uk 14 - 4 december 2008 | jaargang38

w w w.universiteitskrant.nl

Stop de piraten! 2 Ana ontspoord 13

Vallende winkelwagens 4 Sleaze krabbelt weer op 14

14

onafhankelijk weekblad voor de rijksuniversiteit groningen n 4 deCeMber 2008 n jaargang 38 In dIt nummer Celstraf voor Panacea-brand Vijf maanden cel, 240 uur werkstraf en 1500 euro. Dat is de straf voor de student geneeskunde die deze zomer tijdens een introductiekamp van Panacea een caravan in brand stak. Hoe dertig glazen bier het verschil kunnen maken. >

3

Illegale koffiezetters De diehards in het Harmoniecomplex, die nog steeds een koffiezetter op hun eigen kamer hebben, krijgen nog één kans om ’m weg te halen. Anders dreigt verbanning naar het magzijn. >

4

Koeienpoep en naveltruitjes Verslaggever René Fransen is weer terug uit Egypte.

En kijkt terug op een mooi etno-archeologisch avontuur met wetenschapper René Cappers. Over het geheim in koeienpoep, mudbricks en naveltruitjes. Renés weblog is nog te lezen: www.universiteitskrant.nl >

10

I n t e r n at I o n a l Pa g e Een studentenhuis aan de Kleine Butjesstraat, eigendom van Bernard Vroom, nr. 3 op de lijst van huisjesmelkers.

What the bleep...

Are you puzzled by words like ‘collegevoorzitter’ or ‘rector magnificus’? Or have you ever tried to translate ‘senior lecturer’ into Dutch?

A dictionary will not always give you the correct answer.

But help is at hand: the University Language Centre has launched an online database with academic terminology

20

>

uK-sIte alweer ging het uit...

Meilof, zesdejaars scheikunde zit vier maanden in Bristol. Vorige week ging het uit met zijn vriendin. Hun relatie bleek niet bestand tegen alleen maar e-mails en telefoontjes. Zijn vriend: “Oh nee, jij was mijn laatste hoop van een relatie die Erasmus zou doorstaan!”

Lees Meilofs blog op onze website www.universiteitskrant.nl.

Foto Reyer Boxem

Uithaal naar Housing Office Woonbotenverhuurder Eduard Koenz is door de Groninger Studentenbond en de SP-jongerenfractie Rood verkozen tot huisjesmelker van het jaar. Het Housing Office, dat in opdracht van RUG en Hanzehogeschool zorgt voor huisvesting van internationale studenten, werd tweede. koenz kreeg acht van de honderd nominaties. Minder dan het Housing Office dat bijna eenderde binnensleepte. Maar de klachten waren zo ernstig dat Rood en de GSb

besloten de prijs uit te reiken aan koenz. Meldingen gingen over te hoge huren en chronische onbereikbaarheid. Sommige woonschepen zijn permanent lek en worden drijvende gehouden door tonnen.

Pogingen om contact te krijgen met bewoners mislukten. Volgens Rood zijn de huurders bang voor bedreigingen en geweld. koenz was niet bereikbaar voor commentaar.

De klachten over het Housing Office betroffen vooral administratiekosten en voorzieningen die niet altijd werken. Het internet doet het

soms dagen niet en op de Van Houtenlaan hebben studenten elektrische kachels aangeschaft, omdat de verwarming het niet overal doet. Volgens Daan Brandenborg van Rood is het voorgekomen dat twee studenten twee maanden een kamer moesten delen, maar wel de volledige huur moesten betalen.

Uit de recente International Student Barometer, die vertrekkende studenten enquêteert over hun studietijd, kwam ook een negatief oordeel over de woonvoorzieningen.

Jan Wolthuis, contactpersoon voor

Mag je tegen haar oprijen?

Zeventig procent van de mannelijke studenten vindt dat je best tegen vrouwen mag oprijen op de danvloer. Dat blijkt uit een peiling van de UK onder studenten. Vrouwen vinden het not done.

Aanleiding voor de peiling waren klachten van vrouwelijke studenten. Waar mannen vinden dat het allemaal best kan, vinden vrouwen het tegenovergestelde. Misverstanden dus tussen beide sexen.

Dat komt omdat mannen de seksuele interesse van vrouwen overschatten, denkt RUG-psychologe karlijn Massar. “Aangezien zij bij het uitgaan bezig zijn met versieren en

scoren, verwachten ze dat vrouwen dat ook wel zullen zijn”, zegt de promovenda. Bovendien blijkt uit onderzoek dat mannen in groepen en in een redelijk anonieme situatie zich stoerder gaan gedragen.

Hoe werkt dit in de praktijk? De Uk trok stoute schoenen en een kort rokje aan en begaf zich in het Groninger uitgaansleven. Het begint zo: half twaalf ’s avonds en de straat nog niet uit of er verschijnen twee kerels naast ons. “Hey, waar gaan jullie heen?!” Ongegeneerd onderbreekt één van hen het gesprek met iets dat meer lijkt op een mededeling dan op een vraag. Een reportage over seksuele hufterigheid: een goed begin is het halve werk.

“Ik ben al heel lang verliefd op je.”

Dit is Der Witz aan de Grote Markt en Dirk-Willem doet even voor hoe hij een vrouw om zijn vinger windt. Met een arm om de schouder, hij doet het voor, met alles erop en eraan.

Pieter, tafelgenoot, houdt er een andere moraal op na. “Neuken?”

Pieter zegt het vaak, wel een paar keer per zin. Waarschijnlijk vindt hij dat het lekker bekt. “Is dat het meest hufterige wat je ooit tegen een vrouw hebt gezegd?” Naïef gedacht.

Want nee, het is Pieters openingszin, “werkt in zeventig procent van de gevallen”. [HINkE HAMER, LIEkE VAN DEN kROMMENACkER ] Lees verder op pagina 4,5 >

het Housing Office bij Bureau Studentzaken is boos. Hij noemt het een politiek statement van GSb en Rood. “Ik vind niet dat je het Housing Office het predikaat huisjesmelker op kan plakken.”

Het college van bestuur vindt dat de woonvoorzieningen wel op orde zijn. koos Duppen, bij monde van woordvoerder van Jos Speekman: “We hebben duizend kamers, die klachten gelden maar voor een fractie. Het college vindt het dan ook niet terecht.” [ WOUtER BEEtSMA ] Zie ook pagina 12>

Geen vroege tentamens De universiteit moet bij de planning van het onderwijs meer rekening houden met de afwijkend biologische klok van studenten. Dat zegt Marijke Gordijn, docent bij de afdeling chronobiologie.

Jong-volwassenen presteren vroeg op de dag niet even goed als ouderen. Gordijn: “Het zou goed zijn als er rekening mee gehouden wordt bij het roosteren. Nader onderzoek zal het moeten uitwijzen, maar ik verwacht dat het prestatieverhogend werkt als er bijvoorbeeld geen tentamens om negen uur worden gepland.” [tJERk NOttEN ] Zie ook pagina 9 >

2 DEZE WEEK

UK 14 - 4 DECEMBER 2008

Het ene vrachtschip na het andere wordt gekaapt voor de kust van Somalië.

Losgelden lopen in de miljoenen en de roep om ingrijpen van de internationale gemeenschap groeit. Maar is het probleem van de Somalische piraterij wel zo gemakkelijk op te lossen?

Door teoDor lazarov

Dirk Jan Wolffram is hoogleraar van bestuur en politiek in de moderne tijd. Hij noemt piraterij een probleem van alle tijden.

“Sla Asterix en Obelix er maar op na. En wij Nederlanders konden er ook wat van tijdens de oorlog met Spanje. Piet Heijn was niks anders dat een piraat toen hij de zilvervloot kaapte.

Het probleem is dat schepen een makkelijk doelwit zijn. Er valt meestal veel te halen en de daders zijn moeilijk te achterhalen. Vooral in een land dat verscheurd is door oorlog en waar het gezag niet geldt, kunnen piraten makkelijk opereren. In de negentiende eeuw waren het de Noord-Afrikaanse piraten die de Middelandse Zee onveilig maakten. Maar de landen in Europa konden internationaal niet tot een consensus komen, hoe ze dit probleem aan zouden pakken.

Engeland had eigenlijk de grootste zeemacht, maar men wilde hun niet alle macht in handen geven.

Nu ligt het anders. De VN zou moeten ingrijpen, al ligt het gecompliceerd, omdat je de soevereiniteit van Somalië moet aantasten.

De regering daar heeft immers niet veel te zeggen. Maar ik verwacht dat heel snel actie wordt ondernomen. Als er olietankers gekaapt worden, wordt de hele internationale economie bedreigd.”

Jaap de Wilde, hoogleraar internationale betrekkingen en machtspolitiek wijst erop dat de regering van Somalië zelf niet in staat is de piraten tegen te houden.

“Een goede manier om piraterij in kaart te brengen, is te kijken naar verzekeringmaatschappijen. Wanneer maatschappijen vrachten niet verzekeren bij bepaalde routes, dan is er zeker wat mis.

Zo’n tien jaar geleden was dat al het geval bij Somalië, maar ook bij de Zuid-Chinese zee en een deel

Het vissersschip Tian Yu werd op 16 november gekaapt en gedwongen voor de Somalische kust voor anker te gaan

Foto ANP

Hoe kunnen we de Somalische piraterij oplossen?

‘Piraterij is van alle tijden’ van de Caraïben.

Als je er iets aan wilt doen, dan moet er een beslissing genomen worden door de veiligheidsraad van de VN. Het is in principe simpel, je plaatst meer patrouilles en de piraterij neemt af. Maar dat moet de Veiligheidsraad dan wel besluiten.”

Andre de Hoogh is universitair hoofddocent internationaal recht.

Hij zegt dat je de soevereiniteit van

een land niet zomaar kunt schenden.

“De VN kan niet Somalië binnendringen en een nieuwe regering aan de macht helpen. Hoe graag ze dat ook zouden willen. Dat zou in samenwerking met de Afrikaanse Unie moeten gebeuren. Het is ook geprobeerd halverwege de jaren negentig, alleen is die poging mislukt. Nu wil niemand zijn vingers er meer aan branden en wordt er daarom niet voor deze optie ge-

Rosa Geheim Op een doodgewone middag vertelde jeugdvriendin Angie dat haar zus van een andere vader was. Ik was tien en mijn hart bonsde in mijn keel: dit was het eerste echte geheim dat ik ooit gehoord had.

Geheimen. Zelfs het kleinste verborgen feit neemt voor mij mythische vormen aan. Al gaat het om een cadeautje voor mijn hond, ik kan dagen rondlopen met het gevoel dat ik uit elkaar knal van opwinding. Zo was het ook met het verhaal van Angie. Ik moest het aan iemand kwijt, ook al had ze gezegd dat dat niet mocht.

“Mama, ik moet je iets vertellen”, zei ik plechtig. Haar ogen werden groot, ze dacht waarschijnlijk dat ik ging bekennen dat ik aan de crack was, zo serieus bracht ik het. Ze lachte toen ik het echte nieuws vertelde. De reden: de hele familie van Angie had blonde krullen met sproeten, alleen oudste zus Mo had een Aziatisch uiterlijk. Nogal geheim dus.

Ook al kan ik ze niet bewaren, geheimpjes worden me vaak verteld. Zo weet ik

kozen.

Er wordt wel veel meer gepatrouilleerd bij de kust van Somalië.

Daar zijn ook regelingen voor. Op volle zee mag iedereen volgens het recht optreden tegen piraterij. Het probleem is, wanneer de piraten binnen de territoriale wateren van Somalië komen. Daar zou in principe vanuit het land zelf moeten worden opgetreden. Maar aangezien er geen regering is die de piraterij in de hand kan houden, heeft

de VN een machtiging gegeven aan alle landen, om de Somalische wateren te bevaren en tegen piraterij op te treden.

Aan de ene kant is dat goed. Aan de andere kant kan het ook verkeerd aflopen, net zoals dat gebeurde met India. Hun patrouilles zagen een gekaapt schip voor een moederschip aan en hebben het bestormd, waarbij veel onschuldige bemanningsleden zijn omgekomen.”

Colofon

welke gewaardeerde docent zich heeft misdragen bij de Rotary, dat er een professor is die graag met liters wijn tentamens nakijkt en welke studente op dit moment midden in een affaire zit met een bekende Nederlandse judoka die getrouwd is en een kindje heeft.

Dat is een selectie.

Het is niet veranderd sinds ik tien was, ik vertel nog steeds graag dingen door.

De enige uitzondering wat geheimen betreft: die over mezelf vertel ik nooit. Daar heb ik totaal geen moeite mee. Ik lijk door mijn springerige aanwezigheid een open boek en daarom hoef ik nooit iets uit te leggen.

Maar de Sinterklaastijd is moeilijk. Al die surprises en cadeaus waar niemand iets van mag weten. Ik bijt mijn nagels erop kapot. Met veel moeite heb ik me tot nu toe stilgehouden.

Als Elvira maar niet leest dat ik haar lootje heb getrokken.

Rosa Timmer, vierdejaars student taalwetenschap

redactie-adres: Oude Kijk in ’t Jatstraat 28, Postbus 80, 9700 AB Groningen.

Telefoon: 050-3636700; Telefax: 050-3636698; E-mail: uk@rug.nl; Internet: www.universiteitskrant.nl

Kernredactie: Hanneke Boonstra (hoofdredacteur) 3636697, Jan Blaauw (nieuwscoördinatie) 3636696, Christien Boomsma (eindredacteur) 3637802, René Fransen (wetenschap) 3636695, René Lapoutre (opmaak) 3636693, Harry Perton 3636317, Sieb de Ruig (redactiesecretaris) 3636700, Ernst Arbouw (International Page) 3636130. overige redactieleden: Wouter Beetsma, Ana van Es, Peter Keizer, Lieke van den Krommenacker, Teodor Lazarov, Janita Naaijer, Tjerk Notten, Elisabeth Oosterling, Rosa Timmer, Dorien Vrieling.

Medewerkers: Bart Breman, Michel Dijkstra, Hans Miedema, Ronald Veldhuizen, Marcel Wichgers.

Foto’s: Reyer Boxem, Jeroen van Kooten, Elmer Spaargaren. tekeningen: Bert Cornelius, Robby van der Meulen, Eric van der Wal, Kees Willemen Uitgave: Stichting Universiteitsblad oplage: 20.000 exemplaren Persbureau: de UK werkt samen met andere universiteitsbladen in het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP) advertenties: Bureau Van Vliet bv, Postbus 20, 2040 AA Zandvoort, tel. 023-5714745, telefax 0235717680 RUG-advertenties, mededelingen en Ukaatjes: Heiny de Ruiter (3636699) abonnementen: € 30 per jaar, (intern tarief € 20). adreswijzigingen: schriftelijk aan de administratie van de uk. adreswijzigingen rUGpersoneel: doorgeven aan betreffende afdeling Personeel & Organisatie. ©UK. Auteursrecht voorbehouden.

Het is verboden zonder toestemming van de hoofdredacteur artikelen geheel of gedeeltelijk over te nemen.

N I E U W S 3

UK 14 - 4 DECEMBER 2008

Acties tegen knip lijken tevergeefs

Het Kernfysisch Versneller Instituut krijgt enkele miljoenen euro’s voor het maken van optische detectoren die onderdeel vormen van een ‘neutrinotelescoop’.

Neutrino’s zijn kleine elementaire deeltjes die dwars door de aarde heen kunnen vliegen. Soms reageren ze met een geladen deeltje, waardoor een lichtflitsje ontstaat. Op de bodem van de Middellandse Zee hangt al een serie detectoren die deze flitsjes opvangt.

Minister Plasterk van OCW stelt in totaal 8,8 miljoen euro beschikbaar voor vervolgonderzoek.

Enkele honderden studenten demonstreerden dinsdag in verschillende steden tegen de harde knip die minister Plasterk landelijk wil invoeren. Ze vrezen studievertraging wanneer ze niet aan de masteropleiding mogen beginnen doordat ze bachelorpunten missen.

In de Tweede Kamer lijken de kaarten geschud.

De kans dat Plasterks eigen PvdA zich tegen het voorstel keert, is klein. Ook coalitiegenoot CDA wil dat een student zijn bachelor op zak heeft voordat hij aan zijn master begint en de VVD zal ook niet dwarsliggen bij de minister.

Tot verdriet van SP-kamerlid Jasper van Dijk, die tegen de knip is.

Hij vreest dat studenten straks geen tijd meer hebben om naar het buitenland te gaan of bestuurswerk te doen. Ook denkt hij dat de scheiding tussen bachelor en master zo duidelijk wordt , dat de bekostiging zal worden aangepast en de master buiten het collegeld komt te vallen.

De universiteiten zijn verdeeld over de kwestie. De Universiteit van Amsterdam en de Universiteit Utrecht hebben hem al bijna ingevoerd. Maar Nijmegen en de RUG zijn tegen. “Het is niet voor niets dat we geen harde knip hanteren”, zegt de RUG-woordvoerder.

Niet alle studenten staan achter de protesten. De Amsterdamse studentenbond ASVA is “minder negatief” dan de LSVb. Volgens voorzitter Martijn Weeda is er weinig aan de hand zolang er goed onderwijs wordt gegeven, de voorlichting op orde is en studenten twee keer per jaar kunnen instromen. [ Thijs den Otter, Bas Belleman, hop ]

Celstraf voor brand Panacea olgens de nationaal Coördinator Terrorismebestreiding (NCTb) heeft de RUG een ‘hoog risicoprofiel’ als het gaat om oneigenlijk gebruik van gevaarlijke stoffen. Maar een inventarisatie van de Arbo- en Milieudienst (AMD) laat zien dat dit wel meevalt.

Vijf maanden cel, 240 uur werkstraf en 1500 euro schadevergoeding. Dat is de straf die de rechter heeft opgelegd aan de student geneeskunde die tijdens een introductiekamp van Panacea brand stichtte in een caravan.

Een redelijk zware straf, is het oordeel van zijn advocaat mr. J.W. Brouwer. Justitie had vijftien maanden cel geëist. De student, begeleider tijdens het kamp, moet nog twee van de vijf maanden uitzitten in gevangenis De Grittenborgh in Hoogeveen. “Hij heeft heel erge spijt van zijn daad en begrijpt zelf niet hoe hij tot deze ontzettende domme actie is gekomen.”

De rechter begreep het wel: dertig glazen bier maakten het verschil.

Brouwer is van mening dat het uiteraard zijn eigen schuld was dat hij zoveel drank op had, maar wijst ook naar studievereniging Panacea: “Dit mogen zij niet toestaan.” Door de brand liepen andere studenten, die naast de caravan in tenten lagen te slapen, gevaar. Panacea heeft de brandstichter geroyeerd.

Volgens mr. Brouwer wil hij nog maar één ding: zo snel mogelijk zijn studie oppakken. Komende vrijdag praat de Adviescommissie voor de Introductietijden met Panacea over de gebeurtenissen. [ hanneke boonstra ]

KVI vist naar neutrino’s

Lenfering wint bokswedstrijd

Foto Jeroen van Kooten

Twintig tot dertig studenten van de Groningse Studentenbond GSb en de u-raadsfractie SOG demonstreerden dinsdag op het Harmonieplein.

“Zet studenten niet in de wachtkamer; geen harde knip”, zegt het spandoek dat een paar leden van de Groninger Studentenbond (GSb) omhoog houden.

Echt veel animo om mee te doen aan de demonstratie is er niet. De meeste studenten die uit het Harmoniegebouw komen, lopen ge-

woon door. Eva van Viegen, lid van de universiteitsraad voor de GSb, probeert er een paar te paaien: “Doe je mee? Het duurt maar vijf minuten.” “Nee”, roepen de jongens, “we moeten nog studeren”.

Wel doet het grootste deel van de concurrerende SOG-fractie mee.

Het bracht het aantal actievoerders op ruim twintig studenten. De bedoeling was een soort flashmob: dat mensen door elkaar heen lopen om op een seintje plotseling te bevriezen, wat symbool zou moeten staan voor het in de wacht zet-

ten door de minister. Maar van rare poses komt het niet. Doe maar gewoon, dan doe je gek genoeg, lijkt het motto.

GSb-voorzitter Bob de Greef vindt niet dat de actiebereidheid tegenvalt. “Er zijn toch wel twintig, dertig mensen langsgekomen”, zegt hij. “Het was ook koud buiten.” Volgens hem tekenden zo’n honderd passanten de petitie: “In principe steunen de mensen ons dus wel.” Maandag worden de handtekeningen aangeboden aan minister Plasterk van onderwijs. [ harry perton ]

U-raad twijfelt over coryfeeënfonds Het college van bestuur van de RUG wil 15 miljoen beschikbaar stellen aan de faculteiten: het zogenaamde coryfeeënfonds. Daarvan kunnen ze topwetenschappers aantrekken, die de RUG moeten opstoten in de vaart der volkeren.

Maar de u-raad had zo zijn bedenkingen, bleef afgelopen donderdag.

Emiel Blok van de studentenfractie SOG haakte in op de voetbalmetafoor die collegelid Koos Duppen eerder gebruikte: “We willen geen Feijenoord maar Real Madrid zijn”, zei Blok, “en toch komt er maar 15 miljoen bij?” Hij betwijfelde bovendien of de RUG zulke toppers wel vast kan houden. “Wie weet er nog

wanneer Willem II kampioen was?” vroeg hij retorisch.

Ook de vraag of de toppers wel onderwijs gaan geven, hield de studentenfracties bezig.

De personeelsfractie had eveneens kanttekeningen. Vooral omdat het college de u-raad volledig had gepasseerd. “We kregen pas informatie toen het besluit al gevallen was, en nu komt er dan een mininotitie”, zei Toon de Baets.

Collegevoorzitter Sibrand Poppema was niet onder de indruk. Hij betwijfelde of bespreking vooraf in de u-raad iets had opgeleverd. “Je kunt met zijn allen ook op iets heel grijs uitkomen”, stelde hij. En wat de noodzaak betreft: “We hebben de ambitie de beste van Nederland

te zijn en bij de beste van Europa en de wereld te willen horen.”

Tegen de studenten bezwoer Poppema dat de coryfeeën onderwijs gaan geven. “We willen ze juist inzetten in het eerste jaar, in het eerste semester zelfs.” En natuurlijk was hij zich ervan bewust geen Oxford of Harvard te zijn. “Die hebben niet vijftien, maar honderden miljoenen te besteden. Toch moeten we talenten kunnen aantrekken die Vici-subsidies of subsidies van het European Research Council binnen kunnen halen.”

Bovendien: niet alle roem is zo vluchtig als collega bestuurder Blok vreesde, benadrukte Duppen. “Willem II was voor het laatst kampioen in 1955.” [ harry perton ]

RUG krijgt tankstation voor aardgas De RUG heeft sinds deze week als eerste universiteit in Nederland een eigen aardgastankinstallatie. Bovendien nam het Facilitair Bedrijf zijn eerste auto op aardgas in gebruik.

Aardgas is accijnsvrij en dus aanzienlijk goedkoper dan benzine of diesel. Toch was het milieu de belangrijkste reden waarom het Facilitair Bedrijf koos voor de investering. “Als ik persoonlijk moest kiezen, koos ik ook voor de meest milieuvriendelijke oplossing, zodat de komende generatie nog in een wereld leeft waarin te leven valt”, zegt Jan Helbig van het Facilitair

Bedrijf.

Bijzonder is dat iedereen van het tankstation gebruik kan maken.

Een aardgasinstallatie van de gemeente is alleen toegankelijk voor mensen die over een speciaal pasje beschikt. “We hopen dat het rijden op aardgas een soort olievlek wordt die zich langzamerhand uitbreidt”, zegt Helbig.

De aangeschafte auto heeft een tank waar vijftien kilo vloeibaar aardgas in kan. De actieradius van deze wagen is ongeveer 350 kilometer.

Binnenkort krijgt de RUG-vervoersdienst er ook een transportbus op aardgas bij. “Zo’n bus rijdt

per dag honderd, honderdvijftig kilometer”, zegt Helbig, “vooral in de stad. Zo’n afstand kan je nog gemakkelijk op een tank aardgas overbruggen.”

De aardgastankinstallatie ligt niet ver van het gebouw van het Facilitair Bedrijf van de RUG, op het Nadorstplein van het Zernikecomplex.

Volgens Helbig is dat niet gevaarlijk. “Als je een LPG-tankinstallatie aanlegt, moet je die tachtig meter van bebouwing neerzetten”, zegt hij, “maar dit is heel iets anders. Een aardgastankstation kan je neerzetten waar je maar wil, zelfs in een garage. En deze installatie voldoet aan alle normen.” [ harry perton ]

Wybe Lenfering van de Groninger Studenten Boksvereniging Pugilicé heeft in Delfzijl het Wim Gerlach memorial boksgala gewonnen in de klasse tot 81 kilogram. Hij had drie rondes nodig om Otto Fattah, van boksvereniging Olympia uit Leeuwarden, op punten te verslaan.

Lenfering, inmiddels afgestudeerd in de technische bedrijfswetenschappen, werd in 2006 Nederlands studentenkampioen boksen.

Gewichthefster zesde op WSK Gewichthefster Ingrid Teeuwen is tijdens de Wereldstudenten kampioenschappen gewichtheffen in Komotooni, Griekenland, zesde geworden in de klasse tot 58 kilogram.

De studente Scandinavische talen en culturen wist het totaalgewicht van de onderdelen trekken en stoten op 102 kilo te brengen. Hiermee bleef ze onder haar persoonlijk record, ze was wel de eerste Europese en beste Nederlandse ooit op een studentenkampioenschap.

RUG trekt minder gaststudenten Het aantal internationale studenten aan de RUG neemt nog altijd toe. 1389 volgen een bachelor of master, 258 meer dan vorig jaar. Daarnaast zijn er 546 buitenlandse bursalen, een groei met 94, ofwel 20,8 procent. Alleen het aantal gaststudenten dat het eerste semester onderwijs volgde nam – voor het eerst in vijf jaar – af, met 64 naar 415.

Maatregelen verkeer Zernike Het RUG-bestuur heeft Arriva verzocht om de snelheid van de bussen te matigen, voor een veiliger oversteek van fietsers over de Zernikelaan naar Blauwborgje. Er komt nog overleg met de gemeente over een bussluis en het beter markeren van een fietsopstelstrook. Bovendien houdt de bewakingsdienst in de gaten of er ongevallen plaatsvinden.

Daarmee geeft het RUG-bestuur gehoor aan klachten over de verkeersonveiligheid ter plaatse. De personeelsfractie in de universiteitsraad, die zich zorgen om de situatie maakt, is voorlopig tevreden.

4 OPMERKELIJK

In vino broeikasgas Het Centrum voor Isotopenonderzoek (CIO) van de RUG heeft een methode ontwikkeld om met behulp van flessen wijn de toename van het broeikasgas kooldioxide in de atmosfeer te meten.

Door rené Fransen Voor de meting was ongeveer honderd milliliter wijn nodig.

Dan blijft er per fles nog heel wat over. “Dat lieten we niet zuur worden”, wil CIO-directeur Harro Meijer daarover wel kwijt.

Het CIO is goed in het meten van koolstofisotopen. De zwaardere variant, koolstof-14, wordt hoog in de atmosfeer aangemaakt onder invloed van kosmische straling, en vervalt dan langzaam.

“De verhouding tussen koolstof-14 en het stabiele koolstof-12 kunnen wij heel nauwkeurig meten”, vertelt Meijer. De koolstof zit in het gas kooldioxide. Druivenplanten nemen kooldioxide op. De koolstof komt deels in de

druiven en wordt later omgezet in alcohol. De verhouding tussen koolstof-12 en koolstof-14 tijdens de groei vind je terug in de verhouding tussen beide isotopen in de alcohol.

“Een aantal jaren geleden bedacht ik al dat die verhouding een beeld zou geven van de hoeveelheid kooldioxide die door verbranding van fossiele brandstoffen in de atmosfeer komt.” In fossiele brandstoffen is alle koolstof-14 namelijk vervallen. Een toename in de uitstoot van broeikasgassen zie je terug als een verandering in de verhouding tussen koolstof-12 en koolstof-14 in de atmosfeer. Het CIO doet al jaren dergelijke metingen. “Maar die gebeuren maar op een paar plaatsen, en ze zijn er niet altijd geweest.”

Dus kwam de wijn in beeld. Op het etiket staat netjes waar de druiven vandaan komen en wanneer ze geoogst zijn. En de verhouding tussen koolstof-12 en koolstof-14 vertelt aan hoeveel

broeikasgassen de druivenstokken zijn blootgesteld.

Er zaten nog wel wat haken en ogen aan het onderzoek, het weer beïnvloedt de menging van de atmosfeer, maar met behulp van weermodellen en regionale gegevens is het mogelijk daarvoor te corrigeren. Uiteindelijk hebben de onderzoekers 164 flessen wijn ontkurkt, afkomstig uit 32 regio’s in 9 verschillende landen. “Het was een afstudeerproject dat een beetje uit de hand liep”, vertelt Meijer. “We hebben met ons onderzoek vooral laten zien dat dit soort onderzoek mogelijk is. Onder meer met een reeks metingen in de wijn van één wijnboer uit de Pfalz, die teruggaan tot 1975.”

De studente in kwestie vond het onderzoek naar meer smaken, ze is inmiddels in dienst getreden bij het CIO. En afgelopen maand verscheen het resultaat in het tijdschrift Journal of Geophysical Research. Een aanvraag voor vervolgonderzoek is in voorbereiding.

Met 120 kilometer p/u omlaag De bewoners van de Leeuwerikflat in Vinkhuizen weten het allang. Wanneer je in de buurt van de flat loopt – waar tachtig tot negentig procent van de bewoners student is – éven naar boven kijken. Je weet immers nooit wat er naar beneden komt. Vuilniszakken, boterhamzakjes mét brood.

Of een winkelwagentje.

Door wouter beetsma De 26-jarige Groninger die afgelopen zaterdag door de Aquamarijnstraat liep wist niet dat je even naar boven moet kijken. Een winkelwagentje viel rakelings langs zijn hoofd en hij verwondde zijn hand. Behoorlijk mazzel dus. Naar omstandigheden.

Want als het ijzeren wagentje een paar centimeter anders was gevallen, had het slecht kunnen aflopen weet Theo Jurriëns van het rondreizende RUG-laboratorium de RUG Discovery en speci-

alist in alles wat uit de lucht naar beneden komt. “De valsnelheid is natuurlijk het belangrijkste.”

Om die valsnelheid te berekenen is vooral de hoogte van de galerij waar het projectiel zijn val is gestart van belang. De luchtweerstand van het karretje is natuurlijk ook een factor die meespeelt,

maar bij gebrek aan windtunneltesten met winkelwagentjes vindt Jurriëns dat dat buiten beschouwing mag worden gelaten. De zwaartekracht, die op aarde zorgt voor een zwaartekrachtversnelling van 9.81m/s² verplaatst het object onherroepelijk naar beneden. Met de simpele formule √2*g*h is het uitrekenen een eitje. G is de zwaartekrachtversnelling en H is de hoogte.

Jurriëns: “Als het boodschappenwagentje van de tiende verdieping is gegooid, zo’n veertig meter hoog, heeft het als het bij de grond aankomt een snelheid van 120 kilometer per uur.”

Het gewicht van het karretje– volgens het grote boek van winkelwagentjesfabriek ZB service is dat 25 tot 30 kilo – is niet van belang voor de valsnelheid. Wel voor de klap waarmee het karretje de man geraakt heeft.

Jurriëns conclusie: “Ik kan me voorstellen dat het behoorlijk pijn deed.”

Vraag & antwoord

‘Mensen klagen over Maaswater’ In het Harmoniecomplex staan nog zo’n twintig koffiezetapparaten op kamers van medewerkers. Die kregen allemaal een brief van facilitymanager Rein van den Bos. Als de apparaten niet verdwijnen, worden ze verplaatst naar het magazijn.

Door rené Fransen

Verplaatst?

“We nemen ze niet in beslag, maar verplaatsen ze. Dat hebben we zes jaar geleden ook gedaan, toen ging het om een stuk of honderd apparaten. Daar staan er nu nog een stuk of tien van in het magazijn.”

Waarom doet u dit?

“Het gaat om de gebouwveiligheid. Mensen zien de gevaren

niet. Maar soms treffen de portiers een apparaat aan dat niet uitgezet is. Bovendien, deze apparaten zijn gewoon niet bedoeld voor gebruik in grote openbare gebouwen. Ik wil onze gebruiksvergunning niet kwijtraken.”

Maar wat als mensen de koffie uit de apparaten niet lekker vinden?

“Over smaak valt niet te twisten.

Ik hoor van collega’s in andere gebouwen dat na invoering van de nieuwe apparaten van Maas er weer meer eigen apparaten kwamen. Wij hebben gezorgd voor voldoende alternatieven, er zijn acht pantry’s en er is een waterkoker in de kantine.”

Wat vindt u zelf van de apparatenkoffie?

“Mensen klagen wel eens over het ‘Maaswater’, maar ik heb er geen

problemen mee. Ik drink vaak cappucino met een glas water.

Ook de gewone koffie zet ik zonder aarzeling aan gasten voor.”

Dus waarom zelf koffie zetten...

“Het veroorzaakt ook een hoop troep, dat kan je zien. Vuile plekken op het tapijt, lekkage... En het is een hoop werk, zelf koffie inkopen, geld ophalen. Wij bieden met de pantries en de kantine een prima service. En in de pantry’s kost het maar 20 cent per kopje, dat is kostendekken.”

Binnenkort verdwijnen de laatste apparaten dus?

“Ik wilde eerst vrijdagmiddag gaan controleren, maar dan is het gebouw eerder dicht. Vermoedelijk ga ik nu begin volgende week.

Misschien zijn alle illegale apparaten dan wel weg.”

UK 14 - 4 DECEMBER 2008

In billen |_

Over ‘geile

| r e p o r tag e | Meisjes zijn er lang niet altijd van gediend als mannen tegen hun opschurken op de dansvloer of in hun kont knijpen. Maar meestal negeren ze het. “Anders wordt het alleen maar erger.”

Door hinke hamer, lieke van en teoDor

Den krommenacker lazarov

> vervolg van pagina 1 Psychologiestudente Femke staat samen met broer Kay voor Het Feest. Zij is één van de honderd studenten die de UK stellingen voorlegde over ‘seksuele hufterigheid’ in het uitgaansleven. Ofwel: ongewenst seksueel gedrag. Een opmerking als ‘lekker ding’ vindt ze wel oké. Net als de grote meerderheid van de studenten. Maar bij ‘geile wijven’ wordt het anders. Studenten vinden dat op het randje, vrouwen meer dan mannen. En het maakt niet uit wat een vrouw draagt.

Femke negeert mannelijk machtsvertoon het liefst, “teveel moeite om erop in te gaan en waarschijnlijk wordt het dan alleen maar erger”.

Hoe een vrouw zich kleedt, mag niet uitmaken. Het is de mán die grensoverschrijdend reageert. Toch denkt Femke dat je met kleding gedrag over je af kunt roepen. “Maar dat zou niet mogen. Eigenlijk vind ik het wel gaaf als mensen aantrekken waar ze zin in hebben.”

Broer Kay hoort de mening van zijn zusje aan en richt zich dan tot ons: “Dus je schrijft over seksuele hufterigheid? Oh, ik ben wel seksueel hufterig, heb je daar wat aan?”

Of een vrouw in kort rokje of t-shirt de kroeg in gaat, lijkt niet veel uit te maken voor de vraag welk mannelijk gedrag oké wordt gevonden.

Ann-Christin, vijfdejaars psychologie, loopt rillend voor de Negende Cirkel in een mouwloos shirt. “Je lokt het als vrouw nóóit uit”, vindt zij.

En kunnen vrouwen zich ook hufterig opstellen naar mannen? “Ja, zeker wel!”, zegt ze bijna verontwaardigd. Alleen minder expliciet: “Een vrouw raakt een man minder snel aan. Zij is met vriendinnen, zo van: ‘Kijk eens, hij is leuk’.”

Jeroen, student bedrijfskunde, vindt wél dat kleding reacties mag uitlokken. Hij past er zijn jachtstrategieën op aan: “Ik ga nooit voor de uitdagend geklede meisjes. Je weet toch dat ze wel willen. De normaal geklede vrouwen zijn juist interessant, die doen hard to get.”

Feikje, studente onderwijskunde, ziet ook “absoluut verschillen”. Zij kent een studiegenootje dat zich regelmatig bloot kleedt: “Dan weet je wat je kunt verwachten.”

Mannen noch vrouwen vinden billenknijpen acceptabel. Rechtenstudente Anneliene heeft wel eens een tik uitgedeeld. “Als vrouw kun je zo weinig terugdoen”, vindt ze, “dus kun je beter aan iedereen laten zien dat er iets misgaat.”

Ze rookt een sigaretje voor de in-

Studentes zijn vaak niet gediend van seksuee gang van Dizkartes. Wijst naar binnen. “Het maakt wel uit hoor, of je hier bent of in de Rumba. Hier kent iedereen elkaar.”

En in de Rumba niet? “Nou, als iemand je daar in je kont knijpt en jij reageert verontwaardigd, kijkt hij je verbaasd aan.” Het gebeurt daar vaak. “Al gauw denk je dan, laat maar. Je verlegt je eigen grenzen.”

In ’t Vaatje Bruin, vaag verlicht, naar bier geurend en onopvallend. ’t Vaatje, een typische Groningse studentenkroeg. Donderdagavond, half één.

Marco Borsato knalt door de speakers. Aan de bar hangt een stel jongens. Een groep meisjes komt binnen. Ze lachen, roepen, lopen snel naar een tafeltje en gooien hun jassen neer. Eén loopt naar de bar en houdt vier vingers omhoog en glimlacht. De barman lacht overdreven vriendelijk terug en kijkt tijdens het inschenken nauwelijks

O P M E R K E L I J K 5

UK 14 - 4 DECEMBER 2008

knijpen gaat echt te ver wijven’, hufterigheid en sexy kledij

Hufterpeiling Stelling 1a > Je bent lekker aan het dansen. Het is laat op de avond en de alcohol vloeit rijkelijk. Een meisje met een diep uitgesneden topje danst naast je. Er komt een jongen langs, hij maakt de opmerking: “Lekker ding!”

   

Oké 41 41 Op het randje 8 8 Kan echt niet 1 1

Stelling 1b > Je bent weer lekker aan het dansen. Maar nu danst het meisje in t-shirt en spijkerbroek. Er komt een jongen langs, hij maakt de opmerking: “Lekker ding!”

   

Oké 41 39 Op het randje 7 10 Kan echt niet 2 1

Stelling 2 > Donderdagnacht, twee meisjes lopen in de Poelestraat. Ze dragen korte rokjes, laarzen en strakke topjes. Een groepje jongens roept: “Geile wijven!”

   

Oké 18 10 Op het randje 23 28 Kan echt niet 9 12

Stelling 3 > Je staat aan de bar een biertje te bestellen. Het meisje voor je leunt op de bar met haar kont naar achteren.

Een van jongens naast haar knijpt in haar billen.

Foto Jeroen van Kooten

el getint gedrag van mannen in het uitgaansleven Laura, studente bewegingswetenschappen, wil wel een kanttekening plaatsen bij de billenknijpers: “Het hangt er vanaf wie het doet. Als het een jongen is die ik ken, of leuk vind, is het al een stuk minder erg.”

Ook mannen die tegen vrouwen opschurken krijgen weinig waardering. Al hebben de vrouwen daar meer moeite mee dan mannen. Nog

naar de glazen. Ook de jongens zien de meiden. Overhemdjes worden rechtgetrokken, een hand gaat door het haar, een ongeïnteresseerde blik schiet van het meisje aan de bar naar het groepje. Eén jongen fluistert in het oor van zijn vriend.

Die knikt en draait zich om om te zien hoe het meisje bijna struikelt met de wijnglazen in haar hand.

De jongens grinniken. “Kijk uit, hè!” De nacht is net begonnen.

Half vier ’s ochtends. In café de Tapperij dreunen beats, die het praten onmogelijk maken. Voor veel jongens het ideale excuus om

steeds voor Dizkartes, denkt Anneliene na over het waarom. Ze vermoedt dat veel vrouwen niet met ongewenste aandacht kunnen omgaan. Vriendin Lisa valt haar bij: “Ík was op mijn zestiende al aardig gebekt, maar ik denk dat veel jonge meiden niet weten hoe ze moeten reageren. Als het gedrag van mannen maar wordt toegestaan, blijven

meisjes aan te spreken. Met in de ene hand een biertje en de andere om de schouder van hun prooi, roepen ze in haar oor. Zo ook een jongen in een zwarte Ralph Laurenpolo.

Het meisje lacht, maar duwt hem zachtjes weg. Hij gebaart verontschuldigend, maar pakt haar van achteren wanneer ze zich omdraait. Weer weert ze hem af met een lachje. Hij verliest zijn evenwicht en steunt op een van zijn maten. Deze lacht. De jongen schudt zijn hoofd. Zijn lippen vormen een woord. ‘Slet’.

we het normaal vinden.”

Jesper (22), student geschiedenis, wil ook iets zeggen. Erg nuchter is hij niet meer, een heer wel. Vrouwen zomaar in de billen knijpen, of onheus seksueel bejegenen, daar zullen we hem nooit op betrappen.

“Noem het traditioneel of conventioneel, dat is niet de manier waarop je vrouwen dient te benaderen.” Hij rookt zijn sigaretje buiten bij de Negende Cirkel, want binnen mag het niet meer. Tot zover zijn fatsoen: “De vrouw moet altijd onderdanig zijn tegenover de man. Een orgasme is altijd vrijblijvend, nooit vanzelfsprekend.”

De psychologen...

RUG-psychologe Karlijn Massar nam met collega’s Shelli Dubbs en Ashley Hoben de hufterigheid onder de loep. De dames doen onderzoek binnen evolutionaire psychologie én zijn ervaringsdeskundig.

Zij denken dat hufterigheid evolutionair verklaarbaar is. Massar benadrukt wél dat haar uitspraken “grove generalisaties” van mense-

lijk gedrag zijn.

“Er is een aantal overlappende verklaringen voor het gedrag van mannen die vrouwen lastigvallen in de kroeg”, zegt ze. “De error theory zegt dat mannen de seksuele interesse van vrouwen overschatten.

Aangezien zij bezig zijn met versieren en scoren, verwachten ze dat vrouwen dat ook zijn. Bovendien zien de vrouwen die ze tegenkomen er sexy uit. Het is wie niet waagt, die niet wint: Als je er van uit gaat dat zij niet geïnteresseerd is in seks en je benadert haar niet, dan krijg je zeker weten geen seks. Maar benader je haar, dan heb je altijd kans dat je geluk hebt.”

Een andere verklaring ligt in het feit dat mannen zich in een groep bevinden. Ze zijn redelijk anoniem en hebben weinig kans dat ze de negatieve consequenties van hun gedrag ondervinden. “Bovendien is dit één manier waarop mannen intraseksuele competitie met elkaar aangaan. Koppel dit aan een rijkelijke inname van alcohol en je kunt je voorstellen dat de remmingen verloren gaan.”

   

Oké 3 0 Op het randje 6 7 Kan echt niet 41 39

Stelling 4a > Iemand schurkt tijdens het dansen tegen een meisje op, dat een kort rokje en een diep uitgesneden truitje draagt. Ze draait zich om en laat duidelijk zien dat ze er niet van gediend is. Even later schurkt dezelfde jongen weer tegen haar op.

   

Oké 8 0 Op het randje 27 11 Kan echt niet 15 39

Stelling 4b > Iemand schurkt tijdens het dansen tegen een meisje op, maar nu draagt dat meisje een t-shirt en spijkerbroek draagt.

   

Oké 7 0 Op het randje 27 9 Kan echt niet 16 41

Met grote verslagenheid hebben wij kennis genomen van het onverwachte overlijden van

GEEF IEDER KIND LEESPLEZIER, BOEKEN OPENEN HUN WERELD, STEUN STICHTING BIBLIONEF!

Ralf Langkamp

student aan de opleiding Nederlands Recht.

Onze gevoelens van medeleven gaan uit naar zijn familie, dierbaren en vrienden.

STEUN BIBLIONEF / WWW.BIBLIONEF.NL / POSTBANKNR: 258485 STICHTING BIBLIONEF NEDERLAND

Namens de Faculteit Rechtsgeleerdheid van de Rijksuniversiteit Groningen

BIBLIONEF

GEEF IEDER KIND LEESPLEZIER

L.C.A. Verstappen, decaan C.H.M. Bartelds, secretaris

Openstaande vacatures

Nieuwe vacatures

Afdelingshoofd Administratief Centrum

Postdoc Statistical Genetics or Systems Genetics

1,0 fte | Facilitair Bedrijf

1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences

Tenure Track (Assistant Professor) Applied Social Psychology PhD position Design of Genetical 1,0 fte | Faculty of Behavioural and Social Sciences Genomics Experiments Tenure Track (Assistant Professor) Quantitative Psychology 1,0 fte | Faculty of Behavioural and Social Sciences

1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences

Postdoc (Programmer) position Federated Proteomics Pipelines 1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences

Tenure Track (Assistant Professor) Clinical or Developmental Psychology Beleidsmedewerker Internationalisering 1,0 fte | Faculty of Behavioural and Social Sciences

0,5 fte | Faculteit der Letteren

Tenure Track (Assistant Professor) Organizational Psychology

Medewerker Technicus/Systeembeheerder

1,0 fte | Faculty of Behavioural and Social Sciences

Coรถrdinator Arbo, Milieu en Veiligheid

Tenure Track (Assistant Professor) Industrial/Personnel Psychology

1, 0 fte | Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen

1,0 fte | Faculty of Behavioural and Social Sciences

1,0 fte | Donald Smits Centrum voor Informatie Technologie

0,6 fte | Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen

Visualisatie-expert

Tenure Track (Assistant Professor) Clinical (Senior) Universitair Docent Vroegmoderne Psychology Geschiedenis 1,0 fte | Faculty of Behavioural and Social Sciences

1,0 fte | Faculteit der Letteren

Tenure Track (Assistant Professor) Statistics

Twee Postdocs Diversiteit op de Werkvloer 1,0 fte elk | Faculteit Gedrags en Maatschappijwetenschappen

1,0 fte | Faculty of Behavioural and Social Sciences Nadere informatie over deze vacatures vindt u op: www.rug.nl

Stagecoรถrdinator Farmacie 0,5 fte | Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen

De RUG biedt speciaal aan meeverhuizende werkende partners van nieuwe medewerkers goede loopbaanfaciliteiten.

De RUG streeft naar een evenwichtig opgebouwd personeelsbestand. Op een aantal terreinen zijn vrouwen nog ondervertegenwoordigd. Daarom worden zij vooral uitgenodigd te solliciteren.

Werken aan de grenzen van het weten

WETENSCHAP 7

UK 14 - 4 DECEMBER 2008

Cogito ergo BOEM

Kor t

In samenwerking met Science LinX (Wiskunde & Natuurwetenschappen)

Kernreactor in de achtertuin | s e r i e | Voor onderhoudende experimenten heb je niet per se een groot laboratorium nodig. Waterstofperoxide kun je ontbinden met kaliumjodide en afwasmiddel. En schuimen dat het doet!

Door eRNSt ARBoUW Toen de buren van de Amerikaanse middelbaar scholier David Hahn 26 juni 1995 thuiskwamen van hun werk, troffen ze een onalledaags schouwspel. Mannen in witte maanpakken zaagden Hahns tuinschuurtje in stukken. Anderen waren met een soort sciencefictionapparaat de tuin aan het stofzuigen.

De brokstukken van het schuurtje werden verpakt in zwarte vaten met een felgeel stralingssymbool. Toen verontruste buurtbewoners vroegen wat er aan de hand was, kregen ze het antwoord dat mannetjes in witte maanpakken altijd geven: “Maakt u zich geen zorgen.”

Als de buurtbewoners hadden geweten wat er werkelijk gebeurd was, hadden ze zich wél zorgen gemaakt. Hahn probeerde een nucleaire kweekreactor te bouwen en – verontrustend – het was bijna gelukt. Met bijelkaar gesprokkelde ingrediënten – een ampul radiumverf uit een antieke klok, americanicium-241 uit afgeschreven rookmelders, thorium uit kousjes van gaslantaarns en lithium uit oplaadbare batterijen – knutselde hij een neutronenkanon in elkaar om uranium-233 te maken, de brandstof voor zijn minikernreactor.

Het verhaal staat in The Radioactive Boyscout (Villard Books, 2004).

Wat het meeste opvalt is dat Hahn een enorm talent voor scheikunde en natuurkunde heeft, terwijl hij tegelijk oliekoekendom en kinderlijk naïef is. Het is verbijsterend dat hij keukenhandschoenen en een oud gasmasker gebruikte als bescherming tegen radioactieve straling.

Jongens als David Hahn heb je overal. De meesten gaan op een bepaald moment door een scheikundefase: fikkies stoken en dingen opblazen is een jager-verzamelaardingetje. In de Amerikaanse staat Texas nemen ze de dreiging van

Gamma

bommenmakende pubers met een eigen amfetaminelab zo serieus dat het sinds kort verboden is om zomaar een erlenmeyer in huis te hebben. Voor de volledigheid: je kunt in Texas zonder al te veel gedoe een machinegeweer kopen.

Om te voorkomen dat knutselende adolescenten onheil aanrichten, is het ook een stuk moeilijker aan benodigdheden voor huis- tuin en keukenproefjes te komen. Het belangrijkste ingrediënt voor de proef van deze week, waterstofperoxide (dertig procent), kon je tot voor kort bijna overal kopen. Helaas is het een belangrijk ingrediënt voor TATP (triaceton triperoxide), de explosieve stof die werd gebruikt bij de terreuraanslagen in Londen.

Daardoor is het tegenwoordig lastig verkrijgbaar. Gelukkig kun je bij de drogist nog wel drie procent waterstofperoxide krijgen. Dat werkt ook, maar minder goed.

Verder heb je kaliumjodide nodig. Ook niet overal te koop, maar te vervangen door een flinke scheut betadine. Of bloed. Het derde ingrediënt, afwasmiddel, wordt voorlopig nog vrij verkocht.

Vul een maatcilinder of een hoog en smal (en hittebestendig) glas met waterstofperoxide en afwasmiddel en doe daar een schep kaliumjodide bij. De kaliumjodide (KI) werkt als katalysator voor de ontbinding van waterstofperoxide (H2O2) in water (H2O) en zuurstof (O2). (2 H2O2 ⇒ 2 H2O + O2). Het afwasmiddel zorgt voor schuim. Écht schuim. Vanwege de enorme hoeveelheid staat de proef op internet bekend als “olifantentandpasta”.

Hahn meldde zich na school bij de marine waar hij nu werkt als matroos op het nucleair aangedreven vliegdekschip USS Entreprise. Officieren doen hun best hem bij de kernreactor weg te houden. Zijn tuinschuurtje ligt opgeslagen in een zoutmijn in Utah, naast resten van het ongeval in de kerncentrale op Three Mile Island bij Harrisburg.

Zie voor de filmpjes uit deze rubriek en een disclaimer: www. universiteitskrant.nl/boem Reacties of tips naar boem@rug.nl

Zaterdagmiddag. We waren alleen thuis met onze oudste van acht. Wij moesten serieus met hem praten, bij thee en speculaas – over Sinterklaas. Of hij een idee had waarom, probeerden we voorzichtig.

“Dat Sinterklaas niet bestaat?”, opperde hij meteen. Wij slaakten een zucht van verlichting, als preutse ouders die bij een omslachtige poging ‘het seksuele vraagstuk’ aan te snijden, worden geholpen door hun rijpende kroost met een lakoniek: “Oh, je bedoelt neuken!”

“Inderdaad”, zeiden wij nu met overtuiging, “Sinterklaas bestaat niet.” Tot onze schrik zagen we onze jongen bleek wegtrekken. “Nee”, piepte hij. “Ja”, zeiden wij, ons realiserend dat, eenmaal begonnen aan de waarheid, de weg terug naar de leugen voorgoed was afgeslo-

ten: “Hij bestaat niet.” “Maar al die cadeaus dan”, riep hij uit. “Die hebben wij gekocht”, zeiden we. “En het briefje in de schoen waarop stond dat ik ondeugend was geweest?” “Dat hebben wij geschreven.” “Maar de wortel voor het paard was weg”, probeerde hij nog. “Die hebben wij uit de schoen gehaald.”Hij bestookte ons met vragen, maar elk antwoord was ontluisterend. “Maar de pieten dan”, vroeg hij in een laatste poging om zijn geloof te redden. “Die zijn zwart geschminkt.” Hij keek stomverbaasd; met die mogelijkheid had hij geen rekening gehouden.

Hij gaf het op, draaide zich van ons af, maar wij zagen dat zijn ogen zich vulden met tranen en even later snikte hij dat het voor hem allemaal niet meer hoefde: dat stomme Sinterklaasfeest. “Neem nog wat thee”, zeiden wij, als in een Engelse kostuumfilm.

Patiënten met schizofrenie hebben problemen met hun geheugen en met het plannen van activiteiten.

Psycholoog Marieke Pijnenborg analyseerde de cognitieve problemen van deze patiënten en evalueerde een mogelijk oplossing voor het planningsprobleem: het sturen van sms’jes waarmee de patiënt wordt herinnerd aan afspraken of bepaalde, door henzelf gekozen, doelen.

De sms’jes bleken het doelgerichte gedrag van de patiënten te stimuleren. Zo waren ze vaker aanwezig bij afspraken met behandelaars en geplande activiteiten dan in de periode waarin zij geen herinneringen per sms ontvingen. Maar de herinnering had geen effect op het innemen van medicatie of het bijwonen van trainingen. De patiënten vonden de sms’jes plezierig, en wilden ze na de studie graag blijven ontvangen.

Pijnenborg promoveert vandaag bij de afdeling neuropsychologie van de medische faculteit. Zij werkt inmiddels binnen het Neuro Imaging Center van de RUG.

Galproblemen na levertransplantatie Na een levertransplantatie kunnen problemen ontstaan met de galwegen. Dat kan ernstige klachten opleveren, de patiënt kan er zelfs aan sterven. Carlijn Buis onderzocht de oorzaken van de galproblemen.

Zij ontdekte dat de samenstelling van de galvloeistof een belangrijke factor is. Gal is een agressieve stof en is in de galgangen vermengd met beschermende fosfolipiden.

Wanneer er relatief weinig fosfolipiden in de gal aanwezig zijn, is de kans op beschadiging van de galbuisjes – en daarmee het ontstaan van complicaties – groot.

Buis vond dat de eigenschappen van de donorlever (de activiteit van een fosfolipidentransporter in de lever) de kans op galproblemen beinvloedt.

Prijs voor boek slavenhandel

Foto’s Ernst Arbouw

Slechtnieuwsgesprek

Door GeRRIt BReeUWSMA

Sms’je helpt bij schizofrenie

Daar zaten we dan. De thee was koud en de speculaas onaangeroerd. De leugen lag voor dood tussen ons in. Zoonlief leek te berusten in zijn nieuw verworven inzicht, maar het was net alsof hij met het verwerken van het slechte nieuws ineens ouder was geworden.

En wij, jarenlang hoeders van de leugen, hadden hem het slechte nieuws verteld: de waarheid.

Uren later durfden we hem te vragen waarom hij in zijn eerste reactie zei dat Sinterklaas niet bestond? “Voor de grap”, zei hij, “omdat ik wist dat dat niet waar kon zijn.” “En toen bleek het dus wel waar”, zeiden wij. “Ja”, zuchtte hij en we wisten alledrie heel zeker: de waarheid maakt meer kapot dan je lief is.

Gerrit Breeuwsma is docent psychologie en schrijft elke twee weken een column.

RUG-onderzoeker Michel Doortmont, uhd internationale betrekkingen en Afrikastudies, heeft afgelopen maand de Conover-Porter Award 2008 ontvangen van de internationale African Studies Association.

Doortmont kreegt de tweejaarlijkse prijs voor zijn boek Sources for the Mutual History of Ghana and the Netherlands. Dit is een geannoteerde gids voor de Nederlandse archieven met betrekking tot Ghana en West-Afrika over de periode 1593-1960. Nederland was in Ghana vooral actief vanwege de lucratieve slavenhandel.

Ingezonden mededeling

Respondenten nodig voor sociaalwetenschappelijk onderzoek ?

Representatieve online-panels www.online-onderzoek.nl Flycatcher Internet Research Maastricht 043-3262992

8 STUDENTENLEVEN

UK 14 - 4 DECEMBER 2008

REGIONALE ADVERTEERDERS LADDER

Autorijschool P. Quint Studenten aanbieding!

1 lesuur is € 35, eerste proefles altijd gratis!

Pakket 30 lesuren € 975, ook in termijnen te voldoen.

Eerste examen altijd gratis.

Spoedcursus 20 rijles € 800,- inclusief examen.

Totaalpakket 30 rijles met TTT en examen € 1200 Betaling in termijnen mogelijk!

0596-617289 / 06-28959297 www.autorijschoolpquint.nl

Vrijwilligers van het StuKaFest hangen sokken aan de boom op het Broerplein

‘Deze bewaar ik!’ | r e p o r tag e | Vrijwilligers van het Studentenkamerfestival StuKaFest hingen dinsdagnacht de binnenstad vol met sokken. Om aandacht te vragen voor hun festival. “Die rode sok bij de Grote Markt, die viel écht op!”

OPSY

Bureau voor coaching en mediation

Bureau voor coaching en loopbaanadvies

Lidmaatschap NIP sinds 1975

Lidmaatschap NIP sinds 1975

Bureau voor coaching en mediation • Sterker in uw (nieuwe) functie?

Lidmaatschap NIP sinds 1975 Persoonlijke gesprekken voor managers, •werknemers Beter combineren werk en privé? en zelfstandig ondernemers vaardighedenict te verruimen en (juridisch/psychologisch)? opties •omWerkconfl oplossen en juridisch) te verkennen bij: •(psychologisch Voorkomen burnout?

Persoonlijke gesprekken voor managers, werknemers en zelfstandig ondernemers •• Loopbaankeuzes maken? complexe banen om vaardigheden te verruimen en opties

OPSY

• loopbaanplanning • conflictbemiddeling

Verken uw opties.

(psychologisch en juridisch) te verkennen bij: • complexe banen • loopbaanplanning • conflictbemiddeling

Drs. H. 83, Klompe & collega’s • Boterdiep 83314 • Groningen • (050) 314Bel04 98voor overleg: (050) 314 04 98 Boterdiep Groningen.

Bel gerust voor overleg: (050) 04 98 Boterdiep 83, Groningen. gerust

Adverteren in de regionale adverteerdersladder?

Bel 023 - 571 47 45 en vraag naar Claire Bleeker of Ernst Henneke voor gratis advies over de advertentiemogelijkheden.

E-mail: c.bleeker@bureauvanvliet of e.henneke@bureauvanvliet.com

Foto Jeroen van Kooten

Door elisabeth oosterling Bijna ontstaat er een opstootje. Op het plein voor het Harmoniegebouw staan zes dikingepakte individuen.

Het is uren na middernacht en het sneeuwt. Iemand springt een paar keer op en neer om het warmer te krijgen. Een ander schuift een witte sportsok om een bankje. “Het was maar een sticker, hoor”, verdedigt de jongen zich.

Het gezicht van het meisje betrekt: “Je hebt een sticker op die kat geplakt?! Dat is hartstikke zielig!”

De jongen lacht. “Ach, nee joh, die overleeft het wel. Hij wordt er alleen maar mooier van.”

Bedreven zijn ze in ieder geval, de vrijwilligers van Studentenkamerfestival StuKaFest.

Op de Grote Markt, door de Oosterstraat, bij het Academiegebouw en de Harmonie: het was een vreemd gezicht op woensdagochtend. Overal in de Groningse binnenstad hingen sokken. Allen voorzien van een ronde, roodomrande sticker met een zwart paar erop.

Wie zijn klassiekers kent, weet: dat is het logo van het StuKaFest.

In februari is het weer zover. In negen steden worden weer culturele optredens verzorgd in de kamers van studenten. En ieder jaar verrassen de Groningse festivalvrijwilligers de stad met een schreeuw om aandacht. Vorig jaar was het nog het verspreiden van gratis thee; deze keer doen ze een Sokkenactie.

Dinsdagavond om een uur of één begon de onderneming.

“Ik heb ook niet mijn meest ideale guerrilla-outfit aan vanavond”, mompelt Marieke, terwijl ze de

sneeuw van haar rokje klopt. Ze draagt een plastic tas en doorkruist de Broerstraat. Om haar heen haasten vier meiden en één jongen zich van brandkranen naar bankjes.

Om alles te voorzien van een sok of twee. Met een sticker erbij natuurlijk.

Laura haalt vervaarlijke capriolen uit bij een boom voor het Academiegebouw. Ze wil hoe dan ook een aantal sokken over een tak krijgen.

“Het is net het versieren van een kerstboom”, roept Vera haar toe.

Laura springt weer op vaste grond.

“Zo. En nu maar hopen dat ze blijven hangen.”

Ze bekijkt haar creatie van een afstandje. Een ander meisje gaat naast haar staan: “Alsof iemand zoveel moeite zou doen om sokken uit een boom te halen.”

Ondertussen gaat harder sneeuwen en dringt het smeltwater door de schoenen van de vrijwilligers.

De weergoden kennen geen mededogen. De stickers plakken nauwelijks nog en handen zijn te koud om ze nog netjes op de sokken te krijgen. Het is bikkelen.

‘Je hebt een sticker op die kat geplakt?!

Dat is zielig!’

Eerder die avond werd er een codewoord afgesproken, voor als er plots politie zou opduiken. “Het is natuurlijk wel illegaal wat we doen”, zegt Marieke op samenzweerderige toon, terwijl het gezelschap de Oosterstraat in wandelt. Voor de Kinkie Kappers wordt gestopt. Albert en Laura kijken elkaar aan. Ze hebben hetzelfde plan.

“Ik ga vallen”, gilt Laura, als ze even later haar voet in zijn handen zet. Ze probeert een sok aan het uithangbord te knopen en wankelt.

Maar vallen doet ze niet.

De tocht wordt voortgezet naar de Grote Markt. Op professionele wijze worden sokken in de kerstboom geworpen. Dan gaat opeens een mobiele telefoon. Een zesde vrijwilliger blijkt zich bij de groep te willen voegen. “Waar zijn jullie”, klinkt het aan de andere kant van de lijn.

Albert kijkt bedenkelijk, maar heeft al snel een idee. “Weet je wat je doet: je volgt gewoon het spoor van onze sokken.”

Niet veel later begroet Anoek haar collega’s. “Die rode sok, bij de Grote Markt. Die viel echt op!”

“Op een gegeven moment wordt je hier gewoon goed in. Je gaat steeds beter zien waar ze kunnen hangen.”

Albert probeert het optimisme erin te houden, want na meer dan een uur is iedereen verkleumd. Zelfs Anoek, die de muts van haar jas over een gebreid exemplaar heeft geschoven, rilt.

Albert zelf, beschermd door een enorme bontmuts, werpt een blik in zijn plastic tas. “Ik heb alleen dit nog.” Hij houdt een paar witte sportsokken omhoog. Het labeltje van de winkel zit er nog aan.

De vrijwilligers hebben de afgelopen weken zoveel mogelijk sokken verzameld. Ze vonden die in de stoffige hoekjes van de eigen kledingkast, maar kregen er ook tientallen van vrienden, familie en vage kennissen. “We hadden afgesproken om er allemaal twintig mee te nemen”, legt Vera uit. “Maar hij”, ze wijst naar Albert, “had er al honderd. En toen hebben we er ook nog wat bij gekocht.” Bijna tweehonderd paar dus.

Even wordt verbaasd naar het formaat van de ingekochte sportsokken gestaard. Dan worden ook de laatste sokken aan de bankjes voor het Harmoniecomplex geplakt.

“Deze bewaar ik”, roept Albert tegen niemand in het bijzonder. Hij houdt het allerlaatste paar sportsokken omhoog en plakt er een sticker op. “Als aandenken!”

S T U D E N T E N L E V E N 9

UK 14 - 4 DECEMBER 2008

’s Ochtends een wrak |_

Gelukkig kunnen studenten er niets aan doen

| ac h t e r g r o n d | Studenten hebben vaak

Door Tjerk Notten Twee wekkers heeft Annemariek Smit en dat is nodig, want ze slaapt vrijwel overal doorheen.

Soms wordt de studente communicatie- en informatiewetenschappen wakker met de stereo keihard aan. “Ik heb nogal een diepe slaap.

Als ik mijn wekkers niet zet om tien uur dan slaap ik elke dag gerust tot twaalf uur ’s middags.”

Smit heeft zachtjes gezegd een afwijkend slaapritme. Zelden ligt ze voor één uur ’s nachts in bed en dan is het lastig om de volgende dag weer vroeg op te staan. “Ik ben echt geen ochtendmens. Als ik college heb om negen uur is dat voor mij een probleem. Ik zit er dan slaperig bij. Zo vroeg opstaan is gewoon niks voor mij.”

Hoe moeilijk het voor haar is vroeg op de dag, zo goed voelt ze zich ’s avonds. “Voor mijn studie moet ik veel essays schrijven. Dat bevalt me goed, want dan kan ik zelf de tijd indelen. Meestal doe ik dat ’s nachts, na middernacht kom ik pas echt op stoom. Dat werkt voor mij het beste.”

Overigens ging dat late doorwerken een keer bijna fout. De deadline was de dag erna om elf uur.

Smit werkte door tot een uurtje of zes, zette de wekker op negen uur maar sliep er doorheen. “Ik werd om kwart over elf wakker. Ik weet niet meer hoe ik naar de faculteit ben gefietst, maar ik stormde de kamer van mijn docent binnen en riep ‘ik ben te láháát!’ Gelukkig werd mijn werk nog wel nagekeken.”

‘Na middernacht kom ik pas echt op stoom’ Smit is niet de enige student die ’s ochtends niet goed functioneert. Er zijn er heel wat die om negen uur voor pampus in de collegebanken hangen, maar vervolgens wel tot diep in de nacht opblijven. De oplossing lijkt simpel: iets eerder naar bed en je hebt zo een gewoon dagnacht ritme te pakken. Maar zo makkelijk is het niet. “Dat werkt niet bij mij”, zegt Smit. “Ik volleybal vaak tot elf uur ’s avonds. Ik kom nog helemaal stuiterend thuis, dan val ik echt niet op tijd in slaap. En dús word ik ook niet vroeg wakker.”

Docenten herkennen het patroon. Hoogleraar kunstgeschiedenis Henk van Veen zegt: “Ik merk duidelijk een verschil in opkomst tussen colleges die om negen uur beginnen en die van één uur. Het

Tekening Robby van der Meulen

grote moeite om ‘s ochtends om negen uur op college te zijn. Kwestie van vroeger naar bed gaan? “De biologische klok van jongvolwassenen werkt nu eenmaal anders.”

is geen schokkend verschil hoor, maar voor sommigen komt negen uur te vroeg.”

Ook Rudi Wielers, universitair hoofddocent bij sociologie, stelt vast dat studenten ’s ochtends rustiger zijn en een stuk fanatieker dan in de middag, maar de opkomst is wel een stuk lager. Daar dacht hij wat op te hebben gevonden: “Ik wilde altijd mijn eerstejaars colleges het liefst maandagmorgen om negen uur laten beginnen. Dan kunnen ze mooi wennen aan hoe het op de universiteit gaat, dacht ik. Dat werd een echte mislukking.”

Voor de meesten was het simpelweg te vroeg, vermoedt Wielers.

“Sinds we vanaf elf uur beginnen op maandag zit de zaal weer voller.”

Zijn studenten dan luilakken die gewoon te beroerd zijn om vroeg hun nest uit te komen? Marijke Gordijn werkt als universitair docent bij de afdeling chronobiologie van de RUG en zegt van niet. Gordijn houdt zich bezig met slaap- en waakritmes. Daarnaast is ze als wetenschappelijk medewerker betrokken bij EUclock, een grootschalig Europees onderzoek naar de werking van de biologische klok.

Recent onderzoek onder achtduizend mensen liet zien dat jongvolwassenen een ander slaappatroon hebben dan jonge kinderen en oudere volwassenen. Het is niet zo dat deze groep langer of korter slaapt,

maar mensen van een jaar of twintig slapen op andere tijdstippen.

“Deze afwijking in slaapgedrag wordt aan meerdere oorzaken toegeschreven”, zegt Gordijn. “Voor een deel is het leefritme van jongvolwassenen anders dan ouderen en komen ze simpelweg vaak laat in bed. Bij sommige jongeren is het lichaam voortdurend bezig zich aan te passen aan een nieuw ritme. In het weekend ligt het moment van slapen uren later dan doordeweeks.

Dat veroorzaakt aanpassingsmoeilijkheden, ook wel sociale jetlag genoemd. Het is heel moeilijk, maar als je echt zou willen kun je daar wat aan doen. Met lichttherapie op het juiste tijdstip kun je iemands slaapperiode beïnvloeden.”

Maar er is nog een oorzaak en die is heel wat moeilijker aan te pakken. De biologische klok – dus wanneer het lichaam zélf aangeeft dat je moet gaan slapen of ontwaken – werkt bij jongvolwassenen anders dan bij volwassenen. Grofweg tussen je zestiende en drieëntwintigste verschuift die klok naar later op de dag. Bij vrouwen begint dit eerder dan bij mannen en houdt deze periode ook weer eerder op.

“Het lastige is dat je hier eigenlijk niks aan kunt doen. Het lichaam zit nou eenmaal zo in elkaar. Die eigenschap kan lastig te combineren zijn met een studie die verlangt dat je om negen uur al volledig fit bent.

Het is een feit dat je lichaam dan nog niet honderd procent is.”

En dat heeft gevolgen voor je prestaties, zegt Rob Meijer, hoogleraar psychometrische en statistische technieken. “Proeven wijzen uit dat slaapgebrek van grote invloed kan zijn op de prestatie. Er zijn tests gedaan met mensen die een taakje uit hun hoofd moesten leren. Proefpersonen die maar drie uur slaap hadden gehad, presteerden duidelijk minder dan mensen die acht uur op één oor hadden gelegen.”

‘Het is een feit dat je lichaam dan nog niet honderd procent is.’

Is het dan wel eerlijk om studenten om negen uur college te geven of tentamens om dat tijdstip af te nemen? Meijer: “Bij het opstellen van een goede test gaan we er van uit dat een afwijkend tijdstip van een test ook verband moeten hebben met de werkelijke taken.”

Van een brandweerman, die elk moment kan worden opgeroepen, mag je verwachten dat hij midden in de nacht nog veilig werkt. Die mag je dus ook op een bijzonder

tijdstip testen. “Als tijd geen rol speelt moet je een test niet plannen op een moment dat niet optimaal is voor de proefpersoon. Want dan beïnvloed je de prestatie.”

Het is dus goed denkbaar dat studenten tentamens die om negen uur ’s ochtends worden afgenomen slechter maken dan om twaalf uur.

Een kleine rondgang langs docenten bevestigt noch ontkracht dat overigens. “Er spelen zoveel factoren een rol, dat het niet mogelijk is een slecht gemaakt tentamen toe te schrijven aan moment op de dag dat het is gemaakt.”

Maar Marijke Gordijn heeft daar andere ideeën over. Volgens haar is tentamineren om negen uur onverstandig. Er zou er meer rekening gehouden moeten worden met de kennis die we hebben van de bio­ logische klok. “Binnen onze opleiding weten we dat het niet optimaal is om colleges erg vroeg te laten beginnen. Daar houden we bij ons eigen vak al rekening mee. Onze cursus chronobiologie begint bijvoorbeeld niet voor tien uur ’s ochtends.”

Een universiteit haalt al zoveel middelen uit de kast om zo efficiënt mogelijk kennis over te brengen aan studenten op het gebied van onderwijsmethoden. Maar dit laten we liggen, vindt Gordijn. “Het zou goed zijn wanneer we deze kennis vaker zouden toepassen.”

10 W E T E N S C H A P

UK 14 - 4 DECEMBER 2008

Geheim in koeienpo |_

RUG-archeoloog Cappers gebruikt onverwachte bron

| r e p o r tag e | Etno-archeoloog René Cappers verzamelt zaden, fotografeert koeienpoep en pluist tichelstenen uit elkaar. Allemaal om meer te weten te komen van de landbouw in het oude Egypte. “Nu kan ik de oude technieken nog zien, maar het is vijf voor twaalf.”

Door René fransen “Stop here”, roept René Cappers tegen de chauffeur. Hij stapt uit en loopt naar een muurtje, waarop bruine plakken in de zon liggen.

Mestkoeken, koeienpoep vermengd met stro en kaf. Cappers pakt zijn camera, een grijskaart voor de kleurcorrectie en een gps-ontvanger. Hij fotografeert de mestkoeken, registreert de positie in een notitieboekje en legt aan zijn student Jasmijn van der Veen uit wat ze ziet.

Ondertussen staan de Egyptenaren rondom ons zich vermoedelijk licht verbijsterd af te vragen waarom drie Westerlingen drogende koeienpoep zo interessant vinden. Welkom in de wereld van de etno-archeologie.

We rijden door de Fayum, een vruchtbare streek rondom een groot meer, gevoed door de Nijl. In de Fayum is Cappers co-director van een opgravingsteam dat de Romeinse stad Karanis onderzoekt, en een gebied dat als ‘Kom K’ bekend staat. Hier legde dit team vorig jaar een landbouwnederzetting uit de jonge steentijd bloot, de oudste die er tot nu toe in Egypte is gevonden.

De RUG-archeoloog is opgeleid als bioloog en werd daarna ‘paleobotanicus’, een archeologisch specialist in plantaardige resten. Maar het is hem niet voldoende oude graankorrels op naam te brengen, Cappers wil ook weten hoe ze terechtkwamen op de plaats waar hij ze vindt.

Dat kan via mestkoeken, legt hij uit.

“De gewassen die de koeien eten, vind je terug in de mest. Maar ook de dorsresten waarmee de mest vermengd is. Die koeken worden weer gebruikt in broodovens en de as van de ovens vind je terug in nederzettingen.” Informatie over gewassen geeft hem uiteindelijk een beeld van de voedseleconomie in Karanis, of in de vroege steentijd.

Later tijdens de rondrit wijst Cappers op een akker met zonnebloemen. De bloemhoofden zijn eruit gesneden, en een paar buffels en runderen grazen – aangelijnd, zodat ze niet onbeperkt kunnen eten – tussen de stengels. “Ze eten dan het gewas, maar ook het onkruid.

Dat materiaal kan via de mest dus in een nederzetting komen.”

Kennis van landbouwtechnieken is van vitaal belang bij het interpreteren van de gegevens, denkt Cappers. Daarom besteedt hij een deel van de twee weken die hij bij de opgraving in Fayum doorbrengt aan

ritten over het platteland. Hij combineert archeologie met een soort antropologie. Het geheel is ‘etnoarcheologie’ gedoopt. Deze tak van wetenschap is betrekkelijk nieuw, maar dreigt al onmogelijk te worden. “De modernisering in de landbouw rukt ook hier op. Nu kan ik de oude technieken nog zien, maar het is vijf voor twaalf.”

‘Magic’ We zien boeren ploegen en dorsen met traditioneel materiaal, een ‘werkplaats’ waar palmbladeren worden opgedeeld in bruikbare onderdelen, meer drogende koeienpoep, traditionele irrigatiepompen, een boertje dat de oogst op zijn dak opslaat (Cappers klimt erop en zakt er gelukkig niet door), tichelstenen schuurtjes tussen akkers, drogend graan en bijzondere planten waar een monster van moet worden genomen. Steeds weer fotografeert en registreert Cappers. De grijskaart – een kartonnen plaatje met een bekende kleur – moet er ook steeds bij, wat bijdraagt aan de verbijstering van de omstanders. “It’s magic”, grapt Cappers.

Een paar keer stoppen we bij hopen dorsresten. De planten zijn in stukjes geslagen en Van der Veen moet ze determineren. “Broodtarwe?”, probeert ze. “Nee, dit is rijst”, corrigeert Cappers. Dorsresten zijn al duizenden jaren gebruikt om mudbricks, tichelstenen, te verstevigen. De plantenresten voorkomen dat de drogende klei gaat scheuren en maken de steen sterker. Straks moet Van der Veen plantenresten uit oude mudbricks, uit Karanis, verzamelen en op naam brengen.

In Groningen heeft ze al een poos geoefend. Maar de praktijk blijkt lastig. Toch boekt ze even later een mooi succesje. In een maïsakker liggen korreltjes tussen de planten. “Die komen van de mannelijke bloeiwijze, kijk maar”, zegt Cappers, terwijl hij een pluim van een plant trekt. Van der Veen gaat door de knieën en kijkt nog eens goed.

“Maar dit is toch echt graan.” Cappers kijkt nu ook goed en zegt verbaasd: “Je hebt gelijk.”

Tussen de rijpende maïs ligt overal kiemend graan. Cappers heeft geen idee waarom. Terwijl we de mogelijkheden bespreken komt de eigenaar van het land aangeslenterd. Via een gesprek met handen en voeten wordt duidelijk dat hij inderdaad de akker heeft ingezaaid,

Mudbricks liggen klaar voor verwerking; René Cappers en Jasmijn van der Veen bestuderen dorsresten; en het tentenkamp van de archeologen bij het ‘dig house’ Foto’s René Fransen

nog voor de maïs eraf is. Waarom is niet duidelijk, Cappers spreekt geen Arabisch en noch de Egyptische chauffeur, noch het boertje spreken Engels. Maar Cappers fotografeert en registreert, het antwoord zal wel een keer komen.

Omkeerploeg De Fayum is een landbouwstreek.

Tussen kleine dorpjes liggen lapjes grond, omringd door lage dijkjes. Een boer ploegt met twee runderen die een houten ploeg trekken.

Koereigers zoeken in de vore naar

iets eetbaars. “Dit is zo zwaar dat de dieren na een paar voren moeten uitrusten”, vertelt Cappers. En inderdaad, terwijl de akker amper een vore per vijf meter vertoont spant de boer zijn koeien uit. “Deze houten ploegen trekken alleen een voor, ze keren de grond niet om. Daardoor kunnen tweejarige onkruiden hier overleven. Met een omkeerploeg ben je die kwijt”, legt Cappers uit.

Dus als er zaad van tweejarig onkruid wordt gevonden, weet je hoe de akker is geploegd.

We rijden verder. Hier en daar staat een veld onder water. De land-

bouw in Egypte draait nog steeds op irrigatie met Nijlwater. De spontane jaarlijkse overstromingen zijn getemd en vervangen door irrigatiesystemen. Soms met pompen, maar ook aangedreven door ezeltjes of waterkracht. “Alles draait hier om Nijlwater. Maar Egypte kan de aanvoer van Nijlwater niet beïnvloeden, het komt uit andere landen in de regio.”

De verdeling is nu geregeld via een verdrag uit de eerste helft van de twintigste eeuw. Voor Egypte was dit verdrag gunstig. Door de groeiende bevolking in de Nijlregio staat het nu echter onder druk. Met minder water zal de voedselproductie in Egypte sterk dalen. “Daar ligt een gigantisch probleem.”

De rondrit eindigt in het dig house, het basiskamp voor de archeologen.

Drie rijen ronde tweepersoons tenten staan voor het stenen gebouw, dat het afgelopen jaar is gebouwd door camp supervisor Hamam, al jaren steun en toeverlaat van de archeologen. Als Egyptenaar krijgt hij dingen gemakkelijker gedaan.

Van der Veen is vol lof over de luxe van deze opgraving. De tent is toch vrij spartaans, met twee stretchers en een kaal peertje. “Maar in Griekenland, waar ik zes weken heb gezeten, was het veel primitiever. En daar moesten we zelf koken en de was doen.” In Fayum wordt dat voor de studenten en medewerkers gedaan, zodat ze zich helemaal op hun werk kunnen richten.

Naveltruitje De dag na de rondrit bezoeken we Karanis, een Romeinse stad die ongeveer net zo groot was als Pompeï. Na een periode van verval werd de stad rond de zesde eeuw verlaten en raakte bedolven onder het zand. Begin twintigste eeuw werd ze ontdekt. Door de eeuwen van bewoning was er een laag vruchtbare aarde ontstaan, vergelijkbaar met de Nederlandse terpaarde. Tijdens het afgraven kwamen er stukken papyrus te voorschijn, waarna een team van de Amerikaanse University of Michigan tussen 1925 en 1935 een deel van de gebouwen in het centrum blootlegde. Sinds een aantal jaren leidt Cappers hier een opgraving, met Willeke Wendrich, een Nederlandse egyptologe die nu aan de University of California in Los Angeles werkt.

Karanis is een enorme zandvlakte waaruit grillig gevormde muren opsteken. De zon brandt, maar de dresscode is ‘bedekt’, zowel vanwege de lokale normen als vanwege het gevaar van verbranding. Vandaag komt een groep Leidse archeologiestudenten langs. Niet iedereen heeft de dresscode gevolgd, er zijn aardig wat blote meisjesschouders te zien, en een enkel naveltruitje.

W E T E N S C H A P 11

UK 14 - 4 DECEMBER 2008

oep

nnen

De Egyptische soldaten die de bezoekers bewaken storen zich er niet aan. Ze hangen verveeld rond en staan regelmatig in de weg voor wie een foto wil maken. Pogingen van Wendrich en Cappers om ze weg te sturen mislukken. Na aanslagen op toeristen, eind jaren negentig, is bewaking voor grote groepen buitenlanders verplicht. “Ach, als ik vragen van bezorgde Amerikaanse ouders krijg kan ik ze hiermee geruststellen”, zegt Wendrich.

Cappers is minder laconiek. “Als ik een terrorist was, zou ik hier rustig gaan zitten totdat ik die bewakers zie verschijnen. Ze zitten altijd op de top van een heuvel, dus je weet precies wanneer er een slachtoffer aankomt.”

Wendrich vertelt de studenten dat ze het oude dig house uit de jaren twintig wil restaureren. Er is al wat geld voor een eerste opknapbeurt.

Daarbij zijn ook kamers ontsloten die ruim zeventig jaar dicht hebben gezeten. “In een daarvan vonden we een Romeinse mummie. Maar het was maar een halve, zonder informatie, daar hadden we dus niets aan”, vertelt Wendrich. Ze weet niet hoeveel lol de RUG heeft met z’n ene informatieloze mummie, Janus.

Tijdens dit graafseizoen – zo’n beetje sinds september – zijn er amuletten, manden, maatscheppen en nog meer voorwerpen gevonden. Ook zijn de restanten van een badhuis en een grote graanopslag blootgelegd – de lege graankelder lijkt nog intact. Hier en daar zijn fresco’s aangetroffen, waarvan eentje met fraaie kleuren. Ze zijn afgedekt met doeken, tot er een conservator is. Dit soort mooie vondsten is niet eens waar een opgravingsdirecteur van droomt, vertelt Cappers. “In een andere opgraving vonden we eens een gouden amulet. Dan loop je het risico dat de site supervisor van het ministerie van oudheden gaat ingrijpen, of dat er plunderaars op de site afkomen. We proberen zulke vondsten zoveel mogelijk te relativeren, ook voor de lokale medewerkers.”

De hele site ligt vol met Romeinse potscherven, glasscherven en hier en daar een muntje. Maar dat is allemaal niet meer ‘in context’, en voor archeologen van beperkte waarde.

Scherven uit de opgravingskuilen gaan wél mee voor analyse.

Van der Veen heeft met Cappers naar dorsresten gekeken die hier en daar liggen. Soms komen ze uit verweerde mudbricks, soms is het materiaal aan komen waaien van akkers uit de omgeving. Het is dus zaak moderne granen van de oude te kunnen onderscheiden. Van der Veen is voor het eerst in Karanis.

“Ik ben wel verbaasd dat er zoveel overeind staat hier. Je krijgt zo wel zin om zelf te gaan graven.”

René Cappers (met groen hoedje) geeft in Karanis uitleg aan Leidse archeologiestudenten.

Maar zij moet mudbricks oplossen en uitpluizen, daar zal ze de komende weken haar handen aan vol hebben. Vooral het onkruid in de bricks vertelt iets over de manier waarop gewassen werden verbouwd. Irrigatie, bewerking van het land en de oogstmethode hebben allemaal invloed op de soorten onkruid die tussen de gewassen groeien en ze bepalen welke onkruiden mee worden geoogst.

Noodopgraving Naast Karanis zou er ook gegraven worden in ‘Kom K’, de 7000 jaar oude landbouwnederzetting. Zou, want Wendrich heeft net te horen gekregen dat een stuk land in de buurt van Kom K binnen twee weken geploegd gaat worden. Dat stuk is eerder onderzocht en bevat mogelijk interessant materiaal. Het team heeft tien dagen voor een noodopgraving. ’s Avonds gaan een stuk of zes vrijwilligers een paar duizend grote spijkers voorzien van gekleurde tape. De dag erop worden op de bedreigde site alle interessante voorwerpen gemarkeerd met zo’n spijker, waarna de exacte locatie via

de ‘Total Station’, een soort gps-systeem, wordt vastgelegd. Het team heeft drie van zulke systemen, die elk 3000 voorwerpen per dag kunnen ‘inmeten’.

De onderzoekers gaan rond half zes op pad, om tegen een uur of drie ’s middags te stoppen. Bewerkte vuursteen, pijlpunten, potscherven, het ligt er allemaal. Wendrich kijkt naar aslagen in een geul, gegraven door de eigenaar voor een irrigatiebuis. “Misschien moeten we toch vragen of hij een stuk van het terrein wil beschermen”, peinst ze.

“Dan kunnen we daar opgravingen doen.”

We bezoeken Kom K. Ook daar rukte de landbouw op, alleen het veld dat door Wendrich en Cappers is gehuurd ligt er nog ongeschonden bij. Inmiddels lijkt de eigenaar de poging tot landbouw te hebben opgegeven, de akker ligt weer braak. Maar het hele bodemarchief is onherstelbaar vernield.

Wendrich raapt een stuk bewerkt vuursteen op om het te laten zien.

Ik bekijk het en loop verder terwijl ik het in m’n vingers houd. “Nee, leg het neer waar het vandaan komt”, zegt Wendrich. “We willen de locatie van alle vondsten nog vastleg-

gen. Dus alles moet zoveel mogelijk op de originele plek blijven.”

Op de terugweg ziet Cappers weer interessante planten op de verlaten akker. Hij blijft achter met z’n camera, terwijl Wendrich onverstoorbaar doorloopt richting auto. “Als je met mij ergens snel naar toe wilt, moet je me blinddoeken”, erkent Cappers later.

Verveeld Na een paar dagen Fayum gaat Cappers wat zaken regelen in Cairo. Hij werkt al jaren samen met een paleobotanicus van de universiteit van Cairo, dr. Rim Hamdy. Net als veel Egyptische onderzoekers is ze niet echt goed opgeleid, een probleem waar Cappers keer op keer tegenaan loopt bij pogingen om samen te werken. Egyptische wetenschappers beperken zich vaak tot het verzamelen van informatie. Conclusies trekken is vaak een brug te ver.

Met Hamdy bespreekt hij mogelijke projecten. Steeds probeert Cappers een stapje verder te gaan. Zij wil wel, maar als er studenten nodig zijn trekt ze een bedenkelijk gezicht. “Die willen dat je al het werk voor hen doet. En voor botanisch

Foto René Fransen onderzoek krijg je bijna niemand.”

Zelf doet Hamdy vier dagen werk voor de faculteit. Haar eigen onderzoek moet in de uurtjes die overschieten. “Dus na de colleges, en in eigen tijd.”

Hamdy heeft voor Cappers toestemming geregeld om in het Agrarisch Museum zeven te fotograferen die bij eerdere opgravingen in Karanis zijn gevonden. “Daar werd de oogst mee geschoond. In de archeologie kijk je vaak naar dit soort geschoonde producten, dus wil ik opmeten hoe groot de maaswijdte in de zeven is. Daar heb ik goede foto’s voor nodig.”

Rondom ons lopen de Leidse archeologiestudenten verveeld rond.

Ze krijgen weinig uitleg en lijken niet zo goed te weten wat ze hier doen, blijkbaar hebben ze onvoldoende uitleg over etno-archeologie gehad. Cappers zal nog wat zendingswerk moeten doen voor ze geïnteresseerd zijn in koeienpoep.

Zie voor een uitgebreid verslag de weblog Missie Fayum op www. universiteitskrant.nl/fayum. De reis naar Fayum is mede mogelijk gemaakt door de Stichting Groninger Universiteitsfonds, www.rug.nl/guf

12 O P I N I E Commentaar

UK 14 - 4 DECEMBER 2008

Willemen

Huisjesmelker

De redactieraad van de UK volgt kritisch de journalistieke koers van de universiteitskrant en geeft adviezen aan de redactie. Jaarlijks beoordeelt de raad het redactionele beleidsplan van de UK. De raad bestaat uit drie studenten en vier personeelsleden van de RUG en twee externe deskundigen. In de raad is per direct plaats voor

Door René FRansen Eerst even de nuancering: de jaarlijkse verkiezing van ‘Huisjesmelker van het Jaar’ door de GSb en ROOD is natuurlijk een heel beperkte steekproef. Met een paar klachten sta je zo in de top-3.

Maar toch. De RUG staat er gekleurd op, nu het Housing Office op nummer twee is geëindigd.

Bovendien blijkt ook uit de International Student Barometer dat er veel klachten zijn over de huisvesting van buitenlandse studenten.

Jan Wolthuis van de RUG reageert wat geprikkeld, met de opmerking dat huisvesting toch geen taak van de universiteit is. En daar gaat het in het licht van de internationalisering - nu juist mis. In veel buitenlanden is huisvesting wél een taak van de universiteit. Mede door de grote afstanden is het ondoenlijk (zeker als eerstejaars) zelf voor je kamertje te zorgen. Universiteiten hebben daarom een uitgebreide campus en een organisatie die de verhuur en het onderhoud goed aan kan.

Het Housing Office lijkt door de RUG te worden gezien als een ‘luxeproduct’, take it or leave it. Dat is niet juist. Buitenlandse studenten verwachten een goede kamer en een goede service. Als de RUG echt wil internationaliseren, moet ze daar voor zorgen.

twee nieuwe redactieraadsleden (studenten) De raadsleden worden benoemd voor een periode van twee jaar. De redactieraad vergadert vijf keer per jaar.

Een sollicitatiecommissie, bestaande uit vertegenwoordigers van de U-raadsfracties en de voorzitter van de redactieraad, maakt een keuze uit de kandidaten.

Brieven, vergezeld van een c.v.,graag voor maandag 5 januari a.s. richten aan: sollicitatiecommissie Redactieraad UK, Postbus 80, 9700 AB Groningen. Voor meer informatie: Sieb de Ruig, redactiesecretaris, tel. 0503636700 Advertenties

WIJ ZOEKEN VROUWEN die mee willen werken aan een geneesmiddelenonderzoek (180).

Dinox is een onderzoekscentrum in Groningen en Berlijn met ruim 15 jaar ervaring in geneesmiddelenonderzoek op het gebied van vrouwelijke hormonen (zoals anticonceptie, vruchtbaarheidsbehandelingen, premenstrueel syndroom en acné) en seksuologie.

diploma op zak maar nog niet het juiste?

Laat je omscholen tot accountant of controller en volg de post Bachelor Bedrijfseconomie voor Non-Financials!

Toelaatbaar met hbo- / wo–bachelor 1-jarige deeltijdopleiding Doorstroom richting RA / RC Vergoed door werkgever

Dinox bevindt zich op het UMCG terrein: Hanzeplein 1, ingang 53, 9713 GZ Groningen

In dit onderzoek wordt de werking onderzocht van 4 doseringen van een progestageen (vrouwelijk hormoon): in welke mate het progestageen in het lichaam wordt opgenomen, of het van invloed is op het baarmoederslijmvlies, en of het de groei van eiblaasjes in de eierstokken onderdrukt. Dit progestageen is in combinatie met een oestrogeen al onderzocht en geregistreerd als anticonceptiepil.

U zou aan het onderzoek kunnen deelnemen als u: s een vrouw bent tussen 18 en 35 jaar en gezond bent; s bereid bent aanvullende anticonceptie (zoals condooms) te gebruiken tijdens het onderzoek.

Bezoeken Na de keuring bezoekt u regelmatig het onderzoekscentrum voor een bloedafname, echoscopie en tweemaal een onderzoek van het baarmoederslijmvlies. De eerste cyclus bestaat uit 7 tot 12 bezoeken. De behandelperiode waarin u één van de 4 doseringen van het progestageen krijgt, duurt maximaal 72 dagen en heeft tussen de 12 en 22 bezoeken. Na de behandelperiode zijn er nog 1 tot 4 bezoeken.

Vergoeding Elke vrijwilligster ontvangt -afhankelijk van het aantal bezoeken- een vergoeding voor deelname aan dit geneesmiddelenonderzoek tussen de ` 1194,- en ` 1992,-.

Reiskostenvergoeding: ` 0,19 per km.

Voor meer informatie kunt u bellen met

(050) 3610999

WWW.DINOX.NL

KOM NAAR DE OPEN DAG VAN DE POST BACHELOR BEDRIJFSECONOMIE VOOR NON-FINANCIALS OP 7 FEBRUARI!

www.nivra-nyenrode.nl

@ U K 13

UK 14 - 4 DECEMBER 2008

Tjak

Ana

Met je billen in de vrieskou | r e p o r tag e | Ook behoefte aan tips over lekkere maaltijden? Zo’n goeie tjak op je bord? In deze rubriek kijkt de UK tijdens het koken mee in Groningse studentenkeukens. Deze week maakt studente bewegingswetenschappen Rosanne de Vries risotto met pittige kip.

Door janita naaijer Een bestaan als vrijwilliger op een ecologische boerderij in Thailand of een leven als student in Groningen? Rosanne de Vries (19), eerstejaars bewegingswetenschappen, moest in Nepal de keuze maken. “Ik liep een berg op en ik wist niet wat ik moest doen. Ik liep de berg af en toen wist ik het wel.”

Rosanne koos voor het studentenbestaan en woont sinds een half jaar in een studentenhuis aan de Jozef Israëlsstraat. Haar kamer is precies zoals zij het wilde en ze is een gelukkig lid van Cleopatrastam Groot Nieuws. Rosannes muren – behangen met foto’s van olifanten en backpacks – vertellen echter een ander verhaal. Dat van een studente die met haar gedachten nog regelmatig in Laos, Cambodja, India, Nepal en bovenal Thailand vertoeft.

“Het was een hele mooie plek”, vertelt Rosanne. “Met hele mooie mensen. Oude omaatjes die over mijn huid wreven, want die was zo wit.” Stralend: “En vervolgens aankwamen met een stukje kip: voor jou. Voor jou!” Ze hád op die Thaise boerderij kunnen blijven. En dat maakt het haar af en toe nog lastig. “Dan heb ik een momentje van:

Ontspoord

Risotto met pittige kip (4 pers.)

1 pak mix voor risotto (Knorr) 350 gr. kipfilet 5 teentjes knoflook 4 eetl. groene pesto 1 ui 1 stronkje broccoli 1 doosje champignons ½ courgette Marineer de kip met de groene pesto en knoflook. Snijd de broccoli, ui, champignons en courgette en voeg deze bij de kip. Als de groentes beetgaar zijn, kun je de risottorijst en kruidenmix toevoegen zoals is aangegeven op de verpakking. Laat je pan 10 minuten op het vuur staan, en…eet smakelijk!

wat doe ik hier? Vooral met dit vuile weer...”

Op Rosannes kamer is het gelukkig behaaglijk. In de keuken ontbreekt echter iedere vorm van verwarming en zijn de kleurrijke pantoffels uit Laos (met olifant) geen overbodige luxe. “Ik wou in een écht studentenhuis wonen”, vertelt Rosanne die de knoflookteentjes ontdoet van hun jasje. Wie in het pand aan de Jozef Israëlstraat om zich heen kijkt, begrijpt wat ze daarmee bedoelt.

Foto Reyer Boxem

Rosanne de Vries Een plafond waar hier en daar nog een bladdertje verf aanhangt. “Oh, is dat zo?” Gaten in de muur. “Geen idee.” Florerende schimmels bij het raamkozijn. “Wat doe je eraan, hè?”

En tenslotte een wc in een klein houten hokje op het balkon. Oftewel: met je billen in de vrieskou.

Alleen bij de beschrijving van de wc kijkt Rosanne even op van haar snijwerk. “Ik ben in Thailand geweest en dit huis is goed gebouwd”, zegt ze stellig. “Zolang er geen kak-

kerlakken in mijn kamer wonen, vind ik het goed.”

Terug in de warme kamer, eten we de kip met risotto. Rosanne vertelt dat veel mensen haar vol bewondering toespreken als ze het heeft over haar reis. “Dan zeggen ze: ik wou dat ik dat ook gedaan had. En dan zeg ik: waarom pak je niet gewoon je tas? Dat weten die mensen niet.

Maar ze gaan nooit op reis.”

Rosanne wel. In juli vertrekt ze naar Alaska. Aan kou is ze al gewend.

Mijn... Berimbau!

Een Amerikaanse hoogleraar die relevant is voor mijn scriptie, zal spreken op een congres in Amsterdam, ’s ochtends vroeg. IJverig als ik ben, zit ik in de trein van 6.44 uur uit Groningen De planning van de Nederlandse Spoorwegen is die van een eeuwige student: maanden nietsdoen en daarna nachtenlang doorhalen. De ontsporing van een goederentrein inspireert tot het vernieuwen van rails die al jaren kapot waren. De intercity naar Amsterdam rijdt niet. Welkom in de sprinter naar Uitgeest.

Een uur vertraging.

In Baarn stapt een conducteur uit. Zij ploft op een bankje en steekt een sigaret op. Heerlijk pauze. Een collega gebaart: we moeten verder. Maar wat zijn vijf minuten op een uur vertraging?

De sprinter is knus. Een man tegenover mij leest met halfopen mond De Pers. Bij elke ademteug wiebelen zijn tanden als bemoste zerken in zijn kaak. Vanwege de stank die hij verspreidt, wikkel ik mijn gezicht in een sjaal. Welkom islam.

Zijn buurman leunt het gangpad in, zo ver mogelijk van hem vandaan. “Zoekt u iets?” klinkt het prompt naast hem. Buurman huivert. “Of heeft u het koud?”

“Deze trein stopt niet te Amsterdam Muiderpoort”, kraakt de intercom. Direct daarna: “Het volgende station: Amsterdam Muiderpoort.” Iedereen lacht, de man met de wiebeltanden het hardst. Zijn adem ruik ik nog steeds als ik te laat het congreszaaltje binnensluip.

Ana van Es is bijna klaar met haar studie rechten. Maar ja, die scriptie...

Sudoku

Vera Bonekamp (23), vierdejaarsstudent psychologie “Ik doe capoeira, de Braziliaanse vechtdans, en daarbij maak je ook muziek. Dat maak je met trommeltjes en een berimbau. Helaas is bij de mijne net de snaar geknapt dus ik kan er even niet op spelen. Het maakt een apart geluid en het brengt je in een soort trance. Erg ontspannend.

Door met een steentje tegen de snaar te drukken bepaal je de toon. Net als de capoeira-bewegingen zelf, was ook het bespelen van de berimbau helemaal nieuw voor me toen ik drie jaar geleden begon. Maar ik wilde het graag leren en heb veel geoefend met een cd van mijn trainer.

Ik speel nu soms wel drie keer per week en dat werkt bevrijdend. Met capoeira kun je weer even kind-zijn.”

In de rubriek ‘Mijn...’ vertellen UK-lezers over hun bijzondere relatie met bepaalde voorwerpen: van tentzakken, piercings en fietsen tot boeken, voeten of pukkels. Ook iets te vertellen? Mail het uk@rug.nl

De oplossing van de sudoku staat op http://www.universiteitskrant.nl

14 C U L T U U R

UK 14 - 4 DECEMBER 2008

Sleaze doet ’t nog eens | ac h t e r g r o n d | Dit jaar ging cultvideotheek Sleaze, een begrip in Groningen, plotseling dicht. Oorzaak: financiële problemen. Maar eigenaar Peter Evers gaat er opnieuw tegenaan. “Ik miste het, het is het leukste werk dat ik ooit heb gedaan.”

Door peter keizer Vraag in een willekeurige videotheek welke film je moet zien, en je wordt direct naar de top vijf aan de muur verwezen. Stel dezelfde vraag in Sleaze en ze geven je niet alleen een video mee waarvan je nog nooit had gehoord, maar vertellen je er ook direct bij wat deze film zo bijzonder maakt.

Een videotheek voor de liefhebber, dat is wat Peter Evers (44) eind 1996 wilde beginnen. “Al sinds m’n vijftiende heb ik een serieuze interesse in film, toen ging ik nog de hele stad door om video’s te halen.

Veel later heb ik een tijd de programmering gedaan bij Vera Zienema en toen dacht ik: ‘Als ik het geld heb, ga ik een eigen videotheek beginnen’”, vertelt hij.

Hij begon met het verhuren van zijn privécollectie, zo’n zeshonderd films. “Na drie jaar bleek de videotheek een groot succes te worden.

Maar toen moest ik ook opeens personeel inhuren en een flinke administratie bijhouden. Vanaf dat moment werd het me allemaal wat te groot. Bob, een vriend die ik nog kende van Vera, is toen in 2001 als partner ingestapt. Van een eenmanszaak werd het een vennootschap onder firma”, vertelt hij.

Sleaze aan het Kattendiep groeide uit tot een bekende cultuurvideotheek en werd door journalisten uit het hele land gebruikt als bron voor artikelen. Maar begin dit jaar ging het mis. “Financieel mis”, ver-

Cultuur tips n Public Enemy is één van de belangrijkste hiphop-groepen ooit. Het Amerikaanse drietal wordt beschouwd als grondlegger van het genre. Geen raps over bling-bling en gangsters, maar bevlogen en maatschappijkritische teksten. 14 december, 20.30 uur, De Oosterpoort. n Hoe fotografeer je de ellende van straatarme Brazilianen die voor een stuwmeer moeten wijken? Drie Braziliaanse fotografen deden het vooral mooi. Met beelden van mensen op, onder en naast het gewassen water. Underwater landscape , Noorderlicht Fotogalerie.

Akerkhof 12. T/m 11 januari. www.noorderlicht.com n Bach staat bekend als een ernstige componist. Toch heeft hij ook een lichte kant, die goed naar voren komt in de Koffiekantate , over een aan koffie verslaafde vader en dochter. Zondag brengen I Piccolo Hollandesi & Barokensemble dit stuk in De Oosterpoort, 18.00 uur.

Foto Jeroen van Kooten

Eigenaar Peter Evers van cultvideotheek Sleaze telt Evers. “Het groeide Bob allemaal boven z’n hoofd. De financiële administratie liep in de soep en dat had dramatische gevolgen. Bedragen bleven open, schulden werden hoger, als een soort lawine kwam het op ons af. Van de ene op de andere dag veranderden we van een gezond bedrijf in een onderneming die volledig aan de grond zat. In het begin denk je nog: Kom op, de schouders eronder. Maar de schulden waren te hoog, het was onmo-

gelijk.”

De deuren van Sleaze gingen in maart dicht. Evers: “Maar de schuld lag niet alleen bij Bob. De animo voor de verhuur daalde ook met de komst van dvd en later internet. In plaats van in te krimpen gingen we gewoon door. Ik heb zelf ook niet genoeg opgelet. Iedereen heeft een beetje schuld.”

Evers had er geen zin meer in.

“Maar op straat kreeg ik allemaal reacties van mensen die wilden dat

we doorgingen. Op dat moment vond ik dat beklemmend, maar nu is het wel een reden om het nog een kans te geven. En daarnaast mis ik het zelf ook. Dit is het leukste werk dat ik ooit heb gedaan.”

De schulden zijn er nog. Maar met steun van vrienden, familie en een schappelijke huurbaas probeert Evers het nog een keer. Op dit moment metselt hij een muur in het pand om de ruimte te verkleinen.

Sleaze gaat “back to basics” en be-

gint nu aan de Steenstilstraat opnieuw. “Zo gauw de muur er staat ga ik de boel opruimen en open ik over ongeveer twee weken voorzichtig de deuren. Dan zal ik zien of de animo echt zo groot is als ik hoop. De videotheek gaat verder onder dezelfde naam, maar neemt wel een nieuwe richting. “Absoluut geen mainstream meer, het wordt echt een videotheek voor de marges. Ik ga de collectie flink verdiepen.”

Eieren zijn eieren in Haks’ museum | r e c e n s i e | Het leven zit vol ironie.

Onder directeur Frans Haks was het oude Groninger Museum de tempel van het modernisme. Nu hangen er Helmantels.

Door marcel wigchers Het oude Groninger Museum staat vol uitgepakte schilderijen. Tom Hageman is druk bezig ze op te hangen. Het tot voor kort leegstaande gebouw begint weer een echt museum te worden met De verbazing van het Noorden.

Hageman is directeur van de Klas-

sieke Academie voor Schilderkunst in Groningen waar cursisten het ambacht van de figuratieve kunst leren. “Bij Henk Helmantel is een kommetje met eieren een kommetje met eieren”, illustreert Hageman het begrip figuratie.

Helmantels zijn er ook. Ze hangen al, harmonieus tussen werken van Olga Wiese en Diederik Kraaijpoel.

Inhoudelijk totaal verschillend van het werk van de streng gereformeerde Rembrandt uit Westeremden, maar qua stijl verrassend bijpassend.

Hageman wil met de expositie de

noordelijke figuratieve kunst promoten. “Die is enorm gevarieerd.

Van bijna abstract tot realistisch.

En van een hogere kwaliteit dan in de rest van Nederland.”

Die kwaliteit is volgens hem te danken aan kunstacademie Minerva die in de jaren zeventig en tachtig als enige in Nederland nog onderwijs gaf in figuratieve kunst.

“Daar plukken we nu de vruchten van. En figuratie is weer respectabel geworden. Twintig jaar geleden was Helmantel nog heel suspect.”

In hetzelfde gebouw was onder toenmalig directeur Frans Haks zel-

den noordelijke figuratieve kunst te zien. Geeft het Hageman een triomfantelijk gevoel dat dat nu wel mag?

“Dat is een heel leuk gevoel”, zegt hij met ingehouden trots.

We lopen langs een zeer herkenbaar portret van Haks door kunstrecensent Eric Bos, pontificaal boven een doorgang. Haks als een alziend oog. Hageman: “Ach ja, het leven zit vol ironie.”

De verbazing van het Noorden. Oude Groninger Museum, Praediniussingel 59. T/m 31 januari. www.deverbazingvanhetnoorden.nl

Tindersticks: kamermuziek voor popliefhebbers | v o o r a f | The Tindersticks hebben het zichzelf een beetje lastiggemaakt. Hun succes zorgde voor een creatieve impasse. Nu zijn ze beter dan ooit, dankzij de koperblazers.

Door bart breman The Tindersticks maken muziek die doet denken aan cafés, waar roken niet alleen is toegestaan maar zelfs verplicht is en waar de rode wijn bij kaarslicht naar binnen wordt gego-

ten. Het is pop-noir voor mensen met een goed ontwikkeld gevoel voor stijl en dramatiek: kamermuziek voor popliefhebbers.

De Britten zijn al meer dan vijftien jaar een constante factor in de popmuziek. Vooral het tweede titelloze album uit 1995 en Curtains uit 1996 kregen lyrische recensies. Van dat laatstgenoemde album is Another Night In hét nummer wat de band geliefd maakt. Dramatische strijkers brengen het nummer langzaam naar een climax, terwijl de met lief-

desverdriet doorspekte bariton van zanger Stuart Staples mensen laat huilen van ontroering.

Het succes heeft echter ook zijn keerzijde. The Tindersticks raakten in een creatieve impasse en daaropvolgende albums zijn weliswaar mooi, maar voegen ook niet bijster veel toe. In interviews geeft Staples aan het gehad te hebben met het spelen van de bejubelde liedjes.

Langzaam probeert de band het geluid te veranderen, door elementen uit de soul toe te voegen. Een

stevige partij koperblazers geeft de muziek de nodige ademruimte en de band gaat er zelfs opgewekter door klinken. Het dit jaar verschenen The Hungry Saw is het beste wat de Britten de afgelopen jaren hebben afgeleverd. De plaat laat een ontspannen spelende band horen, die met plezier de donker-romantische kant van het leven bezingt.

Dinsdag 9 december in De Oosterpoort. Aanvang 20.30 uur. Toegang: 30 euro.

4 t/m 11 december 2008

Mededelingen 1

Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers

Algemeen Studium Generale Groningen Alice in Wonderland Alice in Wonderland is een van de beroemdste kinderboeken aller tijden. Er zijn nauwelijks talen waarin het boek niet vertaald is en alleen al in Groot-Brittannië is het in een kleine 2000 verschillende edities uitgekomen. Heel wat literaire klassiekers voor vroegere volwassenen zijn kinderboeken geworden. Bij Alice in Wonderland – en dat is uniek – lijkt het omgekeerde gebeurd te zijn. In zijn lezing gaat Nicolaas Matsier in op de vraag hoe dit meisjesboek een boek voor alle leeftijden kon worden. En hij vertelt over de auteur Lewis Carroll: steeds meer een biografisch raadsel. Schrijver Nicolaas Matsier (1945) studeerde klassieke talen en filosofie. Zijn vertaling van de beide ‘Alice’-boeken is genomineerd voor de Europese Aristeionprijs. Datum: maandag 8 december. Aanvang: 16.30 uur. Plaats: Academiegebouw. Toegang gratis.

Film: Pantserkruiser Potemkin – met life klezmermuziek Rusland, 1905. De oorlog met Japan is ten einde en de soldaten keren naar huis. De omstandigheden op de schepen zijn bar en er ontstaat gemor over het eten. De onruststokers worden opgebracht en als voorbeeld voor het vuurpeloton gezet. Een dappere matroos stapt naar voren en roept zijn kameraden op het dienstbevel te negeren. Het gerucht van de muiterij op de Pantserkruiser Potemkin bereikt ook Odessa waar deze uitgroeit tot een aankondiging van de revolutie. Avantgardist Eisenstein zette alle toen nog originele middelen in om zijn boodschap kracht bij te zetten. Met de beroemde trappenscène. Inleiding: Sander Brouwer, docent Slavistiek RUG. Datum: dinsdag 9 december.

Tijd: 19.00 uur. Plaats: Images, Poelestraat 30. Kaarten: voor studenten € 6,30 (anders € 8,30), alleen verkrijgbaar via Images.

Katja Staartjes: Met passie naar de top In de bergsport is één ding zeker: geen top zonder risico en tegenslag. In de bergen dreigt regelmatig gevaar. Het is cruciaal om die gevaren zorgvuldig in te schatten en er zorgvuldig mee om te gaan.

Tijdens een tocht zul je verschillende risico’s zorgvuldig tegen elkaar moeten afwegen en moet je bepalen hoeveel risico je uiteindelijk wilt nemen. Het is simpelweg onmogelijk om bij een beklimming alle risico’s honderd procent af te dekken. Ook in het dagelijks leven moet je dat niet willen. Soms lijkt het alsof de huidige maatschappij elk toeval en risico

Volgende week

laatste UK

Donderdag 11 december verschijnt de laatste UK

van 2008.

Mededelingen hiervoor kunnen nog worden ingeleverd tot uiterlijk maandag 8 december 10 uur.

> Verzorgd door de UK; eindredactie Heiny de Ruiter, tel. 3636699 > Mededelingen kunnen ingediend worden via www.universiteitskrant.nl > Aanleveren is mogelijk tot uiterlijk maandag 10 uur voor de UK van dezelfde week > De volgende UK verschijnt op 11 december 2008 wil uitbannen. Maar te veel regels, controle en voorzichtigheid demotiveren én werken averechts. Katja Staartjes, de topvrouw van de Nederlandse bergsport en schrijfster, spreekt in een lezing over haar ervaringen. Datum: woensdag 10 december. Aanvang: 15.00 – 16.30 uur. Plaats: Auditorium, gebouw L, Hanzehogeschool. Toegang voor iedereen gratis.

Kenniscafé: Eye Spies – Slimme hulpjes voor onze zintuigen Sensortechnologie helpt bij het nauwkeurig observeren van onze omgeving. De technologie registreert en verwerkt bergen informatie die we met onze eigen zintuigen onmogelijk kunnen bijbenen. Zo helpt de technologie bij het beveiligen van binnensteden en bedrijven en het herkennen van de voortekenen van een brand of een dijkdoorbraak. Maar hoe gaat sensortechnologie ons dagelijks leven veranderen? Bouwen we geen hooibergen met gegevens, om vervolgens op zoek te gaan naar enkele naalden? En hoe zit het eigenlijk met onze privacy bij grootschalige toepassingen?

Tijdens het Groningse Kenniscafé spreekt presentator Bart van de Laar met ir. Wim Klok, oud-directeur van installatiebedrijf GTI, ir.

Bram van der Waaij onderzoeker op het gebied van grootschalige sensornetwerken bij TNO ICT in Groningen en Aline Klingenberg, docent recht en ICT bij de vakgroep Bestuursrecht van de RUG. Datum: donderdag 11 december.

Aanvang: 17.00 uur. Plaats: Kelder van het Newscafé, Waagstraat 5.

Toegang: gratis.

Informatie Studium Generale Groningen, Oude Boteringestraat 13, tel. (050) 363 5463 studium@rug.nl www.rug.nl/studium

Universiteitsraad Commissie Studentenbeleid Op 11 december 2008 vergadert de commissie Studentenbeleid van de Universiteitsraad om 9:00 uur in de grote vergaderzaal aan de Oude Boteringestraat 44. De volgende agendapunten zullen worden besproken (onder voorbehoud): - UCS- onderzoek Eerstejaars. - UCS-advies Academische vaardigheden. - Voordracht SACvertegenwoordiger RUG. Voor vragen kunt u contact opnemen met de voorzitter: Rebecca Krüders rebecca@studentenorganisatie.nl Commissie Algemeen Bestuurlijke en Juridische Zaken/Personeelsbeleid Op 11 december 2008 vergadert de commissie Algemeen Bestuurlijke en Juridische Zaken/Personeelbeleid van de universiteitsraad om 10.30 uur in de grote vergaderzaal

aan de Oude Boteringestraat 44 De volgende agendapunten zullen worden besproken (onder voorbehoud): - Richtlijnen RUG-jaarverslag - Jaarplannen Arbo en Milieu 2009 faculteiten en diensten - Jaarplan 2009 Arbo- en Milieudienst - Reorganisatieplan Applicatiebeheer en –ontwikkeling - Vertrouwenspersoon reorganisatie Applicatiebeheer en –ontwikkeling - Academisch Leiderschap - Alumnibeleid - Gebouwenbeheer WSN - Verdeling Ubbo Emmiusbeurzen 2009. Voor vragen kunt u contact opnemen met de voorzitter: Lukas de Vries. l.j.de.vries@rug.nl Commissie Begroting en Ruimtelijke Voorzieningen Op 11 december 2008 vergadert de commissie Begroting en Ruimtelijke Voorzieningen van de universiteitsraad om 13.00 uur in de grote vergaderzaal aan de Oude Boteringestraat 44. De volgende

Universitair Onderwijscentrum Groningen Cursussen voor docenten Tot 2 weken vóór de start van de cursus kunt u zich aanmelden voor: Doeltreffend presenteren op colleges en congressen (9, 16 jan, 9:00-17:00); Basisvaardigheden (15, 29 jan, 12, 26 feb, 12, 26 mrt, 9:0016:30); Training voor aio’s en studentassistenten (19 jan, 9:00-12:30, 20, 22 jan, 9:30-16:30, 19 feb & 19 mrt, 9:30-12:30); Beoordelen met portfolio (datum i.o.). U kunt zich via de website aanmelden voor de cursussen, daar vindt u ook ons cursusaanbod. De brochure ‘Onderwijskundige Professionalisering 20082009’ kunt u via onderstaand email adres aanvragen.

A.Huizinga-Walsma@rug.nl www.uocg.nl

Agenda In de AGENDA worden alleen universitaire evenementen opgenomen die voor iedereen toegankelijk zijn. Aankondigingen inleveren uiterlijk vrijdag 12.00 uur voor de week van verschijnen: per fax naar (050) 363 6300 o.v.v. UK-Agenda, per e-mail naar communicatie@rug.nl of per post naar: afdeling Communicatie, UK-Agenda, Postbus 72, 9700 AB Groningen.

PROMOTIES EN ORATIES 5 december Promotie: N. Mufti, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Magnetic and electric response in multiferroic manganites. Promotor: prof.dr. T.T.M. Palstra. Plaats: Senaatskamer, Broerstraat 5. Tijd: 11.00 uur.

5 december Promotie: R. Uitham, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Electromagnetic pulse propagation in one-dimensional photonic crystals. Promotor: prof.dr. J. Knoester. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 13.15 uur.

8 december Promotie: V.V.M.S. Chandramouli, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Renormalization and non-rigidity.

Promotores: prof.dr. H. Broer, prof.dr. M. Martens. Plaats: Senaatskamer. Tijd: 10.00 uur.

8 december Promotie: P.E. Hazard, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Hénon-like maps and renormalisation. Promotores: prof.dr. H. Broer, prof.dr. M. Martens. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 11.00 uur.

8 december Promotie: mw. C.I. Buis, medische wetenschappen. Titel: Molecular and biochemical mechanisms of bile duct injury after liver transplantation. Promotor: prof.dr. R.J. Porte.

Plaats: Academiegebouw. Tijd: 13.15 uur.

8 december Promotie: F.W. Visser, medische wetenschappen.

Titel: Monitoring extra cellular fluid volume during renal function measurement. Promotor: prof.dr. G.J. Navis. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 14.45 uur.

8 december Promotie: mw. W.J.G. van de Wassenberg, medische wetenschappen. Titel: Multichannel EEG. Towards applications in clinical neurology. Promotores: mw.prof.dr.ir. N.M. Mourits, prof.dr. K.L. Leenders. Plaats: Academiegebouw,. Tijd: 16.15 uur.

> Katja Staartjes: Met passie naar de top. In de bergen dreigt regelmatig gevaar. Het is onmogelijk om bij een beklimming alle risico’s af te dekken. Ook in het dagelijks leven moet je dat niet willen. Katja Staartjes, de topvrouw van de Nederlandse bergsport en schrijfster, spreekt in een lezing over haar ervaringen.

Algemeen > Studium Generale. agendapunten zullen worden besproken (onder voorbehoud): - Instellingsbegroting 2009 (inclusief slotverdeling 2008) en detailstaten, alsmede Plandocument 2009 UMCG). - Verbreding fondsenwerving - Beantwoording Rondvraag SOG inzake zoekfunctie RUG-websites Voor vragen kunt u contact opnemen met de voorzitter: Coen Groen c.j.groen@rug.nl Commissie Onderwijs, Wetenschappen en Internationalisering Op 11 december 2008 vergadert de commissie voor Onderwijs, Wetenschappen en Internationalisering van de Universiteitsraad om 15.00 uur in de grote vergaderzaal aan de Oude Boteringestraat 44 De volgende agendapunten zullen worden besproken (onder voorbehoud): - Stand van zaken promotierendementen (en –duur. RUG-scholarschips for Talented students - Positie RUG in THES 2008 ranking - Rapportage uit SO VSNU oktober over aansluiting - Aanvulling Augustusherkansingen - Aanpak evaluatie rendementen in 2009 (begeleidingscommissie) Voor vragen kunt u contact opnemen met de voorzitter: Lilian Hoogenboom lilian@studentenorganisatie.nl

Training for lecturers and TAs You can enrol in a training on our website up to two weeks before the start: Training for Teaching Assistants (Jan 19, 9:00-12:30, Jan 20, 22, 9:30-16:30, Feb 19 & March 19, 9:30-12:30); Teaching in higher education (Jan 13, 27, Feb 10, 24, March 10, 24, April 7, 21, May 12, 26, 9:30-17:00). More information about the training is on our website. You can apply for the brochure on Staff development 2008-2009 via the email address below.

A.Huizinga-Walsma@rug.nl www.uocg.nl

HOVO Nieuw winter/voorjaarsprogramma Het nieuwe winter/voorjaarsprogramma van de Senioren Academie (hovo) is uit! Met cursussen en lezingen over Leven en Dood, Schoonheid en Passie, Milieu en Natuur, Reformatie en Contrareformatie, Beeldende kunst en Hersenen, en een Klassieke soap. U kunt de studiegids ophalen bij ons Bureau, Oude Boteringestraat 34 of kijken op hovo@rug.nl www.hovoseniorenacademie.nl

9 december Oratie: prof.dr. J.Th.M. Plukker, medische wetenschappen. Titel: Snijvlak en grensvlak! Plaats: Academiegebouw.

Tijd: 16.15 uur.

10 december Promotie: mw. C.A.J. Brouwer, medische wetenschappen. Titel: Cardiovascular late effects in adult survivors of childhood cancer. Promotores: prof.dr. W.A. Kamps, prof.dr.

J.A. Gietema, mw.prof.dr. E.G.E. de Vries. Plaats: Academiegebouw, . Tijd: 13.15 uur.

10 december Promotie: mw. R. Blaauwbroek, medische wetenschappen. Titel: Caring for adult survivors of childhood cancer: the role of the general practitioner. Promotores: prof.dr. W.A. Kamps, mw.prof.dr. B. Meijboom-de Jong. Plaats: Academiegebouw,. Tijd: 14.45 uur.

10 december Promotie: mw. E.H. Bos, medische wetenschappen. Titel: Evaluation of a preventive intervention among hospital workers to reduce physical workload. Promotor: prof.dr. J.W. Groothoff. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 16.15 uur.

11 december Promotie: mw. P. Tallafuss, letteren. Titel: “Gerhart Hauptmann ist bei uns zu Hause!” Zur Rezeption der sozialkritischen Dramen Gerhart Hauptmanns in der DDR. Promotor: mw. prof.dr. W. Wende. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 13.15 uur.

11 december Promotie: mw. S. Susanti, rechtsgeleerdheid. Titel: The conflict rules on the protection of the rights of migrant workers: a preposition for Indonesia and ASEAN. Promotores: prof.dr. M.H. ten Wolde, prof.dr. W.A. Zondag. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 14.45 uur.

11 december Promotie: mw. K.I.M. van Dam, letteren. Titel: A place called Nunavut. Multiple identities for a new region. Promotor: prof.dr. L. Hacquebord. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 16.15 uur.

12 december Promotie: A.K. Sugih, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Synthesis and properties of starch-based biomaterials. Promotores: prof.dr.ir. H.J. Heeres, prof.dr.ir. L.P.B.M. Janssen, prof.dr. F. Picchioni. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 13.15 uur.

12 december Promotie: C.V. Rizzo Sierra, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Magnetic Resonance Imaging (MRI) acoustic noise: estimation, characterization and reduction. Promotor: prof.dr.ir. H. Duifhuis. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 14.45 uur.

4 t/m 11 december 2008

Mededelingen 2

Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers Diversen An Inuit community in an changing environment Twee studenten van het Arctisch Centrum Groningen komen vertellen over het onderzoek dat zij gedaan hebben op Groenland. De verandering van het klimaat is duidelijk te merken op het grootste eiland ter wereld, wat zijn daarvan de gevolgen voor de Inuit? Op 9 december vertellen de studenten over hun Groenlandse avonturen en de conclussie van hun onderzoek. Aanvang: 19.30 uur Arctisch Centrum Groningen Aweg 30 € 2,- incl, hapje en drankje. IMAKA info@imaka.nl

functie kunt u contact opnemen met mr. N.J.M. Kwakman. tel.: 0503635677 n.j.m.kwakman@rug.nl Pleitwedstrijd bestuursrecht De afgelopen twee jaar werden de teams van de juridische faculteit van de RUG eerste en tweede bij de gerenommeerde bestuursrechtelijke ‘VAR-pleitwedstrijd’. Groningen is het inmiddels aan zijn

feest worden uitgereikt! Het feest start om 22.00 uur en tot 24.00 krijg je een gratis welkomstdrankje! (op=op) Het thema is.. HEER OS ZOEKT VROUWE KOE, welkom op de datingboerderij! Dus trek je klompen aan en kom met ons meefeesten, want dit mag je niet missen! Nog even in het kort.. Wanneer: 10 december vanaf 22.00 uur Waar: de Palace Liefs van AkCie ‘08-‘09

(TECHNISCHE) BEDRIJFSKUNDE

Colloquium in het kader van het integratieproject Colloquium BSc-DT Datum : 10 december 2008 Tijd : 15:00 uur Plaats : zaal 5116.0124 (FWN, Nijenborgh 4) Begeleiders : Prof.dr.ir. J. Slomp en dr. H. Hasper Sprekers: Lucas Ebels en Warner Prins Titel: “Het ontbramen van koper bij Eaton Electric”. sectbk@rug.nl www.rug.nl/tbk

Faculteiten Rechtsgeleerdheid A LG E M E E N

JFV Studiewinkel langer geopend Alle collegeaantekeningen en uittreksels zijn verkrijgbaar in de JFV Studiewinkel. En van 24 november t/m 14 december is de JFV Studiewinkel ook nog eens langer geopend! Kom dus dagelijks van 11 tot 14 uur langs aan de Uurwerkersgang 8A voor al je tentamenbenodigdheden. jfv@jfvgroningen.nl www.jfvgroningen.nl EBF/JFV Gala kaarten nu verkrijgbaar!

Het jaarlijkse EBF/JFV Kerstgala staat weer voor de deur. Op 18 december zal dit grootse gala in Huize Maas aanvangen. Een optreden van coverband Bitter Sweet en DJ Erick E zullen de avond vullen en natuurlijk mogen een professionele fotograaf en casino niet ontbreken!

Zie voor meer info www.kerstgala.nl en koop je kaartjes in de Harmonie of op Zernike vanaf 1 december! Dit fantastische feest mag je absoluut niet missen! Let op: op = op dus wees er snel bij! jfv@jfvgroningen.nl www.jfvgroningen.nl Diephuis: kantoorbezoek KienhuisHoving Enschede Op vrijdag 12 december organiseert Diephuis een bezoek aan het advocaten- en notarissenkantoor KienhuisHoving in Enschede. Het programma zal rond 13.00 uur beginnen met een lunch en zal verder o.a. bestaan uit een kantoorpresentatie, een workshop en een rondleiding door het kantoor. De dag zal worden afgesloten met een diner in de stad. Lijkt het je leuk om een middag rond te kijken bij dit kantoor? Geef je dan vóór maandag 8 december op door een mail te sturen naar onderstaand mailadres. bestuur@diephuis.nl www.diephuis.nl Vacature piekdocent strafrecht 1 De vakgroep Strafrecht en Criminologie zoekt een piekdocent voor het vak Strafrecht I. Periode: (in beginsel) februari t/m mei 2009 Inzet: 20 uur per week Vereisten: afgestudeerd Master Nederlands recht, specialisatie strafrecht. U kunt uw brief met CV en cijferlijst vóór 19 december 2008 sturen aan: Secretariaat vakgroep Strafrecht en Criminologie Postbus 716 9700 AS Groningen Voor vragen over de

vindt plaats op 10 DECEMBER. Niet op 10 november, zoals vermeld in de UK van 20-11. Tijdens het symposium zullen een aantal vooraanstaande fysici in de medische wereld de kans krijgen een nieuwe generatie academici te motiveren zich op dit vakgebied toe te spitsen. Door middel van een aantal presentaties zullen de aanwezigen niet alleen op de hoogte worden gebracht van recente fysische ontwikkelingen in de medische wereld, maar ook de toekomstvisie van de sprekers zal worden toegelicht. Inschrijven kan via de website. www.franckensymposium.nl

Letteren A LG E M E E N

stand verplicht in de hoogste regionen te eindigen, en wij hopen dan ook op een eerste plaats in 2009.

Dat zou extra mooi zijn, omdat de VAR-pleitwedstrijd komend jaar – op 13 mei 2009 – in Groningen wordt gehouden. We zijn daarom op zoek naar 10 à 15 enthousiaste studenten (derde/vierde/vijfde jaars), met uiteenlopende capaciteiten, die in teamverband de komende editie van die pleitwedstrijd willen voorbereiden. Daarbij gaat het primair om het opstellen van twee schriftelijke processtukken naar aanleiding van een door de organisatoren van de pleitwedstrijd opgestelde casus. Daarnaast gaat het om een uitgebreide oriëntatie op de praktijk van het (bestuursrechtelijk) procederen en pleiten (gesprekken met rechters en met gespecialiseerde advocaten; pleittraining onder leiding van rechters). Met de deelname aan de pleitwedstrijd kunnen studiepunten worden verdiend conform de vakken ‘Seminar bestuursrechtelijk procederen’ of ‘Recht in de praktijk: pleitwedstrijd VAR’. Meer informatie bij mr. K.J. de Graaf (k.j.de.graaf@rug. nl, 050-3635787) en mr. A.T. Marseille (a.t.marseille@rug.nl, 0503637106) Meld je aan voor 20 december 2008!

Medische weten­ schappen A LG E M E E N

ALMANAKFEEST Geliefde studenten, HET IS WEER ZOVER! AkCie geeft op woensdag 10 december weer het fenomenale ALMANAKFEEST in de Palace! De almanak is weer supermooi geworden en zal daarom op dit

Sluiting onderwijsinstituut Het Onderwijsinstituut zal in de periode rondom kerst en Oud & Nieuw gesloten zijn. Het gehele Onderwijsinstituut, dus ook de balies van geneeskunde en tandheelkunde, is gesloten van maandag 22 december 2008 t/m vrijdag 2 januari 2009. Wij zijn onbereikbaar tijdens de kerstdagen en op 31 december en 1 januari. Bij eventuele calamiteiten kan men een boodschap inspreken op toestel 050 363 3057. Deze voicemail zal vanaf 22 december op werkdagen worden afgeluisterd, met uitzondering van 25 en 26 december en 1 januari. Alleen bij spoedgevallen zal worden gereageerd op de voicemailberichten; anders zal pas actie ondernomen worden vanaf maandag 5 januari 2009.

Perinatale sterfte en aangeboren aandoeningen Eurocat organiseert haar jaarlijkse lezingenmiddag op vrijdagmiddag 23 januari 2009, rondom het thema ‘Perinatale sterfte en aangeboren aandoeningen. Kijk op de site voor meer informatie, het programma en inschrijving. Er zijn geen kosten verbonden aan deelname. Wacht niet te lang, er is beperkt plaats. Locatie: onderwijscentrum UMCG. eurocat@medgen.umcg.nl www.eurocatnederland.nl

Wiskunde en Natuur­ wetenschappen ( T E C H N I S C H E ) N AT U U R K U N D E

Symposium Professor Francken Het symposium over Medische Fysica van T.F.V Professor Francken

Informatiebijeenkomst Master IB/IO Op donderdag 11 december a.s. wordt voorlichting gegeven over de Master en Researchmaster Internationale Betrekkingen/ Internationale Organisatie. Tweede en m.n. derdejaars studenten van de bachelor opleiding IB/IO zijn van harte uitgenodigd voor deze bijeenkomst. Er wordt o.a. uitleg gegeven over het studieprogramma, over de specialisaties, over toelatingseisen en over de inschrijving.

Plaats: A 901 (zaal naast het Academiegebouw) Tijd: 13.15 -15.00 uur S TA G E B U R E A U L E T T E R E N

PvdA-eurodelegatie, Amsterdam OPDRACHTGEVER: PvdA-delegatie in het Europees Parlement. OPLEIDING: CIW, diverse. PERIODE: communicatiestage van januari-juni 2009, activiteitenstage van februari-juni 2009. Data in overleg. VERGOEDING: €390 netto p/ mnd. INFORMATIE: zie site. LET OP: Vraag altijd eerst goedkeuring van je docent. STAGEBUREAU LETTEREN, tel. 3635844 (kamer 212). stages.let@rug.nl www.rug.nl/let/voorzieningen/ stagebureau/nieuws GESCHIEDENIS |-

A LG E M E E N

voorlichting planning semester 2 en toelatingseisen Bachelor 2 Voor eerstejaars studenten Geschiedenis is er een voorlichting op *maandag* *8 december* aanstaande, aansluitend op het hoorcollege/ Fundamenten II: Middeleeuwen/, van 13.00-13.30 uur in de Geertsemazaal. De voorlichting zal ingaan op de planning van en aanmelding voor de vakken van semester 2. Daarnaast wordt uitgebreid informatie verstrekt over de toelatingseisen tot Bachelor 2.

ARCTISCH CENTRUM

Indigenous communities in the Arctic Prof. Mark Nuttall (University of Alberta, Edmonton, Canada) gives a workshop entitled: ‘Indigenous communities in the Arctic, histories of change and culture of resilience’. Prof. Nuttall is a leading

Agenda

[ vervolg ]

12 december Oratie: mw.prof.dr. C. Wijmenga en prof.dr.

M.H. Hofker, medische wetenschappen. Titel: Wat is de waarde van ons DNA? Plaats: Nieuwe Kerk, Nieuwe Kerkhof. Tijd: 15.30 uur.

OVERIGE EVENEMENTEN 4 december Studium Generale: Onder de kurk - Wijnproeverij voor studenten. O.l.v. Nicolaas Klei. Plaats: Usva, Munnekeholm 10. Tijd: 19.30 uur.

4 december Theater te Water presenteert Boer zoekt Koe. Plaats: OUTheater, Harmoniegebouw, Oude Kijk in ’t Jatstraat 26.

Tijd: 20.15 uur. Toegang: € 11,6 december USVA presenteert i.s.m Stichting Jazz Groningen het ZAPP Strijkwartet. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 6,-/ overigen € 9,6 december Theatergroep Ponies presenteert Kaas en de evolutietheorie. Plaats: OUTheater, Harmoniegebouw, Oude Kijk in ’t Jatstraat 26. Tijd: 20.15 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 5,-/ overigen € 7,8 december Studium Generale: Lezing in de serie Everything you always wanted to know about… : Alice in Wonderland.

Spreker: Nicolaas Matsier. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 16.30 uur.

8 december Muziek: Cursuspresentatie Jazz. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10. Tijd: 20.00 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 3,-/ overigen € 4,9 december Studium Generale: Film in de serie Najaarsklassiekers – Pantserkruiser Potemkin (Sergei Eisenstein). Inleider: Sander Brouwer. Plaats: Images, Poelestraat 30. Tijd: 19.30 uur.

9 december Literair: Buro ’05 presenteert Literaturia. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 3,-/ overigen € 4,10 december Studium Generale: Hanzelezing. Titel: Met passie naar de top. Spreker: Katja Staartjes. Plaats: Hanzehogeschool, Auditorium, Zernikeplein 11. Tijd: 15.00 uur.

10 december Muziek: Cursuspresentatie Oversixties. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 3,-/ overigen € 4,11 december Studium Generale: Kenniscafé Groningen. Eye Spies - slimme hulpjes voor onze zintuigen. Sprekers: Wim Klok en Bram van der Waaij. O.l.v. Bart van de Laar. Plaats: Newscafé (kelder), Waagstraat 5. Tijd: 17.00 uur.

11 december Cabaret: Johan Goossens presenteert A-boom!

Plaats: INTheater, Munnekeholm 10. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 3,-/ overigen € 4,12 december Theater: De Doornvogels en Sub Rosa presenteren Theatersport. Plaats: OUTheater, Harmoniegebouw, Oude Kijk in ’t Jatstraat 26. Tijd: 20.15 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 5,-/ overigen € 7,12 december Theater: Ulteam presenteert Theatersport.

Plaats: INTheater, Munnekeholm 10. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 6,-/ overigen € 8,13 december Muziek: Cursuspresentatie Solo met z’n allen.

Plaats: INTheater, Munnekeholm 10. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 3,-/ overigen € 4,-

TENTOONSTELLINGEN 9 december 2008 t/m 30 januari 2009. Tentoonstelling “The Identity Project 2008 - 2009 : Icons – Colien Langerwerf”.

Plaats: Usva, Usvagalerie, Munnekeholm 10. Tijd: maandag t/m vrijdag, 09.00 - 23.00 uur (gesloten in de kerstvakantie). Opening: 9 december, 17.00 uur.

T/m 15 februari 2009. Tentoonstelling “Godshuisjes - Religieus erfgoed in Groningen” en tentoonstelling “Verborgen heiligen”. Plaats: Universiteitsmuseum, Oude Kijk in ’t Jatstraat 7a. Tijd: dinsdag t/m zondag, 13.00 - 17.00 uur.

NADERE INFORMATIE Afdeling Communicatie: tel. 363 5445/5446

4 t/m 11 december 2008

Mededelingen 3

Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers researcher on the relationship of Arctic climate and the Inuit and other First Nations and sustainable use of marine resources. Themes which will be discussed at the workshop are: the histories of regional and global connections that have shaped indigenous communities today; the diversity and similarity of these communities; the effects of land claims, the exploration of oil and gas and climate change on indigenous people. All who are interested are invited to attend. Date: 12 December 2008 Time: 11.00-13.00 Place: Aweg 30, room 127 arctisch@let.rug.nl

Economie en Bedrijfskunde A LG E M E N E E C O N O M I E

CreDes congres Op dinsdag 16 december organiseert CreDes een congres getiteld: “Wereldvoedselcrisis” in Martiniplaza. De crisis zal worden belicht vanuit verschillende perspectieven, waaronder: de macro-economie, concurrentie tussen voedsel en bio-energie, potentie van de voedselproductie en ontwikkelingen in de markt. De dag sluit af met een spetterend debat. Voor € 5,- is de dag al bij te wonen. www.credes.nl/congres

Ruimtelijke wetenschappen A LG E M E E N

Ibn Battuta: Kroegentocht Op maandag 8 december organiseert de Eerstejaarscommissie een kroegentocht langs bekende en minder bekende kroegen in Groningen. Deelname is gratis. Er wordt om 22.30 uur verzameld op de Vismarkt. Voor meer informatie ga je naar de website of het bestuur in de koffiekamer (Interimgebouw 27). ibn.battuta@rug.nl www.IbnBattuta.nl Ibn Battuta: Talentenavond Heb jij een talent? Of wil je gewoon een avondje lachen om mensen die denken dat ze hun talent gevonden hebben? Kom dan op 9 december naar de Talentenavond van de Sport- en Spelcommissie! Tijd en plaats worden zo snel mogelijk bekend gemaakt.

Inschrijven kan via het mededelingenbord naast de koffiekamer (Interimgebouw 27) en meer informatie kun je vinden op de website. ibn.battuta@rug.nl www.IbnBattuta.nl

Studenten Studenten Service Centrum (SSC) CENTRALE STUDENTENBALIE(CSB)

Bezoekadres: Uurwerkersgang 10, Postadres: Postbus 72, 9700 AB Groningen Telefoon: 050-3638004 Fax: 050-3634623 Openingstijden : op werkdagen 10.00 – 16.00 uur. Telefonisch bereikbaar: 10.00 – 16.00 uur. www.rug.nl/hoezithet Gewijzigde openingstijden Op de volgende dagen in de kerstvakantie is de Centrale Studentenbalie gesloten: -25, 26, 29, 30 en 31 december 2008 -1 en 2 januari 2009

I N F OT H E E K

Studeren of stage lopen in het buitenland?

Lijkt het je leuk om tijdens je studie een aantal maanden naar het buitenland te gaan voor een studie of stage? Kijk dan eens op de speciale website van de Rijksuniversiteit Groningen over studeren en stage lopen in het buitenland. www.rug.nl/studereninhetbuitenland TA L E N T & C A R E E R C E N T E R

Elke woensdag Loopbaanochtend.

Heb je vragen over je CV, wil je iets meer weten over netwerken of weet je nog niet wat je na je studie wilt gaan doen? Kom dan eens naar de Loopbaanochtend van het Talent & Career Center. Je kunt hier terecht met al je loopbaanvragen. Je geeft elkaar tips en info en er iemand van het Talent & Career Center om je te helpen. Kijk voor meer informatie op onze site.

Meld je wel even van tevoren aan.

Elke woensdagochtend van 9 tot 11 uur in ons pand aan de Munnekeholm 2. info@talentcareercenter.nl www.talentcareercenter.nl STUDIE ONDERSTEUNING

Tijdgebrek door je functiebeperking?

Als je door een functiebeperking vaker dan ‘normaal’ last hebt van tijdgebrek en het daardoor ook moeilijker is je studie op de rails te houden, dan is de studiemanagementgroep wellicht iets voor jou. In deze groep krijg je wekelijkse begeleiding in de vorm van het maken en bespreken van weekplanningen, en er is ruimte om ervaringen en (studie)strategieën uit te wisselen met je medestudenten. De groep is elke vrijdag van 11.00 tot 13.00. Kijk op onze website voor meer informatie of kom langs bij: Studie Ondersteuning, Toren Academiegebouw, Broerstraat 5, tweede verdieping, tel.

363 5548. Deelname aan een cursus kost 20 euro. www.rug.nl/so Moeite met kiezen?

De cursus ‘Zelfanalyse: reflecteren, kiezen en in actie komen’ is bedoeld voor studenten die moeite hebben om keuzes te maken en/of die nog niet voldoende weten wat ze belangrijk vinden binnen hun studie en daarbuiten.

Het is een training gericht op persoonlijke ontwikkeling. Tijdens 5 bijeenkomsten krijg je er de kans om met anderen stil te staan bij belangrijke waarden en om daarna gericht actie te ondernemen.

De eerstvolgende cursus start op woensdag 14 januari 2009 om 9.00 uur. Kijk voor meer informatie over deze en andere cursussen op onze website. Studie Ondersteuning, Toren Academiegebouw, Broerstraat 5, tweede verdieping, tel. 363 5548. Deelname aan een cursus kost 20 euro. www.rug.nl/so

USVA Theatergroep Ponies – Kaas en de evolutietheorie Zaterdag 6 december 20.15 uur.

Een theatraal college naar het gelijknamige boek van Bas Haring.

Oersimpel doet theatergroep Ponies de evolutietheorie uit de doeken.

Gewapend met de grondregels ervan ondervragen 6 jonge theatermakers het leven zelf. De evolutietheorie geeft een nuchtere kijk op

het leven; ons bestaansrecht berust immers op louter toeval. Dat denkbeeld geeft een fijn gevoel want het bevrijdt! Of toch niet?

Entree: student €5,- Locatie: OUTheater, Harmoniegebouw, Oude Kijk in ’t Jatstraat 26. Reserveren: 050-363 4670 usva@rug.nl www.usva.nl Zapp! Strijkkwartet Zaterdag 6 december 20.30 uur.

Zapp! Strijkkwartet is een strijkkwartet dat jazz- en popmuziek speelt en was dé ontdekking op het Anova Jazz Festival 1997. ZAPP! wil met de originele strijkkwartetbezetting een eigentijds muziekavontuur aangaan. In de popmuziek baseert de groep zich met name op Joni Mitchel. Entree: student €6,- Locatie: INTheater, Munnekeholm 10. Reserveren: 050363 4670 usva@rug.nl www.usva.nl Buro 05 – Literaturia Dinsdag 9 december 20.30 uur.

Buro 05 haalt uit haar rijke assortiment verschillende literatoren en poëten naar Groningen, die de woorden en zinnen net even anders brengen. Elke avond meerdere verrassingen! Entree: student €3,Locatie: INTheater, Munnekeholm 10. Reserveren: 050-363 4670 usva@rug.nl www.usva.nl Cursuspresentatie – Oversixties Woensdag 10 december 20.30 uur.

Presentatie van wat beginnende zangers en zangeressen hebben opgestoken van de Usva-cursus “Oversixties.” Naast puur zangplezier werd er in de cursus gewerkt aan stemvorming, meerstemmig zingen en presentatie. Belangstelling?

Kom vooral langs! Entree: student €3,- Locatie: INTheater, Munnekeholm 10. Reserveren: 050-363 4670 usva@rug.nl www.usva.nl

GSp

Diversen

GSp - Studentenplatform voor Levensbeschouwing Een plaats voor bezinning, religie, debat en gezelligheid. GSp, Kraneweg 33, tel. 3129926 info@gspweb.nl www.gspweb.nl

INTEGRAND

Vacatures bestuur Wil jij graag bestuurservaring opdoen en ben je geïnteresseerd in het maken van beleid en het besturen van een organisatie? Solliciteer dan naar een van de volgende functies in het bestuur, die per 1 februari vrijkomen: Voorzitter, Vice-voorzitter/penningmeester, Portefeuillehouder Publiciteit en Portefeuillehouder Studentendiensten. Het bestuur van het GSp bestaat uit vijf studenten met ieder een eigen takenportefeuille.

Een van de pastores is adviserend lid. Werken in het bestuur van het GSp kost je ongeveer 10 uur per week. Leden van het bestuur ontvangen een bestuursbeurs. Wil jij je graag actief inzetten voor het GSp? Grijp dan nu je kans voor een unieke verrijking van je studententijd!

Solliciteer vóór 15 december door een sollicitatiebrief met CV te sturen naar info@gspweb.nl. Voor meer informatie over de vacatures kun je kijken op onze website of bellen/mailen naar de huidige voorzitter Jonatan Bartling (06-53766651 / voorzitter@gspweb.nl).

Feest op ‘t GSp Donderdag 11 december sluiten we het najaarsseizoen af met een feest. Meer informatie hierover vind je op onze site.

Studentendiensten in de Martinikerk De diensten hebben een open karakter en iedereen is welkom.

7/12-11.30 uur A. Diesemer 7/1217.00 uur A. Diesemer 14/12-11.30 uur G. Brusewitz 14/12-17.00 uur A. Duurkoop

TOPSTAGE BIJ INTEGRAND Integrand is een landelijke organisatie met 12 vestigingen en meer dan 15000 ingeschreven studenten en 800 stages. Als jij stage wilt lopen bij een van de vele topbedrijven die ons land rijk is, moet je je aanmelden op www.integrand. nl Via integrand kun je stage lopen bij bedrijven zoals KPN, ING, P & G, L’oreal, Accenture en ABNAMRO. Dus schrijf je nu in voor een stage en geef je carriere een extra boost!!

U N I PA R T N E R S

UniPartners zoekt bestuurslid!

UniPartners Groningen is op zoek naar een nieuw bestuurslid. Wil jij een jaar lang bestuurservaring opdoen, zonder studievertraging op te lopen? En ben jij geïnteresseerd in het runnen van je eigen onderneming? Dan is het UniPartners bestuur misschien wel iets voor jou! neem voor meer informatie contact op met UniPartners via: groningen@unipartners.nl www.unipartners.nl/groningen OVERIGE

An Inuit community in an changing environment A LG E M E E N , D I V E R S E N

Calling all gay, lesbian, bi and trans students to form LGBT student association A new student association for lesbian, gay, bisexual and transgender students and for students interested in LGBT issues is to be founded shortly in Groningen. A meeting will be held at the premises of the COC (Boterdiep 46) on Tuesday 9th December at 20h to discuss issues including the name of the new association, the people who will be involved in its coordination, the goals and content of its constitution and how to progress further. Interested students can e-mail beforehand or just show up on the evening. This is the initiative of a fellow student. s.smith.1@student.rug.nl

Advertentie

Volgende week

laatste UK

Donderdag 11 december verschijnt de laatste UK van

2008.

Mededelingen hiervoor kunnen nog worden ingeleverd tot uiterlijk maandag 8 december 10 uur.

Oproep aan alle homo, lesbische, bi- en transstudenten om de oprichtingsvergadering van een holebi-vereniging voor Groningse studenten bij te wonen. In de vergadering zullen onder andere doelstellingen, criteria voor lidmaatschap, financiering en hoe verder vorm te geven aan de vereniging worden besproken. Datum en tijd: dinsdag 9 december, 20:00 Plaats: COC, Boterdiep 46 s.smith.1@student.rug.nl R.K. studentenmissen De kerstdagen staan weer voor de deur. En omdat Kerst een van de belangrijkste feesten van het jaar is, willen we hier graag bij stilstaan. Op zondag 14 december hebben we daarom een uitgebreid programma: we beginnen om 17.30 met avondgebed (Vesper), daarna zoals elke zondagavond om 18.00 de Mis en daarna zitten we even na met een kopje thee en een paar broodjes. Vervolgens gaan we met elkaar in gesprek over het geloof, waarbij we het vooral hebben over de laatste, bijzondere week voor Kerstmis. Onze pastoor Wagenaar zal de avond leiden. De avond erna, maandag 15 december, is het tweede deel van onze catechese over de Mis. Pastoor Bultsma komt weer naar Groningen om ons meer te vertellen over dit belangrijke, maar moeilijk te doorgronden geheel. Pastorie St. Jozefkathedraal, 20.00 uur. info@rkstudentengroningen.nl www.rkstudentengroningen.nl

4 december 2008, nr. 33

?d\ehcWj_[ leeh ijkZ[dj[d [d c[Z[m[ha[hi 4 mmm$hk]$db%[njhW FW]_dW edZ[h l[hWdjmeehZ[b_`a^[_Z lWd Z[ 7\Z[b_d] 9ecckd_YWj_[ HK=" j[b[\eed &+& ),) +**+ e\ Yecckd_YWj_[6hk]$db

Hoe kun je aanpassingen beter regelen?

‘Directe gevolgen van crisis vallen voor de RUG mee’

Er is nog veel te wensen over bij het verlenen van medewerking bij het regelen van aanpassingen voor functiebeperkte studenten.

Dat concludeert de Universitaire Commissie Functiebeperkte studenten (UCF) na een enquête onder personeelsleden.

Als de crisis niet te lang duurt, vallen de gevolgen voor de RUG van de kredietcrisis erg mee, vermoedt Koos Duppen, lid van het College van Bestuur en de financiële man van de universiteit.

Koos Duppen. en tweede geldstroom. Gaat ze bezuinigen of juist investeren? Het lijkt erop dat Den Haag ditmaal – anders dan bij de IT-crisis van enkele jaren geleden – de investeringen op peil wil houden. Maar als er bezuinigingen komen, dan zal het hoger onderwijs daar vermoedelijk wel onder lijden. Al was het alleen maar omdat de politiek en de minister van OCW niet snel zullen willen bezuinigen op het lager en middelbaar onderwijs. Wat de tweede geldstroom betreft, speelt Europa een steeds belangrijker rol. En je ziet in Europa, misschien nog wel meer dan in Nederland, de neiging om de investeringen op peil te houden.’

Wat kan de RUG aan eventuele negatieve gevolgen doen? ‘Aan beleidsbeslissingen van Den Haag over de eerste en tweede geldstroom kun je niet zoveel doen. Al heeft de VSNU al wel aangekondigd dat de investeringsmiddelen voor de kenniseconomie op peil moeten blijven. En of bedrijven blijven investeren in de kenniseconomie en samenwerkingsprojecten, zal ook afhangen van stimuleringsmaatregelen van de overheid. Bedrijven zullen toch linksom of rechtsom

Foto: Jim Robot

in eerste instantie hun hoofd boven water moeten zien te houden.’

Waar zullen de gevolgen van de crisis het meest voelbaar zijn? ‘Er zijn twee faculteiten die grootschalig geld van buiten halen: wiskunde en natuurwetenschappen en de medische faculteit. Een groot deel van de derde geldstroominkomsten van de medische faculteit is afkomstig van de goede doelen, als het KWF en de Nierstichting, om er maar een paar te noemen. Die inkomsten zullen voorlopig wel op peil blijven. Dus ik verwacht dat de faculteit W&N er nog het meest last van zal hebben.

Maar als de crisis van korte duur is, moet de RUG hem tamelijk pijnloos kunnen doorstaan. Als hij langer duurt, dan wordt het lastiger. Maar dan is het feit dat het aantal studenten relatief toeneemt en er dus meer geld binnenkomt, een dempende factor. En we hebben de afgelopen jaren via het tenure track systeem met succes veel talentvolle jongeren in huis gehaald, die onder meer op werfkracht zijn geselecteerd. Hierdoor denken we de toenemende concurrentie het hoofd te kunnen bieden.’

‘Computerbeveiliging is kwestie van mentaliteit’ Het is niet mogelijk de computer van RUG-medewerkers voor de volle honderd procent te beveiligen tegen spam, virussen, phishing en andere narigheid.

Maar door zelf een aantal zaken in het oog te houden, kun je veel problemen voorkomen.

‘Veel mensen denken dat, op het moment dat je het hebt over beveiliging van computers, ze op hun computer helemaal niks te beveiligen hebben,’ zegt Frank Brokken, security manager voor de ICT-faciliteiten van de universiteit. ‘Als je dan doorvraagt, blijkt dat er meestal wel degelijk iets te beveiligen valt. Denk aan vertrouwelijke mailtjes, personeelsdata die in de computer van het hoofd van de afdeling staan, of aan het bankieren via internet. Of wat dacht je van usb-sticks en cd-roms, die nog wel eens verloren worden en veel vertrouwelijke informatie bevatten. En laatst nog was er een computer van de RUG door een hacker gekraakt. Toen we hadden ontdekt wie de hacker was, stond de politie twee uur later al bij hem op de stoep.’

Alle aanleiding dus om even stil te

staan bij de beveiliging van je computer.

Volgens Brokken zijn veel problemen heel eenvoudig te voorkomen. ‘Er is alleen maar een andere mentaliteit voor nodig. Nou is een mentaliteitsverandering niet iets wat je van vandaag of morgen realiseert. Maar ik vergelijk het met het gebruik van autogordels. Als je tien jaar geleden zei dat je die om moest doen, dan werd je een beetje scheef aangekeken. Nu is het omgekeerde het geval: je wordt scheef aangekenen als je geen autogordel omdoet.’

Het omdoen van een autogordel is een eenvoudige handeling, maar hoe beveilig je een computer? Frank Brokken geeft enkele tips: Wees voorzichtig De meeste besmettingen veroorzaak je zelf. Dat gebeurt bijvoorbeeld als je attachements opent van een onduidelijk mailtje. Of als je niet controleert of de beveiligde verbinding (die begint met ‘https’) waar je gebruik van maakt ook echt van de bedoelde instantie is. Controleer of het certifaat, een verkleurd vlak in de adresbalk, ook van de bank is.

Klik op dit vlak en je kunt zien van wie het certificaat is.

Gebruik de meest up-to-date software Dat is van belang omdat vrijwel alle misbruik die feitelijk door systemen wordt toegestaan, het gevolg is van het gebruik van verouderde software. Van oude software heeft men de zwakke punten al ontdekt. Update ook je virusscanner regelmatig.

Gebruik je systeem niet als administrator Je kunt in Windows kiezen hoe je het systeem gebruikt: als administrator of als gebruiker met beperkte mogelijkheden.

Dat laatste is beter, omdat je dan, als je de computer gebruikt als gebruiker met beperkte mogelijkheden, minder schade veroorzaakt als je eens een steekje laat vallen. Al kost het systeemonderhoud dan iets meer moeite. Want veel handelingen kun je alleen als administrator verrichten, zoals het updaten van het systeem, en daar moet je dan apart voor inloggen. Verder is het Centrum voor Informatie Technologie een groot voorstander van het gebruik van persoonlijke versleutelingssystemen. Vraag hiernaar bij je netwerkbeheerder. Frank Brokken is overigens altijd bereid meer over computerbeveiliging te vertellen. n www.rug.nl/cit/security/index

Laatst hoorde ik een hoogleraar, die net als ik een universiteitsbrede vergadering bijwoonde, de volgende uitspraak doen: ‘We zijn nu toe aan het agendapunt over de ICT, dus hoeft Van Kooten van theologie even niks te zeggen.’

Zo’n uitspraak fascineert mij, want dan blijkt dat die hoogleraar geen juist beeld heeft van wat er aan onze faculteit gebeurt. Ik weet ook dat hij in dat opzicht niet de enige is.

Als decaan behoort het tot mijn taak uit te dragen waarmee wij ons aan de faculteit bezighouden. Dat is zeker van belang als je weet dat de tendens aan andere universiteiten is om faculteiten als theologie en wijsbegeerte op te laten gaan in grote faculteiten voor geesteswetenschappen. Gelukkig hebben wij net van het College van Bestuur gehoord dat onze faculteit blijft bestaan. Onder meer omdat ons onderwijs en onderzoek altijd de top van de ranglijsten aanvoeren.

Sinds 1 september zijn wij de enige zelfstandige theologische faculteit aan een openbare universiteit.

Wellicht snapt u nu waarom de beeldvorming van onze faculteit mij meer dan gemiddeld interesseert. Anders dan de bovengenoemde hoogleraar suggereerde, doen wij namelijk heel veel met ICT. Op allerlei vlakken. Zo maken we gebruik van enorme databases waarin alle Griekse teksten zijn opgeslagen. En de ICT heeft een enorme rol bij het bestuderen en ontsluiten van nieuwe vondsten van klassieke teksten en van teksten van grote religieuze tradities.

Er bestaan meer vooroordelen over onze faculteit. Dat je bijvoorbeeld gelovig moet zijn om hier te studeren en dat je dan leert preken.

Op zich kan dat, maar dat is geen voorwaarde. Positiever is dat veel mensen onze faculteit associëren met een debat zoals dat nu over de islam wordt gevoerd, of met zeer opvallende ontdekkingen, zoals de Dode Zeerollen.

We zijn nu bezig om de zichtbaarheid van onze specialismen en thema’s te vergroten. Zo kan iedereen straks op de website lezen dat de bestudering van religie een up-todate wetenschap is en dat we ons hier in Groningen richten op de verhouding van de religie met de omringende cultuur. Want religie en cultuur hangen met elkaar samen en kennis daarover is nodig om onszelf, elkaar en ons verleden te kunnen blijven begrijpen. En het moet gezegd, daar gebruiken we de modernste methoden en technieken voor.

Geurt Henk van Kooten, decaan van de Faculteit Godgeleerdheid en Godsdienst­ wetenschap

Foto: Jan Venhuis

25 ECTS in eigen faculteit

‘Op korte termijn vallen de gevolgen van de financiële crisis voor de RUG mee,’ zegt Duppen, ‘in die zin dat wij geen geld hebben uitstaan bij wankele banken. Dat er geen directe gevolgen zijn, komt ook doordat wij op dit moment min of meer toevallig op een maximum in de bekostiging zitten. Dat zit zo. De hoogte van het bedrag dat de RUG van het rijk krijgt, hangt mede af van het aantal studenten dat een diploma behaalt. Door de overgang naar het bama-systeem studeerden in 2007 dubbel zoveel studenten af, zowel de eerste lichting bama-studenten als de laatste lichting doctoraalstudenten. Om die reden krijgt de RUG in 2009 eenmalig behoorlijk wat extra geld. Dat is niet alleen fijn om eventuele gevolgen van de financiële crisis mee op te vangen. Met dat extra geld is ook ruimschoots de bezuiniging van 6 miljoen te compenseren die de RUG moest doorvoeren vanwege de al eerder voorgenomen overheveling door minister Plasterk van 100 miljoen van de universiteiten naar NWO. Daarnaast neemt het aantal studenten nog steeds toe, wat financieel ook gunstig is voor de RUG.’ En de gevolgen van de financiële crisis op lange termijn? ‘Het zal onafwendbaar zijn dat die crisis zich vertaalt – en dat is nu begonnen – in een crisis van de reële economie. En dat heeft effecten. Zo zal het bedrijfsleven waarschijnlijk minder investeren in de samenwerking met de RUG. Dat zullen we dus merken in de derde geldstroom. Daarin zal een relatieve daling plaatsvinden, waarvan de grootte moeilijk is in te schatten, omdat die afhangt van de ernst van de crisis.

Maar we zullen het merken.

De overheid krijgt natuurlijk ook minder belastingen binnen. Het hangt van de reactie van de overheid af wat hiervan de gevolgen zullen zijn voor de eerste

Minister-president Balkenende was op 26 november op werkbezoek bij het Donald Smits Centrum voor Informatie Technologie (CIT).

Hij werd daar geïnformeerd over enkele ICT-projecten: Draadloos Groningen, de LOFAR radiotelescoop en TARGET (verwerking grootschalige datasets). Daarna volgden een demonstratie in het Virtual Reality-centrum en een bezoek aan de Rekenhal.

Religie als cultuur 45 ECTS totaal

Met de enquête wilde het UCF nagaan welke belemmeringen er bij personeelsleden van de RUG bestaan bij het verlenen van medewerking aan functiebeperkte studenten. Ook is onderzocht hoe die personeelsleden optimale medewerking zouden kunnen verlenen.

Uit de enquête komt duidelijk naar voren dat er onder personeelsleden behoefte bestaat aan meer informatie, duidelijkheid en structuur om de aanpassingen te regelen. Het gaat om veel verschillende soorten aanpassingen zoals: aanpassingen bij tentamens, begeleiding/ training/coaching, fysieke of technische aanpassingen, roosteraanpassingen en hulp bij de toegang tot gebouwen.

Personeelsleden hebben onder andere behoefte aan meer informatie over bij wie ze terecht kunnen met vragen over de aanpassingen. Ook willen ze weten welke aanpassingen mogelijk zijn bij verschillende beperkingen en op welk budget ze een beroep kunnen doen. En willen ze meer duidelijkheid over wie beslist en wie wat moet doen bij het uitvoeren. Opvallend is dat studieadviseurs meer behoefte hebben aan extra informatie dan andere personeelsleden.

Studieadviseurs vervullen een spilfunctie bij het toekennen van voorzieningen aan functiebeperkte studenten.

Over het algemeen waren medewerkers wel tevreden over de snelheid waarmee ze voorzieningen konden regelen. Ook over het resultaat van de aanpassingen toonden ze zich positief. Doorgaans ondervonden ze weinig problemen bij de uitvoering van de aanpassingen.

De enquête, gesubsidieerd door het ministerie van OCW, is in het najaar 2007 gehouden onder medewerkers van de RUG. In totaal hebben 1540 medewerkers gereageerd, dat is 17,4% van alle medewerkers. Op grond van de enquête formuleerde de UCF een reeks aanbevelingen. Het is vooral nodig de informatievoorziening te verbeteren. Deze richtte zich tot nu toe voornamelijk op studenten. De website (zie onder) geeft nu ook informatie voor de doelgroep medewerkers, kijk bij: ‘werken met studenten’. De site geeft ook toegang tot het verslag van het onderzoek onder personeelsleden. De RUG wil dat elke student met een functiebeperking zoveel mogelijk gelijke kans op studiesucces heeft. n www.rug.nl/medewerkers/werkenstudenten/functiebeperktstudenten

Balkenende bij CIT

UKAATJES OPGAVE UKAATJES * Kantoor Oude Kijk in’t Jatstr 28 * Per post Postbus 80, 9700 AB Groningen KOSTEN: €5,- per 20 woorden

INLICHTINGEN:

Heiny de Ruiter 050-3636699.

H.de.Ruiter@rug.nl

Als we een uitstapje met studenten doen, doen we het meteen goed.

OPENINGSTIJDEN KANTOOR UK: Ma t/m donderdag 9-17 Woe 9-15.30 Vrij 9-13

Diversen

Diversen

■ Studentenkoor C.S.G. Gica zingt Rossini! Op vrijdag 19 december om 20.00u in de Fransiscuskerk. Reserveren via 0644704250 of www.studentenkoor.nl.

■ Volgende keer ook meezingen? Kom naar de open repetities op 18 of 15 januari voor meer info!

■ De ruimte kan worden bezien vanuit meerdere gezichtspunten en heeft een plaats in veel disciplines. Opzoek naar nieuw ruimtelijk inzicht? Lees Blind op www.ziedaar.nl

■ Afgestudeerd? Word lid van de Vereniging voor Vrouwen met Hogere Opleiding. Voor netwerken, uitwisseling, gezelligheid, ontplooiing en inspirerende contacten.: www.vvao.nl

Meld je aan voor de Global Apollo Experience Kijk voor meer informatie op www.werkenbijallenovery.nl

© Allen & Overy LLP 2008 I CS811097

Promovendus effectief communiceren van geneesmiddelenrisico’s

CS811097 - 148 x 100.indd 1

18/11/08 16:06:51

Kllinische Farmacologie

Onderzoeksmedewerker Huisartsgeneeskunde

Onderzoeker Huisartsgeneeskunde Meer weten over deze vacatures? www.werken.umcg.nl

Geven aan een goed doel?

Let op dit keurmerk

Bouwen aan de toekomst van gezondheid

Voor vragen over het CBF-Keur: Centraal Bureau Fondsenwerving Tel: 0900 202 55 92 (� 0,35 p.m.)

www.cbf.nl

Studenten 50% korting

barst jij van ambitie?

Universitaire deeltijdopleidingen Instromen op drie niveaus: post bachelor, Master en post Master Interactieve en praktijkgerichte colleges op verschillende locaties Je opleiding wordt vergoed door je werkgever

Neem een abonnement ■ Surf naar volkskrant.nl/studenten

(dit aanbod geldt alleen voor uitwonende studenten t/m 27 jaar)

volkskrant.nl/studenten

KOM NAAR DE OPEN DAG VAN ONZE ACCOUNTANCY- EN CONTROLLINGOPLEIDINGEN OP 7 FEBRUARI!

schuif aan voor een beter bestaan

www.nivra-nyenrode.nl Eten voor het goede doel. Dat kan bij Happietaria

rant_stud abo zw 115_86.indd 1 Groningen.

Van 20 november tot 17 december ben je

20-10-2008 14:21:34

welkom aan de Hereweg 1 om te dineren voor water- en hygiënevoorzieningen in Ghana, Sudan en Somalië. Jouw geld wordt ook nog eens door ICCO en Wilde Ganzen vermenigvuldigd met 2,47!

Verhuisfenomeen

Reserveren Reserveren kan op verschillende manieren: Via www.happietariagroningen.nl; Bellen naar 06-818 77 847 Reserveren is verstandig, maar je kan ook langskomen aan de Hereweg 1 (naast het Centraal Station). Meer informatie over Happietaria en de goede doelen is te vinden op de website: www.happietariagroningen.nl.

Je kan bij Happietaria eten van 20 november tot 17 december. Schuif dus aan voor een beter bestaan!

Unieke Totaal Service

• • • • • •

Facility management Projectverhuizingen Particuliere verhuizingen Internationale verhuizingen Archief- en databeheer Opslag

Waar u ook naartoe verhuist, er is altijd wel een UTS vestiging bij u in de buurt. Wilt u meer informatie over onze uitgebreide dienstverlening of een offerte aanvragen?

www.uts.nl of bel 050 542 26 66

Emdenweg 2 • 9723 TB Groningen T 050 542 26 66 • F 050 542 38 23 • E vanhoek@uts.nl

20 I N T E R N A T I O N A L P A G E

UK 14 - 4 DECEMBER 2008

What

Language Centre opens database

the

bleep

is...?

| r e p o r t | The University of

Paddoverbod

Groningen Language Centre officially introduced its Terminology Database during its anniversary symposium last Thursday. The database contains translations of over 3000 words and expressions related to higher education.

By ERNST ARBOUW What is the proper translation of the Dutch collegevoorzitter? (President of the Board of the University) What is the proper English term for tentamen (examination) and how in Heaven’s name would you translate abbreviations such as AIO, CvB, drs. and ECTS? Last Thursday, the Language Centre’s Terminology Database, containing over 3000 words related to higher education, was officially launched by rector magnificus (Rector) Prof. Frans Zwarts.

The database, accessible via the internet, is based on internal documents, with the translations compiled by Language Centre staff. It also uses information provided by the Netherlands organization for international cooperation in higher education (Nuffic), other university Language Centres, a large government institution and a special dictionary on education.

Currently, the database only contains translations from Dutch to English and from English to Dutch, but it is possible to add other languages in the future, says project coordinator Dr Julia Harvey.

“Several other institutions have online dictionaries, but we are the first to provide an interactive database”, says Harvey. The site also contains a link to provide immediate feedback, she explains. “If it is necessary, we can make additions or changes within a day.” The Language Centre decided to make the database available outside the university too, explains Harvey. “If more people use it, we will get more feedback, and the database gets better.”

Try the terminology database at: www.rug.nl/talencentrum/ Vertalen/terminologiedatabaseengels

Student gets five months for arson Last Friday, a medical student from Groningen was sentenced to a five-month prison term and 240 hours community service for arson.

The 21-year-old student was arrested during a study association introductory weekend at the end of August after he set fire to a caravan at the campsite where the weekend was held. Nobody was injured in the fire, but three students who were asleep in tents that were pitched next to the

International students complain a lot about the service provided by the Housing Office.

Photo Elmer Spaargaren

Housing horror? | r e p o r t | The Housing Office, the organization that arranges accommodation for foreign students, has ended up in second place in the ‘Most Exploitive Landlord of the Year’ elections. According to the Groningen Student Union, there have been lots of complaints about the Housing Office.

By WOUTER BEETSMA “The rooms are very expensive for nine square metres”, thinks Viet Thanh Truong from Vietnam. “The really slow internet connection is particularly irritating. The internet is important for our contacts with family and friends in Vietnam but it’s been slow for months.”

The office in charge of arranging accommodation for foreign students has been sharply criticized in recent years. The complaints were mainly about the barracks (since demolished) on Nijenborgh campus, near Zernike. Student Union GSb and the political youth organization Rood rewarded the efforts of the Housing Office with second

caravan narrowly escaped. Their tents had serious scorch marks.

Study association Panacea has come under criticism for the excessive consumption of alcohol that occurred during the introductory weekend. The convicted student admitted that he had consumed thirty glasses of beer. The Public Prosecutor said the man was “not the only person who was drunk that night”.

The board of Panacea was summoned by the University’s introductory period advisory committee to answer questions about the amount of alcohol consumed over

place in the Most Exploitive Landlord of the Year elections (Dutch: Huisjesmelker van het Jaar). According to the students interviewed by the GSb, the Housing Office reacts much too slowly to problems, doesn’t keep its promises and the administration costs are much too high.

Students who live in the International Student House on Van Houtenlaan can identify with the complaints. Some of them have had to buy electric heaters because the central heating doesn’t work, whereas in other rooms it blazes away for all it’s worth day and night.

“One of my friends lives in a different building, with no internet or washing machine. She was promised them and pays for these facilities, but she’s been living there for four months now and still nothing has been sorted out”, says Fred Biabagabbo from Rwanda.

Madeleine Gardeur, director of International Relations at the University, thinks it’s a great shame that the Housing Office has ended up in second place. Recent research by the International Student Ba-

the weekend.

The convicted student was expelled from the study association.

Woman in bar poisoned with GHB A 23-year-old woman in Groningen was taken to hospital with respiratory problems after someone spiked her drink with the date rape drug GHB last Saturday night.

The woman was at a bar in Peperstraat when an unknown man offered her a glass of min-

rometer revealed that students have a negative opinion about their accommodation. “We are the third best university in the Netherlands, and even on a European scale we are doing pretty well. Or perhaps we should say we’re doing less badly than other institutions. That puts it into proportion, but we actually want it all to go better. The Board of the University is not happy with the situation.”

Jan Wolthuis, the contact person for the Housing Office, thinks that the complaints situation isn’t actually that bad. He’s mainly angry with the GSb. “I don’t think you can compare the Housing Office with an exploitative landlord. In my opinion, that says more about the people organizing the elections than about the Housing Office.”

Wolthuis emphasizes that finding accommodation for students is not actually something a university has to do. “But we do, and at a reasonable price.” He wafts away the criticism that the rooms are too expensive. “We even have to subsidize it.

I think we’re doing a pretty good job.”

eral water. A few minutes later she became unwell. The man, a 32-year-old resident of Groningen, fled the bar but was later tracked down by the police with the help of CCTV images.

GHB (gamma-Hydroxybutyric acid) was originally an anaesthetic but is no longer used clinically. It is used illegally as an intoxicant and often used in drug-related sexual assaults. Because it is colourless and odourless, it is notoriously difficult to detect. It can cause convulsions, vomiting, respiratory problems, unconsciousness and death.

Ravers, hippies, garden gnomes and tourists must start looking for alternative means of recreation now the Dutch government has issued a complete ban on hallucinogenic mushrooms, starting last Monday.

The so-called paddoverbod (paddo is short for padde­ stoel, meaning mushroom, verbod is Dutch for ban) was introduced after a number of incidents involving people high on mushrooms. In 2007, a French tourist in Amsterdam was arrested after he slaughtered his dog with a pair of scissors while under the influence of hallucinogenic mushrooms. When arrested, the man was covered in the dog’s blood.

Earlier that year, a tourist from Iceland was seriously injured after he jumped out of a window after consuming mushrooms. An English tourist smashed up the floor in his hotel room while hallucinating and a 17-year-old girl from France jumped to her death after eating paddos.

The new ban applies to fresh mushrooms; dried mushrooms are already illegal. There is one minor problem: as growing hallucinogenic mushrooms is now illegal, landowners found to have them on their property can be punished. But a number of varieties are common in the wild and some are even protected. [ ERNST ARBOUW ]

Enigma Groningen Student Orchestra Mira will be giving its annual concert in De Oosterpoort (Trompsingel 27) on Sunday 7 December at 2.30 p.m. This year the programme includes Edward Elgar’s Cockaigne Overture, the Tuba Concerto in F minor by Vaughan Williams and the Enigma Variations, also by Edward Elgar.

The Enigma Variations are probably best known because Variation 9 (“Nimrod”) is traditionally performed on Remembrance Sunday in London. It is also played quite often at funerals.

Admission: EUR 7 (students), EUR 11.50 (others).