w w w.universiteitskrant.nl
Schoenen zíjn gegooid! 4 Herkansing: goed of niet? 9
Tijgermug slaat toe 10 Dode Macburgerkoe 11
23
onafhankelijk weekblad voor de rijksuniversiteit groningen n 26 februari 2009 n jaargang 38 In dIt nummer Van Ghana naar Groningen Hij heet Kocku von Stuckrad, is een in Ghana geboren Duitser en werkt in Amsterdam. Vanaf 1 september komt daar het stempel Groningen bij: hij is de eerste coryfee, die de RUG heeft binnengehaald. >
3
tips in ongehoorzaamheid Er zijn twee plaatsen waar koffiezetters en waterkokers verboden zijn. In de gevangenis en aan de RUG. Vanwege het brandgevaar. Voor de echte liefhebbers rest alleen nog burgerlijke ongehoorzaamheid. Een paar tips. >
4/5
de prof zei ‘u’ tegen jou
8/9
I n t e r n at I o n a l pa G e manscape tour God created the world, but the Dutch created the Netherlands. Paul van Steen, lecturer at the University’s Faculty of Spatial Sciences, takes international students on a tour to see and learn to understand the Dutch manscape. >
16
uK-sIte
Foto Elmer Spaargaren
Met zes (!) studenten begon Klaas Iwema aan zijn studie Nederlands, in de jaren vijftig. Tentamen deed je in die tijd bij de hoogleraar thuis, waar het dienstmeisje je thee bracht op een zilveren blaadje. De prof zei ‘u’ tegen jou en jij stond op als hij binnenkwam. >
architectuur voor het dier
Van buiten is het nieuwe gebouw van de Centrale Dienst Proefdieren een saaie doos. Maar binnen spettert het van de felle kleuren, opvallende draaiingen en scheve lijnen. Het personeel is er blij mee, de muizen, ratten en andere dieren verhuizen binnenkort. Zie pagina 9 >
Boze geesten verdrijven In Iran gebruiken ze Nederlandse souvenirs om boze geesten te verdrijven. Klompjes, windmolens, kussende kleuters. Schrijft student en acrobaat Lise van den Bos op haar blog. Via Iran trekt ze naar China. Reis met haar mee via www. universiteitskrant.nl .
Almanak Award 2009 LAATSTE KANS Kijk op pagina 10 >
RUG gaat logo bewaken Politieke universitaire verenigingen mogen alleen nog de RUG-huisstijl gebruiken als hun standpunt niet afwijkt van het officiële beleid of standpunt van de universiteit. De u-raad spreekt schande van de regel. Hoe erg zou het zijn als Ichtus of de Navigators, christelijke studentenverenigingen, deze dagen een folder zouden maken om aandacht te vragen voor hun visie in het debat over schepping of evolutieleer? Of wanneer een politieke studentenpartij een andere mening uit over bijvoorbeeld beurspromovendi, bindend studieadvies of een harde knip? In beide voorbeelden willen de RUGverenigingen gebruik maken van de nieuwe huisstijl. Stevige woorden vielen er vorige week in de u-raad tussen RUG-be-
stuur en partijen. Aanleiding: het antwoord op vragen over het gebruik van de huisstijl door politieke verenigingen. De RUG vindt dat alleen goed wanneer er vooraf toestemming is gevraagd én het politieke standpunt van de vereniging niet afwijkt van dat van de RUG. Wie het logo zonder toestemming gebruikt, krijgt het daarna niet weer. De regel geldt ook voor algemene studenten- en studieverenigingen. Toestemming is nodig “wanneer sprake is van communicatie met een politieke persoon of organisatie, of van communicatie over een onderwerp dat raakt aan beleid van de RUG”. “Angsthazerij en hypocrisie”, vindt Karin Mast van de personeelsfractie. GSb-lid Willem Bos merkt op dat het meer dan eens voorkomt dat de GSb een ander standpunt heeft dan de RUG. “Maar mag Nait
Soez’n – krant van de GSb – wel het logo gebruiken en mijn fractie dan niet?” De SOG uit “ongenoegen en onbegrip” en merkt op dat een koffiejuffrouw er toch ook een andere mening dan de RUG op na kan houden. De partij noemt de brief onacceptabel en eist een ander stuk. Maar bestuursvoorzitter Poppema blijft erbij dat de RUG haar politieke imago moet bewaken. “In dat stuk zal dan staan dat wanneer groepen een ander standpunt dan de RUG vertolken, wij niet de indruk willen wekken dat het gaat om het standpunt van de RUG”, aldus Poppema.“U hebt een vraag gesteld, dan kan het zijn dat het antwoord u niet bevalt.” Ook hoofd juridische zaken Aart Korten wil ongewenste associaties voorkomen: “We zijn blij met het afficheren, maar niet in alle gevallen.” [ JAN BLAAUW ]
Poppema: Plasterk leutert Bestuursvoorzitter Poppema van de RUG is niet onder de indruk van het dreigement van minister Plasterk om universiteit met beurspromovendi minder geld te geven. Plasterk zegt in antwoord op vragen van SP-kamerlid Jasper van Dijk dat hij overweegt om universiteiten desnoods juridisch via de bekostiging aan te pakken als zij vast blijven houden aan beurspromovendi. Volgens de minister is dat nodig omdat de universiteiten niet eensgezind zijn. “Hij leutert”, zegt Poppema in eerste reactie op die redenering. Hij wijst erop dat de universiteitenvereniging VSNU Plasterk een eensgezinde brief stuurde. Officieel heeft de RUG nog niets gehoord van verdere stappen van de minister. [ JAN BLAAUW ]
2 DEZE WEEK
UK 23 - 26 FEBRUARI 2009
De Raad Nederlandse Detailandel wil overheidssubsidies aan organisaties met een ‘activistische’ inslag aan banden leggen. Acties als de Schone Kleren Kampagne bezoedelen het imago van de detailhandel. Bovendien zouden organisaties niet aan de subsidie-eisen voldoen en zo gezamenlijk twee miljard euro ‘sinterklaasgeld’ opstrijken. Heeft de Raad een punt? Door lieke van Den krommenacker
Homme Wedman, activist in zijn studententijd, is docent geschiedenis en journalistiek. Hij wil het behoud van de open samenleving: “Mensen willen dat soms om zeep helpen uit angst voor hun eigen veiligheid en om er zelf beter uit te komen. Maar hierdoor raakt de maatschappij dichtgetimmerd en wordt ze in feite nog onveiliger. Een economische voorredenatie is natuurlijk wat anders dan een juridische reden. Als de RND vindt dat deze clubs onrechtmatig bezig zijn, dan moet dat worden aangetoond. Maar als ze vinden dat de acties schadelijk zijn voor hun negotie, dan moet je daar als maatschappij geen boodschap aan hebben. Een open samenleving heeft organisaties nodig die de vinger op de zere plek leggen.” Volgens hoogleraar staatsrecht en internationaal recht Douwe-Jan Elzinga is het onzin subsidies te ontnemen als organisaties acties voeren die de detailhandel niet zinnen. “Het is mooi dat ze dat vinden, maar daar gaan ze niet over. De overheid moet controleren of organisaties aan de eisen voldoen en zich aan de regels houden. Ik vind het goed dat organisaties die misstanden aan de kaak stellen, subsidie krijgen. Het is vervelend voor een bedrijf, het kan productschade opleveren. Een oplossing zou zijn: alleen welgevallige organiaties ondersteunen. Als je dat doortrekt naar de politiek, zou je alleen het CDA en de PvdA moeten subsidiëren en niet de VVD, vanwege hun kritiek op het overheidsbeleid. Dat kan geen argument zijn. Je kunt je afvragen of maatschappelijke or-
Foto Milieudefensie
Aanhangers van Milieudefensie voeren actie tegen Fout Vlees
Moet activistische organisaties wel subsidie krijgen?
‘Openheid is een groot goed’ ganisaties en politieke partijen überhaupt overheidssteun zouden moeten krijgen, maar dat is een heel andere vraag.”
Ron van Huizen, oud-RUG-student en directeur van ontwikkelingsorganisatie Terre des Hommes, zegt dat er onderscheid moet worden gemaakt in het soort activisme. “Er zijn organisaties die een slecht, bijna terroristisch getint activisme tentoonspreiden. Als de RND doelt op organisaties die niet democra-
tisch handelen, heeft ze een punt. Tegelijkertijd moet ze niet zeuren als naar eer en geweten en in de volle openbaarheid acties worden ondernomen waarvan je kunt zeggen: het is goed dat dit soort producten wordt geweerd. Zoals bij Fout Hout, ter bescherming van het regenwoud. Het probleem is vaak het doen van goed onderzoek. Dit wordt veelal door organisaties zelf uitgevoerd en is soms bezijden de waarheid. Kinderarbeid bijvoorbeeld
Rosa Kankerzooi “Wat een fucking kankerleven!” Oeps, vriendin Nadia heeft iets laten vallen. “Kankerkorreltjes, kankervloer, kankerkeuken!” Ah, de suikerpot. Een tijd geleden schrok ik er nog van. Niet dat ik zo’n engeltje ben. Er is gewoon altijd wel iemand die zich diep beledigd voelt omdat ’ie papa’s of mama’s met kanker heeft, of grootouders of cavia’s. Maar waar je mee omgaat, word je mee besmet: na een paar maanden floepte het er ineens uit. De verzachtende omstandigheden waren er niet, ik was gewoon boos. “Anders hou je je kankergrafbek dicht”, zei ik tegen mijn hond toen ’ie al een kwartier voor zich uit aan het blaffen was. Ik vond het echt een kankergeluid, en een kankerhond en een kankerwandeling in een kankertyfusteringklotebuurt. Zo, eigenlijk vind ik het een opluchting om het woord aan mijn scheldlexicon toe te voegen. Ik ken weinig woorden die zoveel voldoening geven. Maar ik weet dat het niet mag. Er bestaan zelfs hyves tegen het schelden met kanker.
“Wie met kanker scheldt, moet zelf kanker krijgen.” Is het dan echt zo erg? Ik zie een discrepantie in wat wel en niet mag. Ik mag zeggen dat ik compleet naar de tering − toch ook een dodelijke ziekte – ben, zonder dat iemand zich eraan stoort. Alleen aids en kanker zijn taboe. En dat terwijl onderzoek van de RUG heeft uitgewezen, dat Nederlanders uniek zijn in het schelden met ziektes. De Duitsers doen het liever met anale zaken – dacht ik het niet – en de Noren en Hongaren hebben meer religie. Vanwaar dan de hypocrisie? Het is toch compleet duidelijk dat als ik zeg ‘kankerhond‘, ik niet praat over je moeder, oma of wie dan ook. Het is een vreselijke ziekte, ja. Maar we gebruiken kanker ook alleen om iets diep droefs of negatiefs uit te drukken. Of het nu gaat om een gebarsten suikerpot of overspelig gedrag van je liefje, soms zijn dingen gewoon een grote kankerzooi.
Rosa Timmer, vierdejaars student taalwetenschap
is voor veel kinderen in ontwikkelingslanden noodzakelijk om in leven te blijven en niet a priori verkeerd. Anders is het bij kinderslavernij; daarbij is sprake van extreme uitbuiting. Actiegroepen missen vaak deze nuance.”
Hoogleraar small business en entrepeneurship Peter Zwart vindt het vooral belangrijk dat organisaties nauwkeurig te werk gaan. “Ik ben niet voor subsidies, noch voor commerciële bedrijven, noch
voor actiegroepen. Als het gaat om groepen die afhankelijk zijn van subsidies en vanuit een maatschappelijke visie misstanden aan de kaak stellen: prima. Maar dat kan ik niet overzien. Neem de Consumentenbond. Zij worden ook wel eens beticht van het niet goed uitvoeren van onderzoek, maar fungeren wel als waakhond. Als het de detailhandel erom gaat dat het hen schaadt zeg ik: no way. Dan moet je maar zorgen dat er geen misstanden voorkomen.”
Colofon redactie-adres: Oude Kijk in ’t Jatstraat 28, Postbus 80, 9700 AB Groningen. Telefoon: 050-3636700; Telefax: 050-3636698; E-mail: uk@rug.nl; Internet: www.universiteitskrant.nl kernredactie: Hanneke Boonstra (hoofdredacteur) 3636697, Jan Blaauw (nieuwscoördinatie) 3636696, Christien Boomsma (eindredacteur) 3637802, René Fransen (wetenschap) 3636695, René Lapoutre (opmaak) 3636693, Harry Perton 3636317, Sieb de Ruig (redactiesecretaris) 3636700, Ernst Arbouw (International Page) 3636130. overige redactieleden: Wouter Beetsma, Ana van Es, Hinke Hamer, Peter Keizer, Lieke van den Krommenacker, Teodor Lazarov, Janita Naaijer, Tjerk Notten, Elisabeth Oosterling, Rosa Timmer, Dorien Vrieling. medewerkers: Bart Breman, Michel Dijkstra, Hans Miedema, Ronald Veldhuizen, Marcel Wichgers.
Foto’s: Reyer Boxem, Jeroen van Kooten, Elmer Spaargaren. Tekeningen: Bert Cornelius, Robby van der Meulen, Eric van der Wal, Kees Willemen Uitgave: Stichting Universiteitsblad oplage: 20.000 exemplaren Persbureau: de UK werkt samen met andere universiteitsbladen in het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP) advertenties: Bureau Van Vliet bv, Postbus 20, 2040 AA Zandvoort, tel. 023-5714745, telefax 0235717680 RUG-advertenties, mededelingen en Ukaatjes: Heiny de Ruiter (3636699) abonnementen: € 30 per jaar, (intern tarief € 20). adreswijzigingen: schriftelijk aan de administratie van de uk. adreswijzigingen rUGpersoneel: doorgeven aan betreffende afdeling Personeel & Organisatie. ©UK. Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder toestemming van de hoofdredacteur artikelen geheel of gedeeltelijk over te nemen.
N I E U W S 3
UK 23 - 26 FEBRUARI 2009
Motief voor moord blijft duister De 25-jarige studente Engels Suzanne Martens, die begin november in haar woning aan de Goeman Borgesiuslaan is vermoord, had negentien messteken in gezicht, keel en borst. Het motief blijft een raadsel. Dat maakte het Openbaar Ministerie (OM) dinsdag bekend. In en rond de woning vond de recherche veel bloed, zowel van het slachtoffer als van haar buurman, de 20-jarige verdachte. Daarin zijn ook voetsporen van de man gevonden. Ook werd bloed van beiden aangetroffen in zijn woning. Vol-
gens justitie zijn de moordwapens, een mes en schaar, in de kamer van de studente aangetroffen. Op beide steekwapens werd DNA-materiaal van de verdachte gevonden. Het OM spreekt van een “gruwelijk misdrijf”. Ondanks de vele sporen blijft de verdachte ontkennen iets met het misdrijf te maken te hebben. “Hij zegt zich niets van de bewuste dag te kunnen herinneren”, aldus justitie. De man, die eerder werd veroordeeld voor geweldsmisdrijven, bekende wel die dag cocaïne te hebben gebruikt. Justitie tast nog in het duister naar
het motief. “Het zou roof kunnen zijn, maar er wordt niets uit de woning vermist en er zijn geen sporen van braak. De verdachte zegt niets, we vinden geen enkel touwtje waaraan we kunnen trekken”, liet de persofficier weten. Wel is duidelijk dat het slachtoffer niet seksueel is misbruikt tijdens het misdrijf. Deze week zal de verdachte naar het Pieter Baan Centrum worden gebracht. Volgens advocaat Cees Eenhoorn zal zijn cliënt zes tot zeven weken in de psychiatrische observatiekliniek van het Ministerie van Justitie verblijven. Bij de rechtbank in Groningen
wordt vandaag (donderdag) een pro forma-zitting gehouden over de zaak. De verdachte en zijn advocaat zullen daar niet bij aanwezig zijn. “Het is een formaliteit, wij hebben daar niets te zoeken”, aldus Eenhoorn. Pas nadat het onderzoek is afgerond, wordt de zaak inhoudelijk door de rechtbank behandeld. De kamer van de verdachte, die naast Suzanne Martens woonde, is inmiddels door de recherche vrijgegeven. De woning wordt door woningcorporatie Lefier weer aangeboden voor verhuur. Volgens Eenhoorn wilde zijn cliënt er niet meer wonen. [ peter keizer ]
De eerste topper is binnen
Herkansing in augustus blijft Collegevoorzitter Sibrand Poppema is eruit: de augustusherkansingen worden niet afgeschaft. Op grond van nieuwe cijfers zijn de zomerherkansingen te waardevol voor de RUG om te worden gestopt. “Getallen geven aan dat het dwaas zou zijn ze af te schaffen”, aldus Poppema afgelopen donderdag in een u-raadscommissie. De universiteitsraad krijgt deze cijfers in maart. De reacties in de raad zijn gevarieerd. Personeel en GSb zijn verheugd over de keuze van Poppema. Calimero zei “verbaasd” te zijn en de SOG is “not amused”. Poppema erkent het verband met het “gruwelijk volle programma” voor introducties, maar vindt studeren belangrijker dan introducties. “Al heeft de rector het moeilijk met de gijzeling van het vraagstuk door de herkansingen.” [ Jan Blaauw ]
De politie vindt dat de vrachtwagenchauffeur die twee weken geleden betrokken was bij het dodelijke ongeval van studente Josien den Hartog, schuldig is aan haar dood. Het onderzoek naar het ongeval is nog niet volledig afgerond, maar de politie heeft wel laten weten proces verbaal op te maken tegen de bestuurder. Hij heeft het ongeluk veroorzaakt door geen voorrang te verlenen. De Officier van Justitie beslist uiteindelijk of de man wordt vervolgd.
Prijs voor Pluis UK-tekenaar Eric van der Wal, beter bekend onder de naam Pluis, heeft vorige week de derde prijs gewonnen in de Press Cartoon Europe competitie van politieke tekenaars. De bekroonde tekening verbeeldt de Russische terugtrekking uit Georgië en werd gemaakt in opdracht van het Nederlands Dagblad. De Zweedse tekenaar Biber won de wedstrijd met een cartoon over het broeikaseffect. De prijzen worden in juni uitgereikt tijdens het internationaal cartoonfestival in het Belgische Knokke.
Kocku von Stuckrad, een in Ghana geboren Duitse religiewetenschapper uit Amsterdam, is de eerste nieuwe coryfee van de RUG. De faculteit godgeleerdheid heeft daarmee de primeur. De eerste van negen universitaire ‘bruidsschatten’ is vergeven aan de kleinste faculteit van de RUG. Decaan Geurt-Henk van Kooten glom van trots bij de presentatie van Kocku von Stuckrad, die 1 september in Groningen begint. Van Kooten was slagvaardig in het benaderen van Von Stuckrad, nadat het universiteitsbestuur de plannen voor een ‘coryfeeënfonds’ bekend maakte. “Ik wist wie ik moest bellen.” Von Stuckrad is geschikt voor deze faculteit omdat hij volgens Van Kooten zowel in de “antiquiteit” als in de moderne vraagstukken uitstekend uit de voeten kan. De faculteit verwacht dankzij Von Stuckrad te groeien in het wetenschappenlijk onderzoek. Waarbij ook voldoende nieuwe inkomsten gegenereerd worden om over vijf jaar niet te hoeven snijden in de facultaire begroting. De inmiddels tot ‘endowed chairs’ omgedoopte leerstoelen voor coryfeeën krijgen van de RUG namelijk voor vijf jaar geld. [ jan blaauw ]
Politie acht chauffeur schuldig
Cvb wil business plan theater zien Het noodlijdende Universiteitstheater moet eerst een business plan maken voordat het college van bestuur een standpunt inneemt over de toekomst van het theater. Die toekomst oogt onzeker nu de culturele organistie USVA van het theater af wil en het er niet in slaagt uit de rode cijfers te komen. Studentenpartijen in de u-raad hebben het college gevraagd zich in te spannen om het theater te behouden.
Poppema uit spijt over systeemleer Veraclesspeelster krijgt aanwijzingen van bondscoach Avital Selinger
Foto Reyer Boxem
Is dit de ommekeer? Dames 1 van Veracles kreeg maandag een clinic van het Nederlands damesvolleybalteam en bondscoach Avital Selinger. Het was de prijs voor de studentenvolleybalvereniging die zijn team vorig jaar het hardst aanmoedigde. Dames 1 is de beste ploeg van Ve racles, maar de laatste vijf wedstrij-
den hebben ze verloren. Een paar tips kunnen ze dus best gebruiken. Selinger zet de toon: hij duldt geen gezeik en eist volle concentratie. Naast het veld laat hij zijn eigen team, dat in de competitie voor Dela/ Martinus speelt, dezelfde training afwerken als de Veraclesdames. De smashes van de professionals klinken als kanonschoten. Na ruim twee uur vindt Selinger
het tijd voor een wedstrijdje. Veracles begint onzeker, maar in de tweede set staan ze heel even voor en spelen ze vrijuit. Martinus wint ruim, maar Veraclesspeelster Margrieta Top is na afloop onder de indruk: “Hij is echt fantastisch. Je zag in de partij al dat we enorm veel geleerd hebben. Ik hoop dat dit de ommekeer is. Volgende week kunnen we winnen!” [ wouter beetsma ]
Minder brandeisen voor kamerpand Alleen kamerverhuurpanden met vijf of meer bewoners hoeven nog aan de brandveiligheidseisen te voldoen. Gemeentelijke regelgeving legde brandveiligheidseisen op bij kamerpanden met minstens drie bewoners. Maar nieuwe, landelijke regelgeving stelt de ondergrens op meer dan vier personen, omdat het “geen extra grote risico’s voor de brandveiligheid” veronderstelt bij
kamerverhuur op kleinere schaal. Er zijn bovendien uitzonderingen voor panden gekocht door ouders, studentenhuizen met gezamenlijke huishoudens en woongroepen. Voor hen gelden de regels met betrekking tot brandmelders, blusmiddelen en vluchtroutes niet. Het aantal kamerpanden in Groningen dat de brandweer op de stoep krijgt voor controles loopt daardoor terug van zo’n 2300 naar ongeveer 1300 panden.
Eigenaren van een kleiner kamerpand krijgen voortaan sneller een exploitatievergunning. Wel hebben ze een onttrekkingsvergunning nodig, waarmee de gemeente toestemming geeft het pand uit de ‘gewone’ woningmarkt weg te halen. Alleen zo kan de gemeente nog invloed uitoefenen op het aantal kamerpanden in een straat. De gemeente Groningen gaat de nieuwe regels de komende maanden doorvoeren. [ harry perton ]
“Achteraf was het veel beter geweest om te reorganiseren zodat iedereen dezelfde kansen zou hebben”, zei collegevoorzitter Sibrand Poppema over de in opheffing verkerende vakgroep systeemleer. De huidige reorganisatie voor vier medewerkers acht hij ongelukkig, omdat de resterende medewerkers het gevoel gegeven is dat niet iedereen dezelfde kansen heeft gehad. De u-raad stemt vermoedelijk vandaag in met de reorganisatie. De personeelsfractie vindt dat systeemleer te lang aan haar lot is overgelaten.
Studente verliest tentamenzaak Een schizofrene studente bedrijfskunde moet alsnog afreizen naar Rotterdam om twee tentamens te maken. Dat heeft de Raad van State bepaald. De studente wilde haar laatste twee schriftelijke tentamens vervangen door een werkstuk, omdat haar gezondheid en medicijngebruik ervoor zorgen dat ze nauwelijks nog onder druk kan presteren. Ze stapte naar de examencommissie, de rechter en de Raad van State, maar werd telkens in het ongelijk gesteld. [ HOP ]
4 OPMERKELIJK
‘Ja hoor, ze zíjn gegooid!’ Ja, er zíjn schoenen gegooid naar de Israelische legerwoordvoerder Ron Eidelheit, zondagavond in het Amsterdamse Apollohotel. En ja, de Groningse studenten IB/IO Mona Dohle en Bart Bruinsma waren erbij. “Laten we zeggen dat we er in ieder geval volledig achter staan.” Door christien boomsma Het gaat om de juridische gevolgen. Eidelheit diende een klacht in en de studenten worden misschien vervolgd. Wegens belediging óf wegens mishandeling en dat is ernstiger. Ze kunnen een strafblad krijgen en Israël komen ze niet snel meer binnen. En Dohle had plannen. Ze heeft er vrienden en bovendien wil ze graag meedoen met een schaduwVN daar. Een Arábisch land vertegenwoordigen. Maar, zegt ze, het is natuurlijk níets vergeleken met wat de Iraakse schoenengooier naar president Bush moet doorstaan. Hem wacht vijftien jaar gevangenis. En ook de Palestijnen, wiens zaak ze steunen hebben het echt moeilijk. Dan zijn de paar blauwe plekken die ze opliepen toen de Israelische bewakingsdienst op hen sprong, niet erg. Haar partner in crime Bruinsma deelt die mening.
“Dit is het minste wat wij kunnen doen. Een daad van verzet.” Dohle en Bruinsma zijn beiden lid van de Internationale Socialisten. Zondag bezochten ze de lezing van Eidelheit. Een oorlogsmisdadiger, vinden ze, want hij ontkent de humanitaire crisis in Gaza. Híj praat alleen maar over de precaire veiligheidssituatie van de Israëli’s. Maar propaganda is óók een oorlogsmisdaad. En dus scandeerden IS-demonstranten leuzen voor het hotel en schreven Dohle, Bruinsma en de Leidse student Bart … zich stiekem in voor de lezing.
Het begon wel grappig. Toen de lezing begon zei Eidelheit dat, als er schoenen gegooid moesten worden, dít het moment was. Had-ie nooit gedacht natuurlijk, dat er demonstranten in het publiek zaten. Kort erna vlogen dus die schoenen door de lucht. Gympies, weet Dohle. Speciaal voor de gelegenheid aangeschaft? Nou… Dat kan ze natuurlijk niet zeggen. Maar het waren vast niet voor niets záchte schoenen. Geweld was nooit de bedoeling. En ze belandden niet op blote voeten in de cel – justitie moet maar bewijzen wie de schoenen gooide. Vervolgens doken de veiligheidsdiensten bovenop hen, ze belandden op het politiebureau en vandaar konden ze door naar Dichtbij Nederland en De wereld draait door. Actie geslaagd. Hoewel… Een dag later klinkt Dohle een beetje aangeslagen. Ja, er was veel steun. Maar op haar Hyves kwamen ook minder vriendelijke berichten binnen. Een Israëlische krant noemde hen anti-semitische messengooiers. Dat het zóver zou gaan, had ze niet helemaal verwacht. Bruinsma maakt het niet uit. “Als je langer meeloopt in het Palestijns activisme, dan ben je al honderd keer voor antisemiet uitgemaakt. Blijkbaar hebben ze dan geen argumenten meer.”
U-raad gaat weer eens stemmen! Naar verwachting stemt de u-raad vandaag over de lengte van kandidatenlijsten bij de naderende verkiezingen. Mag een partij straks maximaal dertig namen voordragen of blijft het bij zestig? Door jan blaauw Vergis u niet, dit is gevoelige materie. Niet voor niets benadrukte studentenpartij Calimero meteen dat haar naam ten onrechte nog op het voorstel van de GSb prijkt. Fluisterende tongen beweren dat Calimero de steun heeft ingetrokken na zorgvuldig rekenwerk en de verwachting dat een kortere lijst electoraal slecht zal uitpakken. Andere fluisterende stemmen – we houden het spannend, u mag raden naar de partijen bij de stemmen – zeggen dat soortgelijke calculaties überhaupt achter het plan van de GSb schuilgaan.
Om het gefluister af te maken. Er wordt gezegd dat lange zogeheten ‘steunlijsten’ in het voordeel werken van de SOG en dat de personeelsfractie blij is met een korte lijst, omdat het zo moeilijk is om genoeg kandidaten te vinden die ook echt de raad in willen. Wat zou kunnen worden opgelost door de komst van een tweede personeelsfractie, maar die geruchten worden overstemd door ontkennend fluisteren. Een partij die niet fluistert, is het Centraal Stembureau, dat moet toezien op het uitvoeren van de verkiezingen. Het turven en narekenen van alle 180 namen voor drie studentenpartijen – we weten nog niet hoe lang de lijst van nieuwe partij FBF zal zijn – is véél meer werk dan datzelfde doen met negentig namen. Ook het RUG-bestuur fluistert niet. Collegevoorzitter Poppema heeft al beloofd de uitslag van de
stemming te zullen accepteren. Klinkt nobel, maar de verkiezing is een zaak van de u-raad zelf. Hoe deze discussie klinkt als er niet over wordt gefluisterd? Zo: “Verkiezingen moeten gaan over de inhoud en niet over ijsjes en hoeveel vrienden je hebt.” Willem Bos, GSb. Twee zetels. “Een langere lijst is meer werk, maar het vergroot het bereik van de verkiezingen.” Arjen Riezebosch, Calimero. Ook twee. “Inkorten? Het opkomstpercentage zal dalen en de negen zetels voor de SOG komen dan wel heel dichtbij.” Emiel Blok, SOG. Acht. De SOG blijkt onaangenaam geprikkeld. “Dit moet wel heel wat werk hebben gekost.” Volgens de GSb is de SOG al in december gevraagd om met iets te komen. De stemming zit er dus in. Van die andere stemming is het mooie, zoals Poppema wijs stelde, dat er wel een mooi getal uitkomt.
Vraag & antwoord hoorden we van het college van bestuur. “O, dat weet u? Ja, dat klopt. Hij is hier in januari twee keer kort achter elkaar geweest. En rond Pasen komt hij weer, om zich wat te oriënteren, onder meer op huisvesting.
Door rené Fransen
Een ‘hij’ dus? “Ja, dat mag u wel weten. Maar de naam houden we nog even geheim. We willen dat pas naar buiten brengen als we hem ook daadwerkelijk kunnen presenteren. Al zou de naam trouwens wel eens in een besluitenlijst van het college van bestuur kunnen staan.”
U heeft er dus een? “Ja, hij is al benoemd. Maar we willen de publiciteit nog even uitstellen. We willen er later zelf mee naar buiten komen.” Het is iemand uit Nieuw-Zeeland,
Zelf koffie |_
En voor de echte
| ac h t e r g r o n d | Er zijn twee plaatsen waar koffiezetapparaten en waterkokers verboden zijn. In de gevangenis en aan de RUG. Ze zijn namelijk brandgevaarlijk, zegt men bij gebouwenbeheer. Koffieliefhebbers rest alleen nog burgerlijke ongehoorzaamheid. Door ernst arbouw
I ~ De Theorie Koffiezetten is gevaarlijk. Een koffieapparaat kan oververhit raken en in brand vliegen. Als dat gebeurt in een academische omgeving (lees: een werkkamer die van vloer tot plafond is volgestapeld met boeken, scripties en ongelezen circulaires van het universitaire gebouwenbeheer) dan kan wat begon als een eenvoudige kop koffie snel veranderen in een uitslaande brand. Daarom wordt er binnen de RUG tegenwoordig streng gecontroleerd op illegale koffiezetapparaten. En op illegale waterkokers, want theezetten is ook gevaarlijk. Zijn koffieapparaten echt zo gevaarlijk? Als een kopje koffie in een paar eenvoudige stappen kan leiden tot een uitslaande brand, dan zou Nederland ’s ochtends tussen half acht en half elf vanuit de lucht onzichtbaar zijn door de rook. Je zou verwachten dat er dan op een bepaald moment een wet komt die het koffiezetten verbiedt. Of dat fabrikanten hun apparaten veiliger maken. Toegegeven: het is niet helemaal eerlijk om het koffiezetapparaat thuis te vergelijken met het koffiezetapparaat in de werkkamer. De koffiemachine (of de waterkoker, of de magnetron) op het werk is vaak een afdankertje, dat na jarenlang gebruik in de keuken z’n weg vindt naar kantoor. De apparatuur op het werk staat bovendien vaak in een minder-dan-optimale omgeving: in een kast of op een bureau tussen grote stapels papier en aantekeningen. Inderdaad: in de keuken thuis lig-
‘De naam houden we geheim’ Naast godgeleerdheid heeft ook de Faculteit Ruimtelijke Wetenschappen iemand benoemd uit het ‘coryfeeenfonds’ van de RUG. Maar de naam van de topper moet nog even geheim blijven, vertelt decaan Piet Pellenbarg
UK 23 - 26 FEBRUARI 2009
Bent u tevreden met deze coryfee? “Ja, we konden niet tevredener zijn.” En het geld uit het fonds was dus voldoende voor een echte topper? “In ons geval wel, ja. Ons voorbeeld bewijst dat. En voor godgeleerdheid geldt dat ook, begrijp ik.” U wilt de naam echt nog niet vrijgeven? “Nee, dat moment willen we in eigen hand houden. Maar als u wilt opschrijven dat er een topper gevonden is, kunt u dat natuurlijk doen.”
gen geen enorme stapels papier en aantekeningen, althans niet meer sinds ik samenwoon, maar als oude apparatuur echt zo gevaarlijk is, dan mag gebouwenbeheer de computers van de UK wel in beslag komen nemen. Daarbij is haast geboden, gezien de minder-dan-optimale omgeving waarin de UK pc’s meestal staan: op een bureau ingepakt tussen grote stapels en aantekeningen. Dat afdankertjes hun weg vinden naar de universiteit is bovendien een probleem dat door het apparatenverbod zelf gecreëerd is. Als je weet dat je koffiemachine zomaar in beslag genomen kan worden, zet je natuurlijk geen nieuw exemplaar neer. En trouwens: ook gloednieuwe apparaten kunnen spontaan in brand vliegen. De Lithium-ion accu’s die gebruikt worden in laptops, iPod’s en mobiele telefoons kunnen zomaar vlam vatten of zelfs ontploffen. Volgens een professor van de universiteit van Tokyo is dat probleem niet zomaar op te lossen, het is het gevolg van een structurele ontwerpfout in de batterijen. Toch zijn laptops op de RUG nog niet verboden – en voor zover we kunnen nagaan mogen ook studenten en medewerkers van de universiteit van Tokyo nog steeds een laptop gebruiken. Grote, centrale koffieautomaten zijn trouwens ook niet alles. Vorig jaar brandde de bouwkundefaculteit van de TU Delft bijna volledig uit toen water uit een kapotte leiding kortsluiting in een automaat veroorzaakte. Een beter argument voor zelfgezette koffie is bijna niet denkbaar.
II ~ De Praktijk Grofweg zijn er drie oplossingen voor het koffie-op-de-werkkamerprobleem: vermommen, knut selen of meebuigen.
1 Vermommen Hoe voorkom je dat je koffieapparaat sneuvelt in de academische koffieoorlog? Zorg dat het niet herkenbaar is als verboden waar: verstop of vermom de machine. Dat kan heel eenvoudig: zet er een kartonnen doos overheen. Als je wilt kun je de vermomming nog wat uitbreiden door een sticker met een afschrikwekkende tekst (“Patiëntge-
gevens – VERTROUWELIJK”) op de doos te plakken. Plak een paar centimeter onder de rand van de doos een dubbele bodem en vul het bovenste laagje met officieel ogende formulieren. Eén probleemje: waar laat je de stekker? Lastig maar niet onoverkomelijk. Je kunt bijvoorbeeld een gaatje boren in de archiefkast waar het koffieapparaat op staat. Leid daar de stroomkabel doorheen en moffel het uiteinde van het snoer ergens weg in een hoek. Van het weblog van docent communicatie en informatiewetenschappen Wim Vuijk (wimvuijk. web-log.nl) komt de suggestie voor
O P M E R K E L I J K 5
UK 23 - 26 FEBRUARI 2009
zetten? Levensgevaarlijk! thrillseekers: hoe misleid ik Gebouwenbeheer
Illustratie Robby van der Meulen het gebruiken van “vernuftig in elkaar schuivende ordners, opengewerkte ladeblokken en geheime kastjes”. Drie of vier grote ordners zijn voldoende voor het verstoppen van je illegale Senseo. Snij met een stanleymes een zo groot mogelijk deel van de zijkanten van de mappen. Laat alleen de linker zijkant van de linkermap en de rechterzijkant van de meest rechtsemap zitten en zorg dat je ongeveer vijf centimeter karton overhoudt waarmee je de ruggen aan elkaar kunt lijmen. De hele kartonconstructie schuif je voor je Geheime Machine. Het kan nog mooier: haal met een haakse slijper de achterkant uit een stalen kast en schuif die zo tegen de muur dat hij tegen het stopcontact staat. Zet je koffieapparaat of je theekoker in de onderste la, steek binnendoor de stekker in het stopcontact, schuif de la dicht en draai de kast op slot.
Knappe apparatenjager die hem dan nog vindt.
2 Knutselen Er zijn twee plaatsen waar het verboden is je eigen waterkoker te hebben: aan de RUG en in de gevangenis. Voor de gemiddelde gevangenisboef is dat geen probleem. Die knutselt in een achternamiddag z’n eigen theedompelaartje in elkaar van een oude vork, een paar koperdraadjes en het snoertje van een gloeilamp. Zoek voor inspiratie op internet of breng een bezoekje aan het gevangenismuseum in Veenhuizen. Een mooi voorbeeld van zo’n zelfgebouwde waterkoker kun je vinden in het boekje Home-Made: Contemporary Russian Folk Artifacts van Vladimir Arkhipov. Daarin wordt uitgelegd hoe je van een elektriciteitssnoer, twee scheermesjes en
een paar luciferhoutjes je eigen waterkoker bouwt. Een kan met drie liter water heb je op die manier binnen een paar minuten aan de kook, claimt Arkhipov. Het boekje van Arkhipov is trouwens ook aan te raden voor mensen die willen weten hoe je een tv-antenne bouwt van oud bestek. Of hoe vaak je een gebroken elastiekje kunt knopen tot je het echt moet afdanken. Wie vindt dat een waterkoker van twee scheermesjes op 220 volt misschien toch een beetje onveilig is – geen onredelijk idee – zou bij de kampeer- of autospulletjeswinkel een koffiezetapparaat op 12 volt kunnen kopen. Gebruik twee in serie geschakelde 9 volt batterijen voor de voeding. De kans dat je de hele universiteit in lichterlaaie zet met twee batterijen, is wel heel klein. Nog een voordeel: de batterijen zijn leeg voordat je koffieapparaat de gelegenheid heeft om oververhit te raken.
Er zijn trouwens ook tosti-ijzers en grilloventjes op 12 volt. Het is maar een suggestie.
3 Misleiden Je kunt proberen de koffiebrigade te misleiden met een lokapparaat. Zet op een opvallende plek in je kantoor een apparaat – liefst een afdankertje. Zodra de controleurs, geleid door het koffiearoma, je kamer binnenvallen, barst je uit in bitt’re tranen: ontneem me toch niet dat laatste restje arbeidsvreugd. En zodra ze, met je afdankertje onder de arm, verdwenen zijn, maak je een bakje espresso met de machine die veilig verstopt in je bureaula staat. Als het goed is, ben je voorlopig van controles gevrijwaard, je apparaat is immers net in beslag genomen. Riskant is deze methode wel, want je staat nu wel genoteerd als overtreders van de koffieregel.
4 Meebuigen Het probleem met de apparaten van zelfzetters is dat ze niet goedgekeurd zijn voor gebruik op het werk, stelde Rein van den Bos, hoofd BHV en gebouwenbeheerder van letteren en rechtsgeleerdheid, vorig jaar in de UK. “Ze zijn goedgekeurd voor huiselijk gebruik, maar hier niet toegestaan.” Als dat werkelijk het grote probleem is, dan ligt de oplossing voor de hand. Ga naar de horecavakhandel, of naar marktplaats.nl, en koop daar een twee meter brede, verchroomde esspressomachine die aan alle denkbare richtlijnen voldoet. Laat het ding door een gecertificeerde elektricien op je werkkamer installeren en geniet voortaan met volle teugen en een gerust hart van zelfgezette kwaliteitskoffie. Ook een goede manier om populair te worden bij collega’s en studenten, trouwens.
Met diepe verslagenheid heeft het College van Bestuur kennisgenomen van het overlijden van
De Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen van de Rijksuniversiteit Groningen heeft met verbijstering en droefheid kennis genomen van het overlijden, na een kortstondige ziekte, van
prof. dr. J.A. Rothengatter
Prof.dr.J.A. Rothengatter
Hoogleraar Verkeerspsychologie bij de faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen Wij gedenken met erkentelijkheid de grote inzet en toewijding die hij bij zijn werkzaamheden voor onze universiteit aan de dag heeft gelegd. Hij zal in onze herinnering voortleven. Ons medeleven gaat uit naar zijn vrouw en kinderen. Het College van Bestuur van de Rijksuniversiteit Groningen, S. Poppema, voorzitter F. Zwarts, rector magnificus
Talib Rothengatter is vanaf 1976 aan de faculteit verbonden geweest – aanvankelijk als onderzoeker bij het Verkeerskundig Studiecentrum, vanaf 1985 als lid van de directie van dat centrum, en vanaf 1992 als hoogleraar Verkeerspsychologie. Zijn bijdragen aan het vakgebied zijn talrijk en belangrijk geweest. Van 2003 tot 2007 was hij directeur onderwijs van de Afdeling Psychologie. In die hoedanigheid heeft hij de organisatie van de opleiding op een aantal essentiële punten aanzienlijk verbeterd. In onze herinnering zal hij blijven voortleven als een soms verfrissend dwarse, altijd uiterst betrokken en prettige collega. Prof.dr.H.A.L.Kiers, decaan Prof.dr.A.Johnson, directeur onderwijs Psychologie Prof.dr.J.M.F.ten Berge, directeur onderzoek Psychologie
Veel te snel hebben wij afscheid moeten nemen van onze zeergewaardeerde collega
prof. dr. J.A. Rothengatter Hoogleraar Verkeerspsychologie
Talib zal in onze herinnering voortleven als een warme persoonlijkheid en een onuitputtelijke bron van kennis en inspiratie. Ons medeleven gaat uit naar zijn vrouw Margi en hun zonen Tobin en Trondur. Medewerkers en studenten van de basiseenheid Experimentele & Arbeidspsychologie, Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen, Rijksuniversiteit Groningen.
Nieuwe vacatures
Openstaande vacatures
Vertaalcoördinator/Vertaler/Corrector
Docent Nederlands
0,8 fte | Faculteit der Letteren
0,8 fte | Faculteit der Letteren
PhD position Evolutionary Genomics
Two Assistant Professors International Business&Management/International Economics&Business
1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences
PhD position Computational analysis of coherence relations in Dutch
1,0 fte each | Faculty of Economics and Business
1,0 fte | Faculty of Arts
PhD position in Evolutionary Genomics
PhD position Experimental Spintronics
1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences
1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences Nadere informatie over deze vacatures vindt u op: www.rug.nl
Two PhD positions Theoretical Chemistry 1,0 fte each | Faculty of Mathematics and Natural Sciences
Postdoc Theoretical Chemistry 1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences
Lecturer (Universitair Docent) Modern English Literature and Culture 1,0 fte | Faculty of Arts
De RUG biedt speciaal aan meeverhuizende werkende partners van nieuwe medewerkers goede loopbaanfaciliteiten. De RUG streeft naar een evenwichtig opgebouwd personeelsbestand. Op een aantal terreinen zijn vrouwen nog ondervertegenwoordigd. Daarom worden zij vooral uitgenodigd te solliciteren.
Werken aan de grenzen van het weten
Geribbelde tegels op de voetpaden dienen altijd vrijgehouden te worden om onze slechtziende medemens vrij doorgang te geven.
Geleidelijnen voor blinden en slechtzienden! Daarom hier geen fietsen, scooters, brommers, bakfietsen of andere voorwerpen parkeren.
WETENSCHAP 7
UK 23 - 26 FEBRUARI 2009
Cogito ergo BOEM
Kratten vol met Darwins dieren
In samenwerking met Science LinX (Wiskunde & Natuurwetenschappen)
Poets een ei met tandpasta
| r e c e n s i e | Ook het Universiteitsmuseum haakt aan bij het Darwinjaar. Een mooi vormgegeven tentoonstelling laat zien wie Darwin was en wat zijn evolutietheorie inhoudt.
| s e r i e | Voor onderhoudende experimenten heb je niet per se een groot laboratorium nodig. Poets een eierschaal met tandpasta en kijk hoe fluoride inwerkt op het calcium van de schaal. Door eRnst aRbouw In de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw werd in verschillende landen gediscussieerd over het fluorideren van leidingwater. Door fluoride aan het water toe te voegen zou je eenvoudig en op grote schaal tandbederf bij de bevolking kunnen tegengaan, maar omstreden is het wel. Je hoeft niet heel lang te zoeken om uiteenlopende commentaren te vinden: van mensen die beweren dat gefluorideerd leidingwater een grondrecht is tot tegenstanders die fluor in het drinkwater zien als een Groot Wereldcomplot. De Amerikaanse journalist P.J. O’Rourke beschrijft in zijn boek Age and Guile. Beat Youth, Innocence and a bad haircut een eenvoudig stappenplan van het fluorideren van drinkwater naar communisme. Onontkoombare conclusie: van gefluorideerd drinkwater worden kinderen communistisch. Nou is het stuk van O’Rourke satirisch bedoeld – tenminste, dat hoop ik – maar een paar minuten googelen is genoeg om mensen te vinden die het wel serieus menen. Fluor in het water is een complot van bolsjewistische vrijmetselaars, of tandartsen die uit zijn op wereldheerschappij. (“This is the last time you ignored my advice to floss on a regular basis, mr. Bond. Dentists will rule the world!”) Het kan ook zijn dat internet wordt volgeschreven door mensen die niet goed zijn in satire. Bottom-line is natuurlijk dat fluor in het leidingwater vooral goed is voor vuile was en vieze vaat. Het grootste deel van het drinkwater wordt, in weerwil van de naam, namelijk niet gedronken. Er zijn bovendien efficiëntere, minder omstreden manieren om tandbederf tegen te gaan. Poetsen met fluoridetandpasta bijvoorbeeld.
Gamma
Foto Ernst Arbouw Om het effect van fluoridetandpasta te zien, heb je een paar eieren, een bakje keukenazijn, een tube tandpasta en een tandenborstel nodig. Poets de onderste helft van de eieren met fluoridetandpasta, laat dat een paar minuten inwerken en leg de eieren in de keukenazijn. Het calciumcarbonaat (CaCO3) van de eierschaal lost geleidelijk op in de azijn, maar die reactie verloopt een stuk langzamer op de gepoetste eierhelft. Hoe werkt fluoride precies? Eerlijk is eerlijk: hoewel de BOEM-redactie braaf drie keer per dag poetst, schiet onze feitelijke kennis over tandpasta tekort. Volgens Wikipedia – onmisbare bron van vaak min-of-meer correcte informatie – werkt fluoride op drie manieren. In de eerste plaats bevordert het de remineralisatie van tandglazuur. Tandplakbacteriën maken zuur waardoor tand-
glazuur wordt afgebroken, wat uiteindelijk tandbederf veroorzaakt. Fluoride-ionen worden opgenomen op plaatsen waar het tandoppervlak beschadigd is en zorgen dat andere atomen – met name calcium – daar makkelijker binden. Tijdens die remineralisatie vormt zich het mineraal fluorapetiet (Ca5(PO4)3F). In de tweede plaats maakt fluoride je gebit beter bestand tegen tandbederf. Het fluorapetiet dat zich vormt in het glazuur is harder dan het hydroxyapetiet (Ca5(PO4)3OH) dat normaal in het glazuur voorkomt. In de derde plaats schijnt fluoride het metabolisme van tandplakbacteriën te verstoren, waardoor ze geen zuur meer produceren. Hoe minder suiker een bacterie kan omzetten in zuur, hoe minder schadelijk hij is. Wel beschouwd is die laatste methode niet heel vernuftig. Er zijn wel meer stoffen te verzinnen die het metabolisme van tand-
plakbacteriën verstoren. Glorix bijvoorbeeld. Er is natuurlijk iets fundamenteel mis met onze eierpoetsproef: we deden geen controle-experiment met tandpasta zònder fluoride. We hebben hooguit bewezen dat het poetsen van eierschalen helpt. We zouden de proef eigenlijk nog een keer moeten doen met twee verschillende soorten pasta. Bij die gelegenheid zouden we ook een minder zure oplossing kunnen gebruiken. Keukenazijn is met een pH van 2 aan de zure kant. Maar waar vind je een vloeistof met pH 5? Een rondje door de keuken met een pak pH-papier biedt uitkomst: koffie heeft precies de juiste zuurgraad.
Zie voor de filmpjes uit deze rubriek en een disclaimer: www. universiteitskrant.nl/boem. Reacties of vragen? boem@rug.nl
Darwins huiskamer
Door geRRit bReeuwsma Over Charles Darwin wordt vaak geschreven dat hij het op school niet zo goed deed. Dat is een troostrijke gedachte voor iedereen die zijn kinderen worstelend de schooltijd door ziet komen; ook dan kun je het nog ver schoppen. Je zou echter ook kunnen zeggen, dat de school het niet zo goed deed bij Darwin. Zijn grootvader, Erasmus Darwin, was reeds geïnteresseerd in het werk van Jean-Jacques Rousseau en had hem zelfs ontmoet, toen hij een tijdje in Engeland verbleef. Die belangstelling was niet slechts theoretisch want in de familie Darwin werden de kinderen opgevoed in de geest van Rousseau. Kinderen moesten volgens Rousseau tot een jaar of twaalf de kans krijgen om kind te zijn. Ze zouden moeten leren door hun eigen er-
varingen en ontdekkingen, het liefst in contact met de natuur. Charles beklaagde zich erover dat hij op school vooral voorgebakken kennis tot zich moest nemen en dat de lesstof niet uitdagend was. Toen zijn eigen kinderen naar school moesten, wilde hij hun dat besparen. De praktijk van het negentiende-eeuwse onderwijs stond echter haaks op de denkbeelden van Rousseau. Ook de kinderen Darwin ontkwamen daar niet aan. Gelukkig werden ze thuis ruimhartig opgevoed. Er was weinig aandacht voor discipline en straf en des te meer voor spel. In de huiskamer mochten de kinderen dansen en springen. De trap werd gebruikt als roetsbaan. Er werd muziek gemaakt, gezongen en gestoeid, ook als er geleerd bezoek was, en soms liep iedereen op handen en voeten door de kamer, vertelt een huisvriend. Dat alles kwam
het kostbare meubilair niet altijd ten goede, maar Charles en Emma, zijn vrouw, hadden besloten zich er niet al te druk om te maken. Emma zegt daar later over: “Ik geloof dat we als gevolg daarvan allemaal gelukkiger zijn geweest.” Darwin liet zijn kinderen vrij in hun belangstelling en drong hen de wetenschap niet op, maar als ze iets wilden weten, was hij bereid ze overal mee te helpen, maar altijd spelenderwijs. Iedereen is het er over eens dat Darwin een groot wetenschapper was en de psychologie loopt dan ook met hem weg. Ontwikkelingspsychologen en pedagogen zouden hem ook wel eens mogen ontdekken als een groot opvoeder.
Iedere twee weken schrijft Gerrit Breeuwsma, docent bij psychologie, een column.
Door René FRansen Vanuit houten kratjes in het schemerduister staren tientallen dieren je aan. De haaienbek, het hoornkoraal en de zakpijp kunnen natuurlijk niet staren. Het neushoornskelet ook niet. De verzameling laat de enorme diversiteit van de natuur zien, als eerbetoon aan de man die verklaarde hoe deze kon ontstaan: Charles Darwin. Het Universiteitsmuseum opende op de tweehonderdste geboortedag van Darwin (12 februari) de tentoonstelling Darwins wereld – mens, natuur en evolutie. Uitgangspunt was de eigen collectie en dan vooral het deel dat uit het voormalig Natuurmuseum is teruggekomen. Vandaar de vele dieren. De kratjes symboliseren de activiteiten van Darwin tijdens zijn reis met het onderzoeksschip de Beagle. Hij zond kratten vol geologische monsters, fossielen en geprepareerde dieren naar Engeland. In het paviljoen staan Darwins jeugd en opleiding centraal. De gang naar het ‘oude’ museumdeel is gewijd aan de reis met de Beagle. De grote zaal staat vol met de dieren in kratjes (het halfduister is noodzakelijk omdat ze niet tegen fel licht kunnen). Borden leggen kort uit wie Darwin was, wat hij op de Beagle deed en hoe de evolutietheorie er in grote lijnen uitziet. De teksten zijn beknopt maar informatief genoeg en niet te ingewikkeld of te lang. Er is ook een boekje (te koop voor €2,50) met de teksten. Omdat de tentoonstelling is gebaseerd op het eigen materiaal van het Universiteitsmuseum zijn er geen evolutionaire reeksen te zien, bijvoorbeeld van verwante soorten naast elkaar. Wel staat er een kleurige vogel bij het bordje over ‘seksuele selectie’, het idee dat aanpassingen die een dier aantrekkelijker maken voor een partner de voortplanting succesvol maken. Op die manier kunnen schijnbaar nutteloze eigenschappen (een pauwenstaart, of felle kleuren) toch evolutionair voordeel bieden. Religieuze problemen met de evolutietheorie komen kort aan bod, net als misvattingen over de evolutietheorie. Voorbeelden van kunstmatige selectie (van honden en grasachtige planten) laten zien hoe plastisch de natuur is. Dat niet overal het ‘juiste’ diertje bij staat, is niet echt een probleem. De tentoonstelling is mooi vormgegeven en voldoende informatief. Wie even een ‘uurtje Darwin’ wil doen, zal zich prima vermaken in het Universiteitsmuseum.
Informatie over openingstijden en prijzen: www.rug.nl/museum
8 UNIVERSITEIT
UK 23 - 26 FEBRUARI 2009
Tentamen bij de hooglera |_
Drie alumni over hun studie in de jaren vijftig
| ac h t e r g r o n d | Studeren, studententijd, academische gemeenschap. Er zit een hele geschiedenis achter die woorden. Lijkt het studentenleven van nu op dat van vroeger? We vroegen het alumni van verschillende decennia. Vandaag: de jaren vijftig. Door dorien vrieling Met zes studenten begon Klaas Iwema (77) aan zijn studie Nederlands in Groningen. “Ze sloegen er bij de opleiding steil van achterover, dat was in jaren niet vertoond! Normaal kwamen er een of twee, in een druk jaar eens vier. Bij geschiedenis toen één, bij Duits twee, bij Engels geloof ik ook één en zo druppelde dat wat aan. Daardoor kende je iedereen, dat was wel het leuke ervan.” Maar het kleinschalige van de opleiding had ook nadelen. Iwema bleef na zijn studie werkzaam aan de universiteit, als docent middeleeuwen en later studieadviseur. “Ik ben blij dat ik ook de jaren zestig, zeventig nog heb meegemaakt. Als ik dan terugkijk op mijn eigen studietijd… Het programma was bepaald antiek.” De letterenfaculteit zat destijds aan de Oude Boteringestraat. Nederlands deelde een ruimte met Fries. De student-assistenten deden veel samen. “We hebben veel plezier gehad daar in dat oude huis.” De studies waren erg historisch, zegt Iwema. Een van de drie jaren voor het kandidaatsexamen was helemaal gericht op vaderlandse geschiedenis. “Het smerigste was dan”, hij begint te lachen, “dat de professor alle kabinetten van de negentiende eeuw achterstevoren vroeg. En je had ze natuurlijk van begin tot eind in je kop gestampt.” Er was één hoogleraar Nederlands, die het hele studieprogramma bepaalde. “En wij waren volgzame kalveren.” Brahm Dev (76) weet het nog precies, zegt hij met een glimlach: het was 14 februari 1956. Die dag kwam hij vanuit India in Groningen. Hij was pas afgestudeerd in de natuurkunde en was toevallig in contact gekomen met een Groningse hoogleraar: professor Brinkman. Dev ging bij hem promoveren. “Ik had allang een master gedaan in India”, zegt hij, “maar die gold hier niet. Ik werd vrijgesteld voor het kandidaatsexamen, maar van de rest van de opleiding natuurkunde moest ik eerst tweederde doen, voor ik kon promoveren.” Zijn Indisch accent is nog duidelijk aanwezig, maar hij is de Nederlandse taal aardig meester geworden. “Alleen de grammatica, die blijft moeilijk.” Toen hij naar Nederland kwam kende hij één woord: ‘kamer’. “Ik ging met een klein woordenboekje naar de winkel.
Vaak kon ik het niet uitspreken, maar wees ik het aan.” Hij maakte veel vrienden, onder wie studiegenoot Lammert ter Veld, die hij nog regelmatig ziet. Hij herinnert zich het sinterklaasfeest in het laboratorium. “Dat werd met groot enthousiasme gevierd. Indrukwekkend voor een nieuwkomer.” Ter Veld studeerde hard, maar kijkt ook terug op een gezellige tijd. “Mensen die toen studeerden, praten nog over die periode”, zegt hij. Het groepje natuurkundestudenten was immers maar klein. Tussen de tien en twintig studenten, dichter bij de tien dan bij de twintig. “Het was de tijd voor de grote verbouwing en uitbreiding van het natuurkundig laboratorium. De sfeer was plezierig, iedereen kende iedereen.” Veel colleges werden samen met wiskunde- en scheikundestudenten gevolgd. Studeren bleek in Nederland heel iets anders te zijn, dan in India, ontdekte Dev. “Ik kende de stof wel”, zegt hij, “maar in India moesten we veel meer stampen. Leer dit maar, werd er gezegd. Ik was niet gewend aan zelfstandig werken.” Dat brak hem op bij zijn promotieonderzoek. “Ik heb veel tijd verspild. Ik wist niet wat ik moest doen.” Het contact met zijn promotor was goed, maar niet zo intensief; de professor had het erg druk. Maar eenmaal op gang ging het beter. “Dat was een van de mooiste perioden van mijn studietijd. Ik begon de fysica te begrijpen.” De oorlog was ruim tien jaar geleden, de bezetting lag nog vers in het geheugen. “Men was heel anti-Duits”, weet Dev nog, “er werd steeds gesproken van ‘moffen’. Ik wist er wel iets van, maar ik had het zelf natuurlijk niet beleefd.” Zijn promotor liet hem het centrum van Groningen zien. Hij herinnert zich de ruïnes aan de Grote Markt nog, waar nu V&D en ABN AMRO zitten. Lammert ter Veld (81) was al aan het promoveren, toen hij Dev leerde kennen. In 1947 had hij al een begin gemaakt met zijn studie natuurkunde, maar hij moest in militaire dienst. Toch duurde het ruim tweeënhalf jaar voor hij ‘echt’ met zijn studie kon beginnen. Hij was een serieuze student. Lid van een vereniging werd hij niet, feestjes bezocht hij weinig. Ieder extra studiejaar kostte geld en bij het begin van zijn studie was Ter Veld al ouder. Reden om vaart achter zijn studie te zetten. Ook de ziekte van zijn vader speelde mee. Ter Veld senior had een eenmansbedrijf en maakte masten voor binnenvaartschepen en houten pompen, die gebruikt werden op het platteland, waar toen vaak nog geen waterleiding was. “Het was een uitstervend beroep”, zegt Ter Veld, “na de oorlog werd de kleine binnenvaart overbodig door
Twee secretaresses van letteren, Klaas Iwema en een collega-studentassistent (voorjaar 1957) het wegvervoer.” Als zijn vader in het ziekenhuis lag paste hij op de werkplaats. Zijn kandidaatsexamen deed hij cum laude. “Het was een cadeautje voor mijn vader”, zegt hij, “toen leefde hij nog.” Kort daarna kreeg hij een studentassistentschap, gevolgd door een assistentschap “op verlaagde wedde”, voor de helft van het salaris van een promotieplaats. “Dat ik die baan had was voor hem natuurlijk ook een geruststelling.” Vader Ter Veld overleed in 1954. Er mochten dan weinig studenten zijn, maar het aantal groeide snel in de jaren vijftig. De universiteit had extra personeel nodig. “Na je kandidaatsexamen werd je bijna automatisch student-assistent”, vertelt Ter Veld. “Plotseling begeleidde ik studenten waar ik een paar maanden eerder nog tussen stond.”
Het baantje had een groot voordeel: de 325 gulden collegegeld werd student-assistenten vrijgescholden. Ook Iwema ging als student-assistent voor zijn hoogleraar aan het werk. “Tot sigaretten halen aan toe. Je deed klusjes, corrigeerde drukproeven. De hoogleraar was er bijna nooit.” Tentamen deden ze doorgaans bij de hoogleraar thuis. “Want ja, er waren zo weinig studenten, er kon best een kopje thee af, natuurlijk. Het had ook wel iets. Je zag zo’n man eens in zijn eigen omgeving.” Het waren ‘gezeten burgers’, zegt Iwema. Veel professoren woonden in de buurt van de Kraneweg, in statige panden. Een van zijn hoogleraren had een dienstmeisje. “Zij stond je bovenaan de trap op te wachten met een wit schortje en wit mutsje en bracht later thee op een zilveren blaadje. En je gebruikte nooit suiker of melk.” Hij schatert. “Want
dat was zo eng, daar ging je vast mee trillen of morsen!” Voor sommige hoogleraren stond je op, weet Dev nog. “De hoogleraar was een geleerde, de rest was niets.” Volgens Ter Veld werd na het kandidaatsexamen de omgang tussen student en hoogleraar iets losser. Je zag elkaar dan veel meer, tijdens het werk op het laboratorium. “De professoren die elke dag op het lab bezig waren met experimenteel werk, waren veel minder afstandelijk dan professor Brinkman, de directeur van het lab. Al was hij een beminnelijke man, hoor.” Iwema zag de verhoudingen tussen studenten en hoogleraren aan de letterenfaculteit iets losser worden. Maar het ging langzaam. In mijn studententijd heeft nooit een hoogleraar me getutoyeerd. En het omgekeerde was al helemaal ondenkbaar.”
U N I V E R S I T E I T 9
UK 23 - 26 FEBRUARI 2009
aar thuis
Ratten wonen op stand | r e p o r tag e | Binnenkort verhuizen duizenden muizen, ratten, varkens en andere proefdieren naar een nieuw onderkomen. Ze verruilen een bunkerachtig onderkomen voor een gebouw waar de architectuur vanaf spat. Door René Fransen Als je de afslag naar rechts neemt in de Brug, die het oude Tandheelkundegebouw aan de Antonius Deusinglaan verbindt met het UMCG, sta je raar te kijken. De knal-oranje gang loopt taps toe richting een glazen deur. Daarachter een balie – nog afgeplakt en er steken bundels draden uit de muur – en een ruimte met kantoren. En een vide. Een glazen kegel, de punt naar de kelder gericht, waardoor het licht binnenstroomt. In de vide een wenteltrap. Bovenin zijn mannen bezig met klimtouwen: een Belgisch glazenwassersteam dat ‘De Alpinisten’ heet, zij moeten aan de binnenkant het glas schoonmaken, zodat alles er piekfijn uitziet voor de gasten van het openingssymposium. Flip Klatter, hoofd van de Centrale Dienst Proefdieren (CDP) kijkt tevreden naar boven. “Er zitten geen ramen in het gebouw, alleen bij de kantoren. In proefdierverblijven of operatiekamers wil je geen ramen, vanwege het licht en de temperatuur. We waren bang dat het gebouw donker zou worden, maar de vides zorgen voor veel licht.” Vlak achter de eerste is een tweede kegel met wenteltrap, nu met de punt naar boven. Op de tweede verdieping, waar de entree is, zitten kantoren en rattenverblijven. Een verdieping hoger zitten ratten en muizen, een lager alleen muizen. Op de begane grond de grote dieren, varkens en geiten, en nog wat andere soor-
ten. De kelder is voor techniek, de wasstraat en aanvoer van goederen vanuit het UMCG. “De kleuren zijn vrij extreem”, zegt Klatter enigszins overbodig. Naar boven verschiet het oranje tot steenrood, naar beneden kleurt het geler. Rondom de vides is het gebouw in ‘kwadranten’ verdeeld, met steeds een eigen functie. Glazen tussendeuren zijn er vooral voor de veiligheid, de normale routes lopen via kleedkamers, douches, luchtdouche (“Daar ga je in je onderbroek in staan en die blaast je in een halve minuut partikelvrij”) of – voor materialen – gaskamers en autoclaven, die alles steriliseren.
‘Eerst alle dieren een schone kooi. Dan de wasstraat verhuizen’ Wie rondloopt langs de afdelingen heeft aan een kant steeds de schuine wand van de vide. Sommige doorgangen worden ineens smaller. En tijdens het bezichtigen van een experimenteerruimte is het onmogelijk te zien of het de achterwand is die scheef staat, of de zijwand. “Er zitten weinig rechte lijnen in het gebouw. We moeten hier en daar wat wandjes plaatsen, om te zorgen dat er geen ruimtes achter de apparatuur zit. Dan krijg je stofnesten.” Toen Klatter vier jaar geleden als hoofd aantrad lagen de ontwerptekeningen er al. Maar samen met het team van de CDP heeft hij alle spullen en ruimtes uitgetest. Niet overbodig: de deur naar de varkenshokken bleek te klein, het wagentje om ze te vervoeren kon de draai naar de gang niet maken. Er
zit nu een schuifwand in. “De architectuur levert wat probleempjes op, maar iedereen vindt het een prachtgebouw.” De kamers voor muizen en ratten staan nog leeg, alleen hier en daar een verrijdbare stellingkast. “In het oude gebouw staan ze vast, maar deze kunnen we naar de wasstraat rijden om ze schoon te maken.” Wat opvalt: de kleine speakers in alle ruimten, en een paneel voor programmakeuze en volume. “Ja, daar hebben de bouwers ook wel vragen over gesteld”, lacht Klatter. Het is goed gebruik in dit soort gebouwen om in dierenverblijven achtergrondmuziek op te zetten. “Dan schrikken ze niet van plotselinge geluiden.” De programmakeuze kan alleen in operatiekamers worden gebruikt, verder draait in het CDP Sky Radio: “Die zender heeft met meest constante geluidsniveau, dat is onderzocht.” In het nieuwe gebouw passen twaalf- tot dertienduizend dieren, tegen negenduizend in het oude. Het zullen vooral muizen en ratten zijn. “De opkomst van transgene (genetisch aangepaste, rf) muizen betekent dat veel onderzoekers foklijnen vanuit andere instituten binnenhalen.” Die moeten eerst getest worden op micro-organismen. Zijn ze niet schoon genoeg, dan komen ze op de quarantaine-afdeling in de kelder, waar ook de wasstraat komt. “Die nemen we mee uit het oude gebouw. Het is een gevaarte van zeventien meter. We geven eerst alle dieren een schone kooi, en dan moet de wasstraat binnen een week verhuisd zijn en weer werken.” Voor die tijd wordt het hele gebouw nog ‘uitgegast’ met waterstofperoxide. En dan mogen de dieren naar hun nieuwe onderkomen. Met in de dierenverblijven rustgevend grijze muren.
Terug van weggeweest | v o o r a f | Knokkelkoorts is bezig met een opmars dankzij grotere mobiliteit en klimaatverandering. Dengue en andere opkomende ziekten staan centraal in het Kenniscafé van 5 maart. Door René Fransen
De RUG tussen 1950 - 1960 Vlak na de oorlog gingen steeds meer studenten uit de middenklasse studeren. Maar in 1956 begon de groei pas goed. Waren er in 1950 nog zo’n 2000 studenten, in 1961 stonden er 3457 ingeschreven aan de RUG. In 1950 waren daar 415 vrouwen bij, tien jaar later 844. Er kwamen ook nieuwe studierichtingen, zoals culturele antropologie bijvoorbeeld, in 1960. Vaak konden de studenten maar moeilijk rondkomen. Daarom nam de Tweede Kamer een motie aan voor een nieuw, royaler beurzenstelsel. Zo werd studeren aantrekkelijker. Ook kwamen er veel nieuwe, gesubsidieerde voorzieningen
voor studenten, zoals mensa’s, studentenflats en sportaccommodaties. In verhouding werden steeds minder studenten lid van een gezelligheidsvereniging als Vindicat of het gereformeerde Vera. In 1947 was 74 procent nog lid van zo’n vereniging, in 1955 was dat percentage teruggelopen tot 65. Omdat er zoveel nieuwe studenten tegelijk kwamen, groeiden de verenigingen toch erg snel. Activiteiten werden minder op de sociëteit georganiseerd en meer in de dispuutshuizen van de subverenigingen. Die waren in tegenstelling tot de overkoepelende vereniging vaak gemengd.
Dengue of knokkelkoorts is een nare ziekte, veroorzaakt door een virus overgedragen door een beet van de tijgermug. Het wordt echt link wanneer je een tweede maal besmet wordt met een ander ‘serotype’ van dit virus. Dan kan je een ‘hemorragische koorts’ krijgen, waarbij levensgevaarlijke inwendige bloedingen optreden. “Er bestaan vier verschillende serotypen”, legt Jolanda Smit uit. “Die kwamen in van elkaar geïsoleerde gebieden voor, dus de kans dat je met twee serotypen werd besmet was laag. Maar door toegenomen reislust en wereldhandel komen verschillende typen nu in dezelfde regio voor.” Dat heeft gevolgen. In Zuid- en Midden-Amerika waren tussen 1970 en 1980 zo’n tien gevallen van hemorragische koorts door dengue. In de eerste helft van 2008 waren het er 25.000. Het denguevirus wordt overgebracht door de tijgermug, vertelt Smit, die in het UMCG onderzoek
doet naar dit virus en een neefje ervan, het West-Nile virus. “Het verspreidingsgebied van de mug neemt toe, onder meer door de opwarming van het klimaat.” In Europa zit de mug nu in het zuiden van Frankrijk. Amerika werd in de jaren tachtig gekoloniseerd door tijgermuggen, die meekwamen met landbouwproducten. “Het duurt dan even voordat er besmette muggen zijn. Ze moeten het virus eerst ergens oppikken.” Sinds 2000 is dat het geval. In Nederland liepen ooit enkele medewerkers van een importeur knokkelkoorts op door besmette tijgermuggen, die als larve in bamboeplantjes waren meegelift. Smit: “Maar de mug kan de winters in Nederland niet overleven.” Dengue is niet de enige opkomende infectieziekte, weet Fanny Janssen van ruimtelijke wetenschappen. Sinds 1940 zijn er ruim
driehonderd uitbraken van infectieziekten geconstateerd in gebieden waar die eerst niet voorkwamen. Onder deze emerging diseases bevinden zich AIDS, SARS, de ziekte van Lyme, maar ook resistente TBC. “We dachten dat we infectieziekten konden uitbannen”, zegt Janssen. “Maar wat niemand verwachtte gebeurde: ze kwamen terug.” In het Westen is dat niet eens zo’n groot probleem. “Wanneer je een goed gezondheidssysteem hebt, kan je veel ziekten adequaat behandelen. Maar voor landen die dat niet hebben, is de opkomst van deze ziekten echt een gevaar.” Donderdag 5 maart leidt Bart van de Laar in het Kenniscafé het gesprek over opkomende ziekten. Gasten zijn dr. Jolanda Smit, die aan het UMCG onderzoek doet naar het denguevirus en het WestNile virus, dr. Fanny Janssen, die bij Ruimtelijke Wetenschappen het vak Health Geography geeft en onderzoek doet naar sterfte aan HIV/AIDS, en Machiel Vonk, arts van de GGD Groningen.
Het Kenniscafé is een activiteit van Studium Generale, met steun van de UK en ScienceLinx. Kelder van het Newscafé van 17.00 tot 18.30. Toegang vrij. www.kennisdebat.nl
10 O P I N I E Commentaar Afspraken Door Jan Blaauw Het is een mooi gezegde: afspraak is afspraak. Lekker compact, ligt goed in het geheugen. Het is sinds mensenheugenis populair bij het aangaan en nakomen van allerlei overeenkomsten. Verbroken afspraken leveren vervelende herinneringen op en daarom is het beter er spaarzaam mee om te gaan. Sibrand Poppema kan er over meepraten. Zo haalde het universiteitsbestuur in 2000 eens onaangekondigd 45 miljoen euro van de begroting van ‘zijn’ medische faculteit. De RUG had het geld nodig om een dreigend gat in de financiën te dichten. Ook vervelend natuurlijk. Wat een tweede principe in beeld brengt dat vaak met die afspraken op de vuist wil: voortschrijdend inzicht. Poppema was destijds decaan van de medische faculteit. Hij toonde zich “uiterst onaangenaam” verrast en stelde boos dat het college van bestuur gemaakte afspraken schond. Dezelfde Poppema is nu op zijn beurt collegevoorzitter en haalt een streep door een overeenkomst die een handvol jaren geleden met veel moeite is gesloten met studentenverenigingen over introductietijden en augustusherkansingen. De geest van die afspraak was een soort ruil: studenten werken mee aan vervroeging van introductieactiviteiten, zodat het onderwijs (lees: rendementen) na de opening van het academisch jaar geen hinder zou ondervinden van oververmoeide eerstejaars. Op haar beurt zou de RUG de zomerperiode vrijwaren van ‘onderwijs’ zodat introducties daar geen last van zou hebben. Nu blijven de augustusherkansingen alsnog, terwijl de introducties nu al een paar jaar opeengepakt in de nazomer plaatsvinden. Die verenigingen voelen zich nu bekocht en ze hebben gelijk. Natuurlijk hebben herkansingen, zeker als de rendementen zo gek nog niet zijn, een evident belang voor een onderwijsinstelling. Voor het handhaven van die herkansingen valt begrip op te brengen. Maar daar gaat het niet om. Wat hier knaagt is een ander principe: beloof niet iets, wat je niet kunt of gaat waarmaken.
UK-almanak award: bel voor laatste ronde Bij de uK ligt al een flinke stapel prachtige, gloednieuwe almanakken, waarmee verenigingen de uK-almanak award kunnen winnen. Maar de sluitingsdatum (1 maart) nadert. Heb je nog niets ingeleverd? Doe het nu! wie weet, neemt jullie vereniging de immense wisselbokaal over van albertus (plus een fust bier). Stuur je almanak dus vandaag nog naar de uK, Postbus 80, 9700 aB Groningen, of lever hem in bij de redactie, Oude Kijk in ’t Jatstraat 28.
UK 23 - 26 FEBRUARI 2009
College wordt eindelijk verstandig Studenten moeten in augustus in de herkansing tentamen kunnen blijven doen. Zegt RUG-voorzitter Sibrand Poppema. “Het zou dwaas zijn om de herkansingen af te schaffen’. Desi Boesveld juicht. Met de komst van Sibrand Poppema lijkt het bestuur van deze universiteit minder bang om pragmatisch naar haar eigen standpunten te kijken. tot voor kort hield het col-
lege vast aan het afschaffen van de tentamenherkansingen in augustus en was ieder argument vóór deze herkansingen aan dovemansoren besteed. Het centraal opleggen van de afschaffing betekent dat sommige faculteiten in de knoei komen met hun onderwijsprogramma’s. Onderwijs is maatwerk, daarom ligt de verantwoordelijkheid voor onderwijs ook bij faculteiten. tegelijk zit niet iedere student te
wachten op avondtentamens, net zo min als een collegejaar dat doorloopt tot medio juli en allerlei creatieve tentamenlocaties als de tennishal, Martiniplaza en de aa-kerk. Uit onderzoek van de fractie van de Groninger Studentenbond bleek in 2007 al dat de helft van de studenten vóór herkansingen in augustus te zijn. toen de GSb deze argumenten vorig jaar voor de zoveelste keer op tafel legde, verzuchtte Poppema’s
voorganger kuipers nog dat wij eindelijk eens verstandig moesten worden en moesten accepteren dat de herkansingen eruit gingen. De nieuwe bestuursvoorzitter heeft door dat hij niet alle wijsheid in pacht heeft en dat de mening van studenten en faculteiten er ook toe doet. Dat vind ik nou verstandig… Desi Boesveld Oud-voorzitter GSb-fractie in de universiteitsraad
Reacties kORte ReactieS VaN MaxiMaaL 200 WOORDeN GRaaG VOOR MaaNDaG 12.00 UUR MaiLeN NaaR Uk@RUG.NL. BijDRaGeN kUNNeN WORDeN iNGekORt.
Student en buurt Graag wil ik reageren op het artikel Studenten willen bést iets doen in de Uk van 29 januari j.l. Hoewel de titel suggereert dat studenten zich wel degelijk willen inzetten in de buurt, komt dit in de rest van het artikel eigenlijk niet naar voren. Uit eigen ervaring weet ik dat studenten iets willen doen voor hun wijk en zich dan ook graag inzetten. in de korrewegwijk en De Hoogte is in mei vorig jaar door twee studentes een studentencomité opgericht om in deze wijken meer gezelligheid en meer positieve betrokkenheid van studenten te brengen. Het comité ‘ff Buurten’ is uitgegroeid tot een gezellige groep van zeven studenten geneeskunde, psychologie en communicatie. in juni 2008 heeft het comité op de wijkstemdag in de korrewegwijk en De Hoogte zich gepresenteerd en via een stemronde een geldbedrag binnengesleept om verschillende ideeën uit te kunnen werken. Sindsdien heeft het comité niet stilgezeten. Zo heeft het onder andere geholpen bij het organiseren van een buurtfeest op het Bernoulliplein (28 augustus 2008) en heeft het tijdens Sint Maarten een geslaagde optocht georganiseerd. ‘ff Buurten’ heeft maart 2009 uitgeroepen tot culinaire maand. in een zogenaamde
Willemen
‘restaurantjesronde’ bieden restaurants in de buurt op verschillende dagen een actiemenu aan, waarvan buurtbewoners tegen een gereduceerd tarief kunnen genieten. tevens is het comité bezig met het opzetten van een bijles door studenten voor basisschoolkinderen in de korrewegwijk en De Hoogte. Dit is nodig, aangezien vijftig procent van de basisschoolkinderen in deze wijken kampt met een leerachterstand. ‘ff Buurten’ doet dit in samenwerking met de gemeente Groningen en de Vensterscholen. Dit is slechts een kleine impressie van wat ‘ff Buurten’ doet.
worden. Hierdoor is er ook eens plaats voor een ander geluid, mensen die misschien wel een harde knip willen en een fractie die het ook gewoon met elkaar oneens kan zijn, zonder dat men daarbij de partij meteen schade toebrengt. Gewoon onge-
compliceerd iets kunnen betekenen voor alle studenten. als dat de werkelijke insteek is, vind ik het mooi klinken. Behalve de naam dan... Piter van Es masterstudent international business & management
Ingezonden mededeling
Tessa de Vries Studentencomité ‘ff Buurten’
Studentenpartij in Uk 22 lees ik over de oprichting van een vierde studentenpartij, de Fantastisch Belangrijke Fractie van cor jan van Zwol. Hoewel het zo langzamerhand wel erg druk wordt in het politieke spectrum, spreekt de insteek wel tot de verbeelding. De huidige partijen zijn veel te veel bezig met politiek, strategie en hoe men overkomt. Daarbij sluit men bij voorbaat al veel studenten uit die niet passen in het partijplaatje. ik denk dat er in die zin ook wel behoefte is aan een partij waarbij een kritische blik de enige voorwaarde is om kandidaat te kunnen
HEDI DC DE:C 96< B6HI:G 5 maart 15.30 - 22.00 eur.nl/master/opendag
@ U K 11
UK 23 - 26 FEBRUARI 2009
Tjak
Ana
‘Die Macburgerkoe, die ís al dood!’ | r e p o r tag e | Ook behoefte aan tips over lekkere maaltijden? Zo’n goeie tjak op je bord? In deze rubriek kijkt de UK tijdens het koken mee in Groningse studentenkeukens. Deze week maakt Danny Taufik bami met tofu en pindakaas. Smakelijk! Door janita naaijer Eens was er een leuk meisje dat Sascha Landkroon (24), vierdejaarsstudent geschiedenis, graag wilde versieren. Tot zijn grote vreugde werd hij samen met goede vriend Danny Taufik (23), masterstudent sociale psychologie, uitgenodigd voor een dubbeldate op haar kamer. En toen… toen moest er gekookt worden. Maar als je zoals Sascha nog thuis woont, een moeder hebt die goddelijk eten klaarmaakt en je zelf niet verder komt dan een gebakken ei, heb je mooi pech met die aloude leus dat liefde door de maag gaat. “Ik stond er hulpeloos bij met een zak groenten”, zegt Sascha. “En die meiden deden niets! Dus deed ik maar een beetje van: ‘leuk uitzicht, woon je hier allang?’” Ondertussen wist Danny de avond te redden met zijn goede kookkunsten. Maar tussen Sascha en het meisje ontvlamde er niets. “Ik denk dat we toch niet zo goed bij elkaar pasten”, reflecteert de casanova terwijl hij en Ewout Jaspers (22), eerstejaars bewegingswetenschappen, lekker op de bank hangen en de mienestjes overlaten aan Danny. Die weet er wel raad mee en heeft binnen een half uur een hete pan met bami, tofu en pindasaus op ta-
Bami met tofu en pindasaus ( 4 pers.) 1 pak mienestjes (500 gr.) 1 pak tofu (pittig gekruid) 1 zak Chinese roerbakmix 1 blikje maïskolven (230 gr.) 1 pakje pindasaus gedroogde uitjes kroepoek Kook de mienestjes. Snijd de maïskolven in kleine stukjes. Bak de tofu in een paar minuten bruin en knapperig. Voeg de groentes toe. Bereid ondertussen de pindasaus zoals aangegeven op de verpakking. Lekker met gedroogde uitjes en kroepoek!
fel staan. Daarna volgt het toetje: malaga-ijs met lychees. En terwijl we ons verlekkeren aan het dessert en het prachtige uitzicht op de verlichte Aa-kerk – Danny is één van de mazzelaars die in een appartement boven het postkantoor aan de Munnekeholm woont – komen de tatoes van Sascha ter sprake. Tatoes? Tatoeages?! Danny lacht. “Dat verwachten mensen nooit bij jou.” “Ik heb er de kop ook niet voor”, bekent Sascha. Maar de sprookjesachtige zeemeermin op zijn rechterbeen, de groene draak op zijn
V.l.n.r Ewout Jasper, Danny Taufik en Sascha Landkroon Foto Jeroen van Kooten linkerscheen, de twee vissen op zijn ene arm én een afbeelding van Boeddha op de andere, zijn duidelijk geen plakplaatjes. “Alleen Boeddha heeft een speciale betekenis”, vertelt Sascha zijn vrienden. “Reïncarnatie is niet iets waar ik enthousiast over kan zijn, maar ik volg wel de eerste leefregel van de boeddhisten op dat je andere levensvormen niets mag aandoen. Als ik bijvoorbeeld een vlieg of een wesp op mijn kamer heb, sla ik die nooit dood.”
Het is even stil. “Maar die koe van je Macburgers dan?”, vraagt Danny, die zelf vegetariër is, verbaasd. “Ja, die ís al dood”, zegt Sascha. “Andere mensen mogen best dieren doden.” Ewout begrijpt dat niet helemaal. “Maar het is toch het principe dat je niet wilt dat dieren überhaupt doodgaan?” Daar heeft Sascha niet van terug. “Wat worden we filosofisch jongens!” Eerst maar eens een afterdinercomputerspelletje op de Wii. Want dat smeedt altijd een band.
Mijn... Vleugel!
Brotherhood Vergeet het Housing Office in Groningen. Het internationale studentenhuis waar ik woon, kortweg I-House, is in 1924 door de olieman Rockefeller opgericht en wordt gerund met idealisme uit het interbellum: “That brotherhood may prevail.” Met deze broederschap maakte ik kort na aankomst kennis. In een discussie met westerse huisgenoten over terrorisme zei ik: de Bijbel en Koran zijn bijna identiek. Woedende ogen vlakbij de mijne. “Ik kom uit de Verenigde Arabische Emiraten”, zei de breedgeschouderde eigenaar. “Wát zei jij daar?” Het kan erger. Onderweg naar een Jemenitisch restaurant in Brooklyn, ontspint zich een gesprek tussen Fatima uit Karachi, Pakistan en Jay “from the USA”, Afghanistanveteraan. Karachi, Pakistan roept bij mij beelden op van bermbommen en zingende moslimstrijders. Eenzijdig beeld van westerse journalisten, zegt Fatima beslist. Ze draagt een gedecolleteerd topje, vindt Amerikaanse mannen schattig en vraagt zich af wat haar vader zal zeggen als ze er eentje mee naar huis neemt. Fatima heeft familie in Afghanistan – ze woonde vroeger vlakbij de grens. Jay is eervol uit het leger ontslagen nadat hij daar granaatscherven in zijn schouder kreeg. Jay noemt Fatima “my little sister”. Maar verzoekt ons niet te vragen hoeveel Afghanen hij heeft doodgeschoten. “Because it hurts, man. Hell, yeah.” Beiden proberen daarna te glimlachen. Het lukt niet erg.
Ana van Es is bijna klaar met haar studie rechten. Maar eerst zit ze een half jaar in New York.
Sudoku
Stef Veldhuis (19) eerstejaars internationale betrekkingen en internationale organisaties “Ik heb vanaf mijn twaalfde altijd piano gespeeld en mijn grote droom was om een vleugel te hebben in de serre. Mijn vader vond het echter helemaal geen goed idee. Hij zei dat ik een vleugel mocht hebben, wanneer ik een virtuoos werd, of er zelf een bouwde. Een vriend van mijn vader heeft een werkplaats. Daar heb ik in de zomervakantie opgeruimd. Toen kwam ik er achter dat alles wat ik nodig had om een vleugel te bouwen daar aanwezig was. Het werd mijn persoonlijke zomervakantie project. Ik bouwde een vleugelkast om mijn elektrische piano. Nu pronkt hij met gouden opdruk ‘Von Velthaussen’ in de serre en is niet meer weg te denken uit het interieur.”
In de rubriek ‘Mijn...’ vertellen UK-lezers over hun bijzondere relatie met mensen of bepaalde voorwerpen: van tentzakken, piercings en fietsen tot boeken, voeten of pukkels. Ook iets te vertellen? Mail het uk@rug.nl
De oplossing van de sudoku staat op http://www.universiteitskrant.nl
26 februari t/m 5 maart 2009
Mededelingen 1
Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers
Algemeen Studium Generale Groningen HOM OF KUIT - Vis eten of liever niet? Bewuste burgers die verantwoord willen leven en consumeren, hebben het niet gemakkelijk. Volgens voedingsdeskundigen is het eten van vis – vooral vette vis – goed voor de gezondheid. Aan de andere kant is vis eten, vanwege de verontreiniging van zeeën en oceanen, misschien een minder goed idee. Maar het aller-ingewikkeldste is wel de alarmerende berichtgeving over overbevissing. Naar verluidt is de visstand zo achteruit gegaan dat je het eten van veel vis als milieubewuste burger bijna niet meer over je hart kunt verkrijgen. Kloppen die berichten? En hoe weten we dat eigenlijk? Studium Generale organiseert een driedelige lezingenreeks waarmee zij hom of kuit hoopt te geven: Vis eten, of liever niet? Programma: dinsdag 10 maart - De Wondere Onderwaterwereld, dinsdag 17 maart - De Waddenzee, dinsdag 24 maart - Duuerzaam Visssen. Plaats: Academiegebouw. Aanvang: 20.00 uur. Kaarten: voor studenten gratis, anders € 2,50. Virus! Nieuwe ziekten rukken op De opwarming van het klimaat brengt nieuwe ziekten in stre-
> Verzorgd door de UK; eindredactie Heiny de Ruiter, tel. 3636699 > Mededelingen kunnen ingediend worden via www.universiteitskrant.nl > Aanleveren is mogelijk tot uiterlijk maandag 10 uur voor de UK van dezelfde week > De volgende UK verschijnt op 5 maart 2009 ken waar ze eerder niet voorkwamen. Bijvoorbeeld doordat de dragers van zo’n virus (vaak insecten) hun leefgebied kunnen uitbreiden. Maar ook de steeds grotere reislust van westerse toeristen brengt nieuwe ziekten binnen. Ondertussen is er maar weinig geld voor wetenschappelijk onderzoek naar dit soort ‘tropische ziekten’. Westerse overheden investeren liever in onderzoek naar kanker of harten vaatziekten. Maar de ‘emerging diseases’ (nieuwe, opkomende ziekten) kloppen steeds luider aan de deur. Hoe gevaarlijk zijn ze? En wat doen we eraan om ze te beteugelen? Bart van de Laar spreekt met onderzoekers Jolanda Smit en Fanny Janssen en GGD-arts Machiel Vonk over de dreiging van nieuwe virussen en de gevaren van klimaatverandering en toegenomen reislust. Het publiek kan zoals gebruikelijk vragen stellen. Datum: donderdag 5 maart. Aanvang: 17.00 uur. Plaats: Kelder Newscafé, Waagstraat 5. Toegang: gratis.
Kaarten en informatie Kaarten zijn verkrijgbaar bij: Bureau Studium Generale Groningen, Oude Boteringestraat 13, tel. (050) 363 54 63; RUG-Winkel, Oude Kijk in ’t Jatstraat 39; Boekhandel selexyz scholtens, Guldenstraat 20 studium@rug.nl www.rug.nl/studium
Centrum voor Informatie Technologie Computercursussen EndNote (UK) – 3 t/m 4 mrt Open Leercentru m – 5 mrt Access (UK) – 9 t/m 13 mrt SPSS – 9 t/m 19 mrt Webplatform voor redacteuren – 10 t/m 11 mrt Open Leercentrum – 12 mrt Publishing (UK) – 16 t/m 18 mrt Access Mod.: Geavanceerde queries –17 t/m 18 mrt Excel Mod.: Geavanc. formules en functies – 17 t/m 24 mrt Open Leercentrum – 19 mrt Word Modules (UK) – 19 mrt Word: Keuzemodule – 19 mrt Excel Mod.: Database/gegevensreeksen en (draai)tabellen – 23 mrt Powerpoint (UK) – 23 t/m 25 mrt Open Leercentrum –26 mrt Access –30 t/m/ 8 mrt Excel – 30 mrt t/m 8 apr Open Leercentrum – 31 mrt Programming Access – 31 mrt t/m 9 apr Programming Excel – 31 mrt t/m 9 apr Programming Word – 31 mrt t/m 9 apr Secretaresses – 31 mrt t/m 14 apr Open Leercentrum – 2 apr Powerpoint Mod.: Complexe presentaties – 6 apr Taal voor secretariaten – 7 t/m 21 apr Open Leercentrum – 9 apr
Advertentie
Reference Manager (UK) – 15 t/m 16 apr Access adv (UK) – 15 t/m 24 apr Open Leercentrum – 16 apr Inschrijving RUG-medewerkers en -studenten kunnen zich inschrijven via de website van het CIT of telefonisch bij de Servicedesk Centraal (363 3232). De cursussen worden gegeven in dagdelen; ‘s ochtends van 9:15 tot 12:30 uur of ‘s middags van 13:15 tot 16:30 uur en vinden plaats in de Zernikeborg. Kijk voor meer informatie op de website, bel 363 3232 of e-mail naar onderstaand adres. servicedesk.centraal@rug.nl http://www.rug.nl/cit/onderwijs/ cursusaanbod/ Access Basic With this database program large quantities of data can be collected and managed. In addition, selections of data can be quickly made, for example for use in address labels or reports. Explanation of the database theory will teach you how to construct a solid database by defining and creating tables and relationships. During the course there will be time to set up your own database. Students: € 50,- Staff € 225,-. servicedesk.centraal@rug.nl http://www.rug.nl/cit/onderwijs/ cursusaanbod/ Open leercentrum Elke donderdagmiddag is er gelegenheid om een cursus te doen in het open leercentrum. Het open leercentrum biedt een begeleide zelfstudie waarbij de cursist zelf de inhoud van de cursus bepaalt en in eigen tempo een aantal vooraf gekozen leermodules afwerkt en zich bij vragen kan richten tot een docent. De cursustijden zijn van 13:15 tot 16:30. De volgende cursussen zijn op dit moment via het open leercentrum te volgen: MS-Word basiscursus MS-FrontPage MS-Windows basiscursus Thunderbird Oracle Calendar (RUGplanner) Studenten: €25,- , medewerkers: €60,- per dagdeel servicedesk.centraal@rug.nl http://www.rug.nl/cit/onderwijs/ cursusaanbod/
Universitair Onderwijscentrum Groningen Cursussen voor docenten Tot 2 weken vóór de start van de cursus kunt u zich aanmelden voor: Competentiegericht onderwijs ontwerpen met 4C/ID model (2 april, 9:30-16:30); Heldere en aansprekende onderwijsteksten schrijven (2, 16 april, 13:30-17:00); Beoordelen met werkstukken en scripties (9 april, 9:30-13:00); Begeleiden van scripties en afstudeerwerkstukken (9 april, 13:30-17:00); Videoaktiv, video in het onderwijs (16 april, 9:30-16:30). U kunt zich via de website aanmelden voor de cursussen, daar vindt u ook ons cursusaanbod. De brochure ‘Onderwijskundige Professionalisering 2008-2009’ kunt u via onderstaand email adres aanvragen. A.Huizinga-Walsma@rug.nl www.uocg.nl
S U R F S P O T. N L
Training for lecturers and TAs Lecturers and TAs can enrol in a training via our website up to two weeks before the start: Storytelling as a teaching tool (March 20, 27, 9:30-17:00); Teaching international students (April 23, 9:30-16:30); Course on testing &
> HOM OF KUIT - Vis eten of liever niet? Studium Generale organiseert drie lezingen over dit onderwerp. Foto: www.westnet.be. Algemeen > Studium Generale Groningen assessment by arrangement; Professional consultation and Individual support by arrangement. More information about the training is on our website. You can apply for the brochure on Staff development 2008-2009 via the email address below. A.Huizinga-Walsma@rug.nl www.uocg.nl
Diversen Mastervoorlichting Euroculture FA C U LT E I T E N , L E T T E R E N , A LG E MEEN
Galantgala Galant Gala presenteert: The Roaring 20’s; High Society De jaren twintig, het is de tijd van Al Capone, jazzmuziek en kunst, de tijd waarin materialisme hoogtij vierde en mensen leefden als God in Frankrijk. Waan je in de High Society van de jaren twintig en beleef deze tijd van de glitter en glamour opnieuw op het Galant Gala! Locatie: Het Heerenhuis Datum: maandag 9 maart 2009 Kaarten: voorverkoop 28,50 e en aan de deur 30 e. (drank afgekocht). Kaarten verkrijgbaar in de Weberfoyer van het Harmoniecomplex op dinsdag, woensdag en donderdag in de weken 8,9 en 10 van 12:00 tot 14:00 uur. info@galantgala.com www.galantgala.com Gastlezing over The Civil Society Movement in Postwar Japan FA C U LT E I T E N , L E T T E R E N , A LG E MEEN
Faculteiten Algemeen GRIPh-Colloquium (Lezing) W I J S B E G E E R T E , A LG E M E E N
Rechtsgeleerdheid A LG E M E E N
Diephuis: kantoorbezoek Baker & McKenzie Amsterdam Op vrijdag 6 maart organiseert Diephuis een bezoek aan het advocatenkantoor Baker & McKenzie in Amsterdam. Het programma zal om 12.30 uur beginnen met een
lunch en zal verder o.a. bestaan uit een kantoorpresentatie, een pleitworkshop en een rondleiding door het kantoor. De dag zal worden afgesloten met een borrel. Lijkt het je leuk om een middag rond te kijken bij één van de grootste kantoren van Nederland? Geef je dan vóór 27 februari op door een mail te sturen naar onderstaand mailadres. bestuur@diephuis.nl www.diephuis.nl
Medische wetenschappen A LG E M E E N
Symposium MFV PAnacea 5 maart 2009 presenteert Panacea het geneeskunde symposium: “Doctor make me beautiful! maakt uiterlijk het verschil?” Met lezingen van een esthetisch chirurg, kaakchirurg, psycholoog en nog vele anderen. Naast interessante lezingen ook workshops hechten, eerste indruk, leven met prothesen en meer. Mis het niet! Voor meer info kijk op de panacea-site. symposium@panacea.nl http://panacea.nl/ commissies/?n=symposium PAINTBALL met SpoCo Panacea! Dit jaar presenteert SpoCo 08/09 voor de allereerste keer PAINTBALL! Wanneer: 11 maart Kom allemaal naar de inschrijving op 3 maart van 12.00-13.00 om je in te schrijven voor dit onvergetelijke spektakel!!! Kom op tijd, want het aantal plekken is beperkt ;) Liefs SpoCo 08/09 xlaurakramerx@hotmail.com
Letteren A LG E M E E N
Mastervoorlichting Euroculture Op woensdag 4 maart zal de mastervoorlichting Euroculture plaatsvinden van 16.00 - 17.00 uur in H.12.0025 (Harmoniegebouw). Deze selectieve Erasmus Mundus master (3 semesters, engelstalig) laat 20 studenten per jaar toe en de deadline voor aanmelding is 15 april 2009. Je kunt ook alvast meer over de master en de toelatingsvoorwaarden lezen op de website. euroculture@rug.nl www.rug.nl/let/euroculture
26 februari t/m 5 maart 2009
Mededelingen 2
Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers In debat met prof.dr.Auke van der Woud. Op donderdag 5 maart is er een debat georganiseerd met Prof. Dr. Auke van der Woud over onder andere zijn nieuwe boek Sterrenstof. Dr. Kees van der Ploeg zal een korte inleiding geven over het boek en de discussie leiden. Er is een panel bestaande uit studenten kunstgeschiedenis, die aan de hand van verschillende stellingen een kritische blik zullen werpen op het boek. Natuurlijk is het publiek ook vrij om deel te nemen aan de discussie onder het genot van een hapje en een drankje. Onderwerp: Het boek Sterrenstof Datum: Donderdag 5 maart Tijd:19:00 Plaats: Heymanszaal in het Academiegebouw Entree: € 3.00-, meanderlec@gmail.com Gastlezing The Civil Society Movement in Postwar Japan Erasmus Mundus master Euroculture organiseert op maandag 2 maart (16.15 uur) i.s.m. het Centrum voor Japankunde een openbare gastlezing met spreker Prof. dr. Taro Mochizuki (Universiteit van Osaka, Japan). Titel van de lezing: The Civil Society Movement in Postwar Japan. Voertaal: Engels. Samenvatting: This lecture will address important social movements in Japan which are related to some politically critical issues during the postwar period. Examples of these movements are the opposition against the Japan-U.S. Mutual Cooperation and Security Treaty (in the 60’s and 70’s), the All-Campus Joint Struggle Committee and the Citizen’s League for Peace in Vietnam. Prof. Mochizuki will consider the socioideological continuity and discontinuity in various Japanese civil society movements since the end of the Second World War. Tijdstip: 16.15-18.45 uur Academiegebouw zaal A7 euroculture@rug.nl Gastlezing over Central European Literature Erasmus Mundus master Euroculture organiseert een openbaar gastcollege op vrijdag 6 maart door Dr. Bozena Gierat-Bieron van de Jagiellonski University Krakow, Polen. Titel van haar lezing: Central European Literature between 1990-2005: trends, tendencies. Het gastcollege wordt in het Engels gegeven op vrijdag 6 maart van 16-18 uur. Lokatie: Harmoniegebouw, H.15.048 (vissekom). Een ieder is welkom. euroculture@rug.nl I N T E R N AT I O N A L E B E T R E K K I N G E N EN REGIOSTUDIES
Internationale Carrièredag Op 12 maart zal de Internationa-
le Carrièredag plaatsvinden, georganiseerd door Clio (IB/IO). Hier zullen verschillende bedrijven en instellingen aanwezig zijn en lezingen en/of workshops verzorgen. De dag zal plaatsvinden in het Stadsparkpaviljoen. Meer informatie zal spoedig volgen op clio. nl/carriere. carriere@clio.nl www.clio.nl/carriere
Economie en Bedrijfskunde A C C O U N TA N C Y
Aankondiging Pro Memorie Halfjaarlijkse ALV Op donderdag 12 maart 2009 vindt de Halfjaarlijkse Algemene Ledenvergadering van Pro Memorie plaats. We hopen je deze avond vanaf 19:30 uur in El Txoko (Oude Kijk in ‘t Jatstraat 53) te mogen verwelkomen! Tijdens deze vergadering zullen de resultaten van het eerste halfjaar en de plannen voor de rest van het jaar worden gepresenteerd. Na afloop is er een gratis borrel. Meer informatie en de stukken voor de HALV zijn te vinden op de site van Pro Memorie. bestuur@pro-memorie.com www.pro-memorie.com
Gedrags- en Maatschappij wetenschappen A LG E M E E N
Gezocht: studentassistent! Ben jij op zoek naar een tijdelijke bijbaan? Ben jij van eind maart tot eind mei in totaal 100 uur beschikbaar? Wil jij op pad gaan om docenten in het voortgezet onderwijs te observeren in hun klas? Je werkt samen met een collega assistent. Auto en rijbewijs is een pré, maar geen noodzaak. Voor meer informatie of voor het sturen van je brief met CV kun je mailen naar e.t.canrinus@rug.nl
Wijsbegeerte A LG E M E E N
GRIPh-Colloquium (Lezing) The Catholic Church and Evolutionary Theory: the Conflict Model, door Gereon Wolters (hoogleraar filosofie te Konstanz). In 1633, the Catholic Church condemned Galileo for his heliocentric views. It soon became clear that despite its aspirations to infallibility, the Church was proven completely wrong. Traumatised, the Church until recently kept a low profile on this subject, avoiding conflicts with science, including evolutionary theory. In my talk, I categorise the possible relationship between science and religion. In
terms of conflictual relationships, I distinguish ‘Galilean conflicts’ from ‘Freudian conflicts’. In Galilean conflicts, the conflicts concern mutually exclusive statements about matters of fact. In Freudian conflicts, empirical science tries to explain religion as a phenomenon in its own right. Freudian conflicts can be seen in contemporary times particularly in the areas of evolutionary theory and neuroscience. In the light of the distinction between Galilean and Freudian conflicts, I sketch the reactions of the Church since 1859 towards evolutionary theory, dealing particularly with the ambiguous position of Pope Benedict XVI and a leading cardinal close to him. Gereon Wolters’ publications include monographs on Ernst Mach and relativity theory (1987), and Nazi philosophy (2004). In a series of articles he has dealt with the consequences of evolutionary theory for philosophy. At present he works at the NIAS in Wassenaar on the project “Pious Knowledge? Christianity and Evolution”. Wo 4 maart, 15.15-17.00 Oude Boteringestraat 52, zaal Omega. Mastervoorlichting Euroculture L E T T E R E N , A LG E M E E N
Studenten Studenten Service Centrum (SSC) CENTRALE STUDENTENBALIE(CSB)
Bezoekadres: Uurwerkersgang 10, Groningen Postadres: Postbus 72, 9700 AB Groningen Telefoon: 0503638004 Fax: 050-3634623 Openingstijden: op werkdagen 10.00 – 16.00 uur. Telefonisch bereikbaar: 10.00 – 16.00 uur. www.rug.nl/hoezithet Gewijzigde openingstijden Op maandag 2 maart is de CSb ‘s morgens gesloten, wij zijn dan geopend van 12.00-16.00 I N F OT H E E K
Naar het buitenland? Lijkt het je leuk om tijdens je studie naar het buitenland te gaan? Maar weet je niet precies hoe je het kunt financieren? Kijk dan eens op de onderstaande website. www.rug.nl/studereninhetbuitenland TA L E N T & C A R E E R C E N T E R
Workshop: Vergroot je kansen op een baan! Verwacht je binnen een jaar af te studeren of ben je al afgestudeerd? Wil je weten hoe je je kansen op het vinden van je ideale baan vergroot? Ga dan naar deze workshop. Met voorkennis handelen op de arbeidsmarkt geeft meer risico op succes! Je krijgt tips over de markt voor hger opgeleiden en het sollicitatieproces. Woensdag 4 maart van 13.30 tot 16.30 uur, kosten € 5,- Aanmelden via de website. info@talentcareercenter.nl www.talentcareercenter.nl STUDIE ONDERSTEUNING
> Toneelvereniging GET speelt Game of Coupling. Te zien in de USVA. Agenda > Evenementen, 5, 6 en 7 maart
Anoniem een vraag over je probleem stellen? Heb je een vraag over een (studeer) probleem, of wil je graag advies over iets waar je tegenaan loopt? Dan kun je deze vraag via internet - anoniem - stellen aan een studentenpsycholoog of aan
een trainer van Studie Ondersteuning, via de website ‘Tips over (studie)dips’. De onderwerpen waarover je een vraag kunt stellen zijn: studie en studeren, omgaan met anderen, stemmingswisselingen, faalangst, ouders & opvoeding en scriptieschrijven. Op de website kun je ook de eerder gestelde vragen en de antwoorden bekijken. www.rug.nl/studenten/tosd
ACLO PR-en activiteitencommissie In maart zal er een nieuwe PRAccie geïnstalleerd worden. De ACLO is nu aan het werven voor deze commissie. Lijkt het je leuk om in deze commissie plaats te nemen? Deze commissie organiseert jaarlijks een aantal evenementen voor verschillende doelgroepen, onder meer voor de verenigingsbesturen, de internationale studenten en de ACLO-sporters (17.000). Naast de organisatie van de evenementen en projecten is de PR een belangrijk onderdeel van de commissie. Binnen de PRAccie zijn er de volgende functies: voorzitter, PR intern, PR extern, acquisitie, penningmeester en design. De ACLO biedt jou: • De mogelijkheid om veel ervaring op te doen • Toegang tot alle ACLO-activiteiten en ACLO-borrels • Een geldelijke vergoeding De ACLO vraagt: • Teamplayers • Enthousiasme • Creativiteit • Beschikbaarheid van maart 2009 t/m maart 2010 (ongeveer 10 uur per week) Interesse? Stuur een e-mail naar vicevoorzitter@aclosport.nl of bel naar 050363 4641 voor meer informatie. Kom tafeltennissen bij G.S.T.T.V. Idéfix Ben jij onverslaanbaar met rondde-tafel op de camping? Zoek je meer uitdaging? Dan is Idéfix de plek voor jou! Idéfix is een gezellige tafeltennisvereniging waar studenten zowel op recreatief als op hoog niveau kunnen spelen. We hebben training van toptrainer Koos Kuipers waardoor ook jij snel beter zal worden. Idéfix is meer dan zo hard mogelijk tegen een bal slaan! We hebben maandelijks leuke activiteiten zoals een pooltoernooi, een filmavond en het jaarlijkse ledenweekend op Schier. Ook worden er regelmatig stapavonden georganiseerd. Kom een keer langs op de training! Je kunt geheel vrijblijvend een paar keer komen meetrainen. We trainen op maandag vanaf 20.15 uur, en op dinsdag vanaf 21.30 uur is er mogelijkheid tot vrij spelen, allebei in zaal 4. www.gsttvidefix.nl Survival of the fittest! DKV is een Internationaal Volleybaltoernooi, georganiseerd door de drie studentenvolleybalverenigingen van Groningen: Donitas, Kroton en Veracles. Het thema van de 26e editie is onlangs bekend gemaakt: Survival of the fittest!Het DKV-toernooi zal dit jaar plaatsvinden op 12, 13 en 14 juni op de Aclo in Groningen. Deelname is mogelijk op elk niveau, van Aleague tot 4e klasse. Heb jij zin om mee te doen met een team? Schrijf je dan nu in! Kijk op www.dkvtoernooi.nl. NSK Zwemmen Zwemliefhebbers opgelet!! Op zaterdag 13 maart a.s. organiseert G.S.Z.V. De Golfbreker in Groningen het NSK Zwemmen. Op dit fervente zwemfestijn komen studentenzwemmers uit alle hoeken van Nederland strijden om de ti-
Agenda In de AGENDA worden alleen universitaire evenementen opgenomen die voor iedereen toegankelijk zijn. Aankondigingen inleveren uiterlijk vrijdag 12.00 uur voor de week van verschijnen: per fax naar (050) 363 6300 o.v.v. UK-Agenda, per e-mail naar communicatie@rug.nl of per post naar: afdeling Communicatie, UK-Agenda, Postbus 72, 9700 AB Groningen.
PROMOTIES EN ORATIES 27 februari Promotie: M. Klok, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Motors for use in molecular nanotechnology. Promotor: prof.dr. B.L. Feringa. Academiegebouw. Tijd: 14.45 uur. 27 februari Promotie: mw. F. Urban, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Sustainable energy for developing countries: modelling transitions to renenable and clean energy in rapidly developing countries. Promotores: prof.dr. H.C. Moll, prof.dr. A.J.M. Schoot Uiterkamp. Academiegebouw. Tijd: 16.15 uur. 3 maart Oratie: prof.dr.A. Dijkstra, gedrags- en maatschappijwetenschappen. Titel: Het nut van de sociale psychologie voor preventie van ziekte en omgaan met ziekte. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 16.15 uur. 4 maart Promotie: mw. A.C.M. Persoon, medische wetenschappen. Titel: New insights in the follow-up of differentiated thyroid carcinoma. Promotores: prof.dr. B.H.R. Wolffenbuttel, prof. dr. P.L. Jager. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 16.15 uur. 5 maart Promotie: J.J.M.S. Yeshaya, Letteren. Titel: Moses ben Abraham Dar’i: A Karaite poet and physician from Twelfth-Century Egypt. Promotores: prof.dr. W.J. van Bekkum, prof.dr. K.A.D. Smelik. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 14.45 uur. 5 maart Promotie: L.J. Renkema, gedrags- en maatschappijwetenschappen. Titel: Facing death together: understanding the consequences of mortality threats. Promotores: prof.dr. N.W. van Yperen, prof.dr. D.A. Stapel. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 16.15 uur.
EVENEMENTEN 26 februari Lezing in de serie Spraakmakende boeken: Dit verhaal – Alessandro Baricco. Spreker: mw.dr. Els Jongeneel. Plaats: Academiegebouw (Offerhauszaal). Tijd: 20.00 uur. 26 februari Muziek: Dennis Kolen presenteert Stukafest. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 6,- / overigen € 8,27 februari Theater: Theatergroep m/v presenteert Madonna’s man. Plaats: OUTheater. Plaats: Harmoniegebouw, Oude Kijk in ’t Jatstraat 26. Tijd: 20.15 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 5,- / overigen € 7,27 februari Theatersport door Ulteam. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 6,- / overigen € 8,28 februari Muziek: Ornette Coleman Anthology presenteert Aki Takase en Silke Eberhard. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 6,- / overigen € 9,-. 2 maart Muziek: Jamsessie. O.l.v. Bert van Erk. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10. Tijd: 21.30 uur. Toegang: gratis. 3 maart Filmvertoning: Filmavond i.s.m. studievereniging VIP. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 3,- / overigen € 4,4 maart Lezing. Sprekers: dhr. H. van Praag, emeritus hoogleraar P. Vandermeersch. Titel: God en psyche: ‘Verkenning op het raakvlak van psychiatrie en religie. Plaats: Doopsgezinde Kerk, Oude Boteringestraat 33 (t.o.v. faculteit) Tijd: 14.00 uur. tel ‘Nederlands Studenten Kampioen Zwemmen 2009’. Kom meedoen en misschien ga jij wel met een medaille naar huis! Nadien staat er een welverdiende maaltijd voor je klaar en is er een spetterend feest georganiseerd in een erg bijzonder thema. Nieuwsgierig geworden? Kijk snel op www.nskgroningen.tk of mail. Inschrijven kan t/m 8 maart. (Kosten: €6,00 wedstrijd, €6,00 eten en feest) nsk@golfbreker.org www.nskgroningen.tk
Hoe gezond ben jij? Kun je teveel bier drinken? Of teveel sporten? Wat is nu eigenlijk de gezondste maaltijd voor een student? En hoe krijg je in ooit al die extra kilo’s kwijt? Altijd al antwoord willen krijgen op deze vragen? Kom dan op dinsdag 10 maart naar het ACLO healthevent! Dé uitgelezen dag voor studenten om er achter te komen wat een goede en verantwoorde levenstijl is. Door middel van workshops, hardlooptests en health checks kan jij erachter komen hoe het met jouw gezondheid gesteld
26 februari 2009, nr. 36
?d\ehcWj_[ leeh ijkZ[dj[d [d c[Z[m[ha[hi 4 mmm$hk]$db%[njhW FW]_dW edZ[h l[hWdjmeehZ[b_`a^[_Z lWd Z[ 7\Z[b_d] 9ecckd_YWj_[ HK=" j[b[\eed &+& ),) +**+ e\ Yecckd_YWj_[6hk]$db
Nieuw instituut bij rechten wil toptalent naar Groningen halen ‘Onafhankelijk en een tikkeltje eigenwijs, een beetje Gronings dus,’ zo ziet hoogleraar Gijsbert Vonk het op 1 december 2008 opgerichte Groningen Institute for Law and Governance graag. ‘Met het instituut wil de rechtenfaculteit, meer dan nu het geval is, ook inter nationaal een rol gaan spelen,’ vertelt Vonk, eerste directeur en kwartiermaker van het instituut. ‘Daarom willen we graag een internationale coryfee naar Groningen halen. Daar zijn middelen voor vrijgekomen, onder meer uit het coryfeeënfonds, door het College van Bestuur van de RUG ingesteld om toptalent aan te trekken.’
te privatiseren. En met de trend om de overheid zo klein mogelijk te houden en zoveel mogelijk zaken over te laten aan het maatschappelijk speelveld. Daar zitten allerlei juridische consequenties aan, zoals zelfregulering, en tegelijkertijd ook die enorme beweging terug die na de kredietcrisis is ingezet. Er bestaat een heel precaire balans tussen het algemeen belang, de vrijheid van de burger en de mate waarin de overheid aan de knoppen zit. Juridisch gezien begeven we ons met het instituut in het gebied tussen de twee klassieke rechtsgebieden in, tussen het privaatrecht, voor burgers onderling, en het publiekrecht, voor de staat. Het instituut heeft dus zeker pretentie.’
Visitorsprogramma
Binnen de faculteit
Maar voordat het zover is, wil Vonk aan de internationale staat van dienst van de faculteit werken. ‘Dat willen we doen door een visitorsprogramma in het leven te roepen. Dat houdt in dat enkele vakgroepen een paar maanden per jaar een visitor naar Groningen proberen te halen. Die visitors, aanstormende talenten, komen hier dan onderzoek doen en zullen ons inleiden in de wereld van het Engelstalig publiceren. In sommige vak-
Hoogleraar Socialezekerheidsrecht Gijsbert Vonk. groepen gebeurt dat overigens al heel veel, vooral ook als het onderwerp zich daartoe leent. Maar ook komt het veel voor dat het onderzoek aan de vakgroepen sterk gekoppeld is aan de bestudering van het Nederlands recht, waardoor ze vooral een sterk nationaal netwerk hebben’
Foto: Antoinette Borchert
Het instituut heeft een thema: publieke doelen, private verhoudingen. ‘Dat is een mooi thema,’ zegt Vonk enthousiast. ‘Het gaat over de vraag hoe algemeen recht is te realiseren in een omgeving waarin burgers en organisaties vrij zijn. Dit thema heeft veel te maken met de trend van de jaren negentig om
‘Maar aan de andere kant kijken we gewoon naar de samenleving,’ vervolgt Vonk zijn verhaal. ‘Dat zie je terug in de drie praktische gebieden waarop we ons gaan richten: duurzaamheid en energie, veiligheid, en de markt als publiek belang. Ik stel me voor dat het instituut zich binnen de faculteit nestelt, verbinding houdt met de vakgroepen waaruit het voortkomt en niet in een afzonderlijk gebouw ergens anders gaat zitten.’
Album Amicorum wordt vanaf half maart uitgereikt Vanaf half maart krijgen masterstudenten en promovendi bij de uitreiking van hun bul een fraai herinneringsboek uitgereikt: het Album Amicorum. Dit album bevat 160 pagina’s met veel foto’s en teksten van het recente en minder recente verleden van de universiteit en het universitaire leven. Het is bedoeld om het feestelijke moment van het afstuderen of promoveren te benadrukken. Het Album Amicorum herinnert aan een vergelijkbaar vriendenboek dat academici eeuwenlang op hun reizen met zich meedroegen, en waarin herinneringen aan dierbare personen en momenten werden verzameld. Dat kan ook met het het nieuwe, fraai uitgevoerde boek. ‘Laat uw vrienden en docenten er een tekst in schrijven,’ aldus de inleiding, ‘plak er uw eigen studiefoto’s in en maak het boek een herinnering aan uw studietijd en de Rijksuniversiteit Groningen.’
Levenslange band ‘In het album is ruimte vrijgehouden om die boodschappen op te schrijven,’ vertelt Bert Wolfkamp van de afdeling Alumnirelaties en Fondswerving van de universiteit, die samen met Noorderlicht het Album Amicorum heeft ontwikkeld.
Een van de foto’s uit het Album Amicorum. ‘Dat kan gebeuren door het album te laten rondgaan op de afstudeerborrels of promotiefeesten die veel mensen na hun buluitreiking organiseren. Voor begeleidende docenten is er een speciaal inplakvel, waarop ze een persoonlijke opdracht aan de afstudeerder kunnen schrijven. Op die manier kan iedereen er zijn of haar eigen boekje van maken, dat je met plezier doet terugdenken aan je
International Week van 2 tot en met 5 maart Volgende week houden vijf Groningse studentenorganisaties weer de jaarlijkse International Week. Daarmee willen ze de integratie tussen internationale en Nederlandse studenten bevorderen. ‘Je ziet vaak dat internationale studenten voornamelijk met andere internationale studenten blijven omgaan,’ vertelt Stijn de Jong van de organisa-
Foto: Jenne Hoekstra
studietijd.’ Door dit vriendenboek uit te reiken, wil de universiteit niet alleen de band met vrienden en docenten benadrukken, licht Wolfkamp toe. ‘We willen ook de band benadrukken met de universiteit, en de lange geschiedenis van die universiteit. Een band die de rest van hun leven blijft bestaan, zo hopen we. Want de universiteit heeft niet alleen een ver-
tie van de International Week. ‘En die internationale studenten blijven veel in de student houses zitten, waar ze wonen. Daar komt bij dat Nederlandse studenten ook niet zo snel op hen afstappen. Terwijl er hier wel steeds meer internationale studenten komen studeren. Daarom organiseren we die International Week, om de verschillende groepen een beetje te mengen.’
Jaarclubmix Op het programma staan onder meer enkele feestavonden, een lezing, schaatsen in Kardinge, de deze week nog met acht Oscars bekroonde film Slumdog Millionaire, workshops bij de
leden, maar ook een toekomst, waarin voor alumni een rol blijft weggelegd. Zij kunnen, door betrokken te blijven, er mede voor zorgen dat Groningen over honderd jaar nog steeds een universiteit van belang heeft.’ Wolfkamp toont zich tevreden met het resultaat: ‘Noorderlicht maakt mooie, vaak internationaal gewaardeerde foto boeken. Ook dit Album is prachtig geworden. Het geeft een heel aardige inkijk in het studentenleven. Je kunt nooit alle aspecten aan bod laten komen, daarvoor is het studentenleven veel te breed. Maar er zit sport in, op kamers wonen, studeren, feesten, de universiteit zelf, en nog veel meer.’ Het initiatief voor het Album Amicorum is mede afkomstig van Jan Zegering Hadders, bestuurslid van het Ubbo Emmius Fonds, oud directievoorzitter van ING Nederland en zelf alumnus. Vanuit de ING is er 75.000 euro beschikbaar gesteld om het boekje mogelijk te maken. ‘Dit Album is daarmee een mooi voorbeeld van een hele directe betrokkenheid van een alumnus met de universiteit,’ zegt Wolfkamp. Het Ubbo Emmius Fonds werft geld voor wetenschappelijk onderzoek en onderwijs, en voor bijzondere projecten aan de universiteit. n www.noorderlicht.com
Usva en een ‘jaarclubmix’. ‘Vorig jaar was er ook een jaarclubmix,’ vertelt De Jong, ‘en die werd toen erg positief ontvangen. Bij deze activiteit gaan twee buitenlandse studenten met een grote groep Nederlandse studenten mee. Dan beleven ze wel iets echt Nederlands. Eerst eten ze gezamenlijk, waarna ze meestal de stad in gaan. Dat is heel intensief, maar bijzonder gezellig, weet ik uit eigen ervaring.’ De International Week is een initiatief van ESN-Groningen, Albertus Magnus, AEGEE, SIB en Dizkartes. Meer informatie over het programma is te vinden op de website van de International Week. n www.international-week.nl
Stagebeurs Op 18 maart 2009 vindt in Martiniplaza te Groningen de eerste Internship and Career Plaza plaats. Dit evenement is een gelegenheid waar bedrijven en toekomstige stagiairs elkaar kunnen ontmoeten en maakt deel uit van de jaarlijkse Recruiting Noord. Bijzonder is de internationale opzet: Internship and Career Plaza biedt studenten van de Rijksuniversiteit Groningen en de Hanzehogeschool de gelegenheid om in contact te komen met internationaal georiënteerde bedrijven die stageplaatsen bieden. Maar er zijn ook regionale bedrijven aanwezig die geïnteresseerd zijn in buitenlandse studenten. Internship and Career Plaza is een initiatief van de RUG. De organisatie is in handen van een comité van internationale studenten en stagecoördinatoren. Het evenement is mede mogelijk dankzij het Akkoord van Groningen en past binnen het streven van de universiteit om internationaal stagelopen te stimuleren. De voertaal is Engels. Rector Magnificus Frans Zwarts zal op het evenement een IQ-award uitreiken aan de slimste internationale student en de slimste Nederlandse student.
Potje pindakaas Als student heb ik op vijf februari nog nooit zoveel colleges gevolgd op een dag. Negen maar liefst. Maar waar ik normaal gesproken enigszins tegen dit aantal zou opkijken, ben ik die dag toch niet met loden schoenen in de collegebanken gaan zitten. Dit keer was het namelijk niet de docent die mij bij een tentamen zou beoordelen, maar mocht ík de docent een cijfer geven, als jurylid van de verkiezing van de docent van het jaar. Toegegeven, de loden schoenen ontbraken ook omdat elk college maar zes minuten duurde. In die zes minuten moesten de docenten een ‘minicollege’ geven over een onderwerp naar hun keuze. Een lastige taak voor een docent, want hoe breng je iets over binnen zes minuten? En een lastige taak voor de jury, want hoe zie je binnen zes minuten of iemand goed kan doceren? Dat kon ook niet. De score die ik aan een docent kon geven voor zijn of haar houding, articulatie, duidelijkheid en dergelijke heb ik dan ook nauwelijks gebruikt. De uiteindelijke keuze was niet zozeer op ratio gebaseerd, maar meer op gevoel. Soms springt er iemand tussenuit. Elke docent was natuurlijk goed, iedereen was immers de ‘facultaire docent van het jaar’. Maar het college dat prof.dr. Geurt Henk van Kooten gaf, bleef me bij. In zijn verhaal, ‘Bronnen van ons moderne zelf,’ legde hij uit hoe ons moderne zelfbeeld helemaal niet zo modern is. Een moeilijk onderwerp, maar hij gaf een dagelijks voorbeeld: ‘Vanmorgen vond ik bij mijn ontbijt een pot pindakaas met “nieuw” op het etiket! Terwijl we natuurlijk allemaal weten dat pindakaas al dertig jaar hetzelfde smaakt.’ We hadden een winnaar. Pieter Hofstee, namens Studenten Organisatie Groningen lid van de Universiteitsraad
26 februari t/m 5 maart 2009
Mededelingen 3
Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers is. Datum: dinsdag 10 maart Aanvang: 17.00 Locatie: Blauwborgje 16, het sportcentrum Inschrijven voor de workshops: via de website aclosport.nl of op het sportcentrum. www.aclosport.nl
USVA Theatergroep M/V â&#x20AC;&#x201C; Madonnaâ&#x20AC;&#x2122;s man Vrijdag 27 februari, 20.15 uur. Een toneelstuk die het Bijbels verhaal in een nieuw perspectief zet. Het vertelt het verhaal van moeder Maria, Jozef en God. In drie monologen geven zij ieder hun eigen, uitlopende kijk op wat er meer dan tweeduizend jaar geleden is gebeurd, en komen zij in opstand tegen de rol die de geschiedenis hen heeft toebedeeld. Hedendaagse problemen als verdriet, macht, vreemdgaan, verlies, scheiding en de verscheuring tussen gevoel en verstand zijn de diepere themaâ&#x20AC;&#x2122;s in Madonnaâ&#x20AC;&#x2122;s man. Entree: student â&#x201A;Ź5,- Locatie: OUTheater, Harmoniegebouw, Oude Kijk in â&#x20AC;&#x2122;t Jatstraat 26. Reserveren: 050363 4670 usva@rug.nl www.usva.nl Theatersport â&#x20AC;&#x201C; Ulteam Vrijdag 27 februari, 20.30 uur. Theatersportvereniging Ulteam uit Groningen is de grootste theatersportvereniging van Noord-Nederland en improviseert er al jaren op los. Van wedstrijden waarin gestreden wordt om de mooiste, grappigste of meest bijzondere scène voor het publiek neer te zetten, tot emotionele en rakende improvisatievormen zoals De Vloer Op. Met suggesties van het publiek maken zij al improviserend
complete stukken en sketches. Entree: student â&#x201A;Ź6,- Locatie: INTheater, Munnekeholm 10. Reserveren: 050-363 4670 Ornette Coleman Anthology Zaterdag 28 februari, 20.30 uur. De uit Japan afkomstige pianiste Aki Takase en de Duitste rietblaaster Silke Eberhard brachtten in 2006 een dubbel-cd uit met muziek van de Amerikaanse jazzsaxofonist Ornette Coleman. Op geheel eigen wijze verzorgen zij een optreden uit dit jazzwerk. Entree: student â&#x201A;Ź6,- Locatie: INTheater, Munnekeholm 10. Reserveren: 050-363 4670
GSp GSp - Studentenplatform voor Levensbeschouwing Een plaats voor bezinning, religie, debat en gezelligheid. GSp, Kraneweg 33, tel. 3129926 info@gspweb.nl www.gspweb.nl Ontmoetingen tot bezinning De Veertigdagentijd voor Pasen is een periode van inkeer en bezinning. De Studentendiensten in de Martinikerk zullen in deze tijd hieraan gewijd zijn. We ontmoeten mensen uit de bijbel die op een keerpunt in hun leven staan. Een moment om stil te staan en daarna verder te gaan. Ontmoetingen tot bezinning! Zondag 1 maart: de ontmoeting tussen Jezus en de Samaritaanse vrouw en 8 maart: Jacob en de engel. Groninger Debatwedstrijd SOG, ESN, Kalliope en GSp organiseren op 12 maart weer een Groninger Debatwedstrijd waarbij gedebatteerd wordt in Amerikaans Parlementaire vorm. Teams van
verschillende studentenverenigingen zullen strijden om de zilveren bokaal voor het beste studentendebatteam van Groningen. Het programma bestaat uit een informatieve workshop, diner, de wedstrijd zelf en afsluitende borrel. Kosten â&#x201A;Ź 7,-. Wil je meedoen? Geef je team dan voor 5 maart op via groningerdebatwedstrijd@gmail. com! Of mail eerst voor meer informatie. Eten en drinken Op dinsdag- en woensdagavond wordt er gekookt op het pand. Hiervoor kun je je tot 12.00 uur op de dag zelf opgeven. Er hangt een lijst in de gang, maar het kan ok per email of telefoon. De bar is open op dinsdag-, woensdag- en donderdagavond vanaf 19.30 uur. Persoonlijk gesprek Wie dat wil kan voor een persoonlijk gesprek een afspraak maken met een van de studentenpastores: Geert BrĂźsewitz 8500387, Anja Diesemer 3061039, Lense Lijzen 5260630, Tiemo Meijlink 5792805 of Matty Metzlar 0595-528775. Studentendiensten in de Martinikerk Deze diensten hebben een open karakter, je bent welkom. 1/3- 11.30 uur T. Meijlink 1/3- 17.00 uur T. Meijlink 8/3- 11.30 uur M. Metzlar 8/3- 17.00 uur H. van Houte
Diversen OVERIGE
Join the Debating Contest! If you are interested in debating, you cannot miss out on the Debating Contest! This event will be organized by SOG, GSp, ESN and Kalliope on the 12th of March. It
will take place in the Academy Building. President of the jury is Frans Zwarts, the head of the University of Groningen! President of the Dutch competition is Roderik van Grieken, founder & director of the Dutch Debating Institute. Students have to sign up in teams of two people, and the contest is accessible for both International and Dutch students. Costs are only 5 euros, for which you will get a debating workshop, a dinner and a fantastic price if you win the competition! You can sign up by sending an email to groningerdebatwedstrijd@gmail.com. We will provide you with more information. groningerdebatwedstrijd@gmail. com www.esn-groningen.nl MARUG Congres - SOCIETAL MARKETING Op 19 maart aanstaande organiseert de MARUG voor de 20e keer het MARUG Marketing Congres in Martiniplaza te Groningen. Het MARUG Congres is een jaarlijks initiatief van de Marketing Associatie RijksUniversiteit Groningen. Het congres zal in teken staan van het thema: â&#x20AC;&#x153;SOCIETAL MARKETING: Save the World, Enlarge your Wallet?â&#x20AC;?. Dit concept houdt in dat een bedrijf haar marketingbeslissingen neemt door rekening te houden met de belangen van de consument, het bedrijf èn van de maatschappij. Gerenommeerde sprekers zullen op deze dag hun visie op het thema geven. Daarnaast wordt er tijdens de workshops, de masterclass en de verdiepingsseminar de mogelijkheid geboden kennis te maken en contact te leggen met bedrijven zoals Procter & Gamble, T-Mobile,
Agenda
[ vervolg ]
4 maart Lezing. Spreker: dhr G. Wolters. Titel: The Catholic Church and Evolutionary Theory: the Conflict Model. Plaats: Oude Boteringestraat 52, zaal Omega. Tijd: 15.15 uur. (voertaal Engels) 5 maart Studium Generale: KenniscafĂŠ. Titel: Virus! Nieuwe ziekten rukken op. Sprekers mw.dr. J. Smit, mw.dr. F. Janssen en dhr. M.Vonk. Plaats: NewscafĂŠ, Waagstraat 5. 5 maart Cabaret: try out Kristel Zweer. Titel: Ruig. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders â&#x201A;Ź 5,- / overigen â&#x201A;Ź 7,5, 6 en 7 maart Toneel: Toneelvereniging GET presenteert: Game of Coupling. Plaats: OUTheater, Oude Kijk in â&#x20AC;&#x2122;t Jatstraat 26. Tijd: 20.15 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders â&#x201A;Ź5,- / overigen â&#x201A;Ź 7,-
TENTOONSTELLINGEN Vanaf 13 februari 2009. Tentoonstelling â&#x20AC;&#x153;Darwins Wereld â&#x20AC;&#x201C; Mens, natuur en evolutieâ&#x20AC;?. Plaats: Universiteitsmuseum, Oude Kijk in â&#x20AC;&#x2122;t Jatstraat 7a. Tijd: dinsdag t/m zondag, 13.00 - 17.00 uur. NADERE INFORMATIE Afdeling Communicatie: tel. 363 5445/5446
Accenture, Grolsch en Ormit. Op de site www.marugcongres.nl kun je verdere informatie vinden over onder andere het thema, de dagvoorzitter, sprekers en de workshops. Graag hopen we je te zien op het MARUG Congres! congres@marug.nl www.marugcongres.nl Academisch Schrijfcentrum Het Academisch Schrijfcentrum
Groningen is er voor alle studenten die bij hun schrijfopdracht een duwtje in de rug kunnen gebruiken. Weet je niet hoe je moet beginnen? Ben je de draad kwijt? Of zie je door de taalfouten de tekst niet meer? Meld je aan voor een individueel gesprek met een schrijfcoach. Schrijf je in op www.rug.nl/schrijfcentrum.
Advertenties
Het grootste carrière-evenement van Nederland met de beste werkgevers!
UKAATJES OPGAVE UKAATJES * Kantoor Oude Kijk inâ&#x20AC;&#x2122;t Jatstr 28 * Per post Postbus 80, 9700 AB Groningen
Cursussen N Letâ&#x20AC;&#x2122;s drum together in de Pudding! DjembĂŠ proeďŹ&#x201A;es beginners en gevorderden. Wil jij in 1 uur djembĂŠ leren spelen en swingen? Informatie en reserveren: 0505790963. www.ďŹ&#x201A;yingturkishman.nl
Diversen N Student en Stad is per 1 april op zoek naar een nieuw FRACTIELID. Wil jij je mening laten horen in de gemeenteraad? Solliciteer dan voor 21 maart! Voor meer informatie kun je terecht op www.studentenstad.nl
KOSTEN: â&#x201A;Ź5,- per 20 woorden INLICHTINGEN:
Heiny de Ruiter 050-3636699. H.de.Ruiter@rug.nl
Personeel N Wil jij met kinderen werken en â&#x201A;Ź10,- p/u verdienen? Mail dan tmo@ ocsw.groningen.nl voor meer informatie. N Spreken voor groepen? Buiten zijn? Waddenvereniging zoekt wadgidsen! Geen voorkennis nodig, wel deelname aan twee scholingsweekenden. Meer info: wexcursie@gmail.com, 0617872669
water kraan
maar ook een
www.zoa.nl
13 & 14 maart Amsterdam RAI www.carrierebeurs.nl
ZOA-VLUCHTELINGENZORG
VAN NOODHULP TOT EN MET WEDEROPBOUW WIJ BLIJVEN
@W" _a mehZ 8[iY^[hc[h lWd Z[ Ij_Y^j_d] >[j =hed_d][h BWdZiY^Wf leeh c_d_cWWb ` '+".. f[h `WWh$ :WWhleeh edjlWd] _a l_[hcWWb f[h `WWh ^[j XbWZ =ebZ[d HWWdZ" Z[ ]_Zi DWjkkh :_Y^jX_` [d [[d i[j mWdZ[b# [d Ă&#x201E; [jihekj[i$
tureluur
5F [JFO JO IFU 3FJUEJFQHFCJFE #MJKGU WSBHFO PG V #FTDIFSNFS XJMU XPSEFO 5PU V FS UVSFMVVST WBO XPSEU
DWWc 7Zh[i FeijYeZ[%FbWWji
X[b &+& )')+/&'
Ijkkh Z[ Xed _d [[d [dl[bef dWWh Z[ Ij_Y^j_d] >[j =hed_d][h BWdZiY^Wf
WdjmeehZdh$ '(+" /-+& MN >Wh[d F e i j p [ ] [ b c W ] " ^ e [ \ j d _ [ j
16 I N T E R N A T I O N A L P A G E
UK 23 - 26 FEBRUARY 2009
Who
the
bleep
is...?
Noord-Zuidlijn
Statue of a worker on the Afsluitdijk
n
Touring the Dutch manscape | r e p o r t | Holland lacks mountains, endless forests or plains full of wildebeest. But the Dutch landscape is essentially man-made. Two tours offer international students the chance to sample and enjoy the Dutch manscape. By ERNST ARBOUW It is a well-known aphorism: God created the Earth, but the Dutch created the Netherlands. Even though it is an overused cliché, there is definitely some truth in it. The Dutch landscape is almost entirely manmade. In the last hundred years, the map of the Netherlands has changed almost beyond recognition: large areas of agricultural land have been reclaimed, new cities have been built and old cities like Amsterdam and Rotterdam have been transformed, expanding dramatically. Around fifteen years ago, Paul van Steen, lecturer at the University’s Faculty of Spatial Sciences, started organizing excursions to show international students the man-made landscape. Originally, he organized one excursion per year, aimed only
Students arrested for throwing shoes Two students from Groningen and one from Leiden were arrested for throwing shoes at Israeli army spokesman Ron Edelheit last Sunday. The students, members of a radical left-wing faction using the name Internationale Socialisten (“international socialists”), wanted to protest against the Israeli army’s recent military campaign in the Gaza Strip. Mr Edelheit acted as spokesperson for the Israeli forces during the conflict. He was invited to give a lecture in Amsterdam by
at the international students in his own faculty, but over the years he has attempted to attract other students and the popularity of the excursions has grown significantly. There are now four excursions per year, organized in cooperation with student organization ESN-Groningen and open to all international students. This semester, the excursions, both with different subjects, will be held on Saturday 7 March and Saturday 25 April. “It started off very small, with only eight or ten students but now we have to hire a coach to get around the country”, says Van Steen. The excursions are based on what Van Steen calls the “K + S = U model”: knowledge plus seeing is understanding. There are currently two different tours. The first, organized on 7 March, is entitled “Space Wars in the Dutch metropolis” and is focused on land use and town planning in the Randstad – the region in the west of the Netherlands which roughly lies between Amsterdam, Haarlem, Rotterdam and Utrecht. “It concentrates on the way we struggle with the scarcity of space in the most densely populat-
the Dutch Centre for Information and Documentation on Israel. The location for the talk was changed at the last minute after the organization received threats. Shoe-throwing has become a popular way of showing aversion or distaste since an Iraqi journalist threw his shoes at former American President George Bush in December 2008.
UK universities fear new visa fees Universities in the United Kingdom fear that new government regulations and higher charges
ed regions of the Netherlands”, Van Steen explains. The trip starts near Amsterdam and goes via Schiphol Airport to the Green Heart, a thinly populated area in the Randstad where the peaty soil complicates building projects, to the port of Rotterdam. The second excursion, on 25 April, concentrates on water and water management and is, in the words of Van Steen, “essentially a trip around the IJsselmeer” – the large inland sea in the North of the Netherlands. One of the main sights on the excursion is the Afsluitdijk, the 32-kilometre long dike which bounds the IJsselmeer and which was built across open sea between 1927 and 1932. “One of the subjects we will discuss during the excursion is how the changing climate and the rising sea level will affect the dike and the IJsselmeer in the future”, says Van Steen. The Dutch ‘manscape’ is not exactly dramatic; there are no hordes of wildebeest sweeping across the land, no mountains or glaciers and no endless forests. So is it actually possible to love the landscape?
for student visas will scare away international students. The fee for applying for a visa to study in the UK has been raised from GBP 99 (EUR 112) to GBP 145 (EUR 165) for next year. Students who want to renew their visas face a fee increased from GBP 295 (EUR 335) to GBP 357 (EUR 405). Visas applied for in the UK are to increase from GBP 500 (EUR 568) to GBP 565 (EUR 642) A representative of Universities UK told The Guardian that she was disappointed at the government’s decision to increase fees for international students. “The UK Government is in serious
“The drama is not in the landscape itself but in all the work and all the trouble that was necessary to make it habitable”, says Van Steen. “Much of the labour remains unseen; all the pumping and other work that is necessary to keep the land dry or to protect it from drying out in the summer.” But does he love the landscape? “Well, I am not quite the type to love the landscape on aesthetic grounds”, he says when he is pushed for an answer. “Even on my holidays I prefer to visit cities. I like to see how they were built and how spatial problems have been solved”, he adds with a smile. All right then: is there something in the Dutch landscape that, according to Van Steen, stands out, something international visitors really ought to see? “Well, the Afsluitdijk is perhaps a good example. Not only because building a causeway across 32 kilometres of open sea is quite a statement but also because it represents the Zuiderzee Works, the huge projects that were undertaken to reclaim land from the sea and to protect large parts of the country from floods.”
danger of sending out a message that it does not welcome international students. International students contribute far more to the UK academically, culturally and financially than they use in terms of public resources.” The new system will come into effect by the end of March, but universities are concerned about the lack of detail available. Students from non-EU countries who come to the Netherlands have to pay EUR 250 for an entry visa and EUR 188 for a residence permit. The University of Groningen says it pays these fees for its international students.
Last Thursday, a new report on the building of the Amsterdam North-South metro line (Dutch: Noord-Zuidlijn) was presented. Ever since the construction of the new line started in 2003, it has been plagued by delays, leaks, financial setbacks and other disasters. Originally, the budget for the project was set at EUR 850 million. By 2003, it had risen to EUR 1.46 billion and today it stands at a whopping EUR 2.4 billion, bringing the building costs of the 9.5 kilometre line in at well over EUR 250,000 per metre. To say that the building of the metro line is causing headaches for the politicians responsible is probably an understatement. After another setback of EUR 290 million was announced in last week’s report, Amsterdam alderman Tjeerd Herrema, responsible for the construction of the North-South line, announced his resignation. It seems likely that the troubles for Amsterdam are far from over. Thus far work has only been done on building the underground stations. The drilling of the metro tunnels – a complex task in the boggy peat on which Amsterdam was built – hasn’t even started. An independent commission has now been asked to investigate the project. [ ERNST ARBOUW ]
International week by ESN This year’s International Week, organized by ESN Groningen and student societies Aegee, SIB, Dizkartes and Albertus, will take place from Monday 2 March to Friday 6 March. The week is aimed at improving contacts between international students and their Dutch counterparts and the programme includes ice skating (Tuesday), a screening of the Oscar-winning movie Slumdog Millionaire and an Evening Yearclub More info: www.international-week.nl.