w w w.universiteitskrant.nl
Barplassen: heel gewoon 4 Blussen met kastanjes 7
Rosa en haar mannen 6 Darwin in de disco 12
35
o n afh an k e li j k w e e k bl ad vo o r d e r i j k s u ni v e r s ite it g r o nin g e n n 11 j u ni 20 0 9 n ja arg an g 38 In dIt nummer Zoet op de campus Nu de suikerfabriek dicht is, komt er een mooi stukje land vrij. De JOVD wil er wel een studentencampus van maken. Een goed idee? “We moeten toch ook een beetje in de samenleving blijven staan.” >
2
dirk weet niets van moord Dirk Z., die terecht staat voor de moord op Suzanne Martens, kan zich niets herinneren van de bewuste avond. Wel denkt hij dat hij schuldig is: “De sporen liegen er niet om. Er is genoeg bewijs om mij vast te zetten.” >
3
Begraven navelstrengen Martiene Luxwolda en Remko Kuipers reizen door Tanzania voor hun promotieonderzoek naar de oervoeding van de mens. Over bureaucratie en Maasai die bang zijn voor naalden. En op zoek naar navelstrengen: “Nee hè, de mganga heeft ’m begraven!” >
8&9
I n t e r n at I o n a l pa g e digging into the past University of Groningen archeologists (students and staff) are working on several excavation sites in the city. There’s even a student from Greece among them! “Archaeology is not just about classical antiquity.” >
16
uK-sIte sex & the nerd UK-blogger Persis Bekkering heeft een probleem. Zij zou graag Carrie Bradshaw van ‘Sex & the City’ als rolmodel volgen. Maar ja: “Carrie is fulltime modepop en party animal. Ik parttime nerd en literatuuraddict, parttime shopaholic en proseccoslurper.” Volg onze bloggers via www.universiteitskrant.nl .
Foto Reyer Boxem
after party...
Het RUG-lustrumgala was een groot succes, al kon niet iedereen de weelde van het vrij drinken dragen. De UK was er natuurlijk bij. Als kritisch beschouwster van het universitaire leven lette zij dit maal extra op de dresscode. Zie pagina 4 & 5 >
Bsa komt weer dichterbij De RUG wil gaan experimenteren met een bindend studieadvies. Het universiteitsbestuur heeft daarover overeenstemming bereikt met de negen decanen. In de laatste vergadering van het college van decanen – een informeel overleg met steeds meer invloed – stelde het RUG-bestuur voor om pilots met het bindend studie advies (bsa) te beginnen. De faculteiten is gevraagd met plannen te komen.
Gedacht wordt aan experimenten met een looptijd van twee jaar. Bestuursvoorzitter Sibrand Poppema zegt dat nog niets is besloten, maar erkent de koersverandering. Onder zijn voorganger Simon Kuipers was discussie over het bsa uit den boze, omdat hij hechtte aan de vrijheid van studenten zelf te belissen met een studie te stoppen. Zelf noemt Poppema numerus fixusopleidingen als voorbeeld waar een bsa “vrij gemakkelijk” in te voeren is. Daarvan heeft de RUG er drie: geneeskunde, tandheelkun-
de en de letterenstudie IB/IO. Het valt te bezien of deze opleidingen het ook worden. Letterendecaan De Haan zegt dat het bsa “geen liefhebberij” is van zijn bestuur, terwijl bijvoorbeeld de Faculteit Economie en Bedrijfskunde al jaren een warm voorstander is. Studentenpartijen uit de u-raad zijn onaangenaam verrast. Ze hebben een spoedoverleg aangevraagd met rector magnificus Frans Zwarts, bestuurlijk verantwoordelijk voor onderwijs. Niet alleen zijn zij tegen het bsa, maar het steekt dat
RUG promoveert 21 vrouwen De RUG haalt de streefcijfers van zeventien procent vrouwelijke hoogleraren in 2010. Het college van bestuur gaat de komende anderhalf jaar 21 vrouwelijke hoofddocenten bevorderen om dit cijfer te realiseren. Gisteren (woensdag) ondertekenden de bestuursvoorzitters Sibrand Poppema van de RUG en Bert Bruggeman van het UMCG het nationale charter Talent naar de Top. Zij verplichten zich om de doorstroom van vrouwen naar hoge posities ac-
tief te bevorderen. De RUG is de zevende universiteit van Nederland die het charter ondertekent sinds de start in 2008. In de aanloop naar die ondertekening besloot het college van bestuur van de RUG tot een bijzondere maatregel om het streefcijfer voor 2010 te halen. Poppema: “We hebben eens uitgezocht hoeveel vrouwen we eigenlijk tekort kwamen en realiseerden ons dat twintig bevorderingen op een organisatie als de onze niet eens zo heel veel is.” De komende anderhalf jaar zullen daarom 21 universitair hoofddo-
centen worden bevorderd tot hoogleraar. Het verschil in salaris wordt voorlopig betaald uit het centrale budget van de RUG. Het college van bestuur beslist binnenkort over het streefcijfer voor 2014. “Dat wordt ten minste 25 procent, wellicht hoger.” De dertig procent lonkt, volgens Poppema om een belangrijke reden. “Deskundigen zeggen dat het vanaf dertig procent vanzelfsprekend wordt om vrouwen op hoge functies te hebben. Naar dat omslagpunt willen we toe.” [ JAN BLAAUW ] Zie ook pagina 10 >
er na lang praten een pakket maatregelen ligt om studierendementen te verbeteren zónder bsa. “Ik kan mijn vakantie wel met een maand uitstellen”, zegt Emiel Blok van de SOG. “Ik vind dat het cvb hiermee het harmoniemodel te grabbel gooit.” Het personeel in de u-raad staat volgens fractievoorzitter Douwe Fokkinga dichter bij de lijn van het RUG-bestuur. “Maar de manier waarop dit gaat is minder prettig en zeker vatbaar voor discussie.” [ JAN BLAAUW, HARRy PERTON ]
Rector: ‘Top RUG is te smal’ De RUG heeft een te smalle top. Dat is de reactie van rector magnificus Frans Zwarts op het feit dat de RUG voor het vijfde achtereenvolgende jaar geen Spinozapremie krijgt. In totaal gingen slechts drie van de 55 premies naar Groningen. “Dat is veel te weinig voor onze statuur”, zegt Zwarts. Maar het beleid om de top te verbreden is ingezet en werpt al vruchten af, aldus de rector. Zo kregen drie RUG-onderzoekers deze week een prestigieuze ‘starting grant’ van de European Research Council. Zie ook pagina 12 >
2 DEZE WEEK
UK 35 - 11 JUNI 2009
Een studentencampus op het Suikerunie terrein De JOVD ziet het wel zitten; de locatie is groot en niet te ver van de stad. Een briljant idee dus? Door lieke van Den krommen acker
Wiebe Geert de Groot, vicevoorzitter van de Groninger Studentenbond (GSb) vreest dat studenten op een campus teveel worden geïsoleerd van stad en samenleving: “Zulke plannen worden vaak gezien als de ideale oplossing, maar in feite bestrijd je daarmee alleen symptomen. Het is een makkelijke oplossing om studenten op één plek te gooien op een geïsoleerd terrein. Er zijn veel geluiden dat men graag van studenten in de binnenstad afwil. Ik kan me voorstellen dat sommige mensen het een goede oplossing vinden, bijvoorbeeld de bewoners van de Schildersbuurt. Maar niet de studenten zijn het probleem, maar de woningen waarin zij leven. We zijn bang dat de segregatie tussen studenten en de rest van de stad alleen maar toeneemt als je studenten wegstopt op een campus. We moeten toch ook een beetje in de samenleving blijven staan.” Volgens docent planologie Gerard Heins is het verstandig na te gaan in hoeverre er behoefte is aan een campus. Ook hij twijfelt of studenten er niet te veel worden weggestopt: “Ik heb studenten begeleid die een onderzoekje hebben gedaan naar de behoefte aan een campus onder studenten. Die was zeker aanwezig, maar bleef beperkt tot eerste- en tweedejaars studenten. Ik krijg er een beetje het idee bij: je stopt ze weg en haalt ze over een paar jaar weer op. Studenten moeten natuurlijk niet, zoals wetenschappers wel eens wordt verweten, in een ivoren toren kruipen en verstoken zijn van de rest van de samenleving. Bovendien heb ik mijn bedenkingen bij de locatie. Het is aan de rand van de stad, nogal ver van andere studentenvoorzieningen. Het leuke moet je zelf maken. Voordat het echt goed gaat leven, ben je enige generaties verder.”
Foto Harry Perton
Het terrein van de Suikerunie
Is de Suikerunie een ideale locatie voor studentenhuisvesting?
‘Je moet ons niet wegstoppen’ Omdat het om een voormalig industrieterrein gaat, zal het niet meevallen om een schone grondverklaring te krijgen, legt honorair hoogleraar milieukunde Ton Schoot Uiterkamp uit: “Op dit soort oude industriële plekken hebben waarschijnlijk allerlei activiteiten op de bodem plaatsgevonden die nader onderzoek gewenst, zo niet noodzakelijk maken. De eisen voor woonbestemming zijn vrij strikt, dus het zal veel inspanning kosten om dat
voor elkaar te krijgen. Daarnaast vraag ik me als burger af, of het verstandig is om studenten op een campus te plaatsen. We hebben een traditie om ze te midden van de bevolking te huisvesten. Het terrein is een geschenk uit de hemel om andere activiteiten te organiseren, zoals concerten of de Wereldtentoonstelling Energie, op een plek die je nergens anders kan vinden. Dan moet je als stad drie keer achter je oren krabben voor-
Rosa Harry Ik lig in bed en woel. Ik voel een punt in mijn nek en begin zachtjes te piepen. Ik slaap met mijn boek onder het kussen: het is tentamentijd. Maar deze keer ben ik revolutionair bezig: ik ga mijn vrouwelijke eigenschappen inzetten bij het studeren. Klinkt idioot. Vrouwen kunnen immers geen grote verbanden zien en niet rationeel denken. Toch, mannen? Maar wij kunnen iets anders irritant goed: alles op onszelf betrekken. Een geweldig karaktertrekje waar een man horendol van wordt én waar ik EC’s mee ga halen. Nu betrek ik alle lesstof op mezelf. Dat werkt zo: ik bedenk bij elk begrip hoe dat in mijn eigen leven kan worden ingepast. Geloof het of niet, verzamelingenleer leent zich er perfect voor. De term ‘relatie’ komt zo twintig keer voor. Een symmetrische relatie – leek me ideaal tot ik zag dat ik dan met familie zou moeten trouwen. Een asymmetrische relatie: heb ik net achter de rug met dumpkoning Nero. De eucli-
dat je kiest voor bewoning als eerste bestemming.”
Voorlopig wordt er nog niet gekeken naar het Suikerunie terrein als plek voor nieuwe studentenhuisvesting, zegt Ton Schroor van de Gemeente Groningen: “Op dit moment bestaan de contouren van de Suikerunie nog steeds, dus kan er geen sprake zijn van enige woningbouw in dat gebied. Wel zijn er plannen in de maak voor nieuwe studentenhuis-
vesting om tegemoet te komen aan het tekort. Voor 2014 moeten er zo’n 4500 woningen bijkomen. We zijn bezig met een viertal locaties; Paddepoel, de Reitdiepzone, rondom het UMCG en de Eendrachtskade. Daarnaast kijken we ook naar andere initiatieven, maar vooralsnog focussen we ons niet op het Suikerunieterrein. Wat er in de toekomst gebeurt weten we niet, maar momenteel willen we aan de behoefte voldoen op andere plekken.”
Colofon
dische relatie is waar we allemaal van dromen. Een betrekking waarbij je parallel loopt. Ik zie het voor me: evenlang, evenverliefd en evengeil. Mijn prins en ik zullen euclidisch zijn. Maar ik ben niet de enige die het doet: mijn docent syntaxis is ook een dame. En lieve God sta me bij, zij is geobsedeerd door Harry Potter. Ons tentamen was doorspekt met zinnen uit de kinderbijbel: “Harry plays quidditch.” In de voetnoten lees ik dat het ‘zwerkbal’ betekent en dat ik “moet weten dat de tovenaarsacademie vier afdelingen heeft: Griffoendor, Huffelpuf, Ravenklauw en Zwadderich”. Ik krijg spontaan een blackout van minderjarige jongetjes, ik ben goed opgevoed, en mijn liefdesassociaties vervliegen. Die EC’s kan ik vergeten. Maar ik wanhoop niet. Morgen weer een kans bij tentamen ‘hot’ topics linguïstiek.
Rosa Timmer, vierdejaars student taalwetenschap
redactieadres: Oude Kijk in ’t Jatstraat 28, Postbus 80, 9700 AB Groningen. Telefoon: 050-3636700; Telefax: 050-3636698; E-mail: uk@rug.nl; Internet: www.universiteitskrant.nl kernredactie: Hanneke Boonstra (hoofdredacteur) 3636697, Jan Blaauw (nieuwscoördinatie) 3636696, Christien Boomsma (eindredacteur) 3637802, René Fransen (wetenschap) 3636695, René Lapoutre (opmaak) 3636693, Harry Perton 3636317, Sieb de Ruig (redactiesecretaris) 3636700, Ernst Arbouw (International Page) 3636130. overige redactieleden: Wouter Beetsma, Simon Beijer, Ana van Es, Hinke Hamer, Peter Keizer, Lieke van den Krommenacker, Teodor Lazarov, Janita Naaijer, Tjerk Notten, Elisabeth Oosterling, Rosa Timmer, Dorien Vrieling. medewerkers: Bart Breman, Michel Dijkstra, Hans Miedema, Ronald Veldhuizen, Marcel Wichgers.
Foto’s: Reyer Boxem, Jeroen van Kooten, Elmer Spaargaren. Tekeningen: Bert Cornelius, Robby van der Meulen, Eric van der Wal, Kees Willemen Uitgave: Stichting Universiteitsblad oplage: 20.000 exemplaren Persbureau: de UK werkt samen met andere universiteitsbladen in het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP) advertenties: Bureau Van Vliet bv, Postbus 20, 2040 AA Zandvoort, tel. 023-5714745, telefax 0235717680 RUG-advertenties, mededelingen en Ukaatjes: Heiny de Ruiter (3636699) abonnementen: € 30 per jaar, (intern tarief € 20). adreswijzigingen: schriftelijk aan de administratie van de uk. adreswijzigingen rUG personeel: doorgeven aan betreffende afdeling Personeel & Organisatie. ©UK. Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder toestemming van de hoofdredacteur artikelen geheel of gedeeltelijk over te nemen.
N I E U W S 3
UK 35 - 11 JUNI 2009
Dirk Z. herinnert zich niets meer Dirk Z., de 20-jarige man die op 2 november vorig jaar RUG-studente Suzanne Martens om het leven zou hebben gebracht in haar woning aan de Goeman Borgesiuslaan, denkt dat hij schuldig is. Dat verklaarde hij vorige week donderdag in de rechtbank. “De sporen liegen er niet om. Er is genoeg bewijs om mij vast te zetten”, zei hij. Het Openbaar Ministerie (OM) eiste twintig jaar celstraf. Z. zegt zich niets te kunnen herinneren van de dag waarop zijn buurvrouw met negentien messteken om het leven werd gebracht. Dirk
Z. is verslaafd aan alcohol en cocaïne, komt naïef en jong over en is sterk afhankelijk van zijn moeder, blijkt uit onderzoek van psychiatrische observatiekliniek Pieter Baan Centrum. Zijn geheugenverlies kan het resultaat zijn van overmatig alcohol- en drugsgebruik. Het OM denkt voldoende bewijs te hebben om Z. te veroordelen. In en rond de kamer van Martens werd zijn bloed gevonden, op de moordwapens, een mes en schaar, zat zijn DNA en de voetafdrukken in het bloed in de woning zijn van hem. Verder kon Z. niet verklaren waarom en wanneer hij zijn gympen,
waarop bloed werd aangetroffen, had afgespoeld en gewassen. Ook een wond in zijn hand kon Z. niet uitleggen en hij loog over zijn contacten met Martens. Z. zei tegen de politie nooit bij zijn buurvrouw in huis te zijn geweest. Getuigen verklaarden echter dat hij regelmatig bij haar aanklopte na ruzies met zijn vriendin. Martens had daarover een klacht ingediend. Zijn vriendin verklaarde dat zij en Z. twee weken voor haar dood spraken over het vermoorden van Martens, om haar laptop te verhandelen voor drugs. Vast staat dat de verdachte op de
dag van de moord thuis was en drie keer cocaïne bestelde. Uit de gegevens van Martens’ laptop blijkt verder dat zij om half negen ’s avonds nog naar het nummer Teenage Hustling van Tori Amos luisterde. Toen om 22.00 uur de vriendin van Z. thuiskwam, reageerde hij afstandelijk en vreemd, verklaarde zij. De advocaat van Z. gaat er vanuit dat zijn cliënt verantwoordelijk is voor de dood van Suzanne Martens. Hij pleit voor een lagere straf, omdat volgens hem moord niet kan worden bewezen. De rechtbank doet op 18 juni uitspraak. [ peter keizer ]
Onrust over ‘cursisten’
Onderzoek naar jaarlijkse Groningen-nacht Er komt een onderzoek naar de haalbaarheid van een jaarlijkse nacht van kunst en wetenschap in Groningen. Studenten kunsten, cultuur en media doen zaterdag (13 juni) onderzoek onder bezoekers van het Arts meet Sciencefestival dat de RUG in met het Groninger Museum organiseert. Ze willen onder andere weten of er bereidheid bestaat onder het publiek om voor dergelijke activiteiten te betalen. In dat geval willen RUG en Groninger Museum in gespek met instellingen als de Hanzehogeschool en het Noord-Nederlands Orkest onderzoeken of een jaarlijkse ‘nacht van Groningen’ erin zit. [ jan blaauw ]
Voormalig voorzitter van het college van bestuur van de RUG Berend ter Borch is afgelopen vrijdag overleden. Ter Borch volgde in 1971 president-curator Dijkhuis op toen deze ernstig ziek werd. Datzelfde jaar werd Ter Borch lid van de Tussentijdse Bestuursvorm, het democratisch bestuur van de RUG dat op last van minister De Brauw in 1972 werd afgeschaft. Ter Borch was daarna voorzitter van het universiteitsbestuur tot 1980.
Protesten tegen korting WO Maandag 15 juni is er in Den Haag een protestdemonstratie tegen bezuinigingen op het hoger onderwijs. De landelijke studentenvakbond LSVb biedt dan een manifest aan aan minister Plasterk. Inmiddels circuleert ook een protestbrief van bètawetenschappers. Een actiecomité, waaronder hoogleraar theoretische biologie van de RUG Franjo Weissing, stelt daarin dat de uitgaven aan onderzoek jaarlijks 1,5 miljard lager liggen dan is afgesproken. De brief zal aan de Tweede Kamer worden aangeboden.
Bij geneeskunde is onrust ontstaan over de kwaliteit van de Engelstalige geneeskundeopleiding die Saoedische studenten gaan volgen. Onderwijsdecaan Jan Borleffs moest duidelijk maken dat voor hen exact dezelfde eisen gelden als voor reguliere studenten. De onrust ontstond door een opmerking van decaan Folkert Kuipers in de overlegvergadering van O&O-raad en UMCG-bestuur van april. Hij noemde de Saoedische studenten die straks aan een internationale bachelor beginnen geen studenten, maar ‘cursisten’. Dat predicaat riep vragen op over de kwaliteit van de opleiding en het toezicht erop. De O&O-raad uitte haar zorg in een brief aan het UMCG-bestuur, die vorige week werd besproken. Onderwijsdecaan Jan Borleffs liet er “geen enkel misverstand” over bestaan: “Voor de Saoedi’s gelden exact dezelfde eisen en regels als voor de reguliere studenten, daar kan geen lucht tussen komen.” Formeel heeft de O&O-raad niets te zeggen over het onderwijs- en examenregelement voor de Saoedi’s, maar, zei Borleffs: “We leggen die graag ter instemming voor. Ook heeft hun certificaat straks dezelfde waarde als een bachelor-diploma.“ Zelfs docent Rob Bakels, die bang was dat Saoedische studenten “over de streep geholpen” zouden worden, liet zich overtuigen: “Deze toezeggingen zijn hard, ik ben tevreden.” [ harry perton ]
Oud-bestuurder RUG overleden
Protonentherapie komt dichterbij
Foto Elmer Spaargaren
Man met een missie Een beetje dollend met rector magnificus Frans Zwarts loopt Kader Abdolah over de Grote Markt naar de Martinikerk, waar hij even later een eredoctoraat zal krijgen. Zijn lach maakt daar plaats voor ernst en emotie als hij vertelt hoe hij twintig jaar geworsteld heeft met de Nederlandse taal. Een man met een missie, noemt zijn promotor Ed Noort hem, “die er als schrijver in geslaagd is het gezicht van de islam voor een breed publiek in te kleuren”. De vrouw in het midden is Karin van
den Oudenhoven, die zal uitleggen waarom de Amerikaanse psychologe Marilynn Brewer ook een eredoctoraat krijgt. Naast haar de Japanner Hisashi Owada, president van het Internationaal Gerechtshof, die een volle kerk danig op de proef zal stellen met een ellenlange aanvaardingsrede. Niet op de foto: chronobioloog Michael Menaker, die, een dag na de winst van de PVV bij de Europese verkiezingen, Nederland prijst als land van grote tolerantie. [ hanneke boonstra ]
Groningen heerst op eigen GNSK Groningen heeft het Groot Nederlands Studenten Kampioenschap in eigen stad afgelopen weekend overtuigend gewonnen. Van de veertien competities die meetellen voor de algemene rangschikking zijn er negen binnengehaald door Groningse teams. Ook bij de ‘keuzesporten’ zoals lacrosse en wielrennen, waar geen punten gehaald kunnen worden, heersten thuisspelende teams. In totaal werden er 2716 punten vergaard door Groningen, veel meer dan de nummers twee en drie: Nijmegen (2200) en Eindhoven
(1810). “Het ging best makkelijk”, bevestigt teamcaptain Diego Wever van de Groningse squashers. Het zestal van Squadraat verloor geen enkele wedstrijd. De overwinning is niet zo gek volgens Wever omdat “Groningen de grootste studentensquashvereniging heeft”. De volleybaldames hadden het lastiger volgens speelster Sanne Lammerink. “De finale was spannend. De eerste set wonnen we met 30-28 en de tweede verloren we met 26-24.” Een beslissende derde set moest uitkomst bieden tegen Eindhoven. Het werd 15-11 voor Groningen. Bij de mannen trok in een-
zelfde finale Eindhoven wel aan het langste eind. Groningen won de studentenkampioenschappen al vaker. Ook bij andere sportevenementen zoals de Batavierenrace gaat de beker vaak naar het noorden. Dat komt doordat het verenigingsleven in Groningen beter is ontwikkeld dan in steden als bijvoorbeeld Amsterdam, denkt Klaas Ganzevoort van het Sportcentrum “In Amsterdam zijn tweeduizend van de sportkaarthouders aangesloten bij een studentensportvereniging. In Groningen achtduizend. In een vereniging heb je meer binding met de sport en betere begeleiding.” [ simon beijer ]
De plannen van minister Klink van Volksgezondheid om protonentherapie in Nederland in te voeren zijn gunstig voor Groningen. Het UMCG, in samenwerking met de RUG en het Kernfysisch Versneller Instituut, is een van de drie mogelijke centra voor protonentherapie in Nederland. De afgelopen jaren deed het KVI hier al onderzoek naar. Uiteindelijk gaat de bestraling in het UMCG plaatsvinden. Dat zal pas over enkele jaren zijn.
Dean wordt prof Het RUG-bestuur heeft Jenneke Bosch-Boesjes benoemd tot hoogleraar ‘ontwikkeling en differentiatie academisch onderwijs, in het bijzonder excellentietrajecten’. Bosch-Boesjes (1946) was hoofddocent en portefeuillehouder onderwijs bij rechten. Sinds begin 2009 fungeert zij als RUG-brede ‘dean of graduate studies’ en is ze verantwoordelijk voor de opzet van het Honours College, dat volgend studiejaar van start gaat voor excellente studenten.
Prijs voor RUG Uit handen van de Slowaakse eurocommissaris voor onderwijs, Jan Figél, zal bestuursvoorzitter Poppema van de RUG vrijdag het ECTS-label ontvangen, bedoeld voor universiteiten die het systeem van Europese studiepunten volgens de regels van de Europese Commissie toepassen. Het is aan nog maar erg weinig universiteiten uitgereikt. De RUG is met klem uitgenodigd bij de award ceremony aanwezig te zijn, vermoedelijk omdat Figél de unversiteit als best practice in de schijnwerpers wil zetten.
4 OPMERKELIJK
Lui zeiken aan de bar Volgens de Leeuwarder Courant van afgelopen week wordt het in Groningen een gewoonte: barplassen. De Tapperij en de Blauwe Engel zouden populaire plasplekken zijn, maar ook sociëteiten. Door DoRiEn vRiEling Hoe gaat het eigenlijk in z’n werk? “Je hangt over de bar, met in de ene hand je knakworst en in de andere een biertje”, legt Vindicatlid Klaas-Luurd uit. Op de sociëteit van Vindicat gebeurt het vooral tijdens de Kermesse d’Hiver. Hij doet het zelf wel eens, maar die keren zijn “op één hand te tellen”. Anders is het bij de Blauwe Engel: “Daar doe ik het wel regelmatig.” Omdat het daar toch al vies is? “Joh, daar denk ik niet eens over na.” Maarten, Albertiaan, zat pas nog “op een barkruk te chillen met een clubgenoot”, toen hij plots iets warms tegen zijn been voel-
de. “Redelijk smerig.” Hij doet het af en toe, als hij heel dronken is. “Tijdens een gezellig gesprek ga je niet helemaal naar de wc, maar gauw even in een hoekje pissen.”
Dat valt toch op? Valt wel mee, zegt Maarten. Hij ziet het clubgenoten wel eens doen, maar nooit vreemden. Student Rik werkte tot voor kort in één van de kroegen aan de zuidzijde van de Grote Markt en ziet het zelden. Maar na sluitingstijd is duidelijk te zien dat er geplast is. Doet hij het zelf? “Misschien.” Maar dat is toch vies? “Tuurlijk”, zegt Rik. “Maar je doet het omdat het kan.” Maarten noemt het “smerig” en “een beetje gênant”. Maar pas nog zat hij met clubgenoten te klaverjassen. “Hoorde ik ineens iemand zeiken. Dan moet je wel lachen.” Is barplassen stoer? Bedrijfsleider De Bont van de Drie Gezusters gelooft van wel. “In al-
le groepen mannen die wat op hebben zit er wel een die denkt, ik plas even tegen de bar.” Klaas-Luurd: “Waarom zou dat stoer zijn?” “Het is luiheid”, zegt Maarten. “En als je hard aan het drinken bent verlies je je normen en waarden..”
Is het nieuw? Volgens De Bont wordt er al gebarplast – of is het bargeplast? – zo lang er cafés bestaan. De bedrijfsleider is wel wat gewend. “Een paar jaar geleden stond er in de draaibar een meisje te tappen met een kort spijkerrokje en cowboylaarzen. Een zatte jongen hing tegen de bar, aan het deel waar een opening is voor het personeel, en piste in haar laars.” De Bont komt ook regelmatig een drol tegen op ongewone plaatsen, Het wc-fonteintje bijvoorbeeld. Hoe gewoon barplassen ook is, geen van de studenten wilde met eigen naam in de krant. De namen zijn gefingeerd.
Thriller tegen de braindrain Voor een rechtenstudent aan de RUG is één muisklik voldoende. Op de site van Trip Advocaten en Notarissen kunnen ze het boekje ‘Vuurdoop’ aanvragen. Een thriller uit de advocatenwereld die en passant vertelt dat het léuk is om in het Noorden te werken. Door CHRiSTiEn booMSMa Werken bij Trip Advocaten en Notarissen is zo gek nog niet. Je hoeft niet opgeprikt op je werk te verschijnen. Gewoon netjes is goed genoeg. Je salaris is prima, je studententijd dichtbij. Enne… hét grote voordeel: je krijgt al snel de kans zelfstandig een zaak te behandelen. Mooi toch? Pieter Noordgraaf, advocaat stagiair bij het grootse advocatenkantoor van het noorden klaagt niet. Soms was hij wel een beetje jaloers op Steven, die in een mooie auto van de baas reed. Aan de andere kant: die stond vaak in de file… Maar dan verschijnt Sanne Geelhoed op kantoor. En Pieters eerste
eigen zaak – een simpele erfrechtkwestie – loopt uit op een bloedstollend avontuur van fraude en bedreigingen. Er wordt zelfs een aanslag gepleegd. Ondanks de herrie rond zijn eerste zaak is Noordgraaf omarmd door Trip. Hij staat nog altijd tussen de medewerkers op de website. Maar zijn telefoonnummer is dat van de pr-afdeling. Want Noordgraaf is ontsproten
aan het brein van Martijn Lindeboom, schrijver en oud-rechtenstudent uit Groningen. Toen hij bij Trip aanklopte met het voorstel een relatiegeschenk te schrijven, had Trip een beter idee: een boekje dat Groningse rechtenstudenten moet overtuigen van de voordelen van een carrière bij Trip. Het advocatenbureau moet jaarlijks toezien hoe high potentials van de RUG naar het Westen verdwijnen. Zonde! Héél erg pr dus? Lindeboom grinnikt. “Dat valt wel mee. Ik ben wezen kijken hoe het eraan toeging op hun kantoor en heb veel gehoord. Maar het verhaal kon ik zelf bedenken. Wel moest ik oppassen met de namen. Dat het niet per ongeluk échte cliënten waren.” Lindeboom hoefde zich nauwelijks aan te passen, vertelt hij. Behalve… Hij grinnikt. “Tja, als het een boek voor de commerciele markt was geweest, dan had Pieter natúúrlijk iets gekregen met zijn cliënte. Maar dat kon ik niet maken. Dat is een doodzonde voor een advocaat.”
Vraag & antwoord
‘Zo’n rap kan veel impact hebben’ Patrick Jongeling (28) is rechtenstudent. Voor een speciale editie van de Studentenrechtbank tijdens het Arts meet Science festival maakte hij een rap waarin hij een docent bedreigt. Rijdende Rechter Frank Visser beslist of zijn uitspraken strafbaar zijn. Door CHRiSTiEn booMSMa
Wat als ik je zou slaan, of keihard zou klappen met je hoofd tegen de muur en op je kont zou gaan trappen, je pakken, vertrappen, zou je verslappen... Niet erg aardig, maar rap kent wel heftiger teksten. Is dit niet een beetje soft? “Nou. Ik ben niet zo’n stoer mannetje, hoor. Maar het belangrijkste is dat deze rap op een keerpunt moest zitten. Is de tekst strafbaar of niet? Er zit alleen de
gedachte in, de wens. Als je zegt: ‘Ik ga je neersteken!’ is het duidelijk. Dát mag niet.”
Hoe kwam je erbij dit te maken? “De rechtenfaculteit wilde dit voor de studentenrechtbank. En Joke Kouyate van de pr-afdeling zit bij mij op salsa. Ze wist dat ik rapte, omdat haar zoon wel beats voor mij heeft gemaakt. Dus...” Wat vind je er zelf van? Zou zo’n tekst strafbaar moeten zijn? “Ja en nee… Nee, want woorden zijn soms maar woorden. Aan de andere kant: je weet niet wat er achter zit. Zeker een heftiger versie kan veel impact hebben op een mensenleven. Daar moet je iets mee doen.” Dus je bent eigenlijk best streng? “Ja! Wij, de rappers van mijn col-
lectief VET, Vertellers van Echte Teksten, zetten ons af tegen het motherfuckende rappen, zeg maar. Wij rappen over dagelijkse dingen. Leuke dingen.”
Maar sta je nu dan bekend als de rapper die een docent bedreigde? “Daar maakte ik me best een beetje zorgen over. Kijk, het internet is groot, maar tegelijk ook heel klein. En als je zo’n filmpje op Youtube zet… Dan heeft dat wel impact denk ik.” Je bedoelt: als iemand het serieus neemt? “Ja. Ik loop tenslotte tegen afstuderen. Vandaar dat we er een tekst bij hebben gezet: ‘In opdracht van de rechten faculteit in Groningen voor het lustrum proces van 13 juni 2009 is dit nummer geschreven en geschoten.’
UK 35 - 11 JUNI 2009
Biercrisis |_
Hot op het gala
| r e p o r tag e | White tie was de dresscode bij het gala in het Academiegebouw waar veertienhonderd studenten en medewerkers het 395-jarig bestaan van de RUG vierden. “Zolang ze maar niet in spijkerbroek verschijnen”, vergoelijkte Bianca Pander confectievergrijpen. Door jan blaauw Het was eigenlijk iets te fris voor blote schouders op een rode loper in de buitenlucht. Maar een gala is een gala en nogal wat gasten hadden zin in het grote werk. Dat merkte ook leentje Haaksma. Onderweg naar het Academiegebouw wilde vriendlief Marnix Haacke bij het Guyotplein per se stoppen. “Moet je plassen?”, had het oud-u-raadslid (VOS) nog in haar onschuld gevraagd. Maar Haacke is nu zeven jaar haar geliefde en het was gewoon zover. “Ik vond waterfietsen niet romantisch en was er klaar voor. Daarom heb ik haar gevraagd.” Klaar was ook oud-bestuursvoorzitter Simon Kuipers. Met kwieke tred kwam hij de galatempel binnen, maar na een uur werd hij nog steeds halverwege de trap naar de eerste verdieping aangetroffen. “Ik kom steeds andere mensen tegen”, aldus Kuipers, die weergaloos de kern van de avond te pakken had. Kuipers heeft net zijn kamer in het WSN-gebouw opgezegd en richt deze dagen zijn aandacht op eigen huis en vooral tuin in het NoordGroningse Warffum. De bescheiden bestuurscrisis die daarvan het acute gevolg was in huize Kuipers is inmiddels bezworen. “In het cvb bemoeide ik me overal mee en nu doe ik dat thuis soms ook. Mijn vrouw vindt dat ik dat ook kan nalaten.” De lucht is geklaard met een convenant. “Zij maakt het plan en ik mag het uitvoeren.” Iets soortgelijks beleefden het Lustrumbureau en het Facilitair Bedrijf. De in rood-zwart gestoken faciliterende garde raakte in rap tempo door de ingeslagen voorraad bier (ongeveer 25 fusten) heen. Gevreesd moest worden voor opstand en dus stapte lustrumchef bianca Pander in hemelsblauwe galajurk hoogstpersoonlijk achter het stuur van een bestelbusje om “preventief” meer fusten te halen. Vijf werden gevonden bij het café van het Sportcentrum op Zernike, vereniging Bernlef aan de Tuinstraat en restaurant Four Roses aan de Oosterstraat. Dankzij deze ingreep kon gardecommandant jaap Ramaker later plechtig verklaren dat de studenten er niet in waren geslaagd al het bier op te krijgen ook al vloeide het rijkelijk. En inderdaad, dertig fusten voor 1400 bezoekers, onder wie veel goed getrainde en fitte dorstigen: het lijkt haast ingetogen. Er werd achter de schermen nog wat doorgekibbeld over miscalculaties. Al vond Pander het meevallen dat dik 1400 mensen niet eens zó veel meer dorst hadden dan de 800 van vijf jaar geleden.
Dat was winst op een avond met gasten als Kader abdolah, Commissaris der Koningin Max van den berg en de Leidse oud-rector Douwe breimer, die bij de opening van het academisch jaar in september nog met good old Frans Zwarts vanaf het balkon het volk op het Broerplein had toegesproken. Twee Groningse gedeputeerden – politici uit de provincie – raakten diep onder de indruk van de mentale slagkracht van gokdispuut Hark de Triomf van Vindicat. “Het mag iets introverter”, aldus sociaal-democraat Pim de bruijne over het machtsvertoon aan de roulettetafel. Toch speelde De Bruijne dapper door, de winst ging immers naar een goed doel. Naast hem collega Douwe Hollenga (CDA). “Hij financiert mijn gokverslaving”, fluisterde De Bruijne. Mevrouw De Bruijne leek niet overtuigd. Haar blik verraadde eerder dat manlief bezig was de vakantietoelage te verspelen. White tie vermeldde de uitnodiging in een lettertype dat eerder zachte aandrang dan plicht leek uit te drukken. Te zacht, want tot in de hoogste kringen permitteerden gasten zich uitzonderingen op deze regel. Rentmeester Koos Duppen droeg een weliswaar strakke maar toch echt zwarte strik, doch had wel begrepen dat de geest van de dresscode dicteert dat de vrouw schittert door de ingetogen outfit van de man. Mevrouw Duppen schitterde in vergelijkbaar blauw als bianca Pander, die vergoelijkende woorden sprak over confectievergrijpen. “Mensen moeten er wat werk in stoppen, niet gewoon in een spijkerbroek verschijnen.” Maar daar moet men natuurlijk net tijd voor hebben: oud-gemeenteraadslid Finn van leeuwen (Student en Stad) kon kennelijk zijn zwarte schoenen niet vinden en besloot dat Asics sportschoenen het beste alternatief waren. Kopman van studentenpartij SOG Emiel blok regelde een zelf-te-strikken strik maar moest het halve Academiegebouw door om een strikexpert bereid te vinden zijn erg losse entree aan te snoeren. Ook dames namen soms wel erg veel vrijheid en wekten de indruk van huis te zijn gegaan om in The Palace te schitteren. Subtiel waren de Vindi-bretels van Tim Dopmeijer, ook al lid van de SOG-familie. En speaking about SOG: tot de best bewaarde geheimen van de avond behoort de inhoud van de knalrode Dirk van den Broek plastic tas waarmee Steven bouwman het gala betrad. Hier en daar leken de jurken wat op elkaar, maar dat schrijft de UKredactie toe aan verwende ogen. Zo groot kunnen de voorraden van Catwalk, Xsasa en de Groningse kostuumverhuurbedrijven niet zijn geweest. Hot waren de tinten citroengeel, puddingroze en hemelsblauw. Opgestoken haar won het van vrij wapperende doch zorgvuldig gestylede lokken. Een eervolle vermelding voor de zusters Sanna
O P M E R K E L I J K 5
UK 35 - 11 JUNI 2009
en verboden liefde waren citroengeel, puddingroze en hemelsblauw
1. Hogeschool (links) en universiteit vlogen elkaar in de armen. Let op de academische controle over de sigaret. 2. Geen commentaar. 3. Van The Palace naar het RUG-gala bleek een kleine stap. 4. De sjieke Asics van Finn van Leeuwen. 5. CdK Max van den Berg plus entourage 6. Eredoctor Kader Abdolah (hippe montuur!) met psychologiediva Karen van den Oudenhoven 7. SOG-hotspot met één 100% zijden jurk en twee 100% Hong Kong babes 8. Rector Frans Zwarts arriveert met ega en dochter (in Amy Winehouse jas) Foto’s Jan Blaauw Buurke en Malin Kox vanwege een consequent zwart-witte verschijning, compleet met brede sjaals en handschoenen tot de elleboog. Een enkeling ging erg ver in de schitterdrang. Naar Tibet bijvoorbeeld. Aanstaande first lady Jolien Geerdink van de SOG liet in een dorp nabij de provincie waar Nederland vroeger met de Dalai Lama over sprak. een drakenjurk maken van pure zijde. Nog niet geheel zeker van haar zaak arrangeerde ze vervolgens de overtocht van twee vriendinnen uit Hong Kong als escorte. “Everybody is so nice here, we really love this party”, verklaarde één van de schoonheden. Afgaande op de neiging van prominente figuren uit het verenigingsleven om in de buurt van dit exotische drietal te verkeren, was Geerdink door deze investering met afstand het meeste ‘hotte’ gezelschap van de avond. Om hot te blijven in de Academietuin had de lustrumorganisatie attent witte fleece dekentjes klaarliggen om blote schouderpartijen warm te houden. Vicevoorzitter Erik Verdonk van de u-raad zat er openlijk ontspannen met sigaretje. Dit sporadische ontsnappingsmiddel aan de vergaderdruk is niet langer geheim voor de familie. Evenmin als het weetje dat het delen van een rookpauze met rector magnificus Zwarts tot de meest gekoesterde bestuurlijke momenten van de academische elite behoort. Warm blijven kon na middernacht ook prima in de buurt van de garderobe, alwaar de sfeer letterlijk drukkend werd. Totdat studente internationaal recht Anniek Wiegerinck zich als volleerd verkeersagent opstelde en met twee kameraden van het lustrumbureau de belaagde gang schoonveegde. Het lustrumbureau heeft toegezegd bij het 400e verjaardagsgala van de RUG te zor-
gen voor meer garderobes. Naarmate de avond vorderde werden, zoals dat gaat, de stemmen wat harder en heser. Een facilitaire gardist merkte nuchter op dat met meer alcohol op er ook op de korte afstand steevast luider wordt gesproken. Tenzij even in stilte wordt rondgeloerd, zoals bijvoorbeeld popdiva Sofie Le Titre (zoek de band op die naam) deed op de drempel van de aula. Op de rode loper onthulde ze verwachtingsvol weer vrijgezel te zijn en bestudeerde ze de markt. Een verdieping lager viel letterendecaan Ger de Haan de liefde en waardering ten deel van de dames uit zijn vrouwenrijke faculteit. Vooruitlopend op zijn afscheid eind deze maand haalde een legertje vrouwen, onder wie Mirte Biemans van studentenpartij Lila, voormalig SIB-cheffin Noor Buur en aankomend decaan Gerry Wakker rode snaveltjes tevoorschijn om van elkaar voor een keer de kippetjes te maken die De Haan van tijd tot tijd in hen zei te zien. Eén en al sportiviteit zette De Haan er zelf ook prompt eentje op, zodat het even één en al kip was bij de letteren. En buiten op het bordes troffen we liefde in het zuurstofrijke duister van het Broerplein. Een stralend tweetal dat samen alleen de naam ‘Kees’ opgeeft, moet en zal samen op de foto, al is dat het laatste wat deze camera ooit doet. Het verhaal dat de UK in ruil voor die gunst krijgt, heet verboden liefde. “Zij heeft een vriendje en ik heb... een verleden”, legt de Kees van ‘Kees’ uit. Nu hebben ze ook nog elkaar. Stiekem. Of het waar is? Galagangers, zo constateerde de UK, doen veel om op de foto te komen. Het oog wil er nogal wat.
Met medewerking van Rosa Timmer, Lieke van den Krommenacker en Teodor Lazarov.
6 STUDENTENLEVEN
UK 35 - 11 JUNI 2009
Rosa en de mannen Lange tijd hebben we bij de UK niet willen laten zien hoe columniste Rosa Timmer eruitziet, maar die tijden zijn voorbij. Want in november verschijnt haar eerste bundel Allemansvriend met 44 van haar beste UK-columns van de afgelopen twee jaar. Om een boekje hoort een omslag en daarvoor verzamelde Rosa tien jongemannen. Leuke jurk aan, fotograaf erbij en snel poseren op de trap van het Academiegebouw. Een beetje à la Madonna (Material Girl), die het weer afkeek van Marylin Monroe (Diamonds are a girl’s best friend). Maar laat er geen misverstand over bestaan: voor ons is Rosa geen imitatie, maar de enige echte.
Advertenties Met verdriet hebben wij kennis genomen van het overlijden van
Zin in een zomer vol creatie en inspiratie?
diverse lezingen en workshops
De heer B. ter Borch Oud-voorzitter van het College van Bestuur van de Rijksuniversiteit Groningen Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw
De heer Ter Borch heeft met zijn rustige en relativerende bestuursstijl de Groningse universiteit in de jaren zeventig door roerige jaren geleid. Hij heeft veel tot stand gebracht wat nu nog van grote waarde is. Ook in latere jaren bleef hij betrokken bij de universiteit en vooral bij mensen die binnen de universiteit werken. Wij wensen zijn vrouw, familie en vrienden sterkte met het dragen van dit verlies.
Studenten 50% korting
Tijdens de zomermaanden stellen wij ons huis aan het Emmaplein open. Voor iedereen die vragen heeft over solliciteren, ontslagdreiging, loopbaan, ondernemerschap, starten onderneming, loopt je werk wel in de pas met je persoonlijke leven, enz. Tussen 19 juni tot 18 september iedere woensdag van 13.30 tot 16.30 uur
Neem een abonnement
Nadere informatie:
■ Surf naar volkskrant.nl/studenten
(dit aanbod geldt alleen voor uitwonende studenten t/m 27 jaar)
Het College van Bestuur van de Rijksuniversiteit Groningen
volkskrant.nl/studenten
S. Poppema, voorzitter F. Zwarts, rector magnificus
Van Ede & Partners Groningen Emmaplein 5, 9711 AP Groningen Telefoon 050 312 34 85 groningen@vanede.nl
www.vanede.nl
081020Volkskrant_stud abo zw 115_86.indd 1
20-10-2008 14:21:34
Nieuwe vacatures
Openstaande vacatures
Beleidsmedewerker Planontwikkeling
Hoogleraar Culturele Geografie
0,7 fte | Bureau van de Universiteit
1,0 fte | Faculteit Ruimtelijke Wetenschappen
Medewerker Planning & Control/ Assistent Controller
Nadere informatie over deze vacatures vindt u op: www.rug.nl
1,0 fte | Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen
De RUG biedt speciaal aan meeverhuizende werkende partners van nieuwe medewerkers goede loopbaanfaciliteiten. De RUG streeft naar een evenwichtig opgebouwd personeelsbestand. Op een aantal terreinen zijn vrouwen nog ondervertegenwoordigd. Daarom worden zij vooral uitgenodigd te solliciteren.
Werken aan de grenzen van het weten
WETENSCHAP 7
UK 35 - 11 JUNI 2009
Cogito ergo BOEM
Kor t
In samenwerking met Science LinX (Wiskunde & Natuurwetenschappen)
Brand blussen met kastanjes | s e r i e | Voor onderhoudende experimenten heb je niet per se een groot laboratorium nodig. Van gekookte kastanjes kun je schuim maken dat prima werkt als brandblusser. Handig! Door ERNsT ARBOUw In deze rubriek staan we niet vaak stil bij wetenschappers en uitvinders die een bijdrage hebben geleverd aan de veiligheid. De BOEM-redactie neigt toch een beetje naar verhalen over zelfgemaakte bliksemstralen, rondvliegende putdeksels, ontploffende raketten en scholieren die hun eigen kerncentrale bouwen. Voor één man maken we graag een uitzondering: de Engelse kapitein George William Manby (1756 – 1854), uitvinder van de brandblusser, de (bijna) onzinkbare reddingsboot, een apparaat om drenkelingen onder het ijs vandaan te halen en – vooruit dan – van de zogeheten Manby Mortar, een kanon om een reddingslijn mee naar een zinkend schip te schieten. Kort na zijn echtscheiding – hij was in 1801 neergeschoten door de minnaar van zijn vrouw – werd Manby commandant van de Britse marine in Great Yarmouth, aan de Engelse oostkust. Daar was hij in 1807 getuige van de ondergang van een marineschip dat in een zware storm vlak onder de kust was gestrand. Hoewel het schip frustrerend dichtbij lag, niet verder dan 55 meter van de wal, was het door de ruige zee onbereikbaar. Alle 214 opvarenden, waaronder een groot aantal Franse krijgsgevangenen, kwamen om het leven. Dat moest anders, besloot Manby. Hij bedacht dat je een mortierkanon niet alleen kon gebruiken om op het slagveld een granaat naar je vijand te schieten. Je zou het ook kunnen gebruiken om een reddingslijn naar een schip in nood te krijgen. Maak een dun stuk koord aan een mortiergranaat, schiet het met een fraaie boog naar het schip waar het ergens in de tuigage blijft hangen, gebruik het dunne koord om een reddingslijn binnen te halen en voilà.
Gamma
Stresshormoon meten zonder stress De concentratie van het stresshor moon cortisol varieert gedurende de dag. Voor een nauwkeurige me ting van die variatie is het nodig re gelmatig bloed af te nemen, maar dat veroorzaakt op zich ook al stress. Kirsten Huinink onderzocht daarom methoden om het stress hormoon zonder prikken toch te kunnen meten. Ze vergeleek twee technieken, microfiltratie en mi crodialyse, waarmee continu vocht of alleen de daarin opgeloste stof fen worden verzameld, onder meer in koeien. Bij deze dieren bleken de geteste methoden geen stress te veroorzaken. Het lukte haar om ze ven uur achtereen te meten in vrij bewegende dieren. De technieken kunnen volgens Huinink ook worden toegepast bij het bestuderen van afweerreacties, wondheling of ontstekingen, of om te zoeken naar stoffen die informa tie opleveren over de ontwikkeling van ziekten zoals kanker. Huinink promoveerde afgelopen maandag aan de medische faculteit van de RUG.
Vijftien miljoen voor nanotechnologie Foto Ernst Arbouw Manbys brandblusser bestond uit een soort koperen ketel gevuld met perslucht en bijna vijftien liter kaliumcarbonaat opgelost in water. Die allereerste proto-blussers verschillen niet eens zo sterk van hun moderne soortgenoten. Een blusser bestaat nog altijd uit een of ander soort druktank en kaliumcarbonaat wordt nog steeds gebruikt in zogeheten type BC brandblussers. Het kan omslachtiger, met de kastanjebrandblusser uit het jaren-zestig-proefjesboek Scheikunde Thuis van H.L. Heys. Verwijder daarvoor van een handvol wilde kastanjes het bruine schilletje. Snij ze vervolgens in stukjes en kook die in 50 à 75 milliliter water. Laat de prut afkoelen en giet het door een (koffie) filter. Het filtraat bevat saponine uit de kastanjes, een zeepachtige stof die je in een noodgeval kunt gebruiken om je sokken mee te wassen. In de
eerste wereldoorlog werden in Nederland kastanjes gebruikt om zeep te maken en in natuurwinkeltjes vind je soms waskastanjes. Heys noemt twee andere toepassingen: “Omdat saponine zo gemakkelijk schuim vormt, doet men het wel eens bij mousserende dranken. Ook wordt deze stof in schuimblussers gebruikt.” Aan die laatste twee beweringen twijfelt de BOEMredactie sterk, maar we zijn niet te beroerd om het zelf uit te proberen. Vooral omdat we dan iets in brand kunnen steken. In Scheikunde Thuis wordt geadviseerd om de saponineoplossing te laten schuimen met een mengsel van bakpoeder (NaHCO3) en “een zuur reagerende stof, bijvoorbeeld aluminiumsulfaat”. Je kunt het jezelf ook makkelijk maken en een scheut azijn bij de sopaninebakpoederoplossing gooien. En verdraaid: het schuimt. En het werkt. In het BOEM-lab lukte het een brandende
prop in spiritus gedrenkt keukenpapier te doven met kastanjeblusser dat in dikke vlokken uit de reageerbuis kwam. Saponine is een verzamelnaam voor een groep stoffen die voorkomt in bijvoorbeeld kastanjes, esdoorn, spinazie en zeepkruid. Planten gebruiken het ondermeer als afweer tegen schimmels en bacteriën. Eén van de verschijningsvormen van saponine is digoxine, het giftige bestanddeel van vingerhoedskruid. Digoxine wordt gebruikt als medicijn voor patiënten met een hartritmestoornis maar gebruik ervan kan ook juist leiden tot hartritmestoornissen – en braken, maag- en darmontsteking en buikloop. Toch maar niet toevoegen aan mousserende dranken, dus.
Zie voor de filmpjes uit deze rubriek en een disclaimer: www. universiteitskrant.nl/boem Reacties of tips naar boem@rug.nl
Les vacances de monsieur Simenon
Door GERRIT BREEUwsMA “De eerste roman van Simenon sinds acht dagen”, schreef Georges Simenon eens pesterig, de publiciteitscampagne van een collegaschrijver (‘De eerste roman van Jef Kessel sinds drie jaar’) bespottend. Simenon werd beroemd als bedenker van Maigret, over wie hij 76 romans schreef. Ik heb er niet een gelezen – met detectives heb ik niets – maar de persoon Simenon is fascinerend. Simenon werd in 1903 geboren, waarschijnlijk op vrijdag 13 februari net na middernacht, maar op de geboorteakte staat 12 februari; op dringend verzoek van zijn moeder. Of dit weifelachtige begin bepalend was voor hun verhouding blijft gissen, maar Georges heeft het nooit met zijn moeder kunnen vinden. Zij op haar beurt vond dat “die jongen
iets vreemds had”. Zijn jeugd was niettemin betrekkelijk gelukkig, al was hij inderdaad een merkwaardig kind. In zijn tienerjaren was hij een excessieve lezer. Hij verslond twee boeken per dag: klassieke romans van Balzac, Stendhal, Flaubert, maar ook Shakespeare en Dickens. Zoals hij las, zou hij ook gaan schrijven. Eerst als journalist en stukjesschrijver, maar al gauw als auteur van pulpromans. Vóór 1931 schreef hij 188 niemanddalletjes. In zijn topjaar haalde hij 44 romans. Toen begon hij zijn Maigretreeks en publiceerde in het eerste jaar meteen elf titels. In 1931 startte hij ook met “serieuze romans”, waarvan hij er 117 schreef. En alsof dat nog niet genoeg was, schreef hij bovendien tientallen autobiografische werken, waarvan hij de meeste dicteerde aan een typiste. Je kunt je bij zo’n productie alleen maar
een leven van eindeloos schrijven voorstellen, maar gek genoeg vond Simenon nog tijd voor andere zaken, waaronder reizen en eindeloos veel seksuele escapades (de schattingen variëren van 1200 tot 10.000 vrouwen). Naarmate zijn ster steeg kon hij zich langere vakanties permitteren. In zekere zin had hij meestal vrij, maar eenmaal aan het werk schreef hij veertig tot tachtig pagina’s per dag. Wat moet een gewone sterveling met dit alles? Dat het misschien niet veel voorstelt, dat artikel of die masterthese die we wilden schrijven in de zomermaanden? Eén dagje ‘Simenon’, en voor de rest vakantie? Denk daar maar eens over na: a) op het strand, b) in de studiezaal, c) geen van beide.
Gerrit Breeuwsma is docent psychologie en schrijft elke twee weken een column.
Het kabinet investeert vijftien mil joen euro in NanoLab NL, de na tionale onderzoeksfaciliteit voor nanotechnologie. Het Zernike In stitute for Advanced Materials is een van de zes deelnemers aan dit consortium. De andere vijf zijn in stituten van de Universiteit Twen te, TU Delft, TU Eindhoven, TNO en Philips Research. Met het geld gaan de zes partners medisch on derzoek op het terrein van de na notechnologie stimuleren, waaron der ook onderzoek naar de risico’s van nanotechnologie. De bedoeling is dat er een nati onale kennisinfrastructuur op dit terrein ontstaat, waar zowel uni versiteiten als bedrijven bij betrok ken zijn.
Hart en nier falen vaak samen Er komen steeds meer patiënten met hartfalen, een aandoening waarbij het hart niet genoeg kracht heeft het om voldoende bloed rond te pompen. Dat is opvallend, want andere hartaandoeningen nemen juist af. Maar hartfalen komt voor al voor bij ouderen (75plussers). Bij de behandeling van hartfalen is het belangrijk om verder te kij ken dan het hart, benadrukt Hans Hillege. Afgelopen dinsdag sprak hij zijn oratie uit als hoogleraar cardiologie aan de RUG. Bij zes van de tien patiënten met hartfalen is er ook een probleem met de nieren. Dat draagt sterk bij aan de ziekte last. Hillegen betoogt dat voor een goede aanpak van deze problemen het onderzoek zich niet op de af zonderlijke organen moet richten, maar op het geheel.
8 WETENSCHAP
UK 35 - 11 JUNI 2009
Nee hè! De mganga beg |_
Bij geneeskundig onderzoek in Afrika stuit je op
| ac h t e r g r o n d | Martine Luxwolda en Remko Kuipers studeerden vorig jaar aan de RUG af als arts en trokken naar Tanzania voor onderzoek naar de oervoeding van de mens. Over Maasai die bang zijn voor naalden, handen vol honing uit een boomholte. En vooral: veel geduld. Door Martine LuxwoLDa en reMko kuipers
Onderzoek doen in Afrika is moeilijker dan het lijkt. Problemen zijn niet meer het gebrek aan wegen, ontmoetingen met wilde dieren of ondoordringbare wouden, woestijnen of rivieren, maar worden gevormd door tijdrovende bezigheden als het bemachtigen van visa, resident permits, research permits en tenslotte het in acht nemen van de Afrikaanse hiërarchie, oftewel handen schudden. Met onze verbouwde oude Toyota Landcruiser – voorzien van elektriciteit, een vriezer, centrifuge en daktent – scheepten we ons vorig jaar juli in naar Kaapstad en reden vandaar naar Tanzania. Ons onderzoek – een promotieonderzoek in de evolutionaire geneeskunde – moet inzicht geven in de gezondheidssituatie van de mensen die nog niet zijn blootgesteld aan Westerse voeding en is daarom vooral gericht op enkele overgebleven traditioneel levende stammen van Tanzania, zoals de welbekende veehouders als de Maasai en de minder bekende Bosjesmannen. Wij zijn het soort onderzoekers dat probeert te leren van de omstandigheden waaronder de evolutie van Homo sapiens zich heeft voltrokken. Ondanks het geïdealiseerde beeld van onze voorouders als heldhaftige buffeljagers op de Afrikaanse savanne lijken de daadwerkelijke harde gegevens er op te wijzen dat onze oerouder zo’n 160-200.000 jaar geleden ergens in Oost-Afrika ontstond in de nabijheid van water. Vele onmisbare componenten van onze voeding zoals drinkbaar water, iodine, vitamine D en omega-3 vetzuren, zijn ruim voorradig in dit water-land ecosysteem. In vergelijking met soortgenoten ontwikkelde Homo sapiens een grotere herseninhoud, voornamelijk water en vet, die samenging met de ontwikkeling van spraak en cultuur en geavanceerder jachttechnieken. De vraag welke voeding deze brain expansion mogelijk maakte is van wezenlijk belang voor het begrijpen van onze gezondheids- en ziekteleer. Onze genen zijn in de loop van duizenden jaren ingesteld op een bepaalde omgeving en daar hoort ook onze voeding bij. De huidige westerse voeding verdrong in een relatief korte periode – 10.000
jaar sinds de agriculturele revolutie (landbouw) en pas 100-200 jaar sinds de industriële revolutie – onze oervoeding. Hierdoor ontstond een conflict tussen onze omgeving en ons genoom en dát is verantwoordelijk voor vele, zo niet alle typische westerse ziekten. Na een prachtige reis, door ZuidAfrika, Lesotho, Botswana, Zimbabwe, Zambia en Malawi bereikten we na zes weken Dar es Salaam, de hoofdstad van Tanzania. Vanuit Nederland hadden we al een onderzoeksvergunning aangevraagd. Maar die bleek ergens te zijn vastgelopen. Meteen al werden we geconfronteerd met zes weken extra wachttijd. Terwijl we ondertussen de ziekenhuizen die we zouden bezoeken, informeerden, leverden we opnieuw ons onderzoeksvoorstel in. Keer op keer bleek de met de ethische beoordeling van het onderzoek belastte commissie het voorstel te zijn kwijtgeraakt. Twee keer overhandigden we het persoonlijk, één keer stuurden we het met de post. En toen wisten we eindelijk telefonisch tot de directeur van de organisatie door te dringen. Na ácht weken mochten we dan eindelijk mailen en de directeur beloofde dat de aanvraag nu dan wérkelijk in behandeling zou worden genomen. Na nog eens vier weken bleek dat ‘in behandeling nemen’ wel afhankelijk was van het overmaken van 300 $ onkostenvergoeding. En dat moest vantevoren worden overgemaakt. Dat had niemand ons verteld en intussen was de vertraging opgelopen tot drie maanden! We maakten het geld alsnog over, maar dat betekende niet dat het probleem opgelost was. Pas na zes maanden meldden de reviewers van het onderzoeksvoorstel ons dat er te weinig budget was voor de ziekenhuizen en met name voor de betrokken lokale artsen en supervisor. Wat nu? We pasten het aan en wachtten weer af. Weer vier weken later kwam eindelijk de reactie. We pasten het aan en wachtten af. Na nog eens vier weken kwam eindelijk de reactie: we mochten aan de slag, na 22 weken ‘vakantie’ . Gelukkig hadden we niet stilgezeten. Alle ziekenhuizen waren al ingelicht over onze komst. We hadden op alle lokale afdelingen al presentaties gegeven over het nut van het onderzoek en welke rol zij konden vervullen. Same, in het noord-oosten van Tanzania was onze eerste onderzoekslocatie. In de buurt bevinden zich de uitgestrekte Maasai-plains De Maasai zijn nomaden en trotse veehouders, die zich al eeuwen niet conformeren aan de omringende akkerbouwende Bantu-volkeren. Al in 2004 bracht Remko een bezoek aan de Maasai rond Loliondo in Noord-Tanzania. Omdat we
heel veel samen konden lachen kreeg hij de naam ‘Oloshipa’ – Kimaa (Maasai) voor: hij die altijd lacht. Hij meende door die uitgebreide kennismaking met de groep hen enigszins te kennen. Maar de Maasai in het ziekenhuis zijn een ander verhaal. Alleen érg zieke Maasai komen naar het ziekenhuis. Bevallen gebeurt thuis en mannen zijn daarbij niet gewenst. Het bleek niet zo eenvoudig om de navelstrengen die we nodig hadden voor ons onderzoek te bemachtigen. De Maasai dichten mythische eigenschappen toe aan de placenta. Die moet dan ook door de locale vrouwelijke mganga (dokter) worden begraven voor de deur van het hutje van de nieuwe moeder. Hoewel Maasai meerdere vrouwen hebben en bij elke vrouw vaak meer dan tien kinderen krijgen, lukte het ons in vier maanden tijd niet om meer dan vier navelstrengen voor ons onderzoek te bemachtigen. Ook ons onderzoek naar het cholesterol en de vitamine D waarden liep moeilijk. De trotse krijgers, die om man te worden niet alleen besneden moeten zijn, maar ook een leeuw gedood moeten hebben, bleken niet te beroerd om toe te geven dat ze doodsbenauwd zijn voor naalden. Vrijwilligers waren lastig te vinden, ondanks een beloning. Toch bleven hun eetgewoonten
interessant. Hoewel de maïspap of ugali ruimschoots zijn intrede heeft gedaan, eten de meeste Maasai veel vlees en melk. Daarbij zijn ze bijzonder fit. Met een gemiddelde body mass index (BMI) van onder de 20 hebben ze – zolang ze in de bush wonen – zelden een grammetje vet te veel. Maar tegenwoordig trekken veel Maasai naar de stad waar ze als bewakers werken. Daar worden ze snel dik en overlijden plotseling aan hart- en vaatziekten. Helaas blijkt deze groep voor on-
derzoek al helemaal onbenaderbaar. Ook hier blijft het voorlopig gissen naar de gezonde componenten (voeding of fitness?) van deze traditionele bevolkingsgroep. Na de Maasai gingen we op zoek naar de laatste wilde jager-verzamelaars in Afrika. In heel Afrika leven waarschijnlijk nog maar enkele stammen volgens het principe van hunter-gatherer. Toen Jan van Riebeek in 1652 als eerste Kaap de Goede Hoop in
W E T E N S C H A P 9
UK 35 - 11 JUNI 2009
graaft de navelstreng... onverwachte problemen
daarom soms het zekere voor het onzekere en trouwen met mannen van omringende stammen. Sinds kort heeft de Tanzaniaanse overheid bovendien een groot deel van hun leefgebied verpacht aan Arabische Sheiks die er vanuit ingevlogen jeeps of zelfs vanuit de helikopter naar hartelust op het schaarse overgebleven wild mogen jagen. Afspraken over het lot van de daar van nature levende jagers zijn niet gemaakt. De laatste Hadzabe worden sindskort gedwongen voedsel te vragen aan de omliggende ziekenhuizen. Zo zijn ook de laatste jager-verzamelaars aan de koolhydraten (en alcohol) geholpen.
Eigen foto’s Zuid-Afrika koloniseerde waren er nog verschillende jagende en verzamelende volken: de Hottentotten of Koi en de Bosjesmannen of San, die zich beide van een unieke kliktaal bedienden. Inmiddels zijn deze twee groepenonder de noemer Koisan samengevoegd. Ze werden door de vanuit het noorden binnenstromende Bantu negers als onkruid gezien. Verdelging werd aangemoedigd. Maar ook de vanuit het zuiden oprukkende Boeren verdreven hen genade-
loos van hun landgoederen. Wie dit overleefde werd vervolgens wel opgepakt en eindigde in de cel, in verband met illegaal jagen. Op dit moment is er nog maar een kleine groep Bosjesmannen over, die een gebied in het Kalaharireservaat kreeg toegewezen. Zij vormen echter meer een toeristische attractie en leven nauwelijks nog traditioneel. De laatste – ongetemde – jager-verzamelaars van Afrika, zijn de Had-
zabe, Hadzapi of Watindiga. Ze leven in de meest dorre uithoek van Tanzania. Aangezien de gemiddelde Afrikaanse vrouw zes kinderen op de wereld zet, worden deze laatste jager-verzamelaars ook in hun laatste overlevingsgebied meer en meer verdrongen door veehouders die met hun destructieve kuddes van soms duizend runderen en onnoemelijke kuddes geiten niet alleen alles kaalvreten, maar ook de drinkplaatsen legen of vervuilen. De Hadzabe vrouwen kiezen
Ondanks alles lukt het ons om een groep Hadzabe in de bush te traceren. Door bemiddeling van een gezondheidsmedewerker leggen we het nut van ons onderzoek uit. De Hadzabe zijn trots als we ze vertellen dat we dus eigenlijk van hun willen leren. In een nacht van dansen gezang wordt ons bezoek gevierd. De volgende dag stellen ze zich allemaal vrijwillig beschikbaar voor ons onderzoek. In de loop van de ochtend mogen we mee verzamelen. Binnen de kortst mogelijke tijd krijgen we uit een boomholte een hand vol honing toegereikt en even later graven we knollen op, die niet alleen bijzonder sappig zijn, maar
ook nog een lange zoete nasmaak hebben. Voor het eerst sinds lange tijd dat we iets anders eten dan rijst met bonen en beide vinden we het bijzonder smakelijk, zo niet beter dan de Hollandse pot. Plotseling duikt er een koedoe op vanuit het struikgewas. Meteen is het doodstil en de jagers grijpen naar hun pijl en boog. Een pijl schiet rakelings langs het hoofd van de koedoe, die weer terug de bush induikt. Enkele jagers zetten de achtervolging in, maar komen na twee uur onverrichter zake terug. Ze vertellen dat ze het moeilijk hebben de laatste tijd. Wild is minder en water schaars. Het contact met de toeristen lokt. Die betalen veel voor bezoek, maar het betekent ook meteen het verlies van hun onbevangen, nomadische levensstijl, want de touroperators moeten wel weten waar ze de groepen kunnen vinden. We brengen de groep een paar kilo vlees en geven zoveel mogelijk van onze overtollige shirts en broeken weg. Het was een bijzonder hartelijk ontvangst. Onze laatste groep is er een van viseters. Al lang wordt door voedingscommissies wereldwijd het eten van meer vis aangemoedigd. Hoewel de zeeën leeggevist worden proberen wij toch aan te tonen dat dit echt belangrijk is en dat vis een hoofdbestanddeel van onze oervoeding vormde. Aan het Lake Victoria zetten we ons onderzoek voort. We nemen onze intrek in een riante dokterswoning en genieten vier weken lang van de gastvrijheid van dit door een rooms-katholieke missie gerunde ziekenhuis. Martine maakt filmpjes waarin ze de bewegingen van pasgeboren kindjes (drie maanden oud) vastlegt. Ze geven een indicatie van de neurologische ontwikkeling van de kinderen. We zullen ze vergelijken met controles uit een niet-visetersgroep, die we in Same vonden, en met Nederlandse kinderen. Na vier maanden hebben we eindelijk alles verzameld wat we wilden. Het is daarmee tijd geworden om de samples, die her en der in het land in vriezers liggen bijeen te brengen en terug naar Nederland te vliegen. Met grote koelboxen in kleine en grotere vliegtuigjes weten we alles in Arusha te krijgen en vandaar vliegt alles naar Nederland. Zelf rijden we de auto terug naar Nederland, terwijl we onderweg Kenya, Ethiopië, Soedan, Egypte, Libië en Tunesië doorkruisen. De regeling is namelijk zo dat een Nederlandse auto niet zomaar, dat wil zeggen zonder import taxes, verkocht mag worden in Afrika. We zijn dus verplicht terug te rijden. Of dat een straf of een gunst is zullen de komende maanden ons bewijzen.
Wil je ons volgen? Dat kan via docs4x4africa.com
10 O P I N I E Commentaar Vrouwen Door hanneke boonstra Noteer het vast in de agenda: de RUG viert volgend jaar feest. Heeft niets met een lustrum te maken, maar wel met de honderdste vrouwelijke hoogleraar die dan wordt benoemd. Met dank aan het inhaalprogramma dat deze week werd gepresenteerd. De universiteit gaat versneld 21 vrouwelijke hoofddocenten bevorderen tot hoogleraar, zodat we in 2010 op 17 procent zitten. In 2014 moet tenminste een kwart van de hoogleraren vrouw zijn. Dat is mooi. Hoe mooi, weten we niet: eerst zien en dan geloven. Want in het verleden zijn al diverse tactieken losgelaten op deze materie en die hebben lang niet allemaal gewerkt. Het verschil met nu is dat er vette handtekeningen van universitaire bestuurders staan onder het nationale charter ‘talent naar de top’. En dat schept verplichtingen. Voor de Radboud Universiteit Nijmegen was alleen al het ondertekenen van dat charter reden om fikse advertentieruimte op de voorpagina van de NRC te kopen. Groningen heeft er terecht voor gekozen om die humbug eraf te laten. En laten we wel wezen, zo vrolijkmakend is het allemaal niet. Nederland bungelt in Europa nog steeds ergens onderaan als het om vrouwelijke hoogleraren gaat. Onderzoek naar alle hooglerarenbenoemingen in Nederland, verricht aan de Radboud Universiteit, geeft aan dat het nog steeds het old boys network is dat bepaalt wie hoogleraar wordt. “Het gaat er vaak redelijk onprofessioneel aan toe”, aldus de onderzoekster in Vrij Nederland. Dat verbaast natuurlijk niemand in een land waar we nog nooit een vrouwelijke premier hebben gehad en er maar één vrouwelijke universitaire topbestuurder (Utrecht) is. Aan de RUG heeft nog nooit een vrouw in het bestuur gezeten. Dat minister Plasterk bij de installatie van de Rosalind Franklin Fellows zei dat Groningen rolmodel is voor andere universiteiten (hij riep zelfs “er gaat niets boven Groningen”), is mooi, maar doet de werkelijkheid wel enigszins geweld aan. Hoe mooi en zinvol dat Franklin progamma ook is. Uit het onderzoek van de Radboud Universiteit blijkt dat het aanbod van gekwalificeerde vrouwen er wel degelijk is. Volgens cijfers over doorstroom en aantallen vrouwelijke universitair hoofddocenten zouden er nu twintig tot dertig procent geschikte vrouwen zijn voor hoogleraarsposities. Dames, er rest maar één ding: bestorm het bastion. Heren, kijk om je heen. En vraag je bij sollicitatieprocedures eens een keer af: hoeveel vrouwen zitten er nu bij?
Correctie In UK 34 is in de berichtgeving over het danstoernooi van de Blue Toes een onzorgvuldigheid geslopen. André Bal en Eva-Maria Zimmermann wonnen weliswaar de profiklasse op zaterdag maar niet het hele toernooi. Dat bestond uit meerdere klassementen, waarvan één voor universiteiten. De hoofdprijs ging daar naar het universiteitsteam uit Berlijn, de RUG werd vierde, de hoogste Europese klassering ooit voor Groningen.
UK 35 - 11 JUNI 2009
Kat-en-muisspel over Taiwan Fijn! dacht Nils de Jong toen hij een half jaar in Taiwan mocht studeren. Maar hij werd al snel minder blij, toen bleek hoe slecht de aansluiting tussen de RUG en de Taiwanese universiteit was geregeld. “Een knullig kat-en-muisspel.” Eindelijk die verlossende e-mail. Het International Office had aan mijn eerste keuze gehoor gegeven, ik ging een half jaar studeren in Taiwan. Ik had ontzettend veel zin om erheen te gaan! Natuurlijk moesten vooraf nog zaken gegeregeld worden. Daar verwachtte ik weinig problemen mee aangezien het International Office jaren ervaring heeft met het uitzenden van studenten naar exotische locaties over de hele wereld. Maar de internationalisering, het paradepaardje van de RUG, bleek toch niet zo goed georganiseerd als dat op het eerste gezicht leek. Op het moment dat ik die verlossende mail kreeg wist ik niet dat ik aan het begin stond van een knullig en overkomelijk kat-en-muisspel. In Taiwan is een ander puntensysteem van kracht dan in Europa. Hierdoor is het noodzakelijk een omrekeningsfactor te hebben om
exact te weten hoeveel vakken je moet volgen om de benodigde 30 punten te halen. Voor Taiwan is deze factor niet officieel bekend waardoor ik genoodzaakt was mijn informatie uit secundaire bronnen te halen. Al jaren gaan studenten van de RUG naar Taiwan dus het moest niet al te veel moeite kosten om erachter te komen hoeveel vakken zij gevolgd hebben. De website van het IO bevat informatie over elke universiteit waarbij ook studentenverslagen te vinden zijn. In al deze verslagen wordt gerept over een toegekend puntenaantal van 1:4 EC per mastervak waaruit ik concludeerde dat ik drie mastervakken moest volgen om aan mijn benodigde punten te komen. Omdat dit mij wat aan de lage kant leek, zette ik meerdere vakken op mijn learning agreement. In Taiwan zou ik wel weer verder kijken. Vanuit Taiwan mailde ik met de RUG. Volgens het International Office volgden alle bedrijfskunde/ IB&M-studenten vijf vakken. Ik kon het niet online terugvinden. Eenmaal terug in Nederland bleek uit het archief dat de omrekeningsfactor voor een mastervak 1:4 is. Dat is een hele andere omrekenings
factor dan ik met het hoofd van de faculteit overeengekomen was. Ik gaf hem te kennen dat ik het niet eens was met zijn creditatie. Waar was het op gebaseerd? Zijn antwoord luidt: “Assumptions.” Ik was verbaasd. Waarom was hier geen concrete informatie over? De reactie: “De RUG kan toch niet alle partneruniversiteiten bezoeken?” Ik benaderde het International Office opnieuw. Dat heeft, zo bleek in het gesprek, alleen administratieve macht en gaat niet over de creditatie. Het hoofd van de verantwoordelijke faculteit tekent de learning agreement en kent het aantal voorgeschreven punten toe. Ook bleek me dat bij IB&M met andere maten wordt gemeten dan bij IE&B. Bij IE&B vinden ze het redelijk om hogere punten aantallen toe te kennen dan bij IB&M/ bedrijfskunde. Raar! De werkdruk per student is exact hetzelfde en een EC is tenslotte gebaseerd op werkdruk. Toen eindelijk het cijfer voor Chinees op Progress stond, bleek dit een 8 in plaats van een 9. Waarom? Nou, de examencommisie vond een B+ een 8. Terwijl op mijn cijferlijst duidelijk staat vermeld dat ik het vak heb afgesloten met een 8.7!
En dan de test voor Engelse taal die iedere student volgens de RUG moet doen om toegelaten te worden door de National Taiwan University. Eenmaal in Taiwan bleek dat geen enkele andere buitenlandse student dit had gedaan. Heeft Groningen me mooi 100 euro door de neus geboord. Een vraag bij de balie van het International Office levert in de meeste gevallen geen zinnig antwoord op. Je wordt van het kastje naar de muur gestuurd. Ik ben lang niet de enige die hier last van heeft. Laat alle betrokkenen nu eens met elkaar om de tafel gaan, zodat studenten voor vertrek weten wat de omrekeningsfactor is en plaats die online. En ja, misschien is het nodig om meer informatie in te winnen over alle uitwisselingspartners. Hoe kan het dat ik zes EC krijg voor een semestervak, terwijl in Finland twee EC worden toegekend voor het alleen maar bijwonen van een introductieweek? Er moet een duidelijk en efficiënt systeem komen waarin geen ruimte is voor dwalingen van welke kant dan ook. Nils de Jong student IB&M/bedrijfskunde
Reacties korte reacties van maximaal 200 woorden graag voor maandag 12.00 uur mailen naar uk@rug.nl. Bijdragen kunnen worden ingekort.
Promotiestudent In zijn commentaar naar aanleiding van zwangerschapsverlof voor promotiestudenten vraagt René Fransen duidelijkheid van minister Plasterk. Die duidelijkheid is reeds gegeven door een aangenomen motie in de Tweede Kamer waarin zij de regering verzoekt te realiseren dat promovendi als werknemer worden behandeld. Ik vermoed dat dit niet de duidelijkheid is waar René Fransen om
Pluis
vraagt. Tenslotte mis ik de constatering dat deze onduidelijkheid door de RUG gecreëerd is door welbewust de grenzen en mazen van de wet op te zoeken. Johan Blok promotiestudent wijsbegeerte
Relaxed De boodschap op de voorpagina van UK 34 dient, zo niet ontkracht, dan toch ernstig te worden genuan-
ceerd. Wij zijn het in het geheel niet eens met de uitspraak dat de mentaliteit van Nederlandse studenten onvoldoende is om mee te kunnen doen aan wetenschappelijk onderzoek op internationaal niveau. De opleiding van de Nederlandse promovendi is uitstekend, ze zijn getraind in zelfstandigheid, nemen initiatieven en zijn kritisch. Juist door deze eigenschappen kunnen Nederlandse promovendi de competitie met hun internationale collega’s aan en zijn zij in staat hun
onderzoek met plezier en enthousiasme op internationaal niveau uit te voeren. De UK noemt deze houding “te relaxed”. Een mooier compliment is niet denkbaar. Riekje Banus, Prof. Jan-Maarten van Dijl, Prof. Han Moshage Groningen Graduate School of Medical Science
Naschrift redactie: niet de UK was de boodschapper, maar rector magnificus Frans Zwarts.
@ U K 11
UK 35 - 11 JUNI 2009
Tjak
Ana
Bij trek: coniferen snoeien | r e p o r tag e | Ook behoefte aan tips over lekkere maaltijden? Zo’n goeie tjak op je bord? In deze rubriek kijkt de UK tijdens het koken mee in Groningse studentenkeukens. Deze week maken Rik Poelarends en Björn de Laat van bewegingswetenschappen pangafilet. Smakelijk! Door Dorien vrieling De eerste keer dat ze samen aten maakten Rik Poelarends en Björn de Laat, studenten bewegingswetenschappen, drie gangen. De keer daarop maakten hun studiegenoten Marlot van Zoelen en Hester Meijer er vier, gevolgd door weer vijf bij de jongens, zes bij de dames, tot zeven bij de jongens. En toen begonnen ze maar weer ‘gewoon’ met drie. Vandaag zijn de vrouwen aan de beurt, maar die hebben het te druk. Dus koken Rik en Björn, in Björns nieuwe huis. Hij woont er pas een week, waarvan hij drie dagen op Pinkpop was, dus helemaal geïnstalleerd is hij nog niet. Her en der staan halfuitgepakte dozen, op zijn bed liggen snoeren. In de vensterbank staat een pot rode verf. Als Marlot en Hester binnenstommelen blijft Björn voor de keukendeur staan: “Niet kijken! Niet kijken!” Totale geheimhouding van het menu hoort erbij. Ze maken meestal iets uit een kookboek. Vandaag komt het dessert van Björns moeder: pannenkoeken met sinaasappelsaus. De vrouwen drinken wijn. Marlot
Leaving NY
Pangafilet met mosterdsaus 4 pangafilets 200 ml sinaasappelsap zout, peper 4 eetlepels bloem 4 eetlepels olijfolie 1 ui 2 eetlepels grove mosterd suiker 2 eetlepels fijngehakte verse dille Wrijf de filets in met 2 el sinaasappelsap, zout en peper. Wentel door de bloem. Verhit 3 eetlepels olijfolie in een koekenpan en bak de vis in 8-10 minuten gaar. Pel en snipper de ui. Verwarm een eetlepel olijfolie in een pan en fruit de ui. Roer de rest van het sap, mosterd, suiker en dille door de ui en warm de saus even door. Serveer met saus, aardappelpuree en sperziebonen. heeft al een paar glazen op, want ze komt van een constitutieborrel. Het feestje viel een beetje tegen. “Je kon er helemaal niet goed brassen, het was veel te netjes. Er was niet eens een gastenboek.” Brassen, het ‘ontvoeren’ van het gastenboek van de vereniging die het feestje geeft (en, vervolgens, het pas teruggeven wanneer het bestuur van die club een opdracht vervult) is een traditie. “Die boeken moet je soms echt losrukken, ze zitten vaak
Foto Reyer Boxem
Björn en Rik vast met tape of zelfs met kettingen. Het gaat hard hoor, soms ligt zo’n boek helemaal uit elkaar.” Hester studeert naast bewegingswetenschappen ook psychologie en loopt stage in een ziekenhuis. Ze gaat nog steeds stappen met Marlot, “dan drinken we altijd teveel, kunnen we niks aan doen.” Soms is het lastig, als je na anderhalf uur slapen patiënten moet behandelen. “Laatst vroegen er drie mensen aan me: meisje, heb je last van je keel?” Björn en Rik dienen het voorge-
recht op: portobello’s met gehakt. Opeens roept Marlot: “Ik ga vrijdag naar Guus Meeuwis!” Björn: “Ik ook!” Hij komt uit Brabant, net als Guus. Hester moppert dat hij niet eens I kissed a girl van Katy Perry heeft. Björn: “Die vind ik ook gewoon echt niet te doen.” Even later is het hoofdgerecht klaar. Rik en Björn komen binnen – puree, boontjes, vis met saus en zelfs verse dille. Björn eet het hele takje op. Björn: “Lekker! Als ik trek heb ga ik ook coniferen snoeien.”
Mijn... Ochtendritueel!
Afscheid nemen van Dave duurde lang, omdat hij zichzelf regelmatig onderbrak met de tekst “Hold on! My internal mother is trying to interrupt.” Daar is hij na twee jaar therapie achter, dat het de schuld is van zijn moeder. Even later vertrok ik toch. Vanaf de snelweg zag ik Manhattan voor het laatst, een grijze skyline in regenmist, onbereikbaar al, de stad van de filmbeelden. De taxichauffeur zei dat hij niet wist of ik mijn vlucht zou halen. Spannend: 24 uur langer in New York. Op het vliegveld zeiden de blauwe KLM-dames geruststellend dat ze pas over drie minuten zouden stoppen met inchecken. Nederland werd voelbaar. Op de mededeling: “Pre-boarding: alleen business classpassagiers en reizigers met kleine kinderen” bleven Amerikanen zitten en renden mijn landgenoten naar voren, maaiend met rugzakken en het economy-ticket paraat. Een moeder met baby kon zich nauwelijks uit de voeten maken. Deze haast bleek ongegrond. Het vliegtuig was genaamd ‘Rio de Janeiro’ en verliet New York in een onweersbui. De dame naast mij, woonachtig in de Bronx en zo welgevuld dat zij zich in haar stoel niet kon bewegen, bracht de nacht hardop biddend door. Bij aankomst leek Schiphol een uitgestorven dorpsplein. “Is het niet heerlijk om thuis te zijn?”, vroegen mijn ouders. ’s Nachts lag ik wakker van de stilte.
Ana van Es is bijna klaar met haar studie rechten. Maar eerst zat ze een half jaar in New York.
Sudoku
Sietske Bruine (23), vijfdejaars psychologie “Veel mensen staan ’s ochtends gewoon op en kunnen er vol tegenaan. Tenminste, veel mensen uit mijn omgeving. Ik daarentegen ben echt een wrak in de ochtend. Het maakt niet uit of ik nu vier of twaalf uurtjes heb geslapen. Ik moet gewoon eerst twee koppen koffie hebben gehad, elk vergezeld van een sigaret, voordat ik ook maar met iemand wil praten. Het gaat meestal zo: wekker gaat, ik snooze eerst minstens twee keer, ik sta onder de douche, onderweg zet ik koffie, op de terugweg haal ik de koffie op. Dan ga ik zitten in mijn badjas op de bank en ga wachten tot ik wakker ben.”
In de rubriek ‘Mijn...’ vertellen UK-lezers over hun bijzondere relatie met mensen of bepaalde voorwerpen: van tentzakken, piercings en fietsen tot boeken, voeten of pukkels. Ook iets te vertellen? Mail het uk@rug.nl
De oplossing van de sudoku staat op http://www.universiteitskrant.nl
12 U N I V E R S I T E I T
UK 35 - 11 JUNI 2009
Spinoza moet nog groeien | i n t e r v i e w | Voor het vijfde achtereenvolgende jaar was er geen RUG-winnaar te vieren bij de uitreiking van de Spinozapremies, dinsdag. Is er reden tot zorg? “Het lange termijngevecht moet nog beginnen”, zegt rector magnificus Frans Zwarts. Door rene fransen Wanneer Ajax vijf jaar achtereen het landskampioenschap misloopt, is er sprake van een crisis. Maar hoe zit het met een universiteit die vijf jaar achtereen naast de belangrijkste wetenschapsprijs van het land grijpt? “Het is juist om in termen van voetbal te spreken”, vindt rector magnificus Frans Zwarts. “Er is sinds een aantal jaren een sterke competitie tussen universiteiten. We moeten daarom een onconventioneel personeelsbeleid voeren.” Naast de eigen opleiding is het aantrekken van topwetenschappers van elders een noodzaak. “En je merkt dat we daar met z’n allen nog aan moeten wennen.” Zwarts geeft een voorbeeld. “De University of Southern California zag een paar jaar geleden dat ze daalden op de citatieranglijsten. Toen hebben ze in een jaar honderd toppers binnengehaald. Allemaal boven de Balkenendenorm.” Dat soort megadeals kan de RUG zich niet veroorloven. Maar het endowed chairs programma dat het college van bestuur onlangs op kon zetten dankzij een miljoenenmeevaller stelt alle faculteiten in staat één topper binnen te halen. “Die mensen moeten veel kunnen bereiken.” Verder wijst Zwarts op het tenure tracksysteem, waarmee vooral dertigers aan de universiteit worden gebonden en het Rosalind Franklin programma voor topvrouwen. Van al die mensen zal de RUG in de toekomst nog veel plezier hebben. Er zitten zeker toekomstige Spinozisten bij, gelooft Zwarts. Maar voor nu is er de constatering dat sinds 1996 slechts drie van de 55 uitgereikte Spinozapremies in Groningen terechtkwamen. “Dat is veel te weinig voor onze statuur”,
Illustratie René Lapoutre zegt Zwarts resoluut. “Het bevestigt wat ik al langer verkondig: de top van de universiteit is te smal.” Over de oorzaak wil hij het niet hebben. Zwarts kijkt vooruit. De koers van de RUG is erop gericht die top te verbreden. Daarnaast is het ook nodig meer zichtbaar te zijn in Nederland en daarbuiten. “We zijn ondervertegenwoordigd in besturen en commissies van bijvoorbeeld onderzoeksfinancier NWO. We hebben de directeuren aangeschreven om vooral in dat soort representatieve organen te gaan zitten. Dat is voor ons lastiger dan voor iemand uit Leiden of Delft, je bent gewoon langer onderweg.” Maar het moet, benadrukt hij. Zwarts ziet overigens ook positieve ontwikkelingen. “Onlangs werden er in een klap vijf RUG-hoogleraren verkozen in de KNAW. Dat was een enorme klapper. En de-
ze week hoorden we dat drie onderzoekers een European Research Council Starting Grant hebben binnengehaald. Dat is zeg maar een Vidi-beurs, maar dan in een veel grotere Europese competitie. En er zijn nog vijf onderzoekers in de race voor zo’n beurs. Als we die binnenhalen, hebben we een klapper gemaakt.” Het hele onderzoeksbeleid is competitiever aan het worden, legt Zwarts uit. Dat is iets van de laatste jaren en de RUG is nog druk bezig zich te positioneren in deze competitie. “We hebben een koers uitgezet, daar moeten we op doorgaan. We zijn koploper in het personeelsbeleid met het tenure track ysteem. En we doen nog extra dingen.” Een aantal keren is geld vrij gemaakt om een plek te creëren voor de partner van een gewilde
onderzoeker. “Die moeten dan wel voldoende kwaliteit hebben, ze worden niet alleen maar toegelaten als ‘de partner van’. Maar het is gewoon nodig om financiële incentives of extra levenscomfort in te bouwen.” Dus moeten we na het vijfde opeenvolgende Spinozaloze jaar gewoon uithuilen en wachten tot het talent doorbreekt? “Ik huil niet hoor!” roept Zwarts. “We hebben nu ook toppers, mensen die hoog in de ranglijsten staan. Er spelen ook andere factoren behalve kwaliteit mee bij de vraag of iemand die prijs krijgt.” Maar daar wil hij zich niet achter verschuilen. “Ik ben wel degelijk bezorgd. Maar niet zo, dat ik zeg dat we onherstelbaar ver achter liggen. We zijn ons aan het positioneren. Het lange termijn gevecht moet nog beginnen.”
Spinozapremies UL UU UvA RUN VU UT RUG TUE EUR WAU TUD UvT Sommige Spinozawinnaars waren aan meer dan één universiteit verbonden. Daarom is het totaal in deze figuur hoger dan 55 (het aantal uitgereikte Spinozapremies).
Daten in het licht van Darwin | v o o r a f | Waarom vallen we voor die ene en zien we een ander niet staan? Achtergrond, milieu, cultuur, het heeft er allemaal mee te maken. Maar ook onze genen doen een duit in het zakje. Dus wat zegt Darwin over daten? Door rene franssen Dat het uitgaansleven survival of the fittest is, kan menigeen beamen. Maar in hoeverre speelt natuurlijke selectie een rol bij partnerkeuze? Ton Groothuis is gedragsbioloog en weet het een en ander van ‘paarvorming’, zoals dat in de biologie heet. Dat proces is bij zowel mensen als dieren een kwestie van cultuur én genen, vertelt hij. “Ook bij een aantal diersoorten zie je een soort cultuur, aangeleerd gedrag dat aan de volgende generatie wordt doorgeven.” En bij mensen speelt veelal
onbewust gedrag dat door de genen wordt aangestuurd, een rol. “Je ziet dat mannen in allerlei verschillende culturen toch dezelfde fysieke eigenschappen aantrekkelijk vinden. En dat vrouwen vaak de sociale status belangrijker vinden.” De fysieke kenmerken, zoals de heuptaille ratio, zouden een maat zijn voor vruchtbaarheid. En de sociale status van een man laat zien, of hij kan investeren in de opvoeding van zijn nageslacht. Op de datingmarkt is het niet ongebruikelijk om een blauwtje te lopen. Jessica Pass onderzocht de gevolgen van zo’n afwijzing voor het zelfbeeld. Proefpersonen mochten speeddaten en kregen na een poosje te horen hoeveel van die dates hen zagen zitten. Pass manipuleerde in een experiment de uitslagen, zodat sommigen het slechter deden dan verwacht, anderen juist beter. Af-
wijzing leverde een minder prettig gevoel over zichzelf. Maar hoe de proefpersonen over zichzelf dachten, werd er niet door aangetast: de deelnemers bleven zichzelf een aantrekkelijke partner vinden. “De motivatie om te daten wordt bepaald door behoud van positieve gedachten”, zegt Pass. Dit blijkt een automatische neiging van mensen, wellicht verankerd in de genen. “Hoe je dat invult, wat je zegt op zo’n date, bepaal je zelf. Maar je zendt ook onbewuste signalen uit, die de ander oppikt.” Zeker bij speeddaten speelt uiterlijk een grote rol, zoals een symmetrisch gezicht en bouw, een kenmerk dat wijst op een goede gezondheid. En goede gezondheid wijst op goede genen die de partner aan het gezamenlijke nageslacht kan doorgeven. Maar speeddaten, gaat toch niet om nageslacht? “In de gedragsbio-
levensgezel nemen.” “Wellicht”, denkt Pass hardop, “spelen er verschillende mechanismes bij het maken van een keuze voor een partner voor de korte en voor de lange termijn. Maar juist bij speeddaten is het moeilijk je keuze op de niet op het eerste gezicht waar te nemen kwaliteiten te baseren en zijn het vooral de aantrekkelijke mensen die worden gekozen”.
logie onderscheiden we twee strategieën”, vertelt Groothuis. “Aantrekkelijke partners hebben vaak goede genen, maar zijn minder in de broedzorg. Daarnaast heb je partners die veel investeren in het nageslacht. Bij vrouwtjes zie je dat ze nog wel eens paren met de eerste soort partner, en de tweede als
Zaterdag 13 juni leidt Bart van de Laar in het Kenniscafé het gesprek over ‘Darwin en Daten’. Gasten: gedragsbioloog Ton Groothuis, sociaal psycholoog Jessica Pass en datingcoach Irma Ellens Maat. Deze speciale aflevering is deel van de Nacht van Kunst & Wetenschap, en vindt plaats in het Groninger Museum. 19.00 tot 20.15. Toegang is vrij. Meer informatie: www.denacht.nu en www.kennisdebat.nl
11 t/m 18 juni 2009
Mededelingen 1
Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers
Algemeen Studium Generale Groningen Kenniscafé: Darwin & Dating Je kunt zo ‘zien’ met wie je wel eens een beschuitje zou willen eten, of wie je zo af zou wijzen. Uit onderzoek blijkt dat mensen elkaar redelijk goed kunnen inschatten. Gebaseerd op de manier waarop hij of zij beweegt, praat en gebaart. Blijkbaar zijn er uiterlijke kenmerken waaraan we bepaalde eigenschappen kunnen aflezen. Maar om welke kenmerken gaat het en hoe herken je ze? En kun je ze ook beïnvloeden? Hoe beoordelen dieren elkaar? En wat voor rol speelt evolutie in hun gedrag? Bart van de Laar spreekt met hoogleraar gedragsbiologie Ton Groothuis over de evolutionaire achtergrond van eerste indrukken bij dieren en mensen, met psychologe Jessica Pass, over haar promotieonderzoek naar de rol van ons zelfbeeld bij sociale afwijzing, en met datingcoach Irma Ellens Maat. Datum: zaterdag 13 juni. Aanvang: 19.00 uur. Plaats: Groninger Museum, Museumeiland 1. Toegang: gratis. How to write a Biography of God? God. Hij is alomtegenwoordig. Hij lijkt een goede bekende van ons, maar blijft tegelijkertijd mysterieus. Wie is hij? Wat is zijn ‘levensverhaal’? Deze uitdagende vragen stelt de Amerikaanse publicist Jack Miles in zijn boek ‘God: een biografie’. Is het mogelijk om God nu eens niet als onderwerp van religieuze verering te benaderen maar als de hoofdpersoon van het belangrijkste boek ter wereld, de Bijbel, en als een literair karakter met de diepgang en tegenstrijdigheden van een Hamlet? Jack Miles (1942) is schrijver en publicist. Hij is distinguished professor Engels en Religieuze Studies aan de Universiteit van Californië. Voor zijn boek ‘God: A Biography’ kreeg hij in 1996 de Pullitzer Price for Biography. Deze lezing is georganiseerd door de Faculteit Godgeleerdheid en Godsdienstwetenschap ism. Studium Generale Groningen. Datum: woensdag 17 juni. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 20.00 – 21.30 uur. Voertaal Engels. Toegang gratis. Informatie Studium Generale Groningen, Oude Boteringestr 13, tel. (050) 363 5463 studium@rug.nl www.rug.nl/studium
Centrum voor Informatie Tech nologie COMPUTERCURSUSSEN Webplatform voor redacteuren – 15 t/m 16 juni Access – 15 t/m 19 juni Open Leercentrum – 18 juni Open Leercentrum – 25 juni Inschrijving RUG-medewerkers en -studenten kunnen zich inschrijven via de website van het CIT of telefonisch bij de Servicedesk Centraal (363 3232). De cursussen worden gegeven in dagdelen; ‘s ochtends van 9:15 tot 12:30 uur of ‘s middags van 13:15 tot 16:30 uur en vinden plaats in de Zernikeborg. Kijk voor meer informatie op de website, bel 363
> Verzorgd door de UK; eindredactie Heiny de Ruiter, tel. 3636699 > Mededelingen kunnen ingediend worden via www.universiteitskrant.nl > Aanleveren is mogelijk tot uiterlijk maandag 10 uur voor de UK van dezelfde week > De volgende UK verschijnt op 18 juni 2009
3232 of e-mail naar onderstaand adres. http://www.rug.nl/cit/onderwijs/ cursusaanbod/ servicedesk.centraal@rug.nl Open leercentrum Elke donderdagmiddag is er gelegenheid om een cursus te doen in het open leercentrum. Het open leercentrum biedt een begeleide zelfstudie waarbij de cursist zelf de inhoud van de cursus bepaalt en in eigen tempo een aantal vooraf gekozen leermodules afwerkt en zich bij vragen kan richten tot een docent. De cursustijden zijn van 13:15 tot 16:30. De volgende cursussen zijn op dit moment via het open leercentrum te volgen: MS-Word basiscursus MS-FrontPage MS-Windows basiscursus Thunderbird Oracle Calendar (RUGplanner) Studenten: € 25,- , medewerkers: € 60,- per dagdeel
de opbouwwerkzaamheden; onze excuses hiervoor. Op zondag 14 juni is de bibliotheek echter weer een oase van rust, en wel van 10.00 - 22.00 uur! http://www.rug.nl/bibliotheek/ locaties/ub/index
Universiteitsraad Commissie Algemeen Bestuurlijke en Juridische Zaken/Personeelsbeleid Op 18 juni 2009 vergadert de commissie Algemeen Bestuurlijke en Juridische Zaken/Personeelbeleid van de universiteitsraad om 10.30 uur in de grote vergaderzaal aan de Oude Boteringestraat 44 . De volgende agendapunten zullen worden besproken (onder voorbehoud): - Voorbereiding vergadering AB-VSNU dd 26.06.09 - Jaarverslag proefdierdeskundige - Jaarverslag UHG - Bestuurlijke afspraken voorjaar 2009 - Stand van zaken meten = weten - Evaluatie mentor Project Voor vragen kunt u contact opnemen met de voorzitter: Lukas de Vries. l.j.de.vries@rug.nl Commissie Begroting en Ruimtelijke Voorzieningen Op 18 juni 2009 vergadert de commissie Begroting en Ruimtelijke Voorzieningen van de universiteitsraad om 13.00 uur in de grote vergaderzaal aan de Oude Boteringestraat 44. - Ruimtevoorziening Culturele studentenorganisaties - Interimhuisvesting onderwijsvoorzieningen GMW -
gende agendapunten zullen worden besproken (onder voorbehoud): -Studentenstatuut. Voor vragen kunt u contact opnemen met de voorzitter: Rebecca Krüders rebecca@studentenorganisatie.nl
Studeren in het buitenland Research Fellowships to Japan The Canon Foundation in Europe offers Research Fellowships to highly qualified European and Japanese researchers holding a doctorate or at least a Master’s degree regardless of discipline. Look for more information about this and other fellowships on the website below. www.rug.nl/studereninhetbuitenland
Universitair On derwijscentrum Groningen Cursussen voor docenten De nieuwe brochure ‘Onderwijskundige Professionalisering’ is verspreid. Hebt u de brochure niet ontvangen dan kunt u deze via onderstaand email adres aanvragen. Op de website van het UOCG vindt u tevens het cursusaanbod voor RUG-docenten. U kunt zich via de website aanmelden voor de cursussen, individuele trajecten en op maat aanvragen. A.Huizinga-Walsma@rug.nl www.uocg.nl
Diversen
> How to write a Biography of God? God is alomtegenwoordig. Hij lijkt een goede bekende van ons, maar tegelijkertijd mysterieus. Wie is hij? Wat is zijn ‘levensverhaal’? Deze uitdagende vragen stelt de Amerikaanse publicist Jack Miles in zijn boek ‘God: een biografie’. Algemeen > Studium Generale Groningen
Universiteits bibliotheek De UB tijdens de Nacht van Kunst en Wetenschap De Universiteitsbibliotheek wordt een van de grote publiekstrekkers tijdens de afsluitende Lustrumnacht, zaterdag 13 juni. Beleef het bekende trappenhuis eens in een heel andere sfeer: vol kunst, muziek en theater! Of maak een spooktocht door de mysterieuze keldermagazijnen van de UB, waar nog de geesten rondwaren van de allereerste bibliothecarissen... (Ingang achterzijde, Poststraat) http://www.rug.nl/Bibliotheek/ nachtProgramma Lustrumfeest, maar ook tentamenstress In verband met de activiteiten van de UB in de Nacht van Kunst en Wetenschap sluit de bibliotheek zaterdag 13 juni om 17.00 uur. Ook zal er vrijdag 12 en zaterdag 13 juni sprake zijn van enige overlast door
Uitvoering financiering Nestor vanaf 2009 Voor vragen kunt u contact opnemen met de voorzitter: Coen Groen c.j.groen@rug.nl Commissie Onderwijs, Wetenschappen en Internationalisering Op 18 juni 2009 vergadert de commissie voor Onderwijs, Wetenschappen en Internationalisering van de Universiteitsraad om 15.00 uur in de grote vergaderzaal aan de Oude Boteringestraat 44 De volgende agendapunten zullen worden besproken (onder voorbehoud): - Stand van zaken minoren - Rondvraag SOG Internationale minoren Voor vragen kunt u contact opnemen met de voorzitter: Lilian Hoogenboom lilian@studentenorganisatie.nl Commissie Studentenbeleid Op 18 juni 2009 vergadert de commissie Studentenbeleid van de Universiteitsraad om 9:00 uur in de grote vergaderzaal aan de Oude Boteringestraat 44 De vol-
Vier het RUG Lustrum met GLV Idun (Oud GBC/Melior Vita) Wanneer: zaterdag 13 juni Voor: (oud-) studenten/medewerkers Biologie en Life sciences, maar iedereen is welkom! Programma: 11:00–13:00: Welkom in het Academie Gebouw door de Rector Magnificus e.a. (incl. lunch!) 14:00–17:00: Symposium ‘Art meets Science; and a slice of Darwin’ Rode zaal; Biologisch centrum. Sprekers: • Prof.Dr. Jeff Lichtman; Brainbow: Heeft het hele brein m.b.v. proteine fluorescentie in kleur gebracht. • Dr. Kees Moeliker; IgNoble-prices: zelf prijswinnaar door zijn beschrijving van de necrofiele homoseksuele eend. • Wendy Northcutt, oprichster Darwin Awards, ofwel, hoe haal je jezelf op zo’n belachelijk mogelijke wijze uit de genenpool. 18:30– 22:00: Theater-Diner in Huis de Beurs: Theatergroep GUTS: History of Science (25 euro) 22:00??: Live Soulclassics Band: Shake Some Dust!! Aansluitend tot laat in de nacht diverse DJ’s (Bioborrul XXL) Vervoer tussen locaties is geregeld. Bijwonen van alleen het symposium kost €4. Mail voor info/aanmelding. Geef aan of je de hele dag of onderdelen wilt bijwonen. alumni@glv-idun.nl www.glv-idun.nl General Assembly Grasp Monday, the 22nd of June, Grasp will hold its General Assembly. If you have ideas for activities, suggestions for improvement or if you want to ask questions about your rights and duties as a PhD student at the RUG, please join our General Assembly. Location: Academic Building, Faculty room Economics Time: 20:30 h. www.grasp.name
Agenda In de AGENDA worden alleen universitaire evenementen op genomen die voor iedereen toegankelijk zijn. Aankondigin gen inleveren uiterlijk vrijdag 12.00 uur voor de week van verschijnen: per fax naar (050) 363 6300 o.v.v. UK-Agenda, per e-mail naar communicatie@rug.nl of per post naar: afdeling Communicatie, UK-Agenda, Postbus 72, 9700 AB Groningen.
PROMOTIES EN ORATIES 12 juni Promotie: C. Boersma, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Health-economics of cardiovascular and renal disease prevention. From clinical trial to real-life settings. Promotores: prof.dr. M.J. Postma, prof.dr. L.T.W. de Jong-van den Berg, prof.dr. P.E. de Jong. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 13.15 uur. 12 juni Promotie: A.H.G. Vlooswijk, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Structure and domain formation in ferroelectric thin films. Promotores: prof.dr. B. Noheda, prof.dr. T.T.M. Palstra. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 14.45 uur. 12 juni Promotie: M.M. Mandoc, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Device physics of all-polymer solar cells. Promotor: prof.dr. P.W.M. Blom. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 16.15 uur. 15 juni Promotie: A. Nováková, medische wetenschappen. Titel: New considerations in predicting toxicity from partial irradiation of the lung. Promotor: prof.dr. H.H. Kampinga. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 13.15 uur. 15 juni Promotie: R.M. van Ree, medische wetenschappen. Titel: Chronic low-grade inflammation in renal transplantation. Promotor: prof.dr. R.O.B. Gans. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 14.45 uur. 15 juni Promotie: F.M. Gräfin vom Hagen, medische wetenschappen. Titel: Experimental models of retinal angiogenesis the effects of angiopoietin-2 and TNFα modulation. Promotores: prof. dr. G. Molema, prof.dr. H.P. Hammes, prof.dr. R.O.B. Gans. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 16.15 uur. 16 juni Oratie: prof. dr. H.W. Nijman, medische wetenschappen. Titel: Doelgericht door samenspel. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 16.15 uur. 17 juni Promotie: J.T. Prins, medische wetenschappen. Titel: Burnout among Dutch medical residents. Promotor: prof. dr. H.B.M. van der Wiel. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 13.15 uur. 17 juni Promotie: D. T. Hartong, medische wetenschappen. Titel: Nader inzicht in oorzaken retinitis pigmentosa. Promotores: prof .dr. A.C. Kooijman, prof. dr. J.M.M. Hooymans, prof. dr. T.P. Dryja. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 14.45 uur. 17 juni Promotie: L.H. Piers, medische wetenschappen. Titel: Computed tomography for the evalutation of the aortic value and coronary arteries. Promotor: prof. dr. F. Zijlstra. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 16.15 uur. 18 juni Promotie: A.M. van de Steeg, economie en bedrijfskunde. Titel: Accounting for tourism. The Tourism Satellite Account (TSA) in perspective. Promotor: prof. dr. A.E. Steenge. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 13.15 uur. 18 juni Promotie: M.R. Dekker, gedrags- en maatschappijwetenschappen. Titel: Aging and cognitive control. Promotores: prof. dr. R. de Jong, prof. dr. W. H. Brouwer. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 14.45 uur. 18 juni Promotie: J. W. van der Rijt, wijsbegeerte. Titel: The importance of assent. A theory of coercion and dignity. Promotor: prof. dr. M.V.B.P.M. van Hees. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 16.15 uur. 19 juni Promotie: P.J. Janknegt, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Antioxidants, a radical solution antioxidant respons of marine microalgae to increased ultraviolet radiation. Promotores: prof. dr. A.G.J. Buma, prof dr. J.W. de Baar. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 13.15 uur. 19 juni Promotie: P.J. G. Huttenhuis, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: The acid gas solubility in aqueous n-methyldiethanolamine. Experiments and thermodynamic modeling. Promotor: prof. dr. G.F. Versteeg. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 14.45 uur. 19 juni Promotie: E.J.M. Vertelman, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Electron transfer properties in the Prussian blue analogues. Promotor: prof. dr. B. Hessen. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 16.15 uur.
11 t/m 18 juni 2009
Mededelingen 2
Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers
Faculteiten Rechtsgeleerdheid Wat te doen wanneer u uiterlijk 31 augustus 2009 aan de eisen van het ba/ma/doc-examen hebt voldaan? Voor alle studenten die de bachelor, master of doctoraal bul nog in dit studiejaar willen laten dateren geldt de volgende procedure: * Indien nog niet gedaan, laat z.s.m uw vakkenpakketformulier goedkeuren (bachelor of master of doctoraal) door de examencommissie. Zonder goedgekeurd vakkenpakketformulier wordt de aanvraag niet in behandeling ge-
het laatst behaalde onderdeel in bij de infobalie, samen met de andere gevraagde papieren. Overschrijden van deze termijn kan als gevolg hebben dat u opnieuw collegegeld moet betalen en uw bul wordt dan gedateerd in de maand van inlevering van de bulaanvraag. U kunt uw bul tot uiterlijk 26 oktober 2009 aanvragen. Let erop dat het laatst behaalde onderdeel in september behaald moet zijn. Kijk voor de bulaanvraagprocedure en de in te leveren papieren op Nestor (Onderwijs en Studiebegeleiding, Onderwijsinformatie, Bul aanvragen). Ook wanneer u na uw Bachelor wilt doorstuderen voor uw Master, dient u uw bachelor bul aan te vragen!! Bovendien dient u zich na het ontvangen van uw bachelorbul, voor het juiste master-
> Kenniscafé: Darwin & Dating. Je kunt zo ‘zien’ met wie je wel eens een beschuitje zou willen eten, of wie je zo af zou wijzen. Blijkbaar zijn er uiterlijke kenmerken waaraan we bepaalde eigenschappen kunnen aflezen. Maar om welke kenmerken gaat het en hoe herken je ze? Algemeen > Studium Generale Groningen nomen. * Download een bulaanvraagformulier van nestor en lever deze binnen drie weken na het laatst behaalde onderdeel in bij de infobalie, samen met de andere gevraagde papieren. Overschrijden van deze termijn kan als gevolg hebben dat u opnieuw collegegeld moet betalen en uw bul wordt dan gedateerd in de maand van inlevering van de bulaanvraag. U kunt uw bul tot uiterlijk 20 september 2009 aanvragen. Let erop dat het laatst behaalde onderdeel in augustus behaald moet zijn. Kijk voor de bulaanvraagprocedure en de in te leveren papieren op Nestor (Onderwijs en Studiebegeleiding, Onderwijsinformatie, Bul aanvragen). Ook wanneer u na uw bachelor wilt doorstuderen voor de master, dient u uw bachelor bul aan te vragen. Bovendien dient u zich na het ontvangen van uw bachelorbul voor het juiste masterprogramma in te schrijven bij het Studenten Service Centrum Wat te doen wanneer u uiterlijk 30 september 2009 aan de eisen van het Ba/Ma-examen hebt voldaan? Voor alle studenten die de (bachelor of master) bul in september 2009 willen laten dateren geldt de volgende procedure: * Indien nog niet gedaan, laat z.s.m uw vakkenpakketformulier goedkeuren (bachelor of master) door de examencommissie. Zonder goedgekeurd vakkenpakket wordt de aanvraag niet in behandeling genomen. * Download een bulaanvraagformulier van nestor en lever deze binnen drie weken na
programma in te schrijven bij het Studenten Service Centrum.
Medische weten schappen A LG E M E E N
22ste Dies Natalis der M.F.V. Panacea 9-16 juni Diesweek 2009: Mythisch Mooi! Tijdens Zeven Legendarische Dagen staat deze heugelijke gebeurtenis centraal. Het bestuur der M.F.V. Panacea wil u van harte uitnodigen om deze 22ste Dies Natalis mee te vieren. Mis het niet, want het wordt Mythisch Mooi! ProMed onderwijs discussieborrel 11 juni - Pré-CuCo en Machaon “Passport to culture” 12 juni Proef het bestuur Picknick 13 juni - AkCie zeilweekend - Alumnidag 14 juni - AkCie zeilweekend 15 juni - COP Fabelachtige Filmavond 16 juni - Eind-barbecue - AkCie eindfeest: Zeven Zonden, legendarisch tot de laatste seconden, ‘t Heerenhuis Zie voor meer informatie: www.panacea.nl bestuur@panacea.nl Bachelorfeest ‘09 Beste derdejaars, Op dinsdag 30 juni zal de BaCo een heerlijk diner en een prachtig feest organiseren om met jullie de bachelorfase af te sluiten. Het diner en feest zullen plaatsvinden in het bruisende Great Pianos en hebben als thema Fabulous Fifties! Can you master the twist? Er is op het feest ook een loterij met mooie prijzen als lunchbonnen, ooglampjes en zelfs een stethoscoop. Een kaartje voor
diner kost € 16,-. een kaartje in de voorverkoop voor het feest € 2,en aan de deur €3,- Kaartjes zijn te koop bij/na de colleges of bij de Panaceakar. Trek op 30 juni een mooie outfit aan en doe met ons the twist! liefs BaCo ‘09. Meer Info: baco@panacea.nl www.panacea.nl/baco
Wiskunde en Natuur wetenschappen A LG E M E E N
Colloquia Mariene BiologieWetenschapswinkel Maandag 15 juni, 15.30 uur, Biologisch Centrum zaal D 225. Twee colloquia op het raakvlak van Mariene Biologie en Wis-/Natuurkunde, in opdracht van de Waddenvereniging. Sjoerd Rijpkema (Natuurkunde): Filterfeeders en biobouwers, modellering van sedimenttransport in de Waddenzee ivm voorkomen en herstel van mosselbanken. Sander van Dijk (Biologie): Onderwatergeluid; gevolgen van het heien van windmolenparken in de Noordzee. c.m.ree@rug.nl Fysisch-Mathematische Faculteitsvereniging Op dinsdag 23 juni 2009 is er weer een ALV! Op deze ALV hoopt het bestuur haar kandidaatsbestuur te presenteren en worden de nieuwe leden voor de KBE-commissie en de boekencommissie ingehamerd. Het begint om 19:30 uur. De locatie is nu nog onbekend maar komt zo snel mogelijk op de site te staan! bestuur@fmf.nl www.fmf.nl
Letteren A LG E M E E N
Voorlichtingsbijeenkomst bachelor (3e jaar) en master IB/IO Op donderdag 18 juni a.s. wordt er voorlichting gegeven over het 3e studiejaar IB/IO. Zaken die o.a. aan de orde komen: toelating kernvakken, invulling van de vrije ruimte, afronden ‘oude’ bachelorprogramma, (voorwaardelijke) toelating tot de master. Deze voorlichtingsbijeenkomst begint om 13.15 uur en vindt plaats in zaal A900 (gebouw naast Academiegebouw). De huidige tweedejaars studenten zijn van harte uitgenodigd voor deze bijeenkomst. Ook 3e jaars studenten die volgend studiejaar met de master verwachten te beginnen, zijn van harte welkom. Er zal ook informatie worden gegegven over het masterprogramma IB/IO. S TA G E B U R E A U L E T T E R E N
Onderzoeksstage Communicatie, Gasunie De Gasunie biedt studenten met kennis op bestuurlijk en communicatie-strategisch vlak een interessante opdracht op het gebied van risicocommunicaite. Het gaat om het in kaart brengen van communicatiestrategieen (mede op basis van bestaande casussen) rond het fenomeen CO2-transport en -opslag, en het beoordelen van die strategieen. Dit in het licht van de plannen die er bestaan voor CO2-afvang/opslag/transport in het Noorden. Ingang van stage liefst op korte termijn. Stagebureau Letteren, kamer 212 Harmoniegebouw, tel. 363 5844. Kijk voor de beschrijving op de site onder ‘nieuws’ en ‘vacatures’. stages.let@rug.nl www.rug.nl/let/stagebureau
STAGE: Stedelijk museum Amsterdam OPLEIDING: CIW, diverse PERIODE: 15 juni of 1 juli, duur minimaal 6 maanden OPDRACHT: Communicatie werkzaamheden MEER INFO: Stagebureau Letteren, k 212; tel. 050-3635844. Zie de website onder ‘nieuws’ stages.let@rug.nl www.rug.nl/let/stagebureau
Gedrags- en Maat schappijweten schappen A LG E M E E N
De Methodologiewinkel Slapeloze nachten dankzij statistiek? Geen nood! Met al je vragen over statistiek en/of het opzetten en uitvoeren van een onderzoek kun je terecht bij de methodologiewinkel. Wij zijn student-assistenten die gratis meehelpen aan het oplossen van je probleem. Je kunt elke werkdag langskomen voor advies van 13:00 - 17:00 in kamer 125 van het Heymansgebouw. methodologiewinkel@rug.nl www.rug.nl/psy/voorzieningen/ methodologiewinkel
Wijsbegeerte A LG E M E E N
Lezing Theoretische Filosofie Who’s Afraid of Nagelian Reduction? by Stephan Hartmann We reconsider the Nagelian theory of reduction and argue that, contrary to a widely held view, it is the right analysis of inter-theoretic reduction. New wave reductionism collapses into a sophisticated version of Nagelian reduction and the alleged difficulties of the Nagelian theory vanish upon closer inspection. Woensdag 24 juni 2009 15:15 - 17:00 u Faculteit Wijsbegeerte Oude Boteringestr 52, zaal Omega http://www.rug.nl/filosofie/ nieuws/agenda/index
Studenten Studenten Service Centrum (SSC) CENTRALE STUDENTENBALIE(CSB)
Bezoekadres: Uurwerkersgang 10, Postadres: Postbus 72, 9700 AB Groningen Telefoon: 050-3638004 Fax: 050-3634623 Openingstijden : op werkdagen 10.00 – 16.00 uur. Telefonisch bereikbaar: 10.00 – 16.00 uur. www.rug.nl/hoezithet Herinschrijven? Voor het komende studiejaar moet iedereen zich herinschrijven via Studielink. Heb je daar hulp bij nodig, kom dan naar het Inloopspreekuur Studielink elke morgen van 10.00-12.00 bij de CSb. Daarnaast kun je natuurlijk ook tussen 10.00 en 16.00 bij ons terecht met al je (andere) vragen. Re-enrolment 2009-2010? Do you need help with re-enrolment through Studielink? Then visit the consulting hour Studielink at the Student Service Desk every Thursday from 10 to 12 am, especially for foreign students. For all your (other)questions we are opened from 10am-4pm. Gewijzigde openingstijden Op donderdag 11 juni is de CSb vanaf 14.00 uur gesloten ivm. een personeelsactiviteit.
Agenda
[ vervolg ]
CONGRESSEN EN SYMPOSIA 11 t/m 12 juni Congres Letteren: 30th TABU Dag 2009. The international broad linguistics conference. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 08.30 uur. 17 juni t/m 19 juni Second International Conference on Mathematics in Sport: IMASport2009. Plaats: Academiegebouw (Bruinszaal). Voor informatie betreft inschrijving zie : www.rug.nl/ feb/onderzoek/events/imasport2009/index
EVENEMENTEN 11 juni DwarsDiep presenteert i.s.m. Platform GRAS: Groninger Forum - Meesterlijk concept of megalomane vergissing? Plaats: Grand Theatre, Grote Markt 35. Tijd: 20.00 uur. 11 en 12 juni Zang: Soulder sisters presenteert Sister act. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10. Tijd: 20.00 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 4,- / overigen € 6,-. 11, 12 en 13 juni Theatercollectief Naakt presenteert Rechtdoor. Plaats: OUTheater, Oude Kijk In’t Jatstraat 26. Tijd: 20.15 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 5,- / overigen € 7,11 juni USVA dansproducties presenteert: HAL. Plaats: Stationshal, Centraal Station Groningen. Tijd: 23.00 uur. 12 juni USVA dansproducties presenteert: HAL. Plaats: Stationshal, Centraal Station Groningen. Tijd: 20.00 uur. 12 juni Concert door G.S.M.G. Bragi o.l.v. Pieter van der Wulp. Plaats: Jozefkerk, Radesingel 2. Tijd: 20.00 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 7,- / overigen € 9,-. www.bragi.nl 13 juni Lustrum Arts meet Science i.s.m. Groninger Museum: Alumnidag. Startplaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 10.30 uur. Meer informatie en aanmelding via: www.rug.nl/lustrum/informatievoor/alumni/programma/index 13 juni Studium Generale: Kenniscafé Groningen. Titel: Darwin & Dating - Speeddaten als rituele paringsdans. Sprekers: Ton Groothuis, Jessica Pass, Irma Ellens Maat. O.l.v. Bart van de Laar. Plaats: Groninger Museum, Museumeiland 1. Tijd: 19.00 uur. 13 juni Lustrum Arts meet Science i.s.m. Groninger Museum: Nacht van Kunst en Wetenschap. Slotspektakel Lustrum met muziek, theater, wetenschap en kunst. Plaats: diverse lokaties van Museumbrug tot aan de Broerstraat. Tijd: 20.30 uur. Meer informatie op: www.denacht.nu 17 juni Studium Generale presenteert i.s.m. Faculteit Godgeleerdheid en Godsdienstwetenschap de derde lezing in de reeks Vonhoff- lezingen: How to write a biography of god. Spreker: Jack Miles. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 20.00 uur. Voertaal: Engels. 18 juni t/m 20 juni Theatergroep Cesarion presenteert: Titus Andronicus. Plaats: OUTheater, Oude Kijk In ’t Jatstraat 26. Tijd: 20.15 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 5,- / overigen € 7,-.
TENTOONSTELLINGEN T/m 19 juni 2009. Tentoonstelling i.s.m. Lustrum Arts meet Science “Textuur en emotie”. Plaats: Voormalig Natuurmuseum, Praediniussingel 59. Tijd: ma t/m vrij, 12.00 – 18.00 uur. Meer informatie op: www.textuur-en-emotie.nl T/m 18 juni 2009. Tentoonstelling “The Identity Project 20082009: Exit the Ego-Sumi-e en Chantal Wondergem”. Usvagalerie 10, Munnekeholm 10. Tijd: ma t/m vrij, 09.00 – 23.00 uur. T/m 28 juni 2009. Tentoonstelling “Literature meets science”. Plaats: Universiteitsbibliotheek (trappenhuis derde verdieping). Tijd: ma t/m vrij 08.30 – 22.00 uur. Za en zo, 10.00 – 17.00 uur.
STUDIE ONDERSTEUNING
Doorstuderen in de zomer? Speciaal voor studenten die (een deel van) de zomer willen doorwerken aan hun scriptie of aan hertentamens zijn er de zomer studie- en scriptieversnellingsgroepen. In zo’n zomergroep kom je wekelijks bij elkaar, maak je een
planning en leg je verantwoording af over de uitvoer van je plannen van de week ervoor. Startdata en tijden: zomerstudieversnellingsgroep dinsdag 7 juli van 9.00 tot 10.30 uur, zomerscriptieversnellingsgroep dinsdag 7 juli van 11.00 tot 12.30 uur. Meer info of wil je je opgeven? Kom langs bij Studie Ondersteuning, Toren Acade-
11 t/m 18 juni 2009
Mededelingen 3
Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers juni 2009 Aanvang: 20.00 Lokatie: USVA OUTheater. Titus Andronicus is een van Shakespeare’s vroegste tragedies, die de schaduwzijde van de mens belicht. In Rome is de oude keizer gestorven. Zijn zoons, de paranoïde Saturninus en goedhartige Bassianus, strijden om de opvolging. Marcus Andronicus, tribuun van het volk, verkondigt dat zijn broer Titus de enige waardige opvolger is. De theatergroep wordt ondersteund door fraaie decors, kostuums en een geroutineerde pianist, die zelfgecomponeerde muziek met een kleinschalig orkest live zal opvoeren.
miegebouw, Broerstraat 5, tweede verdieping, tel. 363 5548. Deelname kost 20 euro. www.rug.nl/so
USVA Theatercollectief Naakt – Rechtdoor 11 en 12 juni, 20.15 uur. (12 juni tevens een matinee, 16.15 uur) Hij zou de aller-langste rechte wandelroute ooit maken. Dertienduizend zeshonderd en twee kilometer. Er zaten een paar piepkleine zwemstukjes in, maar die zouden geen probleem zijn. Hij hoefde maar ÊÊn ding te doen: rechtdoor lopen, van de westkust van Afrika tot het Chinese schiereiland Quanzhou. Vanzelfsprekend beleeft hij op zijn tocht de meest merkwaardige avonturen. Entree: student ₏5,Locatie: OUTheater, Harmoniegebouw, Oude Kijk in ’t Jatstraat 26. Reserveren: 050-363 4670. usva@rug.nl www.usva.nl
Usva Dansproducties - HAL 11 en 12 juni, 23.00 uur De trein heeft vertraging, wat nu? HAL is een theatervoorstelling op locatie in de stationshal van het Centraal Station Groningen. Twaalf mensen zijn tot elkaar veroordeeld. Ze ontdekken hun mooie en lelijke kanten in een spel tussen groep en individu. Entree: Gratis!
The Souldersisters – Sister Act Vrijdag 12 juni, 20.00 uur. Het vrouwenkoor The Souldersisters zorgen met hun programma ‘Sister Act’ voor een erg dansbare avond! Dit jaar met een show vol filmmuziek, 90s hits, buitenlandse klassiekers en nummers van Phil Collins. Natuurlijk worden ze weer begeleid door hun vaste band. De dertien meiden van The Souldersisters bestaan inmiddels alweer vier jaar. Samen met hun dirigente Willemijn Bonder zorgen ze elk jaar weer voor een uitverkocht USVA theater. Kom dus swingen met de nonnen! Entree: student â‚Ź4,- Locatie: INTheater, Munnekeholm 10. Reserveren: 050-363 4670 Caesarion speelt William Shakespeare’s Titus Andronicus Voorstellingen: do 18, vr 19 & za 20
GSp GSp - Studentenplatform voor Levensbeschouwing Een plaats voor bezinning, religie, debat en gezelligheid. GSp, Kraneweg 33, tel. 3129926 info@gspweb.nl www.gspweb.nl Vacatures bestuur Per 1 september a.s. komen er drie vacatures in het bestuur van het GSp. Dus wie altijd al interesse had voor beleid en bestuur of graag wil weten hoe het eraan toe gaat achter de schermen van het GSp, kan nu zijn of haar kans grijpen! Het gaat om de Portefeuilles Publiciteit, Intern en Martini (Studentendiensten). Kijk voor alle informatie op www.gspweb.nl. Reacties voor 22 juni!
Persoonlijk gesprek Wie dat wil kan voor een persoonlijk gesprek een afspraak maken met een van de studentenpastores: Geert BrĂźsewitz 8500387, Lense Lijzen 5260630, Tiemo Meijlink 5792805 of Matty Metzlar 0595-528775. Anja Diesemer is met studieverlof. Studentendiensten in de Martinikerk 14/6 11.30 uur S. Bouman 21/6 11.30 uur T. Meijlink
KEI Open Sollicitatie Algemeen Bestuur KEI De KEI-week is een begrip in Groningen. De stichting die achter de organisatie zit is minder bekend. De Stichting KEI is verantwoordelijk voor de informatieverstrekking aan aankomende studenten aan alle instellingen voor het hoger onderwijs in Groningen. Hieronder valt als belangrijkste natuurlijk de KEI-week. Een Dagelijks Bestuur vormt de directe organisatie, maar achter hen staat een Algemeen Bestuur van 11 personen betrokken bij het studentenleven in Groningen. Het AB vergadert eens per maand met het DB om de voortgang en het beleid te controleren. Daarnaast staan zij het DB het gehele jaar bij met advies. Gemiddeld neemt dit 4 uur per week in beslag. Hiervoor staat een kleine vergoeding. Op moment komen er twee zetels binnen het AB vrij. Het gaat om de zetels Sport/Cultuur/Religie en de zetel Overig. Heb jij ervaring in de organisatie van een algemene studentenvereniging en zou jij deze ervaring willen inzetten om de KEI-week nog mooier te maken? Solliciteer dan uiterlijk vrijdag 19 juni 2009 via: absollicitatie@keiweek.nl
Word KEI-crew / KEI-leider De inschrijving voor KEI-crew en KEI-leider is inmiddels al twee weken geopend. Nog steeds kun je je hier voor opgeven. De Stichting KEI is met name nog op zoek naar enthousiaste mensen voor KEI-crew en mensen die graag een internationale KEI-groep willen leiden. Heb je hier interesse in? Je kunt je elke dag tussen 12.00 14.00 uur aanmelden op het KEIpand aan de Sint Walburgstr 22. werving@keiweek.nl www.keiweek.nl
Diversen INTEGRAND
Vind een stage met Integrand Ben jij geïnteresseerd in een afstudeerstage, zomerstage of meeloopstage? Met 12 vestigingen in alle studentensteden van Nederland is Integrand de grootste stage bemiddelingsorganisatie van Nederland. Integrand heeft landelijk meer dan 600 stageopdrachten openstaan bij multinationals als Unilever, P&G, KPN en L’Oreal. Daarnaast heeft Integrand ook stages aan te bieden in het MKB. Ben jij geïnteresseerd in een stage bij ÊÊn van deze bedrijven, schrijf je dan nu gratis en vrijblijvend in! groningen@integrand.nl www.integrand.nl OVERIGE
R.K. Studentenparochie Zoals elke zondag is er 14 juni een Mis in de St. Jozefkathedraal. Deze begint om 18:00 uur, zodat je ‘s ochtends lekker uit kunt slapen. Na de mis kun je nog even wat komen drinken in het parochiehuis. We gaan ook regelmatig samen wat eten na de mis. Kijk ook een op onze vernieuwde website: info@rkstudentengroningen.nl www.rkstudentengroningen.nl
Agenda
[ vervolg ]
T/m 5 juli 2009. Tentoonstelling “De Groningse universitaire tekeningen van Kees Willemen�. Plaats: Universiteitsbibliotheek (trappenhuis 4e verdieping). Tijd: ma t/m vr, 08.30 – 22.00 uur. Za en zo 10.00 – 17.00 uur. www.rug.nl/Bibliotheek/lustrum T/m 30 augustus 2009. Tentoonstelling “Opgevist uit Alva’s gracht – 16e eeuwse textielvondsten uit Groningen�. Plaats: Universiteitsmuseum, Oude Kijk in ’t Jatstr 7a. Tijd: dinsdag t/m zondag, 13.00 - 17.00 uur. T/m 30 september 2009. Tentoonstelling in het kader van het Lustrum Arts meet Science “Kunst in (de) Harmonie�. Plaats: Harmoniegebouw , Oude Kijk in’t Jatstraat 26. Tijd: maandag t/m vrijdag, 08.00 - 18.00 uur. www.rug.nl/let/kunst en www.rug.nl/rechten/kunst T/m 10 januari 2010. Tentoonstelling “Darwins Wereld – Mens, natuur en evolutie�. Plaats: Universiteitsmuseum, Oude Kijk in ’t Jatstraat 7a. Tijd: dinsdag t/m zondag, 13.00 - 17.00 uur. NADERE INFORMATIE Afdeling Communicatie: tel. 363 5445/5446
Academisch Schrijfcentrum Het Academisch Schrijfcentrum Groningen is er voor alle studenten die bij hun schrijfopdracht een duwtje in de rug kunnen gebruiken. Weet je niet hoe je moet beginnen? Ben je de draad kwijt? Of zie je door de taalfouten je tekst niet meer? Meld je aan voor een individueel gesprek met een schrijfcoach. Schrijf je in op www.rug.nl/schrijfcentrum Lustrumconcert Mira Groninger Studentenorkest Mira geeft zondagmiddag 14 juni 2009, om 14.30 uur in de Oosterpoort
te Groningen haar lustrumconcert. Ter ere van het veertigjarige bestaan zal er een prachtig programma ten gehore worden gebracht. Er zullen er een aantal delen en aria’s uit bekende opera’s worden gespeeld en het concert word afgesloten met de indrukwekkende Symfonie Fantastique van Berlioz. Dirigent is Arnaud Oosterbaan en soliste Angelina Ruzzafante, sopraan. Entree: ₏12,Voorverkoop: ₏11,-. Studenten/ CJP/65+:₏ 8,- Voorverkoop: ₏7,-. Kaarten reserveren: 06 – 26 91 67 81 of op: www.gsomira.nl
Advertenties
UKAATJES OPGAVE: * Kantoor Oude Kijk in’t Jatstr 28 Ma t/m donderdag 9-17 Woe 9-16
* Per Post:
KOSTEN: â‚Ź5,- per 20 woorden
DE GOEDKOOPSTE RIJOPLEIDING: â‚Ź 999,25 RIJLESSEN INCL. EXAMEN EN EVENTUEEL
INLICHTINGEN: Heiny de Ruiter 050-3636699 H.de.Ruiter@rug.nl
BIJ ONS EEN GRATIS HEREXAMEN
Postbus 80 9700 AB Groningen
OOK SPOEDOPLEIDING MOGELIJK!! IN DE STAD GRONINGEN GEHAALD EN GEBRACHT
Bed &Breakfast
Diversen
N Bed & Breakfast Landhuis Groningen biedt comfortablele overnachtingsmogelijkheden in sfeervolle ruime studio’s. Ook tijdelijke bewoning is mogelijk. www.landhuis-groningen.nl
N Afgestudeerd? Word nu lid van de Vereniging voor Vrouwen met Hogere Opleiding. Voor netwerken, uitwisseling, gezelligheid, ontplooiĂŻng en inspirerende contacten. www.vvao.nl.
schildersbedrijf glas service
poelman
water kraan
Neem deel aan ÊÊn van de coachcafÊ’s op 8 juli 2009 5 augustus 2009 9 september 2009 Nadere informatie en aanmelding via
Ăƒ Ăƒ!2Ăƒ !qqqĂƒ !Ăƒ
0595-44 36 54
www.vanede.nl b.v.
Antillenstraat 11-13 9714 JT Groningen Telefoon 050-5710150 poelman@poelmanbv.nl
maar ook een
www.autorijschooljossmit.nl
weet jij wat je wilt?
Van Ede & Partners Groningen Emmaplein 5, 9711 AP Groningen Telefoon 050 312 34 85 groningen@vanede.nl
Personeel gevraagd
N Gezocht in Lelystad: gemotiveerde, energieke studenten. Precies kunnen werken geĂŻnteresseerd in groente en fruit. Voor aardig vakantiewerk op biologische tuinderij. Info+ sollicitatie: looplekker@yahoo.com
KIJK VOOR MEER INFORMATIE OP ONZE WEBSITE:
Twee bier en een loopbaanadvies
www.zoa.nl
ZOA-VLUCHTELINGENZORG
VAN NOODHULP TOT EN MET WEDEROPBOUW WIJ BLIJVEN
16 I N T E R N A T I O N A L P A G E
UK 35 - 11 JUNI 2009
Who
the
bleep
is...?
Madlener
Photo Harry Perton
Laura Edens (right) at the Grote Markt excavation site.
Digging into the past | r e p o r t | Archaeology students are working on various excavation sites in and around Groningen - north of the city in Kardinge, in the new urban area Meerstad and right in the city centre, undoubtably the most exciting site in Groningen: the Grote Markt, directly at the foot of the Martinitoren. By ERNST ARBoUW At first sight, it appears to be a building site - a large pit where people in fluorescent safety jackets, orange hard hats and big, sturdy boots are busy with shovels, wheelbarrows and a large digger. The people at work, however, are not builders; they’re archaeologists, working on an excavation located in what must be one of the most exciting places in Groningen – the Grote Markt, right beside the Martinitoren, on the doorstep of student society Vindicat. In the ground there are the remains of forty-centimetre-thick walls. First-year students carefully remove dark red stone tiles of what was once the basement floor of the house nearest to the church tower. The east side of the Grote Markt was destroyed on 15 April 1945, during the liberation of Groningen at the end of the Second World War, graduate student Laura Edens explains. Edens is working as a Student assistant, supervising the students working at the site. After the war, the east side of the Grote Markt was rebuilt roughly 15 metres to the east of its original align-
Classical concerts at RUG anniversary The 395th anniversary of the University of Groningen is being celebrated this weekend with concerts by the Groningen student concert choir and orchestra Bragi,
ment. Before a major renovation of the site takes place, which includes returning the building line to its pre-1945 position, new archaeological research is being carried out. “We have now uncovered the remains of three houses, consisting of tiled floors and the remnants of the walls”, she says. It is not the first dig at this location. In recent years, a number of small excavations have been carried out at various spots on the Grote Markt. Immediately after the destruction of the Grote Markt, the Groningen archaeologist Professor Albert van Giffen – one of the founding fathers of the discipline in the Netherlands – also did an excavation on the site. “The fascination for me is that this work provides a keyhole view of the history and the origins of the city”, says Edens, as she oversees the pit where her students are carting off stones in a wheelbarrow.
“It is reconstructing the past; how people lived within the landscape and how they changed. That is really interesting”, says Sara Dresscher, Edens’s colleague who is supervising students doing archaeological work near Kardinge, to the north of the city. The work at her site is completely different from the excavation at the Grote Markt. At Kardinge, the students take threemetre deep soil core samples using an earth drill. The soil cores provide information about historical ground use, Dresscher explains. By carefully studying and mapping the contents of the cores, they hope to find the boundaries of a ‘terp’, a mound used to live on as protection against floods. The work is a so-called prospective study, intended to predict the likelihood of historical finds at a certain location. “The soil cores are a bit like little spyholes”, says Dresscher. The students drill some-
Medieval coins Archaeologists working for the Groningen city council recently found a vase containing 420 coins from the early 16th century. The coins were found during an excavation at the Boterdiep, just north of the city centre. The discovery was made public at a press conference last Friday. It is one of the largest collections of coins ever found in the Netherlands. The coins were minted in the city between 1500 and 1508. They are so-called butkens, jagers and vliegers – coins worth 2.5, 5 and 10 cents. Finds at other locations include flints dating back to the Neolithic period, the remains of a 12th-century farmhouse and parts of two 17th-century statues.
the Uppsala Royal Academic orchestra and Groningen student orchestra Mira. on Friday, Bragi will perform the Messa di Gloria by Italian composer Puccini and the third symphony by Johannes Brahms. on Saturday, the Uppsala Royal Academic orchestra
will give a free concert in the Martinikerk, performing the 2nd Piano Concerto by Rachmaninoff and music by composers Béla Bartók and Nils-Erik Mammerfeldt. on Sunday, Mira will be joined by soprano Angelina Ruzzafante for music by Puccini, Antonin
where between 20 and 25 holes per day, which is physically exhausting. “You use muscles you wouldn’t normally use. At the end of the first day, most of the students are a bit sore. Then, at the end of the second they all have extremely sore muscles”, Dresscher says. One of her students, Theodora Panagiotou from the island of Kos in Greece, says she actually quite likes the physical work: “It is rather invigorating”. She has been working at Kardinge for the past week. She chose to study archaeology for various reasons. “To find out about the lives of people who would otherwise be forgotten – even if I don’t know their names – is very special. It provides a very tangible connection.” And, she adds, it is much better to work outdoors. “No offence, but I would not like to work in an office.” At first sight it may seem odd, a Greek student studying archaeology in the Netherlands – the other way round would seem more obvious. Panagiotou disagrees: “Many people would think so, but archaeology in Greece is very much focussed on a single period in history. Very interesting, of course, but I prefer prehistorical archaeology. I also worked on the Grote Markt, my first medieval excavation. Archaeology is about every period in history, not just about classical antiquity.”
A video blog on the Groningen website shows the archaeologists at work: http://grotemarkt.groningen. nl/opgravingen
Dvořák and Pietro Mascagni. The orchestra will also perform the Symphonie Fantastique by Hector Berlioz. For more information, visit bragi. nl, mira.nl or the university website.
Is the Dutch anti-Islam politician Geert Wilders going to Brussels? Judging by news reports of the last few days, you might think so. Wilders’s Partij voor de Vrijheid (translation: Freedom Party, usually abbreviated to PVV) won four seats in last week’s European elections. When covering the elections, the media – both in the Netherlands and abroad – focussed on the party leader, more or less ignoring its leading candidate for Europe, Barry Madlener. Madlener, 40, started his career as an estate agent. In 2002, he was elected to the Rotterdam city council for the party of Pim Fortuyn, the politician who was later murdered by an animal rights activist. After the collapse of the Fortuyn movement, he joined the PVV and entered Parliament after the 2006 general elections. Following last week’s elections, he will head the PVV in the European Parliament. Meanwhile, party leader Wilders has found himself a new enemy. In a parliamentary debate last week, he attacked what he calls the “Dutch elite” which he described as “university graduates with designer glasses”. It must be said that even though it is not unique in history, the fact that they wear glasses does seem a rather imprecise way of identifying your political opponents. [ ERNST ARBoUW ]
Darwin Award The alumni committee of the life science student association GLV-Idun is organizing the ‘Arts meets science: and a slice of Darwin’ symposium on 13 June. Speakers include Jeff Lichtmann (Brainbow, Harvard University), Wendy Northcutt (Darwin Awards) and Kees Moeliker (Ig Noble prizewinner). The Ig Nobel prizes are a parody of the Nobel Prizes. The Darwin Awards ‘honour people who remove themselves from the gene pool’.” The symposium is in English and is open to everyone. Information: www.glv-idun.nl