w w w.universiteitskrant.nl
Mee met de Bierkoerier 2 SGP zonder vrouwen mag 7
Studeren met God 4 & 5 Chloor voor robotvis 8 & 9
31
o n a f h a n k e l i j k w e e k b l a d v o o r d e r i j k s u n i v e r s i t e i t g r o n i n g e n n 2 9 A P RIL 2 0 1 0 n JAARGANG 3 9
Fixus moet universiteit beschermen
In dit nummer
Rector magnificus Frans Zwarts stelt dat een beperking van de instroom bij meer opleidingen nodig is om de RUG te beschermen tegen een onverantwoordelijke overheid.
RUG krijgt twee Akademiehoogleraren Medisch oncoloog Liesbeth de Vries en theoretisch natuurkundige Eric Bergs hoeff zijn door de KNAW benoemd tot Akademiehoog leraren. Zij zijn daarmee vijf jaar vrijgesteld voor onder zoek en krijgen een miljoen euro. Jaarlijks benoemt de KNAW vier Akademie hoogleraren, die bijzondere wetenschappelijke prestaties moeten hebben verricht. Beide RUG-hoogleraren rea geren enthousiast. De Vries: “Prachtig, denk je dan.” Bergshoeff: “Je wilt het van de daken schreeuwen.” >
6
Terechtwijzing Albertus Albertus moet meer grip en zicht krijgen op de activi teiten van disputen. De ver eniging moet binnen enkele dagen met voorstellen ko men van de ACI, de commis sie die toezicht houdt op de introductieactiviteiten. Ook heeft die ACI volgens voor zitter Kallenberg een “fiks geluid” laten horen over het late tijdstip waarop Albertus het incident in Giethoorn meldde. Dit gebeurde pas nádat duidelijk werd dat er aangifte zou volgen door de ouders van de student die in brand werd gestoken.
3>
Forging a thesis It’s not your average thesis research: building a mediae val forge to test whether an cient decorated helmets were any use in battle. But that’s what archeology student Sebastiaan Pelsmaeker did for his Bachelor’s thesis. And now, he’s forging swords for his Master’s thesis. “I want the experiment to be as authentic as possible.” >
15
Future leader Foto Reyer Boxem Geneeskundestudente Fraukje Ponds kijkt zelfverzekerd door het raam van café Mr. Mofongo’s. Als het een beetje meezit, gaat zij in ju li twee weken naar Kenia voor het Future Leaders Health programma. Tien Nederlandse en tien Afrikaan se studenten volgen daar twee we ken een persoonlijk ontwikkelings
programma, gericht op leiderschap, én nemen deel aan een gezondheids project van AMREF Flying Doctors dat moet leiden tot minder malaria en minder hiv-besmettingen. Het is een initiatief van artsen belangenorganisatie VvAA in sa menwerking met AMREF Fly ing Doctors. “Een vriendin tipte
me vanwege mijn gedrevenheid en vasthoudendheid”, lacht ze. Ponds bracht het tot de laatste 24. En daar zijn nóg twee Groningers bij: Jan Willem Boldingh en Tom Gresnigt. Ponds doet er alles aan geselec teerd te worden. En daarvoor moet ze onder andere... “media-aandacht krijgen”. [ teodor lazarov ]
“Die fixus moet worden ingezet als een wapen om onszelf te bescher men”, vindt Zwarts. De universiteitsraad bespreekt de ze week de uitbreiding van het aan tal opleidingen aan de RUG met een numerus fixus. Traditioneel geldt die voor geneeskunde, tandheel kunde en sinds enkele jaren inter nationale betrekkingen. Nu komen daar bedrijfskunde (750) en psy chologie (720) bij, vanwege de on stuimige groei. Zwarts signaleert dat de groeien de belangstelling voor het hoger on derwijs zonder extra financiering door de overheid de kwaliteit van het universitaire onderwijs dreigt aan te tasten. “Door de opname plicht daalt het niveau. Dat kan Ne derland zich niet veroorloven.” Wat Zwarts betreft zijn de pla fonds bij psychologie en bedrijfs kunde nog te hoog. “Zelfs al halen ze die fixus net niet, dan blijf je zit ten met meer dan 700 studenten en dat is gewoon te veel.” Woorden naar het hart van Mi chiel Zwaan van studentenpar tij Calimero. “Ik pleit voor een sti mulering van de fixus. Zeshonderd studenten is gewoon de max.” Studentenpartij SOG ziet dat an ders. “De capaciteitsfixus is ons een doorn in het oog”, zegt Guido Grundel. Wat de SOG betreft, is een numerus fixus hooguit een ultiem middel voor kwaliteitsbewaking. Maar ook het personeel in de uraad is voor. “We moeten de groei beperken om de kwaliteit te hand haven”, aldus Douwe Fokkinga. Zwarts vindt dat de brede toegan kelijkheid het hoger onderwijs in gijzeling heeft. “Het aanzien van het hoger onderwijs wordt geregeld door de voorkeuren van middelba re scholieren. Het is tijd daar een groot vraagteken bij te zetten.” Zolang de financiering niet beter wordt, moet desnoods elke oplei ding een fixus instellen. “Er komen gigantische aantallen. De 30.000 hebben we in oktober al.” [ JAN BLAAUW ]
Is feedback een grondrecht? Moet je het recht op feedback vastleggen in het onderwijs- en examenreglement? Onderwijsdirecteur Sip Jan Pijl van pedagogiek vindt dat onzin. Maar de sociologen zijn enthousiast. Bij sociologie staat het recht op te rugkoppeling sinds vorig jaar in het OER. “Dat verloopt goed”, ver telt Rudi Wielers, vorig jaar ver antwoordelijk onderwijsdirecteur. “Het is veel werk, maar goed werk en de studenten leren er veel van. We hebben in het begin wel vrese
lijke discussies gehad over het na kijken van alle werkstukken. Daar waren studentassistenten voor no dig, maar studenten vertrouwden dat niet altijd.” Als je het recht op feedback vastlegt, moeten alle con dities op orde zijn, meent hij. “Half slachtig invoeren heeft geen zin.” Studenten uit de onderwijscom missie van pedagogiek wilden het zelfde. Maar vonden Pijl op hun weg. Hij denkt dat het recht op feed back al in de Wet op het Hoger On derwijs is vastgelegd. Vermelding in het OER zou overbodig zijn.
Maar het GMW-bestuur is be paald niet tegen. “Ik heb er geen en kele moeite mee”, zegt onderwijs man Wied Ruijssenaars. Maar hij laat de precieze invulling liefst over aan de opleiding zelf. “Bij sociolo gie hebben ze minder studenten, maar bijvoorbeeld 750 psychologie studenten voorzien van persoonlij ke feedback, dat red je niet.” Michiel Zwaan, eerder faculteits raadslid bij GMW, diende het voor stel voor sociologie vorig jaar in en pleit nu namens Lijst Calimero voor universiteitsbreed beleid. Hij
wil dat het college van bestuur een commissie schrijfvaardigheid in het leven roept die het feedbackbeleid universiteitsbreed gaat evalueren. “Krijg je een paper of essay terug met alleen een cijfer erop, dan weet je niet wat je fout hebt gedaan.” Ruijssenaars kan zich vinden in de plannen van Zwaan. “Het zou goed zijn om te kijken welke manie ren van feedback geven gangbaar zijn binnen de universiteit. Ik ver wacht dat er links en rechts creatie ve ideeën bijzitten.” [ nicole besse link, christien boomsma ]
2 DEZE WEEK
UK 31 - 29 APRIL 2010
Binnenstad Groningen > 21/04/2010 17:00 > Ronde van de Bierkoerier
Bierkoerier, sta voor je deur! Een lege koelkast terwijl de partycrew al onderweg is of gewoon geen zin om te sjouwen? Dan brengt De Bavaria Bierkoerier koud bier aan huis. Door diane romashuk Reclame is overbodig bij de loods van De Bavaria Bierkoerier aan de Oliemuldersweg. Wat acht jaar geleden begon als afstudeerproject van twee Albertusleden, is uitgegroeid tot een gestage afzetmarkt van zevenhonderd tot achthonderd kratten bier per week. Vooral op dinsdag en woensdag, als de huisen clubavonden plaatsvinden, bellen veel verenigingsstudenten de à la minute pilsvoorziening. “We hebben nauwelijks andere klanten”, vertelt Wibaut Mendel. Mendel is 26 jaar, student management economie en recht aan de Hanzehogeschool, Albertuslid én onze chauffeur op woensdag 21 april. “Als stichting mogen we ook geen winst maken.” Het is rond vijven. Zoals gewoonlijk begon de shift met de administratie van gisteren: 194 verkochte kratjes. “De tentamens zijn voorbij, dan wordt er veel gefeest. Bij ons heb je voor tien euro een krat bier. Goedkoper dan in de supermarkt én gekoeld.” Ook vanavond wordt drukte beloofd. Er zijn twee bussen ingezet. “De eerste is al weg, ik doe de adressen die niet op hun route liggen”, legt Mendel uit terwijl hij de pallets in de koelcel opkrikt en zo’n zestig kratjes handmatig in de bus tilt. “Na een paar dagen werken, heb ik wel spierpijn ja.” De Vindicaters in bus één geven de eerste adressen door. Hier heerst geen concurrentie tussen de
Rosa
twee verenigingen die gezamenlijk het tienkoppige team leveren. Er wordt nog een snack voor onderweg uitgekozen – “met een beetje pech kom ik tot 22.00 uur niet aan eten toe, meepakken wat je kan” − en ook de mobiele pinautomaat en het stratenboek worden ingeladen. ‘Old school met een mapje’ dus. “Na vier á vijf jaar Bierkoerier weet ik eigenlijk alles wel te vinden. Weet jij waar de Professor Rankestraat is? Dit is een uitzondering!” Onderweg trekt de blauwe bus met afbeelding van superheld Biermans bekijks. Een jongen steekt zijn duim op en ook elders krullen mannelijke mondhoeken goedkeurend op. Mendel is op zijn interne navigatiegevoel meteen de goede straat ingereden. Ook aan de telefoon blijkt een half woord genoeg. “Bierkoerier, sta voor je deur.” Het gemak van de service uit zich hier vooral in studenten die blootsvoets en in joggingbroek het gerstenat in ontvangst nemen. Aan de Korreweg treffen we een dichte deur. “Die bestelling was pas voor na achten, pannenkoek”, corrigeert Mendel zijn collega’s. En dan is er pauze. Niks drukte, de lijst met bestellingen is al binnen een uur afgewerkt. “Normaal ga ik op dit soort momenten even naar huis, voetbalgames spelen met mijn collega of eten.” Tot ergernis van zijn huisgenoten: “Die trekken het niet dat ik zo mijn geld verdien. Ze hebben wel eens een valse bestelling gedaan om mij van de bank te krijgen. Dat leer ik ze na één keer wel af.” Dan volgt nog een kleine opleving. In de Visserstraat ontmoeten we Roderick die zich, op sokken, voorbereidt op clubavond. Tijdens de twee laatste ritjes klinkt in de
bochten steeds meer gerommel uit de achterkant van de wagen. “O jee, dat wordt flesjes rapen.” Om
Heksenmoeder
Koninginnedag 1993. “Mama, jij hebt mij gestolen.” Ik graaide nog een vliegtuig uit de grabbelton die we ’s ochtends hadden gemaakt. Onmisbaar, besloot ik toen ik de manke vleugel met spikkels zag. Mijn moeder keek me strak aan. “Ik heb jou gestolen?”, vroeg ze met een gezicht alsof ik haar een dubbele scheenbreuk had geschopt. “Denk je dat ik jou had gestolen als ik zelf een kind had kunnen kiezen?” Ik raakte de draad kwijt. “Je doet wel vaker gekke dingen”, zei ik maar. De buurman kwam naast ons staan en ik vond dat een geschikt moment om erover uit te wijden. “Ja, weet je dan niet meer die keer dat je deed alsof je papa aardig vond en hem heel veel kusjes gaf? Of toen je ineens de schuur felblauw verfde en de buurt boos was?” De buurman deed een stap naar achter en gleed bijna uit over de pop-met-infuus op het kleed. Eén gulden. Koopje. Bijna elke dag daarna vertelde ik mijn moeder dat ze me gestolen had. Waar-
Foto Jeroen van Kooten
Wibaut Mendel en Roderick
om? Ik ben een prinses. Punt. “Mama, jij bent een heks dus ik kan niet van jou zijn. Ik kom van de koningin van Spanje of waar ze ook maar mooier zijn dan jij.” Het klonk mij logisch in de oren. Pas jaren later zag ik dat ik inderdaad gestolen ben. Als ik een kind van mijn moeder was geweest, had ik wel betere genen. Ze steekt mooi bij mij af met haar superslanke taille, rimpelloze huid en hordes mannen achter haar aan. Het meest valt me op: haar charisma. Moet ik drie keer met een piepstem vragen of ik mag passeren, voor haar wijken de mensen met eer. Zelfs mijn vriendjes heb ik op zulk nederig gedrag betrapt. “Had je maar wat meer van je moeder”, zei er een dromerig. Ja mama, misschien heb ik jou wel gestolen uit een koninkrijk hier ver vandaan. Want jij bent echt een maatje te groot voor waar ik vandaan kom. Koningin-moeder.
Rosa Timmer, vierdejaars taalwetenschap
half negen houdt Mendel het dan echt voor gezien. Totaalresultaat: 41 verkochte kratjes en 1 kapot
flesje. Zó, en nu zeker eerst… “Ik ga voetbal kijken. Dat heb ik gister ook al gemist!”
Colofon Redactie-adres: Oude Kijk in ’t Jatstraat 28, Postbus 80, 9700 AB Groningen. Telefoon: 050-3636700; Telefax: 050-3636698; E-mail: uk@rug.nl; Internet: www.universiteitskrant.nl
Kernredactie: Hanneke Boonstra (hoofdredacteur) 3636697, Jan Blaauw (nieuwscoördinatie) 3636696, Christien Boomsma (eindredacteur) 3637802, René Fransen (wetenschap) 3636695, René Lapoutre (opmaak) 3636693, Ernst Arbouw (International Page) 3636130. Overige redactieleden: Wouter Beetsma, Nicole Besselink, Peter Keizer, Lieke van den Krommenacker, Teodor Lazarov, Janita Naaijer, Tjerk Notten, Elisabeth Oosterling, Stijn Roelofs, Diane Romashuk, Filmo Verhagen, Dorien Vrieling. Columnisten: Ana van Es, Rosa Timmer, Gerrit Breeuwsma. Medewerkers: Bart Breman, Michel Dijkstra, Hans Miedema, Marcel Wichgers.
Foto’s: Reyer Boxem, Jeroen van Kooten, Liz Main, Elmer Spaargaren. Tekeningen: Bert Cornelius, Paul de Vreede, Eric van der Wal, Kees Willemen Uitgave: Stichting Universiteitsblad Oplage: 19.000 exemplaren Persbureau: de UK werkt samen met andere universiteitsbladen in het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP) Advertenties: Bureau Van Vliet bv, Postbus 20, 2040 AA Zandvoort, tel. 023-5714745, telefax 0235717680 RUG-advertenties, mededelingen en Ukaatjes: Heiny de Ruiter (3636699) Abonnementen: € 30 per jaar, (intern tarief € 20). Adreswijzigingen: schriftelijk aan de administratie van de uk. Adreswijzigingen RUGpersoneel: doorgeven aan betreffende afdeling Personeel & Organisatie. ©UK. Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder toestemming van de hoofdredacteur artikelen geheel of gedeeltelijk over te nemen.
N I E U W S 3
UK 31 - 29 APRIL 2010
Miljoenenverlies bedreigt RUG Het bestuur van de RUG heeft grote zorgen over de financiële nabije toekomst. Nog afgezien van de bezuinigingen door een volgend kabinet, dreigt het ministerie van onderwijs de RUG miljoenen te korten door een aanpassing van het universitaire financieringsmodel. “Er is heibel.” Financieel bestuurder Koos Duppen sprak klare taal bij het bijpraten van de commissie financiën van de universiteitsraad. Vele uren blijken Duppen en bestuursvoorzitter Sibrand Poppema al gestoken te hebben in verzet tegen een voorgenomen besluit van
het ministerie van onderwijs over bekostiging van de universiteiten. Het gaat om het beslechten van een langlopend geschil tussen universiteiten over de verrekening van geld dat ze al hebben gekregen voor de invoering van het bachelor-masterstelsel. Onder meer de universiteit van Delft vindt dat zij er vele miljoenen bij in is geschoten, de RUG zou horen bij de universiteiten die geld teveel hebben ontvangen. Door de universiteiten betwiste accountantsrapporten kwamen er aan te pas om de kwestie te beslechten, maar de universiteiten kwamen pas op één lijn nadat het er op leek dat extra geld van het ministerie de verschillen zou dempen. Uni-
versiteiten met een ‘plus’ zouden die kunnen houden. Universiteiten met een ‘min’ krijgen extra geld om de nadelen te verzachten. Recentelijk bleek dat dit extra geld er niet komt. Sindsdien is het hommeles tussen de instellingen. Het ministerie besloot zelf de knoop maar door te hakken en het is deze knoop die de RUG vreest. “Het ministerie dreigt een voor ons ongunstige beslissing te nemen”, bevestigt bestuursvoorzitter Sibrand Poppema. Een brief met die uitgewerkte beslissing zou op het ministerie al klaar liggen, maar de verzending ervan is volgens het RUG-bestuur door onder meer Gronings verzet tegengehouden.
Volgens Koos Duppen kan de schade in het slechtste geval zes tot zeven miljoen euro per jaar bedragen voor de RUG. Dit komt bovenop het Groningse deel van de 200 miljoen aan “reductie overhead” die is voorgesteld door de ambtelijke werkgroepen die de bezuinigingen hebben voorbereid. “En dat is ook tien tot twaalf miljoen per jaar”, rekent Duppen voor. Nog is de strijd voor de RUG niet gestreden. Ook een gang naar de rechter is mogelijk. En op weg naar China laat Poppema woensdag nog aan de UK weten dat er “geen nieuws is”. De vraag of dat goed nieuws is of uitstel van executie blijft nog open. [ jan blaauw ]
Vereniging waarschuwt tegen bof
‘Albertus was te laat’ De Advies Commissie Introductietijden is door Albertus te laat geïnformeerd over het incident in Giethoorn waarbij een student ernstige brandwonden opliep. Dat zegt voorzitter Cees Kallenberg van de ACI. Zijn commissie neemt het Albertus kwalijk dat het incident op woensdag bekend was bij het bestuur, maar pas op vrijdag is gemeld, nadat duidelijk werd dat de ouders van de gewond geraakte student aangifte zouden doen. De ACI heeft Albertus ook te verstaan gegeven dat disputen onderdeel zijn van verenigingen en onder de verantwoordelijkheid van het bestuur van de vereniging vallen. De ACI wil daarom dat Albertus meer doet dan de schorsing van het dispuut Caius waartoe inmiddels is besloten. Ook wanneer er in dit geval geen rechtszaak volgt. [ jan blaauw ]
Een delegatie met zowel de huidige als de toekomstige rector magnificus van de RUG bezoekt in juni de universiteit van Newcastle. De RUG werkt al enige jaren samen met de Universiteit van Newcastle. De Faculteit Economie en Bedrijfskunde van nu nog decaan Elmer Sterken sloot met de Britten een overeenkomst die dit jaar officieel van start gaat. Volgens de rector had het sluiten ervan nogal wat voeten in de aarde. “Britten houden niet van gezamenlijke diploma’s, maar ze gingen overstag.”
Stroomstoring legt mail plat Een stroomstoring in de rekenhal van het centrum voor informatietechnologie (CIT) van de RUG heeft afgelopen vrijdag de mailvoorziening voor medewerkers een middag platgelegd. Door de storing raakte de server die het inloggen mogelijk maakt corrupt. Het terugplaatsen van de backup en opstarten van het systeem duurden enkele uren. De storing, die rond het middaguur optrad, was net voor vijf uur ’s middags verholpen.
Studentenvereniging Albertus Magnus waarschuwt leden via haar site niet op de sociëteit te komen wanneer zij symptomen van de bof hebben. Ze moeten zich melden bij de huisarts. De afgelopen weken zijn meer dan tien Albertianen getroffen door de besmettelijke ziekte, die eerder ruim honderdvijftig studenten in Delft en Leiden trof, onder meer bij zusterverenigingen van Albertus. Volgens bestuurslid Annemarie Noten is niet duidelijk hoe het bofvirus Albertus bereikte. “Er is natuurlijk contact met de zusjes.” De vereniging heeft geen maatregelen genomen. “We drinken hier uit plastic, dus die route van besmetting is al uitgesloten.” Volgens arts infectieziekten Bert Wolters van de GGD Groningen wordt het virus via speeksel overgedragen. “En studenten zitten nu eenmaal dicht op elkaars lip.” Bij de GGD zijn de afgelopen week geen nieuwe gevallen gemeld. Volgens Wolters zijn de meeste bofpatiënten gevaccineerd. “Daardoor verloopt de ziekte met minder complicaties.” Belangrijkste complicatie van de bof is blijvende onvruchtbaarheid door ontsteking van de teelballen. [ René Fransen ]
Oude en nieuwe rector op pad
‘Loonsverhoging niet opportuun’
Een tikje onwennig nog staan Saoedische studenten te wachten met infomapjes in de hand
Foto Jeroen van Kooten
En het Hampshire zit vol Een nieuwe lichting van negentig Saoedische studenten arriveerde deze week in Groningen. Hun voorgangers keken met gemengde gevoelens toe. In de hal van het faculteitsgebouw van medische wetenschappen staat Abdulaziz Almadany (22) temidden van een groep pas gearriveerde Saoedische studenten. De een geeft hem tien euro, de ander twintig. “Geld voor sim-kaarten”, vertelt hij later. De nieuwe lichting krijgt voorlichting over bankzaken en huisvesting – de eerste week zitten
ze nog in hotel Hampshire. Almadany hoorde begin 2007 bij de eerste groep studenten die naar Nederland kwam. Ruim drie jaar later zit hij in het eerste jaar van IBMG, de Engelse bachelor geneeskunde. Tweeeënhalf jaar had hij nodig om zijn Engels op te krikken naar het vereiste niveau; de RUG dacht dat de Saoedi’s aan een jaar taalles genoeg zouden hebben. Juist deze week stelde de Groninger Studentenbond (GSb) kritische vragen aan bestuursvoorzitter Sibrand Poppema van de RUG. De GSb zegt zich te baseren op ge-
sprekken met zeker 25 ontevreden Saoedische studenten, Poppema stelt dat alleen al de vragen bol staan van onjuistheden. Ook noemde Poppema de vragen een “farce” omdat nog voor de beantwoording de NOS al op de hoogte bleek. Thomas Wagenaar van de GSb verbaast zich daar weer over. “Het lijkt een heel precaire zaak te zijn. Wanneer je in de raad begint over de Saoedi’s, krijg je een eindeloze lading defensiviteit over je heen. Dan moet er toch wel iets meer aan de hand zijn.” [ nicole besselink, jan blaauw ]
Geen gehos op de bar bij Exstudiantes Sybrand Jissink, oud-wiskundestudent en oprichter van studentenzaalvoetbalvereniging Drs. Vijfje, wil geschiedenis schrijven door nóg een voetbalclub op te richten: de eerste voor Groningse alumni. “In Groningen zijn ongeveer 35 voetbalclubs, maar van geen daarvan zegt een ex-Knickerbocker of ex-Vijfje: daar wil ik graag spelen”, vertelt Jissink. “Bij een burgervereniging is de mentaliteit anders en voel je je een vreemde eend in de bijt. Bovendien zien ze daar vaak
liever niet een heel team van oudstudenten komen.” De nieuwe vereniging moet een “perfect verlengstuk” worden van de Knickerbockers en Drs. Vijfje. Geen gehos op de bar, maar met een biertje praten over leaseauto’s en huizen, aldus de website van het nog op te richten Exstudiantes, vernoemd naar de Argentijnse voetbalclub Estudiantes. De definitieve oprichting zit vast op de beschikbaarheid van zalen en velden. Sportcentrum ACLO zit vol en Jissink hoopt daarom op een regeling met de gemeente. Die zou 1
juni pas weer van zich laten horen, maar dat is ook de laatste dag waarop leden zich bij de KNVB kunnen inschrijven. Op één dag het minimum van drie teams bij elkaar vinden, dat gaat niet. “We zitten nog in een lastige spagaat.” Jissink hoopt dat de club – als alles daadwerkelijk doorgaat − tijdelijk gebruik mag maken van de kantine van de Knickerbockers. “Maar dat is een tijdelijke oplossing. We willen toe naar iets meer luxe. Geen disco, maar liever iets klein maar fijns.” [ nicole besselink ]
U n i ve r s it e it e n ve r e n i g i n g VSNU wil de voorjaarsnota van het kabinet afwachten voor zij gaat onderhandelen met de vakbonden over een nieuwe cao. Momenteel zou het “niet opportuun” zijn over loonsverhoging te spreken. Het gesprek met de bonden is opgeschort, want de bonden eisen een salarisverhoging van 1,25 procent en dat zou de werkgelegenheid in gevaar brengen, zegt een woordvoerder van de VSNU. De universiteiten willen een nullijn. [HOP]
‘Veerman is een snoepjeswinkel’ De analyse van het hoger onderwijs door de commissie Veerman lijkt volgens bestuursvoorzitter Sibrand Poppema van de RUG op een snoepwinkel: het bevat voor ieder wat moois. Het rapport is echter niet duidelijk over hoe de voorstellen moeten worden bekostigd. “Als we dit willen, is er heel veel extra geld nodig”, aldus Poppema donderdag in de universiteitsraad. Ook rector magnificus Zwarts is kritisch. “Het rapport geeft niet thuis als het gaat om concrete aanbevelingen.”
Utrecht wil verbod op dubbelmaster Het bestuur van de Utrechtse rechtenfaculteit wil studenten verbieden twee masteropleidingen aan dezelfde faculteit te volgen. De dubbelstudenten lopen te veel vertraging op. De rechtenstudenten zijn het er niet mee eens, niet in de laatste plaats omdat ze vanaf 2011 meer collegegeld moeten betalen als ze twee masteropleidingen achter elkaar volgen. Volgens hen is de maatregel bovendien onwettig. [ hop ]
4 OPMERKELIJK
Zappen voor 10.000 euro Het tv-kanaal veranderen van RTL7 naar BBC. Even zappen? Bij de Faculteit Economie en Bedrijfskunde breken ze hun hoofd over de kwestie. De BBC zit niet in het pakket van het draadloze tv-netwerk en een schotel kost al gauw tienduizend euro. Door nicole besselink Het tv-scherm in het Zernikegebouw staat nu nog op RTL7 afgestemd, maar als het aan promovendus Jochen Mierau ligt, is op de tv binnenkort de BBC te zien. Hij verzocht de faculteitsraad in februari de zender te veranderen. “We willen heel internationaal zijn, maar op veel vlakken is de faculteit nog erg Nederlands.” Twee maanden na zijn verzoek staat de tv nog steeds op RTL afgesteld. “Is being worked on”, meldde portefeuillehouder Teun van Duinen tijdens het raadsoverleg van vrijdag. Hoofd gebouwbeheer Bert Dieters: “Het zit vast op de hoge kosten. De BBC zit niet bij Digitenne in het pakket en nu moeten we een schotel plaatsen om een goed signaal te
krijgen. De kosten daarvan liggen tussen de acht- en twaalfduizend euro.” Dat lijkt veel voor één tv, maar: “De kanalen kunnen dan wel naar de zes andere schermen in het gebouw worden gestreamd.” Zodra Dieters de derde offerte binnen heeft, hakt hij de knoop door. Het veranderen van de tv-zender is één van de ideeën die voortvloeide uit een recente brainstormsessie van medewerkers en studenten over internationalisering. Volgens Mierau kunnen veel aspecten internationaler. “In alle gebouwen staan schermen met de tekst ‘faculty news’. Maar het
nieuws zelf is in het Nederlands.” Niet handig, vindt hij. Net als de bordjes met het woord ‘nooduitgang’. Dat begrijpt een buitenlander toch niet? Ander heikel punt is de kantine. “Die is ontworpen voor Nederlanders en verre van internationaal”, meent Mierau. “Als je tussen de middag een warme maaltijd wilt eten, kom je niet verder dan soep en een kroket.” Liefst ziet hij een ‘food court’ zoals gebruikelijk is bij veel buitenlandse universiteiten. “Je hebt dan niet één uitbater, maar meerdere. Iedereen kan een ruimte huren. Gaat het goed, dan mag je blijven. Ga je failliet, dan moet je weg.” Zover is het nog niet. Daarom pleit hij voor magnetrons in de kantine zodat medewerkers en studenten hun meegebrachte maaltijd op kunnen warmen. “Dat gaan we niet doen”, zegt gebouwbeheerder Dieters. “We mogen van de verzekeraar niet overal warmte afgevende apparatuur neerzetten.” De kwestie staat wel op de takenlijst van faculteitsbestuurder Van Duinen. Being worked on.
Dove moeders in Afrika helpen Ze liep er malaria op en fluisterde dove kinderen ‘mama’ in de oren. Studente algemene taalwetenschappen Nienke Munting ‘doet’ nu een project voor Students in Free Enterprise voor de dove medemens in Tanzania. Door jan Blaauw In zekere zin waren die acht maanden in 2008 een vorig leven voor Munting. Ze deed nog logopedie aan de Hanzehogeschool en liep stage in Tanzania tussen dove moeders en dove kinderen. Het schiep een band voor het leven. En niet alleen door de heftige kennismaking met malaria. “Ik was hartstikke ziek, maar ik kreeg op tijd medicijnen en dan duurt het niet al te lang”, zegt ze. Intens en mooi was het werken met de lokale dove bevolking.
Doofheid die vaak het gevolg van besmetting met... jawel, malaria. Als logopediste-in-volle-opleiding leerde Munting de kinderen om te wennen aan het bestaan van geluid, terwijl ze dat niet konden horen. “Ik maakte er een spelletje van door ze te laten doen alsof het donker werd. Met de ogen dicht fluisterde ik ze ‘mama’ in de oren. Die trilling voelen ze wel, waarna je een verband kunt leggen met iets anders.” Terug in Nederland stelde Munting de Tanzaniaanse dovengemeenschap voor als project bij de Students in Free Enterprise, een kleinschalige organisatie die zwakke bevolkingsgroepen in binnen en buitenland steunt. Samen met de Poolse studente International Business and Management Justyna Majchrzak deed Munting vorige week een
oproep tot meer bekendheid voor dit ‘WanaZiwi’ project. De kerngedachte: SIFE regelt naaimachines in een schoolgebouw in West-Tanzania, waarop jonge dove vrouwen kleding en sieraden maken die vervolgens worden verkocht. De opbrengst moet worden geïnvesteerd in het ‘bedrijfje’ en leiden tot extra inkomsten. Een kleinschalig project dat doet denken aan microkrediet. Maar geld geven wil SIFE eigenlijk niet. “Just throwing money at people isn’t going to help in Africa”, legt Majchrzak uit. “People don’t need fish, they need a net.” Ook Munting legt uit dat deze mensen niet per se armlastig zijn, maar perspectief nodig hebben. Zelf is SIFE ook op alles voorbereid. Met een glimlach: “Jazeker, we hebben een exit strategie.”
Vraag & antwoord
‘Ik had de helft van de stemmen’ Hoogleraar geneesmiddelmetabolisme en toxicologie Geny Groothuis (57) won afgelopen zondag de ‘Lef in het Lab’-prijs. Hiermee wil de Dierenbescherming onderzoek stimuleren dat dierproeven terug kan dringen.
ben we organen voor nodig. Soms moet je een medicijn op een intact dier testen om te bewijzen dat de plakjes goed werken. En natuurlijk kan het soms niet anders. Test maar eens op een plakje weefsel of iets hoofdpijn veroorzaakt…”
Door noa nikolsky Gefeliciteerd! Wat voor onderzoek heeft u eigenlijk gedaan? “We kweken dunne plakjes weefsel van dierorganen en daarop testen we medicijnen. Op die manier zijn er veel minder dierproeven nodig, dan wanneer je een heel dier gebruikt. Daarnaast gebruiken we menselijk weefsel. Dan zijn er nóg minder nodig.”
Maar hoe voelt dat dan, om proefdieren te gebruiken? “Tja, ik denk dat weinig mensen het leuk vinden. Maar soms is het toch noodzakelijk.”
Gebruiken jullie dan helemaal geen proefdieren meer? “Nou, we moeten natuurlijk nog plakjes weefsel maken, daar heb-
En nu hebt u een prijs gewonnen. Hoe ging dat? “De dierenbescherming nomineerde samen met het NKCA (Nationaal KennisCentrum Alternatieven voor dierproeven) vier onderzoekers. Mensen konden drie weken stemmen. Vrijdag belden ze om te vertellen dat ik had gewonnen en ik moest zon-
dag vroeg − toepasselijk! Ik kreeg de prijs bij het programma Vroege Vogels − in Hilversum zijn.”
En de concurrentie was natuurlijk moordend? “Ik had geen verwachtingen. Maar ze zeiden dat ik bijna de helft van de stemmen had gekregen en dat vond ik wel... verrassend. De andere drie genomineerden zijn ook de prijs waard.” En toen heeft u het gevierd... “Nou… mijn man en ik zijn in Hilversum uit eten geweest. Daarna heb ik op het werk getrakteerd; ik ben dan wel genomineerd, maar er heeft een grote groep van hele gemotiveerde mensen meegewerkt die, om maar even iets te noemen, de volleybalclub af moesten zeggen om soms tot midden in de nacht door te werken.”
UK 31 - 29 APRIL 2010
Ze hebben |_
Toch komen
| i n t e r v i e w | Ooit sprak het vanzelf, maar als je gaat studeren wordt bezig zijn met God een keuze. En die is niet altijd eenvoudig. Twee gelovige studenten vertellen over hun dilemma’s. “Je wordt er niet echt stoer van.” Door diane romashuk
Imago Het is niet altijd makkelijk om voor je overtuiging uit te komen onder niet-gelovigen, vindt gereformeerd vrijgemaakte psychologiestudent Mart de Meij (23). Vooral in de begintijd van zijn studie was dat lastig: “Je wordt er niet echt stoer van.” Bij gezamenlijke uitprobeersels − paddo’s eten bijvoorbeeld − was het balanceren tussen sociaal zijn, verleiding en het trekken van de grenzen, die pasten bij zijn geloof. “Maar ook kleinere kwesties als bidden voor het eten vond ik moeilijk.” Rechtenstudente Martine Huisman (22) herkent dat. Ze zag regelmatig gefronste wenkbrauwen als ze anderen vertelde dat ze gereformeerd was. “Veel niet-gelovigen verwachten toch zwarte kousen en lelijke hoedjes.” Gelukkig was er vooral interesse en begrip. “Ik merk dat vrienden uit zichzelf proberen niet te vloeken of zich verontschuldigen als het wel gebeurt”, illustreert Mart. “Daar heb ik respect voor.”
Vragen Door de onophoudelijke vragen van anderen, zijn ze geoefend in het verwoorden waaróm ze geloven. “Dat er een almachtige God is die mij vanuit de hemel ziet, vind ik gaaf”, zegt Martine. “Ik ben nooit alleen. En het laat me zien dat er meer is om voor te leven dan geld, macht en seks.” Ze haalt rust en hoop uit het geloof. Voor Mart is het de belangrijkste leidraad in zijn leven. “God heeft mij gemaakt en Jezus stierf aan het kruis om mij te redden. Daardoor heb je een relatie met God. Uit dankbaarheid wil je daar alles voor doen.”
De twee mag-niet’s Het geloof barst van de regeltjes, met name verboden. Zo mag op zondag niks en is seks voor het huwelijk een zonde… Toch?
Zondag rustdag: Martine: “Veel studenten wer-
Martine Huisman en Mart de Meij “Veel mensen snappen het niet”, weet Martine. “Maar andersom snap ik niet waarom iemand zegt wel in iets te geloven, maar niet wil uitzoeken wie of wat dat dan is. Als gelovige moet je alles kunnen uitleggen, van mensen die niet geloven wordt dat niet verwacht. Voor mij is het net zoiets als vrouw zijn.”
Bewijs Bewijzen dat God bestaat is een ander verhaal. “Iedereen zou willen dat hij God kon zien of dat Hij tegen je praat”, zegt Mart.
ken de hele week door, mij vindt je op zondag niet in de UB. Dan heb ik vrij en ga ik naar de kerk. Dat is een keuze, het is niet zo dat ik niets mág. Als er een feestje is, ga ik daar gewoon heen.” Mart: “Vroeger voelde ’s zondags naar de kerk gaan soms als verplichting, nu is het wat ik wíl doen. Maar als ik heel erg de behoefte voel om bijvoorbeeld te gaan voetballen dan doe ik dat ook. Constant strijd voeren heeft geen zin. Gewoon gaan, uiteinde-
O P M E R K E L I J K 5
UK 31 - 29 APRIL 2010
geen zwarte kousen studenten maar moeilijk uit voor hun geloof
Foto Jeroen van Kooten
Jan Kruidhof
Van God los... Niet iedereen lukt het op eigen houtje overtuigd te blijven. Zoon van een gereformeerde predikant en student journalistiek Jan Kruidhof (23) kon niet zonder onomstotelijk bewijs.
Foto Jeroen van Kooten
‘Dat er een almachtige God is, die mij uit de hemel ziet, vind ik gaaf’ Zekerheid vindt hij in de Bijbelverhalen. Ook ziet hij Gods invloed terug in zijn leven. “In deze maatschappij kun je door veel dingen geleid worden; geld, relaties. Bij mij
lijk realiseer je je wel waar je het meest gelukkig van wordt.” Jan: “Het scheppingsverhaal is één van de verhalen die ik niet geloof. Ontspanning pak ik ook wel op andere momenten, dat hoeft niet per sé op zondag.”
Geen seks: Jan: “‘Je bent niet meer christelijk, dus nu mag je los’, zei laatst iemand. Bizar! Ik hoor wel eens van vrienden dat ze in een zat-
was dat heel lang voetbal. Ik wilde prof worden maar kreeg blessures en speelde niet meer op niveau. Op dat moment denk je dat je geluk daarvan afhangt. Later besef je dat al die dingen leuk zijn, maar dat alleen je relatie met God je echt gelukkig kan maken.” Martine legt uit dat het verregaande consequenties heeft als je zegt dat er een God is. “Er springt een heel blikje vragen open. Waarom er zoveel slechte dingen gebeuren bijvoorbeeld. Neem de seksschandalen binnen de katholieke kerk. Verschrikkelijk! Maar het
te bui bij iemand in bed beland zijn die ze totaal niet kenden. Dat zou mij in mijn grootste delirium nog niet gebeuren. Ik heb geen moeite met seks voor het huwelijk maar ik koppel het wel aan liefde.” Martine: “Het gaat denk ik niet om seks voor het huwelijk maar om of je van degene houdt met wie je het bed deelt en of je die echt trouw bent. De behoefte aan avontuurtjes begrijp ik, maar de kans is groot dat een van de twee
zijn menselijke fouten. God steekt ver uit boven de rotzooi die mensen en kerken maken. Als een hoogleraar zich aan een student vergrijpt schrijf je je toch ook niet uit bij de universiteit?” Desalniettemin is het niet gemakkelijk om te accepteren dat Hij niet altijd ingrijpt. “Dan is het soms best moeilijk om niet boos te worden op God”, bekent Mart. “Het probleem is dat wij vinden over wat goed en slecht is vaak spiegelen aan menselijke waarden. Geloven is erop vertrouwen dat er een almachtige God is die dat beter weet.”
gekwetst wordt.” Mart: “Dit is een moeilijk punt, een christen voelt die behoefte ook. Als je besluit het te doen kun je niet meer terug. En als je alleen ‘het’ niet doet moet je oppassen dat je argumentatie daarvoor niet is wat jou het beste uitkomt. Aan vrienden die losser met seks omgaan, stoor ik me niet. Ik vind het wel geinig om te zien hoe dat in het studentenleven gaat. Als ik niet geloofde, zou ik het zelf ook doen.”
De opmerking van de leraar in de tweede van het gymnasium kwam tussen neus en lippen door: “Veel mensen geloven niet dat het Bijbelverhaal Job waargebeurd is. Het lijkt namelijk op een gedicht.” Voor Jan markeren de woorden het begin van zijn zoektocht naar de waarheid omtrent God en het geloof. “Ik nam alle Bijbelteksten door met de vraag of ik ze aannemelijk vond, meestal bleek van niet.” Terwijl zijn vader vanaf de preekstoel in de kerk toekeek, zong hij steeds minder ‘ongeloofwaardige’ psalmregels mee. Het duurde tot dit collegejaar om tot het definitieve besluit te komen: Ik geloof niet meer. De brief aan de kerk waarmee hij zich uitschrijft ging, na een half jaar op zijn kamer te hebben gelegen, in januari op de post. “Over de waarheid moet je eerlijk zijn, je blijft ook geen lid van de VVD als je eigenlijk voor GroenLinks bent. Maar eerst wilde ik zeker weten dat ik alles had gedaan om deze conclusie te kunnen trekken.” Toen hij aan zijn studie begon, was hij bij de gereformeerde studentenvereniging GSV gegaan. Hij volgde een Bijbelkring, een Alphakring (“overtuigcursus”), voerde gesprekken met dominees en las alles wat hij over het
geloof in handen kreeg. Bewijs dat God bestaat vond hij niet. “Er wordt vaak gezegd dat het geloof een plantje is dat je water moet geven om te laten groeien. Dan moet er alleen wel een zaadje zijn. Ik denk dat dat bij mij ontbreekt.” Zich neerleggen bij zijn conclusie lucht op, maar er is ook boosheid en frustratie. “Blijkbaar is God niet zo liefdevol als ik had geleerd. Ik stond er open voor, heb gebeden om te geloven. Toch vond hij het niet de moeite waard om mij dat te geven. Dat maakt me boos. Vervolgens besef je dat je kwaad bent op iemand die niet bestaat. Irritant dat Hij kennelijk nog zo in mijn systeem zit.” Het moeilijkst was de bekentenis aan zijn ouders. Thuiskomen met een meisje van buiten de kerk, zeggen dat hij op mannen valt, niets zou in de buurt komen van de pijn van ‘Ik geloof niet meer’. “Ze wisten dat het er aan zat te komen, ik heb altijd met ze over mijn twijfels gepraat.” Zijn vader gaf hem dan boekjes met het gereformeerde antwoord op zijn vragen. Eén keer vroeg hij of Jan niet een tijdje kon proberen het ‘gewoon te geloven’. “Ik heb hem toen gevraagd het schilderij aan de muur ‘gewoon’ een tijdje niet mooi te vinden. Jij gelooft in God, dus jij gaat naar de hemel. Ik geloof in niks, dus we komen elkaar na de dood nooit meer tegen, zingt Stef Bos in zin liedje Papa. Zo voelt mijn moeder het ook.”
6 UNIVERSITEIT
UK 31 - 29 APRIL 2010
Geld maakt ze gelukkig |_
Akademiehoogleraar mag onderzoeken wat hij wil
| i n t e r v i e w | Medisch oncoloog Liesbeth de Vries en theoretisch natuurkundige Eric Bergshoeff krijgen tijd en geld van de Koninklijke Akademie van Wetenschappen voor extra onderzoek. Een regelrechte hoofdprijs voor twee liefhebbers van een brede universiteit en het verleggen van grenzen. Door Jan Blaauw Daar staan ze dan op het Martini kerkhof. Eric Bergshoeff en Lies beth de Vries ontmoeten elkaar er voor het eerst. Maar allebei won nen ze dezelfde prijs in geheel ver schillende vakgebieden: ze wor den Akademiehoogleraar. De Vries werd vrijdag 16 april ’s middags om 13.15 uur gebeld met het goede nieuws. “Prachtig, denk je dan.” Bergshoeff wist het toen al een kwartier. “Ik was het eerste tele foontje”, grinnikt hij. “Je mag er dan nog niks van zeggen, maar je wilt het natuurlijk het liefst van de daken schreeuwen.” Het is nu eenmaal zo dat een mo derne wetenschapper van geld wel echt gelukkig wordt, legt De Vries dan uit. “Dat geld stelt je in staat om de dingen te kunnen doen die je wilt doen. En je hebt steeds geld no dig om je groep bij elkaar te houden en te vernieuwen.” Bergshoeff knikt ernstig. “Als ik niks krijg, ben ik in vier jaar mijn hele groep kwijt. Je werkt met bur salen, postdocs. Die mensen moet je wat bieden.” Het mooiste is het als de jonge medewerkers ook geld beginnen binnen te halen. “Ja, dan gaat het goed”, zegt De Vries. En dan is zo’n prijs ook een erkenning voor de groep, vinden beiden. Hoe groot haar groep is, is volgens De Vries nog niet zo precies te zeg gen. “Dat weet ik niet omdat ik zo promiscu ben in mijn relaties”, zegt ze met een knipoog. Vanuit de on cologie vindt onderzoek plaats met telkens verschillende partners, zo als bijvoorbeeld de klinische far macie. “We zijn steeds op zoek naar grenzen.” Momenteel is het bijvoor beeld hot om te kijken naar het af beelden van doelwitten in tumoren waarop heel nauwkeurig medicij nen kunnen worden gericht. “En dan zijn we weer net kleine kinde ren die terug moeten naar de fysi cus, want als we het willen kwanti ficeren, is de fysicus essentieel.” Bergshoeff knikt. “Je hebt ver schillende mensen nodig om een project te dragen. En iemand die het overzicht moet hebben.” Dat is de rol die hij voor zichzelf ziet als Akademiehoogleraar. De jonge talenten investeren bijvoor beelden energie in een ander vak gebied, de hoogleraar kijkt naar richtingen die het meest veelbelo vend lijken om in te slaan. Cruciaal is de balans tussen excel leren in het eigen vakgebied en het kijken voorbij de grenzen ervan. “Niet iedereen houdt van dat inter disciplinaire”, zegt De Vries. “Het leidt af om je in andere gebieden te
Eric Bergshoeff en Liesbeth de Vries ontmoeten elkaar voor het eerst op uitnodiging van de UK begeven.” Bergshoeff knikt. “Je hebt ook de neiging om te willen scoren en dat kun je ook zolang je weet dat de koek nog niet op is. In die zin moet je ook profiteren van specialisme. Anderzijds moet je wel anticiperen op nieuwe ontwikkelingen. En er komen ook steeds meer vakgebie den die steeds meer weten.”
‘De vertaalslag is het moeilijkst’ Voor De Vries is bereidheid tot veelzijdigheid haast een conditio sine qua non om werkelijk vooruit te kunnen komen: innovatie vindt plaats in grensgebieden. “Ik ben ge woon een dokter die zich op grens gebieden beweegt. Zo hadden wij ontzettend veel aan een student die zowel geneeskunde als kunstmati ge intelligentie heeft gedaan. Twee talen kunnen vermengen, dat is nuttig. Je moet buiten je eigen vak kunnen kijken en beseffen dat de vertaalslag het moeilijkst is.” De medische oncologie bulkt nu van de kansen en ontwikkelingen. “Er zijn steeds meer specifieke doe len in de tumor om te attaqueren, er is eigenlijk véél te veel te doen”, zegt De Vries. “Dit is één van de mooiste periodes in het vakgebied.”
Wat is een Akademiehoogleraar? Een benoeming tot Akademiehoogleraar geldt als een grote wetenschappelijke prijs in Nederland. Jaarlijks mag iedere universiteit twee hoogleraren tussen 54 en 59 jaar voordragen. De KNAW kiest dan doorgaans vier hoogleraren uit die ieder één miljoen euro krijgen waarmee ze vijf jaar lang naar eigen inzicht innovatief onderzoek mee kunnen financieren. Een Akademiehoogleraar is vrijgesteld van bestuurlijke verplichtingen aan de eigen universiteit, zodat alle tijd naar het onderzoek kan gaan. In het eigen vakgebied moet daarnaast een ‘jonge’ onderzoeksleider worden aangezocht die als vervanger optreedt. De gedachte hierachter is dat de benoeming van Akademiehoogleraren zo op twee manieren vernieuwing stimuleert. Vanaf volgend jaar zullen nog maar twee akademiehoogleraren per jaar worden benoemd. De RUG had er al drie: psycholoog Bram Buunk, chemicus Ben Feringa en longarts Dirkje Postma. Voor Bergshoeff geldt iets soort gelijks. In de natuurkunde gaan de komende vijf jaar “mooie dingen” gebeuren en mede door zijn nieuwe aanstelling krijgt de RUG de kans actief mee te doen aan die nieuwe ontwikkelingen. Er wordt immers intens gespeurd via bijvoorbeeld de sterrenkunde naar grote zaken als de oerknal (of oerflits) als ook naar kleine zaken zoals nieuwe elemen taire deeltjes die in een deeltjesver sneller moeten worden ontdekt. Een spannend maar knellend probleem daarbij is dat de heersende theorie ën over zwaartekracht en quam tummechanica onvoldoendemet el kaar in overeenstemming zijn.
De discussies over een theorie die alles verbindt zijn daarom zo wel spannend als uitermate belang rijk. “Neem de satellieten van nu. Die maken echt erg nauwkeurige plaatjes, waarop we erg veel kun nen zien. De oerflits is daarop te zien. Die heeft plaatsgevonden en is er nog, die is er echt!” De Vries glimlacht om het enthou siasme. “Geweldig”, zegt ze. Bergshoeff gaat door. “Neem de ruis van televisie. Eén procent daarvan is dus die flits. Nou, door naar die heelalfoto’s te kijken kun nen we meer te weten komen over die flits. Het is een soort archeolo gie. Zo leren we via het grote over
Foto Jeroen van Kooten het kleine.” Voor de positie van jonge onder zoeksleider wil Bergshoeff dan ook beslist op zoek naar een multidis ciplinaire wetenschapper die meer weet te halen uit de in Groningen al aanwezige ‘ingrediënten’. “We heb ben hier een Kapteyn Instituut en een Kernfysisch Versneller Insti tuut, om maar iets te noemen. We kunnen meedoen met deze interna tionale ontwikkeling.”
‘Die oerflits heeft plaatsgevonden en is er nog. Echt!’ Zou Bergshoeff iets kunnen heb ben aan een lunch met echte arche ologen? De Vries lacht, maar Bergs hoeff gaat serieus op de vraag in. “Ik vind het inspirerend om te wer ken in een omgeving waarin men sen volop met hun vak bezig zijn. Zo vind ik het nooit erg om een goed gesprek te voeren met iemand die iets anders doet, ook al weet ik dat ik er voor mijn vak misschien wel niets aan zal hebben. Het geeft een prettig gevoel.” De Vries couldn’t agree more: de breedte maakt tal van combinaties mogelijk. “Het geeft ons van alles. En het is ook de betekenis van ‘uni vers’ uit ‘universiteit’, hè: breed.”
W E T E N S C H A P 7
UK 31 - 29 APRIL 2010
‘SGP mag vrouw weren’ | o n d e r z o e k | Het was niet zo gepland,
Door rené Fransen
Volgens veel van haar collega-filosofen zijn religieuze argumenten niet geoorloofd in het publieke debat. Schuster ziet dat anders. “Ik maak nadrukkelijk onderscheid
auw!
Brein soms een beetje schizofreen De symptomen van een psychose, zoals hallucinaties, zijn niet uniek voor patiënten met schizofrenie. Ze kunnen ook in lichte mate optreden bij gezonde personen. Via een vragenlijst kan een score voor ‘psychosis proneness’ (PP) oftwel gevoeligheid voor psychose worden bepaald. Een hoge PP-score bekent een hoge kans om ooit een psychose te ontwikkelen. Gemma Modinos onderzocht of ze met functionele MRI-scans verschillen kon vinden in de hersenen van studenten met een hoge of lage PP-score. Zij vond bij een hoge score inderdaad afwijkingen in gebieden die ook bij patiënten met schizofrenie een afwijkend beeld geven. Er blijkt dus een continuïteit te zijn tussen gezonde personen en patiënten met schizofrenie. Verder onderzoek moet ophelderen of de scans gebruikt kunnen worden om het optreden van een psychose te voorspellen. Modinos promoveerde afgelopen maandag aan de medische faculteit.
maar het proefschrift van Anke Schuster is heel erg actueel. Voor haar studie naar de rol van religieuze argumenten in het publieke debat keek ze nadrukkelijk naar de SGP. Die mag best vrouwen weren, vindt zij.
Haar onderzoek was gericht op een kwestie uit de filosofische literatuur, maar ze doet wel een paar opvallende praktische uitspraken. De SGP kan gerust vrouwen weigeren op de kieslijst en subsidie krijgen, een islampartij die de sharia wil invoeren is moeten we tolereren en burgers moeten de ruimte krijgen om vrijuit religieuze ideeën in te brengen in het publieke debat, net als parlementariërs van religieuze politieke partijen. Volgende week donderdag verdedigt Anke Schuster aan de RUG haar wijsgerig proefschrift over de plek van religieuze argumenten in het publieke debat. “De theorie van de publieke rede houdt zich niet bezig met de juridische toelaatbaarheid, maar alleen met de morele legitimiteit van het gebruik van bepaalde argumenten. Ben je een goede burger wanneer je religieuze argumenten gebruikt?” Om die vraag te beantwoorden kijken filosofen met name naar het begrip ‘politieke dwang’. “Politieke dwang in de vorm van wetten moet mogelijk zijn, maar dat mag alleen wanneer dwang te rechtvaardigen is door argumenten”, legt Schuster de theoretische achtergrond uit. “En dat is alleen het geval wanneer die argumenten voor iedereen toegankelijk zijn.” Een beroep op een goddelijke aanwijzing is dat niet. “Dat heeft betrekking op een bron die buiten ons verstand ligt. Maar wanneer een partij tegen het eten van vlees is, omdat dit schadelijk is voor dieren, is het argument toegankelijk voor iedere burger.” Schuster oordeelt niet inhoudelijk over argumenten. “Het gaat mij om de vraag of het gebruik ervan legitiem is.”
Kor t
Kanoet heeft honger
tussen gewone burgers en burgers met een publiek ambt. Gewone burgers beslissen niet over wetten. Die hebben daarom de vrijheid om religieuze argumenten te gebruiken in het publieke debat.”
‘De grondslag van de SGP staat op gespannen voet met democratische uitgangspunten’ Hoewel politici wel degelijk over wetten beslissen, maakt Schuster ook voor politieke partijen een uitzondering. Wie in het parlement zit namens de SGP of ChristenUnie zit daar namens een religieuze achter-
ban. “Daarom mogen die politici ook religieuze argumenten gebruiken, daarmee vertegenwoordigen ze hun kiezers.” Schuster vindt dat het recht om een partij van gelijkgezinden op te richten zwaar weegt. De SGP mag van haar vrouwen op de kieslijst weigeren. “Allereerst, er zijn alternatieven voor vrouwen. Bovendien is het belangrijk dat je je recht op vereniging kunt uitoefenen in gemeenschap met gelijkgezinden. Dat je het lidmaatschap beperkt tot gelijkgezinden is logisch.” Politieke partijen zijn bovendien democratisch gelegitimeerd door hun kiezers. Bij collega-filosofen ziet Schuster dat ze de theorie van publieke rede gebruiken om tegen conservatieve opvattingen in te gaan. “Wij zijn geneigd om het eens te zijn met aanhangers van de publieke rede als ze voorbeelden geven van con-
servatieve standpunten, zoals ‘homoseksulaiteit is volgens de Bijbel niet geoorloofd’. Maar we hebben er minder problemen mee als iemand zegt tegen oorlog te zijn op grond van geloof in een ‘God van vrede’.” Van Schuster mag de overheid de subsidie voor een politieke partij niet laten afhangen van de standpunten. “Want waarom zou de overheid dan moeten stoppen bij het onderwerp vrouwen?” Verbieden van een partij kan alleen wanneer die een gevaar voor de rechtsstaat vormt. Dat is bij de SGP niet het geval, vindt Schuster. “De grondslag van de partij staat op gespannen voet met democratische uitgangspunten. Maar we moeten de SGP tolereren.” Zou ze ook een moslimpartij tolereren die de sharia wil invoeren? “Ja, dat moet kunnen, zolang zo’n partij net als de SGP geen gevaar vormt voor de rechtsstaat.”
Publish and perish
Door rené Fransen Veel publiceren is de norm. Liefst in hoog aangeschreven tijdschriften. In het concept-strategisch plan van de RUG lezen we onder ‘personeel’ dat gerealiseerde publicaties belangrijk zijn tijdens de ontwikkelingsgesprekken, die gericht moeten zijn op prikkels tot presteren. Publish or perish dus. Maar is die strategie wel zo verstandig? Nee, zegt Daniele Fanelli van de universiteit van Edingburgh. Volgens hem vergroot publicatiedruk de neiging om resultaten positiever voor te stellen. Fanelli verzamelde 1300 wetenschappelijke publicaties waarin een hypothese werd getoetst en waarvan de hoofdauteur in de VS werkte. Vervolgens keek hij of de hypothese bevestigd of verworpen werd, en hoe groot de publicatiedruk was in de
staat waar de hoofdauteur werkzaam was. En wat bleek? In staten waar het aantal publicaties per wetenschapper hoog was, vond hij nauwelijks artikelen waarin een hypothese werd verworpen. De bevinding (deze week verschenen in het tijdschrift PLoS ONE) bleef overeind wanneer Fanelli zijn resultaten corrigeerde voor bijvoorbeeld de totale uitgaven aan wetenschappelijk onderzoek per staat. Dus: hoe hoger de publicatiedruk, hoe meer positieve resultaten er worden gepubliceerd. De verklaring is niet eenvoudig, maar de mogelijkheden zijn verontrustend. Het is bekend dat positieve studies gemakkelijker te publiceren zijn dan negatieve. Gaan wetenschappers sjoemelen met de data om hun resultaten gepubliceerd te krijgen? Echte fraude is zeldzaam, zegt Fanelli. Maar HARKen gebeurt nog wel eens.
Harken? Hypothesizing After the Results are Known. Dat is niet echt verboden en je kunt een positieve draai geven aan een negatieve studie. Een andere optie is dat wetenschappers bij een negatieve uitkomst geneigd zijn nog eens kritisch naar de data te kijken en bij een positieve uitkomst de boel snel publiceren. Daarmee komt de kwaliteit van het onderzoek wel in gevaar. Net zoals wielrenners van alles gebruiken om maar harder te kunnen fietsen, zullen wetenschappers de grenzen van het betamelijke opzoeken om veel te publiceren. En soms gaan ze er overheen. Als de druk om te publiceren steeds groter wordt, dreigt het publish or perish te verworden tot publish and perish.
In deze rubriek presenteert de UK opvallend, schokkend of lachwekkend nieuws uit de wereld van de wetenschap.
Kanoeten hebben steeds meer moeite om bij een tussenstop in de Waddenzee hun kostje bij elkaar te scharrelen. Verarming van de wadplaten in de afgelopen vijftig jaar, zoals het verdwijnen van nonnetjes, is een belangrijke oorzaak. Dat schrijft Casper Kraan in het proefschrift waarop hij maandag promoveerde aan de bètafaculteit van de RUG. Mechanische kokkelvisserij en warmere winters hebben aan de verarming bijgedragen.
Scheepswrakken zijn belangrijk In de provincie Flevoland liggen minstens 480 scheepswrakken. Bestudering van die wrakken kan ons veel leren over de geschiedenis van Nederland. De Gouden Eeuw zou bijvoorbeeld nooit tot stand zijn gekomen zoner een wijdvertakt binnenlands transportnetwerk over water. En scheepswrakken bieden een unieke mogelijkheid om dat netwerk te bestuderen, aldus André van Holk afgelopen dinsdag in zijn oratie. Hij sprak die uit bij de officiële aanvaarding van zijn bijzondere leerstoel in de mariene archeologie aan de RUG. Nederland is altijd een maritiem land geweest, maar de bestudering van scheepswrakken was lang beperkt tot de techniek van scheepsbouw. De wrakken bevatten rijke informatie over onder meer migratiestromen en internationale contacten, naast natuurlijk hun rol als ‘tijdscapsule’. De voormalige Zuiderzee was daarbij voor de regio een belangrijk verkeersknooppunt. De leerstoel van Van Holk is dan ook mede gefinancierd door de provincie Flevoland.
Een scheepswrak in het Wisentbos bij Dronten
8 UNIVERSITEIT
UK 31 - 29 APRIL 2010
Jeremiades Wetenschappelijk naakt maakt misplaatst celibaat. In plaats van historie: het lichaam! Hoerig of harig? Beter nog, kaal gaan. Hoe representatie Zelf te boven gaat; avatars eigenheid waardeloos maken. In een stad die zich te buiten gaat, die grimmelend van adelaars en bedelaars corpsknapen groen van het ommeland laat knagen, waar ieder ’s nachts als jachtluipaard de lusten laaft en niemand blijkbaar lasten van zijn voorgenomen later draagt, loods ik plechtig mijn taak naar de haven. Ik heb geen kracht meer voor vaktaal noch macht om mijn schouder te schreien te leggen, te zeggen dat ik saaie woorden soms niet ken en dat ik argumenten niet kan plaatsen in het kader van de waan van ’t academische bestaan. We weten oraties over kreeften met botte scharen nota bene tot halszaak te maken, spelen als haring in scholen verledens en toekomsten na. Ik voel mij soms de slapende garnaal, die daar, die kleine, die zwevend onder water zichzelf door zijn studententijd ziet gaan. Sacha Landkroon
Sacha Landkroon is de huisdichter van de RUG voor het academische jaar 2009-2010
Sacha Landkroon schrijft de komende twee maanden nog een paar gedichten voor de UK. Daarna kiest hij zijn opvolger, samen met een jury.
Wil jij
huisdichter van de RUG worden?
Stuur dan je beste gedichten naar de UK of mail ze ons (uk@rug.nl). Je hebt daar de hele maand mei de tijd voor.
René Lieuwes bij de uitgiftebalie op Nijenborgh 4
Chloor voor de | ac h t e r g r o n d | Chloor voor een robotvissenzwembad, methanol voor een experimentele auto, rondkolven, driehalskolven, zoutzuur of natriumboorhydride, René Lieuwes van de uitgiftebalie op Nijenborgh heeft het allemaal. “Moeten we hier zijn voor chemicaliën?” Door christien boomsma Bruine potjes en flesjes. Ze staan er soms bij tientallen als René Lieuwes ’s ochtends om acht uur op zijn werk komt. Eronder handgeschreven memoblaadjes. 70 gram koperchloride, staat er dan op. Of 11 gram broomethaan. Fosforzuur. En Lieuwes gaat aan het werk. Want een halfuurtje later worden de potjes opgehaald. Vol, als het even kan. De chemicaliën zijn voor practica van studenten scheikunde of levenswetenschappen en vanzelfsprekend niet overal beschikbaar. Dus als je iets nodig hebt, haal je dat bij de uitgiftebalie van Lieuwes op de derde van Nijenborgh 4. De balie is zijn domein, dat hij – nu collega Jan van Dijk met studieverlof is − alleen op drukke dagen deelt met een studentassistent. Een doolhof van driehalskolven, druppeltrechters, petrieschaaltjes, metalen injectiespuiten en maatkolven aan de ene kant, in het midden een balie met een fles gedeutereerd chlorofom en een wegwerpbak voor glazen pipetten. Aan de ándere kant staan zuurkasten, magneet-
roerders, vrieskisten voor chemicaliën die niet tegen warmte kunnen, brandveilige kasten voor stofjes die kunnen ontploffen en afzuigkasten voor stofjes die onplezierige dampen afgeven. Lieuwes is er niet van onder de indruk. Zonder een spier te verrekken haalt hij het registratieplichtige benzeen tevoorschijn. Er staat een doodskopje op de pot. Giftig. Maar ach…. “Een beetje ongezond of heel erg, zolang je er maar volgens voorschrift mee omgaat is er niets aan de hand”, zegt hij nuchter. “Hier”, wijst hij op een memoblaadje. “Dichloormethaan. Dat mogen alleen derdejaars ophalen. Erg slecht voor het milieu en dus ook voor ons.” Hij zet een potje op de weegschaal in de beschermende zuurkast, weegt het gevraagde af en zet het in de uitgiftekast. De student voor wie het bestemd is, kan het zelf weghalen en na afloop weer schoon inleveren. Maar dat gaat niet altijd goed. “Sommige flesjes vul je, maar dan komt de rook ervan af”, meldt Lieuwes droog. “Dan zeggen ze: ‘Maar ik heb ze schoon teruggezet!’ Tja…” Als de pot niet schoon is, is de stof die je maakt ook niet zuiver. Kunnen ze de proef gewoon overdoen. Aan de balie verschijnen twee studenten. “Moeten we hier zijn voor chemicaliën?” aarzelt er een. “We willen een auto op methanol laten rijden. Een projectje.” Lieuwes meet 50 ml af en voert dat in de computer in. Goed bijhou-
den, goed labelen. Maar mag dat zomaar? Want deze studenten hadden geen briefje bij zich. Lieuwes knikt goedmoedig. “Het is maar een kleine hoeveelheid. Je moet het niet te moeilijk maken. Maar als ik twijfel, laat ik ze via de coördinator gaan.”
‘Sommige flesjes vul je, maar dan komt de rook ervan af’ Vandaag is het rustig. Vaak gaat Lieuwes dan voorraden in de practicumlokalen bijvullen. Maar nu staat Herman Kuis ineens voor hem. Lieuwes lacht: “Gelukt?” “Ja hoor. Ik leef nog.” Kuis werkt bij discrete technology and production automation (DTPA) van technische bedrijfskunde. In zijn eigen lab heeft hij een bak robotvissen, waarvan hij de bewegingen onderzoekt. Maar stilstaand water levert gevaar op voor legionella en dus moet er chloor bij. “Maar ik heb de techniek niet het fijn te verpulveren en goed af te wegen.” Lieuwes wel. En dus gaat Kuis weg met een voorraad driegramszakjes chloor. Precies goed voor een robotvissenzwembad. Een week later is de landerige sfeer verdwenen. Er zijn drie grote practica. Derdejaars scheikunde Lotte
O N D E R W I J S 9
UK 31 - 29 APRIL 2010
Hapje...
Archeologie
Zweethandjes op de rug De universiteit is een bron van kennis. Maar wat gebeurt er eigenlijk in al die verschillende collegezalen? UK-verslaggevers schuiven aan in de collegebanken, maken huiswerk en doen verslag van hun belevenissen. We zijn nu bij archeologie. Volg ons ook via www.universiteitskrant.nl/hapje Door martijn lindeboom Docent Nijboer hanteert een duidelijke opbouw in zijn colleges. Alle archeologische materialen komen voorbij: van aardewerk tot ijzer en van glas tot textiel. Van elk behandelt hij productie, gebruik, verval, conservatie en restauratie. In het laboratorium worden demonstraties gegeven over actieve en passieve conservatie van bijvoorbeeld metaal en aardewerk. Dit zijn de colleges die je echt het vak in trekken. Het is heel anders om materialen te zien, vast te houden en je er een voorstelling van te maken, dan om alleen maar over methodes en technieken te lezen. De voorbeelden zorgen voor de klik, ook bij mij. Zo openbaart een in de Zuiderzee gezonken schip de wonderen van
de archeologie. In het ruim is een doos met eieren gevonden, honderden jaren oud. Ze waren stevig verpakt in een kist met stro en het water heeft de eieren zo goed geïsoleerd dat ze nog gaaf bleken te zijn. Niet aan te raden om ze op te bakken, maar een prachtig voorbeeld van passieve conservatie. Het omgekeerde kan ook: een voorwerp dat actief gered moet worden van de ondergang. Nijboer trekt witte labhandschoenen aan om een strigilis te laten zien. Als een Romein flink gesport had, kon hij niet onder de douche. In plaats daarvan had hij een metalen instrument, waarmee hij zweet,
olie en stof van zijn lijf schraapte, voordat hij in een lekker warm bad dook. Nijboer doet voor hoe dat ongeveer ging en wij grijnzen allemaal met hem mee. Rare jongens die Romeinen. De bronzen strigilis was al eens gebroken en hersteld, voor hij in het bezit van de universiteit kwam. Erger nog: er hadden allemaal mensen aangezeten. Goden verhoeden het, misschien zelfs wel studenten! En al die zweterige handjes hebben zout in het metaal laten trekken, wat de ergste vorm van corrosie tot gevolg heeft: bronspest. Vandaar dat het ding alleen nog met handschoenen aangeraakt mag worden, ondanks de behandeling met, jawel, Paraloid B72. Wij staan met onze handen op de rug toe te kijken, terwijl Nijboer uitlegt over de minutieuze behandeling van de strigilis. Met een scalpel zijn oude lijmresten en corrosieproducten weggestoken, waarna een chlorideremmer is aangebracht en het geheel voorzien is van een laklaagje Paraloid. Zonder deze behandeling was het Romeinse instrument ons ontvallen aan de bronspest. Blij dat we actieve conservatie zo goed onder de knie hebben in Groningen.
Video’s in college dankzij Zoep Foto Elmer Spaargaren
robotvis Wiegman springt bij. Het is één uur en studenten in labjas en veiligheidsbril verdringen zich voor de balie. Eén schudt verwoed met een pipet. “Kom op joh, je kunt het!” moedigt een blond meisje hem aan. “Het is écht wel zuiver”, mompelt hij gefrustreerd. Een student vraagt om een groot buizenrek, een ander wil zoutzuur. Lieuwes trekt zijn labjas aan en zet een veiligheidsbril op. Dan schenkt hij het bijtende goedje uit in een zuurkast en brengt het in een emmer naar de student. Zo minimaliseer je de kans op ongelukken. Ondertussen is Wiegman op zoek naar dichloormethaan en gaat hij in discussie met een student die om een NMR-buisje vraagt, waarin een gemaakte stof wordt getest. Elke student moet er standaard drie hebben. Breek je ze, dan wordt een percentage van de kosten van je borg afgetrokken. Wiegman haalt een kaart tevoorschijn waarop precies staat welke student welk glaswerk heeft. “Je hebt staan... twee NMR-buizen.” “Goed, mag ik er nog een?” “Hoeveel heb je er dan?” “Dat weet ik dus niet. Ze staan waarschijnlijk ergens in de nachtmeting. Ik kon ze eerder ook al niet vinden.” Wiegman, streng: “Dan stel ik voor dat je ze eerst eens terugvindt...” Een Duits meisje brengt een gebroken kolf terug, à 36 euro. Iemand wil heptaan en ethylacetaat. Een studente vraagt om een naald
en handschoenen maat L. Er is een vraag om chloroform, een ander wil dichloormethaan. Het is zo druk dat Lieuwes er nauwelijks aan toekomt van de chocolade-eitjes in zijn kantoortje te snoepen. Dan komt hij ineens met een hamer in zijn hand langs. Een hámer? “Om een kraantje los te tikken.” Student-assistent Martijn Hielema wacht een beetje hulpeloos met een glazen kolom in zijn handen. “Je krijgt een koekje als het je lukt”, belooft hij Lieuwes. Hij moest het ding schoonmaken, maar dat is lastig. Alleen al om de glazen kolom leeg te krijgen, heeft hij hem – heel creatief – met een hotgun moeten verwarmen. “Dan krijg je overdruk op je heptaan.” “Had je hem vacuüm getrokken?”, vraagt Wiegman geïnteresseerd. Hij zucht. “Misschien net te weinig.” Lieuwes loopt zijn koekje mis, want ook de hamer maakt het kraantje niet los. Betekent dat het einde van de kolom? “Nee hoor”, zegt Wiegman. “We doen hem in een ulstrasoonbad. De snelle geluidsgolven in het water trillen zo’n kraantje gemakkelijk los.” Ze grinnikt. “Je bril wordt er ook heel schoon van.” Hielema knikt. “Dan ga ik nu maar weer studenten pesten.” En terwijl aan de balie een nieuwe student opduikt die vraagt om een nieuwe fles gedeuteerd chloroform, klinkt Sting op de radio. ‘Message in a bottle.’”
| ac h t e r g r o n d | Het is geen zoekmachine, maar een vindmachine. Zoepportal. nl helpt docenten filmfragmenten bij hun college te vinden. De RUG werkte mee aan de ontwikkeling en deelt in de prijs die het portal ontving. Door René Fransen Een filmpje tijdens college kan de sleur doorbreken en geeft snel extra context aan het onderwerp. Maar hoe vind je in alle online beeldbanken nou net dat ene filmpje over, zeg, depressie? “Je maakt gewoon een account aan bij ons, waar je trefwoorden aanvinkt die bij je vak passen. Zoep vindt daar
dan de filmpjes bij”, legt Gert-Jan Verheij van het RUG-onderwijscentrum UOCG uit. Samen met collega’s van de Vrije Universiteit en hogeschool Windesheim ontwikkelde hij Zoep. Het webportal heeft zo’n 2000 gebruikers aan 27 onderwijsinstellingen (350 aan de RUG), vooral docenten. Die kunnen via het UOCG een korte workshop volgen om met Zoep te leren omgaan. Maar ook studenten vinden de weg. De beelden komen uit het archief van het Instituut voor Beeld en Geluid. “Recente uitzendingen worden direct toegevoegd, maar onderzoekers kunnen ook specifieke fragmenten aanvragen”, zegt Verheij.
“En we zijn zelf bezig om het RUGtv-programma Adams Appel beschikbaar te maken.” Zoep biedt ook de mogelijkheid direct stukjes uit een video te knippen. Verheij: “We werken nog aan e-toetsen, waarin ook videofragmenten kunnen worden opgenomen.” Zoep begon als innovatieproject van de universitaire ICT-dienst verlener SURF. Na tien jaar van dit soort projecten (in totaal zo’n zeventig stuks) organiseerde SURF een verkiezing van het beste project. Dat werd Zoep. Verheij kreeg er samen met een collega van de VU 5000 euro voor, om een studiereis van te maken.
Er ligt een stoplicht in het gras | r e p o r tag e | Vijf psychologiestudenten onderzoeken de invloed van bellen en muziek luisteren op de fiets. Niet in het lab, maar in het veld: proefpersonen fietsen rondjes op het Zernike Science Park. Door NICOLE BESSELINK “Ik ga ergens anders staan. Je ziet me zo weer.” Student Koen Edlinger fietst naar het eind van het parcours terwijl medestudenten mijn fiets gereed maken. De een bindt een gps-horloge aan het stuur, de ander stopt een pakketje in mijn fietstas. Dat blijkt een mp3-speler met boxje waardoor tijdens het fietsen gerinkel uit mijn tas komt. Negen rondjes van een paar honderd meter moet ik fietsen, telkens met een andere opdracht. Aan het eind van het parcours staat Koen met toeter en stopwatch om mijn reactietijd te meten. “Hoe snel denk je dat je gefietst hebt?” “17 ki-
lometer per uur”, gok ik. “Heb je risico ervaren?” “Nauwelijks.” Voor het derde rondje krijg ik een oortje in zodat ik handsfree kan bellen. Halverwege het pad gaat mijn mobiel: “Tel terug in stappen van zeven vanaf het getal 846.” Ai. Eenmaal weer bij Koen schat ik mijn snelheid lager. De fietsbel heb ik niet gehoord en de verkeersborden, die ik tijdens de eerste twee ritten wél in het gras zag liggen, heb ik gemist. Idem dito wan-
neer ik in volgende ritten met oordopjes in naar muziek luister. Dat klopt met de bevindingen van twee jaar geleden, vertelt begeleider en verkeerspsycholoog Dick de Waard. “Je gaat langzamer fietsen als je tegelijkertijd belt. Ook zie je minder van je omgeving en ervaar je meer risico.” Conclusie: sms’en heeft de meest negatieve invloed op het fietsen door de hoge mentale werklast. “Mensen gaan slingeren en verder van de stoeprand fietsen.” Dit keer ligt de nadruk op muziek. “Als fietser ben je heel afhankelijk van geluid, met oordopjes mis je veel informatie.” De Waard wil de effecten verder in kaart brengen. Trots kijkt hij naar de studenten die proeven uitvoeren in de zon. Dat was eerder die week wel anders. “Door de wind konden we door de telefoon niets horen”, vertelt student Imke Wormeck. De Waard glundert: “Dichter bij de realiteit kom je niet.”
10 O P I N I E Reactie korte reacties van maximaal 200 woorden graag voor maandag
UK 31 - 29 APRIL 2010
Kwaliteit is meer dan impact factor
12.00 uur mailen naar uk@rug.nl.
Relatieve score Op de voorpagina van UK 29 werd melding gemaakt van het voornemen om een relatieve score op de bullen op te nemen, een nog niet openbaar advies van de toetsingscommissie waar ook een SOG-lid zitting in heeft. De opdracht te kijken naar een relatieve beoordeling om internationalisering te vergemakkelijken is aan de commissie toetsing gegeven naar aanleiding van een rondvraag van de SOG uit november 2008, waarin zij met het idee kwam om als eerste universiteit in Nederland een relatieve beoordeling toe te gaan passen. De SOG is natuurlijk erg content met het feit dat een discussie die zij heeft aangezwengeld geleidt heeft tot het voornemen tot opname van een relatieve score op de bullen. SĂ ndor Schokker SOG-fractie universiteitsraad en lid van de Commissie Toetsing
Sudoku
De oplossing van de sudoku staat op http://www.universiteitskrant.nl
Het strategisch plan van de RUG legt extra nadruk op toponderzoek en het publiceren in tijdschriften met een hoge impact factor. En daar kleven grote nadelen aan, zeggen hoogleraren Mijna Hadders-Algra en Pieter Dijkstra. ‘Op naar de top’. Dit is het motto voor het wetenschappelijke onderzoek van de RUG en UMCG, zoals recentelijk nadrukkelijk werd toegelicht in Polsslag, het informatieblad van het universitair medisch centrum UMCG. Het is een prachtig motto dat in wezen het natuurlijke streven van iedere onderzoeker verwoordt. Immers, onderzoekers worden gedreven door nieuwsgierigheid om fenomenen zo goed mogelijk te doorgronden. In wezen zou je kunnen zeggen dat de top ligt bij het ten diepste verstaan. Een groeiend probleem is echter dat de term ‘toponderzoek’ in wetenschapsland op een steeds beperktere manier wordt gedefinieerd. De kwaliteit − en daarmee ook het belang − van onderzoek wordt in toenemende mate afgemeten aan impactfactoren en citatie-indices. Het UMCG heeft zelfs het voornemen om onderzoeksafdelingen een bonus te geven voor ‘hoge’ publicaties en een malus voor ‘lage’ publicaties. Er kleven echter belangrijke bezwaren aan deze versmalling van de definitie van kwaliteit. In de eerste plaats betekent het dat onderzoeksvelden die relatief klein zijn, zoals de prothesiologie of de kinderrevalidatie, bij voorbaat worden afgeschreven. Immers onderzoek in zo’n klein veld wordt met name gepubliceerd in tijdschriften behorende bij dat kleine veld. Dit zijn per definitie tijdschriften met een lage impactfactor. Maar niet perse
met een lage impact in het veld! In de tweede plaats wordt de impact van een artikel niet bepaald door het tijdschrift, maar door artikelen. De helft van de artikelen in het tijdschrift bepalen ongeveer negentig procent van de impact factor ervan. Tenslotte, en dat is minstens zo belangrijk, interfereert de sterke nadruk op het publiceren in tijd-
schriften met een hoge impact met een andere belangrijke taak van onderzoekers, namelijk het delen van kennis met minder wetenschappelijk ingestelde collegae en de maatschappij. Zo behoort het ons inziens ook tot een taak van de universiteit om te zorgen dat nieuw verworven kennis wordt verwerkt in nationale publicaties en leesbare leer- en handboeken voor collegae
in het veld. Met andere woorden: op naar de top? Ja graag, maar naast de Mount Everest zijn ook de Mont Blanc en de Pietersberg toppen met een fantastisch uitzicht! Prof. Dr. Mijna Hadders-Algra hoogleraar ontwikkelingsneurologie Prof. Dr. Pieter Dijkstra hoogleraar revalidatiegeneeskunde
Willemen
Advertenties
Tot ons grote verdriet moeten wij afscheid nemen van
prof.dr. Angus Maddison Emeritus Hoogleraar Economische Sociologie aan de Rijksuniversiteit Groningen Commandeur in de Orde van Oranje Nassau
Van 1978 tot 1996 was Angus Maddison als hoogleraar Economische Sociologie verbonden aan de de toenmalige Faculteit der Economische Wetenschappen. Prof. Maddison had een wereldwijde reputatie als pionier op het terrein van het kwantiďŹ ceren van economische groei in internationaal vergelijkend en historisch perspectief.
GEZOCHT
Elmer Sterken, Decaan
voor het helpen opzetten van de helpdesk voor een internetshop voor de duitse markt. Interesse? Mail je CV naar: willem@fotofabriek.nl
fotofabriek.nl
6ah igV^cZZ `dgi VVc YZ ]VahWVcY4 7^_ dch Yjh c^Zi
lll#lZg`ZcW^_egdk^cX^ZdkZg^_hhZa#ca
die mee willen werken aan een geneesmiddelenonderzoek (095).
DUITSE STUDENT M/V (native)
In hem verliezen wij een eminent wetenschapper. Namens het bestuur van de Faculteit Economie en Bedrijfskunde,
WIJ ZOEKEN VROUWEN
In dit onderzoek wordt de werking onderzocht van een nieuwe anticonceptiepil. Tevens wordt nagegaan of deze pil een minder ongunstig effect op de leverfunctie heeft en meer voordelen biedt dan de huidige anticonceptiepillen.
Dinox is een onderzoekscentrum in Groningen en Berlijn met ruim 15 jaar ervaring in geneesmiddelenonderzoek op het gebied van vrouwelijke hormonen (zoals anticonceptie, vruchtbaarheidsbehandelingen, premenstrueel syndroom en acnĂŠ) en seksuologie. Dinox bevindt zich op het UMCG terrein: Hanzeplein 1, ingang 53, 9713 GZ Groningen
WWW.DINOX.NL
U zou aan het onderzoek kunnen deelnemen als u: s EEN VROUW BENT TUSSEN EN JAAR EN GEZOND BENT s BEREID BENT AANVULLENDE ANTICONCEPTIE ZOALS CONDOOMS TE GEBRUIKEN TIJDENS HET ONDERZOEK
s BINNEN EEN STRAAL VAN KM VAN ONS ONDERZOEKSCENTRUM IN 'RONINGEN WOONT
s VOLDOET AAN DE OVERIGE VOORWAARDEN VOOR DEELNAME DEZE WORDEN TELEFONISCH DOORGENOMEN Bezoeken .A HET VOORONDERZOEK BEZOEKT U HET ONDERZOEKSCENTRUM GEDURENDE MAANDEN TWEE OF DRIE KEER PER WEEK VOOR EEN ECHOSCOPIE EN OF BLOEDAFNAME )N DE E MAAND VINDT MAAR BEZOEK PLAATS )N TOTAAL ZULLEN ER TOT BEZOEKEN PLAATSVINDEN Vergoeding %LKE VRIJWILLIGSTER ONTVANGT EEN VERGOEDING VOOR DEELNAME AAN DIT GENEESMIDDELENONDERZOEK VAN ONGEVEER ` TOT ` AFHANKELIJK VAN HET AANTAL BEZOEKEN PLUS EEN REISKOS TENVERGOEDING ` PER KM MET EEN MINIMUM VAN ` 6OOR MEER INFORMATIE KUNT U TIJDENS KANTOORUREN BELLEN MET
(050) 3610999
@ U K 11
UK 31 - 29 APRIL 2010
Tjak
Ana
Dromend van cashewnoten... | r e p o r tag e | Ook behoefte aan tips over lekkere maaltijden? Zo’n goeie tjak op je bord? In deze rubriek kijkt de UK tijdens het koken mee in Groningse studentenkeukens. Roeiers Gijs Arends en Thom van den Anker eten weinig vet, vezels en zout. Om dunner te worden. Door janita naaijer “Hé, heb jij nog van die poedertjes voor me?” Eerstejaars rechten Gijs Arends (20) loopt uit de badkamer van zijn huisgenoot. In zijn armen een grote kartonnen doos. “Ik begin ondertussen een dealer te worden”, grijnst eerstejaars psychologie Thom van den Anker (23). Hij scheurt één van de tweehonderd zakjes Aquarios Pro open en strooit de inhoud in een glas water. Klaar is hun energiedrankje. “Aanbevolen door NOC*NSF en honderd procent dopingvrij.” “Laatst kwam er nog zo’n man op bezoek”, zegt Gijs terwijl hij aan tafel gaat zitten. “Vet officieel. Thom moest zich legitimeren en daarna plassen. Die man hield mij ook de hele tijd in de gaten. Alsof we elkaars urine zouden omdraaien!” “Ja”, zegt Thom. “Dat had ik nooit verwacht.” Even kijkt Gijs Thom verward aan. “Dat het ooit zo ver zou komen”, verduidelijkt hij. “Ik ben gaan roeien om een beetje te bewegen en nu train ik bij de bond.” Gijs schenkt cola zero in glazen. Thom showt ondertussen zijn rode Aegirjas uit ’65. “Die wordt hartstikke gewild”, weet Gijs. Hij roeit sinds dit studiejaar bij Aegir en
Lichte farfalle met kip ( 3 pers.) 300 gr. kipfilet 300 gr. farfalle 2 uien, gesnipperd 1 bakje cherrytomaatjes 200 gr. crème fraîche light 2 teentjes knoflook 1 klein blikje tomatenpuree zonder zout Kook de farfalle. Snij de kip in blokjes en bak met ui en knoflook. Halveer de cherrytomaatjes en roer deze met de crème fraîche en tomatenpuree door de kip. Breng je gerecht vooral niet op smaak met peper en zout. Eet smakelijk! kreeg Thom op de ploegjesbekendmaking toegewezen als coach. “Wat dacht je toen je mij en mijn team zag?” Thom houdt zich wijselijk stil. Gijs: “Wat een sukkeltjes hè? Dat dacht ik ook van hem.” Thom: “Maar dat was maar even! Het werd een hele gezellige avond.” Borrelen mocht toen nog. Na die avond startte het nieuwe roeiseizoen en werd alles anders. “We staan ’s ochtends en ’s avonds op de weegschaal”, zegt Gijs. “En we eten zo weinig mogelijk vet, zout en vezels.” Als lichte roeiers mogen de jongens gemiddeld zeventig kilo wegen, met een individueel maximum van 72.5. “In de supermarkt
Gijs Arends en Thom van den Anker
Foto Reyer Boxem
zijn we net vrouwen”, zegt Thom. “We controleren alle etiketten.” Vooral voor de boomlange Gijs was het afgelopen jaar heftig. Hij werd ingewijd bij Aegir. “Ik had twee jaar niet gesport”, vertelt hij. “En toen ging ik ineens acht keer per week trainen. Dat trok ik slecht. Op mijn gewicht letten al helemaal. Ik ben superskinny en ik moet nog skinnyer worden.” Veel ec’s behaalde hij nog niet. “Maar ik heb wel veel geleerd. Zoals met teleurstelling omgaan, doorzetten en ik ben
eten veel meer gaan waarderen.” Thom heeft volgende week het NK klein, een belangrijk kwalificatiemoment voor het aanstaande WK. Samen met Gijs heeft hij nog zeven dagen om de laatste kilo’s “eraf te knallen”. En daarna? “Gaan we helemaal los!”, zegt hij. “Chocola en cashewnoten”, fantaseert Gijs. “Oh cashewnoten, daar ben ik echt verliefd op.” Thom droomt van zakken chips. “Ik vind die ringetjes leuk”, zegt hij. “Die doe ik nog steeds om mijn vingers.”
Lange nachten, diepe glazen... (15) Terug-tweet: Daniël kon de huur van zijn kamer niet betalen. Huisbaas Jaap Heuveltje stortte zijn hart bij hem uit, toen hij werd verkozen tot huisjesmelker van het jaar. Hij schrikt wakker van een ronkend geluid. “What the fuck is dat”, mompelt Daniël geïrriteerd. Wezenloos schudt hij de dauwdruppels uit zijn haar. Hij voelt een hoofdpijn opkomen. “Hè?!” Daniël wrijft nog eens in zijn ogen. Ziet hij het goed? Vanaf de andere kant van het veld rijdt een grasmaaier hem tegemoet. Kreunend trekt hij de capuchon van
Persreis
zijn trui nog wat verder over zijn hoofd. Hij rilt. “Wakker worden in de goal. Je hebt jezelf overtroffen, jongen.” “Schatje, mag ik je fotooo? Heb je een foto voor mijhiijj?” Een volle kantine tilt de barkrukken hoog de lucht in en zwaait er wild mee in het rond, op het ritme van de muziek. Uitgelaten hupst Daniël heen en weer voor een blonde dame. “Schatje, mag ik je fotooo? En doe er ook je nummer biijjj...” “Ik heb nog wel een nummer voor je.” Het is Niels, een teamge-
Vakantiefoto’s van vroeger: een kleumende familie, poserend in stoeltjes van druipend canvas. Bekers koffie waar de regen in plenst. Mijn zusje die schuilt onder de aanhangwagen. Het lijkt een vluchtelingenkamp op de Balkan. Maar het is een camping in Skåne, Zuid-Zweden. Met twee lichtgewicht tentjes, 44,95 gulden per stuk bij de Aldi, en een éénpits gasbrander voor vijf personen vertrokken wij naar Scandinavië. “Rechtdoor”, adviseerde mijn jongere broertje bij elke T-splitsing in een nimbus van naaldbomen. Het was al begonnen met regenen. “Morgen trekken we verder”, zei mijn moeder. Maar de volgende dag bleek de omgeving “cultureel interessant”. In dit van God verlaten land staan namelijk witte kerkjes, waar je kunt schuilen. Andere campinggasten vertrokken naar zonniger oorden. Onze lekkende Alditenten bleven achter op het zompige grasveld. We sliepen met jassen aan. “De schapen worden van de bokken gescheiden”, sprak mijn vader handenwrijvend. We kookten onder het afdak bij de wc’s. Mijn broertje deed een competitie naaktslakken overgooien met bewoners van een naastgelegen recreatiewoning. Eentje glibberde in mijn haar. De herinneringen kwamen boven toen mijn nieuwe werkgever belde. Ik mag op persreis, naar Scandinavië. “Niet iedereen heeft zo’n leuke start”, gniffelde mijn chef. Benieuwd of ik het trek.
Ana van Es is klaar met haar studie rechten. En heeft al een baan.
Schatje, mag ik je foto?
noot. “Dat van de teamrekening. Je hebt nog honderdzestig euro open staan, vriend.” Daniëls gezicht betrekt. “Je weet dat ik het niet heb nu, Niels. Sorry.” In één teug giet hij zijn biertje achterover. Niels grinnikt. “Dan zorgen we dat je wat geld gaat verdienen vanavond.” Ai. Daniël weet wat dat betekent. Een opdracht. Gauw trommelt Niels de rest van het team bij elkaar. “Jongens, De Winter hier heeft zijn geld er weer eens wat te snel doorheen gejast. Dus dat gaan we oplossen. Ideeën?”
“Naakt dansen op de bar!”, oppert iemand. “Of trek een Sinterklaaspak aan, dan steken wij je in brand”, lalt de volgende. “Idioot”, zegt Daniël kwaad. “Doe normaal.” Dan drukt Niels hem een wegwerpcamera in zijn hand. “Hier. Als het je lukt vijf mooie vrouwen op de foto te zetten én hun nummers scoort, betalen wij je rekening. Je krijgt twintig minuten.” Daniël grijnst. “Nice. Deal.” Vol zelfvertrouwen stapt hij de menigte in. “Maar”, roept Niels hem na. “Als het niet lukt, ga je bloot. Vijf rond-
Foto Liz Main
jes om het veld. Rennend.” Dat heeft hij geweten. Vaag herinnert Daniël zich hoe het feest zich naar buiten verplaatste, waar hij onder luide aanmoedigingen ternauwernood zijn vijfde rondje haalde en uitgeput ter aarde stortte. Een wonder dat hij wakker werd met zijn kleren aan. Moeizaam komt hij overeind en schudt zijn hoofd. “Het is klaar nu”, spreekt hij zichzelf streng toe. “Tijd om te veranderen.” Wordt vervolgd > Reageren? langenachten@gmail.com
29 april t/m 6 mei 2010
Mededelingen 1
Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers
Algemeen Studium Generale Groningen Willem Middelkoop: Als de euro valt De Europese economie is zwaar getroffen door de crisis en het is nog maar de vraag of de euro wel crisisbestendig is. Europa lijkt te veel verdeeld en niet krachtig genoeg om de euro als echte wereldmunt te ‘verdedigen’. Hoe is de huidige kredietcrisis ontstaan? Hoe staat de wereldeconomie er anno 2010 voor? En welke toekomstscenario’s kunnen we verwachten voor het bedrijfsleven en de financiële markten? Spreker Willem Middelkoop is investeerder en schrijver/journalist. In 2007 verscheen zijn bestseller Als de dollar valt, waarin hij waarschuwde voor een naderende kredietcrisis en een mogelijke crash van het financiële systeem. Deze Hanze Lezing is georganiseerd door Studium Generale ism. HMV Actis en HSE Faktor. Datum: donderdag 29 april. Aanvang: 12.00 uur. Plaats: BrugsmaBorg, zaal D232 , Hanzehogeschool, Zernikeplein 9. Toegang voor iedereen gratis.
> Verzorgd door de UK; eindredactie Heiny de Ruiter, tel. 3636699 > Mededelingen kunnen ingediend worden via www.universiteitskrant.nl > Aanleveren is mogelijk tot uiterlijk maandag 10 uur voor de UK van dezelfde week > De volgende UK verschijnt op 6 mei 2010
module Data Entry • Oracle Calendar (RUGplanner) • Outlook • Outlook Express Studenten: € 25,medewerkers: € 60,- per dagdeel Security: Gegevensbeveiliging U wilt informatie die u met de buitenwereld communiceert beveiligen tegen inzage door onbevoegden, maar u weet niet hoe? In de cursus Security: Gegegevensbeveiliging wordt de manier behandeld waarop data versleuteld en ontsleuteld kunnen worden met behulp van GnuPG. Er wordt zowel aandacht besteed aan het versleutelen van e-mailberichten alsook aan het versleutelen van databestanden. Studenten: € 20, Medewerkers € 55,-
uur; woensdag 5 mei (Bevrijdingsdag) is de bibliotheek gesloten. http://www.rug.nl/bibliotheek/ locaties/ub/index Gewijzigde openingstijden Bijzondere Collecties Vanaf 1 mei zijn de openingstijden van de Zaal Bijzondere Collecties (3e verdieping Universiteitsbibliotheek): maandag t/m vrijdag, 08.30 - 17.00 uur.
Universitair Onderwijscentrum Groningen Educatieve Minor Doe je een bacheloropleiding in de richting van een schoolvak en wil je weten of het onderwijs iets voor je is? Van 23 april tot 15 mei kun je je inschrijven voor de Educatieve Minor. Als je je bacheloropleiding en de Educatieve Minor met goed gevolg afsluit, krijg je een onderwijsbevoegdheid in je schoolvak voor het vmbo-tl en de onderbouw havo/vwo. Let op: de Educatieve Minor wordt voor 15 schoolvakken aangeboden, en is uitsluitend toegankelijk voor studenten die ingeschreven staan voor een bacheloropleiding die inhoudelijk aansluit op het schoolvak. Kijk op de website van het UOCG welke schoolvak-
COMPUTERCURSUSSEN Open Leercentrum – 11 mei Excel (UK) – 17 t/m 19 mei SPSS (UK) – 17 t/m 20 mei Open Leercentrum – 20 mei Security: gegevens beveiliging – 26 mei Open Leercentrum – 27 mei Access – 31 mei t/m 4 juni Excel module database/draaitabellen – 1 juni Open Leercentrum – 1 juni Webplatform – 2 t/m 3 juni Open Leercentrum – 3 juni Excel – 7 t/m 10 juni Publiceren met Word – 7 t/m 10 juni Word keuzemodule – 10 juni Open Leercentrum – 10 juni Powerpoint – 14 t/m 16 juni SPSS – 15 t/m 18 juni Open Leercentrum – 17 juni Open Leercentrum – 24 juni
Open leercentrum Elke donderdagmiddag is er gelegenheid om een cursus te doen in het open leercentrum. Het open leercentrum biedt een begeleide zelfstudie waarbij de cursist zelf de inhoud van de cursus bepaalt en in eigen tempo een aantal vooraf gekozen leermodules afwerkt en zich bij vragen kan richten tot een docent. De cursustijden zijn van 13:15 tot 16:30. De volgende cursussen zijn op dit moment via het open leercentrum te volgen: • MS-Word basiscursus • MS-Word, MS-Excel en MS-Access introductie • MS-Frontpage • MS-Windows basiscursus • Visio • Thunderbird • Beheer van een eigen PC onder Windows XP • SPSS
Communication training Do you want to learn to take minutes in English, improve your Dutch presentation skills or learn how to negotiate with Germans? Then the University of Groningen Language Centre is the right place for you! We offer tailor-made communication training in various languages, paying particular attention to cultural aspects. Please contact the Language Centre Secretary’s Office for more information or to make an appointment for an intake meeting. languagecentre@rug.nl www.rug.nl/languagecentre
Diversen Het Frans Diploma: DELF (Diplôme d’études en Langue Française) Het Frans Cultureel Centrum biedt u een voorbereiding van 6 uur van DELF B1, B2 (55€) op 25 mei, 1 juni en 8 juni van 19.00 tot 21.00 uur. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met: ccfrance@rug.nl of 050 363 61 06 ccfrance@rug.nl http://ccfgroningen.unblog.fr
Centrum voor Informatie Technologie
Inschrijving RUG-medewerkers en -studenten kunnen zich inschrijven via de website van het CIT of telefonisch bij CIT secretariaat (363 9200). De cursussen worden gegeven in dagdelen; ‘s ochtends van 9:15 tot 12:30 uur of ‘s middags van 13:15 tot 16:30 uur en vinden plaats in de Zernikeborg. Kijk voor meer informatie op de website, bel 363 9200 of e-mail naar onderstaand adres. http://www.rug.nl/cit/onderwijs/ cursusaanbod/ secretariaat-cit@rug.nl
sten in het Nederlands verbeterd worden of wilt u weten hoe u het beste met Duitsers kunt onderhandelen? Bij het Talencentrum van de Rijksuniversiteit Groningen bent u aan het juiste adres! Wij bieden u communicatietrainingen op maat in diverse talen, met aandacht voor culturele aspecten. Voor meer informatie en een afspraak voor een intakegesprek kunt u contact opnemen met het secretariaat van het Talencentrum. talencentrum@rug.nl www.rug.nl/talencentrum
Faculteiten Rechtsgeleerdheid A LG E M E E N
Access Met dit databaseprogramma kunnen gegevens eenvoudig opgeslagen en beheerd worden. Daarnaast kunnen snel selecties van gegevens gemaakt worden, voor bijvoorbeeld adresetiketten of rapportages. Door enige uitleg van databasetheorie leer je hoe je een database degelijk op kunt bouwen door het specificeren en maken van gegevenstabellen en relaties tussen tabellen. Tijdens de cursus is ook ruimte voor het opzetten van je eigen database. Studenten: € 50, Medewerkers € 225,-
Bibliotheek De UB in de meivakantie Vrijdag 30 april (Koninginnedag) is de Universiteitsbibliotheek gesloten. Dinsdag 4 mei (Dodenherdenking) zijn we open van 08.30 - 17.00
De JFV bezoekt opname van De Rijdende Rechter Op 7 mei bezoekt de eerstejaarscommissie van de Juridische Faculteitsvereniging Groningen een opname van De Rijdende Rechter. Lijkt het je leuk om een keer zo’n opname van een televisieprogramma mét juridische inhoud bij te wonen? Kom dan langs bij het JFV Hok, Turftorenstraat 17, om je in te schrijven of stuur een e-mail naar eerstejaars@jfvgroningen.nl met vermelding van je e-mailadres en telefoonnummer. jfv@jfvgroningen.nl www.jfvgroningen.nl ken en vooropleidingen dat zijn. www.rug.nl/uocg/educatieveminor Educatieve Master: stageplaatsen Ben je Educatieve Masterstudent en wil je in schooljaar 2010-2011 je LIO-stage lopen? Vraag dan voor 15 mei via het webformulier op de site van het UOCG een plaats aan. Ook als je de lerarenopleiding als master-na-master wilt doen, moet je voor 15 mei een stageplaats aanvragen. www.rug.nl/uocg/lerarenopleiding
Talencentrum Communicatietrainingen Wilt u leren notuleren in het Engels, kunnen uw presentatiekun-
POSSTraject (Stage en scriptie combinatie) Het POSSTraject (praktijkonderzoek en stage/scriptie-traject) houdt een combinatie in van het lopen van een stage en het schrijven van een scriptie. Het biedt een uitgelezen kans praktisch bezig te zijn op een advocaten- of notariskantoor en tegelijk de wetenschappelijke afronding van je studie te bewerkstelligen. Dit traject van 25 ec is bestemd voor goede studenten die een carrière in de (rechts)praktijk ambiëren. Ben je geïnteresseerd, ga dan naar de voorlichtingsbijeenkomst op dinsdag 18 mei 2010, 13.00-14.00 u, in H1311 0121. Meer informatie: www. rug.nl/rechten/onderwijs/posst en prof.mr. W.D. Kolkman, 050 363 6143.
Agenda In de AGENDA worden alleen universitaire evenementen opgenomen die voor iedereen toegankelijk zijn. Aankondigingen inleveren uiterlijk vrijdag 12.00 uur voor de week van verschijnen: per fax naar (050) 363 6300 o.v.v. UK-Agenda, per e-mail naar communicatie@rug.nl of per post naar: afdeling Communicatie, UK-Agenda, Postbus 72, 9700 AB Groningen.
PROMOTIES EN ORATIES 6 mei Promotie: dhr. L.G. Jansma, godgeleerdheid en godsdienstwetenschap. Titel: Engelen in Oudehorne. Een nieuwe profetische beweging in het lokaalpostmoderne. Promotor(es): prof.dr. J.N. Bremmer. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 14.45 uur. 6 mei Promotie: mw. A. Schuster, wijsbegeerte. Titel: Public reason and religious arguments. Promotor(s): prof.dr. R. Boomkens. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 16.15 uur. 7 mei Promotie: dhr. P.P. Maleka, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: In- situ element analysis from gamma-yay and neutron spectra using a pulsed neutron source. Promotor(s): prof.dr. R.J. de Meijer. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 11.00 uur. 7 mei Promotie: dhr. M. Gottelt, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Regulation of antibiotic production in Streptomyces coelicolor. A bacterial hormone receptor variant and the awakening of a cryptic antibiotic biosynthesis gene cluster. Promotor(es): prof.dr. L. Dijkhuizen. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 14.45 uur. 7 mei Promotie: dhr. V. Jelic, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Cosmological 21cm experiments: Searching for a needle in a haystack. Promotor(s): prof.dr. S. Zaroubi, prof.dr. L.V.E. Koopmans, prof.dr. A.G. de Bruyn. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 16.15 uur.
CONGRESSEN EN SYMPOSIA 28 april Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen: ERSIG Openingssymposium. Titel: Energie 2100. Inleiding: S. Poppema. Dagvoorzitter: J. Terlouw. Sprekers: H.A.J. Meijer e.a. Plaats: Bernoulliborg, Nijenborgh 9. Tijd: 10.30 uur. Voor informatie en aanmelding zie: http://www.rug.nl/fwn/onderzoek/instituten/esrig/symposium2010 6 mei Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen: Colloquium Zernike Institute. Titel: Cooking, Fishing and Jogging through Face Space - A practical Guide to discovering (and understanding) new Materials. Spreker: Paul Canfield. Voertaal Engels. Plaats: Nijenborgh 4, Groningen. Tijd: 16.00 uur. Voor meer informatie zie: http://www.rug.nl/zernike/news/ colloquia/20100506CanfieldPaul
Sollicitanten gevraagd voor opleidingscommissies 20102011 Zoek jij een platform om invloed uit te oefenen op jouw opleiding? Voor aankomend collegejaar worden er weer kandidaten gezocht voor de facultaire opleidingscommissies (OC’s). Opleidingscommissies zijn commissies waarin studenten en docenten gevraagd en ongevraagd het faculteitsbestuur en de faculteitsraad kunnen adviseren. Omdat de studieverenigingen belast zijn met het werven van kandidaten kunnen geïnteresseerden zich wenden tot de volgende verenigingen voor meer informatie en kandidaatstelling: OC Notarieel Recht- Vevonons (info@vevonos. nl); OC Fiscaal Recht – GFE (info@ gfe.nl); OC Internationaal & Europees Recht – Vintres (bestuur@ vintres.nl); OC Recht & ICT – Lisa (bestuur@lisa-groningen.nl); OC Recht & Bestuur – JBSV Dorknoper (bestuur@dorknoper.nl); OC European Law School (R.G.Mennega@ rug.nl)
Medische wetenschappen A LG E M E E N
COP Chocoladeworkshop COP presenteert.. De enige echte chocoladeworkshop!! Ben jij ook een echte chocolade-liefhebber? Altijd al benieuwd geweest hoe je van die lekkere bonbons maakt? Dan komt deze workshop voor jou als geroepen! Donderdag 6 mei krijg jij namelijk de kans om zelf met chocolade aan de gang te gaan en je eigen bonbons te maken! En je maakt ze niet alleen, je mag ze natuurlijk ook zelf opsnoepen! Dat klinkt toch helemaal geweldig?! Wanneer? Donderdag 6 mei 2010 Tijd? 20.00 uur Waar? Het Floreshuis, Floresplein 19 Prijs? €5,- voor leden en €6,- voor niet-leden Verkoopdata kaartjes: Dinsdag 27 april: 11.00 uur Panaceakar Woensdag 28 april: 12.45 uur Panaceakar 15.00 uur Panaceakar Wees er snel bij want er zijn maar een beperkt aantal plaatsen!! Deze workshop wil je toch zeker niet missen? Tot 6 mei! Liefs, de COP www.panacea.nl
29 april t/m 6 mei 2010
Mededelingen 2
Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers Wiskunde en Natuur wetenschappen (TECHNISCHE) SCHEIKUNDE
Bioclear Excursie 6 mei Op donderdag 6 mei is er een excursie naar Bioclear. Bioclear is een expert op het gebied van biologische oplossingen voor bodem, energie en milieu. Om dit met eigen ogen te kunnen zien vertrekken we op 6 mei om 13:20 uur met de fiets van de faculteit FWN. Het programma is om ongeveer 16:00 uur afgelopen. Deze excursie is in samenwerking met GLV Idun. Inschrijven kan in het CB-Hok en deelname is gratis. bestuur@chemische-binding.nl www.chemische-binding.nl
Letteren A LG E M E E N
Nog meer uit jezelf halen! Kom naar de voorlichting over het Honours College. Ben je dit jaar begonnen met je bacheloropleiding, maar zoek je nu al meer uitdaging in je studie? Dan is het Honours College misschien iets voor jou. Kom naar de voorlichting voor Letterenstudenten op donderdag 20 mei van 16.15 tot 17.00 uur in (13)14.0014 (Harmoniegebouw, onder de bogen). Naast informatie over de opzet en inhoud van het Honours College, zal één van onze huidige honours studenten verslag doen van zijn ervaringen tot nu toe. http://www.rug.nl/honours S TA G E B U R E A U L E T T E R E N
stage: Waterschap Regge en Dinkel, Almelo OPLEIDING: CIW PERIODE: z.s.m. OPDRACHT: onderzoeken van de huidige communicatiemiddelen, evaluatie van het onderzoek en aanbevelingen doen. MEER INFO: Stagebureau Letteren, k. 212, tel:050-3635844. Zie de website onder ‘nieuws’. Vraag altijd eerst goedkeuring aan je docent. stages.let@rug.nl www.rug.nl/let/stagebureau stage: ING Art Management, Amsterdam OPLEIDING: KCM/diverse PERIODE: 1 juli 2010, 4 maanden, fulltime OPDRACHT: praktische ervaring opdoen en een aantal projecten uitvoeren. Daarnaast wordt assistentie verwacht bij de taken van ING Art Management. MEER INFO: Stagebureau Letteren, k. 212, tel: 050-3635844. Zie de website onder ‘nieuws’. Vraag altijd eerst goedkeuring aan je docent. stages.let@rug.nl www.rug.nl/let/stagebureau
Economie en Be drijfskunde ONDERWIJSPROGRAMMA BDK
Wanted: student assistants for IB&M, E&BE and EOR We are looking for 2nd and 3rdyear students to be mentors for 1st-year students from August December 2010 to help them develop study skills and an effective academic attitude. This is a paid assistantship. To prepare you for the role of mentor, which requires teaching and coaching skills and guidance throughout the period of mentorship, a 2-EC course Training&Coaching for Student Mentors is part of the deal. In order to qualify, you must have completed your first year by August
1 and be proficient in English. Please note: - E&BE: offers a double assistantship both as a mentor and a student assistant for the International Business 1 tutorials. EOR: the application procedure is in close cooperation with VESTING - IB&M students: students who will go abroad in the second semester can apply for this position as the job and the training will be done in December. More information and application: Wednesday 19 May 16 - 17 hrs in room 5412.0028. Please let us know if you will attend this meeting: secr.ibm.feb@rug.nl Gezocht: Studentassistenten Bedrijfskunde/TM of Bedrijfseconomie! Zin in een betaald student-assistentschap en het bijbehorende keuzevak Managementvaardigheden (5 EC)? Het keuzevak Managementvaardigheden bereidt je voor op je student-assistentschap en je rol als mentor in het eerstejaarspracticum Introductie in de Bedrijfskunde (BDK/TM) of het vak Organisatieontwerp (BE, A&C, FE). Het vak start in week 35 met een driedaagse training en gedurende het eerste blok is er wekelijks een training van een dagdeel of een dag. Parallel aan de trainingen lopen in het eerste blok ook de vakken Introductie in de Bedrijfskunde en Organisatieontwerp. Geïnteresseerd? Kom naar de voorlichtingsbijeenkomst op 19 mei van 16 tot 17 uur in 5412.0025 NB: aanmelden voor het vak gaat niet via progress, maar via een sollicitatieformulier aan te vragen bij het secretariaat: secr.ibm.feb@rug. nl. Meld je hier a.u.b. ook even aan voor de voorlichtingsbijeenkomst!
Gedrags- en Maatschappij wetenschappen P S YC H O LO G I E
Gevraagd: Studentassistenten voorlichting voor het studiejaar 2010-2011 Taken: - Geven van voorlichting over de studie Psychologie op middelbare scholen (oktoberapril) - Ondersteunen op Centrale Voorlichtingsdag (november) - Ondersteunen op Open dag op Locatie (maart) - Ondersteunen op de ouderdag (mei) - Overige voorlichtingstaken (september-juni) Honorering in geld Eisen: - In bezit zijn van propedeuse Psychologie Twee jaar beschikbaar zijn Nadere inlichtingen via e-mail bij Denise Doek. Sollicitaties, voorzien van curriculum vitae, per e-mail voor 17 mei 2010 naar: d.h.doek-jans@rug.nl
Studenten Studenten Service Centrum (SSC) CENTRALE STUDENTENBALIE(CSB)
Bezoekadres: Uurwerkersgang 10, Groningen Postadres: Postbus 72, 9700 AB Groningen Telefoon: 0503638004 Fax: 050-3634623 Openingstijden: op werkdagen 10.00 – 16.00 uur. Telefonisch bereikbaar: 10.00 – 16.00 uur. www.rug.nl/hoezithet Gewijzigde openingstijden! Op de volgende dagen is de CSb gesloten: -Vrijdag 30 april (Koninginnedag) -Woensdag 5 mei (Be-
vrijdingsdag) -Donderdag 13 mei (Hemelvaartsdag) -Maandag 24 mei (Pinksteren) TA L E N T & C A R E E R C E N T E R
Themabijeenkomst Werken bij de overheid. Geïnteresseerd in een carrière bij de overheid? Kom dan op woensdag 26 mei naar de Senaatskamer van het Academiegebouw (1416 uur). Kom meer te weten over de mogelijkheden om bij een gemeente of provincie te werken. Wat zijn de mogelijkheden voor starters, hoe kun je solliciteren en om wat voor functies gaat het? Sprekers zijn onder andere Ban Personeelsdiensten, een gemeente en een trainee. Kijk voor meer informatie en aanmelding op onze website. info@talentcareercenter.nl www.talentcareercenter.nl
wat zij allemaal kunnen of heb je altijd zelf al eens op een tumblingbaan willen staan? Kom dan langs en ontdek het zelf ! www.stugg.nl secretaris@stugg.nl www.aclosport.nl
Agenda
GSp
EVENEMENTEN
GSp - Studentenplatform voor Levensbeschouwing Een plaats voor bezinning, religie, debat en gezelligheid. GSp, Kraneweg 33, tel. 3129926 info@gspweb.nl www.gspweb.nl Lezing Rob Riemen Op 11 mei organiseert het GSp – i.s.m. Flanor – een lezing met cultuurfilosoof Rob Riemen. Dat belooft een boeiende avond te worden. Op onze site vind je meer informatie hierover.
[ vervolg ]
29 april Studium Generale i.s.m. Hanzehogeschool Groningen: Hanze Lezing. Titel: Als de euro valt. Spreker: Willem Middelkoop. Plaats: BrugsmaBorg (Hanze), Zernikeplein 9. Tijd: 12.00 uur. 8 mei Theater: Attika presenteert Broederliefde. Plaats: OUTheater, Kijk in ’t Jatstraat 26. Tijd: 20.15 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 6, - / overigen € 8,8 mei Theater: The Big Mo presenteert Een wereld van verschil. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders €6, - / overigen €8,-
TENTOONSTELLINGEN T/m 23 mei 2010 Tentoonstelling: Boekbanden van Ella Riemersma. Ella Riemersma was een Nederlands illustrator en grafisch ontwerper. Ze droeg bij aan de Zonneschijn en tijdschriften als Ons Thuis in de jaren 1920. Plaats: Universiteitsbibliotheek (trappenhuis derde verdieping) Broerstraat 4. Tijd: maandag t/m vrijdag: 08.30 - 22.00 uur, zaterdag en zondag: 10.00 - 17.00 uur. T/m 27 juni 2010 Tentoonstelling: Drie bijzondere boekenschenkingen Universiteitsbibliotheek. Het betreft de collectie 19e-eeuwse literatuur van dhr. Dick Leutscher, de drie beroemde “Kritiken” van Immanuel Kant en daarnaast de verzameling boeken over film van drs. Frans Westra. Plaats: Universiteitsbibliotheek (3e verdieping bijzondere collecties), Broerstraat 4. T/m 23 januari 2011 Tentoonstelling ‘Binnenste buiten. De mens ontleed’, een tentoonstelling waarin de geschiedenis van de anatomie wordt toegelicht. Plaats: Universiteitsmuseum, Oude Kijk in ’t Jatstraat 7a. Tijd: dinsdag t/m zondag, 13.00- 17.00 uur.
> Attika speelt het stuk Broederliefde. Te zien in de USVA’s OUTheater. Kijk voor meer informatie op: www.usva.nl Agenda > Evenementen 8 mei
Vacatures stu dent-assistenten Binnen het onderzoek “Knowledge in Project Teams” in de installatie bedrijven zoeken we op korte termijn student assistenten. Student assistenten werken in principe in data verzameling.De aanstellingen duur tussen 6 en 8 weeken. Wil je naar deze aanstellingen soliciteren? Mail naar Prof. René Jorna Email: r.j.j.m.jorna@rug.nl r.j.j.m.jorna@rug.nl
ACLO Wil jij meer informatie over het besturen van de ACLO? Voor mensen die graag meer informatie willen hebben over wat een bestuursjaar bij de ACLO in zal houden worden er twee informatieavonden georganiseerd. Hierin wordt uitleg gegeven over wat een bestuursjaar bij de ACLO precies inhoudt en zal dieper worden ingegaan op elke functie uit het Dagelijks Bestuur en Algemeen Bestuur. Natuurlijk kan je op deze momenten ook alle vragen stellen aan de bestuurders! De eerste informatieavond zal zijn op donderdag 22 april om 17.00 uur. De tweede informatieavond zal zijn op dinsdag 27 april om 17.00 uur. vicevoorzitter@aclosport.nl www.aclosport.nl Demonstratie STUGG Koninginnedag Op Koninginnedag (morgen!) geeft de Studenten Turn Groep Groningen (STUGG) van 11:00 tot 17:00 demonstraties bij de Westerhaven (Mediamarkt). Nieuwsgierig
Nieuwsbrief GSp Meld je via onze site aan voor de wekelijkse Nieuwsbrief die elke donderdag verschijnt. Dan hoef je geen enkele activiteit te missen. Persoonlijk gesprek Wie dat wil kan voor een persoonlijk gesprek een afspraak maken met een van de studentenpastores: Geert Brüsewitz 8500387, Lense Lijzen 5260630, Tiemo Meijlink 5792805 of Matty Metzlar 0595-528775. Taizé-vesper Komende zondag wordt er weer een Taizé-vesper gevierd in de Martinikerk, een korte meditatieve avonddienst met liederen en muziek uit de traditie van Taizé (Frankrijk). Er wordt meegewerkt door een koor en instrumentalisten. Aanvang: 17.00 uur. Studentendiensten Martinikerk 2/5- 11.30 uur M. Metzlar 2/5- 17.00 uur K. van der Plas 9/5- 11.30 uur A. Diesemer 9/5- 17.00 uur A. Diesemer
NADERE INFORMATIE Afdeling Communicatie: tel. 363 5445/5446
verse workshops, debatten en een bezoek aan Amsterdam. Natuurlijk is er ook een gezellig sociaal programma om elkaar te leren kennen. Lijkt het jou leuk om mee te doen aan deze onvergetelijke uitwisseling? Stuur dan een mail of kijk op de website voor meer informatie. exchange@aegee-groningen.nl www.aegee-groningen.nl OVERIGE
Academisch Schrijfcentrum Het Academisch Schrijfcentrum Groningen is er voor alle studenten die bij hun schrijfopdracht een duwtje in de rug kunnen gebruiken. Weet je niet hoe je moet beginnen of ben je de draad kwijt? Wil je je tekst aanscherpen? Of zie je door de taalfouten de tekst niet meer? Meld je op www.rug.nl/
schrijfcentrum aan voor een individueel gesprek met een schrijfcoach. Kijk ook eens op www.rug. nl/noordster voor schrijftips. Nieuwe rechtswinkeliers gezocht! De Rechtswinkel Groningen is weer op zoek naar nieuwe medewerkers! Wil jij ons helpen en daarmee je juridische kennis vergroten? Ben je in het bezit van je propedeuse en daarnaast 14 maanden beschikbaar? Kom dan naar onze voorlichtingsavond op maandag 3 mei om 20.30 op ons pand. Je sollicitatiebrief, CV en cijferlijst dien je voor 12 mei 12.00 per post te sturen naar: Rechtswinkel Groningen Noorderhaven 58-60 9712 VM Groningen www.rechtswinkel-groningen.nl
Advertentie
Diversen AEGEE-GRONINGEN
Deelnemers gezocht voor de exchange In de week van 15 tot en met 22 mei organiseert de Exchange Commissie van AEGEE-Groningen een uitwisseling met het thema ‘Get High on European Policy’. Studenten uit vijf steden in Europa zullen samen met Groningse studenten het Europese drugsbeleid aan de kaak stellen tijdens di-
Professor of Islamic Studies
Nieuwe vacatures
1,0 fte | Faculty of Theology and Religious Studies
Secretary Exchange Office 0,5 fte | Faculty of Economics and Business
Full Professor Smart Manufacturing Systems 1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences
Promovendus/Gezondheidszorgpsycholoog in opleiding 1,0 fte | Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen
Technisch Medewerker 1,0 fte | Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen
Universitair Docent Kunsteducatie
Openstaande vacatures
0,8 fte | Faculteit der Letteren
Managementassistent/Webmaster 0,8-1,0 fte | Bibliotheek der Rijksuniversiteit Groningen
Onderwijsadviseur/Trainer Hoger Onderwijs
Promovendus Stemming, Sociale interactie en Serotonine 1,0 fte | Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen Nadere informatie over deze vacatures vindt u op: www.rug.nl
0,8-1,0 fte | Universitair Onderwijscentrum Groningen
Hoogleraar Economische en Sociale Geschiedenis 1,0 fte | Faculteit der Letteren
De RUG biedt speciaal aan meeverhuizende werkende partners van nieuwe medewerkers goede loopbaanfaciliteiten. De RUG streeft naar een evenwichtig opgebouwd personeelsbestand. Op een aantal terreinen zijn vrouwen nog ondervertegenwoordigd. Daarom worden zij vooral uitgenodigd te solliciteren.
werken aan de grenzen van het weten
UKAATJES OPGAVE: * Kantoor: Oude Kijk in’t Jatstr 28 Open: Ma t/m don 9-17 Woe 9-16
* Per Post: Postbus 80 9700 AB Groningen
KOSTEN: €5,- per 20 woorden INLICHTINGEN:
Heiny de Ruiter 050-3636699 H.de.Ruiter@rug.nl
Cursussen N Conversatie Frans voor beg. tot gev. Kleine groepen. Gratis proefles kan per direct. CursusFransInGroningen.nl 050-3094752
(Bij)baantjes
Diversen
N Gezocht: Tweetalige sprekers die accentloos Nederlands en Duits spreken voor een taalkundig experiment. Duur 5 min, vergoeding: boekenbon. c.s.gooskens@rug.nl N NJR zoekt nieuw bestuur 2010 - 2011! NJR is op zoek naar zeven jonge, gemotiveerde en enthousiaste bestuursleden. Solliciteer vóór 10 mei naar sollicitatiecommissie@njr.nl of kijk op www.njr.nl
N Afgestudeerd? Word lid van de Vereniging voor Vrouwen met Hogere Opleiding. Voor netwerken, uitwisseling, gezelligheid, ontplooiing en inspirerende contacten: www.vvao.nl N BELEEF CULTUUR, BOUW MEE! Unieke vrijwilligersprojecten in Europa, Afrika en Midden- Amerika. De kosten voor deelname zijn laag. Meer weten? www.ibo-nederland.org
Webspace nodig? Gratis Windows Server 2008 web hosting en .nl domeinnaam Ga naar: http://www.gratiswindowshosting.nl
DE GOEDKOOPSTE VOOR DE ZOMER JE RIJBEWIJS? DAT KAN!!!! 10 DAAGSE RIJOPLEIDING ` 1399,= INCL. EXAMEN EN BIJ ONS EEN GRATIS HEREXAMEN OOK NORMALE RIJOPLEIDING ` 999,= IN DE STAD GRONINGEN GEHAALD EN GEBRACHT KIJK VOOR MEER INFORMATIE EN VOORWAARDEN OP ONZE WEBSITE: www.autorijschooljossmit.nl
MELD JE NU AAN!!! EN BEL OF MAIL!!! 0595-44 36 54
Rij (be) Wijs!
www.albertusrijopleiding.nl
I N T E R N A T I O N A L P A G E 15
UK 31 - 29 APRIL 2010
Hammering away |_
Sebastiaan Pelsmaeker forges his own swords
| r e p o r t | He’s always loved history and its mechanics, but now archaeology student Sebastiaan Pelsmaeker has taken his fascination to the next level. He’s built his own smithy and forges helmets and swords. And yes… it is smelly. By martijn lindeboom Bricks encircle a forge built on a wooden frame. Charcoal burns under a metal hood protecting the fire from wind and rain. A burntthrough wooden hood – once part of the forge – has been cast aside. “I put out the fire but the ashes were so hot that the heat burnt a hole in it”, says blacksmith and Master’s student of archaeology Sebastiaan Pelsmaeker. “Now I use metal, that’s a lot safer.” Pelsmaeker heats a stack of iron plates until they turn orange, like the setting sun, and almost as hot. An acrid smell wafts through the yard. Pelsmaeker taught himself the medieval craft for his Bachelor’s thesis. He built the forge in the yard of his mother’s farmhouse on the edge of the village of Wagenborgen. It would be more convenient to move the whole thing to Assen, where he lives, but that’s an urban environment and the work of a smith is loud and sometimes smelly. So for now he commutes to Wagenborgen, where he bothers no-one.
Helmets Ever since he was a child, Pelsmaeker has been fascinated by history and its mechanics. He even built a trebuchet for a school project. Standing six metres high, the siege engine was able to catapult stones for hundreds of metres. “We hit the target at 140 metres with the third try”, he says with a grin. “That was a big success, although the next twenty shots all missed.” His love for experimenting didn’t go away when he started his archaeology degree. So, when he had to write his Bachelor’s thesis and had found an interesting research question, his mind was made up. He’d do it again. The question? Armour helmets from the early Middle Ages that have been found are all richly decorated. Why? Are they showpieces? “Most archaeologists believe that, but in those times kings still fought in the front lines. I wondered whether the helmets could have been functional after all.” He taught himself the necessary skills: forging, welding and decorating, and started to construct replicas. He made two helmets, copying what were presumably the weakest of sixty pieces found in England and Scandinavia. Extensively documenting the experiment, he slashed at them with a sword he had also forged. And sure enough, pieces of the decoration flew off, and the wearer of the helmet would have had a splitting headache after being hit, but his head would still be in one piece. Proof that the helmets could indeed have been used in war.
Photo Jeroen van Kooten
Sebastiaan Pelsmaeker “I sent my findings to a number of archaeologists and they concluded that their question was now answered.” Now that his Master’s thesis is due, Pelsmaeker has risen to a new challenge. In the 7th and 8th centuries AD, a sword-making technique called Damascening or pat-
tern welding was popular. The technique consists of welding together plates of steel with different degrees of hardness and flexibility, twisting the resulting rod, and then hammering that out into a sword. Pelsmaeker wants to know whether Damascene swords are of a higher quality than later swords, made from a single piece. “There are a
lot of theories. Possibly the quality of steel improved and the Damascening technique was no longer necessary, but no-one has actually tested those ideas.”
Fireproof apron He shows me the ten kilogram bole of iron he’ll use to forge his test swords. It was made traditionally, using 400 kilograms of charcoal and 120 kilograms of iron ore. “I could have used other available iron, like horseshoes or a wall anchor,” he says, while showing a halffinished sword made from that type of iron. “But I want the experiment to be as authentic as possible.” With a concentrated look on his face, he welds the plates together. Borax salt keeps the steel clean during the forging. It sizzles off the metal. For half an hour he keeps heating and beating until the bar of iron is twice its original length. The next step is crucial. He heats the iron until it almost hurts to look at it, walks over to a vice, secures it and starts twisting the mouldable
steel. It takes three trips from forge to vice before the bar is twisted five times, enough for Damascening. After quenching the iron and cutting it along its length, Pelsmaeker puts the parts in a hydrochloric acid solution. With his bare fingers he wipes away bubbles and darker lines become visible. “It’s not very strong acid,” Pelsmaeker says, wiping his fingers on his fireproof apron. “But it still bites if you’re not careful.” Now it’s still practice, but Pelsmaeker is almost ready to start work on the big experiment that should corroborate his thesis. In the coming months he’ll make two swords: one out of a single piece of steel, the other out of pieces with different ingredients worked into the iron. Some plates will be made harder by welding them in a carbon-rich forge, others will be mixed with phosphor by baking the iron in chicken droppings. Now, though, subtle patterns are emerging in the dark steel. The Damascening of this sword has obviously worked.
16 I N T E R N A T I O N A L P A G E
UK 31 - 29 APRIL 2010
What the
bleep
is...?
Judobelg
Photo’s Reyer Boxem
Dutch Studies in China | r e p o r t | Tomorrow, Prime Minister Balkenende will give a lecture at the Dutch Studies Centre at Fudan University in Shanghai. But what exactly is this centre, and why are Chinese students interested in the Netherlands? The UK phoned the centre’s co-director Professor Jan van der Harst in his hotel room in Shanghai to ask. By Ernst Arbouw
What exactly is the Dutch Studies Centre and what does it do? “The centre was established as the formalization of the cooperation between Fudan University and the University of Groningen, five years ago today. Fudan is one of the most prestigious, most internationally orientated universities in China and a few years ago, the RUG decided – very wisely, if you ask me – that international cooperation needs to be more than just the signing of a memorandum of understanding. That is why they decided to set up this centre.” OK, but what does it actually do? “The main focus of the centre is the economy. There is, for example, a quite popular study programme on the Netherlands and the European Union in which lecturers from Gro-
Students wins silver at Gymnastics EC University of Groningen medical student Epke Zonderland won a silver medal on the horizontal bar at the European Gymnastics Championships in Birmingham (UK) last Saturday. Zonderland just missed first place, which went to Greek gymnast Valsios Maras. The RUG student blamed his second place on a badly executed yamawaki – a combination of a double front-flip and a back swing – which cost him a lot of points. In March 2010, the Dutch Gymnastics Federation (KNGU) fired Zonderland’s coach after he made
ningen participate. Groningen and Fudan also cooperate in organizing symposiums and we are now looking into the possibility of a combined PhD programme in which Fudan University and the University of Groningen each provide two years of the programme.”
Are the Netherlands interesting enough to make it a subject of academic research at a top Chinese university? “Yes, I believe so. The Netherlands are China’s second largest European trade partner, after Germany, and more and more Dutch multinationals are finding their way to the Chinese market. There is also growing interest in China for environmental technology and water management. Last semester I taught a module here and the students, who will present their papers this week, seem very keen to learn more about things like the Dutch healthcare system and the social security system. Oh, and by the way, the student with the best presentation will win a scholarship to study in Groningen for a semester.”
“Um, well, it is not as simple as that. The Prime Minister is in China to open the Dutch pavilion at the Expo 2010 in Shanghai. He’s kindly agreed to give a lecture on the Netherlands, the EU and China whilst in Shanghai and I believe he will also be answering Chinese students’ questions. I’ve been told that he tries to lecture and speak to students whenever he can when he is on a foreign visit.”
China is becoming more and more important for the RUG. Is the Dutch Studies Centre not just a billboardin-disguise for the University of Groningen? “It is a proper academic institute and its standards will not be compromised but, yes, it is also partly a billboard for Groningen. It’s a good way to bring Groningen to the attention of Chinese students.”
Consider the following problem: you’re a talented athlete with the misfortune of not actually being considered to be the best athlete of your generation. No matter how talented you are, and no matter how hard you train, your direct opponent always seems to be just a little bit better. And, as a consequence, your sport federation always sends your opponent to international tournaments. The solution? Simple: represent another country, compete at the same tournament and beat your opponent in the final round. That is exactly what Elco van der Geest did when he won the European Judo Championships in Vienna after meeting his training partner Henk Grol in the finals. Earlier this year, Van der Geest, the younger brother of former judo world champion and Olympic bronze medallist Dennis, adopted Belgian nationality to be able to compete at an international level – which prompted the invention of the neologism judobelg, which literally means ‘judo Belgian’. Van der Geest’s move is not unique. Long-distance skater Bart Veldkamp represented Belgium at international tournaments between 1996 and 2006. Earlier this year, University of Groningen student and marathon skater Rob Hadders briefly considered taking Kazakh nationality to be able to compete in the Winter Olympics in Vancouver. [ Ernst Arbouw ]
And now you have managed to inveigle Prime Minister Balkenende to give a lecture on the occasion of your fifth anniversary...
critical remarks about his pupil in the media. He said Zonderland is “difficult to work with” because he has too many activities that distract him from his sport. “Epke has too many things on his programme. His medical studies take up a large amount of time”, he commented.
Talent show for amateur scientists Four amateur scientists have been selected as finalists for the BBC Radio 4 show So You Want To be A Scientist. The show, which started in January, asked science enthusiasts to submit a research proposal. The plans were then judged by a panel of leading sci-
entists. The winning proposals include a study of the theory that there is more room in the audience at the front of music gigs than at the back, and research into the homing distance of the garden snail. The amateurs will be mentored by leading scientists in their field. They will present their results at the British Science Festival in Birmingham in September.
Quarrels over Chinese students Politicians in Taiwan are quarrelling over the admission of Chinese students to Taiwanese universities. The Taiwanese government claims that universities need the
students from mainland China to raise the universities’ competitiveness and to make up for declining student numbers caused by falling birth rates. Members of Parliament of the ruling Kuomintang (KMT) and the opposition Democratic Progressive Party clashed in a series of incidents last week. On two separate occasions, it came to physical violence in Parliament. The DPP strongly opposes opening up Taiwan’s higher education to students from China because it says they will take study places and work away from Taiwanese students. They also fear that the admission of Chinese students poses a threat to national security.
Sailing Go on a four-day sailing trip on the Frisian Lakes with international student organization ESN-Groningen from Thursday 13 May to Sunday 16 May. Fear not if you have never sailed before – there will be a certified sailing instructor in every boat. Participation costs EUR 110 and includes accommodation, meals, three days sailing & canoeing with instruction and a barbeque. You must be able to swim to go on the trip! More information: www.esn-groningen.nl