TUBA#2

Pismo artystyczne nr 02 / 2013 ISSN 2299-9337 www.asp.katowice.pl

OBSZARY RYSUNKU FIGURAMA Rysunek świadomy

Jerzy Nowosielski Tomorrow never comes

O!BRAZ

info

02

Łukasz Obałek TOUCHSCREEN str. 17

Anna Knop TOMORROW NEVER COMES str. 15

Szanowny Czytelniku Tuby

Natalia Bażowska STAN PRZEPŁYWU str. 19

Paweł Mendrek Małgorzata Szandała Ewa Zasada MARY & MARGARET Biuro podróży str. 17

[człowieku zaintubowany]

-

naczelny ciągle zdaje się być brzemienny, lecz najpewniej ten urojony stan błogosławiony to wydatny mięsień zwany piwnym].

-

Hudyzm str. 27

tematów, choć przy odrobinie dobrej woli można horyzoncie ambitnych planów gazety można zauważyć kilka priorytetów. Tuba ma ambicje bycia pismem skierowanym głównie dla studentów, tych którzy tworzą [lub chcieliby tworzyć] artystyczną rzeczywistość naszej aglomeracji. Szczególną uwagę -

Bogdan Topor Rysunek - Linia życia str. 8-9

artystycznym wydziałem. Jednocześnie nie brakuje -

POGOTOWIE ABSOLWENT zapowiedź warsztatów dla studentów!

4 str. 14

Przyznając się do wszelakiej maści pomyłek za-

Jerzy Nowosielski i Ryszard Grzyb w Sosnowieckim Centrum Sztuki

póki radość wydawania Tuby nie wygaśnie, pracować będziemy nad jej formą. Właśnie forma naszej gazety

str. 11

chcą mieć wpływ na jej kształt.

Antoni Kowalski New Collector’s Book & Who’s who in visual art str. 9

O!BRAZ Pierwsza w Katowicach kampania billboardowa promująca malarstwo studentów i absolwentów ASP! str. 14

Pismo artystyczne / nr 02 / 2013 Wydziału Artystycznego Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach we współpracy z Zakładem Kultury Literackiej Instytutu Nauk o Kulturze UŚ w Katowicach.

Galeria AYA print_SCREEN wystawa Katarzyny Piotrowicz str. 19

MARIA JAREMA w Rondzie Sztuki

/ Redakcja /

Jacek Rykała Teatrzyk paniczny, czyli opowieści z kuchni str. 10

ANDY WARHOL. KONTEKSTY wystawa w Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie str. 12

Koło Naukowe Malarstwa OZON Pozdrowienia z Kato Głuchy Telefon str. 20-21

str. 28

Janusz Karbowniczek wykład Rysunek świadomy str. 4-5

LAST SHOT prezentacja najnowszych projektów multimedialnych artystów związanych z katowicką ASP w Muzeum Śląskim w Katowicach str. 16

Wydawca:

Zespół redakcyjny:

Zespół projektowy:

Okładka:

Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach ISSN 2299-9337

Maciej Linttner / Redaktor Naczelny /

www.asp.katowice.pl www.inok.us.edu.pl

Kazimierz Cieślik Violetta Sajkiewicz Aleksandra Dębska-Kossakowska Dominika Kowynia Małgorzata Szandała Joanna Zdzienicka Marcin Białas Paweł Szeibel

Małgosia Rozenau Katarzyna Wolny Michał Minor Roman Kaczmarczyk _ _

Janusz Karbowniczek Ślady (fragment) _ _ _

FIGURAMA FIGURAMA, OBSZARY RYSUNKU relacje z wystaw str. 7

www.facebook.com/#!/MALARSTWO.W.KATOWICACH www.facebook.com/Kolo-Naukowe-Malarstwa www.facebook.com/Grafika-Warsztatowa-ASP-Katowice

Monika Mysiak INTYMNE ZAPISKI str. 18

Projekt i skład nr 02: Małgosia Rozenau Katarzyna Wolny

Współpraca: Koło Naukowe Malarstwa Koło Naukowe Grafiki ASP w Katowicach

03

prosto z

Nowy budynek ASP w Katowicach wybuduje Dombud S.A. Uroczyste podpisanie umowy: „Budowa między ulicami Raciborską a Koszarową w Katowicach budynku dydaktyczno–badawczego i kulturalnego wraz z zagospodarowaniem terenu na otwarty park form przestrzennych”, odbyło się 12 marca w Sali Senatu ASP w Katowicach, przy ul. Raciborskiej 37. Umowę podpisali rektor ASP w Katowicach prof. Antoni Cygan i wiceprezes Dombud S.A Paweł Chalecki.

NOWY BUDYNEK ASP Powstaje nowoczesny kampus S

materiałowa, pracownie malarstwa, rysunku, rzeźby, foto-

m² wybudowany na terenach powojskowych pomiędzy ulicą

do spotkań osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. sce to nabierze nowego wymiaru spełniając cel projektu,

sali kinowej czy kawiarni korzystać mogły również osoby -

widzenia Akademii, inwestycja rozwiąże problem kształcemetry. Powstanie nowego budynku pozwoli także na zwięk-

się do poprawienia poziomu kształcenia. Poza budynkami został przygotowany przez gliwicką pracownię An Archi Group. Zakłada on, że nowo budowany budynek stanowił będzie zwornik pomiędzy istniejącymi już budynkami na utworzą trzy połączone ze sobą bryły, pomiędzy którymi powstanie wewnętrzny dziedziniec. Projekt realizowany cach, który po wybudowaniu obiektu będzie właścicielem parkingu naziemnego. Finansowanie zapewnione zostało skiego: 42.452.600 i : 4.100.000 , oraz ze środków własnych Uniwersytetu

TEKST / Adrian Urbanek

rysunkowa

04

Janusz Karbowniczek „Jest jak jest, będzie co być musi...” / 2004

JANUSZ KARBOWNICZEK

Wykład I KONFERENCJA RYSUNKU Rysunek - przestrzeń realna - przestrzeń kreowana ASP w Gdańsku / 2011

Rysunek świadomy rysunek jako wartość

projektem do większej realizacji. Emancypacja rysunku, poprzez powolne zwracanie uwagi na jego wartość, miała

dokumentację całych procesów twórczych, od odcisku śladu zapisów komputerowych, od poszukiwania czystych struktur

-

niezależności jeszcze było daleko.

Pierwszą nobilitacją dyscypliny było podkreślenie jej wieku, który stworzył pojęcie „sztuki rysunkowe”, wydzielając je jako protechnice rysowania rolę niezbędnego warunku bytu innych

Popularność rysunku daleko wykracza poza obszar Florencka, nosząca miano Akademii Rysunku (Academio dei Disegno) zapoczątkowała powolne uobecnianie dys-

po zapisy fotograficzne, notacje multimedialne, sentencje cie pogłębianie możliwości kreacyjnych rysunku, odszukiwazastąpione przez obsesyjne poszerzanie jego przestrzeni, aż po wciągnięcie natury do tej gry.

Impreza wrocławska pokazała nieograniczone możliwości

międzyludzkiej: porozumienia poprzez gest, pismo, znak działalności artystycznej, będąc pierwszą decyzją twórczą zwykłe notatki, wypisywane rachunki, bazgroły konferencyjoraz ten zapis, któremu nadajemy wymiar kreacji.

Bezpośredniość rysowania (papier – narzędzie − mo-

Alberti wzmocnił pozycję rysunku, uwalniając go od roli naśladowczej, przypisał mu cechy projektu. Artysta nadał mu wymiar intelektualny. Kolejne lata to ponowny okres niełaski

do tej pory mniejszym zainteresowaniem wśród swoich

ny marsz ku wolności absolutnej. Wcześniej spychany na margines, zasiedlający peryferia innych technik, dokleja-

jest stosunkowo łatwo ukryć. Mniej popularny jest też jako nich szkół artystycznych. psychikę, stając się swoistym sejsmografem człowieka. Medium to stanowi pierwszą materializację myśli antycypującą jej uprzedmiotowienie. Wyprzedzanie to daje mu przywilej panowania nad konkretem, nad całą filozofią „stawania się

ostatecznym, sfinalizowanym wyborem zwanym dziełem,

ceptualizm, nadając mu sens intelektualno-dokumentalny

dyscyplinie. Kontynuator Wrocławskiego Triennale, które zakończyło swój żywot przed rokiem 2000, Wrocławski Kon-

dzie rysowania) skupia się na istocie zapisu: indywidualnych deklaracjach autorskich. Sposób podejścia do idei, gdzie -

bezpośredniość przekazu. Jednak do odzyskania pełnej Wrocławskie Triennale Rysunku, które dało mu szansę na rysunek – sposób widzenia liwościach kreacji. Od lat siedemdziesiątych można mówić -

autonomicznym, malarstwem, rzeźbą czy jakimkolwiek

do końca jego doprecyzowanie.

zdobywania przestrzeni. Kryzys ten przyczynił się, paradoksa-

działania. Triennale otworzyło mu nowe terytoria, nowy sposób bycia. Rysunek zaskakiwał możliwością spojrzeń To poszerzanie swego pola, zatracanie granicy między -

środek pomocniczy pełnił funkcję usłużną wobec innych- „czy jest jeszcze coś, co nie jest rysunkiem? ”. Rysunek był specjalności, będąc koncepcją, szkicem dla malarstwa czy

Rysunek jako doświadczenie wynika ze specyficznego sposobu obserwacji świata. Jest efektem rejestracji poznawczej, czyli takiej, która czyni widzenie rozumnym, ujawniając to, serwacja, percepcja jest widzeniem pobieżnym, iluzyjnym, definiowania twórczego wiedzie ku odkrywaniu tożsamości przedmiotu, do jego poznania, jego genetyki poprzez po-

05

rysunkowa

alnej, na mądrości tworzenia (jakby powiedział Jacques Maritain), przygotowując się do swych prób interpretacyjnych. bycie „inaczej”, bycie wartościujące, inne niż posiadanie artykułów czy życie wśród rekwizytów teatralnych – daje

śleć kategorią intuicyjnie wybranych zagadnień, problemów

marności życia czy strategii konsumpcji.

-

czość umożliwia mu tę decyzję.

-

świadczeń to także umiejętność zarezerwowania sobie

gniemy go, stosując kryteria prawdy, skoro nie możemy zakreślić obszarów ich predyspozycji. Ten dylemat wyboPrzestrzeń sztuki nie znosi odpowiedzi, jednoznacznych rozstrzygnięć ani naukowych rozwiązań. To rysunek świadomy godzi obie deklaracje. Świadomość rysowania to – wobec dzisiejszej przygodności rysunku – poczucie ceny własnych możliwości oraz -

Nasz własny stosunek do natury, do jej symbiotycznego znaczenia jest problemem wykraczającym poza same gra− podstawy swego bytowania. Wobec spraw oczywistych, niektóre rządzą naturą, próbuje stworzyć sobie nową rzeczywistość poprzez własny świat kultury. Tworząc dzieła sztuki, mu na zatriumfowanie nad naturą choć przez chwilę, po-

stością. Przeciwstawia się jej zewnętrzności, jednocześnie

tak postawione pytanie ma jakikolwiek sens?

Częściową odpowiedź znajdziemy, śledząc edukację Restrykcyjny sposób definiowania wypełniający cały okres studiów zamyka możliwość indywidualnych kreacji, plomie zwykle kończą się porażką. Zmiany te nie wynikają -

-

-

go rozwoju jako dwóch niezależnych, zamkniętych etapów artystycznych: pierwszego, opartego na decyzyjnych zało-

-

kariera linii Proces rysowania jest zatem procesem poznania poprzez widzenie świadome. Ten analityczny sposób obserwacji pozwala uchwycić istotę natury, istotę zjawiska, wy-

szą drogą niż plama malarska do zdefiniowania podmiotu. strzenią linia, uwikłana świadomym kompromisem między mis bądź rodzaj gry umożliwia ujawnianie autorskich cech

Tak jak indywidualne myślenie twórcze nie rozpoczyna „otwarcia na świat”, bywają metodą ujarzmiania go bądź twórczych nie ma tak aktywnej wartości definiującej przekaz kie aspekty ulegają swoistej „artystycznej racjonalizacji”; przy jego abstrakcyjnej interpretacji.

Najbliższe odbiorcom, ale również metodzie kształtowania postaw świadomości artystycznej, jest przedsta-

obie wizje istnieją jako spójnia bez wyraźnego podziału. różnych poziomach ludzkiej komunikacji.

Pierwsze świadome posłużenie się linią zapoczątkoskończonej szacie poprawności; jest jedynie etapem na drodze „stawania się dzieła”. Jest wariantem koniecznym, Będąc ogniwem ciągłego procesu szukania, nie ma swego końca, tak jak nie ma początku rysunek kreacyjny.

Proces studium-kreacja jest więc procesem zamkniętym,

niezależność. wanie natury oparte na założeniach poprawności anatomiczsyntezy bez wcześniejszej analizy, bez prób pogłębiania

świata.

Pradawne rysunki naskalne, będące pierwotnym środrzęciem). Linia spełniała funkcję użytkową. Obrysowując obrażeń znakowych, pierwszych hieroglifów, daje początek

modela, ekspresji postaci czy natury. Studiowanie natury metody, które na drodze poznania, poprzez spójnię, dążą do

– sposób rozumienia świata, tworząc podstawy myślenia - ściowana cechami artystycznymi, dostaje nobilitacji poprzez

-

ces studiowania postaci to również szacunek dla tradycji, to utożsamianie się pokoleniowe ze swoimi poprzednikami

nej rzeczywistości.

Doświadczając kreacji, wybieramy te metody, które po-

na dzień doświadczeniem. Jeżeli John Dewey określił sztukę jako doświadczenie, ale takie, które nabiera sensu poprzez

-

świadomości twórczej odpowiedzialność za dzieło. konstruowania opiera się na świadomej analizie intelektu-

-

jej specjalnością (rysunki kartograficzne, późniejsze rysunki ▶ s.6

06

rysunkowa

paradoks postmodernizmu linie należące do strefy rysunków bezinteresownych, choć dla ich użytkowników są manifestacją niezależności. Są to ków czy krótkich sentencji: „tu byłem”, „kocham Mariolę”, demonstrujące niedojrzałość autora oraz te, wyzwalające -

przypomnieć sobie czasy, kiedy fascynacja była fascynacją, niektórzy – nowych oczekiwań od sztuki, zmienia się pozycja -

kiedy lęk przed białą kartką papieru stanowił wyzwanie, wędrówce ku jakiemuś zakończeniu, choć zawsze niepewnemu wobec potęgi wyobraźni.

/ Janusz Karbowniczek / centralizacji zjawisk, zastępuje postrzeganie płynne burzące

podstawą, dla ukonstytuowania się sztuki ulicy. Graffiti jako rodzaj sztuki wyzwolonej należącej do sfery pogranicza, do cechy maniery okonturowującej opisywany fakt, dopełniany najczęściej sentencją tekstową – komentarzem zdarzenia, zbudowanego ze schematycznych, beznamiętnych znaków.

-

zachwiania stabilności samego znaku, do jego nietrwałego -

niezależnie od tego, czy są to ślady wandali, czy wypowiedzi, które uzyskały renomę artystyczną (Basquiat, Bangsy). Liartystycznej jej właściciela – jest tutaj świadectwem emocji

deklaracji jako pierwszego podstawowego zapisu emocji.

Wygasa jego wizualność, rozpoznawalność rysunku jako rysunku. Ta zmiana tożsamości zmienia jego byty, które mieszając się, prowadzą go zarówno do odsłaniania, jak

opanowana realną wirtualnością ulega całkowitemu rozproakcji ulicznych, angażując do swego spektaklu znanych twórców, próbuje odzyskiwać rangę medium znaczącego Linia, stając się warunkiem rysunku, uzyskuje tak szesię wszędzie jako ślad, reakcja, znak indywidualności autora czy zwykłe przywłaszczenie. Jej kariera osadza się na -

parametryzacyjnych (rysunki czasowe, wagowe Jarosława Kozłowskiego), linie natarczywe jak niebieska linia Edwarda Krasińskiego, będąca śladem uobecnienia artysty poprzez wytyczanie swojego terytorium, czy wreszcie zamknięta, zmierzona, gotowa do użycia jak substytut inspiracji – linia Manzoniego. Linia, podobnie jak muzyka, jest wszędzie ,

ludzkiego faktu.

Sam byłem świadkiem takiego przypadkowego ujawniania się linii, wędrując zimą po Tatrach. Podczas schodzenia

wówczas, kiedy bezwiednie stałem się autorem podobnych sunięcia po śniegu dłoni turystów schodzących wcześniej obecność jako wynik ruchu warunkowego miała znamiona -

Ze śladami spontanicznego rysowania spotykamy się codziennie, mijamy świat rysowany przez naturę, postrzegamy go rysunkiem oka jak kamerą, chociaż dopiero poprzez definiować świat na własną odpowiedzialność.

przekazu osadzona jest na mocno wątpliwych fundamentach istnienia, rysunek może zupełnie zaniknąć lub pojawić się jako nowa hybryda. powrót do źródeł Myślenie postmodernistyczne, będące alternatywno-opozyści. Jest tylko chwilowym jej wybrzuszeniem. Uprzedzając rozpad takiej strategii twórczej (również życiowej), który prędzej czy później nastąpi, nie pozostaje nam nic innego

twórczego opartego na logice kolejnych tropów poszukiwań

się zawsze zająć jakieś stanowisko wobec drugiej strony

Rysując drzewo, stajemy się drzewem, rysując postać – utożkie stany odczuwania. Rysowanie świadome towarzyszące rozumnemu, refleksyjnemu widzeniu stwarza grunt do jąc naturę, odczuwamy pokorę wobec nieposkromionego żywiołu, wobec fenomenu jej tajemnicy. Rysując akt ludzki, poddajemy się prawom jego seksualności, fascynacji pięknem ciała, psychologii intymności. Twórcza wrażliwość -

-

07

rysunkowa

Janusz Karbowniczek, Antoni Kowalski, Bogdan Topor, Andrzej Łabuz i Michał Minor, to artyści związani z katowicką ASP, których prace zostały zakwalifikowane także do Międzynarodowego Konkursu Rysynku Wrocław 2012. Gratulujemy!

KONKURSY_WYSTAWY_PRZEGLĄDY TEKST / Janusz Karbowniczek / FOTO / Michał Minor

Obszary rysunku 14 marca 2013 w Poznaniu, w Galerii u Jezuitów otwarta została druga wystawa z cyklu Obszary Rysunku. Katowice – Poznań. Pierwsza odsłona tego projektu miała miejsce w Galerii Rondo Sztuki w Katowicach w pazdzierniku 2011 r.

nowaniu dyscypliny wśród innych specjalności twórczych, rzędną jest traktowanie rysunku jako bazy doświadczania -

, Japonii oraz się ważnym wydarzeniem artystycznym i, jak dotąd, była to jej odsłon. Mobilna przestrzeń galerii pozwoliła stworzyć -

Studenci wszystkich wydziałów uczelni poznańskiej obliProjekt skupiał w jednej przestrzeni osiągnięcia z dyscypliny rysunku dwóch uczelni artystycznych: Wydziału Artystycznego ASP w Katowicach i Katedry Rysunku Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu.

Pomysł zestawienia potencjału rysunku obu środowisk

dwóch pierwszych semestrów równolegle uczestnicząc

takiego aktywnego klimatu stało się uczestnictwo Wydziału Artystycznego japońskiego Uniwersytetu Wako, którego nej ekspresji wprowadzały, odmienny od europejskiego, orientalny rys narodowy. Szkoda tylko, że była to, jak do tej

gramowych, natomiast wybór pracowni autorskiej następuje cechy swej odrębności. Dołącza do wspólnoty spojrzeń, rysunku jest pracownią integrującą studentów wszystkich znańskim). Rysunek na roku pierwszym, pomimo różnic py (Praga, Zlin, Bańska Bystrzyca, Meinz, Katowice, Poznań…), organizacja wspólnych warsztatów rysunku ana-

oraz aktywna „obecność” tych środowisk na Krajowej Konferencji Rysunku Uczelni Artystycznych, pt. „Obecność linii artystycznej” (

Wrocław 2009) ukazującej kondycję

je poznanie zasad myślenia konstrukcyjnego; tym samym kładzie nacisk na pojedyncze odpowiedzialności twórcze za późniejsze decyzje indywidualnych postaw kreacyjnych.

To szerokie spektrum medium rysowania ukazane we wszystkich jego odsłonach: od studium, poprzez interpretację, rysunek eksperymentalny, akcję, aż po multimedia nie nosiło walorów konfrontacji dwóch spojrzeń, lecz

Spotkania, wspólne rozmowy, porównania struktur pro-

-

niczania ilości godzin przedmiotu czy brak podstaw formal-

Każdej wystawie towarzyszą warsztaty rysunkowe dla studentów prowadzone przez pedagogów prezentujących nej edycji są obszerne publikacje katalogowe prezentujące rębność środowisk kulturowych.

Istotą przeglądu jest ukazanie nadrzędnej roli rysunku -

konfrontacyjny, daje możliwość obserwacji procesu rysowaciu hermeneutycznym jest spojrzeniem na figurę poprzez jej

Figurama Figurama jest przeglądem rysunku figuratywnego studentów Wyższych Szkół Artystycznych zainicjowanym przez

prowokuje wyobraźnię do przekraczania jego sensu konacyjnych. Daje możliwość bezpośredniej, nieustannej kon-

Ideą wystawy: Obszary rysunku. Katowice–Poznań było ukazanie fundamentalnej wartości tej dyscypliny poprzez dowisk akademickich: Wydziału Artystycznego Akademii -

kając mu drogi poszukiwań interpretacyjnych czy autorskich. Wręcz przeciwnie; sam staje się źródłem kreacji, która -

zamiarach stara się ukazać prawdziwą wartość medium my ( założeniach otwartości poszukiwań wykraczających również -

przestrzeni galerii.

), Uniwersytet Sztuki

Pięknych jest pierwszą uczelnią polską wpisującą się na -

Sztuka figuratywna prowokuje wyobraźnię do przekraczania jej sensu konstrukcyjno-emocjonalnego. Pozwala przełamywać ograniczenia i widzieć więcej ponad to, co sobie sama zakładała. że Figurama stała się doświadczeniem, które pozwala budować na nowo autokreację zawłaszczoną przez sztukę me-

Pięknych (obecnie Uniwersytet Artystyczny).

-

Rondo -

odnaleźć jest najwłaściwszym momentem na udowadnianie

08

osobowość

BOGDAN TOPOR

„To be a teacher is my greatest work of art”. / Joseph Beuys, 1969 /

STATION I

…Kiedyś na spacerze zobaczyłem stare drzewo. Inne niż -

oto właśnie mam przed sobą coś wyjątkowego – prawdziwe wolne od zasad, doktryn, całej tej intelektualnej teorii, to śniejszych pokoleń rytm kolumn, relief stelli egipskich, szlif spiżowych drzwi, abstrakcyjny splot gałęzi – odnalazłem

wą? To znaczy: sztuka jest metodą łączenia ze sobą dwóch posługiwanie się nim jest podstawowym warunkiem zarówno tworzenia, jak identyfikacji dzieła sztuki. Odbiór powinien odbywać się za pomocą tych samych sił, które służą obraz duchowy to odczytywanie zewnętrznych obrazów musi odbywać się tą samą drogą. „Piękno nie jest tym tylko, co widać: pięknym drzewem, obrazem, kobietą. Jest czymś więcej niż zewnętrznym obratem. Jest miłością. Czy sam umysł może odnaleźć miłość, zobaczyć ją tak, jak widzi się zachód słońca? Miłość pojawia -

Wtedy nad logicznym, rozumowym odbiorem wziął górę Wolność od znanego.

-

więzi duchowej. …Lektura Josepha Beuysa, jego rozszerzona idea sztuki, uświadomiła mi, że muszę jeszcze raz wrócić do początku,

Według Beuysa rozszerzona koncepcja sztuki – nie jest teorią, lecz sposobem postępowania uznającym, że oko wewnętrzne jest dużo bardziej znaczące aniżeli zewnętrzne obrazy. Warunkiem powstania dobrych obrazów zewnętrznych jest to, iż obraz wewnętrzny, forma myślowa jest jego

miejsca jego narodzin. Powrócić do sentencji: Na początku było słowo. Słowo jest formą. Prawdziwe kryteria estetyczne nie dadzą się określić za pomocą form zewnętrznych, muszą zostać określone wewnątrz. Wtedy nagle stwierdzimy, że to, co jest wewnątrz nas samych, staje się źródłem obrazów zewnętrznych. Uświadomimy sobie, że jesteśmy bytami duchowymi…

Zogniskowanie tych doświadczeń było powodem za-

niejszych rzeczy.

Jako że nasz umysł jest wielowymiarowy, pogmatwany do granic możliwości, przez to utraciliśmy cechę prosto-

-

przez czas wydał mi się ciekawszy niż blok betonu postawionego przez zespół ludzi, przy całym ich wysiłku twórczym?

go, to znaczy cytat: „bez zrozumienia stosunków sił, które określają formę, nie można zrozumieć, jak powstaje. Leżą one poza płaszczyzną widzialną, są siłami wewnętrznymi które mogą być rozumiane jako dzieła sztuki.

To jest istotą kompozycji – żeby kształtować nie ją, lecz mie tworzeniem kompozycji, lecz na skutek tego, że przez całe moje życie zajmuję się tym problemem, zaszczepiłem sobie tego świadomość. Świadomość formy”. Jednostronne, tylko intelektualne kształtowanie kompozycji prowadzi do do biegunów formy osiągnęli jej całkowitą czystość, lecz był to zarazem koniec procesu.

-

lować cokolwiek, np. drzewo, siedział przed nim całymi dniami czy miesiącami, dopóki nie stał się tym drzewem. powstania dzieła sztuki…

Warto odnieść te aspekty do tradycji myśli filozoficznych, gdzie obraz widzialny jest odbiciem transcendentnego obrazu

lecz mnie jako człowieka. Dlatego ważne jest, aby określić zasada naturalna. Kiedyś wydawało mi się, że najważniej-

Na pytanie dziennikarza:, „co to jest piękno”? Beuys co robiłem było projektowane intelektualnie tzn. wynikało Coraz bardziej człowiek – artysta – pokazuje siebie, swoją prawdę poprzez własne doświadczenia bez obciążeń

-

wybiórczym, jednostronnym (przeintelektualizowanym).

jest niczym więcej niż realizowaniem siebie. Ale też niczym

określeniem całkowitość.

Sama doskonałość jest tylko doskonałością, zaś dążenie do niej przy jednoczesnym nie uciekaniu od życia, ta

malowanie obrazów. Jedynym warunkiem jest szczerość

co mnie porusza do głębi.” Jest przykładem jak sztuka

ma światło wewnętrzne (duszę) jest dziełem sztuki. Każda uniwersalną energię, która pozwala jej żyć. Trzeba umieć wać. Skoro wszystko, co żyje, (co stworzył Bóg lub Natura)

sposób przełożyć myśl na wartości odbierane zmysłowo

osobowość

09

STATION IX

ANTONI KOWALSKI NEW COLLECTORS’ w Nowym Yorku i WHO’S WHO IN VISUAL ART

The last supper / C 14

tym na wszystko, brać życie takim, jakim jest. Być podróż-

jako samotnego Don Kichota jadącego przez ponury krajoCzłowiek Zachodu przedsta-

The New Collectors’ Book & The New Collectors’ Selection To Dwuczęściowy Projekt Znanej Nowojorskiej Kurator Pani Basak Malone. Projekt obejmuje obszerną, 150-stronicową publikację książkowa The New Collectors Book, ukazujacą aktualny przegląd sztuki współczesnej oraz wystawę zbiorową prac artystów zaproszonych do edycji The

innymi: Mirosław Bałka, Aya Haidar, Nina Fischer & Maroan el Sani, Mounir Fatmi, Alexei Kostroma, Judith Bernstein, Ozlem Gunyol & Mustafa Kunt, Sabina Lang & Daniel Baumann.

„Don Kichot jest smutny. Smutek ten to owoc jego sytuacji;

go rozdartym człowiekiem zachodu”.

-

zenitu jest zarazem chyleniem się ku zachodowi.

Kiedyś napisałem, że pejzaż jest dla mnie drogą, meta-

Podejmuję próby uchwycenia czegoś, co pozostaje poza widzialnym obrazem. Jego naturę duchową. Ale zrozumiałem, że natura duchowa nie jest czymś zupełnie innym niż jej obraz widzialny. Więc aby uchwycić naturę duchową mogę dotrzeć do jej istoty.

http://thenewcollectorsbook.com/2012/07/12/antoni-kowalski/www.basakmalone.com www.filmsandartists.com www.thenewcollectorsbook.com

zażu linie życia. ziomie wewnętrznym, niepoznawalnego nie da się określić. to sprawa ducha…

WHO’S WHO IN VISUAL ART (42 Masters of Realistic Imagery 2012-2013) których twórczość wydawca okreslił jako Realizm Symboliczny. Wśród artystów zaproszonych do tej publikacji jest -

BOGDAN TOPOR -

Profesor sztuk plastycznych.

www.antonikowalski.art.pl

10

zobaczone

JACEK RYKAŁA

Teatrzyk paniczny,

czyli opowieści z kuchni TEKST / Jacek Rykała / FOTO prace / Krzysztof Szewczyk / FOTO wernisaż / Arkadiusz Ławrywianiec 14 lutego w Galerii Foyer Teatru Śląskiego w Katowicach, otwarto najnowszą wystawę obrazów i obiektów przestrzennych prof. Jacka Rykały.

Wystawa została przygotowana w miejscu dla profesora niewątpliwie szczególnym.

To właśnie na scenie Teatru Śląskiego zostały wystawione jego dwie pierwsze sztuki: „Dom przeznaczony do wyburzenia" i „Mleczarnia".

D laczego opowieści z kuchni?

Dyferencjał / fragm. / 2010 / obiekt

Unguenta / 2012 / olej na płótnie

Wrzesień / 2012 / olej na płótnie + collage

Szklany pies / Metalowy talerzyk / 201o / obiekty

XV Sosnowieckie Spotkania Artystyczne TEKST / Marta Piasecka Otwierają się w głębi miasta, żeby tak rzec, ulice sobowtóry, ulice kłamliwe i zwodne. Oczarowana i zmylona wyobraźnia wytwarza złudne plany miasta, rzekomo dawno znane i wiadome, w których te ulice mają swe miejsca i swą nazwę, a noc w niewyczerpanej swej płodności nie ma nic lepszego do roboty, jak dostarczać wciąż nowych i urojonych konfiguracyj.

kim Centrum Sztuki wystawione zostały prace wykonane podczas Sosnowieckich Spotkań Artystycznych. Piętnastu artystów reprezentujących różne Miasto jako obraz immanentny. Tego rodzaju spotkanie jest nie tylko dobrym pretekstem do tego, by skonfrontować bogactwo wyobraźni, ale stwarza także możliwość zastanowienia się: czym miasto jest dzisiaj, jak jest postrzegane, jaki jest jego związek ze sztuką? Czym jest sztuka? Jak połączyć te dwie materie, uzależnione od siebie? Interpretacji związku: miasto – sztuka – człowiek podejmują się: Judyta Bernaś, Zbigniew Blukacz, Czesław Gałużny, Paweł Garwol, Ryszard Grzyb, Jerzy Kosałka, Piotr Kossakowski,

www.jacekrykala.com

Krzysztof Kula, Roman Maciuszkiewicz, Olga Pałka-Ślaska, Marek Przybyła, Piotr Szmitke, Ireneusz Walczak, Małgorzata Wielek-Mandrela oraz Jakob Zim. cza porze dnia, inaczej bowiem zachowuje się, gdy jest widno Aby namyślać się nad istotą miasta trzeba się od niego oddapatrzy. Można by sparafrazować tytuł pracy Goi: gdy rozum śpi, budzi się miasto. Przybiera wtedy formę mistyczną, której mnogość -

miast, wśród przyrody, gdzie wszystko płynie wolniej. Tak samo jest

ulicach zaczyna przypominać wtedy wędrówkę, ale też błądzenie.

granic miasto. Aby możliwe było ogarnięcie przestrzeni potrzebna

Bruno Schulz /Sklepy cynamonowe*

O

W ychowałem się w rodzinie wielopokoleniowej i przez pierwszych kilkanaście lat mojego życia mieszkałem w dużym mieszkaniu, w którego centrum była kuchnia. Przestronna i jasna, cała wyłożona białymi kafelkami ściągała do siebie nie tylko członków rodziny. Przy wielkim stole stojącym na środku siedzieli różni ludzie, czasem bardzo dziwni. Jeszcze dziwniejsze były historie, które opowiadali.

Od tamtych czasów, za jedną z większych przyjemności uważam poranki, gdy bez pośpiechu mogę wypić kawę z bliskimi mi osobami, wysłuchać ich nowych historii, zapominając o czasie i obowiązkach. Niestety, a może właśnie dobrze, nie zdarza to się często. Tęsknię więc do tego: „czasu poza czasem”, spędzonym w kuchni.

odbioru prac przez widzów, mieszkańców miasta dają możliwość przystopowania na chwilę życia, slow life, jak nazywa to organizatorka całego przedsięwzięcia, Adriana Zimnowoda, bo „niespieszne *

lektura jest odczytywaniem historii miasta. Mapa jest biografią jakie z nich płyną. Jest więc olej na płótnie, fotografia cyfrowa, inWędrówka po ulicach prowadzi do wspomnień, które są lub zostaną zapisane. Miasto nie może istnieć bez człowieka, dzięki niemu się potrafi być miasto. są dzięki sieci komunikacji, która podtrzymuje życie. Jest źródłem życia, jak woda. Daje możliwość przemieszczania się, ale jest też

zagadkowości posiada wymiar ujemny – poddając się postępowi one niewyraźne, zamazane, bo ciągle gdzieś gnamy, albo patrzymy

sui generis nieśmiertelność.

Za kilkanaście lat będzie wyglądać zupełnie inaczej. Będzie to dowizji raz jeszcze. **

11

zobaczone

RYSZARD GRZYB W NOWEJ ODSŁONIE TEKST / Adrianna Zimnowoda

RR

yszard Grzyb to sylwetka znana, niezwykle barwna i ceniona w obszarze sztuki polskiej (i nie tylko).

Utożsamiany zwłaszcza z dokonaniami artystycznego ugrupowania o wyraźnych proweniencjach neoekspres- raźnych proweniencjach aktywnej jonistycznych aktywnej neoekspresjonistycznych w latach 80. Gruppy.

W pierwszym odruchu zwykło się porównywać twórczość artysty (co z resztą słuszne) z dokonaniami włoskiej transawangardy, niemieckiego Neue Wilde, dodałabym naniami włoskiej transawangardy, niemieckiego Neue Wilde, jeszcze neofowistyczną sztuką Roberta czy dodałabym jeszcze neofowistyczną sztukąCombasa, Roberta CombaKarela Appela z Grupy COBRA. Twórczość Grzyba zawsze zawsze jednak jednakoparta opartabyła byłana nabliskim bliskimartyście artyściesystemie systemie światopoglądowym, obecnym zwłaszcza w literaturze egzystencjalnej; Camusie, Hrabalu czy Dostojewskim. stencjalnej: Camusie, Hrabalu czy Dostojewskim. DotychDotychczasowa twórczość Grzyba powodować miała czasowa twórczośćwstrząs Grzyba powodować emocjonalny emocjonalny mający miałauzmysłowić

wszechogarniającą obecność absurdu, szokowała wstrząs mający uzmysłowić wszechogarniającą obecność publiczność niedorzecznością tytułów prac tytułów oraz absurdu, szokowała publiczność niedorzecznością obrazoburczą manifestacją erotycznych scen.

Dla przeciprac oraz obrazoburczą manifestacją erotycznych scen. Dla wwagi, jakby drwiąc z powagi sytuacji, artysta umieszczał na obrazach motywy flory i fauny, infantylnie i zabawnie.

Twórczość Grzyba ostatnich kilku lat wygasza emocje, Twórczość Grzyba ostatnich kilku lat wygasza emocje, nabiera wyraźnego dystansu i rysu kontemplacyjnego.

Zaprezentowane na wystawie w Galerii Extravagance obrazy obejmuję dwa cykle tematyczne Portrety i obejmują dwa cyklewtematyczne Portretykilku Parawany, poParawany, powstałe okresie ostatnich lat. Wbrew pierwotnemu przekonaniu o antynomii ich „funkcji” (sportretowana twarz kojarzy się z odsłanianiem, parawan natomiast z funkcją przysłaniania) posiadają sporą część wspólną: pokazują nie całość a fragment, przysłaniania) posiadają sporą część wspólną: pokazują dotyczą nie ciągłości a przedziału. Parawan odsłania zatem wycinek rzeczywistości, pozostały za Parawan odsłania zatem wycinek rzeczywistości, pozostały krywając, lub zakrywa niemal całość, fragmentarycznie zakrywając, lub zakrywa niemal całość, fragmentarycznie odsłaniając. Twarz natomiast (najbardziej wymowna i komunikatywna częścią ciała) nigdy nie jest munikatywna częścią ciała) nigdy nie jest transparentną. transparentną. Nie udziela odpowiedzi na pytanie o całość człowieka. Jest komunikatem danej chwili, komunikatem danej chwili, bardziejiwyzwaniem, bardziej wyzwaniem, pytaniem tajemnicą. pytaniem Zatem zarówno parawan, jak i portret ogranicza władzę władzę ludzkiego spojrzenia. ludzkiego spojrzenia.

Niektóre z Parawanów prezentowanych na wystawie, w Parawanów prezentowanych na wystawie, sposób konsekwentny dzielone na regularne kwatery, odsyłają do refleksji refleksji nad nadmożliwością możliwościąodczytania odczytaniatego tegosaodsyłają do samego fragmentu rzeczywistości w sposób wieloznaczny. Inne z nich, płasko, plakatowo malowane, nasuwają skojarzenie z teatralną dekoracją, która poprzez interakcję migotliwych, intensywnie wypełniających ją tliwych, intensywnie wypełniających ją kolorów wprowadza kolorów wprowadza pozytywne ekspresyjne wibracje, w otoczeniu których rolę pierwszoplanową odgrywa od lat pierwszoplanową odgrywa od lat przez Grzyba hołubiony przez Grzyba hołubiony zwierzęcy motyw nosorożca. zwierzęcy motyw nosorożca.

Najnowsze Portrety, zwłaszcza te namalowane po roku Najnowsze zwłaszcza po roku 2010, są Portrety, nostalgiczne w te namalowane wyrazie.

Twarze sportretowanych osób mają zamyślone oblicza, wzrok nieruchomo zawieszony w przestrzeni, są zastygłe w osób mają zamyślone oblicza, wzrok nieruchomo zawiebezruchu i milcząco nieobecne. To spotkanie z twarzą konkretnej postaci, o przyporządkowanym w tytule pracy imieniu i nazwisku, określonej profesji bądź pasji, umiejscowionego w zidentyfikowanym, najczęściej miejskim środowisku, osoby, której los w pewnym miejscu i czasie zbiegł się z historią Grzyba. Najnowszy cykl portretów przynosi jeszcze jedną niespodziankę.

JERZY NOWOSIELSKI MALARSTWO TEKST / Adrianna Zimnowoda

W

Jerzy Nowosielski. Malarstwo.

11 stycznia – 10 lutego 2013 roku.

Galeria Extravagance, Sosnowieckie Centrum Sztuki Zamek Sielecki.

W

opinii wielu osób uważnie zwiedzających wystawę Jerzego Nowosielskiego w Galerii tysty emanują tego rodzaju spokojem, któryExtravagance posiada zdolobrazy artysty emanują tego rodzaju który ność temperowania gwałtownych emocji,spokojem, skłaniając jednoposiada zdolność temperowania gwałtownych emocji, skłaniając jednocześnie do wysiłku refleksji, ogniskują uwagę w taki sposób, by niepostrzeżenie wciągnąć widza w ich wewnętrzny świat. A wewnętrzny świat obrazów swoimi prawami opartymi na złożoności systemów światoNowosielskiego rządzi się swoimi prawami opartymi na złożoności systemów światopoglądowych aktywnie artysty.

Nowosielski bowiem, doskonały znawca doktryn obecnych w całym twórczym życiu artysty.

Nowosielski Kościoła odważnie „wychylał poza bowiem, prawosławnego, doskonały znawca doktryn się” kościoła Prawosławnego, odważnie „wychylał się” poza ich granice, tak w stronę mistyki żydowskiej czy myśli buddyjskiej, jak artyście i okultyzmu czy kabały.

Złożoność konań pozwoliła na mistrzowskie scalenie obrazu

czyni przynosi zaskakujący ukłon stronę prekursora Artysta cykl portretów jeszcze jednąwniespodziankę.

Artysta modernizmu, umieszczając na dwóch z prezentowanych portretów kalkę neoplastycznego języka Pieta Mondri- ana; kompozycję z czerwonym, kę neoplastycznego języka Pietaniebieskim Mondriana;i żółtym. kompozycję W trakcie wernisażu wystawy odbyła się akcja artystyczna z udziałem Ryszarda Grzyba Park Młodych. Historyczna już nazwa parku, którego wejście wieńczyła wycięta z blachy figura kota, stała się inspiracją dla artysty do namalowania w roku 2004 obrazu (obecnego na figura kota,Park stałaMłodych się inspiracją dla artysty do namalowania wystawie) przy Kopalni Węgla Kamiennego Park Młodych Niwka-Modrzejów. Akcji artystycznej polegającej na przy Kopalni Węgla sentencji Kamiennego Niwka-Modrzejów. pisaniu „na żywo” zrodzonych z refleksji Akcji nad wydarzeniami w Parku Młodych towarzyszyła artystycznej polegającej na pisaniu „na żywo” piosenka sentencji pt. Spójrz prosto w oczy chwili w wykonaniu Kory, powstała na bazie piosenka Zdań Napowietrznych Ryszarda Grzy dych towarzyszyła pt. w wykonaniu Kory, powstała na bazie Zdań Napowietrznych ba Ryszarda Grzyba.

Kurator wystawy - Adrianna Zimnowoda

przekonań pozwoliła artyście na mistrzowskie scalenieobrazu w spójną całość, wypełnioną w równym stopniu przez sacrum i profanum, gdzie zaistniały równocześnie; apoteoza życia i śmierci, motywy świeckie i pierwiastki śmiercią. Życie doczesne, które odmalowuje Nowosielski mistyczne, niewinność i perwersja, strach przed życiem i strach przed śmiercią. Życie doczesne, które odmalowuje Nowosielski w obrazach, to życie w oparach pokosmicznej katastrofy, dramatu, w wyniku którego samo piekło zostało na ziemię.

Wobec wspomnianej podskórnej grozy sprowadzone zostało na ziemię. Wobec wspomnianej podskórnej grozy przemawiającej wyłącznie z „drugiego planu” nasuwa się pytanie: czy widz bez teoretycznego odczytać tego rodzaju pokłady interpretacyjne? Wydaje wsparcia jest w stanie odczytać tego rodzaju pokłady interpretacyjne? Wydaje się, że jednak nie. Ta jednak wypadku nie pozbawia obrazówwypadku Nowosielskiego siły od„niedyspozycja” w żadnym nie pozbawia obrazów Nowosielskiego siły oddziaływania, a widza kolorystyka prac, klarowność podziału przestrzeni przyjemności odbioru.

Wyrafinowana kolorystykapłótna, prac, hieratyczne subtelnie namalowanych kobiet, poklarowność figury podziału przestrzeni płótna, hieratyczne figury subtelnie kobiet, poetyckie pejzaże, etyckie pejzaże, namalowanych ikoniczne portrety oraz przedstawienia ikoniczne portrety oraz przedstawienia abstrakcyjne abstrakcyjne poza wartą odczytania warstwą ideologiczną, pozawielką wartąprzyjemność odczytania warstwą ideologiczną, dają wielką dają estetyczną, przywołując odesłany przyjemność estetyczną, przywołując odesłany do do lamusa termin jakim jest kategoria piękna. lamusa termin jakim jest kategoria piękna Kurator wystawy Galerii Extravagance: Adriana Zimnowoda Kurator wystawy Galerii Starmach: Andrzej Szczepaniak Wybór obrazów z lat 1957–1996, pochodzących ze zbiorów Fundacji Nowosielskich.

12

zobaczone

Kolor srebrny oznaczał przyszłość, był odlotowy jak astronauci [...]. Srebrna była również przeszłość. Srebrny ekran. Hollywoodzkie aktorki fotografowane na srebrnych tłach, i srebro, może przede wszystkim, to kolor narcyzmu.

Lustra są pokryte od spodu srebrem. /Andy Warhol/

Andy Warhol. Konteksty TEKST / Agnieszka Łakoma / FOTO / Paweł Wodnicki rebrna jest okładka katalogu i elementy aranżacji wystawy Andy’ego Warhola prezentowanej w Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie.

Podczas zwiedzania wystawy odbiorcom towarzyszy wrażenie, że przebywają w industrialnych wnętrzach strialnych wnętrzach pracowni artysty – słynnej Factory pracowni artysty – słynnej Factory, powstałej w 1963 roku w lofcie na East 47th pod numerem 231 w Nowym Yorku. Przestrzeń FactoryLinicha była zaaranżowana przez aranżowanapierwszej przez Billy’ego srebrzystą, połyskliwą Billy’ego Linicha srebrzystą, połyskliwą folią i szybko stała się miejscem kultowym, w którym Andy drukował swoje słynne serigrafie. W początkach lat 60. pozycja Andy’ego ewoluowała z dobrze prosperującego grafika reklamowego do do artysty artysty grafika. grafika. Factory Factoryzmieniła zmieniłaswoją swoją reklamowego siedzibę, ale dla wiekszości już zawsze będzie kojarzona siedzibę, ale dla większości już zawsze będzie kojarzona ze srebrną dekoracją ścian. połowie XXzarówno wieku świat grafiki wkroczył w etap cji, W która dotyczyła artystów, drukarzy, marszandów rewolucji, która dotyczyła artystów, drukarzy, marszandów i rynku sztuki w ogóle. Ośrodek sztuki graficznej przeniósł się z Europy do Ameryki. W całej Ameryce powstały nowe oficyny, w których artyści mogli realizować projekty graficzne. Między innymi Fundacja Forda stała się swoje projekty graficzne. Między innymi Fundacja Forda stała się narzędziem promocji dla tego typu inicjatyw.

Właśnie w tym czasie, na przełomie lat 50. i 60. powstały cenione oficyny sztuki graficznej. W 1957 roku Tatyana Grosman założyła Universal Limited Art Editions w Nowym Yorku, w którym tworzyli Jasper Johns i Robert Rauschenberg. W trzy lata później powstało litograficzne -

czarno-białej grafiki ewokowałKamuflaże potrzebę koloru i zmian w studio w Los Angeles – Tamarid Litography Workshop, zakresie pojmowania tego medium. Zupełnie inaczej założone przez June Wayne. W latach 60. i 70. zmieniła abstrakcyjne, odwołujące się do form seprzebiegał proces eksperymentów w wczesnych serii Kamuflaże, w się rynkowa kwalifikacja grafiki, która ewoluowała do - obrazy którym artysta całkowicie zrezygnował z motywu figuraty-oryginalnego dzieła wielokrotnego, a kolekcjonowanie cjonowanie grafiki stało się modne. Cena była stosunkowo wnego i tworzył obrazy abstrakcyjne, odwołując się do grafiki stało się modne. Cena była stosunkowo niska, a wczesnych form – prostychabstrakcyjnej szablonów, odbiorca odbitki. mógł poczuć satysfakcję z posiadania na „motywy własność Grafika stała się wymarzonym medium moro” to serigraficznych zapowiedź nowoczesnej wykorzystywanych w Japonii i Chinach. Opływowe, własność ponieważ odbitki. Grafika stała się wymarzonym pop-artu, hasłami epoki była: częstość,medium wielość, zamyka nasycone kolorem, to pop-artu, ponieważ hasłami epokipop-artu była: doskonale częstość, pomnażanie.

Andy Warhol – gwiazda Mity powiększone “motywy Diamondmoro”, dust. Andy zapowiedź nowoczesnej abstrakcyjnej grafiki, pełnej wielość, pomnażanie. Andy Warhol – gwiazda pop-artu symboli i odniesień. Wystawę w MCK zamyka autopordoskonale rozumiał zmieniające się prawa rynku sztuki i technikę graficzną serigrafii, opracowując metody przenotret z serii Mity z 1981 roku, tzw. Diamond dust. Andy udoskonalał technikę graficzną serigrafii, opracowując nieartystyczne Warhol stał sięzostały mitemuszlachetnione. rewolucji w sztukach plastycznych, metody przenoszenia obrazu fotograficznego i być maszyną do robienia obrazów” – mówił Andy, prowaw których zatarciu uległy granice między mediami, a szablonów na sito. “Chcę być maszyną do robienia techniki nieartystyczne zostały uszlachetnione obrazów” – mówił Andy Warhol, prowadząc pełną ironii i autokrytycyzmu grę z widzem. Multiplikacja i praca seriami stałaAndy’ego się wyznacznikiem jego były twórczości.

Działania tylko pozornie efektem mechaDziałania Andy’ego tylko pozornie były efektem mechanicznej pracy. Obraz fotograficzny powielany w procesie graficznym, był tylko formą podmalówki i , gdzie możemy porównać początkiem eksperymentów z obrazem. Ten proces wyraźnie jest widoczny na krakowskiej wystawie w MCK, graficzną artysty Kamuflaże gdzie możemy porównać wczesne portrety Marylin obraz fotograficzny prowokacją dalszych działań Monroe z lat 60. jest z ostatnią seriądograficzną artysty Kamuflaże z lat 80. W serii grafik z MM obraz fotograficpretekstem do nowych do formalnych czarno zny jest prowokacją dalszychrozwiązań. działań zŚwiat kolorem i formą. Błędy drukarskie, przesunięcia stały się pretekstem do nowych formalnych Świat pojmowania tego medium.

Zupełnierozwiązań. inaczej przebiegał

“Kto będzie uznawany za wielkiego artystę za sto lat?

Jackson Pollock, Andy Warhol, Donald Judd, Damien Hirst. Cała reszta trafi do przypisów”. / Charles Saatchi /

Andy Warhol | Konteksty Kraków – Galeria MCK Kraków Prace prezentowane na wystawie pochodzą z prywatnej kolekcji Zoya Museum w Modrze na Słowacji.

Mit: cień / 1981, serigrafia © 2012 The Andy Warhol Foundation for the Visual Arts, Inc. / Artists Rights Society (ARS), New York.

S

13

zobaczone

KAMIL KUSKOWSKI

nia 17 stycznia 2013 r. w Katowickiej Akademii Sztuk milem Kuskowskim. orazz autor instalacji, przedstaPięknych odbyło się Malarz spotkanie artystą nietuzinkowym, wił wszystkim zainteresowanym ogólny zarys swojej twórKamilem Kuskowskim. Malarz oraz autor instalacji, przedstawił wszystkim ogólny zarys czości, odwołując się dozainteresowanym postmodernistycznych tradycji. swojej odwołując się do postmodernistycPracetwórczości, artysty wyświetlane na rzutniku wciśniętym między znych akademickiego tradycji.Prace artysty wyświetlane na rzutniku ściany korytarza, niestety wypadały nieco wciśniętym między ściany akademickiego korytarza, niestety wypadały nieco blado, w porównaniu z tym jak prezentują się w galeriach. Sam Kuskowski, skromny i nieskromny jednocześnie, omawiał swój dorobek zaszyty gdzieś w rogu, po za zasięgiem wzroku zebranych gości. widziany.

Tak jakby chciał być słyszany, a nie widziany.

W płynnej prezentacji twórczości, podszytej lekkim samo samozachwytem, wyczuwalny emocjonalnystosunek stosunek zachwytem, wyczuwalny był byłemocjonalny twórcy wobec własnych dzieł. Jednak w potoku autoprezentacyjnych zdań, znalazło także wiele uwagi. słów tacyjnych zdań, znalazło się także wielesię słów godnych

godnych uwagi.iż Między innymi,naiżtym, „Sztuka polega na Między innymi, „Sztuka polega że reagujemy na tym,cożejuż reagujemy coś istnieje”.na coś co już istnieje”.

Kuskowski przekazuje, żeże tworzenie Kuskowski przekazuje, tworzeniepolega poleganie nietylko tylkona na powielaniukanonów. kanonów. Akt Akt twórczy twórczy jest jest reakcją powielaniu reakcją na na wszelkie wszelkie sytuacje codziennego życia. On sam swoimi instalacjami sytuacje codziennego życia. On sam swoimi instalacjami wyraża sprzeciw, bądź aprobatę wobec dotyczącego go wyraża sprzeciw, bądź aprobatę wobec dotyczącego go zjazjawiska. Tak właśnie min. powstał neon „zŁÓDŹenie” wiska. właśnie m.in. powstałdo neon ZŁÓDŹenie będący będącyTakprzejawem niechęci nieuczciwych władz miasta, w którym twórca rozpoczynał artystyczną karierę.W instalacji zatytułowanej „Egzorcysta X”, zatytułowanej Egzorcysta przypominającej przypominającej wielką X,pierś, umieszcza wielką ekran pierś, LCD wyświetlający Allena„Wszystko co umieszcza ekranfilm Woodego wyświetlający film Woodego Allena przedstawia –chcielibyście wiedzieć o seksie”. Obraz . Obraz przedstasamego reżysera, który wia samego reżysera, któryuciekając uciekającprzed przed monstrualną monstrualną częścią kobiecego biustu, wyciąga w jego stronę krzyżyk.

Gest typowy dla rytuału egzorcyzmu, stanowi aluzję do Gest typowy dla rytuału egzorcyzmu, stanowi aluzję do zaściankowego jeszcze sposobu myślenia Polaków. zaściankowego jeszcze sposobu myślenia Polaków.

Kuskowski nie zgadza się z faktem, iż seksualność i cielesność są w Polsce dalej tematem tabu, tematem wypieranym przez kościół. W naszym kraju bardziej się ceni mówienie o nieszczęściu niż o przyjemnościach.

Twórca niezależny, jak na buntownika przystało, niezależny, jak naz buntownika prowadzi dialog prowadzi dialog miastami, w przystało, których żyje, przemawia w imieniu ludu prowokując ‘bogów’ do odpowiedzi. Chwytliwe hasłodo„H.W.D.P.” utworzone wokując „bogów” odpowiedzi.przekornie Chwytliwe hasło „ . z.” policyjnych kogutów, krzyczy do nas niebieskim światłem: wszystko możewszystko stać sięmoże sztuką! nas niebieskim światłem: staćProwokator się sztuką! niczym twórca Streetart’u wytyka palcem przywary współczesnej młodzieży, śmieje się z policji. Slogan, który wcześniej budził odrazę, przenosi w nowy, estetyczny kontekst. kontekst.

Podczas analizy prac, Kuskowski przypominał, że Podczas analizy prac, Kuskowskiprzeistoczeń. przypominał, że żyjemy żyjemy w czasach nieustannych Rodzimy się i umieramy, rzeczy zmieniają formę, często ramy, rzeczy zmieniają formę, często przybierając kształt przybierając kształt hybryd.

Podobnie poszerza się obszar Podobnie działań artystycznych.

To fakt, w jego interdyscyhybryd. poszerza się obszar działań artystycznych. plinarnym świecie nie ma miejsca na konserwatyzm.

Liczą się aktywność umysłu, jak i luźne podejście do rzeczywistości.

To artysta zbuntowany, nie podatny nie na podejście do rzeczywistości.

To artysta zbuntowany, narzucane normy czy wymogi.

Bliższy jest mu podatny na narzucane normy czy wymogi. Bliższy jest mu anarchistyczny duch młodości, niż uleganie skostniałym anarchistyczny duch młodości, niż uleganie skostniałym paradygmatom sztuki. Jak twierdzi „ Praca malarska paradygmatom sztuki. Jak twierdzi „ Praca malarska musi musi spełniać kategorie malarskości, ale też definiospełniać kategorieprzez malarskości, też definiowanie mawanie malarstwa warsztat,ale ogranicza je”. larstwa przez warsztat, ogranicza je”.

Prace KuskowskiePrace Kuskowskiego odbiegają od tradycyjnie go odbiegają odartyzmu. tradycyjnie pojmowanego artyzmu. pojmowanego Tutaj ściana galeryjna stajeTutaj się ściana galeryjna staje się tematem dzieła, złote ramy tematem dzieła, złote ramy jego integralną częścią, jego zaś

Spotkanie z Mikołajem Długoszem w Katedrze Malarstwa katowickiej ASP odbyło się 23 stycznia 2013 r.

MIKOŁAJ DŁUGOSZ Videopol

Buntownik z powodu TEKST / Judyta Tkocz FOTO / Anna Lorenc Kolejnym gościem cyklicznych spotkań na Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach, w Katedrze Malarstwa był Kamil Kuskowski. Następny po Sławomirze Brzosce (i poprzedzający Mikołaja Długosza) artysta, który opowiedział o własnej twórczości, realizowanych projektach i inspiracjach.

Kamil Kuskowski. MALARSTWO W PRZESTRZENI MULTIMEDIALNEJ – na podstawie własnej twórczości.

D

którzy jeszcze chcą pomóc w tym projekcie i udostępnić swoje kasety VHS prosimy o kontakt na Dąbrówki 9).

Videopol

projekt Mikołaja Długosza mach ideopol, projektu to Metropolis.

Bazą dla tej pracyrealizowany są nagrania w ramach Projektu Metropolis. Bazą dla tej pracy są nagrania VHS. Pamiątki rodzinne, nagrania z wyjazdów, wakacji, z których jak z archiwum Mikołaj Długosz wybierze najciekawsze sekwencje i obrazki, by godzinne teledyski. zmontować je w półgodzinne teledyski.

Współtwórcami tego mogą stać się także Współtwórcami tegoprojektu projektu mogą stać sięstudenci także katowickiej studenci katowickiej ASP, z którymi spotkanie odbyło się w ramach cyklicznych spotkań z artystami. (Wszystkich, -

Projekt Metropolis podejmuje próbę zmierzenia się ze steProjekt Metropolis podejmuje próbę zmierzenia się ze stereotypowym wizerunkiem Górnego Śląska i Zagłębia browskiego oraz stworzenia współczesnego portretu regioDąbrowskiego oraz stworzenia współczesnego portretu nu przy użyciu narzędzi sztuk wizualnych.

OtwieraOtwiera dyskusję regionu przy użyciu narzędzi sztuk wizualnych. dyskusję artystów wizualnych i dźwiękowych, a sztukę traktuje jako narzędzie poznawcze, a nie realizujące tylko założenia, życzeniowy obraz. Celem projektu jest odkrywaz góry przyjęte założenia, życzeniowy obraz.

Celem projektu jest odkrywanie równoległych, istniejących obok siebie, miast w mieście, regionów w regionie. Czy bowiem znamy rzeczywiście obraz rego regionu? Czy jest on jeden, a może raczej jest ich wiele?

Szereg nakładających się na siebie, przenikających obSzereg nakładających się na siebie, przenikających obrazów: życzeniowych, ale i niechcianych, bazujących na tradycji, ale i wyraźnie od niej się odcinających. wiele perspektyw: historyczPodobnie wiele społecznych, perspektyw: ekonomicznych, społecznych, ekonomicnych, obyczajowych, politycznych… znych, historycznych, obyczajowych, politycznych....

Program projektu opiera się na serii rezydencji artystycznych dla twórców naserii terenie całego artystycGórnego Program projektu wizualnych opiera się na rezydencji znych dla twórców wizualnych na terenie całego Górnego -

ekspozycje z martwą naturą, zaraz po zakończeniu wystawy, są powystawy, prostu są konsumowane przez odbiorców. po zakończeniu po prostu konsumowane przez Owszem, twórca w niektórych cyklach, ukazuje to co piękne i oczekiwane. Jednak jest to piękno zawsze uwikłane w kontekst, namacalne , czasem nawet jadalne.

W projekcie „Uczta malarstwa” Kuskowski w sposób Uczta malarstwa fenomenalny poszerza granice malarstwa, zahaczając o ludzką percepcję. Kto by wcześniej pomyślał, o zjedzeniu owoców z obrazów największych mistrzów? Tymczasem owocowe aranżacje udowadniają, że martwa natura nie aranżacje że martwaOdbierając natura nie jest do końjest doudowadniają, końca martwa. twórczość nasuwatwórczość się pytanie: dlaczego niktnasuwa jeszcze caKuskowskiego, martwa. Odbierając Kuskowskiego, napytanie: to nie wpadł?

Jegonikt pomysły są banale, alewpadł? jakże trafnie się dlaczego jeszcze na to nie Jego uderzają w wszelkie zjawiska społeczne, do których nie zawsze potrafimy zjawiska społeczne,się doodnieść. których nie zawsze potrafimy się Bunt artysty jest nie formą na złość, raczej odnieść.

Bunt nie artysty jest robienia formą robienia na to złość, to próba otworzenia oczu, poszerzenia świadomości i raczej próba otworzenia oczu, poszerzenia świadomosamoświadomości odbiorcy. Przy analizie jego prac, wdziera się fenomenologiczna myśl Romana Ingardena wdziera się fenomenologiczna myśl Romana Ingardena o intencjonalności dzieła: fundament bytowy dzieła znajduje się zawsze w innym przedmiocie.

Teraz samo dzieło uświadamia nam, że nie jest uświadamia nam, bytem. że nie jest autonomicznym bytem.

Zaautonomicznym Zależne od człowieka, istnieje podwójnie. W przypadku prac Kuskowskiego, przekornie, to czego artystanie przedstawił Kuskowskiego, przekornie, to czegoodbiorcy, artystanieprzedstawia przedstawił samo dzieło odbiorcy, przedstawia samo dzieło.

KAMIL KUSKOWSKI (1973) - polski artysta, malarz, okazjonalnie kurator, autor instalacji, prac wideo, profesor, dziekan. www.kuskowski.pl www.m2.art.pl

Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego, oraz aktywnościachopartych na współpracy artystów mieszkańcami dencji powstanie kilkadziesiąt wystaw, zfilmów, instalacji, regionu.artystycznych.

W sumie, w ramach podsumowań poszczególksiążek nych rezydencji powstanie kilkadziesiąt wystaw, filmów, instalacji, książek artystycznych.

Podsumowanie całości projektu nastąpi w 2014 roku

Kurator Projektu Metropolis - Stach Ruksza

www.projektmetropolis.pl MIKOŁAJ DŁUGOSZ (1975) - fotograf, autor projektów fotograficznych realizowanych z użyciem dzieł innych autorów, np. pocztówek, zdjęć znalezionych w internecie, na pchlich targach itp. Mieszka i pracuje w Warszawie. www.mikolajdlugosz.com www.nudnepocztowki.pl

prosto z

14

O BRAZ TEKST / Naczelny / FOTO / Paweł Szeibel

Mamy okazję oglądać niecodzienną wystawę, na której pokazu polega na tym, iż są to obrazy reprodukowane -

Projekt O!BRAZ koło się zamyka, bo właśnie dzięki takim pytaniom te obrazy powstają, rodzą się jednocześnie będąc pytaniem mniemana sytuacja zdarzy się niejednokrotnie.

Będąc wiecznymi przechodniami, spróbujmy zatem przyj-

gotowywał mającej zjawić się kompozycji do tak brutalnej

-

uwagę konsumpcyjne zapędy zwykłego przechodnia. Ale to też nie jest walka wręcz, to potyczka na bardziej intelektualne argumenty. Naszych 10 wspaniałych bohaterów -

wickiej outdoorową

.

BRAZ w Katowicach udział biorą: 1] Adam Laska – Chorzowska/Chrobrego 31 2] Asia Wiater – Zawiszy Czarnego 9 3] Katarzyna Piotrowicz – Kopernika/Mikołowska 18 4] Luiza Kolasa – Wita Stwosza /Ceglana 5] Marek Rachwalik – 1 maja 27 6] Małgorzata Kulik – Ligocka 6 7] Monika Mysiak – Ligocka 6 9] Paulina Grobelny – Graniczna 8/1 10] Paulina Walczak – Jankiego 72

Wyobraźmy sobie kogoś, kto jak co dzień pędzi tą samą -

-

kolejnych, tak prostych, że aż podstawowych – dlaczego?

POGOTOWIE ABSOLWENT

Pogotowie Absolwent, czyli krótki kurs przygotowawczy

do zawodu 20 kwietnia ruszają warsztaty skierowane do naszych studentów. praszamy na cykl spotkań wspierających właściwe przygotowanie do zawodowej aktywności po ukończeniu studiów.

Osiem opracowanych zagadnień ma na celu pomóc nie macji na temat licznych mechanizmów wsparcia dalszego artystycznego rozwoju młodych artystów (stypendia, dotacje, rezydencje). Do poprowadzenia spotkań zaprosiliśmy osoby ze środowiska związanego ze sztukami wizualnymi: galerzystów, kuratorów, animatorów kultury, artystów, prawników, które dzięki swojemu bogatemu doświadczeniu pomogą usystematyzować wiedzę na temat organizacji na rynku pracy. Zaletą takich kursowych spotkań będzie

ce. Będziemy rozmawiać o ubezpieczeniach, emeryturach, podatkach, dotacjach krajowych, stypendiach, grantach, wnioskach, aukcjach dla młodych artystów, zagranicznych rezydencjach twórczych. Nasi studenci dowiedzą się m.in.

rzeń artystycznych, pracownik Galerii Raster oraz manager Lado . Organizatorka międzynarodowych projektów Villa Reykjavik oraz Villa Tokyo oraz wielu innych wydarzeń Karol Radziszewski – artysta Tematy spotkań:

jest Zaopatrzenie Emerytalne Twórców.

Konstrukcja portfolio – podstawowe zasady, przegląd sty. Zaopatrzenie emerytalne twórców.

Dawid Radziszewski –

-

Prawo autorskie.

Marika Zamojska

-

Jak dostać się na rezydencję?

Marta Czyż sprawdzenia swoich umiejętności. Podczas cyklu spotkań -

Kamila Bondar – manager kultury, koordynatorka wyda-

nym art worldzie.

15

prosto z

ANNA KNOP WIEŚCI Z RONDA Tomorrow never comes SZTUKI #1 NO FROST. BEZ LODU NA PÓŁKACH 14 marca – 2 kwietnia 2013 Katowice / Rondo Sztuki

TEKST / Andrzej Tobis

TEKST / Adrian Chorębała

P

o przeczytaniu Praktycznego poradnika dla artystów (wyd.

Sztuka Cię Szuka, 2012) naszło mnie parę refleksji, którymi dać się paru osobom wiążącym swoją przyszłość ze sztuką.

Oczywiste jest, że na Śląsku młodzi artyści muszą znaleźć bardzo wyrazisty pomysł na siebie, by zaistnieć. Koniunktura ostatnio temu sprzyja, gdyż od paru lat pojawiła się

C

. To oczywiste, banalne stwierdzenie. Jednak jego konsekwencje trudno nam sobie do końca uświadomić. jako obietnica dnia,

czasie staje się tak samo istotny jak zeszłoroczny śnieg.

tę mrzonkę-mrożonkę rozmrozimy, tym lepiej. Jutro znowu .

centa lodówek. Zachwalając technologię No Frost, pisze on dalej: „Kontrola zawartości jest lepsza, produkty są

Wystawa Anny Knop Tomorrow Never Comes to wystaSam życzyłbym sobie takiego stanu umysłu!

nas przyjeżdżać, bo znajdują ku temu kulturalne powody (festiwale muzyczne: Tauron Nowa Muzyka, Ars Cameralis, Off Festiwal, akcje prowadzone przez Instytucję Kultury Miasto Ogrodów: Street Art Festiwal, Media Lab, Festiwal Filmowy Ars Independent) . Dlaczego więc nie wykorzystać tego swoistego „hype’u” na nasz region? Zapytacie pew-

że jest właściwie na wyciągnięcie ręki. Wystarczy bowiem

swoistego artystycznego eksperymentu. Eksperyment ten

poddawane były eksperymentowi. Brzmi to może zawile, zacznijmy więc od początku. , na rok przed obroną swojego dyplomu postanowiła, że tematem jej dyplomowych obrazów będzie przyszłość. Jej własna

Wiecie, że podczas 6-letniej działalności naszej galerii punkt bliskiej przyszłości stał się punktem orientacyjnym, przed obroną dyplomu Ani, powstał obraz przedstawiający obronę dyplomu Ani. Na głębszym poziomie, poza byłeś, studencie

Katowice? Czy śledzisz, co się dzieje

Praktycznym poradniku dla artystów, aby zaistnieć – trzeba bywać. Jeśli nie podobają Ci się nasze propozycje – jak najbardziej zapraszamy do współpracy!

Drugi sposób zaistnienia na rynku sztuki to aukcje mło-

na zostanie tygodniową wystawą. Rondo Sztuki organizuje . wszystko było zorganizowane tak, jak być powinno. Ucząc się na własnych błędach, postaramy się, by tym razem było lepiej. Uważacie, że aukcje młodej sztuki nie mają wpływu na przyszłe kariery młodych artystów? Radek Szlaga, numer jeden Kompasu Młodej Sztuki 2012, też na początku

projekcje potrafią zdeterminować nasze, jak najbardziej teraźniejsze życie. Dyplom jako przykład, który był akurat pod ręką, stał się więc dla Ani pretekstem, aby opowiedzieć To jednak tylko połowa eksperymentu. Obrona dyplomu przebiegła bezproblemowo. Od tego czasu minął kolejorganizmie, jak dawne projekcje przyszłości mają się do lejnych obrazów. Na wystawie obrazy nie zachowują porządku chronologicznego. Prace namalowane przez Anię mi namalowanymi przez Anię mówiącą: „tak to właśnie wygląda”. Obrazy mieszają się. Formalnie niewiele od zmieniający się stan umysłu – coś niewidzialnego, coś, co tematem tej wystawy.

organizowanych przez (1) Aby otrzymać formularz zgłoszeniowy na wystawę promocja.rondosztuki@gmail.com (2) Praktyczny poradnik dla artystów można nabyć m.in.

mie możliwy do przewidzenia. Ale czy eksperymentów nie przeprowadza się właśnie po to, by potwierdzić wcześniejsze intuicje? Tekst samej autorki (niby nie na temat, niby wystawę. Ania Knop eksperymentalnie potwierdziła, że

prosto z

16

wernisaż 16 marca 2013 Ośrodek Promocji Kultury „Gaude Mater” w Częstochowie

OBSERWATOR/JA/

www.jolajastrzab.pl

TEKST / Janusz Karbowniczek

J

ciągnięć pędzlem budowały jakąś alternatywę: znak, jeżeli

nięcia istotą transcendencji, lub też wynikały ze zwykłej (bądź

kiwaniu właściwego paradygmatu pojawia się obiekt – ko-

tych artystek, którym sam obiekt artystyczny już nie wystar-

pomocą języka synonimów: treść zastępują znaki, symbole, metafory chwil, przeżyć, emocjonalnych stanów autorki.

Dewizą twórczości Joli Jastrząb jest porozumienie po-

nie dawała recepty na sztukę, na obraz, na doświadczenie

nych poprzez siebie.

Ten pokój to całe życie; to coś, co wypełniamy doświadartystki, przestrzenią wciąż odkrywaną na nowo przez nas

ku socjologicznej postaci artefaktu, do jego podstawy bytowej (projekt Sztuka narzędziem społecznej terapii, projekt Qurilla moment „stawania się” podmiotu, na jego proces uobecnia-

jemnego poznawania. Cała infrastruktura myśli, reakcji poszukiwań, do odsłaniania mechanizmu potrzeby, powodu

pojęcia, które jest autorską wizytówką Joli, stanowiąc zarazem fundament uwiarygadniający sens ostatnich działań twórczych. Jest to malarstwo gestu, inspirowane figurą, człowiekiem, który później okaże się współtwórcą akcji.

-

Istotą tych prowokacji jest przeżycie, czyli warunek autentyzmu doświadczenia. Rysunki, autonomicznie towarzyszące -

LAST SHOT

czasem wystarcza milczenie. Decyzje te uruchamiają gotowość do działania, zasadność inwestycji.

Ostatni projekt autorki: Obserwator (ja) to dosłowne zaproszenie widza do prywatnego, intymnego pokoju rozterek, miejsca, wspólne przeżywanie bez scenariusza czy gotowego rozwiązania. Stanowi swoiste uobecnianie się artystki.

Pobyt taki dla jednych może być formą oczyszczenia, czystą medytacją, intencyjnością bądź roszczeniem, dla innych – polem do zdobycia wiedzy, do odkrycia się. „Niewiedza, to pokój gościnny zapraszający do zagospodarowania” – myśl ta, którą zainicjował Zbigniew Warpe-

stwa Polskiego po 1945 roku, stałą ekspozycję prezentującą kolekcję powojennego malarstwa polskiego, stając się na -

TEKST / Lesław Tetla

Prezentacja najnowszych projektów multimedialnych artyPolskiego po 1945 roku

zarejestrowana podczas jednego ujęcia, pomiędzy wciśnięLast shot to ujęcie szczególne, często najważniejsze, puentujące część bądź całość realizacji, Projekt Last shot nach – najnowszych (ostatnich) realizacji multimedialnych cjalnie realizowane na tę okazję.

klasyków polskiego malarstwa, staną się kontekstem dla najnowszych, „dynamicznych” realizacji (obraz, ruch, czas, dźwięk itp.). Te drobne „interwencje”, naruszające strukturę ces konfrontacji – którego rezultat nie do końca jest możliwy do przewidzenia – ma na celu stworzenie przestrzeni dla powstania nowej artystycznej wartości.

PROGRAM PREZENTACJI: 27 marca – 17 kwietnia 2013: Dominik Ritszel 22 kwietnia – 12 maja 2013: Paweł Szeibel 18 maja (Noc Muzeów) – 7 czerwca 2013: Piotr Ceglarek (prezentacja prac kilku uczestników projektu) 13 czerwca – 4 lipca 2013: Ronnie Deelen 8 lipca – 28 lipca 2013: Pracownia Działań Interdyscyplinarnych

przestrzeni artystycznej” będą zapraszani kolejni artyści.

Kuratorzy cyklu: Lesław Tetla (ASP Katowice)

-

17

prosto z

BERUS i MINOR

ŁUKASZ OBAŁEK

Touchscreen

Próba siły

9 lutego – 16 marca 2013 CSW Kronika Bytom

14 marca – 14 kwietnia 2013 Muzeum Miejskie w Zabrzu

TEKST / Stach Ruksza

Ł

Trzecia wspólna prezentacja twóczości Witolda Be-

będące zalążkami prac.

Działanie Obałka nawiązuje do widzenia Śląska poprzez pryzmat urządzeń. Touchscreen (ekran dotykowy) to maszyna do tworzenia obrazów na płótnie odwzorowujących formatem sufit pomieszczenia.

Michał Minor – Twórczość. Próba siły.

nice działa względem meeting roomu – przestrzeni bogatej

Witold Berus,

samoczynnie, obok życia. Jak mówi artysta: „Urzekająca twórczym jest jedynie dotknięcie płótna, pojedynczy gest Reszta jest rejestrem, implikacją, zależnością.”

Rezultat procesu – każdorazowy nowy obraz jest nieraz) – rzeźbiarskie (maszyna) działanie artysty przypomina jedynie przez artystę proces rejestracji.

-

kurator: Stanisław Ruksza

Mary & Margaret / Biuro podróży PAWEŁ MENDREK MAŁGORZATA SZANDAŁA EWA ZASADA 9 lutego – 16 marca 2013 CSW Kronika Bytom

Mary & Margaret/Biuro podróży

bytomskiej Kroniki stanowi pierwszy pokaz, zaplanowanego jako długofalowy, nomadycznego cyklu trójki artystów. Na problematykę projektu składa się kilka wątków oscylujących wokół pojęcia obcości: przynależność do miejsca, emigracja, tów, przeklejanych idei, wymiany.

Tytułowa Mary & Margaret nawiązuje do nazwy statku, -

oderwanej od podłoża rośliny niesionej przez wiatr, stanowiącej punkt wyjścia dla dalszych działań grupowych jektu grupy, będącego przyczynkiem do rozwoju kolejnych prezentacji. „Poruszana podmuchami wiatru, pozbawiona korzeni sucha roślina przemierza wielkie odległości. Sceneria jest niezbyt przyjazna, krajobraz oschły, wycie wiatru ponure.

Tubmleweed mimo braku korzeni należy do wielkiej rodziny Plantago – wielu gatunków kosmopolitycznych. Występuje pod kilkoma pseudonimami: Salsola Kali, S. pestifer, S.

Dakotę. Biegacz długodystansowy na trasie wszystkich Biuro podróży, to nasz wspólny projekt, można by pomieć kilka odsłon: wystaw, prezentacji czy publikacji. To bliskim. Wypatrujcie Tumbleweed’a!”

18

zobaczone

MONIKA MYSIAK

Intymne zapiski wernisaż 18.01.2013 Galeria Foyer, Teatr Śląski Katowice TEKST fragm. / Dominika Kowynia

KATARZYNA PIOTROWICZ

print_SCREEN 18.01 – 28.02.2013 Galeria AYA Katowice

O

białych tkanin. Bezpośrednią inspiracją powstania tych

halki, fartuszki czy koszule nocne. Wszystkie tkaniny były od dawna. Podejrzewam, że to głównie wzruszające oko-

TEKST / Ireneusz Walczak

Remastered by Katarzyna Piotrowicz

Katarzyna Piotrowicz przeglądając stare taśmy

dzinnej kolekcji) najpierw była zauroczona szczególną jakością obrazu, jego wewnętrznym światłem, niepowtarzalną Brak ostrości, defekt mechaniczny, zniszczenie materiału, śnieżenie obrazu zaczęły działać na wyobraźnię malarki jak stare dagerotypy lub kilkudziesięcioletnie letnie klisze fotograficzne. Jednak ta fascynacja formalna była tylko początkiem do zbudowania własnej koncepcji malarskiej.

Katarzyna Piotrowicz, realizując swoisty remastering malarski przedstawia obraz na nowo odkryty, wzbogacony wspomnień. Bardzo cenny jest dystans autorki do obrazów rie poprawić lub namalować na nowo, wyobrażając sobie byłe obrazy takimi, jakimi powinny być teraz. Na pewno nie jest to idealizacja minionego czasu, choć artystka ma do tego prawo, jest to dopisywanie lub raczej domalowywanie nowych znaczeń bardziej uniwersalnych.

Chcę oglądać te obrazy, ponieważ jak wielu borykam

na fragmentaryczność narracji, ukazania ułamków zdarzeń wicz na pierwszy rzut oka kokietują, pozornie wydają się ba-

gdysiejszych użytkowników, był mocnym egzystencjalnym przeżyciem. To co się wówczas zdarzyło, zdarza się wielu wrażliwym osobom, dla wielu twórców podobny moment

malarskim cyklu czas współczesny. Moim zdaniem świadczy życie wątku. Monika namalowała osiemnaście niewielkich wiedziała mi, że częściowo przedstawiają bieliznę znalezioobcego”. Istotne dla mnie było to, że tym sposbem wyraźnie nie dotyczy tylko osobistych relacji, że bardzo szybko doszła do wniosku, że ta „biała intymość” dotyczy wszystkich, jest

Patrząc na obrazy Moniki zastanawiałam się, czy można je nazwać sztuką feministyczną. Biała bielizna wydała mi się malowana tkanina przypominała mi intymny fragment kodziła, że jest tego świadoma. Obrazy miały być zwykłymi się coraz trudniejsze, coraz bardziej zawikłane. Dla mnie to potwierdzenie było istotne, spodziewałam się różnych odpowiedzi, również takiej, jakiej udzieliła niegdyś Georgia tylko kwiaty. Artysta ma prawo do takich odpowiedzi. [...]

Katarzyna Piotrowicz zachowuje się jak genialny kompozytor, który nie dość, że tworzy wartościowy utwór, to go

P.S.

stałe obrazy nie posiadają już takich „wskazówek”, ale kiedy ogląda się cały cykl, ta jedna wstążka zaprasza do powrotu do źródła, do przeszłości, być może dzieciństwa. Ten gest zdaje się wpływać na odbiór pozostałych prac. Autorka po-

malarstwa. Po bardzo dobrych zeszłorocznych dyplomach

„nowych obrazów” – dumny belfer. katarzynapiotrowicz.blogspot.com

powstał na podstawie widoku prześcieradła, które Monika

niej jednakowo ważny. Czy ma tu znaczenie fakt, że ludzka seksualność kształtuje się już od wczesnego dzieciństwa?

Nie wiem, ale jako odbiorca mogę to tak interpretować. Do pewnego momentu prace te nie wydawały mi się erotycznymi, pomimo wspomnianych cech. Inaczej jest jednak

ciekawe wydaje mi się obserwowanie, jak od początkowej -

monikamysiak.blogspot.com

19

zobaczone

MICHALINA WAWRZYCZEK-KLASIK

/ Pomiędzy / 11.01 – 01.02.2013 Rondo Sztuki Katowice szystkie prace Michaliny Wawrzyczek – Klasik poW szystkie prace Michaliny Wawrzyczek-Klasik powstają wstają z potrzeby kreowania nowej, osobistej przestrzeni, z którą konfrontuje ona odbiorcę. Buduje ją za pomocą konfrontuje ona odbiorcę. Buduje ją za pomocą różnoróżnorodnych mediów: obrazów, które ustawia w obiekty, wielkoformatowych serigrafii, oddziałujących na widza koformatowych serigrafii, na widza iluzją iluzją przestrzeni oraz oddziałujących instalacji wideo, w których „ożywają”, za pomocą ruchu i dźwięku, wybrane elementy poprzednich prac. Te formy wypowiedzi traktuje jako wzajemnie dopełniające siętraktuje elementy, poza prac.

Te formy wypowiedzi jakowychodzące wzajemnie dopełkwestię się medium w szerszy kontekst instalacji white niające elementy, wychodzące poza kwestięczy medium cube’u galerii.

ProjektPomiędzy „Pomiędzy”, prezentowany w Galerii +, składa się Projekt z cyklu monumentalnych grafik(serigrafii). I tym razem celem jest stworzenie realizacji, będącej na pograniczu celem jest stworzenie realizacji, będącej na pograniczu wystawy grafiki i instalacji. Przełamującej stereotypowe podejście do grafiki i dającej odbiorcy możliwość znalezie- -

nia się w przestrzeni przez grafikę organizowanej.

Przestrzeni, która bezpośrednio oddziałuje na odbiorcę, „otacza” go. Prace te oddziałują na zmysły, ich format która bezpośrednio oddziałuje na odbiorcę, „otacza” go. dostosowany do proporcji człowieka, iluzja bryły oraz Prace te oddziałują na zmysły, ich dostosowany aranżacja zsynchronizowana z format przestrzenią galerii do proporcji człowieka, iluzja bryły oraz aranżacja sprawiają, iż całość realizacji silnie angażuje widza. zsynW grafikach organiczne kształty zostały połączone z na poły abstrakcyjnymi formami, nawiązującymi do architek-tury.nawiązującymi Elementy te użyte są w celu zapisu postrzeganych mi, do architektury.

Elementy te użyte są zjawisk, ich przekształceniu i transpozycji dla widza znajdującego się w zaproponowanej przez artystkęprzestrzeni wanej przez artystkę przestrzeni

wawrzyczek-klasik.blogspot.com

NATALIA BAŻOWSKA 16.02 – 16.03.2013 Galeria Sztuki Socato Wrocław TEKST / Karolina Jaklewicz

Flow w przewrotnej interpretacji Natalii Bażowskiej.

Bohaterowie po przejściach, ale przed szansą.

Prywatny Armagedon.

laureatką Młodej Sztuki krew” r. zorganizowanego przez Galerię Socato ki „Świeża2011 krew” rozważania ad jednostki fascynacjami, lacyjne rozważania nad kondycją jednostki – nadkrytycjej atauwagą wizmami, lękami, fascynacjami, momentamiwłaśnie krytycznymi. krytyczny, będący efekcie zmienSzczególną uwagą Bażowska darzy właśnie ów moment przepływu/Flow”, sumowaniem tych działań jest wystawa Stan przepływu/ rocławiu.

Flow we Wrocławiu.ywu” flow - to koncepcja psychologiczna Stan przepływu flow – to koncepcja psychologiczna autorstwa Mihály –Csíkszentmihályi, amerykańskiego naukowca pochodzenia, amerykańskiego który zajmował się autorstwawęgierskiego Mihály Csíkszentmihályi, nabadaniem stanu szczęścia.

Stan przpływu wyjątkowy ukowca węgierskiego pochodzenia, który to zajmował się moment kiedy Stan wykonujemy skomplikowne badaniemzadowolenia stanu szczęścia. przepływu to wyjątkowy zadanie wykorzystując swoje wysokie kwalifikacje. moment zadowolenia, kiedy wykonujemy skomplikowne Moment spełnienia, swoje zadowolenia, dowartościowania. zadanie wykorzystując wysokie kwalifikacje.

Moment Nawiązanie koncepcji malarskiej Natalii Bażowskiej do spełnienia, zadowolenia, dowartościowania. Nawiązakoncepcji psychologicznej nie jest teoretyczną pozą. nie koncepcji malarskiej Natalii Bażowskiej do koncepcji

N

Stan przepływu_FLOW Bażowska - absolwentka Akademii Sztuk Pięknych jest także dyplomowanym choć Bażowska niechętnie – psychologicznej nie jestpsychiatrą. teoretycznąI pozą. eksponuje tenAkademii aspekt swojego wykształcenia nie sposób absolwentka Sztuk Pięknych jest także dyplonie zauważyć wpływu studiów medycznych na kształat jej twórczości.

Jak wykształcenia, pisze artystka:nie „Od dawna aspekt swojego sposób nie fascynuje zauważyć mnie koncepcja przemiany.

Zarówno tej cyklicznej, która wpływu studiów medycznych na kształat jej twórczości. powtarza się swoim wytyczonym rytmem jak i tej która Jak pisze artystka: „Od dawna fascynuje mnie koncepcja zmiania wszystko. Jeśli potraktujemy przemianę jako przemiany. Zarówno tej cyklicznej, która powtarza się swotransformację, moment przekształcenia staje się ona w naszym rozumowaniu początkiem nowego. Nie ma Jeśli potraktujemy przemianę jakoktóra transformację, moment ewolucji a tym bardziej rewolucji nie opierałaby się na nowym spojrzeniu na stare sprawy, objawianiu”.

Najnowszy cyklopierałaby prac to próba efektów wolucji, która nie się nazobrazowania nowym spojrzeniu na podjęcia nieodwracalnej Bażowska przewrotnie stare sprawy, objawianiu”.decyzji.

Najnowszy cykl prac to próba interpretuje stan flow.

Bohaterowie Bażowskiej decydują zobrazowania efektów podjęcia nieodwracalnej decyzji. się na prywatną rewolucję i wykonują tenflow. ryzykowny krok.

Bażowska przewrotnie interpretuje stan Bohaterowie „Wszyscy prędzej czy później przechodzą swoje prywatne apokalipsy po których spojrzenie na otaczająca ten ryzykowny krok. „Wszyscy prędzej czy później przechorzeczywistość nigdy nie będzie już takie samo”. Chwila dzą swoje prywatne apokalipsy, po których spojrzenie na

przemiany daje im poczucie spełnienia, doświadczają stanu przepływu.

Czy nanigdy długo? naprawdę otaczająca rzeczywistość nie „Tak będzie już takie jedyną samo”. stałą wprzemiany życiu jestdaje ciągła niej możemy Chwila im zmiana. poczucieDzięki spełnienia, doświadprzetrwać” podsumowuje czają stanu -przepływu.

Czy Bażowska. na długo? „Tak naprawdę jeStan przepływu nie uzewnętrznia się jedynie w treści przetrwać” – podsumowuje Bażowska.

Stan przepływu obrazów, obecny jest także w charakterystycznej dla Bażowskiej technice rozlewania pigmentów. Przelewane farby swododnie łaczą się w organiczny deseń, niby rozlewania pigmentów.

Przelewane farby swododnie łaczą przypadkowy a jednak nadzorowany prze autorkę.

Niezwiązany z przedstawianymi postaciami, będący rodzajem maski a jednak mówiący więcej o człowieku niż niejedno realistyczne przedstawienie. Bo realizm sytuacji jest gdzie indziej nie. Bo realizm sytuacji jest gdzie indziej.

www.bazowska.com

Koł0 Naukowe Malarstwa

20

[ Głuchy telefon ] MIĘDZYNARODOWY PROJEKT ARTYSTYCZNY

TEKST / Agnieszka Piotrowska

gnieszka Piotrowska rozpoczęła akcję artystyczną w 2010 roku, tworząc pierwszą reprodukcję w technice olejnejA na płótnie. Uczestnicy projektu w określonej kolejności powielają po sobie pracę, mimo starań skopiowania otrzymanego zdjęcia, każda kolejnazmieniając wersja ulega zniekształceniu, zmieniając na ogół całkowite brzmienie pierwszego dzieła wyjściowego. ulega zniekształceniu, na ogół całkowite brzmienie pierwszego dzieła wyjściowego.

W Internecie, można znaleźć niemal wszystko. Bogactwo tych zbiorów powoduje jednak spory zamęt, przez co

informacje łatwo podlegająktóre przekształceniom, któredotarcie często do uniemożliwiają dotarcie do pierwowzoru.

Dzięki rozwojowi podlegają przekształceniom, często uniemożliwiają pierwowzoru. Dzięki rozwojowi techniki, sztuka przechodzi nie-

techniki, sztuka przechodzi niesamowity rozwój, poszerzając swoje definicje, korzysta z kolejnych, nowo powstałych mediów. Cyfryzacja tej dziedziny niesie za sobą wiele pozytywów takich jak niemal nieograniczony zasięg, umożliwiający obcowanie z twórczością artystów z całego świata, jednakże uprzywilejowane są przy tym prace cyfrowe, powstałe przy pomocy komputera, gdyż są prezentowane w środowisku dla nich pierwotnym przez co zakłócenia w odbiorze są minimalne. Mimo zysków jakie niesie ze sobą rozwój nowych form komunikacji, sztuka tradycyjna boryka się również z pewnym zagrożeniem, ponieważ sieć komputerowa umożliwia pokazywanie dzieł jedynie w formie reprodukcji, któreczęsto posiadają słaba jakość i nie odzwierciedlają prawdziwości prezentowanego obiektu. Ponadto następuje przynajmniej częściowa utrata świadomości, że dany przedmiot istnieje fizycznie, a nie jest tylko zbiorem pikseli.

Internet będąc obszarem o potencjale nieskończonego powielania swoich zasobów, neguje umowne granice, oraz ideę centrum i wynikające stąd porządkowania dowolnej Sieć jakosztuki noweoraz medium prezentowania sztuki w zawsze przestrzegający praw reguły autorskich spłyca wartość realnegorzeczywistości. obiektu, jakim jest dzieło zatraca potrzebę autentycznego sposób masowy i nie zawsze przestrzegający praw autorskich spłyca wartość realnego obiektu, jakim jest dzieło sztuki oraz zatraca potrzebę autentycznego obcowania z oryginałem w instytucjach do tego przeznaczonych. Funkcjonowanie sztuki w świecie nierzeczywistym zmusza odbiorcę do dociekania granic pomiędzy tym, co istnieje realnie, a wytworem tylko wirtualnym.

Kolejność uczestnictwa ustalana jest z góry. Nie należy kopiować obrazu bez uprzedniej konsultacji. Technika i format powielanej pracyprojektu jest dowolny. wzięcia udziału w projekcie jest jednoznaczna z wyrażeniem zgody na publikacje pracy Data zamknięcia nie jest Chęć przewidziana. w celach promocyjnych. Data zamknięcia projektu nieagnieszkapiotrowska@onet.pl jest przewidziana Kontakt dla zainteresowanych uczestnictwem w projekcie: agnieszkapiotrowska@onet.pl

Autorzy prac / od góry /: Agnieszka Piotrowska Tomasz Mroziński

bushtelegraph.art@mail.com bushtelegraph-art.blogspot.com www.facebook.com/bushtelegraph.art

Strefa Nowych Idei otwarte drzwi

Karol Gawroński

szych artystów młodego pokolenia, natomiast artyści uczą się, jak myśleć bardziej biznesowo. Jeśli więc, tak jak my, masz alergię na wość zaprezentowania swojej twórczości. Przestrzenie te staną się miejscem interdyscyplinarnych wydarzeń, interesujących szkoleń IDEE > Galeria Concept OSIEDLE NIKISZOWIEC znalazł się na tym wyjątkowym osiedlu przeciera oczy ze zdzi-

dla kreatywnych

i odważnych inicjatyw

gronu odbiorców najzdolniejszych twórców sztuki aktualnej. Galeria nie jest ograniczona ani określoną dyscypliną, ani przestrzenią ekspozycji. Duża część wyłowionych eksponatów prezentowana zakupu wyselekcjonowanej, wartościowej sztuki.

się nostalgicznej refleksji. Nikiszowiec tworzy swoisty mikroświat, to mała wysepka na morzu miejskiej aglomeracji, trochę obojętna na szalony pęd miejskiego życia. Tutaj czas, jeśli się

> Pracownia -

traktować dosłownie, ponieważ to zabytkowe górnicze osiedle to żywy Pomnik Historii. Nazwa osiedla pochodzi od położonego spolszczoną wersją jego niemieckiej nazwy. Osiedle zaprojektowali

współtworzenie, będą mogli zostawić w nim cząstkę siebie. Tutaj chętnie zorganizujemy wystawę, wernisaż, performance, pokaz filmowy…, tu pozostawiamy wolne miejsce na wszelkie inne in-

STREFA NOWYCH IDEI /SNI/ To miejsce otwarte na nowe, kreatywne inicjatywy. Tworzy atmosferę

ttenburga, twórcy zabudowy Giszowca. Prestiżowy tytuł Pomnika Historii osiedle otrzymało rozporządzeniem Prezydenta RP

przyjdą do głowy innym. Goście mogą spróbować strawy dla pod-

najciekawsze idee.

Strefa Nowych Idei to platforma łącząca kreatywnych ludzi reprezentujących różne dziedziny. Tworzymy przestrzeń, gdzie świat twórcy przenika się ze światem odbiorcy, gdzie świat biznesu stindustrialnej tkanki katowickiego Nikiszowca, tworząc atmosferę

WYNAJEM SNI chętnie użycza swojej przestrzeni oraz pomysłów na zorganizowanie różnorodnych wydarzeń. Pomagamy zorganizować -

> Kawiarnia „Nikiszfor”

-

elementami designu od mebli poprzez elementy wytroju aż po Pierwszym punktem na mapie SNI jest Galeria Concept, oferująca najświeższe, starannie wyselekcjonowane dzieła sztuki aktu-

social painting, biznesmeni malują obrazy pod okiem najzdolniej-

21

Koł0 Naukowe Malarstwa

Wywiad z OLĄ IGNASIAK Torcik / 2012, olej na płótnie, 100 x 100 cm

– To jak zły sen akademistów oraz ekstaza miłej pani z bazarku – Widzisz brokat i wiesz, że ja tam byłam.

TEKST fragm. / Anna Hora

pod wpływem otoczenia, mediów oraz różnymi społecznymi prak-

OI: Tak, ale to chyba oczywiste, że jednorożec jest brokatowy.

AH: OI:

takie jak upiększanie ciała czy jego odchudzanie. Uwielbia kamp, szą przestrzeń człowieka. Brokat, kryształki, światełka. Światełka, kryształki, brokat. Wszystko.

Aleksandra Ignasiak cowni prof. Jacka Rykały.

-

Anna Hora: Co ci się ostatnio śniło ?

Ola Ignasiak: Ostatnio, naprawdę nie pamiętam. Bardzo rzadko mam jakieś sny, ale gdy już mam to zazwyczaj bardzo realistyczne. Tak, że gdy się budzę, to nie wiem, czy się wydarzyły, czy nie. po którym zaczęłam płakać. Nie wiedziałam,czy to się wydarzyło naprawdę, czy to był tylko sen.

AH: OI: rzeczywiście tak było.

AH: OI: Nie robię sobie kanapek.

AH: film Allena, gdzie stworzono gwiazdę, celebrytę oczywiście, na podstawie tych informacji. Biorąc pod uwagę popkulturowy, często kampowy wymiar twoich prac, tego typu rzeczy mogłyby mieć

właśnie, znaczy więcej niż parę lat biogramu. Stąd przechodzimy do najważniejszego – czy twoje prace to ty?

OI: Myślę, że to nie odnosi sie jedynie do mnie, większość artystów

AH: OI: Ciężko jest mi się zdecydować na jeden.

AH: Uwielbiam Glitter Dream – pamiętam, gdy przez przypadek, późnym wieczorem, znalazłam się na wernisażu fotografii. Opuściłam te wszystkie przemówienia tylko przez to, że nie umiałam

OI: Na pewno brokat jest materiałem, który oddaje Aleksandrę AH: Dlaczego brokat?

OI: J AH: Musiałaś tłumaczyć Glitter Dream czy bronił się sam?

OI: Nie, bronił sie sam. Przynajmniej na obronie licencjackiej nie próbują interpretować, co jest bardzo miłe.

AH: Scenografii – przyp. red.].

musi być konceptualne.

AH: Skąd się wziął pop? Te drastyczne karykatury? Żyjemy wśród normalne. Norma oczywiście nie musi być dobra, to jasne.

OI:

ulegać wpływom.

AH: Na reklamach powinien być dodany napis ta pani jest modelką,

OZON Międzynarodowy Festiwal Sztuki Wideo 24.10. – 26.10.2013 Rondo Sztuki w Katowicach zgłoszenia: 25.03. – 06.09.2013

OI: rzeczywistość, wiedzą tylko ci, którzy to robią. Media to jedna wielka AH: Nad czym teraz pracujesz?

OI: Nad dyplomem. Robię dyplom po tytułem ofiary popkultury.

AH: OI: AH: Pytam, czy planujesz zmianę medium.

OI: Jestem fanką malarstwa. Wiesz, życie przygotowuje tematy.

na dobę.

AH: Ładnie powiedział. Gdyby nie ASP, to co?

OI: Pewnie byłabym na AWF. AH: Naprawdę?

OI:

–

24 października pierwszy raz w historii ukazuje się obraz ziemi na zdjęciu wykonanym w przestrzeni kosmicznej, członkowie francusko-szwajcarskiej ekspedycji podziwiają sko-szwajcarskiej ekspedycji podziwiają widok ze szczytu siedmiotywidok ze szczytu siedmiotysięcznika Yagra, a zgromadzeni nad Niagarą uczniowie obserwują, jak nauczycielka Annie jak nauczycielka Annie Edson Taylor pokonuje wodospad zamknięta Edson Taylor pokonuje wodospad zamknięta w drewnianej beczce.

W tym roku od 24 października ponownie pojawi się okazja do oglądania, podziwiania i zaobserwowania. W przestrzeni Galerii Rondo Sztuki w Katowicach, na Sztuki Wideo .

Międzynarodowym Festiwalu Sztuki Wideo OZON. Międzynarodowy,

AH: Co trenowałaś?

OI: Kiedyś pływanie, potem jeździectwo, ale bez większych sukceAH:

TEKST / Filip Rutkowski

[śmiech] ! Kto -

gniony wzór?

OI: nie można mieć autorytetów, wówczas kopiujemy zamiast szukać własnego stylu. Choć ostatnio mam zajawkę na Jenny Saville.

AH: T grozi.

OI: Narazie nie, nie mam takich umiejętności warsztatowych, tak mi się wydaje, ale jestem pod ogromnym wrażeniem.

AH: Czego można życzyć Oli Ignasiak?

OI: Chudości, rozumu, kariery artystycznej.

AH: Chudości?

OI: Co ja bym robiła jak bym się nie odchudzała [śmiech]!

AH: OI: Ciężko powiedzieć. Ale chciałabym, żeby jednorożec albo przynajmniej konik Pony.

-

Międzynarodowy, bo sztuka i granice to dwa antagonistyczne pojęcia, sztuka granic znać nie chce, a my nie jej na drodze. Przed nami więc okazja do przypomnienia, jak smaodważymy się stanąć jej na drodze. Przed nami więc okazja kuje . do przypomnienia, jak smakuje WOLNOŚĆ.

Festiwal, bo celem jest tutaj przegląd dokonań. Będzie to konkurs, Festiwal, bo celem jest tutaj przegląd dokonań. Będzie to za którym rzecz jasna stoją nagrody, czyli inaczej: radość zwycię-

konkurs, za którym rzecz jasna stoją nagrody, czyli inaczej: radość zwycięstwa i ciepłe słowa otuchy dla zatem . prawie-zwycięzców. Przewidujemy zatem PRAWDZIWE EMOCJE.

Sztuki Wideo, bo wszystko kręcić się będzie wokół ruchomego obrazu. Efekty oddziaływania zintensyfikowanej ilość bodźców Sztuki Wideo, bo wszystko kręcić się będzie wokół wizualnych mogą przyjąć formy przeróżne. Podczas poprzedniej ruchomego obrazu. Efekty oddziaływania zintensyedycji najczęściej obserwowane to: , fikowanej ilość bodźców wizualnych mogą przyjąć formy .

przeróżne. Podczas poprzedniej edycji najczęściej obserwowane to: MELANCHOLIA, SZOK, a także – można by wysnuć teorię, że jest obecnie symbolem niePRZYJEMNOŚĆ.

zbędnej materii, której brak oznacza dla nas katastrofę, koniec życia. Nie mamy nic przeciwko, gdy przeniesiecie taką frazeologię OZON - można by wysnuć teorię, że jest obecnie do opisu naszego festiwalu.

symbolem niezbędnej materii, której brak oznacza dla nas katastrofę, koniec życia. Nie mamy nic przeciwko, gdy przeniesiecie taką frazeologię do opisu naszego festiwalu

ozon-art.blogspot.com www.facebook.com/ozon.art

prosto z

22

Anna Krztoń

Ireneusz Walczak

23.02.2013 – 15.03.2013 Galeria Nie zastawiać!

Katowice

+ pokaz obrazów Piotra Kossakowskiego

KOMIKS! RAFAŁ MILACH absolwent ASP w Katowicach doceniony przez najsłynniejszą agencję fotograficzną świata.

Milach Jest jednym z dziesięciu fotografów, którym Agencja Magnum przyznała granty na realizację projektów.

Polak będzie kontynuował na Białorusi cykl „Zwycięzcy”.

HISTORIE

zapowiedź

+ wystawa studentów pracowni prof. Ireneusza Walczaka i asystenta dr Piotra Kossakowskiego 16.04.2013 – 14.05.2013 Muzeum Miejskie w Siemianowicach Śląskich

Katarzyna Lamik / Maja Maciejko

www.rafalmilach.com

ONE

02.02.2013 – 26.02.2013 Galeria Na Poziomie Agora, Bytom

NATALIA BAŻOWSKA SANDRA SZYRA I BAŚKA WESOŁOWSKA nominowane do Nagrody Artystycznej UAP Nowy Obraz / Nowe Spojrzenie 2013 nowyobraz.uap.edu.pl PATRYCJA WZIĘTEK-SAŁĘGA laureatką Nagrody ufundowanej przez Dziekana Wydziału Sztuki Uniwersytetu TechnologicznoHumanistycznego w Radomiu podczas 8 Biennale Grafiki Studenckiej 2013 w Poznaniu. uap.edu.pl/2013/03/8biennale-grafiki-studenckiej-poznan-2013/ W lutowym numerze „Arteonu” w dziale „Sztuka młodych” rozmowa z Natalią Bażowską i Marzeną Rakoniewską.

Gratulujemy i zachęcamy do lektury!

Wystawa „Komiks w Nie Zastawiać!” to moja pierwsza próba skonfrontowania komiksowych scenek, które rysuję od dłuższego czasu, z szerszą publicznością.

Wszystkie wydarzenia i osoby są prawdziwe – przewijają się tutaj kuriozalne nieraz sytuacje, będące udziałem moich znajomych i przyjaciół.

Tak... naprawdę to oni namówili mnie do tego, aby przestać tworzyć komiks tylko i wyłącznie do szuflady.

Czy słusznie? Mam nadzieję, że goście wernisażu osądzą to sami – mówi autorka.

ŚWIĘTE PROFANUM TEKST / Wacław Misiewicz obowiązków. Niezbędne dla reanimacji sił witalnych, koniecznych składające sie na część ekspozycji Katarzyny Lamik noszą tytuł Kąpiące się no ów stan odprężenia jest szczęściem? Kanciaste, oszczędne słońcem pustyni. Tajemnicze niedopowiedzenia, miejscami fragmentaryczność wizerunków osób wywołują jakiś niepokój, niejednoznaczność odbioru sytuacji. Owe kąpieliska, plaże, przy-

Wydarzenie w ramach cyklu „Integracje - pejzaż kultury niezależnej”.

ANNA KRZTOŃ jest studentką piątego roku kierunku grafika warsztatowa na ASP w Katowicach. Poza komiksem zajmuje się wklęsłodrukiem i ilustracją książkową.

Ireneusz Walczak Etos pracy /akryl, olej, płótno 115 x 115 x 15 cm / 2013

Marzy Ci się własna wystawa indywidualna?

WŁĄCZ SIĘ!

Zapraszamy do nadsyłania portfolio galeria.aya@onet.pl

relaksowi, jednak atmosfera wydaje się zbyt statyczna, jakbyśmy mieli przed oczami na wpół martwe postacie.

Być może to obraz poszukiwania szczęścia, porozumienia, sensu życia, które jeszcze nie zostało uwieńczone sukcesem, kiem, przymusem, kompensacją niespełnienia, czasami martwoty, nych drzew nad brzegiem morza. mi Katarzyny Lamik, którym nadała tytuł Pokalane niepoczęcie. To antyteza ideału świętości, generowanego ustalonymi kanonami

gnień, żądz, potrzeb, naturalną sferą cielesności, której reguł nie sposób zanegować. Owa cielesność zdaje się buntować, ukazusfery, której nie zagasi żadna przyzwoita poza, żadna skromna sukienka. Profanum – natura dostępuje tutaj swojej nobilitacji. chować obyczajową poprawność, sztucznie przedłużając niepokalane dzieciństwo, kobieta skazuje się na dramat wewnętrznej Womanity/Kobiecość autorstwa Mai Maciejko. Symetryczne odbicia postaci dziewcząt, niekiedy przysłonięte siatką jakby pajęczych nici, to obraz walki materii kultury. Pod powłoką sacrum – niewinnego, delikatnego dziewczęcego ciała – gotuje się gejzer dążen dorosłości, często już skasię poprzez perwersyjną formę. Delikatna twarz, ale oczy kryjące coś mrocznego, zgoła nie pasującego do niewinności dziecka.

-

z

Williama Friedkina! Cielesność – profanum bierze tu Ignorujac potrzeby ciała skazujemy się na ciagłą manihejską

23

prosto z

Hommage à Nowotarski Przepis na wolność

www.mhk.katowice.pl

16.03.2013 – 05.05.2013 Muzeum Historii Katowic Hommage à Nowotarski. Przepis na wolność warzyszącym jej katalogiem, przygotowanej przez Muzeum Historii

uzależnia od siebie, lecz każdemu pomaga odnaleźć jego własną drogę”.

KRZYSZTOF BALCEROWIAK

POZDROWIENIA Z KATO

INTYMNOŚĆ ZNAKU

JAROSŁAW JANAS SKANY PRZESTRZENI

wernisaż: 27.02.2013 Galeria Koszarowa 19, ASP Katowice

POZDROWIENIA Z KATO

Intymność znaku

Projekt Koła Naukowego Grafiki Warsztatowej

jedynie wytworzyć wokół niej własną, niezależną przestrzeń. Przelesność jego transformacji. je nieodkrytych. Rozpoznanie ich pod wpływem innej kultury — jednak — pozwala na odkrycie niezgłębionych dotąd możliwości, biorze. Stąd potrzeba pochylenia się nad japońskim dziedzictwem, alną rzeczywistością. czej dokonuję jej swobodnej transformacji na obraz graficzny. odrębności, nie jest osobny, inny; przeciwnie — pozostaje częścią

sprawia wrażenie niedokończenia.

C

-

KRZYSZTOF BALCEROWIAK urodzony w 1977 roku w Szmotułach.

Studia na Akademi Sztuk Pięknych w Poznaniu 1996 – 2001.

Dyplom z wyróżnieniem „Intymność znaku” na Wydziale Malarstwa, Grafiki i Rzeźby w Pracowni Serigrafii prof. Mirosława Pawłowskiego w 2001 roku. Pracuje jako asystent w Pracowni Offsetu prof. uap Grzegorza Nowickiego oraz na studiach wieczorowych jako asystent grafiki warsztatowej u prof. Stefana Ficnera.

/Krzysztof Balcerowiak /

forma promocji nie tylko Katowic jako młodego, rozwijającego się europejskiego miasta, ale także młodych artystów, związanych ze Śląskiem, których twórczość jest odbiciem potencjału tego

Pozdrowienia to nie tylko wystawy. Zakładamy również wydanie katalogu

zachodzące pod wpływem technologii cyfrowej. Szczególny nacisk To przenikanie pozwala określić szerokie aspekty otaczającej logicznie zaplecza poznawczego, które umożliwia analizę wcześniej niedostępnych obszarów. rzystuję cyfrowe instrumenty, które często ujawniają ukryte właści-

:

te stały się przedmiotem moich zainteresowań oraz tworzywem eksperymentów. Stanowią one także nowy obszar eksploracji rzeWe wspomnianych eksperymentach następuje rodzaj odwrócenia obrazowanej rzeczywistości. Skanując wybrane widmo, zatrzymuję

powoływanego obrazu – aspekt, który stanowi podstawę naszej rzeczywistości. Duże znaczenie ma dla mnie zarówno ujawnianie fiki unikatowej, przez druk techniką serigrafii lub druku cyfrowego. /Jarosław Janas 2013 /

-

grafiki warsztatowej do video artu. Proponowane miejsca wystaw to Katowice – Poznań – Linz – Wiedeń. Zamierzamy nawiązać

Skany przestrzeni

ścić wiele kilometrów obrazu. To doświadczenie otwiera kolejny

-

JAROSŁAW JANAS urodzony w 1981 roku w Opolu.

Studia na Akademi Sztuk Pięknych w Poznaniu, w latach 2002—2003 studia na Wydziale Edukacji Artystycznej Uniwersytetu Opolskiego. Dyplom z wyróżnieniem na wydziale Grafiki w Pracowni Serigrafii prof. M. Pawłowskiego w 2007 roku.

W latach 2007 – 2009 laborant, obecnie pracuje na stanowisku asystenta w Pracowni Serigrafii prof. Mirosława Pawłowskiego Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu.

Marta Bacia / cykl plakatów Michał Bernard / instalacja Natalia Bażowska / obrazy Magdalena Drobczyk Krzysztof Hain / gra planszowa Kamil Kocurek / wydruk / animacja Anna Krzemień / interaktywna aplikacja /wydruki Anna Krztoń / wklęsłodruki Ewa Kucharska / plakat Aleksandra Młodecka / wklęsłodruk Witold Modrzejewski / instalacja Martyna Patucha / cykl plakatów Agnieszka Piotrowska / obiekty Dominik Ritszel / video art Hanna Rozpara / litografia / obiekty Dobrosława Rurańska /płyta / materiał dźwiękowy Kamila Strzeszewska /obraz olejny Martyna Wawrowska / sitodruk Katarzyna Wolny / zestaw obiektów

literacka

24

Zresztą ten fragment książki jest najbardziej -

Potencjał, jaki towarzyszy interpretacji prozy

Wiesława Myśliwskiego, jest przeogromny. Nie sposób tę prozę jednoznacznie sklasyfikować terpretacyjnych. Zdecydowałem się żwawym bardziej rozwidloną, na której wszystko widać.

Przynajmniej tak się zdaje, lecz to tylko złudzenie. Autor wyczuciem organizuje swój tekst, odkrywając -

Napięta sytuacja udziela się zarówno czyczony przez życie wraca do miejsca, które bez przerwy było mu bliskie, ale odkrycie go na

jest niepełny, jakby światło samo decydowało mu status ontologiczny, ale to ono sprawuje nad nim władzę.

Człowiek chłonie je jak gąbkę, przesiąka nim, gromadzi, jakby zbierał na zapas ze strachu, że go zabraknie. Dlatego też chętnie dodatkowo

Światło magiczne w Traktacie o łuskaniu fasoli Wiesława Myśliwskiego TEKST / Łukasz Sroczyński

zyt magiczny, który co krok zatrzymuje mnie

zaprezentować.

Tego nie trzeba nazywać. Ciepły dotyk promieprzestrzeń. Bardzo możliwe, że dopiero wtedy człowiek odczuwa swoje istnienie. Postrzega

do rodzinnego domu, czyli do czegoś więcej niż dom. To miejsce naznaczone, tam bohater zaznał opieki, tam było światło, chroniące przed mrokiem. Droga do tego miejsca stanowi lard pisze: „Świat rzeczywisty zaciera się przed nami, gdy tylko przenosimy się myślą do domu naszych wspomnień.”4 Bohater wstępuje na

czasem, ale nigdy nie przychodzi mu do głowy, Światłu należy się szacunek. Nie można czuje jego obecność – ciepły złoty blask. Nawet świadomość tego bycia. Za tym idzie poczuidea światła nadprzyrodzonego. Słownik filozofii definiuje światło naturalne, jako: „(…) rozum ludzki. To często używane przez filozofów kartezjańskich wyrażenie określa kryterium prawdy, będące przeciwieństwem światła nadnaturalnego albo boskiego, które niesie ze sobą objawienie.”¹ To zjawisko podziału ściśle wiąże się ze sposobem postrzegania rzeczy. Kris van Heuckelom, powołując się na badania Roberta Jay’a, rozróżnia istotę dualistycznego pojęcia

jego zaufania. Dla światła istniejącego wśród ludzi każdy nowy osobnik jest intruzem, którego może odrzucić lub zaakceptować. Bojaźliwie woli uzyskuje jego przychylność: „Nagle widzę, po obu stronach drogi zaczynają pełgać jakieś mdłe światełka. Cóż to

się os zapalenia świeczek na choince.” 7 Multiplikacja światła – pierwsza gwiazdka, świeca na choince, świece na wigilijnym stole,

rzyszy mu jasność: „Może stąd mi już na całe życie zostało, że lubię świece, gdy się palą. Za granicą na przyjęciu gdzieś byłem, to gdy oprócz żyrandola, kinkietów, świece się paliły, takie przyjęcie pamiętam do dziś. Do siebie kogoś zaprosiłem, tak samo świece musiały się palić. Goście wyszli, Siedziałem, póki same się wypaliły.

Nie uwierzy pan, sprawia mi przykrość, gdy muszę święcę zgasić. Mam wrażenie, jakbym przerywał jej życie. Jakby coś nagle się kończyło, coś zgasił. Nie wiem, jak to panu wytłumaczyć.”¹¹ Przerwany płomień świecy, to koniec życia.

Płonąca świeca stanowi symbol: „Podobnie jak lampa, światło wyosobnione; stąd symbol żysmicznego, powszechnego.”¹² Być może gasnąca świeca staje się widmem śmierci człowieka, być może umykającego życia bohatera?

Narrator staje się człowiekiem światła. Nosi

(Światłości). Wszystko po to, by zniszczyć rzeczywistości: „Wtedy dopiero gasiło się świeczki na choince. Powiem panu, dla mnie nie potrawy, tylko te świeczki jakby potwierdzały, że to Wigilia.

Gdy tak się paliły, gotów byłem we wszystko uwierzyć.”8

„Więc może, gdy tak te wszystkie światła się świecą, wyobrażają sobie, że to jest ich raj? Psy przecież nie muszą wyobrażać sobie raju jako kwitnącego ogrodu gdzie wszystko jest.¹³

To jest czas szczególny, kiedy wszystko jest możliwe. Przez moment zdaje się, że to mogłoby

ku. Każda, nawet najmniejsza, smuga światła rzy od złych uczynków:

boka pewność, że oto ogląda znieruchomiałe,

„Wyszedłem na dwór, żadnych świateł nie widzę, myślałem już, że się przesłyszałem. Nagle doszedł mnie leciutki trzask, jakby ktoś bagażnik

tam. Nietrudno jednak było spostrzec, że stoją

we mgle. Domyśliłem się, że przejeżdżam przez jakąś miejscowość, zwłaszcza, że tych światełek

tli się jeszcze chwilę.

Przestrzeń powinna pozostać oświetlona, by nie wyczerpała się poprzez akt samego istnienia.

Cenna staje się każda chwila, zanim wszyst-

-

bez świateł? ”14

utopić szczeniaka, gdyż ten znudził się wnuko-

fizycznym, ważne jest lux – naturalne zjawisko, pozazmysłowym doświadczeniu wewnętrznym nieraz konotacjach mistyczno-religijnych lub intelektualnych.”² Jednocześnie granica tych dwóch sposobów postrzegania jest cienka, co sprawia, że obie kategorie się przenikają.

za dużo powiedziane, toczyłem się raczej. Mgła przede mną wciąż była gęsta.” stwa. Dlatego bohater porusza się oszczędnie, go dotknąć, niczego potrącić. Stanowi to rodzaj gry, której sztywne reguły należy zaakceptować.

wa się za horyzontem, by obudzić się gdzie in-

gościem. Człowiek jest od światła zależny, dlatego musi się podporządkować.

-

Wytrwałość sprawia, że wysiłki zostają do-

ne strony, do domu lat dziecinnych. chwili już obcą, nieznaną przestrzeń wypełnioną gęstą mgłą. Chciałby sobie pomóc, ale natura -

korzystając ze swoich źródeł niemalże przemawia do bohatera:

drogą brama. Właściwie zajaśniała. Łańcuch po„Wiem przecież, że długie najmniej pomagają. Długie, to od razu ma się białą ścianę przed ³

„Skończyły się światełka, trochę przyspieszyłem. Po kilku kilometrach poczułem się tak zmęczony, że gdy zobaczyłem po lewej stronie rozświetlony napis ‘Zajazd’, postanowiłem się zatrzymać.”9

wyraziste. Narrator ocala nie tylko zwierzę, ale

Brak światła przynosi gorszy czas, niszczy gubiony, bez wyrazu, bez planu, zdany na przypadek. Widoczne staje się, że przestrzeń człowieka

dostrzega, że najmniejszy blask jest widmem całości:

czuje się najlepiej. Odkrywając je po raz kolejny jest zmuszony zacząć wszystko od początku.

nieopatrznie spytałem. – Czy dlatego że mgła?

Spojrzał na mnie nieufnie.

– Pan skąd?

– Za granicą mieszkam.

1 Julia Didier; Słownik filozofii; przeł. Krzysztof Jarosz; Katowice 1992; s. 339.

2 Kris van Heuckelom; Patrzeć w promień od ziemi odbity: wizualność w poezji Czesława Miłosza; Warszawa 2004; s. 37.

3 Wiesław Myśliwski, Traktat o łuskaniu fasoli; s. 16.

– Obraz święty szedł.”¹

prostu. Zbyt silne światło stanowi przeszkodę.

Nie pozwala dostrzec przeszłości ani przyszłości, to tylko wieczna teraźniejszość. Wtedy nic się nie dzieje, jest śmierć wszystkiego, co potencjalnie mogłoby się wydarzyć. Totalna jasność stanowiąca doskonałe przeciwieństwo ciemności staję się dokładnie tym samym.

woda wszelka. Niech pan spróbuje zgasić kiedyś świecę.”15 Niesie ze sobą pierwiastek całego świata.

gdzie nad środkiem drogi urywała się ta jedna

4 Gaston Bachelard; Wyobraźnia poetycka. Wybór pism; przeł. Henryk Chudak,

pewnie żarówki się przepaliły czy może przewód jaśniało jedno słowo: Witaj. Napis musiał być

„Powiem tak. Według mnie, coś jest takiego -

przydrożnego zajazdu:

0

Te warunki czynią powrót bardziej skompli-

-

Anna Tatarkiewicz ; Warszawa 1975; s. 301.

To symboliczny powrót bohatera do domu.

Bohater na nowo rodzi się dla światła. Jednocze-

6

-

5 Wiesław Myśliwski; Traktat o łuskaniu fasoli; Kraków 2010; s. 17.

6 Wiesław Myśliwski; Traktat o łuskaniu fasoli; Kraków 2010; s. 18.

7 Ibidem.; s. 121.

8 Ibidem.; s. 123.

9 Ibidem.; s. 19.

10 Ibidem.; 19.

Moment wyraźnego powitania to jednocześnie informacja, że mamy początek strefy bezpiecznej. To punkt graniczny, moment przej-

przynależności.

Być może dlatego wciąż otacza się światłem.

Wywleka własną osobę na światło, by funkcjo-

11 Ibidem.; s. 124.

12 Juan Eduardo Cirlot; Słownik symboli; przeł. Ireneusz Kania; Kraków 2001; s. 411.

13 Wiesław Myśliwski; Traktat o łuskaniu fasoli; Kraków 2010; s. 23.

14 Ibidem.; s. 26.

25

literacka

Przygotuj się na koniec świata TEKST / M. Rusek-Cabaj

Znów się udało – po raz kolejny uniknęliśmy

kataklizmu, apokalipsy zapowiadanej na 21 grudnia nie było. Do czasu kolejnej przepowiedni, nowych przesłanek… Wizje armagedonu – podobnie jak nasz świat – nie zginęły. Żyją, pierzadko zaskakują barwnością konceptów. Jak przetrwać koniec świata? Liczne poradniki proponują gamę rozwiązań: od masek gazowych

Civil Defence (Przysposobienie obronne) prezentuje instalastruktażowymi lub lekturą podręczników obrony cywilnej na wypadek katastrofy. Improwizowany schron na niej propozycji przetrwania ataku nuklearnego było zbudowanie bunkra z… książek.

Wspinamy się po stopniach klatki schodowej Domu Oświatowego Biblioteki Śląskiej. Instalację umieszczono na ostatnim piętrze – po wykonanym wysiłku widok równo ułożonego stosu książek może rozczarować. Jego zduplikowanie, swoiste lustrzane odbicie umieszczone po drugiej stronie korytarza, wydaje się być jednak mnogość interpretacji.

Rysunek ilustrujący wystawę przywodzi na myśl budowę muru – odgrodzenie się zazwyczaj ciemne, chłodne, nieprzyjemne. Realizacja nieco zmienia ujęcie – tytułowy schron wydaje się konstrukcją mniej radykalną, zwłasz-

Tym samym ochroną stają się idee, obrazy, postaci, które są bliskie czytelnikowi: tworzony schron staje się przytulny, „ciasny, ale własny” wanej na wystawie – zdaje się doskonale oddawać jego istotę).

Instalacja sprasza ludzi do starej siedziby Biblioteki Śląskiej, która na czas trwania wystawy stała się improwizowanym schronem przed nowoczesnością. Nie tylko zdehumanizowana przestrzeń gmachu na placu Rady Europy podlega gorzkiej ocenie: również literatura współczesna zostaje opatrzona zakamuflowanym (jak to na wojnie) komentarzem. Improwizowany schron

„Cały ten projekt ma wymiar trochę ironiczgiej to taka współczesna wersja samoobrony”, tłumaczy Kobylarz. Budowę Improwizowanego schronu można potraktować jak zabawę, można też śledzić ułożone obok siebie znaczenia.

Instalacja umożliwia również swoiste samopocegłówek zbudujesz swój schron?

Noszą one znamiona czasu: kruszący się papier, posklejane taśmą, często pożółkłe strony.

Wydania pieszczone, używane, czytane. Chociaż znaczona na makulaturę”, komentuje Kobylarz. tował. Zza sterty wolumenów wyłania się obraz czytelnictwa: wiekowe pozycje oddawane są na

Szymon Kobylarz – katowicki artysta sztuk róż-

Hagiografia z drugiej strony lustra

niekąd osobistych, tomów mających wartość intelektualną albo sentymentalną, wybieranych.

foto / studioFILMLOVE

stanowią ochronę przed światem współczesnym: często pozbawionym zasad, dewaloryzującym

staje się czasem pełnym treści komentarzem?

Senny żywot Leonory de la Cruz

TEKST / Sara Nowicka

A

-

Kim jeszcze jest Leonora de la Cruz? Opiekunką cukrzyków, -

-

-

Abecadło Topora. Jej opus magnum to zbiór esejów dotyczących najważSurrealizm.

Spiskowcy rozkoszy jej arcyciekawa formalnie, surrealistyczna hagiografia fikcyjnej torską glosę, stanowiącą swego rodzaju słownik najważniejszych

proroctwa, udaje jej się przewidzieć między innymi Rewolucję wieku jej żywot przypadkiem odkrywa -

Kimball, byłej studentki Taborskiej, która stworzyła prace na wzór surrealistycznych grafik Maxa Ernsta.

Zawarta na trzydziestu pięciu planszach historia żyjącej wieku zakonnicy, która zainspirowała całe pokolenie sur-

Tydzień dobroci Ernsta, jej rysy posiada pasażerka Dżdżystej taksówki Dalego, Klucz do snów jest trawestacja słynnego zdania Bretona „piękno będzie kon-

proroctwo mniszki.

Carrington. Ta fascynująca postać była nie tylko kochanką Maxa powieści napisanej przez kobietę – Trąbki do słuchania. Carrington wprowadziła do surrealizmu pierwiastek feministyczny, tworząc py. Podobnie literacka Leonora de la Cruz jest dla surrealistów wzorem do naśladowania, kimś komu udało się przebywać wiele komunikować się ze światem podczas snu. Jest podobnym aunowacyjność, daleko jej natomiast do ukochanych przez Bretona

odwołaniem do charakterystycznych motywów wykorzystywanych przez surrealizm. Na przykład grafika obrazująca planszę dziesiątą przedstawia wnętrze ogarniętego powodzią kościoła,

dziach, pożarach, rewolucjach, wojnach, wybuchach wulkanów, zatonięciu Titanica itd. Ilustracja wybiera tylko dwa zjawiska

-

Wizerunek skaczącego samobójcy jest zatem odwołaniem do tej postaci. Poza tym gigantyczne rozgwiazdy odnoszą się do surrealistycznej etiudy Man Raya Rozgwiazda jak wspomniałam, można odczytać kolaż bez tego kontekstu.

Udało jej się dokonać niemożliwego: stworzenia lektury (prawie) dla wszystkich. Wielbicielom surrealizmu książka Taborskiej daje -

Dla laików to nieocenione kompendium wiedzy na temat nadrealizmu, dużo atrakcyjniejsze niż szkolne podręczniki. Przede wszystkim jest to estetyczna uczta dla osób interesujących się sztukami plastycznym. Kolaże Kimball są ciekawe nie tylko jako wa stanowią obszerny materiał do interpretacji, nieograniczający

Senny żywot Leonory de la Cruz to dzieło „konserwatywnie” surrealistyczne, które może wznowić (po niemalże wieku od powstania grupy nadrealistów) dyskurs na temat dobrodziejstw bardziej wirtualnej rzeczywistości.

Agnieszka Taborska: Senny żywot Leonory de la Cruz, przeł. Anna Wasilewska, kolaże Selena Kimball, posł. Georgiana M. M. Colvile, Gdańsk: Wydawnictwo słowo / obraz terytoria, Gdańsk 2011.

ton

Felieton Naczelnego

26

#02

się na otoczenie bezkarnie rozpychające

role. To chyba wielkie szczęście trwać tak

się ulicami. Nie zawsze skulić się można

-

-

kim podpunktem codzienności, co żywym

Linttnernotatki

sugeruje mi mocami świadomości wszcze-

ogniem wypala twoje skupienie schowane

pienie takiej transparentnej powłoki pod

na zapleczu własnej lepianki. Cóż, odwiecz-

znużonymi bylejakością powiekami. Czy

ny prawej [zewnętrznej] jest strona lewa,

ne dylematy mające na celu obronić własne

Filozofia poszewki i przywilej ołtarzowy, czyli o poszkiwaniach równowagi

zrobiłaby tak, nie wiedząc, że oprócz stro-

-

układance pełnej pułapek. Kiedy narasta

misy wewnętrznych naleciałości. Ale czy

brak jasnej odpowiedzi, można tylko za-

jej alter ego?

trzeba na siłę zachować twarz? Jest jakiś

bie pewien rytm, który tak często brzmi

wewnętrzny moralny kodeks, który układa prawdopodobnie tam tylko jest napisane: pewnie też jedna ze słabości naszej gro- „Maluję jak potrafię”. Poniżej dwa podpisy

stanie zostawić. Zostawmy też już ogólną

mady. Ja ciągle nie jestem pewien sensu

sprawiedliwość, ona istnieje, ale na usłu-

zrobione tym samym krojem, który na lon-

rozmów tak wielokrotnych, czy czasem nie

dyńskim obrazie umieszczony pośrodku

gach tych, co im się wydaje, że znaczą

mają one na celu tylko podłego przekona-

nad lustrem, brzmi po prostu „Byłem tu

tempo rozwoju itp. Mamy swoją muzykę,

nia do swoich racji, które zwykle niczym

– Jan van Eyck”. większego, mniejsze tandety wyznaczają

innym są jak wynikiem próżnych dolegliwości. Faktycznie, skoro świat nasz tak warstwowo się poukładał, wspólna polemika

Poniedziałek

Równie śmierdzące siły, kiczowata telewi-

-

kim organizmie nie czujesz się najlepiej Gdy nie ma sił stać już na nogach, należy

postawę obrać? Czy być obojętnym, czy

Poniekąd dobrze, że tak jest, bo wyraźnie

wnętrznej równowagi zobaczyłem wystawę

widać, czego unikać, ale tylko poniekąd.

obrazów, na których namalowano pomysły,

To tylko obserwacja, do której można się

-

się wywrócić i trwać w przeciwieństwie do

niach? Chyba jednak samemu budować

pozornej szlachetności. Ta czystość jest

własną świątynię niewiedzy, nie rzucając

pozycji poprzedniej, bowiem wtedy wła-

-

obowiązuje dalej, to widać wyraźnie jak

śnie zmienia się punkt widzenia.

ście wydaje mi się najlepsze, ale czy, bę-

czasy się zmieniły. Jako że akurat tkwię po

/ Jan van Eyck /

potrzeba akceptacji moich wyborów? To

swoje fobie pomiędzy przestrzenie czaso-

-

chyba się okaże, być może wystarczy jedno

we, pomyślałem, że muszę odciąć się od

przychylne spojrzenie. Medytować tak dłu-

migawek teraźniejszości dla własnej higie-

-

się powinienem od nieistotnych wydarzeń,

wierzyć, że człowiek to nie zbiór reguł, ale

które chwilowo kształtują rzeczywistość.

raczej uśpionych możliwości, przy całym

ny. Choćby na użytek tego tekstu odwrócić gotrwałej obserwacji otoczenia. Tu chodzi

czy duchów [do tej pory zabłąkanych] nie przy tym psychiatryczne pomoce, bo należy

Właściwie ludność malująca wierzy lecz śladów Huberta jest na tyle mało, iż

-

można mieć wątpliwości co do jego ist-

chlujnych, gdy technologia przerosła świa-

może kiedyś obraz jednego czy też innego

nienia. Czy więc możliwe jest, iż Hubert

domość, patrzę na pożółkłe reprodukcje

zawiśnie na szacownych ścianach jakie-

to malujące alter ego mistrza Jana. Kto

wymalowanych kompromisów Jana Van

goś tam klimatyzowanego wnętrza. Ufają

więc jest tym Hubertem, po którym pozo-

Eycka. Ten świat na wytartym papierze staje -

oceniaczom, wierzą też, częściowo pod-

-

wartościowego doczeka się odpowiednie-

odwrocie tym czasem toczy się spokojnie gandawska opowieść.

niu, że Bóg mi sprzyja. Pomyślałem, czy

umrzeć przemienionym, może śmiertelne

ucha. To prawdopodobnie jest wystarcza-

nek Ołtarza Gandawskiego. Ta myśl tyczy

czegoś, co nazywane bywa tajemnicą prze-

chnąć się do cmentarnego losu od ucha do

na świat nie spojrzeć tak, aby każdemu Niedziela

ści. Tutaj właśnie stajemy na przeciwko

jąca [poniedziałkowa] motywacja.

Polityki czy np. Bielską Jesień.

Prawdopodobnie te złudzenia lepiej

-

te, gdzie nad ranem mgła formuje obrazy

tak dotykalną, że aż dotkliwą stroną. Niby zawsze można zamknąć swój ołtarz mając

Jana van Eycka można przyrównać do tych

na wierzchu wizerunek bezpieczniejszy. Ta ewentualność bywa ulotna jak mgła, lecz

-

gdy jest poparta wiarą przybiera na sile.

-

czas dla sztuki rzadko był sprawiedliwy, nie po to, aby jego imieniem wiertarkę

To przecież wiara góry przenosi, tworząc Gdy należysz do nieudaczników, którym

cie się ode mnie bo choć tu byłem to jednak wypluć. Trzeba wiele wysiłku, by siebie

bycie wewnętrzne sprawia więcej radości niż jakiekolwiek inne, musisz uodparniać

Motto van Eycka „Als ick kanin” wrzucone do tłumacza google brzmi następująco: „Odwal-

ołtarz, choć towarzyszy mu prosta zasada

postacie pełnią nieruchomo swoje życiowe

mnie nie ma” / Maciej Linttner /

27

literacka

GRZEGORZ KAZIBUDZKI

OBRAZ Inspiracja obrazem “Chłopcy z Będzina” prof. Jacka Rykały Piłka skakanka ławka gołąb siedzący na dachu szarlotka pachnąca z okna kot mruczący wiersz chlipiąc mleko i dzwon mówiący z wieży chłopcy z Będzina do pracy na grzyby i modły

Wiersze

...

Pachniała bzem i wafelkiem kakaowym pachniała nową gazetą którą codziennie można kupić w kiosku jej usta były obsypane truskawkami z kompotu mojej babci

GRZEGORZ KAZIBUDZKI Rocznik 1982 r.

Poeta, aktor, m.in. w filmach Lecha Majewskiego.

Nagrodzony Nagrodą Miasta Będzina za osiągnięcia w dziedzinie twórczości artystycznej oraz upowszechniania i ochrony kultury w 2006 roku. Mieszka w Będzinie.

...

Ktoś ukradł z cokołu Dudę Gracza A może pan Jerzy sam z niego zszedł namalować nowy obraz przejechać się „Siódemką” zobaczyć wystawę Lyncha

Model na Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach.

KRÓTKA ROZMOWA ZE ŚWIĘTYM

Zaprosiłem św Grzegorza do siebie na herbatę odebrałem go z dworca był punktualny co do minuty pociągi ze świętymi nie spóźniają się wcale jadł bułkę z żółtym serem i miał słuchawki na uszach czego słuchasz zapytałem lubię Meca odpowiedział poprawił sandały założył plecak i zaczął sunąć w swoim brązowym habicie po kocich łbach rozmowa przy herbacie była krótka nawet ci z nieba gdzieś się śpieszą znowu dworzec nie czekaliśmy długo bo pociągi po świętych przychodzą na czas

czyli skomplikowana grafika, tworzona palcem w aplikacji Android.

Adobe Finger Faces

HUDY PIES

Jeśli nie znasz Hudyzmu i historii Psa Hudego / który cały czas uczy się funkcjonowania w rzeczywistości, z uwagą śledzi wydarzenia i dostosowuje się do sytuacji / popatrz tu: www.hudypies.blogspot.com albo bacznie rozglądaj się dookoła. Hudy Pies może być wszędzie!

Przemek Jeżmirski

Adobe Finger

odwiedzić na ASP Jasia Karbowniczka rozprostować kości i wrócić na Plac Grunwaldzki na popołudniowy podwieczorek ze swoimi sąsiadami Cybulski już parzy herbatę Śląska podaje szarlotkę

www.jezmirski.com aaartyahuasca.blogspot.com

Hudy Pies znaleziony w pracowni kompozycji

Przemek Jeżmirski / II rok Malarstwa / Autor rysunków palcem w telefonie i współautor bloga HUDY PIES. Realizator przeróżnych pomysłów i akcji, m.in. „Przelot komara”/ wnętrze budynku ASP na Dąbrówki 9 + czarna linia /.

you