HIKE & Trekking
Links
Heidevelden, bos en waterplassen wisselen elkaar af tijdens de wandeling door de Groote Peel. Rechtsonder
In de jaren ‘60 en ‘70 van de vorige eeuw is op verschillende plaatsen in De Groote Peel bos
aangelegd, vooral dennen- en eikenbos. Maar het meeste bos is van nature ontstaan. Rechtsboven
Door de aanleg van knuppelbruggetjes, kun je met droge voeten mooie wandelingen maken door het veenmoeras.
Tot in de 19e eeuw was De Peel een nooit betreden en gevreesd gebied. In een ver verleden was in Nederland zo’n miljoen hectare hoogveen te vinden. Grote delen hoogveen zijn verdwenen onder de zeeklei, andere gebieden zijn ontgonnen. Van de 30.000 hectare hoogveen op de grens van Limburg en Noord Brabant is nu nog ongeveer 5.000 hectare over en vormen samen de Pelen. De naamgeving van de Peel komt van Padele, dat drassig veenland betekent. Al vanaf de dertiende eeuw werd in de Padele turf – dat hier in de volksmond klot werd genoemd - gestoken dat gebruikt werd als brandstof. Anders dan bijvoorbeeld in de Weerribben werd hier het veen deels uitgebaggerd. Nadat Jan van de Griendt in 1853 de ‘Maatschappij tot ontginning en vervening van de Peel’ opgerichte, werd de turf op grote schaal afgegraven. De turfwinning bracht ongekende welvaart in de Peel. De familie Van de Griendt zijn de stichters van de kerkdorpen Helenaveen en Griendtsveen. Schrijver Ton Kortooms – die in Griendstvien
op de basisschool zat – schreef halverwege de twintigste eeuw verschillende bestsellers, ‘Beekman en Beekman’, ‘Mijn kinderen eten turf’ en ‘Help! De dokter verzuipt’, die zich afspelen in de Peel. Met de aanleg van de autoweg E3 in 1963 werd het gebied definitief opgedeeld met aan de noordkant de Deurnese- en de Mariapeel. Aan de zuidkant ligt Nationaal Park de Groote Peel. In de omgeving zijn daarnaast nog tal van kleine natuurgebieden, restanten van een versnipperde Peel, terug te vinden. Peelbanen en heidevelden Vanuit het bezoekerscentrum, in 2012 omgedoopt tot Buitencentrum De Pelen, wandelen we het natuurgebied binnen. Al snel bereiken we via het door Staatbosbeheer aangelegde Familiepad het grote ven de Meerbaansblaak. Verderop verlaten we het verharde pad en lopen verder over een peelbaan, een weg door het veenmoeras waarover tot onge-
veer honderd jaar geleden de turf werd afgevoerd. Landschappen wisselen elkaar in snel tempo af. Vanaf de bosrand steken we de nog net bloeiende heidevelden over om uiteindelijk weer in het bos te belanden, waar tientallen kruisspinnen hun web over het smalle bospad hebben gesponnen. Langs het pad treffen we een oude grenspaal aan. Een blik op de kaart verduidelijkt dat de paal de provinciegrens tussen Limburg en Brabant markeert. Branden en breuken Het unieke veenlandschap wordt op verschillende manieren in zijn bestaan bedreigd en kan alleen door natuurbehoud blijven bestaan. Door de hoge concentratie ammoniak wordt de zeldzame veenvegetatie overwoekerd door onder meer het pijpenstrootje. Behalve vergrassing is verdroging een andere probleem van het veengebied. Door verschuivingen in de aardkorst is er een denk-
27
150909 Hike 6 .indd 27
09/09/15 10:06