ONAFHANKELIJK WEEKBLAD VOOR DE RIJK SUNIVERSITEIT GRONINGEN n 26 JUNI 2008 n JA ARGANG 37
SPORTIVO
38
W W W. U N I VE R S I T E I T S K R A N T. N L
Falken en Van der Sluis balen >
Sportverdwazing
>
Adriaensen naar > topselectie
En verder:
RUG-coach Poppema speelt om te winnen De Hugo’s zijn in topvorm Jessica Wormhoudt snapt het niet
2
UK 38 - 26 JUNI 2008
Je kunt beter ten gronde gaan met je eigen visie, dan met de visie van een ander.
Voetbalgoeroe Johan Cruijff
Stroomdip Kortsluiting hindert telefoons RUG breed Door kortsluiting in een stroomverdeelkast had een deel van de RUG dinsdag last van een stroomstoring. Vooral telefoons en computers functioneerden onvoldoende. Bij de telefoons trof de storing vooral de doorschakelfunctie. Volgens Hans Gankema van het Centrum voor Informatietechnologie heeft het merendeel van de gebruikers weinig gemerkt. Intussen wordt de stroom tijdelijk via extra kabels om de verdeelkast geleid.
Transfers! RUG lokt Corbellini van VU met beurs Historica Sabrina Corbellini maakt volgend seizoen haar opwachting op de Groningse velden. De faculteit Letteren heeft een Rosalind Franklin Fellowship toegekend aan de onderzoekster die zich toelegt op cultuur en religie in de late middeleeuwen. Corbellini, een groot kenner van transfers en relaties tussen Italiaanse en Vlaamse en Hollandse clubs uit die tijd, beschikt bovendien over een persoonsgebonden Europese subsidie (zogeheten ERC grant) die met haar zal meeverhuizen naar de RUG.
Wild volgt De Graauw naar ALMA Astronoom Wolfgang Wild voegt een mediterraan hoofdstuk toe aan zijn palmares. Het European Southern Observatory (ESO) stelt Wild aan als spelverdeler van het ALMA team. In januari vertrok vedette Thijs De Graauw als technisch directeur al naar datzelfde Atacama Large Millimeter Array. Het team beschikt over 66 telescopen en gaat vanaf 2012 in de Chileense Andeswoestijn op 5000 meter hoogte wedstrijden spelen.
Denkspor t
De oplossing van de sudoku staat op http://www.universiteitskrant.nl
Solarboot scoort
Tóch vrouw
Oud-studenten van de Hanzehogeschool wonnen zondag de proloog in de Frisian Solar Challenge voor zelfgebouwde boten met zonnepanelen.
Bij geschiedenis gaat voor het eerst in zestig jaar een vrouw deel uitmaken van de topselectie. Toen voor twee open plekken alleen mannan werden gepolst, leidde dat tot protest. Het RUG-bestuur moet nog akkoord gaan.
De koers is nu |_
Zwarte Russische streep stijgt gestaag
VERSLAG RUG-sterren als Chris Visscher en Ruud Koning kregen alle media-aandacht met hun voetbalanalyses. Maar de waterdragers maakten het mogelijk. Vlak langs de snelweg kun je een speld horen vallen. Op een zwak verlicht en verlaten parkeerterrein aan de A7 staan een auto en een paar oude fietsen. In een kamer in het gebouw ernaast zijn vijf studenten achter laptops en beeldschermen bezig met hun warming-up. Rustig drinken ze hun laatste kop koffie. Een paar kilometer verderop zitten de kroegen in de binnenstad van Groningen volgepakt met zuipende en schreeuwende Oranjesupporters, klaar voor de kwartfinale tegen Rusland. De enige supporter in het voor de rest uitgestorven kantoorgebouw is een knuffelleeuwtje met een toeter. Ploegleider Jenne Hekman slaat zijn team gade. “We hebben een goed team vanavond, dus ik hoef alleen af en toe wat aanwijzingen te geven en beslissingen te overrulen.” Terwijl op een groot beeldscherm te zien is hoe in Zwitserland het Nederlands elftal moeizaam het volkslied meeneuriet, nemen de studenten nog even de tactiek voor de wedstrijd door. Student technologie management Kristiaan Timmer is verantwoordelijk voor de algemene statistieken, zoals balbezit en overtredingen. De andere vier zijn verdeeld in teams van twee. Gerald Poutsma en Johan Molenaar zijn het Nederlandse team. Bugel en Hielke Hekman horen vanavond bij Rusland.
»
Door WOUTER BEETSMA
Bij elke actie krijgt de betreffende speler een cijfer, waardoor een computerprogramma precies weet hoe de elftallen gepresteerd hebben. Na de aftrap wordt de bal rustig rondgespeeld. “Boulahrouz, pass breed 3. Van der Vaart pass diep 3. Kuyt, pass breed 2”, dicteert Poutsma aan Molenaar, die met een hoge cadans alles op een touchscreen invoert. Ze geven elke actie een cijfer van één tot vijf. Een vijf is een doelpunt, een één krijgt een speler bij een rode kaart of een actie waardoor gescoord wordt. Als een actie geen belangrijke gevolgen heeft, wordt het gewaardeerd met een drie. In het begin van de wedstrijd is het nog rustig, maar zodra de Russen snel counteren moeten Bugel en Hekman aan de bak. Hij geeft er een snok aan en vuurt de namen, acties en cijfers op Bugel af. Die kan Hekman ternauwernood bijhouden en moet bijna lossen. Nederland komt weer in
‘Een 2 voor Van der Vaart. Prutsen’
Andre Ooijer zit na afloop van de verloren kwartfinale verslagen op het veld. balbezit, waarna ze even kunnen recupereren. “Oeeh, jongen toch”, roept Poutsma gefrustreerd uit, als van Nistelrooy bijna scoort, waarna hij meteen weer volle bak gaat. “Van Nistelrooy, doelpoging, twee!” Al snel zijn de Russen weer aan de bal en zijn Hielke Hekman en Bugel weer geconcentreerd. Dan wordt een speler van Rusland hard onderuit geschoffeld door André Ooij-
er. “Ooijer, interceptie 3”, mompelt Poutsma. Maar die blijkt de slag gemist te hebben. “Nou, ik maak daar een twee van”, verbetert Jenne Hekman. “Die overtreding leek nergens op.” Tijdens de wedstrijd rekent de computer meteen uit welk team het beste is. Kort na het begin van de tweede helft stijgt de zwarte streep op de grafiek gestaag tot een col van
3
UK 38 - 26 JUNI 2008
Isolatie slecht
Tilburg slaat toe Stressbalwerpen!
Bèta’s willen dat verse buitenlandse spelers het weekend vrij nemen. Kees Hummelen, lid van de technische staf: “Ze hebben geen sociaal netwerk als ze komen. Je ziet veel dat ze geïsoleerd staan en alleen met mensen van het lab omgaan. Niet gezond.”
Tilburg heeft de rivaal uit Maastricht een forse slag toegebracht door in een sensationele operatie de halve selectie informatici in één klap over te nemen. Slagman Van den Herik stelt dat Maastricht niet de middelen overhad voor zijn ambities. Tilburg wel.
gelopen
Honderdvijftig euro prijzengeld krijgt de student die 26 juni een record stressbalwerpen vestigt. Studentenpartij SOG organiseert het festijn. voor het goede doel.
Van de velden WEEK VAN HET JAAR
EMOTIE
Gyas duizelig van successen en rouw
Satelliet gaat door de pijngrens
Roeivereniging Gyas beleefde vorige week de meest intense week van het seizoen. Waar de roeiers van blijdschap zowat door het plafond schoten door alle leden die zich dit jaar plaatsten voor Spelen en WK’s, viel een installateur letterlijk door een lichtdoorlatende dakplaat van de verenigingsloods. Ook verdwenen een kluis en enkele laptops bij een inbraak. De valpartij liep trouwens betrekkelijk goed af. Zowel een ambulance als de traumaheli van het UMCG waren uitgerukt om zich over de man te ontfermen, maar hij hield een gebroken pink over aan de val van vier meter. Of de man mee kan doen het bouwvakkerroeien dat Gyas komde vrijdag (27 juni) organiseert, is nog onduidelijk. In een best of three gaan bouwvakkers van Rottinghuis het opnemen tegen installateurs van Van der Graaf. Temidden van dit alles was er een ingetogen herdenking bij de dood van Gyas roeier en student geneeskunde Nick van Schalkwijk tijdens een training, nu een jaar geleden. Van Schalkwijk werd onwel in de boot. Bloemen in het gras naast het Noordwillemskanaal getuigen nu stilletjes van het drama.
Het ruimte-instrument HIFI, dat deels in Groningen is gebouwd, heeft een belangrijke stap gezet op weg naar kwalificatie voor lancering. Tijdens een akoestische test in Noordwijk moest HIFI vormbehoud tonen terwijl er 150 decibel aan lawaai op het instrument werd losgelaten. HIFI doorstond de zestig seconden durende marteling zonder een krimp te geven. Testleider Pieter Dieleman spreekt van een topprestatie: “Het was een helse herrie, maar HIFI heeft het perfect overleefd”. Het instrument wacht nu nog een vibratietest, gevolgd door een simulatie van de omstandigheden in de ruimte. Als alles goed gaat, gaat HIFI in 2009 naar Frans Guyana, om met een Ariane raket te worden gelanceerd.
ROEMLOOS
Drs Vijfje strandt in zicht van eredivisie De futsallers van Drs Vijfje zijn er niet in geslaagd om de eredivisie te bereiken. Afgelopen vrijdag ging het eerste team op eigen veld met 2-7 tenonder tegen de cracks van het tweede van Veerhuys in de playoffs.
Foto Bob de Vries Ingezonden mededeling Klaas Jan van der Weij | Sportst | Hollandse Hoogte de eerste categorie. Rusland is duidelijk beter. Poutsma zit in de chasse-patate en trekt gefrustreerd zijn oranje muts over zijn oren. “Dat meen je niet! Dit gaat helemaal mis.” En inderdaad, Rusland scoort. Hekman ondergaat het gelaten. “Pavlioetsjenko, doelpoging. Een vijf.” Als van Nistelrooij vlak voor tijd gelijk scoort veren ze alle vijf tegelijk op. “JAAAAAAAAAAAAAAH.
Yes! Come on!”, klinkt het keihard door de lege gangen. Als de verlenging begint wordt er nog steeds geconcentreerd gewerkt, en de stemming zit er goed in. Ze maken zich klaar voor de eindsprint. Totdat Rusland scoort. Jenne Hekman gooit zijn plastic beker door de kamer. “Dat geloof je toch niet? Johan, geef Van der Vaart en Matthijsen even een twee, wil je? Ze
stonden te prutsen.” Na de 3-1 hangt er een grafstemming. De koers is gelopen. “Ach, bekijk het van de zonnige kant. In de kroeg is het nu ook niet gezellig en ben je alleen maar geld kwijt”, relativeert Timmer als hij zijn jas aantrekt om met jus in de benen naar huis te gaan. De anderen volgen in een waaier, klaar voor de volgende etappe.
Nexus-masterclass Sidney Blumenthal politiek strateeg en Clinton-topadviseur
‘Inside the US Presidential Election’ 9 september 2008 om 14.30 u. Aula Universiteit van Tilburg Toegang gratis voor studenten, aanmelding verplicht www.nexus-instituut.nl
Adv-uvt-02.indd 1 uk-nexus 080611.indd 1
05-06-2008 20-06-2008 12:33:43 10:27:52
4
UK 38 - 26 JUNI 2008
Poppema wil winnen
Being Hugo Camps Door JAN BLAAUW
Al sinds Alexander de Grote en Julius Caesar staart de mensheid met open mond naar leiders. Zowel naar figuren die de aardse boel grondig overhoop halen als naar de Toetankhamons die zo onbeduidend zijn dat in 3000 jaar hun praalgraf niet eens geplunderd wordt. Ergens tussen die twee zitten Van Basten en Hiddink. Met de één beland je aan het hof van de Russische tsaar, met de ander bij Ajax. Dat is zoiets als het verschil tussen een boottocht in de tuinen van Versailles en een spreekuur in de (ik herhaal mezelf) dakgoot van het Romeinse rijk. Ieder zijn meug. Geen leider ook zonder aanklevend verhaal. Hiddink heeft kaviaar, die winnende elleboog en de belastingdienst. Van Basten briljante doelpunten, een verwoeste enkel en een mal oranje golfslagbad waarin het surfen of verzuipen bleek. En nu dus een dakgoot. Een dakgootje eigenlijk, want orakel Johan paste er niet bij. This gutter ain’t big enough for the both of us. Immer spannend is de opvolging. Het volk haalt diep adem om oude dromen los te laten en lucht te geven aan nieuwe verwachtingen. Is de nieuwe leider liberaal of bazig? Vliegen we ouderwets over de vleugels of wordt het een ruit met de ingekapselde kerstboompunt naar achteren? Rumoer op de achtergrond is nuttig. Het volk wil dromen, smoezen, juichen en huilen en het is goed om het iets te geven voordat het zelf naar iets grijpt. De nieuwe Heer van Oranje begrijpt dat goed. Van Marwijk geeft ons de Schoonzoon, van wie we ons meteen kwellend afvragen wat hij tegen en met de Russen gedaan zou hebben. Voor de leider die daar zijn telefoonrekening of dochters niet voor over heeft: neem een pijp, een tas of een eigen kasteel. Doe afstand van de zolder van de eigen salarisvilla en maak er het beste van.
TOPCOACH Wat zijn de plannen van Sibrand Poppema als hij 1 september aantreedt als nieuwe coach? Tien vragen aan de man die de RUG de Champions League wil binnenloodsen. 1. U zei ooit: eenderde van de mensen presteert onder de maat, die kunnen er wel uit. Gaat dat ook gebeuren? “Je moet willen winnen. Sommige mensen denken dat het al goed is, als ze de dag gewoon een beetje doorwerken. Maar voetballers moeten ook anderhalf uur het beste uit henzelf halen, met minder kan de coach niet tevreden zijn. Als coach mag je verlangen dat mensen topprestaties leveren. De RUG is top, geen amateurclub. We zijn professioneel, spelen in de eredivisie. In het linkerrijtje, net als FC Groningen. Maar wij willen naar de Champions League. Ons doel is bij de internationale top horen, goede rendementen behalen. Dat studenten trots zijn dat ze in Groningen studeren of gestudeerd hebben. Dat onderzoekers graag naar Groningen komen om hier te spelen. En wil je niet meedoen? Dan moet je maar naar een andere club.” 2. Voetbal is wetenschap geworden, is wetenschap ook sport?
Ik ben helemaal niet machtsbelust. Daarom verrast het me zo dat ik als nr. 1 uit de UK-peiling ben gekomen. Jiska Rutteman – machtigste student van Groningen
Door HANNEKE BOONSTRA
“Pure topsport. Wetenschap bedrijven is buitengewoon competitief. Congressen zijn kampioenschappen waar je je zo goed mogelijk moet presenteren. Tot laat in de nacht subsidies aanvragen, deadlines halen, ervoor zorgen dat je als beste naar de volgende ronde gaat.”
3. Wat voor coach is Sibrand Poppema? “Het ultieme doel van de coach is dat hij zichzelf overbodig maakt. Maar je moet eerst zorgen voor de beste faciliteiten, goeie training, zorgen dat je de beste spelers hebt. En je moet ze vooral laten weten wat de doelen zijn, hoe het spel ge-
speeld wordt, dan krijg je resultaat. Kijk maar naar de Duitse bondscoach die tijdens de kwartfinale van het EK in de skybox liep te ijsberen. De spelers moesten in het veld toch goeie beslissingen nemen, ondanks het feit dat hij daar achter het glas zat.”
4. U houdt meer van aanvallers dan verdedigers. “Jazeker, maar je moet ervoor zorgen dat je verdedigers goed staan. Ze moeten meehelpen met de aanvallers en andersom. Mooi totaalvoetbal.” 5. Gaat u nieuwe spelers van buiten halen? “Ja, en hele goeie graag. En vlak onze eigen toekomstige toppers niet uit, we hebben een goed talentenprogramma, dat is ook erg belangrijk.” 6. Toppers van buiten halen is een dure grap. “We zijn niet de meest armlastige universiteit. En het geld moet op het veld staan, niet op de bank.”
7. Wat verwacht u van de spelers? “Dat ze trots zijn. Op de opleiding, de faculteiten, de onderzoekers, de hoogleraren, de promovendi.” 8. Is de RUG nu niet trots genoeg? “Het kan stukken beter. Maar dat geldt ook voor het hele Noorden, dat te weinig beseft dat hier een universiteit van allure staat, die tot de beste honderd van de wereld hoort.” 9. De scheidende coach, Simon Kuipers, loopt nog 6 kilometer hard, u fietst op en neer naar Ezinge. Sportieve mannen. “Klopt. Maar anders red je het niet om van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat te werken, te reizen, van vergadering naar vergadering te rennen en alert te blijven. Er zijn mensen die het op een andere manier doen, maar voor mij is het een voorwaarde om gezond te zijn. Je kunt bovendien aardig wat wegtrappen op de fiets.” 10. Bent u er klaar voor? “Helemaal.”
Duiktank
Privécoach
Duikvereniging Ad Fundum werft komende KEI leden met een duiktank. KEI-kindjes kunnen een kijkje nemen onder water en zich aanmelden voor een introductieduik.
Germaniste Marianne Vogel wordt coach. Sinds een paar jaar is ze eigenaar van een eigen adviespraktijk. Reden voor haar om de RUG te verlaten en zich helemaal te storten op haar werk als persoonlijk coach.
5
UK 38 - 26 JUNI 2008
Sibrand Poppema
Strakke training Door strakke training kan theologie minder ervaren spelers aantrekken. Tot nog toe moesten ze een half jaar Grieks hebben, om te worden toegelaten. Vanaf volgend jaar mogen ze meteen aantreden, als ze hun vrije ruimte opvullen met talenonderwijs.
180
... km in 10 uur, 43 minuten en 44 seconden. Niemand deed het het RUG/Hanzeteam na bij de Batavierenrace. Met dank aan Stefanie Bouma, die 17 km per uur liep.
Foto Elmer Spaargaren
Vlootschouw Roeivereniging Aegir houdt 12 juli een vlootschouw. De studenten brengen alle honderd Aegirboten op het water. Fans en oud-roeiers kunnen varen in hun favoriete boot. Daar moeten ze dan wel voor betalen. Het geld gaat naar de stichting Right to Play.
6
UK 38 - 26 JUNI 2008
Presteren gaat van au BLESSURES Jaarlijks belanden tientallen duursporters aan de RUG bij de medische staf. Het probleem: Langdurige blessures. Karin van Brummelen is een duursporter aan de de faculteit Economie en Bedrijfskunde. Soms wel acht uur per dag is ze in touw achter de pc. Maar haar lichaam bleek de belasting niet vol te houden, ze raakte geblesseerd. “Mijn schouder blokkeerde helemaal. Mijn lichaam was gewoon niet goed getraind voor dit soort inspanning”, zegt ze. Gelukkig beschikt de RUG over een prima medische staf. Een personal trainer van de Arbo- en Milieudienst leerde Van Brummelen hoe ze haar trainingen moest inrichten om optimaal te presteren. Door verspreid over de dag korte pauzes te nemen, verdwenen de klachten al snel. “Het vraagt heel veel van een lichaam om de hele dag dezelfde houding aan te nemen. Ik heb geleerd op de juiste momenten mijn rust te pakken. Anders hou je het gewoon niet vol”, weet ze nu. Van Brummelen is niet de enige. Elk jaar zijn er zo’n zestig van deze duursporters die zich vervoegen bij de medische staf. Meestal hebben ze pijnklachten aan schouder, rug of pols. Dat lijkt mee te vallen op de ruim
Door TJERK NOTTEN
5000 mensen die bij de RUG werken. Maar volgens sportarts Peter Flach is dit het topje van de ijsberg. “De mensen die bij ons komen hebben vaak ernstige klachten waar ze echt niet meer normaal mee door kunnen werken. Er zijn natuurlijk ook heel veel mensen die wel lichte blessures hebben, maar geen beroep op ons doen.” Zogeheten RSI-klachten ontstaan door bepaalde delen van het lichaam langdurig over te belasten. Flach: “Marathonlopers beginnen ook niet met trainingen van 42 kilometer. Dat bouwen ze langzaam op. Bovendien nemen ze op het juiste moment rust, ook heel belangrijk. Urenlang achter
de pc zitten is net zo. Met afwisselende bewegingen en regelmatig rust voorkom je dat je pols of rug overtraind raakt.” Vandaar dat de medische staf hard werkt om de omstandigheden waaronder mensen hun prestaties leveren, te optimaliseren. Bedrijfsfysiotherapeut Rink Hooijsma onderzoekt bijvoorbeeld de werkplek van medewerkers met aanhoudende blessures. “Als je elke dag vele uren in dezelfde houding moet zitten, is het belangrijk dat stoel of beeldscherm op de juiste hoogte zijn afgesteld”, legt Hooijsma uit. De doorbloeding naar de benen kan bijvoorbeeld worden afgekneld als voeten de grond niet raken. Ook de tennisarm komt veel voor, als de muis te ver naast het toetsenbord ligt. Hooijsma: “Een tennisarm had ook computerarm kunnen heten.” Toch zijn al die maatregelen geen garantie voor topprestaties. De sporters zélf blijken zich met regelmaat niet aan de voorschriften van hun artsen te houden. “Neem aio’s die te maken hebben met een deadline. Die maken vaak geen tijd vrij voor pauzes. Zij zijn echt de meest kwetsbare groep.”
Half jaar |_
Falken en Van der
OP DE BANK Niet iedereen heeft het afgelopen seizoen aan de RUG succesvol afgesloten. Over de hele universiteit zitten volgend jaar spelers op de bank wegens tegenvallende prestaties.
Kaart! Door TEDOR LAZAROV
Sibon is een zij Geachte redactie Het was wel een mooi stukje in de UK van 19 juni 2008 over het onderzoek van mijn team: “Gen beschermt bij hersenziekte”, Niet zozeer de wetenschappelijke inhoud als wel het volgende heeft vele mensen in mijn naaste omgeving in verwarring gebracht. Uitdrukkelijk stond 2 keer vermeld: “Sibon en zijn onderzoeksgroep”, niet dat ik dit zelf irritant vind hoor, maar ik ben gewoon erg benieuwd waarom de redactie er van uit is gegaan dat ik een man ben. Vriendelijke groet Ody Sibon Naschrift redactie: Hier past maar één maatregel. Een rode kaart!
Weggespoeld Het voor Nederland zo jammerlijk verlopen EK heeft de commercie een ongekende impuls gegeven. Alles wat maar oranje was werd uit de kast gehaald. In inmiddels ligt alle rotzooi alweer op de vuilnisbelt. Absolute topper is deze pisbak, waarin je penalties kunt schieten. Wegspoelen maar.
“Ik heb gewoon heel goed gepresteerd afgelopen jaren”, zegt Rouland Falken verongelijkt. Hij is volgend seizoen derdejaars kunsten, cultuur en media en begrijpt niet waarom zijn geplande transfer naar het buitenland volgend jaar niet door kan gaan. “Ik wil dat echt. Het wordt ook door de studie zelf aangeraden dat te doen in je derde jaar.” Maar de bepalingen in het contract bij zijn thuisclub verbieden het. Tweedejaars spelers bij kcm moeten na de winsterstop een derdejaars vak halen als ze naar het buitenland willen. De speler heeft dan de vrijheid zijn vrije ruimte op te vullen bij de buitenlandse club, terwijl zijn bachelorvak voor die periode al binnen is. Maar voor Falken komt dat heel slecht uit. “Ik heb de afgelopen twee jaren meer punten gehaald dan nominaal nodig is. Op een gedeelte van een vak uit mijn propedeuse na.” De regels verboden hem het derdejaars vak te volgen. “Wat mij het meest stoort is, dat de examencommissie iemand anders met hetzelfde probleem heeft toege-
Rouland Falken en Samantha van der Sluis laten tot een vergelijkbaar vak.” Falkens teleurstelling is groot. Gedurende een half jaar is hij vrijwel veroordeeld om op de bank te zitten. Hij kan maar één vak volgen. “Ik zou aan mijn master kunnen beginnen, maar die wil ik niet hier in Groningen doen. Ik ben nu druk op zoek naar een oplossing.” Falken overweegt zijn lopende contract te ontbinden en naar een andere club binnen Nederland te gaan. “Hopelijk hebben ze daar in het eerste semester een vak dat met mijn missende vak vergelijkbaar is.
7
UK 38 - 26 JUNI 2008
verplicht op de bank Sluis diep teleurgesteld
Foto Jeroen van Kooten Dan ga ik daar heen en begin dan ook gelijk aan mijn master.” Ook Samantha van der Sluis van sociale geografie zit de eerste helft van het nieuwe seizoen op de bank. Ze mist het vak ‘methode en techniek’ dat pas in november weer wordt gegeven. Daardoor kan ze in september niet aan haar bachelorproject beginnen. “Het ging mis doordat ik een statistiekvak niet had gehaald en mijn propedeuse ook niet binnen had. Maar ondertussen heb ik dat wel gehaald.” Het verandert echter niets aan het
feit dat ze volgend semester aan de zijlijn blijft. “Het is heel vervelend. Je weet gewoon dat je weer een half jaar vertraging oploopt. En met de faculteit valt nauwelijks te praten. Ze hebben nieuwe regels en je moet het er maar mee doen.” Van der Sluis wil haar docent nog proberen te vermurwen, maar zal dan moeten laten zien dat ze kan presteren. Vandaar dat ze volop in training is om haar laatste tentamens wél te halen. “Dan kan ik aantonen dat ik er echt voor wil gaan.”
Titel UB heroverd Magazijnmedewerker Auke Leijendekker heeft met succes zijn titel PUB Coach van het Jaar uit 2005 heroverd. Liefst 1190 punten haalde Leijendekker in het Dagblad van het Noorden voetbalspel, waarmee hij na de UB- subcompetitie won na een felle strijd met zijn naaste collega’s.
Met treurnis hebben wij kennis genomen van het overlijden van
Prof. Dr. W. Harder emeritus hoogleraar in de Microbiologie aan de Rijksuniversiteit Groningen. Wim Harder was van 1964 tot 1990 in dienst van de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen en tot 2001 aan de faculteit verbonden als honorair hoogleraar. Hij was een stuwende kracht achter het onderzoek in de Eukaryote Microbiologie en achter de ontwikkeling van de afdeling Electronenmicroscopie. Ook na zijn overstap naar TNO in 1990 bleef hij nauw verbonden met onderzoek en onderwijs in de afdeling Biologie.
Met droefenis hebben wij kennisgenomen van het plotseling overlijden van
Prof.Dr. Wim Harder Wim Harder heeft in de ruim 35 jaar dat hij werkzaam is geweest op het Biologisch Centrum een grote bijdrage geleverd aan het onderzoek binnen de vakgroep Microbiologie. Daarnaast heeft hij met grote inzet en deskundigheid een belangrijke rol vervuld binnen het onderwijs van de opleiding Biologie. Wij wensen zijn familie veel sterkte toe met het verwerken van dit verlies. Namens de Coรถrdinatie Commissie van het Biologisch Centrum van de Rijksuniversiteit Groningen, D.G.M. Beersma Onderzoeksinstuut CBN L.W. Beukeboom Onderzoeksinstituut CEES L. Dijkhuizen Onderzoeksinstituut GBB J.P. Franke Opleiding Levenswetenschappen M.H.K. Linskens Opleiding Biologie K.H. Stoelwinder Locatiebeheer Biologisch Centrum
Wij gedenken een gedreven onderzoeker en inspirerend docent. Namens het Bestuur van de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen Prof. Dr. Serge Daan, decaan.
Met droefenis vernamen wij het bericht van overlijden van
Prof. Dr. Wim Harder Van 1964 tot 2001 werkzaam bij het Laboratorium voor Microbiologie, Rijksuniversiteit Groningen. Wij gedenken zijn brede deskundigheid en grote inzet bij de ontwikkeling van het onderzoek en onderwijs in de Microbiologie. Wij zijn hem veel dank verschuldigd. Haren, 18 juni 2008 Namens het Cluster Microbiologie Biologisch Centrum Haren L. Dijkhuizen A.J.M. Driessen J.D. van Elsas I.J. van der Klei M. Veenhuis Met verslagenheid hebben wij vernomen dat plotseling is overleden onze oud-medewerker
Ger Tijssen Namens het bestuur en de medewerkers van de Faculteit Economie en Bedrijfskunde, prof.dr. H.G. Sol, decaan
Nieuwe vacatures
Openstaande vacatures
Technician position in Molecular Microbiology
Onderwijsassistent Scheikundepractica
1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences
Practicumdocent Scheikunde
Secretaresse voor de basiseenheid Farmaceutische Biologie
1,0 fte | Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen
0,5 fte | Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen
1,0 fte | Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen
Two Assistant Professors International Business & Management and International Economics & Business
Universitair Hoofddocent Beleid
1,0 fte each | Faculty of Economics and Business
0,8 fte | Faculteit der Letteren
Universitair Docent Fries
PhD position in Stability Analysis and Robust Stabilization for System Behaviors
1,0 fte | Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen
0,5 fte | Faculteit der Letteren
Moleculair-Evolutionair Genetisch Analist
1,0 fte | Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen
Medewerker Secretariaat Europese Talen
1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences
Universitair Docent Eigentijdse Geschiedenis
Tenure Track position (Assistant Professor) in Molecular Genetics of Pathogenic Streptococci
1,0 fte | Faculteit der Letteren
Three PhD positions in Evolutionary Biology
1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences
1,0 fte each | Faculty of Mathematics and Natural Sciences
Director (Full Professor) 1,0 fte | KVI (Nuclear-physics Accelerator Institute).
PhD position in Software Engineering 1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences
Nadere informatie over deze vacatures vindt u op: www.rug.nl
De RUG biedt speciaal aan meeverhuizende werkende partners van nieuwe medewerkers goede loopbaanfaciliteiten. De RUG streeft naar een evenwichtig opgebouwd personeelsbestand. Op een aantal terreinen zijn vrouwen nog ondervertegenwoordigd. Daarom worden zij vooral uitgenodigd te solliciteren.
werken aan de grenzen van het weten
9
UK 38 - 26 JUNI 2008
Op naar de top PRESTATIES Het seizoen in onderzoeksland is afgerond. Tijd voor de balans. Internationaal De RUG is gestegen in de bekendste wereldwijde competitie, namelijk The Times Higher Education Supplement (THES). Daaraan doen bijna alle universiteiten van de wereld mee – duizenden clubs. Plaats 173 is dan niet slecht. Zeker niet vergeleken bij vorig seizoen, toen de RUG op plaats 232 belandde. Is de RUG dan binnen één jaar zoveel beter gaan spelen? “Nauwelijks”, zegt Jules van Rooij, analist aan de RUG. “De manier waarop het THES werkt is sinds dit jaar zo anders geworden, dat de RUG bijna zestig plaatsen steeg.” Maar goed: de THES blijft een gemiddelde beoordeling, en zegt dus weinig over hoe de universiteit werkelijk speelde. Laten we daarom inzoomen op landelijk niveau.
Prestige Te beginnen met prestige. Daar is in Nederland een toernooi voor, en je kunt er de zogeheten Spinozapremie mee winnen. Met de premie, uitgedeeld door onderzoeksfinancier NWO kunnen de grootste vier topspelers van alle Nederlandse universiteiten ieder maar liefst anderhalf miljoen euro winnen en uitgeven naar eigen smaak. Niet aan drank, vrouwen of mannen, auto’s en andere luxe goederen zoals topsporters uit bijvoorbeeld de voetbalwereld dat graag doen, maar aan nog meer sport: onderzoek dus. Helaas. De RUG greep er dit jaar naast. Net zoals de drie jaren ervoor. Wie dit jaar de RUG-kandidaten waren, wil de persvoorlichting van de RUG niet zeggen. Volgens Van Rooij is dat niet meteen een drama. “Het is een unieke prijs. Hem niet winnen en vervolgens oordelen over een stijging of daling is dan een behoorlijk relatieve kwestie”, legt hij uit. “Kijk, niet alle universiteiten zijn even groot. Hoe groter de universiteit, des te groter de kans dat daar een topper tussen zit die de Spinozapre-
Door RONALD VELDHUIZEN
mie wint. De Universiteit Utrecht bijvoorbeeld is veel groter, dus daar winnen ze de premie vaker.” Tot dusver won de RUG er drie. Utrecht, met tweeënhalf keer zoveel topspelers heeft er negen gewonnen. Dat klopt zo ongeveer wel. De laatste RUG-speler die de Spinozapremie won, was chemicus Ben Feringa. Maar volgens Van Rooij is er één club die wel buitensporig vaak wint: Universiteit Leiden. “Leiden investeert relatief veel in het aan-
»
Chemieploeg onbetwiste kampioen
trekken van gevestigde toppers. Daarvan weet je zeker dat ze gaan presteren en voordat je het weet hebben ze de Spinozapremie weer te pakken.” Van Rooij denkt dat het aantrekken van topspelers ook voor andere universiteiten steeds normaler gaat worden. Een natuurlijke ontwikkeling in de sport, zou je kunnen zeggen.
Premie De chemische equipes waaronder die van Feringa gooien al langer hoge ogen. Een van de grotere NWO subsidie buiten de Spinozapremie viel afgelopen seizoen ook bij chemie, namelijk een Vici-beurs van een half miljoen euro. Die was voor Armagan Koçer, een van de verrassingen onder de vrouwelijke spelers van het seizoen. Zij sleepte met haar spelstrategie voor moleculair celonderzoek bij het grote instituut GBB naast de Vici-beurs ook nog een Europese zak met anderhalf miljoen euro in de wacht. In totaal ontvingen RUG-spelers afgelopen seizoen één Vici-beurs en vijf Veni-beurzen. Vergeleken met vorig jaar is dat wat aan de lage kant. Want in 2006 ging het om vier Vici’s en negentien Veni’s. Volgens analist Van Rooij baart de daling in 2007 op zich geen zorgen. “De RUG probeert jaarlijks zo’n tien procent van de onderzoeksmarkt te bereiken. Sommige jaren, zoals 2006, krijgen ze wat meer dan dat, en soms wat minder. Daar is geen
strakke lijn door te trekken. Wel zorgelijk is dat de RUG die tien procent in de Vernieuwingsimpuls niet haalt; onze score schommelt rond de negen procent voor Veni en Vidi en rond acht procent voor Vici.“
Citatiescore Maar geld is niet alles. Het zegt weinig over wat het gros van de RUGspelers in hun schild voert. Daarom is het goed te kijken naar welke ploegen mooie, maar vooral logische wedstrijden spelen. Een aardige graadmeter daarvoor is de zogeheten citatiescore van het ESI-toernooi. Die geeft een indruk van de invloed die het onderzoek heeft op de rest van de wereld. Er wordt dan niet zozeer gekeken naar het aantal doelpunten dat de onderzoeksspelers met het publiceren van wetenschappelijke artikelen maken, maar hoe mooi toeschouwers die doelpunten vinden. Als een gepubliceerd doelpunt mooi, interessant of nuttig wordt gevonden, baseren andere spelers – waar dan ook ter wereld – hun onderzoek
daar weer op. Een soort eerlijk afkijken. Hoe vaker de doelpunten door andere spelers en wetenschappers worden bekeken en afgekeken, des te beter de citatiescore. En bovenaan staan, je raadt het misschien al, de chemieploegen. Gemiddeld werd iedere chemische publicatie afgelopen seizoen twintig keer gebruikt door andere spelers. Wereldwijd. En het waren ook nog eens veel publicaties. De scheikundeploegen eindigen daarmee op de hoogste rang binnen de RUG. Verder scoren materiaalkunde en plant- en dierkunde vrij goed. Opvallend is dat de ploegen voor economie en sociale wetenschappen het niet zo goed doen. Spelen zij dan echt zoveel slechter? “Nee”, legt Van Rooij uit. “De nadruk ligt bij de natuurwetenschappen. Economie, filosofie en sociologie vallen daarbuiten.” Dat komt volgens de analist doordat de ESI de citatiescores maar in een beperkt aantal bladen opzoekt. Kranten, radio en TV tellen niet mee. “Terwijl daar economen, filosofen en sociologen juist impact hebben.”
10 Van de tribune SLAGBOMEN
UK 38 - 26 JUNI 2008
Wie
Gamma Ernaast
Parkeren op Zernike In UK 37 viel te lezen dat studenten per 1 september niet langer met de auto welkom zijn op Zernike en er slagbomen neerdalen bij de parkeerterreinen. In het digitale informatieformulier op de RUG-site wordt geschermd met de bereikbaarheid van Zernike met het openbaar vervoer. De stakingen van de afgelopen weken hebben de onbetrouwbaarheid van het openbaar vervoer weer duidelijk gemaakt. Daarnaast is het mij, als thuiswonende student, meermaals overkomen dat ik niet met de bus kon omdat die vol zat, of omdat die niet kwam opdagen. Gelukkig beschik ik over een auto. Het zou een blamage zijn voor een universiteit als die van Groningen als deze niet meer per auto bereikbaar was. We leven in een tijd waarin men spreekt over eeuwig studeren. Steeds meer mensen combineren een vaste baan met studie. De universiteit plaatst zich met dit plan buiten de realiteit. Ik roep onze studentvertegenwoordigers op in verzet te komen en de RUG tot inkeer te brengen. De Hanzehogeschool is wel zo verstandig studenten te laten parkeren, in plaats van te discrimineren. Laat ons dit voorbeeld volgen! H. J. Kooistra Student rechten
KLAGEN
Promed staat wel open voor klachten In het artikel ‘Wie durft er te klagen bij de medici’ (UK37, blz.4-5) is het standpunt van ProMed helaas verkeerd weergegeven: “De studentenclub moedigt studenten sowieso aan om niet te klagen over het onderwijs.” Dit is pertinent onwaar. ProMed adviseert geneeskundestudenten om bij problemen die meerdere studenten aangaan niet direct een brief in te dienen bij bijvoorbeeld de Examencommissie Geneeskunde, maar eerst contact op te nemen met de jaarvertegenwoordiging (JV). Via de JV wordt het dan besproken op de ProMed-vergadering, waarna ProMed aan de desbetreffende commissie vragen kan stellen. Dit is een veel effectievere manier om problemen in het onderwijs aan te kaarten. Bovenstaand is in woord en schrift naar de UK gecommuniceerd, het is betreurenswaardig dat dit is ‘samengevat’ als een algemeen “advies om sowieso niet te klagen”. Integendeel, ProMed staat zeer open voor klachten en ideeën van studenten. Naar onze voorstellen wordt vervolgens weer goed geluisterd binnen de faculteit waarbij haalbare voorstellen doorgaans worden uitgevoerd. ProMed adviseert studenten die ideeën of klachten hebben over het medisch onderwijs dan ook wel degelijk om hun mening naar voren te brengen, maar dan wel eerst via de jaarvertegenwoordiging. Overigens kan hiermee dan ook de vraag of men ‘durft te klagen bij de medici’ met een volmondig JA worden beantwoord. Jelmer Humalda Voorzitter ProMed
Daar komt de eerste combinatie het veld op rijden voor hun vrije kuur op muziek. Het is voor Nederland de dertienjarige ruin Mandus van Hoevelaken met op de rug Bauke Bruinsma, veearts te PaesensModdergat en eigenaar van het paard. Dokter B zoals hij liefkozend wordt genoemd, voornamelijk door zichzelf, vormt met zijn Mandus een inmiddels vertrouwde combinatie: het iets te kleine paard, met de iets te lange ruiter. Samen kunnen ze lezen en schrijven. Ze draaien nu naar het midden van de piste om zich te presenteren aan het publiek dat helaas in grote getale thuis is gebleven. Alleen in de verte beweegt iets in het struweel, maar verder is het doodstil en de spanning is te snijden. Dan start de band en kan de kuur beginnen. De muziek is een speciaal voor deze gelegenheid gecomponeerde sonatine van de eigentijdse, maar niettemin te vroeg overleden componist Kick Stockhausen, die bestaat uit een vernuftig aan elkaar gemonteerde collage van vogelge-
Door GERRIT BREEUWSMA
luiden, op een bedje van wind, voornamelijk windkracht 2 à 3, met uitschieters naar krachtig, uit variabele richting. Paard en ruiter beginnen voortvarend met hun passage in een dubbele volte. De achterhand komt mooi los in de bourtade en gaat vlekkeloos over in een ballotade. Zij hebben overduidelijk gekozen voor de hoogste moeilijkheidsgraad en dat zal extra punten opleveren. Bruinsma verandert nu van hand tijdens het appuyeren en laat dat onmiddellijk volgen door een dubbele rietberger overgaand in een Piaf (nou, daar hoeven ze geen spijt van te hebben).
Spor tcar toon - Door
KEES WILLEMEN
Het is iedere keer weer een feest deze combinatie aan het werk te zien en ik moet me wel raar vergissen als zij met deze kuur geen hoge ogen gooien. Nederland gaat voor goud! Na een mooie solo van een merel en ik meen een tjiftjaf, lijkt nu de wind weer aan te trekken en paard en ruiter maken zich op voor een minutieus uitgevoerde courbette. Maar oh! Daar lijkt Mandus te schrikken van een van die plotselinge windvlagen van Stockhausen. Het paard verstapt zich in zijn overflakkee en begint aan een wilde pirouette die de ruiter volledig uit balans brengt. Nee!!! Bruinsma bijt in het zand! We liggen ernaast!!! Bruinsma krabbelt overeind. Hij lijkt aangedaan. Zachtjes klinkt nog het getwinkeleer van een winterkoninkje, op een bedje van wind. Verder is het stil. Doodstil.
Iedere twee weken schrijft Gerrit Breeuwsma, docent bij psychologie, in deze krant een column over de topsport die wetenschap heet.
|_
Jong
Door CHRISTIEN BOOMSMA
Lot is zeven. Pol en Marit acht. En dan zijn er Lissie van tien, Aske van elf en Cas van twaalf. Bloedjong, maar overduidelijk talenten in de dop die vandaag mogen kennismaken met de jeugdopleiding van de Rijkuniversiteit Groningen. Cas bijvoorbeeld, maakte indruk met een spreekbeurt waarbij hij natuurkundeproefjes demonstreerde in de klas. Ook Lissie wist zo op te vallen. En Aske haalde een topscore bij een werkstuk over lichaamstaal. En nu zijn ze dus in het heilige der heiligen van de jeugdopleiding Sciencelinx dat jong bètatalent probeert te scouten: het educatief laborarium op Nijenborgh 4. Daar gaan ze een korte training doen onder leiding van technisch directeur Bart van de Laar van, en jeugdtrainer Ynze van der Spek. Meestal richt het tweetal zich op middelbare scholieren die bij Sciencelinx kunnen aankloppen voor hulp bij hun profielwerkstuk. Ook rukt het reizende laboratorium de Discovery Truck uit om actief te scouten op scholen en bezoeken hele klassen de Sciencelinxopstellingen in de Bernoulliborg, maar Van de Laar weet hoe belangrijk het i talent jong te vangen. “Liefst al in het basisonderwijs.” Onwennig hijsen de zes zich in lange witte trainingsjassen. Vooral voor Lot is dat lastig. Ze is de kleinste en moet de mouwen heel wat keren omslaan om ze passend te krijgen. Marit krijgt bijzondere vrijstelling: haar arm is gebroken. Dan begint de training. Na een korte instructie mogen de spelertjes er een beetje inkomen door verrassingseieren te laten ploffen. Bakpoeder op een stukje keukenpapier. Dichtvouwen. In het verrassingsei. Azijn erbij en… Poéf! Pol maakt een ontwijkende beweging als zijn ei met een felle plof uiteenknalt. Hoe dat komt? “Een chemische reactie”, doet Aske een poging te scoren. Maar de trainer speelt terug. “Wat voor reactie dan? Hoe kunnen we dat uitzoeken?” Niet veel later buigt het stel zich over een hoopje bakpoeder in een maatbeker. Van der Spek giet er azijn op en het begint te bruisen. “Wat zit er ín die bellen?” Marit komt met een schijnbeweging: “Bier!” Van der Spek lacht. “Dat zeg je als een grapje, maar in bierschuim zit
11
UK 38 - 26 JUNI 2008
blinkt uit in ’t lab? talent moet vroeg worden opgemerkt JEUGDOPLEIDING Bij Sciencelinx, de jeugopleiding van de bètafaculteit laten jeugdtrainers prille toptalentjes kennismaken met de bètasport. “Je moet ze vroeg vangen, eigenlijk op de basisschool.”
Foto Jeroen van Kooten
Jeugdtrainer Ynze van der Spek demonstreert de vorming van koolstofdioxide.
»
Bakpoeder, azijn en ... Poéf!
hetzelfde: koolstofdioxide. Gas.” Aske neemt de pass vaardig aan en geeft een voorzet. “Dat gas geeft druk,” zegt ze. Lot kopt hem in. “En dan gaat het steeds verder naar bo-
ven en nog verder en dan kan het niet verder en dan gaat het ploffen.” Het oefenpartijtje wordt voortgezet met een proef over elektriciteit. De kinderen ontdekken dat hun lichaam elektriciteit geleidt. Pol houdt de ene pool van een opstelling vast, Marit de andere. Wanneer Pol zijn vinger op Marits neus legt, brandt het lampje. Steeds komt een nieuwe speler de kring versterken, tot tenslotte Lot de pool vasthoudt en het lampje het níet meer doet. De wending verrast Van de Laar. Hij brengt het team terug tot de basis: Lot en Marit. Even brandt het lampje, maar meteen ligt het spel weer stil. Van de Laar begrijpt het niet, tot Lot grinnikt. “Ik had mijn vinger op het groene knopje”, waarbij ze in elk geval laat merken dat ze over spelinzicht beschikt.
Lucia in de fferhauszaal Sterspeler Jan Brouwer hield dit jaar een college over ‘straf’ voor een volle Offerhauszaal: ruim 250 jonge fans. Brouwer kreeg zoveel reacties uit de zaal dat hij moeite had zijn verhaal af te maken. Toen hij de zaak Lucia de B. aanhaalde, kon een van de fans het niet laten haar vinger op te steken: “Ik heet ook Lucia.”
12
UK 38 - 26 JUNI 2008
Met dank aan het thuisfront |_
Geen topprestatie zonder spelersvrouw
SPELERSVROUWEN Hoe is het om als vrouw aan de zijde van een topsporter te leven? Steunt ze haar man, of gaat ze haar eigen weg?
Saskia de Melker is de vrouw van topsporter René – “bel Saskia maar tijdens voetbal, dat kijkt ze toch niet” – Boomkens. Hij is hoogleraar sociale en cultuurfilosofie. Zij zit zó in haar rol als spelersvrouw dat ze er slechts één keer bij stil stond: De anekdote: René Boomkens en Saskia de Melker waren net in Groningen gearriveerd toen zij als echtpaar werden uitgenodigd voor een welkomstdiner. De Melker vroeg zich sterk af of ze dit wel leuk vond. Het was meteen het laatste diner waar zij in haar rol als spelersvrouw verscheen. De Melker woonde en werkte jarenlang in Griekenland en was daarnaast als archeologe werkzaam in Israël. Ook werkte ze als boek- en literatuurwetenschapper, tot ze tien jaar geleden ME kreeg. Geblesseerd thuis leidt ze, binnen haar beperkte mogelijkheden, een druk leven. “Druk op de vierkante millimeter”, zegt ze zelf. Zijn sport gaat voor, vindt De Melker vastbesloten. Resoluut zet zij dan haar kwaliteiten in de kleine
Being Hugo Borst Een speerwerper zonder speer is als generaal Mladic zonder vuurwapen. Of een Oranjesupporter zonder pils. Een sprinter zonder spikes is klansloos, net als een zwemmer die zonder zwempak niet eens hoeft te starten. Zonder het
Door HINKE HAMER
Zuiderkerklezing in Amsterdam maakte ze echter een uitzondering. Haar man bleek in vorm. “Jeetje, dacht ik, wat is die man goed! Zijn verhaal bevatte veel zijpaden, die allemaal bij elkaar uitkwamen. Zó vernuftig!” Een enkele keer keurt ze Boomkens’ lezingen van tevoren. “Dan vraagt hij of het nog door de beugel kan en of hij niemand tegen het verkeerde been stoot. Meestal kan er nog wel een schepje bovenop.”
»
ruimte opzij. “Vlak voor een deadline kunnen we niet met vakantie, maar dat vind ik logisch.” Er gaan weken voorbij waarin zij en haar man elkaar nauwelijks zien. Tijdens zijn trainingen, ‘op afstand’ support zij hem zelden: “Die behoefte heeft hij niet.” Ook inhoudelijk is ze niet altijd op de hoogte. Boomkens is naast hoogleraar cultuurfilosofie ook professor in de popmuziek. “Dat interesseert me minder, net als de technisch-filosofi sche stukken die hij schrijft. Zijn ideeën over stedelijke ontwikkeling vind ik juist erg leuk.” Als spelersvrouw zit De Melker dus zelden op de tribune. Voor de
juiste materiaal geen sport, zonder goed materiaal geen topsport. En zonder stroom geen wetenschap. Zo lijkt het tenminste wanneer de stroom eens uitvalt en we kankeren dat het een lieve lust is, omdat we niet verder kunnen met onze geliefde bestanden. Tegelijkertijd zijn we maar wat blij om even verlost te zijn van diezelfde kolere computer, maar dat verstoppen we heel handig achter het gordijn van de collectieve ergernis. Zie hier de moderne wetenschapper: van machteloze slaaf tot goedgebekte rebel in de luttele seconden die
Vos ontmoette haar man toen zij nog aan de RUG trainden en droomden van een plaats in de professionele competitie. Het lukte hen zowaar beiden. Vos werkt als docente, zowel aan de Open Universiteit als op een middelbare school. Haar echtgenoot Klaas draait al sinds jonge leeftijd mee in de universitaire eredivisie. Vos is volkomen gewend aan het ritme van dat sportbestaan. “Ik weet dus niet beter.” Ze vindt niet dat haar eigen prestaties er onder geleden hebben, zelfs niet toen er kinderen kwamen. “Ik richtte mijn werk zó in dat ik ’s avonds en in het weekend werkte.” Het beoefenen van dezelfde sport schept een band. Ondanks het feit dat ze in verschillende competities uitkomen, vindt ze het inherent aan
Jeetje, dacht ik, wat is die man goed
Evelyne Vos is spelersvrouw tegen wil en dank. Zij is al 31 jaar getrouwd met Klaas van Berkel, hoogleraar geschiedenis en is zelf een gedegen middenvelder. Vandaar ook dat ze zichzelf “absoluut niet” ziet als iemand die aan de zijlijn toekijkt.
Door JAN BLAAUW
een netwerkstoring nodig heeft om data onbereikbaar te maken. Een beetje onderzoeker of denker heet onafhankelijk in gedachten te zijn
maar blijkt een hulpeloze gevangene van kabels en netwerkbeheerders. Dat is raar, slap en het eigen IQ onwaardig. Daarom zeg ik: grijp naar pen en papier. Wat dan Borst? Terug naar de hangmappen en wat er ooit vóór de ponskaarten geweest mag zijn? Natuurlijk niet, dat is onzin. Maar met pen en papier wordt een goed idee gewoon opgeschreven en bewaard. Zoals er nog veel meer gewoon prima kan als de stroom weer eens uitvalt. Een goed gesprek voeren, plannen maken, beetje nadenken. De ene waarheid
Victoria Beckham kijkt vanaf de tribune het vak geschiedenis dat ze toch “op gelijk niveau” werkzaam zijn. “Het zou anders zijn als mijn man chirurg was en ik verpleegster”, denkt Vos. Naast haar eigen wedstrijden en trainingen vindt Vos nog tijd voor een typische spelersvrouwfunctie: voorzitter van de Krans van Professorendames. Een bijzondere functie voor een vrouw die een zó geëmancipeerde indruk wekt. “In het begin
sluit zo de andere niet uit. Een toko die topsport wil bedrijven moet natuurlijk zorgen dat speerwerpers een speer en zwemmers een zwempak hebben. Een universiteit zonder digitale telefoonboeken op de toestellen en vastlopende computers slaat een modderfiguur. Maar een wetenschapper die zonder stroom volkomen onthand beweert te zijn, is minstens zo onnozel. Verzin maar een list, Tom Poes. Daar ben je slim voor. Of heb tenminste het lef om gewoon te zeggen dat je liever even op een terras of in de eigen tuin gaat zitten.
13
UK 38 - 26 JUNI 2008
Foto Philippe Perusseau/Hollandse Hoogte
naar de verrichtingen van haar man, David Beckham had ik best moeite om me hierbij aan te sluiten, je wordt niet door je eigen verdiensten lid. Nu zie ik De Krans vooral als een gezellige, sociale club.” Het is duidelijk: met haar lange staat van dienst en bescheiden opstelling is Vos niets minder dan een solide pijler onder het Groningse universitaire clubleven.
Lena Brookhuis kijkt toe aan de
zijlijn als haar man, Karel Brookhuis, speelt. Verkeerspsychologie is zijn favoriete tak van sport. Zelf vindt zij haar rol niet zo bijzonder. “Ik ben gewoon Lena, getrouwd met Karel en die werd toevallig hoogleraar.” Na dertig jaar samen is nog goed te merken hoe diep het zit tussen sterspeler Brookhuis en zijn liefhebbende echtgenote. Niet alleen
uit de zorgvuldig gekozen woorden die Lena Brookhuis gebruikt om haar man te typeren, maar ook uit het feit dat zij hem iedere avond een bord krachtvoer voorzet en niet protesteert als hij na de maaltijd “weer achter de computer kruipt”. Van haar alle steun. Hooguit zou ze graag inhoudelijk meer op de hoogte zijn. “Dan mopper ik dat hij me meer moet vertellen, terwijl, áls hij dan vertelt waarmee hij zich bezig-
houdt, ik het toch niet begrijp.” Wat hij momenteel doet? Lena Brookhuis weet dat het iets met een Skoda-fabriek te maken heeft en dat er verschillende Europese landen bij betrokken zijn. “Een hot item”, dat weet ze wel, maar eigenlijk durft ze er niet teveel over te zeggen. “Dit is wat ik zo hap-snap oppik, ik hoop dat ik het goed vertel.” Dat hij in zijn team hoge ogen gooit, dat weet ze wel. “Hij is zo beschei-
540 km, 24 uur
GSWV Tandje Hoger 2008/Wozke
Twee heren fietsten zaterdag 540 kilometer in de beruchte 24-uurs tocht van Tandje Hoger. Jan Edema kwam twaalf keer door Groningen, de pittoreske dorpen Middelstum en Noordhorn in 23 uur en hield nog een uur over.
den, dat moet ik dan van zijn collega’s horen.” Zelf speelt Lena Brookhuis sinds vier jaar niet meer, hoewel ze zich momenteel ruimschoots oriënteert op mogelijkheden als vrijwilliger. Dat ze min of meer aan de zijlijn staat, wil niet zeggen dat ze er met de portemonnee van haar man in de P.C. Hooft op uit trekt. Grinnikend: “Hoewel shoppen wél leuk is.”
Het vuur brandde nog steeds in mij! Voor het vuur, door het vuur! Roeier Paul Drewes (Gyas) over zijn last minute selectie voor de Olympische Spelen.
14
UK 38 - 26 JUNI 2008
Blind, dood, of anders |_
Praten over verdwazing is taboe
OVERDRIJVEN Bokser Mike Tyson beet zijn tegenstander een oor af. Hoogleraar Hessel de Vries had de Nobelprijs gekregen als hij niet zijn geliefde had vermoord.
De Gentse professor Joseph Plateau (1801-1883) was gespecialiseerd in het menselijke oog en hoe dat beweging zag. Met zijn Fantascoop legde hij een fundament voor de filmindustrie. Toch was de man het grootste deel van zijn leven blind. Hij onderzocht namelijk eens, met zichzelf als proefkonijn, hoe lang je in de zon kon kijken. Alles waar té voor staat is niet goed. Men kan té veel sporten en té ver gaan in de wetenschap. En net als sportverdwazing kan een overmatig wetenschappelijk fanatisme leiden tot lelijke blessures. Verwondingen van wetenschappers zelf, zoals in het geval van Plateau. Maar ook tot kwetsuren bij anderen. Een extreem voorbeeld is de Groninger hoogleraar natuurkunde Hessel de Vries (1916 – 1959). Voor zijn baanbrekende werk aan de C-14 methode voor het dateren van archeologisch materiaal zou hij zonder meer de Nobelprijs verdiend hebben. Ware het niet dat hij eerst zijn analiste, op wie hij onbeant woord verliefd was, van het leven beroofde en vervolgens zichzelf. Een w a n ho op s d a a d die volgens een collega voortvloeide uit De Vries z’n monomanie. Wetenschapsverdwazing is een bekend thema in romans, strips en films. Denk maar aan de volstrekt amorele professoren Sickbock en Lupardi uit de avonturen van Tom Poes en kapitein Rob. Of aan de jonge wetenschapper Victor Frankenstein, die het naar hem genoemde monster tot leven wekte. Alle fictie daargelaten is zo’n verdwa-
»
Door HARRY PERTON
zing weinig populair. Want in realiteit grenst ze aan regelrechte gekte. Wie binnen de universiteit van nu op zoek gaat naar wetenschapsverdwazing, stuit dan ook op een stevig taboe. Weliswaar erkent iedereen dat ‘te fanatiek’ werkelijk bestaat, maar dat betekent nog niet dat man en paard in de krant genoemd mogen worden. En als iemand dan toch met concrete voorbeelden op de proppen komt, liggen die vaak veilig ver weg in plaats en tijd. Eerlijk gezegd is in dit verhaal de onderzoekspopulatie – om het overzichtelijk te houden – beperkt tot bèta-wetenschappers, met name scheikundigen, wier discipline zich in de warme belangstelling van Sickbock, Lupardi en Frankenstein mocht verheugen. Bovendien geldt er bij de bèta’s een stevig arbeidsethos, en zegt zelfs de aimabele en easy going hoogleraar scheikunde Kees Hummelen: “Een promovendus moet af en toe een stevige inspanning leveren. Als je bij je onderzoek iets vindt dat de moeite waard is en je gewoon van half negen tot half zes doorwerkt, dan ben je niet helemaal ge-
Tachtig uur is onzin
schikt voor de wetenschap. Wat dat betreft is het net als bij topsport – je moet doorzetten tot en met de laatste wedstrijd.” Naar verluidt zijn vrouwelijke bètahoogleraren nogal eens bewust partner- en kinderloos. Mannen scheiden vaak. Menige prof heeft geen hobbies en blijft ook na zijn pensioen fulltime bezig. Ze zijn niet te stoppen, zeg maar. En zeggen dat ze wel tachtig uur per week arbeid verrichten. Iets waar Hummelen zich “helemaal niets bij kan
voorstellen”. “Tachtig uur is onzin”, vindt hij. “Dan werk je dus vijf dagen per week zestien uur. Dat maak je mij niet wijs. En als het zo is, zou het verboden moeten worden.” De al te fanatieken krijgen gezondheidsklachten in de vorm van RSI en overspannenheid. Een bekende bètaprof, die er niet mee te koop loopt, werd de permanente druk van publiceren, managen en fondsen werven een poosje geleden te veel. “Ik zat maandenlang gedwongen thuis”, zegt hij, “en mocht
alleen maar leuke dingen doen. Nu sport ik veel en gaat het goed.” Tot zover enkele gevallen waarin de wetenschap ten koste van de beoefenaars zelf ging. Maar ook de omgeving moet vaak afzien. Het proefschrift vormt vaak net zo’n mentale test voor partner en kinderen, als voor de promovendus zelf. Niet voor niets staan er bijna altijd dankwoorden voorin aan hun adres. Workaholics kunnen een ronduit negatief rolmodel vormen. Bijna ging er een topchemicus verlo-
15
UK 38 - 26 JUNI 2008
kinderloos
Rosa
Champion Door ROSA TIMMER “Je mag tot zes weken na de operatie niet sporten”, zei de arts over mijn beenoperatie. Een mokerslag. Maar niet heus. Met een lach van oor tot oor liep ik het ziekenhuis uit. Niet sporten op doktersadvies, dat laat ik me geen twee keer zeggen. Viel dat even vies tegen. Ik werd wakker van het gepiep van de hartslagmonitor boven mijn hoofd. LAAG, stond er met grote letters en daarnaast: 40. Ik voelde me even stoer, een hartslag van 40, heb ik dan toch een sportershart? Maar toen ik om mezelf lachte, voelde ik een onaangenaam getrek in mijn knieholte. “Au, au”, zeurde ik. De verpleger kwam naar me toe en duwde een zuurstofslang in mijn neus. “Een beetje pijn hoort erbij, er is natuurlijk wel iets gebeurd met dat been.” Daar had hij een punt. Maar naïef als ik ben, had ik het niet zien aankomen. In de ontkenning trok ik een nieuw felroze jurkje aan. Ik was vastbesloten mijn dag te vervolgen alsof er niets gebeurd was. Maar toen ik naar de wc ging was het ernst: ik bewoog als iemand van 70. En dat bleef weken zo. Nog steeds heb ik moeite de trap op te komen en hijg ik als een oude hond als ik als ik mijn collega’s probeer bij te houden op hun weg naar het café. Al moet ik zeggen dat dit niet heel raar is, collega’s op weg naar alcohol zijn als Schumachers op het formule 1 circuit. Dit geheel terzijde. Ik kan ineens niet meer wachten tot ik weer op die crosstrainer mag. Vreemd hoe je zelfs de stomme dingen gaat missen als ze er niet zijn. Vandaag was een goede dag, dat wel. Ik kon voor het eerst weer fietsen. Met het intens dramatische lied We are the champions in mijn oren reed ik door het Noorderplantsoen. Heel stom, maar ik kon wel janken van blijdschap. Het is misschien geen sport maar ik heb in ieder geval mijn fietstochtje terug. Van de Oranjebuurt tot het pand van de UK, geluk is voor mij de komende weken 1054 meter lang. Elke dag opnieuw.
Rosa Timmer, derdejaars student taalwetenschap
Wroemm
Finish Door ANA VAN ES
Foto Designhive/Glasgow 2014 ren aan Kees Hummelen. Als kind speelde hij met de kinderen van een RUG-hoogleraar anorganische chemie. “Door het raam zag je de professor aan zijn bureau zitten. Hij zei nooit wat. Daar had je helemaal niets aan.” Een fanatieke wetenschapper relativeert niet en wil alleen maar over zijn vak praten. Geklets en gebabbel vindt hij onuitstaanbaar. Ulco Kooystra, gepromoveerd chemicus en vakreferent natuurwetenschappen bij de UB, herinnert zich ook zo
iemand. “Maandagmiddag aten we altijd taart in de analistenkamer”, vertelt hij, “ik praatte die keer met een secretaresse over voetbal en zag dat die hoogleraar zich heel erg zat te ergeren. Daarom ging ik er mee door. Tot hij ontplofte en schreeuwde dat het de bedoeling was dat je alleen over wetenschap sprak.” Je hebt wetenschappers die hun onderwijstaken verwaarlozen, tentamenbriefjes achterwege laten en vergeten dat ze studenten bij buluitreikingen toe moeten spreken.
Dat kan voortkomen uit verstrooidheid. Maar de fanatiekelingen zijn van een geniepigheidje niet wars. Jaap Beintema, emeritus hoogleraar scheikunde, heeft daarover nog een legendarisch verhaal: “Op een congres maakte een Duitse groep expres kleine foutjes in de presentatie. Naderhand zagen ze dat de Amerikanen dezelfde foutjes in hun publicatie hadden. De Duitsers waren toen echt in een overwinningsroes, omdat hun werk was overgenomen.”
Het rij-examen is om acht uur ‘s ochtends. Om negen uur weigert rij-instructeur Ray normaliter met me af te spreken. “Dan ben jij niet wakker en een gevaar op de weg.” Maar Ray is met vakantie. Zijn schoonvader, die hem vervangt, wil me zo vroeg niet ophalen: ik moet naar het CBR fietsen. Op de parkeerplaats reinigt hij met een vies lapje de schone voorruit van de auto. Een vettige film, bijna boter, blijft achter op het glas. “Zou je de radio niet aan laten?” vraagt de examinator. “Anders is het zo stil hè. Ik zeg altijd: je komt niet voor het gesprek.” Hij klinkt levensmoe. Ik maak de ergste beginnersfouten. Richting aangeven naar rechts als ik een vrachtauto inhaal. Bijna een moeder met kind rammen. In zijn drie door een bocht. De examinator: “Dat autootje trekt erg, hè.” “Kijk, de trein!”, joelt hij, ineens kinderlijk vrolijk, als we het spoor passeren. Ach, ik wil deze man helpen, maar moet autorijden. Ondanks de radio praten we. Studeer je al lang? “Nu vijfdejaars.” Nadenkend: “Ben je blijven zitten?” Ik haal het niet, dat weten we allebei. De examinator kijkt nog triester dan eerst. In de wachtruimte staat als verrassing goede vriend M. Hij straalt en torst een bos rode rozen. Leuk voor als je geslaagd bent. Het hele CBR geniet mee. “En?” vraagt hij.
Ana van Es (22) is vijfdejaars Nederlands recht en heeft autorijles.
16
UK 38 - 26 JUNI 2008
Adriaensen:
‘Gewoon héél hard werken’ TOPTALENT Han Thomas Adriaensen is een krachtsporter. Hij studeert Russisch, Italiaans én filosofie en komt volgend jaar bij de topselectie.
Sportstudio Adriaensen is sober ingericht, hoewel componist Henry Purcell een dappere poging doet de ruimte te vullen. Drie kasten zijn tot de nok toe gevuld met trainingsmateriaal en ook op de grond liggen stapels verrijkingsmiddelen verspreid. Bovendien leende hij honderdvijftig extra titels van de UB. Han Thomas Adriaensen is bezig zich voor te bereiden voor de allerlaatste krachttoer op zijn huidige niveau: zijn scriptie. “En dat is een kwestie van ‘volg de voetnoot’.” Drieëntwintig is hij pas. Toch slaagt het bijzondere talent er dit jaar al in een master filosofie én Italiaans af te ronden. Toen hij vijf jaar geleden niet kon kiezen tussen de twee, zette hij in op beide onderdelen tegelijk. Die maandag in zijn allereerste collegeweek had hij van negen tot elf college van filosofie én van Italiaans. Hij besloot de reeksen om-en-om af te werken en houdt dat tot op heden vol. Puur op karakter. En dan is hij ook nog een heel eind op weg met zijn bachelor Russisch. Of hij bijzonder intelligent is? “Nee. Het is gewoon dom heel, heel hard werken.” Het geheim zit hem in zijn Spartaanse ritme. Dagelijks traint hij van elf tot vier “best effectief” en van vier uur tot middernacht “heel erg effectief”. Zijn ogen glinsteren als hij enthousiast begint te vertellen over Thomas van Aquino, naamgenoot en onderzoekssubject voor zijn masterthese filosofie. Omringd door stapels boeken over de krachtpatser (“de meningen over hem waren nogal verdeeld”), excuseert Adriaensen zich voor zijn passie. “Over Thomas kun je helaas niet een nacht lang doorbouwen in de kroeg. Technisch kan het, maar gezellig wordt het niet.” De meeste gewichtheffers kiezen
Door HINKE HAMER
hun specialismen weloverwogen. Maar voor Italiaans koos Adriaensen zonder veel nadenken. “Ik wilde Frans gaan studeren toen ik van iemand een boek over Italië kreeg. Goh, dacht ik, dat is ook wel leuk.” En dat terwijl Adriaensen de Italianen “eigenlijk helemaal geen leuk volk” vindt.
»
Trainen voor topselectie
Hij studeerde een semester in Siena (“mooie stad en ze zien er daar kek uit”) en volgde er vakken over Leibnitz en Dante. Dantes voorgangers vormden de inspiratie voor zijn masterscriptie over dertiendeeeuwse Italiaanse liefdespoëzie. Adriaensen hunkert ernaar om op een hoger niveau uit te komen. De scripties die hij voor zijn masters schrijft zijn sport, maar geen topsport. “Onbevredigend”, vindt
Adriaensen. “Als student moet je altijd een deel van je onderzoeksgebied laten liggen, terwijl je wéét dat er nog veel meer te bestuderen valt!” Vorige maand diende de Adriaensen dan ook een onderzoeksvoorstel in voor een beurs van topsportfinancier NWO. Voor filosofie wil hij de herkomst van scepticisme onderzoeken. Scepticisme is volgens velen ontstaan in de loop van de zeventiende eeuw, maar bestaat volgens Adriaensen al veel langer. “In de Middeleeuwen dacht men weliswaar dat God de boel wel goed had geregeld, maar wil dat zeggen dat er geen scepticisme bestond?” . Een schot in de roos: Adriaensen kreeg zijn beurs en gaat de komende vier jaar trainen om toegelaten te worden tot de topselectie aan de RUG. Daarvoor moet hij zijn Spartaanse levenswijze nog even volhouden, want hij moet wel in september afstuderen om door te kunnen stomen naar de promotieklasse. Dat betekent dus dat hij hij het optreden van de Bulgaarse mezzosopraan Vesslina Kasarova in München gaat missen. Op de middelste plank van één van de boekenkasten staat de volledige serie van Voskuils Het Bureau. De hoofdpersoon Maarten heeft een hekel heeft aan de sport die hij bedrijft, terwijl hij toch een enorm hoog niveau weet te halen. “Zoals Maarten wil ik nooit worden”, zegt Adriaensen vastbesloten. “Die sleur is niets voor mij. Ik herken me hooguit in zijn rigiditeit.” Maarten Koning en Han Thomas Adriaensen, beide professionals. “Klopt”, vindt Adriaensen, “maar voor mij is het een hobby.”
Han Thomas Adriaensen Foto Reyer Boxem
17
UK 38 - 26 JUNI 2008
Spor ttjak
Banaan is altijd goed KRACHTHAP Ook behoefte aan tips over lekkere maaltijden? Zo’n goeie tjak op je bord? De UK kijkt hoe duursporters zich voorbereiden op een topprestatie. Smakelijk! Door DORIEN VRIELING De steeple-chase. Drie kilometer op een atletiekbaan, met horden en een waterbak. Een waterbak? Moet je daarin? “Nee, je moet er overheen, maar vaak lukt dat net niet en dan heb je natte voeten”, legt Anne Hobbelt, student geneeskunde, uit. We zitten aan tafel in het huiskamertje van Bas Kluitenberg, student bewegingswetenschappen. Anne en Bas zijn hardlopers bij studentenatletiekvereniging Vitalis. Op 6 juli is het NK in het Olympisch Stadion in Amsterdam. Beiden komen uit in de 3000 meter steeple-chase. Bas ‘liep de limiet’. Anne mocht sowieso meedoen: voor vrouwen zijn de eisen minder streng. Voor Anne is het seizoen bijna ten einde, maar dat van Bas begint pas. Ze lopen vooral langere afstanden. Al met al trainen ze een keer of vijf per week, waarvan drie keer ingepland en twee keer op eigen gelegenheid. “Och, het zijn allemaal verschillende trainingen”, zegt Bas. Hij schenkt glazen multivitaminesap in. “De ene keer train je duur, dan weer kracht, of iets anders.” In de aanloop naar de Vier Mijl in oktober trainen ze vooral duur. Bas: “Langere trainingen, met minder rust.” En ze richten zich op verzuring. Anne: “Dan krijg je aan het eind pijn in je benen. Dus leer je langzaam steeds wat langer door te lopen, zodat je eraan went.” Bas neemt nog een plakje komkommer en smeert er eiersala-
Bas Kluitenberg en Anne Hobbelt de op. Wat is nu écht gezond eten voor het sporten? Pasta en rijst. Hij eet ’s middags lasagne of macaroni als hij ’s avonds moet trainen. “Dat verteert snel en het is lekker. Maar verder ben ik er niet zo goed in hoor, gezond eten van tevoren. Ik merk wel eens dat mijn eten nog rondjes draait in mijn buik als ik ga trainen. Hamburgers, pizza.” Hij grinnikt, “dat is niet ideaal van tevoren.” Anne: “Wat je niet moet doen is snoep eten van tevoren. Daar kun je echt niet op sporten. Een banaan is wel altijd goed.” Bas: “Nou ja, snoep kan wel vind ik, maar niet teveel. En ik eet toch altijd dóór als ik eenmaal begonnen ben.” Naast de trainingen zien ze elkaar vrij veel, zegt Anne, op feestjes van de atletiekvereniging bijvoorbeeld. Die organiseert zelfs speciale mannen- en vrouwenavondjes. “Vanavond hebben we een vrouwenavondje. We gaan naar de Sex and the City-film, koken, chocola eten…” Bas lacht. “Met de jongens
Foto Reyer Boxem
Powerontbijt Feta Eieren Mayonaise Maggi Bieslook Een krop ijsbergsla Tomaten Komkommer Verschillende broodjes Kook de eieren en prak ze. Roer er mayonaise en Maggi door en voeg naar smaak bieslook toe. Snijd de feta in kleine blokjes en doe ze in een schaaltje. Snijd tomaten en komkommer in plakjes. Was de sla en beleg de broodjes met eiersalade, sla, feta, tomaat en komkommer. heb ik laatst Saw I en II gezien. Dat vonden we wel mannenfilms. Wij hebben veel bier en chips.”
Maxim vliegt uit Epiloog 7, de overwinning Overwinningen komen in allerlei grootten en maten. In het voetbal speelt een onverwachte favoriet een geduchte tegenstander soms moeiteloos van het veld. En soms staan twee ijzersterke teams elkaar twee uur lang aangrijpend naar het leven, waarop in de penalty’s een toevallige blik of een ogenblikkelijke beslissing het spel in een willekeurig voordeel doet beeindigen. Mijn eigen leven was vaak een aaneenschakeling van penalty’s met af en toe een onbeduidend gelijkspel. Maar deze keer kwam de overwinning op het meest onverwachte moment. In een supermarkt in de Beethovenstraat in Amsterdam rekende ik af. Het was er druk, buiten regende het, een groep mensen stond te wachten tot het droog werd. En opeens stond Vera daar, te midden van winkelwagens en paraplu’s. Ik herinner me alleen een soort wit licht, haar natte haar, haar glimlach. Alsof ze daar altijd al stond, alsof niets anders denkbaar was. Ik was onderweg naar galerie Steltman om haar laatste werk van de hand te doen. Ik was opgelucht en droevig tegelijk. Want alles wat ten einde komt is vrolijk maar ook triest. Een
doek in pastelkleuren genaamd De Overwinning zou Vera’s snelst en duurst verkochte werk worden. Voor mij betekende het een einde dat ik geneigd was te zien als gelijkspel. In mijn hoofd tekende ik plannen voor de volgende uitdaging, een leven na Vera. Maar in de gespannen stilte van de penalty’s schuilt de grootste passie, de grootste verrassing en de grootste nederlaag. Om ons heen gebeuren ze steeds en overal. Op tochtige zolders, in kwartfinales van voetbalkampioenschappen en bij de kassa van Albert Heijn in de Beethovenstraat. En zo stonden twee mensen in een supermarkt in Amsterdam naar elkaar te lachen, hun neuzen tegen elkaar gedrukt. Zij vierden de overwinning. Dit was hun manier om te zeggen dat ze blij waren om elkaar te zien. Het einde.
Dit is de laatste bijdrage van Maxim Gurvits. Binnenkort studeert hij af en vliegt echt uit. Zie zijn weblog www.universiteitskrant.nl
DE GOEDKOOPSTE RIJOPLEIDING: € 899,-
schildersbedrijf glas service
poelman
b.v.
25 RIJLESSEN INCL. EXAMEN EN EVENTUEEL BIJ ONS EEN GRATIS HEREXAMEN
Antillenstraat 11-13 9714 JT Groningen Telefoon 050-5710150
OOK SPOEDOPLEIDING MOGELIJK!! IN DE STAD GRONINGEN GEHAALD EN GEBRACHT
De AMD terug in de Visserstraat Na een grondige verbouwing van het AMD-pand is de dienst op 26 juni jl. weer terugverhuisd naar de Visserstraat. Het adres zal in het vervolg zijn:
www.autorijschooljossmit.nl
Visserstraat 47/49 9712 CT Groningen
MELD JE NU AAN!!! EN BEL
E-mailadressen en telefoonnummer zijn ongewijzigd.
KIJK VOOR MEER INFORMATIE OP ONZE WEBSITE:
0595-44 36 54
smit 070403.indd 1
05-04-2007 15:05:52
KOM NAAR DE OPEN DAG OP 16 AUGUSTUS OP UNIVERSITEIT NYENRODE
Je bent werkzaam in de financieel-economische sector en je wilt je verder ontwikkelen op het terrein van Controlling en management? NIVRA-Nyenrode biedt je de mogelijkheid om naast je werk de universitaire deeltijdopleiding Executive Master of Finance and Control te volgen, waar je wordt opgeleid tot registercontroller (RC). De opleiding wordt door je werkgever vergoed en biedt volop nieuwe carrièremogelijkheden. Meer weten over deze post-masteropleiding? Meld je dan aan oor onze open dag op zaterdag 16 augustus op Universiteit Nyenrode, of vraag onze brochure aan via www.nivra-nyenrode.nl.
NIVRA-Nyenrode School of Accountancy & Controlling
19
UK 38 - 26 JUNI 2008
KWALIFICATIES De RUG kent een aantal topteams, waar een speler zich niet zomaar voor kwalificeert. Je moet gedreven zijn, gemotiveerd en mentaal heel sterk. Door PETER KEIZER
Foto Elmer Spaargaren
Xiaoran Li, Alina Veligura, Peter Fonteijn (bril en polo) en Stijn Goossens
Mentaal sterk zijn “Topmasters zijn topsporters.” Teammanager Koos Mars van nanoscience is duidelijk. Wie bij zijn ploeg wil horen, moet uitmuntend presteren en een carrière in zijn sport ambiëren. Bij ander topmasters, zoals de researchmaster philosophy, of de researchmaster human behaviour in social contexts is het niet anders. “Het programma is bedoeld voor mensen met talent en motivatie”, zegt Karin de Boer van philosophy. En Coby Evers van human behaviour zegt: “Je hart moet bij onderzoek liggen. Anders is het misschien verstandiger om een reguliere master te doen en daarna een leuke baan te zoeken.” Vandaar dat de spelers die de uitdaging aandurven, zich moeten kwalificeren. Hoe hoog de lat precies ligt? Zeg minimaal de top tien van een bachelorpopulatie en een gemiddelde score van een acht. Pas dan heeft het zin om je te melden bij de selectiecommissie. “We hebben gemerkt dat Amerikanen het een stuk makkelijker vinden om zichzelf aan te prijzen in een brief of gesprek dan bijvoorbeeld Russen. Maar met die verschillen hebben we geleerd rekening te houden”, zegt Mars. Vooral bij nanoscience zijn het meestal buitenlandse studenten die het team komen versterken. Waarom? Teammanager Mars weet het niet. “We zouden heel graag Nederlanders van onze eigen univer-
siteit in de selectie opnemen. Maar er moet hard gewerkt worden. Misschien hebben ze daar geen zin in.” Als de teams zijn samengesteld, begint de training in kleine resultaatgerichte groepen. “We noemen
»
Spelers hebben een hechte band
ze bijvoorbeeld niet de lichting van 2008 maar die van 2010. Je geeft ze een doel om naartoe te werken. Het is heel Amerikaans, maar werkt erg goed”, zegt Mars. Even wegsuffen is er ook niet bij. “Je zit in de kamer van de coach.” In de eerste weken draait het vooral om bijspijkeren. De complete selectie moet immers op één niveau komen. Daarna volgt een zware periode van een half jaar waarin ze vooral colleges volgen en onderzoek doen. “Zo rond de kerst zie je iedereen een beetje bleker worden. Maar als je dat hebt overleefd wordt
het een stuk leuker”, aldus Mars. Peter Fonteijn kan het weten. Hij werd geselecteerd voor nanoscience. Je moet een doorzetter zijn, zelfdiscipline hebben en de mentale druk aankunnen, legt hij uit. “Je stapt op een sneltrein die doordendert.” “Het is erg leuk omdat je op een breed vlak de diepte in gaat, maar het is wel pittig.” De selectie ontwikkelt zich in het eerste jaar tot een hechte club. Fonteijn: “We zijn niet alleen een stelletje bollebozen. We hebben een hechte band met elkaar.” Jammer is alleen dat het niet voor alle talenten mogelijk is zich aan te sluiten. “Het is bijna onbetaalbaar duur”, zegt Mars. “Het college van bestuur heeft ooit eens besloten dat studenten buiten de EU een hoog collegegeld moeten betalen, ruim 9000 euro. Dat is voor mensen uit Oekraïne bijvoorbeeld niet op te brengen.” De buitenlandse studenten ontvangen daarom een beurs waarmee collegegeld, ziektekostenverzekering en kosten van levensonderhoud worden gedekt. De bètafaculteit en het instituut brengen dit voor een deel zelf op, omdat ze dergelijk talent niet verloren willen laten gaan. Maar Mars is niet blij met deze modus. “Eigenlijk is het een beetje rondpompen van geld. Wij betalen het collegegeld aan de universiteit, maar daar merkt de student niks van.”
Laatste minuut Daarginds op de tribune klinken helse fluiten, tonen Omringd door journalisten wachtend op het eindsignaal bevinden wij ons in het epi-centrum, op de middenstip wordt een laatste eindsprint nogmaals wanhopig ingezet Kent ons afscheid van de massa geen genade begeleiden we onszelf als stille helden van het veld Scoren konden wij in geen van onze doelen tot nu, tot nooit, of gunnen wij onszelf een Turkse, Duitse, ongekende afscheidsmars langs onze fans met een treffer in voorbij de aller-allerlaatste tijd Menno de Block Dit is het laatste gedicht voor de UK van Menno de Bock, RUG-huisdichter voor het seizoen 2007-2008
20
UK 38 - 26 JUNI 2008
Topsporters naakt buiten kleedkamer |_
Foto’s Ewoud Broeksma
DENKSPORT Iedereen gaat voor hem uit de kleren. Het begon met schaatsers die bij vrienden logeerden. Nu heeft Ewoud Broeksma de halve sportwereld al bloot voor z’n lens gehad. Behalve als ze met hun zwembroek onder de douche staan. Die mannen willen niet. Zijn foto’s haalden het NOS Journaal. Zelfs de Britse krant The Daily Star publiceerde een artikel over hem. Fotograaf Ewoud Broeksma (51) uit Groningen is de roem niet naar het hoofd gestegen. “Het mooist is toch een echte foto van mij aan de muur bij een verzamelaar”, zegt hij in alle bescheidenheid. Zijn faam heeft Broeksma grotendeels te danken aan zijn sublieme portretfoto’s van sportmannen en –vrouwen, veelal naakt. Het begon ooit toen hij schaatsers fotografeerde die bij vrienden logeerden. Kort daarna kreeg hij een fotocolumn in een dagblad. “Kennelijk deed niemand dit zo goed als ik”, meent Broeksma. “Mijn stijl is zelfs zo herkenbaar dat andere fotografen dit soort foto’s mijden om niet teveel met Ewoud Broeksma vergeleken te worden. Want dat is hun eer te na.” Hoe moeilijk is het om sportmensen zich letterlijk te laten blootgeven? “Niet. Want topsporters zitten goed in hun vel. Bij vrouwen ligt het wel een beetje moeilijker. Want vrouwen nemen in gedachten hun hele sociale omgeving met zich mee als ze mijn studio binnenkomen. Ze zijn meer reputatiegevoelig, worden ook meer als een lustobject gezien,
Door MARCEL WIGCHERS
of dat denken ze…” Toch zijn er altijd sporters die zich nooit naakt zullen laten fotograferen. “Dat zijn degenen die na de
»
Topsporters zitten goed in hun vel
wedstrijd met een zwembroek onder de douche gaan staan. Nou ja, dat zijn toch al geen topmodellen.” De modellen op Broeksma’s foto’s staan vaak in een klassieke houding, als een Griekse beeld. De ‘op de bus wachten houding’, noemt hij dat. “Een beetje hangen en niemand aankijken. Daardoor worden ze zelf een object dat bekeken kan worden. Terugkijken is immers confronterend.” Broeksma waakt ervoor dat zijn werk door anderen wordt nageaapt. Zelf heeft hij zich ooit bezondigd aan een poging tot nabootsing. Hij wilde een groepsfoto maken van vier voetballers op de manier zoals fotograaf Paul Huf in 1976 de ‘sterke vier’ van Ajax had gefotografeerd. Broeksma werd gewaarschuwd voor de auteursrechtelijk gevolgen daarvan. ”Maar ja, wat hadden ze nou te zeuren, want mijn voetballers waren ongekleed.” Zelf doet hij ook aan sport. “Denksport. Enigszins.”
In augustus exposeert Ewoud Broeksma op twee plekken. Bij galerie Lichtzone Oude Kijk in ’t Jatstraat 36, wo-zo, 12-17 uur en Galerie Mooiman, Noorderstationstraat 40, vr-zo, 14-18 uur. Foto Ewoud Broeksma
Belder blijft prima overeind tegen Bach SPEELTECHNIEK Pieter Jan Belder zette een knalrood clavecimbel in tijdens de titelstrijd tegen Johann Sebastian Bach. Hij won. Mede dankzij de harde kern van zijn supporters. Maar ook de soesjes die hij in de rust kreeg aangeboden, misten hun effect niet: “Als ze me zoeken zit ik daar.” Door MICHEL DIJKSTRA Bezweet bespeelt Pieter-Jan Belder zijn klavecimbel. Zijn gezicht is verwrongen, af en toe ademt hij zwaar uit. Onder zijn handen kraakt het instrument, dat zich als het ware tegen zijn bespeler verzet. Maar Belder geeft zich niet gewonnen: vliegensvlug speelt hij een
moeilijke passage naar zijn hoogtepunt. Zijn vingers bewegen zo snel dat het lijkt alsof hij er twintig in plaats van tien heeft. Ondertussen schuiven de toeschouwers onrustig op hun stoel. Zodra de laatste noot wegsterft, ontlaadt de spanning zich in applaus. Belder buigt voor zijn fans, maar zijn gezicht
blijft strak. Na de rust zal hij het gevecht aangaan met de muziek van de grootste klavecinist aller tijden: Johann Sebastian Bach. Belders klavecimbelrecital speelde zich vrijdag af in de Lutherse Kerk. Hoewel het programma uit onschuldige suites van barokcomponisten bestond, had het concert
een grimmige sfeer. Belder moest zich namelijk meten met een groot, felrood beschilderde klavecimbel. Ondanks het feit dat de musicus bepaald geen iel postuur heeft, zonk hij in het niet naast het imposante instrument. Daarnaast bleken de componisten Froberger, Bach en de twee Couperins Louis en François geduchte tegenstanders te zijn. Gelukkig kon Belder rekenen op voldoende bijstand van zijn supporters, waarvan de harde kern met tien man sterk was komen opdagen. Ook de organisatoren van de wedstrijd, de bestuursleden van The Nothern Consort, lieten hem niet
in de steek. Tijdens de rust trok Belder zich met de gesnauwde mededeling “als ze me zoeken, zit ik daar” terug in een rustig hoekje. Prompt kreeg hij een kopje koffie en een schoteltje met drie soesjes – één gewone, één chocolade en zelfs één aardbei – aangeboden. Gesterkt door deze versnapering kon Belder er weer helemaal tegenaan. Met frisse moed wierp hij zich op Bachs Vijfde Engelse Suite. In het openingsdeel van het stuk, een lange Prélude, maakte Bach het de klavecinist niet makkelijk. Belder moest het uiterste van zijn
21
UK 38 - 26 JUNI 2008
Hollanders gaan voor zilver GEEN KUNST Sportbekerontwerpers. Nooit zullen ze toetreden tot de eredivisie van het kunstdesign. Kijk maar in de sportprijzenwinkel van Suurd en Lukken. Daar staan massa’s bekers te blinken. Duitse sporters willen het deksel los: want je moet er na de wedstrijd wel sekt uit kunnen drinken.
Door MARCEL WIGCHERS Veruit de meeste worden gemaakt in fabrieken in Italië, Duitsland en het Verre Oosten. “We stellen ook zelf bekers samen”, zegt eigenaar Geert Wijnholds van Medaillehuis Suurd in de Oosterstraat. “We ontwerpen ze niet, maar kopen ze in onderdelen. Van losse kelken en buizen maken we bekers, aan de hand van de smaak van de klant. Helemaal zelf ontwerpen en laten uitvoeren is niet te doen. Het is veel te duur de mallen te laten stansen. Dat kan alleen in grote aantallen in een fabriek.” Klanten willen volgens Wijnholds bijna altijd klassieke bekers. “Het is een artikel dat niet veel verandert, behalve de motiefjes op de kelk.” Bestaan er dan echt geen modern vormgegeven bekers? Wijnholds loopt naar een plank met kleinere bekers. Daar staat dan toch, heel onopvallend, een beker met eenvoudige, strakke bol, zonder deksel en zonder klassieke ornamenten. De meerkleurige steel is van kunststof en de voet van marmer. “De onderdelen komen uit Italië. Ze worden door golfclubs en
bridgeclubs gekocht, maar niet door plaatselijk voetbalclubjes om aan alle jeugdleden te geven.” Even verderop staat nog een moderne beker. De bol ervan is een soort zeef. Voorop is een metalen schermpje gemonteerd, als een zeil dat bol staat van de wind. “Dit is uniek op bekergebied. Met de hand gemaakt door iemand die meer kunstenaar dan bekermaker is. Nee, ik vertel niet wie, alleen dat het een Nederlander is. Ik ga de namen van mijn leveranciers niet verklappen.” Naast de ingang pronkt een joekel van gegalvaniseerd messing: dik een meter hoog, prijs 475 euro. Wijnholds: “De prijs zit ’m niet in het materiaal, maar in de oplage. Ik verkoop er hooguit drie of vier per jaar van.” Voorin de etalage trekt een heel legioen forse goudkleurige bekers de aandacht. Vooral Duitsers zijn er gek op. Nederlanders willen zilver. De deksel zit, anders dan op Nederlandse bekers, los. Wijnholds: “Duitsers willen er sekt uit kunnen drinken.”
Foto Jeroen van Kooten
Jessica’s grote verdriet EXCLUSIEF Jessica Wormhoudt is voorzitter en een van de topspelers van studententheatersportvereniging De Kleurenbak. In een exclusief vraaggesprek met de UK beschrijft ze haar sport en wat haar drijft. Over pindakaas, pijn en de Olympische status. Door DONALD VAN TOL Wat is theatersport? “Het is improvisatietoneel dat ontstaat door suggesties uit het publiek. Je maakt steeds nieuwe scènes. De jury kent punten toe. Zo ontstaat uiteindelijk een winnaar.” speeltechniek vragen om Bachs beruchte meerstemmigheid vrolijk en ontspannen te laten klinken. Hier en daar was de componist, gesteund door het grillige instrument, hem de baas, maar over het algemeen behield hij het overwicht. Geen wonder dat Belders fans hem tussen de stukken door met gesmoorde kreten aanmoedigden. In de snelle Giguedans bevestigde Belder zijn beheersing van Bachs muziek. Met een breed armgebaar ronde hij het stuk af en knikte naar de partituur: hij heeft de oude Bach een poepie laten ruiken.
kaasvrouw!’ Ik maakte er compleet iets anders van. Anderen hebben dan iets van ‘hè!?’ Maar het is improvisatie dus ze moeten daar in mee.”
Is het teamsport of individueel? “Je kunt wel individuele acties maken, waarin je bijvoorbeeld een scheldwoord gebruikt of je beledigt iemand in een scène. In zo’n solo kun je jezelf profileren, maar het is over het algemeen wel echte teamsport.”
Topsport is pijn lijden. Kun jij dat? “Zeker. Als pijn de scène dient is dat een mogelijkheid. En niet alleen fysiek, maar ook mentaal. Je kunt bijvoorbeeld flink beledigd worden op het toneel. De toeschouwers vinden het soms mooi als je lijdt. Het is als met een clown. Als die op zijn neus valt, vinden mensen dat grappig. Leedvermaak, daar speel je ook op.”
Kun je een voorbeeld noemen? “We zaten in een wedstrijd. Het ging over de supermarkt en een aantal mensen liep te keuvelen over boodschappen en pindakaas. Het ging nergens over. Ik rende het toneel op en riep ‘Ik ben de pinda-
Theatersport is topsport. Hoe hou je jezelf fit? “We trainen veel. Maar je moet vooral mentaal fit blijven, door de hele dag door te blijven associëren. Het moet allemaal vanuit het niets ontstaan.”
Hoe doe je dat? “Als je bijvoorbeeld iemand ziet lopen, bedenk je wat die persoon doet. Waar komt die vandaan? Je kunt daar een heel verhaal omheen breien, alleen maar in je geest. Dat kun je later altijd gebruiken. Dus dat doe je de hele dag door.” Zijn er emoties waarin je gespecialiseerd bent? “Ik schijn goed te zijn in het ‘lieve kleine meisje’. Maar verdriet is mijn favoriete emotie. Ik vind het een uitdaging theatersport niet alleen maar grappig te maken maar ook een andere lading te geven.” Verdient theatersport olympische status? “Jazeker! Ik snap niet dat het die nog niet heeft. Het zou goed zijn als er wat meer hilariteit is in de sport en in de stadions. Theatersport is goed voor de creativiteit!”
Programma SPARREN Debattles: een woordenstrijd waarin rappers elkaar om het hardst dissen op pompende beats. Rapper Lange Frans leidt de battles tijdens festival New Attraction, 5 juli, Kardingeplas Groningen. Schrijf je in op www. newattraction.com. Je kunt ook gewoon naar een van de vele concerten die dag van o.a. Appa, The Opposites en Jawat. € 3
VALS SPEL... Kindsoldaten met grote, onschuldige ogen. Babyfaces met stenguns. Tijd voor sport hebben ze niet. Te zien op tekeningen en schilderijen van de Groninger autodidact Sander Meijerink. Door merg en been gaat dit geëngageerde werk. Galerie Noord, Nieuwstad 6. T/m 18 juli.
FORMULE 1 LIVE In de bioscoop kon je al live opera volgen. Maar voor de echte mannen is er nu ook iets: live Formule 1. Via een HD-satellietverbinding en surroundgeluid scheuren de wagens de bioscoop binnen. Op 6 juli is de GP op Silverstone en veertien dagen later kijk je mee naar de race op Hockenheim. www.mustsee.nl
26 juni t/m 21 augustus 2008
Mededelingen 1
Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers
Algemeen Centrum voor Informatie Technologie COMPUTERCURSUSSEN Open Leercentrum – 11 september Open Leercentrum – 18 september Webplatform voor redacteuren – 23 t/m 24 september Open Leercentrum – 25 september Publiceren – 29 september t/m 2 oktober SPSS – 29 september t/m 2 oktober Keuzemodule Word – 2 oktober Open Leercentrum – 2 oktober EndNote (UK) – 6 t/m 7 oktober Access – 6 t/m 10 oktober Excel – 6 t/m 10 oktober Reference Manager – 9 t/m 10 oktober Open Leercentrum – 9 oktober Powerpoint – 13 t/m 15 oktober Access adv (UK) – 13 t/m 17 oktober Inschrijving RUG-medewerkers en -studenten kunnen zich inschrijven via de website van het Centrum voor IT of bij de Servicedesk (Zernikecomplex, Landleven 1). De cursussen worden gegeven in dagdelen; ‘s ochtends van 9.15 tot 12.30 uur of ‘s middags van 13.15 tot 16.30 uur en vinden plaats in de Zernikeborg. Kijk voor meer informatie op de website, bel 363 3232 of e-mail naar onderstaand adres. Servicedesk.centraal@rug.nl http://www.rug.nl/cit/onderwijs/ cursusaanbod
Universiteitsbibliotheek UB dit weekend open! Zaterdag 28 en zondag 29 juni is de UB weer open van 10.00 - 22.00 uur, voor iedereen die extra hard wil blokken voor de tentamens. Ook volgend weekend, 5 en 6 juli, hanteren we nog eenmaal deze langere openingstijden. http://www.rug.nl/Bibliotheek/ locaties/ub/index Verhalen uit China De Universiteitsbibliotheek presenteert een selectie uit haar omvangrijke collectie onder de titel Verhalen uit China. De Universiteitsbibliotheek Groningen heeft ruw geschat zo’n vijf- tot tienduizend boeken over China, een betrekkelijk groot aantal aangezien sinologie niet wordt gedoceerd aan de Rijksuniversiteit Groningen. De tentoonstelling Verhalen uit China bevat 17e en 18e eeuwse werken, reis- en expeditiebeschrijvingen, dagboeken, memoires en interviews. http://www.rug.nl/bibliotheek/ nieuws/tentoonstellingen
Talencentrum Intensive group courses Dutch for non-native speakers This summer, the Language Cen-
Zomervakantie Voor u ligt de laatste UK van dit Academisch jaar. De eerstvolgende krant verschijnt op donderdag 21 augustus. Mededelingen hiervoor kunt u insturen tot maandag 18 augustus, 10 uur. Wij wensen iedereen een prettige zomervakantie
> Verzorgd door de UK; eindredactie Heiny de Ruiter, tel. 3636699 > Mededelingen kunnen ingediend worden via www.universiteitskrant.nl > Aanleveren is mogelijk tot uiterlijk maandag 10 uur voor de UK van dezelfde week > De volgende UK verschijnt op 21 augustus 2008 tre is again offering intensive group courses Dutch for non-native speakers (starting date week 33). More information about starting dates, course content, course fees, etc., is available on the website and at the Language Centre secretary’s office. Please visit the secretary’s office in the Harmoniegebouw, first floor, room H1315.129 to register. languagecentre@rug.nl www.rug.nl/languagecentre
Faculteiten Algemeen Nog aantal plaatsen beschikbaar bij MA Euroculture Heb je per eind augustus je Bachelor op zak en zoek je nog naar een goede invulling van de master? De interdisciplinaire, Engelstalige Erasmus Mundus master EUROCULTURE (Letteren) heeft voor 2008-2009 nog een aantal plaatsen beschikbaar. Deze selectieve master laat per jaar max. 25 studenten toe met een achtergrond in alfa- en gammastudies. De master duurt 3 semesters: het 1e semester volg je in Groningen en het 2e semester ga je - met een Erasmus beurs- naar een van de partneruniversiteiten (Göttingen, Deusto, Uppsala, Krakow of Olomouc). In het 3e semester kies je of voor een stage, of je dient een aanvraag in om met een Erasmus Mundus beurs 3 maanden aan een partneruniversiteit in Mexico, India, Japan of de VS de relatie tussen Europa en de desbetreffende regio te bestuderen. Zie de website voor meer informatie over de opleiding, toelatingseisen en een aanmeldingsformulier, of neem contact op met de studiecoördinator mw.drs. Marloes van der Weij. Geinteresseerden dienen zich z.s.m. aan te melden. euroculture@rug.nl www.rug.nl/let/euroculture
Rechtsgeleerdheid A LG E M E E N
Seminaar Burgerlijk Procesrecht Van 18 t/m 29 augustus kunnen studenten zich inschrijven voor het seminaar Burgerlijk Procesrecht. Het seminaar vindt plaats in semester 1b, er zijn zeven bijeenkomsten. Behalve dat je oefent in het pleiten schrijf je ook een dagvaarding of een conclusie van antwoord en een vonnis. Tijdens de bijeenkomsten komen er tevens mensen uit de praktijk aan het woord: een rechter, een advocaat en een deurwaarder. Verder zullen we bezoekjes brengen aan de rechtbank. Het seminaar is in het bijzonder interessant voor wie een functie ambieert in de advocatuur of rechterlijke macht.
Stagespreekuur Privaatrecht Gedurende de vakantieperiode (18 juli t/m 29 augustus) vervalt het stagespreekuur voor privaatrecht. Stages kunnen worden aangemeld via het mailadres stages. privaatrecht@rug.nl. Informatie over stages is te vinden op Nestor- Master Nederlands Recht-Informatie per specialisatie- Privaatrecht-Stage.
hebben, kunnen - voorzover er nog plaats is - een uitnodiging krijgen. Voor inlichtingen en opgave kunt u terecht bij de directeur onderwijs mw. mr. drs J.E.Bosch-Boesjes, j.e.bosch-boesjes@rug.nl . Voor meer informatie zie t.z.t. Nestor.
Simon zoekt actieve leden ‘08-’09! Simon van der Aa, de vereniging voor strafrecht en criminologie is voor het studiejaar 2008-2009 op zoek naar nieuwe actieve leden. Het betreft leden voor de Symposiumcommissie, Asegacommissie en de Buitenlandse Reiscommissie! Lijkt het jou leuk om een buitenlandse reis met juridische en culturele activiteiten of het jaarlijkse symposium te organiseren of in de redactie van het verenigingsblad te zitten? Download dan een sollicitatieformulier van de website of vraag er eentje aan via onderstaand e-mailadres en solliciteer zo snel mogelijk! bestuur@simonvanderaa.nl www.simonvanderaa.nl
A LG E M E E N
Medische wetenschappen Sluiting onderwijsinstituut zomerperiode Het onderwijsinstituut is in de zomerperiode gesloten van maandag 21 juli t/m vrijdag 1 augustus. Dringend verzoek: regel je zaken op tijd.
Privatissimum voor meer uitdaging in je studie In september 2008 start de juridische faculteit weer met een privatissimum. Dit is een programma voor gemotiveerde juridische studenten met goede studieresultaten, die zich samen met medestudenten, naast het reguliere curriculum, willen verdiepen in het recht. Ook studenten die willen doorstromen naar de topmaster Functionaliteit van het recht zijn welkom. Het privatissimum bestaat uit 12-14 studie/discussiebijeenkomsten gedurende twee semesters rond een bepaald themas. Aan het programma werken verschillende facultaire hoogleraren mee. De coördinatie is in handen van de directeur onderzoek prof. mr. H.E. Bröring en mw. dr. H.A.M.Weyers. Voor deelname aan het privatissimum wordt naast deelnemers aan het Honoursprogramma (a.s. 3e jaars) nog een aantal 3e jaar uitgenodigd. Ook andere gemotiveerde 3e jaars bachelorstudenten met goede studieresultaten, die belangstelling
In de AGENDA worden alleen universitaire evenementen opgenomen die voor iedereen toegankelijk zijn. Aankondigingen inleveren uiterlijk vrijdag 12.00 uur voor de week van verschijnen: per fax naar (050) 363 6300 o.v.v. UK-Agenda, per e-mail naar communicatie@rug.nl of per post naar: afdeling Communicatie, UK-Agenda, Postbus 72, 9700 AB Groningen.
PROMOTIES EN ORATIES 26 juni Promotie: mw. A.E. Jostes, letteren. Titel: Die Historisierung der Devotio moderna im 15. und 16. Jahrhundert. Promotor: prof.dr. A.A. MacDonald. Plaats: Aula Academiegebouw. Tijd: 14.45 uur.
Wiskunde en Natuurwetenschappen
26 juni Promotie: mw. S. Reichmann, godgeleerdheid en godsdienstwetenschap. Titel: Bei Übernahme Korrektur? Promotor: prof.dr. E. Noort. Plaats: Aula Academiegebouw. Tijd: 16.15 uur.
A LG E M E E N
TENTOONSTELLINGEN
Intensive group courses Dutch for non-native speakers A LG E M E E N , TA L E N C E N T R U M B I O LO G I E
Minor Arctische Studies 3 L E T T E R E N , A LG E M E E N
Honoursprogramma voor a.s. tweedejaars studenten recht Gemotiveerde a.s. tweedejaars studenten kunnen nog instromen in het Honoursprogramma van de juridische faculteit. Dit is een programma voor gemotiveerde juridische studenten met goede studieresultaten (propedeuse gehaald in een jaar), die zich graag samen met medestudenten en naast het reguliere curriculum willen verdiepen in het recht. Het honoursprogramma voor 2e jaars bestaat uit wekelijkse bijeenkomsten (14 per semester) waarin verdieping plaats vindt op een aantal onderwerpen uit de vakken Burgerlijk recht 2, Strafrecht 2, Europees recht en Bestuursrecht 3. Centraal daarbij is het thema: Rechtsbescherming, maar ook aan beroepsethiek zal aandacht worden besteed. Aan het programma werken verschillende facultaire hoogleraren mee. De coördinatie is in handen van dr. H.A.M.Weyers. Belangstellenden kunnen zich nu al melden bij de directeur onderwijs mw. mr. drs J.E.Bosch-Boesjes, j.e.bosch-boesjes@rug.nl .of h.a.m.weyers@rug.nl. Zij krijgen dan in augustus een uitnodiging. Verder informatie zie Nestor.
Agenda
Letteren A LG E M E E N
Minor Arctische Studies 3 Poolexpedities en Nationale Identiteit, 1850-1940. In de periode 1850-1940 vond een stroomversnelling van expedities naar de poolgebieden plaats. Deze stroomversnelling viel samen met de ‘tweede wetenschappelijke revolutie’ en de vorming van de nationale staten en de nationale identiteiten in Europa en Amerika. De deelnemers aan dit college zoeken naar het verband tussen deze drie verschijnselen. In hoeverre werden poolexpedities uitgerust ter meerdere glorie van het vaderland? In hoeverre droegen zij bij tot de vorming van de nationale identiteit? In hoeverre maakten zij deel uit van de snelle ontwikkeling van de wetenschap? Elke deelnemer aan het college doet op basis van literatuur en eventueel primaire bronnen onderzoek naar een poolexpeditie en de nationale en wetenschappelijke context ervan. Het onderzoek mondt uit in een schriftelijk werkstuk. Vakcode: LMIB05B10; 10 ects; semester I, week 1-16; twee uur werkcollege per week; toetsing door presentaties en werkstuk; entreevoorwaarde: propedeuse; docent: Dr. Jan Willem Veluwenkamp; inlichtingen: Arctisch Centrum, 050 3636834. arctisch@let.rug.nl www.arctic-centre.nl S TA G E B U R E A U L E T T E R E N
IDTV, Amsterdam OPDRACHTGEVER: IDTV, Campagne Verleden van Nederland, Amsterdam. OPLEIDING: diverse. PERIODE: Z.s.m. voor 3-5 mnd. Zie verder: www.rug.nl/let/voorzieningen/ stagebureau/nieuws/stagevacatures. IdtV-pr-VerledenvanNed@media stages.nl www.idtv.nl NBTC, Stockholm OPDRACHTGEVER: Netherlands Board of Tourism & Conventions (NBTC), Stockholm, Sweden. OPLEIDING: Swedish. PERIODE: For 6 months, starting middle of August. Zie verder: www.rug.nl/let/voorzieningen/
T/m 31 augustus 2008. Tentoonstelling “Veertig jaar KEI 19682008”. Plaats: Universiteitsmuseum, Oude Kijk in ’t Jatstr 7a. Tijd: dig t/m zo, 13.00 - 17.00 uur. T/m 14 september. Tentoonstelling “The Colours of China. Adembenemende kostuums uit de Volksrepubliek”. Plaats: Universiteitsmuseum, Oude Kijk in ’t Jatstr 7a. Tijd: di t/m zo, 13.00 - 17.00 uur. Permanent. Tentoonstelling “Welkom in de spreekkamer van dr. Aletta Jacobs (1854-1929) : de eerste canon-kamer van Nederland”. Plaats: Universiteitsmuseum, Oude Kijk in ’t Jatstr. Tijd: di t/m zo, 13.00 - 17.00 uur. NADERE INFORMATIE Afdeling Communicatie: tel. 363 5445/5446
stagebureau/nieuws/stagevacatures. cklint@holland.com www.nbtc.nl Organisatiebureau, Groningen OPDRACHTGEVER: Organisatiebureau Geert Lameris, Groningen. OPLEIDING: diverse. PERIODE: Periode in overleg, voor min. 3 mnd. Momenteel wordt er gewerkt aan twee grote projecten: Open je eigen boek en Terug naar het begin. Zie verder: www.rug.nl/let/voorzieningen/ stagebureau/nieuws/stagevacatures. info@geertlameris.nl www.geertlameris.nl
Economie en Bedrijfskunde A LG E M E E N
Studentvoorlichters gevraagd VWO-scholieren zijn erg benieuwd naar jouw studie-ervaringen! Ieder jaar werkt daarom een aantal 2e, 3e en 4e jaars studenten van de Faculteit Economie en Bedrijfskunde in een team enthousiast mee aan de studiebeurzen, voorlichtingsdagen en voorlichting op scholen. Ook iets voor jou? Goed voorbereid help je VWO’ers via persoonlijke gesprekken, cases en/of presentaties hun studiegeschiktheid bepalen. Jouw professionele aanpak wordt passend beloond door de faculteit. Belangstelling? Geef zo snel mogelijk in een e-mail aan waarom je geschikt bent om als studievoorlichter op te treden en stuur dat naar Jeanette van der Waal van de afdeling Communicatie van de Faculteit Economie en Bedrijfskunde: j.van.der.waal-raukema@rug. nl Meer info: tel. 050-3632589. Na ontvangst van je e-mail krijg
je van ons bericht over het verdere traject. j.van.der.waal-raukema@rug.nl Needed! Student information officers VWO pupils are really interested in your study experiences! Every year, an enthusiastic team of 2nd, 3rd and 4th-year students of the Faculty of Economics and Business help out at study fairs, information days and by providing information at schools. Does this appeal? After a brief introductory training, you can help VWO pupils make the right choice via personal discussions, cases and/or presentations. Your professional approach will be suitably rewarded by the Faculty. Interested? Send an e-mail stating why you would be a suitable student information officer to Jeanette van der Waal of the Communications department of the Faculty of Economics and Business ssor call for more information: tel. 050-3632589. We will send you information about the following steps on receipt of your mail. j.van.der.waal-raukema@rug.nl Buitengewone Algemene Ledenvergadering van de EBF Op 8 juli 2008 zal de Buitengewone Algemene Ledenvergadering over het activiteitenaanbod van de EBF plaatsvinden. Vanaf 19.00 uur is iedereen welkom in Het HeerenHuis, Spilsluizen 9. De BALV zal om 19.30 uur beginnen. De BALV Stukken zijn vanaf dinsdag 1 juli af te halen bij de EBF Bestuurskamer, Interimgebouw 005. info@ebfgroningen.nl www.ebfgroningen.nl Studentassistenten FOP gezocht In september starten de 2e-jaars
26 juni t/m 21 augustus 2008
Mededelingen 2
Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers vakken Financieel Beleid voor Bedrijfskunde en A&C weer. We zoeken enthousiaste studentassistenten die de FOP-practica bij deze vakken kunnen begeleiden. Voorvereiste is dat je het vak Financieel Beleid of een gelijkwaardig vak hebt behaald. Meld je voor 15 juli aan bij Ellie Jelsema. De sollicatiegesprekken met de docenten A.J. Meesters en/of W. Westerman zijn op donderdag 21 en vrijdag 22 augustus. e.t.jelsema@rug.nl Bestel nu je boeken voor semester 1.1 Bestel vanaf 28 juni je boeken voor semester 1.1 op www.ebfgroningen.nl en ontvang minimaal 20 procent korting op je boeken. ebfbooksale@gmail.com www.ebfgroningen.nl ONDERWIJSPROGRAMMA BDK
Afronden Practicum primaire processen (PPP I) Komend studiejaar (2008-2009) zal er in het eerste blok van het eerste semester voor de laatste keer de gelegenheid zijn om het Practicum Primaire Processen I af te ronden. Recidivisten en andere studenten die het practicum nog moeten afronden wordt verzocht om zich in te schrijven voor het practicum volgens de reguliere inschrijvingsprocedure via Progress (vakcode BKP021A03). Contactdocent: drs. N. Dağ. N.Dag@rug.nl Voor verdere vragen kan contact opgenomen worden met mevrouw M.A. Gorter-Bruinsma (secretariaat Bacheloropleiding Bedrijfskunde), tel. 050-363 7529. m.a.gorter-bruinsma@rug.nl
Veranderingen Wetenschappelijk Schrijven Wetenschappelijk Schrijven vervalt als apart vak! Het vak Wetenschappelijk Schrijven wordt onderdeel van het nieuwe practicum Introductie in de Bedrijfskunde. Dit practicum wordt direct in het eerste semester gegeven (1.1). Voor de huidige eerstejaars geldt echter: indien zij slechts het onderdeel Wetenschappelijk Schrijven willen herkansen, zij dit nog een maal kunnen doen volgens de oude stijl. Zij moeten zich dan inschrijven voor het vak Wetenschappelijk Schrijven (BKP023B02). Het vak zal in het eerste blok van het eerste semester gegeven worden!! Studenten dienen zich dus tijdig in te schrijven. Zie ook Nestor courses Wetenschappelijk Schrijven, Methodologie en organization BSc Bedrijfskunde. m.a.gorter-bruinsma@rug.nl
Ruimtelijke wetenschappen A LG E M E E N
Ibn Battuta: Introductiekamp en laatste koffieuur In het weekend voorafgaand aan het nieuwe collegejaar (29 t/m 31 augustus) wordt het traditionele introductieweekend voor de nieuwe eerstejaarsstudenten georganiseerd. Alle leden zijn van harte welkom om de nieuwe studenten een mooi weekend te bezorgen. Inschrijven kan via de website of op het mededelingenbord naast de koffiekamer (Interim027).Op vrijdag 11 juli zal het laatste koffieuur van dit collegejaar plaatsvinden. Maar niet getreurd, 19 au-
gustus zit het bestuur weer met verse koffie voor je klaar! Koffieuren zijn van maandag t/m donderdag van 11 tot 12 uur en op vrijdag van 12 tot 13 uur in de koffiekamer van Ibn Battuta (WSN-Interimgebouw nr. 27). ibn.battuta@rug.nl www.IbnBattuta.nl
Studenten Studenten Service Centrum (SSC) CENTRALE STUDENTENBALIE(CSB)
Bezoekadres: Uurwerkersgang 10, Groningen Postadres: Postbus 72, 9700 AB Groningen Telefoon: 0503638004 Fax: 050-3634623 Openingstijden : op werkdagen 10.00 – 16.00 uur. Telefonisch bereikbaar: 10.00 – 16.00 uur. csb@rug.nl http://www.rug.nl/csb Mail aan de CSB Vanaf 3 juli opent Hoe zit het? Vraag en antwoord haar virtuele deuren voor Nederlandstalige studenten. Als je een mail stuurt aan csb@rug.nl, ontvang je vanaf 3 juli een automatisch antwoordbericht, waarin je wordt doorverwezen naar www.rug.nl/hoezithet. Je kunt ook de banners gebruiken die overal op de RUG-site staan. Als je antwoord er niet bij zit, neem je via de site contact makkelijk op met de Centrale Studentenbalie. Je vraag wordt binnen twee werkdagen behandeld. www.rug.nl/hoezithet
Openingstijden deze zomer De Centrale Studentenbalie is van 11 augustus t/m 26 september geopend van maandag t/m vrijdag van 12.00 uur tot 16.30 uur. Telefonisch is de balie bereikbaar van 09.30 uur tot 16.30 uur. CSb 28 augustus gesloten Op 28 augustus is de CSb de gehele dag gesloten i.v.m. de viering van Gronings ontzet: ‘Bommen Berend’ Herinschrijving 2008-2009 Het herinschrijvingsformulier voor het studiejaar 2008/2009 is weer bij je op de mat gevallen. Wij raden je aan om de ingevulde formulieren zo snel mogelijk terug te sturen en de betaling te regelen. Als de formulieren en de betaling voor 12 augustus binnen zijn bij het SSC, dan heb je de collegekaart voor 1 september in je bezit. I N F OT H E E K
Zomeropening! De Infotheek voor Studie en Beroep is van 11 augustus t/m 26 september geopend van 12.00 tot 16.30 uur. In deze periode is de infotheek telefonisch bereikbaar van 9.30 tot 16.30 uur op het nummer: 050 363 8004. csb@rug.nl www.rug.nl/ssc TA L E N T & C A R E E R C E N T E R
Zomersluiting Het Talent & Career Center gesloten in week 29 en 30. Woensdag 2 juli is de laatste Loopbaanochtend voor de zomervakantie. Op woensdag 9, 16 en 23 juli (week 28, 29 en 30) vinden er geen GEEN loopbaanochtenden plaats. Op woens-
Advertenties
�������� OPGAVE UKAATJES
* Kantoor Oude Kijk in’t Jatstr 28 * Per post Postbus 80, 9700 AB Groningen KOSTEN: €5,- per 20 woorden
��������� � Ook voor jou is er via psychosynthese wellicht zo’n nieuwe lente en zo’n nieuw geluid; info: www. oude-riet-groningen.nl � Benieuwd naar de grensoverschrijdende kracht van de toekomst? Lees het nieuwe nummer van interdisciplinair webtijdschrift BLIND! op www.ziedaar.nl � Afgestudeerd? Word lid van de Vereniging voor Vrouwen met Hogere Opleiding. Voor netwerken, uitwisseling, gezelligheid, ontplooiing en inspirerende contacten.: www.vvao.nl
INLICHTINGEN: Heiny de Ruiter 050-3636699. H.de.Ruiter@rug.nl OPENINGSTIJDEN KANTOOR UK: Ma t/m donderdag 9-17 Woe 9-15.30 Vrij 9-13
������������������ � Te koop: studio te Zuidhorn. 9 min. van stad Groningen. € 59.000 k.k. Tel. 050-5350326
�������� � Voor een avontuurlijke studentenvakantie vlieg je met de GSA!. Leer deze zomer zweefvliegen in het buitenland voor slechts 400 euro per week incl. vluchten opleiding! Nog opleidingsplaatenkele sen beschikbaar! Mail: info@zweefvliegvakantie.nl
3 PhD students Department of Biomedical Engineering
2 PhD students Molecular Biology Laboratory of Pediatrics of the Center for Liver Digestive and Metabolic Diseases
Docent(en) Huisarts Huisartsgeneeskunde
Research instrumentmaker Dienst Facilitaire Zaken
Postdoc Molecular Cell Biology Pathology and Medical Biology
PhD student Mesenchymal Stem Cells in Cardiac Regeneration Pathology and Medical Biology Meer weten over deze vacatures? www.werken.umcg.nl
Bouwen aan de toekomst van gezondheid
dag 30 juli (week 31) starten we weer. Verder zijn we druk bezig met ons najaarsprogramma, hou daarom onze website goed in de gaten. Wij wensen iedereen een fijne zomervakantie toe! info@talentcareercenter.nl www.talentcareercenter.nl
USVA Usva zoekt commissieleden! Wil jij één van de evenementen organiseren, het publiciteitsteam versterken of de programmering in de theaters voor je rekening nemen? We beschikken bij de Usva over twee goed geoutilleerde zalen waar gemiddeld acht voorstellingen per week te zien zijn: toneel, cabaret, film, literatuur... Enthousiasme is een vereiste. Ervaring niet. Dit is een ideale manier om in aanraking te komen met de theaterwereld en de culturele sector in het algemeen. De tijsbestdeing is ongeveer 6 tot 8 uur in de week. Kijk op usva.nl onder organisatie - vacatures voor mee informatie. usva.pr@rug.nl www.usva.nl
GSp GSp - Studentenplatform voor Levensbeschouwing Een plaats voor bezinning, religie, debat en gezelligheid. GSp, Kraneweg 33, tel. 3129926 info@gspweb.nl www.gspweb.nl Zomersluiting Van 1 juli tot 11 augustus zijn er geen activiteiten bij het GSp en
is het secretariaat gesloten. Een overzicht van alle activiteiten in het komende najaar vind je t.z.t. op onze site. Studentendiensten Martinikerk 29/6 11.30 uur: A. Diesemer De dienst van 29/6 is de laatste van dit seizoen. Op donderdag 14 augustus is er om 16.30 uur een KEI-dienst in de Martinikerk. De eerste morgendienst is op zondag 7 september.
Diversen INTEGRAND
Stage bij investment bank De afdeling Corporate Finance & Capital Markets (CFCM) van een bekende investment bank, biedt jaarlijks 16 studenten de mogelijkheid om voor een periode van 3 maanden ervaring op te doen. Neem contact op met Integrand of schrijf je in onze website en reageer op stage 0019! groningen@integrand.nl www.integrand.nl OVERIGE
R.K. studentenmis Zondag 29 juni is de laatste studentenmis! Gedurende de zomer zijn er zondagavond geen Missen. Begin volgend collegejaar beginnen de studentenmissen weer. Om de laatste Mis van dit collegejaar extra luister te geven, organiseren we na de Mis een barbecue. Als je mee wilt eten, geef je dan gauw op via ons mailadres! info@rkstudentengroningen.nl www.rkstudentengroningen.nl
24
I N T E R N AT I O N A L
UK 38 - 26 JUNI 2008
©
When Superstars Flop PENALTIES Taking penalties in football is often considered to be a lottery. But it’s not. A penalty shootout is all about psychology, say Dr Geir Jordet and Professor Nico van Yperen. And players can train themselves to deal with the pressure.
By ERNST ARBOUW
What was going through the mind of Croatian footballer Luka Modric when he put the ball on the penalty spot? Minutes before, in the very last second of extra time, Turkey had managed to score a game-tying goal and now the match was to be decided in a penalty shoot-out. Was he angry and frustrated because the Turkish footballers had just stolen victory from Croatia? Was he nervous? Only Modric himself can give us the answers, but as the midfielder prepared to take his penalty shot, taking a few steps back from the ball, his head hung down and his face expressed something between anxiety and frustration. Was this a man who was going to drive a killer penalty shot straight past the Turkish goalie? No. It was not. To the horror of the Croatian spectators, his team-mates and most of all himself, his shot went wide, missing the right-hand goalpost by no more than twenty centimetres. Only minutes later, the Croatian team lost the match. Two players missed the goal and one penalty was saved by the Turkish keeper. Croatia was knocked out of the tournament. “When I saw Luka Modric walking to the penalty spot, I knew he was going to miss”, says Dr Geir Jordet, a sports psychologist at the Norwegian School of Sport Sciences in Oslo. As a researcher at the University Medical Center Groningen (UMCG), Jordet has studied penal-
Croatian midfielder Luka Modric after missing his penalty in the Croatia v. Turkey quarter final.
Why UK-sportivo?
With the European football championship well under way and Wimbledon in its first week, the Sports Summer of 2008 has officially started. This last UK before the summer holidays is a special sports edition, but with an academic twist. On the International Page, we cover two football related issues: Is it possible to prepare for the pressure of a penalty shoot-out and what can we learn from it for our daily lives? And why didn’t the Dutch national team win the quarter finals against Russia, even though University of Groningen scientists had predicted victory?
tyshoot-outs extensively and he has also worked as a penalty consultant for the Dutch football team and the Dutch under 21s. “The Croatian team had just been given a psychological knock-out blow by the Turks but, more importantly, Modric is the biggest star in the Croatian team and that status increases the chance of failure. If expectations are higher, you are more likely to miss.” Jordet has just had a paper entitled ‘When superstars flop’ accepted in a major scientific journal on sports psychology. Footballers held in high esteem tend to miss more
often than players of lesser distinction, he explains. The negative consequence of missing – the loss of esteem – is far greater for players with a higher status, which brings extra pressure to the already stressful situation of a penalty shoot-out. Can footballers prepare themselves for the pressure of a penalty shootout? Yes they can, says Jordet. Yes they definitely can, confirms Nico van Yperen, Professor of psychology at the University of Groningen. The most important thing is to train, train and then train again, he says. “And when you train, you
must try to simulate the actual situation as closely as you can. It means you must gather the team in the centre circle and then one by one players must walk to the penalty spot, place the ball on it, endure provocations from the goalkeeper, wait for the referee and then shoot. You should try to visualize what it would be like in an actual match: think of 60,000 spectators on the stands, imagine millions of people watching the telly. Practise the same routine over and over again so that when the moment arrives, when you actually have to take part in a shoot-out, you will know precisely what to do.”
Photo EPA | Roland Schlager
The main problem with penalty shoot-outs is the importance of the result. The consequences of winning – going to the next round or winning the championship – and losing – going home with nothing – are by definition far-reaching and it’s difficult if not impossible for players not to think of what may happen if they miss. Jordet has statistics to show the effect that the possible result can have on individual players. “If a penalty can bring a team an instant win, 92 percent of the time the shot is on target. If, however, missing will
bring the team instant defeat, only 62 percent of the shots will produce a goal.” One tactic is to lessen the players’ responsibility by letting the coach rather than the players decide who will take the penalties. Another important tactic is to talk with the team about what to do if someone misses a shot – something Jordet did with the Dutch under 21 team, which won last year’s European Championship. “It’s important for the whole group to support their team-mates as best they can. Everyone must feel that they are still part of the team even if they miss an important penalty.” And then, after endless hours of training and after endless teambuilding sessions and discussions on strategy, what must players do when the Big Moment arrives? “Focus on the task, not on the competition”, says Van Yperen. “Perform each individual action just as you did when training. Concentrate on exactly the same things that you always concentrate on when you walk from the centre circle. Place the ball in exactly the same way you always do. Take the run-up – one, three, six steps – in exactly the same way and shoot. And don’t think about the consequences of the result.”
sible to give a minute-by-minute report on how the teams and each individual player performed. The statistics gathered by the students can also be used to make predictions. And that’s where everything went horribly wrong. Was the University press office overcome by oranjekoorts (see: The Dutch Identity, UK#37)? Was it trying to spin its
way into the newspapers in the slipstream of a Dutch victory? One thing is sure: the statistics that were used for the ill-fated press release were based on only a small number of matches, explains Frencken. “Again: I never said they would actually win, but perhaps the press office was just looking for a snappy caption and someone got a bit carried away.”
Dutch team will beat Russia – Not FORECAST The press release was very confident. “Netherlands will finish Russia”, it said. What went wrong?
“The prediction wasn’t completely right, was it?”, says PhD student Wouter Frencken. The university’s press office based its press release on statistics from his research project but, he says, the tone was perhaps a bit overconfident. “I certainly didn’t predict a victory for the Dutch team. I only said that based on statistics from earlier matches the Netherlands had the greatest
chance of winning.” The idea is beautiful in its simplicity: every major international football match is watched by a team of students who painstakingly record every possible statistic on fouls, passes, defensive actions, possession and – of course – goals by both teams. The results are processed by a computer program in real time and at the end of the match it’s pos-