Handleiding EU in de wereld 2016

HANDLEIDING EU IN DE WERELD

INHOUD

Inhoud ............................................................................................................................ 1 1. Introductie ..........................................................................................................2 2. Omschrijving website .......................................................................................... 2 2.1

Inhoud.................................................................................................................... 2

2.2

stap 1: informeren ................................................................................................. 4

2.3

stap 2: klaar voor (inter)actie ................................................................................ 5

3. Toepassing internationale competenties ......................................................... 13 3.1

Taalvaardigheid ................................................................................................... 13

3.2

wereldburgerschap.............................................................................................. 14

3.3

persoonlijke groei ................................................................................................ 15

Europahuis Ryckevelde • www.europahuis.be • T 050 35 27 20 • info@europahuis.be

-1-

1. Introductie De website www.euindewereld.com is in de eerste plaats bedoeld voor West-Vlaamse hogescholen. Het is een interactieve website die gebruikt kan worden door docenten en studenten om de internationale competenties te versterken. Docenten kunnen de site als ondersteuning gebruiken bij hun les. Studenten kunnen zelfstandig leren over het Europees buitenlands beleid.

De site is ook prima geschikt om te gebruiken in klassen van laatstejaars ASO. Sterke studenten zullen hierin zeker een uitdaging vinden. Omdat de informatie die aangereikt wordt in verschillende stappen verdiept, kan je als leerkracht zelf goed bepalen in hoeverre je je leerlingen wil informeren. Je kan ze een snel overzicht meegeven, of je kan ze zich laten verdiepen in één van de beleidsdomeinen op de site.

Voor de inhoud van de site werd gekeken naar de actuele stand van zaken van het Europees Buitenlands Beleid. Commissievoorzitter Juncker heeft 10 prioriteiten gesteld voor zijn Europese Commissie. De EU zal op deze 10 prioriteiten focussen gedurende haar huidige beleidsperiode (2014 - 2020). Eén van deze prioriteiten is de EU als 'sterkere globale speler'.

Dit gaat over de EU als internationale speler en in de eerste plaats dus over het Buitenlands Beleid van de EU. Daarom staat dit thema centraal op de startpagina van de site. Maar de positie van de EU in de wereld wordt door meerdere beleidsdomeinen bepaald. Daarom betrekt de EU ook andere beleidsdomeinen, naast het Buitenlands Beleid, bij het bepalen van haar positie in de wereld. Deze beleidsdomeinen vermeldt de Commissie zelf bij haar prioriteit 'de EU als sterkere globale actor', en zijn ook de onderwerpen waar op deze site dieper op wordt ingegaan.

Deze handleiding omschrijft in het tweede hoofdstuk de verschillende onderdelen van de website en laat zien hoe je de website het best doorloopt om er het optimale uit te halen.

Het laatste hoofdstuk spitst zich specifiek toe op hogescholen en toont aan hoe je als docent de website kan gebruiken om te werken aan de internationale competenties van studenten.

2. Omschrijving website 2.1 INHOUD Euindewereld.com biedt een overzicht van wat de EU allemaal doet in de wereld. Je krijgt de basis mee bij ‘EU in de wereld’ en kan je verdiepen in de verschillende onderdelen van het Europees buitenlands beleid.

EU Buitenlands Beleid Op de startpagina staat dit onderdeel centraal. Het ‘Europees Buitenlands Beleid’ is logischerwijs het vertrekpunt. Hier wordt uitgelegd hoe het Europees Buitenlands Beleid doorheen de jaren is geëvolueerd en hoe het erg vandaag uitziet. De nieuwe Mondiale Strategie van Hoge Vertegenwoordiger Mogherini komt ook aan bod.

Foto: Topoverleg over nucleaire deal met Iran

Europahuis Ryckevelde • www.europahuis.be • T 050 35 27 20 • info@europahuis.be

-2-

Maar de positie van de EU in de wereld wordt door meerdere beleidsdomeinen bepaald.

Lange tijd werd alleen naar het Europees Buitenlands Beleid (officieel: het Gemeenschappelijk Buitenlands en Veiligheidsbeleid) gekeken en werden alle andere beleidsdomeinen met een internationale dimensie buiten beschouwing gelaten. Daar is de laatste jaren heel wat verandering in gekomen. De Europese Commissie heeft er zelfs een prioriteit van gemaakt. De prioriteit ‘de EU als sterkere internationale speler’ spitst zich niet enkel toe op het Buitenlands Beleid van de EU, maar ook op andere internationale beleidsdomeinen. Ze hebben elk impact op ‘de EU in de wereld’. Daarom laten we deze allemaal aan bod komen op deze site.

Hieronder worden de vijf thema’s (en bijhorende beleidsdomeinen) opgesomd die aan bod komen op de site: o De EU en internationale veiligheid (Het Gemeenschappelijk Buitenlands en Veiligheidsbeleid) o De EU en haar buren (Uitbreiding en het Nabuurschapsbeleid) o De EU en internationale samenwerking (Ontwikkelingssamenwerking) o De EU en internationale handel (Internationaal Handelsbeleid) o De EU en noodhulp (Humanitaire Hulp en Civiele Bescherming)

De EU en internationale veiligheid De EU en internationale veiligheid gaat dieper in op het Gemeenschappelijk Veiligheids- en Defensiebeleid. Hoe probeert de EU de internationale vrede en veiligheid in de wereld te bewaren? En met wie kan de EU samenwerken daarin?

De EU en haar buren Hoe gaat de EU om met de landen aan haar buitengrenzen? De EU wil goede relaties onderhouden met haar buurlanden en heeft twee verschillende manieren om dat te doen: uitbreiding en het nabuurschapsbeleid. In het dossier wordt het verschil en het verband tussen de twee verder uitgelegd.

De EU en internationale handel Het internationale handelsbeleid van de EU is één van de belangrijkste internationale beleidsdomeinen van de EU. Als grootste handelsblok kan de EU internationaal wegen en handelsakkoorden tot stand brengen.

Europahuis Ryckevelde • www.europahuis.be • T 050 35 27 20 • info@europahuis.be

-3-

De EU en internationale samenwerking De EU is een welvarend wereldgedeelte. Maar op vele plaatsen in de wereld is er armoede, door extreme droogte, conflicten of andere oorzaken. De EU werkt internationaal samen om de armoede wereldwijd te bestrijden.

De EU en noodhulp Dit is het kleinste beleidsdomein maar daarom niet minder belangrijk. Bij internationale rampen zoals overstromingen, aardbevingen of kernrampen, kan de EU hulp bieden. Dat kan zowel humanitaire hulp zijn, als civiele bescherming. Recent werden de twee samengevoegd. Toch is er nog een licht onderscheid.

Dat wordt aangetoond in de infografiek.

2.2 STAP 1: INFORMEREN Elk van de bovenstaande beleidsdomeinen hebben een eigen pagina op de website die in grote lijnen dezelfde opbouw heeft. Studenten kunnen die opbouw zelfstandig volgen. Of je kan als docent zelf de keuze maken of je alles bekijkt, of slechts enkele onderdelen per beleidsdomein.

De website is zo opgebouwd dat het van basiskennis naar steeds meer verdieping gaat. Het start met een infografiek, waaronder een lesfiche staat die meer inhoud geeft. In beide staan links waarop studenten kunnen klikken om nog meer te weten te komen. De beschikbare informatie op de site is een bewuste selectie die op zo’n manier is samengesteld dat het de meest belangrijke informatie aanbiedt voor iemand die nauwelijks iets van het onderwerp afweet. Voorkennis is dus niet vereist. De verdieping in kennis gebeurt in eerste instantie via de infofiche maar zowel daarin als in de infografiek, bij de voorbeelden en andere spelers, staan links waarop studenten verder kunnen klikken voor meer informatie. Zo wordt een kwaliteitsvolle selectie gemaakt uit de beschikbare, maar zeer uitgebreide, informatie over de Europese Unie.

Een student die alles in zich opneemt, zal een sterke basis hebben over het thema. Hij/zij heeft dan voldoende kennis en inzicht om nieuwe informatie over het thema te kunnen plaatsen en verwerken.

Infografiek Elke beleidspagina begint met een overzicht in een infografiek. De inhoud van het beleidsdomein wordt weergegeven in een notendop. In een oogopslag weet je het belangrijkste over dit beleidsdomein. Uit elke infografiek wordt duidelijk wie de belangrijkste spelers zijn en wat de EU doet rond dat beleidsdomein. Enkele feiten en cijfers geven een duidelijker beeld.

Europahuis Ryckevelde • www.europahuis.be • T 050 35 27 20 • info@europahuis.be

-4-

Dossier Het dossier is een lesdocument van enkele pagina’s waarmee studenten zich kunnen inwerken in het onderwerp. Het gaat verder in op de informatie die de infografiek meegeeft. Elk beleidsdomein heeft een dossier dat uitlegt wie het beleid bepaalt en wat de stand van zaken is in het beleid. Het dossier kan gedownload worden en gebruikt worden als lesmateriaal.

Voorbeelden Eénmaal de studenten weten waarover het gaat, illustreren enkele voorbeelden uit de praktijk het beleid. Op de site vind je per beleidsdomein drie voorbeelden met een korte omschrijving. Door verder te klikken, kom je terecht op een externe site die dieper ingaat op het voorbeeld en toont waarover het gaat.

De voorbeelden bieden een sterke educatieve meerwaarde omdat ze iets abstract zoals beleid, omzetten naar iets heel concreet. In de keuze van de voorbeelden is er steeds gezocht naar een (geografisch, beleidsmatig, ...) evenwicht. De voorbeelden zijn recent en meestal nog steeds bezig.

Andere spelers De EU is niet de enige speler op het wereldtoneel. Afhankelijk van het beleidsdomein, spelen verschillende andere actoren mee. Dat kunnen andere beleidsniveaus zijn (cf. Vlaanderen en België), andere internationale organisaties (cf. VN), internationale organisaties (cf. NGO’s) of landen.

Onderaan elke pagina worden telkens de drie belangrijkste ‘spelers’, naast de EU, aangehaald voor dat bepaalde beleidsdomein.

2.3 STAP 2: KLAAR VOOR (INTER)ACTIE Eénmaal studenten een goed beeld hebben van een beleidsdomein, worden ze gestimuleerd om er kritisch over na te denken. Per beleidsdomein staan rechtsboven op de pagina 4 icoontjes. Elk symbool staat voor oefening die de leerlingen aanzet om met hun pas verworven kennis aan de slag te gaan.

2.1.1. Zoek het zelf Per beleidsdomein zijn er drie korte vragen over het thema. Dit zijn zoekopdrachten en geen kennistesten. De studenten kunnen de antwoorden vinden in de artikelen, infografieken en filmpjes op het pinterestbord dat eronder staat. Pinterestborden zijn vergelijkbaar met prikborden waarop artikelen en ander online materiaal ‘geprikt’ staat. Om de antwoorden te vinden, zullen de leerlingen dus meerdere

Europahuis Ryckevelde • www.europahuis.be • T 050 35 27 20 • info@europahuis.be

-5-

artikelen moeten doornemen. Zo zullen ze nieuwe en kritische informatie tegenkomen.

Als docent kan je dit als opdracht meegeven voor na de les. De leerlingen kunnen eventueel zelf een beleidsthema kiezen uit de zes mogelijkheden. Of je geeft zelf een beleidsdomein op.

De volgende les kan je de antwoorden bespreken. Wat op het pinterestbord staat, kan je allemaal online vinden en dus tonen tijdens de les bij het overlopen van de antwoorden.

Sommige vragen zijn open vragen waarbij de studenten geen kant-en-klaar antwoord zullen vinden op het pinterestbord. Op die antwoorden van de studenten kan je tijdens de les verder ingaan omdat er daar geen juist of fout is. Je kan de leerlingen vragen waarom ze precies dat antwoord geformuleerd hebben en welke bronnen ze hebben gebruikt om zich op te baseren.

In de volgende paragrafen kan je per beleidsdomein de antwoorden vinden. Bij elk antwoord staat ook de bron waarin je het antwoord kan terugvinden. De link bij de bron leidt naar een artikel, grafiek, ... die je ook op het pinterestbord kan terugvinden.

EU Buitenlands Beleid Wat doen EU delegaties?

Antwoord: De EU delegaties vertegenwoordigen de EU in het buitenland. In het land waar ze aanwezig zijn, voeren ze het Europese beleid uit via onderhandelingen. Ze analyseren het beleid in dat land en rapporteren erover bij de EU. De Hoge Vertegenwoordiger kan die rapporten vervolgens gebruiken om haar beleid te bepalen.

Bron: http://www.eeas.europa.eu/delegations/index_en.htm Waar is de EEAS gehuisvest? Welke andere Europese instelling zit in dat gebouw?

Antwoord: Berlaymont gebouw in Brussel. De Europese Commissie.

Bron: https://euobserver.com/institutional/125567 Het buitenlands beleid wordt steeds belangrijk door de toenemende globalisering. Wat is volgens jou de grootste internationale uitdaging voor de EU? Waarom is Europese actie belangrijk bij het aanpakken van dit probleem?

Antwoord: Eigen antwoord van de student.

Bron: http://ecdpm.org/wp-content/uploads/ETTG-Report-Infographic-European-ThinkTanks-Report-New-EU-Leadership.png EU en internationale veiligheid Is de Belgische minister van Defensie Vandeput voor of tegen een Europees leger?

Antwoord: hij is tegen.

Bron: http://www.knack.be/nieuws/belgie/steven-vandeput-ik-geloof-niet-in-een-grooteuropees-leger/article-longread-728827.html Wat is een Europese Battle Group?

Antwoord: Een ‘EUBG’ is een troepenmacht van in totaal 3000 manschappen, samengesteld uit eenheden van verschillende Europese lidstaten. Elk half jaar wordt een nieuwe troepenmacht samengesteld. De EUBG’s staan klaar om snel te interveniëren als de EU daartoe beslist.

Bron: https://www.mil.be/sites/mil.be/files/files_library/graphic_eubg_be_fvn.pdf http://www.mil.be/nl/eubg-0 https://www.europa-nu.nl/id/vhcsgm1bsfu9/europese_troepenmacht Wat zijn de eerste reacties van de lidstaten op de nieuwe Mondiale Strategie van Mogherini?

Europahuis Ryckevelde • www.europahuis.be • T 050 35 27 20 • info@europahuis.be

-6-

Antwoord: de lidstaten reageren positief. Al valt later in 2016 en in 2017 nog af te wachten in welke mate de lidstaten dit voorstel zullen bijsturen.

Bron: http://www.demorgen.be/buitenland/eu-landen-willen-nauweredefensiesamenwerking-bffb6f0f/ https://europa.eu/globalstrategy/en/global-strategy-foreign-and-security-policy-europeanunion EU en haar buren Soms wordt er over een ‘ring van vuur’ gesproken als het over het Europese Nabuurschapsbeleid gaat. Wat wordt daarmee bedoeld?

Antwoord: In de buurlanden van de EU is er zowel in het oosten als in het zuiden onrust. In het oosten zorgt Oekraïne voor de grootste instabiliteit. Sinds 2014 wordt de EU daar geconfronteerd met Rusland. In het zuiden en vooral het oosten voelen landen als Libië, Egypte en Syrië de naweeën van de Arabische Lente. In Syrië is de situatie bijzonder ernstig omdat zowel de regering onder Assad, als Islamitische Staat voor onrust zorgen in de regio. Ook het oude conflict tussen Palestina en Israël loopt zeker nog niet op zijn einde. De onrust in al die landen rondom de EU wordt de ‘ring van vuur’ genoemd. Het is een woordspeling met de ‘ring van vrienden’ waar de EU het bij aanvang van haar Nabuurschapsbeleid over had.

Bron: http://www.economist.com/news/europe/21618846-european-unions-neighbourhoodmore-troubled-ever-europes-ring-fire Wat zijn de voordelen van het oostelijke Partnerschap?

Antwoord: - Gemakkelijkere mobiliteit: mensen kunnen gemakkelijker de grens oversteken - Jobcreatie - Meer handel - Meer mogelijkheden om zaken te doen Bron : http://www.eeas.europa.eu/top_stories/2014/infographic_eu-associationagreements_en.htm De recente ontwikkelingen in onze buurlanden stellen ons voor nieuwe uitdagingen. Wat zijn die uitdagingen volgens Hoge Vertegenwoordiger Mogherini?

Antwoord : - Economische druk (denk aan Russisch gas) - Migratie (denk aan het stijgend aantal mensen dat voor oorlog en geweld vlucht naar Italië, Griekenland en Hongarije) - Bedreigingen voor de veiligheid (denk aan terroristische aanslagen zoals Charlie Hebdo) Bron : http://europa.eu/rapid/press-release_IP-15-4548_en.htm EU en noodhulp In 2013 richtte de EU een Coördinatiecentrum voor Rampenbestrijding op (ERCC). Wat doet dit centrum? Geef de vier belangrijkste taken.

Antwoord: 1. Monitoring van rampen over de hele wereld 2. Risico’s op rampen in kaart brengen 3. Actuele informatie voorzien 4. Gezamenlijke Europese operaties coördineren Bron: http://ec.europa.eu/echo/files/core_achievements/solidarity_in_action/index_en.htm#s_1_ 2

Europahuis Ryckevelde • www.europahuis.be • T 050 35 27 20 • info@europahuis.be

-7-

Bekijk het kaartje met ‘vergeten crises’: Van welk land wist je niet dat er een crisis aan de gang is? Zoek meer informatie op over de crisis in dat land.

Antwoord: Eigen keuze van de student.

Bronnen: - http://www.globalhumanitarianassistance.org/wpcontent/uploads/2014/06/Forgotten-crises.jpg - http://ec.europa.eu/echo/files/core_achievements/solidarity_in_action/index_en.htm# s_1_2 - http://ec.europa.eu/echo/where_en Waar wordt het grootste deel van het budget van humanitaire hulp aan besteed? Geef een top drie.

Antwoord: 1. Voedsel 2. Water/sanitair 3. Gezondheidszorg Bron: https://euaidexplorer.ec.europa.eu/AidOverview.do EU en internationale samenwerking Hoeveel Europese landen haalden in 2013 de 0.7%-norm voor officiële ontwikkelingshulp (ODA)?

Antwoord: 4 van de 28 landen: Denemarken, Luxemburg, het Verenigd Koninkrijk en Zweden Bronnen: - https://euaidexplorer.ec.europa.eu/AidOverview.do - http://www.11.be/wat-doet-11-11-11/beleidsbeinvloeding/opinie-enstandpunten/item/wereldwijd-budget-ontwikkelingssamenwerking-stagneert Benoem drie punten van kritiek op de nieuwe ontwikkelingsdoelen, de SDG’s.

Antwoord: (mogelijk antwoorden) - Er is geen verantwoording. Landen moeten zich niet verantwoorden voor de bijdrage die ze al dan niet leveren.

- Er is een gebrek aan urgentie. De nood is hoog en dringend. Niets in de SDG’s dwingt staten om meteen in actie te komen.

- Er is geen duidelijke strategie die zegt hoe de SDG’s van theorie naar de praktijk om gezet gaan worden.

- Er is geen opvolging. Er is geen onafhankelijke instelling die de voortgang zou kunnen opvolgen.

- Landen kunnen wegkomen met niets doen.

- De financiering voor de SDG’s is gebrekkig.

- Er zijn te veel ontwikkelingsdoelen (en subdoelen). Dat kan niet werken.

- ...

Bron: http://mo.be/nieuws/ontwikkelingsagenda-na-2015-nu-al-onder-vuur Bekijk het filmpje van professor Hans Rosling. Waarom wil hij niet meer spreken over ‘ontwikkelingslanden’?

Antwoord: omdat dat een beeld is dat niet langer klopt met de realiteit. Bij ontwikkelingslanden denken we aan arme landen in het zuiden van de wereld (grote, arme gezinnen). Dat is een beeld dat klopte in de jaren ’50 maar vandaag niet meer opgaat. Vele zogenaamde ontwikkelingslanden hebben intussen een serieuze inhaalbeweging gemaakt.

Bron: http://www.ted.com/talks/hans_rosling_at_state#t-615693 EU en internationale handel Europahuis Ryckevelde • www.europahuis.be • T 050 35 27 20 • info@europahuis.be

-8-

Noteer drie voorbeelden die een belemmering kunnen zijn voor de internationale vrije handel.

Antwoord: (mogelijkheden) - Regelgeving - Verschillende standaarden voor goederen en diensten - Subsidies - Bureaucratie - Quota’s - Invoertarieven - ...

Bron: https://www.youtube.com/watch?v=IiOC5XG2I5Y De investeerder-staat geschillenregeling (ISDS), onderdeel van TTIP, vormt volgens sommigen een bedreiging voor onze democratie. Leg uit hoe dat kan? Ben je het daarmee eens?

Antwoord: ISDS maakt het voor bedrijven mogelijk om staten aan te klagen wanneer ze schade hebben geleden door nieuwe wetgeving of nadelig beleid. De klacht wordt behandeld door een internationaal arbitragecollege. Ngo's, vakbonden en tal van academici zien ISDS daarom als een instrument dat eenzijdig de belangen van buitenlandse investeerders dient en de democratie uitholt.

Bronnen: - http://www.11.be/wat-doet-11-11-11/item/handelsverdrag-eu-vsinvesteringsonderhandelingen-blijven-geschorst - http://www.mo.be/analyse/moeten-we-nu-echt-wakker-liggen-van-ttip In de voorbereiding van TTIP werd er sterk gelobbyd. Welke sector lobbyde het meest?

Hoeveel ontmoetingen had deze sector met de Europese Commissie in de voorbereidingsfase van TTIP (2012-2013)?

Antwoord: de voedselindustrie. 113.

Bron: http://corporateeurope.org/international-trade/2014/07/who-lobbies-most-ttip

Quiz Wanneer er over de EU gesproken en geschreven wordt, komt er heel vaak vakjargon aan te pas. Om goed te begrijpen waar het precies over gaat, is het belangrijk om te weten wat die begrippen inhouden.

De quiz oefent en test de kennis van de studenten over het vakjargon van een bepaald beleidsthema. Het aantal begrippen in de quiz varieert tussen vijf en tien.

Diezelfde begrippen komen allemaal voor in het dossier van het bijhorende beleidsthema. In die dossiers staan ze aangeduid met een link. Als de leerlingen online het document bekijken, zullen ze door het woord aan te duiden, een korte omschrijving kunnen zien. Op die manier maken ze kennis met het vakjargon dat ze vervolgens in deze quiz kunnen testen.

De standaardquiz kan je vergelijken met steekkaarten: aan één zijde van een kaartje staat een begrip, aan de andere zijde staat wat het betekent. De studenten kunnen zelf de studiemethode in de quiz aanpassen door rechts onderaan de keuze te wijzigen naar ‘learn’ of ‘test’.

In de volgende paragrafen volgt een overzicht van het vakjargon: EU in de wereld

Europahuis Ryckevelde • www.europahuis.be • T 050 35 27 20 • info@europahuis.be

-9-

Hoge Vertegenwoordiger van de Unie voor Buitenlandse Zaken en Minister van Buitenlandse Zaken'.

Veiligheidsbeleid Vertegenwoordigt de EU in het buitenland.

Ministerie voor Buitenlandse Zaken'. Ondersteunt Europese Dienst voor Extern Optreden de HV in haar werk.

Ministerraad

Vergadering van nationale ministers. Welke ministers is afhankelijk van het beleid dat ze bespreken. Keuren wetten goed.

Europese Commissie

Europese 'regering'. Staat in voor het dagelijkse bestuur van de EU. In de Commissie zitten 28 Commissarissen, vergelijkbaar met 'ministers'.

Europese Raad

Vergadering tussen regeringsleiders uit 28 lidstaten. Zet rode draad uit voor de EU.

Intergouvernementeel

Beslissingsmacht zit bij de landen. Het nationale belang weegt door.

Supranationaal

Bevoegdheden zitten bij een autoriteit die boven de landen staat.

Europees Parlement

Grote vergadering van 751 parlementsleden die rechtstreeks verkozen worden. Keurt wetten goed.

Consensus

Iedereen heeft vetorecht. Iedereen moet het dus met elkaar eens geraken.

Gekwalificeerde Meerderheid

Minstens 16 landen die samen minstens 65% van de Europese bevolking vertegenwoordigen, moeten voor stemmen.

EU en veiligheid in de wereld

Noord-Atlantische Verdragsorganisatie

Militaire samenwerking tussen Europese landen en VS rond internationale veiligheid, gestart na WOII om het communisme af te weren.

VN-Veiligheidsraad

VN-instelling met 15 landen, waarvan 5 permanent met vetorecht, internationale veiligheid bespreken en internationale missies een mandaat kunnen geven.

soft power

Een grootmacht die 'zachte middelen', zoals onderhandelingen, gebruikt om een conflict op te lossen.

ontwapening

afschaffing of vermindering van legers of wapens

non-proliferatie

het bezit van kernwapens afbouwen of beperken

(civiele) missie

Een indirecte tussenkomst tijdens een conflict om vrede en veiligheid te bevorderen. Opleiding of ondersteuning in van de veiligheidscomponenten in een samenleving: politie, justitie, leger.

(militaire) operatie

Een directe militaire tussenkomst tijdens een conflict om vrede en veiligheid te bevorderen. Legers van de Europese lidstaten grijpen rechtstreeks in in het conflict.

Europahuis Ryckevelde • www.europahuis.be • T 050 35 27 20 • info@europahuis.be

- 10 -

2 Europese gevechtseenheden van 3500 militairen. Staan permanent klaar om ingezet te worden bij crisissen, humanitaire Europese troepenmacht rampen of catastrofes.

Conflictpreventie

acties die conflict proberen te voorkomen

Vredesopbouw

acties na een conflict die ervoor zorgen dat de situatie stabiel blijft. Bvb. het versterken van de rechtstaat, ontwapening, steun aan burgerslachtoffers, ...

EU en internationale handel

Interne markt

Gemeenschappelijke markt binnen de EU met vrij verkeer van goederen, diensten, personen en kapitaal.

Wereldhandelsorganisatie

Internationale organisatie met als doel internationale handel stimuleren. Ziet toe op handelsafspraken.

Europese Vrijhandelsassociatie

Een samenwerking tussen Liechtenstein, Noorwegen, Zwitserland en IJsland om de vrije handel onderling te bevorderen.

TTIP

Trans-Atlantisch Vrijhandels- en Investeringsverdrag.

Handelsakkoord tussen EU en VS dat nog onderhandeld wordt.

CETA

Allomvattend Economisch en Commercieel Akkoord.

Handelsakkoord tussen Canada en de EU dat in 2014 werd ondertekend.

TiSA

Akkoord over Handel in Diensten. Internationaal handelsverdrag tussen 23 landen, waaronder de EU. Overleg is nog bezig.

Een clausule in internationale handelsverdragen waardoor Investeerder-staatarbitrage bedrijven landen kunnen aanklagen. multilateraal

Tussen drie of meerdere landen

bilateraal

Tussen twee landen

protectionisme

het afschermen van de eigen markt d.m.v. regelgeving en andere economische middelen

EU en noodhulp

Humanitaire hulp

hulp voor mensen in noodsituaties (natuurrampen, conflicten, ...). De hulp is gericht op de grootste noden van de mensen op dat moment: onderdak, voedsel, bescherming, geneeskunde, ...

Crisisbeheer

Het beheren van een crisissituatie in een land door middel van preventie, herstel en wederopbouw. Meestal wordt dit gecombineerd met GVDB civiele missies.

Civiele bescherming

bescherming voor burgers onmiddellijk na een ramp in het eigen land of buitenland

Mechanisme voor Civiele Bescherming

Structuur onder DG ECHO die noodhulp coördineert om overlap te vermijden.

Europahuis Ryckevelde • www.europahuis.be • T 050 35 27 20 • info@europahuis.be

- 11 -

Coördinatiecentrum voor Rampenbestrijding

Onderdeel van EUCP. Doet monitoring van noodhulp.

EU en internationale samenwerking

Officiële Ontwikkelingshulp

Geld dat officieel via giften en leningen van ontwikkelde naar ontwikkelingslanden gaat. Internationaal heeft men onder deze term vastgelegd wat mag gerekend worden tot ontwikkelingshulp en wat niet.

0.7%-norm

Sinds jaren '70 afgesproken percentage van BNP dat landen nastreven om af te staan aan ODA.

DAC

Comité voor ontwikkelingshulp van de grootste donorlanden dat toezicht houdt op de definitie en juiste interpretatie van ODA. Het is het leidende internationale forum dat bilaterale ontwikkelingshulp ondersteunt.

Ontwikkelingslanden

lage en midden-inkomenslanden met een BNP per hoofd van de bevolking tussen $1.046 en $4.125 (definitie Wereldbank in 2015).

duurzame ontwikkeling

Manier voor een land om zich op een ideale manier op lange termijn te ontwikkelen. Milieu, economie en de samenleving zijn op elkaar afgestemd.

10 doelstellingen die in 2000 door alle landen op de VN ondertekend werden om armoede uit de wereld te helpen. De Millenniumdoelstellingen deadline is 2015.

Duurzame ontwikkelingsdoelen

opvolger van de MDG's. 17 doelstellingen om armoede tegen 2030 op een duurzame manier de wereld uit te helpen.

EU en haar buren uitbreiding

het toetreden van nieuwe landen tot de EU

Zwarte Zee Synergie

een samenwerking tussen de EU en landen rond de Zwarte Zee, gericht op de economische en sociale ontwikkeling van de regio.

Kopenhagencriteria

Criteria waar een land aan moet voldoen om te mogen toetreden tot de EU of niet.

Oostelijk Partnerschap

samenwerking tussen de EU en landen ten oosten van de EU

Euro-Mediterraan Partnerschap

een samenwerking tussen de EU en landen ten oosten van de EU. Binnen het partnerschap worden er afspraken gemaakt over vrijhandelsakkoorden, visums en financiële hulp om de relaties te verbeteren.

kandidaat-lidstaat

Een land waarvan de kandidatuur om toe te treden, door de EU werd aanvaard en waar officieel toetredingsonderhandelingen mee de gang zijn.

potentiële lidstaat

Een land dat al interesse heeft getoond om lid te worden van de EU maar waar nog geen officiële onderhandelingen mee aan de gang zijn.

Europahuis Ryckevelde • www.europahuis.be • T 050 35 27 20 • info@europahuis.be

- 12 -

Acquis communautaire

Eén van de voorwaarden voor landen om toe te treden tot de EU, is het overnemen van alle bestaande wetgeving. Dit wordt het acquis communautaire genoemd.

Debat De beste manier om kritisch te leren nadenken, is debatteren. Bij elk beleidsdomein staan een vraag en een stelling. Beide zijn zo geformuleerd dat er uitgebreid over gediscussieerd kan worden. Een eenduidig en correct antwoord is er niet.

Als docent kan je met dit onderdeel op verschillende manieren aan de slag gaan. Je kan de studenten laten discussiëren over de vraag en/of stelling tijdens de les.

Om het debat meer inhoud te geven, kan je vragen of ze zich voorbereiden en wat opzoekwerk doen voor de les.

Bij de stelling kan je de klasgroep indelen in een kamp ‘pro’ en ‘contra’. Voor de les kan je ze vragen om hun standpunt, in groepjes of individueel, voor te bereiden. Tijdens de les komen verschillende groepjes/individuen aan bod, waarop anderen vervolgens kunnen reageren.

3. Toepassing internationale competenties Deze website werd in de eerste plaats ontwikkeld om bepaalde internationale competenties van studenten aan de hogeschool te versterken. In wat volgt, wordt uitgelegd waar en op welke manier de site hieraan werkt.

De internationale competenties kunnen in vier clusters opgedeeld worden: taalvaardigheid, interculturele competentie, wereldburgerschap en persoonlijke groei (zie ook www.internationalecompetenties.be). Euindewereld.com werkt vooral aan wereldburgerschap. Onrechtstreeks werken studenten ook aan hun taalvaardigheid en persoonlijke groei. Omdat er aan interculturele competentie een internationale ervaring gekoppeld is, komt dat hier niet aan bod.

3.1 TAALVAARDIGHEID Een tekst geschreven in een andere taal begrijpen In het interactieve gedeelte komen de studenten op het pinterestbord en bij de actualiteit teksten in het Engels tegen. De teksten zijn allemaal gerelateerd aan de inhoud van de site, namelijk het Europees buitenlands beleid.

Door de bijhorende opdrachten moeten de studenten ook actief de inhoud van de teksten verwerken. Ze worden geoefend in het analyseren en selecteren van de belangrijkste informatie uit de Engelstalige teksten.

Taalstrategieën hanteren Eén van de interactieve werkvormen die op de site aan bod komen, zijn debatten. Enkele stellingen en vragen zetten studenten aan om over het onderwerp te discussiëren. De studenten leren om het woord te nemen, te argumenteren en anderen te overtuigen. Door de structuur van de site zullen de studenten op voorhand ingewerkt zijn in het onderwerp en weten waarover het debat gaat. Ze zullen er sneller toe in staat zijn om foute informatie in twijfel te trekken of recht te zetten.

Europahuis Ryckevelde • www.europahuis.be • T 050 35 27 20 • info@europahuis.be

- 13 -

De quiz over het vakjargon breidt hun woordenschat uit die ze actief kunnen gebruiken in het debat.

3.2 WERELDBURGERSCHAP Waar de site het meest aan werkt is een globaal bewustzijn. De studenten leren over hun relatie met de maatschappij waarin ze leven. Ze beseffen dat die maatschappij niet beperkt is tot de regio of het land waarin ze leven maar dat er ook zoiets is als een Europees en globaal niveau. Door het opnemen van informatie over internationale thema’s, raken studenten betrokken bij de maatschappelijke onderwerpen die verder reiken dan de landsgrenzen, zoals internationale veiligheid, duurzame ontwikkeling en internationale handel. Door het verwerken van die informatie op een interactieve manier, werken ze aan een kritische blik op internationale gebeurtenissen. Zo ontwikkelen studenten een gevoel van Europees en wereldburgerschap.

Internationale oriëntatie Bij elk beleidsdomein komen actoren op andere niveaus ook aan bod. Studenten beseffen dat de Vlaamse en nationale politiek beïnvloed wordt door het Europese niveau, en omgekeerd. Ze leren hoe die verschillende niveaus zich tot elkaar verhouden.

De site werd op maat ontwikkeld voor studenten van de hogeschool. De informatie is toegankelijk en tegelijkertijd uitdagend. De interesse bij studenten in internationale gebeurtenissen kan erdoor aangemoedigd worden. Leerlingen met interesse kunnen op een eenvoudige manier de actualiteit rond een specifiek thema volgen op de site. Per beleidsdomein is er actueel overzicht van het onderwerp op sociale media waar studenten het Europees en internationaal nieuws op de voet kunnen volgen. Ze kunnen zich zelfstandig verdiepen in het onderwerp door de actualiteit op te volgen, wat een stuk eenvoudiger zal zijn eenmaal ze de basis begrijpen.

Opinievorming In het interactieve gedeelte van de site, wordt bij het debat van studenten gevraagd om een mening te vormen over maatschappelijke en internationale onderwerpen, zoals ontwikkelingssamenwerking, internationale conflicten, internationale hulp, ... . Door de mening in een debat te delen, gaan de studenten nog een stap verder. Via artikels, infografieken, ... wordt bijkomende informatie aangereikt die handvaten kunnen zijn om eigen duidelijke en overtuigende mening op te baseren. Ze vormen zich zo in wereldburgerschap.

Maatschappelijk betrokkenheid tonen Volledig in lijn met de filosofie van Ryckevelde vzw, zet de site eerst en vooral in op het informeren en sensibiliseren van studenten. Vooraleer je ergens een mening over kan vormen, moet je geïnformeerd zijn. In een laatste stap kunnen studenten participeren aan de (internationale) samenleving waar ze zich nu volledig van bewust zijn. Hij/zij kan beslissen om maatschappelijke betrokkenheid te tonen en iets bij te dragen een de samenleving. De website focust op de eerste twee stappen (informeren en sensibiliseren) en biedt geen mogelijkheden om te participeren maar kan het hopelijk wel een aanzet hiervoor zijn.

Als docent kan je je studenten wel aansporen om deze stap te zetten door bijvoorbeeld een petitie te tekenen, bewust duurzame producten te kopen, vrijwilliger te worden bij een vereniging, ... .

Europahuis Ryckevelde • www.europahuis.be • T 050 35 27 20 • info@europahuis.be

- 14 -

3.3 PERSOONLIJKE GROEI Als docent kan je de studenten op een zelfstandige manier aan de slag laten gaan met de site. Zo kunnen ze werken aan hun zelfstandig functioneren. Het interactieve gedeelte biedt mogelijkheden om studenten in groepjes te laten werken waardoor ze leren functioneren in teamverband.

Tijdens een debat moeten studenten ook leren omgaan met verschillende meningen. Als docent kan je hen de opdracht geven om een standpunt in te nemen dat afwijkt van hun eigen mening. Studenten leren zo andere visies kennen en te respecteren.

Europahuis Ryckevelde • www.europahuis.be • T 050 35 27 20 • info@europahuis.be

- 15 -