Concerttoelichting
Jazz at the Philharmonic
do 21 november 2024 • 20.15 uur
PROGRAMMA
dirigent en piano Lahav Shani
saxofoon Rom Shani
piano Makoto Ozone
gastorkest WDR Big Band
Neil Hefti (1922–2008)
Splanky (1957) voor big band
Neil Hefti
Two Franks (1953) voor orkest en big band, arr. Keller
George Gershwin (1898–1937)
Summertime (1934)
Voor saxofoon, orkest en big band, arr. Keller
George Gershwin
Concerto in F voor piano en orkest (1925)
• Allegro
• Adagio – Andante con moto
• Allegro agitato
pauze
Lahav en Rom Shani
Duo
Pjotr Iljitsj Tsjaikovski (1840–1893) – Billy Strayhorn (1915–1967)
Notenkraker-suite (1892) – Nutcracker Suite (1960)
• Miniatuur-ouverture – Overture
• Dans van de suikerfee – Sugar Rum Cherry
• Trepak (Russische dans) – The Volga Vouty
• Koffie (Arabische dans) – Arabesque Cookie
• Bloemenwals - Dance of the Floreadores
Neil Hefti
The Kid from Red Bank (1957) voor orkest en big band, arr. Shani
Einde concert circa 22.30
Cover: Foto Guille Pozzi
Blaník. Omslagillustratie door Antonín König voor de eerste uitgave van Smetana’s partituur (1894) Richard-Strauss-Institut
Count Basie (links) en Neil Hefti, foto van Chuck Stewart voor het album Basie Plays Hefti (1958)
Rom Shani. Foto Michael Pavia
‘Ons familieverhaal gevat in muziek’
Rom Shani is een musicus die zich niet op één instrument laat vastpinnen. Hij treedt vooral op als saxofonist, maar speelt ook piano, trompet, fluit en zelfs fagot. Interview met een muzikale alleskunner.
Tekst: Alexander Klapwijk
Lahav en jij zijn opgegroeid met muziek, met een vader die koordirigent is. Wat zijn je vroegste herinneringen aan de muziek thuis?
‘Mijn eerste muzikale ervaring was toen ik vier of vijf was. Lahav is een paar jaar ouder dan ik en hij speelde al heel goed piano. Ik wilde dat ook, dus ging ook ik op pianoles. Bij mijn eerste les begon de leraar: dit is een c, dat is een d… Ik was zo teleurgesteld! Ik wilde spelen, wilde meteen kunnen wat Lahav kon, ik had het geduld niet. Dus stopte ik met de lessen. Twee jaar later was Lahav op onze kamer naar jazz aan het luisteren. Ik hoorde de saxofoon en was compleet weggeblazen door wat ik hoorde. Ik begon saxofoon te spelen en toen was ik wel gemotiveerd om te oefenen.’
Wist je toen meteen dat je jazz en pop wilde spelen?
‘Toen ik als kind in aanraking kwam met jazz – eerst door de plaat van Lahav, daarna
bijvoorbeeld met de muziek in Disney’s Jungle Book – reageerde ik daar zó fysiek op. Ik had er direct een heel sterk gevoel bij. Iets later begon ik ook te lezen over jazz. Ik las dat deze muziek voortkomt uit slavernij, oppressie, geweld. Terwijl ik er alleen maar plezíér bij voelde! Ik ontdekte dat jazz veel diepere lagen heeft, waarin ook verdriet en leed schuilgaan. Dat het niet alleen muziek is, maar ook een beweging. Toen ik daar achter kwam, voelde ik: dit is mijn wereld, hier hoor ik thuis. Later ben ik me ook gaan verdiepen in Afrikaanse muziek, Arabische muziek, popmuziek. Maar mijn hart ligt bij de jazz.’
Je broer Lahav ging een heel andere kant op, die koos de wereld van de klassieke muziek. Hoe is jullie muzikale band?
‘Met Lahav heb ik een zeer bijzondere connectie. Als kind hadden we nooit echt ruzie, we deelden probleemloos een kamer. En muzikaal gezien hadden we altijd zoveel gemeen. We zijn opgegroeid in de jaren negentig, ik speelde al wat jazz op de saxofoon en Lahav maakte klassieke muziek, maar we keken ook samen videoclips van de Red Hot Chili Peppers op MTV. Er was de muziek van onze ouders en er klonk ook altijd wel ergens Israëlische muziek. Het voelt helemaal niet alsof we in verschillende muzikale werelden leven.’
Maar dat is wel zo.
‘In de praktijk wel. En toch: alle westerse muziek, of het nu pop is, jazz of klassiek, heeft dezelfde basis. Als je je oren een beetje opent en je verdiept je in de culturele en sociale context, dan kan je als musicus gemakkelijk over grenzen heen stappen. Ik zeg altijd: we moeten het categoriseren van muziek overlaten aan musicologen; want wij zijn musici, wij moeten gewoon muziek maken. Natuurlijk zijn er grote verschillen tussen jazz, pop en klassiek, maar het zijn eerder dialecten van dezelfde taal, dan verschillende talen.’
En toch staan jullie nauwelijks samen op het podium.
‘Het wordt ons beiden zo vaak gevraagd: neem je broer mee! En dat willen we ook wel, maar het probleem is steeds dat we niet genoeg tijd hebben om iets echt goeds voor te bereiden. We wilden niet dat het een gimmick zou worden. Zo van: twee broers uit twee muzikale werelden, samen op één podium. Ook al ben ik een jazzmuzikant en hou ik van improvisatie, zoiets vereist voorbereiding en planning. Nu hebben we die tijd eindelijk genomen. We hebben er lang over gefantaseerd, daarna goed nagedacht en de ideeën met elkaar gedeeld en toen een goed programma samengesteld. En nu is het ook tot repetities gekomen. We hebben enorm veel zin om eindelijk in een goed uitgedacht concert samen te spelen. Het is echt een droom die uitkomt.’
Hoe kozen jullie de stukken voor dit programma?
‘Met dit concert willen we laten zien dat ons familieverhaal in muziek gevat kan worden. Dat we weliswaar tot andere resultaten komen, maar dat het uit dezelfde basis voortspruit. Daarom hebben we gekozen voor Tsjaikovski’s Notenkraker, in combinatie met de versie van Duke Ellington. Zo willen we de kracht van klassiek én de kracht van jazz laten horen,
om te bewijzen dat de combinatie supersterk is. Want er zijn meer overeenkomsten dan verschillen tussen de twee. Met dezelfde gedachte koppelen we ook big-bandrepertoire aan klassieke muziek. Doordat we met een orkest en een big band werken moeten we het geheel goed voorbereiden. Er komt veel bladmuziek aan te pas. Maar er blijft ook ruimte voor improvisatie.’
‘Het voelt helemaal niet alsof we in verschillende muzikale werelden leven’
Gaan we ook merken dat jullie broers zijn?
‘Het klinkt misschien cheesy, maar als Lahav en ik samenspelen gaat dat verder dan de noten. Er komt een soort energie vrij die er met andere muzikanten niet is. En samen durven we ook meer uit onze comfortzone te stappen. Voor de saxofoon is het verschil in klank tussen de Amerikaanse jazzstijl van spelen en de Europese klassieke stijl, enorm groot. Normaal begin je daar niet snel aan. Maar nu met Lahav denk ik: kom maar op!’
Neem je alleen je saxofoon mee?
‘Misschien is dát iets wat ik pas op het laatste moment besluit. Ik blijf toch een jazzmuzikant, er moet wel wat vrijheid blijven. Wie weet neem ik mijn trompet wel mee!’
Lahav Shani • chef-dirigent
Geboren: Tel Aviv, Israël
Huidige positie: Chef-dirigent Rotterdams Philharmonisch Orkest; music director Israel Philharmonic Orchestra; toekomstig chefdirigent Münchner Philharmoniker (vanaf 2026)
Eerder: vaste gastdirigent Wiener Symphoniker
Studie: piano aan de Buchmann-Mehta
School of Music Tel Aviv; piano en directie aan de Hochschule für Musik ‘Hanns Eisler’
Berlijn; mentor: Daniel Barenboim
Doorbraak: 2013: eerste prijs van het Gustav Mahler Dirigentenconcours in Bamberg
Foto: Peter Rigaud
Daarna: gastdirecties Wiener
Philharmoniker, Berliner Philharmoniker, Gewandhaus Orchester, Münchner Philharmoniker, Symphonieorchester des Bayerischen Rundfunks, London Symphony Orchestra, Boston Symphony Orchestra, Chicago Symphony Orchestra, Philadelphia Orchestra, Koninklijk Concertgebouworkest
Debuut Rotterdams Philharmonisch: 2016
Rom Shani • saxofoon
Geboren: Tel Aviv, Israël
Studie: eerste saxofoonlessen op zevenjarige leeftijd, studie saxofoon aan de Tel Aviv School of Arts en Thelma Yellin High School of Arts, les van onder anderen Gan Lev, Amit Golan, Ilan Salem, Daniel Zamir en Yuval Cohen; daarna studie trompet, toetsen, bas en synthesizers
Samenwerkingen met: Dennis Lloyd, WDR Big Band, Hoodna Orchestra, Subliminal, J. Lamotta, Petite Meller, Rivka Zohar, Echo, Ravid Plotnik, Hasof - The Musical, Tamir Grinberg, Ester Rada, Retroband, Oded Paz, Marina Maximilian, Karolina, Shaanan Street
Op televisie: The Voice (Israël), The Rising Star (Israël), Che Tempo Che Fa (Italië), Jimmy Kimmel Live! (USA)
Als docent: Mikey Music Conservatory, Tel Aviv School of Arts, Hod Hasharon Music School
Debuut Rotterdams Philharmonisch: 2024
Foto: Michael Pavia
Foto: Marco Borggreve
Saxofoon
Johan Hörlén
Karolina Strassmayer
Paul Heller
Jens Neufang
Ben Fitzpatrick
Trompet
Wim Both
Ruud Breuls
Rob Bruynen
Andy Haderer
Trombone
Ludwig Nuss
Mattis Cederberg
Andy Hunter
Raphael Klemm
Toetsen
Billy Test
Bas John Goldsby
Drums
Hans Dekker
Proms: The Nutcracker
do 19 december 2024 • 20.30 uur
za 21 december 2024 • 20.30 uur
dirigent Dmitry Matvienko
kinderkoor Academy of Vocal Arts
Tsjaikovski De notenkraker (selectie)
Rotterdams Philharmonisch
Chef-dirigent
Lahav Shani
Eredirigent
Yannick Nézet-Séguin
Vaste gastdirigent
Tarmo Peltokoski
Eerste viool
Marieke Blankestijn, concertmeester
Quirine Scheffers
Hed Yaron Meyerson
Saskia Otto
Arno Bons
Rachel Browne
Maria Dingjan
Marie-José Schrijner
Noëmi Bodden
Petra Visser
Sophia Torrenga
Hadewijch Hofland
Annerien Stuker
Alexandra van Beveren
Marie Duquesnoy
Tweede viool
Charlotte Potgieter
Frank de Groot
Laurens van Vliet
Elina Staphorsius
Jun Yi Dou
Bob Bruyn
Eefje Habraken
Maija Reinikainen
Babette van den Berg
Melanie Broers
Tobias Staub
Sarah Decamps
Altviool
Anne Huser
Roman Spitzer
Galahad Samson
José Moura Nunes
Kerstin Bonk
Janine Baller
Francis Saunders
Veronika Lénártová
Rosalinde Kluck
León van den Berg
Olfje van der Klein
Jan Navarro
Cello
Emanuele Silvestri
Joanna Pachucka
Daniel Petrovitsch
Mario Rio
Eelco Beinema
Carla Schrijner
Pepijn Meeuws
Yi-Ting Fang
Contrabas
Matthew Midgley
Ying Lai Green
Jonathan Focquaert
Robert Franenberg
Harke Wiersma
Arjen Leendertz
Ricardo Neto
Javier Clemen Martínez
Fluit
Juliette Hurel
Joséphine Olech
Manon Gayet
Fluit/piccolo
Beatriz Da Baião
Hobo
Karel Schoofs
Anja van der Maten
Hobo/althobo
Ron Tijhuis
Klarinet
Julien Hervé
Bruno Bonansea
Alberto Sánchez García
Klarinet/ basklarinet
Romke-Jan Wijmenga
Fagot
Pieter Nuytten
Lola Descours
Marianne Prommel
Fagot/ contrafagot
Hans Wisse
Hoorn
David Fernández Alonso
Felipe Freitas
Wendy Leliveld
Richard Speetjens
Laurens Otto
Pierre Buizer
Trompet
Alex Elia
Adrián Martínez
Simon Wierenga
Jos Verspagen
Trombone
Pierre Volders
Alexander Verbeek
Remko de Jager
Bastrombone
Rommert Groenhof
Tuba
Hendrik-Jan Renes
Pauken/slagwerk
Danny van de Wal
Ronald Ent
Martijn Boom
Adriaan Feyaerts
Harp
Albane Baron