uk 13 - 27 november 2008 | jaargang38

w w w.universiteitskrant.nl

Hel van het noorden 3 Overlevingstips 14

Kermesse! 7 Vrouwen bollen anders 15

13

onafhankelijk weekblad voor de rijksuniversiteit groningen n 27 noveMber 2008 n jaargang 38 In dIt nummer rommel maakt crimineel Rommel zet aan tot crimineel gedrag. Dat idee hadden we al. Maar onderzoekers van de RUG komen met bewijzen.”Het is schokkend om te zien dat rommel leidt tot verdubbeling van het aantal mensen dat steelt.”

3

Het had erger gekund...

>

‘Heerlijke uitdaging’ “De verzuchting van Janita Naaijer ‘maak het me moeilijk alsjeblieft’ is de heerlijkste uitdaging die een docent met liefde voor zijn vak kan krijgen.” Reactie van Dick de Boer, hoogleraar middeleeuwse geschiedenis over kwaliteit in het onderwijs.

Ook anderen reageren.

12/13

>

Geen record, wel bijzonder Oud-predikant Ton de Vos promoveert op z’n 79e aan de RUG. Geen leeftijdsrecord, wel bijzonder. Het gaf een zinvolle invulling aan zijn leven: “Je kunt ook verzinken in het alleen maar lezen van kranten.” >

9

I n t e r n at I o n a l pa G e union for mediterranean Last summer, the French president Nicholas Sarkozy established the Union for the Mediterranean. Student organization SIB and the Centre Culturel Français have organized a conference on the newly formed political partnership, tonight in the university’s Academy Building. >

20

uK-sIte tentamenvragen geheim Natuurlijk moeten tentamenvragen geheim blijven, was onze stelling van vorige week op Nestor. Een overweldigende meerderheid van de studenten is het daar absoluut niet mee eens: 85 procent stemde tegen. Meedoen met onze stelling? Surf naar de UK op Nestor en breng je stem uit.

Foto Reyer Boxem

De brandweer schermde het gebouw nog tot in de avond af

Het destilleren van het oplosmiddel THF aan de RUG is verboden na de spontane explosie van een zuurkast afgelopen donderdag. Analist Wildeman moest met tweedegraads brandwonden naar het ziekenhuis.

De betreffende zuurkast ontplofte donderdagochtend volkomen uit zichzelf, verklaart analist Wildeman tegenover de UK. “Ik stond op de minst slechte plaats, op twee meter afstand.” Verder weg en een schokgolf had hem omver kunnen blazen, dichterbij en hij zou vol getroffen zijn door vuur en rondvliegend glas. Dankzij veiligheisdhandschoenen en een veiligheidsbril bleven zijn verwondingen ‘beperkt’ tot tweedegraads brandwonden. “Maar het ziet ernaar uit dat het met een paar weken helemaal weer goed komt.”

Wildeman werkt sinds 1970 bij

de RUG en is een zeer ervaren analist. Hij benadrukt dat hij zich aan alle voorschriften heeft gehouden.

De installatie met THF was een dag eerder nog bijgevuld en Wildeman had de installatie gecontroleerd op de vorming van peroxiden, een aanwijzing voor instabiliteit en gevaar. “Ik heb getest met kalium iodide papier en de uitkomst was negatief.” Alles leek in orde.

THF is een geschikt medium voor bijvoorbeeld het maken van polymeren. “Anionische polymerisaties, dan weet een chemicus meteen waar je het over hebt”, legt Wildeman uit. Essentieel is het feit dat THF alleen werkt als het volkomen watervrij wordt gemaakt. Om dat te bereiken zit in de kolf met THF pure natrium of kalium als droogmiddel en wordt de stof voor gebruik gedestilleerd door verwarming in een gesloten systeem met stikstof in plaats van lucht. “Eén druppel water erbij en de reactie die je wilt, ge-

beurt gewoon niet.”

Misschien was het door zijn evaring dat hij perfect reageerde. “In het ziekenhuis noemden ze dat iemands golden hour, je denkt helder en doet wat nodig is.” Hij koos bewust voor een spurt naar een wasbak en niet voor de douche. “Ik wist dat mijn gezicht gewond was. Anders was ik helemaal nat geweest, dat was niet nodig.”

Wildeman noemt het destillatieverbod een goede zaak. “Er zijn toch meer ontploffingen geweest met THF in andere laboratoria, Eindhoven bijvoorbeeld.”

Hoogleraar polymeerchemie Gerrit ten Brinke wijst ook op gevaar en geluk bij dit incident. “Nu was er één persoon aanwezig die gelukkig naast de kast stond. Maar er lopen vaak allerlei mensen in en uit in zo’n labzaal, of er zijn bijvoorbeeld studenten aan het werk. Dit had heel anders kunnen aflopen.”

De RUG en de ingeschakelde hulp-

verleningsdiensten werken nog aan een evaluatie van de crisisaanpak.

Ook wordt een onderzoek naar de explosie verwacht.

Afgelopen donderdag was de melding van de explosie aanleiding voor de Groningse brandweer en andere hulpverleningsdiensten om massaal uit te rukken. Militaire specialisten uit Culemborg werden ingeschakeld omdat de dreiging van een nieuwe explosie niet kon worden uitgesloten. Pas in de loop van de avond werd het gebouw weer vrijgegeven nadat ’s ochtends kort na de ontploffing alle medewerkers waren geëvacueerd.

Een hoorcollege in de kelder ging gewoon door. “We hoorden een harde knal en dachten eerst dat er iets omgevallen was. Maar daar was die knal eigenlijk te hard voor”, aldus student Laurens Jeronimus. [ JAN BLAAUW en LIEKE VAN DEN KROMMENACKER] Lees verder op pagina 4 >

Balkenende: ‘Geen extra’s voor onderwijs’ “Vanaf een financieringstekort van twee procent zal dit kabinet mogelijk bezuinigen op onderwijs en onderzoek.

Maar daar ziet het niet naar uit”, aldus minister-president Balkenende dinsdag tijdens een bezoek aan de Hanzehogeschool.

Gedane toezeggingen vervallen dus niet, ondanks de kredietcrisis. “Wat in de boeken staat, blijft daar”, zei Balkenende over de onderwijsbegroting. Maar ruimte ex-

tra geld erbij wordt lastig. De Koninklijke Nederlandse Akademie voor Wetenschappen (KNAW) en universiteitenvereniging VSNU hoeven dus niet te rekenen op extra geld voor internationalisering. Onlangs klaagden de twee dat dit kabinet daar te weinig geld voor over heeft. “Ik houd van internationale contacten”, zegt Balkenende. “Misschien kunnen studenten zelf iets bijverdienen voor hun ver blijf in het buitenland, en bedrijven kunnen sponsor zijn.”

Balkenende was in Groningen om

het nieuwe Forumgebouw van de Hanzehogeschool te openen. Ook onthulde hij een plaquette bij een kunstwerk van Marthe Röling. Op een vraag van de UK over de invoering van een harde knip tussen de bachelor en de master, zoals minister Plasterk van Onderwijs wil, zei hij dat dit in moet gebeuren “in overleg met het veld”. “We doen dit nu al een aantal jaar op deze manier. Het is goed te kijken naar dingen die anders geregeld kunnen.”

Toch aarzelde hij, toen hem werd gevraagd of hij als er in zijn tijd een

scheiding was geweest tussen bachelor en master, hij dan elders zijn studie had afgerond. “Ik studeerde in een andere tijd dan de student van nu. Wij hadden het kandidaats en het doctoraaldiploma. Er was minder begrenzing in studietijd.

Tegenwoordig is die er wel.”

Tenslotte was het woord aan collegevoorzitter Henk Pijlman van de Hanzehogeschool. Hij vertelde dat de Hanzehogeschool het oude Groninger Museum wil kopen. Het wordt een uitbreiding van kunstacademie Minerva. [ ANA VAN ES ]

2 DEZE WEEK

UK 13 - 27 NOVEMBER 2008

Vrouwen in het onderwijs moeten zich mannelijker gedragen, zegt Louis Tavecchio in het NRC Handelsblad van maandag. De hoogleraar kinderopvang aan de UvA maakt zich zorgen om de toenemende feminisering in het onderwijs. Lopen onze mannen gevaar?

Door Hinke Hamer

Kees van den Bos is bijzonder hoogleraar orthopedagogiek. Hij heeft juist grote sympathie voor de inhaalslag die de feminisering heeft doorgemaakt.

“Dit lijkt me een storm in een glas water, een pseudoprobleem. Wat is erop tegen dat vrouwen het onderwijs domineren? En wat moeten de consequenties zijn? Dat er een stop komt op vrouwelijke sollicitanten?

Dat er bij sollicitaties wordt geschreven ‘bij gelijke geschiktheid wordt de voorkeur gegeven aan een man’? Dat is te gek voor woorden.

Ik zou willen weten of Tavecchio’s mening op systematisch onderzoek gebaseerd is. Als hij nou honderden scholen heeft bestudeerd, maar dat zal wel niet. Ik zet er grote vraagtekens bij.”

Janneke Plantenga werd acht jaar geleden aangesteld als hoogleraar kinderopvang aan de RUG. Tegenwoordig is ze werkzaam aan de Universiteit van Utrecht. Ze vindt dat Tavecchio een punt heeft.

“In het lager onderwijs zijn nauwelijks mannen meer werkzaam. Dat is absoluut een factor in de kwaliteit van het onderwijs. Één van de ingewikkelde punten in segregatieonderzoek is de vraag waarom je voorstander zou moeten zijn van volledige gelijkheid. Waarom moeten er evenveel vrouwen als mannen taxichauffeur zijn?

Het wordt pas zorgelijk als gesegregeerde beroepen ook leiden tot verschillen in kwaliteit. Als het beroep er anders door wordt. In het geval van het onderwijs is dat zo en ben ik het met hem eens.”

Socioloog René Veenstra houdt zich onder meer bezig met jeugd- en onderwijssociologie. Zijn eigen kinderen zitten op een school met uitsluitend juffen: “Ik merk dat je die mannenomgeving ook buiten school kunt op-

Foto ANP | Picture Partners

Werken er te veel vrouwen in het onder wijs?

‘Dit is een pseudoprobleem’ zoeken. Op sportclubjes zijn alle trainers mannen.

Maar Tavecchio zet toch aan tot denken. De compositie van het lerarenbestand is enorm veranderd en hij geeft vooral aan dat we hier zo nu en dan bij moeten stilstaan.

Of jongens op de basisschool in gevaar zijn? Hooguit kunnen de uitkomsten anders zijn. Worden jongens een beetje softer van al die juffen. Jongens zijn van nature impulsiever en soms is er het ge-

vaar dat een juf minder raad met ze weet. Dan zijn ze kwetsbaarder als er minder meesters zijn. En misschien betekent dat dat ze eerder op het speciaal onderwijs uitkomen.”

Anke Bouma is hoogleraar klinische en ontwikkelingsneuropsychologie aan de RUG. Ze heeft het onderzoek even gegoogeld.

“Je kunt het rapport over feminisering er zo bij vinden. Er blijken

Rosa Webcamliefde Ik moet altijd heel hard lachen als ik het zie op tv, mensen die verliefd worden via internet. Een dikke Nederlandse boerin die de veertig is gepasseerd en via de chat een relatie aangaat met een straatarme Ethiopiër van twintig. Ze besluiten dat ze gaan trouwen, ook al hebben ze elkaar nog nooit gezien. Ze volgen elkaar de hele dag via hun webcams. Zelfs terwijl zij stofzuigt kijkt hij via het scherm toe of dat wel goed gebeurt. Hilarisch. De tranen rollen over mijn wangen van dat soort mensen. Ik kan het niet geloven, hoe kun je verliefd worden op iemand die je nog nooit hebt gezien?

Nou, ik ben erachter.

Ik ben lid van datingwebsite Paiq, daar worden je op basis van kunstmatige intelligentie matches toegewezen. Zo kwam ik aan de praat met Ollie. Zevenentwintig, single (als je echt in een sociaal isolement zit, kun je ook niet-singles ontmoeten) en een match van 98 procent. Nou zegt dat niet zoveel, met mijn buurjongen matchte ik ook 97 procent – dat was gebaseerd op

onze gezamenlijke geboortedag – en hetzelfde gold bij een match aan een vroegere basisschoolleraar van zestig, “zo, zo jij bent groot geworden”. Maar goed, ik zat in nood en gunde Ollie een kans.

Onze gesprekken waren intens en varieerden van “mijn hond heet Fred” tot aan bekentenissen van jeugdtrauma’s. Toen zetten we de webcam aan. Ik zag hem, hij zag mij. Meer was er niet nodig. Het leek of we een hartaanval kregen. Al snel deden we niets anders meer dan naar elkaar staren. Ik heb hem nog steeds niet ontmoet, maar inmiddels is hij wel de eerste die me belt als ik naar de dokter ben geweest, weet hij hoe ik eruit zie met 39 graden koorts en poetsen we samen voor de webcam onze tanden. Dat gaat ver, dat weet ik. Maar ik kan het niet ontkennen, ik ben verliefd geworden op iemand die ik nog nooit heb gezien.

Feromonen zijn zo overrated.

Rosa Timmer, vierdejaars student taalwetenschap

heel weinig empirische bewijzen voor Tavecchio’s mening.

Het is bekend dat er verschillen zijn in de vakken waarin jongens en meisjes goed zijn. Meisjes zijn verbaal vaardiger, jongens zijn visueel-ruimtelijk goed. Maar of je nou kunt zeggen dat vrouwelijke leraressen minder inspelen op wat jongens goed kunnen… Vijftig jaar geleden werkten in het lager onderwijs alleen maar onderwijzeressen.

Toen speelde dit niet.

Natuurlijk hebben scholen met toenemende problematiek te maken. Er zijn kinderen met ADHD of Asperger, kinderen met dyslexie, die vragen veel aandacht. Ook etniciteitskwesties vragen veel van leraren. Of leraren hierop kunnen inspelen en of didactische concepten hierop aansluiten, dat lijkt me veel belangrijker dan de vraag of er een man of een vrouw voor de klas staat.”

Colofon redactie-adres: Oude Kijk in ’t Jatstraat 28, Postbus 80, 9700 AB Groningen.

Telefoon: 050-3636700; Telefax: 050-3636698; E-mail: uk@rug.nl; Internet: www.universiteitskrant.nl

kernredactie: Hanneke Boonstra (hoofdredacteur) 3636697, Jan Blaauw (nieuwscoördinatie) 3636696, Christien Boomsma (eindredacteur) 3637802, René Fransen (wetenschap) 3636695, René Lapoutre (opmaak) 3636693, Harry Perton 3636317, Sieb de Ruig (redactiesecretaris) 3636700, Ernst Arbouw (International Page) 3636130.

Overige redactieleden: Wouter Beetsma, Ana van Es, Peter Keizer, Lieke van den Krommenacker, Teodor Lazarov, Janita Naaijer, Tjerk Notten, Elisabeth Oosterling, Rosa Timmer, Dorien Vrieling. medewerkers: Bart Breman, Michel Dijkstra, Hans Miedema, Ronald Veldhuizen, Marcel Wichgers.

Foto’s: Reyer Boxem, Jeroen van Kooten, Elmer Spaargaren.

Tekeningen: Bert Cornelius, Robby van der Meulen, Eric van der Wal, Kees Willemen Uitgave: Stichting Universiteitsblad Oplage: 20.000 exemplaren Persbureau: de UK werkt samen met andere universiteitsbladen in het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP) advertenties: Bureau Van Vliet bv, Postbus 20, 2040 AA Zandvoort, tel. 023-5714745, telefax 0235717680 RUG-advertenties, mededelingen en Ukaatjes: Heiny de Ruiter (3636699) abonnementen: € 30 per jaar, (intern tarief € 20). adreswijzigingen: schriftelijk aan de administratie van de uk. adreswijzigingen rUGpersoneel: doorgeven aan betreffende afdeling Personeel & Organisatie. ©UK. Auteursrecht voorbehouden.

Het is verboden zonder toestemming van de hoofdredacteur artikelen geheel of gedeeltelijk over te nemen.

N I E U W S 3

UK 13 - 27 NOVEMBER 2008

‘Weinig drugs tijdens Kermesse’ Vindicat heeft volgens abactis Eva Jongbloed zeer weinig drugstesten hoeven gebruiken tijdens het feest Kermesse d’Hiver. Wel is er positief getest, maar de Senaat zegt zeer tevreden te zijn.

Exacte getallen wil Jongbloed niet noemen. Het aantal drugstesten tijdens de Kermesse lag niet hoger dan normaal sinds de invoering van de testen in 2006. “Er wordt zeer weinig drugs gebruikt op de vereniging en daar zijn we heel blij mee.

We doen er alles aan om het helemaal uit te bannen.”

Op het positief testen kan de vereniging via het interne rechtssysteem besluiten tot schorsing.

Niet-leden worden uit de soos verwijderd. “Een positieve test heeft schorsing tot gevolg”, zegt Jongbloed. Het aantal geschorste leden wil ze niet noemen, wel erkent ze dat er positief getest is.

Voorafgaand aan de Kermesse wees Vindicat leden en bezoekende niet-leden via de Kermesse website op de strenge regels die er gelden voor drugs en roken.

Jongbloed benadrukt dat Vindicat heel positief terugkijkt op het feest. Ook is de Senaat volgens haar

erg tevreden over de geringe mate waarin drugs voorkomen “sinds we een aantal jaren geleden besloten hebben tegen drugs op te treden”. Of de kwalificatie “zeer weinig” dan één, twee of drie gevallen betreft wil Jongbloed niet zeggen.

Ter vergelijking: gezelligheidsvereniging Albertus Magnus heeft sinds de invoering in 2006 drie keer een drugstest uitgevoerd. In twee gevallen was de uitslag positief en is het betreffende lid geroyeerd. In het derde geval werd een second opinion aangevraagd en toen bleek de student in kwestie gewoon “heel blij te dansen”, zegt woordvoerder

Martin Riesmeijer.

De test, bestaande uit een speeksel- en eventueel een urinetest, kan vier soorten harddrugs opsporen.

Albertus is er volgens Riesmeijer voorzichtig mee. “We zijn geen specialisten en niet iedereen herkent zomaar of iemand drugs heeft gebruikt, of niet. Het is bovendien een enorme inbreuk op de privacy.”

Beide verenigingen hebben boetes uitgedeeld op het overtreden van het rookverbod. Bij Albertus is dat twintig euro per sigaret, bij Vindicat honderd euro per overtreding.

Hoe vaak? Inderdaad, zeer weinig. [ Jan Blaauw, hinke hamer]

Toekomst incubator nog onzeker de nationaal Coördinator Terrorismebestreiding (NCTb) heeft de RUG een ‘hoog risicoprofiel’ als het gaat om oneigenlijk gebruik van gevaarlijke stoffen. Maar een inventarisatie van de Arbo- en Milieudienst (AMD) laat zien dat dit wel meevalt.

Volgens rector Frans Zwarts verschuift het recruteringsgebied van de RUG naar het zuiden: “Overijssel is sowieso van ons, maar Arnhemse schooldecanen staan ook op de stoep en ook uit Noord-Holland krijgen we meer studenten. De RUG is op weg een echt nationale universiteit te worden.“ Zwarts maakte zijn opmerkingen in de onderwijscommissie van de universiteitsraad. Hij denkt dat wettelijke invoer van de harde knip vooral in de Randstad invloed heeft op instroomcijfers

De toekomst van de stichting Studenterprise, die studentondernemers ondersteunt, is onzeker. Het management van de ‘incubator’ is gestopt per 1 september. De stichting moet haar etage op Zernike per maart 2009 verlaten.

Canadees Studiecentrum jubileert Drie dagen lang wisselen wetenschappers uit Groningen en Canada met elkaar van gedachten. De aanleiding: het twintigjarig bestaan van het Centrum voor Canadese Studies.

In 1988 richtte Jaap Lintvelt het centrum op. Twintig jaar later (afgelopen woensdag) kreeg hij er een koninklijke onderscheiding voor.

Omdat het onderwijsprogramma “dankzij zijn buitengewone inzet” uitgroeide tot een multidisciplinaire minor-opleiding met onderwerpen uit de geografie, economie, staatsinrichting, geschiedenis, cultuur, literatuur en internationale betrekkingen. Ook de multiculturele samenstelling van de Canadese bevolking staat er centraal. Dat blijkt ook tijdens het syposium, waar ruim aandacht wordt besteed aan de landclaims van de Indianen. [hanneke boonstra ]

Binnen de universiteitenverniging VSNU wordt al maanden gesteggeld over de verdeling van diplomagelden. De TU Delft eist miljoenen extra, wat ten koste kan gaan van de RUG. Het probleem vloeit voort uit veranderde studentenstromen sinds de invoering van de bama. Delft was vroeg mee en plukte daar financieel de vruchten van, maar heeft nu het nakijken. Collegevoorzitter Sybrand Poppema van de RUG noemt het “onredelijk”, als de RUG aan Delft moet betalen. Volgens het RUG-bestuur vormt de kwestie mogelijk een bom onder de VSNU.

RUG rukt op naar het zuiden

olgens

Het was altijd al de bedoeling dat de RUG slechts tot 2009 huisvesting aan Studenterprise zou bieden. De universiteit stak 285.000 euro in de stichting om een etage op Zernike geschikt te maken en later weer terug te verbouwen ten behoeve van een UB-depot. Voor de rest moest Studenterprise zichzelf bedruipen in het naar Twents voorbeeld stimuleren van startende student-ondernemers met huisvesting en coaching.

“Momenteel”, zei RUG-bestuurder Koos Duppen in de begrotingscommissie van de universiteitsraad, zijn we druk bezig om vervangende huisvesting te zoeken, maar dat is tot nu toe niet gelukt.”

De laatste tijd maakten voornamelijk studenten van de Hanzehogeschool gebruik van deze faciliteiten. “We nemen dan ook niet meer zo het voortouw”, zei Duppen. “De Hanzehogeschool gaat in principe accoord met een hogere bijdrage, maar het wordt wel kort dag zo langzamerhand.” [ harry perton ]

Diplomageld verdeelt VSNU

Studente KCM wint essayprijs Foto Jeroen van Kooten

Keihard roeien op een ijskoud Eemskanaal

Roeien zonder sneeuw Het Eemskanaal tussen wit bevroren akkers ten noorden van Groningen biedt een kille aanblik. Op de dijk staan plukjes mensen. Voeten in de modder, weggedoken in sjaals en mutsen. De jaarlijkse, door Aegir georganiseerde roeiwedstrijd de Hel van het Noorden, lijkt zijn naam waar te maken. Zes kilometer roeien in beestenweer, zo hoort het.

Gelukkig voor de roeiers, maar jammer voor de toeschouwers, blijven de verwachte sneeuwstormen uit. Ook de bezetting stelt teleur. Normaal is de ‘Hel’ de belangrijkste roeiwedstrijd in het najaar, maar nu zijn slechts een paar Nieuw-Zeelandse toppers en een Belg overgehaald de wedstrijd wat glans te geven.

Zelfs Reinder Lubbers, Aegirs vertegenwoordiging op de Spelen, staat langs de kant. “Ik train nog wel zes keer per week, maar ik zit nauwelijks in de boot. Het seizoen heeft lang genoeg geduurd.”

Voor de mindere goden en talenten was de wedstrijd een uitgelezen kans om op te vallen. Bij de heren skiff werd Aegir-roeier Anne Sinkeler prima zesde. Skiffeuse Nienke Groen van Gyas lag lang verrassend derde, maar zakte in de laatste twee kilometer terug naar plaats vijf. Een kleine teleurstelling was er voor de Gyas-Aegir combinatie van Nanne Sluis en Derk Noordhuis. De twee zonder stuurman eindigden als zevende. [ wouter beetsma ]

300 euro voor een gipsplaten hok In aanloop naar de uitverkiezing van de ‘huisjesmelker van 2008’ hielden de bewoners van een studentenhuis aan de Kleine Butjesstraat open huis. Hun huurbaas staat in de top drie van die verkiezing van Rood en GSb. Een badkuip met een schot halverwege: et voilá, een douchecabine.

De huisbaas van dit grote studentenhuis aan de Kleine Butjesstraat weet wel hoe hij moet improviseren. De zijkant van de kuip is afgezet met stukken gipsplaat, zijn favoriete bouwmateriaal. “Hij heeft een contract met een gipsplatenfabriek, dat moet wel,” zegt een bewoner.

Als voorproef op de uitreiking van de Huisjesmelker van het Jaar-prijs, op vrijdag 28 november, organiseerden de bewoners met GSb en Rood, de jongerenafdeling van de SP, een rondleiding in het huis. De beheer-

der staat in de top-3 van de Huisjesmelker van het Jaar-verkiezing, maar vrijdag wordt pas bekendgemaakt wie gewonnen heeft. Bewoners van het pand, en van andere panden van de huisbaas, nomineerden hem voor de prijs. Niels Jongerius en Simone van der Heijden van Rood begeleiden de groep.

Dat is nog niet eenvoudig in een pand met zoveel kleine gangetjes en hoekjes. De gangen worden steeds smaller, zegt een bewoner, want de huisbaas zet er telkens nieuwe gipsplaten tegenaan. Er hangen geplastificeerde a4-tjes: “Deze gang vrijhouden op last van de brandweer.”

En er zijn brandblussers. Maar verder laat de brandveiligheid te wensen over, zeggen de bewoners. Drie mensen komen met gekleurde touwen aanlopen, van het soort waarmee je iets op een aanhanger vastmaakt. “Kijk, dit heb ik van de huisbaas gekregen,” zegt een be-

woonster, “ik moet het aan mijn verwarmingsbuis vastmaken en dan via het touw naar beneden, tot op het platje, dat verrot is, en dan verder naar beneden.” En dat alles voor 300 euro in de maand.

Als de rondleiding bijna voorbij is, heeft iemand de auto van de huisbaas in de straat gesignaleerd. Hij woont even verderop, dus hij moet thuis zijn. Jongerius en van der Heijden besluiten hem te confronteren. Jongerius, in zwart colbert, dito broek en een ‘Live life to the Marx’shirt, leunt tegen de deurpost. De beheerder schrikt. Hij vindt het “een smerige streek.” Hij krijgt nooit klachten. “Ik denk dat ik een van de beste huisbazen van de stad ben!” Die touwen? Die zijn een extraatje, dat hoeft niet eens van de gemeente. “Er is een brandmelder, maar ik wilde zelf rustig kunnen slapen, dus heb ik die touwen uitgedeeld.” [ dorien vrieling ]

RUG-studente kunsten, cultuur en media Gitta Snijders heeft de Erasmus Studentenprijs gewonnen met een essay over haar ervaringen als uitwisselingsstudent in Brussel. Snijders behoorde tot tien kanshebbers die donderdagavond met een presentatie hun essays toelichtten tijdens de Dag voor de Europese Hoger Onderwijs Programma’s in Den Haag. De winnaar van de jaarlijks uitgekeerde Erasmus krijgt duizend euro.

RUG en Kadaster in zee met China Bestuurslid Koos Duppen heeft namens de RUG onlangs een verdrag getekend met het Nederlandse Kadaster en het Chinese kadaster over samenwerking. China is geïnteresseerd in Nederlandse adviezen bij de opzet van een nieuw nationaal kadaster. De samenwerking duurt vooralsnog drie jaar en betekent voor de RUG dat een handvol promovendi in China onderzoek kan doen.

De faculteiten rechten, ruimtelijke wetenschappen en GMW zijn bij het project betrokken.

Veracles verliest topper met 0-3 De reeks zenuwslopende vijfsetters van het succesvolle eerste damesteam van volleybalclub Veracles is afgelopen weekend beëindigd met een 0-3 thuisnederlaag tegen koploper Peelpush uit het Brabantse Meijel. Het is de tweede nederlaag van Veracles Dames 1 in het tot nu boven verwachting verlopende seizoen in de B League, de op één na hoogste competitie in Nederland.

4 OPMERKELIJK

Kikker bijna gespietst De nieuwe huisstijl van de RUG maakte deze week de tongen los in de u-raadscommissie voor bestuurlijke zaken. Wordt de UMCG-kikker niet gespietst door die scherpe slash van de RUG. En is dat logo niet een ietsiepietsie te klein?

Door Harry PerTon Altijd leuk, zo’n puntje huisstijl op de agenda van de u-raadscommissie. Niet dat de fracties nou zo ontevreden waren over de make over van de laatste twee jaar. Helemaal niet, maar ze hadden wel allemaal noten op hun zang.

Het tussentijdse huisstijlrapport van de afdeling communicatie bijvoorbeeld. Voldoet dat zelf eigenlijk wel aan de huisstijl? vroeg woordvoerder Douwe Fokkinga van de personeelsfractie zich af. Fokkinga had toch echt het idee dat in de bovenmarge van het tussentijdse huisstijlrapport een andere stijl was gebruikt dan voorgeschreven. Het gebruikte logo leek hem ietsiepietsie te klein.

Rebecca Kruders van de studentenfractie SOG was op haar beurt benieuwd naar de combinatie van de RUG- en UMCG-logo’s. Bezorgd vroeg Kruders zich af of die gave UMCG-kikker niet wredelijk gespietst zou worden door die akelig scherpe slash in het officiële RUG-logo.

Willem Bos van de GSb begon over de 6000 koffiekopjes die laatst in de container zijn gesodemieterd, omdat er iets te weinig wit in het logo zat. Jammer, want die kopjes waren best nog wel bruikbaar, toch?

Wat betreft Fokkinga’s aanmerking op de bovenmarges in het rapport reageerde projectleider huisstijl Ellen Stadman enigs-

zins geprikkeld. Voor een memo geldt nu eenmaal een ander voorschrift dan voor een rapport. Het RUG-logo in het rapport was dus helemáál niet te klein. Fokkinga had het verkeerd gezien.

Ook de Partij voor de Dieren hoefde nog niet te worden gealarmeerd. Collegevoorzitter Poppema, zelf afkomstig van het UMCG, maakte zich absoluut geen zorgen over de UMCG-kikker. Met een knipoog naar de clubkleuren van de GSb en de SOG zei hij, dat het probleem vooral lag in de combinatie van het RUG-rood, en het oranje en blauw van het UMCG. Maar bij het Nederlands elftal was het ook goed gelukt. Er ligt een eenvoudig voorstel: het ene logo links en het andere rechts.

Qua koffiekopjes gaf Poppema de GSb gelijk. Hij vond het persoonlijk “niet erg verstandig” dat die in de stort zijn gemikt: “Als ons was gevraagd of dat had moeten gebeuren, dan hadden we gezegd: nee, dat had men niet moeten doen. Maar niet alles wordt ons gevraagd, gelukkig.”

RUG en leverancier hebben de schade intussen gedeeld.

Dan maar naar het crematorium Sinds de RUG het parkeren op Zernike aan banden legde, wijken medewerkers zonder vergunning uit naar het crematoriumterrein. En niet om de laatste eer te bewijzen.

Door Harry PerTon “Vanochtend om 9 uur stonden er alweer vijftien à twintig auto’s”, zegt Ferry Booij, locatiemanager van het crematorium op Zernike.

“Auto’s van mensen die niets bij ons te zoeken hebben. Auto’s van medewerkers en studenten van de Rijksuniversiteit.”

Sinds de RUG het parkeren dichtbij haar gebouwen op Zernike bond aan vergunningen, enkel verkrijgbaar voor mensen die op minstens acht kilometer afstand wonen, heeft het crematorium last van parkeerders die géén laatste eer komen bewijzen. Booij schat dat het parkeerterrein onge-

veer honderd plaatsen telt. Bij een grote plechtigheid moeten nabestaanden mogelijk uitwijken.

Dat het gaat om RUG-medewerkers en -studenten die de plaatsen innemen, werd bevestigd door een item op Radio Noord.

Voor de microfoon kwam een student zonder parkeervergunning, die in de stad woonde, maar vond dat hij “een hele goeie reden” had om zijn auto bij het crematorium te parkeren. Iets wat Booij voor dezelfde microfoon “nogal brutaal” vond en betitelde als “illegaal parkeren”.

Tegen de UK geeft Booij toe dat illegaal een groot woord is. “Het terrein”, zegt hij, “is van de gemeente en in die zin openbaar.

Maar het is aangelegd met het oog op het crematorium, dus heeft het eigenlijk die bestemming.”

Booij verwacht dat de RUG met een oplossing komt: “Want zij hebben gezorgd voor het pro-

bleem.” Een slagboom vindt hij “niet wenselijk”: “Wij hebben er zelf liever geen kosten aan”.

In een u-raadscommissie noemde RUG-bestuurder Koos Duppen het parkeren van RUGmensen bij het crematorium ”onbeschoft”. Inmiddels denkt de RUG-afdeling vastgoed na over een oplossing. “We hebben de indruk”, zegt hoofd Ruurd de Jong, “dat degenen die daar parkeren binnen vijf kilometer wonen. En ook al verruimen we het vergunningenstelsel wat, dan zet dat nog geen zoden aan de dijk.”

Het is moeilijk om het parkeren bij het crematorium te voorkomen, denkt hij. “Waarschijnlijk doen we eerst met voorlichting een appèl op de mensen om hun wagens op het noordelijke deel van het Zerniketerrein neer te zetten.” Daar zijn namelijk honderden plekken. Zonder een slagboom.

Vraag & antwoord

‘Ik leef een beetje van genade’ Bas de Roos (46) werd gisteren door zijn collega’s van de letterenfactulteit uitgebreid gehuldigd. Omdat hij 25 jaar door de Dienst Sociale Werkvoorziening gedetacheerd is bij de RUG. Door Hannek boonsTra

Niet iedereen krijgt een receptie bij het 25-jarig jubileum. U wel?

“Wij zijn hier heel goed in feestjes hoor, dat buiten we uit. Ik wilde het zelf een beetje stil houden, maar dat stuitte op ernstige tegenstand, haha.”

Waarom zit u bij de DSW? “Ik heb een handicap, ben linkszijdig spastisch. In feit ben ik permanent gedetacheerd bij de RUG. Ik kon wel in dienst komen, maar vond dat toch een risico, juist vanwege mijn handicap.

Mijn dokter verbaast zich trouwens dat ik nog steeds werk.”

Waarom?

“Ik loop heel slecht. Thuis zit ik altijd in een rolstoel, naar het werk ga ik in m’n scootmobiel. Ik heb gewoon een lichaam dat het heel slecht doet, het slijt anderhalf keer zo snel als dat van een ander.

M’n werk houdt me op de been. Ik vind het geweldig! En ik heb collega’s... fantastisch.”

Zorgzaam?

“Wat heet! Ze dansen om me heen, zorgen voor me, ik kan bijvoorbeeld niet alleen naar de wc. En dan roepen ze: ‘‘Bas mag niet alleen in het kantoor hoor!”

Je kunt niet anders zeggen dan dat we flink gebruik maken van elkaars kwaliteiten.”

Wat is uw kwaliteit?

“In die 25 jaar heb ik veel ervaring opgebouwd. Ik doe nu secretariaatswerk bij de bestuursondersteuning Grieks en Latijn. Ik had graag onderwijzer of dominee willen worden, maar daar heb ik niet genoeg m’n best voor gedaan.

En nu zit ik toch in het onderwijs.

Ik ben een teambuilder, een beetje het cement in de organisatie.

De halve wereld denkt dat ik alles weet, soms klopt dat wel. ” Hoe moet het nu verder?

“Ik ben nu 46, tot m’n vijftigste misschien? Ik moet alles goed afgrenzen, zorgen dat ik niet te moe word. Dit werk geeft me ritme. Ik werk nu veel thuis, ga twee keer per week naar de faculteit. En het geloof in God, daar zit mijn houvast. Ik leef eigenlijk een beetje van genade, dat is zo mooi.”

UK 13 - 27 NOVEMBER 2008

Garanties |_

Ontploffing op

| ac h t e r g r o n d | Een zuurkast in gebouw 18 bij de afdeling polymeerchemie (onderdeel van Nijenborg 4) explodeerde donderdagochtend. Een circus aan hulpverlening brak zich de rest van de dag het hoofd over de kans op een nieuwe klap.

Door jan blaauw

De ontploffing Promovenda Anke Kolbe hoorde enkel een doffe knal. Vermoedelijk vanwege haar koptelefoon.

Ook gingen de deuren van haar kamer open. Maar dat gebeurt vaker als mensen haastig door de gang lopen. De Duitse ging door met dataverwerking tot een collega waarschuwde dat ze het gebouw moest verlaten. Een ongeluk!

Maar een paar deuren verder bij onderzoekers Leendert Schaap en Jeroen van der Vlist klonk de explosie hard genoeg om flink te schrikken. “Ik dacht meteen: dat klopt niet”, zegt Schaap. Ze gingen de gang op, bezorgd over de analist die in de labzaal werkte. Iemand sloeg het brandalarm in en kort daarna zagen ze de analist, begeleid door hoogleraar Arend Jan Schouten. Mensen van de Bedrijfs Hulpverlening (BHV) stonden paraat en Schouten vertelde iedereen dat ze naar buiten moesten.

Nog dichterbij, naast de bewuste labzaal, zaten Gerrit Gobius du Sart en een student. Daar klonk de klap zo hard dat de klapdeuren naar de gang opengeblazen werden en het glas eruit viel. Ze zagen schijnsel van vuur. “Eerst dacht ik nog dat er een opstelling omgevallen was”, zegt de promovendus.

Op de gang riep iemand “Ik sta in de brand, ik sta in de brand.” Gobius du Sart stuurde de student het gebouw uit en wierp een blik in het lab, waar gelukkig niemand op de grond lag. In de minuten die volgden werd het gebouw snel en rustig ontruimd. Er lijkt geen moment paniek te zijn geweest.

Protocollen De Groningse brandweer had het al druk donderdag. Er was een woningbrand in Vinkhuizen en rookontwikkeling in een kelder van het Corpushuys in Groningen-Zuid.

In beide gevallen was de brandweer groot uitgerukt. Bijna had de brandweer uit Haren naar Zernike moeten racen op de melding van de ontploffing aan de RUG. Nu rukte Groningen opnieuw uit met groot materieel. De brand viel weliswaar mee, maar in de zuurkast was een kolf met drie liter vluchtige en brandbare stof in contact gekomen met de lucht. De brandweer, die bij zo’n crisis de regie heeft, nam het zekere voor het onzekere. Het ontruimde gebouw bleef leeg, er werd een commandopost ingericht en er volgde groot overleg met hulpdiensten en veiligheidsmensen van

Kijkje in de commandopost die donderdag de bètafaculteit over de aanpak.

De crux: niemand kon garanderen dat er géén nieuwe ontploffing zou volgen en daarom gebeurde er helemaal niets. Behalve overleg over mogelijke oplossingen met een keur aan ingeschakelde partijen.

Uiteindelijk werd het Explosieven Opruimingscommando uit Culemborg ingeschakeld. De militairen konden misschien met een robot in de buurt van de zuurkast komen. Maar toen ze er eindelijk waren, vonden ze de robot niet geschikt. Zo’n tien uur ná dat de zuurkast ontplofte, ging een militair in een beschermend pak naar binnen.

Toen bleek dat de explosieve stof in de kolf al uitgereageerd was. De crisis was voorbij.

THF In de zuurkast stonden twee installaties. Een daarvan bevatte tetra hy-

O P M E R K E L I J K 5

UK 13 - 27 NOVEMBER 2008

die niemand kon geven Zernike bracht enorm hulpverleningscircus op gang besmetten. Ze moest buiten douchen en uit de kleren. Ergo, schermen. Het publiek trok een heel andere conclusie. In minder dan geen tijd deed het verhaal de ronde dat er iemand was overleden.

Ook deze donderdag deed de geruchtenmachine zijn werk. Hummelen zelf vond dat hij maar zuinigjes geïnformeerd was voor een leidinggevende van onderzoekers in het bewuste gebouwdeel. En wát hij hoorde, baarde hem zoveel zorgen dat hij met collega Ben Feringa op zoek ging naar de crisismanagers.

Er zou een plan zijn om de THF uit te gieten op water bijvoorbeeld.

“Dat nooit”, dacht Hummelen toen hij het hoorde. Onderweg troffen ze hoogleraar Arend Jan Schouten die volgens Hummelen een vermoeide en gefrustreerde indruk wekte.

Schouten had niks meer te zeggen, de commandopost was de baas.

Eenmaal in contact met die commandopost maakte Hummelens ongerustheid plaats voor opluchting.

De mensen daar bleken te weten wat ze deden, ontzenuwden alle geruchten en luisterden naar zijn adviezen. Zo deed Hummelen hen de suggestie aan de hand om de THF uit te schenken op een grote hoeveelheid isopropanol, een neutrale stof. “Dat is net als met zoutzuur, dat doe je ook bij water in plaats van andersom. Zolang je maar een ruime overvloed van de andere stof gebruikt.”

Hummelen wachtte gerustgesteld af. Zoals iedereen.

Gevaar

na de ontploffing werd ingericht op het Zerniketerrein. Op de achtergrond foto’s van de ontplofte zuurkast.

dro furaan (THF). Een organisch oplosmiddel waarmee je polymeren kunt maken. Een technisch procedé dat volgens chemicus Gobius du Sart te verbeelden is door te denken aan een bak met oplosmiddel waarin je een heleboel kralen stopt. De onderzoeker rijgt de kralen tot een ketting en haalt deze uit het oplosmiddel. De ‘kralen’ zijn monomeren, de ketting de polymeer.

In principe is THF een gevaarlijke stof, want vluchtig en makkelijk ontvlambaar. Logisch dat er voorschriften bestaan voor het gebruik.

Cruciaal is dat de THF in de installaties niet in contact mag komen met water. Water ‘vervuilt’ de stof, waardoor de gewenste reacties niet plaats kunnen vinden. Vandaar dat de THF wordt verwarmd boven pure natrium of kalium.

Ook moet de THF in een gesloten systeem gehouden worden, waarin in plaats van lucht stikstof wordt

gebruikt, mede om het drukverschil met de lucht erbuiten op te vangen.

Door de ontploffing was een THF systeem niet langer gesloten en reageerde de stof in de kolf met de buitenlucht.

Duidelijkheid De exacte oorzaak van het ongeluk blijft een raadsel. Er zou ether zijn ontploft in de zuurkast. Ook deed het verhaal de ronde dat de THF was ontploft bij het bijvullen van de installatie. Plausibel, want dan is het systeem niet gesloten en kan er iets mis gaan. Zelfs de meest ervaren analist kan een fout maken.

Veel mensen dachten dat hier een ongelukkige, maar in essentie domme fout gemaakt moest zijn.

Maar dat is “absoluut niet” het geval, zegt hoogleraar experimentele polymeerchemie Gerrit ten Brinke.

Dinsdag bezocht hij de uit het zie-

kenhuis ontslagen analist. “Dat bijvullen was een dag eerder gebeurd.

Dat was ook een geluk. Daardoor stond de analist niet voor maar naast de kast.” De kast, lijkt het, is uit zichzelf de lucht in gegaan.

Nog een ontzenuwing betreft de verwondingen van de analist. Derdegraads brandwonden en “beslist niet niks”, zei RUG-bestuurder Koos Duppen dinsdag. Gelukkig valt dat mee, zegt Ten Brinke. De man droeg handschoenen en een veiligheidsbril. De verwondingen, met name aan zijn gezicht, zijn tweedegraads brandwonden. De analist is het weekeinde ter observatie in het ziekenhuis gehouden.

“Maar het gaat heel goed en ik verwacht dat hij volgende week wel weer zal verschijnen.”

De UK vroeg ook professor Schouten om een verklaring. Maar hij mag niks zeggen van de RUG-voorlichters en andere hulpverleningsdien-

Foto Reyer Boxem

sten. Een protocollaire afspraak.

Omdat evaluaties en onderzoek nog volgen, besloten de voorlichters dat die afspraak ook na de crisis van kracht moet blijven. “Ik wil me daar maar aan houden”, zei Schouten.

Hearsay Dit is niet het eerste ongeluk met een zuurkast. Twee jaar geleden kreeg een medewerkster van een bedrijfje in een van de RUG gehuurd laboratorium een giftige cyanideverbinding over zich heen.

Een ernstig incident waaraan de Bedrijfs Hulp Verlening en andere hulpverleningsdiensten de handen vol hadden.

Hoogleraar Kees Hummelen herinnert zich vooral de schermen die hulpverleners buiten neerzetten.

De onderzoekster mocht niet met de ambulance mee, omdat ze het ambulancepersoneel zou kunnen

Hoe groot was het gevaar werkelijk?

Duidelijk is dat het crisismanagement ieder risico wilde uitsluiten.

Mogelijk vanwege eerdere branden bij de universiteit van Delft en de werf bij De Punt.

Hoogleraren Hummelen en Ten Brinke zeggen dat het van buitenaf wel een enorm circus ging lijken.

UK-fotograaf Reyer Boxem meldde nog nooit zoveel hulpverleners bij elkaar te hebben zien rondlopen.

Hummelen: “Ik kwam ’s avonds om half tien bij het gebouw en kon zo overal naar binnenlopen. Iedereen zat aan de pizza in de kantine.

Er stonden ook een heleboel brandweerwagens. Ik dacht nog: ik kan er zo eentje meenemen.”

Het echte gevaar was tijdens de ontploffing zelf. Ten Brinke: “Nu was er één persoon die gelukkig naast de kast stond. Maar er lopen allerlei mensen in en uit in zo’n labzaal, of er zijn studenten aan het werk. Dit had heel anders kunnen aflopen.”

Slotakkoord: Ten Brinke weet dat zijn collega Schouten zo naar binnen zou zijn gelopen om de zaak op te lossen. “Dat is niet zonder gevaar, maar dat had hij gedaan. Nu moest hij antwoord geven op de vraag of het hónderd procent zeker was dat er niks nieuws kon gebeuren met die stof. Tsja, zo’n garantie kan niemand geven. Hij dus ook niet.”

Openstaande vacatures

Projectleider Wetenschapswinkel/ MKB-loket 0,5 fte | Faculteit Economie en Bedrijfskunde

Research position Development of early markers for toxicity 0,8-1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences

Tenure Track (Assistant Professor) Applied Social Psychology 1,0 fte | Faculty of Behavioural and Social Sciences

Tenure Track (Assistant Professor) Clinical Psychology 1,0 fte | Faculty of Behavioural and Social Sciences

Tenure Track (Assistant Professor) Statistics 1,0 fte | Faculty of Behavioural and Social Sciences

Hoogleraar/Directeur Universitair Onderwijscentrum Groningen 1,0 fte | Universitair Onderwijscentrum Groningen

Full Professor of Marketing 1,0 fte | Faculty of Economics and Business

Tenure Track (Assistant Professor) Quantitative Psychology

Stagecoördinator Farmacie 0,5 fte | Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen

1,0 fte | Faculty of Behavioural and Social Sciences

Tenure Track (Assistant Professor) Clinical or Developmental Psychology

Nieuwe vacature

1,0 fte | Faculty of Behavioural and Social Sciences

Afdelingshoofd GrafiMedia

Tenure Track (Assistant Professor) Organizational Psychology

1,0 fte | Facilitair Bedrijf Nadere informatie over deze vacatures vindt u op: www.rug.nl

1,0 fte | Faculty of Behavioural and Social Sciences

Tenure Track (Assistant Professor) Industrial/Personnel Psychology 1,0 fte | Faculty of Behavioural and Social Sciences

De RUG biedt speciaal aan meeverhuizende werkende partners van nieuwe medewerkers goede loopbaanfaciliteiten.

De RUG streeft naar een evenwichtig opgebouwd personeelsbestand. Op een aantal terreinen zijn vrouwen nog ondervertegenwoordigd. Daarom worden zij vooral uitgenodigd te solliciteren.

werken aan de grenzen van het weten

zoekt een een enthousiaste en flexibele horecamedewerker (gemiddeld 18 uur per week)

Wat wij bieden is een gevarieerd takenpakket in een bruisende omgeving.

Tot de taken behoren het verzorgen van lunches, cafébeheer, oa. inkoop/verkoop, onderhoud en administratie.

Wat wij vragen is een zelfstandige, ordelijke en efficiënte collega, met oog voor detail en kwaliteit. Een dienstverlenende instelling is een voorwaarde, samen met een optimale flexibiliteit. Affiniteit met (studenten)cultuur is een pré.

Arbeidsvoorwaarden: Werktijden zijn meestal van 8.30 tot ca. 15.00 uur, gemiddeld 3 dagen van de week, maar met een grote mate van variatie en spreiding. Het salaris bedraagt € 1335,- bruto per maand, op basis van een volledige werkweek (38 uur).

Aanstelling geschiedt op tijdelijk basis, tot 1 juli 2009.

Datum van indiensttreding: zo spoedig mogelijk Informatie over de functie: Dhr. J.M.F. Borg, telefoon 363 4668 Reacties Sollicitatiebrief (plus CV) graag voor 8 december 2008 sturen aan J.M.F.Borg, Munnekeholm 10, 9711 JA Groningen of via e-mail: j.m.f.borg@rug.nl

Ben jij een High Potential? www.dekortstewegnaardetop.nl BestGraduates wordt georganiseerd in samenwerking met onderstaande topwerkgevers

Partners van BestGraduates 2009

S T U D E N T E N L E V E N 7

UK 13 - 20 NOVEMBER 2008

Geen foto’s!! |

|

fotover sl ag

Mogen we foto’s komen maken van de Kermesse d’Hiver? Vraag van de UK aan het bestuur van studentenvereniging Vindicat. Nee dus, want pers dan wel buitenstaanders zijn niet welkom tijdens het traditionele drie nachten durende feest. Jammer, want wat is er mooier dan al die uitgedoste feestgangers te fotograferen in de sociëteit die met hulp van 400 medewerkers een complete gedaanteverwisseling heeft ondergaan?

Maar nee bleef nee. Dus bleven we buiten. Thema van deze Kermesse: Workaholid. Oftewel hard (over) werken. For the record: de enige foto die binnen genomen is, werd door Vindicat zelf aangeleverd. Met dank.

Boven: De getransformeerde leeszaal. De laatste hand wordt gelegd aan de opbouw.

Foto Gerhard Taatgen Foto rechtsboven en de drie rechts eronder: Kermessegangers passeren onze fotograaf vlak voordat ze de sociëteit binnengaan.

Foto linksonder: Wachten op de bus na een nacht feesten.

Foto’s Jeroen van Kooten

Studenten 50% korting

Neem een abonnement â– Surf naar volkskrant.nl/studenten

DE GOEDKOOPSTE RIJOPLEIDING: â‚Ź 999,-

(dit aanbod geldt alleen voor uitwonende studenten t/m 27 jaar)

volkskrant.nl/studenten

25 RIJLESSEN INCL. EXAMEN EN EVENTUEEL BIJ ONS EEN GRATIS HEREXAMEN OOK SPOEDOPLEIDING MOGELIJK!!

IN DE STAD GRONINGEN GEHAALD EN GEBRACHT KIJK VOOR MEER INFORMATIE OP ONZE WEBSITE:

www.autorijschooljossmit.nl

Ăƒ Ăƒ!2Ăƒ !qqqĂƒ !Ăƒ

0595-44uk/poelman 36 54 020325

UKAATJES OPGAVE UKAATJES * Kantoor Oude Kijk in’t Jatstr 28 * Per post Postbus 80, 9700 AB Groningen KOSTEN: ₏5,- per 20 woorden

schildersbedrijf glas service

poelman

INLICHTINGEN:

Heiny de Ruiter 050-3636699.

H.de.Ruiter@rug.nl

OPENINGSTIJDEN KANTOOR UK:

Woonruimte gezocht

N De Uitgaanskrant Groningen vraagt: bezorgers. â‚Ź12,50 per uur. 1x in de 3 weken op donderdagmiddag. Tel: 050- 3130222.

N Bedieningsmedewerkster voor ons jonge team +/- 20 u/p/wk. Bistro de Oude Graansilo 0503132000 of oudegraansilo@hetnet.nl

N Stagiaire uit Gent zoekt gemeubileerde studentenkamer of studio voor de periode van 18 februari tot 15 april 2009. Jan Vanhove. Janvanhove@gmail. com. +4917680065041

W I J Z OEKEN VROU W E N die mee willen werken aan een geneesmiddelenonderzoek (180).

Dinox is een onderzoekscentrum in Groningen en Berlijn met ruim 15 jaar ervaring in geneesmiddelenonderzoek op het gebied van vrouwelijke hormonen (zoals anticonceptie, vruchtbaarheidsbehandelingen, premenstrueel syndroom en acnĂŠ) en seksuologie.

Dinox bevindt zich op het UMCG terrein: Hanzeplein 1, ingang 53, 9713 GZ Groningen

In dit onderzoek wordt de werking onderzocht van 4 doseringen van een progestageen (vrouwelijk hormoon): in welke mate het progestageen in het lichaam wordt opgenomen, of het van invloed is op het baarmoederslijmvlies, en of het de groei van eiblaasjes in de eierstokken onderdrukt. Dit progestageen is in combinatie met een oestrogeen al onderzocht en geregistreerd als anticonceptiepil.

U zou aan het onderzoek kunnen deelnemen als u: s een vrouw bent tussen 18 en 35 jaar en gezond bent; s bereid bent aanvullende anticonceptie (zoals condooms) te gebruiken tijdens het onderzoek.

Bezoeken Na de keuring bezoekt u regelmatig het onderzoekscentrum voor een bloedafname, echoscopie en tweemaal een onderzoek van het baarmoederslijmvlies. De eerste cyclus bestaat uit 7 tot 12 bezoeken. De behandelperiode waarin u ĂŠĂŠn van de 4 doseringen van het progestageen krijgt, duurt maximaal 72 dagen en heeft tussen de 12 en 22 bezoeken. Na de behandelperiode zijn er nog 1 tot 4 bezoeken.

Vergoeding Elke vrijwilligster ontvangt -afhankelijk van het aantal bezoeken- een vergoeding voor deelname aan dit geneesmiddelenonderzoek tussen de ` 1194,- en ` 1992,-.

Reiskostenvergoeding: ` 0,19 per km.

Voor meer informatie kunt u bellen met

WWW.DINOX.NL

(050) 3610999

b.v.

Antillenstraat 11-13 9714 JT Groningen Telefoon 050-5710150

Ma t/m donderdag 9-17 Woe 9-15.30 Vrij 9-13

Personeel gevraagd

17-06-2003

schuif aan voor een beter bestaan

Eten1 voor het goede doel. Dat kan bij Happietaria 081020Volkskrant_stud abo zw 115_86.indd

Groningen. Van 20 november tot 17 december ben je welkom aan de Hereweg 1 om te dineren voor water- en hygiĂŤnevoorzieningen in Ghana, Sudan en SomaliĂŤ. Jouw geld wordt ook nog eens door ICCO en Wilde Ganzen vermenigvuldigd met 2,47!

Reserveren

15:00Reserveren Pagina kan1op verschillende manieren:

Via www.happietariagroningen.nl; Bellen naar 06-818 77 847 Reserveren is verstandig, maar je kan ook langskomen aan de Hereweg 1 (naast het Centraal Station). Meer informatie over Happietaria en de goede doelen is te vinden op de website: www.happietariagroningen.nl.

Je kan bij Happietaria eten van 20 november tot 17 december. Schuif dus aan voor een beter bestaan!

20-10-200

@UK 9

UK 13 - 27 NOVEMBER 2008

Tjak

Ana

‘Het klinkt als de Troetelbeertjes!’ | r e p o r tag e | Ook behoefte aan tips over lekkere maaltijden? Zo’n goeie tjak op je bord? In deze rubriek kijkt de UK tijdens het koken mee in Groningse studentenkeukens. Deze week maken Frank Odijk en Patrick Ratelband pasta met peer en blauwe kaas. Smakelijk!

Door Dorien vrieling Snel stofzuigt Eelke Visser, student psychologie, nog even de huiskamer. Het is dan wel niet haar huis, maar ze is allergisch voor de poes.

De heer des huizes, student informatica Patrick Ratelband, legt samen met vriend Frank Odijk, student international communication aan de Hanzehogeschool, de laatste hand aan het eten. Het is een recept van Frank en dus heeft Patrick zich beperkt tot het snijden van prei en peertjes.

Samen met Alianne Telgenhof, arts op de spoedeisende hulp in het ziekenhuis, eten ze voor hun training op donderdagavond. Ze zitten bij theatersportvereniging Ulteam.

Training? “Jaja, het is theatersport, hè”, zegt Alianne. Nee serieus, zegt Patrick: “Het kan behoorlijk intensief zijn. Niet per se fysiek intensief, maar toch.”

Frank zet een grote pan met pasta op tafel. “Lekker, met prei!” zegt Eelke. “Zie je wel!” roept Patrick.

Volgens Frank moet er geen prei in de pasta en het is zijn recept. Hij grijnst. “Oke”, geeft hij toe.

Theatersport is improvisatietoneel. Maar anders dan De Lama’s.

“Die zijn een remake van een En

Pasta met peer en blauwe kaas 500 g fusilli 1 prei 2 bakjes champignons 125 g Danish Blue 4 peren stokbrood kruidenbouillonblokje Kook de pasta al dente met het bouillonblokje. Bak de champignons 5 minuten in boter. Snijd de peer in stukjes en laat die 5 minuten meebakken. Smelt de blauwe kaas erbij. Voeg de prei in dunne ringetjes toe. Gebruik tijm, basilicum, peper en zout naar smaak. Snijd stokbrood in stukken en bak de stukjes stokbrood in de oven, net iets te lang, zodat ze lekker knapperig zijn.

gels programma, Who’s Line Is It Anyway?”, zegt Patrick. “Een slap aftreksel meer”, zegt Frank: “De Lama’s is eigenlijk een groep cabaretiers die afzonderlijk grappen maken. Terwijl, als je bij theatersport individueel grappig wilt zijn, dan wordt het best wel afgestraft.”

Patrick: “Het is juist de bedoeling dat je elkaar verder brengt. Dat je weet wat jij moet doen, of zeggen, om iemand anders tot zijn recht te laten komen.”

Patrick Ratelband (links) en Frank Odijk Maar de vereniging heeft wel veel te danken aan de bekende improvisatoren van tv. Door de populariteit van de Lama’s wilden er veel nieuwe mensen lid worden. “Er is een gigantische wachtlijst geweest”, zegt Patrick. Frank en Eelke stonden allebei een half jaar op die lijst. “Da’s nog niks”, zegt Patrick, “Er hebben wel eens zestig man op gestaan.”

Niet iedereen kan meedoen. “Voor sommigen is het niet geschikt”, zegt Frank. “Je hebt er een bepaalde houding voor nodig, je moet heel open

Foto Reyer Boxem

zijn.” Patrick: “Je hebt heel snel heel intiem contact met elkaar. Je moet met iemand om kunnen gaan alsof het je beste vriend is, heel direct.

Sommigen hebben daar heel veel moeite mee.”

Theatersporters zijn heel verschillende types, zegt Alianne. “Van heel extravert”, Patrick steekt zijn vinger op, “tot heel introvert. En dat gaat allemaal heel leuk met elkaar om.” Eelke moet lachen. “Het klinkt net als de Troetelbeertjes.” Alianne: “Dat zijn we ook!”

Mijn... Boerka!

Wraak Voor mijn scriptie moet ik interviewafspraken maken met een tiental hoogleraren. De meeste van die hoogleraren geloven allang niet meer in werken aan de grenzen van het weten, en hebben dus meestal wel een uurtje over.

Om dit te camoufleren, hebben ze een secretaresse. “Belt u maar niet voor drie uur ‘s middags”, waarschuwde eentje fluisterend, alsof iemand naast haar een middagslaapje deed. “Dan is professor X meestal niet aanwezig.” Professor X heeft een fulltime aanstelling.

Een ander waarschuwde me dat haar hoogleraar “bijna nooit” op het instituut komt. “Nee, hij is nog lang niet met emeritaat.

Maar wel aan het afbouwen.”

Nummer drie, van onder de grote rivieren, was hartverwarmend lief. “Komt ge helemaal uit Groningen? Ach kind, dan zorg ik dat de lunch klaarstaat.”

Maar er zijn ook gemene secretaresses. Een van mijn interviewees gaf aan dat hij “misschien” aan een interview wilde meewerken.

Zijn secretaresse, afgeknepen zuur: “Nou, daar heeft hij echt geen tijd voor.” Misschien was dat in zijn geval echt waar. Maar het kwam er lullig uit. Het bleef hangen.

In de journalistiek is wraak nemen op zo’n mens eenvoudig.

Gewoon, dat citaatje in de krant, zul je zien hoe snel haar baas tijd krijgt. Maar met een scriptie ligt dat ingewikkelder. Die belanden in een la. Niemand leest ze ooit, dat weet zelfs een secretaresse.

Ana van Es is bijna klaar met haar studie rechten. Maar ja, die scriptie...

Sudoku

Nadine Hubert (18), eerstejaars student bewegingswetenschappen “Mijn vader reist veel voor zijn werk en een halfjaar geleden nam hij deze boerka voor mij mee uit Dubai, gewoon als souvenir. Het is een hele luxe met allerlei motiefjes, speciaal voor feesten. Ook mijn zusje kreeg er een. Natuurlijk is de pasvorm van die dingen niet belangrijk. Toch liet mijn vader de verkoper hem aantrekken om te kijken of de lengte goed was.

Ik ben zelf geen moslim en zou zoiets nooit dragen. Hij ligt gewoon ergens in mijn kast. Als ik ’m aan heb zie je alleen mijn ogen en dat ziet er onvriendelijk uit. Een tijdje terug waren ik en een vriendin in een lollige bui. Ik deed de mijne aan en zij die van mijn zusje. Wij lachen natuurlijk. Toen ging de deurbel. Dus wij met zijn tweeën ernaartoe. De arme man. Hij schrok zich een ongeluk!”

In de rubriek ‘Mijn...’ vertellen UK-lezers over hun bijzondere relatie met bepaalde voorwerpen: van tentzakken, piercings en fietsen tot boeken, voeten of pukkels. Ook iets te vertellen? Mail het uk@rug.nl

De oplossing van de sudoku staat op http://www.universiteitskrant.nl

10 W E T E N S C H A P Missie Fayum Grijs UK-redacteur René Fransen is samen met paleobotanicus René Cappers naar Egypte om enkele opgravingen te bezoeken. In de UK en op de weblog ‘Missie Fayum’ doet hij verslag. is.

Door René fransen Als ik na een week Egypte eens door mijn foto’s blader, valt op hoe grauw alles hier is. De kleuren kunnen wel een opfrisbeurtje gebruiken. Even twijfel ik aan mijn al wat oudere digitale camera. Dan zie ik de optie ‘revive colours’ in mijn fotobewerkingsprogramma. En inderdaad, daar frissen de kleuren van op. Alleen, wanneer ik het resultaat bekijk, is dat niet het Egypte dat ik met mijn eigen ogen zie.

Heel Egypte kan wel een opfrisbeurtje gebruiken. Het land mist de regenbuien die alles schoonwassen. De bladeren van de bomen zijn grauw, alleen het jongste groen heeft iets van de Hollandse helderheid. Maar dat is niet het hele verhaal. De afgelopen dagen was ik in een paar universitaire gebouwen in Caïro. De buitenkant is imposant, maar binnen is alles groot en grootschalig verwaarloosd. Ook hier vuil op de wanden, waar het pleisterwerk van loslaat.

Buiten op straat veel stof en zwerfvuil, de soldaten die op iedere straathoek iets belangrijks staan te bewaken hebben soms geen veters in hun kistjes, of ze zijn te kort.

Ook de kleding van de mensen lijkt vaak stoffig. De kleurigste foto die ik gemaakt heb, is van tichelstenen in fel gekleurde emmers.

In de Fayum hetzelfde beeld.

Toch was dit land de graanschuur van het Romeinse rijk. De overstromende Nijl maakte het fabelachtig vruchtbaar. In de ruïnes van Karanis heeft het team een enorme graanopslagplaats gevonden. En dat de eerste landbouw in de streek zo’n 7000 jaar geleden begon – flink later dan in de rest van het nabije Midden-Oosten – zou wel eens kunnen komen doordat er zoveel voedsel was, dat niemand het nodig vond te zwoegen op een akker.

Tegenwoordig vliegen de gebraden ganzen de mensen hier niet meer in de mond. Maar veel lijken daar toch op te wachten. De laatste twee dagen heeft Cappers gesprekken gevoerd met mensen waarmee hij samenwerkt, of wil samenwerken. Een aantal komt nauwelijks in actie, terwijl ze er veel bij te winnen hebben.

Gelukkig zijn er ook inspirerende mensen, een plantenecoloog van 87 die nog elke dag naar het instituut komt, een plantensystematicus (ook op leeftijd) die bij de vijftig besten van de wereld behoort, een jonge docente die haar best doet naast onderwijs en gezin tijd voor onderzoek te maken. Ook op dit vlak kent Egypte veel woestijn naast de vruchtbare streken.

Volg het weblog van René Fransen: www. universiteitskrant.nl/fayum.

UK 13 - 27 NOVEMBER 2008

Rommel maakt crim | o n d e r z o e k | Rommel trekt rommel aan en zelfs crimineel gedrag. Dat idee hadden we al. Maar het effect is wel heel groot, zeggen drie RUG-onderzoekers.

“Alleen al de aanwezigheid van rommel resulteert in een verdubbeling van het aantal diefstallen” Door peter keizer In wijken zonder sociale controle, plegen mensen eerder misdrijven, bedachten criminoloog George Kelling en James Q. Wilson in 1982.

Volgens hun broken windows theorie maken visuele aanwijzingen dat die controle ontbreekt, zoals kapotte ramen en graffiti, een wijk tot een broedplaats voor criminaliteit.

Agenten in Amerika boekten midden jaren negentig flinke resultaten door de theorie in de praktijk toe te passen. Ze concentreerden zich op het verwijderen van graffiti, vandalisme en straatvuil.

De onderzoekers noemden de theorie “revolutionair”, maar critici stelden dat de theorie nooit goed onderbouwd is. Kees Keizer, Siegwart Lindenberg en Linda Steg, alledrie verbonden aan de Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen stellen nu onderbouwing én bewijs te hebben geleverd.

“In eerdere onderzoeken vonden we al dat de invloed van normen en regels op gedrag per omgeving varieert”, vertelt Keizer. Met Lindenberg en Steg voerde hij daarom zes experimenten uit. In een eerste experiment werden in een steeg flyers aan fietsen gehangen. De onderzoekers bekeken hoeveel flyers er op de grond werden gegooid als de steeg schoon was en wanneer er graffiti op de muur was gespoten. In het eerste geval was dat 33 procent, terwijl dat bij een bespoten muur bijna zeventig procent was.

“Met ons experiment wilden we een verbinding zoeken tussen verschillende theorieën”, legt Keizer uit. “De sociologische goal framing theorie voorspelt dat mensen minder geneigd zijn zich aan normen en regels te houden als de omgeving laat zien dat anderen een norm of

Volgens de ‘broken windows’ theorie maken visuele aanwijzingen dat controle ontbreekt, zoals graffiti, een wijk tot een br regel overtreden. En Cialdini liet zien dat zoiets als het neergooien van rommel eerder voorkomt in een omgeving waar al rommel ligt. Zijn verklaring was dat mensen gedrag kopiëren.”

Maar bij de broken windows theorie is geen sprake van kopiëren, lie-

ten de onderzoekers zien in een experiment, waarbij een enveloppe half uit een brievenbus hing. Er zat een biljet van vijf euro in. Bij graffiti op en rond de brievenbus stak 27 procent van de voorbijgangers het (nep)geld in eigen zak. Zonder graffiti deed slechts dertien procent dat.

“Dat is niet het kopiëren van gedrag, maar het negatieve effect van een dergelijke omgeving.”

De experimenten hadden een hoog Bananasplitgehalte, geeft Keizer toe. “Maar die real life situatie was voor ons heel belangrijk om te zien of de theorie ook werkt buiten

‘Hij besefte de donkere kanten dond | o n d e r z o e k | Ton de Vos promoveert vandaag op z’n 79e aan de RUG. Op Gerardus de Haas, predikant, christensocialist en vreemde eend in de bijt. Een charismatische man die tjokvolle kerken trok. Ieder jaar spreekt er nog een PvdAcoryfee bij zijn graf.

Door harry perton ”Jaren geleden was er een nog oudere promovendus”, weet Ton de Vos (79): “Ik breek dus geen record.”

Leeftijdsgenoten reageren verbaasd, maar ook waarderend: “Ze zeggen: ‘Dat u daar op deze leeftijd nog aan toekomt.”

Met het proefschrift, legt de oudpredikant uit, gaf hij een zinvolle invulling aan het leven op zijn oude dag: “En ik ben heel blij dat ik het gedaan heb, want je kunt ook ver-

zinken in het alleen maar lezen van kranten. Ik preek ook nog. Ik kan goed horen, ik kan goed zien. Dat is geen verdienste, maar in theologische termen: dat is genade.”

Dat proefschrift van De Vos gaat over Gerardus Horreüs de Haas (1879 - 1943), een bekend christen-socialist en predikant in onder meer Sneek en Zwolle. Ooit vond De Vos diens prekenbundel Boodschap der Eeuwen: “Dat werk sprak me ogenblikkelijk aan en het bleef ook hangen.” Hij is altijd geïntrigeerd geweest door de combinatie van christelijk en links politiek denken: “Het gros van de bevolking zag zulke predikanten als vreemde eenden in de bijt, maar ik vond het juist boeiend hoe ze tot hun radicale maatschappelijke denkbeelden kwamen.”

Zijn proefschrift is enerzijds een biografie van De Haas en anderzijds

een analyse van diens theologische en wijsgerige denken. Hij onderzocht zijn filosofische bakens – Höffding, Paulsen, Spinoza en Kant – en peilde zijn positie binnen het modernisme, een stroming die vanaf 1860 vrij dominant was binnen de hervormde kerk.

Dat modernisme probeerde geloof en wetenschap te verzoenen. Modernistische predikanten zagen de bijbelse geschiedenissen vooral als verhalen. Tegelijkertijd waren ze optimistisch over de mens, die volgens hen goed was en vooruitgang kon boeken. Veel kerkgangers deelden die inzichten nou juist niet. Zij geloofden nog in de de letterlijke waarheid van alle bijbelboeken, en de principiële verdorvenheid van de mens sinds de zondeval. “Wat er begin twintigste eeuw gebeurde”, aldus De Vos, “is dat er zich een kentering in het modernisme voltrok.

Sommige moderne theologen namen weer begrippen als zonde, genade, en verzoening op.”

Deze theologen heten de rechtsmodernen. “Met die stroming was De Haas het niet zonder meer eens. Hij bleef trouw aan het oorsponkelijke modernisme. Een verschil tussen beide stromingen was het monisme, de eenheid van God en mens. De Haas nam daar minder afstand van dan zijn tegenhangers. Hij bracht God en mens dicht bij elkaar. ” De Vos noemt De Haas “een kritische idealist, maar ook een empirist”: “Hij was geen zweverige man die met zijn hoofd in de wolken liep, maar besefte donders goed dat het leven duistere kanten had. Armoe, onderdrukking alcoholisme en dierenmishandeling, daar protesteerde hij tegen.”

De Haas was lid van de SDAP, de

W E T E N S C H A P 11

UK 13 - 27 NOVEMBER 2008

mineel

Cogito ergo BOEM

In samenwerking met Science LinX (Wiskunde & Natuurwetenschappen)

Zonder atoombom... | s e r i e | Voor onderhoudende experimenten heb je niet per se een groot laboratorium nodig. Mocht je in navolging van Amerikaanse onderzoekers een metalen deksel willen lanceren, dan is een simpele gang naar de bouwmarkt voldoende.

Door eRnsT aRBOuw

roedplaats voor criminaliteit het laboratorium.”

De onderzoekers hadden het geobserveerde effect verwacht, maar zeggen verrast te zijn door de grootte ervan. “Het is schokkend te zien dat alleen al de aanwezigheid van rommel resulteert in een verdubbeling van het aantal mensen dat

steelt”, zegt Keizer. Volgens hem zijn de resultaten vooral interessant voor beleidsmakers. “Ze zetten al snel ergens een bord neer dat iets niet mag. Maar in een wanordelijke omgeving zien mensen dan alleen maar dat die regel niet wordt nageleefd.”

ders goed’

In het midden van de jaren vijftig van de vorige eeuw begonnen wetenschappers aan beide zijden van het IJzeren Gordijn met onderzoek naar de mogelijkheid van ondergrondse atoomproeven. De reden daarvoor was vrij simpel: bij een ondergrondse atoomproef komt minder radioactieve straling in de atmosfeer en als er minder straling in de atmosfeer komt, is het voor je vijand moeilijker om te bepalen wat voor bommen je ontwikkelt.

In het Amerikaanse Los Alamos, de plaats waar tijdens de Tweede Wereldoorlog de eerste atoombom werd gebouwd, begon een team onder leiding van fysicus Robert Brownlee met de bouw van een 150 meter diepe, met pantserstaal beklede put voor de nucleaire proeven.

Onderin die put, ruim vijftig verdiepingen beneden het maaiveld, plaatsten ze een met sensors en meetinstrumenten behangen kernbom. Die bom werd afgedekt met een dikke laag beton en voor de zekerheid legden de onderzoekers op de opening van de put, 150 meter hoger, een tien centimeter dikke, 500 kilo zware ijzeren deksel.

Hoewel de bom een vermogen van ruim onder één kiloton had – ter vergelijking: de bom op Hiroshima had een vermogen van ongeveer vijftien kiloton – was het effect overweldigend. Binnen een paar shakes, de tijdsspanne waarin licht tien voet aflegt, verdampte het betonblok waarna een golf van hoogenergetische deeltjes door de schacht omhoog schoot en de stalen bekleding van de wanden ver-

sociaal-democratische arbeiderspartij en maakte daar buiten de kerk ook propaganda voor. Binnen de partij verdedigde hij geloof en kerk tegen de radicale materialisten

anderde in superheet ijzergas.

Op verzoek van zijn baas had Brownlee vantevoren berekend wat er zou gebeuren met de zware deksel op het uiteinde van de put. Dat deksel, zo was het antwoord, wordt met een vaart van ergens rond de zestig kilometer per seconde de lucht in geslingerd. En zo geschiedde.

Als je niet de beschikking hebt over een atoombom maar toch een metalen deksel wil lanceren, moet je naar de bouwmarkt of de verfwinkel voor een lege (ongebruikte!) verfbus. Neem een bus van één tot anderhalve liter en boor in de bodem en in het deksel een gaatje van een centimeter doorsnee. Haal de slang van de gaskraan in de keuken (eerst dichtdraaien!), doe het deksel losjes op de bus, hou je duim op het gat en vul het blik via het gat aan de onderkant met aardgas. Vijftien tot twintig tellen zou genoeg moeten zijn.

Neem het blik mee naar buiten, plaats het met de opening aan de onderzijde iets van de grond, haal je duim van het gat in het deksel en hou een vlammetje bij het gat. Gebruik voor de zekerheid een lucifer die je met een stukje tape aan een breinaald hebt vastgemaakt.

In tegenstelling tot wat je misschien zou verwachten, volgt er niet onmiddellijk een luide knal. Uit de

opening komt een rustig brandende, gele vlam van zo’n vijftien tot twintig centimeter. Die vlam wordt na verloop van tijd steeds blauwer en lijkt uiteindelijk helemaal te verdwijnen.

Die blauwe kleur wordt veroorzaakt doordat tijdens het branden de samenstelling van het gasmengsel in het blik verandert. Er komt door het gat in de onderkant meer zuurstof beschikbaar voor de verbranding. Uiteindelijk, als de vlam verdwenen lijkt, is er zoveel zuurstof naar binnen gestroomd, dat het laatste restje gas met een stevige knal versneld ontbrandt, waardoor het deksel in de lucht geslingerd wordt.

Het putdeksel in Los Alamos is nooit teruggevonden. De snelheid waarmee het volgens de berekening werd weggeschoten is bijna zes keer de ontsnappingsnelheid van de aarde. Grote kans dus dat het ding onderweg is naar de uiteinden van ons zonnestelsel. Let op de datum van de proef: 27 augustus 1957, ruim zes weken voor de lancering van de Russische Sputnik. Het eerste door mensen gemaakte object in de ruimte was een stalen putdeksel.

Zie voor de filmpjes uit deze rubriek en een disclaimer: www. universiteitskrant.nl/boem

Kul of kennis

’s Winters knettert het harder Door ROnalD velDHuIzen

en atheïsten, die er louter achterlijkheid in zagen. “Hij gaf de fouten van de kerk toe, maar vond ook dat zijn tegenstanders geen oog hadden voor wat de kerk goed deed. De kerk gaf mensen met een soms heel hard leven troost, bemoediging en steun, dat valt niet te ontkennen.”

Volgens De Vos is De Haas nog steeds actueel in de positie die hij in de oorlog innam. “Hij erkende de waarde van het nationale en de de eigen taal en cultuur, maar wees het verheffen ervan absoluut af.” In de oorlog zat de kerk tjokvol, ook met politieke en kerkelijke tegenstanders. Dat kwam mede door zijn charisma. “Hij was authentiek en niet gemaakt.” Vooral in Zwolle was De Haas’ invloed groot. “Zo’n tweeduizend mensen bezochten zijn begrafenis en op 1 mei spreekt er nog ieder jaar een PvdA-coryfee bij zijn graf.”

Illustratie Ernst Arbouw

Statische elektriciteit: het is iedere keer weer schrikken geblazen. Je krijgt een opdonder wanneer je de auto uitstapt of nietsvermoedend een metalen balkonleuning aanraakt. Soms voel je de klap aankomen doordat je haren recht overeind gaan staan – maar meestal is het dan al te laat. Sommige mensen hebben de indruk dat ze ’s winters vaker statische schokken krijgen dan ’s zomers. Is dat zo?

Hans Beijers, wetenschappelijk medewerker bij het Kernfysisch Versneller Instituut van de RUG, weet het niet zeker, maar vindt meer schokken tijdens de winter best plausibel. Statische elektriciteit heeft alles te maken met piepklein geladen deeltjes: de elektronen. Die zweven rondom alle atomen waaruit jij en je kleding immers bestaan. En van nature is

er een soort ideale lading aan elektronen die bij jou en je kleding past. Die lading is, net als de wereld om je heen, nul volt waard.

Maar toch kun je door bijvoorbeeld met een wollen trui langs een ander oppervlak te wrijven, per ongeluk wat elektronen kwijtraken. Of juist extra elektronen van dat oppervlak opnemen. En dan is jouw voltage ineens veel hoger of lager dan dat van de aarde.

Zodra je in contact met de aarde komt, stromen de elektronen altijd zó, dat de lading weer nul wordt. Maar ja, elektronen hebben geen zin om dat via je slecht geleidende schoenen te doen. En als je dan met je overtollige elektronen domweg besluit om contact te maken met aarde – via bijvoorbeeld een goed geleidende autodeur – dan heb je erom gevraagd: de hele bups aan elektronen, soms met honderden volts tegelijk, vliegt

dan door je kleine pink en knalt zo die auto in. Een statische schok dus.

Dat gebeurt ’s zomers minder vaak, omdat elektronen dan niet per se via jouw pink hoeven te reizen. Warme zomerlucht bevat namelijk liters waterdamp, waarlangs de elektronen met gemak terugsijpelen naar de aarde. Dat gaat zo geleidelijk dat je het niet voelt.

In de winter is het andere koek.

Winterlucht is kurkdroog. En net zoals elektronen het vertikken om via de zool van je schoen te reizen, zien ze droge lucht als een no go.

Raak je vervolgens een autodeur aan, dan mag je die statische schok wel verwachten.

De beste oplossing? Schoenen dragen met metalen zolen. Dan maak je altijd goed contact met de aarde. Charmant.

Ook een vraag? Mail uk@rug.nl.

12 O P I N I E Commentaar Explosie Door jan blaauw Donderdag was een beroerde dag voor analist Wildeman. Hij stond op nog geen twee meter van een zuurkast, toen die ontplofte. Dankzij het feit dat hij op precies de goeie plek stond - niet te dichtbij en niet te ver weg - kwam hij er redelijk goed van af. En dankzij zijn ruime ervaring als analist. Geluk bij een ongeluk: hij was in zijn eentje, er waren geen andere medewerkers of studenten in de buurt.

Donderdag was ook een beroerde dag voor zijn collega’s en de staf van polymeerchemie. Het gebouw moest worden ontruimd, de rest van de dag mocht niemand meer naar binnen. Merkwaardig genoeg ging het hoorcollege van studenten scheikunde, in de kelder, gewoon door, ondanks het feit dat ook daar de klap van de explosie goed te horen was. Pas toen ze buiten stonden, kwamen de studenten er achter dat ze in een ontruimd gebouw gewoon door waren gegaan.

De hulpverleningsdienst nam onmiddelijk de regie over. Dat leidde aanvankelijk tot irritatie (‘we hebben niks meer te zeggen, terwijl we er veel vanaf weten’). Tot duidelijk werd dat degenen die de commandopost bemanden, wisten wat ze deden. Voorlopig was dat wachten, wachten en nog eens wachten.

Omdat niemand kon garanderen dat er niet weer een ontploffing zou volgen. Dus werd er geen enkel risico genomen en werd het Explosieven Opsporingscommando uit Culemborg opgetrommeld, hetgeen nog eens uren duurde.

Hoe de zuurkast kon ontploffen, was toen en is nu nog niet duidelijk. Eerst werd gedacht dat degene die bij de kast stond, een fout had gemaakt. Dat bleek niet het geval.

Onderzoek moet uitwijzen wat er dan wel aan de hand is geweest.

Intussen is er nu een verbod op het destilleren van oplosmiddel THF. Het is veel te vroeg om harde conclusies te trekken. Dat het letsel van de analist meevalt doet niks af aan de ernst van het ongeluk. En ook al lijkt er amper een verband, het is de tweede keer in twee jaar tijd dat een incident plaatsvindt in een zuurkast.

Opvallend is ook de grootschalige reactie van de hulpdiensten, tot en met inschakeling van het leger aan toe. Dat deze diensten, de brandweer voorop, uitgaan van het uitsluiten van ieder risico, lijkt in beginsel een wijs principe. Of echt de beste aanpak is gekozen, is misschien wijsheid achteraf. Maar de vraag maakt een evaluatie van een bizarre donderdag wel zinvol.

site Op www.universiteitskrant.nl staat dagelijks vers nieuws, zijn alle columns van Ana, Rosa, en Gerrit Breeuwsma te herlezen en vind je een volledig geïndexeerd archief van meer dan 10 jaar universitaire berichtgeving.

Maar je vindt er ook de interactieve versie van de RUG-mededelingen.

De papieren krant gemist: de laatste én voorgaande UK’s staan in flash-formaat op de site!

UK 13 - 27 NOVEMBER 2008

Het onderwijs moet effectief zijn Waarom is het onderwijs aan de RUG niet optimaal? vraagt Mik van Es. “De minister vindt goed onderwijs belangrijk, maar ook weer niet zó belangrijk.”

Janita Naaijer klaagt in de UK van 13 november dat het onderwijs niet uitdagend genoeg is. Christien Boomsma stelt in dezelfde UK dat de universiteit een diplomafabriek is geworden. Cvb-voorzitter Sibrand Poppema is serieus aan het nadenken over wat er schort aan het RUG-onderwijs. Waarom is het onderwijs aan de RUG, maar ook elders, vaak niet optimaal? Voor een (onderwijs)psycholoog is dat een uitdagende vraag. Zelf zie ik de volgende punten.

1. Instructie en beoordeling zijn in het onderwijs vaak gekoppeld.

Dat is een gevaarlijk huwelijk. Helemaal wanneer de beloning ook nog eens afhankelijk wordt gemaakt van het aantal geslaagde kandidaten.

Stel je voor dat een rijschool voor iedere cursist een vast bedrag krijgt en vervolgens zelf het examen mag afnemen. Een naar efficiency strevende rijschool kan dan geleidelijk aan volstaan met steeds minder

lessen, terwijl de slaagpercentages steeds hoger worden. Je kunt dat die rijschool niet kwalijk nemen en op dezelfde manier kun je het de universiteit niet kwalijk nemen dat ze streeft naar snelle en volledige doorstroom, maar die beloningsstructuur heeft wel consequenties.

2. Optimaal onderwijs veronderstelt normaal veel interactie met de docent(en). Optimaal onderwijs is dus duur onderwijs. Ga bijvoorbeeld gemakshalve eens uit van twee uur begeleiding per dag voor iedere student. Je komt dan voor vier jaar bij een veertig weken per jaar en een uurprijs van een relatief lage vijftig euro uit op tachtigduizend euro per student. Daar komen collegezalen, bibliotheek, voorzieningen, overhead nog overheen. Je zit dan minimaal op een 100.000 euro per student. De minister vindt goed onderwijs belangrijk, maar ook weer niet zó belangrijk. Het beschikbare geld beperkt dus vaak sterk wat er mogelijk is.

3. Van het geld dat de minister wel uittrekt, is het helemaal niet zeker dat dat geld inderdaad efficiënt wordt ingezet voor nuttige interactie binnen het onderwijs. Organisa-

ties en docenten hebben de neiging vooral druk te zijn met zaken die men zelf belangrijk vindt. Maar of die activiteiten leiden tot betere onderwijsresultaten is en blijft meestal onduidelijk. Poppema heeft het in dit verband over “passie” en “care” die de studenten niet merken. De organisatie is wel gemotiveerd om dingen te doen die men zelf leuk en belangrijk vindt, maar soms moeilijk te motiveren tot tijdrovend routinewerk en tijdrovende interactie met studenten.

4. Een laatste probleem is dat docenten vooral vakdeskundigen zijn, die van onderwijsmethoden soms weinig afweten. De kennis die men heeft is vooral gebaseerd op de eigen ervaringen met niet-optimaal onderwijs. Dat laat zich niet eenvoudig bijspijkeren door een korte cursus, bovendien zijn de onderwijskundigen het onderling ook nog lang niet altijd eens. Het resultaat is dat men zelf ook weer vol overgave niet-optimale onderwijsmethoden toepast, wat zich bijvoorbeeld uit in de nadruk op het aanbieden van informatie via colleges en klappers in plaats van het geven van feedback op gemaakt werk.

Wat krijg je, wanneer je deze vier problemen weet op te lossen? Je krijgt dan niet uitdagend of moeilijk onderwijs, maar effectief onderwijs. Mensen vinden dat leuk, hebben het gevoel iets te leren, zich te ontwikkelen en als begeleider zie je (tenslotte) een vooruitgang die je eerst voor onmogelijk hield. In ieder geval hoor je geen klagende Janita’s.

Een concreet voorbeeld: onze nationale Nobelprijs-winnaar Gerard ’t Hooft kon met problemen altijd terecht bij zijn oom. In die situatie waren instructie en beoordeling natuurlijk losgekoppeld. Zijn oom maakte het tentamen niet. Verder was er veel en snelle interactie. De oom vond de kosten aan tijd geen punt. En omdat het zijn eigen tijd was, was hij ook nog gemotiveerd en gericht op resultaat. En dat hij mogelijk niet al te veel afwist van onderwijsmethoden gaf in dit geval niet zo veel, want onze Gerard was een pienter knaapje. Zo kan in de familiesfeer soms iets, dat in het groot maar lastig realiseerbaar is.

Mik van Es onderwijspsycholoog en docent

Reacties korte reacties van maximaal 200 woorden graag voor maandag 12.00 uur mailen naar uk@rug.nl. Bijdragen kunnen worden ingekort.

Hbo’ers (1) Hbo’ers zijn minder, iedereen wil excellent zijn en studentenfracties tegen harde knip. Zomaar een verzameling losse koppen uit de afgelopen UK. Als alumnus volg ik nog steeds met belangstelling de ontwikkelingen aan de RUG. Het blijft toch opvallend om te zien dat universitaire studenten denigrerend doen over de capaciteiten van hbo-studenten.

Willemen

Deze zelfbenoemde excellente universitaire studenten presteren natuurlijk geweldig gezien het aantal benodigde tentamenpogingen en de cijferlijst vol zessen. Reden genoeg voor de RUG-studentenvertegenwoordiging om zich tegen de harde knip tussen bachelor en master te keren. Verder wordt excellentie bezien als “de ruimte om dingen naast je studie te doen”. Ik neem aan dat dit betekent dat als het aan de studentvertegenwoordigers ligt bin-

nenkort de eerst cum laude voor adtjes trekken wordt uitgereikt.

Afgelopen jaar werden bij de propedeuse uitreiking van rechten de beste 22 studenten naar voren geroepen. Hier was een meisje bij dat na vier jaar mbo en één jaar hbo een universitaire studie was gaan doen.

Een geweldige prestatie.

Wordt het niet eens tijd dat we studenten gewoon gaan beoordelen op prestaties in plaats van op vooropleiding? Dan zal blijken dat

er heel wat van die zelfbenoemde excellente universitaire studenten hun studiecarrière elders moeten voortzetten en hebben opeens een stuk minder studenten last van de harde knip.

Ivo Koch studentadviseur faculteitsbestuur Economie en Bedrijfskunde 2007/2008 en inmiddels werkzaam als junior consultant bij ConQuaestor

O P I N I E 13

UK 13 - 27 NOVEMBER 2008

Docenten zijn moedeloos geraakt Docenten willen niets liever dan studenten opleiden die verdieping zoeken.

Maar de ruimte voor begeleiding wordt steeds verder wegbezuinigd, zegt Dick de Boer. “We lopen parmantig uit voor een fanfare met Angelsaksische trompetten, mits dat tot bezuiniging leidt.”

De verzuchting van Janita Naaijer in UK 11 ‘Maak het me moeilijk alsjeblieft’ is de heerlijkste uitdaging die een docent met liefde voor zijn vak kan krijgen en die zo’n docent ook het liefst tot zijn studenten richt. Want in het elkaar prikkelen om te kijken achter de horizon van de kennis en over de schuttingen van gevestigde meningen, schuilen de fundamentele waarden van kennisoverdracht. Ooit maakte ik het mezelf als beginnend geschiedenisleraar naar het oordeel van oudere collega’s nodeloos moeilijk, door mijn leerlingen voor te houden: “Ga ervanuit dat wat ik zeg wel eens fout zou kunnen zijn.” Zo dwong ik ook mijzelf te blijven beseffen dat niets vanzelfsprekend was.

In bijna 33 jaar werken aan de universiteit hield ik de overtuiging dat het mijn opdracht was studenten via nieuwsgierigheid tot fascinatie, via vragen tot nieuwe vragen te stimuleren. Maar in het universitaire bestel anno 2008 is dat niet meer vanzelfsprekend.

Jazeker, beleidsmakers nemen woorden als ambitie en kwaliteit gretig in de mond, het liefst in één adem met begrippen als transparantie, robuustheid of rendement.

Daarbij worden de cycli van veranderingen die op de bestuurlijke white boards worden bedacht steeds korter. En elke cyclus straalt uit dat eindelijk docenten tot productie worden geprikkeld, rendementen opgeschroefd, rankings verbeterd, weifelende studenten tot keuzes gestimuleerd, en dat ‘wat er schort aan ons onderwijs’ wordt ‘ontschort’. De meeste beleidsmakers lijken te negeren dat docenten niets liever willen dan het vak dat zij met hart en ziel bedrijven, op niveau overdragen aan een nieuwe generatie.

Veel van die docenten zijn moedeloos geraakt door de manier waarop door de politiek geformuleerde eisen vertaald zijn in maatregelen die het niveau schaden, de verscheidenheid reduceren en de integriteit van vakgebieden aantasten. Zo heeft het (politiek correcte) streven naar academische breedte binnen de bachelorstudie geleid tot reductie van de majorruimte, vervlakking van de vakken binnen de major en tot uitkleding van de minoren. In plaats van minoren in te zetten als instrument voor verfijning en diepgang,

Foto Elmer Spaargaren

Hoorcollege letteren in een afgeladen zaal 900, Broerstraat 9 (september 2006) mag – althans in mijn faculteit – de meerderheid van de minoren slechts worden opgebouwd uit bouwstenen die bestaan uit in het majoronderwijs aangeboden (brede) vakken.

‘Talloze docenten snakken ernaar op kwaliteit te koersen, in het belang van gretige studenten’ Hier manifesteert zich een bijzonder soort Hollanditis. We lopen parmantig uit voor een fanfare met Angelsaksische trompetten, we willen onderwijs ‘naar Amerikaans model’, mits dat ook tot bezuiniging leidt.

Iedereen die ooit doceerde aan een Amerikaanse topuniversiteit, weet dat minoren ‘naar Amerikaans model’ een podium vormen waarop docenten het beste van zichzelf kwijt kunnen aan studenten die daarnaar

hunkeren. Dat kost geld en past in een systeem waarin de bemoeienis van bestuurslagen met de inhoud van het onderwijs aanzienlijk ‘slanker’ is dan bij ons.

Voor mijn vak heeft een en ander ertoe geleid dat ik het middeleeuwse millennium in het eerste jaar moet behandelen in 7 x 2 uur hoorcollege.

Bij de start zeg ik provocerend dat ik er niet sta om het handboek uit te leggen, maar om hoofdlijnen aan te geven en aan de hand van thema’s, markante personen, of ‘scharnierjaren’ accenten te leggen. En ‘dus’ zijn er studenten die dat vreselijk vinden en er zijn er gelukkig ook van het type Janita die de uitdaging waarderen. De hoorcolleges worden geflankeerd door werkcolleges waarin het (Engelse) handboek wordt behandeld. Maar de docenttijd daarvoor is gereduceerd tot 0,03 fte, waar ook de correctie van de tentamens (met essayvragen) binnen valt. Dat maakt bespreking van individuele opdrachten onmogelijk. En hoewel we ook bij de tentamens op fouten in het Nederlands letten, zijn essays waarin betoog en taal kunnen worden getraind uit

die colleges wegbezuinigd.

De studenten die de uitdaging zo spannend vinden dat ze in de (research)master meer willen, kiezen voor een vak waaruit topfunctionarissen gesmeed zijn. Overal is de kritische zin, getraind door de creatief-analytische omgang met bronteksten, inzetbaar. Ooit verhaalde Wim Duisenberg hoe hij in 1966 bij het Internationale Monetaire Fonds kwam en daar als baas iemand kreeg die écht van wanten wist. Een mediëvist (specialist middeleeuwenstudies).

In dat licht is het wrang dat het op dit moment onzeker is of de huidige hoogleraar middeleeuws Latijn na zijn emeritaat (per 1 april a.s.) een opvolger krijgt. Zonder specialist op hoogleraarsniveau in de taal waarin zeker 75 procent van het enorme complex van overgeleverde kenbronnen is geschreven (die voor zeker 90 procent niet in een editie bestaan, laat staan vertaald zijn), en zonder een deskundige die de associatieve relaties tussen het Latijn en de volkstalen kan decoderen, wordt het nastreven van academisch niveau in de interdisci-

plinaire mediëvistiek bedreigd. Als bij een medicijnenstudie waaruit de bloedsomloop is wegbezuinigd.

Vergelijkbare problemen bestaan bij andere – kleine – vakgebieden.

Het nastreven van academische kwaliteit in diversiteit lijkt in dubbel opzicht een (te?) kostbaar goed.

In februari 1995 luidde de commissie Vonhoff in haar rapport Men weegt kaneel bij ’t lood de noodklok voor de geesteswetenschappen.

Maar sindsdien is de kaasschaaf zo grondig gehanteerd dat het adagium ‘Drie keer kaasschaaf is ook botte bijl’ zich meer dan bewezen heeft. Het is te hopen dat het langverwachte rapport van de commissie Nationaal Plan Toekomst Geesteswetenschappen (kortweg commissie Cohen) niet leidt tot een herhaling van zetten in de richting van de onderste stapel in de onderste la. In elk geval snakken talloze docenten ernaar weer onvervalst op kwaliteit te kunnen koersen, in het belang van gretige studenten.

Dick de Boer hoogleraar middeleeuwse geschiedenis

Reacties korte reacties van maximaal 200 woorden graag voor maandag 12.00 uur mailen naar uk@rug.nl. Bijdragen kunnen worden ingekort.

Excellent In het artikel ‘Iedereen wil excellent zijn’ in de UK van 20 november werden drie opleidingen genoemd die zich officieel excellent mogen noemen. Er is echter nog een vierde opleiding, die – als enige masteropleiding – door de Nederlands-Vlaamse Accreditatie Organisatie op maar liefst zeven punten als ‘excellent’ is

geklassificeerd: de RUG topmasteropleiding Nanoscience. (Het artikel in NRC Handelsblad van 8 oktober, waaraan in uw bericht wordt gerefereerd, vermeldt wel alle vier.).

Groningse bescheidenheid is goed; miskenning van eigen kwaliteit niet.

Prof. P.H.M. van Loosdrecht, voorzitter opleidingscommissie

topmasteropleiding nanoscience

Hbo’ers (2)

Dr. N. Mars, coördinator topmasteropleiding nanoscience

Calimero wil geen hbo’ers in de UB. Dat heeft de UK vorige week goed weergegeven. Maar de Calimerofractie behoort absoluut niet tot de academici die vinden dat hbo’ers minder zijn. De hogeschool heeft uitstekende opleidingen die hun studenten goed voorbereiden op de beroepspraktijk. Waar het ons

Naschrift van de redactie: De topmaster nanoscience was aanvankelijk wel genoemd, maar is bij het inkorten van het artikel gesneuveld.

Onze excuses.

om gaat is dat de faciliteiten van de RUG bedoeld zijn voor mensen van de RUG. Als de maximale capaciteit van de UB bereikt wordt, gaan RUG-studenten simpelweg voor.

Als de faciliteiten van de Hanzehogeschool niet voldoen, moet die instelling dat zelf oplossen.

Arjen Riezebosch Fractievoorzitter lijst Calimero

14 S T U D E N T E N L E V E N

UK 13 - 27 NOVEMBER 2008

Als de Sint blut is... |_

Customize je cadeaus en kijk eens op Marktplaats Overleef december n Ban de kantine uit je dagelijkse route op de faculteit. Alleen al koffie of thee kost je zo twee euro per dag en met broodjes en snacks erbij loopt het helemaal op (en die zijn duur geworden!). Neem eten mee van thuis, da’s veel goedkoper. Vind je koffie in een thermosfles slecht voor je imago (wat het vermoedelijk ook is), beperk je in de kantine dan streng tot koffie. n Volg de aanbiedingen in de supermarkt. Vooral op vlees scheelt dat vaak behoorlijk.

En ga eens aan het eind van de dag boodschappen doen: er zit dan veel korting op dagverse dingen die je nog zeker een dag kunt gebruiken. n Ben je creatief? Customize je cadeaus. Maak van een eenvoudige tas, sjaal, opbergdozen of waxinelichthouders iets hips en persoonlijks.

Foto Reyer Boxem Do

| ac h t e r g r o n d | December is in aantocht en dus moet je je portemonnee weer trekken. Binnenkort valt de jaarrekening van Essent op de mat, willen huisgenoten, familieleden én jaarclub sinterklaas vieren en moet je ook nog geld overhouden voor het kerstdiner.

Door peter keizer en dorien vrieling Natuurlijk, december is een dure maand. Maar toch hoeven armlastige studenten niet de rest van de winter op een houtje te bijten, denkt besparingsdeskundige Marieke Henselmans. “Ik denk dat studenten veel te veel uitgeven en vooral onnodig uitgeven”, zegt zij.

Op de dagelijkse kosten valt heel veel te besparen, denkt Henselmans. “Studenten hebben last van het misverstand dat het leven alleen maar leuk is als je veel geld over de balk smijt. Volgens mij is het omgekeerde waar.”

In haar boek Wat nou lenen? Sparen! geeft ze nuttige tips. Pinpas thuis laten tijdens het uitgaan bijvoorbeeld, geen kant-en-klaarmaaltijden kopen. En: vraag familie en kennissen om meubelen om je kamer mee te vullen. Dan blijk je al snel geld over te houden. “Sparen heeft net als alle goede voornemens een hoog uitstelgehalte. Maar geldzaken zijn niet moeilijk, als je maar

overzicht houdt.”

Bij sinterklaasfeesten is het volgens Henselmans vooral verstandig om niet te veel te geven. “Heb je toch te veel ingekocht, bewaar dan een deel voor een verjaardag of ander feest. Er is ook een oer-Hollandse methode om mensen een plezier te doen zonder dat het een cent kost: het sinterklaasgedicht. Een goed gedicht is een cadeau op zich”, schrijft Henselmans in Hoor wie klopt daar geld uit mijn zak.

Een vast bedrag afspreken is volgens haar een goede methode om een sinterklaaskater te voorkomen. Of, zo tipt studente journalistiek Eline Rietkerk, doe een dobbelspel waarbij de gekochte cadeautjes van hand tot hand gaan. “Daarvoor koop ik met mijn flatgenoten voor 2,50 aan leuke, algemene prullaria”, zegt ze, “dan heb je ook niet dat gezeur over leuke cadeautjes of niet. Het gaat meer om de gezelligheid.”

Het feest kost student psychologie Lieselotte Wiersma dit jaar zo’n 150 euro. Een flink bedrag, maar ze viert het dan ook met haar ouders thuis, bij de ouders van haar vriend, met haar dispuut én met haar jaarclub. Om te voorkomen dat ze helemaal blut het nieuwe jaar moet beginnen, heeft ze een paar trucs. “Ik eet een maand wat minder luxe en ik koop wat minder kleding.”

Redt ze het dan nog niet, dan is er

Goedkoop vijfgangenmenu Een goedkoop vijfgangenmenu maak je voor nog geen 2,50 euro per persoon, weet Zuinigaan. De blogster stelde voor de UK een speciaal menu samen: - stokbrood (afbak) met kruidenboter - eigengemaakte gebonden tomatensoep van een blikje tomatenpuree, bouillonblokje, gebakken uitje en sliertjes prei.

- gebakken aardappeltjes (zelfgeschild en zelfgebakken), spruitjes en gehaktballetjes - stoofpeertjes met ijs - koffie

een plan B. “Als ik aan het eind van de maand niets meer overheb kijk ik mijn ouders lief aan. Die willen me dan nog wel eens wat toestoppen.”

Maar na sinterklaas wacht de volgende horde. Kerst. Henselmans tipt de kunstboom. Beter voor het milieu en op termijn goedkoper.

“Als je ervoor kiest, stel de aankoop een paar weken uit; na de kerst zijn ze goedkoper en staan ze soms zelfs langs de straat”, zegt ze.

Met een paar dennetakken en kamerplanten kun je ook je kamer gezellig inrichten. “Knutsel zelf je kerstkaarten, ga voor een kerstdiner eerst winkelen in je eigen keukenkast en maak je eigen oliebollen.”

En heb je feestkleding nodig, wacht dan nog even. De schrijfster van het weblog Zuinigaan – een site met tips over besparen – zegt dat de uitverkoop vlak voor de feestdagen begint. “Dat is vroeg genoeg om een afgeprijsd feestkledingstuk te kopen. De kringloopwinkels hebben in december extra feestelijke kleding in hun aanbod, die bewaren ze volgens mij voor deze periode. Daarnaast bieden ze daar ook kerstversiering en dergelijke aan.

Ik heb daar bijvoorbeeld een papieren kersttafelkleed en bijpassende servetten (nieuw, in verpakking) gekocht, samen voor 50 cent.”

En voor het diner kent ze ook nog een paar goede tips. “Je maakt het feestelijk met mooie servetten en kaarsen die je op oude wijnflessen zet. Overigens: het is vooral de alcohol die december duur maakt. Probeer de alcoholconsumptie te beperken tot één à twee glazen per dag en sla ook eens een paar dagen over.

Dat is ook wel zo gezond.”

n Bespaar op dure toiletspullen. Check de merkloze spullen onderaan het schap (vaak prima spul), of pik wat mee van je ouders, die vast wel een voorraadje hebben staan. Hetzelfde geldt voor wasmiddel.

Wil je per se een bepaald merk, volg dan de folders. Er is altijd wel een drogist waar je favoriete deodorant of douchegel in de aanbieding is. Weersta wel andere verleidingen uit de folders, anders schiet je er nog niets mee op. n Zet dingen op je verlanglijstje die je zelf ook echt gekocht zou hebben. Vraag dingen als een usb-stick, printpapier, keukenspullen, in plaats van typische ik-weet-niks-cadeaus als kaarsen, dvd’s en chocola. Tenzij je die zonder Goedheiligman ook allemaal aangeschaft zou hebben, natuurlijk.

Denk in elk geval even na over je verlanglijstje: als je het overlaat aan de ingevingen van Sint loop je het risico dat je iets nutteloos, lelijks of stoms krijgt. n Koop je cadeaus online.

De prijzen van webwinkels zijn vaak veel lager. Of zoek op Marktplaats of Ebay naar tweedehands spullen. Er zijn genoeg, soms zelfs nieuwe, leuke cadeaus te vinden voor een zachte prijs. n Koop geen vuurwerk, maar een lekkere fles bubbels en geniet lekker van het geld dat de buren afsteken. Net zo mooi om naar te kijken en een stuk goedkoper. Mocht het weer mistig worden, dan kun je er dit jaar tenminste om lachen.

C U L T U U R 15

UK 13 - 27 NOVEMBER 2008

Vrouwen bollen anders | r e c e n s i e | Wout Muller was gek op

erop. Het lage muurtje waarop de vrouw voorover leunt, is grotenvrouwenbillen en -borsten. Waarom aldeels aan het oog ontrokken door leen van vrouwen? “Vanwege het bolle.“ de bladeren van een vreemde plant.

Het vormt, naast de telescoop, een Zijn bilpartijen hebben bezit genomen onnatuurlijk element in het vervan het Drents Museum. der puur natuurlijke tafereel. Het muurtje geeft aan tot hoever het doDoor Marcel Wichgers mein van de vrouw gaat. Misschien Zulke billen zie je niet vaak. Zo’n gaapt enkele meters verder een peilformaat en toch esthetisch verant- loze afgrond. woord. Een dikke kont noem je zoHet schilderij heet Observaties en iets niet. Daarvoor zijn ze te welge- werd door Muller in 1999 gemaakt. vormd.

De vrouw observeert en wij obDeze billen heten ons welkom. serveren haar. Het is een prachtig Welkom in de wereld van Wout voorbeeld van het werk van MulMuller, de schiller (1946-2000) die in der die ze schiep. de tuin van zijn huis in Ze trekken ons het Ierland zomaar dood schilderij in. Of je neerviel. Geen gekke het nou wilt of niet, plek om aan je einde Muller je oog valt eerst te komen. Want Mulwas gek op die billen. Dan ler was gek op tuinen. wordt je naar de rug Maar minstens zo gek op tuinen. geleid, de schouop vrouwen. En vrouders, het hoofd.

Maar minstens wenbillen en -borsten.

Dan slaan we in een Op de expositie Lust zo gek op scherpe hoek linksvoor het oog in het af en kijken we mét Drents Museum wordt vrouwen. de vrouw door een duidelijk waarom. Je ouderwetse teleskunt er kijken naar een coopkijker. reportage die Cunera Waarnaar? Misvan Selm dik tien jaar schien naar vogels. Ze kan een vo- geleden over hem maakte voor TV gelaar zijn. Toch raar. Want dan Noord. Met mooie dialogen: zou de telescoop niet zo perfect ho- “Waarom schildert u vrouwen?” rizontaal gericht zijn. Teveel naar “Vanwege het bolle.” de grond gericht. Zit ze soms op een “Maar er zijn toch ook bolle maneiland? Helemaal alleen op een pa- nen?” radijselijk eiland waar je geen kle- “Ja, maar die bollen anders. En ik ding hoeft te dragen? En tuurt ze, hou van vrouwen.” een beetje gekunsteld naar links, “U schildert veel billen.” over de zee om een schip te ontwa- “Ja, dat is het bolste van de mens.” ren? Dat haar komt halen?

Recht vooruit kijken zou trouwens Overal waar je op de expositie in weinig zin hebben. De blik zou wel- het Drents Museum om je heen dra belemmerd worden door de kijkt, zie je de billen van Mullers rotswand in de verte met bomen favoriete model Geke Hankel. Zo

Schilderij Wout Muller

Observaties, uit 1999. veel, dat ze al snel niet meer opvallen. Je gaat kijken naar andere dingen op de schilderijen.

En die zijn minstens zo interessant: gecultiveerde natuur, fantasiedieren, paddestoelen in de vorm van (dat dan wel weer) fallussen.

Diepere betekenissen hoef je er allemaal niet achter te zoeken. Da’s wel zo plezierig. Alles is gewoon wat het is: Mullers gefantaseerde wereld van diepzee tot heelal. Die je op je eigen manier moet observeren. Zoals met Sterrenhemel uit café

Rekken vol met kwaliteitsfilms | ac h t e r g r o n d | De openbare bibliotheek aan de Oude Boteringestraat is natuurlijk de perfecte plek om straks een paar leesboeken te halen voor de kerstvakantie. Maar de bieb heeft ook nog iets anders te bieden: honderden films.

Door peter keizer Op de eerste verdieping staan drie grote rekken vol met honderden dvd-films die je er kunt lenen. Van klassiekers als Breakfast at Tiffany’s tot animatiefilms als Kung Fu Panda. “Het is een mengeling van wat

er in de reguliere bioscopen draait en arthouse films”, vertelt Lidy Huizenga.

Zij is verantwoordelijk voor de collectie en selecteert iedere week de films die door de bibliotheek worden aangeschaft. “We proberen altijd de filmhuisfilms, dus de wat bijzondere films, te nemen. Maar we hebben ook voldoende populaire films. Mensen willen toch vaak een mix mee naar huis nemen.”

Voor 1,50 euro krijg je een dvd mee.

De Sprinters zijn, net als bij de boeken, de nieuwste aanwinsten en mogen twee dagen worden uitge-

leend. Je vindt er titels als Iron Man, In Bruges en Into the Wild. In andere rekken staan weekfilms, die je voor dezelfde prijs een aantal dagen mag huren. Op dit moment staat de collectie in het teken van de Franse cinema. “Vanwege filmfestival Cine Premières”, legt Huizenga uit.

“Laatst hadden we ook een lijst Nederlandse films, vanwege de Nederlandse filmdagen. We proberen dus met het aanbod in te spelen op wat er speelt.”

Zelf kijkt de collectiespecialist, die al 38 jaar voor de bieb werkt, graag Italiaanse films. “Maar laatst

heb ik even de nieuwe Indiana Jones gekeken en daar ook erg van genoten, gewoon lekker uitgezakt op de bank.” Er is volgens Huizenga veel interesse voor de dvd’s van de bibliotheek. Binnenkort verhuist de collectie echter naar de begane grond.

“Een speelfilm is namelijk toch iets dat je meeneemt als je er tegenaan loopt. En als mensen een boek hebben gelezen, is de kans groot dat ze ook de film willen zien.”

Op www.mijneigenbibliotheek.nl/ groningen/ kun je zien welke films de OB heeft.

Pete Murray kleurt buiten de lijntjes | r e c e n s i e | Vorig jaar gaf hij een intiem concert in de kleine zaal van De Oosterpoort. Op 1 december staat de Australische singer-songwriter Pete Murray er opnieuw, in de grote zaal dit keer. Met de hele band. “Het rockt meer, is meer groovy.”

Door lieke van den krommenacker

Ontspannen zit de Australiër in de ‘achtertuin’ van Paradiso, waar

hij maandag zijn tour door Nederland begon. Concerten in Amsterdam, Utrecht, Den Haag en Eindhoven zijn uitverkocht. Liefhebbers kunnen alleen nog in Groningen terecht. Murray lacht. “Een typische studentenstad, daar nemen ze de tijd.”

In 2004 bracht de 38-jarige artiest zijn debuutalbum Feeler uit, dat zes keer platina behaalde. Een jaar later verscheen See the sun, gevolgd door zijn nieuwste en zelf geproduceerde cd Summer at Eureka (2008), waar-

op Murray voortborduurt op de ongedwongen, vriendelijke gitaarpop van eerdere albums. Wel wordt er meer buiten de lijntjes gekleurd.

Murray: “Het rockt meer, is meer groovy.”

Murray was 22 toen hij zijn eerste noten op de gitaar speelde. Tegen de tijd dat het serieus werd, liep hij tegen de dertig. In de tussenliggende jaren maakte de zanger een einde aan een tamelijk succesvolle carrière als rugbyspeler, hing zijn opleiding sportgeneeskunde aan de

wilgen en zwierf een jaar over de wereld. “Ik was op zoek naar een baan waarmee ik de wereld rond kon reizen, die me vrijheid gaf en waar ik ook nog voor betaald kreeg.”

Het is hem gelukt; in Australië geniet Murray een ongekende populariteit en ook in Europa ontstijgt zijn muziek langzaam de alternatieve radiozenders.

En zijn studie? “Ik heb nog steeds twee jaar te gaan. Misschien wordt dat de volgende uitdaging in de komende jaren.”

De Eenhoorn Assen (1989). Lekker liggend kijken, chillend op grote, witte ligzakken.

Lust voor het Oog. Drents Museum, Brink 1 Assen. T/m 11 januari. www.woutmuller.nl.

Cultuur tips n Frontman Miles Kane maakte eerder dit jaar met Alex Turner van The Arctic Monkeys een prima rockplaat onder de naam The Last Shadow Puppets. Maar ook zijn eigen band mag er zeker zijn. The Rascals maakt urgente en hoekige gitaarrock met een prettig sixtiessfeertje. 4 december, 21.00 uur, Vera. n Pierre Bokma is één van de beste acteurs van dit moment. De Koopman van Venetië is één van Shakespeares meest geliefde stukken. Een combinatie moet dus wel een mooi resultaat opleveren.

Zondag 30 november is dit stuk vol bedrog en gekonkel te zien in de Stadsschouwburg. Aanvang: 20.15. n Grote fan van de film Mamma Mia? Op 10 december kun je in bioscoop MustSee meezingen en -swingen met de ABBA-hits uit de musical. Verkleed je als Donna in tuinbroek, Sophie in petticoat of in je hipste seventies-outfit. Info: www. mustsee.nl

27 november t/m 4 december 2008

Mededelingen 1

Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers

Algemeen Studium Generale Groningen Great Dictators – Moderne dictaturen We kunnen een classificatie van moderne dictaturen maken door een relatie te leggen met de liberale economie en politiek (de moderniteit). Er zijn verschillende soorten dictaturen: persoonlijke megalomane dictaturen (een klassieke vorm van despotisme), militaire dictaturen (een meer recent verschijnsel), autoritaire regimes die persoonlijk en militair dictatorschap combineren met populisme, en totalitaire dictaturen die een nieuwe orde creëren op basis van een gevarieerde mix van populisme en traditie (inclusief religie). Dit schema kan worden toegepast op verschillende regimes: Pinochets Chili, Mugabe’s Zimbabwe, de Soviet Unie, het Iran van de islamisten en het moderne China.

Hoofdthema van deze lezing is de vraag hoe de moderniteit een stimulerende invloed heeft op de radicalisering van religie tot een politieke macht. Prof.dr. Roger Griffin is hoogleraar moderne geschiedenis aan Oxford Brookes University.

Woensdag 3 december. Aanvang:

> Verzorgd door de UK; eindredactie Heiny de Ruiter, tel. 3636699 > Mededelingen kunnen ingediend worden via www.universiteitskrant.nl > Aanleveren is mogelijk tot uiterlijk maandag 10 uur voor de UK van dezelfde week > De volgende UK verschijnt op 4 december 2008 20.00 uur. Plaats: Academiegebouw. Voertaal Engels. Kaarten studenten gratis, anders € 2,50.

Wijnproeverij met Nicolaas Klei Welke wijn past bij welk gerecht?

Wat is de afdronk van een wijn?

Wat is het verschil tussen een Cabernet Sauvignon en een Malbec?

Moet het Italiaans, Spaans, ZuidAfrikaans of gewoon Frans zijn?

Allemaal vragen waar menig student het antwoord niet op weet als hij voor het wijnschap in de supermarkt staat. Voor de meeste studenten geldt: als het maar een drinkbare wijn voor een zacht prijsje is en geen azijn met alcohol. Voor deze studenten is een avondje wijnproeven een leerzame en tongstrelende ervaring. Ze-

ker wanneer wijnkenner Nicolaas Klei, schrijver van de succesvolle Supermarktwijngids, de studenten zijn favoriete supermarktwijnen voorzet. Tijdens deze avond kun je verschillende wijnen proeven, bepalen wat jouw omfietswijnen zijn en alvast een goede wijn uitzoeken die je bij het kerstdiner wilt schenken. Datum: donderdag 4 december. Aanvang: 20.00 uur.

Plaats: Usva. Kaarten € 5,- (inclusief de te proeven wijnen), alleen voor studenten.

Foppe de Haan: De weelde om te kiezen Jonge topsporters hebben durf nodig, zowel tijdens de wedstrijd als bij het uitstippelen van de weg naar de top. Ze moeten proberen hun kwaliteiten en talenten zo optimaal mogelijk te benutten. Het is een hele kunst om in de veeleisende voetbalwereld de juiste balans te vinden voor een goede ontwikkeling als voetballer en als persoon. Voor sommige topspelers is er de weelde dat ze kunnen kiezen.

Kunnen ze die weelde aan? Hebben ze voldoende houvast om de ‘juiste’ keuze te maken? Aan welke eisen moet een goede voetbalopleiding voldoen? En hoe begeleid je jonge talentvolle spelers op hun weg naar de top? In een lezing spreekt Foppe de Haan, bondcoach van Jong Oranje, over deze en andere vragen. Datum:

dinsdag 2 december. Aanvang: 15.00 – 16.30 uur. Plaats: De Appel, gebouw M, Hanzehogeschool. Toegang gratis.

Academische Vrijheid Academische vrijheid is voor een universiteit onontbeerlijk. Zonder de vrijheid om te onderzoeken wat je wilt onderzoeken en vervolgens om de gevonden resultaten te publiceren, is het wetenschapsbedrijf moeilijk voorstelbaar. Op dinsdag 2 december organiseert Studium Generale samen met Scholars at Risk-RUG een avond over Academische Vrijheid, met als hoofdthema de soms gespannen relatie tussen onderzoekers en hun opdrachtgevers. Gastsprekers zijn: prof.dr. André Köbben – em. hoogleraar culturele antropologie en dr. Henk Tromp – antropoloog en onderzoeker. De avond wordt ingeleid door RUG-historicus Antoon De Baets. Datum: dinsdag 2 december. Tijd: 20.00 – 21.30 uur.

Plaats: Academiegebouw. Toegang: voor iedereen gratis Kaarten en informatie Kaarten zijn verkrijgbaar bij: Bureau Studium Generale Groningen, Oude Boteringestr 13, tel.

(050) 363 54 63; RUG-Winkel, Oude Kijk in ’t Jatstr 39; Boekhandel selexyz scholtens, Guldenstr 20 studium@rug.nl www.rug.nl/studium

Kennisdebat Opinie van de week Dr. Joseph T. Jockel: ‘Nee zeggen tegen Obama moeilijker dan tegen Bush’. Joseph Jockel is momenteel als tijdelijk gastdocent verbonden aan het Centrum voor Canadese Studies van de Faculteit der Letteren. Zijn belangstelling gaat vooral uit naar het Canadese veiligheidsbeleid en de relatie van Canada met de Verenigde Staten.

Lees zijn hele opinie op Kennisdebat en reageer.

Kennisdebat@rug.nl www.rug.nl/kennisdebat

Centrum voor Informatie Technologie Computercursussen Access Module: Geavanceerde queries – 1 t/m 2 dec Powerpoint (UK) – 1 t/m 3 dec Excel – 1 t/m 10 dec (maan-, woens- en vrijdag) Excel Keuzemodule – 2 dec Open Leercentrum – 4 dec Reference Manager (UK) – 8 t/m 9 dec SPSS – 8 t/m 11 dec Programming Access (UK) – 09 t/m 18 dec Programming Excel (UK) – 09 t/m18 dec Programming Word (UK) – 09 t/m 18 dec Webplatform voor redacteuren –11 t/m 12 dec Open Leercentrum – 11 dec Publishing (UK) – 15 t/m 17 dec Access – 15 t/m 19 dec

Keuzemodule Word –18 dec Word Modules (UK) – 18 dec Open Leercentrum – 18 dec Open Leercentrum – 15 jan Open Leercentrum – 22 jan Webplatform voor redacteuren – 27 t/m 28 jan Open Leercentrum – 29 jan SPSS – 2 t/m 5 febr Access – 2 t/m6 febr Open Leercentrum – 3 febr Taal voor secretariaten – 4 t/m 25 febr Open Leercentrum – 5 febr Reference Manager – 9 t/m 10 febr Publiceren (incl. K) – 9 t/m 12 febr Excel – 9 t/m 13 febr Open Leercentrum – 12 febr Word: Keuzemodule – 12 febr Powerpoint – 23 t/m 26 febr Programmeren: Inleiding (VBA) – 23 febr t/m 5 mrt Open Leercentrum – 26 febr Open Leercentrum – 3 mrt EndNote (UK) – 3 t/m 4 mrt Open Leercentru m – 5 mrt Access (UK) – 9 t/m 13 mrt SPSS – 9 t/m 19 mrt Inschrijving RUG-medewerkers en -studenten kunnen zich inschrijven via de website van het CIT of telefonisch bij de Servicedesk Centraal (363 3232). De cursussen worden gegeven in dagdelen; ‘s ochtends van 9:15 tot 12:30 uur of ‘s middags van 13:15 tot 16:30 uur en vinden plaats in de Zernikeborg. Kijk voor meer informatie op de website, bel 363 3232 of e-mail onderstaand adres. http://www.rug.nl/cit/onderwijs/ cursusaanbod/ servicedesk.centraal@rug.nl

Advertentie

s t e i f Y O R IL

K

? ? ? t s i Gem

NO WORRIES!!!

Tijdens onze

Aussie Sp e c i a l weken

e j k a Ma op kans

: o f n i r e e

M For students and young people

2 tickets Australië

www.kilroytravels.nl/aussie

27 november t/m 4 december 2008

Mededelingen 2

Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers Programming in Word Creating smart documents, documents asking questions and automatically performing tasks, that is what is treated in this course.

A thorough knowledge of programming is a prerequisite for this course, at the level of VBA: Inleiding programmeren in MS-Office. Course materials are in English. If any attendants prefers so, teaching will be in English too. Duration 4 half days. Students: € 60, staff € 200.

Programming in Excel Creating user-defined functions in Excel, and smart spreadsheets, spreadsheets asking questions and automatically performing complicated tasks, that is what is treated in this course. A thorough knowledge of programming is a prerequisite for this course, at the level of VBA: Inleiding programmeren in MS-Office. Course materials are in English. If any attendants prefers so, teaching will be in English too. Duration 4 half days. Students: € 60, staff € 200.

Bureau Internationale Samenwerking Union for the Mediterranean A symposium titled “The Union for the Mediterranean - Bridging the cultural divide and cooperating for a brighter future” will be held on Thursday 27 November, 8.00 p.m, Academy Building. Henry Laurens (College de France) and Mohammed El Oifi (le Monde) will give a lecture, introduced by the French Ambassador H.E. Mr. Blarel and followed by a forum discussion. This evening has been organised by the Centre Culturel Francais Groningen, SIB and the Office for International Relations. Free entrance. www.sib-groningen.nl

17:00). More information about the training is on our website. You can apply for the brochure on Staff development 2008-2009 via the email address below.

A.Huizinga-Walsma@rug.nl www.uocg.nl

Talencentrum Groepscursussen in diverse talen In de winter en het voorjaar biedt het Talencentrum weer groepscursussen aan in diverse talen: Nederlands voor anderstaligen (start week 2 en 6), Duits, Frans, Engels, Italiaans, Spaans, Japans, Chinees, Indonesisch en Kiswahili (start in week 7). Meer informatie over startdata, cursusinhoud, cursuskosten etc. is te vinden op de website of kunt u krijgen bij het secretariaat van het Talencentrum.

Kom voor inschrijving naar het secretariaat in het Harmoniegebouw, 1e verdieping, kamer H1315.

(01)29. talencentrum@rug.nl www.rug.nl/talencentrum Group courses in various languages This winter and spring, the Language Centre again offers group courses in various languages: Dutch for non-native speakers (starting date weeks 2 and 6), German, French, English, Italian, Spanish, Japanese, Chinese, Indonesian

een van de doelgroepenlanden (zie overzicht achterin brochure), of dat zowel de kandidaat zelf als minimaal één van de ouders is geboren in een van deze landen. sluiting 8 januari www.nwo.nl/mozaiek

Group courses in various languages

Faculteiten

Informatiebijeenkomst Studeren in het Buitenland 2009-2010 Heb je belangstelling om volgend studiejaar via het Erasmus programma aan een universiteit in één van de landen van de EU te studeren? Kom dan naar de informatiebijeenkomst Studeren in het buitenland 2009-2010, die dinsdag 25 november a.s. plaats vindt van 13.15 – 15.00 uur in zaal H14.014. Op deze bijeenkomst wordt o.a. algemene informatie verstrekt over de universiteiten waarmee een uitwisseling mogelijk is, de selectieprocedure wordt uitgelegd en de invulling van behaalde vakken in het buitenland in je eigen studieprogramma komt aan de orde.

Daarnaast zullen studenten die reeds in het buitenland hebben gestudeerd op deze bijeenkomst verslag doen van hun ervaringen.

Rechtsgeleerdheid A LG E M E E N

JFV Studiewinkel langer geopend!

Vanaf 24 november is de JFV Studiewinkel van 11.00 tot 14.00 uur open. Koop hier al je collegeaantekeningen en uittreksels voor slechts 2,50 euro! De Studiewinkel is gevestigd aan de uurwerkersgang 8a. jfv@jfvgroningen.nl www.jfvgroningen.nl Warschau, Praag, Edinburgh, Parijs & …?

Simon van der Aa maakt de buitenlandse reis bekend! Ben jij ook zo nieuwsgierig naar de bestemming van dit jaar? De bekendmakingsborrel vindt plaats op woensdag 3 december om 21:00 in café ’t Pleidooi! bureco@simonvanderaa.nl www.simonvanderaa.nl

Training for lecturers and TA’s Up to two weeks before the start you can enrol in a training on our website: Presentation skills for lecturers (Dec 12, 19, 9:00-17:00); Training for Teaching Assistants (Jan 19, 9:00-12:30, Jan 20, 22, 9:3016:30, Feb 19 & March 19, 9:3012:30); Teaching in higher education (Jan 13, 27, Feb 10, 24, March 10, 24, April 7, 21, May 12, 26, 9:30-

Letteren GESCHIEDENIS |-

A LG E M E E N

K U N S T E N , C U LT U U R E N M E D I A |-

K U N S T E N E N C U LT U U R

Minoren oude stijl literatuur Huidige derdejaarsstudenten KCM kunnen dit jaar nog eenmaal deelnemen aan de minor ‘Literaire Kritiek’ (LMIO03B05) en/of ‘Literaire Actualiteiten’ (LMIO002B05). Meer informatie is te vinden in de Digitale Onderwijscatalogus. www.rug.nl/let/kcm

Economie en Bedrijfskunde A LG E M E E N

Groepscursussen in diverse talen

Agenda In de AGENDA worden alleen universitaire evenementen opgenomen die voor iedereen toegankelijk zijn. Aankondigingen inleveren uiterlijk vrijdag 12.00 uur voor de week van verschijnen: per fax naar (050) 363 6300 o.v.v. UK-Agenda, per e-mail naar communicatie@rug.nl of per post naar: afdeling Communicatie, UK-Agenda, Postbus 72, 9700 AB Groningen.

PROMOTIES EN ORATIES 28 november Promotie: S. Purushothaman, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Superfluid helium and cryogenic noble gases as stopping media for ion catchers. Promotor: prof.dr. K. Jungman. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 13.15 uur.

28 november Promotie: M.K. Reinders, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Practice research in the field of gout: clinical pharmacology of antihyperuricemic drugs. Promotores: prof.dr. J.R.B.J. Brouwers, prof.dr. M.A.F.J. van de Laar. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 14.45 uur.

28 november Promotie: J.R. de Wit, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Self-assembly and interactions in 4-vinylpyridine-based hydrogen-bonded side-chain polymers. Promotor: prof.dr. G. ten Brinke. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 16.15 uur.

1 december Promotie: T.W. Berngruber, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: How to be good at being a virusbiochemical constraints of viral live history evolution. Promotor: prof. dr. F.J. Weissing. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 13.15 uur.

1 december Promotie: mw. A. Pellicoro, medische wetenschappen. Titel: Hepatic peroxisome function in health and disease. Promotor: prof.dr. P.L.M. Jansen. Plaats: Academiegebouw.

Tijd: 14.45 uur.

1 december Promotie: mw. K.L. Svenson, medische wetenschappen. Titel: The development and implementation of a high-throughput phenotyping platform for identification of new mouse models of cardiovascular disease. Promotores: prof.dr. M. Hofker, prof.dr. B. Paigen. Plaats: Senaatskamer. Tijd: 16.15 uur.

2 december Oratie: prof.dr. E. Otten, medische wetenschappen. Titel: Neuromechanica en prothesiologie. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 16.15 uur.

A LG E M E E N , TA L E N C E N T R U M

Group courses in various languages

Universitair Onderwijscentrum Groningen Cursussen voor docenten Tot 2 weken vóór de start van de cursus kunt u zich aanmelden voor: Presentation skills for lecturers (12, 19 Dec, 9:00-17:00); Doeltreffend presenteren op colleges en congressen (9, 16 jan, 9:0017:00); Basisvaardigheden (15, 29 jan, 12, 26 feb, 12, 26 mrt, 9:0016:30); Training voor aio’s en studentassistenten (19 jan, 9:00-12:30, 20, 22 jan, 9:30-16:30, 19 feb & 19 mrt, 9:30-12:30); Training for Teaching Assistants (19 Jan, 9:0012:30, 20, 22 Jan, 9:30-16:30, 19 Feb & 19 March, 9:30-12:30); Toetsen met open vragen (datum i.o.). U kunt zich via de website aanmelden voor de cursussen, daar vindt u ook ons cursusaanbod. De brochure ‘Onderwijskundige Professionalisering 2008-2009’ kunt u via onderstaand email adres aanvragen.

A.Huizinga-Walsma@rug.nl www.uocg.nl

A LG E M E E N , TA L E N C E N T R U M

A LG E M E E N , TA L E N C E N T R U M

> Wijnproeverij met Nicolaas Klei. Welke wijn past bij welk gerecht? Wat is de afdronk van een wijn? Wat is het verschil tussen een Cabernet Sauvignon en een Malbec? Moet het Italiaans, Spaans, Zuid-Afrikaans of gewoon Frans zijn?

Algemeen> Studium Generale

and Kiswahili (starting dates week 7). More information about starting dates, course content, course fees, etc., is available on the website and at the Language Centre secretary’s office. Please visit the secretary’s office in the Harmoniegebouw, first floor, room H1315.

(01)29 to register. languagecentre@rug.nl www.rug.nl/languagecentre

Diversen NWO Mozaïek subsidie voor promotie NWO Mozaïek heeft tot doel meer afgestudeerden uit minderheidsgroepen in te laten stromen in de wetenschap. Laatstejaars studenten bij een Nederlandse universiteit, die de volledige universitaire opleiding in Nederland hebben gevolgd, of – bij een gedeeltelijke opleiding (alleen universitair Master’s of doctoraal) – minimaal 5 jaar in Nederland woonachtig zijn kunnen bij . Daarnaast geldt dat beide ouders zijn geboren in

Diephuis: kantoorbezoek Houthoff Buruma Op donderdag 4 december organiseert Diephuis een bezoek aan het advocaten- en notarissenkantoor Houthoff Buruma in Amsterdam. Het programma zal ’s middags plaatsvinden en zal o.a. bestaan uit een kantoorpresentatie, een workshop en een rondleiding door het kantoor. De dag zal worden afgesloten met een borrel. Lijkt het je leuk om een middag rond te kijken bij één van de grootste kantoren van Nederland?

Geef je dan vóór maandag 1 december op door een mail te sturen naar onderstaand mailadres. bestuur@diephuis.nl www.diephuis.nl

Medische wetenschappen A LG E M E E N

Groepscursussen in diverse talen A LG E M E E N , TA L E N C E N T R U M

Risk Beleggersavond 8 december Meld je nu aan voor de derde Risk Beleggersavond.Vermogensbeheerder Blackrock met een beheerd vermogen van 1.260 miljard dollar zal het gaan hebben over grondstoffen. Afsluitend zal er een gratis borrel plaatsvinden. Entree:Gratis Plaats:Newscafe Aanmelden: Via site Tijd:20:00 beleggen@verenigingrisk.nl www.riskbeleggersavonden.nl

Gedrags- en Maatschappij­ wetenschappen P S YC H O LO G I E

Bestuursleden Landelijk Bestuur SPS-NIP gezocht!!

Het NIP staat voor Nederlands Instituut Psychologen. Het SPS-NIP is dé Sectie voor aankomende psychologen. Het SPS-NIP is onderdeel van het NIP. Het SPS-NIP bestaat volledig uit studenten en wordt ook volledig bestuurd door studenten. Inmiddels is het één van de grotere secties van het NIP. Het SPS-NIP fungeert als het ware als een tussenpersoon tussen het NIP en beroepsveld enerzijds en de studenten anderzijds. Wanneer je lid bent, zijn er tal van mogelijkheden om actief te worden binnen het SPS-NIP. Zo kun je plaats nemen in het Landelijk Bestuur, in een platform, in een sectie of in de VSNU. Maar ook bijvoorbeeld con-

3 december Promotie: E.S. Tan, medische wetenschappen. Titel: Role of advanced clinical approaches in complex cardiovascular disease. Promotores: mw.prof.dr. I.C. van Gelder, prof.dr. F. Zijlstra. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 13.15 uur.

3 december Promotie: mw. G.C. van Dijk, medische wetenschappen. Titel: Care of people who are Powerless in Daily Living (PDL care): a theoretical approach. Promotor: prof.dr. R. Sanderman. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 14.45 uur.

3 december Promotie: J.W.L. Hartog, medische wetenschappen. Titel: Advanced glycation end-products in cardiac and renal failure. Promotor: prof.dr. D.J. van Veldhuisen. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 16.15 uur.

4 december Promotie: M.J.J. van Gennip, wijsbegeerte. Titel: Wittgenstein’s On Certainty in the making. Studies into its historical and philosophical background. Promotores: prof.dr. M.R.M. ter Hark, prof.dr. L.W.Nauta. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 13.15 uur.

4 december Promotie: mw. C.H.M. Pijnenborg, gedrags- en maatschappijwetenschappen. Titel: Cognitive impairments in schizophrenia: social cognition and cognitive rehabilitation from a clinical perspective. Promotores: prof.dr. W. Brouwer, porf.dr.

R. van den Bosch, prof.dr. J. Evans. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 14.45 uur.

4 december Promotie: A.A. Erumban, economie en bedrijfskunde. Titel: Measurement and analysis of capital, productivity and economic growth. Promotores: prof.dr. H.H. van Ark, prof.dr.

M.P. Timmer. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 16.15 uur.

5 december Promotie: N. Mufti, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Magnetic and electric response in multiferroic manganites. Promotor: prof.dr. T.T.M. Palstra. Plaats: Senaatskamer. Tijd: 11.00 uur.

5 december Promotie: R. Uitham, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Electromagnetic pulse propagation in one-dimensional photonic crystals. Promotor: prof.dr. J. Knoester. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 13.15 uur.

27 november t/m 4 december 2008

Mededelingen 3

Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers

> Academische vrijheid is voor een universiteit onontbeerlijk.

Zonder de vrijheid om te onderzoeken en de gevonden resultaten te publiceren, is het wetenschapsbedrijf moeilijk voorstelbaar. Algemeen > Studium Generale.

gressen en uitwisselingen worden georganiseerd door actieve SPSers. De SPS kan niet zonder haar actieve leden, dus heb je zin om naast je studie eens op een andere manier met psychologie bezig te zijn en commissie- of bestuurservaring op te doen, dan is een functie binnen het SPS-NIP wellicht wat voor jou! Kijk op de site voor meer informaties en de vacatures! vicevoorzitter@spsnip.nl http://www.psynip.nl/ sectie_2level.asp?deURL=/sectoren/subpa

Ruimtelijke wetenschappen A LG E M E E N

Ibn Battuta: Borrel Op dinsdag 2 december is er een Ibn Battuta borrel in Cafe ‘t Pleidooi. De borrel begint om half tien en bier en fris kosten tot half 1 maar een euro! Misschien komen Sint en Piet ook nog even langs, ze zijn nu immers toch in de buurt. ibn.battuta@rug.nl www.IbnBattuta.nl

Studenten Studenten Service Centrum (SSC) CENTRALE STUDENTENBALIE(CSB)

Bezoekadres: Uurwerkersgang 10.

Postadres: Postbus 72, 9700 AB Groningen Telefoon: 050-3638004 Fax: 050-3634623 Openingstijden : op werkdagen 10.00 – 16.00 uur. Telefonisch bereikbaar: 10.00 – 16.00 uur. www.rug.nl/hoezithet Herinnering voldoende saldo We herinneren u er aan dat u zorg dient te dragen voor voldoende saldo op uw bank- of girorekening op de aangegeven incassodatum, aangezien het risico bestaat dat –bij onvoldoende saldo- uw bank of giro deze incassotransactie blokkeert. Blijkt dat uw betaling niet op tijd is ontvan-

gen, dan is de RUG genoodzaakt -naast invorderingsmaatregelenstappen te zetten die neerkomen op o.a. -uitsluiting van NESTOR en mailfaciliteiten -uitsluiting van bibliotheekgebruik -uitsluiting van (inschrijven voor) tentamens www.rug.nl/hoezithet I N F OT H E E K

Studeren of stage lopen in het buitenland?

Lijkt het je leuk om tijdens je studie een aantal maanden naar het buitenland te gaan voor een studie of stage? Kijk dan eens op de speciale website van de Rijksuniversiteit Groningen over studeren en stage lopen in het buitenland. www.rug.nl/studereninhetbuitenland TA L E N T & C A R E E R C E N T E R

Rendement uit Talent!

Ben je bijna of net klaar met je studie en kun je wel wat hulp gebruiken bij het solliciteren? Kijk dan eens op de site van het Talent & Career Center. Naast workshops en lezingen kun je ook bij ons terecht voor loopbaangesprekken en testen. Verder houden we elke woensdagochtend de Loopbaanochtend. Op deze ochtend ga je met je loopbaanvraag met anderen aan de slag. Je vraagt anderen om advies, gaat samen op zoek naar handige tips en middelen en er is altijd een medewerker van het Talent & Career Center aanwezig om je specifiek verder te helpen. Kijk voor meer informatie en aanmelding op onze site. info@talentcareercenter.nl www.talentcareercenter.nl STUDIE ONDERSTEUNING

Moeite met kiezen?

De cursus ‘Zelfanalyse: reflecteren, kiezen en in actie komen’ is bedoeld voor studenten die moeite hebben om keuzes te maken en/of die nog niet voldoende weten wat ze belangrijk vinden binnen hun studie en daarbuiten.

Het is een training gericht op persoonlijke ontwikkeling. Tijdens 5 bijeenkomsten krijg je er de kans om met anderen stil te staan bij belangrijke waarden en om daarna gericht actie te ondernemen.

De eerstvolgende cursus start op woensdag 14 januari 2009 om 9.00 uur. Kijk voor meer informatie over deze en andere cursussen op onze website. Studie Ondersteuning, Toren Academiegebouw, Broerstraat 5, tweede verdieping, tel. 363 5548. Deelname aan een cursus kost 20 euro. www.rug.nl/so

Egyptische dans. Improvisatie en interpretatie spelen een belangrijke rol, vreugde en melancholie zijn terugkerende thema’s. In deze serie zal worden samengewerkt met steeds verschillende gastmusici.

Entree: student €12,- Locatie: OUTheater, Harmoniegebouw, Oude Kijk in ’t Jatstraat 26. Reserveren: 050-363 4670

Tijdgebrek door je functiebeperking?

Als je door een functiebeperking vaker dan ‘normaal’ last hebt van tijdgebrek en het daardoor ook moeilijker is je studie op de rails te houden, dan is de studiemanagementgroep wellicht iets voor jou. In deze groep krijg je wekelijkse begeleiding in de vorm van het maken en bespreken van weekplanningen, en er is ruimte om ervaringen en (studie)strategieën uit te wisselen met je medestudenten. De groep is elke vrijdag van 11.00 tot 13.00. Kijk op onze website voor meer informatie of kom langs bij: Studie Ondersteuning, Toren Academiegebouw, Broerstraat 5, tweede verdieping, tel.

363 5548. Deelname aan een cursus kost 20 euro. www.rug.nl/so

Boer zoekt Koe – Theater te Water Donderdag 4 december 20.15 uur.

Theater te Water speelt een kolderiek boerendrama: Boer zoekt koe. Een voorstelling vol vreemde gebeurtenissen, spoken en duivels, liefde en listen, en een overleden koe. In een vlot tempo volgen de gebeurtenissen elkaar op, om te eindigen in een bizarre ontknoping waarin alles toch nog op zijn pootjes terecht komt. Entree: student €11,- Locatie: OUTheater, Harmoniegebouw, Oude Kijk in ’t Jatstraat 26. Reserveren: 050-363 4670 usva@rug.nl www.usva.nl

Vacatures student-assistenten Student-assistent gezocht De afdeling Business & ICT van de Faculteit Economie en Bedrijfskunde zoekt een student-assistent voor een programmeeropdracht in Java. Gevraagd: studenten met een gedegen kennis van Java.

De student-assistent kan worden aangesteld voor 1 dag per week gedurende 3 tot 5 maanden, met mogelijkheid tot verlenging. Werktijden in overleg nader vast te stellen. Aanvang: z.s.m.

Als je belangstelling hebt, neem dan contact op via onderstaand email adres. m.stuit@rug.nl

ACLO Lustrum TAM Op zaterdag 6 december vanaf 11:15 zal er door TAM een rolstoeltennistoernooi georganiseerd worden in de tapijthal van het sportcentrum. Rond 14:30 zullen twee werdeltoppers binnen deze tak van sport een demonstratiewedtsrijd spelen. Iedereen is welkom, maar vooral voor minder valide studenten is het interessant.

Maaike Smit (won 3x goud op de paralympische spelen in het verleden) is aanwezig voor de organisatie en om vragen te beantwoorden. Kom dus langs om toppers binnen deze tak van sport te aanschouwen!” www.tam.nl

USVA Willemijn Smeets – Grip Donderdag 27 november 20.30 uur. Willemijn Smeets stond in 2006 in de finale van het Leids Cabaret Festival. Nu komt ze naar de Usva met haar tweede programma Grip. Hierin zoekt Willemijn evenwicht tussen haar verlegenheid en drang om te verslinden.

Met haar scherpe teksten en variërende liedjes zoekt ze houvast in een bizarre wereld. Entree: student €5,-Locatie: INTheater, Munnekeholm 10. Reserveren: 050 363 4670 Sofaraa - Trio Daleel Zaterdag 29 november 20.15 uur.

Trio Daleel brengt Sofaraa, een voorstelling Arabische muziek en

GSp

Agenda

[ vervolg ]

OVERIGE EVENEMENTEN 27 november: BIS Symposium i.s.m. SIB en CCF. Titel: The Union for the Mediterranean - Bridging the cultural divide and cooperating for a brighter future. Met meerdere sprekers. Plaats: Academiegebouw (Senaatskamer). Tijd: 20.00 uur.

27 november Studium Generale presenteert i.s.m. St. Wereld Pers Foto De vermoeide soldaat – verhalen over de winnende foto. Sprekers: Hans van Baalen, Ruben Hoornveld en Dirk-Jan Visser. O.l.v. Thomas Loudon. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 20.00 uur.

27 november Cabaret: Willemijn Smeets presenteert Grip.

Plaats: INTheater, Munnekeholm 10. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 5,-/ overigen € 7,28 november DwarsDiep presenteert De staat, de bank en de vrije markt. Plaats: Usva, Munnekeholm 10. Tijd: 20.00 uur.

29 november Dans: Trio Daleel presenteert Sofaraa. Plaats: OUTheater, Harmoniegebouw, Oude Kijk in ’t Jatstraat 26. Tijd: 20.15 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 12,/ overigen € 15,-

GSp - Studentenplatform voor Levensbeschouwing Een plaats voor bezinning, religie, debat en gezelligheid. GSp, Kraneweg 33, tel. 3129926 info@gspweb.nl www.gspweb.nl

1 december Muziek: Jamsessie O.l.v. Bert van Erk. Plaats: OUTheater. Plaats: Harmoniegebouw, Oude Kijk in ’t Jatstraat 26. Tijd: 20.00 uur. Toegang: gratis

Afscheid Jan en Henk In de morgendienst van 30 november zullen we afscheid nemen van ‘onze’ koster Jan Haak én van Henk de Vries, enthousiast cantor/ dirigent van het Koor van het GSp.

2 december Studium Generale: Scolar at Risk-RUG presenteert Academische Vrijheid. Sprekers: Antoon de Baets, André Köbben en Henk Tromp. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 20.00 uur.

Advent in de Huiskapel Een avond van vieren, uitleg en bezinning, met oud-studentenpastor Ben van der Maas. Over de betekenis van Advent, de voorbereidingstijd op het feest van Kerstmis. En wat betekent Kerst voor ons persoonlijk? Maandag 1 december – 20.00 uur - Kraneweg 33 Filmhuis: Import/Export Import/export vertelt de verhalen van Olga en Pauli. Verpleegster Olga vertrekt vanuit Oekraïne naar Oostenrijk om daar werk te zoeken. Dat ligt echter niet voor het oprapen. Pauli, een werkloze beveiligingsmedewerker, gaat met zijn stiefvader naar Oekraïne toe om hem te helpen als installateur van gokautomaten, maar die is meer bezig met andere zaken. Beiden strijden ze eenzaam voor een recht van bestaan . Donderdag 4 december – 20.00 uur – Kraneweg 33 – toegang gratis Persoonlijk gesprek Wie dat wil kan voor een persoonlijk gesprek een afspraak maken met een van de studentenpastores: Geert Brüsewitz 8500387, Anja Diesemer 3061039, Lense Lijzen 5260630, Tiemo Meijlink 5792805 of Matty Metzlar 0595-528775.

Studentendiensten in de Martinikerk De diensten hebben een open karakter en iedereen is welkom.

30/11 11.30 uur M. Metzlar 30/11 17.00 uur J. Hamstra 7/12 11.30 uur A. Diesemer 7/12 17.00 uur A. Diesemer

Diversen SIB

Conference: Union for the Mediterranean Tonight, SIB, University of Gronin-

2 december Studium Generale: Hanzelezing. Titel: De weelde om te kiezen. Spreker: Foppe de Haan. Plaats: De Appel, gebouw M. Plaats: Hanzehogeschool, Zernikeplein 7. Tijd: 15.00 uur.

3 december Studium Generale: Lezing in de serie Great Dictators- The Attraction of totalitarian Ideologies. Spreker: Roger Griffin. Titel: Dictatorship and Modernity: a Taxonomy. Voertaal Engels/English spoken. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 20.00 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders gratis/ overigen € 2,50 4 december Theater: Theater te Water presenteert Boer zoekt Koe. Plaats: OUTheater. Plaats Harmoniegebouw, Kijk in ’t Jatstraat 26. Tijd: 20.15 uur. Toegang: € 11,6 december Muziek: USVA presenteert i.s.m Stichting Jazz Groningen het ZAPP Strijkwartet. Plaats: INTheater. Plaats: Munnekeholm 10. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 6,-/ overigen € 9,-

TENTOONSTELLINGEN T/m 15 februari 2009. Tentoonstelling “Godshuisjes - Religieus erfgoed in Groningen”. Plaats: Universiteitsmuseum, Oude Kijk in ’t Jatstraat 7a. Tijd: dinsdag t/m zondag, 13.00 - 17.00 uur.

T/m 15 februari 2009. Tentoonstelling “Verborgen heiligen”.

Plaats: Universiteitsmuseum, Oude Kijk in ’t Jatstraat 7a. Tijd: dinsdag t/m zondag, 13.00 - 17.00 uur.

NADERE INFORMATIE Afdeling Communicatie: tel. 363 5445/5446

gen and Centre Culturel de Francais will organise a conference on the Union for the Mediterranean. H.E. Jean-François Blarel, French Ambassador in the Netherlands, will give an overview about the French Presidency of the EU. Henry Laurens, one of France’s foremost experts on the Middle East and professor and Chair of History of the Contemporary Arab World at the Collège de France, will give an overview of the relations between Europe and Mediterranean countries from the XVIth to the XXIth century (politics, military and economics). The next speaker will be Mohammed El Oifi. He is a

journalist and works for the French newspaper ‘Le Monde’ and at the Institut d’Études Politiques de Paris. He will throw light upon the function of the Union for the Mediterranean.

After these short lectures there will be a forum discussion about the Union for the Mediterranean, including the speakers mentioned above. Also prof. Muhsin Harakeh, and dr. Pieter Boele will join the forum discussion. Location: Senaatszaal, Academy building, Broerstraat 5 Time: 8 pm Enterance: free commpr@sib-groningen.nl www.sib-groningen.nl

20 I N T E R N A T I O N A L P A G E

UK 13 - 27 NOVEMBER 2008

What the

bleep

is...?

Spitsalarm

Photo Hollandse Hoogte

Palestinians wait beside the separation wall to cross the Qalandiya checkpoint outside the West Bank city of Ramallah

Reason for optimism | r e p o r t | Last summer, the French president Nicholas Sarkozy established the Union for the Mediterranean. Student organization SIB and the Centre Culturel Français have organized a conference on the newly formed political partnership, tonight in the University’s Academy Building.

By ERNST ARBOUW It started as a pet project of the French President Nicolas Sarkozy: the formation of a Mediterranean Union, a political partnership of the countries surrounding the Mediterranean Sea. Even though Sarkozy’s ambitions ruffled some of the feathers of other European countries, most notably Germany, which was irritated because the French ignored the European Union in its initial plans, it is now an official alliance: the Union for the Mediterranean. The partnership between the EU countries and the countries bordering the Mediterranean, with the exception of Libya, was inaugurated in Paris on 13 July. The University of Groningen, student organization SIB and the Centre

Man injured in lab explosion at Zernike A lab technician working in a chemistry lab in Zernike was injured in an explosion in a fume cupboard last Thursday. The man, who is reported to be a “qualified and very experienced technician”, sustained burns to his face when an installation containing the organic solvent tetrahydrofuran (THF) suddenly exploded.

He was rushed to the University Medical Center Groningen (UMCG) by his co-workers and was later taken to the Groningen

Culturel Français have organized a conference on the newly formed political partnership.

The Mediterranean Sea is without a doubt one of the most important divides in the world, marking both social, economic, political and religious borders. Not only is the Mediterranean on the intersection of three continents, it is also the birthplace of the three great monotheistic religions and it is the demarcation line between various confrontations: East vs West, North vs South and former colonial countries vs former colonized countries.

It is also an area that, over the centuries, has seen many violent conflicts, including the recent Balkan Wars and, most notably, the IsraeliPalestinian conflict.

“Over the centuries, there have always been strong ties between Europe and the countries of the Mediterranean”, says Professor Muhsin Harakeh, director of the nuclear physics accelerator institute KVI in Groningen. Harakah will be the chairman of a debate on the Union during tonight’s conference.

“They share at least partly a common history going back to before the Roman Empire, even though it

Burns Centre at the Martini Hospital.

The section of the chemistry building where the explosion took place was evacuated. A detachment of the army’s Explosive Ordnance Disposal Unit was brought in because two other bottles containing chemicals were thought to be at risk of exploding.

A researcher working in an office adjacent to the lab told UK that the force of the explosion smashed the glass in his office doors. He also said he saw “large flames”. The technician was released from hospital on Tuesday.

has often been a love-hate relationship.” Despite past and present difficulties, the formation of the Union is also a reason for optimism, says Harakeh. “Stronger ties and better cooperation will benefit all nations involved – not only the countries in Africa and the Middle East but also the countries of the European Union.”

The Union covers a wide range of subjects and policy areas, ranging from energy supply, ecology and illegal immigration to – very interestingly – setting up a Mediterranean Erasmus exchange programme for students, similar to the European Erasmus programme. But its most important ambition is without a doubt promoting peace and stability.

The Union of the Mediterranean could play a major role in the Middle East peace process, says Harakeh, who is originally from Lebanon himself. “That is, of course, hugely ambitious, but the situation in the Middle East, and especially the conflict between Israel and the Palestinians, is a problem that must be addressed. You cannot pretend that the problem doesn’t exist”, he says.

Improper behaviour is contagious What would you do if you found a five euro note in the street? Would you keep it or would you report it? According to the so-called Broken Window Theory, people are more inclined to keep the money if the streets are littered or when the walls are covered in graffiti. Common sense suggests the same: signs of disorderly and petty criminal behaviour trigger more disorderly and petty criminal behaviour, thus causing the behaviour to spread.

A team from the University of

The fact that Israel and the Lebanon, countries that are officially at war, are both members of the Union is a reason for optimism, says Harakeh, but he also says that the conflict between the two countries cannot be resolved without first addressing the Israeli-Palestinian conflict. “There are a number of countries involved in the situation but when you get to the bottom of it, the conflict between Israel and Palestine lies at the heart. An enduring settlement for the situation would be a major step towards lasting peace in the region.”

Harakeh says he’s hopeful about the role the Union of the Mediterranean could play. “If, through this Union, the countries of the EU become more involved in the Middle East peace process, then that is a reason for optimism. One of the problems at the moment is that the EU doesn’t have a common foreign policy, but I am still confident.

You have to be optimistic, even in the darkest hour. You have to keep fighting for a better world, and this is an important step.”

The Union for the Mediterranean, Thursday 27 November – 8 p.m.

Groningen’s Faculty of Behavioural and Social Sciences has now provided empirical support for the theory. Their results were published in the leading journal Science last Thursday. In one of the experiments, the team placed an envelope in a letterbox in such a way that it was clearly visible that it contained a five euro note.

When they observed the letterbox, they found that 13 percent of the people took the envelope with the money. When they repeated the test with a letterbox that was covered in graffiti, they found that 27 percent of the people took the money.

The Dutch are famous for their heroic struggle against the water. Dykes, dams, dunes and impressive feats of engineering like the Oosterschelde flood barrier keep out the sea. Unfortunately, we are not quite as prepared when the water arrives in the form of 1.5 centimetres of snow. The light snowfall of last weekend and Monday morning led to a number of serious traffic accidents in which nine people were killed. On Sunday, the Royal Dutch Touring Club (ANWB) decided to issue a spitsalarm (English: rush hour alarm) for Monday morning, a new move to warn commuters about heavy traffic and chaos caused by adverse weather conditions.

People from Sweden, Switzerland and Siberia will probably laugh their heads off when they hear that a few millimetres of snow leads to chaos on the roads and to an official alarm to warn motorists. They will probably also be amused by a news headline from last weekend: “Thick layer of snow in the South” – there was seven centimetres of snow in Vlijmen in the south. Still, “Snow lies thick in the South” or “Chaos in morning rush hour” – it was not that bad, actually – is preferable by far to “Dykes fail: sea rushes in”. [ ERNST ARBOUW ]

The Universe How did the stars and the galaxies that we can see today form from the primordial universe? This is perhaps one of the most challenging questions in today’s cosmology.

The answers to this and other questions in astrophysics are likely to be found by studying the first billion years of the universe, argues the internationally celebrated Italian astronomer Professor Andrea Ferrara.

He will be giving the annual Blaauw lecture on astronomy in the Aula of the Academy Building on Tuesday 9 December. More information: www.rug.nl/sterrenkunde/ public_relations/blaauw