w w w.universiteitskrant.nl
‘Onze’ Rhian wint 3 + 19 Sneu kaartje 7 Bakpoederzonnecel 7 Maagsoep in het RKZ 13
10
onafhankelijk weekblad voor de rijksuniversiteit groningen n 5 noveMber 2009 n jaargang 39 In dIt nummer
Los op het Cabaret Festival In de kleedkamers van de finale van het Groninger Studenten Cabaret Festival gingen de kandidaten helemaal los, om de spanning af te reageren. De winnaar werd Diederik Smit uit Maastricht. >
2
Studeren in de jaren 90 Ze demonstreerden tegen de invoering van de OV-studentenkaart en later tegen de dreiging dat ze de kaart zouden kwijtraken. Verder liep de studentengeneratie van na de val van de muur niet zo warm voor engagement. “We waren een soapgeneratie.”
10 & 11
>
Het honoursprogramma Vijfenveertig ects extra en een eigen ruimte in het Academiegebouw. Dat krijgen de studenten in het honoursprogramma. “Het is net topsport”, zegt dean Jenneke Bosch-Boesjes. “De toppers kunnen de rest stimuleren”
11
>
Calimero maakt het verschil (2)
Barst!
Een politiek akkoord tussen studentenpartij Calimero, het personeel in de u-raad en het RUG-bestuur maakt de weg vrij voor bindend studieadvies aan de RUG.
Woedende studenten, dichtslaande deuren en heftige discussies op internet. Het is even gedaan met de harmonie. Studentenpartijen staan lijnrecht tegenover elkaar. De samenwerking met piepkuiken Calimero ligt aan diggelen. Zie pag. 4 >
I n t e r n at I o n a L pag e S
How the east was won When the Berlin wall came down, the University of Groningen quickly sent Han Borg to establish formal ties with Eastern European universities. “I still remember thinking: what on earth am I doing here.” Also on the international pages: Groningen students training to become professional ice-skaters.
19 & 20
>
uK-SIte Foto Jeroen van Kooten
Blij met de bsa, of boos? Het bindend studieadvies zorgt voor nogal wat opwinding. De UK houdt je op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op de site. Daar kan je ook reageren op de artikelen (zie pagina 9 in deze krant). Dus blij of boos, laat van je horen op: www.universiteitskrant.nl
“De oorlog is begonnen”, zei Thomas Wagenaar van de GSb later die dag strijdbaar. Een uitspraak die hij nog steeds steunt. Niettemin gaat een stuurgroep van vijftien leden nu in drie weken uitzoeken of opleidingen klaar zijn voor invoering van bsa, of er neveneffecten zijn voor studentenorganisaties, wanneer opleidingen mogen afwijken van de puntengrens en hoe de invoering zelf moet gaan. Al voor de start van die stuurgroep brak een nieuwe kleine ‘bsaoorlog’ uit. De drie studentenpartijen in de u-raad mochten tezamen één lid leveren. Calimero wilde die plek vullen, maar de meer zetels tellende SOG-fractie eiste de plek ook op. “Volstrekt onacceptabel”, zegt Calimero-voorman Leendert Kalfsbeek. Ook dat conflict is voorbij: beide partijen schuiven aan. Sandor Schokker (SOG) ziet het weglopen uit de raad los van deelname aan de stuurgroep. Net als Wagenaar. “Het is een onzalig plan, maar we willen wel dat het goed wordt uitgevoerd.” Tegelijkertijd steunen SOG en GSb het Platform-Bsa Groningen dat een referendum over bsa organiseert via verenigingen. Gezelligheidsverenigingen Dizkartes, Cleopatra, Unitas en de studieverenigingen van pedagogiek en levenswetenschappen werken er al aan mee. Interessant bsa-nieuws komt er verder uit promotieonderzoek van Gerard Baars uit Rotterdam. Hij stelt dat in Rotterdam bijna een kwart van de studenten die onder de bsa-norm blijft, onterecht zou worden afgewezen als het aantal behaalde studiepunten na één jaar als enig selectiecriterium geldt. Deze mensen blijken een jaar later succesvol de propedeuse af te ronden.’ [ JAN BLAAUW ] Zie ook opinie op pag 12. Voor de conclusies van Baars zie pag. 11 >
UMCG gaat Duitse artsen opleiden De faculteit geneeskunde van de RUG gaat de universiteit van Oldenburg helpen een eigen medische faculteit op te zetten. De plannen die universiteiten van Oldenburg en Groningen hebben gemaakt zijn afgelopen week goedgekeurd door de Duitse wetenschapsraad. Met geld van de Duitse deelstaat en kennis van de RUG krijgt Oldenburg straks een zelfstandige bacheloropleiding. De masteropleiding wordt samen met Groningen aangeboden, onder de titel European Medical School.
Tot nu toe is het niet mogelijk om in noordwest-Duitsland geneeskunde te studeren. Uiteindelijk zullen veertig Duitse studenten minimaal één jaar in Nederland studeren en veertig Nederlanders zullen de omgekeerde weg bewandelen. De eerste studenten kunnen in september 2011 beginnen. De plannen leveren de RUG “niet direct geld op”, zegt prodecaan Jan Borleffs. Het past binnen de internationalisering van de faculteit: “We willen graag een internationale uitstraling hebben. Plannen als deze horen bij die ambitie.” De opleiding wordt met name voor
Duitse studenten aantrekkelijk. In hun thuisland zouden ze na hun opleiding nog een staatsexamen moeten doen om als arts aan de slag te mogen. Omdat ze ook een Nederlands diploma krijgen kunnen ze zich laten registeren bij de Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg (BIG). Hiermee kunnen ze in heel Europa aan het werk. Voor de Nederlandse deelnemers zijn er ook voordelen, al zijn ze wel kleiner, zegt Borleffs. “In Duitsland mag een arts de titel ‘Dr.med’ dragen. Dat mogen de Nederlanders straks ook. Bovendien staat internationale ervaring natuurlijk goed
op je cv.” De studenten moeten uiteindelijk zowel het Duits als het Nederlands machtig worden. Maar daar verwacht Borleffs geen grote problemen mee. De nieuwe samenwerking voegt een derde taal toe waarin Groningen artsen opleidt. Geneeskunde kent al een Nederlandstalig en een Engelstalig curriculum. Voor voorzitter Dieuwke Broekstra van de studentenfractie in de onderwijs- en onderzoeksraad van het UMCG is het plan nog zo nieuw dat ze er niet inhoudelijk op kan reageren. [ TJERK NOTTEN ]
2 DEZE WEEK
UK 10 - 5 NOVEMBER 2009
Stadsschouwburg, Groningen > 30/10/2009 20:00 > Groninger Studenten Cabaret Festival
Moonwalk tegen de zenuwen Vrijdag was de finale van het 23e Groninger Studenten Cabaret Festival. De UK nam een kijkje achter de schermen. Door lieke van Den krommen acker
In de kleedruimte van de achtkoppige organisatie van het festival is het een puinhoop. Tussen kledingrekken, strijkplank, aangebroken zakken suikerpinda’s, borrelnoten en een stapel dozen Berenburg, hullen meisjes zich in rode shirtjes en gouden vleugeltjes. Het zijn de ‘bloemenmeisjes’: zij gaan rond met de stembussen in de pauze en overhandigen bloemen aan deelnemers en organisatie. Temidden van de chaos loopt bestuurslid en pr-verantwoordelijke Harm-Jan de Grooth. Zijn keurige zwarte pantalon, witte overhemd en giletje met limegroen Hollandpatroon – zoals het servies van de Xenos – stemmen vrolijk. “Het grootste probleem is dat de cola voor de cola-Berenburg, ons welkomstdrankje, is verdwenen”, lacht De Grooth. “Maar zo lang dat het enige is, maak ik me geen zorgen.” Zo chaotisch als de bestuursruimte aandoet, zo rustig oogt de rest van de gang. De drie finalisten, bestaande uit vier Arnhemse conservatoriumstudenten van LOS muziektheater, solist Diederik Smit uit Maastricht en drie Amsterdamse jongens van de groep Poolvogel, bereiden zich stilletjes voor. Dan zwaait de deur van de kleedkamer van de Amsterdammers open. Opgetogen muziek klinkt uit een I-pod. Er wordt flink gedanst, met de dames van LOS. “Zullen we een pasje gezamenlijk doen?”, oppert een van de meiden. “Ja! De
Rosa
moonwalk, de moonwalk!” Melig moonwalkt het groepje achteruit de kleedkamer door. Niet veel later gaat het dansen moeiteloos over in hossen en verplaatst het feestelijke tafereel zich over de met zebraprint bedrukte bank in de kleedkamer naar de gang. “Het is de enige manier om een beetje afleiding te hebben”, verklaart Poolvogel Matthijs de Wit. “Je kunt beter dansen dan dat ellenlange wachten.” Geen hap kreeg hij vanavond door zijn keel. Te zenuwachtig. En hij moet nog even, want de heren zijn de laatste act. Voor de dames van LOS is het moment aangebroken. Terwijl ze in de coulissen worden gezenderd en elkaar een laatste, bemoedigende knuffel geven, oefent presentator Sanne Wallis de Vries in stilte haar presentatieteksten. “Heb je nog dingen die je heel graag wilt dat ik zeg?”, vraagt ze zachtjes aan Smit, die als tweede aan de beurt is. Hij denkt even na. “Nee, eigenlijk niet. Of ja, ik wil wel graag de naam van de show genoemd: Wie krijgt de banaan? Dat was het.” Een half uurtje later klinkt het ene na het andere lachsalvo, als Smit in een nieuwsbulletin verslag doet van de Tweede Wereldoorlog alsof het een voetbalwedstrijd is. “In de tweede helft bleken de geallieerden toch een maatje te groot.” In razend tempo volgen de scherpe en spitsvondige grappen elkaar op. “Dan gaan we nu door naar de Slag bij Waterloo... die moet over. En het medische nieuws: Rob de Nijs gaat uit elkaar.” Niet geheel onverwacht is het ook Smit, die er met de jury-, de publieks én de persoonlijkheidsprijs vandoor gaat. De kleine, blonde cabaretier blijft bescheiden. “Ik had
Dansen met de dames van LOS in de kleedkamer bij de finale van het cabaretfestival me goed kunnen voorstellen dat een van de anderen had gewonnen.” Onder luid gejoel van de ove-
Extractie
“Ik heb pericoronitis”, zeg ik als ik de behandelkamer binnenloop. Mijn nieuwe tandarts – een lekker ding uit Zuid-Afrika – moet lachen. Ik niet. Al weken loop ik rond met gruwelijke pijn. Mijn verstandskies komt door en het tandvlees is gaan ontsteken. Daarvoor is maar één behandeling: trekken. Daarom probeerde ik eerst te verdoven met drank en seks, maar toen ik zelfs daar niet meer om kon lachen − mondhoeken optrekken doet pijn − wist ik dat het een verloren zaak was. En wat doen tandartsen als je nauwelijks een soepje naar binnen krijgt? Juist, die pakken een haak en gaan op de zere plek beuken. “Doet dit zeer?” “Is dit nóg gevoeliger dan net?” We zijn niet voor niets bang voor de tandarts. Terwijl ik in de stoel ga liggen, komen de trauma’s boven. Mijn vorige tandarts vergat vaak zijn bril. “Maar hij was wel heel aardig”, zegt mijn vader, terwijl ik hem nog met bebloed slabbetje voor me zie. Hij spartelde als een schaap dat op zijn rug ligt. Een verdoving vond die
dokter iets voor mietjes. Hij flikte het mij toen hij op mijn 21ste mijn eerste gaatje uitboorde. Laat dit een wijze les zijn voor iedereen die de held wil uithangen: je kunt beter je tanden over een schoolbord schrapen dan laten vullen zonder verdoving. Het is een gedeeld trauma. Mandy beet ooit haar tanden stuk op een Ikeatafel − “De schroevendraaier was weg” − maar durft geen afspraak te maken. “Doe je mond eens open dan?”, vraag ik. Ik zie het, aan één kant zijn in een cirkel alle buitenste hoekjes van haar kiezen afgebroken. De Zuid-Afrikaan praat tandentaal met zijn vrouw en denkt dat ik hem niet versta. Maar ik heb niet voor niets een dag gegoogeld en krimp ineen. “Wil jij even een verwijsbrief maken voor mevrouw Timmer. Verzoek extractie van element 38, 18, 28 en 48.” Alle víer verstandkiezen! Thuis gooi ik de brief weg, dan maar geen vast voedsel meer.
Rosa Timmer, vierdejaars taalwetenschap
rige finalisten probeert hij een fles champagne te ontkurken, maar de kurk breekt af. “Dat wordt niks
Foto Reyer Boxem
Diederik”, roept een van de meiden. “Gooi hem maar gewoon kapot.”
Colofon redactieadres: Oude Kijk in ’t Jatstraat 28, Postbus 80, 9700 AB Groningen. Telefoon: 050-3636700; Telefax: 050-3636698; E-mail: uk@rug.nl; Internet: www.universiteitskrant.nl
kernredactie: Hanneke Boonstra (hoofdredacteur) 3636697, Jan Blaauw (nieuwscoördinatie) 3636696, Christien Boomsma (eindredacteur) 3637802, René Fransen (wetenschap) 3636695, René Lapoutre (opmaak) 3636693, Sieb de Ruig (redactiesecretaris) 3636700, Ernst Arbouw (International Page) 3636130. overige redactieleden: Wouter Beetsma, Hinke Hamer, Peter Keizer, Lieke van den Krommenacker, Teodor Lazarov, Janita Naaijer, Tjerk Notten, Elisabeth Oosterling, Stijn Roelofs, Diane Romashuk, Birte Schohaus, Filmo Verhagen, Dorien Vrieling. columnisten: Ana van Es, Rosa Timmer, Gerrit Breeuwsma. medewerkers: Bart Breman, Michel Dijkstra, Hans Miedema,
Marcel Wichgers. Foto’s: Reyer Boxem, Jeroen van Kooten, Elmer Spaargaren. Tekeningen: Bert Cornelius, Robby van der Meulen, Eric van der Wal, Kees Willemen Uitgave: Stichting Universiteitsblad oplage: 20.000 exemplaren Persbureau: de UK werkt samen met andere universiteitsbladen in het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP) advertenties: Bureau Van Vliet bv, Postbus 20, 2040 AA Zandvoort, tel. 023-5714745, telefax 0235717680 RUG-advertenties, mededelingen en Ukaatjes: Heiny de Ruiter (3636699) abonnementen: € 30 per jaar, (intern tarief € 20). adreswijzigingen: schriftelijk aan de administratie van de uk. adreswijzigingen rUG personeel: doorgeven aan betreffende afdeling Personeel & Organisatie. ©UK. Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder toestemming van de hoofdredacteur artikelen geheel of gedeeltelijk over te nemen.
N I E U W S 3
UK 10 - 5 NOVEMBER 2009
Wonen op Zernike blijft droom Volgens bestuursvoorzitter Henk Pijlman van de Hanzehogeschool willen de gemeente en de RUG geen studentenhuisvesting op Zernike. Maar zijn collega Poppema van de RUG zegt dat de corporaties er niet wilden bouwen. Pijlman zei dit dinsdag tijdens een discussiebijeenkomst van studentenpartijen SOG en Student & Stad in Huize Maas. Volgens Pijlman zouden buitenlandse studenten van de Hogeschool graag op Zernike
willen wonen, maar willen de gemeente en de RUG het niet. “Het is trekken aan een dood paard.” Ook directeur Yvonne Geerdink van woningcorporatie Lefier zei de optie Zernike al lang te hebben opgegeven nadat ze zich er jaren hard voor had gemaakt. “Ik steek mijn energie liever in zaken die enige kans van slagen hebben.” Bijvoorbeeld in de lokatie Reitdiep − niet ver van Zernike − waar de komende jaren het leeuwendeel van 4500 nieuwe ‘eenheden’ moet komen door nieuwbouw.
Burgemeester Peter Rehwinkel van Groningen zegde toe zich nog eens in de huisvesting op Zernike te verdiepen. Hij toonde wel begrip voor een verzoek van Pijlman om meer horeca op Zernike. Volgens bestuursvoorzitter Sibrand Poppema wil de RUG best. “Er hebben zich geen partijen gemeld voor het bouwen. En onze ervaring is ook dat studenten het niet willen. Die zitten liever in het centrum.” De grond achter op het Zernike terrein is volgens Poppema niet
bijster aantrekkelijk als woonlokatie. “De gemeente heeft daar nog wel grond, maar die is bedoeld voor het science park.” En de plek waar vijf jaar een noodcampus voor buitenlandse studenten was? Er kwamen plannen, maar geen gebouw. Volgens Poppema is het niet zo dat de RUG liever iets anders met de grond doet. “Op dit moment is er geen enkel plan wat hiermee zou concurreren.” Dat Pijlman voor een campus op Zernike is, gelooft Poppema wel. “Maar hij heeft geen grond.” [ jan blaauw ]
Oogst Venibeurzen valt tegen
Rhian Ket wint de 1500 meter RUG-student Rhian Ket is het afgelopen weekend bij het Nederlands Kampioenschap schaatsen overtuigend eerste geworden op de 1500 meter. “Ik ben in bloedvorm”, vertrouwde hij een journalist toe toen hij over de finish was gekomen. Dat bleek. In een snelle tijd van 1.45,89 liet hij favoriet Mark Tuitert (1.46,19) achter zich. Ket, student American studies, had ook de 1000 meter op zijn naam kunnen schrijven, ware het niet dat hij in de laatste ronde vergat te wisselen naar de buitenbocht. Hij had de snelste tijd (1.09,24) maar werd gediskwalificeerd. Ket geldt al jaren als een groot talent op de middenafstanden. Zijn volgende uitdagingen zijn de World Cups en het Olympisch kwalificatietoernooi in Heerenveen. [ hanneke boonstra ]
De organisatie voor ruimteonderzoek SRON heeft vorige week een samenwerkingsovereenkomst gesloten met de Japanse ruimtevaartorganisatie JAXA. SRON-Utrecht gaat onderdelen voor een röntgensatelliet bouwen. Daarnaast is er de intentie om de nog te ontwikkelen ver-infrarood spectrometer Safari op de Japanse SPICA-satelliet te plaatsen. Safari is de opvolger van HIFI, die dit jaar is gelanceerd. SRON-Groningen leidt een Europees consortium dat Safari ontwikkelt en wil bouwen.
Scriptieprijs naar excellente Sander De pas afgestudeerde RUGstudent informatica Sander Land krijgt 5000 euro van de Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen. Zijn scriptie over ICT in de medische zorg werd uit 28 inzendingen als beste uitgekozen. Sinds 1 oktober is Land PhD student bij het Computer Science Department in het Engelse Oxford. Hij behaalde twee bachelortitels en een mastertitel met een cijfergemiddelde van 9.3.
Twaalf RUG-onderzoekers hebben een Veni-beurs van onderzoekfinancier NWO binnengehaald. Dat valt een beetje tegen, want NWO deelde er maar liefst 143 uit. “Eigenlijk hadden we net iets meer willen hebben”, zegt collegevoorzitter Sibrand Poppema van de RUG. De Venibeurzen worden deels betaald uit een bedrag van 100 miljoen euro dat van de universiteiten is overgeheveld naar onderzoeksfinancier NWO. “We moeten ook langs deze weg op zijn minst een deel terugverdienen van dat geld”, aldus Poppema. Zes van de twaalf gaan naar onderzoekers van het UMCG. Poppema is daar tevreden over: “Dat is ook wel eens anders geweest.” Drie gaan naar de betafaculteit, twee naar de sociale faculteit en een naar godgeleeerdheid en godsdienstwetenschappen. Vanwege het belang van de persoonsgerichte beurzen van NWO (naast Veni ook Rubicon, Vidi en Vici) is de begeleiding van onderzoekers bij het opstellen van de aanvragen de laatste tijd geïntensiveerd. Poppema vermoedt dat de Veni-, Vidi- en Vicirondes het Nederlandse onderzoek helpen aan goede scores bij de toekenning van Europese beurzen. Onderzoekers zouden dan net een streepje voor hebben. [ René Fransen, Jan Blaauw ]
SRON werkt met Japanners samen
Happietaria kookt voor aids De Happietaria, het goededoelenrestaurant dat in de weken voor Kerst door de vijf christelijke studentenverenigingen van Groningen wordt gerund, is dit jaar gevestigd in Violenstraat 2. Vrijwilligers serveren van 18 november tot 17 december maaltijden, bereid door professionele koks. De opbrengst gaat naar drie voorlichtingsprojecten over HIV/ aids in Kenia, Soedan en Zambia. Hulporganisatie ICCO verdubbelt de opbrengst.
Infrarood illusie Hoe komen die schaduwen daar zo tussen die mensen? Een kwestie van slimme infraroodfotografie. De zwarte schaduwen zijn het gevolg van het nakoelen van de straat op de plek waar die mensen eerst lagen. Daniëlle de Mooij en Ilse Nieuwold van het Northo College in Noordwijk wonnen er de in-
frarood fotowedstrijd voor scholieren mee, georganiseerd door het Kapteyn Instituut van de RUG en science center Nemo. De wedstrijd was onderdeel van het project Ontdek het onzichtbare heelal waarmee de RUG de Academische jaarprijs voor wetenschapscommunicatie won. [ hanneke boonstra ]
Plaatsing Wüst misschien onterecht Ireen Wüst mag naar de wereldbekerwedstrijden schaatsen op de 1000 meter omdat ze haar concurrent Natasja Bruins bij het NK zesduizendste seconde voor bleef. Onterecht, denkt RUG-econometrist Gerard Sierksma. Hij diende een protest in bij de KNSB. Wanneer je uitgaat van duizendsten van seconden, zit je binnen de foutenmarges van de huidige meetsystemen. “Die resultaten zijn dus niet significant”, zegt de econometrist die KNSB adviseert over de Nederlandse schaatsselectie voor de Olympische Spelen. “Conform de regels van de International Skating Union (ISU) wordt daarom afgerond op honderdsten. In dat geval hebben Wüst en Bruintjes beide 1:17.61 gereden. Alleen wanneer de
complete rangschikking met een een foto-finishsysteem is bepaald, is het derde getal achter de komma beslissend.” Sportdirecteur Arie Koops van de KNSB twijfelt er niet aan dat er een terechte winnares is uitgeroepen. “Als de transponder geen discrepanties aangeeft, is de tijdsaanduiding van het elektronische oog in de baan doorslaggevend. Wanneer zoals hier twee rijders ex-aequo eindigen, vallen we terug op de tijden van de finishfoto’s. Geheel volgens de internationale regels.” Koops erkent wel dat de vraag over de betrouwbaarheid terecht is. “Technici die dat onderzoeken geven aan dat het significantieniveau bij drieduizendste zou kunnen liggen. In deze situatie staat de correctheid voor ons dus buiten kijf.” “Onzin”, vindt een onbevredig-
de Sierksma. “Als het significantieniveau op drieduizendste ligt, dan geldt dat voor beide rijdsters en ligt het verschil van zesduizendste precies op de grens. Bovendien zegt een finishfoto alleen iets als de schaatssters in dezelfde rit reden. Bruintjes kan dus wel sneller zijn geweest.” Sierksma maakt zich al langer zorgen over de geloofwaardigheid van de schaatssport als het gaat om het corrigeren van eindtijden. “Omdat het steeds sneller gaat, komen de tijden dichter bij elkaar te liggen en doen dergelijke situaties zich vaker voor. Nu gaat het om een vijfde plek, maar bij de Olympische Spelen misschien om goud en zilver. Voor Bruintjes is deze uitslag ook nadelig voor volgende selectieprocedures. Ik zou haar aanraden snel een kort geding aan te spannen.” [ diane romashuk ]
RUG een keertje bóven Cambridge Volgens het tijdschrift voor levenswetenschappen The Scientist is de RUG de op drie na beste plek ter wereld voor een levenswetenschapper om te werken. Het tijdschrift maakt jaarlijks een ranglijst op basis van oordelen die wetenschappers zelf aangeven. Het Max Plack Institute in Duitsland won. Cambridge was zevende. De RUG maakte een sprong doordat de universiteit de eigen wetenschappers op het bestaan van de lijst attendeerde.
Virus verlamde netwerk Bureau Een computervirus maakte medewerkers van het Bureau van de Universiteit donderdag het werken onmogelijk. Het nestelde zich via een USBstick van het Bureau Internationale Samenwerking op de netwerkschijven en nam de gedaante aan van mappen op een schijf. De echte werden onzichtbaar. De opsporing had de nodige voeten in de aarde. “Meer dan de helft van de 54 virusscanners, inclusief Symantec, herkenden het virus niet”, zegt IT-chef Dries Gankema. Vrijdag kon het werk weer worden hervat.
4 OPMERKELIJK
UK 10 - 5 NOVEMBER 2009
Stoer geschoren mannen De gezichten van het bestuur van de Groningse studenten rugby club (Gsrc) zijn nu nog netjes glad, maar over enkele weken zien ze er een stuk hariger uit. In ieder geval de bovenlippen. Ze laten deze maand hun snor staan. Door teoDor lazarov Vrouwen hebben de roze lintjes vanwege borstkanker. En nu zetten mannen hét symbool van mannelijkheid in om bewustzijn te creëren voor prostaatkanker: de snor. In de maand november
laten mannen wereldwijd hun snor staanstaan. Het is een actie waaraan organisaties als het antoni van leeuwenhoek Kanker Researchefonds meedoen. En het Groningse studentenrugbyteam. Een offer om de wereld bewust te maken? nou… Het gaat vooral om de uitdaging, moet Gsrcsecretaris Kees Jan lodewijk – blond borstelhaar, brede kaak, blote bovenlip – toegeven. En toen hij het voorstelde aan de andere bestuursleden, vonden zij het ook leuk. “Vooral om te zien hoe iedereen er met een snor uit
zou zien”, grinnikt hij. Zelf verwacht hij geen grote borstelsnor. “Meer een vlassig snorretje. Maar ik ken wel mensen die echt een goeie snor hebben straks, hoor.” Hij aarzelt. “alleen mijn vriendin vindt het minder leuk!” In totaal doen er vijftien rugbyers mee. Of ze het zullen volhouden? lodewijk weet het niet. Hij verwacht wel raar aangekeken te worden aan het einde van de maand. “als ik te laat een collegezaal binnen loop en iedereen kijkt me aan... Dat kan nog eens leuk worden.”
Het bsa is |_
Een tumultueuze
| ac h t e r g r o n d | Tot woede van studentenpartijen GSb en SOG onderhandelde Calimero zich afgelopen donderdag behendig een weg naar een politiek akkoord over invoering van het bindend studieadvies. “Het lijkt wel alsof we kernwapens willen ontwikkelen aan de RUG.” Door Jan Blaauw
Guus Coenders, Kees Jan Lodewijk en Kenneth Leeuwenkamp van Gsrc
Foto Jeroen van Kooten
Sneu, kwetsbaar printkaartje Het is een stukje karton, dus er hoeft maar dít te gebeuren of je bent het printtegoed op je xafax-kaartje kwijt. Kan dat niet anders? Door TJERK nOTTEn “Het is toch gek”, zegt bedrijfskundestudent wouter. “De universiteit geeft miljoenen uit aan gebouwen, maar niet om dit oude xafax-printsysteem te vervangen. Het is veel te kwetsbaar.” Student technology management warner is het roerend met hem eens: “Ik heb al zeker vijf keer een nieuw printkaartje moeten kopen omdat er een vouwtje in zat. Ze zeggen dat je ze niet in je portemonnee moet bewaren,
maar het is toch vreemd dat zoiets met een printkaart niet kan?” Beide studenten stuitten deze week ook nog op een storing van de kaartlezer. Ze hadden er geen last van, omdat ze gratis mochten printen, maar toch. Bij de Hanze hebben ze een veel beter systeem, weet warner. “Met een harde kaart die je opnieuw kunt laden. Dat werkt. Dat moet hier ook.” Ze zijn niet de enige met klachten. Elke week kloppen er wel tien studenten met een defecte kaart aan bij portier arjen van de uB. “Het is een zwak systeem”, erkent hij. “Daarom geven we normaal iedereen een nieuwe printkaart terug. Maar ze moeten er wel goed mee omgaan. laatst probeerde iemand een kaart te
ruilen terwijl het ding in de wasmachine had gezeten. Dan zeggen we ‘nee’.” Ook Henjo van de reproshop van de Faculteit Gedrags- en Ma at sch appijweten sch appen doet het zo. De kaartjes zíjn immers kwetsbaar. “Maar we geven alleen een kaartje van drie euro terug, ook al is de kapotte van tien. Dat is al service van ons.” En hij verkoopt bewaarhoesjes voor printkaartjes à 50 cent per stuk. En de defecte kaartjes? Die gaan naar het facilitair bedrijf, waar ze worden afgeschreven. Veel klachten horen ze daar trouwens niet. “we verkopen jaarlijks tussen de 50.000 en 80.000 kaartjes”, zegt Geert wilkens. “Daarvan komen er 300 kapot terug.”
Vraag & antwoord
‘Krakers zijn geen stinkerds’ Een groep studenten, muzikanten en kunstenaars heeft zaterdag voormalig verzorgingstehuis Hunzerheem aan de Populierenlaan gekraakt. Kraker Leentje (23) heeft al vier dagen niet gedoucht en heeft het koud. Door peter keizer Waarom hebben jullie dit pand eigenlijk gekraakt? “als protest. De politiek wil kraken verbieden en zegt dat antikraak de oplossing is voor leegstand. Maar hier zaten zeven ad Hoccers, in een flatgebouw met meer dan tweehonderd kamers!”
Hoe kwamen jullie binnen? “Ehm… de achterdeur stond open. Die ad Hoccers schrokken wel, het ging zo snel dat ze niet eens doorhadden wat er gebeurde. Maar we zijn direct naar ze toe gegaan om ze gerust te stel-
len. Vervolgens hebben we de politie, gemeente en brandweer nog over de vloer gehad.”
En nu? “De boel opknappen en zorgen dat we water krijgen.”
krotten, we willen er iets van maken. De media schilderen ons af als ‘vieze stinkerds’. Dat zijn we niet. Hoewel ik nu wel een aantal dagen niet heb kunnen douchen, maar dat heb ik er voor over.”
Wat denken jullie nu te bereiken? “Tijdens de landelijke kraakactie zijn dit weekend 21 panden bezet, daar is dit er eentje van. we willen laten zien dat er veel leegstand is, dat los je niet op met een wet. Het verbod moet nog door de Eerste Kamer en daar zit de PVV niet in, dus dat scheelt weer.”
Wat zijn dan jullie plannen? “we willen werkruimtes, ateliers, woonruimten en een gaarkeuken creëren. we zitten hier nu met twintig, maar straks zit het hele pand vol. we zijn nu bezig een vereniging op te zetten die dat moet regelen. En we willen met het Oude RKZ in gesprek om van hun ervaringen te leren.”
Is kraken niet gewoon leefstijl? “nee, door kraken zijn veel culturele en sociale voorzieningen mogelijk gemaakt. Denk aan Grand Theâtre, Simplon, het Oude RKZ. Dat zou de overheid niet voor elkaar hebben gekregen. we zijn hier niet om de boel te laten ver-
Is het ’s nachts eigenlijk niet koud, zo zonder verwarming? “Ja, maar dat zijn we wel gewend. ’s nachts kruipen we dicht tegen elkaar aan, of gebruiken een dikke slaapzak. En sommige krakers hebben een hond als persoonlijk kacheltje.”
Bestuursvoorzitter Sibrand Poppema geeft rector magnificus Frans Zwarts een schouderklopje na de eerste verbale schermutselingen in de u-raad. Zwarts heeft net betoogd dat de universiteit absoluut niet verder kan zonder bindend studieadvies (bsa). Een standpunt waar hij nog niet zo heel lang geleden níets van wilde weten. Ook het personeel in de raad smacht naar het middel, lijkt het. Toon de Baets noemt de “schandelijk” lage rendementen een monster dat de hele universiteit bedreigt. Hij haalt zelfs een scène uit de film Jaws aan om aan te geven hoe groot en verschrikkelijk wel niet. wanneer hoofdrolspeler Roy Scheider voor het eerst de witte haai ziet waarop hij en een beroepsjager jacht maken, zegt hij ontzet: “We’re gonna need a bigger boat.” En er is meer spektakel tijdens de vergadering van de u-raad afgelopen donderdag. Of zijn partij misschien had ingestemd met de ontwikkeling van kernwapens aan de RuG? vraagt Michiel Zwaan van studentenpartij Calimero zich openlijk af. Of willen ze dat een pedoseksueel hier komt studeren? want zo heftig vond hij de reacties sinds Calimero heeft laten blijken dat met hén best te praten valt over een bsa. De messen blijken scherp geslepen. Thomas wagenaar van de GSb: “als de RuG zo door gaat, is de universiteit in no time een concubine van Den Haag dat zo graag een onderwijsfabriek wil.” Hij valt Poppema hard aan. waarom komen er niet eerst pilots? waarom is het akkoord dat er vóór 2011 geen bsa zou komen zo gemakkelijk terzijde geschoven? waarom? “Omdat God had uitgesproken dat het anders moest.” Het harmoniemodel is overleden door toedoen van Poppema, vindt wagenaar. “Zo maar snel, door manipulatie en achterkamertjespolitiek bij God.” Pas na de vergadering blijkt dat wagenaar niet op Poppema doelt, maar op het Gemeenschappelijke Overleg Decanen, dat ooit ‘God’ genoemd is. Voorzitter Fokkinga van het personeel heeft zich dan al gedistantieerd. Ook Zwarts vindt dat “zulke teksten niet in het debat horen”. Maar de grieven bij SOG en GSb zitten diep. Oud-u-raadslededen van jaren terug zijn aangeschoven om het debat te volgen. Onthutsing en ergernis zijn goed te zien. Ook de SOG heeft kritiek op Poppema. De SOG deed zelf navraag bij
Calimero tijdens een schorsing. Suzan Beers
Bsa bij de buren De Hanzehogeschool Groningen heeft volgens bestuursvoorzitter Henk pijlman al een jaar of vijftien een bsa. tijdens een debatavond dinsdag in Huize Maas, georganiseerd door Student en Stad en de SoG, vertelt pijlman de zaal dat het bsa een zegen is. “omdat het in het belang is van de student.” als zoveel studenten zo weinig universiteitsvereniging VSnu en de Onderwijsinspectie. Poppema betoogde enkele weken geleden immers dat de RuG vastzit aan afspraken met VSnu en het Onderwijsministerie om in 2014 een rendement van zeventig procent te hebben. Maar Sandor Schokker meldt dat de RuG alleen een ‘inspanningsverplichting’ heeft en géén bindend contract. En de Onderwijsinspectie is niet van plan om – zoals Poppema betoogde – extra te letten op de RuG vanwege haar rendementen.
O P M E R K E L I J K 5
UK 10 - 5 NOVEMBER 2009
er, zonder harmonie u-raad kan het bindend studieadvies niet tegenhouden
Inspectie Dat bsa moét er wel komen, zegt bestuursvoorzitter Poppema steeds. De Onderwijsinspectie heeft namelijk speciale aandacht voor de RUG vanwege de lage rendementen. Net als de SOG belde de UK ook maar even zelf. Wat blijkt? “De onderwijsinspectie gaat onderzoek doen naar het verloop van de meerjarenafspraken tussen het Ministerie van Onderwijs en de universiteitskoepel VSNU”, laat woordvoerder Jan-Willem Swane telefonisch weten. “Daarvoor is een aantal instellingen geselecteerd, waaronder de RUG.” Maar hoe zit het dan met die speciale aandacht? Het gaat om een stelselonderzoek en géén handhavend onderzoek, benadrukt Swaan. Het is dus niet zo dat de Rijksuniversiteit Groningen extra in de belangstelling staat vanwege achterblijvende rendementscijfers. “Het is een onderzoek waar verschillende universiteiten in betrokken worden. De RUG is daar gewoon één van.” [ Ernst Arbouw ]
s, Jacco Kwakman en Leendert Kalfsbeek luisteren naar bsa-woordvoerder Michiel Zwaan.
punten halen, moet de maatschappij wel zeggen: dat kan niet. Uit zijn hoofd zegt Pijlman dat jaarlijks ongeveer dertig procent van de eerstejaars struikelt. “Dat betekent niet dat ze vertrekken”, zegt hij er snel bij. “Erg veel gaan gewoon een andere studie doen bij ons.” Een studentenvolgsysteem is er echter niet, zodat niemand weet hoe het precies uitpakt. Schokker’s SOG – met zeven zetels de grootste studentenpartij – vindt dat studenten met alleen een bsa opzwepen tot harder werken een zwaktebod is. “Nog niet alle middelen om studenten te motiveren zijn uitgeput. Het is om te huilen.” Dan verrast Zwarts met een ander pleidooi dan vorige keren. Het gaat om de aard van het eerste studiejaar. Te lang is de universiteit vergeten dat het eerste studiejaar naast een oriënterende functie ook een selectieve functie heeft. “Dat moe-
ten we onder ogen zien. Een universiteit van 27.000 studenten kan niet op deze weg blijven doorgaan. Inderdaad, we need a bigger boat.” In het oog van deze vergadertafelstorm maakt Calimero zich kalm op om zaken te doen. Instemming? Pas als aan voorwaarden is voldaan. “Een haastklus is onacceptabel”, zegt Michiel Zwaan. De voorwaarden? Een bsa alleen invoeren in 2010 bij opleidingen die er klaar voor zijn én een meerderheid van de u-raad moet zich kunnen vinden in het uitgewerkte plan dat een commissie gaat opstellen. Na een schorsing doet Zwarts een bod: de raad krijgt adviesrecht op de algemene voorwaarden rond de invoering. Zo kan de raad meepraten over de lijst van opleidingen die in 2010, dan wel 2011 beginnen. Calimero draalt. “De zeilen zijn misschien gestreken”, zegt Zwaan, “maar het anker is niet opgehaald. We willen geen besluit waar we later spijt van krijgen.” De GSb vraagt en krijgt tekst van Poppema. “Als de RUG in negatieve
zin opvalt, dan hebben we een groot probleem. De inspectie was hier vanwege die afwijking. Wij zwichten niet voor Den Haag, wij hebben er een afspraak mee en daar gaan we ons aan proberen te houden.” Dan vraagt Calimero een schorsing. In de tuin achter het Academiegebouw wordt gerookt en onderhandeld. Geïrriteerde SOG’ers zien hoe personeelsleden en Zwarts zich in de buurt van de Calimero’s begeven. De schorsing mondt uit
Botte bijl? Voorstanders zeggen vooral dat een beetje student probleemloos veertig punten in een jaar moet kunnen halen. Maar verder? Wélke studenten zijn het? Waaróm haalden ze weinig punten? Worden studenten niet te zuinig op hun tijd om nog iets ‘ernaast’ te willen doen bij een vereniging? “Steeds minder studenten durven te kiezen voor een talent naast het leren”, zegt Gyas-voorzitter
Foto Jan Blaauw in een soort torentjesoverleg op de werkkamer van de rector. Terug in de vergadering spreekt Zwaan de terms of agreement uit: adviesrecht voor de u-raad op het werk van de stuurgroep en een meerderheid van de raad als voorwaarde voor invoering. “Akkoord”, zegt Douwe Fokkinga namens het personeel. De Baets doet nog een dramatisch beroep op GSb en SOG. “Het alternatief is een zwarte tunnel.” Bart van den Berg. Voorzitter Paul de Rook van verenigingskoepel de Contractus is het daar roerend mee eens. “We zien minder sollicitaties komen voor functies binnen verenigingen. Nu zegt de universiteit: we weten niet waar het aan ligt, maar het is jouw schuld en zoek maar een andere opleiding. Dat is armoedig.” En nieuwe gemeentelijke D66voorman Ton Schroor bekent in Huize Maas dat hij nooit het eer-
Dan doen SOG en GSb wat al jaren niet meer is vertoond in de u-raad: ze stappen op. Sandor Schokker van de SOG stelt dat het befaamde harmoniemodel van de Groningse medezeggenschap grote schade heeft opgelopen. Tweederde van de studenten is het zeer oneens met de gang van zaken maar wordt genegeerd. “Het lijkt de PVV wel”, roept Jacco Kwakman van Calimero. “Dit had ik niet voorzien”, zegt raadsvoorzitter Hilly Mast overdonderd. Maar het besluit lijkt geldig. Mast neemt er meteen nog een: ze sluit de vergadering. “We gaan dit wegloopgedrag toch niet belonen?”, moppert een raadslid. Maar de voorzitter begrijpt de weglopers wel. “De voorzitter kan de vergadering sluiten in zo’n situatie en dat doet de voorzitter dus bij deze.” ste jaar zou hebben overleefd met een bsa maar wel directeur is geworden. “Ik ben altijd erg wantrouwend, wanneer ik bij een sollicitatie een student krijg die in vier jaar is afgestudeerd zonder iets naast de studie te hebben gedaan. En bijna altijd wordt dat wantrouwen bevestigd. Er blijken toch echt problemen te komen in het sociaal-emotionele spectrum. Leren alleen is niet alles, je moet ook leren om mens te zijn.”
Nieuwe vacatures
Openstaande vacatures
(Junior) Tenure Track positions Econometrics, Microeconomics, Macroeconomics and Finance
Universitair Docent Privaatrecht
6,0 fte | Faculty of Economics and Business
1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences
Postdoc The role of peroxisomes in ageing
Nadere informatie over deze vacatures vindt u op: www.rug.nl
0,8 fte | Faculteit Rechtsgeleerdheid
Tenure Track (Assistant Professor) Statistics
1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences
Docent Nederlands als tweede taal 0,8 fte | Faculteit der Letteren
Analist/Technicus 1,0 fte | Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen
De RUG biedt speciaal aan meeverhuizende werkende partners van nieuwe medewerkers goede loopbaanfaciliteiten. De RUG streeft naar een evenwichtig opgebouwd personeelsbestand. Op een aantal terreinen zijn vrouwen nog ondervertegenwoordigd. Daarom worden zij vooral uitgenodigd te solliciteren.
werken aan de grenzen van het weten
WIJ ZOEKEN VROUWEN die mee willen werken aan een geneesmiddelenonderzoek (095). In dit onderzoek wordt de werking onderzocht van een nieuwe anticonceptiepil. Tevens wordt nagegaan of deze pil een minder ongunstig effect op de leverfunctie heeft en meer voordelen biedt dan de huidige anticonceptiepillen.
Dinox is een onderzoekscentrum in Groningen en Berlijn met ruim 15 jaar ervaring in geneesmiddelenonderzoek op het gebied van vrouwelijke hormonen (zoals anticonceptie, vruchtbaarheidsbehandelingen, premenstrueel syndroom en acnĂŠ) en seksuologie. Dinox bevindt zich op het UMCG terrein: Hanzeplein 1, ingang 53, 9713 GZ Groningen
WWW.DINOX.NL
U zou aan het onderzoek kunnen deelnemen als u: s EEN VROUW BENT TUSSEN EN JAAR EN GEZOND BENT s BEREID BENT AANVULLENDE ANTICONCEPTIE ZOALS CONDOOMS TE GEBRUIKEN TIJDENS HET ONDERZOEK
s BINNEN EEN STRAAL VAN KM VAN ONS ONDERZOEKSCENTRUM IN 'RONINGEN WOONT
s VOLDOET AAN DE OVERIGE VOORWAARDEN VOOR DEELNAME DEZE WORDEN TELEFONISCH DOORGENOMEN Bezoeken .A HET VOORONDERZOEK BEZOEKT U HET ONDERZOEKSCENTRUM GEDURENDE MAANDEN TWEE OF DRIE KEER PER WEEK VOOR EEN ECHOSCOPIE EN OF BLOEDAFNAME )N DE E MAAND VINDT MAAR BEZOEK PLAATS )N TOTAAL ZULLEN ER TOT BEZOEKEN PLAATSVINDEN Vergoeding %LKE VRIJWILLIGSTER ONTVANGT EEN VERGOEDING VOOR DEELNAME AAN DIT GENEESMIDDELENONDERZOEK VAN ONGEVEER ` TOT ` AFHANKELIJK VAN HET AANTAL BEZOEKEN PLUS EEN REISKOS TENVERGOEDING ` PER KM MET EEN MINIMUM VAN ` 6OOR MEER INFORMATIE KUNT U TIJDENS KANTOORUREN BELLEN MET
(050) 3610999
WETENSCHAP 7
UK 10 - 5 NOVEMBER 2009
Cogito ergo BOEM
Kor t
In samenwerking met Science LinX (Wiskunde & Natuurwetenschappen)
Een zonnecel... van bakpoeder! | s e r i e | Voor onderhoudende experimenten heb je niet per se een groot laboratorium nodig. Van bakpoeder bijvoorbeeld, maak je een zonnecel. Alleen de opbrengst, die valt wat tegen. Door ERnst ARbOUW
Tomtom op de ruit
Zonlicht is gratis, maar als je het wilt gebruiken, heb je een probleem. Het is lastig te oogsten. Om licht om te zetten in een bruikbare huis-tuinen-keukenvorm van energie, heb je op z’n minst een zonnewarmtecollector of een zonnecel nodig. En die zijn duur. En moeilijk te maken. Tenzij je bakpoeder gebruikt. Met een stuk elektriciteitsdraad met massieve kern en een limonadeglas bakpoederoplossing maak je voor minder dan tien cent een zonnecel. Toegegeven: zo’n bakpoedercel heeft een stroomopbrengst die nogal tegenvalt, maar voor tien cent per stuk kun je er een he-le-boel maken. Knip de draad in twee stukken van vijftien centimeter, strip de isolatie eraf en maak de stukken roodgloeiend in een gasvlam zodat aan de buitenkant een laagje koperoxide ontstaat. Dit worden de polen. Knutsel vervolgens een manier om één van de polen straks uit het licht te houden; een stukje plastic buis met een gaatje of een kokertje van stevig zwart papier. Vul het glas met kraanwater en een schep bakpoeder, hang beide polen in de oplossing en sluit een voltmeter aan. De bakpoederzonnecel werkt door het zogeheten foto-elektrisch effect, in 1905 beschreven door Albert Einstein. Simpel gezegd: als een ‘deeltje’ licht op een metalen plaat valt, dan duwt het een elektron van z’n plek. Dat gaat vervolgens aan de wandel door het metaal. Normaal zou dat proces vanzelf ophouden, maar in de zonnecel wandelt het elektron vanzelf richting de verduisterde pool. Omdat bakpoederoplossing (Na+ en HCO3 – in H2O) elektrische stroom geleidt, heb je een gesloten circuit waarin een elektrisch stroompje vloeit. Einsteins idee dat licht kan bestaan uit pakketjes energie – ook wel ‘quanta’ genoemd, tegenwoordig gewoon ‘fotonen’ – ligt ten grondslag aan een van de grootste welles-nietes discussies van de natuurkunde in de twintigste eeuw:
Gamma
Een navigatiesystemen voor de auto kan de informatie beter op de ruit projecteren. Dat is veiliger dan een apart kastje, concludeert psycholoog Ellen Wilschut in een onderzoek, waarop ze vorige week donderdag promoveerde. Ook moeten makers van dergelijke systemen bij het ontwikkelen van de vormgeving letten op de manier waarop automobilisten informatie verwerken. Aandacht voor visuele aantrekkelijkheid kan de reactie van de automobilist op de informatie zelfs vertragen. Verder vond Wilschut bij proeven in een rijsimulator dat bij ouderen (50-70 jaar) het gebruik van navigatieapparatuur sneller interfereert met het besturen van de auto dan bij jongeren. Ook pleit Wilschut voor richtlijnen van de overheid: die zijn er voor ongeveer alle andere onderdelen van een auto.
Penicilline van gist
Illustratie Ernst Arbouw bestaat licht uit golven of uit deeltjes? Bij zo’n grote discussie hoort een fantastisch compromis en dat kwam er in 1927 in de vorm van de Kopenhagen Interpretatie, bedacht door Niels Bohr en Werner Heisenberg: licht is golven én deeltjes. Simpel zou je zeggen, maar het venijn zit hem in de uitwerking. Wanneer je licht bestudeert als deeltjes, gedraagt het zich als deeltjes en als je het bestudeert als golf, gedraagt het zich als golf. Het chocolade-inde-magnetron experiment uit Cogito Ergo Boem #12, 2007-2008 toont dat aan. Leg een chocoladereep in een magnetron zonder draaischijf en geef hem veertig tot zestig tellen vol vermogen. Er ontstaan in de
reep punten waar de chocolade gesmolten is. Op die plek is de elektromagnetische golf van de magnetron door de reep gegaan. Uit de afstand tussen de stipjes gesmolten chocolade, kun je de lichtsnelheid berekenen (licht is niets anders dan een zichtbare vorm van elektromagnetische straling): twee keer de afstand is de golflengte en de golflengte keer de frequentie van de magnetron (meestal 2,45 Ghz) is de snelheid van het licht. Waarom is dat interessant? Omdat uit de rekensom golflengte × frequentie = lichtsnelheid volgt dat licht met een korte golflengte (blauw, ultraviolet) een hogere frequentie heeft dan licht met een la-
ge golflengte (rood, infrarood). En de frequentie zegt weer iets over de energie die een foton heeft, volgens de formule E = hf (Energie = Planck constante × frequentie). Om in een bakpoederzonnecel een elektron van z’n plek te duwen, heeft een foton, afhankelijk van het metaal dat je voor de polen gebruikt, een minimumhoeveelheid energie nodig. Dat betekent dat deze proef het beste werkt in licht dat veel UV-straling bevat. Zonlicht dus. Of de UV-lamp in de disco.
Zie voor de filmpjes uit deze rubriek en een disclaimer: www. universiteitskrant.nl/boem Reacties of tips naar boem@rug.nl
Erfelijk belast
Door GERRIt bREEUWsmA Vergis je niet, erfelijkheid komt in de beste families voor. Veel volwassenen denken echter dat zij hun eigenschappen overdragen aan hun kinderen, maar het is natuurlijk net andersom: jij erft als ouder de eigenschappen van je kinderen en gaat steeds meer op ze lijken. The child is the father of man, dichtte William Wordsworth en Sigmund Freud bouwde zijn psychoanalyse op die gedachte: je moest het kind kennen om hem als volwassene te begrijpen. Ik wil daar een eind in meegaan, maar het is te beperkt. Alsof ons leven besloten ligt in onze kindertijd. Het lijkt me aanvechtbaar. Voorbeeldje. Voetbal heeft me als kind nooit bekoord. Ik voetbalde wel eens, op straat of veldje,
maar nooit in clubverband. Niet dat ik onsportief was. Ik kon alleen het hoofd er niet goed bij houden. Het ging nog als ik de bal had, maar ik verloor de belangstelling als dat niet het geval was (en dat was overwegend zo). Ik was vaak een beetje afwezig. Aanvankelijk dachten mijn vriendjes dat probleem op te lossen door me op doel te zetten. Ik had mijn lengte mee en mij leek het wel een rustige plek. Spelenderwijs ontdekten we dat een ‘afwezige’ doelman een ernstige handicap voor een team vormt. En zo groeide het inzicht dat ik niet geboren was voor het voetbalspel. Jarenlang werd ik alleen maar bevestigd in dat feit. Ik deed niet aan voetbal en keek er niet naar. Maar de laatste jaren gebeuren er rare dingen. Niet alleen kijk ik steeds vaker naar voetbal, ik sta ook, geheel tegen mijn
wil, op zaterdagochtend langs het veld (ik houd me nog in, maar voel aankomen dat ik op zekere dag aanwijzingen ga roepen); en ik weet zelfs wie Gonzalo Garcia is. Het is nieuw voor me, en het kan bijna niet anders of ik heb het van mijn kinderen. Op zaterdagmiddag vragen ze: “Pap, ga je mee voetballen!?” Ik denk: ben je mal. Maar zeg ja. Het is sterker dan mezelf. Na een paar uur worden we naar binnen geroepen voor het avondeten. Ik loop met de bal onder de arm en complimenteer de jongens met hun spel. “Nou pap”, zeiden ze, “wij vinden dat jij ook flink vooruit gaat.” Tja, wat wil je, dacht ik, erfelijk belast.
Gerrit Breeuwsma is docent psychologie en schrijft elke twee weken een column.
Voor de productie van penicilline (en verwante antibiotica) wordt in het algemeen de draadvormige schimmel Penicillium chrysogenum gebruikt. Loknath Gidijala onderzocht bij de vakgroep moleculaire celbiologie van de bètafaculteit van de RUG of je gistcellen penicilline kunt laten maken. Dat heeft voordelen voor de industriële productie van antibiotica. Om dit voor elkaar te krijgen, was het nodig om alle vijf enzymen die bij de synthese van penicilline betrokken zijn, naar de gist Hansenula polymorpha over te brengen. In enkele stappen lukte dit, en de gistcel ging inderdaad penicilline maken. Het onderzoek laat zien, dat gistcellen een goed platform zijn voor de biosynthese van antibiotica. Gidijala promoveerde afgelopen maandag aan de bètafaculteit van de RUG.
Verpleegkundige voor ouderen Zieke ouderen hebben vaak te kampen met meerdere en verschillende soorten problemen. Hun klachten overschrijden daardoor geregeld de grenzen van de medische specialismen. Dan is niet duidelijk welke arts verantwoordelijk is. Zo kunnen lacunes ontstaan in de zorg. Gezondheidswetenschapper Richtsje Andela nam de zorg voor ‘kwetsbare ouderen’ onder de loep. Zij constateert, dat naast fysieke kenmerken ook psychisch welbevinden en sociaal functioneren bepalen hoe kwetsbaar de oudere is. Gespecialiseerde geriatrische verpleegkundigen op niet-geriatrische afdelingen van een ziekenhuis kunnen klachten bij oudere patiënten opsporen die anders niet waren opgevallen. Andela promoveert vandaag, donderdag, aan de medische faculteit van de RUG.
De Nederlandse Carrièredagen ’09 Dé carrièrebeurs in het najaar voor studenten en starters
13 &14 november
GEBOEID DOOR TAAL? Onze Taal houdt de vinger aan de pols. Het tijdschrift laat elke maand zien hoe veelzijdig en boeiend taal is. Probeer het uit met een proefabonnement.
Amsterdam RAI
AANB O 5 num D mers voor % 12,-
Maak kennis met een groot aantal topwerkgevers Bezoek de speciale Traineestraat® Volg gratis interessante carrièregerichte en vakinhoudelijke workshops.
www.carrieredagen.nl De Nederlandse Carrièredagen is een activiteit van
onderdeel van de
Meld je aan op www.onzetaal.nl. Kijk daar ook voor meer informatie of bel met 070 - 356 12 20.
STUDENT EN STADJER: EEN GOEDE BUUR IS GOUD! rs en in Groningen. Dat kan niet ande Studenten en stadjers leven sam ken nwij woo in r maa pus, op een cam in een stad waar studenten niet g. beetje gezellig. Je hebt elkaar nodi een dus n bure als het k Maa en. won of de reservesleutel. Voor een praatje, het kopje suiker n. enten en stadjers samen te leve De gemeente Groningen helpt stud last door over r Doo en. voer te eid sbel Door actief studentenhuisvesting en en onderlinge vooroordelen weg studenten of stadjers te voorkom in Stad vertelt er alles over. te nemen. De campagne Leven naar jers zelf. Ga dus binnenkort eens De rest is aan studenten en stad alle voor nl tad. natuurlijk naar levenins de buren om kennis te maken. En informatie over Leven in Stad.
Lekker weertje, niet
?
Ik zou het niet weten.
STEEDS MEER KOEIEN KOMEN NOOIT MEER BUITEN. WORD WAKKER! www.wakkerdier.nl
O P I N I E 9
UK 10 - 5 NOVEMBER 2009
‘Weglopen is minachting u-raad’ Studentenpartijen GSb en SOG liepen donderdag weg uit de u-raad over het bindend studieadvies. Het harmoniemodel noemden ze ‘overleden’. Onzin, zegt Michiel Zwaan namens Calimero. “Het cvb kan rekenen op de steun van zestien van de vierentwintig raadsleden.” Een enerverende universiteitsraadsvergadering afgelopen donderdag, met als heikel punt het bindend studie advies (bsa), eindigde abrupt door het weglopen van de SOG en GSb. Het is een teken van politiek onvermogen om het harmoniemodel meteen als ‘overleden’ te beschouwen, enkel omdat je het niet eens bent met een voorgenomen besluit. “De oorlog is begonnen”,
aldus de fractievoorzitter van de GSb. Grote woorden, maar op deze manier steek je het harmoniemodel zelf een dolk in de rug. Het staat iedere partij vrij om kritiek te leveren op beleidsvoorstellen en de verschillende fracties hebben hiervoor ruimschoots de gelegenheid gehad. Wij snappen dan ook niet hoe je het cvb van een “autoritaire” houding kan beschuldigen wanneer zij kunnen rekenen op de steun van 16 van de 24 raadsleden. Het accepteren van moeilijke beslissingen is onderdeel van de bestuurlijke verantwoordelijkheid. Weglopen uit een vergadering is daarom een enorme minachting van je ambt als raadslid. Je hebt je verkiesbaar gesteld, je bent verkozen en dus heb je de verantwoordelijkheid die
daarbij hoort aanvaard. Ook lijkt al die commotie ons wat voorbarig: er zal eerst overeenstemming moeten zijn over de voorwaarden waar een opleiding aan moet voldoen om een bsa te kunnen invoeren. Zelfs de vorm en de puntengrens staan nog niet definitief vast. De stelling dat Calimero er alles aan doet om het bsa zo snel mogelijk in te voeren, willen we bij deze dan ook naar het rijk der fabelen verwijzen. Toch is het genomen besluit desastreus, tenminste, als we de GSb voorzitter in de UK van vorige week moeten geloven: “Studenten moeten zich verzetten tegen bsa.” Over een autoritaire houding gesproken. Mogen studenten dat niet zelf meer bepalen dan?
Voor steeds meer studenten begint het gedrag van verzakende studiegenoten hun eigen studievoorgang te frustreren. Het feit dat recidivisten bij studies als bedrijfskunde, rechten en IB/IO tegenwoordig niet meer worden toegelaten bij de werkcolleges van eerstejaars vakken is één van de trieste gevolgen van slechte rendementen in het tijdperk van de massa-universiteit. Wanneer een kwart van de eerstejaars niet meer dan vijf ec in het eerste semester weet te behalen, dan constateren wij dat deze slechte rendementen niet geheel op het bordje van de universiteit kunnen worden geschoven. Studenten hebben wat dat betreft ook zo hun verantwoordelijkheid, waarvan de vrijblijvendheid steeds lastiger te
Willemen
verdedigen is. Wij zijn ons ervan bewust dat er ook risico’s aan een bsa zitten, maar veel van de geschetste doemscenario’s zijn te ondervangen door slim beleid. Een uitgebreide dialoog met vertegenwoordigers uit de studentengemeenschap is wat ons betreft dan ook nodig. Het besluit, zoals dat er nu ligt, biedt studenten zowel binnen als buiten de universiteitsraad een unieke kans om invloed uit te oefenen op de invulling van het bsa. Wat ons betreft een teken dat het harmoniemodel nog altijd springlevend is.
Michiel Zwaan is u-raadslid en student sociologie en schreef dit stuk namens de Calimero Fractie ’09/’10.
Reacties Schandelijk bestuur Los van elke inhoudelijke discussie over bindend studieadvies (bsa) is het schandelijk hoe het College van Bestuur omgaat met de Groningse medezeggenschap. Voorheen werden er volgens het unieke Groningse harmoniemodel besluiten genomen die universiteitsbreed draagvlak genoten. Het draagvlak maakt het College tegenwoordig niet meer uit; het Harmoniemodel is niet meer. Men weet dat het bsa een gevoelig punt is voor studenten. Bij een goed verhaal zullen zij zich echter altijd meedenkend opstellen. Helaas doet men weinig moeite om studenten te overtuigen. Het College wenst al langer een bsa maar haar visie en argumentatie worden elke vergadering aangepast en er ligt geen concreet plan van aanpak. Zonder plan en vaste visie overtuig je wetenschappers in spé natuurlijk niet. Het is treurig dat dit ook niet wordt geprobeerd maar dat er naar een krappe raadsmeerderheid is gezocht. Er is nu voor bsa ‘getekend’ maar niemand weet wat de exacte voorwaarden zijn. Dergelijke praktijken zou je eigenlijk alleen bij de DSB-bank verwachten. Emiel Blok Oud-lid universiteitsraad
Verhitte discussie voor- en tegenstanders @
Op de website van de UK voeren voor- en tegenstanders van het bindend studie advies - en de politiek eromheen - een verhitte discussie. Een greep uit de reacties op www.universiteitskrant.nl
Als 25% 5 EC in het eerste semester haalt zegt dat natuurlijk geen drol. Dit zijn van die belabberde argumenten die een College je voorschotelt zonder daar verder de mitsen en maren bij te vertellen.
@
Goed onderwijs en keuzevrijheid gaan in een wetenschappelijke omgeving hand in hand. Een bsa verhoogt de motivatie niet, zorgt niet voor sneller afstuderen, ontneemt iemand het recht op onderwijs en creëert geen beter onderwijs
Sinds wanneer past een compromis tussen één studentenpartij met het college van bestuur -waar tweederde van de studentgeleding zich totaal niet in kan vinden - bij het harmoniemodel?
@
Iedere universiteitswaardige student zou in staat moeten zijn om 40ec in het eerste jaar te halen. Hier mag je het gerust mee oneens zijn, maar accepteer dan wel dat het gaat om een politiek verschil en geen feitelijke onjuistheid.
@ @
Een medezeggenschapsraad heeft natuurlijk altijd overal adviesrecht op. Dat is hun recht en hun plicht. Dat het College zegt naar jullie te gaan luisteren is natuurlijk gewoon een
wassen neus.
@
Los van de uitkomst met betrekking tot het bsa, vind ik het werkelijk genant dat Calimero er blijkbaar vrede mee heeft dat ze continu voor voldongen feiten wordt gesteld doordat Keizer Poppema alles voorkookt.
@
Je kunt wel babbelen over bestuurlijk meedenken, etc. Feit blijft wel dat Calimero voorbij gaat aan het eigen verkiezingsprogramma. Probeer daar niet omheen te draaien met gelul over verantwoordelijkheid. Het maakt je namelijk simpelweg onbetrouwbaar.
@
Voordat mensen weer hysterisch worden. Er is een verschil in de verande-
ring van een standpunt tussen de huidige fractie en de oude fracties van Calimero en kiezersbedrog.
@
Het harmoniemodel was al dood toen het college het bsa-punt, tegen alle afspraken in, plotseling en achter de rug van de medezeggenschap om lanceerde. Calimero is vervolgens van standpunt veranderd. Ze zullen zich nu wel lekker belangrijk voelen.
...Deze reactie doet vermoeden dat het universiteitsbestuur niets zelf mag agenderen zonder toestemming van de U-raad. Dit lijkt me een erg maximalistische interpretatie van de medezeggenschap.
@
Het is erg ondemocratisch als je wegloopt uit een vergadering, omdat je je zin niet krijgt. SOG en GSb wees volwassen en doe mee aan het overleg over alle onderwerpen.
Ingezonden mededeling
WERK
ALS
ZINGEVER
Schrijf een prikkelend essay en win de Banningprijs 2010 Meer info: ‘Banningprijs’
www.zingeving.net
10 O N D E R W I J S
UK 10 - 5 NOVEMBER 2009
Eerste stapjes in de comp |_
Drie alumni over hun studie in de jaren negentig
| ac h t e r g r o n d | Studeren, studententijd, academische gemeenschap. Er zit een hele geschiedenis achter die woorden. Lijkt het studentenleven van nu op dat van vroeger? We vroegen het alumni van verschillende decennia. Vandaag: de jaren negentig. Door dorien vrieling Toen de oprichters van Dizkartes in 1990 bedachten wat voor vereni ging ze wilden beginnen, hadden ze iets anders voor ogen dan wat de club aan de Peperstraat nu is. Pen sioenadviseur Klaas-Jan Drenth (38), oud-student rechten, miste iets tussen de bestaande gezellig heidsverenigingen, net als de an deren in zijn KEI-groepje. Dizkar tes, dat aanvankelijk Club 45 heette – “we werden ‘de oorlogsveteranen’ genoemd” − moest een brug vormen tussen studenten en bedrijfsleven. Het idee voor zo’n specifieke ver eniging kwam van Alexander Aal dering. Hij werd dé initiator: een initiatiefrijke student die zaken mensen liet overkomen voor lezin gen en bezoeken aan bedrijven re gelde. Maar dat regelen was op de lan gere termijn behoorlijk lastig. Bij voorbeeld omdat Dizkartes, net als alle verenigingen, ook feest wilde vieren. Drenth: “Wij hadden be dacht dat dat er gewoon bij hoorde, maar het feesten kreeg al gauw de overhand.” Langer dan een paar jaar maak te Aaldering de vereniging niet mee. In ’95 overleed hij aan kanker. “Toen hij stierf had iedereen van hem gehoord,” zegt Drenth. “Hij had enorm lopen netwerken. De rector was op zijn begrafenis.” Het was een moeilijke, rare tijd. “On rechtvaardig, dat iemand in de bloei van z’n leven overlijdt. Ik ging er door relativeren. De grote initiator was weggevallen, waarom probeer den we niet gewoon aan te sluiten bij wat de meeste mensen wilden? En zo werden we een vereniging als alle verenigingen.” Toch herinnert Drenth zich zijn studietijd heel positief. “Het was vrolijkheid troef. De muur was ge vallen, de Koude Oorlog voorbij – de bom zou niet meer vallen, dat ge voel hadden we. Met de economie ging het weer goed, we hadden per spectieven.” Hij heeft er wel een kanttekening bij – in vergelijking met eerdere ja ren was het leven van zijn genera tie studenten ook wat inhouds loos. “We waren een soapgeneratie. Er was weinig politiek bewustzijn. Ook bij mij, hoor.” Hooguit was zijn deelname aan een protest tegen de OV-kaart –“achteraf waren we er hartstikke blij mee, maar er werd geld voor ingehouden op je studie financiering” − politiek te noemen. Studenten gingen een hele nacht in de trein zitten tussen Amsterdam en Rotterdam. “Na een keer heen en weer had ik het wel gehad.” Bij Hanneke Bol (32), controller
Nieuwe leden van Dizkartes met lidmaatschapsverklaring. September 1992. bij het ministerie van Economische Zaken, ging het na haar eerste stu diejaar economie “een beetje kna gen”. Ze was geen lid van een stu dentenvereniging, maar vermoedde dat ze spijt zou krijgen als ze het niet zou proberen. Dus meldde ze zich samen met een vriendin bij Alber tus Magnus, doorstond ze de ont groening en werd ze, ook met haar vriendin, lid van een jaarclub. Maar Bol hockeyde al vanaf vwo-5 in het eerste damesteam van GCHC. De jaarclubavond viel tegelijk met een van haar trainingsavonden. “Hockey was eigenlijk ook al een soort jaarclub.” En met haar team genoten klikte het net wat meer. Tegelijk met haar vriendin meldde ze zich datzelfde jaar weer af. La chend: “Wat dat betreft waren we echt Jut en Jul.” In een bus reisden Bol en haar team iedere zondag door het land op weg naar wedstrijden – meest
al in het westen van Nederland. En dan had ze ook nog drie avonden per week training. “Soms baalde ik wel, dan wilde ik naar de film of een feestje, en dan kon dat niet. Vrien den wisten dat ik alleen op maan dag en donderdag kon afspreken.” In haar vierde jaar besloot ze een jaartje niet te hockeyen. Ze maak te een studiereis naar Chili, waar ze samen met studiegenoten en twee hoogleraren een marktonderzoek verrichtte voor Stork. Een geweldi ge tijd. Eenmaal terug kon ze week endjes weg wanneer ze zin had. Toch bleek een jaar lang. “Ik kwam regelmatig kijken. In de winterstop ging het alweer knagen.” Uitgerekend in Bols sabbatical jaar werd ‘haar’ team kampioen. “Dus toen ik na de zomer weer in het zelfde team ging hockeyen werden er continu grapjes gemaakt: ‘Oh ja, zodra jij weg bent worden we kam pioen en als we in de hoofdklasse
spelen kom je weer terug!’” Het was nog net in haar studietijd dat de mobiele telefoon zijn intre de deed. Bol was er in eerste instan tie weinig van gecharmeerd. In Bols studentenhuis hing toch een tele foon, met tikkenteller, zodat je kon noteren hoe lang je gebeld had. “Ik vond het een vervelend idee dat je altijd gebeld zou kunnen worden. Soms laat ik m’n mobiel nog steeds thuis, als ’t niet hoeft. Ik heb denk ik nog net meegemaakt dat je af sprak zonder telefoon en ook op tijd was.” Dat kan ook Lucille Klaassens (38), projectleider bij de gemeente Lei den en oud-student internationale organisaties, zich nog goed herin neren. Net als de beginjaren van het computertijdperk. Dat wil zeggen, de computer bestond natuurlijk al wel toen ze in 1990 ging studeren, maar ze weet nog goed hoe ze haar
“eerste stappen in het computer leven” zette. “Ongelooflijk dat dat nog maar zo kort geleden is. Mijn eindscriptie schreef ik op de com puter, in Wordperfect. Daar moest je van die heel grote diskettes voor gebruiken. Eentje heb ik altijd be waard. Een onwijs ding.”
‘We waren een soapgeneratie. Er was weinig politiek bewustzijn’ Vorig jaar begon Klaassens aan een studie orthopedagogiek. “Toen ik zag hoe dat nu gaat, met Black board, online vragen uitwisselen… Dat is zo compleet anders dan hoe het bij ons ging! Als een docent ziek
O N D E R W I J S 11
UK 10 - 5 NOVEMBER 2009
putertijd De RUG tussen 1990-2000
Foto Dizkartes was, dan merkte je dat op de faculteit en ging je gewoon naar de UB.” Opnieuw studeren bleek zwaar. De digitale veranderingen schrikten haar af. Maar ook bleek haar nieuwe studie meer praktijkgericht dan verwacht. “Bij IO volgde je hoorcolleges. Lekker zitten, beetje luisteren, beetje schrijven… Nu moest ik meteen onderzoek doen, dat was toch niet echt wat ik in m’n hoofd had.” Ze had eigenlijk veel sneller kunnen afstuderen dan in de zes jaar die ze erover deed, maar ze wilde de zes jaar die ze mocht studeren graag volmaken. “En ik was,” ze grinnikt, “ook als de dood voor wat er na die studie kwam.” Want hoewel ze IO een leuke studie vond, had ze nooit geweten wat ze daarna wilde. “Ik heb achteraf wel veel spijt dat ik niet beter heb nagedacht over mijn studiekeuze. Ik had toch liever iets willen doen op sociaal gebied.”
In de jaren negentig veranderde de RUG in de moderne, massale instelling die ze nu is. Nog altijd groeiden de aantallen eerstejaars, maar door de beperkingen op de studieduur, kwam de groei van het totale aantal studenten tot stilstand. In 1990 stonden er 18.570 studenten ingeschreven aan de RUG, waarvan 44 procent vrouw was en 56 procent man. Tien jaar later waren dat er 17.995. Het aantal vrouwelijke eerstejaars had tegen die tijd het aantal mannen overschreden. De universiteit belandde ondertussen in een spagaat tussen kwaliteit en kwantiteit. Enerzijds was er van overheidswege een groeiende druk om studenten snel te laten afstuderen. De studieduur werd beperkt, de tempobeurs werd ingevoerd in 1993 en later volgde de prestatiebeurs. De financiering van de instellingen werd gekoppeld aan de rendementen. Het gevolg was verzakelijking in het onderwijs en nadruk op ‘studeerbare’ programma’s. In 1990 werd het Bureau Studieondersteuning opgericht. In 1993 het bureau Studie Versus Tijd, dat collegedictaten verkocht aan studenten. Het aantal beroepsgerichte opleidingen groeide in een poging meer studenten te trekken. Ook begon de RUG met Engelstalige opleidingen en ‘export’ van het hoger onderwijs. Hoger onderwijs leidde allang niet meer op voor de wetenschap. Vandaar dat toenmalige rector magnificus Simon Kuipers in 1992 pleitte voor een splitsing van de universiteit in een ‘kern’ voor toppers en ‘scholen’ daaromheen. Na haar poging om orthopedagogiek te studeren is ze nu tevreden met wat ze doet. “Op een gegeven moment moet je proberen goed te worden in wat je doet. Daar probeer ik nu de verdieping in te zoeken. Je kunt niet alles willen, en dit is ook heel leuk.” Waar Klaas-Jan Drenth meedeed aan een protestactie tegen de komst van de OV-kaart, demonstreerde Klaassens mee tegen de afschaffing ervan. “Die demonstratie liep uit op enorme rellen, met ME’ers te paard. Het leek me een hel als de OV-kaart afgeschaft zou worden, daarom ging ik. Maar ook vanwege de actie. Het avontuur sprak me meer aan dan dat het me echt om de inhoud ging.”
Hapje...
Radioactiviteit
En dan het tentamen... De universiteit is een bron van kennis. Maar wat gebeurt er eigenlijk in al die verschillende collegezalen? Gedurende een aantal weken schuiven UK-verslaggevers aan in de collegebanken, maken huiswerk en doen verslag van hun belevenissen. We begonnen bij radioactiviteit en Arabisch. Volg ons ook via www.universiteitskrant.nl/hapje Door CHRISTIEN BOOmSma Tentamen. Dat ik het niet zou maken, was al duidelijk op het moment dat ik in de herfstweek op vakantie ging. Tentamen leren en vakantie vieren gaan nu eenmaal niet samen. En dan hebben we het nog niet over de hardnekkige gedachte dat er een collegevrije week zou zijn vóór het tentamen en dat die er zomaar ineens níet bleek te zijn. Oeps. Maar toen kwam het mailtje van Hans Wilschut. Dat het gemiddelde cijfer een 7 was geweest “met een standaarddeviatie van 1,5”. Dat het rekenwerk een puinhoop was, maar enkel voor een deelvraagje
nodig en dat de schade daardoor beperkt was gebleven. En toen begon het te knagen. Toch proberen? Maandagochtend klikte ik de file ‘tentamen2009’ open, zocht een isotopentabel op (dat mocht!) en begon. Vraag 1. Over uraanisotopen en halfwaardetijden. Geen probleem, besloot ik. Beetje lezen, denken, redeneren. Moest lukken! Maar bij vraag 2 moest ik slikken. Atoombom? Kernsplijtingsreacties? En het allerergste: als ik weet dat 5,2 kilo 239 Uranium leidt
tot 70 splitsingen per seconde, en ik weet de halfwaardetijd zo’n 5,5 miljard jaar is en dat een percentage 5,5 × 10 tot de macht -5 procent van het geheel dan splijt, hoeveel splitsingen zitten er dan in 235U, met een halfwaardetijd van zo’n 800 jaar en… Soep in m’n hoofd. Vraag 3. Over CT-scans en PETscans. No problem. Vraag 4: vervalreeksen… E=MC2. Wist ik nog. En toen weer terug naar vraag 2. Denken. Rekenen. Weer denken. Weer rekenen. Wikipedia erbij pakken, een antwoord zien, maar het níet snappen... Even kwam ik in de verleiding het antwoord over te schrijven. Niemand die het zou merken. Toch? Maar ik deed het niet. Want ík zou het merken. En dus zette ik een sneu streepje en hoopte dat ik toch nog voldoende zou scoren. Het werd een zeven. Precies gemiddeld. De eerste vraag was knudde, merkte Wilschut later fijntjes op. De tweede ook. Maar de derde was oké en vraag vier zelfs perfect. En nu heb ik een zéven op een tentamen radioactiviteit. Cool!
Gewogen loting werkt niet | ac h t e r g r o n d | Het lotingsysteem van de geneeskundeopleidingen in Nederland werkt niet goed. Dat blijkt uit promotieonderzoek van senior opleidingsadviseur Gerard Baars van het Erasmus MC in Rotterdam. Het eindexamencijfer van vwo-leerlingen zegt weinig over hun studieprestaties. Door pETER KEIzER Studenten die een gemiddeld eindexamencijfer onder de 8 hebben, moeten loten. Hoe hoger het eindexamencijfer, hoe groter de kans te worden toegelaten. Volgens Baars klopt dat niet. Voor de grote groep mensen met een cijfer tussen de 5,5 en de 7 voorspelt het vwo-eindexamencijfer niet hoe de studieprestaties zijn tijdens de opleiding. Daarnaast berekende hij dat het
bindend studieadvies (bsa) z’n beperkingen kent. Studenten moeten daarbij in het eerste jaar een minimum aantal studiepunten halen, om door te gaan. “In Rotterdam zou bijna een kwart van de studenten onterecht worden afgewezen als het aantal behaalde studiepunten na 1 jaar als enig selectiecriterium geldt. Terwijl deze mensen een jaar later succesvol de propedeuse zouden afronden’’, zegt hij. Moet het selectiesysteem op de schop? Niet direct, zegt Janke Cohen-Schotanus van de Faculteit Medische Wetenschappen van de RUG. Cohen-Schotanus was opponent bij de promotie en is het met de conclusies van Baars eens. “Maar het lotingsysteem was een politieke keuze. We weten dat het verband zwak is, maar het is sowieso niet mogelijk om een waterdicht systeem te bedenken.”
Dat het bsa slachtoffers maakt is volgens haar ook bekend. “Maar het gaat om een heel klein percentage. Is dat erg? Voor de individuen natuurlijk wel, maar als beleid werkt het goed.” Volgens haar brengt het bsa een ander probleem met zich mee. Studenten gaan de minimale eis als norm zien en doen minder hun best als de punten binnen zijn. “Je geeft aan dat het normaal is niet alles in één keer te halen. Daardoor haalt de groep als geheel minder punten.” Baars heeft een eigen voorspellingsmodel. Wie tussen de vierde en zesde maand van het eerste jaar geen punten haalt, haalt de propedeuse niet binnen twee jaar. “Alleen is de betrouwbaarheid van het model met 66,7 procent niet hoog genoeg om studenten echt af te wijzen. Er moet nog aan worden gesleuteld”, aldus de onderzoeker.
‘Honours college is net topsport’ | i n t e r v i e w | Het honoursprogramma is de beste manier om topstudenten uitdagend onderwijs te bieden. Dat stelde hoogleraar ontwikkeling en differentiatie academisch onderwijs Jenneke Bosch-Boesjes bij haar oratie maandag. Door TjERK NOTTEN
Het honoursprogramma, wat is dat ook alweer? “In dit programma willen we de beste vijf procent van alle studenten, die dus meer kunnen dan de reguliere opleiding, stimuleren het uiterste uit zichzelf te halen. Bij hun normale bacheloropleiding komt een pakket van 45 ECTS. Hierin zit zowel een verdieping van hun eigen opleiding als een verbredingsgedeelte.”
Waarom vindt u het nodig? “De laatste jaren is er een enorme toestroom geweest van nieuwe studenten. Daardoor is een groot verschil in kwaliteit ontstaan. In de missie van de RUG staat dat iedere student het beste onderwijs moet krijgen. Met dit programma kunnen we dat ook doen voor de meest getalenteerde groep. In de folder staat dat het honourscollege is gevestigd in het torentje van het Academiegebouw. Worden deze studenten letterlijk verheven boven de normale studenten? “Het moet werken als bij breedtesport en topsport. Als de top goed presteert krijg je een brede onderlaag. Hieruit kunnen weer nieuwe toppers ontstaan. We willen voorkomen dat er een elite ontstaat. Daarom hebben we het zo ingericht dat de deelnemers gewoon
college blijven volgen tussen de reguliere studenten. De toppers kunnen zo de rest stimuleren. Die opmerking in de folder klopt overigens niet helemaal. Een balie en twee ontmoetingsruimten komen straks op de tweede verdieping van het Academiegebouw, niet in het torentje.”
Wat hoopt de universiteit uiteindelijk te bereiken? “We willen aantrekkelijker worden voor getalenteerde studenten. Daarnaast hopen we daardoor weer topwetenschappers aan te trekken. Bovendien kan het heel goed zijn voor de innovatie in het onderwijs. De mogelijkheden van een medium als Twitter kunnen bijvoorbeeld uitgetest worden, omdat het om een kleine groep gaat. Als het handig blijkt kan het normale onderwijs daarvan profiteren.”
12
@UK
Ana Halloween “Hi Mark, how are you?” wil ik roepen. Die jongen, blonde stekeltjes, zijn gezicht van me af, dat is mijn huisgenootje Mark. Dan realiseer ik me dat het niet kan. Deze Mark loopt in de Oude Kijk in ’t Jatstraat in Groningen. De echte Mark woont in een studentenhuis aan Riverside Drive, Manhattan, New York City. Ik kom snel terug, beloofde ik op de avond voor vertrek, na een semester studeren in die stad. Namelijk als mijn scriptie af is. “Return in July!” adviseerden Mark en anderen. Dan konden we naar festivals en het strand in de Hamptons. Het werd juli, augustus, september. De scriptie was steeds bijna af. De e-mails en facebookberichten werden schaarser. Tot afgelopen woensdag. Een late uitnodiging om daar Halloween te vieren. In de UB bekeek ik de website van de KLM. Een ticket voor vrijdag kostte achthonderd euro. Geen geld voor een reis naar huis. ’s Middags kon ik vertrekken en vanwege het tijdsverschil diezelfde avond als skelet mijn opwachting maken. Daarna een week blijven. Ik aarzelde, maar ging niet. Het mag pas als mijn scriptie helemaal af is. Dit weekeinde verdeed ik met luisteren naar REM’s “Leaving New York. Never easy.” Als je teruggaat, moet je ook weer weg. Misschien kan ik daar ook even langs een psychiater. Want ik zie Mark echt heel vaak langslopen.
Ana van Es is bijna klaar met haar studie rechten. Ondertussen gaat ze op zoek naar een baan.
Sudoku
UK 10 - 5 NOVEMBER 2009
Tjak
Een wijntje adten bij oma | r e p o r tag e | Ook behoefte aan tips over lekkere maaltijden? Zo’n goeie tjak op je bord? In deze rubriek kijkt de UK tijdens het koken mee in Groningse studentenkeukens. Deze week maakt goochelaarstudent Pieter Broekema curry van varkensvlees. Smakelijk! Door lieke van Den krommen acker
“Pieter is er nog niet, maar kom verder. Typisch iets voor hem om nu te laat te komen”, zegt Maarten Teerhuis (24), huisgenoot van gastheer en masterstudent energy & environmental sciences Pieter Broekema (22). Die loopt een kwartier later binnen met boodschappen. “Sorry! Ik heb een superdrukke dag gehad. Wil je wat drinken?” Pieter gaat boontjes doppen, terwijl Maarten met een kunststof gitaar opgaat in een spelletje op de Playstation. Voor hij de deur uitloopt, geeft hij Pieter schriftelijke huishoudinstructies. “We gaan vrijdag de vloer in de was zetten.” Het huis aan het Van Brakelplein oogt als om door een ringetje te halen. Naast het fornuis liggen 53 opgestapelde luciferdoosjes. “Die waren voor een workshop goochelen met kinderen”, legt hij uit. Twee uur per week geeft hij ‘goochelles’ bij Jeugdcircus Santelli. Daarnaast is hij eigenaar van BedrijfsGoochelen, dat goochelaars levert aan bedrijven en particulieren. Dit jaar was Pieter betrokken bij de Europse promotietour van de zesde Harry Potterfilm in Haarlem.
Curry van varkensvlees (2 pers.) 500 gram varkenslapjes 300 ml kokosmelk theelepel sambal theelepel bruine basterdsuiker 1 à 2 teentjes knoflook grote ui of meerdere sjalotjes 250 gr mie 500 gr sperziebonen 1 bakje sajoer boontjes boemboe Snij de varkenslapjes in repen en bak in olijfolie. Voeg na 3 minuten ui toe en laat 2 minuten staan. Voeg 200 ml kokosmelk, sambal, suiker en knoflook toe en laat 30 minuten staan op laag vuur. Af en toe roeren. Kook de boontjes en warm ze op in de boemboe en de rest van de kokosmelk. Kook de mie en serveer met curry en sperziebonen. “Dat was wel een van de hoogtepunten van afgelopen jaar. De tweelingbroers Fred en George Wemel werden voor anderhalf uur ingevlogen en wij deden de toveraankleding.” Op zijn zestiende stond hij voor het eerst zelf op een podium, bij de première van de eerste Harry Potter. “Vet spannend. Ik moest het podium oplopen in een cape, een kaars uitblazen en een truc doen. Maar ik vergat de kaars uit te blazen. Dat
Foto Reyer Boxem
Pieter Broekema was álles wat ik moest doen!” Inmiddels maakten de zenuwen plaats voor behendigheid. Zonder blikken of blozen schudt de magiër na het eten letterlijk een stok kaarten uit zijn mouw en houdt zes jongleerballen minutenlang in de lucht. Eigenlijk gaat alles in zijn leven net anders dan bij anderen. Zo reisde Pieter na de middelbare school een jaar door Oost-Europa, waar hij jeugdkampen begeleidde en als timmerman zijn centen bij elkaar sprokkelde in een Duits dorpje bij
Hamburg. Hij belandde in Rusland, waar hij in 2008 nog drie maanden studeerde. “Ik houd van extremen. Wat dat betreft kon ik mijn lol op in Rusland. Daar werd ik een keer op de thee uitgenodigd door een Russische oma. Ik kwam binnen en moest eerst een wijn adten. Bij een oma hè? Daarna werd er gepraat. Toen moest ik wéér een wijn adten. En daarna nog een. Vervolgens kwam er allerlei eten op tafel, wat ik allemaal op moest eten. Pas op het eind kreeg ik een kopje thee.”
Mijn... Mayonaise! Anneleen Schoofs (25), tweedejaars pedagogische wetenschappen “Wat mist een Belgische studente in het Noorden? Buiten dan het Vlaamse taaltje, de hobbelige wegen, Samson en Gert en Manneke Pis? Het bourgondische eten en drinken! Bier, Luikse wafels, Limburgse vlaai en chocolade zijn hier à volonté te vinden, maar frietjes dat was wat moeilijker. Na tal van frietkotten of beter gezegd cafetaria’s geprobeerd te hebben, bleek dat de frietbakkunsten van de Groningers best meevallen, maar die zoete mayo is echt niet te eten. Telkens als ik een bezoekje aan België bracht, nam ik dan maar een grote pot Belgische mayo mee. Onlangs kwam ik er achter dat een grote supermarktketen het nu ook hun assortiment heeft. Wekelijks kan ik nu van mijn portie frietjes met lekkere zure mayo genieten!”
De oplossing van de sudoku staat op http://www.universiteitskrant.nl
In de rubriek ‘Mijn...’ vertellen UK-lezers over hun bijzondere relatie met mensen of bepaalde voorwerpen: van tentzakken, piercings en fietsen tot boeken, voeten of pukkels. Ook iets te vertellen? Mail het uk@rug.nl
C U L T U U R 13
UK 10 - 5 NOVEMBER 2009
Old school horror | r e p o r tag e | De bios van het Oude RKZ had dit Halloweenweekend ‘Drag me to hell’ op het programma. Een heerlijke griezelfilm met na afloop lijken en geesten aan de bar. Door peter keizer Regen valt met bakken uit de hemel en het is pikkedonker. Buiten is het koud en uitgestorven. De fietsroute naar het Oude Rooms-Katholieke Ziekenhuis in Helpman voelt al nooit prettig aan. Maar nu het ook nog hard waait zijn het Sterrebos en de aangrenzende gevangenis pas echt angstaanjagend om te zien. Het is zaterdag 31 oktober, Halloween, een ideale avond voor horror. Het oude RKZ ziet eruit als een plaats delict. De witte wandtegels van wat ooit de trappengang naar de kelder van het oude ziekenhuis was, zijn besmeurd met bloed. ‘Kill’ staat erin, terwijl rode handafdrukken de weg naar binnen wijzen. Hier wordt een feest gegeven en de bewoners hebben er alles aangedaan de sfeer zo macaber mogelijk te maken. Terwijl in de bar zombies, gewonde zusters en een enkele gorilla zich verzamelen, wordt in de kapel van het voormalige ziekenhuis een horrorfilm klaar gelegd. Echt druk is het niet in de kleine zaal, maar dat maakt eigenlijk niet uit. Het publiek, voornamelijk bewoners, heeft zin om te griezelen en is daarom extra opgewonden. Op de ronkende projector ligt Drag me to Hell, een film van Sam Raimi die naast de commerciële Spider Man-trilogie vooral bekend is van horrorkomedie Evil Dead. In zijn nieuwe griezelfilm volgen we bankmedewerkster Christine, die in de hoop op promotie de lening van een oude zigeunerin afwijst. De oude vrouw met zilverkleurig oog, rotte tanden en vieze nagels, laat het er niet bij zitten. Ze vervloekt Chris-
Foto Jeroen van Kooten
Engelien Bolwijn geniet van de maagsoep in Drag me to Hell tine. Wat volgt zijn een aantal duivelse aanvallen afgewisseld met gore momenten.
‘Dit is geen martelporno’ De zaal kreunt van afgrijzen als de zigeunerin een stroom maden
en maagsoep over Christine heen kotst. Maar er wordt gelachen als de bankmedewerkster een stel nietjes in het oog van de vrouw slaat. “Dit is geen martelporno, zoals je tegenwoordig in de bioscoop ziet. Mensen worden niet gruwelijk afgeslacht. Dit is een heerlijk ouderwetse griezelfilm”, zegt programmeur en draaier Ariën Siertsema van de RKZ-bios tijdens de pauze. Hij ziet de film voor de derde keer en is nog steeds enthousiast.
“Het is een film vol mysterie en visuele geintjes. Drag me to Hell is dik aangezet met clichés en effecten, maar dat is zoals het hoort. Het is een spel met muziek. Tadaaaaa! Geweldig.” In het tweede deel van de film vecht Christine terug. Ze heeft eerst haar poesje geofferd (“Here kitty, kitty”), maar dat had geen effect. Dus heeft ze geen andere keus dan de zigeunerin te verslaan. Met behulp van een medium roept ze het
Rotzooi en idealen in het CBK | r e c e n s i e | Bijna twintig jaar lang werden kunstenaars gesubsidieerd door de BKR. Met als tegenprestatie: één werkstuk per maand. En soms zitten daar juweeltjes tussen. Door Marcel Wichgers Vincent van Gogh. Hét toonbeeld van een kunstenaar. Levend in armoede, maar vrij om te schilderen wat hij wilde. Met de komst van de welvaartsstaat raakte dat type uit de tijd. In
1956 stelde de overheid de Beeldende Kunstenaars Regeling in, in de volksmond de contraprestatie. De BKR garandeerde kunstenaars net genoeg inkomen voor een dagelijkse maaltijd, brandstof voor een kacheltje op het tochtige zolderatelier en vergoeding voor verf en doek. Een vooruitgang? Niet helemaal. Kunstenaars werden minder vrij. Want als tegenprestatie moesten ze maandelijks nieuw werk afleveren bij de plaatselijke BKR-commissies. Massa’s kunstwerken kwamen zo op zolders van gemeentehuizen.
Om er nooit meer af te komen. Want niet altijd van topkwaliteit. In 1987 werd de BKR afgeschaft. In de Kunstuitleen van het CBK kunnen we nu zien wat er in Groningen door BKR-kunstenaars geproduceerd is. Een duik in de rekken op de bovenverdieping ontkracht de mythe dat BKR-kunst rotzooi is. Weliswaar kom je werk tegen dat pijn aan de ogen doet. Maar ook mooi werk van Marten Klompien, Henri de Wolff en Els Amman. Vooral de bijna vergeten Amman fascineert. Met mystieke, soms
Cultuur tips angstaanjagende droomfiguren. In een apart zaaltje hangen bijzondere protestaffiches uit 1969 en 1970 van de communistische kunstenaar Henri de Wolff. Met vliegtuigen van de US Airforce die bommen uitstrooien op Vietnam en Laos. Markt noch staat bepaalde de inhoud van zijn werk, maar zijn idealen.
Jong in Groningen in het CBK, Trompsingel 27. Wo t/m zo, 13-17 uur. T/m 3 januari. www.cbkgroningen.nl
Zieleroerselen van een theologiestudent | ac h t e r g r o n d | De zeventienjarige theologiestudent Jan-Anne van der Wel heeft zijn eerste single uitgebracht. “Liever een goed nummer dan een hoog cijfer op een tentamen.” Door michel dijkstra Een idealistische soldaat wordt uitgezonden naar een oorlogsgebied. Hij is vastbesloten om te vechten tot iedereen vrij is. Steeds schrijft hij brieven naar zijn familie, tot hij
de dood vindt door een bom. Over dit verhaal zingt Jan-Anne van der Wel in zijn eerste single. Het liedje heet Vrienden, familie vaarwel en is al een tijdje te downloaden. Binnenkort wordt het landelijk gedistribueerd. Van der Wel (17), die in het dagelijks leven theologie aan de RUG studeert, wil zich met het lied als Nederlandstalige singer/songwriter profileren. “Als het mooi loopt met de muziek, zet ik mijn studie op een lager pitje. Liever een goed nummer dan een
hoog cijfer op een tentamen.” Muziek is dan ook Van der Wels grote liefde. Dat begon al op de middelbare school: “Ik schreef nummers en begeleidde mijzelf op de gitaar of mondharmonica.” Regelmatig trad hij tijdens schoolavonden op. Naast Acda en De Munnik en Marco Borsato is Stef Bos een belangrijk voorbeeld. Van der Wel: “Bos speelt prachtig met woorden. Dat streef ik ook na.” Hoewel de songwriter in zijn single over een actueel thema zingt, is
beest op vanuit de hel en probeert het met een machete af te slachten. “Heerlijke old school horror”, zegt Engelien Bolwijn, het enige duiveltje uit de zaal, als ze na afloop naar het barfeest loopt. “Keiharde schrikmomenten en ranzigheid.” In de bar is het feest al begonnen. Lijken en geesten zitten aan de bar, als het duiveltje uit de bios ons weer komt opzoeken. “Kan ik jullie nog een Bloody Mary aanbieden, of een cocktail met oogbal?”
hij geen politiek activist: “Er zit niet een bepaalde boodschap achter.” In de eerste plaats wil Van der Wel over grote emoties zingen, zoals die van de heldhaftige soldaat. Van der Wel: “Ik vind het heerlijk om nummers te schrijven, want je kunt je zielenroerselen erin verwerken.” Of hij van zijn muziek rijk wordt, weet de songwriter nog niet: ‘Het hoeft niet persé, maar het is wel mooi meegenomen!’
Meer informatie: www.jananne.com
n C-Mon & Kypski zijn inmiddels een gevestigde naam in de Nederlandse popmuziek. De muziek van de twee Utrechters is even opzwepend als avontuurlijk. Hip-hop, pop, rock en electronica worden moeiteloos tot een vrolijk geheel gesmeed. 6 november, Vera. n Karel Zwaneveld heeft het ideale onderwerp gekozen voor zijn foto’s: dans en theater. Met bijbehorend spektakel, licht, kleuren en beweging. In de Noorderlicht Fotogalerie toont de fotograaf werk dat hij maakte bij onder meer het Noord Nederlands Toneel, Galili Dance en Theater te Water. Akerkhof 12. Wo-zo, 12-18 uur. n Klassieke muziek is niet alleen zwaar op de hand. Dat bewijst de Nederlandse Bachvereniging zondag 8 november in de Oosterpoort. Onder de titel Lichtvoetige Haydn en Mozart brengen ze toegankelijke werken van beide meesters. Aanvang: 20.15.
You need water…..
water needs you!
Studenten 50% korting
Wetsus, centre of excellence for sustainable water technology is a facilitating intermediary for trendsetting know-how development. Wetsus creates a unique environment and strategic cooperation for development of profitable and sustainable state of the art water treatment technology. The inspiring and multidisciplinary collaboration between companies and research institutes in Wetsus results in innovations that contribute significantly to the solution of the global water problems.
Neem een abonnement ■ Surf naar volkskrant.nl/studenten
(dit aanbod geldt alleen voor uitwonende studenten t/m 27 jaar)
volkskrant.nl/studenten For our innovative research program, we are looking for enthusiastic
PhD students (m/f) The research program of Wetsus is divided in various themes (Clean water technology, Waste water technology, 081020Volkskrant_stud abo zw 115_86.indd 1 Interaction with natural systems & Sensoring). Within these themes specific research subjects are defined, which are mainly carried out as PhD projects. On our website www.wetsus.nl the various themes are explained and the open PhD positions are announced. There are new job openings every month, so check regularly. Also if you are graduated or going to graduate in 2009/2010 we welcome you to apply for these positions.
20-10-2008 14:21
The Profile If you have clear research affinity, are enthusiastic about multidisciplinary cooperation, committed to the development of sustainable technology for the world and have a Master degree in Environmental technology, Chemical technology, Membrane technology, Process technology, Chemistry, Physics and/or Microbiology/ biotechnology, you are the ideal candidate for us! The Offer You get the opportunity to grow with an innovative, dynamic and future orientated top research institute. You can accelerate in the development of new water technology in cooperation with prominent companies and universities. In most cases is the workplace in Leeuwarden, The Netherlands. The salary is in accordance with the collective labour agreement of the Dutch Universities for PhD students. The PhD students will receive commencement of employment of the universities participating in Wetsus. Information and Application Please send your application, with your CV, to Wetsus, for the attention of the HRM department, P.O Box 1113, 8900 CC, Leeuwarden, The Netherlands or by email recruitment@wetsus.nl. For further information about a PhD position you can contact Mr. Dr. G.J.W. Euverink, 058-2846200, gertjan.euverink@wetsus.nl.
www.natuurmonumenten.nl
combining scientific excellence with commercial relevance
UKAATJES OPGAVE: * Kantoor: Oude Kijk in’t Jatstr 28 Ma t/m don 9-17 Woe 9-16
* Per Post: Postbus 80 9700 AB Groningen
KOSTEN: €5,- per 20 woorden INLICHTINGEN: Heiny de Ruiter 050-3636699 H.de.Ruiter@rug.nl
Diversen
N Praktijk voor psychosynthese heeft ruimte voor nieuwe cliënten; info: www. oude-riet-groningen.nl
Diversen
N Goede wijn: karaktervol en betaalbaar, geselecteerd en geïmporteerd door Karel Meesters, tel. 050-3123700 www.goedewijn.info
Rij (be) Wijs!
Jubileum aanbieding vanwege 10 jarig bestaan! 10 rijlessen voor € 300 eerste examen gratis! 0596-617289 / 06-28959297 www.autorijschoolpquint.nl
Wie alles achter laat moet het 31-08-2009 van de toekomst hebben.
4010-16 NM Stopperad 86x94_ZW.indd 1
www.albertusrijopleiding.nl
N Student en Stad is op zoek naar GEMEENTERAADSLEDEN. Lijkt het je een uitdaging om je namens dé studentenpartij van Groningen in te zetten voor een betere Stad? Solliciteer dan voor 13 november aanstaande. Kijk voor meer informatie op www.studentenstad.nl
Autorijschool P. Quint
€ 5 per vierkante meter. Bel nu gratis 0800-1314
De Stichting voor VluchtelingStudenten UAF ondersteunt vluchtelingen en asielzoekers bij hun studie en het vinden van werk. schildersbedrijf glas service www. proefschriften.nl
poelman
b.v.
Antillenstraat 11-13 9714 JT Groningen Telefoon 050-5710150 poelman@poelmanbv.nl
www.phd-thesis.nl
Word óók donateur
GIRO 76300 Stichting voor Vluchteling-Studenten UAF Postbus 14300, 3508 SK Utrecht, tel 030 252 08 35, www.uaf.nl
14:06:2
5 t/m 12 november 2009
Mededelingen 1
Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers
Algemeen Studium Generale Groningen De Berlijnse Muur De bouw van de Berlijnse Muur in 1961, bedoeld om de socialistische heilstaat (DDR) te beschermen tegen ‘fascistische’ infiltranten uit het Westen, fungeerde in werkelijkheid als gevangenismuur om de eigen DDR-burgers ‘binnen’ te houden. Op 9 november 1989 werd de Muur plotseling geopend en was de deling van Europa ten einde. Oost-Europa-deskundigen stonden met de mond vol tanden, want niemand bleek dit te hebben voorzien. Er openden zich nieuwe perspectieven: een verenigd Europa, mondiale samenwerking binnen VN-verband, ontwapening. Tegelijkertijd drukte de last van het verleden zwaar op de nieuwe wegen die werden ingeslagen. Twintig jaar na dato blikken we terug op het ‘plotselinge’ karakter van deze val. Welke dromen zijn wel en welke zijn juist niet uitgekomen? RUG-historicus dr. Stefan van der Poel heeft zich gespecialiseerd in Midden- en Oost-Europese Geschiedenis. Datum: maandag 9 november. Plaats: Doopsgezinde Kerk, Oude Boteringestraat 33. Aanvang: 16.30 uur. Toegang gratis.
Pieter Boeke Lezing: Seks, therapie en creativiteit Seksuele problemen tussen man en vrouw monden vaak uit in een machtsstrijd. De verschillende verwachtingen en wensen op seksueel gebied worden met argumenten over en weer uitgevochten, waarbij tegenwoordig ook onderzoeksgegevens in de strijd worden gegooid om de eigen normaliteit aan te tonen en de ander te diskwalificeren. De strijd om het eigen gelijk lijkt het gezamenlijk streven naar geluk te verdringen. Aan de therapeut de uitdaging om met een creatieve oplossing te komen. Spreker Harry van de Wiel is hoogleraar gezondheidspsychologie en hoofd van het Expertisecen-
> Verzorgd door de UK; eindredactie Heiny de Ruiter, tel. 3636699 > Mededelingen kunnen ingediend worden via www.universiteitskrant.nl > Aanleveren is mogelijk tot uiterlijk maandag 10 uur voor de UK van dezelfde week > De volgende UK verschijnt op 12 november 2009 trum Communicatie, Leiderschap, Assessment en Samenwerking van het Wenckebach Instituut van het UMCG. Van 1998-2001 was hij bijzonder hoogleraar seksuologie aan de RUG. Hij is de auteur van ‘Het Grote Genieten. Oplossingen bij seksuele burn-out’ en ‘Hoogstandjes. Seks voor gevorderden’. Datum lezing: maandag 9 november. Plaats: Academiegebouw. Aanvang: 20.00 uur. Kaarten: voor studenten gratis, anders € 2,50. Darwinisme & Economie Herbert Gintis verkent waarom mensen samenwerken in gezamenlijke projecten die het welzijn van de eigen groep tot doel hebben, zelfs als dit persoonlijke offers vraagt. Ook wil hij weten waarom mensen die misbruik maken van deze samenwerking worden gestraft. Hoe heeft de evolu-
danks de weerklank die Key vond, is de bemoeienis met het kind sindsdien slechts toegenomen. De ontwikkelingspsychologie en pedagogiek hebben niet alleen veel kennis over het kind opgeleverd, zij hebben de onbevangenheid van opvoeders ook behoorlijk op de proef gesteld. Bang voor mislukkingen, trachten we het kinderleven zo veel mogelijk te sturen en te controleren. Waar Key nog hoopte dat we het kind ooit echt zouden leren kennen, is het ons paradoxaal genoeg door alle kennis juist vreemder geworden. Gerrit Breeuwsma, ontwikkelingspsycholoog aan de RUG, pleit voor meer lichtzinnigheid in opvoeding en onderwijs. Datum lezing: woensdag 11 november. Plaats: Auditorium, Faculteit Techniek, Van DoorenVeste, Hanzehogeschool, Zernikeplein 11. Aanvang: 15.30 uur. Toegang gratis. Kaarten en informatie Kaarten zijn verkrijgbaar bij: Bureau Studium Generale Groningen, Oude Boteringestr 13, tel. (050) 363 54 63; RUG-Winkel, Oude Kijk in ’t Jatstr 39; Boekhandel selexyz scholtens, Guldenstr 20 studium@rug.nl www.rug.nl/studium
Centrum voor Informatie Technologie
tie moreel gedrag, zoals altruïsme en sociale controle, gestimuleerd? Herbert Gintis is hoogleraar economische wetenschappen aan het Santa Fe Instituut en de Centrale Europese Universiteit in Budapest. Datum: dinsdag 10 november. Plaats: Academiegebouw. Aanvang: 20.00 uur. Voertaal Engels. Kaarten voor studenten gratis verkrijgbaar, anders € 2,50.
COMPUTERCURSUSSEN Word: Correcte teksten schrijven – 10 t/m 24 november (dinsdag) Excel: Keuzemodule – 11 november Office voor Secretariaten – 12 t/m 26 november (donderdag) Open Leercentrum – 12 november Word: Keuzemodule – 19 november Open Leercentrum – 19 november Powerpoint Module: Complexe presentaties – 23 november SPSS – 23 t/m 26 november Access gevorderd (+modules) – 23 t/m 27 november Access Mod.: Interfaces ontwerpen – 23 t/m 24 november Security: Virussen en andere indringers – 24 t/m 25 november Access Mod.: Geavanceerde queries – 25 t/m 26 november Open Leercentrum – 26 november Access Module: Beveiliging en beheer – 27 november Powerpoint (UK) – 30 november t/m 2 december Excel Module: Geavanceerde formules en functies – 30 november t/m 3 december (ma, di en do) Programmering Access (UK) – 30 november t/m 10 december (ma en do) Programmering Excel (UK) – 30 november t/m 10 december (ma en do) Programmering Word (UK) – 30 november t/m 10 december (ma en do) Security: Gegevensbeveiliging – 1 december Open Leercentrum – 1 december Open Leercentrum – 3 december Excel Module: Database/ gegevensreeksen en (draai)tabellen – 4 december Reference Manager (UK) – 7 t/m 8 december Excel Basis – 7 t/m 10 december Webplatform voor redacteuren – 9 t/m 10 december Open Leercentrum – 10 december SPSS – 14 t/m 17 december Publiceren – 14 t/m 17 december Access Basis – 14 t/m 18 december Word: Keuzemodule – 17 december Open Leercentrum – 17 december
Hanze Lezing: Laat het kind met rust! ‘Het kind niet met rust laten, is de grootste misdaad der tegenwoordige opvoeding’, schreef de Zweedse pedagoge en activiste Ellen Key in haar beroemde boek De eeuw van het kind uit 1900. On-
Inschrijving RUG-medewerkers en -studenten kunnen zich inschrijven via de website van het CIT of telefonisch bij CIT secretariaat (363 9200). De cursussen worden gegeven in dagdelen; ‘s ochtends van 9:15 tot 12:30 uur of ‘s middags van 13:15
tot 16:30 uur en vinden plaats in de Zernikeborg. Kijk voor meer informatie op de website, bel 363 3232 of e-mail naar onderstaand adres. http://www.rug.nl/cit/onderwijs/ cursusaanbod/ secretariaat-cit@rug.nl Open leercentrum Elke donderdagmiddag is er gelegenheid om een cursus te doen in het open leercentrum. Het open leercentrum biedt een begeleide zelfstudie waarbij de cursist zelf de inhoud van de cursus bepaalt en in eigen tempo een aantal vooraf gekozen leermodules afwerkt en zich bij vragen kan richten tot een docent. De cursustijden zijn van 13:15 tot 16:30. De volgende cursussen zijn op dit moment via het open leercentrum te volgen: • MS-Word basiscursus • MS-Word, MS-Excel en MS-Access introductie • MS-Frontpage • MS-Windows basiscursus • Visio • Thunderbird • Beheer van een eigen PC onder Windows XP • SPSS module Data Entry • Oracle Calendar (RUGplanner) • Outlook • Outlook Express Studenten: € 25,, medewerkers: € 60,- per dagdeel Excel module Database/gegevensreeksen en (draai)tabellen Tijdens deze cursusmodule van 1 dagdeel krijgt u een aantal gereedschappen aangeboden voor het werken met gegevensreeksen (lijsten) in Excel. U leert hierbij o.a. gegevens sorteren en filteren en het werken met databasefuncties. Ook leert u werken met dynamische tabellen in Excel, zogenaamde draaitabellen/PivotTables. Deze kunt u prima gebruiken voor het samenvatten en analyseren van uw gegevens. Studenten € 20,Medewerkers € 55,-.
Universitair Onderwijscentrum Groningen Cursussen voor docenten Tot 2 weken voor de start kunt u zich via de website aanmelden voor: ‘Professioneel consult’ of ‘Individuele ondersteuning’ (datum i.o.); Hoe een topic uit te leggen in een vijfminuten video (datum i.o.); Interactief hoorcollege geven met sms vote/quiz (datum i.o.). Onze brochure ‘Onderwijskundige Professionalisering 2009-2010’ kunt u via onderstaand email adres aanvragen. Op de website vindt u informatie. A.Huizinga-Walsma@rug.nl www.rug.nl/uocg Instructional training Lecturers can enrol in a course via our website: Small group teaching, Dec 9 (9:30-12:30) & 10 (9:30-17:00); Course on testing & assessment: by arrangement; Professional consultation or Individual support: by arrangement. You can apply for the Brochure 20092010 via the email address below. A.Huizinga-Walsma@rug.nl www.rug.nl/uocg
Diversen Traders Trophy 12 november Welleens van Wall Street gehoord? De Traders Trophy is een simulatiespel waarin je jezelf enkele uren zult wanen in het leven van een trader. Het geven van quotes, het beantwoorden van vele telefoontjes van je medespelers, de hectiek en de fictieve marktspelers zijn de aspecten die
Agenda In de AGENDA worden alleen universitaire evenementen opgenomen die voor iedereen toegankelijk zijn. Aankondigingen inleveren uiterlijk vrijdag 12.00 uur voor de week van verschijnen: per fax naar (050) 363 6300 o.v.v. UK-Agenda, per e-mail naar communicatie@rug.nl of per post naar: afdeling Communicatie, UK-Agenda, Postbus 72, 9700 AB Groningen.
PROMOTIES EN ORATIES 9 november Promotie: mw. B.D.M. Meijering, medische wetenschappen. Titel: Ultrasound and microbubble targeted delivery. Exploring the mechanism and its therapeutic potential. Promotores: prof.dr. R.H. Henning, prof.dr. W.H. van Gilst. Plaats: Aula Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 13.15 uur. 9 november Promotie: mw. A. Berciano Alba, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Strong gravitational lensing in the radio domain. Promotores: prof.dr. L.V.E. Koopmans, prof.dr. M.A. Garrett, prof.dr. A.G. de Bruijn. Plaats: Aula Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 14.45 uur. 9 november Promotie: mw. T. Markova, economie en bedrijfskunde. Titel: Institutional change processes under the joined impact of government, multinationals and local practices. Promotor: prof.dr. A.M. Sorge. Plaats: Aula Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 16.15 uur. 10 november Oratie: prof.dr. N.A. Bos, medische wetenschappen. Titel: Internationalisering van onderwijs en onderzoek: de juiste keuze. Plaats: Aula Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 16.15 uur. 11 november Promotie: mw. G. Drent, medische wetenschappen. Titel: Life after liver transplantation. Studies on medication nonadherence, symptom experience and long-term health-related quality of life. Promotores: prof.dr. J.H. Kleibeuker, prof.dr. S. de Geest. Plaats: Aula Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 13.15 uur. 11 november Promotie: A.P. Hodselmans, medische wetenschappen. Titel: Psychophysical capacity in non-specific low back pain. Promotores: prof.dr. J.H.B. Geertzen, prof.dr. P.U. Dijkstra. Plaats: Aula Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 14.45 uur. 11 november Promotie: mw. J.G. Oude Elberink, medische wetenschappen. Titel: Quality of life in insect venom allergy. Promotores: prof.dr. A.E.J. Dubois, prof.dr. J.G.R. de Monchy. Plaats: Aula Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 16.15 uur. 12 november Promotie: mw. S. Moratti, rechtsgeleerdheid. Titel: ‘Medical futility’ in Dutch neonatology. Promotor: prof.dr. J. Griffiths. Plaats: Aula Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 13.15 uur. 12 november Promotie: mw. M.A. Trofimova, letteren. Titel: Case-assignment by prepositions in Russian aphasia. Promotor: prof.dr. R. Bastiaanse. Plaats: Aula Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 14.45 uur. 12 november Promotie: mw. S. de Haas, gedrags- en maatschappijwetenschappen. Titel: Sexual harassment in a male dominated workplace. Promotores: mw. prof.dr. M.C. Timmerman, mw. prof.dr. H.W. van Essen. Plaats: Aula Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 16.15 uur. 13 november Promotie: E. Platen, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: A void perspective of the cosmic web. Promotores: prof.dr. M.A.M. van de Weijgaert, prof.dr. B.J.T. Jones. Plaats: Aula Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 13.15 uur. 13 november Promotie: M. Hekkenberg, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Local cooling, global warming. The interaction between local cooling demand, climate change and international policy strategies. Promotores: prof.dr. A.J.M. Schoot Uiterkamp, prof.dr. H.C. Moll. Plaats: Aula Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 14.45 uur. 13 november Promotie: A.F.Y. Al Hadithy, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Pharmacogenetics of antipsychoticinduced parkinsonism and tardive dyskinesia: a focus on AfricanCaribbeans and Slavonic Caucasians. Promotores: prof.dr. J.R.B.J. Brouwers, prof.dr. A.J.M. Loonen. Plaats: Aula Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 16.15 uur. terugkomen in dit spel. Dit landelijke event wordt dit jaar wederom georganiseerd door financiële studievereniging Risk. De voorronde wordt 12 november gespeeld in Groningen, waarbij je je kunt plaatsen voor de finale op Beurs-
plein 5 op 3 december. Handel je een weg naar de finale, make your competitors an offer they can’t refuse en schrijf je nu in voor dit uitdagende project! info@verenigingrisk.nl www.traderstrophy.com
5 t/m 12 november 2009
Mededelingen 2
Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers NGIZ lecture: 20 years after the fall of the Berlin Wall Thursday 12 November, twenty years and three days after the Fall of the Berlin Wall, NGIZ-Noord organises a lecture in which the Mauerfall and its consequences are evaluated. CDU politician David McAllister and Petra Prescher will comment on the differences between East and West before, but especially after the Fall. Date: 12 November Location: Huis de Beurs Time: 19:30 We would like to invite you for a free drink afterwards! ngiznoord@clingendael.nl www.ngiz-noord.nl
(TECHNISCHE) BEDRIJFSKUNDE
Colloquium Jurek Woller Msc-PT Date : November 12th 2009 Time : 13.30 h. – 14.30 h. Place : Vonckenzaal FWN, Nijenborgh 4, Building 16, first floor, room 0124a Title: “An Ionic Liquids based product - From potential applications to product design” Supervisor(s): Prof.dr. F. Picchioni Dr.ir. N.R. Faber sectbk@rug.nl www.rug.nl/tbk Applied Manufacturing Management ECONOMIE EN BEDRIJFSKUNDE,
FMF Lustrum Symposium: A Bit of Information November 18th you will be ravished by the world of information, Given insight in the concept of information and the application in mathematics and physics. Have you always been intrigued by what happens inside a black hole and why Niels Bohr said: “There is no quantum world”, there is only one way to get informed. Visit “A Bit of Information”, the FMF lustrumsymposium, on November 18th in Images. symcie@fmf.nl http://www.abitofinformation.nl
ONDERWIJSPROGRAMMA TBW
Letteren A LG E M E E N
Faculteiten Rechtsgeleerdheid A LG E M E E N
Gezocht: Onderwijsassistenten De sectie Europees en Economisch Recht zoekt voor het tweede semester van het studiejaar 2009/2010 weer enthousiaste studenten die als onderwijsassistent werkgroepen Europees Recht willen verzorgen. Had je een goed cijfer voor Europees Recht en wil je je verder bekwamen in dit vakgebied terwijl je beter leert communiceren? Schrijf dan een email naar h.h.b.vedder@rug.nl of j.b.van. de.velden@rug.nl met daarin je naam, studentnummer en bereikbaarheidsgegevens. TBR zoekt leden voor de Vaste Commissie Propedeuse! Ten Behoeve van Rechtenstudenten zoekt eerstejaars studenten die voor TBR in de Vaste Commissie Propedeuse (VCP) willen plaatsnemen. In de VCP bespreek je samen met docenten allerlei zaken aangaande het propedeuse jaar van rechten en geef je daarover advies aan het faculteitsbestuur. Lijkt het je leuk om commissie ervaring op te doen, aan je CV te werken en actief mee te denken over het eerste jaar van rechten? Stuur dan een mail naar voorzitter@tbrgroningen.nl. Simon van der Aa organiseert pleittrainingen en pleitwedstrijd De nieuw opgezette pleitcommissie van Simon van der Aa organiseert dit jaar samen met de strafrechtvereniging uit Utrecht een pleitwedstrijd. Deze zal op 5 maart 2010 plaatsvinden. Ter voorbereiding van deze wedstrijd organiseren wij diverse pleittrainingen. De trainingen zijn ook handig ter voorbereiding op bijvoorbeeld de studentenrechtbank en staan daarom tevens open voor mensen die niet aan de pleitwedstrijd deel willen nemen. De eerste pleittraining staat gepland op 12 no-
vember van 17.00-19.00, een advocaat zal deze avond tips and trucs geven over het pleiten. De tweede pleittraining is gepland op 26 november van 17.00-20.00. Op deze avond zal drs. Smilde van de vakgroep strafrecht en criminologie de training verzorgen. Inschrijven kan via de website. Deelname voor niet-leden is 3,- euro en voor leden gratis! bestuur@simonvanderaa.nl www.simonvanderaa.nl Themabijeenkomst: Werken bij de Europese Unie.
Wiskunde en Natuur wetenschappen WISKUNDE
Colloquium Mathematics Date: Tuesday, November 10, 2009 Speaker: Sonja Smets Dept. of Artificial Intelligence and Dept. of Philosophy, University of Groningen Room and time: 5161.0267 (Bernoulliborg), 16.15 Title: An Abstract Dynamic-Logical Setting for Quantum Mechanics
STUDENTEN, STUDENTEN SERVICE
(TECHNISCHE) SCHEIKUNDE
C E N T R U M ( S S C ) , TA L E N T & C A-
Bordspellenavond Op dinsdag 10 november om 17:30 is er weer een bordspellenavond op de luchtbrug. Dus neem je bordspel mee en maak er een leuke avond van. Op de avond zelf is er een patat-lijst aanwezig om eten van te bestellen. Tot dan! bestuur@chemische-binding.nl www.chemische-binding.nl
REER CENTER
Medische weten schappen A LG E M E E N
Panacea Herfstborrel De blaadjes verkleuren en vallen van de bomen; het is Herfst! En daarom is het hoog tijd voor de Panacea Herfstborrel! Jullie zijn allen welkom op donderdag 12 november van 17.00 – 19.00 uur om een drankje te drinken in Villa Volonté! Tot dan, Bestuur’09 ALV der M.F.V. Panacea Beste leden der M.F.V. Panacea, Op dinsdag 10 november 2009 zal wederom een Algemene Ledenvergadering van de M.F.V. Panacea plaatsvinden. De ALV-stukken liggen vanaf woensdag 28 oktober ter inzage in het bestuurshok in de verenigingskelder van de faculteit. Bovendien zijn alle stukken te vinden op de website. Wil jij op de hoogte blijven van ontwikkelingen binnen de vereniging? Kom dan ook naar de ALV! Wanneer: 10 november 2009 Waar: Boeringzaal, Antonius Deusinglaan 1 Tijd: aanvang 20.00 uur (koffie en thee vanaf 19.45 uur) Naderhand is er een borrel in Villa Volonté, met gratis consumptiebonnen voor alle aanwezigen van de ALV! We hopen jullie in grote getale te mogen ontvangen. Groeten, Het bestuur der M.F.V. Panacea 2009
Klaverjascompetitie Donderdag 12 november is het weer tijd voor klaverjasavond nummer 2 van de klaverjascompetitie. Het begint om 17:30 op de luchtbrug en deelname kost 3 euro. Er zijn mooie vleesprijzen er is een bestellijst voor eten aanwezig. bestuur@chemische-binding.nl www.chemische-binding.nl Nachtvolleybaltoernooi Het is weer november en dat betekent dat het weer tijd is voor het traditionele nachtvolleybaltoernooi. Dit toernooi vind plaats op donderdag 19 november en begint om 11 uur in de sporthal Vinkhuizen. Inschrijven voor volleybal teams van 6 kan in het CB-HOK en kost 18 euro per team. Halverwege is er ook een bierestafette, opgeven hiervoor kan tijdens het toernooi en kost 7.50 per team van 5 personen. Voor de winnaars van het volleybaltoernooi is er een mooie wisselbeker. bestuur@chemische-binding.nl www.chemische-binding.nl
Voorlichting Studeren in het buitenland 2010-2011 Voorlichting: Studeren in het buitenland 2010-2011! Op woensdag 18 november 2009 zal een informatiebijeenkomst worden gehouden voor studenten Letteren over studeren in het buitenland. Informatie zal worden gegeven o.a. over de aanmelding deadlines, selectieprocedure, studieprogramma en beurzen. Tevens zullen studenten die in 2008-2009 aan een buitenlandse letteren faculteit hebben gestudeerd komen vertellen over hun ervaringen. Datum: woensdag 18 november 2009 Tijd: van 17.00-18.00 uur (binnen Europa) van 18.00-19.00 uur (buiten Europa) Locatie: Harmonie gebouw (onder de bogen) zaal (13) 14.026 Voor meer informatie: International Office Letteren, Harmoniegebouw, kamer 15.218 of international.office.let@rug.nl www.rug.nl/let/studereninhetbuitenland Information evening: Studying abroad 2010-2011 Information evening: Studying abroad 2010-2011 On Wednesday, 18th November 2009, there will be an information evening for Faculty of Arts students who are interested in studying abroad. Information will be given about application deadlines, selection, study programs and scholarships. Students who went abroad in 2008-2009 will also be present to talk about their experiences. Date: Wednesday 18th of November 2009 Time: from 5pm – 6pm (within Europe) from 6pm – 7pm (outside of Europe) Location: Harmonie building (under the arches) room number (13)14.026 For more information contact: International office, Faculty of Arts, Harmonie building room number 15.218 or email to international.office.let@rug.nl OUtheater zoekt theatertechnici S T U D E N T E N , U S VA S TA G E B U R E A U L E T T E R E N
Stage: Instituut Clingendael, Den Haag OPLEIDING: diverse PERIODE: november 2009 t/m jan. 2010, fulltime OPDRACHT: ondersteuning op gebied van dagelijks project management, organisatie conferentie en ondersteuning activiteiten netwerk communicatie MEER INFO: Stagebureau Letteren, k. 212, tel: 050-3635844. Zie de website onder ‘nieuws’. Vraag altijd eerst goedkeuring aan je docent. stages.let@rug.nl www.rug.nl/let/stagebureau
Agenda
[ vervolg ]
CONGRESSEN EN SYMPOSIA 12 november Symposium Centrum voor Informatie Technologie. Titel: 45 jaar rekenen bij de RUG. Sprekers: Andries Ruiter, prof.dr. Siewert Jan Marrink en Rob Creemers. Tevens tentoonstelling en demonstraties. Plaats: Zernikeborg, Nettelbosje 1. Tijd: 13.00 uur. Meer informatie en aanmelden via de website: www.rug.nl/cit/nieuws/nieuwsCIT/symposium2009-aankondiging 13 november Faculteit Godgeleerdheid en Godsdienstwetenschap: Minisymposium en afscheidscollege Fred Leemhuis. Sprekers: dr. M.P.L.M. Bernards, prof.dr.mr. R. Peters, prof.dr. Nasr Abu Zayd. Plaats Minisymposium: Faculteit Godgeleerdheid en Godsdienstwetenschap (Zittingszaal), Oude Boteringestraat 38. Tijd: 13.30 uur. Plaats Afscheidscollege: Doopsgezinde kerk, Oude Boteringestraat 33. Tijd: 16.00 uur. Meer informatie en aanmelden via de website: http://www.rug.nl/ggw/nieuws/091113Leemhuis
EVENEMENTEN 5 november Cabaret: Finale Amsterdams Kleinkunst Festival. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 6,-/ overigen € 9,5 november Studium Generale: Lezing in de serie Darwin Today. Spreker: Elinor Ostrom. Titel: Darwinism en Political Sciences - The Evolution of Institutions. Voertaal Engels/English spoken. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 20.00 uur. 6 en 7 november Theater: Toneel Phtuk presenteert De Vliegenier. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 6,-/ overigen € 8,9 november Studium Generale: Lezing in de serie Everything you always wanted to know about… : De Berlijnse muur. Spreker: Stefan van der Poel. Plaats: Doopsgezinde kerk, Oude Boteringestraat 33. Tijd: 16.30 uur. 9 november Studium Generale: Pieter Boeke Lezing 2009. Titel: De kenniskunstenaar. Seks, therapie en creativiteit. Spreker: prof.dr. Harry van de Wiel. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 20.00 uur. 10 november Studium Generale - Lezing in de serie Darwin Today. Spreker: Herbert Gintis. Titel: Darwinism & Economics - A cooperative species: Human reciprocity and its evolution. Voertaal Engels/English spoken. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 20.00 uur. 10 november Theater: Toneelgroep Theun presenteert Boerenkool met liefde. Plaats: OUTheater, Harmoniegebouw, Oude Kijk in ’t Jatstraat 26. Tijd: 20.15 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 5,-/ overigen € 7,10 november Jazz: Usva goes Jazz presenteert i.s.m. Stichting Jazz Groningen : Han Bennink. Film over en muziek door jazzlegende Han Bennink en Guus Janssen. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 6,-/ overigen € 10,Stage: Consulaat-generaal, Düsseldorf OPLEIDING: CIW/Geschiedenis PERIODE: 4 tot 6 maanden, per 1 dec. 2009 OPDRACHT: onderzoeken van aanvullende en vernieuwende mogelijkheden voor communicatie en marketing voor NL-RUHR en in kaart brengen van sponsormogelijkheden, (mede) organiseren van bijeenkomsten MEER INFO: Stagebureau Letteren, k.212; tel: 050-3635844. Zie de website onder ‘nieuws’. Vraag altijd eerst goedkeuring aan je docent. stages.let@rug.nl www.rug.nl/let/stagebureau Masterstage: Scandinavisch Vertaal- en Informatiebureau, Groningen OPLEIDING: Fins of Scandinavisch PERIODE:3 maanden, 4 dagen per week, startdatum in overleg OPDRACHT: naast algemene bureauwerkzaamheden zal de stagiair zich bezighouden met de li-
teraire serie Wilde Aardbeien en het organiseren van taalcursussen. MEER INFO: Stagebureau Letteren, k. 212; tel: 050-3635844. Zie de website onder ‘nieuws’ . Vraag eerst goedkeuring aan je docent. stages.let@rug.nl www.rug.nl/let/stagebureau 2 stages: Evert Vermeer Stichting, Fairpolitics OPLEIDING: diverse PERIODE: jan. 2010 t/m juni 2010, 4 dagen per week OPDRACHT: stage 1: assisteren bij de lobby richting Tweede Kamerleden en Europarlementariërs. Website bijhouden, onderzoek doen naar nieuwe Fair politics cases Stage 2: nieuwe lobbyprogramma Fair Politics in Brussel: taken zie stage 1. MEER INFO: Stagebureau Letteren, k. 212; tel:0503635844. Zie de website onder ‘nieuws’. Vraag altijd eerst goedkeuring aan je docent. stages.let@rug.nl www.rug.nl/let/stagebureau
5 t/m 12 november 2009
Mededelingen 3
Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers Stage Public Matters, Den Haag OPLEIDING: diverse PERIODE: 6 maanden, ingangsdatum z.s.m. OPDRACHT: research, het volgen en verslaglegging van vergaderingen van o.a. de Tweede Kamer, ondersteuning adviseurs bij projecten met een (inter)nationaal karakter MEER INFO: Stagebureau Lettere,. k. 212; tel: 050-3635844. Zie de website onder ‘nieuws’ Vraag altijd eerst goedkeuring aan je docent. stages.let@rug.nl www.rug.nl/let/stagebureau 2 stages Evert Vermeer, organisatie Afrikadag OPLEIDING: diverse PERIODE: jan. 2010 t/m juni 2010, 4 dagen per week OPDRACHT: mede organiseren van de Afrikadag, contacten onderhouden, helpen bij logistiek en promotie en meewerken aan het programma MEER INFO: Stagebureau Letteren, k. 212; tel:0503635844. Zie de website onder ‘nieuws’. Vraag altijd eerste goedkeuring aan je docent. stages.let@rug.nl www.rug.nl/let/stagebureau
Economie en Bedrijfskunde A LG E M E E N
Master and Career Fair FEB On Tuesday 17 November 2009, the Faculty of Economics and Business will be organising a Master and Career Fair. There will be 2 rounds with presentations of all the Master’s degree programmes. In addition, there will be an information market where you can ask questions to the lecturers, study advisors and current master’s students. • Which one of the 20 MSc programmes fits into my career perspective? • Where can I find an internship or research project to enrich my study? • Why study your Master’s in Groningen? • What are the admissions requirements for the Master’s programmes? Date: Tuesday 17 November 2009 Time: 5.30 – 8.00 p.m. Location: Plaza WSN building and Zernikebuilding Zernikecomplex, Nettelbosje 2, Groningen w.mellens-wessels@rug.nl www.rug.nl/feb/masterandcareerfair Applied Manufacturing Management Woensdag 11 november (9:15 11:00 uur) vindt het eerste college Applied Manufacturing Management plaats (in V 5161.0105), waar o.a. een intekenlijst rond zal gaan op basis waarvan de groepen voor de opdracht zullen worden gemaakt. Indien u dit college niet kunt volgen en toch ingeroosterd wilt worden in een groep, dient u dit vooraf te melden aan j.a.c.bokhorst@rug.nl met de vermelding of u een TM/TBK/HBO doorstroom in TM/TBK student bent. Aansluitend op het eerste college (11:15 - 13:00 uur, eveneens in V 5161.0105) is een gastcollege ingeroosterd waar de Operations Manager van Eaton Holec het bedrijf introduceert. Eaton staat centraal binnen de opdracht van het vak. Aanwezigheid is verplicht, bij verhindering graag vooraf melden aan j.a.c.bokhorst@rug.nl ONDERWIJSPROGRAMMA TBW
Applied Manufacturing Management algemeen
DIVERSEN
Traders Trophy 12 november Welleens van Wall Street gehoord? De Traders Trophy is een simulatiespel waarin je jezelf enkele uren zult wanen in het leven van een trader. Het geven van quotes, het beantwoorden van vele telefoontjes van je medespelers, de hectiek en de fictieve marktspelers zijn de aspecten die terugkomen in dit spel. Dit landelijke event wordt dit jaar wederom medegeorganiseerd door financiële studievereniging Risk. De voorronde wordt 12 november gespeeld in Groningen, waarbij je je kunt plaatsen voor de finale op Beursplein 5 op 3 december. Handel je een weg naar de finale, make your competitors an offer they can’t refuse en schrijf je nu in voor dit uitdagende project! info@verenigingrisk.nl www.traderstrophy.com
Wijsbegeerte College Kopstukken van de Filosofie, deel 2. Dit college voor AVV studenten en andere belangstellenden, biedt een overzicht van prominente filosofen uit het eind van de 19e eeuw en met name de 20ste eeuw. Aan bod komen: Russell, Wittgenstein, Popper, Searle, Hegel, Heidegger, Sartre, Levinas. Docenten: prof. dr. M.R.M. ter Hark, dr. K.G. de Boer. Start college: dinsdag 10 November, 19.00 precies, Geertsemazaal. Zie Nestor voor meer informatie.
Studenten Studenten Service Centrum (SSC) CENTRALE STUDENTENBALIE(CSB)
Bezoekadres: Uurwerkersgang 10, Groningen Postadres: Postbus 72, 9700 AB Groningen Telefoon: 0503638004 Fax: 050-3634623 Openingstijden: op werkdagen 10.00 – 16.00 uur. Telefonisch bereikbaar: 10.00 – 16.00 uur. www.rug.nl/hoezithet Studenten opgelet! Als je de inschrijving en de betaling van het collegegeld in een bepaalde maand in orde maakt, dan kan de inschrijving plaatsvinden op de eerste van diezelfde maand. Als je recht hebt op studiefinanciering en ov, dan gaat dit recht ook in vanaf de maand dat je weer staat ingeschreven als student. TA L E N T & C A R E E R C E N T E R
Themabijeenkomst: Werken bij de Europese Unie. Reikt je blik verder dan de Nederlandse grens? Heb je hart voor Europa en de Europese integratie? Dan is een baan bij een instelling van de Europese Unie iets voor jou! Kom op maandag 30 november (14-16 uur, Senaatskamer) naar deze themabijeenkomst welke wordt verzorgd voor het Bureau Internationale Amtenaren. Met informatie over o.a. de toelatingsprocedure, carrieremogelijkheden en instroommogelijkheden. De toegang is gratis maar meld je wel even aan via onze website. info@talentcareercenter.nl www.talentcareercenter.nl STUDIE ONDERSTEUNING
Moeite met kiezen? De cursus ‘Zelfanalyse: reflecteren,
kiezen en in actie komen’ is bedoeld voor studenten die moeite hebben om keuzes te maken en/ of die nog niet voldoende weten wat ze belangrijk vinden binnen hun studie en daarbuiten. Het is een training gericht op persoonlijke ontwikkeling. Tijdens 5 bijeenkomsten krijg je er de kans om met anderen stil te staan bij belangrijke waarden en om daarna gericht actie te ondernemen. De eerstvolgende cursus start op dag woensdag 18 november om 13.00 uur. Kijk voor meer informatie over deze en andere cursussen op onze website. Studie Ondersteuning, Toren Academiegebouw, Broerstraat 5, tweede verdieping, tel. 363 5548. Deelname aan een cursus kost 20 euro. www.rug.nl/so
ACLO De 38e editie van de Batavierenrace! Op 24 april 2010 is het weer zover: dan gaat de 38e Batavierenrace van start. De 37e Batavierenrace was een enorm succes. In dit Nederlandse Studenten Kampioenschap sleepte Groningen voor het 3e jaar op rij de hoofdprijs in de wacht. Had je vorig jaar de keuze nog je voor- of definitief in te schrijven, dit jaar kun je je alleen maar inschrijven wat voorheen bekend stond als ‘definitief ’ inschrijven. Meer informatie kun je op de website vinden. interncoordinator@aclosport.nl www.batavierenrace.nl/inschrijven Feedback ACLO Heb je net gesport bij de ACLO en wil je je mening geven over de cursus of training? Kijk op www.twitter.com/aclosport en reageer. Feedback is altijd meer dan welkom! Cursusinschrijving periode 2 geopend! De inschrijvingen voor de cursussen van periode 2 zijn weer geopend! Ook deze periode zijn er weer tientallen verschillende cursussen waarvoor iedere ACLO-sporter zich in kan schrijven. De cursusperiode zelf begint op maandag 16 november, de inschrijving blijft geopend tot en met vrijdag 6 november. Schrijf je dus snel in via deze website voor een van de vele cursussen die ook deze periode worden aangeboden! algemeenadjunct@aclosport.nl www.aclosport.nl Fitness Een heel collegejaar lang fitnessen bij de ACLO? Dat kan! De kosten voor het verkrijgen van een fitnessbewijs voor het collegejaar 2009-2010 is € 60,-. Voorwaarde voor het verkrijgen van een fitnessbewijs is een aanmelding bij de ACLO, de kosten van een ACLOsportbewijs is € 47,-. Beide bewijzen zijn een geheel collegejaar geldig.
USVA OUtheater zoekt theatertechnici Het Usva-OUtheater, gevestigd in het Harmoniegebouw, zoekt studenten met hart voor theater voor de functie van theatertechnicus. Ervaring met theatertechniek is niet nodig. Wel een praktische instelling en de bereidheid gedurende twee jaar gemiddeld drie theatervoorstellingen per maand te begeleiden. Het betreft vrijwilligerswerk. Wij bieden je, binnen
een team van ca. 10 technici, een opleiding tot zelfstandig theatertechnicus. Je krijgt een onkostenvergoeding en gratis toegang tot onze voorstellingen. Daarnaast kun je Usva-cursussen tegen gereduceerd tarief volgen. Ben je geïnteresseerd? Neem dan contact op met Frans van Rijn, hoofd techniek OUT. F.C.van.Rijn@rug.nl
GSp GSp - Studentenplatform voor Levensbeschouwing Een plaats voor bezinning, religie, debat en gezelligheid. GSp, Kraneweg 33, tel. 3129926 info@gspweb.nl www.gspweb.nl Eten en drinken Elke dinsdag en woensdag wordt er gekookt op het pand. Wie gezellig aan wil schuiven bij zo’n lekkere, voedzame en niet dure maaltijd moet dat even telefonisch of per email doorgeven. Dat kan tot 12.00 uur op de dag zelf. De maaltijd begint om 18.30 uur en kost max. € 3,-. Nieuwsbrief van het GSp Als je je op onze site inschrijft voor de GSp-Nieuwsbrief vind je elke donderdag alle actuele informatie in je mailbox. Persoonlijk gesprek Wie dat wil kan voor een persoonlijk gesprek een afspraak maken met een van de studentenpastores: Geert Brüsewitz 8500387, Anja Diesemer 3061039, Lense Lijzen 5260630, Tiemo Meijlink 5792805 of Matty Metzlar 0595-528775 Studentendiensten in de Martinikerk 8/11 11.30 uur G. Brüsewitz 8/11 17.00 uur J. Gelderloos 15/11 11.30 uur A. Diesemer 15/11 17.00 uur K. van der Plas
Diversen SIB
Stageplaatsen PI Veenhuizen De gevangenis (P.I) Norgerhaven in Veenhuizen heeft per 1 januari 2010 weer stageplaatsen van minimaal 3 maanden (en minimaal 3 dagen per week) voor een student(e) met bijzondere belangstelling voor sanctierecht, meer in het bijzonder het beklagrecht voor gedetineerden. De student(e) wordt gevraagd om - ten behoeve van de directie - beklagzaken te behandelen en onder begeleiding ook te bepleiten bij de beklagcommissie van de Raad van Toezicht en eventueel de beroepscommissie van de RSJ. De stage vindt plaats binnen de inrichting. Vereisten: 21 jaar of ouder en een stabiele persoonlijkheid. PI Veenhuizen biedt een stagevergoeding. Belangstellenden kunnen zich d.m.v. een sollicitatiebrief en CV melden bij Joukje Gol (j.gol@ dji.minjus.nl) of Peter Schelkers (p.schelkers@dji.minjus.nl). NB: te lopen stages dienen vooraf te worden aangemeld bij de stagecoördinator van de sectie strafrecht, mr. E. Gritter (e.gritter@rug.nl). LITERAIR DISPUUT FLANOR
11 november: verdorven grensplaatsen Op woensdag 11 november organiseert Literair Dispuut Flanor een lezing in het INTheater van de Usva (Munnekeholm 10). Sjoerd-Jeroen Moenandar zal in zijn lezing Verdorven grensplaatsen - Liefdesrelaties tus-
Agenda
[ vervolg ]
11 november Studium Generale i.s.m. Hanzehogeschool Groningen: Lezing in de serie Hanze Jeugdlezingen. Titel: Laat het kind met rust! – Pleidooi voor lichtzinnigheid in opvoeding en onderwijs. Spreker: Gerrit Breeuwsma. Plaats: Faculteit Techniek (Auditorium), Van DoorenVeste, Zernikeplein 11. Tijd: 15.30 uur. 11 november Theater: Toneelgroep Theun presenteert Boerenkool met liefde. Plaats: OUTheater, Harmoniegebouw, Oude Kijk in ’t Jatstraat 26. Tijd: 20.15 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 5,-/ overigen € 7,11 november Literair: Flanor. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 4,-/ overigen € 5,12 t/m 22 november 13e editie Frans Filmfestival Ciné Premières. Voor meer informatie, zie: www.cinepremieres.nl 12 november Lezing Faculteit Godgeleerdheid en Godsdienstwetenschap. Titel: The gods as role model in late antiquity. Sprekers: prof.dr. Geurt Henk van Kooten en prof.dr. Guy G. Stroumsma. Tijd: 16.00 uur. Meer informatie en aanmelding via de website: http://www.rug. nl/ggw/nieuws/091112RCKooten 12 november Theater: Toneelgroep Theun presenteert Boerenkool met liefde. Plaats: OUTheater, Harmoniegebouw, Oude Kijk in ’t Jatstraat 26. Tijd: 20.15 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 5,-/ overigen € 7,12 november Cabaret: Daniël van Veen presenteert Ruilen binnen acht dagen. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 7,-/ overigen € 9,13 november Theater: Sub Rosa/Doornvogels - Improvisatietoneel. Plaats: OUTheater, Harmoniegebouw, Oude Kijk in ’t Jatstraat 26. Tijd: 20.15 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 4,-/ overigen € 6,13 november Muziek: Tim Meeuws. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 7,-/ overigen € 9,14 november Theater: Piccolo Theater Dario Fo presenteert De Venetiaanse tweeling. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10. Tijd: 20.00 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 6,-/ overigen € 8,-
TENTOONSTELLINGEN T/m 17 november 2009. Tentoonstelling “Litouwse Ex-librissen”. Plaats: Universiteitsbibliotheek (trappenhuis, derde verdieping), Broerstraat 4. Tijd: maandag t/m vrijdag, 08.30 - 22.00 uur. Zaterdag en zondag, 10.00 - 17.00 uur. Kijk voor meer informatie op: http://www.rug.nl/Bibliotheek/ nieuws/tentoonstelling/UB/LitouwseExLibrissen T/m 10 januari 2010. Tentoonstelling “Geleerde gezichten – Groningse hoogleraarportretten”. Groningse hoogleraren bijzonder geportretteerd. Plaats: Universiteitsmuseum, Oude Kijk in ’t Jatstraat 7a. Tijd: dinsdag t/m zondag, 13.00 - 17.00 uur. T/m 10 januari 2010. Tentoonstelling “Darwins Wereld – Mens, natuur en evolutie”. Plaats: Universiteitsmuseum, Oude Kijk in ’t Jatstraat 7a. Tijd: dinsdag t/m zondag, 13.00 - 17.00 uur. NADERE INFORMATIE Afdeling Communicatie: tel. 363 5445/5446
sen moslims en niet-moslims in de Nederlandse literatuur van de Middeleeuwen tot nu ingaan op de bijzondere rol van deze relaties in de literatuur. Moenandar is AiO aan de RuG en werkt aan een proefschrift over moslims en de islam in de Nederlandse literatuur. Regelmatig geeft hij over dit onderwerp lezingen in binnen- en buitenland. Heb je interesse om de lezing bij te wonen? Kom dan de 11e naar de Usva! De lezing begint om 20:30 uur en de entree bedraagt 4,- euro (3,- euro voor studenten). bestuur@flanor.nl www.flanor.nl
OVERIGE
Academisch Schrijfcentrum Groningen Het Academisch Schrijfcentrum Groningen is er voor alle studenten die bij hun schrijfopdracht een duwtje in de rug kunnen gebruiken. Weet je niet hoe je moet beginnen of ben je de draad kwijt? Wil je je tekst aanscherpen? Of zie je door de taalfouten de tekst niet meer? Meld je op www.rug.nl/ schrijfcentrum aan voor een individueel gesprek met een schrijfcoach. Kijk voor schrijftips ook eens op www.rug.nl/noordster
5 november 2009, nr. 46
Informatie voor studenten en medewerkers > www.rug.nl/extra Pagina onder verantwoordelijkheid van de Afdeling Communicatie RUG, telefoon (050) 363 5445 of communicatie@rug.nl
Chatten met studiekiezers Omdat de traditionele onderwijsbeurs in Utrecht dit jaar niet doorging, konden middelbare scholieren die meer wilden weten over een studie hun vragen ditmaal stellen in een chatsessie. Bijna alle Nederlandse universiteiten en enkele hogescholen en mbo-instellingen deden mee met het experiment. Twee dagen lang, 7 en 8 oktober, hebben zestien studenten en studieadviseurs vanuit een computerruimte van het Harmoniecomplex vragen van middelbare scholieren beantwoord. Er namen 815 middelbare scholieren contact op met de RUG. Dat was 12% van het totaal aantal scholieren dat vragen stelde. ‘Voor geen enkele andere instelling toonden zoveel scholieren belangstelling,’ zegt Marlies Jongman van de afdeling Communicatie van de RUG. ‘Al waren de vragen niet gelijk verdeeld over alle studies. Degene die voor de populaire studie rechten chatte, voerde soms wel tien gesprekken tegelijk. Terwijl anderen, van bijvoorbeeld wijsbegeerte of godgeleerdheid, het wat minder druk hadden.’ De studenten bleken dezelfde vragen te stellen als op de beurs. Vaak wilden ze weten wat een studie inhield of waarom ze juist voor Groningen zouden moeten kiezen. ‘Veel vragen hadden we vooraf wel verwacht,’ zegt Jongman. ‘Daarom hadden we een lijst samengesteld met antwoorden, zodat je voor een deel met knippen en plakken kon reageren.’ Vooraf waren er regels opgesteld: Je mocht niet schelden, kwetsen en geen telefoonnummers of rekeningnummers uitwisselen. De meeste scholieren hebben zich daaraan gehouden en serieuze vragen gesteld. ‘Al merkte je wel dat ze soms wat brutaal waren,’ aldus Jongman. ‘Maar uiteindelijk is er slechts een scholier van de chat verwijderd omdat hij te ver ging. Al met al ging het uitstekend, al kan zoiets het persoonlijke contact van een beurs niet vervangen. We gaan nu na of het voor herhaling vatbaar is.’
Sneller en beter promoveren Twee weken geleden werd de eerste officiële introductie cursus van de Groninger Graduate School gehouden in de Allersmaborg. Tijdens deze cursus maakte een eerste groep promovendi van de Graduate School kennis met elkaar, het Groninger ommeland, en op de tweede dag, de stad en de universiteit. Met het instellen van de Graduate School wil de universiteit vooral dat promovendi hun proefschrift sneller en beter gaan schrijven. Daarnaast moeten ze beter voorbereid worden op de verschillende carrièremogelijkheden na de promotie. De Groningse Graduate School omvat alle facultaire Graduate Schools en bestaat uit zowel tweejarige onderzoeksmasters, als alle PhD-opleidingen. Deze master- en PhD-opleidingen kunnen, zoals nu gebruikelijk, apart gevolgd worden, maar moeten bij voorkeur als één traject gezien worden. ‘Mede door een goede aansluiting met de masterfase kunnen mensen effectiever en met een hogere kwaliteit promoveren,’ zegt de Dean van de Graduate School professor Lou de Leij.
Onderwijsmodules ‘Aan een betere kwaliteit draagt ook het onderwijsprogramma van de Graduate School bij. De Graduate School biedt verschillende modules aan waarin masterstudenten en promovendi les krijgen in specifieke onderzoeksvaardigheden. Denk aan de module Projectmatig Promoveren, die bij Medische Wetenschappen en ook elders een groot succes is. We gaan proberen alle facultaire opleidingen van de Graduate School op elkaar af te stemmen, zodat er overal een goed onderwijsaanbod ontstaat.
‘Weet jij nog vrouwen?’ Vooral doorgaan. Dat is de conclusie van een evaluatie van het Rosalind Franklin programma. Met het programma wil de RUG het aandeel van vrouwelijke hoogleraren vergroten. ‘Het blijkt nog steeds heel succesvol,’ zegt Cerien Streefland, coördinator van het programma. ‘Het Rosalind Franklin
Split brain?
Graduate School:
Promovendi nuttigen een maaltijd tijdens de introductiecursus van de Graduate School © Lou de Leij in de Allersmaborg. En universiteitsbreed willen we daarbovenop enkele modules met general skills aanbieden.’ Door het onderzoek van de promovendi te verbeteren, wil de universiteit haar onderzoek op een hoger plan brengen. De Leij: ‘Anders dan in bijvoorbeeld de VS, waar het merendeel van het onderzoek door postdocs gedaan wordt, gebeurt het meeste onderzoek hier toch binnen het kader van promotietrajecten’. De Graduate School moet het daarnaast mogelijk maken dat binnen een jaar of vijf het aantal gepromoveerden van de RUG toeneemt van 350 per jaar naar 500.
Welkom en gewaardeerd Bij de introductiecursus kregen de promovendi nadere uitleg over de opzet van de Graduate School. ‘Ik vond het nuttig
om te horen wat de universiteit met de Graduate School wil,’ zegt, vrij vertaald uit het Engels, Nikki Hausen, Amerikaans promovendus aan de Faculteit Wijsbegeerte. ‘Maar ik was vooral onder de indruk hoezeer zo’n cursus ertoe bijdraagt om me hier in Groningen thuis te voelen, vrienden te maken en andere academici te leren kennen. Door de ontvangst voel ik me welkom als gast en gewaardeerd als onderzoeker.’ Voor Ingrid van Roosmalen, promovendus bij Farmacie, voerden sociale aspecten eveneens de boventoon: ‘Het is inderdaad erg leuk om ook mensen buiten je eigen discipline te leren kennen. Verder hebben we veel informatie gekregen. Al had van mij het item timemanagement wel wat uitgebreider gemogen, maar dat komt nog in een vervolgcursus, hoorde ik.’
Studentenagenten
Fellowship Program is prestigieus en er komen veel topvrouwen op af, vrouwen die kunnen concurreren op wereldniveau. Met alle consequenties van dien, want als je niet snel genoeg toehapt als ze hier solliciteren, zijn ze ook zo weer weg. Zelfs als je wel snel toehapt, zijn ze soms weg, omdat ze een beter bod kunnen krijgen.’ Dat het programma succesvol is, blijkt ook uit het feit dat het door minister Plasterk en bij NWO geregeld als best practice wordt genoemd.
Actief werven Uit de evaluatie bleek verder dat het wel nodig is actief te werven. ‘Dat hebben ze bij de bètafaculteit met veel succes gedaan,’ zegt Streefland. ‘Zo verspreidde men de advertenties ook via alle e-mailnetwerken en conferenties, en mailde men aan collega’s: “Weet jij nog vrouwen? Laat ze solliciteren!” Terwijl ze bij Economie en Bedrijfskunde alleen een advertentie hadden gezet. Dat schiet niet op, dan reageert er niemand.’ In totaal zijn er in de drie ronden van het programma 39 vrouwen benoemd. De door het College van Bestuur medegefinancierde fellowships zijn verdeeld naar rato van het aantal hoogleraren. Waarschijnlijk komt er in 2010 een volgende ronde, om nog eens twintig topvrouwen aan te stellen. n www.rug.nl/rff
Matthijs Beukema (links) en Nico Huismans.
© Omke Oudeman
De Regiopolitie Groningen heeft twee agenten die zich richten op studenten: Matthijs Beukema en Nico Huismans. Met deze studentencontactfunctionarissen wil de politie een brug slaan naar studenten in de stad en inzicht krijgen in de problemen die met studenten te maken hebben. Uit een folder die de politie verspreidt, blijkt om welke problemen het zoal gaat: wildplassen, baldadigheid, heling van fietsen, diefstal in de horeca en gebrek aan inbraakpreventie. En: ‘recent is de prioriteit voor geluidsoverlast verhoogd,’ meldt de website van de politie, wat betekent dat de politie bij geluidsoverlast sneller kan ingrijpen. Beide agenten houden contact met studenten en met de universiteit, ook geven ze voorlichting. n De contactfunctionarissen zijn op werkdagen tijdens kantooruren te bereiken via telefoonnummer 0900-8844. Per e-mail zijn ze te bereiken op: studentencontactfunctionaris@groningen.politie.nl. n Internet: www.politie.nl/groningen/projecten/studenteninformatie.asp
Het zal je maar overkomen, een split brain! Een split brain ontstaat wanneer de ene hersenhelft niet meer met de andere communiceert. Dit levert niet alleen in de psychologie problemen op, maar ook in de ICT-wereld. In de universitaire e-mailomgeving hebben we dit onlangs tot onze spijt aan den lijve ondervonden. De e-mailomgeving van de RUG is in twee delen gesplitst. Beide delen maken gebruik van een gemeenschappelijke dataopslag. Wanneer in een computercluster een split brain ontstaat, stopt de coördinatie tussen de systemen in dat cluster. In het geval van de e-mailstoring had dit betrekking op de schrijfacties naar de dataopslag. Beide systemen schreven naar dezelfde dataopslag, waardoor de gegevens door elkaar heen werden geschreven. Met als gevolg dat het filesysteem corrupt raakte, het systeem zichzelf uitschakelde en de data onbereikbaar werden. Hoe kon dit in vredesnaam gebeuren? Helaas kennen we het antwoord op deze vraag nog niet. En het zal het ook lastig worden er een exact antwoord op te geven. Een geruststelling is dat we intussen wel weten hoe we een split brain in de toekomst kunnen voorkomen. De split brain trad op toen het systeem werd geüpdated naar een nieuwe versie van de software. Hierbij kunnen fouten zijn gemaakt, maar het kan ook zijn dat er een fout in een script zat dat werd uitgevoerd om de updates te installeren. Een split brain en andere problemen kunnen voorkomen worden door alle mogelijke ingrepen vooraf te testen. Dit lijkt eenvoudig, maar is in de praktijk moeilijk te realiseren. Er zijn altijd weer situaties denkbaar die niet voor mogelijk gehouden werden en het is vrijwel onmogelijk om een testomgeving te maken die exact gelijk is aan de werkelijke situatie. Daarom wordt in de praktijk een test vaak op een deel van het systeem uitgevoerd. De meeste omgevingen zijn immers dubbel of driedubbel uitgevoerd, waardoor een update eerst op een deel kan worden getest. Draait dit stabiel, dan volgt het geheel. Alleen grote wijzigingen, bijvoorbeeld de invoering van een nieuwe versie, worden afgezonderd van de productieomgeving gebouwd en getest. Nu we weten hoe we de split brain in de mailomgeving kunnen voorkomen, passen we de beheerprocessen daarop aan. Belangrijker is echter de vraag of deze werkwijze in het algemeen wel voldoende bedrijfszekerheid biedt. Dit geldt niet alleen voor de e-mail maar voor alle omgevingen waar de bedrijfsprocessen van afhankelijk zijn. Door uitgebreider te testen en beheerprocedures voor nieuwe omgevingen te intensiveren, hopen we de bedrijfszekerheid te vergroten. Want wij willen hoe dan ook een herhaling van de storingen van de afgelopen periode voorkomen. Hayco Wind, Technisch directeur CIT
I N T E R N A T I O N A L P A G E 19
UK 10 - 5 NOVEMBER 2009
Study comes second |_
Talented skaters fight hard for their chances
| r e p o r t | They are young, talented and study at the University of Groningen. Six students who want to become top skaters – but it’s not easy to combine that with studying. By Wouter Beetsma “Hey guys, keep up!” shouts Martin ten Hove across the ice at Kardinge rink. Ten Hove is a CIW student at the University of Groningen and one of the assistant coaches of Gewest Groningen (Groningen Region ice skating team). The skaters he’s training hope to become the Sven Kramers and Marianne Timmers of the future. They are all talented and that’s why they are in the ‘Regional Selection’. Six of the fourteen skaters study at the University of Groningen. The others are nearly all HBO-ers. “This is exceptional,” says Ten Hove. “Top athletes are often above-average intelligent, but there’s really a lot of them here.” At the side, Tom Bosscher is hanging on the cushions alongside the track. He’s really frustrated. It’s the first time in three weeks he’s come to a training session. The student of Technology Management has had a rotten summer. Thanks to an inguinal hernia, he could only train for a month before the season began. That’s much too little, because skaters train harder in the summer than in the winter. It looked like things were going his way at last, but a few weeks ago it all went wrong again. “I caught some sort of virus and afterwards my heart rate would not come down.” He doesn’t know what’s wrong with him, and nor do the doctors. Is there something up with his lungs, or perhaps his heart? Training is simply impossible. “If I have to walk up a few flights of stairs to get to a lecture, I can’t follow the first hour any more – that’s how tired I get.” The other skaters are all on the ice. What’s remarkable is that during the season they only train three times a week actually on ice. On the other days they follow alternative training programmes and they have races at the weekends. Today there’s interval training on the programme. They skate circuits in groups of four. Main coach Mark Wouda and his assistant Ten Hove stand next to each other, with their hands in their pockets. They shout instructions across the ice and discuss the skaters. They are pleased. Ten Hove: “You can see that Dutch skaters learn to skate well at a very young age.” After the training session he doles out compliments and discusses the material. Paul de Haan, a Social Geography student, stays to talk a little longer with his coaches. Not everything went 100 percent. “You should hang back a little bit more in the bends”, they think. It’s hard to keep up with your studies if you have to go to training camp several times a year. Mar-
Photo Jeroen van Kooten
Gewest Groningen training at the Kardinge ice rink. got van Oosten is the only one who’s managed to gain her propaedeutic certificate for her degree in Communication and Information Studies. The others are not doing so well. De Haan, for example, missed two compulsory modules last year thanks to his sport. “Officially, your degree is of course priority number one,” he says, “but when I’m training I concentrate on that completely. Then it’s not so easy for me to study.” On an average day, the skaters have two training sessions. Ten Hove: “On an ideal day you train in the morning, then go to lectures, then train again.” “Yes, and then go to bed”, Van Oosten laughs. Getting enough sleep is just as important as training. That sometimes leads to fric-
Top University athletes The students of the Gewest Groningen team did not manage to qualify for the first major competition of the season – the National Single Distance Championships (NK afstanden in Dutch). But several University of Groningen students – already skating in professional teams – did take part. The Dutch single distance
tion with friends and fellow students who want to do fun things in the evenings. Van Oosten: “Often you can see them thinking: there she goes again with her good night’s sleep. Sometimes I just say that I have to train but actually do nothing.” Even at training camp the students have to study. The group is just back from a camp in Berlin. The books went along too, but were hardly opened. Van Oosten: “It’s hardly likely that you’re going to sit and study on your own when the rest are doing other things.” “If you are going to study, I will too!”, suddenly sounds from all sides. Most of the skaters are dependent on the goodwill of lecturers
championships were not only important for the national titles, you could also win a slot in the first World Cup races. Rhian Ket, a student of American Studies, surprised everyone by winning the top distance, the men’s 1500 metres, in convincing fashion. Thijsje Oenema, an Economics student, earned a place in the World Cup women’s 500 metres. Jan Blokhuijsen, a first-year History student, started in no fewer than three distances but didn’t earn a World Cup place in
and study advisors. They’re united about one thing, too – the University’s top sport regulations are a shambles. A rare exception qualifies for a top sport grant thanks to results as a junior – the rest only have a chance if they are among the best in the Netherlands. Van Oosten: “Then you have to be a professional skater and don’t need such regulations any more.” Ten Hove adds: “The second string are the people who really need the help. Hardly anything is organized for them. The regulations are much too black and white.” Their double lives often lead to misunderstandings. Appointments with project groups have to be made weeks in advance and a training camp or race abroad can mean they fail modules with compulso-
any of them. Ingeborg Kroon, an Art History student, managed eighth place in the 1000 metres. All of these skaters are supported by a top sport grant from the University. That no longer applies to Sophie Nijman, who participated in the 500 metres. Two years ago she no longer qualified for a top sport grant because her performance did not meet expectations. At the National Single Distance Championships, she ended outside the top-10 on both the 500 and 1000 metres.
ry attendance. De Haan was lucky when he went to the last training camp. His lecturer agreed that he could send in his assignments by e-mail and miss several lectures. It would not have been possible without the internet. “Or else I’d have had to use a carrier pigeon.” The whole group wants to reach the top. They also support each other, however, which is unusual, according to Van Oosten. In other regions the skaters compete with each other. The Groningers even travel to races they are not entered in to support their team-mates. De Haan agrees with her: “Everyone is fighting for everyone else. What’s also great is that the coaches are young – they understand us better.” Movement Sciences student Bauke Dijkstra wants to participate in the National Championships for seniors in a few years. It may seem a small step, but according to him that’s not the case. There are about twelve top athletes, which leaves about another eight places, no more. “These are shared among dozens of skaters. The second string is enormous,” he sighs. Until that goal is achieved, the studies have to take a back seat. Their passion even emerges when standing in line at the supermarket Albert Heijn. De Haan: “Even when standing in line I’m working on my technique.” While his team-mates grin, he continues: “You get some funny looks when you suddenly start to practise skating moves next to your shopping basket.”
20 I N T E R N A T I O N A L P A G E
UK 10 - 5 NOVEMBER 2009
How the East was won | i n t e r v i e w | When the Berlin Wall
Photo Reyer Boxem
Han Borg official representative of a Western European university to visit Bratislava since the fall of the Communist regime. “Everybody else had gone to Prague but the RUG’s policy was to try to cooperate with universities that were more or less similar to itself, in size and study program. That is why we had chosen Bratislava, which wasn’t a capital at the time. And that is how we – unintentionally – became pioneers.” Soon after that first expedition, the first three agreements with Eastern European universities were signed. And after that, Borg made another 40 trips to Eastern Bloc countries over a 12-year period, he estimates. Borg gradually learned the differ-
ences between the countries. “In Western Europe, we always tended to see Eastern Europe as monotonous and grey, but that couldn’t be further from the truth. Hungary, for example, was a bit patronizingly known as ‘the cheerful shed of the Eastern Bloc’ – hugely different from, for example, Romania or, better still, the former Soviet Union.” “I remember visiting the University of St Petersburg – again, not the capital – where I felt I was treated with some disdain. It felt a bit like they were thinking what are you doing here, we don’t need you.” Borg recounts how he was once in a meeting with a particularly arrogant member of the Faculty of Law in St Petersburg. “So I asked him, ‘Is
They did this because they are angry about the proposed introduction of a binding study advice (bsa). The SOG (7 seats) and GSb (1 seat) walked out just before a
bleep
is...?
vote on the proposal. The council’s chair Hilly Mast then decided to adjourn the meeting and to postpone the vote. SOG and GSb oppose the introduction of a bsa and they are irritated about the way the plan has been put forward by the Board of the University. Normally, the Board of the University tries to achieve the greatest possible con-
sensus before it introduces controversial plans. The current plan is supported by 16 of the University Council’s 24 members – 12 members of the personnel faction plus 4 members of student faction Calimero. SOG and GSb argue that even though the plan has majority support, it is still opposed by twothirds of the student faction. They have announced that they will or-
Over the last two weeks, there has been a rumour flying around that Dutch Prime Minister Jan Peter Balkenende would be the ideal candidate to become the first President of the European Council. Balkenende, who has been Prime Minister for seven years, denies he is a candidate for the post but that may well be a smoke screen because the most important rule in European politics is that the top candidate never gets the top job. There are, however, other strong candidates. Prime Minister Jean-Claude Juncker from Luxembourg has already announced his interest in the job and other names – Wolfgang Schüssel from Austria and Paavo Lipponen from Finland – are circulating as well. In the meantime, Dutch politicians are quarrelling about a) whether Balkenende should accept the job if offered it, and b) what should happen if the Prime Minister leaves. Balkenende’s own Christian Democrats a) deny he is a candidate and b) don’t see the need for elections if he should nevertheless become EU president. Coalition parties PvdA and CU say Balkenende should not accept the job, whether or not he’s a candidate. They fear that the Prime Minister’s departure will lead to new elections which would be likely to knock the small CU out of government and, according to the polls, annihilate the Social Democratic PvdA. [ ErNST ArBOUW ]
there a field where we can cooperate? What fields of law do you study here?’ Whereupon the answer was, ‘In Russia we only have penal law’.” Looking back, Borg is 99 percent certain that that particular young professor was Dmitri Medvedev, the current President of the Russian Federation. “Last week, the university was visited by a school group from Wrocław, Poland. They were the same age as my youngest daughter, 16, 17 years old. I am literally moved to tears when I realize that they have been able to grow up in freedom. I am happy and a bit proud that I was able to play a part in that. Even though it was a very small part.”
U-council row over binding study advice Two of the three student factions in the University Councel demonstratively walked out of a council meeting last Thursday.
the
Balkenende
came down, 20 years ago, the University of Groningen was quick to establish relations with universities in the former Eastern Block. Pioneering this Eastern expansion was Han Borg. By ErNST ArBOUW On 9 November, exactly 20 years ago, the Berlin Wall came down. Less than two months later, the Communist regime of Romania was overthrown. “At the University Office’s Christmas party, the University Treasurer approached one of my colleagues and suggested that International Relations should develop a plan to cooperate with universities in the former Eastern Bloc. ‘If you come up with a plan, I’ll provide the money’.” Within a few weeks, there was a plan and, true to their word, the Board of the University provided the budget – a million guilders (EUR 450,000). A few weeks later, in the early months of 1990, Han Borg of the University’s Office of Academic Affairs and International Relations travelled to Hungary and Slovakia – still Czechoslovakia at the time – to visit universities in Budapest and Bratislava. “I didn’t have any experience in Eastern Europe, apart from a few trips to Yugoslavia when I was young”, he says. Borg says he came to Bratislava almost literally as a travelling salesman in academic internationalization, with a pile of brochures about Groningen in his suitcase. “I still remember thinking what on earth am I doing here. It was a dark, gloomy city with only the occasional street light; there were hardly any people on the streets at night.” “The next day I had an appointment with the university’s Rector for International Affairs, still a good friend of mine. He was fluent in English so I thought, that’s brilliant, I can do business in English here. But the very same day I had a meeting with the Deans and Vice Deans of all the faculties, which I will never forget. There was a huge table. I was on one side and around twenty university dignitaries were staring at me from the other side – a bit like a politburo.” As soon as Borg started talking, the people across the table started talking too. “While I was talking about the University of Groningen – what we did, what we wanted, why I had come to Bratislava – everybody else was whispering and murmuring. I had no idea what was happening until the Rector explained that nobody actually spoke English and that they were just trying to grasp what I was saying.” It turned out that Borg was the first
Who
ganize a referendum on the subject among students. In the Board of the University’s proposal, first-year students must earn at least 40 ECTS before they can take year two modules. They must also get their propaedeutic certificate within the first two years, or else they will have to leave their degree programme. [ ErNST ArBOUW ]
Vera Vera (Oosterstraat 33) is definitely the best place in Groningen for live underground music – and probably in the whole of the Netherlands. In the prehistoric days of popular music it was the venue for bands like Nirvana, U2 and Joy Division, so if you don’t want to miss the Next Big Thing: visit Vera. The club also organizes dance nights and has an underground cinema. The programme can be found online at: www.vera-groningen.nl