W W W.UNIVERSITEITSKRANT.NL
Mijn hond begrijpt me Rosa vanuit Londen
Rovers en ongelikte beren Foute Eric de Noorman
9
ONAFHANKELIJK WEEKBLAD VOOR DE RIJKSUNIVERSITEIT GRONINGEN n 30 OKTOBER 2008 n JAARGANG 38
Doorbraak voor RUG en Philips
IN DIT NUMMER Uitblinken mag weer “Je mag weer uitblinken in dit land.” Uitspraak van bestuursvoorzitter Sibrand Poppema. De RUG steekt daarom geld in het zogeheten Honours College. Extra onderwijs, bestemd voor de beste eerstejaars. >
RUG-onderzoekers hebben samen met collega’s van onder meer Philips Research een moleculaire schakeling gemaakt die zich deels zelf opbouwt. Het is de tweede doorbraak in korte tijd.
3
Smullen van kredietcrisis De een z’n dood is de ander z’n brood. Terwijl beleggers door de kredietcrisis ‘s nachts badend in het zweet wakker worden, beleven economen hoogtijdagen. “It’s happening out there.” >
4/5
Hoe God hip werd God is in. Christelijke studentenverenigingen zien hun ledenaantal omhoog schieten. Bij Navigators alleen al van twaalf naar vierhonderd. “Als ze gaan studeren, zien jongeren dat er van alles rammelt. Dan zoeken ze vas> tigheid in het geloof.”
11
I N T E R N AT I O N A L PA G E The next US president You may not be eligible to vote for him, but the next President of the USA can influence us all. So how do Americans pick their president? Three Americans at the University of Groningen discuss the candidates and the implications of the November 4 election. >
20
UKSITE Foto Jan Luursema
Kader Abdolah
Economie verplicht? Onzin! Economie moet een verplicht vak worden aan de universiteit, was onze stelling. Onzin, zegt driekwart van de studenten. Geruststellende mededeling voor economen, nu ze het toch al zo druk hebben. Ga voor de nieuwe stelling naar de UK-pagina op Nestor en breng je stem uit. En kijk op www.universiteitskrant.nl meteen even wat onze bloggers te vertellen hebben.
Eredoctor
Een bijzondere week voor gastschrijver Kader Abdolah. De auteur van ‘De Koran en de booschapper’ krijgt van de RUG een eredoctoraat in de godgeleerdheid/godsdienstwetenschappen. “Omdat hij de rol van de godsdienst de samenleving binnentrekt en daarmee zijn grote maatschappelijke verdienste bewijst”. Dezelfde dag greep hij naast de NS-publieksprijs. Je kunt niet alles hebben.
Een eenvoudiger manier om complexe elektronische schakelingen te maken. Dat is het idee achter een artikel dat maandag verscheen in het wetenschappelijk tijdschrift Nature Nanotechnology. Het gaat om toepassing van ‘zelforganisatie’ bij het maken van elektronische schakelingen voor chips. Die worden normaal gesproken gemaakt via een serie chemische stappen, waarbij patronen worden geëtst in opeengestapelde lagen. In de nieuwe studie vervingen de onderzoekers één stap in het proces door ‘zelforganisatie’, waarbij speciale moleculen spontaan een laag vormden. Daardoor ontstonden diodes, componenten die stroom maar in één richting geleiden. “Het is al eerder gelukt om zo een enkele diode te maken, maar de efficiëntie was erg laag. Minder dan een procent deed het”, vertelt Dago de Leeuw, hoogleraar bij het Zernike Institute for Advanced Materials van de RUG en tevens in dienst van Philips Research. “Wij hebben een nieuwe productietechniek ontwikkeld, waarbij het honderd procent werkt.” Daarnaast wisten de onderzoekers voor het eerst een groot aantal diodes in serie te schakelen. “En we konden tienduizenden schakelingen tegelijk maken.” Dat zijn drie doorbraken in één: “Nu kunnen we er circuitjes mee gaan maken, die iets doen. Zulke diodes vormen bijvoorbeeld de achterkant van een flatscreen. Daar zou je deze techniek in kunnen toepassen.” Het uiteindelijke doel is zoveel mogelijk stappen in de productie van chips via zelforganisatie te laten lopen. Twee weken geleden publiceerden RUG- en Philipsonderzoekers al een manier om transistoren deels via zelforganisatie te maken, eerder lukte dit met schakelingen voor geheugenchips. [ RENÉ FRANSEN ]
Op zoek naar de echte toppers Het bestuur van de RUG stuurt de faculteiten met een flinke buidel geld op topperjacht. Iedere faculteit mag één topwetenschapper naar Groningen halen. De komende jaren is daar ruim vijftien miljoen euro voor beschikbaar. De universiteit gebruikt hiervoor een forse meevaller in de inkomsten van 2009. Door de relatief late overgang van het doctoraalstelsel naar het bachelor-master systeem in Groningen krijgt de RUG ineens
veel geld voor de laatste golf aan doctoraaldiploma’s. Zeven faculteiten krijgen een budget van anderhalf miljoen euro waarmee ze voor vijf jaar een topwetenschapper plus eventuele promovendi mogen betalen. Voor de medische faculteit en de faculteit wiskunde en natuurwetenschappen ligt dat bedrag op 2,5 miljoen, omdat daar de kosten van bijvoorbeeld laboratoria hoger zijn. Volgens bestuurslid Koos Duppen van de RUG is het een strategische beslissing om het extra geld
gelijkelijk over de faculteiten te verdelen. De RUG wil doordringen tot de beste honderd universiteiten ter wereld. “Onze analyses wijzen erop dat we dat niet gaan redden met wat we nu aan boord hebben”, zegt hij. En dus kunnen faculteiten “à la echte voetbalclubs gaan inkopen”, zei Duppen in een commissievergadering van de u-raad. Het geld is uitdrukkelijk voor dat doel bestemd. Wanneer faculteiten er niet in slagen een topwetenschapper te strikken, krijgen ze het geld niet. Volgens rector magnificus Frans
Zwarts is 2009 een “oogstjaar” voor de RUG. Het RUG bestuur geeft de faculteiten ook nog eens vier miljoen euro in totaal, die onvoorwaardelijk kan worden besteed. Volgens Duppen is dat een “structurele” verhoging van de inkomsten. Overigens heeft de Technische Universiteit Delft nog geprotesteerd tegen de uitkomst van de verdeling van gelden tussen de universiteiten. Delft eist een herverdeling van het geld voor 2009. Volgens Duppen kan dat niet. “Het is al vastgesteld.” [ JAN BLAAUW ]