uk 30 - 23 april 2009 | jaargang38

w w w.universiteitskrant.nl

30

Susan Boyle, een lelijk talent 2 Ban de bom 4 Wat betekende Radio Oranje? 8 Mobieltjesfilmfestival 15

onafhankelijk weekblad voor de rijksuniversiteit groningen n 23 aPril 2009 n jaargang 38

Geen UK

Winnaar met een luchtje...

alManak award

In verband met Koninginnedag verschijnt er op 30 april geen UK. De volgende UK ligt op 7 mei in de bakken.

In dIt nummer dertig miljoen voor data Hoe ga je om met de gigantische bestanden die modern onderzoek kunnen opleveren? De RUG profileert zich al enkele jaren op dit terrein. De beloning: dertig miljoen. >

3

een urn met een petje Een urn met as. “Dit is wat er nog van hem over is.” Ivo, de vriend van de Groningse studente Wiebrig Krakau overleed in januari aan kanker. “Ik heb nog steeds vertrouwen in het leven en in de toekomst.”

4/5

>

Het universum als voetbal Hij is dichter, schrijver, beeldend kunstenaar, wiskundige en kosmoloog. Jean-Pierre Luminet ontdekte bovendien dat het universum de vorm van een voetbal heeft. Met een vleugje van het computerspel Asteroids. >

12

I n t e r n at I o n a l pa g e an interesting crisis For Professor Elmer Sterken, Dean of the Faculty of Economics and Business, the current economic crisis is extremely interesting. He is not convinced by the Dutch Government’s plan to fight the crisis: “There are considerable margins for error in the estimates that are used.”

20

De jury van de UK-Almanak Award is eruit! Diverse commissies zijn tot het gaatje gegaan en geen druktechniek bleef ongebruikt, maar de jury koos voor de spruitjesgeur van...

Zie pagina 10 & 11 >

>

uK-sIte toga ontwerpwestrijd De UK wil de RUG aan een nieuwe toga helpen. Doe mee aan onze ontwerpwedstrijd en surf naar www.universiteitskrant.nl.

Daar vind je ook diverse weblogs, zoals van UK-cartoonist Kees Willemen.

Zwarts overdreef cijfers De rendementscijfers van de RUG zijn veel minder slecht dan rector magnificus Frans Zwarts de u-raad heeft voorgespiegeld. Dat blijkt uit vertrouwelijke cijfers van de universiteit zelf. De rendementscijfers zijn al jaren stabiel.

Eind maart waarschuwde Zwarts de onderwijscommissie van de u-raad nog, dat de cijfers zo slecht zijn dat het zeer schadelijk is voor de RUG, als er niet een radicale breuk komt.

“Hier stuur je je kinderen naar toe om lol te hebben en niet om te studeren”, zei hij. Cijfers wilde hij niet bekendmaken.

Van slechtere resultaten is echter

geen sprake, blijkt uit rendementcijfers die studenten journalistiek Beitske de Jong en Henriëtte Klijnstra in handen kregen. In de vertrouwelijke onderzoeksgegevens van de universiteit staat dat de RUG als tiende van dertien universiteiten eindigt en al sinds 2002 op die plek staat.

Volgens de gegevens haalt na vier jaar zo’n veertig procent van de RUG-studenten z’n bachelordiploma. Dat percentage is de afgelopen jaren stabiel.

Alie van Arragon, beleidsmedewerker onderwijs bij Academische Zaken, erkent dat de cijfers “meevallen” en dat het beeld dat de RUGstudenten slechter zijn gaan preste-

ren niet klopt.

Zwarts wilde met zijn uitlatingen de universiteit waarschuwen, zegt hij in een video item van de studenten journalistiek. “Ik vond dat ik een schot voor de boeg moest geven aan de universitaire gemeenschap.

Met het idee, dat er wel iets moet gebeuren. Ik vind dat we het beter moeten doen, dan we nu doen.”

Het onderwijscentrum UOCG concludeerde in eerder onderzoek uit 2008 dat “de bachelor rendementen aan de RUG zorgwekkend zijn”.

Het UOCG heeft inmiddels nieuw onderzoek naar de rendementen afgerond, maar wil dat nog niet naar buiten brengen. [ PETER KEIZER ]

Bijbanen nog niet helder Ruim eenzesde van de hoogleraren aan de RUG heeft zijn nevenactiviteiten nog niet openbaar gemaakt.

“Van de zeshonderd hoogleraren moeten 117 nog reageren”, meldde bestuursvoorzitter Sibrand Poppema van de RUG op een vraag van KNAW-baas Robbert Dijkgraaf die vorige week de RUG bezocht. Poppema laat het niet op zich zitten.

“Wanneer deze delinquenten te lang wachten, krijgen hun decanen een telefoontje van mij van ongeveer de volgende strekking: wanneer u dit niet de moeite waard vindt, vindt u uw salaris dan ook niet de moeite waard?” [ JAN BLAAUW ] Zie ook pag. 3 >

2 DEZE WEEK

UK 30 - 23 APRIL 2009

Ze is een enorme hit op Youtube, de lelijke Susan Boyle met haar optreden in Britain’s Got Talent. Waarom is iedereen zo verbaasd dat een lelijk iemand iets kan?

Door tjerk notten Volgens universitair docent evolutionaire sociale psychologie Thomas Pollet hangen succes en uiterlijk met elkaar samen: “Van mooie mensen denken we meestal dat ze intelligenter en succesvoller zijn. Onderzoek bevestigt dat. Dat wordt het halo-effect genoemd. Om mooie mensen hangt een soort aureool van succes. Dit vinden we zelfs bij zeer jonge kinderen. Die krijgen bijvoorbeeld minder vaak straf op school.

Andersom werkt het ook. Van lelijke mensen wordt gedacht dat ze minder succesvol zijn. Over de betrouwbaarheid van deze indrukken is moeilijk iets algemeens te zeggen. Stereotypen zijn niet altijd betrouwbaar: denk maar aan etniciteit en criminaliteit . Het is ook belangrijk te bedenken dat het mogelijk is dat we succesvolle mensen mooier gaan vinden. Op die manier hangen schoonheid en talent ook met elkaar samen.”

Misschien kan Susan Boyle wel helemaal niet zo goed zingen als het publiek dacht, zegt adjunct hoogleraar sociale psychologie Ernestine Gordijn: “Een stereotypering bestaat uit verwachtingen die mensen hebben bij een bepaalde groep. Als er plotseling een groot contrast blijkt te zijn met de werkelijkheid, kan de beoordeling extremer uitvallen. Normaal hebben mensen vooral oog voor stereotypebevestigende informatie. Als de informatie echter totaal ingaat tegen de verwachtingen treedt een contrasteffect op.

Het is te vergelijken met iemand die verwacht iets heel zoets te eten dat zuur blijkt te zijn. Diegene kan die zure smaak als extra sterk ervaren, doordat de verwachting niet uitkomt.

Uit onderzoek met stereotypen is iets soortgelijks gebleken. Toen Tiger Woods ging golfen was hij een van de weinige zwarte mensen in die sport. Doordat men een persoon als hij niet verwachtte, wer-

Fragment uit een uitzending over Susan Boyle op CNN

Waarom zijn we zo verbaasd over het talent van Susan Boyle?

‘Ze voldoet niet aan de eisen’ den zijn goede golfprestaties wellicht nog positiever beoordeeld. Als ik die lijn doortrek kan het zo zijn dat de vrouw van die show helemaal niet zo extreem goed kon zingen, maar dat de verrassing een extra positieve reactie veroorzaakte.”

Gedragsbioloog Ton Groothuis vindt het niet zo gek dat we niet op het oog zangtalent kunnen ontdekken: “Mensen menen goed te zijn in het herkennen van eigenschappen op basis van faciale kenmerken. Uit iemands gezicht proberen we op te maken of iemand te vertrouwen

is of niet. Soms klopt die indruk.

Uit onderzoek waaraan ik een tijd geleden werkte bleek dat mensen op basis van een korte blik op elkaars gezicht konden inschatten hoe vrijgevig die mensen waren.

Maar zangkwaliteiten kunnen we niet aan het uiterlijk zien, dat blijkt nu wel.

Zangkunst heeft evolutionair mogelijk ook weinig nut. Het herkennen van een rode kuif door vrouwtjesvogels heeft pas zin als die rode kuif van het mannetje echt wat zegt over de kwaliteit van de genen. Herkennen van kwaliteiten

Rosa Gulp los “Lieve God, ik weet dat wij de laatste tijd niet zo on speaking terms zijn, maar wat zit uw haar leuk vandaag.”

Ja hoor, het is weer zover. Mandy heeft een gunst nodig van onze Lieve daarboven en het is niet niks deze keer. Ze wil Liefde. Normaliter is Mandy er nogal sceptisch over. Ze vindt dat ik nu een SOA heb, genaamd Relatie. “Een van de ergste seksueel overdraagbare aandoeningen”, grijnst ze.

Liefde dus.

Je moet er niet op zitten wachten, vindt mijn moeder. Maar die is dan ook zo praktisch als een vuilniszak.

Over mijn papa zei ze het volgende: “Ik heb je vader genomen, omdat ik iets wilde bereiken in het leven.”

Zij wilde graag studeren en paps had het geld, zo zat het ongeveer. En waarom hij zich erin liet lullen? “Ik wilde graag kinderen en je moeder is een vrouw”, vertelde hij.

God, wat bitter.

Mijn ouders zijn niet alleen in hun standpunt, ik zie overal stellen zon-

wordt pas van belang als die relevant zijn voor reproductie en overleving.”

Ondanks het succes van Boyle, blijft het verlangen naar mooie mensen in de popmuziek, denkt docent popmuziek bij kunsten, cultuur en media Kristin McGee: “Het is belangrijk onderscheid te maken tussen popmuziek, waar uiterlijk altijd al een belangrijke rol speelt, en een televisieprogramma als Britain’s Got Talent. Vanaf de jaren zestig is uiterlijk hét criterium voor succes van popgroepen.

Een belangrijk aspect van dergelijke shows is juist dat normale mensen en de underdog de kans krijgen voor één keer een ster te zijn.

Susan Boyle is een typisch voorbeeld: van middelbare leeftijd en doodgewoon. Dat spreekt tot de verbeelding. Toch voldoet ze niet aan de eisen die het publiek stelt aan een ster. Daarom zal het normale plaatje van mooie en talentvolle mensen in de popwereld blijven bestaan. Maar we moeten niet vergeten dat ook bijvoorbeeld de Pussycat Dolls hun hele leven hebben gewerkt om dit te bereiken.”

Colofon

der passie. Met doodse blikken en een boodschappentas in hun hand aan de kant van de partner om hem maar niet te hoeven aanraken, een zonnebril op die zo groot is dat er nauwelijks gezoend kan worden en een parfum dat zelfs de hongerigste bloedmug huilend in een hoekje zou drijven. En al die mensen reageren dat ook op mij af.

Laatst lag ik heerlijk met mijn liefje te zoenen in het plantsoen. Na een kwartier werd het een paar dames te gortig: “Ze moeten nu echt kappen”.

“Gatverdamme”, zei de ander.

Ik trok het me aan dat ik een storend element voor ze was en probeerde wat te dimmen. Maar daar heb ik nu spijt van, jaloezie is niet mijn zonde maar die van hen. De volgende verbitterde wijven die me becommentariëren, terwijl ik aan het kussen ben, zullen daarom eens wat meemaken. Ik beloof plechtig: mijn gulp gaat los.

Rosa Timmer, vierdejaars student taalwetenschap

redactie-adres: Oude Kijk in ’t Jatstraat 28, Postbus 80, 9700 AB Groningen.

Telefoon: 050-3636700; Telefax: 050-3636698; E-mail: uk@rug.nl; Internet: www.universiteitskrant.nl kernredactie: Hanneke Boonstra (hoofdredacteur) 3636697, Jan Blaauw (nieuwscoördinatie) 3636696, Christien Boomsma (eindredacteur) 3637802, René Fransen (wetenschap) 3636695, René Lapoutre (opmaak) 3636693, Harry Perton 3636317, Sieb de Ruig (redactiesecretaris) 3636700, Ernst Arbouw (International Page) 3636130. overige redactieleden: Wouter Beetsma, Simon Beijer, Ana van Es, Hinke Hamer, Peter Keizer, Lieke van den Krommenacker, Teodor Lazarov, Janita Naaijer, Tjerk Notten, Elisabeth Oosterling, Rosa Timmer, Dorien Vrieling.

Medewerkers: Bart Breman, Michel Dijkstra, Hans Miedema, Ronald Veldhuizen, Marcel Wichgers.

Foto’s: Reyer Boxem, Jeroen van Kooten, Elmer Spaargaren. tekeningen: Bert Cornelius, Robby van der Meulen, Eric van der Wal, Kees Willemen Uitgave: Stichting Universiteitsblad oplage: 20.000 exemplaren Persbureau: de UK werkt samen met andere universiteitsbladen in het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP) Advertenties: Bureau Van Vliet bv, Postbus 20, 2040 AA Zandvoort, tel. 023-5714745, telefax 0235717680 RUG-advertenties, mededelingen en Ukaatjes: Heiny de Ruiter (3636699) Abonnementen: € 30 per jaar, (intern tarief € 20).

Adreswijzigingen: schriftelijk aan de administratie van de uk.

Adreswijzigingen rUGpersoneel: doorgeven aan betreffende afdeling Personeel & Organisatie. ©UK. Auteursrecht voorbehouden.

Het is verboden zonder toestemming van de hoofdredacteur artikelen geheel of gedeeltelijk over te nemen.

N I E U W S 3

UK 30 - 23 APRIL 2009

30 miljoen voor databestanden Het Target-project van de RUG heeft een subsidie van 15 miljoen euro gekregen van de noordelijke provincies. Door matching van universiteit en enkele partners komt er de komende vier jaar dertig miljoen euro beschikbaar voor grootschalige dataopslag en –verwerking.

“Steeds meer onderzoekers hebben te maken met extreem grote databestanden. Dan heb je nieuwe methoden voor opslag en verwerking nodig”, legt Robbert Janz uit. Namens het Donald Smits Centrum voor Informatietechnologie (CIT) werk-

te hij de afgelopen twee jaar aan de opzet van Target, samen met RUGhoogleraar astronomische informatietechnologie Edwin Valentijn. De nieuwe radiotelescoop Lofar, maar ook het biomedische project Lifelines, kunnen terabytes aan informatie opleveren.

Met het geld wordt nieuwe apparatuur voor opslag en analyse van dit soort bestanden aangeschaft. “En we investeren in personeel”, aldus Janz. Het geld is ook bedoeld om ‘kennisvalorisatie’, het beschikbaar maken van kennis voor de maatschappij, te stimuleren. Janz denkt, dat er via de RUG-houdstermaat-

schappij wellicht een spin-off bedrijf uit het project kan komen dat zich specialiseert in grootschalige gegevensverwerking. “Dat soort werk moet de universiteit of het CIT niet zelf gaan doen, die moeten geen winkeltje voor derden openen.”

Wel is het project een mooie manier voor de RUG om zich te profileren. Daarom is er in het lopende strategisch plan ook twee miljoen euro voor vrijgemaakt. “Dat was seedmoney, de bedoeling was om meer geld binnen te halen. Dat is nu wel aardig gelukt”, vindt Janz.

Via Target kan de RUG veel kennis opdoen en de investeringen zorgen

voor een bredere basis aan menskracht en apparatuur. Janz verwacht dat het geld snel geïnvesteerd kan worden. “Hier hebben we de afgelopen twee jaar naar toe gewerkt, we kunnen nu een vliegende start maken.

Partners van de RUG bij Target zijn onder meer het UMCG (met het Lifelinesproject, waarbij de gezondheid van een grote groep noorderlingen gedurende een lange periode gevolgd wordt), radiotelescoop Lofar, de ICT-bedrijven IBM, Oracle en Heeij. Het CIT draagt mensen uit de bestaande formatie bij. [ René Fransen ]

Actie tegen dierproeven aan de RUG

Geen collegegeld voor topchinees Het RUG-bestuur schold onlangs zonder overleg het collegegeld voor een Chinese promovendus kwijt. Bij letteren heerste onbegrip.

“Deze persoon is bezig met het verwerven van een prestigieuze Chinese beurs”, zegt letterendecaan Ger de Haan. “Het college vond dat we zo iemand tegemoet moesten komen en schold het collegegeld kwijt. Maar zonder overleg. En wij vinden dat een beetje raar.”

Volgens Tim Zwaagstra van het Bureau Internationale Samenwerking is kwijtschelding een voorwaarde voor toekenning. “Het gaat om een beurs van de China Scholarshop Council, waarvoor alleen de beste kandidaten van de beste Chinese universiteiten in aanmerking komen”, aldus Zwaagstra. “Het is een compliment. Het instellingsbelang is ermee gemoeid.”

Volgens Zwaagstra nam collegevoorzitter Poppema persoonlijk het besluit tot kwijtschelding, maar “de bedoeling is dat er een algemene regeling komt voor alle phd’s met een beurs van de China Scholarship Council.” [ Harry Perton ]

Epke Zonderland heeft goud gewonnen op het onderdeel rekstok bij de wereldbekerwedstrijden in Maribor. Niet alle Europese toppers waren aanwezig in Slovenië. De RUG-student medicijnen versloeg echter wel specialist Eljaz Pegan in eigen land met ruime cijfers. Zonderland kreeg een score van 15.500, terwijl de Sloveen op 15.300 bleef steken. Later kon Zonderland ook nog brons ophalen op brug, met een score van 15.175 punten.

Letteren helpt bij afscheid Het faculteitsbureau van letteren ondersteunt voortaan de organisatie van afscheidscolleges en -symposia. Naast uitnodigingen, ruimte en menskracht draagt de faculteit maximaal 1500 euro bij in de kosten voor hoogleraren. Gaat het om andere medewerkers dan neemt het faculteitsbestuur per geval een besluit. De nieuwe gedragslijn moest er komen doordat deze evenementen al bijna twee jaar niet meer vanuit het centrale RUGBureau wordt ondersteund.

De RUG moet overstappen op dierproefvrije technieken. Dat mailen vijftig mensen op inititatief van de Anti Dierproeven Coalitie.

Volgens de ADC worden aan de universiteit en in het UMCG de meest gruwelijke en onnodige dierproeven uitgevoerd met ratten, katten, varkens en andere dieren. Vandaar de oproep op hun website, afgelopen maandag, om protestmails te sturen naar het college van bestuur van de RUG en medewerkers die dierproeven uitvoeren.

De Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst heeft de RUG gewaarschuwd voor acties van de Anti Dierproeven Coalitie, maar daar is in de protestmail (nog) geen sprake van.

Volgens woordvoerder Jos Speekman van de RUG worden de activiteiten van de dierenactivisten nauwlettend gevolgd. Van intimidatie is nog geen sprake, zegt hij, maar hij sluit niet uit dat dat in de toekomst wel het geval zal zijn. [ hanneke boonstra ]

Zonderland wint wereldbeker

1 apriltentamen pakt goed uit

Herriestoppers

In verband met de aanhoudende bouwoverlast wachtte een delegatie van studentenpartij Calimero dinsdagochtend de stroom tentamengangers op bij de Tentamenhal. Ze deelden folders uit en bijna zeshonderd ‘herriestoppers’: oordopjes om het geluid buiten te sluiten. “Wij snappen dat je niet elke keer de bouw kunt stilleggen voor tentamens, maar de overlast is heel simpel op te lossen en dat willen we laten zien”, legt Leendert Kalfsbeek uit.

Foto Jan Blaauw

‘Elk resultaat moet je publiceren’ President Robbert Dijkgraaf van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) maakt zich zorgen over de invloed van de farmaceutische industrie op het onderzoek. Hij sprak vorige week met studenten, onderzoekers en bestuurders van de RUG. Er is reden tot bezorgdheid over de mate waarin de bètamedische wetenschap significant veel posi-

tieve onderzoeksresultaten publiceert door de verstrengeling met de farmaceutische industrie. “We zijn kwetsbaar en moeten er meer aan doen”, vindt Dijkgraaf. “Het is verontrustend dat de medische coryfeë­en zelf niet willen erkennen dat er iets aan de hand is.”

Volgens Dijkgraaf moeten alle resultaten van wetenschappelijk onderzoek dat met extern geld is gefinancierd, worden gepubliceerd.

Niet eenvoudig, zegt decaan Ser-

ge Daan van wiskunde en natuurwetenschappen. Hij deed mee aan onderzoek naar een stof die werkzaam leek, maar het niet bleek. “Het bedrijf wilde niet, de onderzoekers hadden geen belang en het tijdschrift was niet geïnteresseerd.”

Maar Dijkgraaf is niet onder de indruk. “Niet alles hoeft in Science of Nature.” Enkele van zijn beste artikelen kwamen nooit in druk. Toch zijn ze goed geciteerd, dankzij het internet. [ Jan Blaauw ]

Met het skûtsje naar Volendam SC Heerenveen speelde woensdagavond de halve finale van de KNVB-beker tegen Volendam. Daar kun je met een schip komen, bedacht een groepje Bernleffers.

“Heerenveen, Heerenveen, we zingen SC Heerenveen! Lalalala.” Onder luid gezang vertrekt het skûtsje de Singelier woensdagmiddag vanuit Stavoren richting Volendam.

Aan boord zestien leden van de Friese studentenvereniging Bernlef. Aan wal zwaaien twee zwarte honden en de geit ons uit.

“Die geit is van de buren,” vertelt schipper Henk. Een tandenborstel steekt uit de achterzak van zijn spijkerbroek. Normaal wordt de boot gebruikt voor wedstrijden, maar

dat is duur. “Vandaar dat we af en toe zulke tochtjes maken.”

“Hebben we ook een Tomtom meegenomen?”, lacht Emil Herder, student technische bedrijfseconomie.

De appels op de plastic boodschappentas van de Coop, zijn het gezondste wat er aan boord is. Verder zijn vooral chips, cola, bier, wodka, berenburg en berinnenburg – voor de dames aan boord. “We gaan natuurlijk wel goed voorbereid van huis, hè?” zegt Sibren Boschma (23), student bedrijfseconomie.

De zestien studenten slapen vannacht in het ruim. “Dat wordt lekker over elkaar heen klauteren, zegt Teake Kuipers, die ooit probeerde scheikunde te studeren. Maar niet voor bedrijfskundige Geert Jan Tol-

bert. Hij sleept al vanaf Groningen met een opgevouwen matras.

De voorspellingen over de wedstrijd lopen uiteen. Heerenveen gaat winnen, weet iedereen. Kuipers: “Wat mij betreft komen we met 4-0 achter en winnen we met 4-5 in de verlenging. Ik bedoel: we betalen voor de bus, maar daar zitten we niet in. We betalen voor een sjaal, maar die hebben we niet om.

Dus we willen in iedere geval een verlenging.”

Mocht Heerenveen de finale halen dan spelen ze straks in de Kuip. Rotterdam heeft ook een haven. Gaan ze dan weer varen? Kuipers: “Jazeker. We hebben nog vier weken om er te komen. Dat moet lukken.” [ lieke van den krommenacker ]

De 1 aprilgrap rond het psychologietentamen Hersenen en gedrag heeft geen negatieve invloed gehad op het resultaat. 53 procent van de studenten haalde het, terwijl 150 het responsiecollege bezochten op 1 april. Dat is iets beter dan vorig jaar. De docent, neuropsycholoog Joost Heutink, had gezegd dat de twintig studenten die zich op 1 april het eerste meldden als rendementsverhogend experiment de tentamenvragen ter inzage zouden krijgen. “De studenten hebben wraak gezworen voor volgend jaar”, zegt Heutink.

Justitie verbiedt NSK Poker Het Nederlands Kampioenschap Studentenpoker gaat waarschijnlijk niet door. Het ministerie van Justitie dreigt de organisatoren van de studentenwebsite Studenten.net anders te vervolgen. Alleen Holland Casino mag pokertoernooien organiseren. “Onze juristen kijken ernaar”, zegt directeur John Wittmaekers. “Misschien kunnen we het toernooi organiseren zonder inschrijfgeld en prijzenpakket.” [ hop ]

Promovendi GMW vaker ziek Promovendi aan de Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen hebben een hoger ziekteverzuim te hebben dan overig personeel. Dat blijkt uit een interne enquête onder 68 promovendi. Wat het verschil tussen beide groepen precies is, wil decaan Henk Kiers niet zeggen. Er worden maatregelen genomen om een beter beeld te krijgen van de oorzaken. Voortaan komt er ieder kwartaal een inventarisatie van het ziekteverzuim.

4 OPMERKELIJK

Kernwapen bij de thee Onbezorgd winkelen, zonder te denken aan kredietcrisis of Wouter Bos. Dat kon je afgelopen donderdag vergeten, want geneeskundestudenten Melanie Martes (21), Maud Jansen (19) en Evelien Mulder (21) stonden gehuld in witte jassen tussen de beide markten in.

Door janita naaijer Met de koekjestrommel in de hand probeerden de studenten samen met twee Amsterdamse collega’s, studenten en Stadjers te paaien voor een goed gesprek.

Over kernwapens.

Is dat niet een beetje achterhaald? Dat lijkt misschien zo, erkennen de studenten die lid zijn van de studententak van de Nederlandse Vereniging voor Medische Polemologie (NVMP). Deze artsenvereniging houdt zich bezig met het voorkómen van oorlog. “Mensen hebben alleen herinneringen aan Ban de bom en toen is het opgehouden”, vertelt VU-student Tom Noordenbos (33). “Maar de kwestie is nu juist heel actueel. De kernwapens zijn aan het verouderen en binnen-

Aankondiging van de anti-kruisrakettendemonstratie in 1981 kort lopen er belangrijke verdragen af. We staan nu voor de keuze: gooien we de kernwapens weg of maken we nieuwe?

Het internationale project waar de actie van vanavond onderdeel vanuit maakt heet Kernwapens wat moet je ermee? Bespreek het onder een kopje thee! Door het mooie weer heeft de thee plaatsgemaakt voor ranja. Maar de levendigheid van de discussies staat dat niet in de weg.

“Weet u iets van kernwapens af?”, vraagt Melanie een echtpaar uit Middelstum. “Gelukkig niet”,

zegt Jan de Rooy (58). “Anders was ik er niet meer geweest.”

De Rooy vindt het goed dat de studenten aandacht vragen voor het onderwerp, maar ziet geen heil in hun actie. “Jullie trekken aan de verkeerde touwtjes”, zegt hij. “Alleen als mensen weten dat geloof een sprookje is, houdt oorlog op.” Zijn vrouw Anneke (50) is het met hem eens. “Je moet ze eigenlijk op de operatietafel hebben”, tipt ze Melanie. “Anders helpt het toch niet.”

Maar juist dat willen de studenten van de NVMP voorkomen.

“Als er een kernbom valt, kunnen wij als artsen nauwelijks nog iets doen”, legt Melanie uit. “De slachtoffers van nucleaire wapens zijn moeilijk te behandelen en als er geen ziekenhuizen meer zijn, wordt het helemaal lastig. De enige oplossing is preventie.”

En bewustwording. Want uiteindelijk moeten alle studenten en Stadjers die de NVMP’ers vanavond aanspreken bij hun eerstvolgende kopje thee of etentje een vriend of familielid inlichten over de kernwapenproblematiek. Magmoed Khalid (19) ziet dat laatste nog niet zitten. “Bij het eten? Dan lopen ze weg joh!”, lacht hij.

‘Dat tv-wereldje, is zóóó dun’ Studenten hebben het druk, dacht een aantal leden van studentenfractie SOG. Dus een congres over ‘combineren moet je leren’ met talenten als Ella Vogelaar en Hilbrand Nawijn moet veel mensen trekken. Dat viel tegen.

Door Dorien vrieling Waarschijnlijk vergt de combinatie studeren en het meepikken van een paar uurtjes zon – het was prachtig weer – al genoeg tijd. Jammer, vonden Redmar Jager en Anouk Tijhuis, die het congres met drie anderen organiseerden. De dag ervoor hadden ze het er in de commissie nog over gehad. “Als er minder dan vijftig mensen kwamen, zou het echt een teleurstelling zijn, zei een andere jongen uit de commissie gisteren nog tegen me”, zei Jager. “En nu zijn er nog veel minder.”

Jammer. Want ze hadden hun voordeel kunnen doen met de kennis van ‘veeldoeners’ als Ella Vogelaar (dagboek schrij-

Hilbrand Nawijn ven, politiek bedrijven en lingerie shoppen), Max van den Berg (commissaris van de koningin én voorzitter van de Leprastichting) en Hilbrand Nawijn (advocaat, partijleider van zijn eigen partij, raadslid voor zijn eigen partij, BN’er en zanger).

Maurits Mendel, student notarieel recht, bezocht de workshop mindfulness. Die viel hem mee.

“Ik dacht dat het nogal zweverig was, ik ben zelf juist vrij nuchter.” Maar tijdens de twintig minuten ‘focussen op je lichaam’ voelde hij zich toch niet zo prettig. “Het is ongemakkelijk om in zo’n groep met je ogen dicht te zitten. Moeilijk om daar los van te komen.”

Voorlopig denkt hij mindfulness nog niet nodig te hebben in zijn dagelijks leven. “Het geeft vast positieve energie als je het echt druk hebt. Maar ik ben nog student, ik heb niet veel stress.”

Dus moest hij het doen met de levenslessen van Hilbrand Nawijn. “Militaire dienst, dat zou iedereen moeten doen. Met name degenen die geen doel in hun leven hebben.” “Volg altijd uw intuïtie als u later iets wilt gaan doen.” “Studeer je rechten? Word advocaat.”

Maar ook, geleerd in zijn periode als popster: “Dat wereldje van de televisie, we kijken er allemaal vreselijk tegenop, met Gerard Joling… Dat is zó’n dun wereldje.”

Vraag & antwoord

‘Twee Willems wordt een rommel’ Willem Bos van Groninger Studentenbond GSb heeft “na goed overleg” besloten uit de u-raadsfractie te stappen. Joris Heijn neemt zijn taken over. Bos blijft zich wel bezighouden met de Woonwinkel en het inwerken van nieuwe fractieleden.

Door wouter beetsma

Per direct uit de u-raad. Dat was wel even schrikken. Maar waarom?

“Dat was inderdaad een beslissing die niet heel logisch lijkt, maar ik denk dat het wel een verstandige beslissing is. Ik blijf ook aan het werk voor de GSb. De nieuwe fractie inwerken, het be-

stuur helpen en de woonwinkel.

Ik denk dat ik wel tachtig uur per week werk.

Maar waarom, Willem? Heb je geen verplichting naar je kiezers toe?

“Op dit moment is het beter dat voor de fractie dat Joris mijn werk overneemt. Als je naar de stemmen kijkt had hij ook maar enkele tientallen stemmen minder.

Volgens ons moest dat electoraal gezien wel kunnen.”

Kan je dan helemaal niets zeggen?

“Nou, het komt er op neer dat ik het andere fractielid, Eva van Viegen, niet optimaal kan ondersteunen. Ze had extra hulp nodig,

maar bij mij zit er qua tijd geen rek meer in. Vandaar dat we besloten hebben dat Joris mijn werk beter over kon nemen.”

Maar kan Joris háár dan niet vervangen?

“Dat lijkt me geen goed idee.

Twee Eva’s werkt wel, maar met twee Willems wordt een rommeltje denk ik. Bovendien heb ik het nog druk genoeg met al die andere dingen. ” Kunnen jij en Eva nog wel door één deur dan?

“Ja hoor, we gaan bij wijze van spreken nog steeds met elkaar op vakantie. Ik kon haar gewoon niet de steun bieden die ze nodig heeft.”

UK 30 - 23 APRIL 2009

Zij kreeg |_

Maar die oude

| i n t e r v i e w | Zes jaar geleden kreeg Wiebrig Krakau een telefoontje van haar vriend Ivo. “Het is kanker”, zei hij.

Ze reageerde laconiek: “Oh, maar daar kunnen ze tegenwoordig veel aan doen.”

Niet dus.

Door hinke hamer “Ik was in Ivo’s studentenhuis in Breda toen Marco belde. ‘Ik loop met Ivo onder mijn arm’, zei hij. Ik zei dat hij hem maar gauw moest komen brengen. ‘Ja, dat doe ik ook’, zei Marco, ‘want ik ben bang dat ik ’m laat vallen.’”

Nu is Ivo in Breda, in het studentenhuis waar hij woonde. Zijn vriendin Wiebrig heeft zijn petje en bril op de urn gezet. Ze vertelt hoe het voelt om van Ivo alleen nog een pot met as te hebben. Ze had bedacht hoe het eruit zou zien, maar toch.

“Dit is wat er nog van hem over is.”

Wiebrig Krakau (25) studeert in Groningen. Nu nog logopedie aan de Hanzehogeschool, per september een master speech and language pathology aan de RUG. Wiebrig en Ivo zouden samen oud worden. Maar twee maanden geleden overleed Ivo. Hij had leverkanker. Wiebrig vertelt over hun tijd samen, onder het genot van koffie en chocoladekonijnen. Soms worden haar ogen vochtig,vooral als ze terugdenkt aan de laatste maanden waarin ze samen waren. Op andere momenten ligt ze dubbel om de herinnering aan Ivo en zijn niet te temmen levenslust.

In januari 2002 leerden de twee elkaar kennen. Zij had die zomer doorgebracht op een Franse camping waar ook zijn vrienden stonden. Ivo zelf was er niet bij, maar had van een vriend gehoord dat Wiebrig ‘heel leuk’ was en daar moest hij meer van weten. Hij voegde haar toe aan zijn msn-lijst. Twee weken daarvoor was zijn moeder overleden. In die tijd chatten en belden Wiebrig en Ivo veel.

Al snel volgde een blind date. In Utrecht, ’s morgens vroeg, “dus we moesten het nog de hele dag met elkaar volhouden”. Maar dat bleek geen probleem. De jongen van de telefoon had ineens een lichaam en Wiebrig zag het wel zitten. Ze maakten foto’s in een fotohokje.

“En daar dacht ik, schijt, ik zoen hem gewoon.” En makkelijk als dat ging, was het vanaf toen ‘aan’.

De eerste maanden werd er heenen-weer gereisd tussen Breda en Groningen. Drieënhalf uur per trein, maar ze hadden het er graag voor over. Ze hadden het heerlijk: niets was te gek. Wiebrig genoot.

In de zomer die volgde kreeg Ivo last van zijn buik. In het ziekenhuis werd een biopt genomen. Wiebrig fietste na college naar huis toen Ivo belde. “Het is kanker”, zei hij. Wiebrig reageerde laconiek: “Oh, maar daar kunnen ze tegenwoordig veel aan doen.”

In het Rotterdamse Dijkzigtziekenhuis volgden onderzoeken. En

Wiebrig Krakau en Ivo Caquelein op een ochtend in oktober zei de arts: “We kunnen niets meer voor je doen.” Leverkanker in een vergevorderd stadium. Ivo had twee tumoren, waarvan een in zijn poortader, het bloedvat tusen darm en lever, was gegroeid. De dokters gaven hem zes maanden tot een jaar.

Ivo was net twintig.

Hij was er de persoon niet naar om te accepteren dat hij weinig tijd had. Wiebrig verhuisde naar Breda, een half jaar later verhuisden ze samen terug naar Groningen. Ivo was ooit op het vwo begonnen, maar met een mavo-diploma van school gekomen. Hij had ADHD en was volgens zijn onderwijzers “bij vlagen onhandelbaar”. Met havo-certificaten begon hij in Groningen aan de Hanzehogeschool. Hij kon zijn draai niet vinden: miste zijn broer Marco en zijn vrienden en ging twee jaar later terug naar Breda. De relatie bleef.

In die tijd ontdekte Ivo Stichting Daniëlle, een organisatie die wen-

O P M E R K E L I J K 5

UK 30 - 23 APRIL 2009

z’n scooter en de boeken gsm ging op het kampvuur. ‘Bel nog eens.’

sen vervult voor jongvolwassenen met kanker. Hij postte een berichtje op de website en schreef dat hij zelf kanker had. De stichting hing al gauw aan de telefoon, met de vraag of hij zelf wensen had. Ivo wilde wel naar Thailand en zo geschiedde.

Ondanks de buikpijn die hij in die drie weken had, genoten ze samen dat het een lieve lust was: strand, olifantenrijden en bergstammen bezoeken.

Zo stond Ivo in het leven, hij haalde alles eruit. Zijn verjaardagsfeestjes waren legendarisch: voor zijn laatste feest rukte hij een schuimmachine aan. En hij bleef gek op sport: hij legde stevige afstanden af per racefiets. Drie keer fietste hij de Elfstedentocht, eenmaal verbond hij er een sponsoractie aan en haalde 5600 euro op voor Stichting Daniëlle. Ook wilde hij naar Lourdes, met broer Marco op de racefiets. Ze kwamen duizend kilometer, tot het Franse Tours. Daar werd Ivo met een voedselvergiftiging opgenomen

in het ziekenhuis.

Een kwajongen was hij ook. Wiebrig herinnert zich het moment waarop Breda 750 jaar bestond. In de stad hingen vlaggen met ­BREDA erop, “en die waren roofwaar”.

“Hij genoot, vastgekoppeld aan zijn kapstok met infuuszakken.” ’s Nachts, na het stappen, knoopte Ivo een vlag los en fietste ermee naar huis, de vlag als een Batman-cape om zijn nek. Een agent sprak hem aan op de juist gepleegde diefstal, Ivo schopte van zich af en bracht een nacht door op het bureau.

Toen Wiebrig de volgende morgen voor het eerst met haar ouders op de stoep stond voor een kop koffie

bij hun kersverse schoonzoon, was Ivo maar net op tijd terug. Wiebrig wist van niks. Pas later hoorde ze van zijn nachtelijke capriolen. “Ik was boos op hem, maar het was ook waarom ik op hem viel. Hij bleef altijd kind.”

Maar wel een kind met een volwassen kant: hij studeerde social work en werd door de moeilijk opvoedbare jongeren op zijn stageplek enorm gewaardeerd om zijn luisterend oor. En ook daarbuiten was hij belangstellend naar de wereld: vroeg altijd hoe het met anderen was, naar hun werk, naar wat ze hadden gedaan. Hij onthield alles.

Hij had mensenkennis en begreep hoe relaties werkten. Hij was een licht voor iedereen: “Als hij ergens een ruimte binnenkwam, werd die gevuld met positiviteit en energie.”

Maar zijn lichaam deed niet meer mee. Eind oktober vorig jaar kreeg hij pijn in zijn rug. De tumor bleek te groeien, tegen zijn leverkapsel aan. In het ziekenhuis kreeg hij

morfine, waar hij suf van werd, en medicijnen om de sufheid te bestrijden.

De kerst kwam en Ivo wilde naar huis. “We hadden niet het gevoel dat hij thuiskwam om te sterven. Ivo had het er niet over. Wilde het niet horen.” Kerst maakte dat hij opleefde. Er werd gegourmet in het Bredase studentenhuis en Ivo schranste, terwijl hij de weken ervoor nauwelijks had kunnen eten. “Hij genoot, vastgekoppeld aan zijn kapstok met infuuszakken.”

Toch had hij veel pijn, en last van het verdriet dat zijn ziekte anderen bezorgde. Mede daarom ging hij zo normaal mogelijk door met leven. Er kwamen veel mensen langs, eerst in het ziekenhuis, later thuis.

“Hij nam nooit afscheid. Zo maakte hij het ook voor anderen makkelijker om met zijn ziekte om te gaan.”

Begin januari was het prachtig weer. Het vroor, er lag een dik pak sneeuw. Wiebrig woonde al een maand met haar ouders bij Ivo en

verzorgde hem dag en nacht. Ze sliep elke nacht bij hem in de woonkamer en toen ze 10 januari wakker werd, zag ze dat het niet goed ging.

“Ik kon geen contact met hem krijgen.” En ze bedacht: dit was zo geen leven meer.

Wiebrig belde Marco en samen gingen ze naar buiten. Tegen Ivo zei ze dat ze ging wandelen. En terwijl hij eigenlijk al niet meer kon reageren, zei hij nog: “Oké”. De lucht was strakblauw, ze liepen een stuk over het ijs. Wiebrig vertelde Marco dat ze tegen Ivo wilde zeggen dat het goed was. Dat hij mocht stoppen met knokken. “Ivo hield te veel van het leven. Hij vocht keihard, maar het ging niet meer.” En Marco zag het ook.

Terwijl ze door de sneeuw banjerden, belde Wiebrigs vader: “Kom maar terug”, zei hij. Ivo had nog twee tranen gehuild en toen was het voorbij geweest. Wiebrig en Marco waren er niet bij. Maar ook dat was echt ‘op z’n Ivo’s’: hij wilde de twee mensen die het dichtst bij hem stonden niet belasten met zijn sterven. “Wij bedachten: het is goed.

En hij ging.”

Wiebrig zag meteen dat hij “er niet meer in zat”. Zijn ziel was weg. Ondanks het verdriet voelde ze zich sterk. En dat benoemde ze in de speech die ze hield op zijn crematie.

“We hebben ons de afgelopen jaren laten leiden door intuïtie en alles gedaan omdat het goed voelde. Dat was Ivo’s boodschap voor de mensen om hem heen: Volg je gevoel en dan komt het goed. “Heb vertrouwen”, zei hij altijd. En ondanks dat ik niet langer van Ivo mag genieten, heb ik nog steeds vertrouwen in het leven en in de toekomst.”

Langzaamaan wil Wiebrig haar studie in Groningen weer oppakken. Intens verdrietig is ze, maar van de 25 jaar dat Ivo er was, leefde zij zeven met hem samen. Hij leerde haar wat liefde is. Zoals zij het gevoel heeft dat Ivo’s overleden moeder haar op het pad van haar zoon bracht, voelt ze nu dat Ivo weer bij zijn moeder is. “Zij neemt de zorg weer over.”

Kortgeleden haalden Ivo’s vrienden en Wiebrig zijn kamer leeg.

Wiebrig kreeg zijn boeken, zijn piano, zijn Vespa-scooter. Maar spullen als zijn administratie wilde niemand hebben. Van een paar vuilniszakken werd een kampvuur gebouwd en daar gooiden ze zijn die spullen in. Zijn lenzen – hij had min zes. “Hier, zeiden we, kun je daarboven nog wat zien!” En zijn oude telefoon, met plakband bij elkaar gehouden: “Bel nog eens!”

Binnenkort strooit Wiebrig zijn as uit. In het bos, want daar hield Ivo van. Uitstrooien mag niet overal: dat stond in een brief die Marco bij de urn kreeg toen hij die ophaalde.

Maar om het dan tóch in het bos te doen, ook dat is wel weer ‘Ivo’.

Ivo Caquelein  30-08-1983 ✝ 10-01-2009

Promovendus Streefdoelen Rekenen

Nieuwe vacatures

1,0 fte | Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Postdoc Organelle Proteomics

Promovendus Evaluatie Taalontmoetingen

1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences

1,0 fte | Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Junior Researchers (PhD positions) and Postdoc positions 5,0 fte | Faculty of Philosophy

Postdoc Marine Benthic Ecology and Evolution 1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences

Tenure Track Universitair Docent Orthopedagogiek met specialisatie ondersteuning van personen met beperkingen

Tenure Track Assistant Professor Pharmacokinetics and Toxicology of Biologicals 1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences

1,0 fte | Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Tenure Track Assistant Professor Pharmaceutical Technology and Biopharmacy

Tenure Track Universitair Docent Orthopedagogiek met specialisatie leerproblemen

1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences

1,0 fte | Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Tenure Track Assistant Professor Methods in Pharmacoepidemiology and Pharmacoeconomics

Tenure Track Universitair Docent Orthopedagogiek met specialisatie onderwijs- en leerlingzorg

1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences

1,0 fte | Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Universitair Hoofddocent/Tenure Track Universitair Docent Methoden en technieken van onderzoek 1,0 fte | Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Tenure Track Assistant Professor Translational Pharmacology 1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences

Openstaande vacatures

Universitair Hoofddocent/Tenure Track Creative 3D Modelleur Universitair Docent Wijsgerige Pedagogiek 1,0 fte | Donald Smits Centrum voor Informatie Technologie 1,0 fte | Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

PhD position Cognitive Systems in Postdoctoraal onderzoeker “ ‘Children at Interaction risk’ in de naoorlogse periode in Nederland“ 1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences 1,0 fte | Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Drie Onderwijsmedewerkers Academische vaardigheden in de propedeuse pedagogiek 2,4 fte | Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

De RUG biedt speciaal aan meeverhuizende werkende partners van nieuwe medewerkers goede loopbaanfaciliteiten.

De RUG streeft naar een evenwichtig opgebouwd personeelsbestand. Op een aantal terreinen zijn vrouwen nog ondervertegenwoordigd. Daarom worden zij vooral uitgenodigd te solliciteren.

werken aan de grenzen van het weten

Geribbelde tegels op de voetpaden dienen altijd vrijgehouden te worden om onze slechtziende medemens vrij doorgang te geven.

Geleidelijnen voor blinden en slechtzienden!

Daarom hier geen fietsen, scooters, brommers, bakfietsen of andere voorwerpen parkeren.

WETENSCHAP 7

UK 30 - 23 APRIL 2009

Cogito ergo BOEM

Kor t

In samenwerking met Science LinX (Wiskunde & Natuurwetenschappen)

Dopamine beschermt transplantatieorgaan

Een laser naar de Maan

Wanneer hersendode patiënten kunstmatig in leven worden gehouden voor orgaandonatie, kan de kwaliteit van de organen toch achteruit gaan. Simone Höger onderzocht bij proefdieren hoe dat komt. Zij ontdekte dat het aantal ontstekingscellen in de organen toeneemt bij hersendood, vermoedelijk door de vermindering van de activiteit van het autonome zenuwstelsel. De cellen kunnen de organen beschadigen, en versterken de schadelijke effecten die het bewaren van uitgenomen organen voor transport veroorzaakt.

Höger ontdekte dat toedienen van dopamine de ontstekingsreactie remt. En tijdens orgaantransport blijkt koolmonoxide schade te verminderen. Nader onderzoek moet uitwijzen of deze processen ook een rol spelen bij menselijke organen. Höger promoveerde afgelopen maandag aan de medische faculteit van de RUG.

| s e r i e | Voor onderhoudende experimenten heb je niet per se een groot laboratorium nodig. Met een laserpen, een cd’tje en wat ruitjespapier, meet je de afstand tussen de groeven op een cd.

Leuk toch?

Door ERNSt ARBOUW In de late jaren vijftig streden wetenschappers aan verschillende Amerikaanse universiteiten om als eerste een werkende laser te bouwen.

Uiteindelijk ging de Amerikaanse natuurkundige Theodore Maiman (1927-2007) met de eer aan de haal, maar de uitvinding was niet direct een enorm succes. Kort voor zijn dood (zie ook BOEM #35 UK jaargang 37) vertelde Maiman dat veel mensen sceptisch reageerden: laser was een oplossing op zoek naar een probleem.

Zo’n probleem diende zich snel aan. Je kunt een laser gebruiken om de afstand tussen de Aarde en de Maan nauwkeurig te meten. Het idee is simpel: schiet een krachtige laserstraal richting Maan en meet hoe lang het duurt tot je de reflectie opvangt – ruwweg tussen de 2,3 en 2,7 seconden. Vermenigvuldig de tijd met de lichtsnelheid en je hebt de afstand: ergens tussen de 350.000 en 400.000 kilometer.

Daarvoor moest eerst een ander probleem opgelost worden: iemand moest naar de Maan om daar een spiegel neer te zetten. Zo geschiedde. Op 21 juli 1996 plaatste de bemanning van de Apollo 11 een reflector van 46 centimeter (!) doorsnee in de Mare Tranquillitatis en sinds die tijd worden vanuit observatoria in Texas en op Hawaï regelmatig laserstralen omhoog geschoten.

Nog een probleempje: het is onwaarschijnlijk moeilijk om met een laserstraal vanaf ongeveer 385.000 kilometer een spiegeltje van 46 centimeter doorsnee te raken. En als het lukt, dan is het vervolgens onwaarschijnlijk moeilijk om de reflectie op te vangen. Zelfs onder de meest gunstige omstandigheden komt niet meer dan één foton per

Kul of kennis

Man of vrouw zit niet alleen in de genen

Illustratie Ernst Arbouw seconde terug.

Dat kan eenvoudiger, denkt de BOEM-redactie. Je zou de afstand Aarde-Maan kunnen afleiden uit het hoogteverschil tussen eb en vloed. Om natuurlijke invloed op het getij (wind, waterdiepte) uit te sluiten, zou je iets kunnen verzinnen met een lange waterleidingbuis met aan twee kanten een peilschaal.

Meet het hoogteverschil aan beide zijden, compenseer voor temperatuur, luchtdrukverschil, afwijkingen in de lokale zwaartekracht en de maanstand en je houdt iets over dat op de afstand tussen de Aarde en de Maan lijkt.

Om de meting zo nauwkeurig mogelijk te maken, zou je een zo lang mogelijke baseline moeten nemen.

Hoe groter de afstand, hoe nauwkeuriger de meting. Geen idee of het

werkt, maar het is de moeite van het proberen waard. Een pvc-buis van Groningen naar Moskou is in ieder geval goedkoper dan een raket naar de Maan plus een laserkanon.

Dichter bij huis kun je laser gebruiken om de afstand tussen de sporen op een cd of een dvd te meten.

Daarvoor heb je een laserpen, een cd’tje, plakband, paperclips en elastiekjes en een velletje (ruitjes)papier nodig.

Schijn om te beginnen met de laserpointer onder een hoek op de cd op zo’n manier dat de straal reflecteert op de muur. Als het goed is zie je niet één gereflecteerde stip, maar een heel rijtje. Ieder stipje op de muur is de reflectie van een spoor op de cd. Door de golflengte van de laser, de afstand tussen de stipjes en

de afstand van de cd tot de muur te meten, kun je vervolgens de afstand tussen de sporen uitrekenen.

Plak daarvoor een vel papier op de muur, leg de cd op de vloer en knutsel met ijzerdraadjes de laserpen aan een stoelpoot. De rest is een kwestie van rekenen.

Neem voor de spoorafstand d, voor de afstand van de cd tot de muur L, golflengte laser λ (ong. 650nm voor een rode laser) en de hoogte van de eerste twee stippen h1 en h2. De formule is dan d = (2L)2 λ / (h22 – h12).

Als je het goed hebt gedaan, kom je op 1,6 micrometer.

Zie voor de filmpjes uit deze rubriek en een disclaimer: www. universiteitskrant.nl/boem. Reacties of vragen? boem@rug.nl

Alcohol verdunt het bloed gevaarlijk

Door RONAlD vElDHUiZEN We weten onderhand wel dat alcohol slechter voor je lichaam is dan je brein zou willen. Om elkaar en anderen te waarschuwen voor de duivel in het spul, vertellen goeddoeners graag enge verhalen over alcohol. Sommigen zijn waar: zo kun je met voldoende promille achter de kiezen inderdaad spontaan flauwvallen. Erg vervelend als je op de Grote Markt tussen een paar taxi’s fietst.

De volgende wijsheid klinkt onheilspellender. Alcohol zou als bloedverdunner werken. Elk bloederig wondje dat je al drinkende oploopt, blíjft open. De zorgen over dit probleem zijn makkelijk te googelen. Zo maakt Pilske01 van het FOK!-forum zich zorgen over het wondje van zijn zojuist getrokken verstandskies. Maar hij wil bier op Koninginnenacht drinken. Andere forumgebruikers raden hem dat af, omdat de wond weer kan gaan bloeden. En als

hij groot genoeg is, verlies je gevaarlijk veel bloed. Dun bloed stroomt immers makkelijker dan dik. Waar, of bangmakerij?

Volgens Donald Uges, hoogleraar forensische toxicologie aan de RUG, is het waarschijnlijk onzin. Overigens vindt hij het sowieso vreemd dat het woord bloedverdunner bestaat – ook als het om medicatie gaat. Want, zo legt Uges uit, er is maar één stof die het bloed echt kan verdunnen: water. Da’s ook de reden waarom een overdosis water dodelijk is.

Maar als bloedverdunners – en misschien ook alcohol – het bloed niet écht dunner maken, wat doen ze dan wel?

Ze gaan stolling tegen, vertelt de toxicoloog. Aderen van mensen die bloedverdunners slikken, slibben minder snel dicht door gestolde bloedpropjes. De keerzijde voor zulke patiënten is inderdaad dat bloedende wonden ook langer

openblijven. Maar Uges heeft nooit gehoord dat alcohol hetzelfde zou doen.

Vladimir Tichelaar, hematoloog en stollingsdeskundige aan het UMCG, bevestigt dat: alcohol werkt niet als bloedverdunner. Maar de oorsprong van de mythe is logisch. Omdat alcohol bloedvaten in de huid verwijdt, bloeden wondjes van een drinker iets heftiger en langer dan normaal. Dat is volgens de hematoloog geen gevaar. Hooguit irritant misschien. Het enige moment dat dit vaatverwijdende effect van alcohol link wordt, is wanneer je tijdens een bardans op je hoofd valt. Aders in de schedel scheuren dan sneller, soms met dodelijke gevolgen. Maar ja, op je hoofd vallen is zonder drank ook gevaarlijk.

Dus: draag een helm, of zorg ervoor dat je kop niet zwaarder wordt dan je benen.

Ook een vraag? Mail uk@rug.nl.

Bij veel koudbloedige dieren, zoals hagedissen of vissen, is het de omgevingstemperatuur die het geslacht van de nakomelingen bepaalt en niet welke genen ze van hun ouders meekrijgen. Bij sommige soorten bestaan zowel varianten met genetisch bepaalde als temperatuursafhankelijke geslachtsbepaling. Beide systemen kunnen in elkaar overgaan door evolutie.

Biologe Barbara Feldmeyer maakte een model dat voorspelt welk van beide systemen ontstaat, afhankelijk van de lokale temperatuursfluctuaties. Bij de huisvlieg bestaan verschillende genetische systemen de het geslacht van de nakomelingen bepalen. Er bestaat op het noordelijk halfrond een verdeling van die systemen van zuid naar noord. Feldmeyer ontdekte op het zuidelijk halfrond een vergelijkbare verdeling van noord naar zuid. Zij promoveert vrijdag aan de bètafaculteit van de RUG.

Leven onder het Zuidpoolijs De oceaan rond Antarctica bevriest ieder jaar op grote schaal. Een gebied met twee keer de oppervlakte van Europa wordt dan bedekt met ijs. RUG-bioloog Hauke Flores onderzocht als eerste welke soorten aanwezig zijn op de grens van ijs en water. Zijn onderzoek laat zien, dat krill – kleine kreeftachtige diertjes – zich concentreren in deze zone. Ook grotere dieren (vissen, zeehonden) blijken zich vlak onder het ijs op te houden.

Flores ontdekte ook, dat de voedselketen in de Zuidpoolzee niet zo sterk door de hoeveelheid krill wordt bepaald als werd aangenomen. Hierdoor kan een betere schatting worden gemaakt van de gevolgen van veranderingen in bijvoorbeeld de hoeveelheid zee-ijs op het ecosysteem in de oceaan rond Antarctica. Flores promoveert op 1 mei aan de RUG.

Krill

8 OPMERKELIJK

UK 30 - 23 APRIL 2009

Aanspraak verzekerd!

Kies de master Aansprakelijkheid en Verzekering.

Een combinatie van academisch ĂŠn praktisch werk.

www.masteraansprakelijkheidenverzekering.nl Erasmus School of Law

Deze master wordt mede mogelijk gemaakt door:

(Arts)onderzoeker Glaucoomscreening Oogheelkunde

PhD-position: Junior researchers Medical Technical Assessment Department of Epidemiology

PhD-position in Healt Economics Department of Epidemiology

Psycholoog docent/groepsbegeleider Huisartsopleiding Huisartsgeneeskunde

Kerndocent operatieassistent en anesthesiemedewerker

Regioplan, een toonaangevend beleidsonderzoeksbureau heeft diverse uitdagende vacatures!

In het centrum van Amsterdam: Interessant werk, actuele onderwerpen, prima arbeidsvoorwaarden, leuke collega’s.

Wij zoeken: s !LLROUND ONDERZOEKER :ORG s %RVAREN ONDERZOEKER /NDERWIJS s %RVAREN ONDERZOEKER "EVOLKING EN )NTEGRATIE s %RVAREN SENIOR ONDERZOEKER 7ONEN EN 2UIMTE s 'EDREVEN SENIOR ONDERZOEKER !RBEID Meer informatie: kijk op www.regioplan.nl

(junior) Postdoc: de pathogenese van microvillus inclusion disease Meer weten over deze vacatures? www.werken.umcg.nl

Investeren in structureren en planning betekent na tentamens rustig op vakantie.

Kijk op www.rosadevriesstudieadvies.nl rosa@rosadevries.nl of 06 - 22794349

Bouwen aan de toekomst van gezondheid

Door elisabeth oosterling De jonge regisseuse roept haar acteurs het speelvlak op. Er klinkt gemompel en gelach. De energie is haast hoorbaar. De spelers worden tot stilte gemaand en het repeteren kan beginnen.

Op het eerste gezicht lijkt het allemaal wat chaotisch. Terwijl masterstudent microbiologie Martin Tietema met rekwisieten sleept, probeert studente kunsten, cultuur en media Jona Gardien een scène door te nemen met een paar afgeleide acteurs.

Een studente spreekt actrice Rolanda aan. “Ben je zenuwachtig?�

Rolanda knikt: “Ja, heel erg.�

De studente staat op van een bankje. “Nog steeds? Nee, toch? Nu toch niet meer?� Ze trekt een wenkbrauw op. “Jawel�, antwoordt Rolanda, terwijl ze het speelvlak opstapt, “ik was hier de hele ochtend al zenuwachtig voor.� Gardien glimlacht en neemt Rolanda bij de hand. Bij Prinses in de soep werken mensen met een verstandelijke beperking en studenten intensief samen bij het maken van een theatervoorstelling.

Een vermoeiend project, maar het harde werk wordt beloond. Kaarten voor het stuk zijn nauwelijks nog te krijgen.

Het is een warme dinsdagavond, als de acteurs de repetitiezaal aan de Noorderkerkstraat binnendruppelen. Ze oefenen in een redelijk grote zaal met zwarte muren en verwarmingen. Op banken aan de zijkant liggen jassen, tassen en kussentjes. Rekwisieten, blijkt al snel.

De kussens vormen takken, ingrediĂŤnten voor de soep of afbakeningen op het toneel.

Dit is de tweede voorstelling van Nieuw Bloed. Dit gezelschap is opgericht door Gardien en Tietema. In opdracht van het Rode Kruis bereiden zij nu het stuk voor. Het blijkt een enorme klus. “Ik ben er de afgelopen tijd letterlijk hele dagen mee bezig�, vertelt regisseuse Gardien.

Theatergroep Nieuw Bloed speelt met versta

‘Nog zenuwachtig?

Nee, toch? Nu toch niet meer?’ Rolanda moet veel spelen vanavond. In bijna iedere scène staat ze op de planken. Soms is ze haar tekst kwijt, maar met wat hulp en improvisatie is er na drie keer oefenen een goed lopende scène. Rolanda is trots. Ze draait zich om en poseert voor de UK-fotograaf.

De voorstelling is een sprookje

Radio Oranje was de

Wenckebach Instituut

Kindergeneeskunde

En Wout klopt

‘Prinses in de soep’ werken studenten met verstandelijk beperkten aan een sprookjesachtige voorstelling. Vermoeiend, maar ze leggen hun ziel en zaligheid in elke scène.

Ontvang het informatiepakket: mail naar masterav@frg.eur.nl

Dienst Facilitaire Zaken

|_

| r e p o r tag e | In de theatervoorstelling

Meer weten?

Research instrumentmaker

Rolanda

Aan wie vraagt oma hulp als ze het niet meer weet?

0VEFSFOIVMQMJKO

7PPS BMMF WSBHFO DFOU Q N

WWW OUDERENHULP NL

onderzoek

| Voor veel mensen gold

Radio Oranje als dĂŠ motor van het verzet in de Tweede Wereldoorlog. Dat is overdreven, denkt historicus Onno Sinke.

Maar de zender deelt wel in de eer. “Hij stak mensen een hart onder de riem.�

Door harry perton Radio Oranje was in de oorlog de zender van de Nederlandse regering in ballingschap. Aanvankelijk diende hij een propagandistisch doel: het versterken van de moraal. “Toch werd Radio Oranje in de loop

van de oorlog steeds objectiever en zakelijker�, zegt historicus Onno Sinke. “Door de omslag in de oorlog in de winter van 1942 op 1943 – denk aan Stalingrad – werd het ook de gewone luisteraar wel duidelijk dat Duitsland de oorlog ging verliezen. Daardoor kon Radio Oranje meer de nadruk leggen op betrouwbaarder berichtgeving.�

Sinke promoveerde maandag op een onderzoek naar Radio Oranje.

Volgens hem bleef de zender voortdurend behoedzaam. Zo werd de Jodenvervolging goeddeels verzwegen. Maar achteraf mag je dat geen

O P M E R K E L I J K 9

UK 30 - 23 APRIL 2009

is de prinses soep van zijn kleren

Tentamenhal (Wat ik nog wilde zeggen) nu ik nog trots rechtop sta en mijn taak nog mag vervullen lijkt het mij de hoogste tijd om jullie te onthullen dat ik meer was dan een verzameling van zwijgzaam koud steen weer en wind hield ik buiten warmte was ik tussen stalen armen maar neem van mij aan dat jullie mij vanbinnen nooit zagen staan deed mijn wanden niet krommen deed mijn pilaren niet buigen ik ben het omhulsel ik ben het ongewenst behang ik die een smet vorm op de dag maar ik had willen zeggen dat ik jullie graag zag en dat de onverschilligheid mijn dak niet deed lekken mijn kranen niet deed stromen ik was het omhulsel

Foto Jeroen van Kooten

andelijk beperkt acteurs over een prinses die op zoek gaat naar haar prins. Rolanda speelt die prinses en Wout is haar tegenstrever. Terwijl zij nog een aantal poses aanneemt, vouwt Wout de kraag van medespeler Pieter omlaag. “Dat moet wel goed zitten natuurlijk.”

Wout blijkt gedreven. In elk repetitiemoment legt hij zijn ziel en zaligheid. Hij wrijft in zijn handen en grijnst naar zijn publiek. In een volgende scène vormen de kussens een pan, waarin Rolanda soep kookt.

Wout wil proeven, maar valt over de rand. Hij barst in theatraal snikken uit. Gelach galmt door de zaal.

Ook Gardien glimlacht. Ze wil een nieuwe scène inleiden, maar Wout

is niet te stoppen. Hij klopt eerst de denkbeeldige soep van zijn kleren en beent dan pas het speelvlak af.

Ondertussen bekijkt Tietema de repetitie van een afstandje. “We hebben eerst wat scènes gezet met de studenten”, legt hij op fluistertoon uit, “om te kijken wat werkt.

Daarna hebben de mensen met een verstandelijke beperking erbij betrokken en zijn we verder gegaan.”

Dit is wel wat anders dan het eerste project van Nieuw Bloed. Het verlangen van Groningen was een ‘eenvoudige’ dansvoorstelling als afsluiting van het Studententheaterfestival. Is repeteren met mensen met een verstandelijke beperking

lastig? “Herhaling is heel belangrijk”, vertelt Tietema. Het onthouden van tekst of pasjes is op zich geen probleem, maar het is moeilijk te voorspellen wat blijft hangen.

“We repeteren ongeveer twee keer per week.” Niet alleen het repeteren vindt plaats met beide partijen; ook het decor en de attributen worden gezamenlijk gemaakt.

Zaterdag 25 april is de grote dag van de première. Dit gebeurt in de vorm van een eenmalige uitvoering in het OUT-theater tijdens een vijfgangendiner. De kaartverkoop is in elk geval al een succes. Wat er ook nog gebeurt op de repetities: de zaal zit 25 april vol.

en nu ik bijna ten onder ga en kan stellen dat ik weet wie jij was in al die uren is het dat ik steeds vergeet dat muren niet alleen geen oren maar ook geen mond om mee te spreken hebben Machteld Brands Machteld Brands is de huisdichter van de RUG voor het academische jaar 2008-2009, Zie ook www.universiteitskrant.nl.

stem van strijdend Nederland. Toch? onverschilligheid noemen, vindt Sinke. “Vanaf 1942 kregen ambtenaren wel instructies dat ze niet mochten meewerken aan de Jodenvervolging, maar hoe gewone mensen hun verzet invulden, werd aan henzelf overgelaten. Radio Oranje vond het niet opportuun om onderscheid te maken tussen Joden en anderen, omdat je moreel dan hetzelfde deed als de Duitsers. Ook was de leiding bang voor het aanwakkeren van anti-semitisme.”

De gaskamers van Sobibor, Treblinka en Auschwitz waren in 1943 al bekend, legt Sinke uit. “Maar die

berichten waren zo bizar, dat men ze niet kon geloven. Wat daarbij meespeelde was dat er in de Eerste Wereldoorlog ook gruwelverhalen over de Duitsers rondgingen, die naderhand grotendeels onwaar bleken te zijn. Uiteindelijk werd de Jodenvervolging gezien als een onderdeel van de hele oorlog. Het winnen van de oorlog was het belangrijkste voor iedereen.”

Sinkes’ dissertatie is vooral een effectrapportage van Radio Oranje. Volgens een na-oorlogse enquête luisterde maar liefst 78 procent van de Nederlanders naar de zender,

maar dat vindt hij nogal overdreven.

“Het klopt dat daar incidentele luisteraars bij zitten”, zegt hij, “maar dan nog is het een vrij hoog cijfer.

Inderdaad was volgens de Duitsers de invloed van Radio Oranje groot, maar dat was hun perceptie en het hoeft helemaal niet waar te zijn dat de hele Nederlandse bevolking naar Radio Oranje luisterde.”

Sinkes’ centrale stelling is dat Radio Oranje hoogstens een katalysator vormde voor de stemming en het gedrag van de Nederlandse bevolking. Toch is er op 8 september 1943 binnen een kwartier

massaal feest op straat na het bericht over de capitulatie van Italië, en dat ondanks het feit dat zes van de tien huishoudens geen radiotoestel meer bezaten. “Maar dat kwam meer door de gebeurtenis zelf dan door de invloed van Radio Oranje.

Sowieso was het de BBC die het bericht bracht, maar goed, de BBC en Radio Oranje werden als één geheel gezien.”

Als Radio Oranje niet had bestaan, zou dat dat dan geen verschil hebben gemaakt? “Die vraag”, erkent Sinke, “moet ik ontkennend beantwoorden. Radio Oranje was welis-

waar slechts één van de factoren, maar speelde zeker een rol. De zender stak mensen echt een hart onder de riem en dat had zeker effect.

Maar een bepalende invloed had hij niet.”

Als voorbeeld noemt Sinke de loyaliteitsverklaring die de studenten in het voorjaar van 1943 van de bezetter moesten tekenen, wilden ze verder kunnen studeren. “Dat de studenten massaal weigerden, staat zeker niet alleen op het conto van Radio Oranje. Maar de zender stimuleerde het wel en deelt dus in de eer.”

10 A L M A N A K A W A R D 2 0 0 9

UK 30 - 23 APRIL 2009

Het almanak oordeel: |_

Met spruitjeslucht tot in de vezels van het papi | ac h t e r g r o n d | Chaos, paniek, helden en veilig oer-Hollands. De kredietcrisis heeft ook het studentenleven bereikt en de fantasie van veel almanakcommissies geprikkeld.

Door teoDor lazarov

Zoals ieder jaar doet Vindicat iets leuks met haar ‘feuten’. Gingen ze vorig jaar nog kopje onder, dit jaar worden ze uit het vliegtuig gegooid.

De bèta’s vonden het tijd voor Paniek! met de Schreeuw van Munch op de kaft en “Aaahhhhhhh!” als terugkerende uitroep. Dizkartes en de JFV roepen ons op terug te keren naar onze roots, het oer-Hollandse.

De jury moest zich door zware thema’s heenworstelen dit jaar.

Gelukkig waren de almanakken gevuld met veel studentenjargon en mooie grappen. De Golfbrekers wijdden in Seizoenen een smakelijk aantal pagina’s aan een zoenalfabet. De traditionele wasmachinezoen kwam aan de orde, maar ook de minder bekende Doornroosjekus (wanneer je een meisje zoent, dat vervolgens niet op kan houden met praten).

Albertus introduceerde een nieuwe kijk op Groningse buurtnamen: Queens voor de Oranjebuurt en de Knorreverwegwijk voor de Korrewegwijk. De Oosterparkwijk werd de Gettho en het centrum binnen de grachten Downtown.

Vindicat viel op met grappige, zelfgemaakte spotpostertjes. Voornamelijk een waarop twee jongens elkaar het hoofd kaalscheren op het matje na, met het onderschrift: “Stupidity has a name... even two” werkte op de lachspieren van de jury. Net als de bewerkte foto van het Hooghoudtlogo, waarin alleen de letters verlicht zijn die de kreet “o god” vormen. Ook het eerstejaars gesprek op de kroeg tussen een jongen en zijn vriendinnetje is erg grappig en typerend. “Laat me nu even bier drinken. Mijn prominentie staat op het spel.”

De filosofen lieten hun creativiteit los op het thema Utopia. Het bracht een klein, schattig almanakje voort. Voornamelijk een smoelenboek. Waar andere almanakken hun commissies eindeloos aan het woord laten met saaie verhalen, stelde de almanakcommissie van filosofie een duidelijke vraag aan de voorzitters; hoe ziet jouw commissie eruit in Utopia? Een wijze zet, waar de leukste verhalen uit voortkwamen.

Met Extase proberen de farmaceuten ons mee te slepen naar hun domein, dat van de drugs. De commissie heeft aardig haar best gedaan er zo stoned mogelijk uit te zien op iedere foto waar ze op staan. De interviews over de effecten van XTC op de hersenen van ratten deed de jury gruwelen.

En arme Frans Zwarts! Hij heeft zijn vingers eraf getikt en zijn hersenen op alle mogelijke gebieden van de wetenschap laten kraken.

Bijna iedere almanak is gekenmerkt door zijn voorwoord, waarin hij nu

De vijf toppers!

1 JFV > thema Aardappelen met IUS 

“Deze almanak ademt en dat wil je”, zei UK-opmaakredacteur en jurylid René Lapoutre. En inderdaad in de oerhollandse almanak Hoofdgerecht, aardappelen met ius (zowel ‘recht’ als ‘jus’ in het Latijn) lijkt de spruitjeslucht te zijn doorgedrongen tot in de vezels van het papier. De consequente doorvoering van het thema zowel in Delftsblauw beeld als in tekst, een grote verscheidenheid aan redactioneel van hoogwaardige kwaliteit (je moet maar aan Rita Verdonk durven te vragen wat ze van aardappelen met jus vindt) en unieke en nuttige vondsten als de studentenwijntest, tegeltjeswijsheden om uit te knippen en een aardappelsmaaktest, maken deze almanak tot absolute winnaar!

2 Vindicat > Voor de verandering. Artistiek uit de verf. 

De almanakjury smulde van Het Kroeggesprek in Vindicats almanak Voor de verandering, waarin een eerstejaars Vindi tevergeefs de aandacht van haar vriendje probeert te krijgen. Nog beter was het verhaal De reünie waarin een wraakzuchtige Albertiaan Muta Fides wil opblazen als hij erachter komt dat zijn vrouw vroeger lid was van Vindicat. De foto’s van de bestuursleden, de eerstejaars vliegend aan een parachute en de eigengemaakte advertenties zijn een streling voor het oog.

Minpunten waren er ook. Het thema was niet helder doorgevoerd, de opbouw van de almanak rommelig en er zaten veel onleesbare pagina’s in het boekwerk doordat vaak tekst op fotoachtergrond was geplaatst. Eén van de juryleden noemde de glimmende foto’s in zowel de Albertus als de Vindicat almanak zelfs poenerig. Less is more!

Bij nader inzi meen: manne deze vanaf nu het enige kop

3 Albertus > Strak Boekje 

Het ‘strakke boekje’ van Albertus met het goed doorgevoerde thema ‘de stad’ als inspiratiebron, scoorde hoog op ‘het oog wil ook wat’. De heldere vormgeving, een duidelijke eigen stijl met veel zwart en felle neonkleuren, gaven de juryleden daadwerkelijk het urbangevoel. De rap van Brainpower (“Ultra Magnus transformeert tot Albertus Magnus. Drie dimensies in de woorden en je pakt de kracht dus”) deed de rest.

Wat tegenviel, was het redactioneel. Verhalen over kunst, hiphop en straatsport passen bij het thema, maar zijn niet erg vernieuwend. Even googelen en je hebt dezelfde informatie te pakken over BMX, urban climbing of parkour. De interviews met Ahmed Marcouch, stadsdeelvoorzitter van het Amsterdamse stadsdeel Slotervaart, en kledingontwerpster Judith Osborn wisten dit enigszins goed te maken, maar tegen de originele verhalen van Vindicat konden zij niet op.

4 Panacea > Heros 

Bravo voor Panacea! De vereniging wist met beperkt budget een almanak neer te zetten met een duidelijk omlijnd en doorgevoerd thema en prettig leesbare en verfrissende verhalen.

Het boekwerk van de studievereniging van geneeskunde bevat veel gevarieerd redactioneel. Met onder andere een heldentest, verhalen uit de mythologie en heldenrecepten, heb je aan deze almanak een hele zondag plezier. Ook als niet-aanstormend arts.

5 Navigators > Kopje onder 

De hekkesluiter van de top vijf is de almanak van de Navigators. Een verfrissend formaat en thema. De almanak scoort vooral op inhoudelijke gronden. De makers blijken een kei in associatief denken. Zo leer je onder andere hoe je met een touwtje een kop en schotel kunt maken, lees je Bijbelse verhalen waarin water een belangrijke rol speelt en weet je na deze almanak ook wat je m0oet doen als een medestudent na een avondje doorzakken op het terras letterlijk kopje onder gaat in één van de Groningse grachten. Onze tip aan de Navigators: schaf die ringband af en kies voor kleur. Want wordt het na drie jaar niet weer eens tijd voor een echte overwinning?

eens via het Latijn, dan weer via het Grieks de betekenissen van de ver-

schillende thema’s op een leuke manier probeert te introduceren.

Valsspelen bij een liftwedstrijd van de zeven zonden uit de ge mige almanak van Sociologie

UK 30 - 23 APRIL 2009

A L M A N A K A W A R D 2 0 0 9 11

JFV recidiveert!

| r e c e n s i e | Almanakcommissies halen alles uit de kast voor een zo extravagant mogelijk uitziend boekwerkje. Maar wat voegt het toe? Tip voor een mooie almanak: veel omlijstend wit en vermijd rode-flits-oogjes.

ier van hun almanak Links: De omslag van de glorieuze winnaar van de UK almanakwedstrijd 2009!

Hieronder: Schutbladen zijn een uitgelezen plek om de almanakcommissie te vereeuwigen. Hier dde commissieleden van Tandheelkunde die voorin nog als duiveltjes te zien zijn maar achterin devoot de handen gevouwen hebben.

ien mist de jury toch wel dit typische studentenfenoen met blote bips. Daarom een eervolle vermelding in u nieuwe subcategorie voor deze farmaceuten in spe, ppeltje billen dat wij aantroffen dit jaar.

d? Eén elijkna-

Vorm & functie

Photoshop of kapotte neonreclame? Afbeelding uit de almanak van Vindicat.

Spreuken en tegeltjeswijsheden lijken de hit van dit jaar. Links en rechts uit Bont & Blauw van Dizkartes, midden uit de almanak van Albertus

Door René LapoutRe De productie van een almanak is een krachttoer van formaat. als grafische productie komt er heel wat meer bij kijken dan bij de gemiddelde wetenschappelijke publicatie of leerboek.

De grote studentenverenigingen met de schijnbaar onbegrensde budgetten halen alles uit de kast wat druktechnisch mogelijk is. evenals de studieverenigingen die het geluk hebben bij een beroepsgroep te horen, waar sponsoren niet op een paar centen kijken.

Ze maken kloeke folianten van meer dan 500 pagina’s, full colour en gebonden met kunststof kaft, die je niet per ongeluk op je hoofd moet krijgen. uitvouwpagina’s, gelamineerde foto’s en foliedruk zijn heel normaal. Maar we zien ook pagina’s met een extra drukgang met fluoriserende steunkleur, parfumdruk of diepdruk.

Waar blijven de pagina’s met pop-ups van de almanakcommissie, het verenigingsgebouw op hologrampapier of het smoelenboek verstopt achter een kraslaag?

Zouden er drukkers zijn die een studentenalmanak als proeve van bekwaamheid overleggen? ons zou dat niet verbazen. en ook niet dat dezelfde drukkers de extravagantie nog verder opjagen met wilde suggesties. Zo is de afbeelding op het omslag van de almanak van pharmaciae Sacrum (Extase) alleen zichbaar als je ’m op de verwarming legt! tja... wie doet dat spontaan? en wie verzint zoiets?

Maar, zo vragen wij ons af, waartoe dienen al die gelamineerde of van persvernis voorziene pagina’s? De foto’s worden er echt niet mooier van.

Maar die pagina’s kleven wel vaak aan elkaar.

Daarom nog enkele tips van de uK-redactie. Kies voor een helder paginabeeld met duidelijke koppen en tekst met voldoende omlijstend wit. tekst op achtergrond? Dat gaat al snel ten koste van de leesbaarheid en wat voegt het toe? en er ligt nog een schone taak voor de fotoredactie. als regel treffen wij te donker afgewerkte foto’s (bij kleur) of juist te slap (bij zwart-wit).

Verder staan er vaak te veel foto’s, vooral op de foto-pagina’s en is er te weinig hierarchie. ook de juiste uitsnede maakt veel uit voor de beeldkracht.

Worden de foto’s speciaal gemaakt voor de almanak? probeer dan zoveel mogelijk met natuurlijk licht te werken en vermijd in ieder geval die typische rode-oogjes-flitsfoto’s.

12 W E T E N S C H A P

UK 30 - 23 APRIL 2009

Universum = voetbal |_

Oneindig aan elkaar geplakt, zonder randen

| i n t e r v i e w | Jean-Pierre Luminet is wiskundige, kosmoloog, wetenschapshistoricus, dichter, romanschrijver en beeldend kunstenaar. En hij ontdekte dat het universum vermoedelijk de vorm van een voetbal heeft. “Maar ik geloof niet dat dat de Waarheid is.”

Door rené fransen Op zijn website staan artikelen uit wetenschapsbladen als Nature, naast poëziebundels, romans en Escherachtige gravures. Jean-Pierre Luminet is een renaissanceman, een denker die zich uitdrukt in wetenschap én kunst. “Wetenschap stond eeuwenlang niet los van cultuur. Kunst had invloed op wetenschap. Ontwikkelingen in de geometrie kwamen tot stand doordat schilders met perspectief gingen experimenteren. De breuk ontstond pas in de recente geschiedenis, met de opkomst van positivistische wetenschap. En je ziet nu ook al een reactie van mensen die kunst en wetenschap weer bij elkaar proberen te brengen.”

Luminet doet dat zelf ook. “Ik geloof, net als bijvoorbeeld de natuurkundige Roger Penrose, dat er schoonheid in het universum zit verwerkt. Dat idee spreekt mij aan – de elegantie van het universum.

Daarnaast ben ik heel visueel ingesteld. Ik probeer de problemen die ik onderzoek te visualiseren, het onzichtbare zichtbaar te maken.”

Espace-temps-matière, litho van Jean-Pierre Luminet

Gezeten in een tamelijk kaal zaaltje in de Bernoulliborg, waar hij een internationaal congres voor wiskundigen gaat toespreken, doet Luminet niet echt aan een kunstenaar denken. Grijs en wat corpulent, heeft hij eerder de uitstraling van een klassieke inspecteur uit een wat oudere politieserie. Meer Inspector Morse dan CSI. Niet echt flamboyant.

Wel een beetje een ketter, vertelt hij. Met een jarenlange belangstelling voor vervorming en vorm van de ruimte. “Ik begon jaren geleden te berekenen hoe de ruimte rond zwarte gaten vervormde.” Volgens de algemene relativiteitstheorie van Einstein is zwaartekracht een vervorming in de tijd-ruimte. Alsof de ruimte een strak gespannen laken is, waar door objecten met massa kleinere of grotere kuilen in worden gedrukt. Zodat andere objecten daarin kunnen rollen – de aantrekkingskracht.

Luminet maakte de stap van de lokale vervorming rond zwarte gaten naar de vorm van het universum in z’n geheel. Het simpele idee dat het universum een bol is, een ballon die groter wordt, is compleet fout. “Je ziet het steeds weer in populariserende verhalen, maar het is onzinnig. Waarin zou die ballon groter moeten worden? En waar bestaat de grens van het universum uit?”

Luminet werkt met een ander model. Een ketters model, waarin de

randen van het universum verbonden zijn, zodat er helemaal geen grens bestaat.

Hoe? Denk terug aan ouderwetse videospelletjes, zoals Asteroids.

Wanneer je ruimteschip in dit spel boven uit het scherm vliegt, komt het onder weer tevoorschijn. De zijden van je scherm zijn in het programma aan elkaar geplakt. “Je kunt allerlei wiskundige modellen maken van ruimtes waarvan de randen zo aan elkaar zitten.”

En het bizarre is, dat zo’n ruimte groter lijkt dan hij is. Neem een object dat ver van de aarde verwijderd is en naar alle kanten licht uitzendt.

Een deel van het licht komt ‘gewoon’ naar ons toe. Maar we kunnen ook licht waarnemen, dat juist de andere kant op werd uitgezonden. Als in een spiegelpaleis zie je hetzelfde object meerdere keren, je ziet het universum groter dan het werkelijk is.

“We zouden dus verschillende afbeeldingen van hetzelfde object kunnen zien. Toen ik dit bedacht, was dat theorie. Maar inmiddels zijn er, door de WMAP-satelliet, gegevens verzameld van de kosmische achtergrondstraling, een signaal uit het begin van het universum.”

Die straling zou informatie kunnen opleveren over de vorm van het universum. En uit de data kwam inderdaad een aanwijzing dat het echte universum kenmerken vertoonde van de modellen. De kosmische achtergrondstraling laat onef-

fenheden in het vroege universum zien. Luminet vergelijkt ze met de klanken van een trommel. Daarin zitten harmonische trillingen, waaruit je eigenschappen van de trommel kunt afleiden. Hoe groter de trommel, hoe lager de grondtonen bijvoorbeeld. “Uit de WMAPdata bleek dat de laagste grondtonen die we mochten verwachten, ontbraken. Eén mogelijke verklaring daarvoor is dat het universum kleiner is dan we dachten.”

‘Als in een spiegelpaleis zie je hetzelfde object meerdere keren’ De gegevens bleken mooi te passen bij een model, waarin de rand van het heelal uit gekromde vijfhoeken bestaat, die ook nog eens tegen elkaar aan zijn geplakt zodat er geen grenzen meer zijn.

Toen hij dit model beschreef in Nature, maakte de redactie een nieuwsbericht met een vereenvoudigde omschrijving van deze ‘­Poincaré dodecaëdrische vorm’: net een voetbal. “Tjsa, de redactie vertelde mij dat je aansprekende

termen moet gebruiken. Al ben ik zelf meer een tennispersoon, voetbal zegt me weinig.”

Dat de grondtonen van het universum bij een eindige, voetbalvormige vorm passen is één ding. Maar als de randen van de voetbal echt aan elkaar geplakt zitten, zoals Luminet voorstelde, moet er meer bewijs zijn. In de WMAP-gegevens moeten meerdere afbeeldingen van hetzelfde object zichtbaar zijn.

Verschillende onderzoeksgroepen zochten daarnaar en het resultaat is, na een paar jaar werk, nog niet eenduidig. Eén groep vond geen bewijs, een ander denkt het wel te hebben, een derde groep berekende dat de waarnemingen ongeschikt waren om bewijs te leveren.

Luminet kan daarmee leven. Lachend: “Ik ben een theoreticus. Of mijn modellen getest kunnen worden, daar heb ik mij nooit zo mee bezig gehouden. Ze hoeven ook geen nut te hebben, al kan je nooit uitsluiten dat er op termijn iets nuttigs uit volgt. Het heliocentrische model bleek uiteindelijk pas na enkele eeuwen nuttig, namelijk toen we raketten naar de maan en de planeten gingen lanceren.”

Waarom maakt hij die modellen dan? “Daar speelt de esthetiek mee.

De elegantie van het universum.”

Is het dan toch kunst die wetenschap voortstuwt? Zo eenvoudig is het niet, denkt Luminet. “Ik zie niet

goed hoe mijn artistieke werk mijn wetenschap beïnvloedt, behalve als verklaring achteraf. Andersom zie ik wel invloed, vooral op mijn ­poëzie. Het idee van een universum waarvan de randen aan elkaar zitten, heeft mijn gedichten laten evolueren tot een vorm, waarin je op elk punt kunt instappen, waarbij ook de betekenis verandert.”

Uit de geschiedenis kent hij wel invloeden van kunst op wetenschap.

“De astronoom Copernicus woonde tien jaar in Italië, in de tijd van Michelangelo en Leonardo da Vinci. Er waren toen veel ontwikkelingen op het terrein van perspectief.

Misschien heeft dat hem geïnspireerd een ander perspectief voor het universum te onderzoeken, waarbij niet langer de aarde in het middelpunt stond.” Keppler is een andere astronoom die Luminet bestudeerde, onder meer voor een historische roman. “Hij liet zich inspireren door muziek, de ‘harmonie van de sferen’.”

Dat klinkt mooi, alleen, houdt wetenschap zich niet bezig met hoe de werkelijkheid écht is? “O, ik geloof niet dat mijn model de waarheid is.

Niet de Waarheid met een hoofdletter, die bestaat in mijn optiek niet.

Er zijn modellen, die bij gegevens passen. En als er nieuwe gegevens komen, blijkt of de bestaande modellen moeten worden verworpen, of dat ze onderdeel van een groter, nieuw model blijken.”

@ U K 13

UK 30 - 23 APRIL 2009

Tjak

Ana

Heb ik eigenlijk buren? Hmm... | r e p o r tag e | Ook behoefte aan tips over lekkere maaltijden? Zo’n goeie tjak op je bord? In deze rubriek kijkt de UK tijdens het koken mee in Groningse studentenkeukens. Deze week maken de psychologiestudenten die de eetrubriek in Diemensies vullen, andijviesalade met komijnekaas. Smakelijk!

Door Dorien vrieling Normaal gesproken zijn ze zelf te gast bij hoogleraren, secretaresses en ander personeel van hun opleiding psychologie. Ze hebben zich laten inspireren door exquise gerechten als gegrilde aubergine en zelfgemaakt ijs… Maar nu moeten ze zelf laten zien wat ze kunnen.

Voor het studentenblad Diemensies interviewen Rudolf Leermaker, Eke Poortinga en Ann Christin Uphaus medewerkers tijdens het eten in de rubriek De Pot. Rudolfs huisgenoot vraagt of hij eerst mag koken, want hij moet zo weg. Het duurt niet lang, zegt de Amerikaanse jongen: het wordt pasta al funghi, “the usual”. Voor de salade is het gasfornuis toch niet nodig en er is plek aan de keukentafel. Eke roert olijfolie en balsamicoazijn door elkaar. Ann Christin snijdt druiven in tweeën.

Geen medewerker is gelijk, merkten ze. De een heeft een blinde kat, de ander woont in de middle of nowhere… “Denk je dat ze aan het begin van Haren wonen, moet je het hele dorp door”, zegt Ann Christin. Rudolf: “In de regen.” Maar het is altijd leuk de ‘mens’ achter hoogleraar of

Andijviesalade met komijnekaas, appel en linzen Komijnekaas Andijvie Blik linzen Druiven 2 appels Walnoten Balsamico-azijn Mosterd Maak een dressing van olijfolie, balsamico-azijn, mosterd, peper en zout. Giet de linzen af en schep ze door de dressing.

Was de andijvie en snijd deze in reepjes. Schil de appels en snijd ze in kleine blokjes. Was de druiven en snijd ze doormidden. Snijd de kaas in blokjes.

Voeg alles bij de linzen en de dressing en schep het door elkaar. Lekker met vers brood. baliemedewerker te leren kennen.

Of hun partners en kinderen. “Die zijn vaak zo lekker eerlijk”, zegt Ann Christin, “als ze het eten niet lusten bijvoorbeeld.”

Ze beginnen hun stuk altijd met de aanleiding van het gesprek: iemand is nieuw aan de opleiding, heeft een prijs gewonnen. “Of we hebben hem gewoon nog niet gehad”, lacht Rudolf. Als het stukje geschreven is laten ze het altijd lezen, voor het in het blad komt. Ze komen de geïnterviewden immers nog regelmatig

Ann Christin Uphaus, Rudolf Leermaker en Eeke Poortinga Foto Reyer Boxem tegen, soms zelfs als docent. “Maar ik vind het ook logisch hoor, dat ze niet alles er in willen hebben, want hun collega’s lezen het allemaal.”

Op Rudolfs bed liggen stapels kleren, een tas met kabels en een printer. “Ik ben net verhuisd”, legt hij uit. “Maar je computer staat!”, zegt Ann Christin enthousiast. De muziek op de computer komt uit een koptelefoon. Extra hard, want de boxen zijn nog niet aangesloten.

“Zo hebben je buren ook geen overlast”, lacht Ann Christin.

Rudolf denkt na. “Hmm, ik heb helemaal geen buren volgens mij.”

Hij weet het eigenlijk niet zeker.

“Kaas en druiven, een geweldige combi”, zegt Eke. “Mmm”, geniet Ann Christin. Volgens het officiële recept, dat van een website komt, moet er maïsbrood bij, maar dat was op. Nu hebben ze uienbrood, eigenlijk net zo lekker. Of er ook afgewassen moet worden, vraagt Eke. “Ja”, zegt Rudolf.

Eke: “Eh, dat was een retorische vraag. Met als antwoord ‘nee’.”

Mijn... Chillplek!

Bobbieman Daverend gesnotter, gevolgd door de uitroep: ¨Nou, dat is een grote!¨ In het Nederlands, in een doodstille studieruimte in New York.

Verbijsterd draai ik me om. Een jongen met blond haar en blauwe ogen bestudeert zijn laatste leg: een groene neuspoep op een zakdoekje.

Dan krijgt hij mij in het oog.

“Jij bent ook Nederlands?” Niet in het minst genegeerd steekt hij een snothand naar mij uit. Aangenaam. Bob. “Thuis noemen ze me Bobbieman”, verklapt hij.

Komt uit Enschede. Doet in New York een master technische natuurkunde.

Als ik vertel dat ik rechten studeer en hier extra vakken criminologie volg, begint hij te schateren. “Wat zonde van je geld en moeite. Je krijgt er geen extra diploma mee.”

“Hoe oud ben jij eigenlijk?” vraagt hij dan plompverloren.

Bobbieman bedoelt het niet verkeerd. Ik ben 23.

“Vrij oud dus”, zegt hij droog.

“Dat dacht ik al. Ik ben nog maar 21. Ik ben de jongste student in mijn klas.”

Gefeliciteerd, Bob. Hij vraagt wat ik ga doen als ik afgestudeerd ben. Werk zoeken, zeg ik. “Nou, dat zal niet meevallen”, schatert Bob. “Ik heb gelukkig al een baan.” Hij is gevraagd voor een promotieplaats.

Dat betekent wel dat hij nog vier jaar in New York moet blijven. Hij mist de Enschedese gezelligheid. Teleurgesteld: “Uitgaan op donderdag, dat doen ze hier helemaal niet.”

Ana van Es is bijna klaar met haar studie rechten. Maar eerst zit ze een half jaar in New York.

Sudoku

Jonathan Verdongen (21), derdejaars bedrijfskunde “In de zomer is het altijd vechten om een plekje om de vijver in het Noorderplantsoen. Ik doe daar niet meer aan mee. In mijn eerste jaar kwam ik er met een paar vrienden achter, dat je onder de bizon prima kunt chillen. Je hebt er een leuning, een tafeltje en stoel in één. Perfect om een wijntje te drinken en een sigaretje te roken. Geen overlast van krakers met honden, gillende meisjes of een heel onprettige ondergrond om op te zitten.

Het loopt er bij de vijver namelijk naar beneden af, dus al je spullen op je dekentje vallen om de zoveel tijd om. Bij de bizon heb je daar geen last van. Ik zet gewoon mijn wijntje op het voetstuk, leun er tegen aan en de goede gesprekken kunnen beginnen.”

In de rubriek ‘Mijn...’ vertellen UK-lezers over hun bijzondere relatie met mensen of bepaalde voorwerpen: van tentzakken, piercings en fietsen tot boeken, voeten of pukkels. Ook iets te vertellen? Mail het uk@rug.nl

De oplossing van de sudoku staat op http://www.universiteitskrant.nl

14 O P I N I E

UK 30 - 23 APRIL 2009

Waar is de massa gebleven die herdenkt?

In aanloop naar de dodenherdenking van 4 mei maakt SP-gemeenteraadslid Tatjana Kiriënko zich zorgen over toekomst van de de stille tocht. Het aantal mensen dat meeloopt in de stille tocht slinkt ieder jaar. “Op de een of ander manier wordt het als een opoffering gezien.”

‘Waar was jij vorig jaar? Ik bedoel: waar was jij vorig jaar op de avond van 4 mei 2008 tijdens de herdenkingstocht? Deze stille tocht loopt van oudsher vanaf het Joods monument op de Hereweg tot aan de Martinitoren en is van origine een volksoptocht waarbij mensen voor

Reacties

één avond bezinnen en herinneren.

Maar waar zijn die massa’s gebleven die herdenken? Waar zijn de jongeren die blijven herinneren? Een milkshake drinkend meisje bekeek de stoet met een blik van ‘ptsssss, dit is echt niet boeiûhnd!’

De gemiddelde herdenker in de tocht wordt steeds grijzer en krommer. De stoet bestaat nog maar voor een klein gedeelte uit mensen die geen organisaties vertegenwoordigen. Over tien jaar alleen maar officiële organisaties of helemaal maar opheffen? Is het herdenken binnen drie generaties overbodig geworden? Hebben mensen tegenwoordig andere manieren om te herdenken?

Ik liep mee, en dat doe ik al zes

jaar, omdat ik één avond per jaar in dat teken wel een minimale inspanning vind. Eén avond ben ik aan het bedenken en aan het bedanken dat we leven en dat dat niet is in een wereldwijd nazi-pretpark.

In gedachten bedankte ik al die mensen die het lef hadden zich destijds hiertegen te verzetten. Ik was dankbaar dat het in ons land niet normaal is om mensen om hun huidje of voorhuidje te doden.

Ik legde de krans namens de SP Groningen waar ik ook een bloem in had geprikt voor de 30 miljoen gestorven Russen die ook het herdenken waard zijn en voor het Slavische volk dat volgens de leer van de nazi’s ook maar uitgeroeid

moest worden of dat op zijn best slaaf mocht zijn (want tja, zo heten ze toch al). En ik liep ook een beetje mee om al die grijze mannen en vrouwen waarvan heel veel er al niet meer zijn te laten zien dat hun lessen niet vergeten zijn. Zo had volgens mij iedere herdenker zijn eigen gedachten...

Meedoen aan de dodenherdenking (ik bedoel langer dan twee minuten) zou toch wat meer tot de bezigheden van 4 mei moeten horen volgens mij. Iedereen vindt het goed dat er zoiets bestaat als een stille herdenkingstocht, maar waarom komt het bij zo weinig mensen op om mee te doen? Wat belette die

tuin vol bierdrinkende jongeren waar we langs liepen of al die anderen die ontbraken?

“Loop jij mee? Wat goed hee!” Op één of andere manier wordt het als een ware opoffering gezien en is heb je je best al gedaan als je twee minuten stil bent geweest. Vanavond ging ik niet mee barbecuen of zonnebaden of chillen. Ik ben van het saaie type, echt vet niet stoer...

Waar ik de dag erna ben? Dan ben ik zeer uitbundig mijn vrijheid aan het vieren op het bevrijdingsfestival. Peace man!

Tatjana Kiriënko is student IB/IO en gemeenteraadslid voor de Socialistische Partij in Groningen.

Open Access vraagt om meer betrokkenheid

korte reacties van maximaal 200 woorden graag voor maandag 12.00 uur mailen naar uk@rug. nl. Bijdragen kunnen worden ingekort.

Proefdieren (4) In UK 24 reageert Jan Drent, onderwijsondersteuning farmacie, onder de titel ‘proefdieren’ op het artikel Ratten op stand. In deze reactie wordt een negatieve en slecht onderbouwde mening gegeven over proefdierexperimenteel onderzoek.

Farmacie is, helaas, onlosmakelijk verbonden met proefdieren. Zonder het bestaan van onderzoek met proefdieren zouden essentiële geneesmiddelen niet bestaan.

Een voorbeeld hiervan, een nieuw geneesmiddel tegen een levensbedreigende erfelijke hartziekte, kwam onlangs nog in het nieuws.

In het onderwijs aan de toekomstige apothekers wordt veel aandacht besteed aan alle regelgeving en voor- én tegenargumenten met betrekking tot onderzoek met proefdieren. Ook aan de ontwikkeling van alternatieven wordt veel aandacht besteed.

Als masterstudent farmacie sta ik achter het gebruik van dierexperimenteel onderzoek om de ontwikkeling en veiligheid van onze geneesmiddelen te waarborgen.

Tevens ben ik een groot dierenliefhebber en blijf een voorstander van het gebruik en de ontwikkeling van alternatieven, maar voldoende alternatieven zijn op dit moment nog niet beschikbaar. Zolang er proefdieren bestaan, zal de discussie hierover blijven voortleven.

Carli Wilmer, apotheker in opleiding

Lustrum Ik vind het jammer dat in de UK 28 niets stond over de Carmina Burana en de inzet van Bragi, Mira en Gica.

Het was vrijdagavond een uitverkocht huis met een wachtlijst bij het Lustrumbureau. Een klein enthousiast artikeltje met foto hebben de studentenkoren en -orkesten toch wel verdiend. Ook goed voor hun eigen promotie. De UK is toch voor de studenten.

250 studenten en een veertigkoppig kinderkoor zijn hier drie maanden druk mee bezig geweest. Zelfs op de international page geen woord over dit openingsspektakel.

Ik vind dit jammer.

Sjoeke Snijdelaar medewerker lustrumbureau

In 2005 verbond de RUG zich aan het streven om wetenschappelijke output voor elk verantwoord doel vrij beschikbaar te maken. Open Access is de manier om dit te bereiken, denkt informatiespecialiste Esther Hoorn.

In het lustrumnummer van de UK (26 maart) herinnert Baukje Prins ons aan de wens, die Frans Zwarts uitsprak bij zijn aantreden als rector. Hij wilde zich inzetten voor een maatschappelijk georiënteerde universiteit. Prins vraagt zich af of dit overeenkomt met haar toekomstwens van studenten en medewerkers, die maatschappelijk geëngageerd zijn en zich mengen in het maatschappelijk debat.

Het kan geen toeval zijn dat de verjaardag van de RUG samenvalt met het Open Access Jaar 2009. Vrije beschikbaarheid van onderzoek

Willemen

op internet ondersteunt het maatschappelijk debat. Al jaren werken wetenschappelijke bibliotheken samen aan de technische infrastructuur om resultaten van onderzoek vrij op internet beschikbaar te maken. Zo geeft de bibliotheek in het digitale tijdperk vorm aan haar rol bij innovatie van de wetenschappelijke informatievoorziening.

Twintig jaar internet maakt andere distributie- en communicatiemodellen mogelijk. Dit resulteert nu in een landelijk gecoördineerde roadmap om Open Access meer beleidsmatig verankerd te krijgen.

Al in 2005 tekende de RUG de Berlin Declaration. Daarmee verbond de universiteit zich aan het streven om wetenschappelijke output voor elk verantwoord doel vrij beschikbaar te maken. De RUG zal bevorderen dat haar onderzoekresultaten, onderzoekgegevens, bronnen, beeldmateriaal en multimedia digitaal

op zo ruim mogelijke schaal voor iedereen ter beschikking komt. De stijgende prijzen voor toegang tot online tijdschriften van uitgevers vormden de aanleiding om de vrije ontsluiting van resultaten van onderzoek op internet te stimuleren.

Maar de internationale Open Access beweging overstijgt inmiddels het werkterrein van de bibliotheek.

Meer betrokkenheid van onderzoekers en studenten is gewenst.

Een Open Access beleid kan op verschillende manieren ingevuld worden. Delft koos voor Open CourseWare. En in Utrecht startte de bibliotheek onlangs een informatiecampagne om studenten uitleg te geven over het maatschappelijk belang van het vrij delen van wetenschappelijke informatie voor minder gepriviligeerde universiteiten in de wereld.

Groningen is succesvol gebleken bij het inrichten van repositories

door een nauwe samenwerking met onderzoekscholen. Disciplinespecifieke wensen vormen daarbij het uitgangspunt. De repository van Stratingh (RUG-instituut voor chemisch onderzoek, red) is daarbij één van de paradepaardjes. Herman Berendsen legde voor zijn discipline onlangs in Pictogram het verband uit tussen Open Access, Open Source en het belang van vrij toegankelijke wetenschappelijke data. Het is dan ook niet verwonderlijk dat nu ook uit de faculteit van FWN de vraag komt naar een meer beleidsmatige inbedding van Open Access. Op 26 mei organiseert deze faculteit hierover een minisymposium.

Frans Zwarts is van harte uitgenodigd om hier zijn visie op Open Access en een maatschappelijk georienteerde universiteit te geven.

Esther Hoorn werkt bij het auteursrechteninformatiepunt van de UB

C U L T U U R 15

UK 30 - 23 APRIL 2009

Het vieste filmpje wint | r e p o r tag e | Jong, hip, modern en creatief, dat is wat Viva la Focus wil uitstralen. Afgelopen vrijdag werd voor de tweede keer het filmfestival voor mobieltjes gehouden in bioscoop Images.

Door peter keizer Flitsende schermen in de gang, iMacs op de eerste verdieping en hiphopartiesten tijdens de grande finale. Het mobieltjesfilmfestival Viva la focus is een uithangbord voor het ooit te bouwen Groninger Forum. Het moet landelijk bekend worden via de media en vooral jongeren trekken. En daarom waren er de hele dag talkshows, videokunstenaars, workshops en optredens te volgen in de zalen van de bioscoop. Het festival straalt internationale allure uit, maar de eindwedstrijd bleek een Gronings feestje.

Ruim honderddertig filmpjes werden er geupload naar de website van het festival, allemaal gemaakt met de mobiele telefoon. Thema dit jaar: ‘Wat is waar? Feit en fictie in het digitale tijdperk’. Maar daarvan trokken de inzenders zich weinig aan.

De jury selecteerde er uiteindelijk vijf om vrijdag op het witte doek te tonen.

Een daarvan was het filmpje Colorfull EU, waarin de Hongaar Peter Vadocz liet zien dat in alledaagse objecten (zoals stadsbussen en afwasteiltjes) nationale vlaggen te herkennen zijn. Knap gemaakt, vond de jury. Maar de inzending bleek propaganda te zijn, gemaakt in opdracht van de EU. Geen reden voor diskwalificatie vond de jury, maar de zaal was minder vergevingsgezind.

Dancing Queen bleek origineler.

Maker Sumit Roy (India) liet elegant dansende vingers zien, die de verlangens uitbeelden van een meisje in een rolstoel. De Deen

Stefan Jouwersma (tweede van links) won het mobieltjesfilmfestival ‘Viva la focus’ Claus Spangsberg hing een mobieltje in een boom en zaagde hem om.

“Verrassend sterk”, oordeelde de jury. Maar het aanwezige publiek dacht daar heel anders over.

Het was namelijk niet het meest originele of bijzondere filmpje dat er met de prijs van 1000 euro vandoor ging, maar het vieste. De 26-jarige Groninger Steven Jouwersma maakte met de zwarte nagel van zijn beschadigde duim een horrorfilmpje.

“Ik kon het nauwelijks aanzien, zo

vies was het”, liet juryvoorzitter Bas van Kampen weten. De jury noemde het filmpje “de smerigste visuele grap ooit gemaakt”. “Een nieuw concept in de horror”, schreven ze in het rapport. Het aanwezige publiek vond het geweldig en riep met bijna veertig procent van de stemmen De Horror uit tot winnaar.

De winnaar zelf was volkomen verrast. “Ik had echt nul inspiratie toen ik het filmpje maakte”, gaf Jouwersma na de prijsuitreiking toe.

“Op een ochtend had ik een dikke kater en kreeg m’n duim tussen de deur. M’n nagel werd zwart en het randje eronder leek op een mondje. Ik heb er toen met een stift twee oogjes bij getekend.”

Volgens hem is het filmpje vooral populair omdat het echt is. “Het is echt met een mobieltje gemaakt en later niet bewerkt.”

Vorig jaar won Steven Jouwersma ook al, toen in de categorie Film Dat Boek met een verfilming van Kafka.

Klaaglijke vraag zonder woorden | r e c e n s i e | Het Nederlands Studentenkamerorkest toonde afgelopen week wat het waard was. Zelfs een clichéstuk als Mendelssohns Schotse symfonie klonk wonderlijk fris onder de baton van dirigent Ivan Meylemans.

Door michel dijkstra Een fluitiste betreedt in haar eentje het schemerige podium. Overal om haar heen staan lege stoeltjes en onbemande slaginstrumenten, die haar eenzaamheid benadrukken. Ze brengt de fluit aan haar lip-

pen en speelt de eerste, aarzelende tonen. Haar solo klinkt als een klagelijke vraag zonder woorden. Dan krijgt ze plotseling antwoord. Een achter het publiek opgestelde trompettist zet een sombere melodie in.

Eén voor één volgen de andere instrumenten. Ook deze spelers staan achter het publiek opgesteld en betreden statig het podium. Een indrukwekkende samenklank van alle instrumenten beëindigt het stuk.

Met deze plechtige opening wist het Nederlands Studentenkamerorkest (NESKO) haar toehoorders direct te boeien. Vorige week bracht

het orkest in de Oosterpoort een feestelijk lustrumconcert. Het openingsstuk, Korte ontmoeting zonder gesprek, werd door componist Merlijn Twaalfhoven speciaal voor het vijfenveertigjarige orkest geschreven. Met de uitvoering kan de componist tevreden zijn: het orkest bracht zijn stuk namelijk als een spannend verhaal.

Maar ook in de andere programmastukken toonde het NESKO, dat uit de crème de la crème van de Nederlands studentenmusici bestaat, haar kwaliteiten. Hoogtepunt was Mendelssohns Schotse Symfonie.

Naar eigen zeggen schreef de componist dit werk na een bezoek aan het vervallen paleis van de zestiende-eeuwse Schotse Queen Mary I. Hoewel de symfonie tegenwoordig als clichéstuk geldt, speelde het NESKO het wonderlijk fris. Dit was de verdienste van dirigent Ivan Meylemans, die zijn spelers stevig had gedrild. Onder zijn baton vergat je spontaan dat je naar een studentenorkest luisterde.

Zo vormde het NESKO-concert als geheel een mooie muzikale ontmoeting, die best iets langer had mogen duren.

Johan is niet meer zo zwaar op de hand | r e c e n s i e | ‘4’ heet het nieuwste album van Johan. Geen productieve band, maar wel een belangrijke. Johan klinkt ambitieuzer dan ooit en de liedjes zijn experimenteler en losser.

Door bart breman Met 46 liedjes in 12,5 jaar is Johan geen productieve band te noemen.

Maar bij de formatie rondom zanger/gitarist Jacco de Greeuw heeft het nooit om hoeveelheden ge-

draaid. De albums van de band uit Hoorn zijn stuk voor stuk gevuld met superieure popliedjes.

Johan is een band van de kwaliteit en niet van de kwantiteit. In dat laatste komt dit jaar verandering, want het vierde album is klaar en daarbovenop is er een verzamelbox uitgekomen, met geremasterde versies van de voorgaande albums. Het gaat goed met de band en dat is wel eens anders geweest.

Vooral op het tweede album, het in 2001 verschenen en terecht be-

wierookte Pergola wordt dat pijnlijk duidelijk. De Greeuw worstelt met depressies en dat heeft zijn weerslag op de muziek en vooral op de liedteksten. Het is het zwakke en het sterke punt van Johan. Pergola is een album waarop oerdegelijke en mooie popliedjes vergezeld gaan van pijnlijk eerlijke teksten. Het nadeel ervan is dat Johan wordt getypeerd als ‘die band met de depressieve zanger’ en dat De Greeuws persoonlijke problematiek snel verwordt tot selling point.

Op THX JHN uit 2006, het derde album, staan de zaken er vrolijker voor. De band doet wederom waar hij het beste in is: effectieve en perfectionistische pop maken, die refereert aan R.E.M. en The Beatles. De band klinkt opgewekter en minder zwaar. Dat wordt op het nieuwe album doorgetrokken. 4 is een album dat, meer dan voorheen, een groepsgevoel uitstraalt. Johan klinkt ambitieuzer dan ooit. De liedjes zijn experimenteler en losser. Het positieve jasje zit Johan als gegoten.

Foto Jeroen van Kooten “Toen heb ik een filmpje gemaakt van mezelf ondersteboven in m’n badkamer. Dat was iets creatiever misschien. Dit keer had ik gewoon een pijnlijke duim, maar dat is het nu absoluut waard”, zei hij.

Tweede werd Rommie Schilstra, eveneens afkomstig uit Groningen.

In Gas liet ze haar dochter ritmische scheetgeluiden maken bij gaspitten.

Zij won een nieuwe mobiele telefoon en een bos bloemen.

Cultuur tips n Met Rook maakte indie-formatie Shearwater een van de mooiste platen van 2008. De band uit Texas laveert tussen breekbare folk en dromerige rock. Het resulteert in beklemmende liedjes die een volwassen man laat huilen van ontroering. 3 mei, Vera, aanvang 21.00. n Traditioneel Chinees en hypermodern. Dat zijn de wonderlijke objecten van vormgeefster Zhenni Tian (1982). Zoals haar tafel met een transparante glasplaat en een gevouwen onderstel. Het levert een fraai lichtspel op.

Het Filiaal (Kunstuitleen), Akerkhof 10. Wo-zo, 13-17 uur. T/m 27 juni n Een koninklijk concert mag op Koninginnedag niet ontbreken. Het NNO koos drie stukken die componisten Purcell, Mozart en Haydn voor hun koninklijke werkgevers schreven. Dat het tussen vorst en componist niet altijd koek en ei was, toont Haydns Afscheidssymfonie: een muzikale ontslagbrief. Oosterpoort, 24 april, 20.15.

Met treurnis hebben wij kennis genomen van het overlijden van

Prof. dr. Durk A. Doornbos Emeritus hoogleraar Analytische Chemie aan de Rijksuniversiteit Groningen.

Prof.dr. Doornbos was hoogleraar van 1967 tot en met 1995.

UKAATJES OPGAVE UKAATJES * Kantoor Oude Kijk in’t Jatstr 28 * Per post Postbus 80, 9700 AB Groningen KOSTEN: ₏5,- per 20 woorden

Ons medeleven gaat uit naar de naaste familieleden.

INLICHTINGEN:

namens het Bestuur van de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen

KANTOOR UK:

Heiny de Ruiter 050-3636699.

H.de.Ruiter@rug.nl

Ma t/m donderdag 9-17 Woe 9-16

Jouw toga

mĂŠt opgestroopte mouwen.

Prof. Dr. Serge Daan, decaan.

Diversen

DE GOEDKOOPSTE RIJOPLEIDING: â‚Ź 999,25 RIJLESSEN INCL. EXAMEN EN EVENTUEEL BIJ ONS EEN GRATIS HEREXAMEN OOK SPOEDOPLEIDING MOGELIJK!!

IN DE STAD GRONINGEN GEHAALD EN GEBRACHT KIJK VOOR MEER INFORMATIE OP ONZE WEBSITE:

www.autorijschooljossmit.nl

Ăƒ Ăƒ!2Ăƒ !qqqĂƒ !Ăƒ

0595-44 36 54

n So you think you can translate? TC Translations is op zoek naar gemotiveerde vertalers Engels - Nederlands en Nederlands - Engels. Is Nederlands of Engels je moedertaal? Kun je moeiteloos en foutloos vertalen? Kun en wil je snel in actie komen? Ben jij goed met deadlines en flexibele werktijden? Beschik je over een computer en een goede internetverbinding? Dan wil TransCoastal Translations je graag toevoegen aan het team!

Check www.tctranslations.com voor informatie of neem contact met ons op via dennisseine@ gmail.com.

Kies de Togamaster.

Een combinatie van academisch ĂŠn praktisch werk.

Nieuwsgierig?

Kom naar de informatiebijeenkomst en stel je vragen op hoog niveau in onze Rotterdamse Faculty Club aan prof. Mevis, prof. Van Mierlo en mw.

Damsteegt. Mail nu voor ĂŠĂŠn van de 40 exclusieve plaatsen naar: damsteegt@frg.eur.nl

s 14 mei, start 15.00u, Rotterdam

www.togamaster.eur.nl

*AN 0ETER LEIDT EEN NOODHULPPROJECT NA EEN NATUURRAMP (IJ HOEFT NIET NA TE DENKEN OVER HET BIEDEN VAN HULP %N JIJ

"EL n EN HELP MEE VOOR * PER MAAND

777 !243%.:/.$%2'2%.:%. .,

Erasmus School of Law

23 april t/m 7 mei 2009

Mededelingen 1

Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers

Algemeen Centrum voor Informatie Technologie COMPUTERCURSUSSEN Open Leercentrum – 7 mei Webplatform voor redacteuren – 11 t/m 12 mei SPSS (UK) – 11 t/m 14 mei Excel gevorderd – 11 t/m 15 mei Open Leercentrum – 14 mei EndNote (nl) – 18 t/m 19 mei Open Leercentrum – 19 mei Excel (UK) – 25 t/m 28 mei Access gevorderd – 25 mei t/m 5 juni Open Leercentrum – 28 mei Publishing (UK) – 2 t/m 4 juni Reference Manager – 2 t/m 4 juni Excel Keuzemodule – 3 juni Open Leercentrum – 4 juni Word Modules (UK) – 5 juni Word: Keuzemodule – 5 juni Powerpoint – 8 t/m 10 juni Excel – 8 t/m 12 juni Open Leercentrum – 9 juni Open Leercentrum – 11 juni Webplatform voor redacteuren – 15 t/m 16 juni SPSS – 15 t/m 18 juni Access – 15 t/m 19 juni Open Leercentrum – 18 juni Open Leercentrum – 25 juni Inschrijving RUG-medewerkers en -studenten kunnen zich inschrijven via de website van het CIT of telefonisch bij de Servicedesk Centraal (363 3232). De cursussen worden gegeven in dagdelen; ‘s ochtends van 9:15 tot 12:30 uur of ‘s middags van 13:15 tot 16:30 uur en vinden plaats in de Zernikeborg.

Open leercentrum Elke donderdagmiddag is er gelegenheid om een cursus te doen in het open leercentrum. Het open leercentrum biedt een begeleide zelfstudie waarbij de cursist zelf de inhoud van de cursus bepaalt en in eigen tempo een aantal vooraf gekozen leermodules afwerkt en zich bij vragen kan richten tot een docent. De cursustijden zijn van 13:15 tot 16:30.

De volgende cursussen zijn op dit moment via het open leercentrum te volgen: MS-Word basiscursus MS-FrontPage MS-Windows basiscursus Thunderbird Oracle Calendar (RUGplanner) Studenten: € 25,- , medewerkers: € 60,- per dagdeel

Universiteitsraad Vergadering Universiteitsraad Op donderdag 6 mei aanstaande vergadert de Universiteitsraad met het College van Bestuur over onder meer de volgende onderwerpen: Eindrapport werkgroep Graduate Schools; Rapportage R endementen;Begrotingsrichtlijne n 2010; Inventarisatie nutsvoorzieningen RUG; Uitvoeringsregeling 2009-2010; Jaarverslag Dierexperimentencommissie; Vergadering Algemeen Bestuur van de VSNU. De vergadering is openbaar. Een ieder is van harte welkom. Locatie: Grote Vergaderzaal, Oude Boteringestraat 44. N.B. Aanvangstijd: 09.00 uur h.j.mast@rug.nl www.rug.nl/uraad

Faculteiten Rechtsgeleerdheid A LG E M E E N

Sollicitatieprocedure Onderzoeksmaster Functionaliteit

> Verzorgd door de UK; eindredactie Heiny de Ruiter, tel. 3636699 > Mededelingen kunnen ingediend worden via www.universiteitskrant.nl > Aanleveren is mogelijk tot uiterlijk maandag 10 uur voor de UK van dezelfde week > De volgende UK verschijnt op 7 mei 2009

van het Recht tot 15-5-09 Behoefte aan verdieping? Voorkeur voor kleinschalig en intensief onderwijs? Dan is de onderzoeksmaster misschien iets voor jou! De onderzoeksmaster Functionaliteit van het Recht is een tweejarige studie, bedoeld voor gemotiveerde studenten die naast grondige kennis van een bepaald rechtsgebied van eigen voorkeur (je eigen specialisatie, bijvoorbeeld privaatrecht, bedrijfsrecht of strafrecht) meer inzicht willen krijgen in de dwarsverbanden tussen de verschillende gebieden en de wetenschappelijke context daarvan. Afhankelijk van de behaalde bachelor geeft de opleiding civiel effect. In de onderzoeksmaster is extra aandacht voor onderzoeksvaardigheden, niet alleen in bepaalde vakken maar ook in het kader van een student-assistentschap. Als je meer wilt weten over de onderzoeksmaster neem dan contact op met prof.mr. H.E. Bröring (directeur Groningen Graduate School of Law; H.E.Broring@ rug.nl; 050-3635708), om een afspraak te maken voor een persoonlijk gesprek. http://www.rug.nl/gradschoolggsl/degree/researchmaster/index Stageplaats bij Vrom-inspectie De Vrom-inspectie in Groningen biedt studenten met belangstelling voor publiekrecht een interessante stageplaats. Meer informatie is te vinden op de facultaire stagewebsite.

Simon bezoekt De Brauw Lijkt het je leuk om een kijkje te nemen bij een groot advocatenkantoor en daar te proeven van de strafrechtpraktijk? Ga dan op 15 mei a.s. mee op kantoorbezoek bij De Brauw Blackstone Westbroek te Amsterdam! We zullen kennis maken met de sectie Corporatie Criminal Defence & Investigations.

Het bezoek zal beginnen om half 2 en zal om 6 uur worden afgesloten met een borrel. Er is een interessant programma voor ons samen gesteld. Lijkt het je leuk om mee te gaan? Meld je dan aan door een mail te sturen naar voorzitter@simonvanderaa.nl. Let op: de Brauw ontvangt bij een kantoorbezoek altijd van alle deelnemers een CV, opgave is dus pas definitief door bij je mail een CV als bestand toe te voegen. De CV’s zullen direct worden doorgestuurd naar De Brauw. Aanmelding is mogelijk tot en met 28 april. www.simonvanderaa.nl

Medische wetenschappen A LG E M E E N

SpoCo voetbal sportlievelingen! het is weer zo ver! het enige echte voetbaltoernooi van panacea komt er weer

aan!! zorg dat je erbij bent :D! wanneer: 14 mei van 14.00-16.00 waar:sportpark corpus den hoorn inschrijving: mail je team en naam voor 6 mei naar spoco@panacea. nl kosten: 2 euro p.p. te betalen op 6 mei tussen 13.00-14.00 limiet:o teams van minimaal 5 personen en maximaal 8 personen.

Letteren A LG E M E E N

Spraakmakende boeken (Her)ontdek een meesterwerk: Stendhal Spraakmakende boeken - (Her) ontdek een meesterwerk: Stendhal Op 23 april bespreekt Arnold Hemakers ‘Lucien Leuwen’ van Stendhal. ‘Lucien Leuwen’ is ongetwijfeld de minst bekende van Stendhals grote romans. Geschreven tussen ‘Le rouge et le noir’ (1830) en ‘La Chartreuse de Parme’ (1839) in, werd hij pas jaren na de dood van de schrijver gepubliceerd. ‘Lucien Leuwen’, nooit voltooid maar toch een min of meer afgerond geheel, is misschien wel Stendhals meest geëngageerde roman. In zijn lezing zal Arnold Heumakers nader ingaan op Stendhals even ironische als realistische benadering van de politieke werkelijkheid en op de mogelijkheden daarin voor het individuele geluk. Ook wordt aandacht besteed aan ‘La Chartreuse de Parme’, de roman die is te beschouwen als een `vervolg’ op ‘Lucien Leuwen’. www.rug.nl/let/spraakmakendeboeken GHD Ubbo Emmius speelt: Een paus in de politiek Op 11 en 12 mei spelen studenten geschiedenis het stuk “een paus in de politiek” geschreven door prof.

Doeko Bosscher, over de commotie in Nederland rond Pim Fortuyn. De voorstellingen worden gespeeld in het OUTheater (harmoniecomplex) en beginnen om 20.15. Kaarten zijn te reserveren bij de USVA: 050-3634670. www.ubbo-emmius.nl S TA G E B U R E A U L E T T E R E N

Stagevoorlichting Bezoek de voorlichting van het Stagebureau Letteren over de Bachelor- en Masterstages in binnen- en buitenland op dinsdag 12 mei van 11.00 tot 12.00 in zaal A2 in het Academiegebouw. Toegang is vrij. Zie de website onder ‘nieuws’. stages.let@rug.nl www.rug.nl/let/stagebureau 2 stages: D66 OPLEIDING: Diverse PERIODE: start 1 september, 5 maanden OPDRACHT: mobiliseren van nieuwe leden/voorbereiden gemeen-

teraadsverkiezingen MEER INFO: Stagebureau Letteren, k 212; tel.

050-3635844. Zie de website onder nieuws stages.let@rug.nl www.rug.nl/let/stagebureau

Economie en Bedrijfskunde A LG E M E E N

Master and Career Fair 12 May 2009 About Msc-programmes, internships, research projects, going abroad and more… • Which one of the 20 Msc-programmes fits in my career perspective? • Where can I find an internship or research project to enrich my study? • What are the possibilities to study abroad? • What are my strengths and values? For answers, visit the Master and Career Fair of the Faculty of Economics and Business.

Date: Tuesday 12 May 2009 Location: Faculty of Economics and Business, University of Groningen, Zernike Complex, Zernike building, ground floor, Landleven 12, 9742 AD Groningen Time: 17h30 – 20h00 The fair is a venue of Mscprogrammes, EBF, Science Shop, Career Office, and International Office, surrounded with presentations and lectures about Msc-programmes. Looking forward to see you! University of Groningen Faculty of Economics and Business w.mellens-wessels@rug.nl www.rug.nl/feb/masterandcareerfair

Gedrags- en Maatschappijwetenschappen P S YC H O LO G I E

26 mei a.s.: mastervoorlichting voor bachelorstudenten Psychologie Op 26 mei a.s. is er weer een mastervoorlichting voor bachelorstudenten psychologie. Tijd: 15-17 uur Plaats: Kouwerzaal Met: - Presentatie van alle masterprogramma’s - Mogelijkheid om bij 3 van de 5 programma’s een kijkje te nemen - Praktische tips over toelating Wil je meer informatie over de master? Kom dan op 26 mei naar de voorlichting!

Studenten Studenten Service Centrum (SSC) CENTRALE STUDENTENBALIE(CSB)

Bezoekadres: Uurwerkersgang 10, Groningen Postadres: Postbus 72, 9700 AB Groningen Telefoon: 0503638004 Fax: 050-3634623 Openingstijden : op werkdagen 10.00 – 16.00 uur. Telefonisch bereikbaar: 10.00 – 16.00 uur. www.rug.nl/hoezithet Aangepaste openingstijden De CSb is gesloten op: -donderdag 30 april (Koninginnedag) -dinsdag 5 mei (Bevrijdingsdag) -donderdag 21 mei (Hemelvaartsdag)

> Spraakmakende boeken: Stendhal - Lucien Leuwen en het verdere oeuvre van Stendhal.

Algemeen > Letteren

Herinnering voldoende saldo Op 27 april a.s. zal de vijfde termijn van het aan de RUG verschuldigde collegegeld voor gespreide inning van de door u aangegeven rekening worden afgeschreven. We herinneren u er aan dat u zorg dient te dragen voor voldoende saldo op uw bank- of gi-

Agenda In de AGENDA worden alleen universitaire evenementen opgenomen die voor iedereen toegankelijk zijn. Aankondigingen inleveren uiterlijk vrijdag 12.00 uur voor de week van verschijnen: per fax naar (050) 363 6300 o.v.v. UK-Agenda, per e-mail naar communicatie@rug.nl of per post naar: afdeling Communicatie, UK-Agenda, Postbus 72, 9700 AB Groningen.

PROMOTIES EN ORATIES 22 april Promotie: K. Damman, medische wetenschappen. Titel: Cardiorenal interaction in heart failure. Promotores: prof.dr.

H.L. Hillige, prof.dr. D.J. van Veldhuizen, prof.dr. G. Navis. Tijd: 13.15 uur.

22 april Promotie: mw. A.L. Veenstra van Nieuwenhoven, medische wetenschappen. Titel: Immunology of pregnancy. Promotores: prof.dr. M.J. Heineman, prof.dr. L.F.M.H. de Leij. Tijd: 14.45 uur.

24 april Promotie: mw. N.E. Voicu, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Pattern morphologies in thin liquid films.

Promotores: prof.dr. U. Steiner, prof.dr. G. ten Brinke. Tijd: 13.15 uur.

24 april Promotie: mw. B.V. Feldmeyer, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: The effect of temperature on sex determination. Promotores: prof.dr. I. Pen, prof.dr. F.J. Weissing, prof.dr.

L.W. Beukeboom. Academiegebouw, 14.45 uur.

24 april Promotie: B.K. Grillenberger, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Biogeography, population genetics and mating systems of natural Nasonia populations. Promotores: prof. dr. L.W. Beukeboom, prof.dr. R. Bijlsma, prof.dr. J. Gadau. Tijd: 16.15 uur.

29 april Promotie: G. Krenning, medische wetenschappen.

Titel: Endothelial progenitor cells in vascular regenerative medicine towards ‘designer blood vessels’ and ‘therapeutic neovascularization’. Promotor: prof.dr. M.J.A. van Luijn. Tijd: Broerstraat 5, 14.45 uur.

29 april Promotie: J. Mulder, medische wetenschappen. Titel: Towards treatment of cholestatic liver disease in children via interference with transcriptional regulation of hepatic transport systems. Promotores: prof.dr. F. Kuipers, prof.dr. P.J.J. Sauer. Tijd: 16.15 uur.

1 mei Promotie: H. Flores, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Frozen desert alive. The role of sea ice for pelagic macrofauna and its predators: implications for the Antarctic packice food web. Promotor: prof.dr. W.J. Wolff. Tijd: 13.15 uur.

1 mei Promotie: G. Gobius du Sart, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Supramolecular triblock copolymer complexes. Promotor: prof.dr. G. ten Brinke. Tijd: 14.45 uur.

1 mei Promotie: A. Ostroveanu, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Novel cyclic AMP signalling avenues in learning and memory. Promotores: prof.dr. P.G.M. Luiten, prof.dr. E.A. van der Zee, prof.dr. U.L.M. Eisel. Tijd: 16.15 uur.

4 mei Promotie: N.S. Hammoud Hassan, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Synthesis of perfectly alternating carbon monoxide/olefin polyketones using a sulfonated diphosphine catalyst system. Promotor: prof.dr. A.A. Broekhuis. Tijd: 13.15 uur.

4 mei Promotie: R.H.E. Mullers, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: The commuting parent. Energetic constraints in a long distance forager, the Cape gannet. Promotores: prof.dr. S. Daan, prof.dr. J.M. Tinbergen. Tijd: 14.45 uur.

6 mei Promotie: M.E. Knibbe, medische wetenschappen. Titel: Not a matter of choice. Ethical perspectives on decisionmaking about living parental liver donation. Promotores: mw. prof.dr.

M.A. Verkerk, prof.dr. M.J.H. Slooff. Tijd: 13.15 uur.

6 mei Promotie: L. Bodei, medische wetenschappen. Titel: Peptide receptor radionuclide therapy with radiolabelled somatostatin analogues. Promotores: prof.dr. R.A.J.O. Dierckx, prof.dr. A. Signore. Tijd: 14.45 uur.

6 mei Promotie: mw. E. Lazzeri, medische wetenschappen.

Titel: Nuclear medicine imaging of vertebral infections: role of radiolabelled biotin. Promotores: prof.dr. R.A. Dierckx, prof.dr. A. Signore, prof.dr. G. Mariani. Tijd: 16.15 uur.

8 mei Promotie: G. Papari, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Texture vs contours. Explorations in the fields of contour detection and artistic imaging. Promotor: prof.dr. N. Petkov.

Tijd: 13.15 uur.

23 april 2009, nr. 39

?d\ehcWj_[ leeh ijkZ[dj[d [d c[Z[m[ha[hi 4 mmm$hk]$db%[njhW FW]_dW edZ[h l[hWdjmeehZ[b_`a^[_Z lWd Z[ 7\Z[b_d] 9ecckd_YWj_[ HK=" j[b[\eed &+& ),) +**+ e\ Yecckd_YWj_[6hk]$db

‘Het is een groot goed om via medezeggen­schap invloed te hebben’ Alle personeelsleden en studenten van de universiteit kunnen van 11 tot en met 25 mei stemmen voor de medezeggenschapsraden: de Universiteitsraad, de faculteitsraden en de dienstraden. Wat gebeurt er in het centrale medezeggenschapsorgaan, de Universiteitsraad?

Bij het begin van het academisch jaar was het even spannend: zal de Universiteitsraad (U-raad) op dezelfde manier kunnen blijven functioneren als voorheen? Zal de nieuwe voorzitter van het College van Bestuur Sibrand Poppema de U-raad net zoveel ruimte geven om mee te denken en mee te beslissen over het aan de universiteit gevoerde beleid als zijn voorganger Simon Kuipers? Oftewel: zal het veelgeroemde Groninger harmoniemodel overeind blijven?

Al snel bleek de U-raad op dit punt gerustgesteld, zo klinkt onder meer door in de woorden van Erik Verdonk, student Godsdienstwetenschap en student-lid van het presidium van de raad: ‘Onder leiding van Poppema gaat het College van Bestuur misschien iets anders te werk dan voorheen. Poppema bestuurt wat meer op hoofdlijnen en er zijn iets minder tussentijdse overlegjes. En hij besteedt wat meer uit dan zijn voorganger, hij heeft het overleg efficiënter proberen te maken. Ook denk ik dat hij heel erg zijn best doet om de faculteiten achter zijn beleid te scharen. Maar verder is er niet veel veranderd. De Universiteitsraad heeft nog steeds dezelfde positie als vorig jaar. En het harmoniemodel, de vrijwillige open en coöperatieve samenwerking tussen U-raad en College van Bestuur, staat nog altijd overeind. Er zijn uiteraard meningsverschillen geweest, maar daar zijn we in goed overleg uitgekomen.’

Krakend harmoniemodel Het harmoniemodel is geen gegarandeerd model, maar moet elke keer weer door de betrokken partijen worden verkregen, soms zelfs bevochten. Zo ontstond er, nog onder collegevoorzitter Kuipers, discussie over de manier waarop het onderwijs in de eerste paar jaar van de studie moet worden opgezet om goede studierendementen te krijgen, om studenten te stimuleren. ‘Toen heeft dat harmoniemodel naar mijn idee wel even gekraakt,’ zegt Hilly Mast, de voorzitter van de Universiteitsraad.

‘Aanvankelijk leek het alsof het college een centraal opgelegd restrictief be-

leid wilde gaan voeren en iedereen die in het eerste jaar minder dan 45 ECTS had gehaald niet toe te willen laten tot het tweede opleidingsjaar. Maar gelukkig wilde het college nadrukkelijk overeenstemming bereiken met de raad. Er is toen een voorstel gekomen om een bepaalde groep studenten die niet aan de norm voldeed, de groep met een studie­resultaat van 30 tot 45 studiepunten, te begeleiden en te stimuleren.

Hierdoor krijgt deze groep alsnog de kans door te stromen naar het tweede jaar. Vooral de studentenfracties hebben hierover constructief nagedacht. En het college heeft goed geluisterd naar de raad. Dat is overigens ook gebeurd bij de vele andere onderwerpen die in de raad aan de orde kwamen. Het is een heel groot goed dat we op deze manier via de medezeggenschap invloed kunnen uitoefenen, zelfs in een tijd dat het volgens sommigen bedrijfsmatiger moet, efficiënter. Het is ongekend en erg mooi dat we die samenwerking hier in Groningen in stand kunnen houden.’

Voorzitter van het College van Bestuur van de RUG, Sibrand Poppema. © Jeroen van Kooten Collegevoorzitter Poppema onderschrijft het belang van de medezeggenschap: ‘Je probeert als college altijd al rekening te houden met de belangen van zo ongeveer iedereen in een organisatie. Door de medezeggenschap heb je nog een extra kans om de verschillende belangen af te wegen, de belangen van de medewerkers, van de studenten, docenten, onderzoekers. Dat is precies wat er gebeurt tijdens de vergaderingen van

De thema’s van de studentenpartijen SOG De SOG staat voor kwaliteit, keuzevrijheid en concrete resultaten. Zonder politieke kleur en op pragmatische wijze maakt de SOG elk jaar haar verkiezingsbeloftes waar. Zo is er nu meer aandacht voor docentkwaliteit en kun je pinnen in de kantines. Komend jaar wil de SOG studieblokkades verminderen, internationalisering stimuleren en printfaciliteiten verbeteren.

Waarom stemmen op de SOG? SOG is de studentenpartij die daadwerkelijk concrete resultaten bereikt voor alle studenten. n www.studentenorganisatie.nl

Meebeslissen

Hilly Mast en Erik Verdonk in de Universiteitsraad. de Universiteitsraad. En dat heeft zeker zijn waarde. Wij bieden in Groningen duidelijk meer medezeggenschap dan universiteiten in veel andere plaatsen.

Dat zullen we blijven doen, ook als een nieuw wetsvoorstel iets anders voorschrijft. Want zolang het goed loopt, heeft het belangrijke voordelen, onder andere omdat je daarmee het draagvlak voor beslissingen vergroot.’

Opvallend is de manier waarop Poppema beleidsvoornemens aan de raad presenteert. ‘Wat mij betreft houdt onze opvatting van medezeggenschap ook in dat je op tijd aan de raad vertelt waarmee je bezig bent, zodat je in die fase al wat suggesties kunt doen. En dat je beslissingen vervolgens goed voorbereidt met de mensen die zeggenschap hebben, dus goed voorbereidt met de faculteiten, met de decanen. En daarna pas met een voorstel bij de raad komt waarover je het dan echt wilt hebben. En niet in een omgekeerde volgorde.’

Krijgen de faculteiten door deze volg­ orde van werken niet te veel invloed?

‘Nou, dat valt nog wel mee,’ zegt Poppema. ‘Want deze volgorde doet geen enkele afbreuk aan de medezeggenschap. Uiteindelijk komen de voorstellen gewoon in de raad en hebben we het er over. Maar dan hebben we het wel over een rijp voorstel. Tegelijkertijd laat deze aanpak ook de faculteiten in hun waarde.

En dat is iets waarvan ik vind dat het in het verleden niet goed ging. De faculteiten weten trouwens wel dat het college als het nodig is, alsnog veranderingen aanbrengt.’

U-raadsvoorzitter Mast toont zich tevreden over het feit dat de nieuwe voorzitter uit eigen gelederen komt: ‘Bij andere universiteiten wil men nog wel eens een professionele bestuurder aantrekken, een externe, iemand uit bedrijfsleven of

GSb De GSb is dé partij die zich verzet tegen blokkades die onnodige studievertraging opleveren. Wij hebben ons bijvoorbeeld verzet tegen de harde knip, ook door de petitie geenhardeknip.nl.

We willen meer goede werkplekken.

Daarnaast staat de GSb voor uitdagend onderwijs met persoonlijke begeleiding waar een student meer is dan een studentnummer!

Waarom stemmen op de GSb? Een stem voor de GSb is een stem voor actieve en kritische studentenvertegenwoordiging. n www.groningerstudentenbond.nl

Calimero Lijst Calimero staat voor onderwijskwaliteit en studievrijheid in een prettige omgeving. De aandacht moet komen te liggen op inspirerend en kwalitatief goed onderwijs met voldoende ruimte voor zelfontplooiing. De RUG moet

© Douwe J. Fokkinga

de politiek. Wij hebben, conform Groninger traditie, wederom iemand aan het roer die jarenlang ervaring heeft met universitair onderwijs en onderzoek. Een primus inter pares.’

In het afgelopen jaar in de U-raad zijn talloze onderwerpen de revue gepasseerd: de bursalenproblematiek, de plaats van de RUG in de internationale rankings, de internationalisering, het coryfeeënfonds, enzovoort. Twee onderwerpen sprongen er echter uit: de augustusherkansingen en de reorganisatie van de bibliotheek.

Deze kwamen in zowat elke vergadering aan de orde. Volgens zowel Mast, Poppema als Verdonk zijn het College van Bestuur en de U-raad er uiteindelijk samen goed uitgekomen. ‘Met een kritische, maar constructieve bijdrage van de personeelsfractie en de studentenfracties,’ aldus Verdonk. Al zijn beide onderwerpen nog niet helemaal afgerond.

Alle betrokkenen hopen op een grote opkomst bij de aankomende verkiezingen voor de Universiteitsraad. ‘Want door te stemmen oefen je invloed uit op alle aspecten van de universiteit,’ zegt Mast, ‘op onderwijs en onderzoek, maar ook over de zaken eromheen, zoals personeelsbeleid, de organisatie, financiën en de juridische kant.’ ‘Vooral meedoen,’ zegt Poppema, ‘want zo gauw je niet stemt, heb je niks meer te klagen.’

Websites Officiële data en reglementen van de universitaire verkiezingen: n www.rug.nl/Bureau/expertisecentra/ abjz/producten/csbindex Informatie over de U-raad: n www.rug.nl/uraad Informatie over de Personeelsfractie in de U-raad: n www.rug.nl/uraad/samenstelling/ pf/index

geen “McDonald’s” worden waar alles wordt gedaan om ervoor te zorgen dat je zo snel mogelijk weer buiten staat!

Waarom stemmen op Calimero?

Calimero denkt niet alleen dat het beter kan, we weten ook hoe. n lijstcalimero.nl

FBF Eerlijkheid en duidelijkheid. Belangen benoemen die worden aangehangen, ondanks mogelijke weerstand. Mijn eigenbelang is niet de studententevredenheid om stemmen te winnen, maar een leerproces en inkomen. Jullie belang bij mij is een kritisch geluid tussen bestuurlijk geneuzel en bestuurlijke controle. Mijn motto is: medezeggenschap is niet belangrijk, wel nuttig.

Waarom stemmen op de FBF? Help mij alternatieve geluiden te laten horen. Geen politieke spelletjes, maar eerlijkheid. n fantastischbelangrijkefractie.wordpress.com

Op alle niveaus van de Rijksuniversiteit Groningen denken en beslissen studenten en medewerkers mee met het bestuur van de universiteit. Dat gebeurt in: n de Universiteitsraad n faculteitsraden n dienstraden Het belang van de medezeggenschapsraden is groot. Zo hebben ze instemmingsrecht op tal van gebieden die voor studenten en personeel van belang zijn.

Enkele voorbeelden: de begroting, toekomstplannen en bijvoorbeeld diverse studentenvoorzieningen.

De leden van deze medezeggenschapsorganen worden in verkiezingen gekozen. Dat gebeurt dit jaar van 11 tot en met 25 mei.

De leden van het personeel worden voor een periode van twee jaar gekozen (om zitting te hebben in de Universiteitsraad, de faculteitsraden en de dienstraden). Studenten worden voor een periode van één jaar gekozen (om zitting te hebben in de Universiteitsraad en de faculteitsraden). Stemmen kan via ProgRESSWWW.

Humboldt In kringen van RUG-medezeggenschap wordt geregeld Von Humboldt (1767-1835) aangehaald.

Deze geleerde verwoordde het aansprekende ideaal van een universiteit als academische gemeenschap. Vrij vertaald: medewerkers en studenten zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor de instelling waarbinnen ze werken en leren.

Dit betekent dat hun inzichten niet genegeerd kunnen worden, maar medebepalend zijn voor bestuur en beleid van de universiteit.

Aan dit ideaal proberen we anno 2009 onverkort vast te houden.We doen dit in een stelsel van ongedeelde medezeggenschap: studenten en medewerkers participeren gezamenlijk in één raad. Studenten en medewerkers zijn daarbij geen ‘consumenten’ van wat hun in opleiding of werk geboden wordt, maar ‘producenten’ van alles wat we onder de noemer ‘universiteit’ scharen. Mede in dat kader nemen besturen hun raden, op centraal dan wel decentraal niveau, serieus en gunnen deze bestuurlijke invloed.

Het geeft het medezeggenschapsmodel in Groningen een bijzonder, eigen karakter. Het is een wezenlijke pijler in de bestuurlijke constellatie van de RUG. Echter, we kunnen het enkel in stand houden als de gemeenschap met zekere regelmaat haar steun hieraan betuigt. Het legitimeert het werk van de vertegenwoordigers, in faculteitsraden, dienstraden en Universiteitsraad.

Massaal steun betuigen kan binnenkort weer: er worden voor alle geledingen in de raden medezeggenschapsverkiezingen gehouden in de periode van 11 mei tot en met 25 mei. Een ieder die via opleiding of aanstelling formeel verbonden is aan de RUG mag stemmen.

Het kan eenvoudig per computer gedaan worden. Wie de RUG een warm hart toedraagt, stemt!

Hilly Mast, Voorzitter Universiteitsraad

23 april t/m 7 mei 2009

Mededelingen 2

Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers rorekening op de aangegeven incassodatum, aangezien het risico bestaat dat –bij onvoldoende saldo- uw bank of giro deze incassotransactie blokkeert (zg. stornering). Blijkt dat uw betaling niet op tijd is ontvangen, dan is de RUG genoodzaakt -naast invorderingsmaatregelen- stappen te zetten die neerkomen op o.a. -uitsluiting van NESTOR en mailfaciliteiten -uitsluiting van bibliotheekgebruik -uitsluiting van (inschrijven voor) tentamens I N F OT H E E K

Masterprogramma aan de Osaka University in Japan De Osaka University in Japan heeft een nieuwe masterprogramma opgezet in samenwerking met het Japanse bedrijfsleven. Je hoeft op dit moment geen Japans te kennen om deel te kunnen nemen aan dit programma. De deadline is 12 mei. Meer informatie vind je op onderstaande website. www.rug.nl/studereninhetbuitenland TA L E N T & C A R E E R C E N T E R

Themabijeenkomst: Werken bij de overheid (Bijna) klaar met je studie ben je geïnteresseerd in een carriere bij de overheid? Kom dan op woensdag 13 mei (14-16 uur) naar de Senaatskamer van het Academiegebouw voor de themabijeenkomst “Werken bij de Overheid”. Wat zijn de mogelijkheden voor starters bij een overheidsinstantie en hoe kun je solliciteren? Hoe ziet een traineeship er uit en hoe is de cultuur bij een overheidsinstantie? Sprekers zijn deze keer de gemeente

Groningen, Ban Personeelsdiensten en het Jonge Ambtenaren Netwerk Noord Nederland. Naast informatie ook ervaringsverhalen van jonge ambtenaren.

Kijk voor meer info en aanmelding op onze website, de toegang is gratis. info@talentcareercenter.nl www.talentcareercenter.nl

ACLO HALV Pugilicé Halfjaarlijkse algemene ledenvergadering G.S.B.V. Pugilicé maandag 18 mei vanaf 19:00 in vergaderzaal 1 op Het Sportcentrum bestuur.pugilice@gmail.com G.S.B.V. Pugilicé

USVA Nootuitgang Donderdag 23 april, 20.30 uur.

Nootuitgang is een jaarlijks terugkerend evenement waarin muziekmakende studenten hun talent kunnen bewijzen aan een vakjury. Deze jury zal op de avond zelf uit de deelnemende studenten de beste singer/songwriter van Groningen kiezen. De winnaar wint niet alleen een optreden op stukafest, maar krijgt ook een workshop én een optreden in de Usva. Op 23 april vindt de Groningse voorronde plaats. De winnaar van deze voorronde strijdt daarna verder in de landelijke finale van Nootuitgang in Rotterdam. Entree: student €3, Locatie: INTheater, Munnekeholm 10. Reserveren: 050-363 4670 usva@rug.nl www.usva.nl

Theaterdiner: Prinses in de Soep Zaterdag 25 april, 17.30 uur. Prinses in de Soep is het resultaat van een samenwerking tussen studenten en mensen met een verstandelijke beperking. Op deze avond kan het publiek tijdens een vijf-gangen diner genieten van een sprookjesachtig theaterstuk. Prinses in de Soep is opgezet door Rode Kruis Studentendesk Groningen in samenwerking met Nieuw Bloed, Cultureel Studentencentrum Usva en NOVO. Kom eten bij en kijken naar Prinses in de soep. Entree: student €20,- (incl. vijf-gangen diner en drankjes.) Locatie: OUTheater, Harmoniegebouw, Oude Kijk in ’t Jatstraat 26. Reserveren: 050363 4670. usva@rug.nl www.usva.nl Flanor presenteert: Barbara Stok Dinsdag 28 april, 20.30 uur. Barbara Stok (Groningen 1970) is professioneel stripmaker. Ze maakt strips en illustraties voor bladen, boeken, reclame, websites en meer. Ze heeft gewerkt voor onder andere de VPRO, HP/De Tijd, Lowlands en Algemeen Dagblad.

Momenteel maakt Barbara strips voor onder andere nrc.next en het Dagblad van het Noorden. Eerder verschenen van haar Barbaraal tot op het bot (1998), Je geld of je leven (2003), Nu we hier toch zijn (2005) en Op tour door Spanje (2007). Haar eerste boek werd door Het Stripschap genomineerd voor beste Nederlandse album van het jaar. Entree: student €3, Locatie: INTheater, Munnekeholm 10.

Advertenties

Studenten 50% korting

Reserveren: 050-363 4670 usva@rug.nl www.usva.nl

Diversen

■ Surf naar volkskrant.nl/studenten

(dit aanbod geldt alleen voor uitwonende studenten t/m 27 jaar)

0Volkskrant_stud abo zw 115_86.indd 1

volkskrant.nl/studenten

20-10-2008 14:21:34

[ vervolg ]

AEGEE-GRONINGEN

Zin in een onvergetelijke vakantie deze zomer?

Van Madrid tot Moskou, van feesten tot zeilen tot Spaans leren, een Summer University is een onvergetelijke manier om 2 weken op vakantie te gaan in Europa. De Summer University is gestart met het idee studenten in 2 weken tijd lang de veelzijdigheid van Europa te laten ontdekken. Daarnaast is het één van de meest succesvolle projecten van AEGEE, de Europese studentenvereniging. Wil je dit jaar betaalbaar op vakantie en heb je zin om op een gave manier Europa te ontdekken? Informatieavonden over de Summer Universities zijn er op 7 april, 14 april, 21 april en 28 april aan de Sint Walburgstraat 22 (KEI pand). Bezoek onze website, mail of kom op onze borrel elke dinsdag vanaf 22:30 in ‘Het Pakhuis’ pr-responsible@aegee-groningen.nl www.aegee-groningen.nl INTEGRAND

Vind een stage met Integrand!

Vind je stage met Integrand! Integrand helpt jou aan een voorsprong in je carrière. Het lopen van een stage, deelname aan een inhousedag of het volgen van een businesscourse zorgen ervoor dat je goed voorbereid bent op je toekomstige carrière. Integrand heeft een groot aanbod aan afstudeeren meeloopstages voor jou. Elke dag wordt onze database, die ruim 650 stages bevat, aangevuld met nieuwe opdrachten. Wij bieden afstudeer- en meeloopstages voor alle soorten studies en bij diverse bedrijven van de multinationals tot het midden en klein bedrijf. Daarbij zorgen het schrijven van een net CV, een goede motivatiebrief en het optimaal voorbereiden van je sollicitatiegesprek ervoor dat JIJ er uitspringt bij jouw bedrijf en met een voorsprong kunt beginnen. groningen@integrand.nl www.integrand.nl OVERIGE

Neem een abonnement

Agenda

Academisch Schrijfcentrum Het Academisch Schrijfcentrum Groningen is er voor alle studenten die bij hun schrijfopdracht een duwtje in de rug kunnen gebruiken. Weet je niet hoe je moet beginnen? Ben je de draad kwijt?

Of zie je door de taalfouten je tekst niet meer? Meld je aan voor een individueel gesprek met een schrijfcoach. Schrijf je in op www. rug.nl/schrijfcentrum.

Gevraagd: bestuursleden CUOS Het CUOS (Centraal UitvoeringsOrgaan voor de Studentenorganisaties) verdeelt namens het College van Bestuur van de RUG subsidies en huisvesting aan erkende studentenorganisaties. Ook adviseert het CUOS aan het College over de toekenning en verdeling van bestuursbeurzen. Het CUOS bestaat uit 5 studenten.

Voor het CUOS ‘09-’10 worden nieuwe bestuursleden, waaronder een voorzitter, gevraagd. Solliciaties uiterlijk 7 mei aan L.Kroes, hoofd Studentenzaken, postbus 72, 9700 AB Groningen. cuos@rug.nl www.rug.nl/cuos

8 mei Promotie: mw. R.T. Eijlander, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Protein secretion via the Twin-arginine translocation pathway of Bacillus subtilis. Promotor: prof.dr. O.P. Kuipers. Tijd: 14.45 uur.

8 mei Promotie: mw. A.A. Batinas, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: The chemistry of half-sandwich vanadium imido-amido complexes. Promotores: prof.dr. B. Hessen, prof.dr.

J.H. Teuben. Tijd: 16.15 uur.

Promoties vinden plaats in het Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen.

CONGRESSEN EN SYMPOSIA 27 april Symposium Arbo- en Milieudienst i.s.m. afdeling Vastgoed- en Investeringsprojecten. Titel: Energiebesparende maatregelen en ondergrondse energieopslag in de praktijk. Met medewerking van Martin Kranenborg, Rien van Uitert, Peter Slot en Ir. G.H. ten Bolscher. Dagvoorzitter prof.dr. A.J.M. Schoot Uiterkamp. Plaats: Bernoulliborg (grote collegezaal). Tijd: 13.00 uur.

OVERIGE EVENEMENTEN 23 april Lezing in de serie Spraakmakende boeken: Stendhal - Lucien Leuwen en het verdere oeuvre van Stendhal. Spreker: drs. Arnold Heumakers. Academiegebouw (Offerhauszaal). Tijd: 20.00 uur.

23 april Studium Generale i.s.m. Lustrum Arts meet Science: Grote Groninger popquiz – Welke groep inwoners weet het meeste van de stad en de universiteit? Quizmaster: Frank den Hollander. Plaats: Huize Maas. Tijd: 20.00 uur.

24 april Studium Generale i.s.m. Selexys Scholtens: Lezing.

Spreker: Bas Haring. Titel: Waarom zouden we ons zorgen maken over de toekomst van de aarde? Plaats: boekhandel Selexyz scholtens, Guldenstraat 20. Tijd: 20.00 uur.

24 april Theater: Theatersport door Ulteam. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 6,- / overigen € 8,27 april Lustrum Arts meet Science: Groot dictee der N.S.G. (Navigators Studentenvereniging Groningen). Plaats: Academiegebouw (Aula), Broerstraat 5. Tijd: 19.30 uur.

27 april Muziek: Cursuspresentatie Solo met z’n allen. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 3,- / overigen € 4,28 april SIB (Studentenvereniging voor Internationale Betrekkingen): Lezing over de oorzaken en de gevolgen van de drugsproblematiek in Mexico. Spreker: Wil Pansters. Plaats: The Stage, Peperstraat 27a . Tijd: 20.00 uur.

6, 7 & 8 mei Theater: Jeuk presenteert Vernon God Little.

Plaats: OUTheater, Harmoniegebouw. Tijd: 20.15 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 5,-/ overigen € 7,7 mei Zang: Grof volkoren. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10.

Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 5,- / overigen € 7,-

TENTOONSTELLINGEN T/m 1 mei 2009. Tentoonstelling “Vier huisdichters aan de wand”. Gedichten van huisdichters Machteld Brands, Lisanne Barse, Lotte Jonker en Wout Waanders. Plaats: Universiteitsbibliotheek (trappenhuis vierde verdieping), Broerstraat 4. Tijd: maandag t/m vrijdag, 09.00 – 22.00 uur. Zaterdag en zondag, 10.00 – 17.00 uur.

T/m 1 mei 2009. Tentoonstelling “Het gevoel dat je hebt als je wakker wordt”. Foto’s door Anne-Marijn van Rooij. Plaats: Universiteitsbibliotheek (trappenhuis vierde verdieping), Broerstraat 4. Tijd: maandag t/m vrijdag, 09.00 – 22.00 uur. Zaterdag en zondag, 10.00 – 17.00 uur.

T/m 15 mei 2009. Tentoonstelling “The Identity Project 20082009: Artificial Selection - bezieling van het beest, Machiel Braaksma”. Plaats: Usvagalerie10, Munnekeholm 10. Tijd: maandag t/m vrijdag, 09.00 - 23.00 uur.

NADERE INFORMATIE Afdeling Communicatie: tel. 363 5445/5446

20 I N T E R N A T I O N A L P A G E

UK 30 - 23 APRIL 2009

‘This crisis is very interesting’ government decided on a package of emergency measures to fight the economic crisis. According to Professor Elmer Sterken, Dean of the Faculty of Economics and Business, these measures are based on false certainties. In an opinion article on the University website, he criticized the plans.

Who is advising the government on the measures they are taking?

“The Netherlands Bureau for Economic Policy Analysis is a very important advisory body for the cabinet. I assume they were also advised by the Scientific Council for Government Policy and I think economists working for the Social and Economic Council of the Netherlands have one or two things to say on the matter.

Ultimately, the size and composi-

bleep

Aart Staartjes

By Ernst ArBouw

But I assume that the ministers involved in taking the measures did just what you say: thought very carefully …

“Of course they did. That is why the Dutch government adopted a relatively small package of emergency measures – only EUR 6 billion. The rest of the economic recovery is based on what are called automatic stabilizers.

To put it simply: if the economy goes down, unemployment goes up, which means the government is already putting more money into the economy in the form of unemployment benefits.”

the

is...?

| r e p o r t | In March, the Dutch

You said the economic measures by the Dutch government are based on false certainties. What exactly do you mean by ‘false certainties’?

“One of the main foundations on which the current cabinet policy is based are the predictions by the Netherlands Bureau for Economic Policy Analysis. They predict a shrinkage of 3.5 percent for 2009, but my point is that there is a lot of uncertainty in that figure. It could just as well be 6 percent or only 2 percent. There are considerable margins for error in the estimates that are used.

The economic downturn we are currently experiencing, from around 2 percent growth last year to around 3.5 percent shrinkage now, creates a huge margin for error in the predictions. You have to think very carefully about what measures you are going to take because a shrinkage of 6 percent requires different measures than a shrinkage of just 2 percent.”

Who

President of the Dutch national bank Nout Wellink, Prime Minister Jan-Peter Balkenende and Minister of Finance Wouter Bos Photo ANP| Phil Nijhuis tion of the emergency package reflects the fact that it is a political compromise between coalition parties. There are certain measures, for example on youth unemployment, that are typical of the social democratic PvdA, while other policies are typical of the other coalition parties.”

Which raises the question of whether economics is something we should leave to politicians.

Shouldn’t the economy be dealt with by economists, free of ideology and partisanship?

“It is not that simple. Economists disagree on many, many things.

The only thing we can do accurately is predict the risks of certain measures or plans.”

Economics is not like medicine or particle physics?

“At the end of the day, economics is about predicting human behaviour, which is notoriously difficult.”

You also said the cabinet waited too long to take measures.

“Yes, there is room for some criticism there. The emergency measures were decided on in the last week of March, but when did the financial crisis unfold? It was per-

fectly clear that something had to be done in mid-September 2008. And even before that: the housing market in the United States collapsed in August 2006 and in 2007 there was already serious conjecture that an economic crisis was looming.

As late as January 2009, Deputy Prime Minister and Minister of Finance Wouter Bos said the Dutch economy was ‘far from a recession’, but it later emerged that the economy was already shrinking at that time.

Only when the Bureau for Economic Policy Analysis said the shrinkage was as large as 3.5 percent did the cabinet start to act.

The cabinet waited more than six months before doing something.

They lost political and economic momentum by waiting so long.”

You said it is very difficult to accurately predict how the crisis will unfold. Is it possible to say something about the near future?

“We can already see that the economy in Asia is recovering slightly, mostly because the Chinese economy was hit much less seriously than the economies in Europe and the United States. There are signs that the shrinkage in the US is decreasing, which is also good. If the

American housing market starts to recover, the crisis in Europe, which is six to twelve months behind the crisis in the United States, may be over in late 2010, early 2011.”

And how long will it take before people trust their bank managers again?

“Ah, that is an interesting question.

This crisis is definitely leaving its scars and it may take a while before the general public regains its trust in banks and the financial sector.

After the financial crisis in Japan in the 1990s, it took over ten years for the public to regain its trust in the financial sector and the lack of trust put a cap on economic growth. It is certainly possible that over the next decade we will see smaller growth figures because of the loss of confidence.”

It is safe to say that there isn’t a Dutch person under 45 who hasn’t grown up with the work of actor Aart staartjes. staartjes, 71, has worked on many television programmes, but he is without a doubt best known for playing Meneer Aart (“Mr Aart”) in the Dutch version of the children’s programme sesame street (Dutch: sesamstraat), a role which he has played since 1984.

In an interview last week, staartjes threatened to resign from sesamstraat out of growing frustration over the ongoing problems with the time slot at which the programme is broadcast. originally the programme was aired at 6.30 p.m., but it is now broadcast at 5.30 p.m., which according to staartjes is totally inconvenient for families with small children.

At 5.30 p.m. families are cooking dinner or parents are not even home from work yet, he said.

Meanwhile, an internet petition to get the children’s programme back to its original time slot collected over 200,000 signatures.

Last wednesday, it was handed to the director of the public broadcasting service, which has already said that it will be “very difficult” to get sesamstraat back to its original time slot. that would mean that after 25 years one of the icons of Dutch children’s television would be forced to resign in frustration. shame! [ Ernst ArBouw ]

This must be a fascinating time for an economist …

“Certainly! Yes, yes. Speaking as a macroeconomist, I must say I find it all very interesting. Over recent years, interest in macroeconomics has declined a bit, but it is now back at centre stage. There are vacancies for at least two or three macroeconomists in our faculty at the moment.”

Manscape Faculty and Board in conflict over fees the Board of the university recently waived the tuition fees of a Chinese PhD scholarship student at the university’s Faculty of Arts. the PhD student is trying to get a prestigious scholarship from the China scholarship Council. university President sibrand Poppema personally took the decision on the tuition fee – without consulting the Faculty of Arts.

Professor De Haan says he was

irritated by the whole procedure.

“I don’t want to make a fuss about it, but it is strange that the Board of the university should make a decision concerning the Faculty’s budget.” tim Zwaagstra of the university’s International relations department says only the very best Chinese students are eligible for support by the China scholarship Council. “It is a pat on the back for the university. I certainly hope we see more PhD students of this calibre in the future.”

‘Foreign spies at Dutch universities’ Dutch universities and other scientific institutions are being targeted by officers of foreign intelligence services. this is one of the conclusions of the Dutch General Intelligence and security service (AIVD) in its annual report for 2008, which was published last tuesday. According to the AIVD, agents from the russian Federation visited the netherlands as members of a scientific delega-

tion “to obtain technical and scientific information”. the intelligence service also accuses China.

“Digital attacks on government and business computer networks were directed from China”, it says in its report. there is also a warning about foreign powers working on weapons of mass destruction. “It is important for scientific institutions to be aware that there is a risk when dealing with organizations from countries who are suspected of developing wMDs.”

Holland lacks mountains, endless forests or plains full of wildebeest, but that is not to say that the Dutch landscape is not interesting. to see the Dutch ‘manscape’, the man-made landscape, join Esn Groningen and Paul van steen of the Faculty of spatial sciences on the Dutch Manscape excursion, saturday 25 April.

For more information, go to the Esn website: www.esn-groningen.nl