w w w.universiteitskrant.nl
Arthur Japin aan de barre 2 Veilige deeltjesversneller 7 Weg met Amerika! 8 Strijd om de luie trui 13
6
onafhankelijk weekblad voor de rijksuniversiteit groningen n 1 oktober 2009 n jaargang 39 In dIt nummer
dissonante harmonie? De RUG is de laatste jaren bestuurd via het ‘harmoniemodel’. Studenten en medewerkers krijgen meer inspraak dan wettelijk is vereist, en denken constructief mee. Maar volgens studentenfractie SOG torpedeert het college de harmonie door de snelle invoering van een bindend studieadvies. >
3&12
Veteranen op de 4 mijl Wie ouder wordt, gaat langzamer lopen. RUG-bioloog Sjaak Swart bedacht een manier om die leeftijdsdiscriminatie uit de uitslag van de 4 Mijl te filteren. Het levert hemzelf een 66e plaats op in de uitslag van 2007.
6
>
Het stelt niets voor Kunst die iets voorstelt, maar ook weer niet. Bij Chromodomo gaat het om kleur, licht en ruimte, niet om de betekenis. “Ze willen er toch iets in zien, een raam bijvoorbeeld. Maar dat soort dingen moet je loslaten.” >
14
I n t e r n at I o n a l pag e s
e-mail, China and bicycles You will have noticed last week’s e-mail failure at the University. The head of the Center for Information Technology explains what happened. Also on the international pages: China celebrates 60 years of communist rule and how to survive Groningen on a bicycle. >
19&20
uK-sIte
reageer op het nieuws De afgelopen week kon je de ontwikkelingen rond de RUG-brede mailstoring volgen op de UK-site. Maar wist je dat je ook kunt reageren op het dagverse dagnieuws? Leest het nieuws en geef ons je mening. Laat van je horen op www.universiteitskrant.nl
Student & fiets
Misschien wel het meest onderschatte hulpstuk tijdens je studie: de fiets. De UK zet de brik in het zonnetje, met een fietswielproef, onderhoudstips en een middenpagina vol weetjes. Een patat-met fiets je er bijvoorbeeld in 43 minuten weer af. Zie pagina 8-11 + 19 >
Iedereen gmail? Nog niet! Gaat de RUG de schade van de mailstoring verhalen op leverancier Sun Microsystems? En wordt het niet tijd voor een integrale overstap naar gmail nu er deze week al zoveel gmail adressen zijn aangemaakt? De UK vroeg het RUGbestuurder Koos Duppen. Komt er een claim? “Het verhalen van schade op ICTleveranciers is heel lastig. Laten we eerst kijken wat de schade is en zorgen dat het wordt opgelost. Het doet de samenwerking geen goed door daar nu mee te beginnen. We zullen eventuele schade keihard moeten kunnen maken. Maar deze problemen zijn zo groot dat we er zeker naar zullen kijken. Het is een interessante vraag.”
Nu is de mailomgeving gekocht bij een commerciële partner. Was dat een fout? Moet de RUG dan liever zelf iets ontwerpen? “Zelf ontwikkelen moeten we echt
niet doen. Dit is allemaal heel complex geworden. Het is niet een kastje dat werkt als je het aanzet, het is veel meer dan dat. Het verknopen van allerlei functies maakt het een complex geheel. Dus nee, ik denk dat het niet anders kan. Laat ook duidelijk zijn dat we niks zelf in elkaar geknutseld hebben. Het filesysteem is van HP, de apparatuur van Sun. Dat staat bijvoorbeeld ook bij Ziggo, en daar werkt het wel.”
Is dit geen logisch moment om met de RUG over te gaan naar gmail? “Dat vraagstuk heeft al twee keer op tafel gelegen de laatste twee jaar. Google biedt het de eerste drie of vier jaar gratis aan, dus we kunnen kosten besparen. Er zitten vele miljoenen gebruikers op. Dus we weten dan wel dat het werken zal, al heeft gmail ook storingen. Ertegen pleit dat we niet zeker zijn van de integriteit van onze data. Wil je die aan een commercieel bedrijf geven? Hoe gaat het dan met alle studentnummers en personeelsnummers die nu zijn gekoppeld aan
de mail? We wilden het niet doen, omdat je er geen vinger achter hebt. Je betaalt niets, maar dan heb je dus ook niets te zeggen. En wie zegt dat het na drie jaar gratis blijft? Om die redenen is denk ik nog geen enkele Nederlandse universiteit dit gaan doen, al is dat soms in het buitenland anders. Toch is een versnelde migratie naar gmail wel officieel een nood scenario. Als de huidige mail uitvalt, gaan we eerst een kale mailfunctie aanbieden zonder contact met een data-opslag. Plan B is dan gmail.”
In uw vorige functie was u zelf directeur Rekencentrum. Jeuken de handen dan niet bij zo'n calamiteit? “Jawel, maar net als in de oude tijd geldt dat je als directeur eigenlijk niet zoveel kunt. De problemen zitten vaak technisch zo diep, dat het toch aan de experts is. Je eigen mensen werken er dag en nacht aan door, dat is het punt niet. Maar je moet wachten op de techniek, dat is niet anders.” [ JAN BLAAUW ] Meer over de mailstoring op 4-5 >
‘Opdelen universiteit onnodig’ Oud-minister Veerman krijgt van onderwijsminister Plasterk de opdracht om te onderzoeken of er meer ‘smaken’ hoger onderwijs moeten komen naast universiteit en hogeschool. Bestuursvoorzitter Poppema van de RUG ziet geen reden om het stelsel te veranderen. “We hebben een probleem met de overgang van mbo naar hbo en die van hbo naar universiteit”, aldus Poppema. “En er bestaat een zekere behoefte aan university colleges. Dat gaat niet om veel mensen, is redelijk elitair plus Engelstalig.” Geen reden dus om het stelsel te veranderen. “De knelpunten kunnen binnen het huidige systeem prima worden opgelost.” De RUGvoorzitter betwijfelt of Veerman iets anders vinden zal. “Dus eerst die analyse maar eens zien.” [ JAN BLAAUW ]
2 DEZE WEEK
UK 6 - 1 OKTOBER 2009
Academiegebouw > 28/09/2009 20:00 > Eerste optreden van gastschrijver Ar thur Japin
Stem van een balletdanser Arthur Japin is sinds deze week officieel in functie als gastschrijver van de RUG. Zijn eerste optreden was een openbaar interview door Coen Peppelenbos. Een boeiend duel, dat eindigt met een plié van de gastschrijver. Door janita naaijer “Eén keer voor vandaag en tweemaal voor de volgende keer.” Een jong stel staat boven aan de rode de trap van het Academiegebouw. De jongen rekent af en krijgt drie kleine papiertjes in zijn handen gedrukt. Driemaal Arthur Japin. In zwart-wit, mint en felgroen. Want vanaf vanavond is de auteur, die doorbrak met De zwarte met het witte hart, een jaar lang gastschrijver van de universiteit. Japin zal twee openbare lezingen geven over de rol van werkelijkheid en fictie in zijn romans en gaat in de komende weken met zestien studenten op zoek naar de bronnen van hun eigen schrijverschap. De zaal stroomt vol. Op een paar blauwe stoelen na is het eerste optreden van de schrijver, een openbaar interview met collega-auteur en literair journalist Coen Peppelenbos, uitverkocht. Alleen Japin zelf is er nog niet. De commissie van het gastschrijverschap zit al een half uur op hem te wachten. Maar: “Japin heeft het niet zo op die plichtplegingen”, weet een man van de organisatie die de bezoekers bij de deur naar binnen leidt. Een kwartier later – maar precies op tijd − steken de studenten en Stadjers op de achterste rijen van de Aula hun hoofd omhoog om een glimp op te vangen van de entree van de schrijver. Het interview dat
Rosa
volgt over Japins schrijverschap, werk en leven, heeft iets weg van een vrolijk duel. Het is duidelijk dat Peppelenbos en hij elkaar kennen. Langer dan vandaag. “Arthur, je hebt Nederlands gestudeerd. Dat moet verheugend zijn voor de studenten Nederlands in de zaal.” Japin: “Het is nog verheugender dat ik ben gestopt. Ik werd gék van die colleges!” Peppelenbos, even later: “En hoe gaat dat eigenlijk? Dan loop je ergens en denk je ‘daar moet ik een boek over schrijven?’ Dat heb ik nu nooit.” “Dan let je niet goed genoeg op”, krijgt hij als eenvoudig repliek. “Of je durft niet. Dat kan ook.” Gelach. Gelach dat verdwijnt als de nieuwe roman van Japin, die volgend najaar verschijnt, ter sprake komt. Als de schrijver vertelt over de stem van de beroemde en krankzinnige Russische balletdanser Nijinsky die een paar jaar geleden in hem naar boven kwam en hem “sindsdien roept dat er een verhaal verteld moet worden”, verandert er iets in zijn manier van spreken en verandert er ook iets in de zaal. Japin spreekt over de liefde tussen twee personages en zijn woorden krijgen vleugels. Een vrouw met donkere krullen achter in de zaal legt haar hoofd te rusten op de leuning van de stoel voor haar. Een ouder echtpaar neemt elkaar bij de hand. Japin slaat tenslotte midden in zijn verhaal zijn handen voor zijn gezicht. “Oh zie je wel”, zegt hij. “Ik kan niet ophouden!” En weg is Nijinsky. Even later is daar tóch weer het ballet als Peppelenbos de schrijver vraagt naar de balletstudio die
Arthur Japin vlak voor zijn optreden in de Aula van het Academiegebouw Japin momenteel laat bouwen in zijn huis in Frankrijk. “Dat lijkt me heerlijk om zo te beginnen en te eindigen”, zegt de schrijver die
RUG-trui
Ik ben single en dit is geen oproep. Want er zijn mannen in mijn leven. Enorm veel mannen. Buurmannen − die briefjes sturen met dat ‘dit ons geheim is’, terwijl ik ze drie keer heb gezien, barmannen, die mij graag willen towerbridgen maar daar heb ik vriendelijk voor bedankt − en ook heel veel leuke mannen. En zo lekker als ik eruit zie, als ik enge mannen tegenkom, zo lelijk ben ik als ik de knapste jongens tegen het lijf loop. Zo stond ik laatst totaal verweerd in de supermarkt met een magnetronmaaltijd te praten. “Ben jij lekker? Zal ik jou eens meenemen?” En ineens stond hij naast mij. “Je mag mij wel meenemen”, zei hij. Ongelofelijk! Zie ik eruit als een verwaarloosde pony, heb ik nog sjans! Dat gebeurt ook in de UB waar ik steevast in een knalpaarse RUG-trui rondloop. Ik ben trots op dat ding, daar niet van, maar geil kun je er niet van worden. Zelfbescherming. Ik vind de UB zo’n zwoele plaats dat ik niet voor mezelf insta. Volgens mij heeft de architect erg om zichzelf gelachen toen hij het een bibliotheek noemde. Rek-
jes waar je overheen kunt leunen, donkere hoekjes tussen de kluisjes, trappen en tafels. Need I say more? En dan het volk dat er rondloopt: bloedmooi. De mannen die bijna uit hun shirts knallen van frustratie, zweetdruppeltjes op het voorhoofd en een onstuitbare honger. Dat zijn pas kerels. Ze leiden me vreselijk af. Het grappige is: ik trek de trui aan uit zelfbescherming, maar ze kijken me aan alsof ik een seksbom ben. “Ze zijn benieuwd naar wat eronder zit”, zei vriend E. tegen me. Nou, daar ben ik dan mooi klaar mee, want als ik die uittrek zijn ze sneller weg dan de regiotram. Het meest gefascineerd ben ik door de Geblondeerde Jongen. Hij gaf me laatst mijn warme printjes aan en ik zou zweren dat hij knipoogde. Zucht! Ben ik voornemens te gaan studeren, zijn er zulke heerlijke schepsels. Je begrijpt: geen RUG-trui meer voor mij, kan ik eindelijk weer rustig leren.
Rosa Timmer, vierdejaars taalwetenschap
op de basisschool zijn eerste plié maakte. “Als een oud mannetje aan de barre en niemand die me ziet.” Hij strekt zijn rechterhand uit en
Foto Reyer Boxem buigt licht door de knieën terwijl hij de toeschouwers aankijkt. Het applaus voor de nieuwe gastschrijver is kort, maar krachtig.
Colofon redactie-adres: Oude Kijk in ’t Jatstraat 28, Postbus 80, 9700 AB Groningen. Telefoon: 050-3636700; Telefax: 050-3636698; E-mail: uk@rug.nl; Internet: www.universiteitskrant.nl
Kernredactie: Hanneke Boonstra (hoofdredacteur) 3636697, Jan Blaauw (nieuwscoördinatie) 3636696, Christien Boomsma (eindredacteur) 3637802, René Fransen (wetenschap) 3636695, René Lapoutre (opmaak) 3636693, Sieb de Ruig (redactiesecretaris) 3636700, Ernst Arbouw (International Page) 3636130. Overige redactieleden: Wouter Beetsma, Simon Beijer, Ana van Es, Hinke Hamer, Peter Keizer, Lieke van den Krommenacker, Teodor Lazarov, Janita Naaijer, Tjerk Notten, Elisabeth Oosterling, Rosa Timmer, Dorien Vrieling. Medewerkers: Bart Breman, Michel Dijkstra, Hans Miedema, Marcel Wichgers. Foto’s: Reyer Boxem, Jeroen van
Kooten, Elmer Spaargaren. tekeningen: Bert Cornelius, Robby van der Meulen, Eric van der Wal, Kees Willemen Uitgave: Stichting Universiteitsblad Oplage: 20.000 exemplaren Persbureau: de UK werkt samen met andere universiteitsbladen in het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP) advertenties: Bureau Van Vliet bv, Postbus 20, 2040 AA Zandvoort, tel. 023-5714745, telefax 0235717680 RUG-advertenties, mededelingen en Ukaatjes: Heiny de Ruiter (3636699) abonnementen: € 30 per jaar, (intern tarief € 20). adreswijzigingen: schriftelijk aan de administratie van de uk. adreswijzigingen rUGpersoneel: doorgeven aan betreffende afdeling Personeel & Organisatie. ©UK. Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder toestemming van de hoofdredacteur artikelen geheel of gedeeltelijk over te nemen.
N I E U W S 3
UK 6 - 1 OKTOBER 2009
SOG ziet vertrouwen kelderen Studentenpartij SOG haalde afgelopen donderdag in de u-raad hard uit naar het RUG-bestuur. Dit college van bestuur lijkt de raad voor voldongen feiten te stellen en gaat slecht om met het informatierecht van de raad, aldus de SOG. Fractievoorzitter Jolien Geerdink kwam met een zorgvuldig voorbereide verklaring. Zonder het te noemen doelde de verklaring stevig op de plannen van het RUG-bestuur voor invoering van een bindend
studieadvies per september 2010. Daarover moet de u-raad zich in oktober nog uitspreken, maar volgens Geerdink heeft het er alle schijn van dat zo’n debat weinig zin meer heeft en moesten de partijen de plannen tot in detail in de krant lezen. Volgens Geerdink is het Groningse harmoniemodel in gevaar en wankelt het wederzijdse vertrouwen tussen raad en RUG-bestuur. “Wij vragen ons af of er al een nieuwe naam is bedacht voor dit model, want de naam harmoniemodel lijkt niet meer van toepassing.” Ex-
tra aanleiding voor de SOG was het feit dat bestuursvoorzitter Poppema vorige week in de UK aankondigde dat 45 studiepunten de ‘lat’ voor een bindend studieadvies zou worden. De u-raad vergadert er volgende maand over maar heeft nog niets op papier gekregen. Het college van bestuur van de RUG – in figuurlijke zin onthoofd omdat voorzitter Poppema in Saoedi-Arabië de opening van een nieuwe universiteit bijwoonde – reageerde na een schorsing op de kritiek. Rector magnificus Frans Zwarts
bezwoer de raad daarna dat er nog niets besloten is. “Besluitvorming volgt niet eerder dan dat de argumenten zijn gewisseld.” De bestuurlijke druk op het vraagstuk van de lage rendementen en het imago van de RUG is echter zeer groot. Bestuurslid Duppen voegde daaraan toe dat de medezeggenschap beslist serieus wordt genomen. “Alleen is onze mening vrij sterk en zult u met zeer sterke argumenten moeten komen om ons op andere gedachten te kunnen brengen.” [ jan blaauw ] Zie ook pagina 12 (opinie) >
In de laatste week voor de inschrijfdeadline 1 oktober hebben zich nog zeshonderd studenten ingeschreven. De meesten volgden al college, maar hadden nog geen collegegeld betaald. Het Studenten Service Centrum heeft een ware telefonade ingezet om zoveel mogelijk studenten tijdig te bereiken. De deadline van 1 oktober is een keiharde: wie te laat is, kan niet meer worden ingeschreven.
Van RUG-bestuursvoorzitter Sibrand Poppema mag de loting bij geneeskunde geheel worden vervangen door decentrale selectie. Ook bij de populaire opleiding psychologie geldt selectie als een sympathieke optie.
EK-brons voor frisbeeërs De Groningse studentenfrisbeevereniging Gronical Dizziness is derde geworden op het Europees kampioenschap voor Clubteams in Londen. Het was de eerste keer dat de Groningse studenten meededen. Twintig teams deden mee in de ‘mixed division’, waar mannen en vrouwen samenspelen in teams van zeven. Groningen eindigde achter Brighton en Frizzly Bears uit Aken. “Elk individu in het team heeft beter gepresteerd dan in de voorbereiding”, verklaart voorzitter Marije Meesters het brons. “Wij piekten op de juiste momenten. We zijn er echt heel blij mee!” Meer zat er ook echt niet in. “We verloren in de halve finale van de latere winnaar Brighton. Daar hadden we ook niet van kunnen winnen.” De Groningse club won afgelopen jaar alle titels die in Nederland te vergeven zijn. De titel Nationaal Kampioen Ultimate Frisbee werd in de outdoor, indoor en mixed versie veroverd. [ simon beijer ]
Vlak voor het verwachte recordbezuinigingsjaar 2011 verwacht de bètafaculteit voor het eerst in ongeveer tien jaar een positieve reserve. De afgelopen jaren moest de faculteit twee keer reorganiseren om tekorten weg te werken. De goede cijfers zijn mede te danken aan meevallers, zoals hogere prijscompensatie en vacatures die relatief traag zijn ingevuld. Overigens is de portefeuillehouder middelen Jan Poutsma voorzichtig over de financiële situatie van de faculteit vanwege de naderende kortingen.
Zeshonderd late inschrijvingen
Decentrale selectie wint fans
Bij psychologie is de bijna jaarlijkse discussie over een numerus fixus volop gaande. Het aantal eerstejaars bij psychologie stijgt dit jaar naar een nieuw record: iets boven de 900. Waarvan 250, meest Duitse studenten, de Engelstalige variant volgen. Maar een fixus heeft ook nadelen die de psychologen doen huiveren, zegt hoofd onderwijsbureau Rob van Ouwerkerk. “Decentrale selectie zou ook kunnen, al vergt dat wel veel van de docenten.” Het RUG-bestuur heeft de deur naar een fixus open gezet voor psychologie en het ook snel groeiende bedrijfskunde, maar laat de beslissing daarover aan de opleidingen. Bestuursvoorzitter Poppema zei afgelopen dinsdag over de loting bij geneeskunde dat die geheel mag worden vervangen door decentrale selectie. Die vult nu de helft van de opleidingsplekken. [ jan blaauw ]
Beta’s in de plus
Nog twee Erasmus Mundus masters
Foto Jeroen van Kooten
Tim Schipper
Weer geen witte jas voor Tim Hij is bezig met zijn zesde poging, maar nog steeds weet Tim Schipper niet of hij mag beginnen aan de studie geneeskunde. De universiteit wil hem hebben, maar de Raad van State verbiedt het. De Raad van State bepaalde dinsdag dat Schipper voor dit studiejaar uitgesloten moet worden. Maandag oordeelde de rechter in Groningen nog dat hij moest worden toegelaten. Daarop ging de IBG, waartegen Schipper de zaak had aangespannen, in hoger beroep. In een voorlopige uitspraak krijgt de IBG nu gelijk. Een definitieve uitspraak volgt binnen enkele maanden.
Schipper, student international business en management, is al drie keer uitgeloot bij centrale selectie. Vorig jaar deed hij daarnaast mee aan de decentrale selectie van de RUG. Ten onrechte, zegt de IBG. Hoewel hij als 86e werd geselecteerd, weigerde de IBG hem definitief in te schrijven. Maandag was Schipper kort in de veronderstelling dat hij toch kon beginnen. De IBG had namelijk een afwijzingsbrief naar het verkeerde adres gestuurd. Daarnaast had het UMCG op basis van onvolledige informatie Schipper voor de decentrale selectie uitgenodigd. Dat was Schipper niet aan te rekenen, oor-
deelde de rechter. Al snel werd duidelijk dat de IBG beroep aantekende. “De opleiding had me al verteld in welke werkgroep ik zat. Ook hebben we besproken hoe ik mijn achterstand kon inlopen. Het is zuur dat ik nu nóg niet weet of ik kan beginnen”, zegt Schipper. De deur naar geneeskunde staat nu nog slechts op een kier. Mocht Schipper in de definitieve uitspraak gelijk krijgen dan kan hij pas het volgende studiejaar beginnen. “De Raad van State oordeelt dat de wet heel duidelijk is”, zegt een woordvoerder. “Na drie keer loten is het over. Hoe sneu dat voor deze student ook is.” [ tjerk notten ]
KVI bekijkt gevangen radiumionen Een feestje op het Kernfysisch Versneller Instituut, vorige week. Voor het eerst is een wolk radiumionen gevangen in een elektromagnetische val en met licht van drie lasers tegelijk bestudeerd. Dat was nog nooit vertoond, en het leverde nuttige gegevens op. “Wij zijn het enige instituut ter wereld dat hier de apparatuur voor heeft”, legt KVI-directeur Klaus Jungmann uit. Twee van zijn promovendi speelden het klaar. De versneller produceerde een straal deeltjes, die uit verschillende isotopen van het atoom radium bestond. Een
isotoop is een zwaardere of lichtere variant van een atoom. “Het zijn radioactieve isotopen, die binnen enkele seconden of minuten vervallen. Om ze te onderzoeken moet je naast de versneller staan, die ze produceert.” Dat kan binnen het KVI. Promovendus Oscar Versolato, samen met zijn collega Gouri Giri verantwoordelijk voor het experiment, wil van radiumionen een klok maken die duizend maal nauwkeuriger is dan de huidige generatie atoomklokken. Maar daarvoor zijn heel veel tussenstappen nodig. Versolato: “Via het laserlicht krijg je informatie over de atoomstructuur. Door dat te doen bij verschillende isoto-
pen, waarvan de atomen een klein beetje verschillen krijg je extra informatie.” Bijvoorbeeld hoe de samenstelling van de kern de krachten in het atoom beïnvloedt. Met de gegevens van de eerste metingen kunnen theoretisch natuurkundigen hun model van de krachten die spelen tussen kern en elektronen controleren. In dat model zitten een paar onverklaarbare eigenschappen. Jungmann: “Een mogelijkheid is dat die worden veroorzaakt door een nog niet eerder ontdekt deeltje. Met nauwkeuriger gegevens kunnen wij beter voorspellen of dat deeltje inderdaad ook bestaat.” [ René Fransen ]
De faculteit wiskunde en natuurwetenschappen heeft twee Erasmus Mundus masteropleidingen binnengehaald. Voor deze internationale masters die samenwerking in Europa moeten bevorderen, stelt de EU subsidies en studiebeurzen beschikbaar. Het gaat om tweejarige masters in evolutionaire biologie en biomedische technologie (in samenwerking met de medische faculteit). In beide gevallen is de RUG penvoerder. Deelnemers aan een Erasmus Mundus programma moeten minimaal in twee EUlanden studeren. De RUG had al drie Erasmus Mundus masteropleidingen.
Rokjesprimeur bij Veracles dames 3 Als eerste damesvolleybalteam in Nederland speelde Dames 3 van Veracles afgelopen weekend in rokjes. Hoewel de officiële volleybalregels het niet toelaten, wil het team vanaf nu iedere wedstrijd gerokt uit de kleedkamer komen. Lastig is wel dat scheidsrechter toestemming moet geven. “Maar we zien wel hoe ver we komen dit jaar”, zegt aanvoerdster Annemariek Smit. De rokjes – waaronder overigens nog broekjes zitten – zijn bedacht tijdens een trainingsweekend.
Doctorsbul nu ook met rode slash De eerste promotiebul die geheel voldoet aan de nieuwe huisstijl wordt komende week uitgereikt. De ‘rode’ bul vervangt de ‘groene’ bul die ongeveer drie decennia is gegeven aan promovendi. Het nieuwe ontwerp liet op zich wachten door hoge werkdruk en omdat het College van Decanen zich nog moest buigen over drie verschillende ontwerpen. Onder meer sneuvelde een voorstel voor een gouden band.
4 OPMERKELIJK
UK 6 - 1 OKTOBER 2009
‘Je weet niet wat je mist’ Roodgloeiend staan de telefoons bij de servicedesk van het Donald Smits CIT sinds de mail verdween. Maar wat is dan de schade en de overlast die de universiteit heeft geleden door dit alles? De UK peilde de stemming.
Hoe het |_
Het gekochte
Door jan blaauw en peter keizer
@
Henk Ritsema, opleidingsdirecteur bij het cluster international business and management van de faculteit FEB. “Wij hebben redelijk geklaagd inderdaad. Schade? Dat is moeilijk te zeggen, maar overlast was er zeker. Voor allerlei cursussen is e-mailcontact noodzakelijk met studenten. Gelukkig was het nog geen tentamenperiode. Maar zeker na al dat gedoe met Nestor en dan heel weinig informatie over wat er nu gaande is. Ontzettend lastig en ontzettend vervelend.”
@
Margriet Derix is assistant manager bij het Zernike Institute for Advanced Materials. “Ik ben vandaag al drie uur bezig met het opbellen van mensen of ze wel of niet bij onze brainstorm meetingen komen. Nu ben ik een regeltante, dus ik red me wel. Maar wat heel erg dom is, is die mededeling om geen mail te wissen. Onze directeur heeft dit weekend al duizend mailtjes weggegooid en zo ken ik nog een paar. Die zijn in het weekend bezig geweest en hebben toen ze even contact hadden alles op hun harde schijf gezet.”
@
Elizabeth Woldringh, Studenten Service Centrum. “Afgelopen week is er met man en macht achter studenten aangebeld die nog collegegeld moesten betalen voor de deadline van 1 oktober. Met name Duitse studenten bij psychologie. En bij het aanmelden van promoties moesten we creatief worden, maar gigantische problemen hebben we niet gezien. Al is dit echt een ramp voor de instelling hoor.”
| pe i li n g | Directeur Cees Sterks van het
De Zernikeborg, het hart van het universitaire e-mailverkeer
@
Johan van der Werf, international service desk. “Het is absoluut lastiger. Vooral met inkomende buitenlandse studenten hebben we veel contact via de mail. Nu konden we niet laten weten of een visum klaar lag. Je mist ook je koppelingen naar andere programma’s. Vanuit gmail kost alles heel veel extra tijd. Gelukkig voor ons gebeurde het nu, ik had er niet aan moeten denken dat dit eind augustus zou zijn gebeurd.”
@
Ellen Stabler is coördinator bij de opleiding psychologie. “Je weet niet wat je mist, dat is het vervelendste. Er zijn studenten die een bul aangevraagd hebben en er misschien vanuit gaan dat alles in orde is, terwijl die mail niet in behandeling is genomen. Deze overlast kunnen we niet gebruiken, de werkdruk is hoog genoeg.”
@
Rein Smedinga is docent informatica. “Ik wilde vorige week naar de klantendag van het CIT. Maar de agenda zat in m’n mailbox en daar kon ik niet bij. Simpele dingetjes als even documenten naar collega’s sturen voor verificatie, dat kan dus niet. Dus ga je ze maar uit-
printen of via usb-sticks uitwisselen. Ik heb al een paar keer door de stad gelopen met een stick. Als universiteit ben je verschikkelijk afhankelijk van je mail. Dit had niet moeten kunnen.”
@
Alies Coenders van medische studievereniging Panacea meldt nul overlast. Panacea heeft een eigen domeinnaam voor mailen. “Wij maken geen gebruik van RUG-mail, dus wij hadden die problemen niet.”
@
Wisse van den Berg, voorzitter studievereniging VIP van psychologie. “We zitten net in een sollicitatieprocedure. We weten nu dus niet of we reacties hebben gekregen. Ook missen we een mail van onze correspondentie met een sponsor. Dat staat erg onprofessioneel. De helpdesk van de faculteit stuurde ons door naar het CIT, waar je een verzoek moet indienen voor hulp. Zo hebben we wel nog een nieuwsbrief kunnen versturen naar 2000 mensen. Maar buiten dat zeggen ze bij het CIT: ‘Wij weten het ook niet’. Dat is misschien ook wel zo, maar daardoor krijgen we ook niet veel duidelijkheid over de situatie.”
Vraag & antwoord
‘Wat heb je met m’n mail gedaan?’ Sinds de mailvoorziening van de RUG op z’n gat ligt, draait de Servicedesk van het CIT overuren. Medewerkers Antje de Jong en Robin Drouven zijn er moe van. Door peter keizer
Drukke week gehad? “We hebben zeven dagen overgewerkt, dus we voelen de vermoeidheid wel. Maandagochtend stond de telefoon roodgloeiend en sindsdien hebben we elke dag tot acht uur ’s avonds gewerkt. Het was een hectische periode. Een nachtmerrie.” Wat voor telefoontjes kregen jullie? “Vooral vragen om informatie. Mensen lezen wel op de storingspagina wat er aan de hand is, maar de meeste medewerkers en studenten vinden het toch prettiger om het even persoonlijk van ons te horen.”
Veel boze mensen aan de lijn gehad? “Je hebt mensen die op heel belangrijke mail zaten te wachten. Die zijn boos of gefrustreerd. Alle emoties kom je wel tegen in dat soort gesprekken. Die boosheid is ook wel begrijpelijk. Maar gelukkig zijn er ook mensen die heel veel begrip tonen.” Jullie snappen dat ze boos zijn? “Het is helemaal terecht. Als je zit te wachten op een subsidieaanvraag en dat bericht is onbeschikbaar, dan kan ik me die woede en frustratie wel voorstellen. En er waren meerdere mensen waarvan het vliegticket verstopt zat in de mail. Allemaal heel vervelend. Wij kunnen daar niets aan veranderen, maar we kunnen er wel begrip voor tonen.” Welke vraag werd het meest gesteld deze week? “We hebben van alles gehoord. Zoals: ‘Wat heb je met m’n mail
gedaan?’ Het vaakst werd gevraagd of we al wat meer wisten. En: ‘Wat is er eigenlijk aan de hand?’
En, wat is er aan de hand? “Het oude systeem is weer opgestart. We zijn net weer op gang, de mail loopt nu wel redelijk soepel. Maar het is een dubbel gevoel. Het probleem is niet opgelost. We hebben het oude systeem, waarvan we weten dat het problemen heeft, weer ingeschakeld om het nieuwe systeem tijdelijk te vervangen. We zijn dus weer terug bij af.” En nu? “Ik vraag me ’s avonds wel eens af hoe de volgende dag eruit zal zien. Het is wel frustrerend dat we niet het verlossende woord kunnen brengen. Als ik zelf aan de machines had kunnen sleutelen had ik het met heel veel liefde en plezier gedaan.”
gelost. Een relaas over dataopslag volgt. Onderdeel van het mailclusDonald Smits Centrum voor Informatie ter vormen twee grote Zeta File Servers van de Amerikaanse firma Sun. Technologie (CIT) snapt heel goed dat mensen boos zijn over de falende e-mail. Twee identieke machines die elkaar moeten kunnen vervangen. Net als Maar dit lag dus niet aan het CIT, stelt alles: heel verstandig opgezet. hij. Nou ja, afgezien dan misschien van Maar toen trad Murphy’s Law in werking. die backup die niet werkte. De software meldde dat die ZFS Door jan blaauw systemen van Sun corrupt ofwel onbruikbaar waren. Beide machiDon’t panic! De kreet staat met gro- nes tegelijk. Een tijdlang probeerde te letters op een whiteboard, op een het mailsysteem nog de data elders hogere verdieping van het CIT op op te slaan, maar toen gaf het er de Zernike. En het moet gezegd: pa- brui aan. niek lijkt niet te vinden in dit epiNaspeuringen van meekijkende centrum van de grootste e-mail- specialisten van Sun vanuit Amestoring ooit aan de RUG. Technici rika, Rusland en India wezen erop werken in betrekkelijke rust aan dat maar een heel klein aantal bedamage control. Dat kan, want dap- standen slecht zou zijn. Mogelijk pere helpdeskmedewerkers incas- nog geen procent van een procent seren de woede en ergernis van bel- van het totaal. lende studenten en medewerkers. Hoop gloorde. “Daar werd ik dus Hans Gankema weet het boven- wel warm van”, aldus Gankema. dien zeker: het is een softwarepro- “Dat is immers nada, niks.” Probleem. Een diagnose die hij niet bleem was alleen dat die bestandjes zonder opluchting stelt. De meester onzichtbaar bleven. “Ik kan ze niet van het “ijzer en de touwtjes” in het mounten”, in Gankemataal. CIT zou het moeilijk verdragen als Het is niet duidelijk welke het zijn er iets mis was met zijn hardware. en wat er mee mis is. En om de een Op de achterkant van een bouwte- of andere reden legde het alles plat. kening schetst Gankema de archi- Een puik systeem dat commercieel tectuur van de zogeheten mailomge- is, gangbaar en volgens Gankema ving. Inderdaad, een grote collectie en Sterks op duizenden plekken in ‘ijzer’ en ‘draden’. Het systeem is zo de wereld prima draait. Gankema opgebouwd dat alleropent een gmailtje en lei delen kunnen uitvalheft de handen ten helen zonder dat het geheel mel als de irritatie weer ‘Toen we het begeeft. Van de voeeven doordringt. “Ja, dingen van harde schijen waarom het dan in ven tot aan de ‘tanks’ gingen kijken godesnaam hier niet voor backups van dagestonden er werkt?” lijkse datastromen: alles Dat wil directeur nul bytes in Sterks ook graag weten. is dubbel. “Je kunt een stekker eruit halen, twee Want daar sta je dan die files’ switches lostrekken, een als directeur ICT met schijf uit een kast treknaar verluidt het meest ken, de kast weghalen en geavanceerde mailsyvermoedelijk zelfs dit hele gebouw, steem van het land. Zonder mail. dan werkt het nog”, zegt Gankema “Het is enorme reputatieschade met kalme trots. “Dus alleen als een voor Sun en ZX”, vindt Sterks. Want vliegtuig in de verkeerde richting juist de extern ingekochte delen van neerstort, hebben we echt een pro- het systeem zijn nu de boosdoeners. bleem”, grapt Cees Sterks. Wat het ook is, het zit daar. De directeur van het CIT is ook O ja, een beetje eigen schuld van aangeschoven. Kan dat echt, een het CIT is er wel. Want de back-ups gebouw wegdoen? In theorie wel, die in twee hallen tegelijk zogeheten want aan de overkant van de straat snapshots wegschrijven naar reserstaat op Landleven nog eens een ko- ve-reserveschijven deden het niet. pie van de opstelling. Dus nóg een “Toen we gingen kijken stonden er rekenhal met luchtkoeling die doet nul bytes in die files”, zegt Sterks. denken aan een straalmotor van “Dat hebben we niet gezien.” een Boeing. Met onder de vloer een windkracht zes aan afvoer van he- Terug naar ZX en Sun. Want waarte lucht. De enige niet dubbel uitge- om werd dit product ingekocht? voerde schakel vormen de accu’s die “Het was echt de beste beslissing op het wegvallen van netstroom over- dat moment”, bezweert Sterks. Het nemen voordat de dieselgenera- CIT was druk bezig om zelf het “any tor op het dak van de Zernikeborg device, any platform, any place, any aanslaat. “Die is voorverwarmd en time” mailsysteem te ontwerpen. kan in dertig seconden operatio- Maar het lukte niet. Het vraagstuk neel zijn”, weet Gankema. Voor als was complex en kostte veel tijd. de centrale van Essent een keer in- Terwijl de oude mail trager werd en stort. steeds meer irritatie opriep. Het CIT besloot om extern experIndrukwekkend. En tóch ging het tise in te kopen. Het Nederlandse mailverkeer knock-out. Hoe kon ICT-bedrijf ZX won de aanbestedat gebeuren? Gankema legt uit, ding met glans van elf rivalen. Na maar stelt voorop: als ze dat pre- twee selectierondes, inclusief een cies zouden weten zou het zijn op- demonstratie waarbij gebruikers
O P M E R K E L I J K 5
UK 6 - 1 OKTOBER 2009
CIT de afgrond inliep deel van de mail veroorzaakte de mailcrash
met het product konden stoeien. De directeur: “Ze hadden een hele mooie webinterface en waren goed in zowel thunderbird als outlook.” Wat Sterks wil benadrukken: er is beslist niet over een enkel nachtje ijs gegaan. Er volgden uitgebreide testen, waarbij het personeel van het CIT zelf proefkonijn was. Het zag er goed uit en eind van de zomer werd het syteem RUG-breed ‘uitgerold’. Toch ging het mis. Een compatibiliteitsprobleem met de nieuwe Internet Explorer 8 dook op. De mooie mailomgeving van ZX gaf om de haverklap time out foutmeldingen. Gebruikers moesten tergend vaak opnieuw wachtwoorden intikken. “Dat duurt twee tellen, maar is wel vervelend natuurlijk”, zegt Sterks. Maar dat bleek kinderspel vergeleken met wat zou volgen. De mail werd opnieuw traag en knalde er helemaal uit. Ook de vervangende mailvoorziening ging onderuit. Er
zat een fout in die pas nu opspeelde. Twee medewerkers en twee studenten kregen bij het openen van de mail de inboxen van iemand anders te zien. Niemand kon dat verklaren of reproduceren. Voor Sterks was het de druppel. “Dat mag niet, dus we haalden het uit de lucht.” Ondanks tal van inspanningen volgde maar geen duidelijke diagnose – en dus ook geen oplossing – voor het lek in het ZX/Sun systeem. Zo werd de nieuwe mailomgeving een ICT-nachtmerrie in plaats van de bevrijding van de oude mail. En juist dat vermaledijde oude systeem kon het beste worden afgestoft als noodoplossing. Opgevoerd zo goed als het kan moet het de RUG aan het mailen houden zolang het echte probleem niet is opgelost. Een commerciële partner moest de RUG vooruit helpen. Het liep anders. Sterks: “Het was een goede zet die verkeerd is uitgepakt. We liepen recht in de afgrond.”
Sun en ZX: ‘Geen commentaar’ Frits van Ede van Sun Microsystems wil niet reageren. “Wij hebben de policy om geen commentaar te geven.” Door Ernst Arbouw
Bij de RUG zeggen ze dat het de software is en we willen u de gelegenheid geven om daarop te antwoorden. “Ik kan er niet inhoudelijk op ingaan.” Het is anders nogal een beschuldiging die op uw stoepje wordt gelegd. “Nu probeert u me toch een uitspraak te ontlokken. Die beschuldiging wordt dan maar gedaan; ik wil er niet op ingaan.” Bij ZX Factory BV, dat de
mailsoftware aan de RUG leverde, vraagt een telefoniste eerst naar een storingsnummer. “Dan kan ik nagaan of het probleem al bij ons gemeld is.” Na enig aandringen komt een woordvoerder aan de telefoon. “Wij hebben de software niet gemaakt. U moet bij Sun Microsystems zijn”, zegt hij. Daarna bedenkt hij zich: “Als u vragen heeft moet u bij de universiteit zijn.”
Wij hebben gesproken met de directie van het Centrum voor Informatietechnologie en die wijst naar ZX en Sun. Wij willen u de gelegenheid bieden tot wederhoor. “De universiteit is onze klant en voor ik iets zeg, wil ik eerst
afstemmen met de klant.” Die zegt dat het probleem bij u ligt… “Wij hebben de software niet gemaakt, we zijn alleen de implementatiepartner.”
Het is toch de implementatie waarbij alles misging? “Ik wil niets meer zeggen.” Maar we geven u de gelegenheid te reageren op de aantijging. “Ik ben niet doof. Wij geven geen commentaar. Dat is het enige wat ik wil zeggen. Die ene zin: geen commentaar.” Kan ik uw naam opschrijven? “Nee, dat wil ik niet. Wij geven geen interviews. Nogmaals: geen commentaar.”
6 ONDERWIJS
UK 6 - 1 OKTOBER 2009
REGIONALE ADVERTEERDERSLADDER
GIDSEN GEZOCHT m/v Word OPROEPGIDS bij natureXP en begeleid bedrijfsuitjes in natuurgebieden van Natuurmonumenten door heel NL!
Op de finishlijn van de 4 Mijl van Groningen.
Veteranen gaan |_
Vergoeding: 125,- bruto per werkdag. Voor meer informatie kijk op: www.naturexp.nl natureXP, Geulstraat 35, Groningen T. 050 - 525 80 70
als je hun 4 Mijltijden op
| ac h t e r g r o n d | Het is weer bijna zover: de 4 Mijl van Groningen. Wie al langer meedoet, merkt dat de tijden langzaam opkruipen. Maar hoe langzaam eigenlijk, vroeg RUG-onderzoeker Sjaak Swart zich af. En kan je een voor leeftijd gecorrigeerd klassement opstellen? Door René Fransen
Adverteren in de regionale adverteerdersladder? Bel 023 - 571 47 45 en vraag naar Claire Bleeker of Ernst Henneke voor gratis advies over de advertentiemogelijkheden. E-mail: c.bleeker@bureauvanvliet of e.henneke@bureauvanvliet.com
Sjaak Swart is inmiddels 58, en dan ga je wel eens nadenken over hoe het vroeger was. Toen hij als dertiger nog bij een atletiekclub zat, deed hij de 4 Mijl in een minuut of 25. De afgelopen jaren lagen zijn tijden rond de dertig minuten. “Daar loop je dan over na te denken tijdens de training”, vertelt Swart. Hij kroop daarom achter zijn computer om het verval eens te analsyeren. Behalve nieuwsgierig naar zijn eigen veroudering was hij ook benieuwd of hij de uitslag voor bedrijventeams wat eerlijker kon maken, door te corrigeren voor de leeftijd van de teamleden. De organisatie van de 4 Mijl heeft een methode bedacht om de man/vrouw verhouding in de teams te verwerken in de uitslag. Dat gaat via een puntensysteem. De tijden van de snelste vijf lopers van een team worden vergeleken met de tijden van de beste vijf wedstrijdlopers van hetzelfde geslacht. Het groter het verschil, hoe meer punten. Het team met de min-
Oproep Sjaak Swart wil met zijn cor rectiemodel graag een gecor rigeerd klassement maken voor de RUG-bedrijfsteams die dit jaar meedoen aan de 4 Mijl. Teamcaptains die hier aan mee willen werken, kun nen de tijden van hun team (met leeftijd en geslacht er bij) mailen naar J.A.A.Swart@ rug.nl ste punten wint. Zou zoiets ook met leeftijd kunnen, vroeg Swart – bioloog en medewerker bij de basiseenheid science and society van de RUG – zich af. “Ik ben eerst eens gaan kijken naar de invloed van leeftijd op de prestatie van hardlopers, via een website met wereldrecords voor veteranen.” Daar is onder meer te vinden dat Fauja Singh uit Groot Brittannië in het bezit is van het record op de marathon voor de klasse 90-95 jaar, met 5 uur, 40 minuten en 1 seconde. En dat het wereldrecord 100 meter sprint boven de 100 jaar met 30,86 seconden in handen is van de ZuidAfrikaan Phillip Rabinowitz. Het is maar de vraag of Usaine Bolt daar over 77 jaar nog in de buurt komt.
Uit deze brij aan merkwaardige getallen haalde Swart de records voor de 5 en 10 kilometer en de marathon bij mannen en vrouwen in verschillende leeftijdsklassen, en zette ze uit in een grafiek. “Je ziet een soort kwadratische toename. Het is als rente op rente, het verval in de tijd wordt steeds groter.” Na wat “pielen met Excel” lukte het Swart de wereldrecords op een mooie rechte lijn te krijgen. Hij trok daarvoor het ‘echte’ wereldrecord van de tijd van het veteranenrecord af en deelde dat weer door het veteranenrecord. Met behulp van die rechte lijn was een eenvoudige correctiefactor voor de leeftijd te bepalen. En Swart kon ook uitrekenen, bij welke leeftijd de tijden achteruit beginnen te gaan. “Dat was voor deze lange afstanden tussen de 30 en 35 jaar.” De correctiefactoren voor alle afstanden bleken dicht bij elkaar te liggen en waren voor vrouwen iets groter dan voor mannen. Dit wijst erop dat de verouderingseffecten redelijk constant zijn en dat vrouwen meer last hebben van veroudering dan mannen, als het om hardlopen gaat. Opvallend was verder, dat de correctiefactor voor de verschillende afstanden na het 75e levensjaar ineens groter wordt. “Als bioloog vraag ik mij dan af wat er rond die leeftijd gebeurt. Blijkbaar begint er
ONDERWIJS 7
UK 6 - 1 OKTOBER 2009
Hapje...
Radioactiviteit
Beton. Heel veel beton. De universiteit is een bron van kennis. Maar wat gebeurt er eigenlijk in al die verschillende collegezalen? Gedurende een aantal weken schuiven UK-verslaggevers aan in de collegebanken, maken huiswerk en doen verslag van hun belevenissen. We begonnen bij radioactiviteit en Arabisch. Volg ons ook via www.universiteitskrant.nl/hapje Door Christien boomsma
Foto DvhN/Kees van de Veen
aan kop leeftijd corrigeert dan een ander proces, naast de gewone veroudering. Want je hebt het over fitte ouderen die hardlopen, dus het is geen kwestie van ziekte.” Sjaak Swart paste de correctieformule op zijn eigen recente tijden op de 4 Mijl toe. Zo kon hij berekenen hoe hij er tegenwoordig voor staat. “In 2007 liep ik 29 minuut 28 seconden. Gecorrigeerd naar een leeftijd van 34 jaar zou dat 24 minuut 28 seconden zijn. Dat zou mij bij de wedstrijdlopers de 66e plaats hebben opgeleverd in een veld van 96 deelnemers.” Niet echt een toptijd dus? “Nee”, lacht Swart. “Ik ben een hele middelmatige loper, maar dat wist ik al.” In 2008 had hij, volgens zijn eigen
Hoe corrigeer ik mijn eigen tijd? Voor lezers van de de Uk die nu al hun tijden willen corrigeren: mannen: tc = (1 - 0.0077(a-34))t vrouwen: tc = (1- 0,0103(a-34))t waarbij tc de gecorrigeerde tijd is, t de werkelijk gelopen tijd en a de leeftijd als die tussen de 34 en 75 jaar valt.
berekening, 16 seconden langzamer mogen lopen dan het jaar ervoor. De uitslag was een stuk minder gunstig: “Ik deed er dat jaar bijna een minuut langer over. Maar ik had ook minder getraind. Het geeft aan dat de omstandigheden veel meer effect hebben dan de leeftijd. Alleen over een langere tijd gaat het leeftijdseffect echt aantikken.” Dus wanneer Swart de tijd die hij aan zijn correctiemodel heeft gestopt, had gebruikt voor extra training zou hij harder lopen. “Ach, dit soort dingen doe ik ’s avond laat, dan loop ik nooit.”
Een artikel van Sjaak Swart over de afleiding van zijn correctieformule staat op de website van de UK: http://tiny.cc/Run391 Volgende week heeft het Kenniscafé van Studium Generale als thema ‘Gezond oud’. Bart van der Laar gaat in gesprek met RUG-onderzoekers Gerald de Haan (moleculaire bioloog) en Paul Luiten (neuroloog) en met lector transparante zorgverlening Cees van der Schans van de Hanzehogeschool. Donderdag 8 Oktober, in de kelder van het Newscafé van 17:00-18:30. Toegang gratis.
De muren bestaan uit metersdik beton. Het plafond, de vloeren. Beton, beton, beton. De deur is massief: een enorme plaat van staal en lood die de controllroom scheidt van de werkelijke bunker. En dan zijn er de zijdeuren die nooit in een rechte lijn naar buiten voeren, maar naar gangetjes die je via scherpe hoeken door het beton naar zware celdeuren voeren. Binnenin in een warreling van metaal, draden, spoelen, switches en magneten: de deeltjesversneller van het Kernfysisch Versneller Instituut. Alles hier is klaar voor een worst case scenario, maar de mensen die rondom de versneller werken, breken hun hoofd er niet over. “Hier bij de versneller sta ik aan minder straling bloot dan wanneer je eens in de twee jaar een foto laat maken
bij de tandarts”, vertelt de vrouw die ons rondleidt geruststellend. Ik geloof haar. Ik weet inmiddels dat rondvliegende deeltjes inderdaad prima tegengehouden kunnen worden in water, beton of lood. En nu wist ik dat al langer, maar ik weet ook hoe ze worden tegengehouden, dat hun energie verloren is gegaan en dat ze écht onschadelijk zijn gemaakt. Dat scheelt. Ondertussen vind ik het – ik kan het niet helpen – supercool om hier eens rond te kijken met de studenten van het college radioactiviteit. Jaren geleden woonde ik in het noorden van de stad. Soms fietsten we over wat nu een dichtbebouwd Zernikecomplex is, maar waar toen voornamelijk vlier en riet groeide.
En helemaal aan het eind, stond dan het KVI. Daar mocht niet gebouwd worden, fluisterden mensen. Straling en zo. En nu sta ik bij het cyclotron − deze week niet in gebruik vanwege onderhoud – en kijk geïnteresseerd naar alle spoelen, condensators en metalen hulzen waarin elementaire deeltjes versneld worden, zodat je ze kunt afschieten op ándere deeltjes die dan splijten en waar je dan weer allemaal spannende metingen aan kunt doen. Een vriendin was gepast onder de indruk toen ze over het bezoekje hoorde. Ze had pas het Bernini Mysterie van Dan Brown gelezen over CERN. Nu is het KVI geen CERN natuurlijk, maar ik greep mijn kans en barstte uit in een verhaal over wisselende magnetische velden die een rondvliegend deeltje dan weer aantrekken en dan weer een trap nageven, bekende dat de Groningse variant ietsje kleiner was, want dat deeltjes er niet bijna de lichtsnelheid kunnen bereiken, maar iets tussen de twintig en zestig procent daarvan en dat er nét een proef geslaagd was die iets te maken had met het stilzetten van radiumatomen en dat je daarmee onderzoek kon doen naar de tijd zélf. Toch nog best indrukwekkend.
Slim en van weinig woorden | i n t e r v i e w | Met een gemiddelde
“Ik ben wel nuchter.”
van 9,3 studeerde Sander Land af als informaticus. Vijf jaar, twee bachelors (wiskunde en informatica) en één master (informatica) en klaar is Kees. Z’n begeleider, hoogleraar Serge Petkov, had dat in de 18 jaar dat hij bij de RUG zit, nog nooit meegemaakt.
Je bent als eerste van je jaar afgestudeerd. Hoe voelt dat? “………….”
Door hanneke boonstra
Je gaat nu naar Oxford, om daar je PhD te halen. “Ja.”
Sander, hoe heb je dit voor elkaar gekregen? “Gewoon, alles een beetje goed bijgehouden.” Je bent vermoedelijk akelig slim. “Dat denk ik ook wel, ja.” En je bent van weinig woorden.
Sander, ben je er nog? “Ja. Ik ben niet zo’n juichend type. Je weet dat het goed gaat, daar werk je naar toe.”
Mooi dat ze je daar willen hebben. “Ja. Ik heb een gesprekje van een half uur gehad en toen was ik aangenomen. Ze hadden natuurlijk wel mijn cijfers gezien. Oxford heeft een goeie reputatie, het interessante is dat je door hun systeem
van colleges met andere vakgebieden in aanraking komt, je zit niet alleen met informaticamensen.”
Je begeleider had een instituut in Zwitserland voor jou op het oog. “Klopt. Maar daar deden ze aan heel specifiek onderzoek met een kleine groep informatici. Dat leek me te eenzijdig.” Wat is er zo mooi aan je vak? “Dat je processen kunt automatiseren via zo’n domme computer. En dat je dat voor iedereen kan doen, of het nu medici of sterrenkundigen zijn. Die variatie is ook een uitdaging.” En na Oxford? “Dat zie ik wel. Eerst dit en dan zien we wel verder.”
Afschaffen basisbeurs is een optie | ac h t e r g r o n d | Minister van Financiën Wouter Bos sluit niet uit dat de basisbeurs wordt omgezet in een lening. “Het is een interessante optie die zeker naar voren zal komen bij de brede heroverwegingen”, zegt hij in een interview met nu.nl Door ianthe bato Het kabinet moet straks flink bezuinigen om de oplopende staatsschuld terug te dringen. Op Prinsjesdag zijn daarom twintig werkgroepen ingesteld, die per beleidsterrein uitzoeken waar bezuinigd kan worden. In het voorjaar wil het kabinet de knoop doorhakken. “We hebben de oppositie toegezegd dat we hun suggesties ook meenemen”, zegt Bos. “De VVD
stelde voor de studiefinanciering op de schop te nemen.” Overigens tekenden de liberalen daar wel bij aan, dat het bespaarde geld zou moeten worden geïnvesteerd in het onderwijs. “Sommige landen kennen al een dergelijk systeem van studiefinanciering”, aldus Bos. “Daar zie je dat studenten na een gewenningsperiode vrij snel genezen van leenangst. Het is juist prettig dat er een systeem is dat je alles kunt lenen en niet alles hoeft bij te verdienen. Bovendien kun je vervolgens jaren doen over het aflossen, waarbij de termijn ook weer afhankelijk is van het inkomen. Met deze veiligheidskleppen kun je het risico beperken.” Het afschaffen van de basisbeurs mag jongeren er niet van weerhou-
den te studeren. “Als een nieuwe vorm van studiefinanciering ervoor zorgt dat studeren alleen nog toegankelijk is voor de elite, dan zal ik daar nooit voor zijn”, verzekert Bos. Maar: “Zoals we de afgelopen tijd al vaak hebben aangegeven zijn er geen taboes meer. Ook op het terrein van hoger onderwijs zal de werkgroep naar alle opties kijken. Pas daarna is het tijd voor politieke afwegingen.” Voor hij minister werd pleitte Bos al voor een hervorming van de studiefinanciering. Rijke hoogopgeleiden zouden meer studiefinanciering moeten terugbetalen dan armere afgestudeerden. Hij zei destijds: “De slager op de hoek betaalt nu mee aan de opleiding van een advocaat, dat is perverse solidariteit.” [ HOP ]
8 WETENSCHAP Kor t Magneet schakelt hallucinaties uit Het stimuleren van de hersenen van hallucinerende patiënten met een sterke magnetische puls (Transcraniële Magnetische Stimulatie, TMS) kan in sommige gevallen hallucinaties tegengaan. Dat is een van de uitkomsten van het promotieonderzoek van psychologe Ans Vercammen. Zij verdedigt haar proefschrift maandag aan de medische faculteit van de RUG. Uit hersenscans blijkt, dat bij patiënten die last hebben van ‘stemmen horen’ een aantal hersengebieden die betrokken zijn bij de zogenaamde ‘interne spraak’ een andere activiteit vertoont dan bij gezonde proefpersonen. Ook bij gezonde proefpersonen treden soms hallucinaties op. Vercammen laat zien, dat dit komt doordat zij bijzonder gefocust zijn op gesproken taalstimuli en mogelijk een te snelle en te overtuigde conclusie trekken over de bron van hun vermeende waarnemingen.
Slimmerik heeft efficiëntere hersenen De hersenen van Albert Einstein waren niet echt groter dan gemiddeld. De grootte van hersenen zegt weinig over de intelligentie. Slimme hersenen verdelen het werk beter over de beschikbare hersencapaciteit, ontdekte Paolo Toffanin. Hij promoveert aanstaande maandag aan de medische faculteit van de RUG. Toffanin bracht met behulp van een EEG de hersenactiviteit van proefpersonen in kaart, terwijl ze een lastige taak moesten uitvoeren. Met behulp van een speciale techniek, frequentiemarkering, kon de onderzoeker in het brein verschillende fysiologische reacties onderscheiden voor simultaan uitgevoerde taken. Menselijke hersenen blijken niet te ‘multi-tasken’, ze voeren dus niet verschillende taken naast elkaar uit, maar wisselen verschillende taken snel af. Slimme proefpersonen gebruikten hun hersencapaciteit beter door op het juiste moment de juiste taak aan het juiste hersengebied toe te wijzen.
Prijs voor oncologe Liesbeth de Vries, hoogleraar oncologie en hoofd van de afdeling medische oncologie van het UMCG, heeft de jaarlijkse ESMO-Award ontvangen van de European Society for Medical Oncology (ESMO). Zij krijgt deze onderscheiding voor de belangrijke rol die zij heeft gespeeld aan de ontwikkeling van de oncologie in Europa. Het onderzoek van De Vries richt zich onder meer op manieren om behandeling af te stemmen op de individuele patiënt. Zij houdt zich vooral bezig met borstkanker.
Prof. dr. Liesbeth de Vries
UK 6 - 1 OKTOBER 2009
Cogito ergo BOEM
In samenwerking met Science LinX (Wiskunde & Natuurwetenschappen)
Bureaustoel of Voyager II | s e r i e | Voor onderhoudende experimenten heb je niet per se een groot laboratorium nodig. Deze keer slopen we een fiets uit elkaar. Om een eigen bureaustoelgyroscoop te maken. Door ERnST ARbOUw Nederlanders zijn redelijk goed befietst. Volgens een schatting van het Landelijk Fietsplatform heeft de gemiddelde Nederlander 1,125 fiets in z’n tuinschuurtje: 18 miljoen fietsen in totaal. Dat is goed voor het milieu, reken maar even mee. Stel dat iedere Nederlandse fiets per dag één kilometer rijdt – een nogal conservatieve schatting – en ga er voor het gemak even vanuit dat iedere fietskilometer een uitgespaarde autokilometer is. Als je één op dertien, één op veertien, rijdt, scheelt dat landelijk al gauw 1,35 miljoen liter benzine per dag. Bijna 500 miljoen liter benzine per jaar; het equivalent van 1,5 miljoen ton CO2 uitstoot. Nou is de BOEM-redactie best bereid om toe te geven dat de zaak net even ingewikkelder ligt. Als je fietst heb je ook brandstof – boterhammen – nodig. Hoewel de CO2-uitstoot van een fietser niet bijdraagt aan de nettostijging van de hoeveelheid kooldioxide in de atmosfeer, moet al die brandstof toch ergens gemaakt worden. Door boeren op tractors. En die dragen wél bij aan de CO2-stijging. Net als de vrachtwagens die al dat eten naar de supermarkt brengen, al kun je die misschien wegstrepen tegen tankauto’s die benzine naar de pomp brengen. Om een lang probleem heel erg kort te maken: het kan geen kwaad om te fietsen. Als je het milieu er niet mee redt, dan is het in ieder geval goed voor je conditie. De fiets is bovendien uitstekend basismateriaal voor uiteenlopende proeven. Tandwielen en kettingen, ronddraaiende wielen, dynamo’s en lampjes; eindeloze mogelijkheden. De BOEM-redactie heeft één boek waarin aan de hand van een proefje wordt gedemonstreerd dat een fiets met rijdende wielen niet zomaar omvalt. Daarvoor moet je wel eerst een halve fiets slopen en een con-
Gamma
Illustratie Ernst Arbouw structie maken met bezemsteel en allerhande touwtjes en katrollen. Dat lijkt ons nogal overdreven. Het principe dat een rijdende fiets niet omvalt, kun je beter demonstreren met een rijdende fiets. Als je toch een fiets gaat slopen, maak dan liever een bureaustoelgyroscoop. Daarvoor heb je het voorwiel van je fiets nodig en verder iets van een metalen strip, twee stukjes multiplex en twee handvaten van een keukenkastje. En een bureaustoel. Zaag de metalen strip in twee stukken. Boor in ieder stuk een gat waar de as van het voorwiel doorheen past. Schroef de strips ieder aan een stuk multiplex – vooral bedoeld om je vingers te beschermen tegen de spaken – en schroef daar-
na aan de andere kant de handvaten tegen het hout. Ga op de stoel zitten, zorg dat je voeten de grond niet raken en hou het wiel horizontaal voor je. Vraag een huisgenoot of ’ie het wiel een slinger geeft en kantel het nu voorzichtig 180 graden. En zie: je begint zelf ook te draaien. Dat je gaat draaien, komt door het zogeheten behoud van impulsmoment. In de uitgangspositie hebben stoel plus wiel een impulsmoment van nul. Door het wiel een halve slag te kantelen, verandert het impulsmoment en om dat te compenseren, gaat de stoel de andere kant op draaien. Iets soortgelijks gebeurde met de ruimtesonde Voyager II. Vlak voordat het vaartuig in 1986 Uranus bereikte, werd aan boord een tapere-
corder ingeschakeld waardoor de sonde ineens begon te tollen. Nog even over die fietsen trouwens: op een liter Euro 95 zit ongeveer twintig cent BTW en zeventig cent accijns. (Terzijde: als je gaat corrigeren voor inflatie, dan is dat bedrag al sinds 1993 vrijwel gelijk. Daar hoor je nou nooit eens een politicus over.) Dit betekent dat de Nederlandse overheid per dag ongeveer 1,2 miljoen aan BTW en heffingen misloopt door al dat gefiets. Dat is al gauw 440 miljoen euro per jaar – genoeg om een universiteit van te runnen.
Zie voor de filmpjes uit deze rubriek en een disclaimer: www. universiteitskrant.nl/boem Reacties of tips naar boem@rug.nl
Het Amerikaanse systeem
Door GERRiT bREEUwSMA Postbodes zijn gemankeerde poëten, dat weet iedereen. Beroepshalve heersen ze over fortuin en noodlot, over hoop en verwachting; hun werk vergt een voortdurend balanceren tussen droom en werkelijkheid. Ze moeten daarbij flinke afstanden overbruggen, niet slechts fysiek, maar ook in het hoofd. Dat vraagt om een sterk gestel en een standvastige geest en het is niet raar dat het soms misgaat. Een paar voorbeeldjes. In de film Il Postino wil een eenvoudige postbode, die amper uit zijn woorden kan komen, na zijn ontmoeting met de grote dichter Pablo Neruda zelf dichter worden om zo met metaforen de wonderschone Beatrice voor zich te winnen. Hij slaagt daarin, maar niet zonder het nood-
lot over zichzelf af te roepen. In de roman Het oude Frankrijk van Roger Martin du Gard bezwijkt een postbode voor een verleiding die maar al te menselijk is, maar waartegen nu juist postbodes bestand zouden moeten zijn: hij stoomt brieven open en leest ze. Hij positioneert zichzelf als een spin in het kleinsteedse web van intriges (de postbode in De Noorderlingen van Alex van Warmerdam is er vast naar gemodelleerd). Een wel heel aandoenlijke postbode is François uit de film Jour de Fête van Jacques Tati. François ziet bij toeval een film over de moderne Amerikaanse postdienst – een parodie nota bene, maar dat heeft François niet door – en hij voelt zich uitgedaagd de Amerikaanse efficiëntie te evenaren. Hij wil sneller werken, maar juist daardoor loopt alles in het
honderd. Nadat hij tijdens de jaarlijkse feestdag in het dorp de hele dag heeft zitten drinken, besluit hij de post ’s nachts te bezorgen. Dat levert prachtige scènes op waarin de beschonken François het gevecht met de elementen aangaat, maar in het bijzonder met zijn rijwiel, waarbij hij, zo zou je kunnen zeggen, de nodige opstartproblemen heeft. In de ochtend ploft hij als een zak meel in een goederenwagon om zijn roes uit te slapen. Uiteindelijk loopt Jour de Fête goed af. François smijt mét de fiets het Amerikaanse systeem in de berm en neemt zijn werk weer op de vertrouwde manier ter hand. Maar ja, zoveel wijsheid in één dag tijd is niet veel mensen gegeven.
Gerrit Breeuwsma is docent psychologie en schrijft elke twee weken een column.
S T U D E N T & F I E T S 9
UK 6 - 1 OKTOBER 2009
Foto Jeroen van Kooten
Repareer je eigen brik |_
Hoe je met cola en tape je fiets op de weg houdt
| ac h t e r g r o n d | Begint je trouwe stalen ros te rammelen en te piepen? Bang dat je hem moet vervangen? Niet nodig! Met wat cola, olijfolie en vindingrijkheid, hou je je brik je hele studententijd op de weg. Door wouter beetsma Het frame glom me tegemoet. Een splinternieuwe groene Batavus Barcelona. Drie versnellingen en een stevige bagagedrager die gemaakt leek voor vijftien kilo boeken. Dolblij was ik met de fiets de me mijn middelbare schooltijd door ging helpen. Duizenden kilometers deed hij dienst. Elke dag vijftien kilometer naar school en weer terug. Na zes jaar school ging ik niet in mijn eentje naar Groningen. Mijn trouwe ros ging mee. Het ligstuur dat me jarenlang een voorsprong op mijn klasgenootjes had bezorgd ging weg, wegens niet studentikoos. Ik was er van overtuigd dat ik mijn kinderen later nog zou vervoeren op de Batavus. Helaas. Dronken fietstochten, permanent buitenstaan en vandalisme maakten na een paar maanden een eind aan zijn leven. Opeens was hij weg. Gestolen dacht ik. Een paar maan-
den later dregden we hem op uit het Hoornsediep. Na het debacle van de groene Batavus wist ik het: geen goede fietsen meer. Het barrel dat ik bij de gemeente kocht voor twintig euro zag er niet uit, maar het reed. Twee jaar lang. De hoop roest overleefde stoepen, junks en verhuispartijen. Acht dronken roeiers op een fiets bleek toch teveel. Het voorwiel kreeg de vorm van een taco en het achterwiel leek op een bord spaghetti. Terwijl hij zich vergenoegd in zijn handen wreef, vertelde de fietsenmaker dat reparatie tachtig euro ging kosten. Bekomen van de schrik, besloot ik zelf te gaan klussen. En wat bleek? Je hoeft geen raketgeleerde te zijn om zo’n ding rijdende te houden!
Gereedschap Als je besloten hebt geld aan de fietsenmaker te besparen, is een ritje naar de bouwmarkt de eerste stap. Een professionele gereedschapskist met honderd verschillende maten steeksleutels is echt niet nodig. Voor zo’n vijf euro heb je genoeg gereedschap om de rest van je leven
goedkoop te fietsen. Voor verlichting, kettingkasten en spatborden is een schroevendraaier onmisbaar. Het liefst één met kruiskop en één met een platte kop. Voor de rest heb je maar één ding nodig: een baco. Bij veel bouwmarkten vind je ze voor zo’n twee euro in de rommelbak. Zo’n ‘verstelbare moersleutel’ gebruik je om elk moertje los of vast te draaien. Want dat is een fiets eigenlijk: een beetje staal dat bij elkaar wordt gehouden door moertjes.
Onderdelen Om de fiets na de aanslag door de dronken roeiers weer rijdende te krijgen, ging ik op zoek naar goedkope onderdelen. Donorwielen moesten de oplossing zijn. Nieuwe achterwielen bleken voor veertig euro te koop, een dure aankoop voor een fiets die de helft kostte. Een zoektocht in mijn studentenhuis leverde maar liefst vijf goede wielen, een spatbord en twee bagagedragers op! Kijk dus in de schuur, opbergkast of zolder van je studentenhuis. Vorige generaties fietsten ook en waren ook niet netjes. Eén onderdeel bleek het waarde-
volst: het achterwiel. Stoepen en vriendinnetjes zorgen ervoor dat achterwielen het nooit lang uithouden. Een krom wiel is niet erg, maar zodra de band tegen het frame aan loopt is het tijd voor herstelwerkzaamheden. Je kan de fietsenmaker met spaken en spanningsmeters in de weer laten gaan, of een nieuw wiel kopen. Maar vínd je een achterwiel? Altijd meenemen! Binnen vijf minuten zit hij in je fiets en kan je weer rijden: moeren los, ketting eraf, wiel eruit. Dan zet je het wiel in de omgekeerde volgorde er weer in, en fietsen maar. Voorwielen vervangen is nog makkelijker. Maar de kans dat je een nieuwe nodig hebt is klein. Ze gaan bijna nooit kapot.
Rammel en gepiep Rammelt er iets? Draai het even aan. Vooral voorspatborden zijn potentiële armenbrekers. Als het moertje dat het spatbord vasthoudt los trilt, kan het gebeuren dat het spatbord naar voren schiet en vast komt te zitten tussen het wiel en de voorvork. Meestal zorgt dat voor een mooie boog richting asfalt. Ik heb het op de harde
manier geleerd. Gekraak, piepende trappers en een roestige ketting? Je kan natuurlijk met spuitbussen olie in de weer. Die dan na een keer gebruiken de rest van je leven in de kast staan. De keuken biedt de oplossing. Cola werkt perfect bij vastzittende moeren en roest. Voor het smeren van de ketting en andere lawaaierige onderdelen is er ook een oplossing: extra virgine. Olijfolie dus. Het smeert perfect, je hebt het altijd voorhanden en het is natuurlijk enorm duurzaam. Oh ja, je fiets gaat er ook nog lekker van ruiken. Vijf jaar met je fiets doen kan dus echt. Je moet alleen een beetje vindingrijk zijn met oude onderdelen, tape en huismiddeltjes. Vieze vingers zijn bij de prijs inbegrepen. Maar na een tijdje zul je merken dat zelf klussen niet alleen geld uitspaart. Je eigen fiets repareren geeft voldoening. Bovendien is het heerlijk ontspannend om na een dag hard studeren een beetje te klooien met dat stuk ijzer. Na een tijdje is dat trouwens geen stuk ijzer meer, maar je trouwe stalen ros waar je de mooiste tijd van je leven op doorbrengt. Als het dievengilde meewerkt tenminste. Ik ben net toe aan fiets nummer zes...
10 S T U D E N T & F I E T S
UK 6 - 1 OKTOBER 2009
Mijn... Fiets! Lydia da Silva, 21, derdejaars economie “Mijn fiets is een soort van Frankensteinmonster. Ik heb hem laten samenstellen uit verschillende delen die ik heb gevonden in de eerste paar maanden dat ik in Groningen woonde. Het begon met een frame zonder voorwiel en zadel. Ik vond het onder een bruggetje in de buurt van Vinkhuizen. Een vriend van me, die toen met me meeliep, wees me erop dat hij de fiets wel kon maken. Ik moest alleen een zadel en een voorwiel vinden. Het voorwiel bleek problematisch. Toen ik de moed opgaf en die ene vriend van me belde om hem te vertellen dat ik toch maar een fiets ging kopen, zei hij dat hij net een voorwiel voor me had gevonden. Hij heeft zich aan zijn woord gehouden en de fiets voor me opgeknapt en opnieuw geverfd.”
Ronald van der Berg, 19, tweedejaars rechten “Het tofste aan mijn fiets vind ik de bel. Deze bel heeft namelijk een heel vrolijk en oprecht geluid. Het is een soort van mini-kerkklok. Wanneer ik aan het rondfietsen ben door een drukke straat en ik luid mijn mini-Martinitoren, dan kijken mensen altijd heel verbaasd achterom. Misschien ook wel leuk om te vertellen dat ik deze bel van mijn vaders strandfiets heb gejat.”
Jarno den Hoogen, 26, vijfdejaars psychologie “Ik heb een omafiets en ben daar zeer blij mee. Vroeger had ik altijd een herenfiets, met zo’n stang en zo. Daar had ik zo’n hekel aan. Mijn ouders wilden helaas geen andere fiets voor me kopen, dus heb ik tot aan mijn derde jaar op deze gereden. Toen op een ochtend was hij weg. Ik was waarschijnlijk vergeten het ding op slot te zetten. Nou ja, ik vond het niet erg dat ik hem kwijt was. Via de gemeente heb ik toen een nieuwe uitgezocht. Het was een soort van droom die uitkwam, deze omafiets.”
Anne-Christien Vermeulen, 21, derdejaars IB/IO “Het is misschien niet heel interessant hoor, maar deze fiets heb ik al tien jaar. Hij is een keer bijna gestolen. Een vriendin van me kwam later bij het cafétje waar we afgesproken hadden en zei heel opgefokt dat ze net een junk aan een fiets had zien rommelen. Ze had hem herkend, omdat ze bij hem haar eigen fiets had gekocht. Grappig wel. Toen hebben we wat gedronken en zijn naar buiten gegaan. Ik pakte mijn fiets en zij begon heel hard te lachen. Het bleek dat ze de junk bij mijn fiets had verjaagd.”
Andreas Flusmann, 22, tweedejaars American studies “Ik heb deze fiets geleend van mijn vriendin. Zelf heb ik geen fiets. Ik heb er wel drie gehad in mijn eerste jaar, alleen zijn ze allemaal gestolen. Op een gegeven moment ben ik maar gaan lopen. Het is dat ik me verslapen heb nu, anders was ik ook gewoon te voet gekomen.”
Fotograaf Reyer Boxem ging de stad in en zag overal Chinese studenten, op kleine fietsen.
Wat je moet w | g e ta lle n | 18 miljoen fietsen, 800.000 diefstallen, 140 calorieën per gefietst kwartier... Er zijn heel wat feiten te melden over fietsen. Een greep. Door tjerk notten
Weetje 1 In Groningen zijn een hoop fietsen. Hoeveel precies, is niet bekend. Een schatting maken kan wel. Volgens de Fietsersbond staan er in heel Nederland met 16 miljoen inwoners in totaal 18 miljoen stalen rossen. Dat zijn er
gemiddeld zo’n 1,125 per persoon. Mocht Groningen een normale fietsstad zijn, dan staan er al gauw meer dan 200.000 fietsen in de stad. Dát zie je dus op zaterdag.
maandelijks in de hele binnenstad van ongeveer 120 fietswrakken het slot doorgezaagd. Van Heijst: “Deze hopeloze gevallen eindigen direct op de schroothoop.”
Weetje 2
Weetje 3
Een grote hoeveelheid fietsen staat in de omgeving van het station: 9300 stuks. Zo’n 4650 daarvan staan gestald in het ‘balkon’, vertelt Tim van Heijst van de Milieudienst. Het is dezelfde dienst die op deze plek wekelijks tussen de 120 en 150 fout gestalde fietsen weghaalt en naar het depot in Vinkhuizen brengt. Daarnaast wordt er
De Fietsersbond waarschuwt ook: de meeste fietsen worden gejat in de eigen woonwijk (20 procent). Andere gevarenzones zijn het stadscentrum (20 procent), het station (18,5 procent) en het sportcomplex (4,5 procent). In Groningen werd in 2008 3021 keer aangifte gedaan van diefstal. Hiervan werden 126
zaken opgelost. In 2007 ontving de politie 3189 aangiftes. Hiervan werden 174 zaken opgelost.
Weetje 4 Is je fiets verdwenen en weet de Milieudienst van niks? Dat kan. Jaarlijks worden er in heel Nederland 800.000 fietsen gestolen. Dat betekent elke 39 seconde één.
Weetje 5 Onder studenten en medewerkers wordt er natuurlijk een hoop afgefietst.
S T U D E N T & F I E T S 11
UK 6 - 1 OKTOBER 2009
weten over fietsen Weetje 6 Bij het UMCG aan de Antonius Deusinglaan komen iedere ochtend zoveel studenten aangefietst dat er zeven regelaars nodig zijn het fietsverkeer in goede banen te leiden. Omdat er niet gefietst mag worden in de vorig jaar geopende stallingskelder (ruimte voor 1500 fietsen) geven ze
onder meer aan waar afgestapt moet worden. En wee diegene die de fiets alsnog tegen het hek aan de straatkant parkeert. Die riskeert een extra slot om de fiets te krijgen. “Je moet ze wel een beetje opvoeden”, zegt een streng kijkende ‘verkeersagent’. “Het liefst fietsen ze de collegezaal in. Er is plek zat, maar je kunt niet allemaal vooraan parkeren.”
Weetje 7 Kampioen onder de fietsers aan de universiteit is Chris Coolsma, docent bestuurskunde. Vrijwel dagelijks fietst Coolsma van zijn huis in Roden naar zijn werk. Heen en
terug is dat 32 kilometer. En dat al 26 jaar lang. Maar liefst 112.474 kilometer legde hij tot nu toe af. Dit werd keurig bijgehouden door zijn fietscomputer. “Ik heb zeker al veel autoritten uitgespaard”, zegt hij nuchter.
Weetje 8 Als je fiets niet wordt gejat of meegenomen door de Milieudienst en je veilig door het verkeer weet te komen – zelfs op zaterdag – is fietsen natuurlijk ook heel gezond. Per kwartier verbruikt een gemiddelde fietser zo’n 140 calorieën. Een patat-met raak je dan in 43 minuten kwijt.
Elke club een eigen kleur
1
Door simon beijer Studenten houden ervan hun fietsen een kleurtje te geven. Grijs, zwart of roestkleur is saai. Bovendien: zo herken je je fiets nog eens tussen de honderden andere voor de UB of in de fietsenstalling van het station. Hoewel? Veel studenten geven hun fiets niet zomaar een kleurtje, maar gebruiken de kleur(en) van een vereniging waar ze lid van zijn. Gysbert van der Heide, lid van studentenvoetbalvereniging The Knickerbockers heeft bijvoorbeeld zijn fiets laten spuiten bij zijn club. “Een commissie regelt bij ons dat je elk jaar een keer je fiets kunt laten verven. Als zij het voor je willen doen, vind ik dat prima en tientallen leden met mij.” Ook studentenvereniging Albertus Magnus maakt werk van het spuiten van studentenfietsen. De vereniging hanteert zelfs verschillende kleuren voor verschillende jaren. Tijdens de introductie moeten alle nieuwelingen hun fiets in verenigingsstijl spuiten. Vice-preses Anne-Marie Noten: “De KEI-week en de introductie hebben bij ons elk jaar een thema, daar kiezen we dan kleuren bij. Dit jaar was het thema ‘All-In’, waardoor nu alle eerstejaars (354 man) op een fiets met de kleuren van het thema rondrijden.” Bij welke verenigingen horen de volgende foto’s? De juiste antwoorden zijn ondersteboven te lezen.
2
3
4
1 - Unitas / Mayday; 2 - Veracles; 3 - Albertus; 4 - Aegir
Overdag staan ongeveer 600 fietsen op het Broerplein voor het Academiegebouw en de UB (tijdens de huidige werkzaamheden). Die zijn ’s avonds allemaal weer verdwenen, op een stuk of 10 na.
12 O P I N I E
UK 6 - 1 OKTOBER 2009
Commentaar Harmonie?
‘Harmoniemodel’ is ongepast
Door jan blaauw
Het college van bestuur van de RUG neemt de laatste tijd vergaande besluiten, zonder de universiteitsraad daarin te kennen. De berichten over het bindend studieadvies zijn voor studentenfractie SOG de druppel. Ze vroegen in de u-raad “in hoeverre schat het college het harmoniemodel nog op waarde?”
Verkeert de universitaire medezeggenschap in een crisis omdat het universiteitsbestuur in belangrijke zaken het ‘parlement’ van de RUG negeert? Of om het meer popie jopie te stellen: staat de dictatuur op punt van uitbreken aan de RUG? De stemming in de u-raad zelf doet vermoeden dat er wel iets ernstigs aan de hand is. Studentenpartij SOG gebruikt harde taal als het de stijl beschrijft van het nieuwe college van bestuur onder leiding van Sibrand Poppema. De overige partijen delen tenminste in een deel van de zorgen. Maar heeft de SOG gelijk? Evident is dat dit RUG-bestuur graag daadkracht wil uitstralen en dat Poppema de invloed van de beroepsbestuurders al heeft vergroot ten koste van de medezeggenschap. Bij het bindend studieadvies gaat het RUG-bestuur inderdaad zo voortvarend te werk dat het lijkt alsof niets de invoering van een 45-punts bsa in 2010 kan stoppen. En toch is dat wat de u-raad moet doen als zij dat beter vindt voor de RUG. Want dat is immers haar rol in het systeem. Met hoeveel harmonie dat gebeurt, is minder belangrijk. Geeft het bestuur gas, dan moet de u-raad dat ook maar doen. Het bestuur Poppema kan pas na de discussie met de raad in oktober echt worden beoordeeld op de belofte dat medezeggenschap wel degelijk serieus wordt genomen. Dat informatie vroeg in de krant komt is ondertussen niet per se slecht. Laat staan ongewoon. Langer blijven in Afghanistan? Notulen van het kabinetsberaad? Het haalt de krant. Regeerkracht en een werkelijk open debat sluiten elkaar niet uit.
Reacties Zwanger (3) Saskia Wiegant-Plass heeft mij verkeerd begrepen, maar met haar reactie (UK 4, 17 september) op mijn artikel ‘Zwangere meer gelijk dan anderen’ ben ik het eens. Ook ik vind dat op regels in een OER best een uitzondering gemaakt mag worden voor groepen of individuen. Dat heb ik niet ‘wereldvreemd’ genoemd! Wel dat de Commissie Gelijke Behandeling zwangere vrouwen apart wil behandelen van andere benadeelden en alleen voor deze categorie een recht op uitzondering wil laten vastleggen in zo’n OER. Dat doet de CGB op basis van de AWGB, die onderscheid op grond van bijv. geslacht en nationaliteit verbiedt. Dat is de reden waarom ik zwangere vrouwen vergeleek met buitenlanders en mensen met prostaatproblemen (mannen dus), want zij worden evenzeer door die AWGB beschermd. Zieke of functiebeperkte studenten vallen niet onder de bescherming van de AWGB, maar dat wil natuurlijk niet zeggen dat ik zou vinden dat zij geen bescherming mogen genieten. Niet ik, maar de CGB maakt het onderscheid tussen zwangere en zieke of functiebeperkte studenten en eist dat de uitzondering voor zwangere studenten expliciet als recht wordt vastgelegd. Han Warmelink uhd staatsrecht
Naar aanleiding van de berichten die tot ons zijn gekomen in de afgelopen weken, moeten wij constateren dat het college van bestuur het niet al te nauw neemt met ons informatierecht. Dit terwijl we in de afgelopen weken herhaaldelijk hebben uitgesproken dat we relevante informatie middels officiële kanalen wensen te ontvangen en niet via de pers. Wij wensen discussies in de raad te voeren en nergens anders. Niet op een discussieavond van een politieke
jongerenpartij, en al helemaal niet in de UK. We weten allemaal dat dit een niet op zichzelf staand incident is. Blijkbaar is dit de wijze waarop het college invulling denkt te gaan geven aan de informatievoorziening richting medezeggenschap en we vragen ons af hoe dit nieuwe model het cvb bevalt? Is er ook al een nieuwe naam bedacht? Want ‘harmoniemodel’ is duidelijk niet gepast. Een van de belangrijkste punten in het harmoniemodel was de goede en tijdige informatievoorziening en ruimte voor discussie. We werden niet, zoals nu, voor voldongen feiten geplaatst en gedwongen mee te denken in de marge. In twee woorden, wederzijds vertrouwen. We hoeven het cvb er niet aan te herinneren dat het harmoniemodel iets is waar we ooit trots op waren in Groningen, en zelfs om geroemd
werden. Men neme het meest recente lustrumboek. Wij quoteren: “Dit Groninger harmoniemodel kreeg landelijk bekendheid. Het werd binnen andere universiteiten ook uitgeprobeerd maar bleek vanwege vergaand gepolariseerde verhoudingen niet toepasbaar. Studenten zijn binnen de universiteit – het begrip ‘universitas’ veronderstelt immers een gemeenschappelijk belang van studenten en docenten – volwaardige reisgenoten bij de zoektocht naar kennis. Het harmoniemodel is springlevend. Binnen de grenzen van de wet neemt iedereen elkaar ernstig, vanuit het besef dat verantwoordelijkheid het best gedijt als zij breed wordt gedeeld.” Een frase waar wij als universiteitsraad ons nog steeds erg in kunnen vinden. Het college bezigt de woorden ‘voortschrijdend inzicht’ met regelmaat, en we zijn benieuwd
of het opgeven van constructieve medezeggenschap hier ook onder valt en wat het inzicht is wat hieraan ten grondslag ligt. Het kan best zijn dat het college van mening is dat ‘vergaand gepolariseerde verhoudingen’ wenselijk zijn in het besturen van een universiteit, maar we zouden graag de overwegingen daarachter horen. Kortom: de SOG vindt het een kwalijke zaak dat het cvb een volstrekt niet constructieve manier van informatievoorziening bezigt, de raad voor voldongen feiten plaatst en het harmoniemodel in twijfel lijkt te trekken. In hoeverre schat het cvb het harmoniemodel nog op waarde?
Dit is een bewerkte versie van de rede die Jolien Geerdink als fractievoorzitter SOG in de u-raad hield op 24 september
Bsa is een veel te makkelijk middel Het college van bestuur wil in 2010 een bindend studieadvies invoeren aan de hele RUG. Maar of het werkt, weet niemand. Laten we eerst de feiten op orde hebben en de invoering uitstellen, zegt Dennis Wiersma. Waarom moeilijk doen als het makkelijk kan? Dat zal het cvb onder aanvoering van collegevoorzitter Poppema gedacht hebben bij de keuze voor het invoeren van een negatief bindend studie advies (bsa) per 2010. Want ja, een bsa is wel erg makkelijk om onder studenten uit te komen die wat meer begeleiding nodig hebben. Zeker als je te maken hebt met een grote toestroom. Beter de beste studenten over te houden dan iedereen een eerlijke kans geven om aan te haken. Of toch niet? In ieder geval lijkt het een behoor-
Willemen
lijke snelle invoer te worden. Zeker als je dit afzet tegen de woede van de (studentgeleding van de) universiteitsraad, het al niet te hoge onderwijspeil aan de RUG en het gebrek aan empirisch bewijs voor de werking van een bsa. Vooral het laatste is interessant. Het is namelijk de vraag of een bsa de beste manier is om studenten op de juiste plaats te krijgen. Als er sprake is van hoogwaardig en uitdagend onderwijs, waarbij veel betrokkenheid van de student bij zijn studie wordt gevraagd en er sprake is van intensieve studiebegeleiding, intake- en exitgesprekken, en een gedegen mentorsysteem, dan zijn in mijn ogen de voorwaarden geschapen voor een gezonde zelfselectie. En akkoord, als onder die voorwaarden er een bsa is als sluitstuk om de rottel appel te verwijderen vind ik
dat prima. Maar helaas is deze situatie er nog bij lange na niet. Thom Palstra (UK 5) zegt het juist: “Een bsa betekent ook verandering van het curriculum en meer begeleiding. Daar zijn we niet klaar voor.” En dus gaat het Poppema maar om een ding: de rendementen. Het is jammer dat het het college niet wenst te wachten op het rapport van de onderwijsinspectie over de werking van een bsa. Dit rapport verschijnt in december en is door toedoen van de Landelijke Studenten Vakbond en vele klachten van studenten opgestart. Het verdient aanbeveling dit serieus te nemen en af te wachten. Ook omdat uit een evaluatie van een pilot op de Vrije Universiteit Amsterdam (sociale wetenschappen, met bsa op 42 punten sinds 2005) blijkt
dat het aantal studenten dat in drie of vier jaar een bachelor haalt niet is toegenomen. Mijn advies is dan ook te wachten op het rapport en een eventuele invoering uit te stellen tot 2011. Dit besluit hebben instellingen als de Radboud Universiteit in Nijmegen en de Vrije Universiteit in Amsterdam ook genomen. Ook hier speelt het instellingsbreed invoeren van een bsa, maar kiest men ervoor om te wachten op de feiten en nu te spreken over de randvoorwaarden waaronder een bsa acceptabel is. En dat kan heel concreet, dwing het cvb tot afspraken waarbij begeleiding, uitdaging en kwaliteit van het onderwijs voorop gaan.
Dennis Wiersma is student sociologie en vicevoorzitter van de Landelijke Studentenvakbond LSVb
@ U K 13
UK 6 - 1 OKTOBER 2009
Tjak
Ana
Lokale wedstrijd om de luie trui | r e p o r tag e | Ook behoefte aan tips over lekkere maaltijden? Zo’n goeie tjak op je bord? In deze rubriek kijkt de UK tijdens het koken mee in Groningse studentenkeukens. Deze week maakt student IO/IB Maarten Mensink zijn nieuwste uitvingding: kip in spek met brie. Smakelijk! Door lieke van Den krommen acker
“Mijn huisgenoten eten ook mee, want we delen alles hier in huis. Dus ook de UK.” Vrolijk gaat IO/IBstudent Maarten Mensink (25) voor op de trap, die uitkomt op de donkere eerste verdieping van het grote pand aan de rand van de Schildersbuurt. Aan de leuning is een stoellift bevestigd. Op de grond liggen wijnrode, ouderwetse vloerkleden en met bruin hout omlijste, statige portretten sieren de wanden. Een massieve, staande klok wijst naar vroeger tijden. Alles ruikt er naar geschiedenis. “Hier woonde vroeger de huisbaas, samen met zijn zus. Beiden zijn in de tachtig”, vertelt Maarten. “Sinds zij is overleden, verhuurt hij de tweede etage aan studenten. Maar hier is alles zoals het was. Hij heeft zelfs nog ondergedoken gezeten in een van de kasten boven.” Samen met middelbare schoolvrienden Thijs de Putter (24) en Andries Steehouder (25) bewoont Maarten de tweede etage, die geheel in stijl is voorzien van houten balken, drie kleine keukens met granieten aanrechtbladen en overal hoeken, gaten en kiertjes, waar be-
Phnom Penh
Kip in spek met brie (4 pers.) (gerookt) ontbijspek 2 stukken brie kipkruiden peper zout Bestrooi de kipfilets met kipkruiden, wikkel ze in ontbijtspek en verwarm ze een half uur in een voorverwarmde oven. Beleg ze hierna met brie, leg ze opnieuw in de oven en wacht tot de kaas gesmolten is. Naar smaak zout en peper toevoegen. Lekker met gebakken aardappels en tomatensalade. halve veel gezelligheid in de winter kou en wind doorheen gieren. “Ga zitten”, vervolgt Maarten, “dan ga ik op zoek naar een ovenschaal. We eten mijn nieuwste uitvinding, echt een aanrader.” Op het barretje, dat tussen Thijs’ woonkamer en zijn ‘gezamenlijke’ keuken is gebouwd, liggen vier kipfilets, gerold in spek. “Dré, let jij op de aardappeltjes? En doe jij de salade, Thijs? Dan maak ik de toastjes.” Zorgvuldig voert Maarten vanavond de huishouding aan, terwijl de ene na de andere vermakelijke anekdote voorbij komt. Vooral het rijtje sportieve wapenfeiten is indrukwekkend. Zo staat de keer dat
Maarten Mensink (links) met huisgenoot hij met zijn roeiteam een wedstrijd van honderd kilometer roeide, de student nog helder voor de geest. “We wilden laten zien dat wedstrijdroeien helemaal niet zo cool is. Die lui roeien altijd maar twee kilometer of zo.” Het geintje leverde twee handen vol blaren op. Deze zomer leidde Maartens voorliefde voor wielrennen tot een alternatieve en wel zeer lokale wielerwedstrijd; de strijd om de luie trui, georganiseerd in het kader van de Tour de France. Maarten: “Voor de
Foto Reyer Boxem
grap bedachten we de luie trui, in plaats van de bolletjes- of gele trui.” Doel: een dag lang zo roerloos mogelijk de Tour kijken. Uiteindelijk ging een vriend er met de winst (en een van Maartens truien) vandoor. “Haha, ik moest de hele tijd opstaan om de deur open te doen voor vrienden die kwamen kijken.” Gelukkig houdt zijn ambitie niet op bij de luie trui. “Ik wil nog wel een keer meedoen aan een triatlon. Schrijf je dat ook even op, dat je aan tafel zit met een potentiële triatlonwinnaar?”
Mijn... Plant!
“Waarom doen mensen zichzelf zoiets aan?” fluisterden mijn ouders steevast, wanneer vrienden een reis gingen maken naar Indonesië, Thailand of Cuba. Nee, dan wij. In een ingedeukte Opel Kadett reden we elke zomer naar hetzelfde vakantiehuisje in Zeeland. Tot mijn zestiende ben ik nooit ten zuiden van België geweest. Deze herinneringen kwamen boven toen ik solliciteerde voor een stage bij het Cambodja-tribunaal. Dat is niet gevestigd in Den Haag, zoals je zou hopen, maar in Phnom Penh. In een folder van het Britse consulaat, dat daar ook onze belangen behartigt, las ik dat bij overlijden in Cambodja het lichaam binnen 24 uur geclaimd moet worden. Anders volgt een crematie “volgens lokale gewoontes langs de kant van de weg”. Toen wist ik zeker: hier wil ik wonen. Het Cambodja-tribunaal is prestigieus en mijn kennis van internationaal recht afwezig. Toch werd ik uitgenodigd voor een interview. Dat ging prima, tot ze vroegen: “Vertel eens, wie zijn eigenlijk de aangeklaagden bij dit tribunaal?” En dat wist ik niet. Zij blijken te heten Ieng Sary, Ieng Thirith, Kang Kek Iew, Khieu Samphan en Nuon Chea. Ik kan snel googlen, maar niet zó snel. Dus werd ik vriendelijk bedankt. Mijn ouders reageerden verbijsterd. “Was jij dan niet de enige die zich wil laten verkrachten in Indochina?”
Ana van Es is bijna klaar met haar studie rechten. Ondertussen gaat ze op zoek naar een baan.
Sudoku
Nienke Schoonmaker (21), derdejaars American studies “Ik kreeg deze plant toen ik geslaagd was voor mijn eindexamen. Nou ja, wat je nu ziet is eigenlijk een zijtakje dat ik twee jaar geleden van de originele plant heb afgebroken. Hij groeide namelijk supersnel en al gauw moest ik hem van mijn bureau afhalen en ergens anders neerzetten. Daar had ik toen geen ruimte voor en heb hem weer mee naar thuis-thuis genomen. Toch miste ik iets groens. Ik heb toen een takje afgebroken en opnieuw gepoot. Voila, de nieuwe plant. Ik noem de plant Eva, omdat ze net als in het verhaal uit Adam is geboren. Maar het ziet er naar uit dat Eva binnenkort ook naar thuis-thuis moet, of gewoon een goede snoeibeurt kan gebruiken.”
In de rubriek ‘Mijn...’ vertellen UK-lezers over hun bijzondere relatie met mensen of bepaalde voorwerpen: van tentzakken, piercings en fietsen tot boeken, voeten of pukkels. Ook iets te vertellen? Mail het uk@rug.nl
De oplossing van de sudoku staat op http://www.universiteitskrant.nl
14 C U L T U U R
UK 6 - 1 OKTOBER 2009
Laat die appels los | v o o r a f | Kunstenaars spelen met licht en ruimte op de internationale beeldende kunstmanifestatie Chromodomo. Op allerlei plekken in de stad hangt ‘voorstellingloze kunst’. “Maar mensen willen er toch iets in zien.” Door lieke van den krommen acker
Geen rode loper, maar een in aluminiumfolie verpakte trap wacht bezoekers van Chromodomo in het voormalige Natuurmuseum, tegenwoordig een werkplaats van Academie Minerva. Kunstenaar Jan Scheerhoorn is de man achter de oogverblindende entree. De klus nam bijna zes weken in beslag. En dat zie je. Geen centimeter steen − van de trap noch de hal − is meer te zien. Het zilverwerk doet voorbijgangers stilstaan, eraan voelen, foto’s maken of er gewoon even op zitten. “’s Avonds, als er licht van de lampen buiten op schijnt, licht het nog meer op en lijkt de trap goudkleurig”, zegt Jacob van der Veen, een van de samenstellers van de manifestatie en programmeur van stichting Kunstruimte 09. De stichting organiseert het project in het kader van het opdrachtenbeleid van de Kunstraad Groningen, samen met Wall House #2. Er zijn bovendien nog meer tentoonstellingen te zien: in het station, op de kunstacademie en in de panden van Kunstruimte 09 en het Wall House zelf. Een speciale wandelroute verbindt de locaties. Een van de meest opvallende creaties in het Natuurmuseum is dat van Amsterdammers Jan van der Ploeg en Willum Geerts. Met hoge kwaliteit muurverf schilderden de mannen zogenaamde grips – naar de vorm van een handvat uit een kartonnen doos – op twee grote wan-
Cultuur tips n Dat country meer te bie den heeft dan huilende cow boys en Dolly Parton bewijst Take Root al jaren. Het muziekfestival biedt een al tijd interessante en origine le dwarsdoorsnee van alles wat country, blues en folk te bieden hebben. 3 oktober, De Oosterpoort, aanvang 16.00. n Volgende week gaat De Helaasheid Der Dingen in première, een Belgi sche film over tiener Gunther die zich wil losmaken van zijn feestende, zuipende en naaktfietsende familie. Het verhaal is gebaseerd op de se miautobiografische roman van Dimitri Verhulst en de Belgische inzending voor de Oscars. Vanaf 8 oktober in Images. n Tegenwoordig willen veel mensen hun lichaam ver beteren.Vooruitgang of een slechte zaak? Filosofe Jenny Slatman laat morgen avond haar licht over deze kwestie schijnen. Zij toont aan dat cosmetische chirur gie direct met ons welzijn is verbonden. USVA, 20.30 uur.
Jan van der Ploeg, wall painting no.268, grip, 2009 den. Zwarte gordijnen aan weerszijden van de muren verduisteren de ruimte. Begeleid door een levendige licht- en geluidschoreografie, nemen de figuren allerlei kleuren aan. Pas aan het eind wordt duidelijk wat de oorspronkelijke schakering is. Licht, kleur en ruimte, dat is waar het om draait bij Chromodomo. Niet de betekenis áchter een kunstwerk is belangrijk; deze zit hem in vorm, materiaal en compositie. Het is de kern van conceptuele en fun-
damentele kunst, legt Van der Veen uit. “Je moet ervoor openstaan, dan krijgt het betekenis voor je.” In het lichte huiskamerachtige, monumentaal aandoende pand van Kunstruimte 09 hangt een tiental, kleine vierkante schilderijen van Tomas Rajlich, allemaal in een andere tint. Ook Rajlich heeft sterk rekening gehouden met wisselende lichtinval, die de met parelmoer vermengde verf een glinsterend effect geeft. Een typisch voorbeeld
van ‘voorstellingloze kunst’. Hoewel dat ook de lading niet dekt. “Want iedere kunstuiting stelt wat voor natuurlijk.” Dat is dan ook vaak waar mensen naar zoeken. “Ze willen er toch iets in zien, een raam bijvoorbeeld. Of een velletje papier. Maar dat soort dingen moet je loslaten. Er staan geen appeltjes, peertjes of gezichtjes op deze doeken. ” Hij loopt naar een andere aangrenzende kamer, waar weer een ander
kleurenspel van geschilderde houten blokjes aan de muren is bevestigd. De verzameling is een greep uit een oneindige hoeveelheid, vervaardigd door Rom Gaastra. “We hebben nog dozen vol. Er zijn er geen twee hetzelfde.” Niet iedereen herkent echter meteen dat het om houten handgemaakte elementen gaat. “Sommige mensen zien er uitgevouwen kartonnen doosjes in. Nou, dat kan.” Van der Veen lacht. “Maar dat is het niet.”
Awkward I fluistert zachtjes in je oren | r e c e n s i e | Awkward I begon een paar jaar geleden met het maken van ingetogen luisterliedjes in zijn huiskamer. Nu is er dan zijn eerste album. Als een troostende arm om je schouder. Door bart breman De oer-Hollands genaamde Djurre de Haan is bekend als bassist van Alamo Race Track. Maar de inmiddels vanuit Amsterdam opererende Groninger heeft ook zijn eigen pro-
ject. Als Awkward I begon hij enkele jaren geleden met het opnemen van luisterliedjes in zijn huiskamer. Enkele veelbelovende ep’s deden de mensen van het typisch Nederlandse platenlabel Excelsior opkijken. Zij stelden hem in staat om met een volledig album te komen. Op debuutplaat I Really Should Whisper gaat De Haan verder met waarmee hij thuis begon: ingetogen liedjes maken met een aangenaam krakkemikkig geluid. Je krijgt het idee dat De Haan en consorten de
nummers uit de losse pols hebben ingespeeld. De overheersend droevige liedjes krijgen juist hierdoor het ongedwongen karakter dat de plaat zijn charme geeft. Die liedjes zelf steken opvallend goed in elkaar. De Haan is gegroeid als songwriter en heeft een goed oog voor mooie en pakkende melodieën. De vrolijk rammelende single Rock Stars is een catchy nummer dat maar in je hoofd blijft rondspoken. De Haan kleedt zijn ingetogen muziek smaakvol aan met mandoli-
nes, strijkers en zelfs een zingende zaag. Als tegenwicht voor zijn wat iele zang duiken er her en der vrouwenstemmen op. Het levert een gevarieerd album op met ontroerend mooie liedjes zoals het lieflijke Sea Life, dat wordt gedragen door mooi cellospel. I Really Should Whisper is een plaatje om te draaien met de gordijnen dicht en de verwarming hoog. Awkward I slaat een troostende arm om je schouder en fluistert zachtjes in je oren dat het goedkomt.
Bach, zijn zoon en hobbyist Frederik de Grote... | v o o r a f | Muziekensemble Musica Amphion wil luisteraars meevoeren naar de barok. Volgende week spelen ze een concert dat hád kunnen plaatsvinden op het slot van Frederik de Grote. Door michel dijkstra “Authentieke uitvoeringen van barokmuziek werken verfrissend. Ze leren je om op een nieuwe manier naar bekende stukken te luisteren.” Producent Pieter van Nes vertelt over zijn ensemble Musica Amphion. “Met ons ensemble proberen we
zo authentiek mogelijk te spelen. We willen de luisteraar meevoeren naar de geest van de barok.” Musica Amphion strijkt woensdag 7 oktober neer in de Groningse Oosterpoort. Op de lessenaar liggen werken van Bach en zijn tweede zoon Carl Philipp Emanuel, maar ook van koning Frederik de Grote (1712-1786). Van Nes: “Ons programma vormt een fictief concert dat plaats had kunnen vinden in Frederiks slot Sans Souci. De Pruisische koning was muziekliefhebber en nodigde bekende componisten, waaronder Bach en zijn zoon,
uit, om aan zijn hof te musiceren.” Tussen Bach en Frederik boterde het niet altijd even goed. Zo legde de koning Bachs meesterwerk Musikalisches Opfer in zijn bibliotheek zonder het ooit uit te voeren. Carl Philipp Emanuel verging het nog slechter dan zijn vader. Frederik de Grote betaalde hem een hongerloontje en vond weinig aan zijn composities. Van Nes: “Het leek ons spannend om een concert te maken waarin deze muziek juist wel tot zijn recht komt.” Volgens Van Nes bestaat er ook een spanningsveld tussen de stij-
len van Bach en zijn zoon: “Bach schreef in een statige barokke stijl terwijl Carl Philipp Emanuel juist meer naar romantische expressie van gevoelens neigde.” Tussen deze twee uitersten speelt ensemble Musica Amphion een werk van hobbycomponist Frederik zelf. Over het niveau van diens werk laat Van Nes zich niet uit: “Of ‘De Grote’ zich als componist met Bach en zoon kan meten, mag het publiek uitmaken.’
Musica Amphion Ensemble, De Oosterpoort, 7 oktober 2009, meer info: www.musica-amphion.nl
Openstaande vacatures
Nieuwe vacatures
Promovendus Orthopedagogiek Diagnostiek jonge kinderen met beperkingen
Apothekersassistent of Farmaceutisch Consulent
1,0 fte | Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen
0,5 fte of 0,4 fte | Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen
PhD positions Censorship of Archives (1945-2010) and Censorship of History Textbooks (1945-2010)
Tenure Track (Assistant Professor) Microbial Membrane Biology
2,0 fte | Faculty of Arts
Nadere informatie over deze vacatures vindt u op: www.rug.nl
Postdoc Legal Cases on Posthumous Privacy and Reputation (1980-2010)
De RUG biedt speciaal aan meeverhuizende werkende partners van nieuwe medewerkers goede loopbaanfaciliteiten.
1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences
De RUG streeft naar een evenwichtig opgebouwd personeelsbestand. Op een aantal terreinen zijn vrouwen nog ondervertegenwoordigd. Daarom worden zij vooral uitgenodigd te solliciteren.
0,75 fte | Faculty of Arts
werken aan de grenzen van het weten
schildersbedrijf glas service
poelman
b.v.
Antillenstraat 11-13 9714 JT Groningen Telefoon 050-5710150 poelman@poelmanbv.nl
50%korting korting op Studenten Studenten nu nu50% op ++gratis gratis66dvd-box dvd-box dede Volkskrant Volkskrant Buurman Buurman&&Buurman Buurman Ben jeBen uitwonend je uitwonend student student en niet en niet ouder ouder dan dan 2727jaar, jaar,dan danbetaal betaal je slechts je slechts € 13,45 € 13,45 per per maand maand voor voor een een Volkskrant-abonnement. Volkskrant-abonnement. MeerMeer informatie: informatie: volkskrant.nl/studenten. volkskrant.nl/studenten.
www. proefschriften.nl
www.phd-thesis.nl
actiet/m loopt 31 oktober De actieDe loopt 31 t/m oktober 2009 2009
Autorijschool P. Quint Jubileum aanbieding vanwege 10 jarig bestaan! 10 rijlessen voor € 300 eerste examen gratis! 0596-617289 / 06-28959297 www.autorijschoolpquint.nl
UKAATJES OPGAVE: * Kantoor: Oude Kijk in’t Jatstr 28 Ma t/m don 9-17 Woe 9-16
* Per Post: Postbus 80 9700 AB Groningen
KOSTEN: €5,- per 20 woorden INLICHTINGEN: Heiny de Ruiter 050-3636699 H.de.Ruiter@rug.nl
Bed &Breakfast N Bed & Breakfast Landhuis Groningen www.landhuis-groningen.nl. Studio’s met badkamer, pantry of kitchenette en in- of exclusief ontbijtbuffet. Keuzes uit o.a. een Engels ontbijt, Champagne ontbijt*), een Brunch*), Vegetarisch ontbijt en een Biologisch ontbijt. De home-made producten zijn inclusief. Prijzen vanaf 60 € per overnachting. (Prijzen opvragen *) Diversen
Personeel gevraagd
N Praktijk voor psychosynthese heeft ruimte voor nieuwe cliënten; info: www. oude-riet-groningen.nl N Vertaiken 1952 1958 Euro BTW Gas Chips Discovery Concorde Stealt Goalkeeper vra /zattegdag bie tou komen te betoalen Eilder Ballema Rath Hoekstraat 38E
N Rechtenstudent (M/V) gezocht! Voor het opdoen van praktijkervaring bij een juridisch adviesbureau voor +/- 20 uur in de week. Leuke baan, goed salaris! Vereiste: vak arbeidsrecht gehaald.Interesse: 050 - 520 77 49 of www.opti-flex.nl Opti-flex Studenten Uitzendbureau
Cursussen
Rij (be) Wijs!
www.albertusrijopleiding.nl
1 t/m 8 oktober 2009
Mededelingen 1
Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers
Algemeen Studium Generale Groningen Arthur Japin – Over liefde in de archieven Het onderzoek voor een historische roman heeft, vanaf het moment dat je op de hoofdpersoon van een nieuwe roman stuit tot het ogenblik waarop je hem of haar aan de wereld toont, veel van een verliefdheid. Deze verandert het schijnbaar saaie speurwerk in een spannende zoektocht. Uiteindelijk zal het beeld van de geliefde, net als in het echte leven, nooit helemaal samenvallen met de werkelijkheid, want de romanschrijver vult de hiaten in de geschiedenis in met zijn eigen verlangens en ervaringen. Hoe creëer je door middel van dit samengaan van feit en fictie nieuwe mogelijkheden? Datum: maandag 5 oktober. Plaats: Academiegebouw. Aanvang 20.00 uur. Kaarten: voor studenten gratis, anders € 2,50. Lucide dromen Dromen hebben vaak iets weg van een bizarre film, waarbij de verhaallijn niet altijd voldoet aan gangbare wetten en verwachtingen. Doordat de input van buiten ontbreekt tijdens de slaap is ons brein eigenlijk aan het hallucineren. Wel kunnen we invloed uitoefenen op deze ‘hallucinatie’, zodra we door hebben dat we dromen. Vanaf dat moment bevinden we ons in een zogenaamde ‘lucide droom’. In de animatiefilm ‘Waking Life’ bevindt de hoofdpersoon zich in een lucide droom, die een aaneenschakeling vormt van beelden, situaties en discussies. Aan de hand van fragmenten uit deze film bespreekt Tim Post het onderzoek naar (lucide) dromen. Ook krijgt het publiek technieken aangereikt om zelf de eerste stappen te kunnen zetten naar luciditeit. Tim Post is assistentonderzoeker instructietechnologie aan de Universiteit Twente. Hij verzorgt daarnaast lezingen en workshops over lucide dromen. Datum: dinsdag 6 oktober. Plaats: Academiegebouw. Aanvang: 20.00 uur. Kaarten: studenten gratis, anders € 2,50. Kenniscafé: Gezond Oud Waarom wordt de een huppelend tachtig en lijkt de ander bij vijftig al uitgeblust? Wat bepaalt of we gezond oud worden? De gemiddelde leeftijd is de laatste vijftig jaar sterk toegenomen en de prognose is zelfs dat in 2025 bijna een kwart van de bevolking in Nederland ouder is dan 65 jaar. Kunnen we invloed uitoefenen op het verouderingsproces? Wat gebeurt er eigenlijk in ons lichaam als we ouder worden? Bart van de Laar spreekt met moleculair bioloog Gerald de Haan over de fundamentele processen van het ouder worden en de invloed van genen en stamcellen, met neuroloog Paul Luiten over de geestelijke gevolgen van ouderdom, zoals dementie, en met Cees van der Schans, lector transparante zorgverlening en betrokken bij het project Healthy Aging, over gezond ouder worden. Datum: donderdag 8 oktober. Plaats: Newscafé, Waagstraat 5. Aanvang 17.00 uur. Toegang gratis. Topbestuurders - Over leiders en volgers Bill Gates (Microsoft), Kleisterlee
> Verzorgd door de UK; eindredactie Heiny de Ruiter, tel. 3636699 > Mededelingen kunnen ingediend worden via www.universiteitskrant.nl > Aanleveren is mogelijk tot uiterlijk maandag 10 uur voor de UK van dezelfde week > De volgende UK verschijnt op 8 oktober 2009 (Philips), Rijkman Groenink (voorheen ABN-AMRO), Van der Hoeven (voorheen Ahold), ze worden of werden beschouwd als topbestuurders, zo niet door anderen dan wel door zichzelf. Dat ze een goede boterham verdienen is algemeen bekend, maar wat doen ze daar precies voor? En hoe zit het met volgelingen? Op grond waarvan zou iemand moeten besluiten dat hij bereid is een ander te volgen? Johan Schaberg over het verschil tussen goede en slechte bestuurders. Schaberg was in 1980 medeoprichter van de Wolters Schaberg Groep, die hij opbouwde tot circa 50 bedrijven en 7000 medewerkers. In 1995 leed hij zelf schipbreuk bij een bedrijf dat té noodlijdend bleek. Hij is momenteel partner van het manage-
DwarsDiep DwarsBoek: Dierenrechten Volgens filosoof Erno Eskens is het zinvol aan dieren rechten toe te kennen. Via dierenrechten kan het lot van het dier verbeterd, ook al ontberen ze de spreekvaardigheid om die rechten op te eisen. Hij wijst op de gestage uitbreiding van de kring van wezens met rechten. Vroeger deden alleen rijke, witte mannen ertoe. Nu hebben vrouwen, armen, zwarten en zelfs kinderen rechten. Het toekennen van rechten aan dieren is simpelweg de volgende stap – niet principieel anders dan vorige stappen. Erno Eskens is schrijver van het boek ‘Democratie voor dieren’. Hij is uitgever en voormalig hoofdredacteur van Filosofie Magazine. Hij gaat in gesprek met twee critici: Dirk Boon, advocaat en voormalig hoogleraar Dier en Recht in Utrecht en RUG-filosoof Hans Harbers. Olv. Menno Gerkema, bioloog aan de RUG. Datum: Zondag 4 oktober. Aanvang: 14.00 uur. Plaats: Het Heerenhuis, Spilsluizen 9. De toegang is gratis. Informatie Debatcentrum DwarsDiep, Oude Boteringestraat 13, tel. (050) 363 54 63 dwarsdiep@rug.nl www.dwarsdiep.nl
oktober Excel Basis – 2 t/m 5 november Programmeren Introductie (VBA) – 2 t/m 12 november (ma en do) Open Leercentrum – 3 november Webplatform voor redacteuren – 3 t/m 4 november Open Leercentrum – 5 november Excel gevorderd – 9 t/m 18 november (ma, wo en vrij) Endnote (UK) – 10 t/m 11 november Word: Correcte teksten schrijven – 10 t/m 24 november (dinsdag) Excel: Keuzemodule – 11 november Office voor Secretariaten – 12 t/m 26 november (donderdag) Open Leercentrum – 12 november Inschrijving RUG-medewerkers en -studenten kunnen zich inschrijven via de website van het CIT of telefonisch bij CIT secretariaat (363 9200). De cursussen worden gegeven in dagdelen; ‘s ochtends van 9:15 tot 12:30 uur of ‘s middags van 13:15 tot 16:30 uur en vinden plaats in de Zernikeborg. Kijk voor meer informatie op de website, bel 363 3232 of e-mail naar onderstaand adres. http://www.rug.nl/cit/onderwijs/ cursusaanbod/ secretariaat-cit@rug.nl Access Met dit databaseprogramma kunnen gegevens eenvoudig opgeslagen en beheerd worden. Daarnaast kunnen snel selecties van gegevens gemaakt worden, voor bijvoorbeeld adresetiketten of rapportages. Door enige uitleg van databasetheorie leer je hoe je een database degelijk op kunt bouwen door het specificeren en maken van gegevenstabellen en relaties tussen tabellen. Tijdens de cursus is ook ruimte voor het opzetten van je eigen database. Studenten: € 50, Medewerkers € 225,Excel Tijdens deze cursus leert u de basisvaardigheden van het werken met een spreadsheet. Het invoeren en opmaken van gegevens, het rekenen met gegevens en het presenteren van gegevens in grafiekvorm is een kleine greep uit de onderwerpen die aan bod komen. Ook leert u werken met verschillende werkbladen, rekenen met ingebouwde functies en het werken met gegevenstabellen. Mocht u concrete vragen hebben, er is voldoende tijd om hulp te krijgen van de docent. Studenten € 42,- Medewerkers € 182,-.
Studeren in het buitenland > Vincent Geers, winnaar van de jury- en de publieksprijs Camaretten 2007. Hij treedt op in het USVA-INTheater op 8 oktober. Agenda > Evenementen, 8 oktober
ment adviesbureau Top Executive Care. Daarnaast is hij columnist bij NRC-Handelsblad. Datum: woensdag 7 oktober. Plaats: Zaal De Brink, Marie KamphuisBorg, Hanzehogeschool, Zernikeplein 23. Aanvang: 15.30 uur. Toegang gratis. Kaarten en informatie Kaarten zijn verkrijgbaar bij: Bureau Studium Generale Groningen, Oude Boteringestraat 13, tel. (050) 363 54 63; RUG-Winkel, Oude Kijk in ’t Jatstraat 39; Boekhandel selexyz scholtens, Guldenstraat 20 studium@rug.nl www.rug.nl/studium
Centrum voor Informatie Technologie COMPUTERCURSUSSEN Excel Basis - 5 t/m 8 oktober Open Leercentrum – 6 oktober Open Leercentrum – 8 oktober Reference Manager (UK) – 12 t/m 13 oktober Access Basis – 12 t/m 16 oktober Excel Mod.: Database/gegevensreeksen en (draai)tabellen – 14 oktober Open Leercentrum – 15 oktober Powerpoint – 26 t/m 28 oktober SPSS (UK) – 26 t/m 29 oktober Publiceren – 26 t/m 29 oktober Word: Keuzemodule – 29 oktober Open Leercentrum – 29
Groningse studenten ontvangen Prins Bernard Cultuurfonds! Vrijdag 3 juli namen ongeveer honderd studenten een beurs van het Prins Bernard Cultuurfonds in ontvangst voor een vervolgopleiding of –onderzoek in het buitenland. Ook 11 Groningse studenten dienden met succes een aanvraag in. Kijk voor meer informatie over deze en andere beurzen op de onderstaande website. www.rug.nl/studereninhetbuitenland
Universitair Onderwijscentrum Groningen Cursussen voor docenten Tot 2 weken voor de start kunt u zich via de website aanmelden voor: Begeleiden van scripties: 28 okt (9:30-13:00); Beoordelen met werkstukken en scripties: 28 okt
Agenda In de AGENDA worden alleen universitaire evenementen opgenomen die voor iedereen toegankelijk zijn. Aankondigingen inleveren uiterlijk vrijdag 12.00 uur voor de week van verschijnen: per fax naar (050) 363 6300 o.v.v. UK-Agenda, per e-mail naar communicatie@rug.nl of per post naar: afdeling Communicatie, UK-Agenda, Postbus 72, 9700 AB Groningen.
PROMOTIES EN ORATIES 5 oktober Promotie: mw. S.A. Eshuis, medische wetenschappen. Titel: Radiotracer imaging in Parkinson’s disease; value of in vivo presynaptic dopaminergic measures in animal models and human disease. Promotores: prof.dr. K.L. Leenders, prof.dr. R.A. Diercx, prof.dr. P.L. Jager. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 13.15 uur. 5 oktober Promotie: P. Toffanin, medische wetenschappen. Titel: Brain economics: housekeeping routines in the brain. Promotores: prof.dr. A. Johnson, prof.dr. R. de Jong, prof.dr. G.J. ter Horst. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 14.45 uur. 5 oktober Promotie: mw. A. Vercammen, medische wetenschappen. Titel: Cognitive and neural processes of auditory-verbal hallucinations in schizophrenia: Evidence from behavioral and neuroimaging experiments. Promotor: prof.dr. A. Aleman. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 16.15 uur. 6 oktober Oratie: prof.dr. W.G.M. Holterman, economie en bedrijfskunde. Titel: Op waarde gewaardeerd: hoe de waarderingsprofessie kan bijdragen aan succesvolle fusies en overnames. Plaats: Aula Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 16.15 uur. 7 oktober Promotie: R.L.M. Schoffelen, medische wetenschappen. Titel: Auditory mechanics of the frog Basilar papilla. Promotor: prof.dr. P. van Dijk. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 13.15 uur. 7 oktober Promotie: J.L.P. Brouwer, medische wetenschappen. Titel: Clinical implications of deficiences of protein S, protein C or antithrombin. Promotor: prof.dr. H.N.G. Kluin-Nelemans. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 14.45 uur. 7 oktober Promotie: mw. B.J. van den Hoofdakker, medische wetenschappen. Titel: Behavioral parent training for children with ADHD. Effectiveness in clinical practice and moderates of treatment response. Promotores: prof.dr. R.B. Minderaa, prof.dr. P.M.G. Emmelkamp. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 16.15 uur. 8 oktober Promotie: mw. K.F.L. Dijk, gedrags- en maatschappijwetenschappen. Titel: To blush, or not to blush. The interpersonal and clinical implications of the blush’s signal value. Promotores: prof.dr. P.J. de Jong, prof.dr. M.L. Peters. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 13.15 uur. 8 oktober Promotie: J.J. Hotho, economie en bedrijfskunde. Titel: Internationalization decisions: the effects of country differences and familiarity perceptions. Promotores: prof.dr. A.M. Sorge, prof.dr. H. van Ees. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 14.45 uur. 8 oktober Promotie: R. Hoekstra, gedrags- en maatschappijwetenschappen. Titel: The use and usability of inferential techniques. Promotores: prof.dr. H.A.L. Kiers, prof.dr. A. Johnson. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 16.15 uur. 9 oktober Promotie: mw. K.A. Schubert, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Breeding on a budget: Fundamental links between energy metabolism and mammalian life history tradeoffs. Promotores: prof.dr. S. Daan, prof.dr. H.A.J. Meijer. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 13.15 uur. 9 oktober Promotie: mw. D. Caramaschi, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: The physiology of aggression: towards understanding violence. Promotor: prof.dr. J.M. Koolhaas. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 14.45 uur. 9 oktober Promotie: mw. K. Troost, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Pacific oysters in Dutch estuaries. Causes of success and consequences for native bivalves. Promotores: prof.dr. W.J. Wolff, prof.dr. E.J. Stamhuis. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 16.15 uur.
(13:30-17:00); Doeltreffend presenteren op colleges en congressen 30 okt & 13 nov (9:00-17:00). Onze brochure ‘Onderwijskundige Professionalisering 2009-2010’ kunt u
via onderstaand email adres aanvragen. Op de website vindt u het cursusaanbod en informatie. A.Huizinga-Walsma@rug.nl www.rug.nl/uocg
1 t/m 8 oktober 2009
Mededelingen 2
Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers Instructional training Lecturers can enrol in a course via our website: Teaching international students, Nov 4 (9:30-16:30); Story telling: Nov 18 & 25 (9:3017:00); Course on testing & assessment, Professional consultation, Individual support & other instructional courses by arrangement: please see our website. You can apply for the Brochure 20092010 via the email address below. A.Huizinga-Walsma@rug.nl www.rug.nl/uocg
Diversen voorlichtingsbijeenkomst stage en studie in Zuid-Afrika Are you interested in a study or internship in South-Africa? If yes, then visit the information meeting of UNSA. UNSA, is a foundation specialised in exchange projects between The Netherlands and South Africa. When: Monday 5 October 2009 10:00 – 10:45 hour (for international students) 10:45 – 11:30 hour (for Dutch students) Where: Zernike, WSN Building, Student plaza, Skibril room Subscription: Send an email to careeroffice.feb@rug.nl with your name and education programme. careeroffice.feb@rug.nl http:www.rug.nl/feb/careeroffice
Faculteiten Algemeen voorlichtingsbijeenkomst stage en studie in Zuid-Afrika A LG E M E E N , D I V E R S E N
Rechtsgeleerdheid A LG E M E E N
Algemene ledenborrel Maandag 5 oktober organiseert de Juridische Faculteitsvereniging Groningen weer een algemene ledenborrel. Vanaf 22.00 uur ben je van harte welkom in Café De Keyzer. jfv@jfvgroningen.nl www.jfvgroningen.nl
Medische wetenschappen A LG E M E E N
M.F.V. Panacea zoekt bestuur 2010!! Ben jij geïnteresseerd in een jaar besturen? Wil je Panacea nog beter leren kennen? En wil je een jaar aan het roer staan van deze prachtige vereniging? Kortom, heb jij zin in een topjaar? Dan zijn wij op zoek naar jou! Solliciteer nu naar een plaats in het bestuur der M.F.V. Panacea 2010. Schrijf vóór 6 oktober 12.00 een sollicitatiebrief en stop deze samen met je CV in het postvakje van Alies Coenders, nummer 277. Vervolgens zul je door de sollicitatiecommissie uitgenodigd worden voor een sollicitatiegesprek. Deze sollicitatiecommissie bestaat uit: - Alies Coenders (h.t. Voorzitter) - Pauline de Jong (h.t. Secretaris tevens Commissaris Onderwijs) - Agatha de Jong (e.t. Commissaris Interne I) - Peter van der Ven (e.t. Voorzitter der IBN Battuta). Wil je meer informatie over de sollicitatieprocedure? Of ben je benieuwd wat een jaar besturen inhoudt en welke functies er zijn? Kijk dan op de website onder documen-
ten. Hier vind je het bestuursdocument met daarin alle voor jou relevante informatie. Dit document is ook op te vragen via het bestuur. Voor verdere vragen, suggesties of klachten kun je terecht bij JeánPaul Posthuma. Hij is de vertrouwenspersoon in deze sollicitatieprocedure. bestuur@panacea.nl www.panacea.nl Machaon organiseert een workshop Euritmie! Euritmie is een bewegingstherapie die uitgaat van de klanken in onze taal. Wil jij meer weten van deze therapie en een leuke ervaring opdoen, kom dan maandag 12 oktober om 19.00 naar de workshop! Kaartverkoop:6 oktober 12.45 -13.30 bij de panaceakar, 7 oktober 12.30 – 13.00 bij de BlZ. Entree:Leden 1 euro, niet-leden 2 euro. Lokatie: OWC UMCG. Meer informatie op www.panacea.nl machaon@panacea.nl
Letteren I N T E R N AT I O N A L E B E T R E K K I N G E N EN REGIOSTUDIES
Algemene Ledenvergadering studievereniging Clio 6 oktober Op 6 oktober zal de beleids ALV van studievereniging Clio plaatsvinden Deze zal aanvangen om 19:00 uur in Café de Keyzer. info@clio.nl www.clio.nl
Economie en Bedrijfskunde ONDERWIJSBALIE
Vergeet je niet in te schrijven voor je tentamens! Inschrijving voor tentamens is verplicht. Je kunt je inschrijven op ProgRESS WWW van 28 september tot en met 18 oktober. Als je je niet op tijd hebt ingeschreven, kun je je na-inschrijven bij de onderwijsbalie tegen betaling van € 15,per tentamen met een maximum van € 50,- en 5 tentamens. Je kunt alleen met PIN betalen. De na-inschrijving loopt van 19 oktober tot en met 3 werkdagen voor het tentamen. Na deze datum is het niet meer mogelijk om je in te schrijven en ben je uitgesloten van deelname aan het tentamen. Wanneer je problemen hebt met je tentameninschrijving, neem dan voor 19 oktober contact op met de onderwijsbalie. De openingstijden van de onderwijsbalie zijn elke werkdag van 10 tot 16 uur. Telefoon 050-3633733. educationdesk.feb@rug.nl www.rug.nl/feb/students Don’t forget to register for your exams! Registering for your exams is compulsory. You can register on ProgRESS WWW from 28 September to 18 October. If you fail to register in time, you can post-register at the education desk on payment of € 15,- per exam with a maximum of € 50,- and 5 exams. Payments can only be made by cash card (PIN), no cash. Post-registration is possible from 19 October. The last possibility for post-registration is on the third working day before the day of the exam. After this date, registration is no longer possible and you will not be allowed to take the exam. If you have problems with your exam registration, please contact the education desk before 19 Oc-
tober. Telephone 050-3633733, email educationdesk.feb@rug.nl. The education desk is open every working day from 10am to 4pm. educationdesk.feb@rug.nl www.rug.nl/feb/students DIVERSEN
Rooster Management Game November Management Game start op vrijdag 13 november 2009 met een introcollege om 09.00 uur en eindigt op donderdag 10 december 2009. De roostervrije dagen zijn op 18, 20, 25, 26 en 27 november en 2 en 9 december. Op donderdag 19 november en 3 en 10 december is een avondprogramma (tot ca. 22.00 uur)
Studenten Studenten Service Centrum (SSC) CENTRALE STUDENTENBALIE(CSB)
Bezoekadres: Uurwerkersgang 10, Groningen Postadres: Postbus 72, 9700 AB Groningen Telefoon: 0503638004 Fax: 050-3634623 Openingstijden: op werkdagen 10.00 – 16.00 uur. Telefonisch bereikbaar: 10.00 – 16.00 uur. www.rug.nl/hoezithet TA L E N T & C A R E E R C E N T E R
Workshop Presenteer jezelf! Veel mensen (de meeste!) zien op tegen het voeren van bijvoorbeeld sollicitatiegesprekken of het houden van presentaties. Dat kan resulteren in zweethanden, een brok in je keel... In deze zeer positieve en actieve workshop ontdek je je eigen kracht en leer je jezelf op een persoonlijke en natuurlijke wijze te presenteren tijdens bijvoorbeeld sollicitatie- of netwerkgesprekken. Donderdag 8 oktober van 13.30 tot 16.30 uur. Kosten € 10,- voor RUG-studenten en pasafgestudeerden. Aanmelden kan via onze website. inf@talentcareercenter.nl www.talentcareercenter.nl
ACLO Studentenwintersport Van 23 t/m 31 januari 2010 organiseert de ACLO samen met andere studentensportraden uit Nederland een groots opgezette Studentenwintersportreis naar Risoul (Frankrijk) voor alle ACLOsporters. Een groot skigebied is gereserveerd voor zo’n 1.000 studenten uit heel Nederland. Deze 9 dagen lang worden er allerlei activiteiten en themafeesten georganiseerd. De kosten voor deze reis zijn € 329,als je je voor 15 oktober inschrijft en € 359,- als je je na 15 oktober inschrijft. vicevoorzitter@aclosport.nl www.studentenwintersport.nl Kaderdag 2009 De Kaderdag vindt dit jaar plaats op donderdag 29 oktober 2009. Over enkele weken tref je hier het programma van de Kaderdag aan! Ook zullen we dan verklappen waar alles plaats gaat vinden. Het belooft in ieder geval een mooie dag te worden met goede sprekers en leerzame workshops. Na deze lezingen en workshops gaan we met alle besturen een hapje eten en vervolgens sluiten we de dag af met een spetterende borrel! Binnenkort zullen alle besturen
een uitnodiging ontvangen; we hopen je te zien op 29 oktober! vicevoorzitter@aclosport.nl www.aclosport.nl Komende week beachveld omgebouwd! Komende week staan er in plaats van volleybalnetten, doelen op het beachveld van de ACLO! Hierdoor is het mogelijk om beachvoetbal of beachhandbal te spelen! Tussen 15.00 uur en 22.00 uur kan iedereen met een ACLO-sportbewijs telefonisch (050-3634641) en via internet het veld reserveren voor vrij sporten! Maak vooral gebruik van deze unieke mogelijkheid! algemeenadjunct@aclosport.nl www.aclosport.nl
GSp GSp - Studentenplatform voor Levensbeschouwing Een plaats voor bezinning, religie, debat en gezelligheid. GSp, Kraneweg 33, tel. 3129926 info@gspweb.nl www.gspweb.nl Filmhuis: Changeling Wanneer Christine Collins door de politie wordt verteld dat haar ontvoerde zoon terecht is, kan ze niet wachten tot het weerzien. Deze “Walter” blijkt echter helemaal niet haar zoon te zijn. In een wanhopige zoektocht probeert ze dwars door corruptie en machteloosheid heen haar zoon alsnog te vinden. Changeling (2008) is een film van Clint Eastwood met o.a. Angelina Jolie en John Malkovic. Donderdag 1 oktober 20.15 uur Kraneweg 33 - gratis toegang Engelse vesper Zondag 4 oktober starten om 17.00 uur de vespers in de Martinikerk weer. Een kort, meditatief avondgebed, waarvan een aantal in het Engels worden gehouden, ook die op de eerste zondag van het nieuwe seizoen. Persoonlijk gesprek Wie dat wil kan voor een persoonlijk gesprek een afspraak maken met een van de studentenpastores: Geert Brüsewitz 8500387, Anja Diesemer 3061039, Lense Lijzen 5260630, Tiemo Meijlink 5792805 of Matty Metzlar 0595-528775. Studentendiensten in de Martinikerk 4/10 11.30 uur A. Diesemer 4/10 17.00 uur J. Hamstra 11/10 11.30 uur L. Lijzen 11/10 17.00 uur J. Butti
Diversen U N I PA R T N E R S
Op zoek naar een interessante goed betaalde bijbaan? Meld je aan bij UniPartners Academisch Adviesbureau UniPartners Groningen biedt jou dé mogelijkheid om je academische kennis toe te passen in de praktijk. Op deze manier kun je zeer waardevolle ervaring opdoen, en verdien je bovendien een prima salaris. UniPartners Groningen werkt met een database. Wanneer jij hierin staat ingeschreven zul je bericht van ons ontvangen zodra wij een opdracht binnen hebben. Als je vervolgens geïnteresseerd bent kun je direct reageren. Inschrijven kan via onze website: www.unipartners.nl/groningen. Gegevens: UniPartners Groningen Gedempte Zuiderdiep 54a 9711 HK Groningen Telefoon: 050 3110646 Groningen@unipartners.nl www.unipartners.nl/groningen
Agenda
[ vervolg ]
CONGRESSEN EN SYMPOSIA 1 en 2 oktober EBF i.s.m. Faculteit Economie en Bedrijfskunde: eerste tweedaagse EBF congres. Thema: “Today’s challenges, tomorrow’s opportunities: meeting the challenges caused by globalisation”. 1 Oktober, plaats: Faculteit Economie en Bedrijfskunde. Tijd: 12.00 uur. 2 Oktober, plaats: Martiniplaza. Tijd: 9.30 uur. Meer informatie en inschrijving via de website: http://www.rug. nl/feb/nieuws/archief/090919EBFconference?format=print en www.ebfcongres.nl
EVENEMENTEN 1 en 2 oktober Theater: Theatergroep Caesarion presenteert Titus Andronicus. Plaats: OUTheater, Oude Kijk in’t Jatstraat 26. Tijd: 20.00 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 6,-/ overigen € 8,4 oktober DwarsDiep debat in de serie Dwarse boeken - Auteur ontmoet critici: Democratie voor dieren van Erno Eskens. Erno Eskens in debat met Dirk Boon en Hans Harbers. O.l.v. Menno Gerkema. Plaats: Het Heerenhuis, Spilsluizen 9. Tijd: 14.00 uur. 5 oktober Studium Generale: Openbare lezing in de serie Gastschrijver 2009 – Arthur Japin. Titel: Over liefde in de archieven. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 20.00 uur. 6, 7, 8, 9 en 10 oktober Theater: Studenten Theater Festival. Plaats: OUTheater, Oude Kijk in’t Jatstraat 26 en INTheater, Munnekeholm 10. Tijd: 18.45 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 4,-/ overigen € 6,6 oktober Studium Generale: Lezing in de serie Slaap - Verloren tijd? Titel: Lucide dromen (met fragmenten uit de film Waking life). Spreker: Tim Post. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 20.00 uur. 7 oktober Studium Generale i.s.m. Hanzehogeschool Groningen: Hanze Lezing. Titel: Topbestuurders – Over leiders en volgelingen. Spreker: Johan Schaberg. Plaats: De Brink, Marie KamphuisBorg, Zernikeplein 23. Tijd: 15.30 uur. 8 oktober Studium Generale: Kenniscafé Groningen – Eeuwige jeugd? Over gezond ouder worden. Sprekers: Gerald de Haan, Paul Luiten en Cees van der Schans. O.l.v. Bart van de Laar. Plaats: Newscafé (kelder), Waagstraat 5. Tijd: 17.00 uur. 8 oktober Cabaret: Vincent Geers presenteert Onder controle. Plaats INTheater, Munnekeholm 10. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 6,-/ overigen € 8,-
TENTOONSTELLINGEN 2 oktober t/m 10 januari 2010. Tentoonstelling “Geleerde gezichten – Groningse hoogleraarportretten”. Groningse hoogleraren bijzonder geportretteerd. Plaats: Universiteitsmuseum, Oude Kijk in ’t Jatstraat 7a. Tijd: dinsdag t/m zondag, 13.00 - 17.00 uur. T/m 10 januari 2010. Tentoonstelling “Darwins Wereld – Mens, natuur en evolutie”. Plaats: Universiteitsmuseum, Oude Kijk in ’t Jatstraat 7a. Tijd: dinsdag t/m zondag, 13.00 - 17.00 uur. NADERE INFORMATIE Afdeling Communicatie: tel. 363 5445/5446
OVERIGE
Academisch Schrijfcentrum Het Academisch Schrijfcentrum Groningen is er voor alle studenten die bij hun schrijfopdracht een duwtje in de rug kunnen gebruiken. Weet je niet hoe je moet beginnen? Ben je de draad kwijt? Of zie je door de taalfouten de tekst niet meer? Meld je aan voor een individueel gesprek met een schrijfcoach. Schrijf je in op www. rug.nl/schrijfcentrum.
T.C. Veracket viert lustrum Studententennisvereniging T.C. Veracket viert haar 10-jarig bestaan. Vandaag, morgen en zaterdag staan verschillende activiteiten op het programma. Kom morgen (2 oktober) naar Huize Maas en geniet met vele anderen van de Loco Loco Discoshow. Kaarten zijn 5 euro en kunnen aan de deur gekocht worden. Tot morgen! lustrum@veracket.nl www.veracket.nl
1 oktober 2009, nr. 44
Informatie voor studenten en medewerkers > www.rug.nl/extra Pagina onder verantwoordelijkheid van de Afdeling Communicatie RUG, telefoon (050) 363 5445 of communicatie@rug.nl
Onderwijsen Examenregeling voor Honours College vastgesteld Tijdens de vergadering van de Universiteitsraad van 24 september is de Onderwijs- en Examenregeling (OER) voor het Honours College vastgesteld. De regeling beschrijft onder meer de selectieprocedure om te bepalen wie voor het Honours College in aanmerking komt. ‘Uit de selectiecriteria spreekt heel duidelijk de visie die we met het honoursonderwijs hebben,’ zegt hoogleraar Jenneke Bosch-Boesjes, dean van het University of Groningen Honours College. ‘Het is bedoeld voor studenten die later vooraanstaande posities innemen in de maatschappij of de wetenschap. Dat betekent dat ze dus niet alleen goede studieresultaten en een goede studievoortgang moeten hebben. Het betekent ook dat ze een brede blik moeten hebben, interdisciplinair kunnen werken en enkele persoonlijke vaardigheden hebben die in het Honours College ontwikkeld zullen worden.’ Met de vaststelling van het OER is weer een volgende stap gezet op weg naar de start met de eerste lichting studenten. Naar verwachting zullen in januari 2010 ongeveer 250 studenten aan het Honours College kunnen beginnen. Behalve het OER is ook het reglement van het Honours College vastgesteld, evenals een regeling voor de wijze van samenwerking tussen de faculteiten en de dean van het Honours College.
Vier miljoen subsidie Afgelopen maandag heeft minister Plasterk in Amsterdam de Rector Magnificus en Bosch-Boesjes symbolisch een subsidie van vier miljoen euro overhandigd. Het geld is afkomstig uit het Siriusprogramma van het ministerie van onderwijs: ‘Het feit dat we die subsidie hebben gekregen, maakt het leven voor ons iets gemakkelijker. Je hebt daardoor genoeg geld om sommige dure onderdelen te betalen. Bovendien biedt de subsidie ook wel een soort steun in de rug, een erkenning. Er hebben toch enkele experts naar de plannen gekeken. Het ministerie wil met het geld ook kijken wat het beste werkt om excellentie te ontwikkelen. Men vond dat ons programma daar een interessante bijdrage aan kon leveren.’ n www.rug.nl/honours
‘De RUG moet nog nauwer met het vwo samenwerken’ Hogere studierendementen door ‘de juiste (top)student op de juiste plaats’. Dat begint allemaal met een optimale voorlichting aan vwo-scholieren. De bestaande samenwerking met het vwo moet daarom worden uitgebouwd en structureel worden opgezet. Dat vindt Peter Barthel, rector van de Scholierenacademie van de Rijksuniversiteit Groningen. Afgelopen voorjaar heeft het College van Bestuur 540 duizend euro beschikbaar gesteld om dit doel te verwezenlijken. ‘We merken dat middelbare scholen veel meer dan voorheen behoefte hebben aan contact met de universiteit,’ zegt Barthel. ‘Die behoefte hangt samen met de manier waarop middelbare scholen tegenwoordig functioneren. Zo maken middelbare scholieren bij hun afstuderen een portfolio, met een overzicht van de activiteiten tijdens hun opleiding. Daar zitten ook zogenaamde profielwerkstukken bij, uitgebreide werkstukken over een onderwerp uit het profiel dat de scholieren kozen. Scholen en scholieren zoeken inhoudelijke hulp bij de universiteit.’ Sinds ruim vier jaar organiseert de Scholierenacademie daarom in nauwe samenwerking met vwo-scholen uiteenlopende activiteiten voor vwo-scholieren, zoals webklassen, masterclasses, colleges en mini-symposia. Hierdoor krijgen aankomende studenten de gelegenheid om zich een beeld te vormen over hoe het is om aan een universiteit te studeren. Ook kunnen ze met deelname aan de activiteiten hun vwo-programma verdiepen en verbreden. Scholieren die hebben meegedaan met de Scholierenacademie reageren in elk geval enthousiast op het aanbod, vertelt Barthel: ‘Ook de rectoren van de vwoscholen waarderen het contact met de universiteit. Ze vinden het fantastisch dat wij dit organiseren.’ In een toekomstvisie staan de plannen voor de Scholierenacademie voor de komende vier jaar beschreven. De financiële impuls van de universiteit stelt de Scholierenacademie in staat een structurele inzet tot stand te brengen en de contacten met de scholen te intensive-
Middelbare scholieren proeven aan de wetenschap. ren. Zo zouden alle op het vwo gerichte activiteiten moeten worden gebundeld en op elkaar afgestemd. Bij het geven van de voorlichting over de studiekeuze en bij het werven van studenten zou de Scholierenacademie dus eveneens betrokken moeten worden. Verder moet er een duurzame relatie met vwo-scholen worden aangegaan via uniform gestructureerde alfa-, bèta- en gammanetwerken van vwo-docenten.
Talent scouten Barthel: ‘Duurzaam relatiebeheer is van levensbelang voor de universiteit. Bij de bèta-opleidingen heb je al jaren een heel netwerk van contacten met docenten. Dat hadden die opleidingen nodig omdat ze problemen kenden met de instroom van studenten. Bij bijvoorbeeld alfa-opleidingen en de geneeskunde opleiding is dat lang anders geweest, studenten genoeg. Maar daar is verandering in gekomen. Nu willen ze de goeie studenten hebben, geen zesjesmensen. Dus gaan ze op zoek naar die studenten. En de Scholierenacademie is een uitstekend medium om talenten te scouten. Er bestaan tegenwoordig veel zogenaamde plusopleidingen, vwo-opleidingen met meer dan de standaardhoeveelheid vakken. En je hebt technasia
en cultuurscholen. Als scholier kun je dus allemaal extra dingen doen om boven dat maaiveld uit te komen. Met de Scholierenacademie wil de RUG daar op inspelen. Als scholieren wat meer willen, wat meer kunnen, en de school kan dat niet bieden, doe het dan bij ons.’ ‘Om te scouten, zouden we activiteiten kunnen organiseren voor wat nu de talenten op de middelbare school zijn,’ zegt Esther-Marije Klop, coördinator van de Scholierenacademie. ‘Denk aan masterclasses. Hoewel een talent op de middelbare school niet altijd een talent op de universiteit hoeft te zijn, of andersom, kun je daarmee wel studenten op het spoor komen die later in het RUG Honours College belanden.’ Barthel ziet meer mogelijkheden: ‘Zo zouden we de scholen nog wat beter in kaart moeten brengen. Hoe kan het bijvoorbeeld dat we van bepaalde scholen nooit studenten voor, zeg, moderne talen krijgen? Dan kunnen we wellicht wat meer sturen.’ Klop: ‘Uiteindelijk zou de Scholierenacademie misschien wel de merknaam kunnen worden waarmee de RUG contact onderhoudt met middelbare scholen. Maar dat gaat niet van de ene op de andere dag.’ n www.rug.nl/scholieren n www.scholierenacademie.nl
ESN-Groningen kan grote aantallen internationale studenten goed aan Hoewel de toename van het aantal internationale studenten de capaciteit onder druk zet, lukt het ESN-Groningen nog altijd om van alles voor hen te organiseren. Een introductie in september en februari, excursies, diners, mentoren en congressen. ESN-Groningen zet tal van activiteiten op poten om het verblijf in Groningen voor internationale studenten aangenaam te maken. Maar kan ESN, als organisatie die op studentvrijwilligers drijft, al het werk nog aan nu de aantallen internationale studenten zo snel toenemen? ESN-voorzitter Nick Broekema denkt van wel: ‘Afgelopen zomer hebben we in onze introductieweek een recordaantal inschrijvingen gehad, honderd meer dan vorig jaar. In totaal hadden zich 550 internationale studenten ingeschreven. We verwachten dat er volgend jaar nog eens minimaal 100
Nick Broekema bijkomen. Dat vormt allemaal geen probleem. Al zullen we volgend jaar wel met enkele creatieve oplossingen moeten komen, want we willen de persoonlijke en informele aanpak die de organisatie nu heeft, graag behouden.’ Zijn er genoeg Nederlandse studenten te vinden die actief willen worden bij ESN? ‘We hebben acht commissies
waarvan de leden zich enthousiast inzetten voor een zo breed mogelijk scala sociale en culturele activiteiten,’ zegt Broekema, ‘en het werken voor die commissies wordt steeds populairder. Vorig jaar hebben we een enorm aantal sollicitanten gehad. Verder proberen we andere Nederlandse studentenverenigingen bij de organisatie van de activiteiten te betrekken. Zo zijn op donderdag 24 september de International games gehouden en daarbij hebben we samengewerkt met mensen van de ACLO. Dat ging uitstekend. Wat ons betreft is het alleen maar leuk als er meer internationale studenten naar Groningen komen. Ze zorgen voor een goeie sfeer en maken de stad nog aantrekkelijker, ook ten opzichte van de steden in het westen van Nederland. De wereld wordt tenslotte steeds internationaler.’ n www.esn-groningen.nl
Een betere balans De afgelopen tien jaar zijn aan de faculteiten in de geesteswetenschappen – Godgeleerdheid en Godsdienstwetenschap, Wijsbegeerte en Letteren – steeds meer studenten gaan studeren. Daar hebben deze faculteiten nauwelijks extra geld voor kregen. Er stond alleen een bedrag tegenover om de studenten in het onderwijs te kunnen bedienen. Maar een budget voor onderzoek zat er niet bij. Sowieso zijn de geesteswetenschappen daarin wat stiefmoederlijk bedeeld. Het besef dat er iets moet veranderen is nu overal aan het doordringen. Daarom is er een commissie ingesteld, onder leiding van de burgemeester van Amsterdam Job Cohen. Die commissie heeft goed gekeken naar de positie van de geesteswetenschappen en heeft geconcludeerd dat er structureel extra geld naar de geesteswetenschappen moet. Ze hebben gevraagd – schrik niet – om 70 miljoen euro. U begrijpt dat dit enorme bedrag niet beschikbaar is gesteld. Op dit moment is toegezegd: 2 miljoen euro in 2009, 10 miljoen in 2010, en vanaf 2011 structureel elk jaar 15 miljoen, aan alle geesteswetenschappen in het land. Op basis van het rapport van Cohen hebben de geesteswetenschappen in Groningen nu een plan geschreven waarmee 3,3 miljoen euro is gemoeid. Over dit plan gaan we in de komende periode in de faculteiten overleg voeren. Waar nodig zullen we het bijstellen. Op 1 december moet er een definitief plan liggen. We hebben ervoor gekozen in te zetten op de verbetering van de balans tussen het onderwijs en het onderzoek. Aan de ene kant willen we dus extra middelen voor het onderzoek. Aan de andere kant kijken we naar ons eigen onderwijs, dat we toch wat rationeler willen indelen. Met die rationalisering willen we 10 procent op het onderwijsbudget bezuinigen. Dat moet niet tot ontslagen leiden, maar tot het vergroten van de onderzoeksruimte van het personeel. Na al die jaren waarin een onevenredig groot deel van de inzet van de wetenschappelijk medewerkers op het onderwijs was gericht, hebben ze nu recht op een evenwichtiger verdeling tussen onderwijstijd en onderzoekstijd. Daarnaast willen we de doorstroming van jong talent bevorderen. Want de vergrijzing slaat toe en we merken dat het heel moeilijk is om goede hoogleraren te vinden. Om hier iets aan te doen, streven we ook naar een groter aantal promovendi en gaan we meer met tenure track-achtige programma’s werken. Bovendien willen we weer ouderwets sabbaticals aanbieden, zodat het zittende personeel de kans krijgt om bijvoorbeeld onderzoeksaanvragen in te dienen, waar personeelsleden nu geen tijd voor hebben. Al met al een hoopvolle ont wikkeling, waarvoor ik me als kersverse decaan graag inzet. Gerry Wakker, decaan van de Faculteit der Letteren
S T U D E N T & B I K E 19
UK 6 - 1 OCTOBER 2009
Finding your wheels | b ac kg r o u n d | Getting around Groningen without a bike is almost impossible. But where do you get one, and where can you have it repaired? Some useful tips for all who are new in town. By rené Fransen and Hanneke Boonstra
Refidé Maybe it’s a Law of Nature, maybe just a variation on Murphy’s Law, but punctures will always happen when you are far away from – well, anywhere. Therefore, if you study on the Zernike Campus, your bike will only – and I mean only – break down there. But don’t despair, as the campus has its own bike repair shop. The Refidé bike shop opened in 2002. It is not an ordinary shop, it’s run by a regional organization for mental health care, Lentis. Clients of Lentis can gain work experience in the shop. The great thing about the shop is that, with a bit of luck, you can bring your bike before lectures start, and pick it up when you’re finished. The shop provides good service and you can also buy lots of accessories, or a totally new bike. You can even rent a bike at EUR 5 per day. It’s a little bit hard to find, at Blauwborgje 12 (near the ACLO sports centre). It’s quite a stiff walk from some of the university buildings at Zernike, but then again, if it wasn’t a bit far away, your bike would probably not break down. www.refide.nl
Junkies or police? You can of course consider buying a cheap bike from a junkie or another member of Groningen’s criminal fraternity, but fencing a stolen bike is a criminal offence. You can get a EUR 250 fine and a criminal record. If you are looking for a bike, it is far better to go to the police straight
Photo Reyer Boxem
The Refidé bike shop at Zernike just after the opening in 2002 away, without the intercession of all kinds of unsavoury characters. Every last Friday of the month, they organize a sale of unclaimed stolen bikes at Sontweg 8. Nice, but there is a catch – before you are allowed to buy a bike, your current bicycle needs to be reported as stolen. Should your bike be stolen, you can also consider buying a new one at the Milieudienst (Duinkerkenstraat 34) every day from 9 a.m. to noon. You have to show a copy of the crime report made by the po-
lice, though. Every first Friday of the month, the Milieudienst organizes a public sale at the bike centre, Oude Boteringestraat 18a, from 7.30 a.m. Prices range between EUR 25 and EUR 35. www.politie.nl/groningen
Cheap & legal A good address to buy a cheap bike is Het Twaalfde Huis (Oosterhamrikkade 8), a sheltered workshop
where junkies repair – and yes, sell – bikes in a legal setting. Not always super fantastic, but the people there are usually very helpful. If something goes wrong, you can always go back and they will help you right away. Prices are low and you get three months warranty. www.werkpro.nl
University Hospital Cheap repair? Go to the cycle shed at the UMCG (University Hospi-
tal). They are very friendly and do a good job.
Public Libary If you’re not near the UMCG, but in need of a repair – or a safe place to park because you forgot your locks – try the parking shed underneath the Public Library (Openbare Bibliotheek) in the Oude Boteringestraat 18, near the Academy Building. Apart from free supervised parking, there’s also a small repair shop.
The rough guide to surviving Groningen on a bike | r e p o r t | The Netherlands is a cycling country. The Dutch go on vacation by bicycle, do their shopping on the bicycle, commute by bicycle. Foreigners often find it difficult to make their way amongst the Dutch cyclists whizzing about every which way. So, here’s a guide to surviving Groningen on a bike. By Wouter Beetsma The Dutch find it matter of course to transport friends on the backs of their bikes, or to jostle by the dozens at traffic lights. However, Nick Broekema, chair of Wings-ESN, noticed that this is not really the case for international students. In particular, cycling in a group and traffic rules are a problem. So we would like to offer some pointers to make Groningen seem less overwhelming. Groningen has cycle paths nearly everywhere. They’re very useful, as you don’t have to share the road with cars. So use them – because if there is a cycle path, riding in the
road is forbidden! The Dutch consider cycle paths to be a place where they can cycle undisturbed. They’re so spoiled by their cycle paths that they can’t stand sharing them. Pedestrians are free game. Never ever stop and block a cycle path. People who are in the way bring out the worst in cyclists. Ranting and raving, they will swerve around you on all sides. So if you do need to make a stop – steer to the side of the cycle path and put a foot on the pavement. There are also roads where the cycle paths are not divided from the rest of the road, or where there are no cycle paths at all. Luckily, most drivers are cyclists as well and therefore almost always will be on the lookout for cyclists. As a consequence, many Dutch cyclists will zip through anywhere. Red lights or stop signs are totally insignificant to them. You could of course follow their lead – but don’t forget that there are quite a few accidents. Lorries in particular are very dangerous. A
ea out of reach of the rear and side view mirrors. So always wait until the lorry has driven off, or otherwise make very sure that the driver has seen you.
Dangerous behaviour at the Westerhaven number of people have already died this year in Groningen because lorry drivers failed to see them. If you
Photo Reyer Boxem
are standing next to a lorry at traffic lights, the chances are that you will be in the driver’s blind spot – an ar-
The Netherlands not only has a lot of bikes but a lot of bike theft as well. Just ask your Dutch fellow students – everyone will have had a bike stolen from them at some point. Many of them will perhaps also at some time have purchased a stolen bicycle. If you are ever offered a bicycle for sale in the streets, do not buy it. The fine for purchasing a stolen bicycle is extremely high. There are ways of not becoming a victim of bike theft. Always use at least two locks to lock your bike. Make sure that one of the locks is fastened to something strong, such as a lamppost. The trick is to make things as difficult as possible for thieves. Although they can actually break open any lock, if they need longer than thirty seconds to break the locks, they usually will not even try.
20 I N T E R N A T I O N A L P A G E
UK 6 - 1 OCTOBER 2009
Who
Trailer smashes into lecture room A student had to be taken to the University Medical Center (UMCG) last Friday after an accident in which a trailer loaded with wooden planks smashed through a window into a lecture room at the Harmonie Building. For unknown reasons, the brakes on the disconnected trailer failed and it started moving. It was about three metres away from the lecture room window. Most students were unhurt, but one girl had to be taken to hospital with back problems. According to Rein van den Bos, the head of the Harmonie Building’s inhouse services, “She reacted very emotionally, after which her muscles cramped.” The trailer was parked near the Harmonie Building for scaffolding work which is currently being carried out.
Cambridge mural omits Hawking A 20-metre wide mural on the history of Cambridge University does not feature one of the university’s most famous scientists: astrophysicist Stephen Hawking. The mural was commissioned by the university to celebrate its 800th anniversary. It was painted by illustrator Quentin Blake, best known for his illustrations of Roald Dahl’s children’s books, and it features notorious figures from the university’s past, like the statesman Oliver Cromwell, Sir Isaac Newton, the poet Lord Byron, Charles Darwin, the abolitionist william wilberforce and Francis Crick, James watson and Rosalind Franklin, who discovered the structure of DNA in 1953. Blake told the Press Association that the decision to exclude physicist Professor Hawking was the university’s, not his. “The figures and events were not my choice. I didn’t say ‘I don’t want to have him in it’.”
the
bleep
is...?
Julio Poch
In the 1980s the living quality in China improved enormously. Clothes became more colourful and at times you could even drink a glass of wine. Photo C. Li, Ph.D, University of Twente
Changing China | i n t e r v i e w | Chinese students in the Netherlands are celebrating the 60th anniversary of the Chinese regime with a photo exhibition entitled Transitions of China: Through Students’ Eyes with photographs they’ve taken themselves. Rao Xiangyu, a PhD student in Utrecht, is one of the organizers of the exhibition. He explains how his native country has transformed. By ERNST ARBOUw One of the most remarkable changes is the way China has transformed from a predominantly rural economy into a worldwide economic superpower. How has that changed people’s lives? Especially in the last thirty years, everything has improved: housing, roads, clothing, food. For example,
when I was young we needed coupons to be able to buy food because of the planned economy. That is all gone now.
Especially in recent decades, China has seen dramatic changes. How has that affected you personally? In the early 1980s, our family could not afford a car and we could not afford a television. When I was young, my parents would not have been able to afford to send me to university, and I would definitely not have been able to afford to study abroad. That has all changed. In the region where I come from, the Southeast of China, the percentage of people who could afford to go to university used to be very small but it is now around fifty percent. People in the Netherlands are often critical about the human rights situ-
ation in China. They might argue that it is inappropriate to celebrate the regime’s anniversary. In the West, people often go on about human rights in China, but in my eyes it has improved a lot over the years and it is still continuing to improve. For example, China used to be a very closed country; people were not allowed to travel abroad. The media used to be controlled by the government – that is also changing and we can discuss political issues in public, that has also improved.What I want to say to critics is this: if you have never been to the country, go there and see the new China. Transitions of China: Through Chinese Students’ Eyes 3 and 4 October, 2 p.m. – 5 p.m. University Museum Groningen, Oude Kijk in ‘t Jatstraat 7a
Last week, on what was supposed to be his last flight before his retirement, Julio Poch was arrested by the Spanish police. Poch, a pilot for the Dutch airline Transavia, was arrested in the cockpit just before departure. He is suspected of carrying out so-called ‘death flights’ during the military dictatorship in Argentina from 1976 to 1983. During the death flights, opponents of the regime were sedated and then thrown out of planes into the Atlantic Ocean or the Rio de la Plata. Under the dictatorship, Poch worked as a pilot at the Navy Mechanics School (ESMA) in Buenos Aires, then a notorious torture and detention centre. He was arrested at the request of the Argentine justice department who suspect him of the involvement in more than 1,000 deaths. Poch, who has both Dutch and Argentine nationality, came to the Netherlands in the mid-1980s. He came under suspicion after he told his Transavia colleagues about the death flights. He allegedly told them he had no regrets about his involvement in the flights and that they involved killing ‘left-wing terrorists’. It is reported that Transavia was aware of Poch’s past, but a recent security vetting by the Dutch General Intelligence and Security Ser vice (AIVD) rather surprisingly turned up no objections to his employment as a pilot. [ ERNST ARBOUw ]
Zernike, we still have a problem | r e p o r t | The Center for Information Technology and the Board of the University seriously considered subcontracting the university’s e-mail facilities to Gmail. The possibility was raised as a solution to the continuous e-mail malfunctions.” By ERNST ARBOUw and JAN BLAAUw
The option was eventually rejected because a University-wide migration would be a time-consuming operation, writes CIT director Cees Sterks in a statement on the University’s website. The complexity of the operation might also easily lead to unforeseen new problems, he writes. In an interview with UK he added that data security and privacy
considerations also played an important role in the decision to reject outsourcing. Problems with the e-mail facility started last Monday and were caused by communication problems between recently installed mail server software and server hardware. The malfunctioning was supposedly caused by the software, supplied by Sun Microsystems. Teams of software engineers from Sun in the Netherlands, the United States, India and Russia worked around the clock last week to restore the system; it was the largest computer system failure at the University in recent history. In the course of the week, several attempts to at least implement a partly functional, temporary web-based email service failed. The new e-mail system has
been suffering problems since its introduction on 14 August this year. After last week’s total breakdown, it was eventually decided to re-install the old e-mail facility. Last Monday, the backup system was still very unstable and any e-mails received between 9 and 23 September are still missing from the inbox. “we are still missing eight terabytes of data”, Sterks told UK. The emails are stored on large hard disks but the data is currently inaccessible. Sterks makes it very clear that the responsibility for the problems lies with Sun Microsystems. He told UK that he is hurt by some people suggesting that the malfunctioning was caused by “amateurism” and that CIT employees had “just botched something
together”. A spokesperson for Sun Microsystems in the Netherlands refused to answer questions. “we have a policy not to comment on questions. The problem has our full attention.” He refuses to deny the accusations made by Sterks and other University officials that his software caused the week-long failure. “If that is what they say, so be it.” A spokesperson for ZX Factory BV, which supplied the software to the University, also refused to comment. “we were only the socalled implementation partner”, he says. when confronted with the fact that it was the implementation that went wrong, he reacts angrily: “I don’t wish to say anything further. No comment. we don’t give interviews.”
Young Until 29 November, the Groninger Museum (Museumeiland 1) will be presenting an exhibition entitled Jong in Groningen (Young in Groningen), showing art by Groningen artists created between 1945 and 1975. The exhibition was put together by Dr Henk van Os, former director of the Rijksmuseum in Amsterdam. More information: www. groningermuseum.nl/index. php?id=4136