uk 26 - 18 maart 2010 | jaargang39

w w w.universiteitskrant.nl

Rood schaamt zich niet 3 Mickey in de magnetron 7 De pech van Sara 10 & 11 Chemie op het bureau 14

26

o n a f h a n k e l i j k w e e k b l a d v o o r d e r i j k s u n i v e r s i t e i t g r o n i n g e n n 1 8 M AART 2 0 1 0 n JAARGANG 3 9 In dit nummer

Nog niet verloren... ...maar met tien studiepunten in maart sta je er niet goed voor. In die positie bevindt zich eenderde van de eerstejaars. “Meestal trekken ze stelselmatig te weinig tijd uit voor hun studie”, zegt een studieadviseur. Is dat zo? Drie studenten doen hun verhaal in de UK. >

4 & 5

Digitale atlas van 10,5 kilo Drie kloeke delen met bijna 4000 economisch belangrijke plantensoorten, gevangen in 10.000 foto’s. De gedrukte editie van de Digitale Atlas van Economische Planten is indrukwekkend.

En binnenkort is alles op www. plantenatlas.eu te doorzoeken.

>

Slang jaagt studente uit haar kamer

stu-den-ten reis-pro-duct

Een onverwachte confrontatie met een rattenslang op haar schoenenmand deed studente Anne-Rixt de Vries per direct besluiten om te verhuizen.

9

3D is hot, maar kost wel wat Avatar was de eerste, en na Alice in Wonderland volgt nog een hele serie: films in 3D zijn doorgebroken in de bioscoop. Maar per zaal moet zo’n twee ton geïnvesteerd worden. Over de wereld acher het 3D spektakel.

>

14

Foto Jeroen van Kooten

I n t e r n at i o n a l pag e s

Understanding the Universe She doesn’t want to just explain a few details. University of Groningen astronomer Amina Helmi wants to understand how the Universe became what it is now. “I want to understand it all.”

>

19

UK-site

Teo bokst nu even niet “Het is niet altijd even makkelijk om voor je zieke vriendinnetje te zorgen en zelf buiten schot te blijven van bacteriën en virussen.

Soms moet je wel concessies maken in een relatie.” Teo bokst thai maar werd ziek van zijn vriendin. Lees de blog op: www.universiteitskrant.nl

Een aanwinst voor scrabble maar voorlopig ook een puzzel voor studenten en conducteurs: de OV chipkaart.

“Wat een kutsysteem is dit!”

Pag. 2 »

“Oh nee, een flauwe grap”, dacht ze eerst toen ze de rood-witte slang zag die op haar schoenenmand lag. Totdat het beest begon te bewegen. De Vries was alleen thuis in haar zolderkamer en zocht de juiste schoenen voor een feestje van de tennisclub.

Zonder de slang uit het oog te verliezen probeerde ze op internet te achterhalen wat voor slang het was.

Dat lukte niet, waarna ze de politie belde die vervolgens de dierenambulance stuurde.

Het betrof een niet-giftige rattenslang van 86 centimeter. Het was de tweede die de dierenambulance de afgelopen weken ophaalde. Rattenslangen zijn populair als huisdier.

Ze ontsnappen met enige regelmaat en redden zich prima in de omgeving van oude binnenstadspanden.

“Daar vinden ze eten en warmte, bijvoorbeeld in een spouwmuur”, zegt een medewerkster van de dierenambulance. De afgelopen weken zijn er rattenslangen in een kussensloop en een dakgoot aangetroffen.

Het zespersoons studentenhuis had al tijden veel last van muizen.

“De laatste tijd alleen wel wat minder. Maar ik vind een slang veel erger dan die muizen”, zegt De Vries.

Per direct is ze vertrokken uit het huis aan de Nieuwe Boteringestraat naar een nieuw adres, in een net opgeknapte kamer. “Alles zit hier dicht. Dat vind ik nog het meest vervelend, te bedenken waar die slang allemaal is geweest, terwijl ik er ook was. Ze zijn stil, hè.”

De slang is overgebracht naar vogelopvang ’t Hemelrijk. Alleen al in 2009 kwamen daar 25 slangen binnen. “We houden ze hier totdat we ze kunnen herplaatsen bij liefhebbers”, zegt Sandra Beijert van de opvang. “Dat lukt bijna altijd.”

Het feestje liet De Vries niet schieten. “Maar gewoon op mijn oude stappers.” [ jan blaauw ]

Onze strategie? Harder werken!

Broekriem aantrekken en de schouders eronder. Studenten, medewerkers en onderzoekers van de RUG moeten volgens het nieuwe strategisch plan harder werken, vanwege stijgende studentenaantallen en dalende inkomsten.

“De RUG is aantrekkelijk en fameus binnen de academische wereld.” De presentatie van het strategisch plan had niet mooier kunnen beginnen.

Het promofilmpje dat de universiteit voor buitenlandse studenten maakte, prees z’n onderzoekers en medewerkers de hemel in. De ‘cor-

porate feel good movie’ werd met applaus ontvangen. “Wat ben ik blij dat ik bij deze universiteit werk”, klonk het nog. Maar de schouders gingen hangen toen RUG-bestuurder Koos Duppen verscheen.

Hij wond er geen doekjes om: als de RUG vierhonderd jaar bestaat, moet ze tot de top-honderd van de beste universiteiten ter wereld behoren. De rendementen moeten omhoog, er moeten meer excellente onderzoeksgroepen komen en de universiteit moet internationaal beter zichtbaar worden. Duppen: “We willen een wereldspeler zijn!”

Om dat te bereiken moet iedereen aan de slag. Driekwart van de oplei-

dingen moet in 2014 tot de beste 25 procent van Nederland horen. Zeker de helft van de eerstejaars studenten moet in één keer het propedeutisch jaar halen (nu is dat dertig procent) en zeventig procent van de studenten moet na vier jaar de bachelor hebben.

De universiteit gaat studenten en medewerkers afrekenen op prestaties. Het bindend studieadvies wordt ingevoerd en er komen strengere eisen voor de overgang van de bachelor naar de master. Docenten moeten hun basiskwalificatie onderwijs (BKO) op zak hebben en onderzoekers tellen alleen mee als ze in internationale tijdschriften

publiceren die bijdragen aan hogere rankings. Het aantal promoties moet naar 500 per jaar en er moeten meer vrouwen in leidinggevende functies komen.

En dan de werkdruk. Die neemt toe. In 2014 is het aantal studenten gestegen van 27.000 naar 30.000.

Het aantal buitenlandse studenten stijgt van 2000 naar 5000. Maar geld voor meer personeel is er niet.

“We koersen naar kwaliteit, maar de financiële mogelijkheden zijn beperkt. We zullen het moeten doen met wat we hebben”, aldus Duppen.

“Maar maak je geen zorgen”, zei hij nog. “Ik heb er alle vertrouwen in.” [ peter keizer ]

2 DEZE WEEK

UK 26 - 18 MAART 2010

Trein Assen-Groningen > 16/03/2010 09:36 > reizen met de nieuw-opgeladen chipkaar t

‘Wat een kutsysteem is dit!’

Dinsdag 16 maart was de eerste dag waarop studenten met hun ‘studentenOV-reisproduct’ moesten reizen. Niet opgeladen kaarten waren niet meer geldig.

Door teodor lazarov De zon schijnt fel door het raam van de halfvolle coupé. Het ruikt muf naar verschillende soorten parfum en een vleugje zweet dat zich er schijnheilig tussen probeert te verstoppen. Drie meisjes zitten op een vierzitsplek. De een leunt met haar hoofd tegen het glas en kijkt uitdrukkingloos naar de weilanden. Een ander heeft de oordopjes in van haar Ipod, waaruit schelle toontjes klinken. Ze knikt op de maat en bladert in een gele klapper. Haar blonde vriendin heeft haar ogen dicht en houdt haar hand tussen een dichtgeklapt statistiekboek. Op het af en toe hoorbare geluid van de Ipod en het voortbewegen van de trein na, is het stil. Twintig minuten tot station Groningen.

Dinsdag 16 maart, de deadline voor het opladen van de OV-chipkaart voor studenten is voorbij. Maandenlang was het in het nieuws: “Wees er op tijd bij! Anders heb je een probleem!” Peilingen toonden dat de meerderheid van de studenten hun nieuwe OV niet had opgeladen in januari en februari. Hebben studenten het vandaag wel goed voor elkaar?

“Goede morgen, dames en heren!

Uw reisbewijs alstublieft!” Een kale man met een ringbaardje en een oorbel in zijn linker oor staat in de deuropening. In zijn ene hand een apparaatje. Hij loopt langs de

Rosa

plaatsen en haalt de OV-chipkaarten langs het apparaat. “Ja, helemaal in orde. Dank u.” Hij knikt vriendelijk en loopt door naar de volgende. “U gebruikt nog een kaartje? Helemaal in orde, hoor.”

Er komt leven in de groep meisjes. De oordopjes zijn afgezet en de klapper aan de kant geschoven.

Het slapende vriendinnetje wordt wakker geschud. “Mieke, Mieke, conducteur...”

Mieke kijkt versuft om zich heen en grijpt naar haar tas. “Goede morgen, dames. Uw reisbewijs alstublieft”, klinkt het. De conducteur lacht vriendelijk, wanneer hij de kleinschalige paniek die zijn aanwezigheid heeft teweeggebracht, aanschouwt. Twee meisjes laten hun OV-chipkaart scannen, maar Mieke graait nog slaperig in haar bruine tas. “Momentje, hoor...”, mompelt ze zachtjes.

De conducteur lijkt te genieten.

“Alle tijd, mevrouw, ik heb alle tijd.” Een dikke portemonnee verschijnt. Deze gaat open en er volgt weer een korte zoekactie. “Ja, hebbes, alstublieft.”

De conducteur neemt de kaart en scant. “Heeft u er nog een kaartje bij, mevrouw?” Mieke kijkt hem niet-begrijpend aan. “Hoezo een kaartje, ik heb toch een week-OV?” Lichte ergernis.

De conducteur scant weer. “Moment”, hij verricht wat handelingen met het apparaat. “Weet u dat zeker, dat u een week-OV hebt?”

Mieke knikt. “Dan bent u zeker van OV veranderd, of niet?” Het meisje knikt weer. “Dat dacht ik al.

Niet alles gaat van zijn leien dakje met dit systeem. Ik heb het al eerder gehad. Maar het is in orde hoor.

Prettige reis.”

Hij geeft de pas terug.

Foto Elmer Spaargaren “Wat een kutsysteem, dit!”, beginnen de meisjes, wanneer de conducteur de coupé heeft verlaten.

Jan Mulder

Haren geknipt, jurk ingenomen, geluksonderbroekje aan en daar gaan we. Op weg naar het Boekenbal der Titanen.

Ik doe een laatste poging mijn jurk dicht te krijgen als mijn uitgever me vlak voor de schouwburg nog even apart neemt. “Je weet dat Jan Wolkers dit jaar niet komt hè?”

Hoe attent. In het rijtje ‘wie gaan er dit jaar nog meer niet naar het boekenbal’: Martin Bril, Boudewijn Büch en Ronald Giphart. Al is de laatste niet dood, maar wel bijna. Hij heeft de volgende ochtend een optreden in Eelde gepland. Gippie is na al die jaren Boekenbal een beetje blasé geworden. Jammer en ondankbaar.

Het zal wel bij het vaderschap horen.

Nu ik weet dat ik Jan Wolkers écht niet zal zien heb ik nog maar één doel over: het nummer van Jan Mulder scoren. Mijn vriendje is in plaats van met testikels met twee voetballetjes geboren en dus is het hebben van Jan Mulders nummer zijn grote droom. Nou ja, hij wil nog liever Chelsea’s superspits Drogba een kusje geven maar die komt niet op het bal.

Jan Mulder dus.

Bij binnenkomst is het duidelijk: dit is het grote feest waar jij iedereen kent maar niemand jou. Heel lastig, de mensen die ik dagelijks op tv zie, zijn mijn vrienden. Maar toch kijken ze raar als ik ze groet.

Tommy Wieringa heeft een air, Ramsey Nasr is een beetje bang voor me en Benali heeft alleen maar oog voor blonde vrouwen. Tot ik hem zie: “Hey Jan”, roep ik uitgelaten.

“Dag meisje”, zegt hij op zijn Mulders.

We zijn op slag verkocht. Yasmin Allas, schrijfster en de vrouw met wie hij vorig jaar vreemdging op het bal, kijkt me vuil aan. Dat geeft mij het laatste zetje en ik zoen hem. In ruil daarvoor krijg ik zijn nummer.

Eenmaal thuis knijp ik hem, wat zal mijn vriendje hiervan zeggen? Zal ie jaloers zijn?

Zijn gezicht loopt rood aan als hij de foto’s van mij en Jan ziet. “Ja natuurlijk ben ik jaloers”, schreeuwt hij dan. “Ik wil ook met Jan Mulder zoenen!”

Rosa Timmer, vierdejaars taalwetenschap

“Eerst doe je vet veel moeite om dit ding op te laden, want de eerste tien keer is er storing. En dan heb

je bijna een boete!” Mieke gooit haar portemonnee terug in haar tas. “Wat een onzin!”

Colofon Redactie-adres: Oude Kijk in ’t Jatstraat 28, Postbus 80, 9700 AB Groningen.

Telefoon: 050-3636700; Telefax: 050-3636698; E-mail: uk@rug.nl; Internet: www.universiteitskrant.nl

Kernredactie: Hanneke Boonstra (hoofdredacteur) 3636697, Jan Blaauw (nieuwscoördinatie) 3636696, Christien Boomsma (eindredacteur) 3637802, René Fransen (wetenschap) 3636695, René Lapoutre (opmaak) 3636693, Ernst Arbouw (International Page) 3636130.

Overige redactieleden: Wouter Beetsma, Nicole Besselink, Hinke Hamer, Peter Keizer, Lieke van den Krommenacker, Teodor Lazarov, Janita Naaijer, Tjerk Notten, Elisabeth Oosterling, Stijn Roelofs, Diane Romashuk, Filmo Verhagen, Dorien Vrieling.

Columnisten: Ana van Es, Rosa Timmer, Gerrit Breeuwsma.

Medewerkers: Bart Breman, Michel Dijkstra, Hans Miedema, Marcel Wichgers.

Foto’s: Reyer Boxem, Jeroen van Kooten, Liz Main, Elmer Spaargaren.

Tekeningen: Bert Cornelius, Paul de Vreede, Eric van der Wal, Kees Willemen Uitgave: Stichting Universiteitsblad Oplage: 19.000 exemplaren Persbureau: de UK werkt samen met andere universiteitsbladen in het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP) Advertenties: Bureau Van Vliet bv, Postbus 20, 2040 AA Zandvoort, tel. 023-5714745, telefax 0235717680 RUG-advertenties, mededelingen en Ukaatjes: Heiny de Ruiter (3636699) Abonnementen: € 30 per jaar, (intern tarief € 20).

Adreswijzigingen: schriftelijk aan de administratie van de uk.

Adreswijzigingen RUGpersoneel: doorgeven aan betreffende afdeling Personeel & Organisatie. ©UK. Auteursrecht voorbehouden.

Het is verboden zonder toestemming van de hoofdredacteur artikelen geheel of gedeeltelijk over te nemen.

N I E U W S 3

UK 26 - 18 MAART 2010

Excuses aan Bulten? ‘Welnee.’

De Landelijke Studentenvakbond (LSVb) en ROOD, de jongerenorganisatie van de SP, zijn niet van plan excuses aan te bieden aan Wim Bulten. Excuses aan de UK zitten er ook niet in.

Bulten werd vorige week verkozen tot Huisjesmelker van het Jaar. De halve Nederlandse pers stortte zich in Huis de Beurs op de Groninger huisbaas, die daarnaartoe was gelokt onder het mom dat hij geïnterviewd zou worden door de UK. Opvallend onderdeel van de aan-

klacht was dat hij studenten voor zich zou hebben laten strippen, aldus ROOD en LSVb. Bulten noemde dat vorige week in de UK “te bizar voor woorden”.

De klacht over het strippen bleek achteraf niet gecontroleerd te zijn.

Het gaat om een een oude studentengrap, die op een of andere manier naar buiten is gekomen. Maar voor LSVb en ROOD is dat geen reden voor excuses, “hooguit een leerpuntje voor onszelf”, aldus LSVb-voorzitter Gerard Oosterwijk.

Want voor de rest van de klachten steekt hij zijn hand in het vuur en

staat de titel van Bulten als een huis.

Maar inmiddels hebben enkele studenten hun klacht ingetrokken. Ze vonden de vraagstelling van ROOD en de ­L SVb achteraf tendentieus.

Huurder Chris Tuitman: “Ze vroegen alleen maar negatieve dingen.”

De Groninger Studenten Bond, vrijwel vanaf het begin betrokken bij de Huisjesmelker van het Jaarverkiezing, maakt zich wel zorgen om de betrouwbaarheid van de verkiezing. “Die stripklachten hadden niet in het persbericht gemoeten”, concludeert voorzitter Wiebe Geert de Groot, “het gevaar bestaat dat

het de geloofwaardigheid aantast.”

De GSb gaat de kamers van Bulten opmeten om zo te bewijzen dat hij veel te hoog zit met zijn huur. Bulten zelf mag mee.

De UK eist dat ROOD met een verklaring komt dat ze de naam van de krant heeft misbruikt, plus excuses. Woordvoerder Daan Brandburg: “Dat vind ik helemaal niks.

Iedereen weet dat jullie het niet waren.” Beseft hij dat het strafbaar is om een valse naam te gebruiken? Een diepe zucht: “Ik zal het er met het bestuur over hebben.” [ hanneke boonstra ]

Bacheloronderzoek in etalage

Duurzame Groningers Vijftig eerstejaars sociologie enquêteren de komende dagen Stadjers over hun duurzame keuzes. In opdracht van de Gemeente Groningen.

De vakgroep sociologie doet voor de derde keer mee aan het onderzoek in het kader Groningen, duurzaamste stad van Nederland en energieneutraal in 2025. In 2008 bleek dat Groningers zich zorgen maken over de opwarming van de aarde en vervuiling. Vorig jaar werd duidelijk dat de aanschaf van duurzame producten samenhangt met het aanbod in de wijk.

Dit jaar ligt de nadruk op de veronderstelling dat de consument voor een milieuonvriendelijk alternatief kiest, terwijl dit op de lange termijn negatieve gevolgen heeft voor de samenleving. “Een voorbeeld hiervan is autorijden”, legt begeleider van het project Marieke van der Wal uit.

Via kleine spelletjes, waarbij deelnemers geld kunnen winnen of verliezen, wordt uitgezocht of deze aanname hout snijdt.

In mei presenteren de studenten hun bevindingen in het Duurzaamheidscentrum, in de Openbare Bibliotheek. [ Lieke van den Krommenacker ]

De RUG-faculteiten liggen volgens het universiteitsbestuur op schema met de benoeming van topwetenschappers met steun van een universitair fonds. Religiehistoricus Kocku von Stuckrad hield deze week als eerste zijn oratie, en bij Ruimtelijke Wetenschapppen is Philip McCann al bijna een jaar aan het werk. Bij letteren, wijsbegeerte, rechten en gedrag en maatschappijwetenschappen is een kandidaat in beeld. De bètafaculteit moet nog kiezen uit vijf en economie en bedrijfskunde praat met twee kandidaten voor twee posities.

ZIAM haalt top tien van de Times Onderzoekschool Zernike Institute for Advanced Materials uit Groningen staat op plaats negen van een wereldranglijst van instituten voor materiaalonderzoek. Het ZIAM staat voor instituten van universiteiten als Princeton, Cambridge en voor het Duitse Max Planck Instituut. De Groningse wetenschappers worden 20,11 keer per gepubliceerd paper geciteerd. De Rice University uit Houston voert de lijst aan met 31,36 citaties per paper. IBM staat vijfde.

Een dertigtal studenten krijgt in oktober een nationaal podium voor voor onderzoek waar ze in hun bachelorfase mee te maken hebben gekregen.

De vereniging voor Nederlandse universiteiten VSNU wil met een Student Research Conference en een nog in te stellen prijs aandacht vragen voor bacheloronderzoek. Uit aanmeldingen worden dertig studenten geselecteerd die in oktober hun onderzoek presenteren.

“We willen studenten de kans geven iets meer te doen met een scriptie die wordt gelezen door een begeleider en daarna in een bureaulade verdwijnt”, zegt Olivier Morot van de VSNU. Over belang en nut van bachelorscripties zijn de meningen verdeeld. Kort geleden stelde RUG rector magnificus Frans Zwarts nog nooit begrepen te hebben waarom die bachelorscriptie er is gekomen. [ jan blaauw ]

Tussenstand bij endowed chairs

Maastricht telde teveel studenten

Foto uit de Vindicat-almanak van 1969

Job Cohen van de Kraneweg De volgende premier van Nederland kon wel eens in Groningen gestudeerd hebben.

Job Cohen (62), kandidaatlijsttrekker voor de PvdA, studeerde tussen 1966 en 1971 rechten aan de RUG. In het huis aan de Kraneweg waar Cohen tijdens zijn studie woonde, zit nu een advieskantoor. Een huis verderop reageren studenten verrast als ze horen dat hij ooit naast hen woonde. “Grappig zeg, dat wist ik niet.”

Wie weet het nog wel? Een echtpaar op straat noemt Hein Bekenkamp. “Die was jarenlang journalist bij het Harener Weekblad.

Daar, in het rood-witte huis.” Bekenkamps vrouw doet open en roept hem als de naam Cohen

valt. De oud-Vindicater glundert.

“Ik was baardaap toen Job in de almanakcommissie zat.”

Hij haalt oude almanakken uit de kast. “Oh, nu zie ik het, ik was dat jaar geen baardaap, maar hoorde bij de strompelaars. We deden hand- en spandiensten voor de almanakcommissie, zoals het verzamelen van advertenties. Ook tikten we stukjes uit en schreven we de jaarliederen uit op notenbalken. Een enorme klus, maar mede daardoor kwam ik later zelf in de commissie.”

Er woonden toen weinig studenten in de Schildersbuurt. “Ik schat dat het huis een ploerterij is geweest, een huis met een hospita.” Ongetwijfeld, antwoordt hij op de vraag of hij wel eens een biertje heeft gedronken met de

man die dit jaar premier kan worden. “Dat mag je aannemen, maar de eerlijkheid gebiedt mij wel te zeggen dat ik het niet meer weet.”

Beter herinnert hij zich Cohens vrouw, Lidie Lodeweges. Ze studeerde met Bekenkamp Nederlands aan de Grote Kruisweg.

“We waren met een kleine groep van tien, hooguit vijftien. Je kende elkaar goed.” Lodeweges zat bij Magna Pete, de studentenvereniging voor vrouwen die in 1970 fuseerde met Vindicat. Ze woonde aan de Praediniussingel. Ook dit is geen studentenhuis meer.

De man van rond de veertig die de deur opent, woont er al vijftien jaar en is net zo verrast als de studenten aan de Kraneweg. “Nou, Cohen is in elk geval wel mijn partijleider.” [ nicole besselink ]

Mag het een miljard meer zijn?

Vers van de pers is het rapport over de Nederlandse onderzoek & ontwikkeling al achterhaald: de publieke uitgaven blijken hoger dan gedacht.

Elke twee jaar brengt het ministerie van OCW het NOWT-rapport uit.

Daarin staat hoeveel de overheid

uitgeeft aan wetenschappelijk onderzoek, wat de impact van de Nederlandse wetenschap is en hoe de prestaties zijn.

Maar de publieke uitgaven blijken meer dan een miljard euro hoger: het CBS veranderde die van 2,5 naar 3,6 miljard euro per jaar, schrijft de minister aan de Kamer.

Zo bekeken staat Nederland wereldwijd niet op de twaalfde, maar op de vijfde plaats. De uitgaven in het hoger onderwijs en de universitaire medische centra waren in 2007 niet gemiddeld (0,45 procent van het BBP), maar bovengemiddeld (0,63 procent van het BBP). [ bas belleman, hop ]

Maastricht verwelkomde dit jaar niet 4088 maar 3267 eerstejaars bachelorstudenten.

Ook in de masteropleidingen schrapte Maastricht achteraf bijna honderd inschrijvingen.

Dat maakt zo’n groot verschil, dat de cijferaars van het ministerie de instroom aan de Nederlandse universiteiten opnieuw berekenden. Hierdoor verandert de landelijke optelsom. De toename van eerstejaars is geen 11,2 procent maar 8,8 procent. Voor andere universiteiten verandert er weinig. [ hop ]

Ullrich spreekt over superlaser Directeur Joachim Ullrich van het Duitse Max Planck Instituut in Heidelberg houdt 26 maart de Hendrik de Waardlezing in het Academiegebouw.

Ullrich zal spreken over de vrije electronenlaser, een combinatie van lasertechniek en deeltjesversnelling. In Hamburg wordt volgend jaar een centrum met een dergelijke laser geopend. De technologie geldt als veelbelovend voor biomoleculair onderzoek. Zo verwachten wetenschappers molecuulvorming te kunnen filmen met dit intense licht.

Zesduizend euro rookboetes Studentenvereniging Vindicat heeft intern zesduizend euro aan rookboetes opgelegd aan leden en bezoekers die buiten de eigen rookruimte aan het roken waren. Eén lid was in zijn eentje goed voor zeshonderd euro aan boetes. De totaalsom wordt door Vindicat beschikbaar gesteld aan KWF Kankerbestrijding.

4 OPMERKELIJK Groene ruiters in de mist Misschien is het een studentenpartij die kiest voor een ludieke aanloop naar de verkiezingen. Misschien ook niet. De identiteit van de Groene Ruiters is nog in nevelen gehuld. Maar “het duurt niet lang meer voordat de Groene Ruit zichtbaar wordt.”

Door NICOLE BESSELINK Buttons bestellen. Dat is het enige wat tot nu toe kan op de amateuristisch ogende website van de Groene Ruiters, een mysterieuze groep die zich zegt druk te maken over het onderwijs in Groningen. Wie achter de groepering zit, is onduidelijk. “Wanneer de tijd rijp is, zullen wij bekend maken uit welke organisatie Groene Ruit ontstaan is”, meldt de site.

In de lijst met standpunten van de anonieme belangengroep zitten overeenkomsten met de standpunten van de Groninger Studentenbond (GSb). Zo zijn de Ruiters tegen bezuinigingen in het onderwijs en willen ze graag in hun eigen tempo studeren, liefst niet te snel. “Want, snel afstuderen staat niet gelijk aan voldoende voorbe-

reid zijn voor de arbeidsmarkt.”

Ook pleiten de onbekenden voor meer inspraak en vinden ze het onderwijs te duur, het zou alleen betaalbaar zijn voor de elite. Een vergelijking tussen de hoogte van het collegegeld in 1980 en nu, in guldens, doet vermoeden dat er zich ook een ouderejaars student onder de Ruiters begeeft.

Eens bellen met de studentenvakbond. Penningmeester Max de Witte zegt van niets te weten. Bij oud u-raadslid en oudbestuurder Willem Bos gaat een belletje rinkelen, maar hoe het precies zit weet ook hij niet. “Iemand vroeg me laatst of wij wat te maken hebben met die site, misschien hebben ze me ook wel gebeld. Ik weet het niet meer.”

Dan maar mailen met de Ruiters zelf. Meelopen tijdens het ophangen van de groene borden kan niet. “Eén van de belangrijkste factoren voor het slagen van ons project is een geheime identiteit”, antwoordt “één der Groene Ruiters”. Vragen kunnen uitsluitend per e-mail worden gesteld.

Eerst maar vragen waar hun borden nou hangen. Op de website staan foto’s van groene, ruitvormige borden, daarnaast de nieuwsgierig makende tekst dat “het niet lang meer duurt voordat Groene Ruit zichtbaar zal worden en zichzelf zal onthullen”.

De eerste zijn dinsdag opgehangen in de stad, meldt de Ruiter die wat foto’s heeft meegestuurd van de ruiten bij het Academiegebouw en Harmoniecomplex. “De komende periode staat een rustige opbouw met verspreiding van bordjes gepland, enkel bedoeld om bezoekers naar de site te trekken. Afhankelijk daarvan zullen we bepalen of we onze activiteiten uitbreiden.” Het kan wel even duren voordat alle borden hangen, laat de woordvoerder weten.

“De Ruiters hebben geen uitgebreide cavalerie.”

Even een gebouw volpuzzelen Honderdvijftig onderzoekers moeten erin. Verdeeld over vier verdiepingen die zo zijn ingericht dat de bewoners elkaar wel tegen moéten komen.

ERIBA komt er echt.

Door jan Blaauw Een vierkant gebouw op een plek die nu nog woestenij is maar straks op de kop van een nieuw plein staat. Dan bestaat de Antonius Deusinglaan niet meer en is in totaal meer dan zeshonderd miljoen euro geïnvesteerd door gemeente, RUG en ziekenhuis.

Stamcelbioloog Gerald de Haan schetst dit beeld als hij praat met wetenschappers die geïnteresseerd zijn in één van de tien groepen die in het ERIBA-gebouw moeten komen. Soms is dat lastig. “Ik kijk intussen al tien jaar

naar een soort maanlandschap.”

ERIBA staat voor European Research Institute on the Biology of Aging. Voor fundamenteel onderzoek naar bijvoorbeeld telomeren, eiwitvouwproblemen en de mechanismen achter verouderingsziektes als Parkinson en Alzheimer. De ene groep werkt met muizen, de ander met wormen of fruitvliegjes.

Doel is een combinatie van onderzoeksonderwerpen en -methodes. Het eerste stukje van die puzzel is de groep van de nieuwe tophoogleraar die RUG en UMCG in september presenteren.

De overige negen worden daarna gelegd. Onder meer komen er systeembiologen bij. “Het moet sequentieel gebeuren, in de juiste volgorde na het eerste puzzelstukje.”

Met de werving gaat het volgens

De Haan en collegevoorzitter Sibrand Poppema goed. “We zijn heel competitief”, stelt De Haan.

“Zo spreken we onder meer met mensen die gedesillusioneerd zijn over wat er in Amerika gebeurt en nu naar Europa kijken.”

Poppema, trots: “Dit was ooit een droom, nu laten we ook zien dat we iets aan de eigen haren uit de grond kunnen trekken.”

De tempel voor veroudering krijgt onder meer een ‘indrukwekkende waterpartij’ en een trappenhuis dat de bewoners wel móeten gebruiken. Alles doordacht om de interne kruisbestuivingen te bevorderen. En misschien komen er later nog wel drie verdiepingen bovenop. “Het zijn gigantische investeringen”, legt Poppema uit. “Het is de vraag of we het geld bij elkaar kunnen krijgen.”

Vraag & antwoord

‘De gezinnen trekken weer weg’ Mieke Blaauw (52) is assistent­ beheerder van het isotopenlab op het Biologisch Centrum. En bijna dakloos.

Want haar huis in de Briljantstraat werd tot haar schrik al binnen een dag verkocht. Aan een huisjesmelker.

toen onze buren gingen verhuizen en naast ons een studentenhuis met zes kamers zou komen.

In onze straat zijn het afgelopen jaar zeker tien huizen verkocht, waarvan vier in de laatste twee maanden. Daar komen allemaal studenten.”

Door christien boomsma Hoe snel is snel?

“Nou, binnen één dag. We schrokken, want de kopers wilden het zo graag hebben, dat ze het ongezien kochten. Een andere belangstellende belde de makelaar boos op, omdat hij vond dat híj eerder was. En we werden thuis gebeld.

Ze vechten elkaar de tent uit!”

Is daar iets mis mee dan?

“Nee hoor! Ik heb niets tegen studenten. Maar onze huizen zijn gehorig en ze worden toch op een andere manier bewoond. Wat ik wel erg vind is dat de gemeentelijke huisvestingspolitiek door een paar huisjesmelkers wordt doorkruist. De gemeente was tien jaar geleden nog zo blij dat er gezinnen kwamen wonen. Die trekken allemaal weer weg.”

Als de Briljantstraat zo populair is, waarom gaan jullie dan weg?

“We hadden al vage plannen, maar hakten de knoop door

En nu zijn jullie dus dakloos…

“Tja, vanaf half mei. Dat kriebelt

wel een beetje hoor. We hebben nu een groter huis gekocht in dezelfde wijk, want op zich beviel het goed. Maar daar kunnen we pas 15 augustus in.”

Hoe los je dat nu op?

“We passen waarschijnlijk van half juni tot half juli op het huis van iemand van mijn schilderles.

Daarna gaan we op vakantie. Dus we moeten in elk geval de weken vanaf half mei overbruggen. We hopen dat we ergens als vakantieoppas terecht kunnen. Daar schijnt wel vraag naar te zijn. We zijn tuinliefhebbers, dus we kunnen de tuin onderhouden, planten verzorgen…”

En als dat niet lukt?

“Een vriendin van mij heeft een grote tuin. Daar mogen we dan onze tent opzetten.”

UK 26 - 18 MAART 2010

Nog maar |_

Dus als er een

| ac h t e r g r o n d | Het collegejaar is al over de helft. Maar een grote groep studen­ ten heeft nog nauwelijks tien punten binnen. Volgend jaar, na invoering van het bindend studieadvies, zouden ze in de gevarenzone zitten. Hoe krijgen ze het voor elkaar?

Door diane romashuk en dorien vrieling

Maart 2009. Rector magnificus Frans Zwarts slaat alarm. Van de eerstejaars die in 2008 zijn begonnen, heeft zo’n dertig procent nog maar tien studiepunten binnen. Zie je wel dat we iets moeten doen om het tij te keren?

Nu is het maart 2010. Maar of het veel beter is? Ook nu komen studieadviseurs desgevraagd met aantallen. 57 van de 170 eerstejaars bij geschiedenis en 27 van de 85 bij communicatie- en informatiewetenschappen hebben nog geen tien punten. Een deel kun je verwaarlozen. Dat zijn studenten die niet eens zijn begonnen, zich voor meer studies tegelijk inschreven, of al vroeg in het jaar afhaakten. Maar er blijft een aanzienlijke groep zorgenkindjes over.

Niet motivatie maar aanpak is volgens studieadviseurs de voornaamste oorzaak. “Meestal trekken ze stelselmatig te weinig tijd uit voor hun studie”, vertelt Karin Mast van geschiedenis. “Op de middelbare school ging het ze makkelijk af. Dan denken ze dat iets een keer doorlezen voldoende is voor de universiteit. Dat valt dan vies tegen.”

Gerard Terwisscha van Scheltinga van geneeskunde herkent het ook. “Ze willen dokter worden, alleen de weg daar naartoe blijkt omvattender dan ze dachten”, zegt hij.

“Soms is er sprake van overmacht, maar meestal beginnen ze gewoon

‘Ik kan niet verder op de oude voet’ Jelger Staal (25), eerstejaars geschiedenis, haalde 10 ects: “Ik heb last van een soort middelbareschoolsyndroom. Ik kon de havo op mijn sloffen doen en natuurlijk wist ik dat ik harder moest werken toen ik ging studeren. Maar ik loop toch nog steeds tegen mijn eigen nonchalance aan.

Toen ik mijn havodiploma gehaald had, ben ik de lerarenopleiding geschiedenis gaan doen, maar dat was niks. Ik moest daar alle heiligen uit mijn hoofd leren.

En ik nam studeren nog niet echt serieus.

Na een paar weken ben ik gaan werken, dat heb ik jaren gedaan.

In de tussentijd haalde ik mijn vwo-diploma in deeltijd en maakte een reis naar Indonesië. In het voorjaar vorig jaar wist ik dat ik

te laat. Daarnaast heb je een groep, bijvoorbeeld leden van een studentenvereniging, die bewust wat vertraging incalculeert.”

Deze studenten zijn niet verloren.

Maar ze hebben tijd nodig om te beseffen wat ze fout doen. “Als ze eenmaal de juiste studiehouding heb-

een keus moest maken. Nu ben ik echt gemotiveerd. Geschiedenis is de studie voor mij, dat weet ik.

Essays schrijven vind ik moeilijk. Tentamens gaan wel, hoewel ik alleen de eerste twee gehaald heb. De drie tentamens die volgden heb ik verprutst, terwijl ik ervan overtuigd was dat ik genoeg geleerd had. Ik vind het moeilijk een opzet te maken en uit te werken. Ik ben dan helemaal op mezelf aangewezen. Daarom heb ik de hulp van een schrijfcoach.

Ik kan goed schrijven, maar het wordt gauw te persoonlijk. Ik ben meer gewend verhalen te schrijven en te dichten.

Een maand geleden heb ik een afspraak gemaakt met mijn mentor.

Ik wilde uitzoeken hoe het kan dat ik zo gefaald heb. Hij heeft me duidelijk gemaakt dat ik ontzettend hard zal moeten werken, want ik moet een heleboel herkansen. Mijn

O P M E R K E L I J K 5

UK 26 - 18 MAART 2010

10 punten op zak bsa komt, halen deze studenten de eindstreep niet

Illustratie Paul de Vreede ben gevonden, houden ze zelfs tijd over”, stelt Mast.

“De meesten trekken wel bij”, zegt ook Terwisscha van Scheltinga. “Alleen hebben sommigen daar langer dan een jaar voor nodig.”

Maar als volgend studiejaar het bsa

manier van leren is niet goed: ik leer nogal robotisch. Maak samenvattingen en blijf de stof herhalen.

Nu probeer ik op een andere manier te studeren – aantekeningen maken, verbanden leggen. Ik kan niet verder op de oude voet.”

‘Die 10 punten waren een tegenvaller’ Erwin Slootweg (25) eerstejaars archeologie, haalde 10 ects “Slechte cijfers, goede cijfers: ik ben met beide vertrouwd. Op het gymnasium gebeurde het al dat ik een 1 op een toets haalde en een 9 op de herkansing. Uiteindelijk stapte ik over naar de havo waar ik eerst goed presteerde, vervolgens lui werd en heel slecht scoorde. Mijn hbo-studie land- en watermanagement heb ik netjes in vier jaar afgerond. Maar toen ik mijn diploma kreeg zei een docent vanwege de

is ingevoerd, dan krijgen eerstejaars die tijd niet meer. “Dan moeten ze eerder aan de slag. Maar als je goed begint zijn je kansen om de studie succesvol af te ronden ook groter”, aldus Mast.

“Met een bsa raak je de studenten kwijt waar wij veel energie in stop-

vele zesjes: je hebt het gehaald, je moet alleen niet vragen hoe.

Toch wilde ik verder studeren.

Archeologie is mijn jeugdliefde.

Wie vond het vroeger niet spannend met een metaaldetector naar dingen te zoeken? Die liefde moest dus beantwoord worden.

Maar tien punten halen in het eerste semester was een tegenvaller. Het brengt stress met zich mee en je gaat twijfelen of je wel geschikt bent.

Aan de ene kant heb ik die druk nodig om te presteren. Aan de andere kant heb ik de onhandige eigenschap om stress direct in te dammen. Ik heb pas twee tentamens niet gehaald, dus er is toch geen man overboord?

Het scheelt te weten waar het aan ligt. Bij een van de tentamens was ik te laat begonnen: een 4. Voor het andere had ik een 7 verwacht, maar ook dat bleek een 4.

pen en die niets teruggeven. Voor de meeste gemotiveerde studenten moeten die 38 punten gewoon te doen zijn”, vindt Terwisscha van Scheltinga. “En ik denk dat de Vindicaters gewoon gaan zorgen dat ze in het eerste jaar hun puntjes halen en later de schade inhalen.”

Toen ik het achteraf inkeek zag ik dat ik te arrogant geantwoord had: kort en bondig. Op de universiteit moet je nauwkeuriger leren dan op het hbo. Het laatste is meer begrijpwerk, hier vragen ze om details en dat is wennen.

De grootste uitdaging wordt ‘beter plannen’. Ik ben snel afgeleid en wil zoveel mogelijk tegelijk doen.

Zo werk ik bij VERA en ben ik bestuurslid van studievereniging Bachur. Die prikkels heb ik nodig.

Maar ik moet nu wel snel beginnen met leren. De herkansingen vallen namelijk in de festivaltijd. Festivals waarvoor ik de kaartjes al heb gekocht...”

‘Ik verzon smoesjes’ Fiona van den Bergh (21), eerstejaars geschiedenis, haalde 10 ects: “Ik verwachtte wel problemen, want op de middelbare school heb

34 %

25 %

32 %

29 %

1. 14 % 2.

3.

4.

5.

6. 8 % 1. Geneeskunde (55 van de 385), 2. Geschiedenis (57 van de 170), 3. Psychologie (158 van de 629), 4. Communicatie- en Inf. Wetenschappen (27 van de 85), 5. Rechten (210 van de 715), 6. Levenswetenschappen(36 van de 448)

ik nooit echt iets hoeven doen.

Toch hoopte ik dat studeren net zo zou gaan. Maar ik kan niet meer in de bus naar het tentamen voor het eerst mijn boek opendoen.

Voor mijn gevoel had ik best goed gewerkt in het eerste blok, maar ik haalde geen enkel tentamen. In plaats van harder aan het werk te gaan, dacht ik: het helpt toch niet, hoeveel ik ook doe.

Voor de tweede tentamenperiode had ik ontzettend veel tijd om te leren, maar ik had een heleboel stomme smoesjes. ‘De kat moet nog eten’, terwijl die nog een bak vol voer had, zulke dingen.

Mijn vriend probeert me wel aan het werk te zetten. Maar ik kan heel goed doen alsof, ook tegenover mezelf. Zit ik met mijn boek in de hand tv te kijken, want dat is minder erg dan gewoon tv kijken.

Ik wil mijn studieproblemen er niet op afschuiven, maar wat mis-

schien ook meespeelt is dat mijn ouders dit jaar gaan scheiden. Ik denk er echt niet de hele dag over na, maar toch, onbewust ben ik er wel mee bezig.

De meeste mensen begrijpen niet zo goed waarom ik niet ga werken wanneer dat nodig is. Niet zo gek, want ik snap het zelf ook niet. (pinkt een traan weg) Ik snap ook wel dat het slap klinkt: waarom doet ze niks? Dat wil ik leren, aan het werk gaan. Niet te snel afhaken.

Ik heb me aangemeld voor de cursus effectiever studeren en voor een studieversnellingsgroep. Zodat ik, áls ik bezig ben, het in elk geval effectiever doe. Ik durf niet teveel te hopen. Het zou heel fijn zijn als het genoeg oplevert om me door mijn studie heen te slepen. Maar ik zie mezelf niet fundamenteel veranderen. Ik wil het heel graag, maar ik weet niet of dat wel kan.”

Ben jij de bedrijfskundige die straks de markt verovert met innovatieve ideeën?

Leun achterover, sluit je af en innovatieve ideeën volgen vanzelf. Heel belangrijk, want innovatie betekent groei, ontwikkeling en vooruitgang. Precies wat we willen bereiken voor onze klanten. Deloitte heeft daarom een unieke aanpak om huidige en toekomstige business effectief te stimuleren. Een intern platform, waarop iedereen zijn ideeën kan delen. Ook jij als je straks bij ons werkt. Wij creëren vervolgens ruimte om je business case daadwerkelijk vorm te geven en succesvol te implementeren. Ook het talent en de ambitie om anders te denken en je naast je formele functie als innovator te profileren? Kijk voor een voorbeeldcase van TNT op werkenbijdeloitte.nl/innovatie

Laat niemand je tegenhouden.

© 2010 Deloitte, Member of Deloitte Touche Tohmatsu

W E T E N S C H A P 7

UK 26 - 18 MAART 2010

Cogito ergo BOEM

Kor t

In samenwerking met Science LinX (Wiskunde & Natuurwetenschappen)

Een magnetron van 652 Watt | s e r i e | Voor onderhoudende experimenten heb je niet per se een groot laboratorium nodig. Met een glas water en een stopwatch meet je zo het wérkelijke vermogen van je magnetron.

Door ernst Arbouw De meeste grote ontdekkingen beginnen niet met ‘eureka!’ maar met ‘huh?’ Zo merkte Percy Spencer, een onderzoeker bij het Amerikaanse defensiebedrijf Raytheon, op een ochtend in 1946 dat de candybar in z’n jaszak gesmolten was. Huh? Spencer bedacht dat het misschien te maken had met de radarapparatuur waar hij aan werkte. In een vlaag van helder inzicht legde hij een hand vol maïskorrels voor het radarelement. Vanaf een iets grotere afstand keek hij wat er gebeurde: plop, plop, plop. Popcorn.

De volgende ochtend herhaalde hij de proef, maar nu met een ei.

Met een collegaonderzoeker keek hij hoe het ei begon te trillen en te schudden, tot de nieuwsgierige collega iets dichterbij kwam. Het trillende ei ontplofte in z’n gezicht.

Aldus werd de magnetronoven geboren.

Raytheon begon onder de codenaam Speedy Weenie (‘Snelle hotdog’, Weenie als in Wiener Wurst) te experimenteren met het opwarmen van voedsel met radiogolven en binnen een jaar verscheen de eerste commercieel vervaardigde oven op de markt: de Radarange, een watergekoeld monster met de afmetingen van een bestelbus en het stroomverbruik van een middelgrote stad.

De magnetron maakt handig gebruik van het feit dat de elektrische lading in watermoleculen niet helemaal gelijk verdeeld is. Stel een H 20 molecuul voor als een ernstig versimpeld portret van Mickey Mouse, waarin een zuurstofatoom het gezicht is en de twee waterstofatomen de oren zijn. Het zuurstof atoom trekt de negatief geladen elektronen een heel klein beetje weg bij de oren, waardoor die een positieve lading krijgen.

Plaats Mickey in een elektromagnetisch veld dat telkens van richting verandert en z’n oren draaien mee

Gamma

Richtlijn voor gesprek WIA Om de WIA-uitkering vast te stellen voor werknemers die deels arbeidsongeschikt raken, moeten zij door artsen worden beoordeeld.

Jerry Spranger, verzekeringsarts bij uitkeringsinstantie UWV, ontwierp en onderzocht een nieuw protocol om zo’n beoordelingsgesprek objectiever te maken. Bij dit ‘belastbaarheidsgericht gesprek’ (BGB) gaat het vooral om de betekenis van de gegevens voor de mogelijkheden en beperkingen van de patiënt. In het BGB van Spranger vraagt de arts vooral door naar die betekenis van de ziekte in het dagelijks leven, bijvoorbeeld de activiteiten van de patiënt.

Uit een vergelijkende test bleek het nieuwe gespreksprotocol een realistisch beeld te geven. Wel bleek dat artsen onderling verschilden in het aantal uren dat de patiënt volgens hen nog kon werken.

Spanjer pleit er daarom voor, iedere patiënten door meerdere verzekeringsartsen te laten beoordelen.

Hij promoveerde woensdag aan de medische faculteit van de RUG.

Beloning managers

Illustratie Ernst Arbouw met de richting van het veld. Tijdens het draaien botst zo’n watermolecuul met andere watermoleculen en daarbij ontstaat warmte. Doe dat 2,45 miljoen keer per seconde – de frequentie van een magnetronoven is 2,45 GHz – en er ontstaat een heleboel warmte. Of preciezer: er wordt een heleboel elektrostatische potentiële energie omgezet in warmte-energie.

Moderne magnetrons zijn aanzienlijk zuiniger dan die allereerste Radarange (en kleiner en ze hebben geen ingebouwde waterleiding) maar met een vermogen tussen 700 en 1200 Watt, zijn het nog steeds grote stroomverbruikers. Hoeveel van de energie die je in de magnetron steekt, komt er nou uiteindelijk in je eten terecht? Dat kun je

zelf meten met een glas water, een keukenweegschaal, een thermometer en een stopwatch. Zet het glas op de weegschaal, vul het zo nauwkeurig mogelijk met honderd gram water, bepaal de begintemperatuur en meet hoe lang het duurt voor het in de magnetron aan de kook raakt.

De rest is eigenlijk een invuloefening: voor het opwarmen van één gram water met één graad is één calorie nodig. Een calorie is hetzelfde als 4,184 joule en 1 joule per seconde is hetzelfde als 1 watt. Honderd gram water van 19 graden opgewarmd in 1 minuut 24 tijd is dus (81 graden × 100 gram / 84 seconden × 4,184) 401 watt. De helft van het op de achterkant vermelde vermogen van 800 watt.

Eén probleem: er gaat energie verloren doordat het water het glas en

het interieur van de oven verwamt.

Het berekende vermogen van 401 Watt is dus bij lange na niet nauwkeurig. Dat kun je deels ondervangen door een aantal metingen te doen met verschillende hoeveelheden water. In het BOEM-lab maten we achtereenvolgens 1.01 min (50 ml), 1.24 min (100 ml), 2.14 min (200 ml) en 3.13 min (300 ml). Inderdaad: bijna een lineair verband en (wetenschappelijke vuistregel) waar een lineair verband is, is bijna altijd een eenvoudig antwoord.

Het opwarmen van 50 gram water kost globaal 26 seconden tijd en dus (reken zelf maar na) 652 Watt.

Zie voor de filmpjes uit deze rubriek en een disclaimer: www. universiteitskrant.nl/boem Reacties of tips naar boem@rug.nl

Genaaid en gebonden

Door gerrit breeuwsma Jaren geleden werd ik tot mijn stomme verbazing gevraagd voor een lezing over ‘De psychologie van de vrouw’. “Wass will das Weib”, vroeg Freud zich af. Hij wist het niet. Een bekende komiek grapte eens: “Mijn vrouw is een prachtig boek, maar ik heb het uit.”

Ik heb ruim zevenduizend boeken en een flink deel daarvan ken ik van kaft tot kaft.

Van sommige exemplaren houd ik veel, maar bij brand zal ik zonder aarzelen eerst mijn vrouw redden. Maar redden is iets anders dan snappen.

In Mozarts opera Don Giovanni geeft Leporello een opsomming van de veroveringen van zijn baas: “Alleen al in Spanje één duizend en drie.” Ja, Don Giovanni kende de vrouwtjes. Ik zal niet in details treden,

maar met mijn veroveringen zing je geen aria vol. Mijn kennis is kortom beperkt.

Mijn publiek zou bestaan uit “academisch gevormde vrouwen”, aldus een kordate mevrouw. Ik heb niets tegen goed gevormde vrouwen en ‘academisch’ vatte ik op als de overtreffende trap daarvan. Toch aarzelde ik. O ja, de vereniging was armlastig dus meer dan 100 gulden konden ze niet betalen. Er kon desgewenst in boekenbonnen betaald worden. Toen ging ik om.

Ik werd van het station afgehaald door een jonge vrouw in een Deux Chevaux. We reden naar een villawijk waar de huizen almaar groter werden. Bij het grootste huis stopten we. “Hier is het”, zei ze. Ik had me ingesteld op een zaaltje, met podium en microfoon, maar werd in de riante living bij de open haard gestationeerd, met koffie en een werkelijk verrukklukkluk plak-

je cake. De vrouwen waren overwegend geplooirokte dames. De inleidster sprak een welkom uit met veel ‘voorjaarssignalen’ en ‘lentegevoel’. Ik zat als een rat in de val.

“Uitgangspunt voor mijn lezing is geweest, dat de vrouw mens is”, parafraseerde ik de eerste zin van Buytendijks studie De vrouw. Vervolgens heb ik zonder mededogen twee uur lang mijn boekenwijsheid over ze uitgestort.

Na afloop kreeg ik een roos en een envelop. Zonder fysieke kwetsuren werd ik weer naar het station gereden. Toen de trein wegreed, zuchtte ik en haalde de enveloppe uit mijn zak. Er zat voor 75 gulden boekenbonnen in. Verdomd, hadden ze me toch te grazen. Genaaid en gebonden.

Gerrit Breeuwsma is docent psychologie en schrijft elke twee weken een column.

De vorm van beloning beïnvloedt het gedrag van managers. Econooom Qin Bo vergeleek het effect van voorwaardelijke prestatieafhankelijke opties (PVSO’s) met een bonus die uit een traditioneel (onvoorwaardelijk) pakket opties bestaat. Die laatste vorm van beloning heeft voor de manager een zeer laag risico op een lage beloning. Maar door zelf risico’s in de bedrijfsvoering te nemen, kan een manager de aandelenkoers doen stijgen waarna zijn bonus meestijgt. De voorwaardelijke bonus werkt beter, aldus Bo, omdat ze zijn gekoppeld aan verschillende voorwaarden. Hij promoveert vandaag, donderdag, aan de economische faculteit van de RUG.

Eiwitraket doodt kankercellen in lab De eiwitten TRAIL en FasL zetten cellen aan tot ‘zelfmoord’ (apoptosis). Medisch bioloog Bram ten Cate maakte fusie-eiwitten waarin TRAIL of FasL was gekoppeld aan een fragment van een antilichaam dat leukemiecellen kan herkennen.

Via dit antilichaamfragment komt het fusie-eiwit alleen bij kankercellen terecht, gezonde cellen worden ongemoeid gelaten.

Bij cellen in kweek in het laboratorium bleek dit principe goed te werken. De fusie-eiwitten doodden leukemiecellen, zonder gezonde cellen te beschadigen. Een volgende stap in het onderzoek is om te bekijken of de fusie-eiwitten in complexere (dier)modellen werken en of ze bijwerkingen veroorzaken.

Ten Cate promoveerde afgelopen woensdag aan de medische faculteit van de RUG.

Leukemiecellen

Constructeur-tekenaar

Nieuwe vacatures

1,0 fte | Kernfysisch Versneller Instituut

Analist/Technicus 1,0 fte | Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen

PhD position Development and application of on-line 14C detection 1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences

Postdoc Research position Logics for quantum interaction 1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences

PhD positions Logics for quantum interaction 2,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences

Openstaande vacatures

Promovendus Emotionele gevolgen van moord

Nadere informatie over deze vacatures vindt u op: www.rug.nl

1,0 fte | Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Universitair Docent/CoĂśrdinator Honoursprogramma 1,0 fte | Faculteit Ruimtelijke Wetenschappen

De RUG biedt speciaal aan meeverhuizende werkende partners van nieuwe medewerkers goede loopbaanfaciliteiten.

De RUG streeft naar een evenwichtig opgebouwd personeelsbestand. Op een aantal terreinen zijn vrouwen nog ondervertegenwoordigd. Daarom worden zij vooral uitgenodigd te solliciteren.

werken aan de grenzen van het weten

WIJ ZOEKEN VROUWEN

Promovendus ‘Psychische gezondheid en transitie naar werk in het TRAILS cohort’

Eecten van Meditatie

die mee willen werken aan een geneesmiddelenonderzoek (095).

Gezondheidswetenschappen, sectie Sociale Geneeskunde

Review of Recent Research on Meditation and Other Stress-reduction Methods –

In dit onderzoek wordt de werking onderzocht van een nieuwe anticonceptiepil. Tevens wordt nagegaan of deze pil een minder ongunstig effect op de leverfunctie heeft en meer voordelen biedt dan de huidige anticonceptiepillen.

Meer weten over deze vacature?

by Prof. Dr Are Holen.

Kijk op www.werken.umcg.nl

Ma. 22 Maart, 19.30, Wolters-Noordhozaal, Bibliotheek Gron., OBoteringestr 18, via zij-ingang Poststr 9.

Toegang gratis. Opgave: Info@Acem.nl

Bouwen aan de toekomst van gezondheid

Prof. Dr Are Holen - M.D., Ph.D, Professor of Behavioural Medicine (Medical Psychology) at the Dept. of Neuroscience at the Faculty of Medicine, at the Norwegian University of Science and Technology, Trondheim, Norway will give a brief review about recent research

Je bent geĂŻnteresseerd in politieke en bestuurlijke vraagstukken.

Je wilt burgers en bedrijven bijstaan in hun conflicten met de overheid.

ďŹ ndings on self-administered stress-reduction

Je wilt als jurist een bijdrage leveren aan de oplossing van maatschappelijke vraagstukken op het gebied van integratie, openbare orde, milieu en klimaat.

methods in relation to the brain, heart, mind and body. In particular, dierences between concentrational and non-concentrational types of meditation will be discussed. Also, some health aspects will be touched upon.

Dinox is een onderzoekscentrum in Groningen en Berlijn met ruim 15 jaar ervaring in geneesmiddelenonderzoek op het gebied van vrouwelijke hormonen (zoals anticonceptie, vruchtbaarheidsbehandelingen, premenstrueel syndroom en acnĂŠ) en seksuologie.

Dinox bevindt zich op het UMCG terrein: Hanzeplein 1, ingang 53, 9713 GZ Groningen

Je wilt meer weten over de vele mogelijkheden en kansen die een master algemeen staats- en bestuursrecht of een masterrichting omgevingsrecht biedt.

Je wilt daarnaast je studie afronden in een historische, oergezellige stad.

U zou aan het onderzoek kunnen deelnemen als u: s EEN VROUW BENT TUSSEN EN JAAR EN GEZOND BENT

s BEREID BENT AANVULLENDE ANTICONCEPTIE ZOALS CONDOOMS TE GEBRUIKEN TIJDENS HET ONDERZOEK

s BINNEN EEN STRAAL VAN KM VAN ONS ONDERZOEKSCENTRUM IN 'RONINGEN WOONT

s VOLDOET AAN DE OVERIGE VOORWAARDEN VOOR DEELNAME DEZE WORDEN TELEFONISCH DOORGENOMEN Bezoeken .A HET VOORONDERZOEK BEZOEKT U HET ONDERZOEKSCENTRUM GEDURENDE MAANDEN TWEE OF DRIE KEER PER WEEK VOOR EEN ECHOSCOPIE EN OF BLOEDAFNAME )N DE E MAAND VINDT MAAR BEZOEK PLAATS )N TOTAAL ZULLEN ER TOT BEZOEKEN PLAATSVINDEN Vergoeding %LKE VRIJWILLIGSTER ONTVANGT EEN VERGOEDING VOOR DEELNAME AAN DIT GENEESMIDDELENONDERZOEK VAN ONGEVEER ` TOT `

AFHANKELIJK VAN HET AANTAL BEZOEKEN PLUS EEN REISKOS TENVERGOEDING ` PER KM MET EEN MINIMUM VAN `

6OOR MEER INFORMATIE KUNT U TIJDENS KANTOORUREN BELLEN MET

(050) 3610999

WWW.DINOX.NL

Meld je dan snel aan voor de mastervoorlichting Staats- en bestuursrecht van de Universiteit Utrecht op donderdag 1 april a.s!

Zie ook: www.Acem.nl

Kijk op www.uu.nl/staatsenbestuursrecht

I.s.m. project Balans van de Universiteit is er medewerkers van de RUG, vanaf 12 april.

Zie www.rug.nl/Balans

30 jaar meditatie zonder goeroes en mystiek

gratis advertentie

een cursus Acem-meditatie voor docenten e.a.

Fernando hakt stenen. Elke dag.

Help Fernando naar school Doneer op www.kinderpostzegels.nl

W E T E N S C H A P 9

UK 26 - 18 MAART 2010

Zeldzame noot Tijdens opgravingen in Berenike, een oude Romeinse handelspost aan de Rode Zee, trof Cappers een soort noot aan waarvan de zaadhuid in plooien in de noot groeide. Het leek nog het meest op de muskaatnoot, maar die kon

het niet zijn. Nootmuskaat kenden de Romeinen nog niet. Uiteindelijk kreeg hij van een Egyptische botanicus twee noten die er sterk op leken, afkomstig van de palm Medemia argun. “Die groeit alleen nog in de oase Gebel Uweinat in Zuidoost-Egypte, waar nog een stuk of tien bo-

men staan.”

Helemaal zeker was Cappers nog niet. Maar toen hij een keer meewerkte aan een tentoonstelling over de bedoeïnencultuur – een hobby van hem – in Rotterdam vond hij daar meer noten in een botanische collectie.

Eén daarvan was doormidden

gesneden en liet dezelfde plooien zien als de noot uit Berenike.

Hij mocht een gaaf en een doorgesneden exemplaar meenemen voor de Groningse collectie. “Deze exemplaren komen vermoedelijk uit Soedan, waar nog meer van deze palmen schijnen te staan.”

10,5 kilo aan atlas | o n d e r z o e k | De nieuwe ‘Digitale Atlas

Mondverzorging

van Economische Planten’ combineert botanische informatie met toepassingen. In drie jaar tijd werden 4.000 soorten in 10.000 foto’s gedocumenteerd.

“Deze zaadjes vind je in elke beerput.”

Door René Fransen De oude Romeinen dreven handel met India, en vanuit India werd handel gedreven met het oosten van China. Dus toen RUG-archeoloog René Cappers de plantaardige resten analyseerde in de Romeinse handelshaven Berenike – gelegen in Egypte, aan de Rode Zee – kwam hij nogal wat onbekende producten tegen.

Dus ging hij verzamelen. In India, maar ook Chinese producten kwamen in zijn eigen collectie. Daar zitten nu zo’n 29.000 verschillende plantaarde producten in – van bladeren en stengels tot zaden en vruchten, onbewerkt en bewerkt of verwerkt in poeders, zalfjes of kralenkettingen. En omdat hij net de Digitale Zadenatlas van Nederland had gemaakt dacht hij een jaar of drie geleden: hier kan ik ook een atlas van maken.

Het werd de Digitale atlas van Economische Planten. De opzet was – net als bij de Nederlandse atlas – een boek met hoge kwaliteit foto’s en een website. Het boek is voor het overzicht, de website voor het zoeken en leggen van verbanden.

“Je kunt bijvoorbeeld zoeken op bloembolletjes met sierwaarde uit het Midden-Oosten. En dan krijg je alle verschillende soorten te zien.”

Er is ook een boek in drie delen, samen 10,5 kilo. “Daarin zijn de planten op familie gesorteerd, zodat je die samenhang kunt zien.”

Op zijn werkkamer staan flinke dozen gestapeld, iedere doos is één boek. “Keurig ingepakt in beschermend materiaal, de dozen kunnen op de grond vallen zonder dat het boek beschadigt.”

Er zijn al een paar honderd in de voorverkoop besteld. De markt is wereldwijd, ook omdat er een index in vele talen bij zit. “Nederlands, Engels, maar ook Arabisch, drie Indiase talen, Chinees…” En alles is

Drugs Er zijn planten met economische waarde waarvan je het product niet zomaar kunt fotograferen. Neem de plak heroïne in het boek. Die moest uit een politiekluis komen. Ook de morfine kwam uit de kluis, op het ­UMCG. “Daar moest de hoogleraar een

De takjes van de Salvadora persica (links) worden gebruikt als tandreiniger.

Bundels worden te koop aangeboden.

Op de misvak kan je kauwen, of de tanden ‘poetsen’ met het vezelig gemaakte uiteinde.

Misvak lijkt een beetje op zoethout. De takjes zijn bedoeld om het gebit te reinigen.

Je kunt er op kauwen of met een gespleten takje de tanden ‘poetsen’. “Er zit een bacteriedodende stof in die takjes, het werkt dus echt”, vertelt Cappers. Hij verzamelde de gewone stokjes, maar ook de ‘luxe verpakking’ die in bijvoorbeeld Egypte verkrijgbaar is.

Daar zocht hij ook naar tandpasta waarin de werkzame stof van misvak was verwerkt.

“Die kende ik uit literatuur, maar ik kon het uiteindelijk niet vinden.”

Toen hij onlangs in Turkije was voor een seminar noemde hij misvak. Een dag later kwam een van de studenten aanzetten met een tube Colgate misvak. “Die kon nog net mee in de atlas.” In Egypte is de tandpasta vermoedelijk al weer van de markt.

“Misschien verkocht het niet omdat de bevolking liever gewoon op de stokjes kauwt.”

Misvak bevat een bacteriedodende stof. Het is ook als tandpoeder verkrijgbaar (links) of verwerkt in tandpasta (rechts).

Foto’s Dirk Fennema straks via Google te vinden. Al zijn een aantal functies van de website, zoals de hogeresolutie foto’s, alleen voor kopers van het boek.

De site is nog niet online. Maar de digitale versie van de Nederlandse Zadenatlas wordt nu al zo’n 800 keer per dag bezocht. En die is trouwens ook de hele wereld over gegaan. “Veel planten komen ook in andere landen voor. Vooral vanwege de hoge kwaliteit van de foto’s en

de compleetheid is dit boek gewild”, weet Cappers.

De nieuwe atlas is een coproductie met het Deutsches Archäologisches Institut (DAI), dat ook een aardige collectie economische planten bezit. Cappers werkte samen met DAI-archeoloog Reinder Neef en RUG-collega Renée Bekker. “Alledrie zijn we bioloog van origine.”

Na de Atlas van Economische Planten volgen nog twee werken, ook

weer in boek en op de site. De Digitale Atlas van Economische Planten in de Archeologie moet laten zien hoe plantenresten teruggevonden worden. En de Digitale atlas van Traditionele Agrarische Activiteiten zal traditionele landbouwtechnieken laten zien. “We zijn nu bezig met het maken van filmpjes.

We hebben contact met een aantal dorpen in Koerdisch Turkije, waar ze de tradtionele gereedschappen

handtekening zetten, als getuige dat zijn assistent het uit de kluis had gehaald.” Die hoogleraar had nog voorgesteld suiker als substituut te gebruiken, want dat lijkt precies op morfine. “Maar ik wilde juist tonen dat het weinig verschilt.”

In opgravingen is niet al het plantaardige materiaal voedsel.

Cappers vindt soms hallucinerende planten. “De Romeinen wisten wel hoe je een trip kon krijgen.”

En in ons land groeide vroeger op iedere mestvaalt bilzenkruid, dat een hallucinerende werking heeft. “De zaadjes vind je in bijna elke beerput. Het werd mogelijk ook medicinaal gebruikt.”

Bilzenkruid hoort tot de fami-

lie van de nachtschade en is behalve hallucinerend ook giftig.

“De kennis over gebruik en juiste dosering van dit soort stoffen verdwijnt”, stelt Cappers vast.

Hij heeft wel eens een smartshop bezocht voor monsters en achtergrondinformatie. “Maar die spullen komen dan niet in onze collectie.”

nog hebben. Ze gebruiken ze niet meer, maar kunnen het nog wel laten zien.”

Technieken die duizend jaar of langer gebruikt zijn en dus een sleutel vormen tot interpretatie van archeologische opgravingen – en daarmee ons eigen verleden. “Die cultuur verdwijnt nu. Onlangs was ik een week in Turkije, in die tijd kon ik maar vijf tradtioneel bewerkte akkers ontdekken.”

10 S T U D E N T E N L E V E N

UK 26 - 18 MAART 2010

Zoveel pech, da |_

Niemand gelooft Sara meer. T

| ac h t e r g r o n d | Wat haar studie al-

Shakti voor de mooiste in de collegezaal Ze heeft tussen haar blonde lokken een sprekende lelie gestoken, met meer dan zeven lagen blaadjes, meeldraden en veel heel fijne lijntjes, de aandacht van welvende deining der decolleté naar ergens links van haar ogen verleggend.

Zelfs in de glazen van haar mooiste montuur kijk ik dwars door reflecties van kaarslicht en flitslicht zo in het zwerk van haar ogen zwelt onschuld tot adembenemend en onverwacht uitzicht.

In deze storm van atomen zijn lippen tot dartele hondjes geworden, ze likken elkaar en laten de woorden als bloemen ontluiken. Bevreesd voor misbruik van mijn leeftijd, vergaf ik mezelf dat ik gezegd had moeten hebben wat zij zei; dat alles in het echt nog leuker was geweest dan ik in stoute dromen had verwacht.

Sacha Landkroon

Sacha Landkroon is de huisdichter van de RUG voor het academische jaar 2009-2010

Ingezonden mededeling

Meet the Masters!

Kom naar de Masterdag op zaterdag 27 maart.

Informatie en aanmelden: www.vu.nl/masterdag

Meer perspectief Meer perspectief

lemaal in de weg stond, past niet in de lead van een krantenartikel. Het is het ongelukkige verhaal van Sara: de studente geneeskunde die ondanks de tegenslag en pech toch doorvecht om haar propedeuse te halen.

Door diane romashuk

Een ander had er 101 en een voldoende.”

In mei besloot ze te stoppen om in november 2009, helemaal van haar Pfeiffer af, met een – ondanks haar “ontbijtbord met medicijnen”- weer stabiele moeder en een dosis frisse moed aan de tweede ronde te beginnen. “Het eerste blok had ik al gehaald dus dat hoefde niet opnieuw.

Ik had er echt zin in, meer motivatie nog zelfs dan het jaar ervoor.”

“Het zal wel saai zijn geweest”, was de eerste verklaring die Sara zich- Maar ook het noodlot bleek sterzelf voorhield toen het haar in no- ker uitgerust. Diezelfde maand nog vember 2008 steeds vaker en steeds hoorde haar vriend met speekselmeer moeite begon te kosten om klierkanker dat hij ongeneeslijk haar ogen open te houden tijdens ziek was, een dag later overleed hij colleges. Vers van het vwo en met- bij een auto-ongeluk en in decemeen bij de eerste poging ingeloot ber verloor haar moeder twee liter voor geneeskunde, leken het ge- bloed na een inwendige bloeding. luk en de studie haar twee maan- Sara’s angst om haar te verliezen den daarvoor juist nog was groter dan ooit: toe te lachen. Al snel “We zaten aan haar viel dan ook niet meer bed. Ineens werd ze te ontkennen dat er ‘Er rust hier lijkbleek. Ze zakte weg iets anders aan de hand en de dokters begonmoest zijn. “Ik begon echt een soort nen zich te haasten en écht in slaap te vallen rennen. Dan weet je taboe op het te in de collegebanken. dat het menens is.”

En zelfs als ik nadat ik niet halen van De studie? Het eerste thuis was gekomen drie tentamen werd uitgeje eerste jaar’ steld vanwege sneeuw. uur lang op bed had gelegen, was ik nog steeds Het tweede dat ze ruim moe en niet voor rede voldoende haalde, vatbaar.” werd uiteindelijk tóch een onvolEen knobbel in haar nek vinden, doende cijfer. “Omdat veel studenwas op zijn zachtst gezegd even ten het moeilijk vonden, werd er schrikken: “Mijn moeder heeft besloten veertien vragen te schrapHodgkin gehad op haar achttiende, pen. Daarvan had ik er elf goed en dat was met precies dezelfde klach- dus bleef er niet veel meer van mijn ten begonnen”. oorspronkelijke cijfer over.”

Gelukkig bleek het ‘gewoon PfeifOm dit jaar haar propedeuse nog fer’. Toch zou vechten tegen de bij- te kunnen halen, mag Sara het derkomende vermoeidheid allesbehal- de en vierde blok geen onvoldoenve het grootste obstakel zijn dat de des meer halen. “Het lijkt wel alsrest van het jaar tussen haar en de of goede studieresultaten niet voor begeerde studieresultaten in zou mij zijn, dat alles tegen me werkt. komen te staan. Ze verloor haar opa, En door die steeds ‘nét-niet-cijfers’ een vriend van haar werd steeds ben ik nu eigenlijk ook wel klaar zieker vanwege speekselklierkan- met het systeem. Ze maken beslisker en in maart van 2009 werd ook singen die op jouw carrière van inbij haar eigen moeder borstkanker vloed zijn en je kunt er niet echt iets geconstateerd. tegenin brengen.”

De prognose was “op zich goed”, hoewel er wel een borst geampu- Ook de grote hoeveelheid theorie teerd moest worden. “Een geeste- en de competitieve sfeer op de oplijk en lichamelijk erg zware opera- leiding hebben haar aan het twijfetie”, herinnert Sara zich. len gebracht of geneeskunde het wel Door de stress en waarschijnlijk voor haar is. “Er rust hier echt een omdat een tweede keer bestraling soort taboe op het niet halen van in haar leven haar lichaam te veel je eerste jaar. Sowieso geloven veel was, werd haar moeder ook nog mensen me al niet meer. Ze denken eens hartpatiënt. Meerdere malen dat ik alles verzin omdat het ook zo miste Sara colleges om zich naar de absurd veel is. Ergens begrijp ik dat eerste hulp te haasten. “Dan belde natuurlijk wel. Maar de opmerking mijn vader dat het weer mis was, die ‘Oh, dan zit je bij al die andere lomomenten waren echt verschrikke- sers in een groepje’, als je iemand lijk eng.” net verteld hebt dat je het eerste jaar Qua studie zat het inmiddels ook overdoet, doet toch wel veel pijn. al niet meer mee. “Ik heb echt nog Ondanks de woede en het onbewel geprobeerd mijn best te doen, grip over haar eigen situatie waar maar soms kon ik een alinea wel ze nog dagelijks mee worstelt, is ze tien keer lezen en dan nog geen idee nog niet van plan op te geven. “Ik hebben van wat erin stond.” vind eigenlijk dat ik mijn propeEen ongelukkige score op een ten- deuse gewoon verdiend heb. Boventamen vormde uiteindelijk de drup- dien heb ik twee jaar studiefinanpel. “Ik zag achter mijn naam 100 ciering verbruikt, daar wil ik iets punten en een onvoldoende staan. voor terug.”

Foto Jeroen van Kooten

O N D E R W I J S 11

UK 26 - 18 MAART 2010

at kán niet

Toch is het waar.

Hapje...

New age

De truc van Luther De universiteit is een bron van kennis.

Maar wat gebeurt er eigenlijk in al die verschillende collegezalen? Gedurende een aantal weken schuiven UK-verslaggevers aan in de collegebanken, maken huiswerk en doen verslag van hun belevenissen. We zijn inmiddels overgestapt naar new age. Volg ons ook via www. universiteitskrant.nl/hapje Door ingrid de vries Op deze vroege vrijdagochtend staar ik glazig naar een ingewikkeld lijnenspel. Het blijkt de horoscoop van Jan Peter Balkenende te zijn. Door de ‘Saturnus-Mercurius oppositie’ en een ‘koppige zon in stier’ is deze man in staat om veel macht naar zich toe te trekken. Althans, dat beweert een enthousiaste astroloog.

Astrologie associeer ik met de horoscopen in de bladen. En met Astro TV: een programma waarin goedgelovige kijkers zich laten verbinden met astrologen. Uiteraard tegen betaling. Dat maakt dat ik er nogal sceptisch tegen aankijk.

Tijdens het college blijkt dat de professionele astrologie toch an-

ders werkt. Astrologie is de leer van de samenhang tussen de sterren en de gebeurtenissen op aarde. Het is een zeer oud verschijnsel waarbij mensen gebeurtenissen vastleggen tijdens een bepaalde sterrenstand.

Die notities kunnen variëren van: “Een vos in het dorp” tot: “Er zijn meer zwangerschappen.” Als later diezelfde sterrenstand opnieuw voorkomt, is het mogelijk om die gebeurtenissen weer na te gaan en verbanden te leggen.

Astrologie speelde een belangrijke rol in de gezondheidszorg. Anno 2010 vind ik dit moeilijk te bevatten. “Die koorts komt door Mars!”

Astrologisch gezien is het logisch, omdat Mars een agressief teken is.

Tegenwoordig stuur je zo’n dokter zelf naar de dokter.

Vooral keizers en koningen lieten hun horoscopen bepalen op basis van hun geboortetijdstip. De standen van de planeten werden uitgetekend in een schema en verbanden werden in kaart gebracht. Op die manier werd de juiste timing zichtbaar om een stad te stichten.

Of te verwoesten.

Aangezien de horoscoop van de keizer of koning de hele natie vertegenwoordigde, moest deze gunstig uitpakken. Vandaar dat machtige mensen hun geboortedatum gingen aanpassen. Zelfs Maarten Luther schijnt die truc te hebben gebruikt. Ik vind dat nogal wat; een geboortedatum wijzigen om meer macht te krijgen. Niet sociaal ten opzichte van de hardwerkende astrologen die met de verkeerde informatie aan de slag moeten.

Dus nu vraag ik me af: is die ‘koppige zon in stier’ van Jan Peter wel zuivere koffie? Kan ik ervan uitgaan dat de datum klopt?

Het volgende college gaat over neo-sjamanisme. Hopelijk gaat het er daar eerlijker aan toe.

Registreer ’s een promovendus | ac h t e r g r o n d | Ze administreren zich suf, daar aan de bètafaculteit. Want er zijn ruim 500 PhD-studenten, van wie de helft bursaal. En sinds er een nieuw studentenregistratiesysteem in werking is, passen die er niet meer in. En het nieuwe promovendi-systeem, tja…

Door christien boomsma Het nieuwe registratiesysteem heet Progress.net. Dat is voor studenten. Maar bursalen zijn geen studenten én geen echte werknemers.

En dus kunnen ze zich niet meer inschrijven via reguliere cursussen, niet in Nestor, niet naar de UB en niet goedkoop sporten bij de

ACLO. Dat snapt het systeem niet.

Er is wel een promovendi-volgsysteem. Dat heet Hora Est en staat sinds januari klaar. Maar dat volgt promovendi in de eindfase van hun promotietraject. En ook dat kan bursalen niet inschrijven voor regulier onderwijs.

Het is behelpen, zegt IT-man van de bètafaculteit Rein Smedinga. Vooral voor de bèta’s want daar lopen veel bursalen rond. “Hora Est is gekoppeld aan Metis, dat publicaties registreert. Maar bursalen moeten ook een personeelsnummer hebben, om uitbetaald te worden bijvoorbeeld. En dan komt er straks nog een Hora Est II dat promovendi in de beginfase volgt, maar dat

door een ander bedrijf wordt ontwikkeld. We moeten in totaal zo’n vijf systemen gebruiken voor één promovendus.”

Je kunt promovendi inschrijven én hun promotiebul geven via Hora Est, maar “everything in between is a mess”, zegt ook Kristin Shubert van de Graduate School Office.

Wat betreft het onderwijs worden PhD-studenten nu handmatig ingeschreven voor regulier onderwijs. En er is sinds kort een PhDkaart die ze toegang geeft tot de ACLO en de UB. Maar handig? Niet echt. Projectleider Hans Kuné: “Er is een fundamentele aanpak nodig.

Maar dat doe je niet op een regenachtige zaterdagnamiddag. Dit is een noodverband.”

Nazisme is anders in Estland | i n t e r v i e w | Geschiedenisstudent Martin John Smith (25) werd tijdens een Erasmusuitwisseling in 2007 gegrepen door de cultuur van Estland én de liefde. Nu loopt hij stage op de Nederlandse ambassade in Tallinn en werkt hij aan zijn scriptie, die collaboratie in Nederland en Estland vergelijkt.

Door christien boomsma

De liefde?

“Ja! Tijdens mijn eerste verblijf hier, in Tartu in 2007, ontmoette ik mijn vriendin tijdens een uitje van de ESN. In de tussentijd deed zij een tijdje amerikanistiek in Groningen. En ik ben ook nog een paar keer in Estland geweest. Het voelt hier al heel vertrouwd.”

En nu doe je onderzoek naar de beleving van de Tweede Wereldoorlog in Estland…

“In Tartu merkte ik al dat in zo’n stad die lang onder invloed van de Sovjet-Unie heeft gestaan, anders naar het nazisme wordt gekeken dan in Nederland. Wij zien de nazi’s als het grootst denkbare kwaad. Maar hier wordt de overheersing door de Sovjets als grootste kwaad gezien. Mijn eigen beeld is ook wel verschoven.”

Hoe bedoel je dat precies?

“Wij zijn van mening dat je beide regimes niet kunt vergelijken.

Maar als je kijkt naar de slachtoffers, dan kan dat misschien wel.

Het speelt hier heel erg. Zo was er een tijd geleden veel discussie over een standbeeld dat de rol van militairen van Estland verheerlijkte bij de bevrijding van de nazi’s. Maar veel mensen hier zien dat niet als bevrijding, maar als bezetting.”

Dus collaboratie met de Duitsers heeft ook een andere lading?

“Juist. Als je mensen in Nederland een oude foto laat zien van rails met een veewagon erop, dan zeggen ze: ‘Dat is de holocaust.’ Als je die foto hier laat zien, dan zeggen ze: ‘Dat zijn de deportaties naar Siberië.’ Ik denk dat we ons daar in Nederland niet zo bewust van zijn.”

Is Estland nu heel anders dan Nederland?

“Esten zijn terughoudender, maar als je eenmaal vrienden maakt, kom je er ook niet meer van af. En de zangcultuur is enorm belangrijk. Bij een groot zangfestival komen hier evenveel mensen opdraven als in Nederland bij een top voetbalwestrijd. De Sovjets probeerden dat te gebruiken door bepaalde liederen in te voeren en andere te verbieden. Maar de Esten gebruikten hun koren voor passief verzet. Een bepaald lied groeide uit tot een alternatief volkslied. En je kunt niet alles verbieden.”

12 O P I N I E

UK 26 - 18 MAART 2010

Soepel regime voorwaarde succes BSA Een RUG-brede stuurgroep formuleerde in allerijl randvoorwaarden voor de invoering van het bindend studieadvies (bsa). Maar we moeten niet op alle slakken zout gaan leggen, zegt Bert Dollekamp. Anders neemt de student na een jaar gewoon gas terug.

Na jaren van vrijblijvend studeren in het nooit sluitende Groningen, gaat eindelijk het roer om. Ook onze universiteit voert het bindend studieadvies in als ultieme poging om de matige rendementen op te krikken. Sinds het principebesluit van afgelopen najaar pogen besturen, raden, commissies en diensten met vereende krachten het bsa in de steigers te zetten.

Op voorspraak van een RUGbrede stuurgroep is in allerijl een stevige set randvoorwaarden opge-

steld. Daaruit wordt zonneklaar dat wie straks een bsa wil uitdelen van goeden huize moet komen. Want onze universiteit verplicht zich met ingang van komend seizoen tot aantoonbaar goed onderwijs, gepaard aan gedegen voorlichting, continue begeleiding, een puike administratie en correcte procedures.

De inspanningen van de wegbereiders zijn nog maar het begin, want het echte (extra) werk komt straks op de schouders van docenten, studieadviseurs en overige hulptroepen. En dat allemaal om slecht presterende of verkeerd gelande studenten op verantwoorde wijze naar de uitgang te geleiden.

In onze ijver er iets moois van te maken zijn we misschien toch een beetje aan het doorschieten. Dat zit hem vooral in de geforceerd aandoende koppeling van het bsa aan

de bij wet allang geregelde verplichting tot goed onderwijs.

Over het algemeen hebben we het onderwijs in Groningen redelijk op orde. Mij is niet bekend dat recent opleidingen zijn opgedoekt op grond van een vernietigende visitatie. Elke opleiding heeft echter zwakke plekken en het is niet reëel te verwachten dat die de komende jaren allemaal worden weggepoetst, wat we onszelf nu wel aan het opleggen zijn. Juist voor relatief kwetsbare opleidingen wordt het bsa zo vrijwel onuitvoerbaar.

Een te zwaar regime kan ook het onderwijs zelf ondermijnen. Zo moeten de Faculteit Wis- en Natuurkunde en de opleidingen geneeskunde en tandheelkunde bij medische wetenschappen flinke concessies aan hun programma doen om voor 15 juli een bsa te kunnen afgeven. Ook centraal opgeleg-

de begeleidingsprotocollen zullen niet zomaar werken. Veelbelovende nieuwe projecten als het mentoraat bij bewegingswetenschappen (ook FMW) hebben vermoedelijk meer last dan gemak van voorgeschreven contactmomenten en administratieve verplichtingen.

Veelgehoord argument voor het bsa is dat het de rendementen ten goede komt. De verwachting is dat studenten harder en tijdiger gaan werken en bij twijfel over niveau of motivatie de eer aan zichzelf houden. Maar of het voor de totale studieduur zoden aan de dijk zet is nog maar de vraag. Afgaand op recent onderzoek van de Universiteit Maastricht, wordt de geboekte tijdwinst na de propedeuse gewoon weer ingeleverd. De student past soepel zijn planning aan de omstandigheden aan en neemt na de

inspanning van de eerste jaren zonodig even gas terug.

Klakkeloos invoeren van een bsa heeft dus weinig zin, zodat we met de koppeling aan een aantal criteria op de goede weg zijn. Het zal echter pas in vruchtbare aarde vallen als het bsa niet op alle slakken zout legt. Bijvoorbeeld door de randvoorwaarden te verdelen in clusters, die als geheel voldoende moeten zijn maar op onderdelen ruimte laten voor lokale invulling en maatwerk.

Het versterkt ongetwijfeld het draagvlak voor het bsa bij staf en studenten. Want zij en niemand anders hebben de sleutel voor goed onderwijs in handen.

Bert Dollekamp is als onderwijskundige werkzaam bij bewegingswetenschappen en is lid van de universitaire werkgroep kwaliteitszorg.

Reacties korte reacties van maximaal 200 woorden graag voor maandag 12.00 uur mailen naar uk@rug.nl. Bijdragen kunnen worden ingekort.

Dionysos In UK 24 word ik in het artikel ‘Dionysos is kaal geworden’ geciteerd met de volgende opmerking: “Hij vermoedt dat de letters zijn weggehaald door studenten van ‘corporale verenigingen’ in het kader van een dispuutontgroening.” Echter, deze uitspraak is nogal uit zijn context gehaald.

Gevraagd werd of er volgens ons een verband bestaat tussen het verdwijnen van de letters en eventuele rivaliteit tussen studentenverenigingen. Hierop heb ik geantwoord dat er een mogelijkheid bestaat zoals bovenstaande. Wij willen echter benadrukken dat wij geen enkele aanwijzing hebben omtrent de ver-

Willemen

dwijning van de letters. Dit zou dus net zo goed gedaan kunnen zijn door mensen die niet lid zijn van een corporale vereniging of welke vereniging dan ook.

Chris de Bruijn Extern ASV Dionysos

Raadslid Hierbij nog een nieuw raadslid.

Pieter R.A. Terpstra, nummer twee voor de VVD in Haren, vanavond geïnstalleerd. Ik ben uhd bij de Faculteit Ruimtelijke Wetenschappen en zelfs nog oud-lid van de redactieraad van de UK, van de u-raad de f-raad en nog lid van het College van beroep voor de examens. Dus

voldoe geheel aan het “profiel”.

Pieter Terpstra uhd ruimtelijke wetenschappen

Engelse bachelors Vorige week presenteerden de voorzitter van het cvb, Sibrand Poppema, en de decaan van FWN, Jasper Knoester, de nieuwe strategische plannen van de RUG aan de medewerkers van de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen. De presentatie vond plaats in onze nieuwe voertaal, het Engels.

Althans: grotendeels. Beide heren spreken uitstekend Engels, maar zelfs zij konden enkele keren niet op het Engelse equivalent komen

van sommige termen. Ik noteerde: “sociale weerbaarheid”, “functioneringsgesprek”, “indaling”, en “kaasschaafmethode”. Gelukkig verstond driekwart van de aanwezigen de Nederlandse termen prima.

Mijns inzien laat deze anekdote zien waarom het een slecht idee is om ook de bachelorprogramma’s aan onze universiteit in het Engels te gaan doceren: ons Engels is daarvoor niet goed genoeg. Juist bij beginnende studenten is het belangrijk om zaken helder uit te leggen, liefst op verschillende manieren.

En daarvoor is een uitstekende beheersing van de taal noodzakelijk.

Aan de TU/e is enige tijd geleden een onderzoek uitgevoerd naar uitleg door docenten aan beginnende

studenten. Daarbij werden docenten die Nederlands als moedertaal hebben, in twee groepen verdeeld.

De ene doceerde in het Nederlands, de tweede in het Engels. Het viel de onderzoekers op dat er vooral grote verschillen optraden bij de antwoorden van docenten op vragen van studenten. Terwijl de Nederlands sprekende groep dan in andere bewoordingen de zaak nog eens uitlegden, beperkten de Engelssprekenden zich tot het min of meer letterlijk herhalen van wat ze eerder al hadden gezegd.

Er is geen reden om te denken dat aan onze universiteit de taalvaardigheid veel groter is dan in Eindhoven. We moeten dan ook terughoudend zijn met het laten onderwijzen van beginnende studenten door docenten die niet in hun moedertaal doceren.

Koos Mars Zernike Institute for Advanced Materials (à titre personnel)

Sudoku

De oplossing van de sudoku staat op http://www.universiteitskrant.nl Ingezonden mededeling

@ U K 13

UK 26 - 18 MAART 2010

Tjak

Ana

Met dank aan de staafmixer | r e p o r tag e | Ook behoefte aan tips over lekkere maaltijden? Zo’n goeie tjak op je bord? In deze rubriek kijkt de UK tijdens het koken mee in Groningse studentenkeukens. Deze week maakt de reisminnende Erik Prins oer-Hollandse bloemkool-courgettesoep.

Door lieke van den krommen­ acker

In zijn boekenkast ligt een vergeeld kookboekje uit Bangladesh. Het ringbandje dat de bladzijden bij elkaar houdt, begint het te begeven.

Op pagina 92 een getekend konijn, met een wortel in zijn knuistje en het recept voor easter bunny carrot cake. “Dat maakten we vroeger altijd, maar het lukte nooit”, vertelt student talen en culturen van het Midden-Oosten Erik Prins (28).

“Tot mijn tiende woonde ik voornamelijk in het buitenland”, licht hij de herkomst toe. Vader Prins uit Dalfsen, die de landbouwhogeschool afrondde met een specialisatie in niet-Westerse samenlevingen, werkte en werkt nog altijd buiten de Nederlandse grenzen.

De kleine Erik werd geboren in het Egyptische Alexandrië, waar hij met vader, moeder uit Hoogeveen en een oudere zus de eerste twee jaar van zijn leven doorbracht.

Daarna volgden drie jaar Bangladesh, anderhalf jaar Zambia, twee broertjes, tien maanden Bangladesh en tien maanden Jemen. “Toen heeft mijn moeder de stekker eruit getrokken qua reizen. Mijn zus kon toen naar het gymnasium, dat wil-

Boekje

Bloemkoolcourgettesoep (4 pers.)

1 bloemkool 2 courgettes 1 stokbrood 2 uien 2 teentjes knoflook 2 à 3 blokjes kruidenbouillon 1 à 2 eetlepels olie peper, zout, peterselie, basilicum Snij bloemkool en courgettes.

Snij de uien en fruit op laag vuur. Voeg geperste knoflook en bloemkool- en courgettepartjes toe. Breng op smaak met peper en zout. Roer door, vul de pan met water totdat de groenten net onder staan en doe de bouillonblokjes erbij.

Breng aan de kook en laat een paar minuten doorkoken.

Haal de pan van het vuur. Voeg peterselie en basilicum toe. Mix met een staafmixer tot soep.

Serveren met stokbrood. de ze haar niet onthouden.”

De terugkeer weerhield Prins er niet van het buitenland opnieuw op te zoeken. In 2001 brak hij zijn studie Hebreeuws en Arabisch af om 4,5 maand in een kibboets in Israël te werken. “Ik had me altijd voorgenomen om na de middelbare school een jaar weg te gaan. Toen bleef ik zitten en wilde niet nog een jaar

Erik Prins verspillen.”

Maar het buitenland bleef lonken.

“Ik heb twee tentamens gehaald en mezelf laten zien dat ik een universitaire studie aankon. Toen besloot ik alsnog naar Israël te gaan.”

Negen jaar en een hbo-opleiding maatschappelijk werk en dienstverlening verder, heeft Prins er ook een half jaar Zuid-Afrika (2004) en zes maanden Egypte (2008) op zitten.

Nu combineert hij het derde jaar van zijn eerste studie en oude liefde, die nu talen en culturen van het

Foto Reyer Boxem Midden-Oosten heet, met een baan als maatschappelijk werker. Of hij ooit definitief uit Nederland vertrekt? Vrienden beginnen te sputteren. “Er zijn er die zeggen: je gaat altijd al weg, dat mag niet meer.”

Vanavond eindigt de wereldreis op zijn groene tweezits, met een pan oer-Hollandse bloemkool-courgettesoep op tafel en X-factor op de buis. De soep heeft precies de juiste structuur vindt Prins, na een tevreden blik in zijn kom. Met dank aan de staafmixer.

“Je bent je boekje vergeten”, zegt de mevrouw tegenover mij in de trein misprijzend. Ze heeft bruin haar, draagt een rode bril en woont in Beilen. Op mijn verbijsterde blik pakt ze het boekenweekgeschenk van dit jaar uit haar canvas tas met het opschrift: “Samenzorg – thuiszorg en kraamzorg Noord-Nederland.”

Met het boekje mag je gratis in de trein, vertelt ze. Dat wist ik niet. Koopjesjagen heb ik nooit gekund. Laatst vertelde een collega dat ze tien euro per week uitgeeft aan boodschappen. Ik red het niet eens van tien euro per dag. Een fles wijn kost al zeven euro en dat maal zeven...

Drinkt ze dan niet elke dag?

Van mevrouw Beilen kan ik kortom veel leren. Vorig jaar is ze dankzij het boekenweekgeschenk helemaal naar Maastricht geweest. “Had ik geen tijd om rond te kijken hoor, want ja, dezelfde dag met de trein terug.”

Maar toch, gratis naar Maastricht! Nu naar Amsterdam. De meeste winkels waren dicht, maar o zo leuk om rond te kijken.

Ze leest trouwens graag, vertelt ze vanachter haar rode brilletje. Moeilijke boeken. Haar naam was Sarah, dat werk. Doet ze een maand over. “Je zou het eens moeten proberen”, adviseert ze.

“Een boek lezen. Niet te moeilijk beginnen. Doe maar Kluun.

Komt een vrouw bij de dokter. Zul je zien, dat is hart-stik-ke leuk.”

Ana van Es is bijna klaar met haar studie rechten. Ondertussen gaat ze op zoek naar een baan.

Foto Liz Main

Lange nachten, diepe glazen... (10) “Zie je?” Hij legt zijn hand op haar schouder. “Het is eigenlijk heel eenvoudig.”

Er is geen docent die beter kan uitleggen dan Ton Hazelhof. Normaal gesproken had ze ieder woord begrepen. Maar nu niet. Nu kruipen de rillingen over haar rug.

“Snap je het, Nadine?”

Ze slikt.

“Ja.” Haar stem klinkt schor. Nadine slaat het boek dicht. Rustig ademhalen. Gewoon rustig ademhalen.

“Ik snap het.”

Ze wil opstaan, maar zijn greep houdt haar in de stoel.

“Mooi.”

Zijn andere hand landt op haar vrije schouder. “Heel goed.”

O, jezus. Nee nee, dit kan niet!

Het zweet breekt Nadine uit. Hoeveel jaar scheelt ze met die man?

Hij zou haar vader kunnen zijn! Ze voelt zijn adem in haar nek. Met een ruk trekt ze de stoel achteruit.

Het plotselinge geluid galmt door het kantoor.

Chemie op zijn bureau

“Professor, dit...”

“Ton.” “Ton, dit kan niet.” Ze probeert zijn blik te ontwijken.

“Wat kan niet, Nadine?”

Hij weet het best. Hij weet heus wel wat ze bedoelt. Ze staat op, wil haar jas aantrekken, maar Ton gaat vlak achter haar staan. “Ik weet echt niet wat je bedoelt.”

Nadine draait zich om en duwt haar lippen op de zijne. Wie houdt ze voor de gek! Vanochtend stond ze minutenlang voor de spiegel,

twijfelend of de professor zou vallen voor haar nieuwe lingerie.

In één beweging veegt Ton zijn bureau leeg en tilt Nadine erop. Hij knoopt haastig zijn overhemd los en duwt het meisje achterover.

Zij laat een blik over het lichaam van de professor gaan. Hij ziet er goed uit. Zeker voor iemand van zijn.. Ze trekt hem vlug naar zich toe.

Tons hand glijdt zoekend over haar rug. Even kijkt hij haar vragend aan. Ze knikt. Hij grijnst. De

bh belandt op de vloer. Haar blouse moet daar ook ergens liggen. Ze bleek de perfecte keuze te hebben gemaakt vanochtend. Ademloos had hij gekeken, toen ze de blouse van haar schouders liet glijden. En hij had gezucht, toen hij haar zwarte bh zag. Nadine voelt het tintelen over haar hele lichaam. Die studieboeken scheikunde kunnen de prullenmand wel in. Dit is pas chemie!

Wordt vervolgd >

14 C U L T U U R

UK 26 - 18 MAART 2010

Wat is kunst zonder ns | r e c e n s i e | Wat is kunst? Niemand die het precies weet. Maar erover nadenken mag. En dat is precies wat gebeurt op de expositie ‘Wat is kunst?’ bij de USVA. “Ik sta open voor alle antwoorden.”

Door Marcel wichgers Kunst moet vernieuwend zijn. Of juist niet, en staat vakmanschap voorop. Of moet kunst alleen maar emoties losmaken? Het blijft tobben met de vraag ‘Wat is kunst?’

Een piepklein kamertje in de kelder van de culturele studentenorganisatie USVA kan helpen bij het vinden van een antwoord. Aan de wand hangt een groot papier met woorden en lijnen. Een organogram, of spinnenweb. Middenin het web staat groot het woord KUNST. Daarvandaan leiden de lijnen naar termen als ‘vernieuwend’ en ‘vakmanschap’. Om tenslotte uit te komen bij de naam van een kunstenaar die aan zo’n eigenschap voldoet.

“Hiermee kunnen mensen gaan nadenken over kunst”, zegt Liliane Buist (24), coördinator van de expositiecommissie van de USVA. “Maar als je hier een stapje achteruit zet, zie je ook dat het woordenweb gewoon een mooi kunstwerk is.”

Liliane vertelt gepassioneerd over de expositie Wat is kunst?. Die passie is niet vreemd, want ze is afgestudeerd aan kunstacademie Minerva én tweedejaars kunsten, cultuur en media aan de RUG. Ze heeft verstand van kunst. Toch is niet haar visie maar die van de bezoekers essentieel.

Pen en papier liggen klaar waarmee ze commentaar kunnen geven. Daarvan is al druk gebruik gemaakt. Tussen de kunst van het Groningse kunstenaarscollectief KKOK hebben bezoekers Loesjeachtige teksten gehangen als ‘voor

Foto Reyer Boxem

Liliane Buist iemand die het schilderen van treinen beschouwt als kunst is kunst gewoon een kut zonder ns’. Buist: “Zo ontstaat een interactie tussen kunstenaars en kijkers, en tussen de kijkers onderling.”

In een ander kamertje is die interactie wel heel concreet. Daar liggen twee echte appels op een marmeren blok. “Iemand heeft er al eens een hap uit genomen. En een appel is verdwenen. Dat mag dus.”

Verdwijnende of tijdelijke kunst,

de Groningse Arjan Verschoor maakte er zijn specialiteit van.

‘Eén appel is verdwenen.

Dat mag dus.’

Foto’s van de fotograaf hangen aan de andere kant van de USVA-galerie.

Met gezichten van karakteristieke mensen in de binnenstad van Groningen, zoals een bekende zwerver.

Liliane Buist: “Arjan vraagt mensen of hij een foto mag maken, klikt en hangt de foto op dezelfde plek op als waar hij gemaakt is, vaak op schuttingen. Vervolgens vervallen de foto’s langzaam.”

Een intrigerende expositie, maar is de vraag wat kunst is, niet een beetje uitgemolken? “Nee, zeker niet in deze context. Wij rich-

Bettie Serveert rockt nog altijd | v o o r a f | Achttien jaar na hun debuut staat Bettie Serveert met een nieuw plaat in VERA. En nee, De moeder van de Nederlandse indierock is nog lang niet afgeschreven.

Door Bart Breman Bettie Serveert is misschien wel de moeder van de Nederlandse indiepop. Achttien jaar geleden debuteert de band met Palomine, een album dat de standaard zette voor elk Nederlands gitaarbandje en wordt

beschouwd als één van de beste Nederlandse platen ooit gemaakt. Inmiddels kan de band leunen op een serie mooie albums, een uitstekende live-reputatie en brede nationale en internationale erkenning.

Bettie Serveert is sterk beïnvloed door Amerikaanse grootheden als Pavement of R.E.M. Het is intelligente rock met knappe melodieën en stiekem sekssymbool Carol van Dyk als blikvanger. De band schopt het tot tournees met Dinosaur Jr. en Jeff Buckley en ontvangt in 1994 de

Popprijs.

Zo’n twee decennia later hebben de Betties alles bereikt en kun je je afvragen wat ze nog te zoeken hebben op de podia. Het onlangs verschenen Pharmacy of Love verwijst die twijfel echter naar de prullenbak. Het is één van de beste platen uit hun negen albums omvattende catalogus.

De drie oerleden − zangeres Carol van Dyk, gitarist Peter Visser en bassist Herman Bunskoeke − spelen met opvallend enthousiasme op een

plaat die pittig rockt.

Het is te danken aan de komst van Voicst-drummer Joppe Molenaar; een frisse wind die de band van nieuw elan voorziet. Juist dat herwonnen enthousiasme zorgt ervoor dat Bettie Serveert, achttien jaar na hun debuut, nog steeds relevant klinkt. De moeder van de Nederlandse indierock is nog lang niet afgeschreven.

Bettie Serveert speelt 25 maart in VERA.

3D verovert de bioscopen. Maar ’t kost wel wat... | ac h t e r g r o n d | 3D-film is hot sinds de film Avatar de bioscopen veroverde.

Maar bioscopen moeten fors investeren om de 3D-ervaring mogelijk te maken.

En de toeschouwer betaalt de prijs.

Door peter keizer Computeranimaties, rubberen konijnen en kartonnen kikkers moeten je laten geloven dat de krankzinnige 3D-wereld van Alice echt bestaat. Achter dat visuele spektakel zit echter een werkelijkheid die de kijker niet ziet.

Sinds James Camerons Avatar op het witte doek verscheen, is 3D helemaal hot. De film heeft ervoor gezorgd dat iedereen naar de bioscoop wil, om zelf de Na’vi van dichtbij mee te kunnen maken. Vorige week verscheen de 3D-versie van Alice en in de komende maanden staan ons de driedimensionale werelden van Toy Story, Shrek, Tron, OceanWorld en Harry Potter nog te wachten. 3D trekt veel publiek, maar de films zorgen ook voor spanning tussen distributeurs en bioscopen. “Het is iets dat de bezoeker niet ziet of begrijpt, maar het speelt wel”, zegt Ar-

jon Rotgers van MustSee. De bioscopen moeten zo’n twee ton ophoesten, willen ze een zaal klaar maken voor 3D. Nieuwe projectoren, huurrechten, honderden 3D-brillen. De investeringen zijn enorm. Distributeurs betalen aan de apparatuur mee, maar nemen ook een flinke hap uit de opbrengst. Bioscopen zijn daarom continu in onderhandeling om voldoende winst over te houden. De bezoeker betaalt de prijs: voor een 3D-film betaal je elf euro in plaats van acht. Rotgers: “We moeten daarom meer bieden, om bezoekers te blijven trekken.

Iets dat ze thuis niet hebben.”

En daar ligt het probleem. Deze lente komen de eerste 3D televisies en Blu-ray spelers al uit. Pathé maakt zich nog geen zorgen. “Ik geloof niet dat iedereen met een brilletje op de bank gaat zitten”, reageert theatermanager Hans Unger.

En ook MustSee is niet bang dat hun investeringen in rook opgaan.

Maar het blijft vechten voor de centen. “Het is niet meer zo eenvoudig als vroeger”, zegt Rotgers. “Je draait niet alleen meer een film. En dat is het spanningsveld voor de bioscopen.”

ten ons op studenten en niet op de kunstwereld. Ze hoeven ook geen antwoord op de vraag te geven.”

En kunstenares en aankomend kunstwetenschapper Liliane Buist, heeft zij een antwoord? Een diepe zucht, en dan toch een resoluut ‘nee’. “Ik sta open voor álle antwoorden. En dat vind ik heerlijk.”

Wat is kunst? USVA, Munnekeholm 10. Werkdagen 9-23 uur, t/m 16 april. www.usva-galerie.nl

Cultuur tips n Isbells, uit het Belgische Leuven, maakt muziek om heel stil naar te luisteren.

De Vlamingen vinden aansluiting bij acts als Bon Iver of Fleet Foxes en hun breekbare folk is minstens even mooi. VERA, 19 maart, aanvang 21.00. n Aanstaande maandag begint Ciné-club, het filmprogramma van het Centre Culturel Français, met de film L’heure zéro. Een familievakantie aan de Bretonse kust krijgt een bizarre wending als tante Camilla wordt aangetroffen met een ingeslagen schedel. Het is aan inspecteur Bataille, die toevallig in de buurt is, om het mysterie op te lossen. Images, 22 maart, 19.30 uur. n Concerten met een verrassingsprogramma. Dat biedt de serie Carte Blanche van De Oosterpoort. Zondag is Nadine Bults, hoboïst van het NNO gastprogrammeur.

Eén ding is zeker: haar instrument staat centraal. Aanvang: 15.00 uur.

18 t/m 25 maart 2010

Mededelingen 1

Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers

Algemeen Studium Generale Groningen 3xFilm: Die Welle Fascisme is niet voorbehouden aan nazi-Duitsland. Wat tijdens een schoolproject vrij onschuldig begint met begrippen als groepsdruk en discipline ontwikkelt zich na enkele dagen tot een serieuze beweging met als naam ‘Die Welle’. Al op de derde dag beginnen de scholieren andersdenkenden uit te sluiten. Tegenstanders worden vijanden en oude vriendschappen worden beëindigd. Kritiek op ‘Die Welle’ wordt beantwoord met agressie en intimidatie. Die Welle, de tweede in een serie van drie films met als thema psychologische experimenten, wordt ingeleid door Hans van de Sande, voormalig hoofddocent Sociale Psychologie aan de RUG. Datum: maandag 22 maart. Aanvang: 19.30 uur.

Plaats: Academiegebouw. Kaarten voor studenten gratis, voor anderen € 2,50.

Geluk op bestelling: Reisleiders en gelukszoekers Het ophelderen van de misverstanden over geluk is van belang voor de positieve psychologie.

Optimisme, emotionele intelligentie, actief problemen oplossen, goede sociale vaardigheden en het hanteren van stress zijn belangrijke bouwstenen voor de geestelijke gezondheid. Maar hoe kunnen deze positieve krachten uitgebouwd worden? Spreker Ad Bergsma is psycholoog en wetenschapsjournalist. Hij was de samensteller van een themanummer over geluksadvies van het Journal of Happiness Studies. Datum: woensdag 24 maart. Aanvang: 20.00 uur. Plaats: Academiegebouw. Kaarten: voor studenten gratis, anders € 2,50.

Serie over alledaagse schoonheid Of het nu gaat om kleding, kopjes, meubels, auto’s of gebouwen, dagelijks zien we dingen in onze om-

> Verzorgd door de UK; eindredactie Heiny de Ruiter, tel. 3636699 > Mededelingen kunnen ingediend worden via www.universiteitskrant.nl > Aanleveren is mogelijk tot uiterlijk maandag 10 uur voor de UK van dezelfde week > De volgende UK verschijnt op 25 maart 2010 geving die we direct als mooi of lelijk bestempelen. Smaken verschillen, maar wat we mooi vinden wordt zeker ook beïnvloed door trends. Industriële vormgevers en ondernemers met slimme marketingstrategieën spelen in op ons gevoel van schoonheid.

Hebben we eigenlijk wel een eigen gevoel voor schoonheid? Hoe werken onze zintuigen en hersenen als het gaat om mooi of lelijk? En waar is ons gevoel voor schoonheid eigenlijk goed voor?

Studium Generale organiseert een vierdelige lezingenserie over alledaagse schoonheid: woensdag 7 april - The Art of Trendwatching (Zuzanna Skalska), dinsdag 13 april – Het nut van schoonheid (Paul Hekkert), dinsdag 20 april – Schoonheid terloops ontmoet (Rob van Gerwen) en maandag 26 april – Beauty and the Brain: A Neural Approach to Aesthetics (Semir Zeki). Plaats: Academiegebouw. Aanvang: 20.00 uur. Kaarten voor studenten gratis, voor anderen € 2,50. Meer informatie: www.rug.nl/studium Coen Simon en Bert Keizer ‘Als we zoeken vinden we altijd wel iets’ zei de dokter vroeger ter geruststelling tegen de patiënt.

En dat is natuurlijk waar als het over het lichaam gaat. Maar ondanks de zeer inventieve technologie waarmee de medische wetenschapper vandaag de dag heel goed kan zoeken, is hij de ziel, de vrije wil en de persoonlijke ervaring nog nooit tegengekomen. De filosofen Bert Keizer en Coen Simon in gesprek over het wonder-

lijke verbond tussen lichaam en geest, het brein en de vrije wil.

Studium Generale organiseert deze lezing in samenwerking met de Groninger Stichting voor Wijsbegeerte en Boekhandel selexyz scholtens. Datum: dinsdag 23 maart. Aanvang: 20.00 uur. Plaats: Boekhandel selexyz scholtens.

Kaarten voor studenten € 2,00 , voor anderen € 4,50.

Kaarten en informatie Kaarten zijn verkrijgbaar bij: Bureau Studium Generale Groningen, Oude Boteringestraat 13, tel.

(050) 363 54 63; Universiteitswinkel, Oude Kijk in ’t Jatstraat 39; Boekhandel selexyz scholtens, Guldenstraat 20 studium@rug.nl www.rug.nl/studium

Centrum voor Informatie Tech­ nologie COMPUTERCURSUSSEN Open Leercentrum – 25 maart Open Leercentrum – 1 april Open Leercentrum – 6 april Powerpoint (UK) – 6 t/m 8 april Programming Access – 6 t/m 16 april (dins- en vrijdag) Programming Excel – 6 t/m 16 april (dins- en vrijdag) Programming Word – 6 t/m 16 april (dins- en vrijdag) Open Leercentrum – 8 april Excel – 12 t/m 15 april Acces gevorderd – 12 t/m 16 april Access module Interfaces – 12 t/m 13 april Access module geavanceerde queries – 14 t/m 15 april Open Leercentrum – 15 april Access module Beveiliging & beheer – 16 april Publishing using Word (UK) – 19 t/m 21 april Access basic (UK) – 19 t/m 23 april Excel gevorderd – 19 t/m 28 april (maan-, woens- en vrijdag) Word keuzemodule – 22 april Word module (UK) – 22 april Open Leercentrum 22 april Powerpoint Mod.: Complexe presentaties – 26 april SPSS – 26 t/m 29 april Webplatform – 27 en 28 april Open Leercentrum 29 april Open Leercentrum – 11 mei Excel (UK) – 17 t/m 19 mei SPSS (UK) – 17 t/m 20 mei Open Leercentrum – 20 mei Security: gegevens beveiliging – 26 mei Open Leercentrum – 27 mei Inschrijving RUG-medewerkers en -studenten kunnen zich inschrijven via de website van het CIT of telefonisch bij CIT secretariaat (363 9200).

De cursussen worden gegeven in dagdelen; ‘s ochtends van 9:15 tot 12:30 uur of ‘s middags van 13:15 tot 16:30 uur en vinden plaats in de Zernikeborg. Kijk voor meer informatie op de website, bel 363 3232 of e-mail onderstaand adres. http://www.rug.nl/cit/onderwijs/ cursusaanbod/ secretariaat-cit@rug.nl Open leercentrum Elke donderdagmiddag is er gelegenheid om een cursus te doen in het open leercentrum. Het open leercentrum biedt een begeleide zelfstudie waarbij de cursist zelf de inhoud van de cursus bepaalt en in eigen tempo een aantal vooraf gekozen leermodules afwerkt en zich bij vragen kan richten tot een docent. De cursustijden zijn van 13:15 tot 16:30. Studenten: € 25,- , medewerkers: € 60,- per dagdeel

Universiteits­ bibliotheek Workshop RefWorks RefWorks is een webapplica-

tie waarmee u op een eenvoudige manier uw literatuurverwijzingen kunt opslaan, beheren en gebruiken. Een RefWorks workshop bestaat uit een demonstratie van een uur en daarna kunt u onder begeleiding verder oefenen.

De eerstvolgende workshop vindt plaats dinsdag 23 maart, 11.00 uur precies, Universiteitsbibliotheek, zaal 120. refworks@rug.nl http://www.rug.nl/bibliotheek/ refworks UB weer langer open i.v.m. tentamens Omdat de drukte weer toeneemt, is de Universiteitsbibliotheek dit weekend weer extra lang open: zaterdag 20 en zondag 21 maart kun je van 10.00 - 22.00 uur bij ons terecht! http://www.rug.nl/bibliotheek/ locaties/ub/index

Universiteitsraad Vergadering universiteitsraad Op donderdag 25 maart aanstaande vergadert de Universiteitsraad met het College van Bestuur over onder meer de volgende onderwerpen: Bindend studieadvies aan de RUG (vervolg), CUOS-advies opname studentenorganisaties in afstudeerfondsregeling; facultaire jaarverslagen; agenda vergadering algemeen bestuur van de VSNU. Aanvangtijdstip: 09.30 uur. Locatie: Grote Vergaderzaal, Oude Boteringestraat 44 te Groningen. De vergadering is openbaar. Een ieder is van harte welkom. h.j.mast@rug.nl www.rug.nl/uraad

Talencentrum Individuele schrijfbegeleiding Schrijven gaat niet altijd vanzelf… Een gestructureerde, volledige, aantrekkelijke en ook nog eens foutloze tekst schrijven? Docenten van het Talencentrum kunnen u hierbij begeleiden. Die begeleiding kan bestaan uit een eenmalige bijeenkomst om uw tekst door te spreken, maar ook intensievere begeleidingsvormen zijn mogelijk. In een kennismakingsgesprek kunnen we uw wensen en onze diensten bespreken. Voor meer informatie en een afspraak kunt u contact opnemen met het secretariaat van het Talencentrum. talencentrum@rug.nl www.rug.nl/talencentrum Individual supervised writing courses Writing is not always easy… Do you want to learn to write well-structured, comprehensive, attractive and error-free texts? The teachers of the Language Centre can help you! The supervision may consist of a one-off meeting to discuss your text, but more intensive guiding processes are also possible.

We can discuss your wishes and our services during a provisional interview. Please contact the Language Centre Secretary’s Office for more information or to make an appointment. talencentrum@rug.nl www.rug.nl/languagecentre

Balans Acem-meditatie Voor RUG-medewerkers organiseert BALANS vanaf 12 april een cursus Acem-meditatie (zie www. rug.nl/balans). Acem is een ef-

Agenda In de AGENDA worden alleen universitaire evenementen op­ genomen die voor iedereen toegankelijk zijn. Aankondigin­ gen inleveren uiterlijk vrijdag 12.00 uur voor de week van verschijnen: per fax naar (050) 363 6300 o.v.v. UK-Agenda, per e-mail naar communicatie@rug.nl of per post naar: afdeling Communicatie, UK-Agenda, Postbus 72, 9700 AB Groningen.

PROMOTIES EN ORATIES 19 maart Promotie: dhr. E.W. Dijk, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Supramolecular chirality transfer.

Promotor(s): prof.dr. B.L. Feringa. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 13.15 uur.

19 maart Promotie: dhr. C. Smit, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Synthesis and application of flavin based oxidation catalysts. Promotor(s): prof.dr.ir. A.J. Minnaard, prof.dr.ir. M.W. Fraaije. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 14.45 uur.

19 maart Promotie: mw. R. Seigers, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Chemotherapy. Neurobiology of cognitive impairment in rats. Promotor(s): prof.dr. J.M. Koolhaas, prof. dr. F.S.A.M. van Dam. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 16.15 uur.

22 maart Promotie: mw. M.J. Blacquière, medische wetenschappen. Titel: Effects of environmental exposures on asthma phenotypes in the mouse. Contributing and protecting mechanisms. Promotor(s): prof.dr. W. Timens, prof.dr. D.S. Postma. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 16.15 uur.

23 maart Oratie: dhr. prof.dr. W.J.C.M. van de Grift, gedrags – en maatschappijwetenschappen. Titel: Ontwikkeling in de beroepsvaardigheden van leraren. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 16.15 uur.

24 maart Promotie: mw. S. Lukovac, medische wetenschappen. Titel: Essential fatty acid deficiency and the small intestine. prof.dr. H.J. Verkade, prof.dr. E.H.H.M. Rings. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 13.15 uur.

24 maart Promotie: dhr. A.B.K. Yeo, medische wetenschappen. Titel: Novel polychaprolactone - tricalcium phosphate (PCLTCP) scaffolds customized for reconstruction of dento-alveolar deformities. Promotor(s): prof.dr. Y. Rem, prof.dr. A. Sandham.

Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 14.45 uur.

24 maart Promotie: mw. M.L. Haadsma, medische wetenschappen. Titel: Female reproductive ageing. The clinical relation between oocyte quantity and oocyte quality. Promotor(s): prof. dr. M.J. Heineman. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 16.15 uur.

25 maart Promotie: dhr. A.H. Broeke, gedrags- en maatschappijwetenschappen. Titel: Professioneel Sportmanagement vernieuwen. Praktijkgericht onderzoek naar het ontwikkelen van innovatieve managementpraktijken in de sport.

Promotor(s): prof.dr. J.J. Peters. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 13.15 uur. fectieve vorm van meditatie zonder goeroes en mystiek. Nu al benieuwd naar Acem?

Bezoek de lezing die prof. dr. Are Holen op maandag 22 maart vanaf 19.30 uur geeft in de Openbare Bibliotheek (zij-ingang Poststraat 9). www.acem.nl.

Lifestyle-gerelateerde chronische ziekten: wie zorgt er voor de oplossing?

In een interactieve sessie bespreekt prof.dr. Roel Vonk, hoogleraar medische voedingsleer bij het UMCG, de rol van de overheid, van de (medische) technologie en van de consument. Is het een kwestie van overheidsvoorlichting en –planning? Moet de wetenschap maar met een pil voor elk probleem komen?

Of moet de consument misschien zijn eigen verantwoordelijkheid serieus nemen? Een lunchbijeenkomst van het BALANS-project.

Datum: 25 maart. Plaats: restaurant Biologisch Centrum. Tijd: 12.00-13.00 uur.

Diversen Gezocht: student-voorlichters S T U D E N T E N , VA C AT U R E S S T U D E N T-A S S I S T E N T E N

C.U.T!-film 23 maart: Amerikaanse propaganda Op 23 maart zal de C.U.T!-commissie van GHD Ubbo Emmius in samenwerking met de UsvA weer een historische filmavond organiseren. Op de rol staat een spraakmakende documentairefilm uit ‘82 bestaand uit de huiveringwekkende propaganda uit de jaren ’50 waarmee de Amerikaanse regering zijn burgers voorlichtte over het hoe en waarom van een mogelijke nucleaire oorlog. De avond zal worden ingeleid met een lezing van hoogleraar Eigentijdse Geschiedenis en deskundige op het gebied van de VS, Prof. Dr. Doeko Bosscher. Aanvang: 20.00 uur / Locatie: USVA Theater / Entree: € 2,00 (Ubbo-leden), € 3,00 (niet-leden), € 4,00 (niet-studenten). ubbo@rug.nl www.ubbo-emmius.nl

18 t/m 25 maart 2010

Mededelingen 2

Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers

Faculteiten Algemeen De Groninger Internationale Carrièredag.

Ben jij geïnteresseerd in internationale carrièremogelijkheden op het gebied van recht, economie of politiek? Bezoek dan op 31 maart de Groninger Internationale Carrièredag in de Gasunie en Martiniplaza! Woon lezingen bij van verschillende professionals en meld je aan voor de workshops. Leer internationaal ondernemen, laat je cv en motivatiebrief checken en oriënteer je op een baan bij het Rijk. Derdejaars- en masterstudenten kunnen zich aanmelden voor een verdiepende masterclass.

Daarnaast kan je ongegeneerd netwerken op de arbeidsmarkt.

Kosten? €6 voor Clio- en Vintresleden, €7,50 voor niet-leden (inclusief lunch en borrel). Ga voor meer workshops en inschrijving naar www.gic.nu Gezocht: student-voorlichters S T U D E N T E N , VA C AT U R E S S T U -

schoolggsl/degree/researchmaster/index Klappers afhalen Klappers voor sem. 2B via progress besteld afhalen met 5% korting? Dat kan van 22 t/m 26 maart. Tevens is het mogelijk om vanaf 22 maart klappers na te bestellen in de klapperwinkel. Zie onze website: www.rug.nl/rechten/voorzieningen/repro/klapperInfo De JFV presents: Het Hof van Groningen De debatcommissie organiseert op 1 april het Hof van Groningen.

Het Hof van Groningen is gebaseerd op het bekende televisieprogramma ‘het Hof van Joosten’. Aan de hand van een filmpje, stellingen en betogen van juristen is het mogelijk je mening te laten blijken door middel van stemmen via een stemkastje. Het Hof van Groningen heeft als onderwerp: ‘Valse aangifte’. De middag zal worden afgesloten met een borrel in de Weberhal. Locatie: USVA OUTheater (Harmoniecomplex) Aanvang: 14.45 uur Deelname is gratis. Ga naar de website om je inschrijven! jfv@jfvgroningen.nl www.jfvgroningen.nl

D E N T-A S S I S T E N T E N

Meld je nu aan voor de Master Euroculture Bestaat er een gemeenschappelijke Europese cultuur en/of identiteit? Hoe staat deze in verhouding tot de nationale en regionale culturen binnen Europa? Hoe kijkt men buiten Europa tegen Europese culturele veranderingen en integratie aan? Als je je in deze vraagstukken wilt verdiepen, solliciteer dan nu voor de Engelstalige Erasmus Mundus Master EUROCULTURE van 90 ECTS. De deadline voor de reguliere aanmelding is 15 April 2010. De deadline voor de aanmelding voor Euroculture met een Erasmus Mundus beurs voor Europese studenten is 1 April 2010. euroculture@rug.nl www.rug.nl/let/onderwijs/master/euroculture/admission

Kantoorbezoek eerstejaarscommissie JFV De eerstejaarscommissie organiseert speciaal voor de eerstejaars rechtenstudenten op maandag

is bekend, de drank is afgekocht en de kaartverkoop is inmiddels gestart! De locatie is nog geheim, maar op 16 april zullen de bussen op de Grote Markt klaarstaan om je naar dit feest te brengen waar je kunt genieten van de beste hitjes, de lekkerste drankjes en natuurlijk een hele hoop gezelligheid! Kaarten 33 euro voor leden en 35 euro voor niet leden, ze zijn nu te bestellen via www.panacea. nl. ´Moonlight shadow, the elegance of darkness´ www.panacea.nl

voorbereidingsopdracht voor de Bachelorstage. De eerstvolgende dag is op woensdag 21 april 2010 .

Inschrijven kan tot 14 april 2010 bij het Stagebureau Letteren, k. 212 Harmoniegebouw. De dag staat in het teken van antwoord op vragen als: Wat kan ik? Wat wil ik? en Hoe bereik ik dat in mijn stage? De deelname (plus 120 ects) geven je toegang tot de bachelorstage. De dag staat open voor een groep van min. 8 en max. 13 deelnemers. stages.let@rug.nl www.rug.nl/let/stagebureau

Wiskunde en Natuur­ wetenschappen

Schrijfadvies in het Academisch Schrijfcentrum Ook dit semester zitten de schrijfcoaches weer in de UB klaar voor adviesgesprekken met studenten.

Je kunt hier 4 dagen per week terecht voor advies wanneer je b.v. dreigt vast te lopen bij het schrijven van je stageverslag. Een gesprek duurt ongeveer 45 minuten en is gratis. Voor het rooster en aanmelding zie: www.rug.nl/schrijfcentrum stages.let@rug.nl www.rug.nl/let/stagebureau

W I S K U N D E E N I N F O R M AT I C A

Johann Bernoulli Colloquium Date: Wednesday, March 17th 2010 Speaker: Freek Wiedijk (Nijmegen) Room: 5161.0267 (Bernoulliborg) Time: 16.15 Title: Why most proofs eventually will be computer checked, and why this time has not arrived yet Colloquium Mathematics Date: Tuesday, March 23 2010 Speaker:Michael Baake, Bielefeld Room: 5161.0267 (Bernoulliborg) Time:16.15 Title: Diffraction theory of deterministic and stochastic structures (TECHNISCHE) SCHEIKUNDE

Batavierenrace

A LG E M E E N

Onderwijsbalie faculteit GMW gesloten In verband met een onderwijsconferentie is de onderwijsbalie- en administratie van de faculteit GMW gesloten van donderdag 25 maart tot vrijdag 26 maart 13.00 uur. Op vrijdag 26 maart zijn we geopend tussen 13.00 uur en 17.00 uur.

Student Services Desk Closed Due to a educational conference the student services desk of the Faculty of Behavioural and Social sciences will be closed from Thursday 25th of March till Friday 26th of March till 13.00 hrs. On Friday 26th we will be open from 13.00 hrs till 17.00 hrs.

Wijsbegeerte

Rechtsgeleerdheid

A LG E M E E N

A LG E M E E N

Sollicitatieprocedure Onderzoeksmaster Functionaliteit van het Recht tot 15-5-10 Behoefte aan verdieping? Voorkeur voor kleinschalig en intensief onderwijs? Dan is de onderzoeksmaster iets voor jou! De onderzoeksmaster Functionaliteit van het Recht is een tweejarige studie, bedoeld voor gemotiveerde studenten die naast grondige kennis van een bepaald rechtsgebied van eigen voorkeur (je eigen specialisatie, bijvoorbeeld privaatrecht, bedrijfsrecht of strafrecht) meer inzicht willen krijgen in de dwarsverbanden tussen de verschillende gebieden en de wetenschappelijke context daarvan. Afhankelijk van de behaalde bachelor geeft de opleiding civiel effect. In de onderzoeksmaster is extra aandacht voor onderzoeksvaardigheden, niet alleen in bepaalde vakken maar ook in het kader van een student-assistentschap. Als je meer wilt weten over de onderzoeksmaster neem dan contact op met prof.dr. O. Couwenberg (directeur Groningen Graduate School of Law; O.Couwenberg@rug.nl; 0503636882), om een afspraak te maken voor een persoonlijk gesprek.

O.Couwenberg@rug.nl http://www.rug.nl/grad-

Gedrags- en Maatschappij­ wetenschappen

> Eric Andersen. Samen met Michele Gazich en Inge Andersen te zien in USVA- INTheater op 27 maart.

Agenda > Evenementen, 27 maart,

29 maart 2010 een kantoorbezoek naar De Haan Advocaten & Notarissen. Ben jij benieuwd hoe het er aan te gaat binnen een advocatenkantoor? Dan is dit de uitgelezen mogelijkheid om een kijkje te nemen! Deelname gratis. Inschrijven kan bij het JFV Hok of door een email te sturen naar eerstejaars@ jfvgroningen.nl met een vermelding van je naam, telefoonnummer en emailadres. jfv@jfvgroningen.nl www.jfvgroningen.nl

23, 24 en 25 april is het weer zo ver. Dan gaat de Chemische Binding weer van start in Nijmegen.

Helemaal naar Enschede! Een estafetteloop met 25 lopers, met voor iedereen een andere afstand.

Dus schrijf je snel in in het CB-hok.

Ook krijgt iedere loper om mooi shirt. Kosten voor dit weekend zijn 25 +/- 5 euro. bestuur@chemische-binding.nl www.chemische-binding.nl

Medische weten­ schappen

A LG E M E E N

A LG E M E E N

S TA G E B U R E A U L E T T E R E N

23e Galabal M.F.V. Panacea 16 April is het zover, hét geneeskundegala van het jaar! Het thema

Loopbaandag Letteren 21 april 2010 De loopbaandag is een verplichte

Letteren Klappers afhalen R echtsgeleerdheid

Lezing Ethiek 24 maart 2010 Lezing georganiseerd door de vakgroep Ethiek: Jan Bransen – Cultivating Moral Emotions Emotions provide our access to the moral realm. It is crucial, however, that we reflect critically on our emotions so as to develop a mature appreciation of their import. In this talk I develop an account of the process of learning to reflectively appreciate the import of our emotions that is not intellectualistic in character. Our society is threatened by a divide between educationally privileged and underprivileged people. The educationally underprivileged may lack intellectual capacities, and perhaps merely intellectual capacities. So far I am unwilling to accept that limited intellectual capacities deprive people of the chance to develop moral maturity. Jan Bransen is professor of philosophy of behavioural science at Radboud University Nijmegen. He has published a range of papers in the philosophy of mind and action on personal identity, self-knowledge, autonomy and practical reason. He just published a trade book in Dutch: Word zelf filosoof, Veen Magazines, 2010, in which he teaches the general public six philosophical skills that could help them to upgrade their opinions. A subsidi-

Agenda

[ vervolg ]

25 maart Promotie: mw. J. Liemburg, godgeleerdheid en godsdienstwetenschap. Titel: Fedde Schurer ( 1898-1968) Biografie van een Friese koerier. Promotor(s): prof.dr. Y.B. Kuiper.

Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 14.45 uur.

25 maart Promotie: mw. G.P. Sarioglu Erdogdu, ruimtelijke wetenschappen. Titel: Entry to home ownership: a comparison between Turkey and the Netherlands. Promotor(s): prof.dr. P.H. Pellenbarg, prof.dr. M. Balamir. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 16.15 uur.

26 maart Promotie: dhr. S. Neerakkal, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Induction, isolation and characterization of a hydroxyproline rich glycoprotein in pearl millet for protection against downy mildew disease. Promotor(s): prof.dr. J. Hille.

Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 11.00 uur.

26 maart Promotie: dhr. K. Asadi, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Organic ferroelectric non-volatile memories and opto-electronics. Promotor(s): prof.dr. P.W.M. Blom, prof. dr. D.M. de Leeuw. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 13.15 uur.

26 maart Promotie: mw. S. Vegetti, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Quantifying mass substructure in early-type galaxies. Promotor(s): prof.dr. L.V.E. Koopmans. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 14.45 uur.

26 maart Promotie: Y. Xue, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: The effect of environment on peptide and protein folding: a molecular dynamics study. Promotor(s): prof.dr. A. Mark.

Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 16.15 uur.

CONGRESSEN EN SYMPOSIA 19 maart Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen: Seminar Zernike Institute. Titel: Polyurethane: The Most Versatile Industrial Polymer. Spreker: Fikri E. Alemdaroglu. Voertaal Engels.

Plaats: Nijenborgh 4. Tijd: 11.00 uur.

24 maart Faculteit Wijsbegeerte: Ethics Colloquium. Titel: Cultivating Moral Emotions. Spreker: Jan Bransen. Voertaal Engels. Plaats: Boteringestraat 52 (zaal omega). Tijd: 15.15 uur.

EVENEMENTEN 18 en 19 maart Theater: Sleuth presenteert Stranger Things have Happend, Black Label. Plaats: OUTheater, Kijk in ‘t Jatstraat 26. Tijd: 20.15 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 6, - / overigen € 8,19 en 20 maart Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen: Sterrenkunde presenteert de 34ste Landelijke Sterrenkijkdagen. Plaats: Blaauw Sterrenwacht, Bernoulliborg (Zernikecomplex), Landleven 1. Tijd: 19.30 uur.

20 maart Muziek: Usva goes Jazz presenteert Young VIPSSIMIN en Joris Posthumus Quartet. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 6, - / overigen € 9,22 maart Studium Generale: Film In de serie 3xfilm - Die Welle. Inleiding: Hans van de Sande. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 19.30 uur.

23 maart Studium Generale Lezing i.s.m. Selexyz Scholtens en GSW.: ‘Persoonlijke ervaringen en beschadigde zielen’. Sprekers: Bert Keizer en Coen Simon. O.l.v. Willem van Reijendam. Plaats: Boekhandel Selexyz Scholtens, Guldenstraat 20. Tijd: 20.00 uur.

ary aim of the book is to suggest the viability of a sentimentalistic humanism. Woensdag 24 March 2010, 15.15 uur, Faculteit Wijsbegeerte, zaal Omega http://www.rug.nl/filosofie/ nieuws/agenda/index

Ruimtelijke we­ tenschappen A LG E M E E N

Carrieredag Ruimtelijke Wetenschappen A.s. 26 maart wordt in het Kasteel de jaarlijkse Carrieredag gehouden. In de morgen zijn er di-

verse bedrijven waar iedereen op bezoek kan. Na de lunch zal Frank de Vries, wethouder Ruimtelijke Ordening in Groningen de openingsspreker zijn. Ook zal William Moorlag, gedeputeerde Ruimtelijke Ordening van de provincie Groningen, spreken over zijn carrière.

Daarnaast zijn er de hele middag workshops en bedrijfspresentaties. De dag wordt afgesloten met een netwerkborrel en wellicht nog meer.. Houd voor meer details de site in de gaten, ook voor opgave kun je daar terecht. info@carrieredagfrw.nl www.carrieredagfrw.nl

18 t/m 25 maart 2010

Mededelingen 3

Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers menten van de ACLO. Daarnaast is het meedenken over en uitvoeren van het PR-beleid een belangrijke taak. De tijdsbesteding is gemiddeld 10 uur per week. Ben jij creatief en heb je altijd al evenementen willen organiseren? Stuur dan vóór 15 maart een sollicitatiebrief en CV via interncoordinator@aclosport.nl op een van de volgende functies: Voorzitter Penningmeester Design PR - intern PR - extern Acquisitie Voor meer informatie, stuur een e-mail naar interncoordinator@aclosport.nl ic@aclosport.nl www.aclosport.nl

Advertentie

Medewerker van de RUG? Wordt dan lid van de

Redactieraad van de UK De raad bestaat uit studenten, medewerkers en externe deskundigen. Zij denken mee over de journalistieke koers van de UK en geven adviezen aan de redactie. Op dit moment zoeken we een medewerker die ook voorzitter wil zijn.

Heeft u er zin in? Stuur dan een brief, vergezeld van een c.v, aan: sollicitatiecommissie Redactieraad UK, Postbus 80, 9700 AB Groningen. Voor meer informatie: Hanneke Boonstra, hoofdredacteur UK, tel.

050-3636700.

Studenten Studenten Service Centrum (SSC) CENTRALE STUDENTENBALIE(CSB)

Bezoekadres: Uurwerkersgang 10, Groningen Postadres: Postbus 72, 9700 AB Groningen Telefoon: 0503638004 Fax: 050-3634623 Openingstijden: op werkdagen 10.00 – 16.00 uur. Telefonisch bereikbaar: 10.00 – 16.00 uur. www.rug.nl/hoezithet Gewijzigde openingstijden!

Op donderdag 18 maart is de CSb gesloten vanaf 13.00 uur in verband met een training van het personeel.

TA L E N T & C A R E E R C E N T E R

Workshop Networking for a job Networking is one of the top jobsearching activities wich students say they are the least comfortable doing. In this workshop (in English) we will show you that networking is a skill that can be learned. You will be surprised about the possibilities, the simplicity and the joy of networking.

Thursday 1th April 13.30 - 16.30 uur, costs: € 10,- (RUG-students and graduates) Location: Munnekeholm 2 (center of Groningen) More information and rgistration at our website. info@talentcareercenter.nl www.talentcareercenter.nl

tie op zoek naar student-voorlichters. De voorlichters krijgen een aanstelling als student-assistent, voor 0,5 dag per week, minimaal een jaar, vanaf september. Het takenpakket omvat: voorlichting geven op scholen, informatiemarkten en beurzen, en het assisteren bij en mede organiseren van evenementen als College Carrousel en Voorlichtingsdag. Het gaat om algemene voorlichting over studeren en niet om studiespecifieke voorlichting. De werkzaamheden zijn onregelmatig en vaak ’s avonds en beslaan gemiddeld een halve dag per week, in piekperiodes (het najaar) twee of drie dagen per week. Bel voor meer informatie of een profielschets met Eelco Salverda (050 363 90 09) of Cato van der Vlugt (050 363 58 92). Studenten die twee jaar beschikbaar zijn, genieten de voorkeur. Als je interesse hebt, kun je brief en cv sturen naar Eelco Salverda, afd.

Communicatie, RUG, Postbus 72, 9700 AB, of via onderstaand mailadres. Sollicitaties moeten 1 april binnen zijn. e.salverda@rug.nl

ACLO

Vacatures student-assistenten

Nieuw! ACLO Kledinglijn!

Vanaf heden heeft de ACLO een nieuwe kledinglijn! Sportkleding vergeten maar wil je toch graag sporten? Koop het dan nu bij de ACLO! De nieuwe kledinglijn bestaat onder andere uit truien, joggingbroeken, handdoeken, tshirts, hemden en zweetbandjes.

Tegenover de balie is de kleding te bewonderen in de vitrinekasten en het is op te halen op het ACLOkantoor! ic@aclosport.nl www.aclosport.nl

Gezocht: student-voorlichters Voor diverse voorlichtingsactiviteiten is de afdeling Communica-

De ACLO zoekt nieuwe PRen Activiteitencommissie!

De PRAccie organiseert de evene-

Vrij sporten bij de ACLO! Zoals bij velen van jullie bekend is, kun je bij de ACLO kosteloos een tennis- of squashbaan reserveren.

De ACLO heeft nu ook zaaluren vrijgemaakt voor fanatiekelingen die met vrienden een potje zaalvoetbal, volleybal, of badminton willen spelen! De tijden staan op de website, in het nieuwsbericht over vrij sporten. Reserveren kan maximaal acht dagen van tevoren van 8.00 tot 18.00 uur, bij de balie van het Sportcentrum, tel: 0503638063 of via onze website www.aclosport.nl

GSp GSp - Studentenplatform voor Levensbeschouwing Een plaats voor bezinning, religie, debat en gezelligheid. GSp, Kraneweg 33, tel. 3129926 info@gspweb.nl www.gspweb.nl The Hurt Locker Zondag 7 maart jl. uitgeroepen tot grote winnaar van het Oscar-festival en nu al in het GSp-Filmhuis: The Hurt Locker, een ijzersterke film over de oorlog in lrak. Donderdag 18 maart – 20.15 uur – Kraneweg 33 – toegang gratis Around The World Alle cursusdeelnemers, feestliefhebbers of GSp-betrokkenen zijn welkom op het CursusEindFeest.

Het thema is Around The World.

Kom daarom uitgedost als een personificatie van je favoriete land of streek, bijv. als Berlusconi, kangoeroe, stereotype Fransoos of misschien zelfs als wandelende Bratwurst: laat je fantasie de vrije loop en zorg met je outfit voor een onvergetelijk CEF! Donderdag 25 maart vanaf 21.30 uur – Kranewg 33 Persoonlijk gesprek Wie dat wil kan voor een persoonlijk gesprek een afspraak maken met een van de studentenpastores: Geert Brüsewitz 8500387, Lense Lijzen 5260630, Tiemo Meijlink 5792805 of Matty Metzlar 0595-528775.

Studentendiensten in de Martinikerk 21/3 11.30 uur A. Diesemer 21/3 17.00 uur J. Hamstra 28/3 11.30 uur T. Meijlink 28/3 17.00 uur J. Butti

Agenda

KEI

23 maart Film: C.U.T. film - The Atomic Bomb. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 3, - / overigen € 4,-

KEI zoekt Event Managers Vanaf december is het bestuur van de Stichting KEI al bezig met de organisatie van de KEI-week 2010. Momenteel zijn we op zoek naar Event Managers! Als Event Manager sta je het bestuur bij in de organisatie en invulling van evenementen in de KEI-week. Tijdens de KEI-week zul je de leiding krijgen over deze evenementen!

Ben jij geïnteresseerd in het helpen organiseren van de mooiste week in Groningen? Vraag vrijblijvend een informatiepakket aan via onderstaand e-mailadres of kijk even op de website! info@keiweek.nl www.keiweek.nl

24 maart Studium Generale: Lezing in de serie Geluk op bestelling? - Reisleiders en gelukszoekers. Spreker: Ad Bergsma.

Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 20.00 uur.

25 maart Theater: Toneelgroep E Poi presenteert Ghysbrecht. Plaats: OUTheater, Kijk in ’t Jatstraat 26. Tijd: 20.15 uur.

Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 6, - / overigen € 8,25 maart Lezing in de serie Spraakmakende boeken: Leven en lot - Vasili Grossman. Sprekers: Sander Brouwer en Barend van Heusden. Plaats: Academiegebouw (Offerhauszaal), Broerstraat 5. Tijd: 20.00 uur.

25 maart Arbo- en Millieudienst: Lunchlezing Balans-project.

Titel: Lifestyle-gerelateerde chronische ziekten: wie zorgt er voor de oplossing? Spreker: Roel Vonk. Plaats: Biologisch Centrum, Kerklaan 30, Haren. Tijd:12.00 uur.

Diversen

26 maart DwarsDiep: debat. Titel: Menselijke maat of valse nostalgie. Spreker(s): Vincent van Rossem, Peter Karskarel, Haico Meijer. Ol.v. Marcel Tankink. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10.

Tijd: 20.00 uur. Toegang: gratis.

LITERAIR DISPUUT FLANOR

Klassyclus: Fred Keijzer over Olav Stapledons Last and First Men De jaarlijkse lezingencyclus van Flanor staat weer voor de deur.

Dit jaar heeft het bestuur gekozen voor het thema Klassiekers, omdat de literatuur nu eenmaal niet zonder haar klassiekers kan. De sprekers in de cyclus belichten hun onderwerp enerzijds vanuit wetenschappelijke hoek, anderzijds vanuit een persoonlijke fascinatie met het boek. De tweede gast van de Klassyklus is Fred Keijzer. Keijzer is RuG-docent bij de faculteit wijsbegeerte en zal komen vertellen over een klassieker uit de sciencefiction: Olav Stapledons Last and First Men. Dinsdag 23 maart in café Wolthoorn & Co. Aanvang 20:15. Toegang € 3,- (Flanorleden gratis) bestuur@flanor.nl www.flanor.nl

26 maart Dans: Daleel Company presenteert Shenu. Plaats: OUTheater, Kijk in ’t Jatstraat 26. Tijd: 20.15 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 12, - / overigen € 15,27 maart Muziek: Eric Anderson i.s.m. Michele Gazich en Inge Andersen. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders €6, - / overigen €9,-

TENTOONSTELLINGEN T/m 23 januari 2011 Tentoonstelling ‘Binnenste buiten. De mens ontleed’, een tentoonstelling waarin de geschiedenis van de anatomie wordt toegelicht. Plaats: Universiteitsmuseum, Oude Kijk in ’t Jatstraat 7a. Tijd: dinsdag t/m zondag, 13.00- 17.00 uur.

T/m 16 april 2010 Tentoonstelling: De creatieve bibliothecaris. Een tentoonstelling van schilderijen van Wim Braakman, medewerker van de afdeling Ontwikkeling en Beheer Bibliotheek Infrastructuur van de Bibliotheek. Plaats: Universiteitsbibliotheek, Broerstraat 4.

OVERIGE

Bestuur worden van TBV Lugus Dit betekent dat je je een jaar lang inzet voor de vereniging in een van de vijf functies. Een jaar vol gekkigheid, gezelligheid, borrels en feesten. Maar ook een jaar waarin je veel leert. Je leert veel over jezelf en anderen, het organiseren van evenementen en leiding geven. Tevens maak je kennis met veel verschillende bedrijven. Een bestuursjaar bij Lugus is een jaar waarbij jij, samen met je bestuursleden, aan het roer staat van een snel groeiende vereniging met 500+ leden, 70+ actieve leden en een snel groeiende groep alumni.

Durf jij deze uitdaging aan en ver-

NADERE INFORMATIE Afdeling Communicatie: tel. 363 5445/5446

rijk jij je studententijd met een gewild bestuursjaar? Kijk voor meer informatie op tbvlugus.nl en stuur je CV en motivatie naar bestuur@tbvlugus.nl www.tbvlugus.nl DELF&DALF DIPLOMA’S Wil je extra inhoud geven aan je CV door een officieel Frans taaldiploma te behalen ? Het gaat om DELF (Diplôme d’Études en Lan-

Advertentie

UKAATJES OPGAVE: * Kantoor: Oude Kijk in’t Jatstr 28 Ma t/m don 9-17 Woe 9-16

* Per Post: Postbus 80 9700 AB Groningen

KOSTEN: €5,- per 20 woorden INLICHTINGEN: Heiny de Ruiter 050-3636699

Woonruimte gezocht

Diversen

N HUISOPPAS aangeboden/gemeubileerde woonruimte gezocht in periode 15 mei – 15 aug door RUG medew. met rustig gezin. Dit i.v.m. overbruggen periode verkoop/ aankoop huis.

Reacties: m.blaauw@rug.nl

N Goede verdienste voor studenten die 2 middagen per week van 2-6 uur leerlingen willen begeleiden 06-51319867 www.werkstudent.nl

schildersbedrijf

Rij (be) Wijs!

www.albertusrijopleiding.nl Wereldrecord poging Heel Nederland Fietst

glas-service

poelman

b.v.

telefoon 050-5710150 fax 050-5770943 www.poelmanbv.nl

[ vervolg ]

op 31 maart tussen 12.00 uur en 13.00 uur.

Doe mee en meld je aan op www.heelnederlandfietst.nl

gue Française) en DALF (Diplôme Approfondi en Langue Française). Examen: vrijdag 21 mei 2010 Inschrijvingennog tot 26 maart 2010. Contact: Centre Culturel Français - Harmoniegebouw, kamer 105, gebouw 11, 1e etage - Tel: 050-3636106 http://ccfgroningen.unblog.fr ccfrance@rug.nl

Informatie voor studenten en medewerkers Pagina onder verantwoordelijkheid van de afdeling Communicatie RUG T (050) 363 54 45, communicatie@rug.nl

www.rug.nl/extra 18 maart 2010

# 54

Tekst, opmaak en illustratie: Edzard Krol

Psychologische experimenten

Studium Generale vertoont films die laten zien hoezeer groepsgedrag bepalend is voor je keuzes. › studium.hosting.rug.nl/2010_Activiteiten/3xfilmInleiding.htm

Solar Challenge met Groningse deelname

Op 4 juli begint een Gronings studententeam aan een wedstrijd voor door de zon aangedreven boten. › www.solarteamgroningen.nl

Gezocht: student-voorlichters Voor diverse voorlichtingsactiviteiten is de afdeling Communicatie op zoek naar student-voorlichters. De voorlichters krijgen een aanstelling als student-assistent, voor 0,5 dag per week, minimaal een jaar, vanaf september. Het takenpakket omvat: voorlichting geven op scholen, informatiemarkten en beurzen, en het assisteren bij en mede organiseren van evenementen als College Carrousel en Voorlichtingsdag. De werkzaamheden zijn onregelmatig en vaak ’s avonds en beslaan gemiddeld een halve dag per week, in piekperiodes (het najaar) twee of drie dagen per week. Voor meer info of een profielschets bel Eelco Salverda (363 90 09) of Cato van der Vlugt (363 58 92). Een brief en cv kun je sturen naar Eelco Salverda, afd.

Communicatie, RUG, Postbus 72, 9700 AB, of via e.salverda@rug.nl.

Sollicitaties moeten op 1 april binnen zijn.

Nationale sterrenkijkdagen Op 19 en 20 maart worden voor de 34ste keer de nationale sterrenkijkdagen gehouden. Samen met de Groninger Vereniging voor Weer- en Sterrenkunde is het Kapteyn instituut van de Rijksuniversiteit Groningen gastheer van de kijkavonden. Deze vinden plaats in de Blaauw-sterrenwacht bovenop de Bernoulliborg op het Zernikecomplex.

Op de sterrenkijkdagen staat de maan in het eerste kwartier. Bij helder weer zullen ook de planeten Mars, Saturnus en Venus fraai aan de hemel zichtbaar zijn. Er is bovendien een binnenprogramma, waarin bezoekers kennis kunnen maken met het nieuwe, opblaasbare planetarium. Bezoekers zijn welkom vanaf 19.30 uur. De toegang is gratis.

Examentraining vwo loopt storm Het Universitair Onderwijscentrum van de RUG biedt voor het vijfde achtereenvolgende jaar leerlingen uit 6 vwo met wiskunde A, B, en C, natuurkunde, scheikunde, economie of biologie een examentraining aan. In drie dagen worden leerlingen klaargestoomd voor het betreffende vwo-examen. Net als de afgelopen jaren bestaat er veel interesse voor de training. Sinds de opening van de inschrijving in januari, hebben zich al bijna 400 leerlingen uit het hele land aangemeld. De training is bedoeld voor leerlingen die nog wat extra oefening nodig hebben, of met wat meer zekerheid aan hun examen willen beginnen.

Maar er zijn ook leerlingen die hun examencijfer willen verhogen.

Effectievere hoorcolleges Hoorcolleges worden leuker en leveren meer leereffect op als gebruik wordt gemaakt van een slim interactief systeem.

Elke docent heeft na een enthousiast betoog wel eens een blik in de collegezaal geworpen en tot zijn of haar schrik bemerkt dat iedereen de spreker vol onbegrip zit aan te staren. Deze situatie komt vooral voor tijdens hoorcolleges, waar vrijwel alleen de docent het woord voert.

‘Hoorcolleges zijn helaas vaak erg inefficiënt,’ zegt hoogleraar Natuurkunde Caspar van der Wal. ‘Na een week weten studenten zich nog maar tien procent van de behandelde stof te herinneren, na een jaar nog maar een procent.

Pin me niet vast op de getallen, maar het is iets van die strekking. Terwijl van de stof die tijdens werkcolleges wordt behandeld, het grootste deel wél blijft hangen, ook na langere tijd.’

Toch is het volgens Van de Wal geen oplossing om hoorcolleges dan maar te vervangen door werkcolleges: ‘Want hoorcolleges zijn wel degelijk heel nuttig, onder meer omdat – anders dan in werkcolleges – het zo essentiële conceptuele inzicht centraal staat.’

Via een artikel in de wetenschapsbijlage van de NRC kwam Van der Wal in aanraking met een methode om hoorcolleges effectiever te maken: ‘peer instruction,’ ontwikkeld door de aan Harvard werkzame Nederlandse natuurkundige en didacticus Eric Mazur. ‘Uit een vergelijking tussen hoorcolleges met en zonder peer instruction, bleek de methode veel winst op te leveren. Dus begon ik me erin te verdiepen en nam me voor om er iets mee te doen. Toen docenten aan de RUG verplicht een basiskwalificatie onderwijs (BKO) moesten gaan halen, was dat een mooie aanleiding om mijn voornemen ook echt te gaan uitvoeren.’

In het voorbeeld dat Van der Wal geeft, werkt peer instruction als volgt: ‘Na een kort inleidend betoog stelt de docent een hierbij aansluitende

Hoogleraar Caspar van der Wal met het ‘antwoordapparaat’. Foto: Elmer Spaargaren conceptuele vraag. Bijvoorbeeld: Waarom voorspelt de wet van behoud van energie hier een daling van de temperatuur? Waarna de docent een multiple choice-vraag stelt en, zeg, vier antwoordmogelijkheden biedt. De studenten krijgen dertig seconden om een antwoord op de vraag in te toetsen op een speciaal daarvoor uitgereikt draadloos apparaatje (zie foto hierboven), geleverd door een bedrijf dat leermiddelen ontwikkelt. Daarna toont de docent, met de naar zijn computer gezonden reacties, in staafdiagrammen hoe de aanwezige studenten hebben gekozen. Als het goed is, hebben veel mensen een fout antwoord gegeven. Nadat de docent de verdeling van de antwoorden van de studenten heeft laten zien, vraagt hij hen om in twee minuten de buurman of buurvrouw ervan te overtuigen dat hun eigen antwoord beter is.

Vervolgens vindt er gedurende twee minuten in

tweetallen intensief overleg tussen studenten plaats. Waarna de vraag opnieuw klassikaal wordt gesteld en de antwoorden weer worden ingetoetst. Waarschijnlijk zullen veel meer studenten ditmaal het juiste antwoord kiezen.’

Volgens Van der Wal, die afgelopen september voor het eerst met dit type college is begonnen, zijn studenten er wel voor te porren. ‘Iedereen deed hartstikke vrolijk mee. Ik was verbaasd over het enthousiasme waarmee de hele zaal de discussie aanging. Hoewel ik vermoedde dat sommige studenten het antwoord al geraden hadden.’

Uiteraard kleven er ook nadelen aan het systeem, weet Van der Wal: ‘Als docent moet je je er eerst in verdiepen, het toepassen in colleges kost tijd en het verzinnen van vragen valt niet mee. Maar het werkt wel.’ Nieuwsgierig? Google op: Peer instruction en Eric Mazur.

Column

Samen trots zijn geeft vleugels Jaren geleden, toen ik bij Kwaliteitszorg van de VSNU ging werken, had een Groningse opleiding daar net een evaluatierapport ingeleverd met de welsprekende titel ’t Kon minder. Frans, mijn collega en ras-Amsterdammer, begreep er niets van. Volgens hem prezen ze zich op voorhand uit de markt. Het was een schot voor open doel voor de visitatiecommissie. Mijn uitleg dat Groningers allergisch zijn voor borstklopperij en met zo’n uitdrukking juist bedoelen dat ze het nog niet zo slecht, d.w.z. goed, gedaan hebben, bereikte hem niet. Hij bleef het oerstom vinden. Ik voelde me destijds een beetje bedrukt, want hij had het toch over ‘mijn’ Groningers. Maandagavond 8 maart 2010, de avond na de uitreiking van de Aletta Jacobs Prijs, voelde ik me geweldig. Wat een dag, wat een samenwerking, wat een positieve reacties. En opeens realiseerde ik me dat de perfecte samenwerking en het positieve gevoel er al waren vanaf het moment dat de laureate bekend was: Neelie Kroes, de vrouw die er trots op is dat ze op basis van een quotum voor vrouwen Eurocommissaris is geworden. Niet miepen over een quotum, niet in de valkuil stappen dat jou dat als ‘excuustruus’ persoonlijk aangerekend wordt, maar de kans grijpen om je talent te laten zien. Dat positieve van Neelie gaf iedereen die iets met de organisatie van de uitreiking te maken had vleugels.

Wat een kans om een leuk debat over quota te organiseren, wat een mogelijkheden om de RUG voor het voetlicht te brengen, wat een gelegenheid om te bewijzen dat wij Groningers het niet voor minder doen maar gewoon goed zijn. Iedereen had er zin in, geen moeite was te veel en de samenwerking was optimaal: Janka voor de inhoud, Piet voor de communicatie, Bineke voor de vormgeving, Dirk Jan voor het reilen en zeilen in het Academiegebouw, Ria voor de contacten en de administratie, etc. En wat konden we veel talent uit ‘eigen stal’ laten zien: Cunera van Selm, de presentator, afgestudeerd sociaal geografe RUG; Lydia de Vries, de zangeres, afgestudeerd arts RUG; Tomas Kloosterman, de pianist, moleculair geneticus RUG…We doen het nooit meer voor minder, maar tonen waar we trots op zijn.

Marijke Dam, Secretaris jury Aletta Jacobs Prijs

Vraag een DigiD aan voor Studielink

Vanaf heden kun je, als student met een Nederlands woonadres, uitsluitend nog inloggen op Studielink door gebruik te maken van ­DigiD. DigiD is een digitaal systeem waarmee de overheid je identiteit kan verifiëren. Met ­DigiD kun je voortaan met één gebruikersnaam en wachtwoord terecht bij elektronische diensten van steeds meer overheidsinstellingen. Behalve voor Studielink heb je bijvoorbeeld ook voor het aanvragen van studiefinanciering bij DUO (de voormalige IBG) een DigiD nodig. Zo kun je met je DigiD bij DUO zien of je studiefinanciering al is overgemaakt. Zorg er daarom voor dat je Studielink-account voor 1 juni 2010 is omgezet naar DigiD. Hierdoor zul je geen problemen ondervinden bij het (her)inschrijven. Vraag je DigiD aan via www.digid.nl.

Alleen als je geen DigiD kunt aanvragen omdat je niet officieel in Nederland woonachtig bent, kun je je Studielink-account – gebruikersnaam en wachtwoord – blijven gebruiken.

I N T E R N A T I O N A L P A G E 19

UK 26 - 18 MARCH 2010

The quest continues |_

Amina Helmi on understanding the universe

| i n t e r v i e w | She’s on a quest to understand the evolution of our galaxy. Amina Helmi has built her own Astronomy research group and she’s working to make it ‘the place to be’ for young astronomers involved in galactic dynamics and -evolution. “I want to understand it all.”

By René Fransen She’s a very successful astronomer, but hasn’t got her own telescope. “I like watching the stars, but it’s not a passion.” The real passion of associate professor Amina Helmi (39) is the evolution of galaxies, and especially the Milky Way and its nearest neighbours. How did the universe become what it is now? “We can actually understand what happened billions of years ago, when the universe was so different from the way it is now. Just by using our brains.

That’s fantastic.”

The seed of passion was sown late in her primary school years. “I was about twelve when someone came to our school and explained how the solar system worked. I could understand why we see things the way we do.” Young Amina turned out to be very good at maths. She had some doubts whether to study mathematics or astronomy. “I chose astronomy, it seemed more romantic.”

Galactic evolution Amina Helmi landed a 1.6 million euro ‘starting grant’ from the European Research Council last summer. Since arriving in Groningen in 2003, she built her own research group which now has two postdocs and five PhD students. Three PhD students completed their theses under her supervision. A number of grants – a prestigious Vidi grant from NWO (The Netherlands Organisation for Scientific Research) in 2003 formed the foundation of her group – and a string of papers are leading her to her next target: “I want to create my own ‘school’ in Galactic evolution. The place where you want to work as a postdoc in this field.”

Born and raised in Argentina, with an Egyptian father and a Dutch mother, she has an Argentinean and a Dutch passport. “A career in astronomy in Argentina would be difficult. So when I got a small grant, I came to the Netherlands to take my chances here.” Her husband Mariano Mendez – also an astronomer – went to Amsterdam as a postdoc, while Helmi became a PhD student at Leiden University. She worked as postdoc in Germany and Argentina, before returning to the Netherlands, to Utrecht – and to her husband, who had continued to work here. Finally, she settled in Groningen.

“Mariano worked in Utrecht, so we lived in Zwolle. But this became a problem when our son Manuel was born.” Having Manuel in daycare in Zwolle and both parents working some 100 kilometres away

Photo Jeroen van Kooten

Amina Helmi was not an ideal situation. There was no chance for her husband to come to Groningen, she was told, so Helmi thought about leaving. “I applied in Leiden and got an offer.

Then, things started to move here.”

The University didn’t want to let her go and a position was found for Mariano. Why did the University go to this length? “I’m good, I guess.

And they expected me to bring in more grants.” Which she did. And, to do justice to Mariano Mendez, he runs a group about the size of Amina’s and is an associate professor in his own right. “But in a different subject, black holes and neutron stars. I think it’s a good thing we’re not working together.”

Mismatch Helmi’s recent work involves using complicated computer models to describe the evolution of galaxies like the Milky Way. “It used to be fairly simple, but now the simulation has very high resolution and starts almost directly after the origin of the universe.”

She began working on a series of

five different simulations in 2005.

The basis is the standard cosmological model. The devil is in the detail – in the physics that explains how and where new stars are formed.

‘There seems to be something wrong with the model’ Helmi designed five different simulations with slightly different histories (so-called ‘initial conditions’).

They were run on supercomputers. “It takes millions of processor hours to run such a simulation.”

And after years of preparation and running the simulations, she has just spent months on analyzing the data. So, what’s the result of all this work? Helmi smiles. “There seems to be something wrong with the model.”

Wrong? “It’s not quite clear to me yet whether there’s a way out. But I’m now confident that it is not the analysis that is wrong, but some-

thing in the model.” She shows a picture on her computer screen.

“This is the predicted density of a number of substructures in the Milky Way halo. They are too dense compared to observations.”

Another picture comes up, the difference is indeed visible – sort of. “But the mismatch may actually teach us something about the physics”, Helmi adds. She is currently working on a paper that describes her first analysis. “In a sense, if the simulations had matched reality to perfection, we wouldn’t have learned anything new.”

The trouble with the model doesn’t hamper the work she planned for her ERC starting grant. “That’s much more based on observations, real data.” So wouldn’t it be more satisfying to analyse real data, instead of doing simulations?

Again, she smiles. “Oh no, as a student I worked on the Tenerife observatory for two months doing data analysis. That was no fun at all.

You don’t dig as deeply into the reasons or the physical processes that gave rise to a given observation. I want to understand it all.”

Argentinean tea She’ll continue her quest in Groningen. “I like the Netherlands, you can follow your passion here. The social climate here is quite pleasant, most of the time. And the astronomy institute here has a relaxed atmosphere, and it’s the right size.”

But despite her Dutch passport and genes, Helmi has Latin blood.

“I have to go back to Argentina for a while in the winter. Otherwise, I can’t survive those dark days.”

Family is also important. and she misses her close friends. “I have friends all over the world, but I miss the easygoing feeling that is so important in Argentina, where you meet for coffee or mate.”

Mate? “Argentinean tea. Wait, I’ll show you, there’s someone here who has one.” She leaves the room and returns with a leather cup. It has a metal rim and a kind of metal straw in it, with a sieve at the end. “You put tea leaves in the cup, pour water on and drink it through the straw.

Then, you pour more water and give it to your friend who drinks the tea.

We go on like that for hours.”

20 I N T E R N A T I O N A L P A G E

UK 26 - 18 MARCH 2010

What the

bleep

is...?

Happening

The Security Council simulation in one of the faculty rooms at the Academy building.

Photo Jeroen van Kooten

Saving Sudan - simulated | r e p o r t | This week, the UN Security Council convened in a faculty room at the University of Groningen’s Academy Building. Well, actually it was the Model United Nations, an event where students simulate real diplomacy. “It is a good way to learn about all the ins and outs of international conflicts.”

By Ernst Arbouw It is a scenario that could very well take place in the near future: an emergency meeting of the United Nations Security Council about a looming crisis in southern Sudan.

It is, however, not very likely that the UN Security Council will convene in a stately faculty room in the University of Groningen’s Academy Building – as it did last Monday.

And it is most unlikely as well that the Security Council representatives will be students in their early twenties. But apart from that, everything at the meeting seemed quite real: the political crisis was based on a real-life situation – the run-

‘Guerrilla girl’ alive and healthy Former University of Groningen student Tanja Nijmeijer is alive and healthy, her father says. Nij­ meijer, who studied Romance Languages and Cultures in Groningen, joined the Colombian guerrilla army FARC in 2002.

In September 2007, the El Tiempo newspaper published excerpts from her diaries. The writings were said to have been found by government army soldiers when they raided a guerrilla camp in the jungle. In her diary, Nijmeijer

up to a referendum on independence for southern Sudan in January 2011. The viewpoints of the fifteen nations represented on the Council were more or less based on reality and the meeting followed the actual UN procedures, including the formal language, diplomatic niceties and strict limits to the delegates’ allotted speaking time.

The Security Council meeting was one of three simulations at the annual GrunnMUN, the Groningen Model United Nations, where students simulate international diplomacy. While the Security Council meeting was taking place, there were also meetings of the Economic and Social Council (ECOSOC) and

the UN General Assembly, Grunn­ MUN chair Tessa van Swieten explains. They too covered topics that seemed to come straight from reality: “The Effects of Economic and Social Repercussions of Resource Extraction on Indigenous Peoples” and especially “Post-conflict PeaceBuilding in Iraq”.

Model United Nations are an international phenomenon, explains Van Swieten, who has, as she says, attended “dozens of MUNs”. Partici­ pating students get briefed on the subject and their assignment a few weeks in advance and then get one or more days to negotiate a resolution, she explains. “It is in fact a very

Simulated diplomacy The GrunnMUN committee also organizes the much larger TEIMUN (The European International Model United Nations) from 5 to 11 July 2010 in The Hague. It is the oldest and largest Model United Nations in Europe and it will be attended by around 240 students from an estimated 80 different countries. More information: www.teimun.org.

good way to learn about all the ins and outs of international conflicts or other situations. At a MUN you are usually steeped in background information to what is going on internationally.” And, she says: “It is very refreshing to sit in a meeting and hear a student from, for example, Uganda voice the views of the Dutch government while at the same time you have to argue the Ugandan viewpoints.”

The problem is of course that there is nothing at stake for students at the Model United Nations. In real life, failing to reach a resolution in the UN Security Council can easily lead to diplomatic crisis, war and even genocide. When a MUN fails, everyone just heads for the bar and lives happily ever after. “But that is not how it feels when you’re in the middle of a simulation”, says Van Swieten. “It certainly feels lousy if you’ve been working on an agreement but fail at the very last minute.

That is exactly what happened to me at a World Trade Organization simulation in London a few weeks ago and it was really frustrating.”

Just when we decided not to write about politics in this column until after the elections, the Netherlands had the most tumultuous 24 hours in politics in a long time. It started last Thursday afternoon when outgoing Transport Minister Camiel Eurlings (Christian Democrats, photo below) announced he will withdraw from politics after the general elections in June. Eurlings, 36, says he wants to spend more time with his family.

His announcement came as a complete surprise, as Eurlings was generally considered to be crown prince to Christian Democratic party leader – and Prime Minister – Jan Peter Balkenende.

Just a few hours later, the news of Eurlings’s resignation was eclipsed by the death of the widely respected former Minister and Deputy Prime Minister Hans van Mierlo. In 1966, Van Mierlo was one of the founders of Liberal Democratic party D66 which at the time aimed to break open traditional Dutch political structures.

The real bombshell came the following morning when Social Democratic leader Wouter Bos, 46, announced he will also withdraw from politics – for the very same reason as his former colleague Eurlings: to spend more time with his family.

Bos has been succeeded as party leader by Job Cohen, who was – until last Friday – the Mayor of Amsterdam. [ Ernst Arbouw ]

Zienema wrote about her disillusionment with FARC. In an interview with the De Pers newspaper, Nijmeijer’s father says they have received information “from very reliable sources” that she is still alive. Shortly after the publication of her diaries, there were fears for her life because she was fiercely critical of the guerrillas.

‘Times ranking has serious weaknesses’ The Times Higher Education university ranking will be seriously

revised, says Times deputy editor Phil Baty. In an article on the InsideHigherEd website, Baty writes that the reputation surveys, which made up 40 percent of the scores, had serious weaknesses. “And it’s clear that our research measures favoured the sciences over the humanities.”

In recent years, the Times ranking has come under criticism for its methodology. In 2007 a leading British scholar mocked the pecking order of that year’s rankings, in which the UK’s Universities of Oxford and Cambridge were tied for second, while Stan-

ford University was 19th – despite having “garnered three times as many Nobel Prizes over the past two decades as the Universities of Oxford and Cambridge did combined.”

In his online article, Baty is very self-critical. “Rankings can never arrive at ‘the truth’ – too many judgment calls have to be made, too many proxies for complex activities have to be employed – but they can get closer to the truth, by being more rigorous, sophisticated and transparent.”

Read the complete article on tinyurl.com/ycq9a5c

In the very aptly named series ‘Movies that Matter’, Vera Zienema (Oosterstraat 44) will screen the documentary Weapon of War next Monday.

The movie (in French and Swahili with English subtitles) addresses the consequences of sexual violence during the decades of military conflict in the – not so very aptly named – Democratic Republic of Congo.

For more information go to: www.weaponofwar.nl And: www.vera-groningen.nl/ zienema