1.6.4 Herover de vestigingsteden

1. 6. 4 HERO V ER D E V ES T I GI N GS T ED EN

AL G E ME E N

Trekker RLDV Contactpersoon (RLKGN) Wim Debaene Partners RLRL, RLKGN, RLSD, Provincie Antwerpen, Provincie Oost-Vlaanderen, stad Antwerpen district Berendrecht-Zandvliet-Lillo, Lier, Herentals, Mechelen, Dendermonde, EU partners Usti Regio (CZ), Cluj regio (RO), Magdeburg (DUI), Komotini (GR), Presov (SL), Teruel (SP), EFFORTS, Simon Stevin Stichting

Doelgroep

Doelstelling Provincie- en gemeentebesturen, eigenaars, ontwikkelaars, bevolking, vrijwilligers, beheerders  Interreg Europe: Environment and resource efficiency  Sustainable Development Goals (VN): SDG 11: veerkrachtige en duurzame steden en gemeenschappen (o.a. duurzame planning, gebiedsontwikkeling, klimaatmitigatie …)  Provincie Antwerpen: geïntegreerde gebiedsgerichte werking

OMSCHRIJVING

Het verduurzamen van vestingsteden en naburige forten.

Het project beoogt duurzame revitalisering van erfgoedgebouwen door de co-existentie van versterkte steden en aangrenzende forten in stedelijke regio's te verbeteren. Er is een groot aantal voormalige forten en versterkte sites van grote historische waarde in Europa, die in verschillende tijden zijn gevestigd. Dit versterkte erfgoed bepaalt het beeld van het landschap van vandaag en de strijd en oorlog rond deze steden bepalen de huidige grenzen van gemeenten, regio's, landen en Europa. Maar in veel gevallen worden dergelijke constructies verwaarloosd, sommige vervallen, sommige gepresenteerd als historische monumenten, of slechts gedeeltelijk gebruikt. In de meeste gevallen zijn ze gefragmenteerd en is er een probleem om ze te handhaven, omdat dit grote financiële investeringen en een sterke samenwerking vereist.

Het voorgestelde project richt zich op een innovatieve aanpak door slimme manieren te ontwikkelen om oude forten te gebruiken. Het doel is om hun onderhoud gemakkelijker te maken en de forten in het leven van de stad op te nemen door de ontwikkeling van duurzame strategieën voor het onderhoud en de exploitatie van dit erfgoed.

Aangezien fortstructuren vaak vanuit één gezichtspunt worden bekeken, meestal op een conservatieve manier als beschermd erfgoed of milieu, stelt dit project een geïntegreerde aanpak voor. Zowel natuurlijk als cultureel (militair) erfgoed moet worden aangepast en gebruikt voor huidige en toekomstige uitdagingen.

Concreet: - kennisuitwisseling en samenwerking binnen een Europees en regionaal netwerk - organisatie en bijeenkomst van lokale projectgroepen - opmaak van 1 (hoofd)actieplan: analyse / visie / actie - onderzoek naar verduurzaming aan de hand van 6 thema’s: erfgoed, groenblauw netwerk, financieel, recreatie/toerisme, ruimtelijke planning, innovatie - gezamenlijk draaiboek/brochure met resultaten, infodag en draagvlakvergroting

UITGEVOERD IN 2021

 Online Study Visit Magdeburg (Duitsland) en Komotini (Griekenland)  Study Visit Cluj-Napoca (Roemenië)  Actieplan ontwikkelen – focus vanuit elke vestingstad en fort  Samenwerking Fortengordels – oa Interreg EU Peer Review (16 en 17/11/2021) + voorbereiding background paper ism aanvrager stad Antwerpen en Efforts  Ondersteuning Prof Piet Lombaerde (artikels, overleg, publicaties, referenties …)

GEPLAND IN 2022

 Regionale stakeholdersmeetings: Herentals rond stedenbouw en ontwerpen (15/03/2022)  Online of fysieke Study Visits naar Teruel (Spanje) en Presov (Slowakije), Eindconferentie voorstelling actieplannen en resultaten  Finaliseren actieplannen - focus vanuit elke vestingstad en fort  Fortengordels – vervolg Peer Review en voorbereiding nieuwe subsidies: oa Interreg Europe

‘Reviving Fortress Regions’ en Op/Til Vlaamse Bovenlokale cultuursubsidie (vanuit erfgoedcellen)  Open Monumenten Dag in Herentals  Einde fase 1 RFC project = 31 juli 2022 > fase 2 is 1 jaar opvolging actieplannen (tem 31 juli 2023)