ΣΑΛΙΩΝΟΝΤΑΣ ΓΡΑΜΜΑΤΟΣΗΜΑ

Σαλιώνοντας Γραμματόσημα

1

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Δημήτρης Νότας

Σαλιώνοντας Γραμματόσημα

2

Δημήτρης Νότας

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________

Ο Δημήτρης Νότας γεννήθηκε στην Αθήνα το 1969. Ζει στην Ραφήνα με την γυναίκα του και τις δυο τους κόρες. Ααα και με ένα σκύλο... Διηγήματά του έχουν διακριθεί σε διάφορους διαγωνισμούς και κυκλοφορούν σε συλλογές…

E-mail επικοινωνίας: dimitrios.notas@gmail.com

Σαλιώνοντας Γραμματόσημα

3

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΝΟΤΑΣ

Σαλιώνοντας Γραμματόσημα Μυθιστόρημα

4

Δημήτρης Νότας

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________

Δημήτρης Νότας, Σαλιώνοντας Γραμματόσημα ISBN: 978-618-5147-56-3 Αύγουστος 2015

Έργο εξωφύλλου:

Δημήτρης Νότας

Σύνθεση εξωφύλλου, σελιδοποίηση:

Ηρακλής Λαμπαδαρίου www.lampadariou.eu

Ο συγγραφέας φέρει την ευθύνη για την επιμέλεια του κειμένου. Εκδόσεις Σαΐτα Αθανασίου Διάκου 42, 652 01, Καβάλα Τ.: 2510 831856 Κ.: 6977 070729 e-mail: info@saitapublications.gr website: www.saitapublications.gr Σημείωση: οι γραμματοσειρές που χρησιμοποιήσαμε στο εξώφυλλο είναι προσφορά του AkaAcid (www.aka-acid.com).

Άδεια Creative Commons Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική χρήση Όχι Παράγωγα έργα 3.0 Ελλάδα

Με τη σύμφωνη γνώμη του συγγραφέα και του εκδότη, επιτρέπεται σε οποιονδήποτε αναγνώστη η αναπαραγωγή του έργου (ολική, μερική ή περιληπτική, με οποιονδήποτε τρόπο, μηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, ηχογράφησης ή άλλο), η διανομή και η παρουσίαση στο κοινό υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις: αναφορά της πηγής προέλευσης, μη εμπορική χρήση του έργου. Επίσης, δεν μπορείτε να αλλοιώσετε, να τροποποιήσετε ή να δημιουργήσετε πάνω στο έργο αυτό. Αναλυτικές πληροφορίες για τη συγκεκριμένη άδεια cc, διαβάστε στην ηλεκτρονική διεύθυνση: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/gr/

Σαλιώνοντας Γραμματόσημα

5

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

6

Δημήτρης Νότας

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________

Σαλιώνοντας Γραμματόσημα

7

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Αφιερωμένο στις Ευαγγελία, Ελένη & Μαρία

8

Δημήτρης Νότας

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________

Σαλιώνοντας Γραμματόσημα

9

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

1ο γράμμα Η αλήθεια είναι πως η συγκεκριμένη πρόταση που μου έκανε η γιατρός μου ήταν το πιο εντυπωσιακό πράγμα που είχα ακούσει ως τότε από τα σαρκώδη χείλη της παρά το γεγονός ότι είχα σπαταλήσει μαζί της – κάτσε να υπολογίσω –πέντε μέρες επί 50 λεπτά, παραπάνω από 6 ώρες. Βέβαια για μένα ήταν περισσότερο ώρες σιωπής, ανάμεσα από ξερά «όχι» και «ναι» και κάποιο «μπορεί» σαν απαντήσεις στην περιέργεια της ψυχολόγου μου. Λένε πως η σιωπή είναι χρυσός και πραγματικά με καταχρέωνε τώρα που το σκέφτομαι η δόκτωρ αλλά ας είναι καλά μια αξιοπρεπή εταιρική ασφάλιση που είχα διεκδικήσει στην τελευταία μου δουλειά που ευτυχώς κάλυπτε το 80% της αμοιβής της. Πριν την ψυχολόγο είχα δοκιμάσει τις ομάδες αρωγής ξεκινώντας και τελειώνοντας στους ανώνυμους αλκοολικούς, αρκετά συμπαθή ομάδα με το μειονέκτημα πως μόλις τελείωνε η εβδομαδιαία μας συνάντηση κατανάλωνα κατά ένα περίεργο τρόπο την διπλάσια ποσότητα αλκοόλ και είχα αρχίσει να κάνω βοτκοκοιλιά. Έπειτα κόλλησα με την ανάγνωση βιβλίων γύρω από την φυσιολογία του ανθρωπίνου εγκεφάλου, την χημεία του έρωτα και τις φερεμόνες, την ανάπτυξη και εξέλιξη της ανθρώπινης σεξουαλικότητας, την ψυχιατρική και την ψυχανάλυση. Αφού έκανα μια έρευνα αγοράς αποφάσισα πως ήθελα να περνάω 2 ώρες την βδομάδα, απογεύματα πάντα, στο πολυτελές γραφείο μιας μεσήλικης, επιτυχημένης κατά γενική ομολογία, γιατρό της ψυχής. Δεν γνωρίζω αν της ήμουνα αντιπαθής από την πρώτη μέρα που με είδε, πάντως χρειάσθηκε να περάσουν 4 εργάσιμες μέρες από την πρώτη μου επίσκεψη έως ότου μου τηλεφωνήσει η γραμματέας της, μια κυρία που σίγουρα σε δύο χρόνια θα πάρει σύνταξη, για να με ενημερώσει πως η κυρία Θέλω-Να-Μοιάσω-Στον-Ιρβιν-Γιάλομ-Χωρίς-Μούσι, τελικά κατάφερε να με χωρέσει στο φορτωμένο πρόγραμμα της. Ίσως απλά να την είχα φοβίσει όταν της εξέθεσα το υπαρξιακό μου πρόβλημα λίγο μετά τις απαραίτητες συστάσεις. Αφού λοιπόν με υποδέχθηκε στον προθάλαμο του γραφείου της και μου έδειξε το δρόμο για τα ενδότερα στρογγυλοκάθισα σε μια δερμάτινη πολυθρόνα ενώ αυτή οχυρώθηκε πίσω από το υπερβολικά τακτικό γραφείο της. Είπα όνομα, επίθετο, ηλικία, επάγγελμα, οικογενειακή κατάσταση, τόπο διαμονής και όλα αυτά με μια ανάσα και ύστερα την κοίταξα βαθιά μέσα στα ψυχρά μπλε μάτια της.

10

Δημήτρης Νότας

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________

«Πως πήρατε την απόφαση ότι χρειάζεστε ψυχανάλυση ;» με ρώτησε. «Νομίζω ότι την χρειαζόμουνα από την ηλικία των δεκαπέντε αλλά δεν προλάβαινα.» «Μάλιστα, γιατί διαλέξατε εμένα;» «Έκανα έρευνα...έχετε καλό όνομα και το σημαντικότερο είστε γυναίκα.» «Για να σταθούμε λίγο εδώ. Αυτό που μου λέτε είναι ότι ένα σημαντικό κριτήριο επιλογής είναι το φύλο;» Σαΐνι σκέφθηκα «Ναι, σαφέστατα.» «Μπορώ να μάθω το γιατί;» «Πάντα ήθελα να πληρώνω μια γυναίκα απλά για να μ’ ακούει.» «Αυτό να το εκλάβω σαν σεξιστικό σχόλιο;» «Ναι, σαφέστατα.» απάντησα και χαμογέλασα. «Πείτε μου τότε τον πραγματικό λόγο.» «Πιστεύω πως κανείς άντρας συνάδελφός σας δεν θα μπορούσε να διαχειριστεί το πρόβλημά μου χωρίς να πέσει στην παγίδα της αντιμεταβίβασης.» «Τι γνωρίζετε για την αντιμεταβίβαση;» «Όταν ο γιατρός προβάλλει τα αρνητικά του συναισθήματα στον ασθενή.» «Ώστε γνωρίζετε από ψυχανάλυση.» «Ναι, σαφέστατα.» Ακολούθησε μια όχι και τόσο γόνιμη σιωπή που την διέκοψε με ένα ψευτοβηχάκι και την κρίσιμη ερώτηση. «Ποιό νομίζετε ότι είναι το πρόβλημά σας;» «Χέζομαι.» «Πως είπατε;» «Χέζομαι.» φώναξα «χάνω τον έλεγχο των σφιγκτήρων μου.» «Κύριε έχετε επισκεφθεί κάποιο κλινικό γιατρό για να εξετάσετε αυτό το πρόβλημά σας;» με ρώτησε μετά από μια δίλεπτη σιωπή και ενώ εγώ κοιτούσα φανερά ικανοποιημένος το λυτό κορδόνι του αριστερού μου παπουτσιού προσπαθώντας να κρύψω ένα μειδίαμα που είχε ζωγραφιστεί στο πρόσωπό μου. «Ναι, σαφέστατα.» «Και ποιά ήταν η διάγνωση;» «Οργανικά δεν έχω τίποτε, είμαι μια χαρά αλλά μάλλον δεν κατανοήσατε πλήρως το πρόβλημά μου.»

Σαλιώνοντας Γραμματόσημα

11

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

«Πείτε μου τότε.» «Κοιτάξτε το πρόβλημά μου είναι λίγο πιο πολύπλοκο. Η αλήθεια είναι ότι χέζομαι κυριολεκτικά αλλά και μεταφορικά. Πέρα από το κυριολεκτικό πρόβλημα, που μεταξύ μας δεν είναι τόσο έντονο, μεταφορικά χέζομαι συχνότερα.» «Τι εννοείτε ακριβώς;» «Εννοώ ότι με φοβίζουν τα πάντα. Οι άνθρωποι, τα δέντρα, τα πουλιά, τα αδέσποτα ζώα, τα αυτοκίνητα και τα συναισθήματα. Στην πραγματικότητα ελάχιστα πράγματα δεν με φοβίζουν...» Η γιατρός συνέχιζε να κρατά σημειώσεις, φαντάζομαι ότι έγραφε τις λέξεις κλειδιά. Στο τέλος μου είπε πως θα με ενημέρωνε αν θα κατάφερνε να εργασθεί –αυτό το ρήμα χρησιμοποίησε- μαζί μου. Μετά από τέσσερις εργάσιμες λοιπόν, μετά την αποδοχή της, ξεκίνησαν οι κανονικές μας συναντήσεις που δεν σου κρύβω πως ήταν σκέτη καταστροφή. Αυτή επέμενε να ξεκινήσουμε πρώτα από την επίλυση του κυριολεκτικού προβλήματος, του αιφνίδιου και αυθόρμητου χεσίματος για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους και εκεί εγκλωβίστηκα πραγματικά. Ουσιαστικά παγιδεύτηκα μέσα στο ίδιο μου το ψέμα γιατί όπως ξέρεις δεν έχω κανένα πρόβλημα χεσίματος, πέρα από την συχνότητα για την οποία πολύ δυσκοίλιοι σίγουρα θα με ζήλευαν. Πρέπει να παραδεχθώ πως κατέβαλε φιλότιμες προσπάθειες χρησιμοποιώντας κλασσικές τεχνικές και ερμηνείες προσπαθώντας αρχικά να προσεγγίσει την νηπιακή και παιδική μου ηλικία ρωτώντας με διάφορες γελοίες λεπτομέρειες που φυσικά δεν θυμόμουν και λάμβανε σαν απαντήσεις τα «ναι» και τα «όχι» και τα «μπορεί» που σου έγραψα παραπάνω ώσπου στο τέλος παραδόθηκε. Απογοητεύθηκα που μέσα σε πέντε συνεδρίες έδειχνε πως ήθελε να με εγκαταλείψει. «Νομίζω πως δεν χρειάζεσαι ψυχανάλυση.» μου είπε μιλώντας μου στον ενικό για πρώτη φορά. «Όχι, σαφέστατα χρειάζομαι.» «Κοίτα, αν πραγματικά ήθελες θα μιλούσες, θα έλεγες κάτι, ακόμα και κάτι άσχετο με τις ερωτήσεις μου. Αντί για αυτό έρχεσαι πάντα δέκα λεπτά καθυστερημένος, κάθεσαι στην πολυθρόνα, κοιτάς πάντα τα παπούτσια σου και απαντάς μονολεκτικά. Μέσα σε πέντε συνεδρίες δεν έχουμε κάνει καμία πρόοδο. Ξέρεις, για να σε βοηθήσω πρέπει να με βοηθήσεις και εσύ.» είπε και στύλωσε το βλέμμα της πάνω μου. «Θέλω, πραγματικά θέλω αλλά δεν μπορώ. Δεν σας κοιτάω γιατί όποτε σας βλέπω μου έρχεται χέσιμο» της είπα και ξανακατέβασα το κεφάλι.

12

Δημήτρης Νότας

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________

Πέρασαν δέκα λεπτά και η πουτάνα δεν τρεμόπαιξε ούτε μια στιγμή τα βλέφαρά της. Το ένοιωθα, δεν το έβλεπα, αλλά ήμουν σίγουρος ότι με κοίταγε επίμονα. «Οκ, θα δοκιμάσουμε κάτι άλλο» μου ανακοίνωσε «Θα γράφεις τις σκέψεις σου, ότι σου περνάει από το μυαλό κατά την διάρκεια της μέρας ή της νύχτας και θα μου τα δίνεις σε κάθε συνάντησή μας, συμφωνείς;» «Ναι, σαφέστατα.» Έφυγα χαρούμενος εκείνη την μέρα από το γραφείο της, ζύγισα τα δεδομένα και αποφάσισα πως προτιμώ να γράφω σε σένα παρά σε κείνη. Δεν έχω εμφανισθεί στα τελευταία δύο ραντεβού, μου έχει τηλεφωνήσει ισάριθμες φορές και μου υπενθύμισε βέβαια πως χρεώνομαι κατά την διάρκεια της απουσίας μου, το αποδέχθηκα ψελλίζοντας ηλίθιες δικαιολογίες. Αυτό λοιπόν το 1ο γράμμα είναι η εισαγωγή στο δράμα μου... Θα σε παρακαλούσα να μου απαντάς με συνέπεια και ειλικρίνεια. Μάλλον θα πάρω τηλέφωνο την γιατρό να της πω πως φεύγω σε επαγγελματικό ταξίδι.

Σαλιώνοντας Γραμματόσημα

13

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

2ο γράμμα Κατ’ αρχήν να σε ευχαριστήσω για τον σύντομο χρόνο απάντησης σου και για το υπέροχα λιτό αλλά μεστό σε νοήματα γράμμα σου, που θίγει σημαντικά παγκόσμια θέματα όπως το σεξ, την πείνα και την απουσία νοήματος. Πριν όμως σου εκθέσω κάποιες από τις απόψεις μου θέλω να σου περιγράψω την παταγώδης αποτυχία μου να ξεγελάσω την ψυχαναλύτριά μου σχετικά με τους λόγους της προσωρινής διακοπής της θεραπείας μου. Νομίζω ότι ήδη γνωρίζεις την θέση μου απέναντι στην απόλυτη αλήθεια και την χρησιμότητά της αλλά θα στην γράψω για να την εμπεδώσεις. Την ονομάζω Η Ομορφιά Του Ηλιοβασιλέματος Για Τους Τυφλούς. Ουσιαστικά ξεκίνησε σαν μια σοφιστεία που επινόησα, χρησιμοποιώντας την σαν δικαιολογία για την εγγενή μου τάση όχι ακριβώς να λέω ψέματα αλλά να μην λέω πάντα την ωμή αλήθεια, τις πρώτες λέξεις που μου’ ρχονται στο στόμα όταν μου κάνουν κρίσιμες ερωτήσεις και τέτοιες είναι, όπως γνωρίζεις, αυτές που σχετίζονται αποκλειστικά με το μεγάλο μου Εγώ. Όταν λοιπόν με έπιαναν στα πράσα, γιατί να ξέρεις αυτό συμβαίνει πάντα όταν βασίζεις την ζωή σου σε ψευδής τοποθετήσεις, ανέλυα αυτή την θεωρία με εντυπωσιακά αποτελέσματα. Έλεγα «το να λες πάντα την αντικειμενική αλήθεια είναι ουσιαστικά μια αντίφαση μιας και πρώτον η αντικειμενικότητα που προέρχεται από ένα υποκείμενο είναι τουλάχιστον ύποπτη και δεύτερον καταστρέφεις αναίτια μια παραμυθία χτισμένη με κόπους». Μιλάμε ότι αυτά τα θεωρώ μαλακίες αλλά συνέχιζα: «αν σου ζητούσε για παράδειγμα ένας εκ γενετής τυφλός να του περιγράψεις το ηλιοβασίλεμα και ας υποθέσουμε πως εσύ λάτρευες τα χρώματά του τότε τι θα ήταν προτιμότερο; Να στήσεις ένα ποίημα γύρω από την ομορφιά του και την ψυχική διάθεση που σου προκαλεί ή απλώς να πεις κάτι ουδέτερο και να αλλάξεις επιδέξια την κουβέντα; Τι θα ωφελούσε περισσότερο τον τυφλό; Τώρα που το σκέφτομαι καλύτερα ένα πιο ωραίο παράδειγμα θα ήταν το εξής : «ας υποθέσουμε πως είσαι γιατρός και έχεις μπροστά σου ένα ασθενή που γνωρίζεις πως μέσα σε τρείς μήνες θα πεθάνει από καρκίνο των οστών και ο δύστυχος σου έλεγε Γιατρέ-Θέλω-Όλη-ΤηνΑλήθεια. Τι θα έλεγες τότε; Θα του εξηγούσες για τον άτακτο πολλαπλασιασμό των κυττάρων του και τους φριχτούς πόνους που τον περιμένουν πριν πεθάνει μόνος και αβοήθητος ή απλά θα του έλεγες ΚοίταΦίλε-Πεθαίνεις-Σε-Λίγο-Καιρό αποσιωπώντας τις υπόλοιπες φριχτές

14

Δημήτρης Νότας

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________

λεπτομέρειες; Και οι δυό αλήθειες είναι, αλλά ποιά είναι η πιο ωφέλιμη; Πιο δυνατό είναι αυτό το παράδειγμα και μάλλον θα το χρησιμοποιώ στο μέλλον για τους δύσπιστους αλλά ας επιστρέψουμε στην τελευταία συνάντησή μου, την αποχαιρετιστήρια, με την γιατρό. Θεώρησα πιο έντιμο, πιο αληθινό αν θέλεις, να μην της ανακοινώσω την απόφαση μου από το τηλέφωνο αλλά να κάτσω απέναντί της, να σηκώσω το κεφάλι και να της πω τα νέα δεδομένα, ότι δηλαδή θα έφευγα επαγγελματικό ταξίδι στο Λονδίνο και θα έλειπα για τρεις μήνες, άρα ψυχανάλυση τέρμα. Μην με ρωτήσεις γιατί διάλεξα το Λονδίνο σαν τόπο προσωρινής μου κατοικίας ούτε γιατί θα έλειπα για τρεις μήνες γιατί δεν έχω κάτι να σου απαντήσω, απλά μου φαίνονταν αρκετά ειλικρινές αυτό το ψέμα και το πάσαρα άνετος και πειστικός περιμένοντας τις αντιδράσεις της. Παραδόξως δεν έδειξε να ξαφνιάζεται, μου φάνηκε ότι έσκασε και ένα χαμογελάκι αλλά και πάλι ίσως ήταν η ιδέα μου αν και εξακολουθώ να πιστεύω ότι την βόλευε η απόφασή μου. «Σκέφθηκα όμως την πρότασή σας και αποφάσισα πως δεν χάνω τίποτε αν σας στείλω κανένα γραμματάκι αραιά και που, να μην χάσω και την επαφή μου με την ελληνική γλώσσα.» «Δεν έχω αντίρρηση αλλά το πρόγραμμά μου δεν επιτρέπει να σου απαντάω, καταλαβαίνεις έτσι;» «Ναι, σαφέστατα.» Δεν της είπα τίποτε βέβαια για την δική μας αλληλογραφία ούτε ότι δεν είχα σκοπό να της στείλω τίποτε παραπάνω από μια κάρτα με τον Τάμεση, ίσως, εκείνη πρότεινε να μου δώσει την διεύθυνση ενός συναδέλφου και καλού φίλου της στο Λονδίνο, αρνήθηκα ευγενικά, έβγαλα το πορτοφόλι μου προφανώς για να την προσβάλλω, με παρέπεμψε στην γραμματέα της και τελείωσε έτσι η σύντομη επαφή μου με την ψυχανάλυση. Αργότερα ίσως την επαναλάβω αλλά ας έρθουμε στο θαυμάσιο γράμμα σου τώρα. Αντιγράφω αυτούσια αποσπάσματα του: «έχω βαρεθεί το σεξ! Ναι ακριβώς όπως το ακούς! Βαρέθηκα, βαρέθηκα, βαρέθηκα(ταυτόχρονα χτυπάω τα πόδια μου στο πάτωμα για να δώσω έμφαση...»).Και λίγο πιο κάτω «...με εκνευρίζει πλέον αφόρητα το να επιθυμεί κάποιος να με ρίξει και να κάνει τα πάντα για αυτό...» και προχωράς «θέλω να βγω, να περάσω καλά και να μην έχω τα χέρια κανενός στα οπίσθιά μου...» καταλήγοντας στην ανυπέρβλητη δήλωση «Δεν αρνούμαι τον Έρωτα!» Αρνούμενος προς το παρόν να σχολιάσω την τελευταία δήλωσή σου θα προσπαθήσω να σου εξηγήσω γιατί πιστεύω πως το σεξ είναι διασκεδαστικό,

Σαλιώνοντας Γραμματόσημα

15

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

διασκεδαστικότερο από τα περισσότερα παιχνίδια που παίζουν οι άνθρωποι μεταξύ τους. Ή μάλλον για να θέσω καλύτερα το θέμα θέλω να αναρωτηθούμε παρέα πως εξελίχθηκε η σεξουαλικότητα του ανθρώπου και αποσπώμενη από την καθαρά γονιμοποιητική της χρησιμότητα που κυριαρχεί στο ζωικό βασίλειο (για να μην συμπεριλάβουμε και τα φυτά που ορισμένες φορές έχουν πολλές ομοιότητες με συγκεκριμένους ανθρώπους), έγινε μέσο ψυχαγωγίας και εξουσίας. Γνωρίζεις βέβαια πως οι άνθρωποι είμαστε πρωτοπόροι στο ψυχαγωγικό σεξ ενώ σπάνιες εξαιρέσεις όπως οι πίθηκοι – μπονόμπο και τα δελφίνια που του δίνουν και καταλαβαίνουν επιβεβαιώνουν απλώς τον κανόνα. Δεν υποστηρίζω βέβαια πως οι σκύλοι ή η γάτα σου δεν χαίρονται όταν κάνουν σεξ αλλά το κάνουν σε συγκεκριμένες περιόδους, όταν έχουν οίστρο προφανώς, ενώ υπάρχουν αρκετά κοντινά μας είδη όπως κάποιοι γορίλες που μένουν αγάμητοι μέχρι και τρία χρόνια. Τι νομίζεις ότι θα σου έλεγε η γάτα σου αν την ανάγκαζες να μιλήσει για την δική σου σεξουαλική ζωή; Άκου την με την γατήσια φωνή της: «Δεν σου κρύβω πως μου προκαλείς τουλάχιστον αηδία όταν σε βλέπω να βγάζεις τα μάτια σου με τους διάφορους γελοίους και επικίνδυνους (θα σου επεξηγήσω στο τέλος αυτούς τους χαρακτηρισμούς) σεξουαλικούς σου συντρόφους. Ας ξεκινήσω με την αδυναμία μου να καταλάβω –τις πρώτες φορές- γιατί κατέβαζες το κεφάλι σου και το έχωνες ανάμεσα στα πόδια τους αλλά όταν είδα πως αυτό που είχες μέσα στο στόμα σου δεν ήταν κανένα ψάρι αλλά κάτι άλλο, πραγματικά σοκαρίστηκα ενώ ευθέως ανάλογη ήταν η απορία μου για την χρησιμότητα της διείσδυσής τους στην πίσω τρύπα σου αφού αρχικά νόμισα πως ήταν ένα είδος καθαρισμού, όπως κάνω εγώ με την γλώσσα μου αλλά τελικά ανακάλυψα με ανάμεικτα συναισθήματα την βρωμερή πραγματικότητα. Επίσης ποτέ δεν κατάλαβα γιατί κλειδώνεστε πάντα μέσα στο δωμάτιο σου ακόμα και τις ηλιόλουστες μέρες που είναι οι καταλληλότερες για ένα ωραίο πηδηματάκι σε ένα γεμάτο κόσμο πάρκο. Kaι απορώ που δεν κουράζεσαι ποτέ και είσαι πάντα έτοιμη και έχεις πάντα ένα μόνιμο φίλο που μερικούς μήνες αργότερα τον αντικαθιστάς με κάποιον άλλο, κάποιες φορές δακρύζεις κιόλας μετά από τέτοιους χωρισμούς, αλήθεια πως τα καταφέρνεις; Επίσης έχω μυρίσει –η αλήθεια είναι ότι μια φορά έγλυψα κιόλας- κάτι πλαστικά ξεφούσκωτα μπαλονάκια που ξεφορτώνονται οι φίλοι σου μετά από μερικά σύντομα κουνήματα μέσα σου και απορώ που ενώ σε ξέρω εφτά χρόνια και έχω αποκτήσει εικοσιτέσσερα μπασταρδογατάκια, που ένας Θεός ξέρει τώρα

16

Δημήτρης Νότας

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________

που είναι και ποιός νοιάζεται άλλωστε, εσύ δεν έχεις κάνει ούτε ένα παιδάκι. Και επειδή με κούρασες, να σου τονίσω ότι πρέπει να προσέχεις κορίτσι μου με αυτά τα τεράστια ματζαφλάρια που βάζεις μέσα σου που συγκριτικά με αυτά των γοριλών – όταν λείπεις βλέπω ντοκιμαντέρ στο National Geographicείναι τρεις φορές μεγαλύτερα παρόλο που οι δικοί σου φίλοι είναι πολύ πιο μικρόσωμοι από τους γορίλες φυσικά.» Και το αστείο είναι ότι τα ίδια ακριβώς θα σου’λεγε και μια σκύλα, μια γαϊδούρα, μια γελάδα και μια νυχτερίδα. Τι είναι λοιπόν αυτό που μας κάνει το πιο περίεργο είδος του ζωικού βασιλείου αναφορικά με την σεξουαλική μας δραστηριότητα και μην βιαστείς να μου απαντήσεις πως φθάνει και μόνο το γεγονός ότι σταθήκαμε όρθιοι στα δύο μας πόδια πριν εννέα εκατομμύρια χρόνια περίπου. Και αυτό γιατί μέσα σε αυτό το σύντομο χρονικό (γιατί σύντομο είναι μπροστά στα πολλά εκατομμύρια χρόνια της εξέλιξης της ζωής στον πλανήτη Γη) οι καταγεγραμμένες διαφοροποιήσεις της ανθρώπινης σεξουαλικότητας μέσω της φυσικής επιλογής είναι πάρα πολλές. Αλλά για να απαντήσουμε σε αυτό το θεμελιώδες, νομίζω, ερώτημα είναι ανάγκη να γυρίσουμε στο σημείο μηδέν, στο σημείο της εμφάνισης του ανθρώπινου είδους, του κενού από πολιτισμό είδος, που μόνη του έννοια ήταν να επιβιώσει σ’ ένα εχθρικό περιβάλλον και φυσικά να διαιωνίσει τα γονίδια του. Η πράξη, η σεξουαλική πράξη εννοώ ήταν ενστικτώδη, καταγεγραμμένη στα κύτταρα και μην νομίζεις πως τότε το μυαλό των αντρών και των γυναικών ήταν στο ψυχαγωγικό σεξ με ένα ποτό πριν και ένα τσιγάρο μετά. Οι άνθρωποι ήθελαν να επιζήσουν και επειδή ο θάνατος τότε ήταν μια καθημερινή φυσική εικόνα, η υπέρβασή του δεν συνδεόταν με τις ιδέες των παραδείσων αλλά με την γέννηση νέων ανθρώπων που θα κουβαλούσαν τα γονίδιά τους. Δεν χρειαζόταν βέβαια η εφεύρεση των χρηματιστηρίων για να σκεφθεί ο άνθρωπος με οικονομικούς όρους οπότε άρχιζαν να αναλύουν, το κάθε φύλο χωριστά, την αξία της επένδυσής τους και το εύρος της απόδοσης. Υποψιάζομαι πως αν τότε υπήρχαν τα σύγχρονα, σημερινά μεταφορικά μέσα, ένας άντρας θα μπορούσε άνετα μέσα σε ένα μήνα να προσπαθήσει να γονιμοποιήσει (και να τα καταφέρει σε εντυπωσιακό ποσοστό) το σύνολο των γυναικών του πλανήτη. Αν σε κάποιον άντρα της εποχής μας επιτρεπόταν ένα αντίστοιχο πείραμα θα χρειαζόταν τουλάχιστον τριάντα χρόνια ενεργής σεξουαλικής ζωής αλλά και πάλι θα ήταν εφικτό. Από την άλλη πλευρά μια γυναίκα ακόμα και αν τα μπροστινά της δόντια την έκαναν να μοιάζει με κουνέλα δεν θα μπορούσε με τίποτε στον κόσμο να μεταφέρει τα γονίδιά της σε περισσότερα από πενήντα άντε εβδομήντα παιδιά. Γίνεται φανερό λοιπόν

Σαλιώνοντας Γραμματόσημα

17

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

το διαφορετικό δυναμικό των δύο φύλων και αυτό χωρίς καν να περιγράψουμε το ποιός γεννάει, σε πόσο χρόνο γεννάει, ποιός και πόσο θηλάζει ή έστω ταΐζει με μπιμπερό, το ποσοστό της θνησιμότητας, το κόστος της ανατροφής και το συνολικό κέρδος αυτής της υπόθεσης που καθιστά τις γυναίκες σε τραγικά μειονεκτικότερη θέση. Αλλά οι γυναίκες –και αυτό το ξέρεις καλά- μόνο βλάκες δεν είναι οπότε αντέδρασαν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Τι είχαν να αντιμετωπίσουν λοιπόν; Πρώτον να βρουν τον κατάλληλο υποψήφιο πατέρα και δεύτερο να τον πείσουν να τις βοηθήσει να αναθρέψουν μαζί τα κοινά τους γονίδια, συγνώμη παιδιά ήθελα να πω, χωρίς να τις εγκαταλείψει κυνηγώντας τον ποδόγυρο και τα παλιομισοφόρια σκορπώντας το σπέρμα και τα άλλα πλούτη του δεξιά και αριστερά. Οι επιστημονικές θεωρίες για το πως τα κατάφεραν είναι βέβαια πολλές και η διαφορετικότητά τους έχει να κάνει από το φύλο του εμπνευστή της και είμαι σίγουρος πως όλα αυτά που σου ’χω γράψει ως τώρα σου φαίνονται σοβινιστικές αηδίες αλλά σκέφτεσαι έτσι γιατί απλά δεν αποστασιοποιείς την ανθρώπινη οπτική σου (που έχει κληρονομιά αιώνων πολιτισμού), δεν προσπαθείς να ξαναγίνεις για λίγο ένα φοβισμένο και επισφαλή θηλυκό. Παίρνοντας όμως το ρίσκο να πεις «καλά έκανα και έκοψα σχέσεις με τον μαλάκα» θα σου εκθέσω τρεις από τις επικρατέστερες απόψεις. Η πρώτη είναι η θεωρία «της εκπόρνευσης της γυναίκας» που υποστηρίζει πως οι γυναίκες εξελίχθησαν έτσι, έγιναν δηλαδή σεξουαλικά δεκτικές όλη την ώρα, απέκοψαν το σεξ από τον καθαρά γονιμοποιητικό του χαρακτήρα ώστε να προσφέρουν σεξουαλικές χάρες και παιχνίδια στους άντρες προκειμένου να λάβουν ως αμοιβή λίγο κρέας, μία στέγη, μια αγκαλιά και ένα συν-γονέα. Η δεύτερη θεωρία θα μπορούσε να ονομαστεί «καλύτερα γονίδια μέσω του κερατώματος» και σύμφωνα με αυτήν αν μια γυναίκα των σπηλαίων είχε την ατυχία να επιλέξει έναν ανεπρόκοπο άντρα θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει την συνεχή δεκτικότητά της στο σεξ ώστε να προσελκύσει τον άντρα της γειτόνισσας που διαθέτει πιθανώς καλύτερα γονίδια. Καλά έχεις υποθέσει πως αυτές οι δύο θεωρίες προέρχονται από άντρες επιστήμονες και αν σου κάνουν άσχημη εντύπωση περίμενε να ακούσεις την εξωφρενική θεωρία μιας ομόφυλής σου που ονομάζεται «θεωρία της αντιαντισύλληψης». Ούτε λίγο ούτε πολύ υποστηρίζει πως επειδή η γυναίκα είχε επίγνωση των τεραστίων κινδύνων που συνόδευαν τον τοκετό –το ανθρώπινο βρέφος είναι τεράστιο συγκριτικά με άλλα βρέφη –και γνωρίζοντας τον χρόνο

18

Δημήτρης Νότας

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________

ωορρηξίας της απέφευγε να κάνει σεξ την κρίσιμη περίοδο μένοντας υπερβολικά δεκτική τις άλλες μέρες ώστε να μην μένει έγκυος!!! Δεν ξέρω τώρα αν σε διαφώτισα καθόλου σχετικά με την σεξουαλικότητα του είδους μας –δεν μπορείς βέβαια να εμπιστεύεσαι εύκολα αυτές τις θεωρίες και η πειραματική τους εφαρμογή απαγορεύεται δια ροπάλου- αλλά φαίνεται πως η απληστία των αντρών που έφερε σαν αντίδραση την συνεχή δεκτικότητα των γυναικών μας οδήγησε εδώ που είμαστε, οπότε μπορείς να κατηγορήσεις όποιον θέλεις. Πριν όμως τελειώσω αυτό το γράμμα να σου υπενθυμίσω πως όπως τα αρσενικά παγώνια ανέπτυξαν αυτή την πανέμορφη ουρά που ουσιαστικά είναι ένα γενετικό μειονέκτημα –τους εμποδίζει να πετάνε εύκολα – για να γοητεύουν τις παγώνες, παρόμοια τα αρσενικά του είδους μας ανέπτυξαν πέος με μεγάλο μέγεθος που δεν είναι αναγκαίο για την χρηστικότητά του μάλλον για να γοητεύσουν εσάς, άρα μήπως εσείς το δημιουργήσατε; Εμένα ξέρεις ότι δεν με πολυενδιαφέρει το σεξ αλλά μετά τον θάνατό μου θέλω να ξαναγεννηθώ σαν μαρσιποφόρο ποντίκι για να πιάσω τον μέσο όρο συνουσίας τους που είναι περίπου δέκα ώρες.

Σαλιώνοντας Γραμματόσημα

19

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

3ο γράμμα Αντιγράφω κατά γράμμα μέρος της τελευταίας παραγράφου του δισέλιδου γράμματός σου που σου πήρε ένα μήνα να το συντάξεις και να το ταχυδρομήσεις και με έκανε –για λίγο μόνο είναι η αλήθεια- να πεθυμήσω την ψυχαναλύτρια μου: «Αν θέλεις να μου στέλνεις γράμματα και να σου ΑΠΑΝΤΑΩ, δώσε μου το προσωπικό σου ύφος, γράψε μου για σένα και κόψε τις αερολογικές μπούρδες! Δεν μπορώ να ΞΟΔΕΥΩ ΤΟΝ ΧΡΟΝΟ ΜΟΥ ΧΩΡΙΣ ΝΟΗΜΑ...» Τα κεφαλαία γράμματα, όπως ήδη κατάλαβες, είναι η δική μου παρέμβαση στην arial γραμματοσειρά, μεγέθους 14 του world κειμένου σου, όχι βέβαια για εικαστικούς λόγους αλλά για να τονίσω από που θ’ αρχίσει το σημερινό μου προσωπικό ύφος, η δική μου προσωπική ιστορία. Βέβαια μην νομίσεις ότι θα αφήσω ασχολίαστο το υπόλοιπο γράμμα σου αλλά επειδή θίγει πάλι το θέμα του σεξ θα το αφήσω για αργότερα, όταν νιώσω, λίγο περισσότερο από τώρα, καβλωμένος. Κάθε τέσσερεις μέρες περίπου –εκτός αν έχει προκύψει κάποια εξαιρετική γιορτή- επισκέπτομαι το super-market που βρίσκεται εκατό μέτρα από το γραφείο μου και αυτό μου δίνει την ευκαιρία να καπνίσω ένα γρήγορο τσιγαράκι. Πετάω την γόπα, μπαίνω μέσα και οπλίζομαι με ένα μικρό καλαθάκι για να χαθώ στους ατελείωτους διαδρόμους. Σαν άλλος κοντορεβυθούλης όμως, έχω βάλει τα σημάδια μου και περνώντας πρώτα από τα λαχανικά, κατόπιν από τα κατεψυγμένα ψάρια στρίβοντας δεξιά, προσπερνάω τους ξηρούς καρπούς και καταλήγω στο κομμάτι της κάβας με τα σκληρά ποτά. Πιάνω μια μπλε Smirnoff ενώ ταυτόχρονα το εξασκημένο μου μάτι μετράει τα εναπομείναντα μπουκάλια στο ράφι, το τοποθετώ στο καλάθι μου, προχωράω ευθεία, μετά από δύο διαδρόμους στρίβω αριστερά, διαλέγω ένα μεταλλικό νερό Dorna ενάμιση λίτρου, προχωράω πάλι ευθεία για να βρεθώ στα καλλυντικά αρπάζοντας τρία ξυραφάκια Bic και κατευθύνομαι στο ταμείο των δέκα κομματιών όπου συνήθως στέκονται αλλοδαποί, σαν και μένα, με μπουκάλια ουίσκι και πατατάκια με ρίγανη. Πληρώνω με την κάρτα μου, βάζω τα πράγματα σε διπλή σακούλα ώστε να μην φαίνεται η ετικέτα του αλκοόλ, ξανανάβω ένα τσιγαράκι, φθάνω στο γραφείο μου και περιμένω να περάσει η ώρα για να σχολάσω. Μέσα σε τέσσερα βράδια το περιεχόμενο του μπουκαλιού αδειάζει, οι κόρες των ματιών μου γεμίζουνε με ένα περίεργα κόκκινο χρώμα και τοποθετώ το μπουκάλι σε μια γωνία του δωματίου μου.

20

Δημήτρης Νότας

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________

Κάθε Σάββατο πρωί η σοδειά μου περιλαμβάνει δύο άδεια μπουκάλια αρκετό ελεύθερο χρόνο και μια δημιουργική διάθεση. Πίνω τον καφέ μου ακούγοντας ραδιόφωνο στην διαπασών προσπαθώντας να διακρίνω ίχνη αλήθειας στις φωνές πολιτικά ορθών δημοσιογράφων και ταυτόχρονα τρίβω το κεφάλι μου προσπαθώντας να προβλέψω το μέλλον της μέρας μου. Αφού περάσω ένα τεταρτάκι στο μπάνιο με τσιγάρο, περιοδικό, ζύγισμα και βούρτσισμα δοντιών επιστρέφω στο δωμάτιο μου οπλισμένος με ένα κατσαβίδι. Πιάνω τα άδεια μπουκάλια και αρχίζω την προσπάθεια να βγάλω τις βαλβίδες ασφαλείας – αυστηρά ελληνική εφεύρεση για τον φόβο της νοθείας- ματώνοντας συνήθως τα δάχτυλά μου και το γυαλί αλλά δεν νοιάζομαι. Αφού τελειώσω γεμίζω έναν κουβά με ζεματιστό νερό και βουλιάζω τα μπουκάλια μέσα του ώστε να απομακρυνθούν τα αυτοκόλλητα διακριτικά τους. Αφήνω τον κουβά στην ησυχία του και επιστρέφω στο δωμάτιο αρχίζοντας να ξεφυλλίζω παλιά περιοδικά ψάχνοντας για την φωτογραφία ή την λεζάντα που θα μου κάνει την μεγαλύτερη εντύπωση ώστε να την κόψω με ένα μικρό ψαλίδι χαρτοκοπτικής. Ντύνομαι, παίρνω το κράνος μου, κοπανάω την εξώπορτα πίσω μου, ανεβαίνω στην μηχανή μου και αρχίζω να μετακινούμαι στην αγουροξυπνημένη πόλη ψάχνοντας για καταστήματα που εμπορεύονται είδη κουζίνας. Ως τώρα έχω επισκεφθεί τα Παρουσίαση, Costa Boda, Habitat, Omnishop, Είδη Για Κάθε Σπίτι και μερικά λιγότερα διάσημα ψωνίζοντας μόνο πώματα μπουκαλιών. Μετά τα ψώνια επιστρέφω σπίτι μου, βγάζω τα μουλιασμένα μπουκάλια από τον κουβά και τα τρίβω με μια πετσέτα προσώπου ώσπου να εξαφανιστεί οποιοδήποτε ίχνος χαρτιού και κόλλας ενώ μετά τα τοποθετώ αναποδογυρισμένα στον καναπέ μου ώσπου να στραγγίξουν. Στην συνέχεια αραδιάζω πάνω στο γραφείο μου όλα τα αποκόμματα που έχω κόψει και προσπαθώ να διαλέξω τα πιο ευφάνταστα, τουλάχιστον στα δικά μου μάτια. Μόλις τα ξεχωρίσω παίρνω τα μπουκάλια μου και την κόλλα στιγμής που μπορεί να κολλήσει σε ξύλο, γυαλί, χαρτί, τοίχο και κολλώ τα επιλεγμένα αποκόμματα πάνω στα διάφανα μπουκάλια δίνοντας ζωή σε μια δική μου δημιουργία. Αφού τα καμαρώσω για λίγο τους τοποθετώ τα νέα τους πανάκριβα πώματα, ανάβω άλλο ένα τσιγάρο, τα ακουμπάω πάνω στο τραπέζι, παίρνω απόσταση τριών μέτρων από αυτά και τα κοιτάζω με φανερή ικανοποίηση. Σκέφτομαι τι χρώμα ποτού ταιριάζει με τα νέα μπουκάλια, ανοίγω το μπαούλο μου που το έχω μετατρέψει σε κάβα κυρίως με ηδύποτα, διαλέγω το κατάλληλο και το μεταγγίζω. Ύστερα φαντάζομαι σε ποιόν ή ποιάν αξίζει να το δωρίσω. Ως τώρα το μόνο που έχω εισπράξει, σαν αποτέλεσμα της ευγενικής μου χειρονομίας, είναι κραυγές

Σαλιώνοντας Γραμματόσημα

21

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

επιδοκιμασίας –πράγμα που με έχει βάλει σε υποψίες γιατί ορισμένα απεικονίζουν σιχαμερά θεάματα, σκηνές δηλαδή της καθημερινής ζωής –αλλά όλο αυτό τα νταραβέρι έδινε ΝΟΗΜΑ στην ζωή μου τις τελευταίες εφτά βδομάδες. Ναι, σωστά κατάλαβες έχω ήδη κατασκευάσει δεκατέσσερα μπουκάλια, έχω δωρίσει τα μισά αλλά έχω αρχίσει να βαριέμαι την όλη διαδικασία, νομίζω ότι στερείται οποιουδήποτε ΝΟΗΜΑΤΟΣ!!! Μόλις συνειδητοποίησα το γεγονός, μόλις κατάφερα να ξεροκαταπιώ την ιδέα ότι το να φτιάχνω τα δικά μου μπουκάλια δεν έδινε κανένα νόημα στην ζωή μου, μια άθλια αλλά πανανθρώπινη κρύα αγωνία με τύλιξε. Πέρασα μια άσχημη Κυριακή και την Δευτέρα το πρωί αγόρασα τρία περιοδικά σχετικά με την διακόσμηση και τις κατασκευές μέσα στα σπίτια, τα: Σπίτι και Κατοικία, Μαστορέματα Στο Σπίτι και Ιδανικό Σπίτι καιΚήπος. Τα ξεφύλλισα με αγωνία, εν ώρα εργασίας μάλιστα, προσπαθώντας να βρω ένα νέο σκοπό, ένα νέο Νόημα, πρόσεξε εδώ, ένα Νόημα και όχι ένα ενδιαφέρον όπως αυτά που περιγράφονται στα βιογραφικά που φαξάρεις ή στέλνεις με mail όταν μένεις πάλι άνεργος και συνήθως λένε Λογοτεχνία, Κινηματογράφος και Ταξίδια. Ενδιαφέροντα είχα και έχω πολλά, από Νόημα είχα πρόβλημα, από ένα σκοπό, μια αποστολή, μια ιδέα, κάτι τέλος πάντων που θα με έκανε να πιαστώ από τα μαλλιά της φυσικά-χωρίς-ανώτατου-νοήματος ζωής. Ο αγώνας βέβαια ήταν μάταιος, η αναζήτηση ατελέσφορη, γιατί όταν κάποιος, που δεν μπορεί να βιδώσει μια λάμπα, ψάχνει να βρει νόημα στις κατασκευές ντουλαπιών κουζίνας είναι σίγουρο ότι θα φάει τα μούτρα του στην καλύτερη των περιπτώσεων. Τελικά μετά από πολύ κόπο και σκέψη αποφάσισα ότι θα ήταν καλύτερο να ψάξω κάτι γύρω από την κηπουρική εσωτερικών χώρων ή το σχεδίασμα αντρικών μακό με μεγάλο V. Με τα φυτά εξωτερικών χώρων είχα γεμίσει με Νόημα την ζωή μου πριν από πέντε χρόνια, όταν νοίκιασα ένα δώμα στην ταράτσα μιας πενταόροφης πολυκατοικίας σε μια από τις πιο πυκνοκατοικημένες περιοχές της πόλης. Σε πέντε μήνες είχαν ξεραθεί τα πάντα, παρά τα αμέτρητα τραγούδια που τους είχα αφιερώσει, μόνο ένα γιασεμί φυτοζωούσε και μαζί τους είχα ξεραθεί και η Νοηματική μου θεραπεία. Σε αυτό το σημείο λοιπόν φτάνουμε στην αποστροφή της τελευταίας σου παραγράφου «δεν μπορώ να ξοδεύω τον χρόνο μου χωρίς Νόημα»!!! Ούτε εσύ, ούτε εγώ, ούτε κανένας άλλος ζωντανός άνθρωπος δεν μπορεί να ζήσει χωρίς ένα Νόημα σε αυτή την χωρίς Νόημα ζωή. Το να προσπαθείς να βρεις ένα Νόημα στην ζωή, έτσι όπως την αντιλαμβανόμαστε εμείς, είναι ένας

22

Δημήτρης Νότας

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________

εθελοτυφλισμός. Δεν υπάρχει κανένα εγγενές Νόημα στην ζωή γιατί δεν είναι αυτή η δουλειά της. Η ζωή είναι ένας τέλειος κύκλος που ξεκινά με την γέννηση, προχωρά στην ωρίμανση, αναπαράγει ζωή –πράγμα που ίσως είναι ο μόνος σκοπός της- και ψοφάει όταν τα κύτταρα της παύουν να πολλαπλασιάζονται. Δυστυχώς όμως αυτή η κυκλική γραμμικότητα της ζωής, αυτή η παντελής έλλειψη ποίησης μας κάνει να βυθιζόμαστε στην κατάθλιψη. Πόσες φορές δεν έχεις ακούσει από φίλους και γνωστούς σου και από το είδωλό σου στον καθρέφτη ότι «βαρέθηκα πια», «δεν μου δίνει χαρά τίποτε», «ο αγώνας είναι ανώφελος», ή ακόμα και πιο χοντρές κουβέντες όπως «σκατοζωή», «σιχάθηκα την ζωή μου» και «γαμιέστε όλοι»! Εδώ πάλι θα μας βοηθούσε η γάτα σου αν μίλαγε, γιατί αν το έκανε και την ρωτούσες ποιό είναι το νόημα της ζωής της θα σου’ λεγε νιαουρίζοντας «να τρώω friskies, να αποφεύγω τους σκύλους και τα αυτοκίνητα που τρέχουν σαν δαιμονισμένα έξω από το σπίτι μας και να φτιάχνω κάθε χρόνο γατάκια». Να η σύνοψη της ζωής όλων των ζώντων οργανισμών πλην του ανθρώπου: “Να τρώω και να επιβιώνω για να αναπαράγομαι». Να η σύνοψη της ζωής ενός ανθρώπου: “Tι σκατά κάνω στην ζωή μου, ποιός ο λόγος;» Χιλιάδες άνθρωποι, ή για να ακριβολογώ εκατομμύρια χρήζουν (και οι τυχερότεροι λαμβάνουν) ψυχιατρική βοήθεια έχοντας μόνο την παραπάνω απορία. Και χιλιάδες θρησκείες, θεωρίες, κινήματα, αγώνες, φανατισμοί και ιδεοληψίες έχουν δημιουργηθεί για να ψευτοαπαντήσουν σε αυτήν. Τώρα μου ξανάρθε στο μυαλό η εποχή που ήθελα να γίνω γίδα. Για όσο καιρό έδινε Νόημα στην ζωή της μάνας μου, δηλαδή όσα χρόνια ζούσαν οι γονείς της σε εκείνο το παραθαλάσσιο χωριό, κάθε Πάσχα το περνούσαμε εκεί προσπαθώντας να στριμωχτούμε με τα άλλα δύο αδέρφια της και τις γυναίκες τους και τα παιδιά τους, τα ξαδέρφια μου δηλαδή, σε ένα σπιτάκι δύο δωματίων και μιας αποθήκης αρκετά καθαρής ώστε τις μέρες εκείνες, με την προσθήκη ράντζων να γίνεται το παιδικό μας δωμάτιο. Δίπλα στην αποθήκη ήταν ένα παράπηγμα κατάλληλα διαμορφωμένο ώστε στην μία πλευρά να βολεύονται οι κότες και στην άλλη η γίδα με τα κατσικάκια της(τον τράγο δυστυχώς τον είχαν δεμένο στην πίσω αυλή). Η αποθήκη επίσης είχε μόνο ένα μικρό παραθυράκι πλαισιωμένο από σκουριασμένα σίδερα που έβλεπε το ζωικό βασίλειο των παππούδων μου. Με την εικόνα αυτών των ζώων πέρασα λοιπόν τα πρώτα δεκατέσσερα Πάσχα της ζωής μου εκ των οποίων θυμάμαι ελάχιστα από την ηλικία του ενός ως τα οκτώ πέρα από τις πολλές λάσπες (άλλο ένα μεταφυσικό στοιχείο που πρέπει να εξετάσουμε είναι πως γίνεται,

Σαλιώνοντας Γραμματόσημα

23

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

όποιο μήνα και αν πέφτει η Ανάσταση, να συνοδεύεται από αναπάντεχες βροχές) ενώ καθώς μεγάλωνα και γινόμουν εννιά και δέκα και έντεκα άρχισα να προσέχω και να θυμάμαι βέβαια περισσότερα. Είχα την τύχη και αργότερα το πείσμα το κρεβάτι μου να βρίσκεται ακριβώς κάτω από το παράθυρο και έτσι κατάφερνα να παρατηρώ κάθε πρωί και απόγευμα τα πτηνά και τα θηλαστικά. Να σου πω την αλήθεια οι κότες ποτέ δεν με συγκίνησαν μιας και έβρισκα αξιοκαταθρήνητο να είσαι πτηνό και το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να ρίχνεις αδέξιους πήδους και να μαδάς αντί να πετάς. Αντίθετα η γίδα (μην φανταστείς πως για δεκατέσσερα χρόνια ήταν η ίδια γίδα μιας και οι συγγενείς μου την έβρισκαν υπέροχο έδεσμα ανεξάρτητα από το υποχρεωτικό δεκάωρο βράσιμο της και την αηδιαστική μυρωδιά που το συνόδευε) μου άσκησε από τα πρώτα χρόνια μια ιδιαίτερη γοητεία. Κάθε πρωί με το που άνοιγε τα μάτια της το’ ριχνε στο φαί και στο ποτό ενώ λίγη ώρα αργότερα, όταν τα μικρά της συνωστίζονταν στα βαριά από γάλα μαστάρια της και διεκδικούσαν το μερίδιο τροφής τους, αυτή υπέμενε καρτερικά το βάσανο και μερικές φορές είχα την εντύπωση πως με κοίταγε κατάματα. Λίγη ώρα αργότερα αναγκαζόμουν να σηκωθώ οπότε δεν μπορώ να είμαι σίγουρος για το τι έκανε την υπόλοιπη μέρα της μα όταν γύρναγα πάλι το μεσημέρι στο κρεβατάκι μου την έβλεπα να είναι σεμνά ξαπλωμένη και να κουνάει το στόμα της σαν να μασάει τσίχλα, λάθος συμπέρασμα βέβαια, αφού αργότερα κατάλαβα ότι απλώς μηρύκαζε δηλαδή αναμασούσε την τροφή της με μια υποψία χαμόγελου. Αυτή η ηδονή σε δύο δόσεις ήταν το πρώτο πράγμα που με συγκίνησε πάνω της αλλά καθοριστική γοητεία άσκησε πάνω μου με την επαναλαμβανόμενη συμπεριφορά της κάθε Μ.Σάββατο και κάθε Κυριακή του Πάσχα. Κάθε Μ.Σάββατο λοιπόν, μετά το πρωινό βύζαγμα, ένας απίστευτα τριχωτός και λιποβαρής τύπος έπαιρνε τα κατσικάκια μακριά από την γίδα και με χαρακτηριστική ευκολία και ένα καλοακονισμένο μαχαίρι τους έκοβε τον λαιμό από την μια άκρη στην άλλη πιτσιλίζοντας την χωμάτινη αυλή και την συκιά μας με αίμα και πλημμυρίζοντας τα δικά μας μάτια με δάκρυα αφού οι γονείς μας μάλλον θεωρούσαν αυτή την σφαγή σαν μέρος της διαπαιδαγώγησής και εισαγωγής μας στον κόσμο των ενηλίκων. Αφού μας σκούπιζαν τα μάτια, γέμιζαν το στόμα μας με κόκκινα αυγά και σοκολάτεςκουνέλια επαναφέροντας μας στην ανθρώπινη ισορροπία και εμείς ξεχνάγαμε το πρωινό μακελειό. Εγώ περίμενα με λαχτάρα πάντα το μεσημέρι γιατί ήταν η ώρα που δεν ήμουν υποχρεωμένος να παίξω και να τραγουδήσω με τα ξαδέρφια μου αλλά κυρίως γιατί ήθελα να δω την θλίψη που γέμιζε την δική μου καρδιά να αντανακλάται στα μάτια της γίδας. Αντ’ αυτού βέβαια την

24

Δημήτρης Νότας

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________

ξανάβλεπα στην ίδια θέση να αναμασάει την τροφή της με το ίδιο μειδίαμα, σαν τίποτε να μην είχε συμβεί, και ενώ τα πρώτα λεπτά επαναστατούσα με την γαϊδουριά της, σιγά – σιγά αντιλαμβανόμουν την γιδίσια σοφία της. Το επόμενο πρωινό δε, το Άγιο Πάσχα, όταν προσέφερε με αδιαφορία τα ακόμα γεμάτα γάλα μαστάρια της στα έμπειρα χέρια της ξερακιανής γιαγιάς μου που την άρμεγε, χωρίς να αντιδρά καθόλου, χωρίς να βγάζει ούτε ένα μπε,μπε,μπε διαμαρτυρίας την ζήλευα πραγματικά, ήθελα να είμαι αυτή! Γιατί αυτή δεν είχε ανάγκη κανένα Νόημα, καμιά ιδέα, γιατί η μόνη της ανησυχία ήταν αν θα είχε τροφή και νερό και τον τράγο που ήξερε προφανώς πως την περίμενε στην πίσω αυλή, ενώ εγώ ακόμα και σε εκείνη την ηλικία –ή ίσως εξαιτίας εκείνης της ηλικίας, της εφηβείας, εκείνης της εποχής που οι ορμόνες μου έστηναν τρελό χορό ανάμεσα στις συνάψεις του εγκεφάλου μου- έψαχνα να βρω τον λόγο που ορισμένοι ποιητές υμνούσαν την ζωή. Αφού πέθανε ο παππούς μου, ένα χρόνο αργότερα, έφυγε και η γιαγιά μου αφού μάλλον δεν έβρισκε Νόημα να ζει χωρίς να την βρίζει και να την ταλαιπωρεί κανείς και εγώ έπαψα να έχω σαν πρότυπο την γίδα και έγινα μέλος μιας επαναστατικής νεολαίας βρίσκοντας υπέροχη την ιδέα το Νόημα της ζωής μου να είναι η σωτηρία του κόσμου. Σε εκείνη την νεολαία έχασα την παρθενιά μου από μια επαναστατημένη έφηβη σαν εμένα και βρήκα υπέροχη την ιδέα το Νόημα της ζωής μου να είναι ο έρωτας. Η συντρόφισσα τελικά διάλεξε τον καθοδηγητή μου και βρήκα υπέροχη την ιδέα το Νόημα της ζωής μου να είναι πρώτα η απογοήτευση, μετά η εκδίκηση, στο τέλος επικράτησε ο κυνισμός. Αυτό που έχω καταλάβει είναι πως ο άνθρωπος παραμένει ένα τραγικό ζώο στο τετράγωνο γιατί αφενός πρέπει να επινοήσει ένα Νόημα για να κρατηθεί ζωντανός και αφετέρου θα πρέπει να πείσει τον εαυτό του πως αυτό το Νόημα δεν το σκέφθηκε ο ίδιος αλλά του το έδωσε κάποιος άλλος, κάποιος έξω απ’ αυτόν, ότι το Νόημα προϋπήρχε της ύπαρξής του και τον περίμενε να το ανακαλύψει! Το θέμα του Νοήματος ήταν ένα από τα ελάχιστα για τα οποία είχα συζητήσει με την ψυχαναλύτρια στην σύντομη θεραπεία μου ή για να πω την αλήθεια είχα προσπαθήσει να το συζητήσω, το’ χα θέσει ευθέως μάλιστα, αλλά αυτή-έντεχνα πρέπει να παραδεχθώ-ήθελε να με παρασύρει σε άλλους δρόμους, πιο ταξιδεμένους, πιο εύκολους, με ρώτησε μάλιστα αν πίστευα στον Θεό αλλά εγώ δεν ήθελα να μιλήσω για αηδίες. Έχουμε επινοήσει ένα σωρό νοήματα, έχουμε φτιάξει τόσες σχεδίες και προσπαθούμε νε επιπλεύσουμε στο ποτάμι της ζωής. Δώσε μου ένα άλφα και

Σαλιώνοντας Γραμματόσημα

25

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

θα σου δώσω ένα σωρό από σκοπούς, ένα σωρό από –ισμούς που μας κρατάνε στο παράλογο παιχνίδι. Πέρα από τον προφανή ανιμαλισμό μου έχουμε επίσης: αδωνισμός, αθεϊσμός, αισθητισμός, ακτιβισμός, αμοραλισμός, ανθρωπισμός, αρνητισμός, ασκητισμός, αυνανισμός και αφιονισμός. Θέλεις να συνεχίσω; Τότε δώσε μου το βήτα και πάρε τον βουδισμό, τον δρόμο της εκμηδένισης του εγώ. Αν μου δώσεις το γάμα θα σου πω «γάμα τα» και πάει λέγοντας με όλα τα γράμματα της αλφαβήτου οπότε μην μου γράφεις ότι δεν μπορείς να ξοδεύεις τον χρόνο σου χωρίς Νόημα γλυκιά μου. Το να σου γράφω γράμματα ενώ τα σπίτια μας απέχουν είκοσι λεπτά δρόμο ίσως για κάποιον να μην έχει κανένα Νόημα, ίσως και για σένα να μην έχει κανένα Νόημα, για μένα έχει όμως και αυτό μου είναι αρκετό και μην με κατηγορήσεις για εγωισμό γιατί δεν έφθασα καν στο γράμμα έψιλον όπου συμπεριλαμβάνεται πλην του εγωτισμού, ο ερωτισμός, ο ευγονισμός, ο ευδαιμονισμός, ο ελιτισμός και ο ελευθερισμός. Δεν συνηθίζω να κάνω κομπλιμέντα αλλά η αλληλογραφία μαζί σου δίνει Νόημα στην ζωή μου οπότε κούνα τον κώλο σου και απάντησε γρήγορα.

26

Δημήτρης Νότας

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________

4ο γράμμα Είναι προφανές ότι δεν μπορώ να συγκρατήσω τον ενθουσιασμό μου όταν ξεκινάς το γράμμα σου με τέτοιες ταρατατζούμ-ταρατατζούμ δηλώσεις του στυλ «χθες συνάντησα τον μεγάλο έρωτα της ζωής μου» και παρά το γεγονός ότι συνεχίζεις να πιστεύεις ότι η ζωή έχει νόημα είναι η πρώτη φορά νομίζω, που φαίνεται να συμφωνούμε σε ένα θέμα, στην τραγικότητα και την ιδιοτέλεια του έρωτα. Η αλήθεια είναι ότι με τρώει το χέρι μου μαζί με το γράμμα να σου εσωκλείσω και ένα χαρτονόμισμα των 150 ευρώ –τόσα μου χρέωνε κάθε επίσκεψη η αγαπημένη μου ψυχαναλύτρια- και αυτό γιατί χωρίς να το καταλάβεις (ή το κάνεις επί τούτου;) με αναγκάζεις να βάλω σε μια σειρά τις άτακτες σκέψεις μου. Από το τρίτο κατά σειρά γράμμα σου έχω να διαλέξω είτε την ελευθερία της βούλησης και της επιλογής, είτε τον χιλιοτραγουδισμένο έρωτα και χωρίς να το παίξω κορώνα-γράμματα διαλέγω τον έρωτα μιας και είναι μιας πρώτης τάξης ευκαιρία για να σου δικαιολογήσω τον δεκαπενθήμερο-ούτε μέρα παραπάνω-δικό μας έρωτα. Επειδή ξέρω πια πως σε τσαντίζουν οι θεωρητικολογίες μου θα τις αφήσω για αργότερα, όταν θα είναι ο κατάλληλος χρόνος, και θα μπω δυναμικά με τις προσωπικές μου εμπειρίες στο πεδίο της πάλης. Θα πηδήξω βέβαια τους εφηβικούς μου έρωτες γιατί αυτοί δεν μετράνε, δεν είχα επίγνωση του τι έκανα, δεν ήξερα που έμπλεκα και προφανώς είχα ψιλομπερδέψει τον έρωτα με το πήδημα και θα σου μιλήσω για την πρώτη φορά που συνειδητά, έχοντας πλήρη επίγνωση των πράξεων μου ερωτεύθηκα με την πρώτη ματιά τον πιο ακατάλληλο άνθρωπο, με απλά λόγια δηλαδή, ακολούθησα την σωστή συνταγή για έναν απίθανο έρωτα. Ημέρα Πρώτη: ήταν φρεσκολουσμένη, αχτένιστη, φορούσε ένα φαρδύ λευκό μακό (που αργότερα αποδείχθηκε πως ήταν του πατέρα της), τζίν παντελόνι και της σέρβιρα έναν παγωμένο σκέτο καφέ. Τα μάτια της ήταν μπλε σαν της θάλασσας την ώρα που δύει ο ήλιος. Ημέρα Δεύτερη: ήταν δεκαεφτά χρονών, σε δύο μήνες θα έδινε εξετάσεις για να περάσει στο Πανεπιστήμιο, είχε ένα μικρότερο αδερφό, ο πατέρας ήταν στρατιωτικός εν αποστρατεία και όλα αυτά τα εκμαίευσα από μια γνωστή της καθώς την κέρασα ένα δεύτερο τζιν-τόνικ. Όταν αργότερα ήρθε και αυτή πρόσεξα τα δάχτυλά της καθώς κρατούσε ένα ποτήρι με κόκκινο κρασί. Τα δάχτυλά της ήταν τόσο καλοσχηματισμένα που ένοιωσα

Σαλιώνοντας Γραμματόσημα

27

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

την επιθυμία να την παρακαλέσω να με χαστουκίσει με δύναμη στο πρόσωπο ώστε να αφήσουν τα ίχνη τους πάνω μου. Ημέρα Τρίτη: είχε τρεις φίλες, μόλις είχε χωρίσει από έναν συνομήλικο της, έμενε ακριβώς ένα στενό κάτω από τον δρόμο που βρίσκονταν το μπαράκι που δούλευα και ήταν η τρίτη συνεχόμενη μέρα που ερχόταν εκεί. Είχε δύο μικρά εφηβικά στήθη και ένα υπέροχα σηκωμένο κώλο. Ο κώλος της ήταν σίγουρα αποτέλεσμα αριστουργηματικής γλυπτικής. Ημέρα Τέταρτη: είχε ύψος ένα μέτρο και εξήντα εκατοστά, δέκα πόντους κοντύτερη από μένα, δεν ζύγιζε πάνω από σαρανταπέντε κιλά, έκανε δώδεκα χρόνια μπαλέτο και της άρεσε το μάθημα της Χημείας. Ανταλλάξαμε τις πρώτες μας κουβέντες και μου χαμογέλασε. Τα δόντια της ήταν κάτασπρα, τα δικά μου ελαφρώς κίτρινα και ήθελα νa με δαγκώσει σαν μήλο. Ημέρα Πέμπτη: της ζήτησα να βγούμε. Δεν μου πήρε ακριβώς μια μέρα για να της το ζητήσω αλλά πρώτα ήπια τέσσερα ποτήρια ουίσκι και κατάφερα να της το ψελλίσω την ώρα που έφευγε. Μου απάντησε «έλα να με πάρεις από το σπίτι μου αύριο στις εννιά». Με φίλησε στο μάγουλο αυθόρμητα και η κάψα αυτού του φιλιού κράτησε περίπου εικοσιτέσσερις ώρες. Ημέρα Έκτη : στο σπίτι της γνώρισα τον πατέρα της και τις γάτες της. Φορούσε ένα κατακόκκινο φόρεμα με τιράντες, παπούτσια χωρίς τακούνια (πράγμα που με εντυπωσίασε) και είχε βάψει μόνο το στόμα της. Κόκκινο βέβαια. Πήγαμε για ποτό και της είπα ότι νόμιζα πως ήθελε να ακούσει και αυτή το έκανε χαμογελώντας μου. Την γύρισα σπίτι της και φιληθήκαμε στο στόμα αμήχανα. Ημέρα Έβδομη: η αυτοπεποίθησή μου που είχε φτάσει στο ναδίρ, βελτιώθηκε αισθητά όταν εμφανίσθηκε μόνη της στο μπαράκι στις δώδεκα ακριβώς, φορώντας μια μακριά μαύρη φούστα και ένα λευκό πουκάμισο. Έκατσε σε ένα σκαμπό μπροστά στην μπάρα και μου ζήτησε μια μπύρα .Ήπιε συνολικά δυόμιση μπύρες (εγώ είχα κατεβάσει στο ίδιο διάστημα μισό μπουκάλι ουίσκι) μέχρι την ώρα που σχόλασα. «Πάμε μια βόλτα» μου είπε. Την ήθελα τόσο πολύ που πονούσα. Καταλήξαμε στο προαύλιο του σχολείου της που παλιότερα ήταν και σχολείο μου και κάναμε έρωτα όρθιοι σε μια γωνία. Της έσκισα το σουτιέν και έδεσα τα χέρια της με αυτό πάνω από το κεφάλι της, κίνηση που τον συμβολισμό της δεν τον κατάλαβα ακριβώς εκείνη την στιγμή αλλά μπορεί να μας πει πολλά για τον Έρωτα. Σε ερωτεύομαι σημαίνει: σου αναθέτω να με αποζημιώσεις για τα κενά που προκαλεί ο έρωτας μου. Δεν θέλω άλλη καμία, μόνο εσένα, ΑΛΛΑ θέλω από σένα τα πάντα, θέλω να σε συνθλίψω γιατί σε ερωτεύθηκα, μου ανήκεις,

28

Δημήτρης Νότας

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________

μπορώ να θυσιάσω τα πάντα για σένα, το κάνω άλλωστε, αποσύρω τις επενδύσεις μου από άλλους ανθρώπους, έχω μάτια μόνο για σένα αλλά πρέπει να μου το ανταποδώσεις. Ο έρωτας είναι μια προσφορά υπολογιστική, ένα δώρο που προσφέρουμε περιμένοντας να μας χαρίσουν το ίδιο ακριβώς δώρο, οπότε δίνω ένα, παίρνω ένα, άραγε τι μας μένει; Από την όγδοη ως την δέκατη πέμπτη μέρα δεν θυμάμαι λεπτομέρειες από την προσωπική μου ζωή. Θυμάμαι μόνο τα βασικά: ασχολιόμουν συνέχεια με την ΚάπωςΤηνΛένε είτε ήταν παρούσα είτε απούσα. Προτιμούσα βέβαια την παρουσία της και δεν έχανα ευκαιρία να την παρασύρω στο κρεβάτι της γκαρσονιέρας μου (και σε άλλα έπιπλα) ενώ η μυρωδιά της λειτουργούσε πάνω μου σαν φυσική αμφεταμίνη που μου ερέθιζε –πέρα από τα άλλα- και τον εγκέφαλό μου διαστρεβλώνοντας την όποια πραγματικότητα κατανοούσα. Αφού πέρασε και η δέκατη πέμπτη μέρα άρχισα να συνέρχομαι, ψέματα, τότε άρχισε πραγματικά η βασανιστική περίοδος. Ο έρωτάς μου πηγαινοέρχονταν στην αμοιβαία κατοχή: ήθελα να κατέχω αυτό ή καλύτερα Αυτήν που με κατείχε. Ήθελα να της αποκαλύψω τον εαυτό μου αλλά αυτός ήταν και ο μεγαλύτερος φόβος μου, όπως και να γνωρίσω τον δικό της, γιατί όσο κοντά και να έρθεις σε κάποιον πάντα παραμένει ένας Άλλος, ένας μηΕαυτός και τότε ξεκινάει η αιώνια προδοσία. Πάντα αναρωτιόμουνα αν η προδοσία είναι μια κληρονομημένη, μεταβιβασμένη στα γονίδια διαδικασία ή αν είναι επίκτητη και παρά το γεγονός ότι δεν έχω απαντήσει σε αυτό το θέμα κατάλαβα πως δεν υπάρχει άνθρωπος που δεν έχει προδώσει ή δεν έχει προδοθεί. Κατ’ αρχήν στο διάστημα μόλις δεκαπέντε ημερών πρόδωσα όλους τους φίλους μου με την έννοια πως δεν υπήρχαν χρονικά για μένα. Μπορεί να βρίσκονταν στον χώρο, μπορεί και να τα λέγαμε και να τσουγκρίζαμε τα ποτήρια μας αλλά εγώ ήμουν αλλού, ήμουν δίπλα της, μέσα της, πάνω της, δεξιά και αριστερά της και αφού της είχα δοθεί ολοκληρωτικά απαιτούσα απ’ αυτήν να καλύψει το σύνολο των θέλω μου, των φαντασιώσεών και των ορμών μου, ήμουν ένας σαδομαζοχιστής των αισθημάτων μου. Βέβαια η προδοσία είναι ένα ύπουλο μπούμερανγκ που γυρίζει με μαθηματική ακρίβεια στο δόξα πατρί αυτού που το εκτόξευσε και έτσι έγινε και στην περίπτωσή μου. Μην φανταστείς πως με πρόδωσε, αυτό θα είχε μια τραγικότητα, θα άξιζε να γράψω ένα ποίημα και να πιω μερικά μπουκάλια αλκοόλ, όχι η ΚάπωςΤηνΛένε δεν με πρόδωσε, αλλά φαντάστηκα για μια στιγμή πως θα ’ταν αν το έκανε ποτέ, πως θα ένοιωθα (ένοιωσα αμέσως ράκος) και πως θα αντιδρούσα (της έκανα μια σκηνή ζηλοτυπίας για ένα γελοίο θέμα, έπαιξε τάβλι με κάποιον που δεν γνώριζα). Ήθελα να ελέγχω τα

Σαλιώνοντας Γραμματόσημα

29

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

πάντα, ήμουν ερωτευμένος άλλωστε, την ήθελα αυτή την ψευδαίσθηση, ο Έρωτας είναι Θεός και ο Θεός ελέγχει τα πάντα όταν δεν ρίχνει ζάρια και εγώ ήθελα η αγάπη μου να ρίχνει τα ζάρια μόνο για μένα στο τάβλι, ήθελα να την έχω όλη μέρα δίπλα μου, την ένοιωθα κομμάτι μου και όταν χαμογελούσε σε κάποιον ένιωθα την επαναστατικότητα της προδοσίας, καταλάβαινα ότι ο Έρωτας μπορεί να είναι θεός αλλά ταυτόχρονα είναι και τέρας, ο Έρωτας είναι κάτι διπλό, μια μεγάλη αντίφαση. Η ΚάπωςΤηνΛένε πέρασε στο πανεπιστήμιο, στο τμήμα της Χημείας, ήταν έξυπνη, για αυτό με είχε ερωτευθεί, αλλά έπρεπε να πάει να σπουδάσει διακόσια χιλιόμετρα μακριά μου. Τέτοιες καταστάσεις πρέπει να προσπαθείς να τις αντιμετωπίσεις με ψυχραιμία. Της δώρισα ένα ωραίο κάδρο με τον Παπάζογλου και το κόκκινο φουλάρι του αλλά το κάδρο έκανε φτερά από την σχάρα του αυτοκινήτου του πατέρα της κατά την διαδρομή προς την νέα της Πόλη. Τα πράγματα ξεκίνησαν άσχημα λοιπόν. Βέβαια δεν το βάλαμε εύκολα κάτω γιατί ήμασταν ακόμα ερωτευμένοι (ή τραυματισμένοι είναι καλύτερη λέξη ;) και προσαρμόσαμε τα σχέδια μας πάνω στα νέα δεδομένα. Όποτε μπορούσα έκανα ένα επίπονο για μένα ταξίδι και πέρναγα το Σαββατοκύριακο μαζί της, ενώ εκείνη, όποτε είχε χρήματα αγόραζε τηλεκάρτες και τις κατανάλωνε σε ένα θάλαμο απέναντι από το σπιτάκι της προσπαθώντας να μου πει πόσο της έλειπα. Όλα ήταν ωραία αν εξαιρέσεις το γεγονός ότι εγώ εξοργιζόμουν αφάνταστα όταν μου έλεγε (ή έβλεπα με τα ίδια μου μάτια) ότι έκανε το πιο φυσικό πράγμα στον κόσμο, δηλαδή νέες γνωριμίες με συμφοιτητές της, ενώ αυτή έβαζε τα κλάματα όταν δεν με έβρισκε όλες τις ώρες στο σπίτι μου και μερικά βράδια ξεχνούσα να απαντήσω στο κινητό μου. Τα στενά συναισθήματα που νοιώθαμε ο ένας για τον άλλο δεν εκμηδένιζαν την απόσταση που μας χώριζε και η αναμενόμενη ευτυχία των αραιών συναντήσεων μας μεταβαλλόταν γρήγορα σε καχυποψία, κατηγόριες και υστερία (τότε νόμιζα ότι ήταν η απόσταση που μας αποξένωνε, όταν βίωσα ακριβώς τα ίδια με την ΚάπωςΤηνΛένε Νο2 που σχεδόν μέναμε δίπλα, κατάλαβα την αυταπάτη μου). Δοκιμάσαμε όλα τα προχωρημένα κόλπα, πρώτα πήγαμε ένα διήμερο στην Μονεμβασιά. Εκείνη πέρασε τον χρόνο της χαϊδεύοντας κάτι παχύσαρκες αλανιάρες γάτες και εγώ τον δικό μου χαζεύοντας τα σύννεφα να λικνίζονται πάνω από το κάστρο. Στην δεύτερη εκδρομή, μόλις ένα μήνα αργότερα δοκιμάσαμε την Σαντορίνη αλλά έφερε μαζί της και το τάβλι. «Είσαι ακόμα ερωτευμένη μαζί μου;» την ρώτησα. Λοιπόν, όταν αναρωτιόμαστε αν είμαστε ερωτευμένοι ή όχι τότε αυτομάτως έχουμε πάψει να είμαστε. Την απάτησα με μια φίλη της μια

30

Δημήτρης Νότας

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________

βδομάδα αργότερα και με πλήρωσε με το ίδιο νόμισμα. Σε ένα ανταγωνιστικό παιχνίδι όπως ο έρωτας η λογική του ενός και μόνο νικητή προφανώς οδηγεί σε δύο χαμένους. Της τηλεφωνώ, εδώ και δέκα χρόνια που έχουμε χωρίσει, μόνο την ημέρα της ονομαστικής της γιορτής. Μετά από μερικούς (όχι πολλούς) άλλους τέτοιους ωραίους έρωτες κατέληξα σε τρεις φράσεις που καθορίζουν κάθε ερωτική ιστορία: Α) Είσαι ο Θεός μου Β) Κάνε με τον Θεό σου και Γ) Ααα, ο Θεός δεν υπάρχει, πέθανε!!! Είναι γεγονός ότι δεν υπάρχει ορθόδοξος έρωτας, μόνο επαναστατικά μπορεί να βιωθεί και αυτή η επανάσταση ανατρέπει την καθημερινότητά μας και ο θάνατος της ρουτίνας στην αρχή είναι συναρπαστικός αλλά μετά εφιαλτικός και συνοδεύεται από δάκρυα. Δεν λέω ότι όλοι οι έρωτες είναι καταδικασμένοι στην δυστυχία, το αντίθετο λέω, αλλά στοιχειώνονται από το φάσμα της εξαφάνισης. Πως λοιπόν μπορεί κανείς να αντιμετωπίσει την τραγικότητα του έρωτα, πως να αντιμετωπίσει την έκσταση αλλά και την πτώση, την ελευθεριότητά του αλλά και την φυλακή του, την περηφάνια αλλά και τον ευτελισμό του... Δεν λέω ότι δεν πρέπει να ερωτευόμαστε, το αντίθετο λέω, μιας και δεν υπάρχει πόθος που να μην συνοδεύεται από ανησυχία. Ο Έρωτας είναι μια κατάσταση ευφορικής οδύνης, παράδεισος και κόλαση συνάμα και όποιος δεν διακινδυνεύσει να υποφέρει δεν θα μπορέσει ποτέ να μάθει να αγαπάει. Ίσως το ατελείωτο πάθος να οδηγεί στην δυστυχία, όμως το να μην το νοιώσεις ποτέ, είναι μια δυστυχία ακόμα μεγαλύτερη! Ερωτεύσου λοιπόν αλλά κράτα ζωντανό τον Έρωτά σου για δεκαπέντε μέρες. Ύστερα προσπάθησε να αγαπήσεις τον έρωτά σου, προσπάθησε να του αποκαλύψεις τον εαυτό σου και να βρεις και τον δικό σου, κάνε την προσφορά σου όχι αυτοπροσφορά, όχι ικανοποίηση του ατομικισμού σου αλλά ανάπτυξη του εγωισμού σου χωρώντας μέσα του άλλο ένα Εγώ. Αυτό για μένα είναι αγάπη αλλά επειδή αν σου γράψω για αυτήν θέλω τουλάχιστον άλλες πέντεέξι σελίδες και επειδή μου τόνισες να γράφω λίγα και βασικά, εδώ, σε φιλώ στο όμορφα κοντοκουρεμένο σου κεφάλι.

Σαλιώνοντας Γραμματόσημα

31

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

5ο γράμμα Θέλω να σου γράψω άλλο ένα γράμμα χωρίς να μου έχεις απαντήσει στο προηγούμενο; Ή δεν θέλω σου γράψω γιατί θα φανώ απελπισμένος; Θέλω να ξύσω την μύτη μου ενώ ταξιδεύω μέσα σε ένα βαγόνι του μετρό γεμάτο με κόσμο ή να συγκρατηθώ; Θέλω να κάνω αυτό ή να μην το κάνω; Θέλω να στρίψω δεξιά ή θέλω να στρίψω αριστερά ή καλύτερα να πάω ευθεία; Στρίβω δεξιά πράγμα που σημαίνει ότι δεν στρίβω αριστερά ούτε πάω ευθεία, ένα μόνο σημαίνει, ότι έκανα μια επιλογή απορρίπτοντας όλες τις άλλες και βέβαια έκανα αυτό που ήθελα. Το παράδοξο της όποιας απόφασης είναι ότι στηρίζεται στην άρνηση όλων των άλλων πιθανών αποφάσεων και αυτό το ονομάζουμε ελευθερία της βούλησης. Σου γράφω το 5ο γράμμα λοιπόν προσπαθώντας να καταλάβω τι είναι βούληση αλλά κυρίως κατά πόσο αυτή η ωραία λέξη, η βούληση, η επιθυμία, έχει καμία σχέση με άλλη μία πολυτραγουδισμένη λέξη, την ελευθερία... Αν ρώταγες κάποιον αναρχικό στο τέλος του 18ου αιώνα τι είναι ελευθερία θα σου απαντούσε πως είναι η ανυπαρξία οποιασδήποτε δομής πράγμα που θα ερχόταν σε αντίθεση με την απάντηση ενός μεγαλοπετυχημένου δικηγόρου της εποχής μας που θα σου έλεγε πως ελευθερία είναι «η δυνατότητα του πολίτη να κάνει ή να μην κάνει κάτι μέσα στα όρια του νόμου». Αν πάλι ρώταγες εμένα θα σου έλεγα πως ελευθερία είναι η ανεξαρτησία, η έλλειψη κάθε καταναγκασμού αλλά ανεξάρτητα από ποιά άποψη θα επιλέξεις να ενστερνιστείς, αυτό που θέλω να σου πω είναι, ότι αυτή ακριβώς η επιλογή σου, αυτή η υιοθέτηση της κατάλληλης ερμηνείας της λέξης ελευθερίας, αυτή η βούλησή σου υπόκειται στους πιο σκληρούς νόμους, στους νόμους του Εγώ σου. Προσπαθώ να βρω την διαφορά μεταξύ του βουλητικού(ευγενές επίθετο), αυτού δηλαδή που έχει δυνατή θέληση και του βουλιμικού (σιχαμερό ανάλογο, που κατέχει περίοπτη θέση ανάμεσα στα εφτά θανάσιμα αμαρτήματα), αυτού που μεταφορικά έχει ένα διακαή πόθο, μια ατελείωτη επιθυμία αλλά δεν τα καταφέρνω ιδιαίτερα. Γνωρίζω πως η βούληση είναι μια ψυχική λειτουργία που είναι απαραίτητη όταν προσπαθούμε να πετύχουμε κάποιο συνειδητό σκοπό άρα είναι δέσμια των νευροχημικών διαδικασιών του εγκεφάλου μας και εφόσον είναι δέσμια αυτών, πάει, πέταξε η ελευθερία! Επειδή όμως δίκαια θα διαμαρτυρηθείς πως η παραπάνω απόδειξη είναι σοφιστεία της κακιάς ώρας θα ξεκινήσω από μια και μόνο πρόταση που έκανε

32

Δημήτρης Νότας

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________

ένα παραμυθάκι αμφιβόλου λογοτεχνικής αξίας να γίνει best seller, ένα Λατινοαμερικάνο συγγραφέα πολύ πιο πλούσιο και ένα παγκόσμιο χωριό να αυτοβασανίζεται μην μπορώντας να αποδεχθεί ότι, ίσως, αυτό που φταίει για την ακύρωση των επιθυμιών του είναι μόνο το σκατένιο του κεφάλι. Ο Κοέλιο λοιπόν, γιατί περί αυτού ο λόγος, κατάφερε με δεκαπέντε λέξεις, με μία μικρή πρόταση, να προωθήσει την ανασφάλεια, τον καταναλωτισμό και τις αυτοσχέδιες, γελοίες προσευχές ανά τον κόσμο: «Φτάνει – Μόνο –Να – Επιθυμήσεις –Κάτι –Πολύ -και -Το –Σύμπαν –Θα – Συνωμοτήσει –Ώστε –Να –Το –Αποκτήσεις». Τελεία. Και παύλα. Το καίριο χτύπημα και το ιδανικό παραμύθι. Το μόνο που χρειάζεται είναι να Θέλεις, να Επιθυμείς και μάλιστα σφόδρα και όλα τα άλλα θα γίνουν, νάτη η πλάνη του αυτεξούσιου της βούλησης. Μπορώ να κάνω ότι Θέλω; Ναι, Μπορώ –Να –Κάνω –Ότι –Θέλω αλλά το ερώτημα είναι τι πραγματικά θέλω και γιατί αυτό και όχι το άλλο. Και αν θέλουμε να το προχωρήσουμε το θέμα ακόμα μακρύτερα, στην γέννησή του ίσως, πρέπει να αναλογιστούμε πάνω στην αντίφαση του γεγονότος πως ο άνθρωπος είναι εξαρτημένος από την δική του γέννηση ως τον θάνατό του από αιτίες που είναι έξω απ’ αυτόν και επομένως ξένες προς την θέλησή του. Γιατί, ας μην κρυβόμαστε, κανείς μας δεν ρωτήθηκε αν επιθυμούμε να έρθουμε σε αυτό τον όμορφο ομολογουμένως κόσμο και κυρίως κανείς δεν σέβεται την εντονότερη επιθυμία μας, αυτή της αθανασίας και μας σερβίρουν δόσεις αιώνιας θρησκευτικής ζωής χρυσώνοντας το χάπι της απόρριψης των θέλω μας. Σε μένα είναι ολοφάνερο ότι υπάρχει καταναγκασμός στις ανθρώπινες πράξεις που βέβαια εξαρτώνται από την θέλησή μας αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η βούλησή μας, η θέληση μας, είναι ανεξάρτητη από τις εξωτερικές συνθήκες. Τα πάντα συμβαίνουν επειδή υπάρχει κάποια αιτία άρα η επιθυμία μας εξαρτάται από εσωτερικές ή εξωτερικές αιτίες συνεπώς δεν υπάρχει ελεύθερη βούληση και όλο αυτό το πακέτο ονομάζεται σαν η αρχή της αιτιότητας. Αν βέβαια μας ηδονίζουν τα θαύματα θα πρέπει να αποδεχθούμε την ελεύθερη ανθρώπινη βούληση και τότε κάθε πράξη μας θα είναι ένα τέτοιο, ένα αποτέλεσμα χωρίς αιτία και ας αρχίσουμε να ανάβουμε κεριά. Η θέληση του ανθρώπου δεν είναι τίποτε άλλο από το Εγώ του, από τον αληθινό πυρήνα της ύπαρξης του και το βάθος της συνείδησης του. Ο άνθρωπος συνήθως κάνει πάντα αυτό που θέλει –αν εξαιρέσουμε ακραίες καταστάσεις όπου το Εγώ του είναι στην κυριαρχία κάποιου Αλλού- αλλά πάντα ενεργεί κατ’ ανάγκη. Μάλιστα σε αρκετές περιπτώσεις, αν αφαιρέσεις

Σαλιώνοντας Γραμματόσημα

33

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

την κατοχή υλικών αγαθών, ο άνθρωπος είναι ήδη ότι θέλει γιατί με βάση αυτό που είναι, προκύπτει κάθε τι που κάνει, άρα και θέλει. Και αν όλα αυτά σου φαίνονται μπερδεμένα και φιλοσοφικές μαλακίες και σκέφτεσαι «αυτά παθαίνει όποιος δεν έχει δουλειά να κάνει» θα προσπαθήσω να σε πείσω πρώτα με μερικά γενικά παραδείγματα και κατόπιν με ασκήσεις πάνω στην δική σου και την δική μου ζωή. Η μεγαλύτερη επιθυμία του ανθρώπου είναι να ζήσει ( αν εξαιρέσεις μερικούς τύπους που λατρεύουν να ξαλαφρώσουν από τα βάσανα της ύπαρξης) ζωή που σε αναγκάζει να κάνεις ότι θέλεις αλλά δυστυχώς σε κάθε καθορισμένη στιγμή της ύπαρξης σου μπορείς να θέλεις ένα μόνο πράγμα. Έχεις λοιπόν μπροστά σου ένα φυσιολογικό άνθρωπο που θέλει να ζήσει σαν τρελός αλλά μετά από ένα βασανιστικό ταξίδι μέσα σε οποιαδήποτε έρημο είναι έτοιμος να πεθάνει από την πείνα και την δίψα. Καθώς σέρνεται λοιπόν με την γλώσσα πεταγμένη έξω και ξερή βρίσκεται μπροστά σε ένα τραπέζι γεμάτο με ακόλαστες γαστρονομικές δημιουργίες ενός σατανικού σεφ, Γάλλου κατά προτίμηση για να διατηρήσουμε τον μύθο, ένα τραπέζι γεμάτο με πάπιες γεμιστές και καραβίδες και αστακομακαρονάδες και κυνήγι ελάφι και σαλάτες εξωτικές με μάνγκο και ότι άλλα σκατά μπορείς να φανταστείς και ένα μπουκάλι παγωμένο νερό. Τι νομίζεις ότι θα κάνει αυτός ο κακομοίρης, τι νομίζεις ότι θέλει περισσότερο, τι νομίζεις ότι θα επιλέξει; Κατ’ αρχήν θα μείνει ακίνητος, αναποφάσιστος, σαστισμένος και αυτό από μόνο του δικαιούται μια ολόκληρη ερμηνεία που ελπίζω να μου δώσεις την ευκαιρία να αναπτύξω σε ένα άλλο γράμμα μου, αλλά μετά την αρχική παγωμάρα του θα πιεί όλο το νερό μέχρι να σκάσει, θα πιεί τόσο που δεν θα μπορεί να βάλει στο στόμα του ούτε το ποδαράκι του αστακού που χαριτωμένα ανασηκώνεται. Ο άνθρωπος έκανε την επιλογή του, εξέφρασε την βούληση του αλλά αν κάποιος υποστηρίξει πως η πράξη του ορίστηκε από την ελεύθερη επιθυμία του (τι πιο φυσικό να θέλει να πιεί αλλά και να φάει) προφανώς δεν στέκεται στα καλά του. Και επειδή θα με κατηγορήσεις ότι το παράδειγμά μου είναι ακραίο μιας και παίζει ο θάνατος (κακός πρωταγωνιστής σε έργο επιθυμιών) ας πάμε σε κάτι λιγότερο μακάβριο: βγαίνεις για ψώνια ψάχνοντας Το φόρεμα μιας και είσαι προσκεκλημένη σε ένα επίσημο δείπνο και θέλεις να είσαι κούκλα και όλοι να σε κοιτάνε και να σε θέλουν και να ξερογλείφονται και τα λοιπά. Φαντάζεσαι μια μακριά τουαλέτα με σκίσιμο στους μηρούς και ένα ντεκολτέ που να φτάνει ως τον αφαλό που έχεις στολίσει με ένα σκουλαρίκι, την βρίσκεις, την δοκιμάζεις, την φοράς μα τότε διαπιστώνεις πως σου δείχνει άσχημο τον κώλο. Εννοείται πως αλλάζεις πλεύση και διαλέγεις ένα

34

Δημήτρης Νότας

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________

εφαρμοστό υφασμάτινο παντελόνι με άσπρο top και ξόφτερνα mules και το κωλαράκι σου αψηφά τους νόμους της βαρύτητας και είσαι μια θεά. Πως λέγεται τώρα αυτό; Ελεύθερη βούληση; Όχι, ονομάζεται προσαρμογή στις ανάγκες, στα αίτια, στα δεδομένα... Ξέρω πως είσαι αγύριστο κεφάλι και τώρα ετοιμάζεις τις αντιλογίες σου στα στιβαρά επιχειρήματά μου για αυτό θα κάνω μια αναδρομή στο κοινό μας παρελθόν. Γνωριστήκαμε σε ένα πάρτυ για παρτούζες!!! Ή για να ακριβολογήσω σε ένα πάρτυ με προσκεκλημένους ανθρώπους που ήθελαν να λάβουν μέρος σε παρτούζες και ανταλλαγές συντρόφων και σάντουιτς και ανωμαλίες και παρενδυσίες και όλα τα συναφή. Μπαίνεις λοιπόν με το μακρύ εφαρμοστό σου φόρεμα και αρχίζεις να χαιρετάς όλους τους άντρες που πίνουν γύρω από ένα τραπέζι γεμάτο με φιστίκια και τσόφλια και προσπαθούν με την χειραψία τους να σου μεταδώσουν τον αυξανόμενο πόθο τους και την ανωτερότητά τους σε σχέση με τους άλλους και καταλήγεις στην αγκαλιά της Εύας, της μόνης άλλης θηλυκής ύπαρξης μέσα στο πεντάρι διαμέρισμα του παιδικού σου φίλου και συζύγου της, του Νίκου. Ένα της φιλί στο στόμα σου ανεβάζει και άλλο την θερμοκρασία και τα ποτήρια αδειάζουν καθώς τα μάτια όλων μας σας γδύνουν και με δυσκολία συγκρατούμε το σαγόνι και τα σάλια μας. Μιλάς και χαμογελάς και γυρνάς από τον ένα στον άλλο, είσαι μια βασίλισσα και εμείς ντροπαλοί κηφήνες και αυτό που θέλεις εσύ, πίστεψέ με, διαφέρει παρασάγγας από αυτό που θέλουμε οι περισσότεροι αλλά αυτή η διαφορετικότητα των επιθυμιών μας δεν προσθέτει τίποτε στο θέμα μας, αυτό που προσθέτει κάτι είναι το σενάριο να θριάμβευε η ελεύθερη βούληση: Τότε σε χρόνο ρεκόρ θα πέφταμε πάνω σου, πιθανότατα θα σκίζαμε τα ρούχα σου από ανυπομονησία και αγαρμποσύνη, θα ανταλλάσαμε μερικές γροθιές μεταξύ μας, ο δυνατότερος θα σε έπαιρνε πρώτος ανεξάρτητα από την δική σου ελεύθερη βούληση, οι υπόλοιποι θα βολευόμασταν όπως –όπως, η Εύα θα ήταν σε κάποια άλλη γωνιά περιτριγυρισμένη από άλλα ελεύθερα βουλητικά ή βουλιμικά όντα και η βραδιά θα ήταν ο θρίαμβος της ελεύθερης βούλησης. Τα πράγματα όμως δεν έγιναν έτσι, απώθησες τα χέρια μου, πήγα για ύπνο νικημένος, εσύ δεν ξέρω τι έκανες το υπόλοιπο της νύχτας με τους βαρβάτους μνηστήρες, το επόμενο πρωί πάντως κάναμε μπάνιο μαζί και έρωτα σε ποικιλία στάσεων και ίσως ερωτευθήκαμε. Το γιατί συμπεριφερθήκαμε έτσι το ξέρουμε, κάτι θέλαμε και εγώ και εσύ αλλά η θέλησή μας ήταν δέσμια των αναγκών μας και ευτυχώς, γιατί κάπου αυτές μας οι ανάγκες συναντήθηκαν, σε αντίθεση με μια άλλη νύχτα

Σαλιώνοντας Γραμματόσημα

35

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

που όταν κάλεσα και τον φίλο μας να σε μοιραστούμε, το μάγουλό μου κοκκίνισε όχι από ντροπή αλλά από την σφαλιάρα που μου έριξες. Τώρα κάνω φιλοσοφικές ασκήσεις, προσπαθώ να καταλάβω τι θέλω και γιατί, ταυτόχρονα διαβάζω τα τέσσερα μονοπάτια του Βούδα που αν έχω καταλάβει καλά, υποστηρίζει πως πηγή των βάσανών μας είναι οι ίδιες οι επιθυμίες, λέει λοιπόν αυτός ο απίθανος τύπος πως η λύση είναι να πάψουμε να επιθυμούμε και να αφεθούμε στο ρέμα της ζωής, να παρασυρθούμε και να ελαχιστοποιήσουμε τα θέλω μας, δεν μας φτάνει ο καταναγκασμός πρέπει τώρα να κάνουμε και εκπτώσεις, νοιώθω άδικη την ζωή τον τελευταίο καιρό. Η ζέστη έχει αρχίσει για τα καλά, παρατηρώ στον δρόμο πως όλο και περισσότερες κοπέλες επιθυμούν να φοράνε λευκά, διάφανα παντελόνια με μαύρα στρινγκ και ανύπαρκτα μπλουζάκια γεγονός που ταράζει τις δικές μου επιθυμίες που σχετίζονται με ηρεμία και χαλάρωση και ενδοσκόπηση άντε και με μια αλλαγή καριέρας ίσως και προσπαθώ να βάλω τις ατίθασες σκέψεις μου σε μια τάξη ενώ ταυτόχρονα γέρνω το κεφάλι μου προς τα αριστερά μιας και τα μαλλιά μου μεγάλωσαν και πέφτουν στα μάτια μου. Οι γονείς μου σε μια βδομάδα, μου αδειάζουν την γωνιά, πάνε διακοπές με τον εγγονό τους και εγώ θέλω να σε φιλοξενήσω ορισμένα βράδια στην δροσερή βεράντα του σπιτιού μου. Ίσως αγοράσω και μια πλαστική πισίνα γιατί πάντα ήθελα να πλατσουρίσω μαζί σου και αυτό στο ορκίζομαι στο όνομα της ελεύθερης βούλησής μου! Μην αργήσεις να απαντήσεις...

36

Δημήτρης Νότας

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________

6ο γράμμα Το παραδέχομαι, είμαι επιρρεπής σε κάθε λογής εθισμούς αλλά αυτή η έξη μου να σου γράφω πια με ασυγκράτητο ρυθμό πρέπει να φανερώνει κάτι βαθύτερο που προς το παρόν δεν μπορώ να κατανοήσω, αλλά, σου το ορκίζομαι, θα το ανακαλύψω. Ξέρω πως αυτό το Σαββατοκύριακο φιλοξενείς κάποιον ( ή κάποια, το ότι δεν θυμάμαι το φύλο του φίλου/ης σου είναι από μόνο του ένα γεγονός που εγείρει υποψίες) οπότε μου ξεκαθάρισες ότι δεν θα έχεις χρόνο να μου απαντήσεις, άρα πρέπει να περιμένω το επόμενο διήμερο αργίας και με την ταχυδρόμηση συνολικά δέκα μέρες, χρονικό διάστημα μεγάλο για μένα, οπότε αρχίζω να σου γράφω προκαταβολικά, φτιάχνω μια λίστα ιδεών και σκέψεων που κάποτε θα στις στείλω. Ελπίζω να μην σε πειράζει αλλά και να συμβαίνει αυτό δεν μπορώ να σταματήσω, σε σκέφτομαι και λέω «πρέπει να της τα πω γιατί μετά μπορεί να τα ξεχάσω ή να τα απωθήσω στο ασυνείδητό μου» και αυτό ακριβώς το ασυνείδητο και το συνειδητό είναι που κατατρώει τα σωθικά μου αυτή ακριβώς την στιγμή, μέσα Ιούλη, Κυριακή απόγευμα, με την συνεπακόλουθη μελαγχολία της. Την Παρασκευή το βράδυ, την ώρα που ίσως εσύ ποδηλατούσες στην γειτονιά σου σκεπτόμενη την σύσφιξη των γλουτών σου, εγώ την ίδια ώρα, έσφιγγα στην αγκαλιά μου ένα παντρεμένο ζευγάρι που θεωρώ ηλίθιο. Και δεν περιοριστήκαμε μόνο στις αγκαλιές, επεκταθήκαμε και σε άλλες πόζες, λίγο πιο πρόστυχες, ξεσηκωμένες από hard core τσόντες, στην ουσία γαμηθήκαμε με όλους τους τρόπους που η ηθική μας επέτρεπε. Σε κάποια στιγμή κάναμε ένα διάλειμμα για να ανακτήσουμε δυνάμεις, καθόμασταν ολόγυμνοι λοιπόν στο μπαλκόνι ενός ξενοδοχείου, κοιτώντας την θάλασσα και τα αστέρια και στην προσπάθεια μου να φιλοσοφήσω λίγο την κατάστασή μας, συνειδητοποίησα –ακούγοντας τις απαντήσεις τους- πως με αυτούς τους ανθρώπους δεν είχα τίποτε κοινό. Ταυτόχρονα κοιτώντας την γύμνια τους με την μικρή βοήθεια ενός μεγάλου κεριού που τρεμόφεγγε και είχα σκοπό να το χρησιμοποιήσω ποικιλοτρόπως στον επόμενο ερωτικό γύρο, κατάλαβα ότι δεν μου άρεσαν καν. Το σοκ, όπως καταλαβαίνεις, ήταν μεγάλο και τότε θυμήθηκα την επαναλαμβανόμενη φράση σου που ως τώρα χλεύαζα : «Παραδέξου το, είσαι μια αρσενική, φτηνή πουτάνα». Εκείνη την στιγμή απώθησα αυτές τις σκέψεις, πήρα από το χέρι την σύζυγο, την έστησα στα τέσσερα και με λίγο λιπαντικό την πήρα από πίσω ενώ αυτή έγλυφε τον άντρα της. Τελειώσαμε και οι τρεις με κραυγές λίγο απάνθρωπες -τι πρωτότυπο-

Σαλιώνοντας Γραμματόσημα

37

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

έκαναν ένα βιαστικό μπάνιο, με ευχαρίστησαν και γύρισαν στις δύο τους κόρες που μάλλον κοιμόντουσαν. Ήθελα να σου στείλω ένα sms, να σου αναπτύξω εν συντομία τις απόψεις μου αλλά η επιλογή σου να μην έχεις κινητό (που με κάνει να σε θαυμάζω) κατέστησε την επιθυμία μου απαγορευτική. Τώρα λοιπόν, ανοίγοντας την Βίβλο, τις ανέραστες θεωρίες του Φρόιντ, προσπαθώ να αυτοαναλυθώ, να καταλάβω τι συμβαίνει με μένα, που οφείλεται αυτή η συμπεριφορά μου, προσπαθώ να δω αν η ηδονιστική, φιλοσοφική στάση ζωής μου υποκρύπτει ασθένεια, είναι ώρα νομίζω να αντιμετωπίσω τον ναρκισσισμό μου, το άγχος ευνουχισμού μου και τα συνεπακόλουθα που ίσως οφείλονται στην μάνα μου, ίσως στον πατέρα μου ή ίσως στο κεφάλι μου το κλούβιο! Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή, ας προσπαθήσω να σου εξηγήσω πως κατέληξα στην αγκαλιά των σαράντα ετών και βάλε εραστών. Ξεκινάω με μια δήλωση που το μέγεθος της είναι αντιστρόφως ανάλογο με την σημασία της : είμαι αθεράπευτα ναρκισσιστής! Το γεγονός ότι έχουν κατατάξει τον ναρκισσισμό στις διαστροφές, παρέα με τον μαζοχισμό και τον σαδισμό, σε συνδυασμό με τον μακάβριο μύθο του Νάρκισσου που αυτοκτόνησε μην αντέχοντας τον ανταγωνισμό με το είδωλό του, με κηρύσσει ένοχο εκ των προτέρων. Η ερμηνεία λοιπόν της συμπεριφοράς μου σε πρώτη ανάγνωση είναι απλούστατη: ο ναρκισσιστής έχει ανάγκες, αλλά η μεγαλύτερή του είναι να αγαπιέται, πρόσεξε εδώ, ο ναρκισσιστής δεν έχει ανάγκη να αγαπήσει (γιατί αυτό έχει υπερβολικό κόστος) αλλά να αγαπηθεί! Αυτό που χρειάζεται είναι η αναγνώριση, η ανύψωσή του σε αντικείμενο του Πόθου, η αγόρευσή του σε μικρό Θεό από κάποιους, όσο το δυνατόν περισσότερους, πιστούς και το πως θα αποκτήσει όλα αυτά τα προνόμια ελάχιστα ενδιαφέρουν την ψυχή του, άρα ανέχεται οποιονδήποτε εκπληρώνει τον παραπάνω όρο, οποιονδήποτε είναι πρόθυμος να πέσει στα πόδια του. Καταλήγοντας, στην περίπτωσή μου, ενδόμυχα δεν με ένοιαζε αν οι «πιστοί» μου είναι όμορφοι και έξυπνοι και ενδιαφέροντες, αυτό που πραγματικά με ένοιαζε είναι να φαίνομαι εγώ όμορφος και μοναδικός στα μάτια τους! Όλοι οι ψυχαναλυτές ανεξάρτητα σχολής και κλίκας θα έβγαζαν αβίαστα το συμπέρασμα πως ο πόθος μου είναι να γυρίσω στην τελειότητα της παιδικής μου ηλικίας, τότε που όλοι αντί να με κοιτάνε σαν ένα μικρό βλαμμένο με είχαν στα ώπα-ώπα χωρίς να χρειαζόταν να κουνήσω το μικρό μου δαχτυλάκι που ακόμα και αυτό (το δαχτυλάκι) το έβρισκαν χαριτωμένο. Κοντολογίς το πρόβλημά μου, όπως και όλων των παιδιών, είναι η μεγαλομανία μου.

38

Δημήτρης Νότας

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________

Για να μην παρεξηγηθώ πρέπει να σου δηλώσω πως ο ναρκισσισμός δεν είναι a priori ασθένεια, δεν είναι ένα τρομερό ελάττωμα, μάλιστα στην παιδική ηλικία είναι απαραίτητος για την επιβίωση. Ο ναρκισσισμός αποτελεί ένα νηπιακό στάδιο ανάπτυξης που διαταράσσεται από τις νουθεσίες των άλλων, των μεγάλων. Αυτό που θέλουμε σαν παιδιά, αυτό που χρειαζόμαστε και αποζητούμε είναι ο θαυμασμός των άλλων, ο θαυμασμός έστω και για λάθος προσόντα (το δαχτυλάκι που λέγαμε) και αποτελεί από μόνο του ένα αυτοσκοπό. Βέβαια σαν παιδιά δεν έχουμε κανένα πρόβλημα να εισπράξουμε αυτό τον θαυμασμό γιατί οι γονείς μας τον παρέχουν απλόχερα, μιας και η γέννησή μας και ή ύπαρξης μας, τους επιτρέπουν να ολισθήσουν στον δικό τους ναρκισσισμό που έχουν απωθήσει στα χρόνια της ώριμης ζωής τους. Η συγκινητική, απεριόριστη στην πραγματικότητα αγάπη των γονιών για τα παιδιά τους, δεν είναι παρά ο αναγεννημένος ναρκισσισμός τους οπότε, επαγωγικά, εύκολα καταλαβαίνει κανείς τα κίνητρα αυτών που τάσσονται υπέρ των γεννήσεων. Αιρετική άποψη που θα σε κάνει έξαλλη, το ξέρω, αλλά αν το καλοσκεφτείς θα δεις ότι κάπου υπάρχει μια μικρή, κρυμμένη αλήθεια στον παραπάνω συλλογισμό. Ο ναρκισσισμός είναι η κατεύθυνση των επιθυμιών μας, των ορμών μας στο Εγώ μας αλλά καθώς μεγαλώνουμε αρχίζουμε και αλλάζουμε γούστα, κατευθύνουμε τις επιθυμίες μας όχι μόνο στο Εγώ μας αλλά και σε άλλα αντικείμενα και υποκείμενα και όσοι πετυχαίνουν μια ισορροπία, όσοι μπορούν να αφιερώσουν ένα κομμάτι των ορμών τους σε κάποιο αντικείμενο ή υποκείμενο, μπορούν να ζήσουν μια ήσυχη ζωή αρκεί να μην αρχίσουν να επιθυμούν τις ψηλοτάκουνες γόβες γιατί τότε ολισθαίνουν επικίνδυνα προς τον φετιχισμό. Βέβαια όταν επενδύεις πάνω σε κάποιο αντικείμενο ή υποκείμενο δεν αυξάνεις την αυτοπεποίθησή σου, αντίθετα την μειώνεις αισθητά και αυτό μπορεί να σου δημιουργήσει αρκετά προβλήματα στην ενήλικη ζωή σου. Μπορεί να σε οδηγήσει σε ένα αίσθημα κατωτερότητας, σε ένα πληγωμένο ναρκισσισμό, σε ένα κυνήγι του αντικειμένου ή του υποκειμένου, μπορεί να σε οδηγήσει σε μια θέση μειονεξίας και εδώ έρχεται η ναρκισσιστική και εμπρηστική δήλωση μου: Ο Ναρκισσισμός Δεν Είναι Διαστροφή Αλλά Ένα Συμπλήρωμα Στον Εγωισμό Της Ορμής Της Αυτοσυντήρησης οπότε καθάρισα, δεν έχω κανένα πρόβλημα κούκλα μου, είμαι υγιέστατος αν εξαιρέσεις το γεγονός πως ίσως είμαι λίγο σαβουρογάμης, ίσως είπαμε, μην χαμογελάς! Επειδή βέβαια οι βαρύγδουπες δηλώσεις χρειάζονται τρανταχτές αποδείξεις θα προσπαθήσω στις επόμενες γραμμές να σε κάνω μια φανατική

Σαλιώνοντας Γραμματόσημα

39

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

ναρκισσίστρια αν και στο δικό μου σύστημα θεώρησης του κόσμου μας, νομίζω πως οι περισσότεροι είναι, αλλά όχι με τον σωστό τρόπο. Έχουν μπερδέψει τον Ιδανικό μου ναρκισσισμό με τον άκρατο εγωισμό και τρώνε τα μούτρα τους και το χειρότερο από όλα είναι, πως μόλις συναντήσουν έναν πραγματικά ναρκισσιστή, πιάνονται στα δίχτυα του, έλκονται όπως τα κουνούπια από το φώς και οι μύγες από τα σκατά. Λοιπόν ο ναρκισσιστής αγαπάει είτε αυτό που είναι ο ίδιος, είτε αυτό που ήταν κάποτε, είτε αυτό που θα επιθυμούσε να είναι, είτε τέλος, το πρόσωπο που ήταν μέρος του εαυτού του (οι αγαθοί γονείς που αναφέραμε). Άκου τώρα το μαγικό κόλπο για να μετατρέψουμε τον ναρκισσισμό από διαστροφή σε ευλογία: Γάμησε τα «είτε», στείλτα στο διάολο!!! Συντακτικά δεν θα μας προκύψει κανένα σπουδαίο πρόβλημα, ωραία στέκεται η πρόταση και έτσι: «αγαπάω αυτό που είμαι και αυτό που ήμουν κάποτε και αυτό που θέλω να γίνω και αυτό που πιθανώς θα δημιουργήσω», ακούγεται βέβαια λίγο στομφώδες και μεγαλομανές, αλλά είναι η λύση στο παγκόσμιο πρόβλημα της αυτοπεποίθησης και της αυτογνωσίας. Κατ’ αρχήν η συμφιλίωση με αυτό που είμαστε είναι αναγκαία προϋπόθεση για να μπορέσουμε να συνειδητοποιήσουμε τι πραγματικά είμαστε, μας βοηθάει να καταλάβουμε την ταυτότητά μας και να κάνουμε την αυτοκριτική μας. Η αγάπη του παρελθόντος μας είναι η δεύτερη αναγκαιότητα για να προχωρήσουμε στο μέλλον και εδώ δεν υπαινίσσομαι πως δεν πρέπει να μετανιώνουμε για τα λάθη μας, αυτό που λέω είναι ότι πρέπει να μαθαίνουμε από τα λάθη μας και να προσπαθούμε να μην τα επαναλαμβάνουμε. Η τρίτη αγάπη είναι (όπως σχεδόν πάντα συμβαίνει στα μοντέρνα ερωτικά διηγήματα, προσοχή μετά τους τρεις έρωτες η πρωταγωνίστρια διολισθαίνει προς την πουτανιά) η τελειότερη! Το σχέδιο είναι τόσο απλό ώστε αγγίζει την τελειότητα, το ξυράφι του Όκαμ εδώ βρίσκει την λαμπρή εφαρμογή του, πρέπει να δημιουργήσουμε ένα Ιδανικό Εγώ και να το λατρέψουμε, όχι όμως με μια λατρεία θρησκευτική, απαλλαγμένη από αμφισβητήσεις και ερωτηματικά, αλλά με μια λατρεία φιλοσοφική. Ο καθένας θα πρέπει να «στήσει» μέσα του ένα Ιδανικό Εγώ που δεν θα του στερεί τις απολαύσεις που θέλει να γευτεί, αλλά θα πρέπει ταυτόχρονα να παρακολουθεί το πραγματικό του Εγώ, να κάνει τις απαραίτητες συγκρίσεις και να προσπαθεί να βελτιώνεται ώστε να πλησιάζει προς το Ιδανικό. Εδώ βέβαια θα πρέπει να εισαγάγουμε και μια στάλα σκεπτικισμού στην ορθότητα της πρότασης γιατί πάντα ελλοχεύει ο κίνδυνος ο Άλλος να θέσει σαν Ιδανικό Εγώ την θέλησή του να γίνει Ναπολέοντας, Χίτλερ, Μπους ή ότι άλλο θηρίο

40

Δημήτρης Νότας

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________

κυκλοφορεί ελεύθερο με αποτέλεσμα την άμεση ανάγκη να κλειστεί σε φρενοκομείο. Σε γενικές γραμμές όμως το πράγμα μπορεί να προχωρήσει μιας και ο υγιής ναρκισσιστής αγαπάει ότι διαθέτει τα χαρίσματα που δεν έχει το Εγώ του, σε σχέση με το Ιδανικό Εγώ και όλο αυτό μπορεί να οδηγήσει στην αυτοβελτίωση και σε λιγότερη στεναχώρια. Γυρνώντας στα δικά μας έχει περάσει ένας μήνας από την τελευταία μας επικοινωνία, έχεις χαθεί από προσώπου γης, ούτε γράμμα, ούτε τηλέφωνο και εγώ δεν πάω πίσω βέβαια, δεν σηκώνω το ακουστικό για να σε καλέσω αλλά εγώ είπαμε, είμαι αθεράπευτα ναρκισσιστής. Για να δούμε αν θα σε συγκινήσει το παρόν γράμμα...

Σαλιώνοντας Γραμματόσημα

41

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

7ο γράμμα Ξέρω ότι το Σάββατο περίμενες να βγούμε. Το είχαμε συζητήσει μέσα στην βδομάδα, όλα ήταν κανονισμένα, έμενε μόνο η ώρα. Την Παρασκευή όμως με πήρε τηλέφωνο ο θάνατος .Όχι αυτοπροσώπως –ευτυχώς ή δυστυχώς- αλλά μέσω αντιπροσώπου, μέσω της θείας μου. Έκλαιγε μόνο και μέσα στ’ αναφιλητά της άκουγα κάτι σαν «έφυγε». Ο αγαπημένος μου θείος λοιπόν, ο θείος που γλύτωσε από τον πόλεμο, ο θείος που ήταν δύο μέτρα ψηλός, ο θείος που χόρευε ως τα ογδόντα του, ο θείος που με κούραζε με την πολυλογία του, αυτός ήταν που έφυγε. Ο θείος μας άφησε χρόνους. Τίναξε τα πέταλα. Πέθανε. Ανέβηκε στον ουρανό. Χώθηκε κάτω από ένα μέτρο χώμα. Είναι νεκρός. Πιο νεκρός δεν γίνεται. Ήταν αναμενόμενος ο θάνατός του. Τρείς μήνες ψυχορραγούσε στο νοσοκομείο και δεν πήγα ούτε μια φορά να τον δω γιατί φοβόμουν να δω τον θάνατο να σουλατσάρει μέσα στα μεγάλα μάτια του. Η μάνα μου είχε πει: «δεν έχω δει πιο φοβισμένα μάτια». Για αυτό τον λόγο δεν πήγα. Στην κηδεία πήγα όμως. Και απόρησα πως τα δύο του μέτρα μπόι χώρεσαν σε μια ξύλινη, φτηνή κάσα μόλις εκατόν εβδομήντα πέντε εκατοστών. Συρρικνώθηκε, είχε μικρύνει κατά την παραμονή του στο νοσοκομείο, η ζωή ακολουθούσε αντίστροφη πορεία. Και η ζωή έχει μόνο δύο μη αναστρέψιμα πράγματα: την γέννηση και τον θάνατο. Η ζωή περιλαμβάνει το τέλος της, η ζωή επιβεβαιώνεται από τον θάνατο. Τώρα πεθαίνω, άρα υπάρχω, ή τουλάχιστον υπήρξα!!! Το Σάββατο ξέχασα ότι σου είχα υποσχεθεί ένα μπουκάλι κόκκινο κρασί. Ξέχασα και την κράτηση στο ξενοδοχείο που μου είχες ζητήσει: «σε ένα να βλέπει θάλασσα» μου ’χες πει. Ξέχασα την ζωή τρέμοντας στην ιδέα του θανάτου. Από τον φόβο του θανάτου. Ο οποίος φόβος πηγάζει από το άγνωστο και το άγνωστο στηρίζεται στην άγνοιά μου. Στην κηδεία οι παπάδες έψελναν και μακάριζαν τους νεκρούς. Εγώ έβριζα και έκλαιγα. Όλες οι θρησκείες γεννήθηκαν από τον φόβο του θανάτου και πλούτισαν επενδύοντας σε αυτόν. Δεν έχω σκοπό σε αυτό το γράμμα να σου εξηγήσω γιατί προσπαθώ να είμαι άθεος. Θέλω να σου γράψω όμως, ότι τις ελάχιστες φορές που αρρώστησα σοβαρά, επικαλέστηκα την Παναγιά, τον Χριστό, τον Θεό και όποιον άλλο άγιο ήξερα. Και πάνω από όλα θέλω να σου γράψω για την ελπίδα του θανάτου!!! Κουνάς το κεφάλι σου, χαϊδεύεις την γάτα, τι άλλη μαλακία θα διαβάσω μονολογείς.

42

Δημήτρης Νότας

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________

Είμαι καθισμένος στο μπαλκόνι μου και ακούω ένα πουλί να τραγουδάει. Δεν ξέρω τι πουλί είναι, κελαηδά όμορφα πάντως. Ξέρω ότι το πουλί θα πεθάνει. Ξέρω και εγώ ότι θα πεθάνω. Δεν γίνεται αλλιώς, είναι το τέλος του δρόμου και όμως φοβάμαι. Άνοιξα το λεξικό και το είδα γραμμένο. Θάνατος ίσον το τέλος της συνείδησης. Θάνατος ίσον το τέλος της ύπαρξης του Εγώ. Καλά κάνω λοιπόν και φοβάμαι; Εγώ, κάποτε θα τελειώσω. Λίγο αργότερα θα λιώσω. Τα μαλλιά και τα νύχια μου θα αντισταθούν λίγο περισσότερο στην σήψη, αλλά τροφή για σκουλήκια θα γίνω σίγουρα. Το πουλί εξακολουθεί να κελαηδάει γιατί μάλλον δεν έχει συνείδηση του Εγώ του. Το πουλί είναι ηλίθιο!!! Σκέφτομαι: τι είναι για μένα ο θάνατος; Είναι το τέλος του ονείρου. Του ονείρου που λέγεται ζωή. Της ελπίδας για αυτά που θα κάνω. Για αυτά που αναβάλλω γιατί πιστεύω πως υπάρχει ακόμα καιρός. Γιατί δεν πιστεύω ότι ο θάνατος θα βρει εμένα. Η οριστικότητα του θανάτου μου είναι κάτι έξω από την νόησή μου. Τελικά εγώ είμαι ηλίθιος!!! Το πουλί ας συνεχίσει να τραγουδάει. Το πουλί είναι σοφό. Ένα-μηδέν. Κάποτε είχα έναν υπάλληλο που μου ’σπαγε τα αρχίδια. Ήταν καλός στην δουλειά του όμως. Συνεπής, τακτικός και συνέχεια με μια απορία να κρέμεται από το στόμα του. Επίσης παραπονιόταν που δεν είχα απαγορεύσει το κάπνισμα στον χώρο που δουλεύαμε. Αυτός δεν κάπνιζε, έκανε οικονομία χρημάτων και επένδυση υγείας. Χωρισμένος, με δύο κόρες στην επιμέλειά του, άνθρωπος με αρχές, υποχόνδριος. Μια Τρίτη μου εξομολογήθηκε πως είχε καρκίνο κάπου στο στομάχι. Έκλαιγε...Μου ζήτησε άδεια για τις χημειοθεραπείες. Από επαγγελματικό καθήκον ή από προσωπική διαστροφή (διάλεξε ότι θέλεις) τον επισκέφτηκα τρεις φορές στο δημόσιο νοσοκομείο. Τουλάχιστον δεν ήταν μόνος. Έξι κρεβάτια, έξι καρκίνοι σε έξι διαφορετικές γωνίες του ανθρώπινου σώματος. Όταν δεν ήταν εξαντλημένοι από τις θεραπείες μίλαγαν, κάποιες φορές αστειεύονταν κιόλας. Την τρίτη φορά δύο κρεβάτια είχαν αλλάξει ενοίκους. Ρώτησα τον Μιχάλη –έτσι τον λένε- που πήγαν οι άλλοι δύο. «Στα θυμαράκια» μου είπε και ξανάκλαψε. Δύο μήνες μετά γύρισε στην δουλειά με ένα σκούφο. Λίγο πριν σχολάσει με πλησίασε και τον έβγαλε. Εντελώς ασυναίσθητα χάιδεψα το χνούδι που είχε στο κεφάλι του. Σαν να ξαναγεννιέται σκέφτηκα και έτσι ακριβώς έγινε. Ένας διαφορετικός άνθρωπος εμφανίστηκε μπροστά μας. Χωρίς γκρίνια, χωρίς παράπονα, χωρίς πολλές απορίες και με ένα τσιγάρο στο στόμα αραιά και που. Αυτή είναι η ελπίδα του θανάτου που σου έγραψα πιο πάνω. Η πραγμάτωση του θανάτου μας καταστρέφει σωματικά, αλλά η ιδέα

Σαλιώνοντας Γραμματόσημα

43

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

πως δεν ξεφεύγουμε από τον Χάρο μπορεί να μας σώσει. Να μας κάνει να δούμε την ζωή που περιέχει τον θάνατο όχι με γλαρό μάτι αλλά με μια λάμψη. Επαναλαμβάνω για να το πιστέψω και εγώ: o θάνατος μας φοβίζει γιατί συμβολίζει το άγνωστο. Αλλά δεν γνωρίζω κάτι, μου είναι άγνωστο, γιατί είμαι ηλίθιος, αγνοώ το αυταπόδεικτο. Δεν φταίει όμως μόνο η άγνοιά μου για τον θάνατο έχω ερωτήματα και αγωνίες τρομακτικές: Λες να με πατήσει τρένο; Θα είμαι νέος; Θα έχω κάνει όλα όσα θέλω; Θα είναι κανείς στην κηδεία μου; Αχ μαμά, θα πονέσω; Θα με θυμάται κανείς μετά από ένα χρόνο παραμονής στο γρασίδι; Θα δω ένα άσπρο φως σε ένα μακρύ διάδρομο; Θα με περιμένει ο άγγελός μου; Είναι όντως καυτά τα καζάνια στην κόλαση; Θα βρω βουνά από ρύζι και ουρί του Παραδείσου; Ο φόβος του θανάτου αντικαθίσταται σιγά σιγά από τον φόβο του τρόπου του θανάτου και από τον φόβο της απώλειας των αγαθών μας. Είναι αισιόδοξος γιατί τώρα ξέρω: ο θάνατος είναι μια μοναχική βόλτα. Μια βόλτα που κανείς δεν είναι πρόθυμος να σε συνοδεύσει. Μια βόλτα προς την έξοδο. EXIT. Με το βέλος της πινακίδας καρφωμένο μέσα σου! Ο θείος πέθανε στα ογδόντα. Ως τότε έζησε την ζωή του. Ο θείος μάλλον δεν έκανε παρτούζες αλλά έκανε τρεις γάμους. Ο θείος διάβαζε πολύ. Ελπίζω να είχε διαβάσει λίγο Επίκουρο. Φορώντας χιτώνα και σανδάλια έγραφε: “όσο ζει ο άνθρωπος, ο θάνατος δεν υπάρχει και όταν υπάρχει ο θάνατος, ο άνθρωπος αυτός δεν ζει πια». Ο Επίκουρος δεν πρέπει να έζησε πάνω από πενήντα χρόνια αν θυμάμαι καλά το προσδόκιμο ζωής της αρχαίας Ελλάδας. Αυτό δεν τον εμπόδισε να μας κάνει σπουδαία δώρα. Έγραφε επίσης: «ο θάνατος δεν είναι κάτι φοβερό. Τον κάνει τέτοιο, η ιδέα ότι είναι φοβερός». Τελικά αυτό το κόκκινο κρασί θα το πιω μόνος μου. Σουρούπωσε και το πουλί κάπου κοιμάται. Ο Όμηρος είχε πει πως ο ύπνος και ο θάνατος είναι δίδυμα αδέρφια. Δεν έχω άποψη. Αύριο θα σου τηλεφωνήσω. Αύριο θα είμαι πιο ευτυχισμένος και πιο δημιουργικός ελπίζω. Συνειδητοποίησα την οριστικότητα του θανάτου μου. Θα πάψω να είμαι ζόμπι, ένας νεκροζώντανος...επιστρέφω στον κόσμο των ζωντανών. Φιλιά

44

Δημήτρης Νότας

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________

8ο γράμμα Τελικά μετά από έξι μήνες καταφέραμε να ξαναβρεθούμε. Τα μαλλιά σου έχουν μεγαλώσει και έχεις χάσει δύο πόντους από την περιφέρεια σου. Είσαι μια κούκλα και το ξέρεις. Με παίδεψες πριν βρεθούμε και αρχικά άλλαξες όλα τα πλάνα. Πρώτα διάλεξες να συναντηθούμε σε ένα μπαράκι της γειτονιάς σου απορρίπτοντας το ξενοδοχείο. Μετά από τρία ποτά με πήρες από το χέρι, βγήκαμε στον δρόμο και σταμάτησες ένα ταξί. Είπες «πάμε στην θάλασσα» και με αγκάλιασες στο πίσω κάθισμα του αυτοκινήτου. Κάναμε μια στάση σε ένα ζαχαροπλαστείο, αγόρασες κάτι, ξαναμπήκες μέσα και έδωσες πιο συγκεκριμένες συντεταγμένες στον οδηγό. Μισή ώρα μετά σταματήσαμε μπροστά από ένα εξοχικό σπιτάκι δίπλα στην θάλασσα. «Ένας φίλος μου το δάνεισε» είπες, έβγαλες τα κλειδιά από την τσάντα σου, μπήκαμε μέσα. Με άφησες να περιμένω παγωμένος σε ένα μικρό καθιστικό και επέστρεψες με δύο κούπες γεμάτες με πολύ κονιάκ και ελάχιστο τσάι. Μετά από λίγο αρχίσαμε να κάνουμε έρωτα. Στην αρχή αδέξια, σαν να ήταν η πρώτη μας φορά, μετά τρυφερά, σαν να ήμασταν μαζί χρόνια, στο τέλος με έβαλες κάτω, με καβάλησες και με πήρες μέσα σου. Ανεβοκατέβαινες πάνω μου με όση δύναμη είχες, τίναζες το κεφάλι σου πίσω, έχωνες τα νύχια σου στους ώμους μου, φώναζες, ήσουν κάπως. Είχες βάψει τις σηκωμένες ρώγες σου με κόκκινο κραγιόν. Τέλειωσες μέσα σε πέντε λεπτά και ξάπλωσες λαχανιασμένη δίπλα μου. Γιατί στα γράφω όλα αυτά θα αναρωτιέσαι τώρα, δύο μέρες μετά την πραγμάτωσή τους. Αφού ήσουν εκεί, τα θυμάσαι όλα, ήμασταν μαζί! Εγώ όμως εκείνη την στιγμή που τα κορμιά μας είχαν γίνει ένα ένοιωθα τρομακτικά μόνος, ένα αίσθημα κενού κατέκλυζε το είναι μου. Και το επόμενο πρωί, καθώς σε άφηνα στο σπίτι σου, είπες : «ας συναντιόμαστε συχνότερα, δεν αντέχω άλλο την μοναξιά». Τώρα που σου γράφω είμαι πάλι μόνος, μόνος στο σπίτι, αλλά καμιά θλίψη, καμιά απομόνωση, καμιά σύγχυση δεν αισθάνομαι. Μην σου πω μάλιστα πως νιώθω ευτυχής! Αναρωτιέμαι ποιά μοναξιά ένοιωθα εγώ όταν γαμιόμασταν και ποιά μοναξιά ένοιωθες εσύ την στιγμή του αποχαιρετισμού μας. Πριν δύο βδομάδες διάβαζα μια μελέτη κάποιων γενετιστών σχετικά με το αν η μοναχικότητα είναι καταγεγραμμένη στα γονίδια μας ή όχι. Μελετούσαν την κοινωνική συμπεριφορά κάποιων διδύμων για να

Σαλιώνοντας Γραμματόσημα

45

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

καταλήξουν στο συμπέρασμα πως μερικοί γεννιούνται με μια τάση να απομονώνονται για να μην τους φάει το φαγητό ο γείτονας! Μην γελάς πριν ακούσεις την επιστημονική εκδοχή : κάποιοι ικανοί κυνηγοί στα προϊστορικά χρόνια για να μην μοιράζονταν την λεία τους με τους τεμπέληδες ή άχρηστους συνανθρώπους τους, έφευγαν από τους καταυλισμούς και έτρωγαν μόνοι. Αυτό τους έδινε περισσότερη δύναμη, καλύτερη επιβίωση και μεγαλύτερη πιθανότητα να διαιωνίσουν τα εγωιστικά γονίδιά τους. Το τίμημα που πλήρωναν ήταν περισσότερο άγχος, εχθρικότητα, κοινωνική απομόνωση και μια ευκολία να βρουν νύφη, όλες κρυφά έτρεχαν από πίσω τους. Μασουλάω ένα από τα φιστίκια που φυλάω στο δωμάτιο μου για να μην τα φάει η μάνα μου. Σκέφτομαι: «ποιά η διαφορετικότητα της μοναχικότητας από την μοναξιά;». Επίσης σκέφτομαι: «ποιός είναι ο πιο σοφός; Ο μοναχικός ή ο κοινωνικός;». Τέλος σκέφτομαι: «πόσο μόνοι είμαστε σε αυτή την ζωή;». Έξι χρόνια πριν έκανα το λάθος να είμαι ειλικρινής με τον προϊστάμενο μου. «Βαριέμαι» του είπα, «ότι είχα να κάνω σε αυτή την θέση το έκανα» και αυτός με έστειλε για δύο μήνες στην Βιέννη στην προσπάθεια να βοηθήσουμε να ορθοποδήσει η εταιρία στην παγωμένη και ουδέτερη Αυστρία. Άλλος ένας Έλληνας υπήρχε εκεί, πάνω από έξι μήνες, παρουσίαζε σημάδια έντονου νόστου. Δέχτηκα να τον αντικαταστάσω γνωρίζοντας από την γερμανική μόνο το «χάιλ Χίτλερ» και την ράτσα των ποιμενικών σκύλων. Θα έμενα σε ξενοδοχείο, πήρα μόνο μια μεγάλη βαλίτσα με ρούχα, ένα αλτηράκι πέντε κιλών και ένα ελληνογερμανικό λεξικό. Πίσω μου άφηνα μια προβληματική σχέση και μια ηλιόλουστη Ελλάδα Οκτώβρη μήνα. Καθώς προσγειωνόμουν στο παγωμένο αεροδρόμιο μια μοναξιά με τύλιξε αναπάντεχα. Το αεροδρόμιο έσφυζε από ζωή, εκατοντάδες άνθρωποι βρίσκονταν γύρω μου, άνθρωποι που μίλαγαν μια ξένη γλώσσα, κυρίως ξανθοί άνθρωποι. Ένιωσα σαν πρωταγωνιστής στον μύθο του Ταντάλου: μπροστά μου τόσοι άνθρωποι που θα μπορούσα να μιλήσω, να συνάψω σχέσεις, να γίνω κοινωνικό ον και όμως η γλώσσα μου αποστερούσε την δυνατότητα! Και η δειλία μου βέβαια, γιατί γνώριζα πως αν μιλούσα αγγλικά, αμέσως θα είχαμε αποκατάσταση της αγελαίας τάσης των ανθρώπων. Περίμενα στην ουρά για ταξί, έδωσα την διεύθυνση στον οδηγό, μέσα σε μισή ώρα ήμουν στο μικρό δωμάτιο του ξενοδοχείου μου. Την πρώτη βδομάδα δεν πρόλαβα να νιώσω τίποτε. Έπρεπε να γνωρίσω τους συνεργάτες, να ενημερωθώ για την κατάσταση, να καταστρώσω τα εργασιακά μου σχέδια και να στείλω μια Αναφορά στον προϊστάμενο. Έφτασα Δευτέρα, την Κυριακή

46

Δημήτρης Νότας

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________

ήμουν έτοιμος και μόνος. Είχα καιρό να μείνω μόνος, φοβόμουν να μείνω μόνος! Στην ουσία απέφευγα την μοναχικότητα γιατί φοβόμουν να αντιμετωπίσω τον εαυτό μου. Η μοναξιά είναι τρομακτική γιατί σε αναγκάζει να αντιμετωπίσεις τις σκέψεις σου, να αναμετρηθείς με τους δαίμονες σου. Αλλά αν αποφασίσεις να «λογαριαστείς» με την ψυχή σου η μοναξιά είναι απαραίτητη, είναι μια διαδικασία ωρίμανσης. Λάθος χρησιμοποιώ την λέξη μοναξιά, η καταλληλότερη είναι η μοναχικότητα που είναι η μητέρα της σοφίας και της ελευθερίας. Ο Σοπενχάουερ έλεγε ότι όποιος δεν αγαπάει την μοναξιά δεν αγαπάει την ελευθερία και εγώ πάλι σκέφτομαι πως λίγοι άνθρωποι αγαπάνε την ελευθερία. Την ελευθερία που σε φέρνει μπροστά στην επιτακτική ανάγκη να κάνεις επιλογές. Όταν είσαι μόνος δεν έχεις περισπασμούς, δεν χρειάζεται να παίξεις κοινωνικούς ρόλους και κυρίως στην ουσία δεν είσαι μόνος! Το παράδοξο της μοναχικότητας: μοναχικότητα δεν σημαίνει ότι είμαι μόνος! Μπορεί να σημαίνει ότι δεν ανήκω στους Άλλους, δεν τους καταλαβαίνω και δεν με καταλαβαίνουν. Μπορεί να σημαίνει ότι έχω καλή παρέα, τις σκέψεις μου. Μπορεί να σημαίνει ότι δεν θέλω να εξαρτώμαι ή να προκαλώ εξαρτήσεις σε άλλους. Μπορεί να σημαίνει δύναμη και εντιμότητα! Οι επικριτές της μοναχικότητας λένε πως ο άνθρωπος ζώο έχει ανάγκη τον συνάνθρωπό του και φέρνουν σαν επιχείρημα πως μια από τις χειρότερες ποινές είναι η φυλάκιση και η απομόνωση. Ξέρω πως θα με θεωρήσεις υπερβολικό τώρα αλλά θα ήθελα να μπορούσα να πραγματοποιήσω αυτό το πείραμα. Δύο ομάδες ελέγχου, η μία κλεισμένη στην φυλακή, η άλλη κλεισμένη σε μια συνεχόμενη συνεστίαση, σε ένα ατελείωτο πάρτυ. Διάρκεια πειράματος ένας μήνας. Έλεγχος νευροφυσιολογίας και οργανικών διαταραχών. Σύγκριση αποτελεσμάτων. Φαντάσου το και πες μου τα πιθανά σενάρια. Πάμε σε μια γιορτή, περνάμε καλά αλλά μετά από κάποια ώρα δεν βλέπουμε την ώρα να γυρίσουμε σπίτι μας, να γυρίσουμε στους εαυτούς μας. Η μοναχικότητα είναι καταγεγραμμένη –μέσω της φυσικής επιλογής- στα γονίδια μας γιατί μας κρατάει σε ισορροπία!!! Για μια βδομάδα ήμουν εντελώς μόνος αν εξαιρέσεις τις επαγγελματικές επαφές. Μέσα σε μια βδομάδα μόνο άρχιζα να βρίσκω τον εαυτό μου, άρχιζα να τον «μετράω», να βρίσκω τα ελαττώματά μου και κυρίως άρχιζα να αναλογίζομαι τον Άλλον, αυτόν που απουσίαζε, αυτόν που μου έλειπε, αυτόν που είχα πραγματική ανάγκη. Την τρίτη βδομάδα άρχιζα να μιλάω περισσότερο σε μια συνάδελφο, μετά από δύο μέρες βγήκαμε για φαγητό, την Τρίτη Κυριακή της παραμονής μου στην Βιέννη καλωσόρισα έναν άνθρωπο στο μικρό δωμάτιο του ξενοδοχείου μου. Η μοναχικότητα δεν σε

Σαλιώνοντας Γραμματόσημα

47

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

οδηγεί στην αποξένωση αλλά στον επαναπροσδιορισμό των αναγκών σου, των πραγματικών αναγκών σου. Όταν έφευγα με συνόδεψε στο αεροδρόμιο. Φιληθήκαμε και μετά κλάψαμε για αρκετή ώρα. Δεν ξέρω για ποιά μοναξιά μου μίλησες εκείνο το πρωί αλλά πριν συνεχίσω θα σου γράψω μια από τις γνωστές μου δηλώσεις που σε κάνουν να με σκυλοβρίζεις: η μοναξιά έτσι όπως παρουσιάζεται στον σύγχρονο κόσμο είναι ένα κατασκεύασμα της κραταιής εξουσίας που στόχο έχει την διεύρυνση των αναγκών και την κατανάλωση υπηρεσιών και προϊόντων!!! Υπάρχουν δύο είδη μοναξιάς, η κοινωνική και η συγκινησιακή. Η κοινωνική είναι επιλογή σου: μένεις μόνος και περνάς μια χαρά. Η συγκινησιακή είναι πιο πολύπλοκη: είσαι μέσα στον κόσμο και νιώθεις εκνευρισμό, άγχος, θλίψη, εξάντληση, αίσθημα κενού, απομόνωση, απουσία αγάπης, απαξία, παθητικότητα, απομόνωση...Ο άνθρωπος γεννιέται μόνος και πεθαίνει μόνος. Στο ενδιάμεσο γνωρίζει αρκετούς, άλλους αξιόλογους, άλλους μάπες. Συνάπτει σχέσεις, δοκιμάζει φόρμουλες ζωής, γλεντά, λυπάται αλλά πάντα παραμένει μόνος. Και αυτό δεν είναι κατάρα αλλά ευλογία. Η μοναχικότητα είναι προϋπόθεση της λίγης ευτυχίας που μας αναλογεί γιατί μας ωθεί να γνωρίσουμε τον εαυτό μας. Παίρνω θέση: άμα νιώθεις μόνος αγόρασε ένα σκύλο. Εσύ βέβαια έχεις την γάτα σου οπότε έχεις βρει την λύση από καιρό. Αυτό το γράμμα δεν θα στο στείλω! Αύριο θα σε πάρω τηλέφωνο για να σου πω ότι θέλω να βγαίνουμε πιο συχνά, να γίνουμε ζευγάρι. Απορώ τι θα μου απαντήσεις...

48

Δημήτρης Νότας

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________

9ο γράμμα Αυτή την φορά ο έρωτάς μας δεν κράτησε ούτε δεκαπέντε μέρες, απόδειξη πως ακόμα και εγώ κάνω λάθη, εγώ που έχω διαβάσει τόσο πολύ και έχω ζήσει ανάλογα και το παίζω μοναχικός και ασυμβίβαστος και κοροϊδεύω τους μικροαστούς και τα ανθρωπάκια για τους ελεεινούς συμβιβασμούς τους, εγώ λοιπόν. Που από την δεύτερη μέρα της δεύτερης προσπάθειας να είμαστε μαζί, άρχισα να σε ζηλεύω και να σου κάνω σκηνές, να σου κρατάω μούτρα σαν κακομαθημένο παιδάκι, να γίνομαι υστερικός. Και εσύ βέβαια, μην αντέχοντας άλλο, δικαιολογημένα, βρόντηξες την κόκκινα βαμμένη πόρτα μου προχτές. Καθώς γράφω αυτές τις γραμμές σκέφτομαι για ποιο λόγο σου γράφω και ποιό το Νόημα, νάτο πάλι το ρημαδιασμένο το νόημα, σου γράφω λοιπόν χωρίς καν να γνωρίζω αν θα ανοίξεις το γράμμα μου, σου γράφω νικημένος από την ζήλεια μου, σου γράφω μισομεθυσμένος, με το αλάτι από τα δάκρυα, τα εγωιστικά δάκρυα, να αυλακώνουν τα μάγουλά μου. Αλλά λάθος ξεκίνησα αυτό το γράμμα, δεν ήταν ο έρωτας που μας ώθησε να προσπαθήσουμε να είμαστε μαζί, αν ήταν ο έρωτας θα είχα χιλιάδες δικαιολογίες, η αγάπη ήταν, έτσι τουλάχιστον το ονομάσαμε όταν μπλέξαμε τα χέρια και τα πόδια μας, όταν σε ρουφούσα και με ρουφούσες, όταν σε βοήθησα να φέρεις τα ρούχα σου σπίτι μου, όταν σε παρακάλεσα να κάνουμε σεξ στην βεράντα κοιτώντας το ολόγιωμο φεγγάρι του Σεπτέμβρη έχοντας δίπλα μας την γάτα σου και τον σκύλο μου να μας κοιτάνε αμήχανα. Πριν ξεκινήσω αυτό το γράμμα, προσπαθώντας να τραγικοποιήσω ακόμα περισσότερο την θέση μου, άρχισα να διαβάζω ένα σαιξπηρικό έργο και συγκεκριμένα τον Οθέλλο, που αφηγείται την ιστορία ενός μαυριτανού πολεμοχαρή βασιλιά που είχε παντρευτεί μια μικρότερή του γυναίκα, την Δυσδαιμόνα. Ο Ιάγος, ένας απατημένος σύζυγος και τσιράκι της αυλής, πείθει τον Οθέλλο ότι η σύζυγός του τον απατά με τον Κάσσιο. Ο Οθέλλος τυφλωμένος από την ζήλεια του αποφασίζει να εκδικηθεί, γίνεται φονιάς και αυτόχειρας. Σκοτώνει την Δυσδαίμονα, τον υποτιθέμενο εραστή της και μετά αυτοκτονεί. Αυτό είναι ένα από τα έργα του Σαίξπηρ που τον έκαναν διάσημο και χάρισαν στον Οθέλλο μια θέση στην ιατρική ψυχολογία των νεοδαρβινιστών, το γνωστό «σύνδρομο του Οθέλλου» και που δεν έχουν καμία απολύτως σχέση με την δική μας ιστορία.

Σαλιώνοντας Γραμματόσημα

49

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Γνωρίζω πως η ζήλεια είναι η προδοσία της αποκλειστικότητας, οπότε προϋποθέτει την παρουσία του τρίτου, του αντίζηλου. Η ζήλεια δεν είναι ένα μοναχικό συναίσθημα, έχει και παρέα που λέγεται φόβος, θυμός και λύπη. Φοβόμαστε ότι θα χάσουμε αυτό που αγαπάμε (ή που κατέχουμε), θυμώνουμε που το αντικείμενο αγάπης συναινεί στην απώλεια και λυπόμαστε για την κατάσταση που θα βρεθούμε. Η ζήλεια έχει πολλά πρόσωπα, είναι κτητική, αποκλειστική, ανταγωνιστική, εγωιστική και έντρομη. Η ζήλεια συνδέεται με τον φθόνο, η Κλάιν (μια μαθήτρια του Φρόιντ) την εντάσσει στο οιδιπόδειο τρίγωνο. Η ζήλεια είναι πολιτιστικό προϊόν όπως η γλώσσα και η τέχνη, αν σε μια κοινωνία είναι αποδεκτή σαν στοιχείο των ανθρώπινων σχέσεων, τότε επιτρέπονται εγκλήματα στο όνομα της. Η ζήλεια είναι ένα τέρας με πράσινα μάτια που γεννοβολάει την εκδίκηση. Και η εκδίκηση κινείται σε ένα υποσυνείδητο επίπεδο, εκεί που βασιλεύουν μύχιες σκέψεις και πράξεις. Αλλά γιατί να σε ζηλεύω; Πότε πρόλαβες να μου δώσεις το δικαίωμα να σε ζηλέψω αναρωτιέμαι και μάλλον συνειδητοποιώ πως η ζήλεια μου προς εσένα δεν ήταν ερωτική αλλά προσωπική δηλαδή το χειρότερο είδος. Η ερωτική ζήλεια είναι η διάθεση να κατέχουμε ολοκληρωτικά το αντικείμενο του πόθου μας και αφορά την σύγκριση του εαυτού μας με τον άλλον, τον συγκεκριμένο άλλον. Η προσωπική ζήλεια είναι αυτή που απευθύνεται σε όλους τους ανθρώπους που κατέχουν κάτι που εμείς δεν έχουμε. Και πάλι η βάση της είναι η σύγκριση αλλά αφορά κυρίως αγαθά και καταστάσεις, όχι πρόσωπα, δεν υπάρχει ο άλλος σαν αυτούσια εικόνα, αλλά σαν φάντασμα. Ποιο λοιπόν φάντασμα ήσουν εσύ, τι χαρακτηριστικό είχες που ζήλευα, ποια ήταν τα αγαθά σου που θέλω αλλά δεν έχω; Αφήνω τον Σαίξπηρ και διαβάζω τον Ρόλαν Μπαρτ που αναφέρει πως σαν ζηλιάρης υποφέρει τέσσερις φορές: γιατί είναι ζηλιάρης, γιατί τα βάζει με τον εαυτό του που είναι ζηλιάρης, γιατί φοβάται πως η ζήλεια του θα πληγώσει τον άλλο και γιατί αφήνει τον εαυτό του να υποκύψει σε κάτι τόσο κοινότοπο. Και όμως η ζήλεια είναι μια φυσιολογική αντίδραση που εμφανίζεται από την παιδική μας ηλικία και συντελεί στην ανάπτυξη και στην επιβίωση αρκεί να μην γίνει παθολογική. Και η παθολογία στην περίπτωσή μου ήταν εμφανής, ζήλευα παθολογικά την ικανότητά σου να ζεις με αξιοπρέπεια, χαρακτηριστικό που μου λείπει αφού προτιμώ την λήθη, την μεθυσμένη λήθη και την γκρίνια, τα παράπονα, τις κατηγόριες και τα παραμύθια. Η έλευσή σου στην κακόμοιρη ζωή μου, το πρωινό σου χαμόγελο καθώς μου έλεγες καλημέρα με τα μάτια σχεδόν μισόκλειστα, ο τρόπος που χάιδευες και τάιζες τα ζώα μας αλλά

50

Δημήτρης Νότας

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________

κυρίως η μειλίχια αντιμετώπιση των καθημερινών μικροπροβλημάτων άφησαν το τέρας με τα πράσινα μάτια να κατασκηνώσει στον υπερφίαλο εγκέφαλό μου. Η βάση της ζήλειας μου λοιπόν ήταν η σύγκριση, η σύγκριση όχι τους εαυτού μου με κάποιον αντίζηλο, με κάποιον πιο ψηλό, πιο όμορφο, πιο πετυχημένο, πιο ψωλαρά, αλλά η σύγκριση μαζί σου, η σύγκριση με σένα που υποτίθεται πως αγαπούσα. Υπόθεση που δεν είναι λανθασμένη, σε διαβεβαιώ για αυτό, σε αγαπάω για αυτό που είσαι και θα ήθελα να είμαι και εγώ και επειδή δεν είμαι -και αυτό είναι φανερό όταν μας βλέπει κάποιος δίπλα δίπλα-, αυτή η διαφορά μας υπήρξε ο λόγος της ζήλειας μου. Και τον λόγο αυτό τον μεταμόρφωνα, το κάθε βλέμμα σου έξω από το πεδίο που καθόριζε η παρουσία μου το εκλάμβανα σαν ερωτικό κάλεσμα σε κάποιον άγνωστο, κάθε τρυφερή σου χειρονομία προς κάποιον γνωστό σαν σημάδι προδοσίας, τα πράσινα μάτια μου ήταν μυωπικά, μάτια ζήλειας, μάτια τέρατος. Τώρα απλώς είναι κόκκινα και κλαμένα και αυτό δεν στο γράφω για να με λυπηθείς, ξέρω πως στην παλέτα των συναισθημάτων σου υπάρχει η συμπόνια και η λύπη και η γόνιμη θλίψη και αυτά, ναι και αυτά, τα ζηλεύω, ακόμα και τώρα που ξέρω πως η άτακτη φυγή σου δεν ήταν θέμα εκδίκησης, δεν έφυγες για να με πληγώσεις, έφυγες για να αναπνεύσεις αλλά κυρίως επειδή δεν άντεχες να με βλέπεις έτσι, ένα ηττημένο νικητή, ένα κυνικό της κακιάς ώρας. Προσπαθώ να αναπαραστήσω την σκηνή της τελευταίας μου έκρηξης, αυτής που σε έκανε να πεις δεν πάει άλλο, ήμασταν στο σπίτι των παιδιών που είχαν σταθεί η αφορμή να πρωτοσυναντηθούμε, στο σπίτι της Εύας και του Νίκου, το σπίτι που είχαμε κάνει για πρώτη φορά σεξ. Καθόμασταν ημίγυμνοι στον τεράστιο καναπέ τους, εσύ στα πόδια του Νίκου, του παιδικού σου φίλου και εγώ στην αγκαλιά της Εύας που συνέχεια με πιτσίλιζε με κόκκινο κρασί καθώς έτρεχε από το αισθησιακό της στόμα, εμφανώς μεθυσμένη, καθόμασταν και συζητάγαμε την προοπτική να κάνουμε μια ρηξικέλευθη επιχείρηση, μια ιντερνετική επιχείρηση ηδονής, ουσιαστικά λέγαμε σαχλαμάρες. Καθώς λοιπόν κάναμε το πλάνο της επιχείρησης που θα περιλάμβανε οικιακή πορνογραφία, ανταλλαγές προκλητικών φωτογραφιών, μεσολάβηση για ικανοποίηση σεξουαλικών διαστροφών, βλέποντας σε να χαμογελάς και να συμμετέχεις ενεργά στην συζήτηση, προτείνοντας αστείους αλλά και έξυπνους τρόπους ανάπτυξης της δραστηριότητας, βλέποντας σε να αγκαλιάζεις τα γυμνά, ξυρισμένα πόδια του Νίκου εντελώς αθώα και να γαργαλάς τις πατούσες του, δεν άντεξα. Δεν έκανα τίποτε βέβαια εκείνη την ώρα, η Εύα με χάιδευε, εσύ σηκώθηκες για να μας φτιάξεις σάντουιτς με τόνο

Σαλιώνοντας Γραμματόσημα

51

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

και τεκίλα, ο Νίκος έστριβε ένα τσιγάρο και εγώ είχα βγάλει τον σκασμό. Μισή ώρα αργότερα με πήρες από το χέρι προτείνοντας μου να φύγουμε, καθώς περιμέναμε το ταξί να έρθει να μας πάρει πάλι δεν είπα κουβέντα, στην διαδρομή είχες γύρει πάνω μου και όλη αυτή την ώρα αντί να χαλαρώνω σιγόβραζα, γινόμουν θηρίο, σκεφτόμουν πώς να σε ταπεινώσω, ναι, αυτό σκεφτόμουν, η ζήλεια τρέφεται με σκέψεις εκδίκησης. Δεν θυμάμαι για ποιο πράγμα ακριβώς σε κατηγόρησα όταν μπήκαμε σπίτι, θυμάμαι μόνο ότι ούρλιαζα και εσύ καθόσουν στην κουνιστή πολυθρόνα σου, το μόνο έπιπλο που είχες φέρει από το σπίτι σου, και θυμάμαι επίσης πως αυτή η αταραξία σου μπροστά στον εμφανή θυμό μου με τσάντισε ακόμα περισσότερο, τα μάτια μου όντως έγιναν πράσινα, φώναζα κρατώντας ένα μισοτελειωμένο μπουκάλι βότκα στα χέρια μου που το πέταξα στον τοίχο όταν ήπια και την τελευταία γουλιά. Επίσης θυμάμαι πως μου είπες να πέσω για ύπνο, μάλλον μου έβγαλες και τα παπούτσια, αυτά θυμάμαι, και σένα, με τα ψηλοτάκουνα πέδιλά σου στο χέρι, να περπατάς ξυπόλητη προς την πόρτα, να την ανοίγεις και να φεύγεις χτυπώντας την πίσω σου. Τι ακριβώς λοιπόν ζήλεψα εκείνο το βράδυ αν όχι την ικανότητα σου να είσαι άλλος άνθρωπος, διαφορετικός από μένα, χαλαρός άνθρωπος, χαμογελαστός άνθρωπος, άνθρωπος που τα έχει βρει με τον εαυτό του. Την ώρα που με χάιδευε η Εύα εγώ ήμουν αυτός που ένοιωθε ενοχές και κατεύθυνα τις ενοχές μου σε σένα που γαργάλαγες τον Νίκο, ο αντίζηλος που έψαχνα δεν ήταν αυτός αλλά εσύ, εσύ που τόσο λάθος σε αγαπώ. Μακάρι να απαντήσεις σε αυτό το γράμμα μου αν και δεν το βλέπω πιθανό, να ξέρεις ότι θα είμαι σπίτι, πήρα άδεια μιας βδομάδας, δεν μπορώ να βλέπω κόσμο και κυρίως δεν μπορώ να βλέπω χαμόγελα, η έστω και ψεύτικη ευτυχία των άλλων με ενοχλεί, είμαι ένας πεσιμιστής από ανάγκη, έχω ανάγκη να με λυπούνται εφόσον δεν μπορούν να με θαυμάσουν όπως θαυμάζω εγώ εσένα.

52

Δημήτρης Νότας

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________

10ο γράμμα Στον ένα μήνα που έχει μεσολαβήσει από το διάστημα που σου έστειλα το τελευταίο μου γράμμα (και φυσικά δεν έλαβα καμιά απάντηση), βλέπω συνέχεια το ίδιο όνειρο, αφού πρώτα φροντίζω να κοιμηθώ φτιαγμένος. Όσοι ισχυρίζονται πως οι μεθυσμένοι δεν βλέπουν όνειρα έχουν μερικώς δίκιο. Όταν μεθάς βλέπεις όνειρα, συνήθως εφιάλτες, αλλά σου είναι αδύνατο να τα θυμηθείς μετά. Για αυτό μεθάς εξάλλου, για να ξεγελάσεις τον εγκέφαλό σου που επιμένει να δημιουργεί εικόνες, προβλήματα και διλήμματα ακόμα και όταν κοιμάσαι. Ο εγκέφαλος ποτέ δεν αστειεύεται. Όταν όμως δεν είσαι τελείως λιάδα, όταν απλά έχεις μισοζαλιστεί από τρία δυνατά ποτάκια τότε θυμάσαι μια χαρά τα όνειρά σου. Αφού λοιπόν κάνω το συνηθισμένο μου πέταγμα, αρχικά ευχάριστο, μετά τρομακτικό καθώς με παίρνει η κάτω βόλτα και εφορμώ καθέτως προς το έδαφος, την τελευταία στιγμή με πιάνει ένα απαλό χέρι και με προσγειώνει με ασφάλεια στο υγρό χώμα. Παραδόξως το χέρι εξακολουθεί να με κρατά σφιχτά και γυρίζω το κεφάλι μου για να δω τον κάτοχό του. Είναι μια κυρία ντυμένη, τρόπος του λέγειν, στα λευκά με μακριά ξανθά μαλλιά. Κοιτάζω το πρόσωπό της ανακαλύπτοντας πως είναι ανυπόφορα όμορφο. Όσοι γνωρίζουν κάτι παραπάνω για αυτή την ζωή καταλαβαίνουν πως την ασχήμια μπορείς να την αντιμετωπίσεις, εξάλλου μέσα σε αυτή ζεις. Αυτό που είναι ανυπέρβλητο εμπόδιο, εκεί που δεν μπορείς να τα βγάλεις πέρα είναι με την ομορφιά, με κάτι που σε ξεπερνάει. Ταξιδεύω από τα μάτια στην μύτη της και από εκεί στο σαρκώδες στόμα της. Χαμογελάει, όχι σε μένα από όσο μπορώ να καταλάβω, χαμογελάει απέναντι, χαμογελάει σε όσους μπορούν να την δουν, χαμογελάει με τρόπο που πληγώνει. Κατεβαίνω από το σαγόνι της και βλέπω ένα αλαβάστρινο ώμο και προς τα δεξιά την απαρχή ενός στητού στήθους. Το λευκό λεπτό ύφασμα που το σκεπάζει τσιτώνεται στην άκρη της θηλής της. Δεν τολμάω να κοιτάξω παρακάτω, θέλω να φύγω, προσπαθώ να αφήσω το χέρι που με έχει γραπώσει, θέλω να ξαναγυρίσω στην ασχήμια μου, όλα εκεί είναι βολικότερα. Δεν έχεις να πας πουθενά μου λέει με μια ένρινη φωνή σφίγγοντας με περισσότερο. Ποια είσαι την ρωτάω. Αυτή που έχασες μου λέει μετά από μερικά δευτερόλεπτα σιωπής, είμαι η Επιθυμία. Ξυπνάω πάντα κάθιδρος και κοιτάω αμέσως την φωτογραφία σου, μια φωτογραφία που σε δείχνει γυμνή και την τράβηξα ένα Κυριακάτικο πρωινό καθώς κοιμόσουν σε εμβρυακή στάση με τα χέρια ανάμεσα στα πόδια σου, τα

Σαλιώνοντας Γραμματόσημα

53

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

ίσια μαλλιά σου να χύνονται στο μαξιλάρι και το στόμα σου μισάνοιχτο σαν να ψιθυρίζεις κάτι. Μερικές φορές δεν έχω ξυπνήσει μόνος μου, υπάρχουν ακόμα μερικές πρόθυμες να με νταντέψουν, να μου πουν πόσο διαφορετικός είμαι και φροντίζω να ικανοποιώ τον ναρκισσισμό μου κάνοντας της να φωνάζουν και μετά να απορούν και να θυμώνουν όταν κοιτάω την φωτογραφία σου και την παίρνω στα χέρια μου επίτηδες, σαν να δίνω το σύνθημα αδειάστε μου την γωνιά, κάποια άλλη κατοικεί εδώ, αν όχι εδώ, τουλάχιστον μέσα στο μυαλό μου, αλλά πάραυτα το όνειρο με την κυρία Επιθυμία είναι τόσο ζωντανό και αλίμονο τόσο αληθινό. Όπως καταλαβαίνεις δεν αναφέρομαι στην επιθυμία για σεξ, αυτή είναι κάτι έξω από την νόησή μου, ένα ένστικτο είναι, που νομίζω πως αντί να μειώνεται καθώς γερνώ, αυξάνεται σαν αντίδοτο στον φόβο του θανάτου της γενετήσιας ορμής μου, αναφέρομαι στην Επιθυμία για ζωή. Αυτή την στιγμή η συναισθηματική μου κατάσταση χαρακτηρίζεται από αισθήματα απελπισίας και θυμού, θυμού που απευθύνεται αποκλειστικά στον εαυτό μου, αλλά κυρίως από αισθήματα απάθειας, αν υπάρχει αίσθημα πως δεν αισθάνεσαι, αυτό ακριβώς περιγράφει την κατάστασή μου, έχω μια απάθεια και μια αβουλησία, η μεγαλύτερη προσδοκία μου αναφορικά με μελλοντικούς στόχους είναι να σηκωθώ και να φτιάξω ένα παγωμένο τσάι με λεμόνι. Στο πάτωμα κοιμάται ο σκύλος μου που όπως γνωρίζεις δεν τον βάφτισα, μικρό τον φώναζα σκυλάκι και τώρα απλά σκύλο και αυτό από θέση, επειδή αγαπάω το είδος τους, δεν χρειάζονται εύηχα ονόματα, είναι ο σκύλος ή η σκύλα και αυτό είναι αρκετό και απαιτούν λίγη προσοχή και ένα κόκκαλο και προσφέρουν αφοσίωση και παιχνίδια, μακάρι οι άνθρωποι να ήμασταν τόσο απλοί σε αυτό που ζητάμε. Αλλά οι άνθρωποι θέλουμε όμορφα ονόματα, θέλουμε περιουσία, θέλουμε κατακτήσεις - να κατέχουμε ή να μας κατέχουν θέλουμε σαχλά όνειρα, θέλουμε αγαθά που ελάχιστα θα χρησιμοποιήσουμε, θέλουμε αγάπη που δεν μπορούμε να δώσουμε, θέλουμε, θέλουμε, θέλουμε… Η ζωή αποκτά μεγαλύτερο νόημα όταν κοιτάμε την ζωή ενός άλλου, όχι με ένα βλέμμα κρίσης σε σχέση με την δική μας ζωή, όχι βλέποντας τραγωδίες προκειμένου να ανακτήσουμε μια ανακούφιση προερχόμενη από τον γεγονός πως εμείς ήμαστε σε καλύτερη μοίρα, το μεγαλύτερο και ίσως καλύτερο νόημα μπορεί να έρθει μέσα από μια απλή οπτική, μέσα από την οπτική των κατάμαυρων ματιών του σκύλου μου. Τεντώνει τα πίσω πόδια του καθώς με ακούει να σηκώνομαι, κουνάει την ουρά του και με κοιτάει, κάτι μου λέει, μα ξέρω πως αυτό δεν είναι δυνατό, αυτό είναι το δεύτερο

54

Δημήτρης Νότας

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________

σύμπτωμα μετά τον χωρισμό μας, οι ψευδαισθήσεις. Όντας κυνικός στο περισσότερο συνειδητό μέρος της ζωής μου τις είχα αποφύγει, όσο μπορούσα βέβαια, δεν έτρεφα παράλογα όνειρα, γέλαγα με τις ψευδαισθήσεις των άλλων, υπάρχει μόνο αυτό που βλέπω έλεγα, μην με ζαλίζετε με αυτά που δεν βλέπω, φανταστείτε εσείς σχέδια απραγματοποίητα, εμένα αφήστε με στην ησυχία μου να ζήσω το παράλογο της ύπαρξής μου. Νάμαι τώρα λοιπόν γεμάτος παραληρηματικές ιδέες και διαταραγμένη σκέψη και με τον σκύλο να μου μιλάει αλλά κυρίως γεμάτος από μια γνωστική έκπτωση, μια διάθεση να αποσυρθώ, να μην κάνω τίποτε και να μην επιθυμώ τίποτε και όλα αυτά χωρίς την γαλήνη ενός Βουδιστή, απαθής, να τι είμαι, αντί για τσάι βάζω βότκα, αποφασίζω να δω πως είναι να πάσχεις από το σύνδρομο του Κορσάκωφ. Θέλω να χάσω την μνήμη, την ικανότητα να προγραμματίζω, να κρίνω, αλλά θέλω και σένα, να άλλη μια ψευδαίσθηση, ότι μπορεί να μου δώσεις άλλη μια ευκαιρία, είμαι ανισόρροπος. Η απάθεια είναι χειρότερη από τον πόνο, ο πόνος σε κινητοποιεί, θες να ξεφύγεις από την πηγή του, αλλά μάλλον δεν είναι τυχαίο πως δεν υπάρχουν υποδοχείς πόνου στον εγκέφαλό μας. Ακόμα και το μικρό δάχτυλο μου έχει την ικανότητα να πονέσει, όχι την ικανότητα μα την ευλογία, αλλά το πιο αναπτυγμένο όργανό μας, ο θαυμαστός εγκέφαλος ακόμα και βελόνες να του χώσεις δεν καταλαβαίνει τίποτε. Ο εγκέφαλος δεν πονάει, εξελικτικά ο εγκέφαλος δεν έχει καμπανάκια κινδύνου, κάτι που να τον προειδοποιεί πως κινδυνεύει, ο εγκέφαλος, αυτός ο μάγος της χημείας μένει απαθής σαν και μένα. Φαντάζομαι πως έχω διαταραγμένη κυτταροαρχιτεκτονική, μάλλον θα υπολειτουργεί κάποια περιοχή του μετωπιαίου λοβού μου, κάποιες συναπτικές επαφές, ίσως μια χημική ουσία. Βγαίνω στην βεράντα που κάναμε έρωτα την τελευταία φορά και βλέπω πως έχει γεμίσει με σκουλήκια, με κάτι χοντρά καφέ σκουλήκια που σέρνονται σιωπηλά το ένα δίπλα στο άλλο ή και πάνω στο άλλο, είναι αμέτρητα, αρχίζουν να ανεβαίνουν πάνω μου, φωνάζω τον σκύλο που έρχεται αμέσως μα δεν κάνει τίποτε, απλά σηκώνεται στα πίσω του πόδια και ακουμπάει τα μπροστινά του πάνω στα γόνατά μου που είναι έτοιμα να λυγίσουν μα αυτό δεν πρέπει να συμβεί γιατί θα γίνω βορά κάτι σερνάμενων γλοιωδών υπάρξεων. Ανοιγοκλείνω τα μάτια μου, τα σκουλήκια τα παίρνει ο αέρας, ένας δυνατός αέρας που παίρνει και τα μαλλιά μου, αυτά τα μαλλιά που σου άρεσε να τα λούζεις. Αποφασίζω πως είναι επιτακτική ανάγκη για την επιβίωσή μου να πονέσω, να που αποκτώ λίγο βούληση, ένας μαζοχιστής της ζωής,

Σαλιώνοντας Γραμματόσημα

55

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

αναρωτιέμαι πως θα πονέσω περισσότερο, μα κοιτώντας τις φωτογραφίες μας φυσικά. Και καθώς τις βλέπω μία μία νοιώθω ένα σφίξιμο στην καρδιά, η καρδιά είναι μυς, ξέρει να πονάει γιατί θέλει να ζει και αυτή και το υπόλοιπο σώμα που το τροφοδοτεί με αίμα, σε μια παλιότερη συζήτησή μας, είχες πει πως ιδανικά θα ερωτευόσουν ένα γιατρό που ασχολείται με τα προβλήματα της καρδιάς και όταν σε ειρωνεύτηκα, νομίζοντας πως εννοούσες τους τσαρλατάνους που υποτίθεται πως λύνουν ερωτικά προβλήματα, απλά χαμογέλασες. Μετά με αγκάλιασες και μου εξήγησες τα πάντα για αυτό τον μεγάλο μυ, απόρησα με τις εκτεταμένες σου γνώσεις για την καρδιολογία, με ενημέρωσες πως ο ιδανικός έρωτας υπήρχε αλλά είχε φύγει, προτίμησε το μεταπτυχιακό στο εξωτερικό -και τα αγαθά που προσφέρει- από τον άγουρο έρωτά σας, συμπλήρωσες πως δεν τον αδικούσες, είναι φανερό πως έχεις μεγάλη καρδιά. Σκίζω τις φωτογραφίες μας σε πολλά μικρά κομματάκια, κρατάω μόνο αυτή που έχω στο κομοδίνο και μια άλλη, μια κουνημένη φωτογραφία που τράβηξες καθώς ήμασταν ξαπλωμένοι στο κρεβάτι, τα καστανόξανθα μαλλιά σου φεγγοβολάνε σαν να έχει μπλεχτεί το φεγγάρι ανάμεσά τους, ο σκύλος πάλι μου φωνάζει κάτι, δεν καταλαβαίνω τι, κοιμάμαι, ο ύπνος, ο πρόδρομος του θανάτου…

56

Δημήτρης Νότας

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________

11ο γράμμα Λένε πως πρέπει να πιάσεις πάτο για να έχεις μια ευκαιρία να συνέλθεις, μαλακίες λένε. Ποτέ δεν υπάρχει πάτος, η άβυσσος στην ζωή του ανθρώπου είναι ατέλειωτη, υπάρχει και πιο κάτω από τον πάτο, υπάρχει και ο θάνατος, ο θάνατος που σε μερικές περιπτώσεις σηματοδοτεί την έναρξη της ζωής όπως σου έγραψα σε προηγούμενο γράμμα μου. Όχι, μην ανησυχείς, έφτασα κοντά στον συναισθηματικό θάνατο αρκετές φορές αλλά δεν κινδύνεψα να πεθάνω σωματικά, ιδίως μετά από την ημέρα που έλαβα εκείνη την κάρτα σου από το εξωτερικό, ένα χρόνο πριν. Δεν ξέρω αν πήγες να βρεις τον άγουρο έρωτά σου –και δεν με νοιάζει πλέοναυτό που ξέρω είναι πως φύσηξες μια δροσερή πνοή μέσα στο βρώμικο στόμα μου. Το μόνο που έγραψες ήταν δυο γραμμές, δύο γραμμές αρκετές να με κάνουν να βγω από το τέλμα της απάθειας. Απλά έγραψες « Το να προσπαθείς ξανά και ξανά είναι βάσανο αλλά καλύτερα να βασανίζεσαι από το να παραιτείσαι. Σε αγαπώ πραγματικά. Φιλιά.» Αυτή την φορά ούτε εγώ σου στέλνω γράμμα αλλά μια κάρτα που απεικονίζει το μέρος που ζω τώρα. Δεν μπορώ να σου γράψω περισσότερα, το μέγεθος της κάρτας με κάνει πιο συνετό, λιγότερο φλύαρο, απλά κοίτα που ζω. Είσαι πάντα ευπρόσδεκτη και εσύ και η γάτα σου.

Σαλιώνοντας Γραμματόσημα

57

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Ημερολόγιο 27 Σεπτέβρη 2009 Με αρκετούς εθισμούς ξεμπέρδεψα, ή τουλάχιστον παλεύω μαζί τους, αλλά με το γράψιμο όχι. Αφού βρήκα ανόητο να σου στέλνω γράμματα, εκβιάζοντας ίσως ένα αίσθημα οίκτου από μέρους σου, άρχισα να κρατάω ημερολόγιο από την ημέρα που εγκαταστάθηκα σε αυτό το μικρό νησί. Κάποτε μου είχες πει πως πραγματικά ελεύθεροι, είναι οι άνθρωποι που τολμάνε να ξανακάνουν τα πάντα από την αρχή όταν αποδεχτούν πως κάπου έχουν σφάλει. Αυτό έκανα ή προσπάθησα να κάνω και εγώ, άλλαξα δουλειά, πούλησα το σπίτι και μετακόμισα εδώ, σε ένα νησί εκατό κατοίκων, σε ένα νησί που απέχει μία ώρα από την πόλη που τόσα μου πρόσφερε και –όπως καταλαβαίνω τώρα- τόσα μου στέρησε. Από το μπαλονάκι του νέου σπιτιού μου που είναι μια παλιά ψαράδικη μονοκατοικία βλέπω τα πλοία που έρχονται και φεύγουν, βλέπω γέλια και προσδοκίες, βλέπω κλάματα και αποχωρισμούς, ιδίως τα καλοκαίρια. Βλέπω τους γλάρους που κρώζουν όταν πετάνε ανάμεσα από βαριά σύννεφα, βλέπω τους ψαράδες με ροζιασμένα χέρια να μαζεύουν τα δίχτυα τους βρίζοντας, βλέπω το μικρό καφενείο όταν σουρουπώνει με τις παλιές λάμπες να τρεμοπαίζουν θυμίζοντας μου παλιές ταινίες. Και τώρα νομίζω πως βλέπω εσένα ανάμεσα από τους λιγοστούς επιβάτες που άφησε το απογευματινό πλοίο, οι ψευδαισθήσεις ακόμα δεν με έχουν εγκαταλείψει όπως και η ηδονοβλεψία, παίρνω τα μεταχειρισμένα κιάλια που αγόρασα όταν μετακόμισα και τα κολλάω στα μυωπικά μου μάτια. Ναι, κάποια κατέβηκε από το πλοίο αλλά όχι, δεν μπορεί να είσαι εσύ. Στο ένα χέρι της κρατάει ένα καλάθι και στο άλλο μια βαριά βαλίτσα, από τον λαιμό ανεμίζει ένα κατακόκκινο φουλάρι, τα μάτια της καλύπτουν μαύρα γυαλιά, είναι ντυμένη ελαφρά αλλά περπατά με σιγουριά. Σταματάει στο καφενείο, κάτι της δείχνουν, αρχίζει να ξαναπερπατάει, έρχεται προς το σπίτι μου, τι ανόητος που είμαι, όλος και όλος ένας οικισμός υπάρχει, από το λιμάνι πρέπει να περπατήσεις προς το σπίτι μου όπου και αν θες να πας, μένω στο πρώτο σπίτι της κοινότητας. Καθώς η γυναίκα πλησιάζει και χωρίς να έχω ξεκολλήσει τα κιάλια από τα μάτια μου, προσπαθώ στα τυφλά, με το τρεμάμενο χέρι μου, να πιάσω το ποτήρι μου ώστε να γευτώ λίγο κόκκινο κρασί, λίγο νέκταρ, από την στιγμή που ήρθα στο νησί πίνω μόνο κρασί άντε και κανένα τσίπουρο όταν κάθομαι με τους γέρους ψαράδες και τους ακούω να λένε απίστευτες ιστορίες, οι περισσότερες ψεύτικες μα γοητευτικές.

58

Δημήτρης Νότας

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________

Απέχει είκοσι μόνο μέτρα από το σπίτι μου, αν δεν είναι αυτή σίγουρα της μοιάζει απίστευτα, σφυρίζω στον σκύλο, την μοναδική μου βοήθεια όταν έχω παραισθήσεις, πάντα έρχεται και με βοηθάει να συνέλθω, τον ακούω να περπατάει πάνω στο ξύλινο πάτωμα, τον περιμένω να με λυτρώσει από το παραλήρημα. Αλλά αντί να έρθει σε μένα τον βλέπω στον δρόμο να τρέχει προς αυτήν κουνώντας την ουρά του. Σηκώνομαι παραπατώντας και ακουμπάω στην ξύλινη κουπαστή της βεράντας, γέρνω το κεφάλι μου προς τα κάτω, κίνηση που ανακατεύει τα έντερά μου, είμαι πάλι άρρωστος, την βλέπω να γονατίζει, να βγάζει τα γυαλιά της και να αφήνει τον σκύλο να γλύψει το πρόσωπό της. Μέσα από το καλάθι που έχει αφήσει δίπλα της ξεπροβάλει ένα γατίσιο κεφάλι, έχω ναυτία, σωριάζομαι στην κουνιστή πολυθρόνα της αγάπης μου, το μόνο έπιπλο που είχα φέρει από το παλιό σπίτι. Δεν θέλω να βλέπω άλλο. Κλείνω τα μάτια μου και τα πιέζω με τα ιδρωμένα χέρια μου. Δεν θέλω να ξυπνήσω από αυτό το όνειρο.

Τέλος Αθήνα, 27 Σεπ. 09

Σαλιώνοντας Γραμματόσημα

59

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

60

Δημήτρης Νότας

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________

Σαλιώνοντας Γραμματόσημα

61

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Η ιδέα για τις Εκδόσεις Σαΐτα ξεπήδησε τον Ιούλιο του 2012 με πρωταρχικό σκοπό τη δημιουργία ενός χώρου όπου τα έργα συγγραφέων θα συνομιλούν άμεσα, δωρεάν και ελεύθερα με το αναγνωστικό κοινό. Μακριά από το κέρδος, την εκμετάλλευση και την εμπορευματοποίηση της πνευματικής ιδιοκτησίας, οι Εκδόσεις Σαΐτα επιδιώκουν να επαναπροσδιορίσουν τις σχέσεις Εκδότη-Συγγραφέα-Αναγνώστη, καλλιεργώντας τον πραγματικό διάλογο, την αλληλεπίδραση και την ουσιαστική επικοινωνία του έργου με τον αναγνώστη δίχως προϋποθέσεις και περιορισμούς. Ο ισχυρός άνεμος της αγάπης για το βιβλίο, το γλυκό αεράκι της δημιουργικότητας, ο ζέφυρος της καινοτομίας, ο σιρόκος της φαντασίας, ο λεβάντες της επιμονής, ο γραίγος του οράματος, καθοδηγούν τη σαΐτα των Εκδόσεών μας. Σας καλούμε λοιπόν να αφήσετε τα βιβλία να πετάξουν ελεύθερα!

62

Δημήτρης Νότας

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________

Αυτή δεν είναι ανταλλαγή επιστολών… Είναι ανταλλαγή υγρών, ανταλλαγή σκέψεων, ανταλλαγή όρκων & προδοσίας! Ένα ζευγάρι προσπαθεί να αναλύσει βιωματικά τι είναι ηδονή, τι είναι θάνατος, τι είναι έρωτας, τι δίνει νόημα στην ζωή, αν υπάρχει ελεύθερη βούληση και ελπίδα. Και όπως λέει κάπου η ηρωίδα «Το να προσπαθείς ξανά και ξανά είναι βάσανο αλλά καλύτερα να βασανίζεσαι παρά να παραιτείσαι».

ISBN: 978-618-5147-56-3