nu ben ik bezig met de tuin en kan ik geen honden hebben, het is even ‘hondenpauze’. Ze graven alles uit en maken het dripsysteem kapot.”

“Het huis heeft 3,5 badkamers en 4 slaapkamers. Het is wel een beetje veel achteraf gezien, wij hebben maar één dochter.”

Resida woonmagazine

BinnenKijken bij…

“Ik vind het heerlijk om in de tuin bezig te zijn. Je komt hier ook veel leguanen tegen: oud, jong, dik, dun, kleurloos of gifgroen. De tuin bijhouden doe ik altijd zelf, maar het gras maaien laat ik over aan een ander.”

“Mijn dochter zou veel meer kleur in dit huis stoppen.”

maart | april 2011

BinnenKijken bij…

“Dit is de eerste auto van mijn man, een Spirit. Regelmatig komt een groep vrienden er aan knutselen en er in rijden. Mijn man is er emotioneel aan gebonden. Emoties zijn prima, maar ik zou zeggen: verkoop dat ding. Maar goed, het is zijn ding...”

“Na Mòru Bondia ga ik terug naar ‘mijn hokje’, ik ben echt een huismens. Ik ga dan even rusten, tuinieren of koken. Slapen is mijn grootste hobby, maar daar heb ik helaas te weinig tijd voor.”

Resida woonmagazine

BinnenKijken bij…

Motorrijder

Egotripperij

Het huis van de familie Looman ligt aan de drukke verkeersweg Jongbloed, met hard voorbij rijdende auto’s en bussen. “Iedere nacht stipt om drie uur komt er een motor aanrijden. Broem broem, keihard. Ik denk dat het iemand is die als lotjesverkoper werkt, of in een bar. In het begin vond ik het irritant, maar nu vind ik het zo raar als die motorrijder niet langs scheurt. Dan denk ik: ‘Goh, misschien is hij ziek.’ Alles went in het leven, ook die drukte.”

Maar het bouwen van een additioneel onderkomen in de achtertuin zal nog even op zich laten wachten. Aileen is voorlopig nog druk met haar programma, en dat vergt veel energie. Om tot rust te komen, gaat ze tuinieren, en doet ze regelmatig een middagdutje. “Ik ben een huismens, na Mòru Bondia ga ik terug naar ‘mijn hokje’. Ik ga even rusten, tuinieren en ik kook graag. Slapen is mijn grootste hobby, maar ik heb er helaas te weinig tijd voor.” En dan is er natuurlijk Mòru Bondia, wat haar iedere dag bezighoudt, waar ze geen genoeg van kan krijgen. “Ik vind het heerlijk, ook die aandacht. ‘Echt, nunka e no ta fada mi’. Als kinderen in een konvooi voorbij rijden, dan roepen ze naar me. Dat vind ik leuk. Is dat egotripperij? Misschien.”

Zo ook de kleur van het huis: overal crème, zowel binnen als buiten, behalve de houten deuren. Haar man vindt dat lekker praktisch. “Het ziet er wat saai uit, alles zo in één kleur, maar hij hoeft dan niet met allerlei potjes verschillende kleuren verf rond te lopen. Hij gaat naar de verffabriek en bestelt daar een paar potten crème nummer 1010, dan kan het ook nooit misgaan. Mijn dochter zegt weleens dat ze veel kleur in het huis gaat stoppen, als ze hier weer komt wonen.... tja, dat moet zij weten. Wij verhuizen later toch naar het appartement achter het huis.”

maart | april 2011

“Koken is één van mijn passies. Ik hou van krioyo: kabritu maak ik bijna elke week klaar en kalbas wordt ook vaak op tafel gezet.”

MOM & Co is uitgebreid; naast het vertrouwde assortiment voor baby en kind, vindt u bij ons nu ook originele lifestyle meubels en accessoires

BeComing your lifestyle

Promenade Shopping Center | Geopend op maandag t/m vrijdag van 9.00 tot 18.00 uur, op zaterdag van 10.00 tot 18.00 uur | Telefoon 736 0755

Boutique - Galerie

“A beautiful woman is the very heart of the home”

Saliña Galeries | Curaçao | Tel 465-8485 contact@affairedefemmes.net

www.annefontaine.com

Yubi Kirindongo In een mooi huis op Curaçao hoort ook kunst uit Curaçao. In deze rubriek daarom aandacht voor lokale kunstenaars en hun werk. Deze keer Yubi Kirindongo, misschien wel de beroemdste kunstenaar van Curaçao… Iedereen kent de beelden van Kirindongo op de rotonde bij de Weg naar Westpunt. Een hoge poort en een lagadishi van oud industrieel metaal. Ook Yubi’s beelden van chromen autobumpers zijn op veel plaatsen op het eiland te zien. Afgelopen februari vierde hij zijn 35 jarig jubileum als kunstenaar.

Galg en rad Yubi Kirindongo (1946) is internationaal bekend en heeft overal ter wereld geëxposeerd. Hij is een cultureel ambassadeur voor Curaçao en de regio. Een Spaanse journalist noemde hem ooit een ‘Caraïbisch Icoon’. Maar in zijn jeugd zag het daar niet naar uit. Als jongen uit Wishi haalde hij ‘een hoop rottigheid uit’ en kwam geregeld in de problemen. Op zijn 16e verliet hij Curaçao als verstekeling op een vrachtschip. Op zee werd hij ontdekt en mocht blijven werken. Na negen maanden ging hij in Europa van boord. Het waren de ‘roaring sixties’ en Yubi

zwierf jarenlang door verschillende landen zonder vaste woon- of verblijfplaats. Werd geregeld opgepakt en hier en daar zelfs tot ongewenste vreemdeling verklaard. Zijn geld scharrelde hij op allerlei manieren bij elkaar. Hij was een tijdje bokser op de kermis en ging in Nederland met encyclopedieën langs de deur. Ondertussen schilderde hij en maakte houtsnijwerk. “Een Antilliaanse vriend spoorde mij daarop aan om naar de kunstacademie te gaan.” Hij ging in Den Haag wonen en zat een tijd in de BKR, een subsidieregeling voor kunstenaars.

Nation Building In de jaren tachtig keerde hij terug naar Curaçao om mee te werken aan de ‘nation buiding’. Volgde hier een opleiding tot docent en werkte daarna tien jaar als leraar handenarbeid. “Door die baan kon ik dit huis bouwen.” Uiteindelijk was lesgeven niet zijn ding. Hij zegde de baan op en werd fulltime kunstenaar. “Ik wilde mijn eigen tempo bepalen, mijn eigen passie volgen en niet steeds met verschillende dingen bezig zijn.” Hoewel hij internationaal veel bekendheid geniet, is hij financieel nog lang niet binnen. “Nee man, het is nog steeds een struggle.“ Voor vijf gulden geeft hij rondleidingen door zijn huis, tuin en atelier

(Museo Den Bario), maar voor sommigen is dat nog te veel. “Ieder dag staat hier de safaribus met toeristen, maar ze komen nooit binnen.”

Recycling Yubi is vooral beeldend kunstenaar en werkt alleen met weggegooid materiaal. Recycling zijn motto, van kinds af aan. “Thuis werd ook alles opnieuw gebruikt. Een leeg papblik werd een theepot.“ Hij gebruikt veel onderdelen van oude auto’s, maar ook spullen uit de industrie en van machines. Wat hij maar tegenkomt. “Ze noemen dat ‘objet trouvé’, en in dat vakje hoor ik blijkbaar thuis.” Vroeger kwam hij veel op de landfill om er bruikbare spullen te zoeken, maar de voorraad materialen in zijn tuin is inmiddels zo groot dat hij daar niet vaak meer komt. En hoewel hij prachtig werk van andere materialen heeft gemaakt, zijn de bumperbeelden nog steeds het meest gevraagd. Tijdens de rondleiding lopen we langs zijn werk uit de afgelopen 35 jaar. Het is zeer gevarieerd. Soms verfijnd en humorvol, soms ruw en ongepolijst. Het doet wat je van goede kunst mag verwachten: het prikkelt en roept emoties op en dwingt je tot een mening. Ook laat hij zijn nieuwste werk zien: een groot paard van gevlochten metaalstrips. “Ik maak steeds grotere dingen tegenwoordig. Maar eigenlijk maakt het volume niet uit. Het gaat uiteindelijk om de energie die er in wordt gestoken.” Werk van Yubi Kirindongo is onder meer te zien bij Gallery Alma Blou in Landhuis Habaai; in Museo Den Bario te Souax en op internet: www.yubikirindongo.com en www.kirindongo.com. Deze rubriek wordt mede mogelijk gemaakt door Gallery Alma Blou, Frater Radulphusweg 4, Curaçao, telefoon: 462-8896 www.galleryalmablou.com

Het nieuwste beeld van Kirindongo en nog niet helemaal af: een paard van metaalstrips. ‘De laatste tijd maak ik steeds grotere beelden.’ 19

Trots op mi kas nobo Voor onze rubriek Trots op mi kas nobo (‘trots op mijn nieuwe huis’) portretteren fotograaf Ariadne Faries en redacteur Jacomine Lagas mensen die net een nieuw huis hebben gekocht met een hypotheek van de Girobank. Deze keer Shuraima Anastasia: “Hier komt dus het huis waar ik al sinds mijn jeugd van droom!”

“Hier komt het!” Trots laat Shuraima Anastasia de plek zien waar in september dit jaar haar nieuwe huis zal staan. Haar droomhuis wordt gebouwd in Villapark Rust en Vrede, een rustige wijk in de buurt van Koraal Partier. De keuze voor deze locatie was snel gemaakt: een vredige omgeving én vlakbij het ouderlijk huis. Shuraima werkt bij het Kabinet van de Gouverneur van Curaçao. Ze is dol op winkelen, leest graag en is sportief: regelmatig rent ze haar rondjes op de St. Rosaweg. Voor de inrichting van haar nieuwe huis zit ze vol plannen. Het moet nog gebouwd worden maar in haar hoofd is het al ingericht. Zo werkt dat bij de meeste vrouwen nu eenmaal… De vloeren en wanden zijn de basis van haar interieur; ze krijgen een rustige kleur: beige. Het bankstel in de woonkamer wordt ook neutraal (bamboe) met veel kleurige kussens.

Het belangrijkste meubelstuk wordt ongetwijfeld de grote bamboe eettafel in de eetkamer. Shuraima daarover: “Mijn lijfspreuk luidt ‘van een mooie tafel eet je nooit alleen’: je zit er met familie en vrienden aan, om te eten, om de dag te bespreken en om te lachen. En vergeet vooral de functie van de eettafel niet bij een romantisch diner! Want hoe leuk is voetjevrijen zonder tafel?” De badkamer krijgt een luxe en serene uitstraling. Neutrale tinten: wit voor het sanitair en lichte aardetinten op de muren. Een douche met vloerverwarming staat hoog op Shuraima’s verlanglijstje. Last but not least: het terras. Veel bamboeplanten en een gezellige buitenkeuken, uiteraard met BBQ. Shuraima: “Ik verheug me nu al op lange avonden met vrienden en familie op mijn sfeervolle terras en dan maar genieten van de prachtige shelu yen di strea.

Deze rubriek wordt mede mogelijk gemaakt door Girobank, Scharlooweg 35, telefoon: 433-9130, www.girobank.an

WoonStijl

De interieurs van Techniek & Design In de nieuwe interieurwinkel van Techniek & Design op Groot Davelaar worden de meubels en accessoires getoond in life-like interieurs. Techniek & Design is een winkel waar je alles voor je huis kunt vinden. Van lamp tot vloerkleed, van bankstel tot klok en van tafels tot vazen. In ieder nummer laten we twee interieurs zien. Deze keer een klassieke en een moderne woonkamer. Techniek, Design en ideeën.

5 10

8 12

9 4

1 3

Klassiek en kleurrijk Natuurlijke kleuren en materialen staan centraal in deze meer klassiek gestylede woonkamer. De bank – een ontwerp uit 1910 - en de tafelkist zijn hier de blikvangers. 1 Op de wereldtentoonstelling in Buenos Aires (1910) baarde de Oostenrijkse designer Josef Hoffman veel opzien met deze perfect geometrische stoel, beter bekend als de ‘Kubus Chair’. Naar aanleiding van dit succes ontwierp hij ook een twee- en driezitsbank. Het ontwerp is een echte klassieker dat al een eeuw niet meer uit designwinkels is weg te denken. Hier een uitvoering in comfortabel bruin leer. Duurzaam en makkelijk schoon te maken. 2 Stoere lage tafel en kist met los afneembaar deksel, 180 x 90, blank hout met bruin metalen strips en een opgelegd ruitmotief. 3 Hutkoffer, 60x30x33, bekleed met leer. 4 Strak vormgegeven vitrinekast, dressoir en open boekenkast van acaciahout. Acacia is een populaire soort hardhout die veel voor meubels wordt gebruikt. Het staat ook wel bekend als Robinia. Het is duurzaam en heeft een mooie, decoratieve houtnerf. 5 Schilderijen uit de serie ‘Mondi-Art’. Dit zijn ontwerpen van professionele kunstenaars die handmatig zijn gereproduceerd met olieverf op canvas. 6 Staande lamp op een houten voet met stalen accenten. 7 Kandelaar voor zes kaarsen, 75 cm hoog, messing. 8 Lamp met houten voet en stoffen kap, 80 cm hoog. 9 Wijnrek van gietijzer. 10 Cilindervaas van handgeblazen glas. 11 ‘Shark On A Stick’ uit Thailand. 12 De ‘Theo Table’. Een strakke bijzettafel met een RVS frame en een blad in zebrawood motief.

Resida woonmagazine

WoonStijl

Techniek & Design Schouwburgweg z/n Groot Davelaar Telefoon: 737 8181 Openingstijden: ma - za 8.00 - 18.00 uur zo 9.00 - 13.00 uur

9 4

3 2

Strak en wit Een witte zithoek van Le Corbusier als eye-catcher: dat is het belangrijkste kenmerk van deze woonkamer. Door het subtiele kleurgebruik vallen de kleuraccenten juist extra op. 1 Deze banken en de stoel zijn reproducties van de ‘Petite Sofa’ zoals deze in 1928 is ontworpen door de Frans/Zwitserse architect en designer Le Corbusier. Meestal is deze bank in zwart uitgevoerd, maar ook in wit komen de strakke vormen goed tot hun recht. De zitting is bekleed met leer en gevat in een frame van RVS (Inox). Stijlvol, comfortabel en beroemd! 2 Deze tafel werd in de jaren dertig ontworpen door de Japans/Amerikaanse ontwerper Isamu Noguchi. In eerste instantie vooral voor het huis van A. Conger Goodyear, de toenmalige president van het Museum of Modern Art (MoMa) in New York. De ‘Coffee Table’ heeft een glazen blad en een massief houten onderstel uit twee identiek gevormde stukken hout. 3 Overhangende leeslamp met dimmer. Metalen voet met bolkapje van glas. 4 Wijnrek van klimaatbestendig teakhout. 5 Deze ‘artificiële’ plant heeft geen water nodig, verdort niet en doet het overal in huis even goed. 6 Minimalistisch ontworpen ‘Spun’ tafellamp van ontwerper Sebastian Wrong met drie fittingen. 7 Diverse decoratiematerialen van glas en zink. 8 Retro-look side table. Glanzend kunststof blad met een verchroomd onderstel. 9 Strak gelijnde kasten (zonder handgrepen) van wit gespoten MDF met metalen pootjes. 10 Handgeblazen bolvaas met houder voor een theelichtje. Ook praktisch in een winderige omgeving.

maart | april 2011

Shopping

Mooie, leuke, nieuwe…

Alles in kannen en kruiken Bent u op zoek naar sfeermakers voor binnen of buiten? Ga eens langs bij D’Kannen & Kruiken aan de Jan Noorduynweg 48 (op plantage Mendez). Deze gezellige woonwinkel biedt een prachtige collectie vazen, potten en kruiken. Van manshoge vazen tot piepkleine kruikjes. Van robuuste terracotta potten tot glanzende bling-bling siervazen. Daarnaast heeft D’Kannen & Kruiken een grote sortering kleurrijke mobiles, originele muur decoraties en de mooiste zijden bloemen. Zelfs voor verschillende soorten planten en potgrond kunt u bij deze winkel terecht. Het totale assortiment is van prima kwaliteit en scherp geprijsd. Eigenaresse Tica Mendes Neves staat garant voor een warme ontvangst en helpt u graag aan ideeën om uw huis en tuin nog sfeervoller te maken. D’Kannen & Kruiken, Jan Noorduynweg 48, tel: 693-9101 - www.dkannen-kruiken.com

Mosa designtegels bij LOT1038

Barstoel zonder grenzen Interieurtiek Saab in Hanenberg maakt niet alleen keukens op maat, je kunt er ook leuke meubels kopen of laten maken. Deze barkrukken bijvoorbeeld. Met de hand gemaakt en ‘fully customizable’. De standaard zithoogte is 75 cm. Ze worden altijd op bestelling gemaakt waardoor ze in iedere maat en uitvoering te krijgen zijn. Hoger of lager, breder of smaller, al dan niet met zijleuningen… u vraagt, Saab zaagt. Er is zelfs een speciale uitvoering voor kinderen. De stoelen worden gemaakt van hardhout waarbij kan worden gekozen uit meranti, mahonie en ceder. Ze zitten goed in elkaar en zijn met zorg afgewerkt. Door de gewelfde zitting en de hoge rugleuningen zijn ze zeer comfortabel. Ze worden afgewerkt met verf of transparante lak in een kleur naar keuze.

LOT1038 kennen we van designmeubels en luxe interieurstoffen. Maar wist u dat deze winkel ook de officiële vertegenwoordiger is van Mosa tegels? Mosa uit Maastricht is een van de oudste en meest vooruitstrevende tegelfabrikanten van Europa. Omdat je met een fabriek in Nederland nooit de goedkoopste kunt zijn, koos het bedrijf een paar decennia terug daarom voor kwaliteit, veelzijdigheid en duurzaamheid.

Interieurtiek Saab in Hanenberg heeft een grote werkplaats en een eigen spuitcabine. Ze maken daar veel meubels, waaronder grote en kleine tafels, lounge-chairs, eetstoelen en zelfs kinderstoelen. Check it out! Interieurtiek Saab, weg naar Montana, nabij de benzinepomp, tel: 767-8052 - www.interieurtieksaab.com

De tegels van Mosa zijn beter dan de internationale ISOkwaliteitsnormen. Ze worden vaak voorgeschreven in ziekenhuizen, zwembaden en badkamers omdat ze behalve sterk ook stroef zijn. Dat maakt ze uiteraard ook erg geschikt voor buiten en op de porch. De Curaçaose designer Yma Prins hield in de vorige uitgave van Resida een pleidooi voor meer creativiteit met wandtegels. Het uitgebreide assortiment van Mosa biedt daarvoor tal van mogelijkheden. Bij LOT1038 denken ze daar met passie over mee. LOT1038, Caracasbaaiweg 2c, tel: 461-2634 - www.lot1038.com

Resida woonmagazine

Shopping

en inspirerende producten uit winkels op Curaçao…

De lekker-lang-lui-stoel Wist u dat deze bekende lekker-lang-lui-stoel al in 1903 is ontworpen door de Amerikaan Thomas Lee? Met slechts elf stukken hout maakte hij het ontwerp dat we nu kennen als de Adirondack-stoel. Of, zoals ‘ie hier lokaal wordt genoemd: de Avila-stoel. In de loop der jaren is er een bijpassend voetenbankje bijgekomen zodat je er ook lekker op kunt liggen. En hoe je er ook in zit of ligt: de stoel is zeer comfortabel en erg praktisch. De brede armsteunen bieden plaats aan een glas of een kopje. Meubelwinkel Plantation op Zeelandia heeft een grote collectie van deze stoelen, gemaakt van solide en perfect afgewerkt teakhout in een naturelkleur. Direct uit voorraad leverbaar. Het zijn kwaliteitsproducten die door hun degelijke constructie garant staan voor jarenlang buitenzitplezier. Plantation Furniture, Zeelandia (t/o Kooyman), tel: 461-0501 - www.plantationcuracao.com

Slapen op een echte Pullman Pullman is sinds 1937 een toonaangevende fabrikant van luxe bedden en matrassen. Sinds kort is het merk ook op Curaçao te koop bij de winkel van Contessa Bedding op de Corriweg. Pullman maakt bedden met een ongekend comfort. Het assortiment bestaat uit diverse boxsprings, matrassen en hoofdkussens. De meeste producten worden op ambachtelijke wijze met de hand gemaakt van de beste kwaliteit materialen. Ze zijn anti-allergeen en behandeld tegen huismijt. Er zijn zoveel modellen en uitvoeringen van de Pullman bedden dat Contessa ze niet allemaal in de winkel kwijt kan. Vaak zal er daarom besteld moeten worden. In de winkel zijn ze goed bekend met de Pullman producten, en iedere klant krijgt een advies op maat. Contessa Bedding heeft daarnaast een grote collectie bedtextiel, waaronder satijnen lakens. Ook zijn er gordijnen en vitrages. Vrijwel alles wat nodig is om je slaapkamer in te richten kun je hier vinden. Contessa Bedding, Corriweg1 6 (Crazy Point Shops), tel: 738-8896

maart | april 2011

Inlijsten en printen op canvas Inlijsten, foto’s afdrukken op canvas of een origineel kunstwerk vinden: het kan allemaal in de nieuwe winkel van Imagine Fine Art aan de Sta. Rosaweg. Imagine Fine Art heeft een zeer grote keuze aan lijsten en lijstjes die in twee tot drie werkdagen op maat worden gemaakt. Alle lijsten zijn van echt hout en afkomstig uit Colombia. Ze zijn er in heel veel kleuren, breed en smal, klassiek of modern. Eventueel kan er ook een glasplaat voor, waarbij er keuze is uit gewoon of ontspiegeld glas. In de nieuwe winkel is ook een hitech printstudio, waar je foto’s kunt laten afdrukken op canvas. Breng je foto’s op memory-stick of CD-rom en twee tot drie weken later zijn ze klaar. Alle canvasprints worden door Imagine op een houten frame gespannen zodat je ze direct aan de muur kunt hangen. Je kunt ze er uiteraard ook meteen van een mooie lijst laten voorzien. De winkel herbergt ook een gallery. Naast reproducties van bekende kunstwerken hebben ze veel kleurrijke schilderijen van kunstenaars uit Curaçao, Colombia en Venezuela. De kwaliteit van het inlijsten afdrukwerk is onberispelijk. En als je een grotere opdracht hebt, is er ook over de prijs te praten. Imagine Fine Art, Sta. Rosaweg 151G, tel: 767-4904 www.eshopcuracao.com/imagefineart

Makelaars te duur? Bij ons betaalt u slechts 2% courtage bij verkoop van uw woning

kijk op onze website

economy-realty.com of bel

515 96 45

Economy Realty Curaรงao de betaalbare makelaar!

Shopping

Mooie, leuke, nieuwe en inspirerende producten uit winkels op Curaçao…

Bird House make-over Creatief bezig zijn, we kunnen er geen genoeg van krijgen. Het is inspirerend, gezellig én ontspannend. Dit vogelhuisje is een mooi voorbeeld van artistieke in(ont)spanning. Het is als ‘kaal’ basismodel te koop bij Scrapbook Heaven en je kunt het zelf een complete make-over geven. Het huisje op de foto is gedecoreerd met kranten, zwarte glitterverf en er is zelfs een klok aan bevestigd om een huiselijke sfeer te creëren. Scrapbook Heaven zit op Zeelandia, naast Albert Heijn. Deze grote Crafts en Hobby Store heeft alles op hobby- en knutselgebied. Scrapbook Heaven is gespecialiseerd in het ‘scrapbooking’ (fotoalbums maken met verschillende soorten papier en materialen). Daarnaast hebben ze een zeer uitgebreid assortiment knutselbenodigdheden in huis: prachtige soorten papier en karton, allerlei soorten en kleuren hobbyverf, lijm en decoratieve accessoires zoals linten, touw, stempels, schelpen, kralen en glitters. Scrapbook Heaven, Kaya Jacob Posner 26, tel: 461-2811 - www.scrapbookcuracao.com

Schone ramen in een handomdraai

Schone Kliko’s voor een betere wereld

Deze elektrische raamreiniger van Kärcher maakt gladde oppervlakken zoals ramen, tegels of spiegels snel en streeploos schoon. De set bestaat uit twee delen: een sproeifles met micro-fiber sponsdoek en een elektrische ramentrekker met wateropzuiging. In de sproeifles gaat een reiniger naar keuze. Daarna kun je in één beweging de ramen bevochtigen én schoonmaken. Aansluitend ga je er met de elektrische glasreiniger overheen. Deze is voorzien van ingebouwde waterafzuiging, zodat je schone en streeploze ramen krijgt zonder gedoe. Geen strepen met vies water over de muur en op de vloeren. En – minstens zo belangrijk - ook geen zweetdruppels, want ramen schoonmaken met deze reiniger kost weinig moeite. De glasreiniger werkt met een oplaadbare li-ion accu waarmee je 25 vierkante meter glas kunt reinigen. Van je huis, maar ook van je auto. De bijgeleverde oplader werkt op 230 volt.

Een schone Klikobak, minder ongedierte, geen stank én een betere wereld: dat is wat je krijgt met een abonnement bij Kliko Limpi (= schone Kliko). Dit nieuwe bedrijf op sociale grondslag heeft twee speciale cleaning trucks voor het schoonmaken van Klikobakken bij particulieren en bedrijven. Met een abonnement komen ze iedere maand langs. De service is prima. Kliko Limpi maakt je bak schoon op de dag dat het vuil wordt opgehaald zodat je er niet voor thuis hoeft te blijven. Ook nemen ze hun eigen water en zeep mee. Het vuile afvalwater wordt netjes afgevoerd en hergebruikt bij een tuinbouwproject voor jongeren op Fuik. Het schoonmaken verloopt grotendeels automatisch en duurt een paar minuten. Kliko Limpi heeft nu 16 medewerkers, voornamelijk mensen die vanwege een lichamelijke, psychische of maatschappelijke beperking een afstand hebben tot de arbeidsmarkt. Kliko Limpi ‘wast hun verleden weg’. In nauwe samenwerking met diverse instellingen worden ze opgeleid tot volwaardige arbeidskrachten die daarna een reguliere baan kunnen vinden.

Caribbean Fasteners, Schouwburgweg Groot Davelaar en Caracasbaaiweg nabij Gasora tel: 737-6288 - www.cfh-group.com

maart | april 2011

Een jaarabonnement (12 schoonmaakbeurten) kost 150 gulden, inclusief een positieve bijdrage aan de samenleving. Kliko Limpi, tel: 465-2345 - www.klikolimpi.com

Shopping

…en toen was er licht

De oosterse sferen thuis Ze doen denken aan de vertellingen van 1001 nacht, deze sfeervolle oosterse lampen van Mundo Mio. Als je er een heldere gloeilamp in draait, maken ze sprookjesachtige lichtmotieven op muur en plafond. Sommige modellen hebben zelfs stukjes gekleurde strass, wat extra kleur aan het schijnsel toevoegt. De lampen zijn van aluminium en verkrijgbaar in diverse modellen en uitvoeringen. Als tafellamp, voor aan de muur, als hanglamp of als staande lamp met kap. Er zijn zelfs kleine exemplaren waar een theelichtje in past. Woonwinkel Mundo Mio heeft nog veel meer sfeervolle lampen staan en hangen. Van klassiek tot modern en van groot tot klein. Steek er uw licht maar eens op. Mundo Mio, Dr. Hugenholzweg 25 (Hugo’s Mall), tel: 461-4534 – www.mundo-mio.com.

Natuurlampen van Mom & Co Takken, sloophout en andere ruwe materialen zijn de belangrijkste ingrediënten in deze lampjes van Mom & Co. Ze zijn van het merk ‘Light & Lifestyle’. Naast deze staande lampjes zijn er in deze interieurwinkel ook andere (tafel- en hang-) lampen te vinden van natuurlijke materialen. De afwerking is in rustige en ingetogen kleuren. Veel grijstinten en whitewash. Kapjes zijn er in effen wit, grijs, bruin of zwart. De ontwerpen zijn rustig, stijlvol en neutraal, maar tegelijk ook eigentijds.

Kroonluchter anno 2011

Mom & Co is de grootste winkel op Curaçao voor kinderkamers en babyspullen. Sinds begin dit jaar is de winkel uitgebreid met een complete lijn volwassen meubels van het merk Coming. Naast verlichting en woonaccessoires heeft de winkel in het Promenade Shopping Center ook banken, tafels, kasten en fauteuils.

De kroonluchter stamt al uit de middeleeuwen, maar bij Green Light aan de Sta. Rosaweg hebben ze er een moderne variant van gemaakt. Deze ‘kroonluchter’ heeft 4 óf 5 armen van 9 mm dik transparant acrylaat. Daarin zijn gleuven gefreesd waarin LED-strips zijn weggewerkt. Het licht komt op een speelse manier aan alle kanten uit de armen. Een verrassende combinatie van een traditioneel ontwerp met hedendaagse techniek

Mom & Co, Promenade Shopping Center, tel: 736-0755 www.momandco.com

LED-specialist Green Light is het zusterbedrijf van D-sign dat letters en naamborden maakt van acrylaat. Al eerder combineerde men daar acrylaat met LED-verlichting. Zo ontstond ook het idee voor deze LED-kroonluchter. De armen zijn met een hi-tech machine uitgesneden en er zijn motieven ingefreesd waardoor het licht naar buiten komt. De kroonluchters zijn er in drie maten: 60, 90 en 120 cm en leverbaar in verschillende lichtkleuren. Van warm wit tot koud wit. En zelfs in een multi-color uitvoering met afstandsbediening. Alle kroonluchters zijn multi-voltage, en dus geschikt voor alles van 110 tot 230 volt. Green Light, Sta. Rosaweg 52, tel: 736-6088 www.greenlightcuracao.com

Resida woonmagazine

Shopping

Bloempot wordt tuinlamp Ook een sprookjestuin? Dat is mogelijk met deze verlichte bloemen- en plantenpotten uit de collectie van ‘Pure R’ van de Arend te Saliña. Deze kunststof lichtpotten zijn kwaliteitsproducten van duurzame kunststof dat niet verkleurt of verbrokkelt in de zon. Het licht komt van een halogeenlampje op de bodem. Met (bijgeleverde) blauwe, rode en groene kapjes kun je verschillende kleuren licht maken. Het zijn tegelijk volwaardige plantenpotten. Daarvoor is een binnenpot gemaakt die er los in hangt en er ook makkelijk uit kan. Via een vernuftig systeem wordt overtollig water netjes naar buiten afgevoerd en komt het lampje niet blank te staan. De Arend heeft diverse groottes en uitvoeringen waar van alles mee kan. Van klein en charmant tot groot met een lichtgevende paddenstoel erin. Alles op 220 volt en meestal uit voorraad leverbaar. De Arend Home & Horeca, Lindberghweg 1, tel: 465-8640 www.de-arend-curacao.com / www.de-arend.com

Ieder kind een kap cadeau Maak de kinderkamer gezellig en bijzonder met een van deze speciale ‘kinderkappen’ van woonwinkel De Inrichterij. De kappen worden met de hand gemaakt door binnenhuisarchitecte Karin Henken, die daarvoor (kinder-) stoffen gebruikt van onder meer Osborne & Little, Liberty en Designers Guild.

Licht En (toch) Donker Deze LED-slaapkamerlampjes van Swiss Sense zijn een uitkomst voor wie in bed wil lezen zonder de hele slaapkamer in het licht te zetten. De wandlampjes zijn voorzien van een kleine 3 watt LED. Het licht is sterk gebundeld en beschijnt daardoor alleen een klein oppervlak. Ook erg handig als de een wil lezen terwijl de ander slaapt. De lampjes zijn geheel van metaal en worden met twee beugels tegen de muur of het headboard geschroefd. Het middenstuk is een zwanenhals zodat de lampjes makkelijk te verstellen zijn. Ze zijn afgewerkt met een duurzame poedercoating in een neutrale grijze kleur en alleen leverbaar in een 220 volt uitvoering

Omdat de kappen in de winkel op maat worden gemaakt, is alles mogelijk. Je kunt er kant-en-klare lampenkappen kopen (foto) of zelf stoffen kiezen uit de grote voorraad bij De Inrichterij. Je kunt ook zelf stoffen meenemen zodat de kap perfect past bij de rest van de kinderkamer. Het is zelfs mogelijk om kappen te maken van papier, zodat je ook kunt kiezen voor bijvoorbeeld foto’s of een geheel eigen ontwerp. De Inrichterij heeft er diverse lampvoeten bij, maar je kunt ook een bestaande voet gebruiken of er elders een halen. En desgewenst maken ze van dezelfde stof ook kussentjes. De Inrichterij, Fokkerweg 28, tel: 525-4238 www.deinrichterijcuracao.com

maart | april 2011

Beddenwinkel Swiss Sense heeft in de winkel naast heerlijke bedden nog meer accessoires voor bed en slaapkamer. Op bestelling zijn ook andere modellen (LED) slaapkamerlampjes te leveren.

Swiss Sense, Seru Loraweg bij Scherpenheuvel, tel: 767-0017 www.swisssense.nl

Wooncultuur di Kòrsou

Hoe de yu di Kòrsou vroeger met water omging Marchena Elia Isenia (l) en Elaine mmer nu er bespreken ied raçao. Cu uit ies dit tra woon

Elia Isenia is een bekend ambassadeur voor de cultuur en historie van Curaçao. Elaine Marchena is journalist en eigenaar van EMT Communications. Voor Resida bespreken ze ieder nummer een aspect van de traditionele wooncultuur op Curaçao. Deze keer waterbakken in vroeger dagen. Hoe ging dat hier voor de waterleiding kwam? Kijkend naar de hoeveelheid water die dit regenseizoen over ons eiland heen spoelde, zou je het niet zeggen maar water was hier vroeger schaars en kostbaar. Het opvangen en bewaren van water was, tot de aanleg van de waterleiding in de jaren twintig van de vorige eeuw, voor ieder gezin gewoon noodzaak. De renbak (een gemetselde regenbak) speelde hierin een grote rol, maar ook de pos (waterput) en de dam.

Ooit had bijna ieder huis hier een pos (water put). Inmiddels zijn de meesten gesloopt of dichtgegooid. Op enkele plaatsen worden ze nog gebruikt, zoals deze bij de Herbal Garden van Dinah Veeris.

Renbak Elia Isenia vertelt: “De regenbak was zó belangrijk voor de mensen vroeger, dat je volgens de overlevering eerst de fundering van de regenbak moest leggen en dan pas die van het huis, omdat er anders iemand dood zou gaan.” Het regenwater dat van het dak naar beneden spoelde, werd via de dakgoten naar de renbak geleid. De renbak had de afmeting van een kamer en was voorzien van een betonnen vloer. De zijkanten waren gemetselde muren, met een hoogte van soms wel twee meter. Een scheutje kerosine in het water voorkwam dat de renbak een broeinest van muggen werd. Regenbakwater werd door de huisbewoners vooral gebruikt om zich mee te wassen. Het drinkwater kwam uit de bari (regenton) waar ook een regenpijp op uit kwam. Om te voorkomen dat het water bevuild zou worden door zaken als dode insecten en roest uit de pijp, werd – bij wijze van een filter - een stuk doek om de mond van de regenpijp gebonden. Wowo di awa De pos werd gegraven op een plek waar zich de wowo di awa of ondergrondse waterbron bevond. Om deze plek te vinden, werd gezocht naar bomen of planten die het hele jaar door groen waren.

maart | april 2011

Hier en daar zijn de oude regenbakken nog in gebruik. Vaak zijn ze gemoderniseerd en wordt een deepwell-installatie gebruikt om het water op te pompen.

Boven de put werd een boká gemetseld: een rond, stenen muurtje. Putwater gebruikte men vooral om de planten water te geven. Het water voor de afwas, de was en algemeen gebruik in de keuken kwam meestal uit de dichtstbijzijnde dam. Om het troebele water in de put en de dam helder te maken, werd een cactusstam, schoongemaakt en in stukken gesneden, in het water gegooid. Elia vindt het jammer dat het onderscheid tussen water om te wassen of om te drinken nu helemaal verdwenen is. “Natuurlijk is het, door de verstedelijking en de aanleg van dichtbevolkte woonwijken, moeilijk om terug te gaan naar de situatie van vroeger. Veel dammen zijn niet meer onderhouden of zelfs helemaal verdwenen. Een put graven doe je niet meer zo gemakkelijk. Het water zit op veel plaatsen een stuk dieper dan vroeger, bovendien moet je in een woonwijk goed uitkijken waar je in de grond gaat boren. En een regenbak neemt enorm veel ruimte in: niet voor niets zijn veel huidige garages en gastenverblijven gebouwd op de fundering van de voormalige regenbak. Maar toch is het zonde dat de meeste huishoudens tegenwoordig op geen enkele manier meer gebruik maken van awa di yobe (regenwater). Om de planten water te geven, maar ook om ons te wassen hoeven we niet per se dat dure water van Aqualectra te gebruiken. Het is zo simpel: leg een dakgoot aan en zorg dat je ten minste iets van dat gratis water opvangt en bewaart.”

WoonVisie

Ontwerpster Solange Lesire over de nieuwste Europese woontrends

“ Sober en minimalistisch? Dat past hier niet” De beurs Heimtextil in het Duitse Frankfurt is een van de grootste beurzen ter wereld op het gebied van interieurtrends en woontextiel. Hier worden de nieuwe interieurstijlen getoond, vooral voor wat betreft stoffen en kleuren. De Curaçaose architecte en interieurontwerpster Solange Lesire reisde naar Duitsland om de nieuwste trends te bekijken. Tekst Hugo de Klerk De ‘Heimtextil’ duurt vier dagen en trok dit jaar 73.000 bezoekers uit 133 landen. Daaronder Solange Lesire uit Curaçao. Ze is architecte en interieurontwerpster en heeft tevens een moderne winkel met interieurtextiel en stoelen aan de Schottegatweg. Begin dit jaar bezocht ze diverse beurzen in Duitsland. We vroegen haar om voor Resida de nieuwste interieurtrends te spotten op de ‘Heimtextil’. Waar gaat het heen? En bovenal: wat kunnen we daar mee op Curaçao?

Riesengroß Beurzen in Duitsland zijn huge, seriously. De ‘Messegelände’ in Frankfurt - het terrein waar onder meer de Heimtextil wordt gehouden - is zo groot als Otrabanda tot ver voorbij Colon. De beursgebouwen hebben meerdere verdiepingen en er zijn zelfs eigen buslijnen op het terrein. Veel tijd en goede loopschoenen zijn een must voor iedereen die een Duitse ‘Messe’ bezoekt. Solange Lesire draait al een tijdje mee in het vak en ze is al vaak op beurzen als deze geweest. “Het is interessant om te zien hoe trends zich over tijd herhalen. Dingen van vroeger zijn weer helemaal terug. Eigenlijk zou je nooit iets moeten weggooien, ooit wordt het allemaal weer modern…“

Vier trends Terugkijkend op de beurs zijn er vier interieurtrends die het beeld bepalen: ‘Wilderness’, ‘Mix & Mash’, ‘Utility’ en ‘Sobriety’. Met Solange Lesire lopen we ze een voor een langs: Wilderness: “Deze trend gaat uit van primitieve en natuurlijke vormen”, zegt Solange. “Het is ‘untamed nature’ waarbij je werkt met ruwe en natuurlijke materialen en dingen uit de natuur. Waar je dan zo min mogelijk aan verandert. Eerlijk en puur. Een paar jaar geleden heette dat nog ethnic.” Mix & Mash: Deze stijl is erg uitbundig met felle kleuren en heftige combinaties waarbij alles kan en alles mag. “Een beetje de winkel van Sinkel”, zegt Solange. “Het is heel hybride met veel culture elementen, bijna folkloristisch. Uitbundig en dol, best leuk en soms heel verrassend.” Utility: “Re-used en reclaimed materialen, vaak met een industriële achtergrond. Stukken machines, pijpen, buizen, sloophout… En dat dan vooral ‘as is’. Dus zonder het op te pimpen. Als je een pijp gebruikt met een schroef en een deuk, dan laat je die gewoon zitten. Je gebruikt de materialen zoals ze zijn, met alle wear and tear van dien.” Sobriety: “Deze stijl kenden we vroeger als het minimalisme”, zegt Solange. “Hier gaat het om eenvoud en bescheidenheid. Met serene, rustige kleuren. En zonder opsmuk, felle combinaties of uitbundige accessoires. Geen glimmende stoffen of afwerkingen, geen versieringen. Het is echt Minimum Luxury.”

Een voorbeeld van ‘Wilderness’. De betonnen kolom en de vloerplaten zijn nauwelijks afgewerkt. Je ziet het ruwe materiaal zoals het is.

Resida woonmagazine

WoonVisie

Solange Lesire voor de boom bij haar pand. “Als ontwerper moet je iets creëren dat fijn is om naar te kijken, maar dat ook nuttig en bruikbaar is. Een ontwerp is pas echt geslaagd als de opdrachtgever zich daarin thuisvoelt”.

Na Kòrsou

Solange Lesire BNI Solange werd geboren op Aruba uit Curaçaose ouders, maar kwam al jong naar Curaçao. Ze volgde hier de middelbare school en ging daarna voor een vervolgstudie naar Nederland. Ze studeerde er Interieurarchitectuur aan de Kunstacademie in Breda en volgde daarna colleges Architectuur aan de Technische Universiteit in Eindhoven. Ze koos bewust voor een studie in Europa in plaats van de VS. “Amerika spreekt mij persoonlijk niet zo aan. Het is erg oppervlakkig, een wegwerpmaatschappij. Kijk ook maar naar de huizen die ze daar bouwen; het moet allemaal snel klaar en zo goedkoop mogelijk. Europeanen zijn in dat opzicht een stuk degelijker. En vaak ook duurzamer.”

Ruimte voor jong talent In haar pand aan de Schottegatweg tegenover Bloempot zijn zowel haar architectenbureau als haar interieurwinkel gevestigd. Deze laatste – het Solaris Design Center - is een winkel met veel interieurstoffen en verder vooral veel stoelen. Het architectenbureau (SIAC) van Solange Lesire wijzigde vorig jaar van naam en van formule. Het heet nu Architects Beyond Boundaries. Naast architect en interior designer is ze tegenwoordig ook facilitator voor nieuw talent. “Het bedrijf is een paraplu voor jonge ontwerpers die hier een tijdje komen werken. Het uitgangspunt is dat we ons daarbij niet laten beperken door praktische, sociale en creatieve grenzen.”

Welke van deze trends worden het meest populair, hier op Kòrsou? Ze zet een serieuze blik op. “De meeste mensen hier worden niet zo sterk gedreven door trends. Misschien wel als het gaat om gadgets, maar niet zo voor hun interieur. In de Caribbean is het van oudsher de gewoonte dat de mensen hun eigen trends bepalen. Ze vindt Mix & Mash de trend die het beste bij Curaçao past. “Omdat je daarbij je fantasie de vrije loop kunt laten. Alles is goed. Mix & Mash is een explosie van kleuren, vormen en materialen. Deze trend biedt veel vrijheid, en dat is kenmerkend voor hier. Kijk hier maar rond. Curaçao is eigenlijk één grote mix & mash met bonte kleuren en een grote mengeling van stijlen. Het is niet altijd even geslaagd – er staan hier ook huizen met kleuren die wanstaltig lelijk zijn - maar het is wel iets dat bij dit land hoort. Ik zag in Frankfurt dingen waarvan ik dacht: dat doen wij hier al jaren.“

“In de Caribbean bepalen veel mensen hun eigen trends.” Ongeschikt Wat hier niet zo snel zal aanslaan, zo voorspelt ze, is de Sobrietystijl. “Sober en ingetogen en minimalistisch… dat past niet bij de cultuur van de mensen hier. Op de beurs zag je Sobriety vaak in combinatie met donkere, ingetogen kleuren. Persoonlijk vind ik dat niks. Als ik in kamers kom met muren van mokka, beige en donkerbruin, dan word ik bijna depressief. Je zult in mijn ontwerpen niet snel sobere kamers met donkere kleuren terugzien. Als een klant mij zou vragen om een interieur te ontwerpen in de Sobriety-stijl, dan zou ik daar altijd kleurrijke accenten aan toevoegen. Zodat je weet: dit is de Caribbean.”

Pleasing and useful Dus het is denkbaar dat je een gebouw of een interieur ontwerpt dat niet helemaal past bij je eigen smaak? “Voor een groot deel is dat zo, ja. Ik vind dat je als ontwerper iets moet creëren that’s pleasing to the eye and useful for the customer. Als ze mij vragen om een interieur te ontwerpen, dan ga ik als eerste uitgebreid met de mensen praten. Een ontwerp is pas echt geslaagd als de opdrachtgever zich thuisvoelt in zijn eigen huis. Dat moet als ontwerper altijd je drijfveer zijn.”

Mix & Mash met Arabische invloeden. De stijl is uitbundig met felle kleuren en heftige combi’s en culture elementen. Bijna folkloristisch.

maart | april 2011

WoonVisie

Bonte en uitbundige kleuren zijn kenmerkend voor Mix & Mash. “Deze stijl past goed bij Curaçao. We doen het hier eigenlijk al jaren.”

Wilderness en Utility gecombineerd op een porch. Delen van het huis zijn perfect afgewerkt, andere delen zijn bewust onbehandeld gelaten.

De Sobriety-style wordt gekenmerkt door ingetogen vormen en koele kleuren. De beige stoeltjes maken het wat lichter en geven het geheel een wat meer frivole uitstraling.

Resida woonmagazine

The Ritz Gallery is gespecialiseerd in grote beelden in Terrazzo en Lavasteen uit Indonesië. Heerlijke toegankelijke beelden, die prachtig staan in uw tuin, de hal of bij het zwembad. Afmetingen beginnen bij 100 cm tot 150 cm en op sokkel 140 cm en 190 cm. En voor de prijs hoeft u het niet te laten. Vanaf Nafl 1500,- is er vast ook een beeld voor u bij. Kom eens vrijblijvend kijken in onze gallery op Scharloo. Openingstijden: Dinsdagavond: 18.00 – 21.00 uur Zaterdag: 09.00 – 16.00 uur The Ritz Gallery | Scharlooweg 25 & 27 Tel: 564 5444 | www.ritzofficepark.com

Een deel van de omzet gaat naar het Princes Wilhelmina Fonds

WIJ HEBBEN ALLES IN HUIS OM UW VERFKLUS TE KLAREN.

Kwaliteitsmerken

Naast onze vertrouwde merken K-paint en Global Paint hebben we nu ook Benjamin Moore, een zeer kwalitatief Amerikaans merk.

Meer dan 20.000 kleuren! Win een schilder voor 1 dag! Maak tot 1 april 2011 wekelijks kans op een gratis schilder voor 1 dag. Bij aankoop van Nafl. 50,- of meer aan verf ontvangt u een lot. Kom snel naar één van onze filialen voor alle informatie over deze actie of kijk op www.kooymanbv.com/paintexpert

Onze verfspecialisten mengen elke bedenkbare kleur die u maar wenst terwijl u wacht. Komt u er zelf niet uit of bent u op zoek naar ideeën? We hebben diverse voorbeelden van kleurencombinaties om u te inspireren.

Nieuw: Color Scan & Color Chips!

Onze nieuwste services! Met onze color scan kunnen we de kleur van elk materiaal voor u scannen. En mengen de verf van het merk dat u wenst. Daarnaast hebben we extra grote color chips zodat u thuis makkelijk een beeld kunt krijgen van hoe het gaat worden.

Ruim assortiment verfaccessoires

Wij bieden een ruim assortiment aan verfproducten en -accessoires. Direct uit voorraad beschikbaar, zo heeft u alles bij elkaar om uw verfklus te klaren.

Wonen & Infrastructuur

Storten, verbranden, verpulveren, versnipperen of recyclen

Waar moet het heen met ons afval?

Tekst Ellen Timmer Het is ook ‘Made in Curaçao’: huisvuil, zwerfvuil, plastic tasjes, flessen, blikjes, glas, batterijen, autowrakken, bouwafval, autobanden, puin, kadavers, kapotte ijskasten, tv’s en wasmachines. Een deel wordt in de mondi gedumpt maar verreweg het grootste deel eindigt op de ‘landfill’ in Malpais. Sinds kort is daar een moderne ‘Milieustraat’ geopend waar je – gratis – afval kunt inleveren. Ellen Timmer sprak met afvalbedrijf Selikor en andere instellingen over afval op Curaçao. Wat beweegt mensen om hele koelkasten, bankstellen, vuilniszakken of dozen met lege bierflesjes in de natuur te gooien? Is het te duur of te ingewikkeld om het netjes weg te brengen? Hebben we een hekel aan de natuur? Of is het een mentaliteitskwestie?

Oplossingen Er zijn op Curaçao diverse instanties die iets proberen te doen aan het ongebreideld dumpen van afval in de natuur: Selikor, de Milieudienst, Amigu di Tera, Fundashon Kòrsou Limpi Bunita, Green Force en de stichting Uniek Curaçao. Zij houden zich bezig met zaken als afvalbeleid, schoonmaakacties, hergebruik en recycling. Centraal daarbij staan mentaliteit, educatie, voorlichting en gedragsverandering. Als oplossing wordt door de één geroepen dat het al voldoende zou zijn als iedereen zijn eigen afval in de Kliko zou gooien. Anderen zien meer heil in goed beleid en ingrijpen door de overheid. Dus meer opruimen, meer regelgeving en vooral betere handhaving met meer boetes. Daarnaast is het ook van belang dat er minder afval wordt geproduceerd, en dat het wordt gescheiden, recycled of verbrand.

Steeds meer afval Overheids nv Selikor, het afvalverwerkingsbedrijf van Curaçao, ziet zichzelf als een bedrijf dat voorop loopt. Het heeft de ambitie om hét afval-managementbedrijf voor de regio te worden. Maar feit is dat Curaçao op het gebied van afvalscheiding en recycling behoorlijk achterloopt op menig westers land. De geografische ligging, de beperkingen van een eiland en de schaalgrootte zijn daar ontegenzeggelijk mede oorzaak van. Daarnaast blijft ook de hoeveelheid afval stevig doorgroeien. In 2005 werd er volgens Selikor 141.328 ton op de landfill gestort, in 2009 was dat al 183.587 ton. Een toename van 30% in vier jaar. Daarvan werd overigens 91% gestort en 9% gerecycled.

Malpais landfill Op een gewone doordeweekse ochtend volgen we dat afval en gaan we kijken op Malpais, de vuilstort van het eiland, veelal aangeduid als de ‘landfill’. Het staat onder beheer van Selikor. Sinds november 2010 is dit ook de plek waar gescheiden afval kan worden ingeleverd bij de drive

through Milieustraat. Op de net vernieuwde, Engelstalige website van Selikor wordt het allemaal heel mooi en gelikt gepresenteerd. En wie, direct na de poort, de Milieustraat oprijdt, ziet een schoon en glimmend platform met duidelijke bordjes. Zo verzorgd en schoon: het lijkt Zwitserland wel. Maar wie verder het terrein op rijdt komt bij de feitelijke stortplaats. Deze plek biedt een desolate aanblik. Nooit geweten dat hier dagelijks zo’n dertig mensen (‘kleine zelfstandigen’) rondstruinen om alle waardevolle materialen uit het daar gestorte stinkende huisvuil te pulken. Een praatje met een van de mannen leert dat het weliswaar vies en onaangenaam werk is, maar wel redelijk lucratief. Dagelijks verkoopt hij de door hem verzamelde materialen, voornamelijk metalen zoals koper, aan kleine schroothandelaren en dat levert hem tussen de honderd en tweehonderd gulden per dag op. En hij is eigen baas!

De nieuwe drive-through Milieustraat van Selikor op Malpais. Het lijkt Zwitserland wel, zo netjes.

Wonen & Infrastructuur

Bouwafval? Neem je verantwoordelijkheid Op veel plaatsen in de mondi ligt bouwafval. Afgebikte tegels, oude keukenblokken, sanitair, steenresten, planken, cementresten… Rij maar een rustig stukje weg op en je komt het tegen. Van oost tot west. Veel opdrachtgevers van (ver-)bouwprojecten staan nooit stil bij hun bouw afval. Meestal wordt met de aannemer of met ‘de mannetjes’ afgesproken dat ze zorgen voor het opruimen en afvoeren van het afval. Wat ze er mee doen is vaak niet van belang, het motto van veel opdrachtgevers is meestal ‘weg is weg’. Het opruimen en wegbrengen van afval wordt vaak overgelaten aan werknemers uit andere landen. Zij weten dikwijls niet hoe ze van het afval af kunnen komen, en kiezen daarom voor de mondi. Dat het hier overal vol komt te liggen met rotzooi zal ze verder een zorg zijn. Het is toch hun eiland niet. En hoewel je als opdrachtgever nooit zeker kunt weten dat ook jouw bouwafval niet verderop in de mondi wordt gedumpt, kun je wel duidelijk (en waar mogelijk zelfs schriftelijk) afspreken dat jouw afval netjes wordt weggebracht naar Selikor op Malpais of Koraal Specht.

Het Selikor afgiftepunt voor afval in Koraal Specht. Ook hier kan het meeste afval gratis worden ingeleverd.

Gratis storten

Recycling

Een paar dagen later hebben we in het hypermoderne hoofdkantoor van Selikor op Parera een gesprek met Glyraine Jukema. Zij is de Planning Manager van Selikor. Het kantoor is gebouwd met gerecycled materiaal, zo leren we. Ook horen we dat de Milieustraat en de Afvalsorteerstraat sinds november 2010 in bedrijf zijn. Jukema laat grafieken zien van de verschillende soorten gescheiden afval die in de maanden november en december zijn afgegeven. En die vervolgens in onder andere plasticversnipperaar, aluminiumpers of glasverpulveraar zijn gegaan. “Het aanbod is nog niet groot en we zijn nog druk bezig met het informeren van de bevolking over onze nieuwe Milieustraat. Belangrijk om te weten is dat je niets hoeft te betalen wanneer je afval gescheiden afgeeft bij de containers”, aldus Jukema. Wie ongesorteerd afval kwijt wil kan dat gratis storten op Malpais en bij de vestiging

Selikor’s dochter onderneming CRC (Curaçao Recycling Company) doet al jaren aan het recyclen van bouwen sloopmateriaal dat vervolgens weer gebruikt wordt op de lokale markt. “Helaas is het niet eenvoudig om lokale bedrijven en ondernemers warm te krijgen voor het gebruiken van gerecycled materiaal. Onze directeur, Wesley Kook moet zich nog steeds blaren op de tong praten om uit te leggen dat je aan zand gemaakt uit gerecycled glas echt niet je voeten openhaalt en dat gerecycled asfalt en beton echt van goede kwaliteit zijn. Alle overige materialen, van papier en karton tot schroot en batterijen, worden geëxporteerd voor verdere verwerking in het buitenland.”

“Mensen die afval dumpen worden zo mogelijk aan de schandpaal genageld.” van Selikor in Koraal Specht. Iedereen kan daar tot 1.000 kilo per jaar gratis storten (zie kader). Jukema zegt dat hier vaak misverstanden over zijn. “Voor de Kliko bakken werden ingevoerd, gebruikten we hier metalen tonnen. Als wij zeggen: het kost dertig gulden vanaf 1 ton, dan denken veel mensen dat ze dertig gulden moeten betalen voor de inhoud van zo’n metalen ton, terwijl we het natuurlijk over een massa van 1.000 kilo hebben!” Dit kennelijk wijdverbreide misverstand is volgens de Planning Manager een van de oorzaken dat er nog steeds afval in de mondi wordt gedumpt.

Afvalbeleid Selikor is in feite slechts het uitvoerende afvalverwerkende bedrijf van de overheid. Het bedrijf loopt er in de dagelijkse praktijk tegenaan dat er bij de overheid amper menskracht is om een integraal afvalbeleid te formuleren en de daarbij behorende weten regelgeving uit te voeren. Jukema daarover: “Vandaar dat Selikor momenteel druk bezig is met het opstellen van het eigen businessplan voor de komende vijf jaar. En met een beleidsvisie voor 2014, Waste to Energy. Het is onder meer de bedoeling dat we in samenwerking met Aqualectra op Curaçao een centrale gaan bouwen waarmee we energie kunnen opwekken door vuilverbranding. Op dit moment beschikt Curaçao alleen over een kleine, speciaal ontwikkelde verbrandingsinstallatie uit 2004 voor bepaalde soorten gevaarlijk afval.”

Bewustwording Samen met organisaties zoals Fundashon Kòrsou Limpi Bunita werkt Selikor aan een bewustwordingscampagne die er toe moet leiden dat de hoeveelheid afval verminderd. Naast voorlichting aan bedrijven, op scholen en in de wijken, worden er ook schoonmaakacties georganiseerd en

Resida woonmagazine

Wonen & Infrastructuur

wordt er opgetreden tegen het dumpen in de natuur. “Mensen die vuil dumpen, worden zo mogelijk aan de schandpaal genageld. Binnen het project ‘Moveshon Bèrdè’ wordt er bij de illegale dumpplaatsen gezocht naar de overtreders. Naast een slechte naam kunnen zij een boete krijgen voor illegaal vuilstorten die kan oplopen tot duizend gulden. De boetes worden uitgedeeld door de politie, Servisio di Kontrol i Siguridat (SKS) en de Milieudienst”, vertelt de heer Sambo, hoofd van SKS. “Sinds een jaar is het makkelijker om proces verbaal op te maken bij het op heterdaad betrappen van illegale vuilstorters door een aanpassing in de regelgeving. En we doen steeds vaker gerichte controles op plaatsen waar vaak illegaal gestort wordt. Het lastige is dat Curaçao weliswaar klein is, maar dat er ontzettend veel plekken zijn waar ongezien van alles achtergelaten kan worden”, verzucht Sambo.

Op de landfill werken dagelijks zo’n dertig ‘kleine zelfstandigen’ die alle waardevolle materialen uit het daar gestorte afval pulken. Vies werk, maar redelijk lucratief: het levert 100 tot 200 gulden per dag op.

Voorkomen Yvette Raveneau van milieuorganisatie Amigu di Tera is er van overtuigd dat het afvalprobleem op Curaçao ook fundamenteel aangepakt moet worden. Dus aan de bron. “Als we onze aandacht alleen op het einde van de afvalstroom richten, het storten en dumpen, dan komen we er niet.” Ze vindt dat de totale hoeveelheid afval omlaag moet. ”De consument kan er op letten bij het inkopen doen. En de overheid zou beperkingen kunnen opleggen aan de import. Bijvoorbeeld door belastingvoordeel te verlenen aan de invoer van producten die energie en hulpbronnen sparen en die minder afval en vervuiling opleveren”, aldus Raveneau. “Daarnaast moeten we afval niet als ‘onbruikbare rotzooi’ zien”, vervolgt ze. “Veel afval kan je juist als een waardevolle bron beschouwen waar weer bruikbare materialen of producten mee gemaakt kunnen worden. Zo wordt de afvalstroom naar de landfill vanzelf minder.”

maart | april 2011

Green Force De leukste en meest inspirerende ontmoeting hebben we op het terras van restaurant Sambal, met Timo Brouwer, fervent strijder voor een beter milieu en groener Curaçao. En de man achter Green Force. Hij vindt dat de particuliere sector hier op Curaçao zelf het initiatief moet nemen voor de oplossing van het afvalprobleem. Met zijn non-profit bedrijf Green Force richt hij zich sinds begin 2010 op het recyclen van aluminium. Bij verschillende scholen, supermarkten en horecagelegenheden kom je de recyclebakken van Green Force inmiddels tegen. Timo: “Als je kijkt naar milieuwinst levert het recyclen van aluminium het meeste op. Een blikje recyclen kost 95% minder dan een nieuw blikje maken. Het ruimt het eiland op en zorgt voor minder afval op de landfill. Bovendien creëert het banen en extra inkomsten voor het eiland door het geperste aluminium te exporteren voor hergebruik.” Timo geeft met Green Force presentaties op scholen en bij instanties. Hij zit in de board van het Bedrijven Platform Milieu en is bij toerismeorganisatie Chata actief met onder meer schoonmaakacties van baaien en mangroves. Zijn gedrevenheid en enthousiasme werken aanstekelijk. Het verbaasd ons dan ook niks als we horen dat hij na ons gesprek ook Sambal heeft overgehaald om een recyclebak te plaatsen. “Voor 50 gulden per maand plaatsen we zo’n bak en komen we deze minimaal tweemaal per maand legen. Of zo vaak als dat nodig is. Bedrijven kunnen ook een recyclebak sponsoren voor bijvoorbeeld een school.” Zelf stopt Green Force alle inkomsten die het bedrijf genereert weer terug in groene projecten op Curaçao en uitbreiding van de bedrijfscapaciteit zelf. Er staat geen personeel op de loonlijst, ook Brouwer zelf niet. “Alle winst gaat naar projecten die het leefklimaat op Curaçao ten goede komen. Hoe meer aluminiumbakken er komen en hoe meer aluminium er ingezameld wordt, hoe groener ons eiland wordt en hoe eerder we kunnen uitbreiden. En dan weet ik zeker dat steeds meer mensen recyclen als de norm gaan beschouwen. Dan kan de overheid niet langer achterblijven en zal er onder druk vanuit de maatschappij ook echt groen overheidsbeleid van de grond komen.”

Vuilstorten op Curaçao: veelal gratis Vaak wordt gedacht dat je bij de stortplaatsen van Selikor moet betalen voor het wegbrengen van afval. Dat is een misverstand. Afval storten is in de meeste gevallen gewoon gratis. Het kan worden gestort op de landfill op Malpais (aan de Weg naar Westpunt) of bij het inzamelstation van Selikor in Koraal Specht, nabij de gevangenis. Het is overigens wel te begrijpen dat er verwarring is over de kosten voor het zelf wegbrengen van afval. De communicatie van Selikor hierover is niet erg duidelijk. Op de website van het bedrijf is er niets over te vinden en ook bij Malpais staat het nergens aangegeven. Alleen bij Koraal Specht staat een bord met het tarief (foto), maar dat roept meer vragen op dan het beantwoordt. We hebben het daarom voor u uitgezocht:

Stortingskosten Iedere inwoner op Curaçao mag per jaar gratis 1.000 kilo afval storten. Dat hoeft niet in een keer. Iedere storting wordt geregistreerd en bij elkaar opgeteld. Ga je over de 1.000 kilo, dan betaal je dertig gulden. En vervolgens weer dertig gulden voor iedere volgende 1.000 kilo. Samengevat:

1. Storten van ongesorteerd afval 0 – 1.000 kg: gratis 1.000 – 2.000 kg: 30,00 2.000 – 3.000 kg: 60,00 Etc.

2. Gesorteerd afval Gesorteerd afval – in het bijzonder batterijen, afgedankte apparaten (koelkasten, tv’s, wasmachines e.d.), plastic, glas, autobanden, bouwen sloopafval, ijzer en schroot en aluminium kan zonder limiet gratis worden ingeleverd bij Selikor. Ook dit wordt geregistreerd.

Meer informatie: Amigu di Tera: www.amiguditera.com Bedrijven Platform Milieu: www.bpmcuracao.com Green Force: www.greenforcecuracao.com  Selikor: www.selikor.com

Wonen & Techniek

Simpele systemen leveren honderden guldens per maand op

ZES tips voor een lagere stroomrekening Tekst Marja Berk Energie besparen kost wat, maar levert nog veel meer op. Zeker met de stroomprijzen op ons eiland. Het jonge bedrijf Eco Energy heeft zich helemaal toegelegd op energiebesparing. Met volledig behoud van luxe! Airco, boiler, zwembadpomp en zelfs koelkast: overal valt te besparen. We spraken er over met Roy Derksen van Eco Energy.

Gebruik led-lampen

‘De cost gaet voor de baet uyt’, zo staat in Amsterdam op een pandje uit de Gouden Eeuw. Met energiebesparende maatregelen is dat net zo. Meestal duurt het twee tot drie jaar voor de investering is terugverdiend, maar je merkt het wel al direct in de maandelijkse stroomrekening. Eco Energy

Eduard Ravelo is eigenaar van Eco Energy. Hij zag al snel dat de behoefte aan energiebesparing op Curaçao erg groot is. Met veel enthousiasme besloot hij hiervoor een leuk en voor de consument interessant bedrijf te starten. Zo werd Eco Energy geboren. Zijn collega Roy Derksen studeerde bedrijfskunde en zag Eco Energy als een interessant bedrijf met veel potentie. Eco Energy verkoopt en installeert verschillende producten op het gebied van energiebesparing. Het gebouw aan de Saturnusweg is als enige bedrijfspand op Curaçao vrijwel geheel zelfvoorzienend. De stroom wordt opgewekt door zonne- en windenergie gecombineerd met energiezuinige apparatuur. Een revolutionair concept waar wij, als consument, veel van kunnen leren. We doken in de wereld van energie en besparing. Wat zijn de zes beste manieren om de maandelijkse energierekening omlaag te krijgen?

Dit item is al vaak besproken in dit magazine, maar we willen het nogmaals benadrukken: dit is dé oplossing om snel energie te besparen. Naast het feit dat led-verlichting een besparing oplevert van tenminste 50% ten opzichte van een spaarlamp, blijkt de lamp minder gevoelig voor  spanningswisselingen. Derksen: “Een doorsnee lamp kan hier slecht tegen.Waar een normale gloeilamp een brandduur van 2.000 uur levert, zit de led-verlichting daar ver boven met 25.000 uur. Een led-lamp geeft bijna geen warmte af en is in diverse tinten wit verkrijgbaar.” Een led-lamp past in bestaande armaturen, dus geen moeilijk gedoe. Gloeilamp eruit, led erin. Zo simpel is dat. Zelfs TL-verlichting behoort tot de mogelijkheden. De lampen zijn in aanschaf iets duurder, maar de gemiddelde terugverdientijd bij led-verlichting bedraagt ongeveer acht maanden bij een normaal huishoudelijk verbruik. Iets om over na te denken dus.

Zwembadpomp op solar

Curaçao is een zonnig eiland met gemiddeld acht uren zon per dag. Daar kunnen we op diverse manieren gebruik van maken Wie de luxe van een eigen zwembad heeft, kent ook de gevolgen daarvan voor de maandelijkse elektriciteitsrekening. Afhankelijk van de grootte kost een zwembad al snel 180 tot 360 gulden per maand (bij een verbruik van 1.000 tot 2.000 W). De zon doet dit gratis. Eco Energy heeft speciale zonnepompen die automatisch hun werk doen. Het systeem bestaat uit twee tot drie zonnepanelen die direct op de pomp worden aangesloten. Wanneer ’s morgens de zon opkomt begint de pomp te werken en bereikt zijn hoogtepunt tussen 12.00 en 14.00 uur, de heetste uren van de dag. Naarmate de dag vordert neemt dit uiteraard weer af. Bij regenachtig weer werkt de pomp gewoon door, maar minder krachtig. Zo is het allemaal perfect in balans en heeft u geen stroom van buiten nodig. De zonnepanelen zijn overigens niet aan te sluiten op een bestaande pomp. Een complete installatie kost 6.000 gulden en heeft bij de huidige energieprijzen een terugverdientijd van slechts twee jaar.

Resida woonmagazine

Wonen & Techniek De inverter-airco

Voor niets gaat de zon op

Diverse merken airco’s zijn sinds enige tijd als Inverter te verkrijgen. Een Inverter heeft vele voordelen ten opzichte van de gangbare airco’s. De meeste mensen kiezen een goedkope, gewone airco omdat een Inverter duurder is. Dat is ‘penny-wise, pound foolish’. Een inverter-airco verbruikt 40 tot 50% minder energie! Wie voor een Inverter kiest, heeft deze uitgave in 1,5 jaar tijd terugverdiend en zal enthousiast zijn over de geruisloosheid van deze techniek. De beste besparing vindt plaats bij een temperatuur van 24°C en hoger.

Energie besparen is goed voor je portemonnee en kan maandelijks honderden guldens schelen. Maar dat is niet het enige. Alternatieve energie heeft alleen maar voordelen. Wie zelf stroom opwekt heeft bijvoorbeeld ook minder last van stijgende energieprijzen of stroomuitval. Het gebruik van alternatieve energie helpt ook het klimaat, voorkomt vervuiling en spaart grondstoffen. Voor niets gaat de zon op. Maak er gebruik van!

Waterheating op gas

Op het gebruik van warmwaterbronnen valt goed te besparen. Veel mensen maken gebruik van een elektrische boiler, die keurig aan- en afslaat en het water op temperatuur houdt. Dat is mooi, maar ook zeer kostbaar. Een uitstekend alternatief hiervoor is een systeem op gas. “Dit systeem kan op een normale gasfles worden aangesloten, in een half uurtje”, aldus Roy Derksen. Het systeem kent geen waakvlam, kan overal worden opgehangen en is gemakkelijk te verbergen. Bij het opendraaien van de warmwaterkraan springt de vlam aan en binnen een paar seconden is er warm water. Gemakkelijker en goedkoper kan bijna niet. De besparing op elektra is per maand al snel 100 gulden. De investering is ongeveer 2.500 gulden. Je hebt de installatie er in twee jaar weer uit.

Alles op solar

Zonne-koelkast

Roy Derksen van Eco Energy bij de zonne-koelkast. Deze werkt op accu’s (naast koelkast) die door zonnepanelen worden opgeladen.

maart | april 2011

De koelkast draait 7 dagen in de week, 24 uur per dag. Zeker op Curaçao, waar de gemiddelde dagtemperatuur erg hoog ligt en een koelkast hard moet werken. Een koelkast op zonneenergie is dan ook een eyeopener. Er is maar één zonnepaneel voor nodig, een set accu’s en een speciale koelkast die op gelijkstroom werkt. De stroom van het zonnepaneel zorgt dat de accu’s overdag worden opgeladen. Deze voorzien de koelkast dag en nacht van stroom. Voilà. Simpeler kan bijna niet. Qua uiterlijk heeft de DC koelkast ook veel te bieden en zal uitstekend in uw designkeuken passen. De investering van 4.000 gulden is binnen drie jaar terugverdiend.

Handig, zo’n sun-powered koelkast of zwembadpomp. Maar kun je ook alles in huis op zonne-energie zetten? Derksen: “Jazeker, dat gaat prima. Het kan op twee manieren. Je kunt de energie opwekken en deze opslaan in accu’s. Als je er genoeg neerzet, kunnen ze je hele huis 24 uur per dag van stroom voorzien. Een groot voordeel hiervan is ook dat je nooit meer last hebt van stroomuitval bij Aqualectra. Een nadeel is de prijs van de batterijen waardoor de terugverdientijd acht tot tien jaar in beslag neemt.” Derksen wijst op een grote rode kast. “Mogelijkheid 2 is het ‘grid-tie’ systeem. Hierbij gaat de energie van de zonnepanelen direct naar deze inverter die verbonden is met het elektriciteitsnet. De opgewekte stroom wordt niet opgeslagen in batterijen maar gaat direct naar de stroomgebruikers in huis. Wat je zelf niet gebruikt kan aan het net worden teruggegeven. De overheid is nu druk bezig met de regulering van deze systemen en dit biedt een bijzonder goed perspectief voor de toekomst. Derksen zelf is er zeer enthousiast over. “Het is goedkoper en sneller. Bovendien is de terugverdientijd korter dan met batterijen: zes tot acht jaar”.

RESIDA woongids | Alle specialisten op het gebied van wonen, bouwen, onderhoud en vastgoed op een rij

465-1605 462-5379 738-0280 465-6844 465-9506 868-6784 868-9200 461-6655 560-5148 461-0320 560-4739 462-9626 869-2441 736-5785 461-3333 738-0882 461-5811 560-5148 461-6003 737-8078 461-1833 889-0696 767-8081 737-7390 737-6760 737-2562 461-3052 864-8012 461-2644 523-8992 737-9952 888-5555 690-6525 738-9999 465-0160 462-2222 738-9002 868-6197 672-5558 462-1279 465-7549 461-6565 461-7431 522-9000 461-3550 462-8186 888-0527 462-1508 516-0661 737-1191 462-1279 660-1097 747-1855 736-2888 461-2124 461-3229 515-3141 462-2977 462-8896 465-9950 461-2707 465-9665 738-9960 767-4422 461-5882

Inter/tiles | Rozendal 78 Martina Plumbing | Dr. Henry Fergusonweg 14 Mosaicos Samander NV | Kaya Jacob Posner 7 Sani-Store NV | Kaya Mensing 200

888-1887 736-6609 461-2587 461-0991

869-7740 947-9727 560-4040 864-8386 869-2580 869-0599 435-5098 434-1300 736-1614 462-2291

BEDDEN & SLAAPKAMERS Contessa Bedding | Corriweg 6 / Unit 2 Bedden, beddengoed en exclusieve gordijnstoffen Meublerama N.V. | Schottegatweg Noord 24 Samira Matrassenfabriek | F.D. Rooseveltweg 32 Sannen Slaapcomfort NV | F.D. Rooseveltweg 15 Swiss Sense Caribbean BV | Seru Loraweg naast 172 www.swisssense.nl

738-8896 738-7766 686-1811 869-0662 767-0017

BEVEILIGING / SECURITY Alarm Central Station Securitas | Scharlooweg 19 Antilliaanse Beveiligings Centrale | Schottegatweg Oost 112 AVD Antilliaanse Veiligheids Dienst | Roodeweg 159 Caribbean Home & Business Automations Winston Churchillweg 48 Comtec NV | Vinik Plaza (Santa Rosaweg) Confidence Security | WTC Building Unit TM I 39 Curaçao Surveilance Services | Santa Rosaweg 127-C De Antillen Security Squad NV | Koraal Spechtweg 36-A EDI Services | S.B.N. Doormanweg 16-A Epac Security | Corrieweg (Cozypoint) Falcon Group Security Force NV | Santa Rosaweg 14 First Security & Satellite Systems | Reigerweg 20 FMS Security NV | Grebbelinieweg 90 K-9 Security Dogs NV | Kaya W.F.G. Mensing z/n Omni BV | Kaya A.E. Salas 64 Pinedoe Security Services NV | F.D. Rooseveltweg 351 Security Group | Saliña 106 Security Solutions NV | Kaya Tutifruti 3 Servicio Panamericano De Proteccion NV Kaya Jose Maria Pinedo z/n Speedy Security Group | Saliña 106 The Best Way Security | Cocory 2 Universa Securities | Oost Jongbloed 118 VP Safety & Security | Scharlooweg 21

461-6900 461-5988 462-2602 868-5455 561-3121 561-5922 737-5705 465-1450 737-4136 736-4422 738-7330 560-2220 461-3620 465-0706 461-6600 869-0100 461-3947 888-8366 869-6599 465-5555 767-1176 737-2601 461-8434

482-8744 738-4383 868-7052 461-1293 738-8856 465-7054 737-2562 869-2121 737-9172 736-7207 868-0502 737-6607 737-3320 767-3942 767-4422 767-2601 528-1929 795-6484 737-1935 767-2385

BOUWMATERIALEN / DOE-HET-ZELF Bovano | Santa Rosaweg 9 Bloki Korsow | Seru Pretu 49

767-6167 565-1797 Resida woonmagazine

RESIDA woongids | Alle specialisten op het gebied van wonen, bouwen, onderhoud en vastgoed op een rij

Brakel Interieurgroep | Beshiweg 11 465-7833 Building Depot BV | Erieweg z/n (Zeelandia) 461-3233 Caribbean Fasteners | Schouwburgwerg t/o Techniek & Design 737-6288 EUBA NV Hardhout | Paradijs 2 869-3822 Ferreteria Bandariba | Weto 16 767-3942 Ferreteria Skerpene | Scherpenheuvel 2 767-4422 Gomez Enterprises | Schottegatweg Oost 128 461-5882 Interamerican Interiors | Industrieterrein Groot Davelaar 737-2422 Kooyman BV | Kaya W.F.G. Mensing 44 461-3333 L&P Interior Construction | Schottegatweg West 357 888-8603 Martina Plumbing | Dr. Henry Fergusonweg 14 736-6639 MAS Friu | Kaya Max Henrique 18 462-9626 Portrex Curaçao NV | Santa Rosaweg 71 736-5815 Staal Antillen Heru BV | Kaya la Plata A-20 868-0945 Venezuela Para el Mundo | Santa Rosa Center 62 lokaal 6 747-8869 Wema Home and Hardware Center | Seru Loraweg z/n 747-4967 Bouwtoezicht / bouwmanagement International Wing Group | Jan Sofat 129 Orange Vastgoed BV | La Joya villas 166

510-6503 516-0661

BRANDPREVENTIE Dutch Caribbean Safety Services | Santa Rosaweg naast 45 747-6282 www.dcss-curacao.com dakbedrijven Antillean Rain Gutters | Bentaweg 1 Martina Plumbing | Dr. Henry Fergusonweg 1 Roof Expert | Franschebloemweg 13 Roofcenter BV | Fokkerweg 15-A DEUREN & RAMEN Brakel Caribbean Glas en Aluminium | Beshiweg 11 Comtec NV | Vinik Plaza (Santa Rosaweg) EUBA NV Hardhout | Paradijs 2 Gomez Enterprises | Schottegatweg Oost 128 Home Support Services | Montaña Abow 122-C Infinity Windows & Doors | Hugo’s Mall, Dr. Hugenholzweg Island’s Best Windows & Doors | Beatrixplein 7 Kooyman BV | Kaya W.F.G. Mensing 44 Regimac | Kaminda Elektrishen 765 Solar Gard NV | Industrieterrein Grt Davelaar 2B UEM Zonwering & Rolluiken | Industriepark Brievengat A IV I Vermaas Gevelsystemen | Weg naar Welgelegen 36 Wiltraco NV | Abattoirweg 6

738-1503 736-6609 736-3980 461-7097 465-7833 561-3121 869-3822 461-5882 747-5111 465-1687  736-1234 461-3333 462-8606 736-3225 737-4815 462-8484 462-4444

ELEKTRICITEIT / ELEKTROTECHNIEK Carlton Electric & Maintenance | Santa Rosaweg 17-A 736-1133 Comtec NV | Vinik Plaza (Santa Rosaweg) 561-3121 868-9661 Ecaf NV & Halycaf BV | Winston Churchillweg 104-A El Camu | Van Kinsbergenlaan 22 737-3077 Electrical & Electronic Services | Weto 302 747-2399 Garnet NV | Basora Pretuweg 7 767-4127 GTI Caribbean NV | Asielweg z/n 461-6199 Hitess NV | Castorweg 18-20 465-2299 Installatiebdrijf Merselina & Nomad NV | FD Rooseveltweg 67 868-8881 Installation Technologies | Kaya Kooyman 22 461-1532 www.it.an Intallatiebedrijf Engelhardt (IBE) | Robekkiestraat 19 736-5480 Kilowatt Electronial Company NV | Pietermaai 141 461-9330 Ramary Electric Company | Belvederestraat 11 (O) 462-7622 ELECTRONICA / WITGOED Automotive Enterprises | Fokkerweg 17 Baba’s | Fokkerweg 56-B CJ Electric Cable Supply | Santa Rosaweg 42 Curaçao Electro Tech NV | Schottegatweg Oost 12 Hancor NV | Rozenweg 4 M Tech Electrical Supply BV | Caracasbaaiweg 55 Omni BV | Kaya A.E. Salas 64 Polytronica NV | Schottegatweg Oost 14 Radio Shack | Fokkerweg 17 Ramary Electric Company NV | Belvederestraat 11 Santraco NV | Scherpenheuvel 2 Singer Lighting | Kaya Jombi Mensing 11 Techniek & Design | Kaya W.F.G. Mensing 44 Wimco NV | Saliña/hoek Grebbelinieweg

maart | april 2011

465-3772 461-6655 736-5230 736-5096 737-7357 461-2477 461-6600 736-5785 465-3772 462-7622 767-4777 461-5277 461-3333 461-1833

Expat-services Expat Bureau Curaçao (EBC) Assisting you with the big step to Curaçao www.expatbureaucuracao.com

690-6909 / 670-6707

GORDIJNEN & STOFFERING Ackerman NV | Heerenstraat/Handelskade 23 Casa Keis & Co | De Ruyerkade31 De Inrichterij | Fokkerweg 28 www.deinrichterijcuracao.com Joro-Boni BV, vloerbedekking, parket en lamellen Santa Rosaweg 200 Ons Hoekje | Roodeweg 123 Semperflorens Exclusive Interiors Hoek Maduroweg / v Staverenweg De grootste gordijnenspeciaalzaak van Curaçao Shade Decoration | Erosweg 51 Solar Gard | Industrieterrein Groot Davelaar 22B Solaris Design Center | Schottegatweg Oost 72 Vertisol Curaçao | Industrieterrein Groot Davelaar 12-B HANG- & SLUITWERK / Beslag Bouwbeslag Totaal | Santa Rosaweg 70-C Design Bouwbeslag BV | Santa Rosaweg 71 Door Design (beslag) | Anjeliersweg 1b Fast Lock & Key | Seru Loraweg 104 Kennedy’s Key Lock & Safe Service | Rooseveltweg 223 Reserjabi | Caracasbaaiweg 217 hekWERKEN / GARAGEDEUREN Cribal Automatismos | Schonegevelstraat 72 Impexo NV | Fokkerweg 17 Island’s Best Windows & Doors | Beatrixplein 7 Mexico Lindo (Ironworks) | Emancipatie Blvd 33-A www.mexicolindo.cc Pueblo Design (Ironworks) | Santa Rosaweg 204 Strak Hekwerken NV | Kaya Panseiku 55 Wiltraco | Abattoirweg 6

461-1091 461-1508 525-4238 767-6737 462-7753 737-4295 737-8853 736-3225 747-1855 736-7855 767-1077 738-7777 738-5287 465-5845 869-6084 461-5259 869-2472 564-3023 736-1234 737-0887 524-0760 560-4739 462-4444

HOBBY & DECORATIE Imagination Fine Art | St. Rosaweg 1516 Mensing’s Caminada | Schottegatweg Oost z/n Scrapbook Heaven | Kaya Jacob Posner 26

522-4905 737-0222 461-2811

HUIS-OPPAS Huisoppas | P.O. Box 20

569-2034

461-3423 432-3000 461-1612 434-3143 732-2322 461-7832 433-8000 465-0100 463-9200 433-9999 432-7000 738-1799 466-1817 432-5000 466-1815 737-2000 433-1220 763-8438 737-1011

INTERIEURSTYLING Babette Buijs Styling & Decoration | Vredenberg bij Kintjan 2 Design 201 | Schottegatweg Oost 201 Gutz & Moodz | Hugo’s Mall, Dr. Hugenholzweg Interior Visions www.interiorvisions.info Karin Henken Binnenhuisarchitectuur Fokkerweg 28

525-1185 461-6565 515-1714 525-7232 525-4238 43

Invite the Outdoors Inside Our folding doors are the solution for seamless integration of craftsmanship and lifestyle

Opening hours: monday - saturday 9 am - 1 pm & 2 pm - 6 pm

Beatrixplein 7 | telefoon 736-1234 | e-mail: islandsbest@hotmail.com | facebook: Islandâ&#x20AC;&#x2122;s Best

New Scents Kills Cold and Flu Viruses*

The best defense

is a good offense

*If used as directed

RESIDA woongids | Alle specialisten op het gebied van wonen, bouwen, onderhoud en vastgoed op een rij

In & Out’s Kaya Rafael Hansen 43 KC Interieur Styling LOT1038 | Caracasbaaiweg 2-C www.lot1038.com Sint Jago Architect | Dividiviweg 28 Trivaro Exclusive Projects | Business Centre Vredenberg Dr. Hugenholtzweg unit 8 KEUKENS & INRICHTING Bottelier Kitchen & Bath | Carawaraweg 78 Brugman Keukens & Badkamers | Saliña Building Depot BV | Erieweg z/n (Zeelandia) Charo Projecten BV www.charoprojecten.com Cocina & Jardin | Hugo’s Mall, Dr. Hugenholzweg Cucinarte Kitchen Jewels | Snipweg 12a www.cucinartekitchenjewels.com De Koksmaat | Caracasbaaiweg 40 Interieurtiek Saab | Hanenberg 18 www.interieurtieksaab.com Inter/Tiles | Rozendal 78 Keukenrenovatie | Charles Debrotweg 5 Kitchen Art & Deco | Carawaraweg 69 Kooyman BV | Kaya W.F.G. Mensing 44 La Curaçao Home Center | Ontarioweg 12 Mementos | Schottegatweg Oost 54 Punda Home Décor | Columbusstraat 1 Seppi’s Production | Orionweg 23 Surprise (Blokker) | Schout bij Nacht Doormanweg 55 Unique Kitchens | Mecaniciënsweg 12 makelaars & taxateurs ABC Real Estate | Bloempot Shopping Center 10 ABC Realty NV | Daphneweg 39-B Ambiance Realty NV | Perseusweg 19 Aredco NV | Prof. Kernkampweg 11 AT Home Curaçao BV | Jan Sofat 241 Blue Curaçao Real Estate NV | Julianaplaien 36 Brouwer Taxaties NV | Kaya Themis 27-A Caresto | Mahaaiweg 9-A Caribbean Villas and Yachts | Schottegatweg Oost 201-D Century 21 | Brionplein z/n Coldwell Banker Curaçao | Saliña 174 Cristal Real Estate NV | Kaya Kooiman 16 Domicilie Real Estate NV | Gosieweg 53 Els van Barneveld Real Estate | Schottegatweg Oost 29 Economy Realty | Andres Belloweg zn www.economy-realty.com Halabi Real Estate NV | Schottegatweg Oost 82 Hukle Exclusive Realty | Kwartje 12 a Huizen en Zo | Seru Bottelier 84 International Fine Living | Sea Aquarium Beach Janssen de Jong Project Development | Fort Nassauweg z/n www.projectcaribbean.com Joubert Realty-Rapid | Emancipatie Blvd 25 Landmark Real Estate NV | Schottegatweg Oost 64 Marion Realty NV | Erosweg 6-A New Winds Realty NV | Rooi Catootjeweg 16 Palm Island Curaçao | Kaya Beethoven Kv C-6 RE/MAX Bon Bini | The Riffort 507 www.realestate-curacao.com Real Estate Caribe | Santa Rosaweg 172 Santa Barbara Plantation NV | Nieuwpoort z/n Spaltman Makelaars | Kaya Strauss 199 Spanish Water Resort NV | Kaya Godett 92 Van Olst Real Estate | Caracasbaaiweg 158-C Zen City Resort | www.zencity.nl meuBELS / WONINGINRICHTING De Arend Furniture | Lindberghweg 1 Bon Aparte | George Maduroweg 21A Brakel Caribbean NV | Beshiweg 11 Caribbean Interior Decorations | Generaalsweg 37 Casa Salomon | Pietermaaiplein 9 Casa Viva | Abattoirweg 6 Charo Projecten BV www.charoprojecten.com maart | april 2011

736-8036 510-4321 461-2634 660-1097 461-2124

461-2707 465-9665 461-3233 518-0780 461-1553 738-9969 465-7980 767-8052 888-1887 737-5886 461-0517 461-3333 465-0977 738-4744 465-6566 520-8440 461-2496 461-2255 736-6500 747-2177 738-3666 736-6633 515-3032 461-4119 738-5544 737-5655 461-7400 461-4102 461-6558 461-0980 738-3344 736-1500 515-9645 736-5542 767-0127 518-7072 465-8335 433-8500 737-6244 736-2800 736-2772 736-3344 736-6266 462-9770 736-1133 840-0010 526-8960 461-3044 465-3800 736-3738 465-8640 736-9444 465-7833 738-4966 461-2435 461-0380 518-0780

De Inrichterij | Fokkerweg 28 525-4238 www.deinrichterijcuracao.com D’Kannen & Kruiken | Jan Noorduynweg 48 (Plantage Mendes) 868-4401 Donna Tela | Rooi Catootjeweg 6-C 738-5177 Economic Center | Gosieweg 105 737-3099 HE Furniture Lighting & Airconditioning, Caracasbaaiweg 14-A 461-1122 House of Style | Schottegatweg Noord 111 736-5961 Interdec Caribbean NV | WTC Building 463-6155 Interior Decorating & Lighting | Maanstraat B-3 465-8881 Japan NV | Fokkerweg 50 465-2545 Keramos | Adjudantenweg 2 737-4676 Kooyman Gifts & Garden | Kaya W.FG. Mensing 44 461-3333 Lalique | Baden Powellweg 1 462-2562 Living Green | Seru Loraweg thv Makro store 562-9347 LOT1038 | Caracasbaaiweg 2C 461-2634 www.lot1038.com Mementos | Schottegatweg Oost 54 738-4744 Meubel Centrum Europa | Industriepark Heintje Kool z/n 888-5500 Meubilandia | Sportlaan z/n 869-1872 Mom & Co | Promenade Shopping Center 736-0755 Mueblerama La Belezza | Roodeweg 125 462-4955 Muebles Casa Abdallah NV | Winston Churchillweg 159 868-4779 Muebles Myriam Trading | Winston Churchillweg 116 888-6999 Mundo Mio Lifestyle   461-4534 Hugo’s Mall, Dr. Hugenholzweg Plantation Furniture | Kaya WFG Mensing z/n 461-0501 www.plantationcuracao.com Porchsale Palace | Winston Churchillweg 201 868-5566 Preke | Kaya Charles Maduro 5-N 737-9312 Project Interiors NV | Kaya Jacob Posner 11 465-9400 Robusto Design | Caracasbaaiweg (bij Lunapark) 515-4130 Salotti | Fokkerweg 38 461-5130 Semperflorens Home Decoration | George Maduroweg 21 737-4295 Shade Decoration | Erosweg 51 737-8853 Solaris Design Center | Schottegatweg Oost 72 747-1855 Super Meubels | Berg Altena 66 461-9860 Techniek & Design | Ind. Groot Davelaar 737-8181 Ylang Ylang | Corriweg 8 737-5005 ZG Design Center | Caracasbaaiweg 6 461-3229 www.zg-designcenter.com LOODGIETERS / RIOLERING Curaçao Plumbing Supply | Caracasbaaiweg J&G Leidingwerken Jan van Eijk | Santa Rosa Resort 18-A Loodgieterbedrijf Sonny | Kaya Muizenberg 25 Loodgietersbedrijf Kopgalf | Ma Louisa 30 Martina Plumbing | Dr. Henry Fergusonweg 14 Statia Plumbing Service | Rooi Santu 161-A

465-5937 667-7064 864-1900 560-3345 736-6609 767-4265

ONGEDIERTEBESTRIJDING #1 Solutions Pest & Termite | Souax 50 Ayoooo Pest Control | Souax 116-B DAL Pest Control | Willem Hoyerstraat 12 HEP Highly Effective Pest Control | Veerispark 1 Lil’s Pest Control | Luitenantsweg z/n Pest & Weet Control Triomfator NV | Van Goghstraat 61 Pest Prevention & Control A-1 | Saliña Aboustraat B-22 Professional Pest Control | Jandoret 30 Protector Pest Control NV | Erosweg 17 Rambo Pestcontrol | Cozumelweg 3 Termigon Termite Baiting System Industriepark Brievengat Bld J 1-2 Termite.com | Kaya Kazerne 55 The Best Pest Control | Juliana van Stolberglaan 7 The New Pest Control | Gosieweg 58-C Truly Nolen Pestcontrol | Comanchestraat 33 Universal Pest & Termite Control | Schottegatweg Oost 25 Van Uytrecht Pest Control | Uteweg 47

465-2881 736-4700 738-1001 736-2955 560-1379 737-4176

palapa’s Rancheria Construction NV | Brakkeput Ariba 12-n ’T Hofje | Kwartje 58D

510-3859 673-3222

SCHILDERSBEDRIJVEN Caribbean Maintenance Developers | Sans Soucis 47 Carnefco NV | Kaya Buena Vista Mantenshon | Van Lennepstraat 9

869-7488 869-2121 560-1778

869-8924 869-1065 738-6660 869-4177 737-3544 737-7306 465-7635 869-9191 736-5900 869-0787 747-2004

RESIDA woongids | Alle specialisten op het gebied van wonen, bouwen, onderhoud en vastgoed op een rij

Martis Painting & Consultancy BV Seru Pretu bij Jean Louis 16b Paula Schilderbedrijf | Kaya Charles Maduro Unit 7 Ricardo’s Painting | Kaya A. Ruiter Felipa 28 Schildersbedrijf Kwidama | Groot Santa Martha 139 Luciano Weert | Steenkoraal 149 SCHOONMAAKBEDRIJVEN / INTERIEURVERZORGING All Ways Clean | Mirla Plateweg 2 Alpha & Omega General Cleaning Services | Souax 56-A Bay West | Lindbergweg 29 Building Maintenance Services | Olijfstraat 10 Caribbean Fasteners | Schouwburgweg z/n Industrieterrein Groot Davelaar Deanne’s Cleaning NV | Carawaraweg 23 G.E.K. Cleaning Services NV | Fokkerweg 5,Unit 5-D Housekeeping Curaçao | Kaya Max Henriquez 18 Impacto Schoonmaak | Scharloweg 19 Poppy’s Cleaning Services | Cubaweg 200 Projekto Bright Cleaning Services | Pelikaanweg 11 Q1 Facility Services | Orionweg 5-A Servisio Na Bo Ordu NV | Willem de Zwijgerlaan 13 Top Professional Cleaning NV | S.B.N. Doormanweg 30 Total Services | Mauritslaan 2 STOFFEERDERIJ Ackerman NV | Heerenstraat/Handelskade 23 Casa Keis & Co | De Ruyterkade 31 Edna Upholstery Services NV | Nijmegenstraat 82 Ons Hoekje | Roodeweg 123 Stoffeerder & Timmerwinkel | El Sabio NV Jan Noorduynweg 3-C Stoffeerderij Obra de Mano | Seru Loraweg z/n Stoffeerderij Miranda | Heelsumstraat 46 Stoffeerderij Rudy’s | Paradijs 3-C Stoffeerderij ‘Spa’ | Veeris 110 TEGELS & NATUURSTEEN AT Home Curaçao BV | Jan Sofat 241 Ceramica Nova | Kaya Jacob Posner 7 Curaçao Marmer NV | Santa Rosaweg Design House | Hugo’s Mall, Dr. Hugenholzweg  Floor Care | Orionweg 29 Gartish Tegelwerk NV | Kaya Buena Vista Gomez Enterprises | Schottegatweg Oost 128 Ins & Out Lifestyle | Kaya M. Erquimidez Candaleria 43 Intertiles | Rozendal 78 Jonka Tuincentrum/Gardena | Santa Rosaweg 196 Kooyman BV | Kaya W.F.G. Mensing 44 LOT1038 | Caracasbaaiweg 2c www.lot1038.com Mosaicos & Sanitair | Winston Churchillweg 96-C Mosaicos Samander NV | Kaya Jacob Posner 7

747-4403 738-4347 694-9540 562-7358 560-9149 869-0005 864-3507 461-7745 747-3909 737-6288 461-4074 465-0427 462-9626 461-7415 888-3699 888-8283 465-2233 736-6679 747-3499 736-4940 461-1091 461-1508 461-6690 462-7753 869-3052 747-1570 465-4525 869-0760 868-2835 515-3032 461-1474 736-4155 461-9757 465-1077 864-6487 461-5882 540-2504 888-1887 767-6655 461-3333 461-2634 888-4422 461-2587

736-1056 747-6373 461-0000 461-6063 840-3333 777-0101

747-5667 737-7659 461-1553 465-9920 736-7307 678-7133 562-4785 767-6655 461-3333 560-0175 523-6942 737-9634 666-9599 738-8445 465-5826

767-6545 737-8840 736-6209 511-3789 869-1442

VERHUISBEDRIJVEN Caribbean Cargo Services | Caracasbaaiweg 328 Gijbels Verhuis | Sata Rosaweg 301 Interstero Verhuizingen | Dokweg z/n Meyer Moving | Kaya Jacob Posner 14 Michel Transport Moving & Services Hato Handling Kamer 115

767-2588 767-3630 737-0140 461-4766 869-5822

VERLICHTING City Lights | Kaya W.F.G. Mensing 11 Curapex LED-lights | Caracasbaaiweg 49b Eco Energy | Saturnusstraat 26 LED-verlichting en Solar Energy Green Light led verlichting | Santa Rosaweg 52 www.greenlightcuracao.com Lichtpunt Design en Project-verlichting Hugo’s Mall, Dr. Hugenholzweg LumoLuce | Saliña Galleries C 101 www.lumoluce.com M Tech Electrical Supply BV | Caracasbaaiweg 55 Re-Light ledverlichting (import/distributie) Techniek & Design | Ind. Groot Davelaar

461-5277 461-7090 465-0058 736 6088 465-0994 663-4670 461-2477 527-6895 737-8181

VLOEREN Caribbean Floors | Specialist in gietvloeren Weg naar Fuik 72 | www.caribbeanfloors.net

679-5269

Comwest Flooring | Nieuwe Pareraweg z/n Solaris Design Center | Schottegatweg Oost 72

461-6624 747-1855

Woningbeheer & -verhuur Atento | Seru Loraweg naast 172 Yellow Property Management | Kaya Beethoven 44 Curaçao House Care | Paseo Mediterraneo 8a Curaçao Vacation Villa’s | Abraham de Veerstraat 8

767-0073 747-0731 461-9826 465-6037

ZONWERING Ackerman NV | Heerenstraat / Handelskade 23 Solar Gard | Industrieterrein Grt. Davelaar 22B UEM Zonwering & Rolluiken | Industriepark Brievengat A IV I Witraco Rolluiken & Zonwering NV | Abattoirweg 6

461-1091 736-3225 737-4815 462-4444

737-1421 738-6559 560-2825 767-7411 737-3707 560-9988 795-6484 660- 2939 736-6266 767-6108 525-3030 737-4508 747-7112 736-0118

gratis vermelding

Een vermelding van bedrijfsnaam, adres en telefoonnummer in de Resida Woongids is geheel gratis. Staat uw bedrijf er nog niet in? Stuur een e-mail met uw bedrijfs gegevens aan redactie@resida-magazine.com. U krijgt een bevestiging als uw gegevens zijn opgenomen.

Extra opvallen?

Bedrijven die willen opvallen kunnen zich op verschillende manieren in de Woongids profileren. Bijvoorbeeld met een vetgedrukte bedrijfsnaam of met een vermelding van hun website. Ook kan er een dikke rand om de vermelding komen. De kosten zijn laag waardoor ook kleinere bedrijven via de Woongids reclame kunnen maken.

Bel met 767-0127 voor meer informatie. Resida woonmagazine

Geniet van uw woning op een heerlijke locatie aan de kust! Binnen de woonwijk Grote Berg, ontstaat een aparte wijk â&#x20AC;&#x2DC;La Cima Villasâ&#x20AC;&#x2122; die onder leiding van Janssen de Jong Project Development wordt gebouwd. De woningen hebben een geweldig uitzicht, worden turn-key opgeleverd en bieden ruimte voor aanpassingen in uw eigen stijl. Zo zijn er optiemogelijkheden voor keuken, tegels, tuinaanleg en zwembad. Ook bij de inrichting van uw woning is het mogelijk om u te assisteren. Bel voor een vrijblijvende bezichtiging Milly Klijn op +5999 516 5116 of mail m.klijn@project.jajo.com.

Janssen de Jong Project Development | +5999 433 8500 | +5999 510 9431 | www.lacima-curacao.com 0584_JaJo_LaCima_Ad_Resida_198x138.indd 1

2/15/11 17:41

look sharp 100% fiber optic network

Digital TV packages starting from Ang 69,- p/month

tv | internet | telephone one connection. endless possibilities www.tresnetworks.com or call: 840 33 33

Free Installation - Free HD Set Top BOX

Service subject to availability in your neighborhood