www.romagazine.nl +BBSHBOH t OS juni 2013
ruimtelijke ontwikkeling, infrastructuur en milieu
Veranderend winkellandschap
Zorgen om luchtkwaliteit
Nel de Jager
Flexibel bestemmingsplan
De grote en middelgrote steden
‘Je moet proberen de ziel van de
Vertrouwen als basis voor ontwik-
dreigen de normen niet te halen
straat te doorgronden’
keling Zandheuvel, Westland
Redactioneel
Inhoud 6
ROm2 - Natuurbeleid snakt naar nieuwe ambities - De Oriënt: stedelijk wonen in oosterse sfeer - Organisch bouwen uit noodzaak
10
Ruimtelijk bekeken Het gaat nog heel spannend worden of een aantal grote steden de normen voor luchtkwaliteit in 2015 halen. Een nieuwe bouwstop dreigt.
Lemmingen Na de woningmarkt en de kantorenmarkt zit ook de winkelmarkt structureel in de problemen. Geen tijdelijke dip, die voorbij is als consumenten weer gaan kopen; nee, er is iets fundamenteel veranderd in het winkellandschap. Demografische ontwikkelingen, ander koopgedrag en niet alleen door de opmars van online-aankopen, de toenemende populariteit van funshoppen; in deze ROm analyseren we de trend en we constateren dat dit met name grote gevolgen heeft voor de middelgrote winkelgebieden. En die zijn er de afgelopen decennia heel veel bijgekomen. Te lang zijn gemeentebesturen, vastgoedbeleggers en -ontwikkelaars ervan uitgegaan dat met extra winkelmeters ambitieuze plannen rendabel konden worden gemaakt. Te vaak is teveel van hetzelfde ontwikkeld. Te weinig is rekening gehouden met het gegeven dat de consument een euro maar één keer kan uitgeven, als hij of zij deze al uitgeeft. De toekomst is aan uitgekiende winkelconcepten en funshoppen, waar locaties met extra kwaliteiten zoals een mooie gracht en vooral horeca meerwaarde genereren. In en nabij woongebieden in steden en dorpen blijft ruimte voor op de buurtbewoners toegesneden winkels; klein en fijn, maar ook groot met speciale attracties. Op andere locaties, te herkennen aan veel leegstand, is het afboeken geblazen en maar hopen dat functieverandering soelaas biedt.
Zorgen om luchtkwaliteit
pag.
13
10
Uitgesproken
Wie betaalt voor de Wob? Over de kosten die een gemeente in rekening mag brengen voor een Wob-verzoek.
14 Trend
Leegstand door gebrek aan visie en afstemming
Net als bij woningbouw zal ook in winkelgebieden een kleinschaliger en meer organische vorm van ontwikkelen en herontwikkelen opgang maken.
Merkwaardig dat zowel overheden als marktpartijen zo lang als lemmingen dezelfde kant op zijn blijven hollen. Je zou bijna gaan geloven dat een goede crisis op z’n tijd nodig is om weer helder te gaan denken. Dat is het grote verschil tussen de verwende en conservatieve vastgoed- en bouwwereld en een technologiebedrijf als ASML. Voor een bomvolle zaal liet ASML-baas Peter Wennink op het recente NEPROM-congres zien hoe belangrijk constante innovatie is. Die sector verkeert door nieuwe uitvindingen om de twee jaar in een crisis. Alleen door een proces van open innovatie en door structurele samenwerking in de keten op het gebied van onderzoek, productie en marketing, kom je daar sterker uit. Een wijze les! é Marcel Bayer
hoofdredacteur
juni 2013 4
pag.
14
17 Over achterhaalde en nieuwe winkelconcepten
De opmars van internet en funshoppen vragen om een andere planologie van het winkelaanbod.
pag.
22 Nu al Eenvoudig Beter
Integrale structuurvisie Harderwijk
Een door de hele organisatie gedragen visie waar zo’n beetje alle beleidsterreinen hun kader in vinden. ‘Met discussies vooraf vermijd je discussies achteraf.’
31 Slimme samenwerking rond stedelijke wateropgave
Gemeente Emmen, Waterschap Velt en Vecht en Waterschap Hunze en Aa’s hebben de wateropgave niet per plangebied opgelost maar gekoppeld aan een totaalvisie op de waterstructuur.
24 Bruggenbouwers Nel de Jager
De winkelstraatmanager voor de Haarlemmerbuurt in Amsterdam over haar betrokkenheid bij de winkeliers en de straat: ‘Je moet niet denken dat je hier veel geld mee kunt verdienen.’
31
34 Boegbeelden van transitie Jan van Hees, projectmanager Venlo Greenpark en Villa Flora, over de winst van duurzaam denken en werken.
pag.
36
34
Podium
De kunst van vraaggericht ontwikkelen Nieuwe rol regio’s kan woningmarkt loswrikken.
pag.
24
28 Praktijk
Globaal bestemmingsplan Zandheuvel, Westland
pag.
38 Over achterhaalde en nieuwe winkelconcepten
De uitdaging is om als archeologen, cultuurhistorici en historisch geografen samen één gemeenschappelijk erfgoedverhaal uit te dragen.
Niet de plankaart, maar de kwaliteit van de bouwplannen wordt doorslaggevend. Voorpagina Koffiebar met terras; funshoppen en ontmoetingsplekken als nieuwe kwaliteiten van winkelgebieden. Beeld Marcel Bayer
36
40
RO-beroepsgroepen VVM
41
ROm Snippers
Agenda, recensies juni 2013 5