ΤΟ ΚΟΥΤΙ

Το κουτί

1

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

2

Μαρίνα Αποστόλου

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Η Μαρίνα Αποστόλου γεννήθηκε το 1981 στην Αθήνα. Είναι εκπαιδευτικός. Έχει εκδώσει δύο ποιητικές συλλογές «Θα περπατήσουμε μαζί» (Ιούλιος 2010) και «Νοτιάς» (Απρίλιος 2011) και ένα θεατρικό μονόπρακτο «Οι αποθηκάριοι» (Φεβρουάριος 2012) από τις εκδόσεις Οσελότος. «Το κουτί» είναι το δεύτερο θεατρικό της εγχείρημα και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Σαΐτα.

Το κουτί

3

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

ΜΑΡΙΝΑ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ

Το κουτί Θεατρικό έργο

4

Μαρίνα Αποστόλου

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Μαρίνα Αποστόλου, Το κουτί ISBN: 978-618-80220-9-6 Νοέμβριος 2012 Σχεδιασμός εξωφύλλου: Επιμέλεια-Διορθώσεις: Σελιδοποίηση:

Μαρίνα Αποστόλου apostoloumarina@yahoo.gr Ιωάννα Αναστάση ioanna.anastasi@yahoo.gr Ηρακλής Λαμπαδαρίου iraklis.lampadariou@gmail.com

Εκδόσεις Σαΐτα Αθανασίου Διάκου 42, 652 01, Καβάλα Τ.: 2510 831856 Κ.: 6977 070729 e-mail: info@saitapublications.gr website: www.saitapublications.gr Σημείωση: η γραμματοσειρά που χρησιμοποιήσαμε στο εξώφυλλο είναι προσφορά του Aka-acid (www.aka-acid.com).

Άδεια Creative Commons Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική χρήση Όχι Παράγωγα έργα 3.0 Ελλάδα Με τη σύμφωνη γνώμη του συγγραφέα και του εκδότη, επιτρέπεται σε οποιονδήποτε αναγνώστη η αναπαραγωγή του έργου (ολική, μερική ή περιληπτική, με οποιονδήποτε τρόπο, μηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, ηχογράφησης ή άλλο), η διανομή και η παρουσίαση στο κοινό υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις: αναφορά της πηγής προέλευσης, μη εμπορική χρήση του έργου. Επίσης, δεν μπορείτε να αλλοιώσετε, να τροποποιήσετε ή να δημιουργήσετε πάνω στο έργο αυτό. Αναλυτικές πληροφορίες για τη συγκεκριμένη άδεια cc, διαβάστε στην ηλεκτρονική διεύθυνση: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/gr/

Το κουτί

5

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

6

Μαρίνα Αποστόλου

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Θερμότατες ευχαριστίες: Στον κ. Πρόεδρο της Ελληνικής Νεφρολογικής Εταιρείας Στην κα Γεωργία Διαμαντώνη, Διαμαντώνη συντονίστρια μεταμοσχεύσεων στον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων Στον κ. Δημήτριο Πιστόλα, Πιστόλα συντονιστή μεταμοσχεύσεων του Γενικού Νοσοκομείου Ευαγγελισμός Στον κ. Κωνσταντίνο Μαυροματίδη, Μαυροματίδη διευθυντή νεφρολογικού τμήματος του Γενικού Νοσοκομείου Κομοτηνής και στην κα. Μιράντα Αναστασάκη, Αναστασάκη διευθύντρια ΕΣΥ, ιατρό ενταντικολόγο και συντονίστρια μεταμοσχεύσεων στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ηρακλείου Κρήτης.

Το κουτί

7

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Στη Δήμητρα Κοσκινά

8

Μαρίνα Αποστόλου

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΤΟ ΚΟΥΤΙ ................................................................ ................................................................................ ................................................ 10 ΠΡΑΞΗ ΠΡΩΤΗ ................................................................ ....................................................................... ....................................... 11 ΠΡΑΞΗ ΔΕΥΤΕΡΗ................................ ΔΕΥΤΕΡΗ................................................................ .................................................................... .................................... 27 ΠΡΑΞΗ ΤΡΙΤΗ................................ ΤΡΙΤΗ ................................................................ ......................................................................... ......................................... 41 ΤΕΛΟΣ ................................................................ ..................................................................................... ..................................................... 47

Το κουτί

9

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

10

Μαρίνα Αποστόλου

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

ΤΟ ΚΟΥΤΙ Θεατρικό έργο σε τρεις πράξεις Θέμα του θεατρικού έργου «Το Το κουτί» κουτί είναι οι μεταμοσχεύσεις οργάνων στην Ελλάδα και η γενική δυστοκία νοοτροπίας και κατ’ επέκταση πράξης και δράσης γύρω από το συγκεκριμένο θέμα. Μια οικογένεια τεσσάρων μελών ζει ξέγνοιαστα και ευτυχισμένα τη ζωή της σε κάποιο αθηναϊκό προάστιο. Οι γονείς, μορφωμένοι και εργαζόμενοι και οι δύο, τα παιδιά, ένας γιος πρωτοετής φοιτητής στο Πολυτεχνείο και νέος οδηγός μηχανής, η κόρη, μαθήτρια στο Γυμνάσιο. Όλη η τακτοποιημένη ζωή τους θα αλλάξει όταν ο γιος της οικογένειας θα έχει θανατηφόρο τροχαίο με τη μηχανή του… ΤΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΤΩΝ ΗΡΩΩΝ ΕΙΝΑΙ ΤΥΧΑΙΑ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΚΑΙ ΔΕΝ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΟΥΝ ΣΕ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ 6 ΡΟΛΟΙ 1. Αλέξανδρος: Αλέξανδρος πατέρας της οικογένειας, 52 ετών, διευθυντής σε κατάστημα τράπεζας 2. Μαίρη: Μαίρη μητέρα της οικογένειας, 49 ετών, δασκάλα 3. Πέτρος: Πέτρος γιος της οικογένειας, 19 ετών, πρωτοετής φοιτητής στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου 4. Άννα: Άννα κόρη της οικογένειας, 14 ετών, μαθήτρια Γ’ Γυμνασίου 5. Ελένη Πατρικίου: αναισθησιολόγος, συντονίστρια Πατρικίου μεταμοσχεύσεων 6. Νεφρολόγος

Το κουτί

11

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

ΠΡΑΞΗ ΠΡΩΤΗ Είναι η ημέρα των γενεθλίων του Πέτρου, ο οποίος γίνεται 19 ετών. Αρχές Οκτωβρίου. Είμαστε στο σαλόνι του διαμερίσματος της οικογένειας. Μ-Καλημέρα! Μμμ! Πέτρο μου, ξύπνησες κιόλας; Π-Ναι, και είμαι βιαστικός. Φεύγω… Μ-Τόσο πρωί; Π-Ναι! Έχουμε εργαστήριο στη σχολή, ξεκινάει στις 8. Μ-Έλα εδώ βρε… έλα εδώ… έλα να σε φιλήσω, γιόκα μου! Έλα εδώ… Χρόνια σου πολλά! Να τα χιλιάσεις! Πασά μου εσύ! Π-Ευχαριστώ… Μη με φιλάς έτσι ρε μάνα λες κι είμαι στο νηπιαγωγείο! (Αποτραβιέται) Μ-Για μένα είσαι πάντα το μωρό μου! Π-Ωωωχ, αρχίσαμε! Αυτό που λένε όλες οι σπαστικές μάνες ειδικά εδώ στην Ελλάδα! Μ-Έτσι είναι! Όταν θα κάνεις δικό σου παιδί, θα δεις τι σημαίνει αγάπη… δέσιμο… ένα ένστικτο πάνω από το κάθε τι… Απαράμιλλο! Σαν το παιδί σου τίποτα! Όταν γίνεις πατέρας, θα καταλάβεις… Π-Καλά! Μέχρι τότε έχουμε πολύ καιρό!... Δεκαετία μπορώ να πω και ΑΝ… Μ-Έτοιμος ήδη; Έφαγες τίποτα; Π-Ήπια μόνο λίγο καφέ. Θα χτυπήσω κάνα σάντουιτς στη σχολή. Μ-Με το κράνος στο χέρι κιόλας! Δεν κρατιέσαι για την ανάβαση… Σωστός κουρσάρος! Που ΄σαι Αλέξανδρε;! Έλα να δεις το γιο σου! Έλα να τον καμαρώσεις! Έτοιμος για τη μηχανή ο κύριος!

12

Μαρίνα Αποστόλου

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Π-Έτσι είναι… Όλα κι όλα! Το ΄χαμε συμφωνήσει με τον μπαμπά! Το δώρο για τα δεκαεννιά μου χρόνια και την επιτυχία στο Πολυτεχνείο θα ήταν μηχανή! Και μάλιστα χιλιάρα! Κουκλάρα! Μ-Εεεμμ, τόσο κουράστηκες… Δυο φορές Πανελλήνιες! Εκεί, αγωνιστής, στο στόχο σου προσηλωμένος… Έτσι είναι! Μπορούσαμε να σου χαλάσουμε χατίρι; Μας έχεις δώσει τόσες χαρές! Μόνο να προσέχεις! Να ΄χεις τα μάτια σου δεκατέσσερα στο δρόμο! Δεν είναι αστεία αυτά! Και να φοράς πάντα το κράνος σου! Να μην το βγάζεις ποτέ! Π-Ααα, μην αρχίζεις! Και κυρίως μην το γρουσουζεύεις ακόμα καλά-καλά δεν την πήρα! Μ-Εεε, τι να πω βρε παιδί μου; Φοβάμαι όσο να ΄ναι. Τόσα γίνονται. Στην Αθήνα ζούμε, στη ζούγκλα. Κίνηση στους δρόμους, όλοι τρέχουν σαν τρελοί… Να φοράς πάντα το κράνος σου, ε; Π-Ωωω, μου το πες, μ’ έπρηξες! Να σου πω… Εσύ δεν έχεις να πας στα παιδάκια σου στο Δημοτικό; Να αφήσεις και τη μικρή στο Γυμνάσιο; Άντε να της ετοιμάσεις κανένα γάλα κι άσε με εμένα! Μ-Ξέρω, εσύ μεγάλωσες πια… Κιόλας δεκαεννιά χρονών. Πήρες το δίπλωμα της μηχανής, πέρασες και στο Πολυτεχνείο… Μ’ εμάς θα κάτσεις; Ανοίγεις τα φτερά σου πια. Αυτονομείσαι λίγο-λίγο. Θα μας σνομπάρεις όλο και πιο πολύ από δω και μπρος. Π-Καλά… Φεύγω γιατί έχει αρχίσει για τα καλά η μίρλα. Μπαίνει στο σαλόνι ο Αλέξανδρος. Αλ-Καλημέρα και στους δυο σας. Π-Καλημέρα και φεύγω. Αλ-Χρόνια πολλά, αγόρι μου. Να ζήσεις, να σε χαιρόμαστε και καλή σταδιοδρομία!

Το κουτί

13

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Π-Σ’ ευχαριστώ πατέρα. Μ-Να σε περιμένουμε για φαγητό το βράδυ; Να κόψουμε και τούρτα! Την έχω παραγγείλει από χτες… στου Αντωνόπουλου, του ζαχαροπλάστη… που τσάκιζες τις πάστες και τα παγωτά όταν έδινες Πανελλήνιες… Π-Έχω κανονίσει για απόψε… Ξεχάστε το! Μ-Δηλαδή, δε θα τσουγκρίσουμε ούτε ένα ποτηράκι; Τσάμπα συγύριζα χτες όλη μέρα το σπίτι; Π-Μάλλον μανούλα μου… Δε μας βλέπω να τσουγκρίζουμε παρέα απόψε… Αλ-Βρε αγόρι μου… για το καλό… έλα για μία ώρα και μετά θα πας όπου θες… τώρα που έχεις και δικό σου όχημα… τη δική σου ρόδα… Π-Ωωω, σας λέω έχω κανονίσει! No way! Μ-Ωχ, κατάλαβα! Γυναίκα είναι στη μέση; Κιόλας; Ποια είναι; Από τη σχολή σου; Αλ-Μαίρη, μη γίνεσαι αδιάκριτη! Εμείς δε θέλουμε να μάθουμε τα προσωπικά του, δεν του κάνουμε ανάκριση, δε μας αφορά εξάλλου. Θέλουμε απλά να τον χαρούμε και να περάσουμε έστω και λίγο χρόνο μαζί του για να του ευχηθούμε σαν οικογένεια για τα γενέθλιά του. Αυτό είναι όλο… Π-Καλά, θα δούμε. Την κάνω τώρα γιατί θα αργήσω! Μ-Φταίω εγώ που προσπαθώ να κάνω τη συντονίστρια εδώ μέσα… που σας αγαπάω, σας σκέφτομαι, που ΄μαι η Φιλιππινέζα σας εδώ μέσα… η σκλάβα σας… Π- Που γίνεσαι θυσία για μας… Αχ… που δίνεις και τη ζωή σου… (Περιπαιχτικό ύφος) Μ-Εσύ κορόιδευε… Έχε χάρη που ΄χεις τα γενέθλιά σου. Άντε, στο καλό να πας! Να προσέχεις! Θα σε πάρω τηλέφωνο! Ο Πέτρος φεύγει. Στη σκηνή μπαίνει η Άννα με τη σχολική της τσάντα.

14

Μαρίνα Αποστόλου

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Αλ.-Δε λες καλημέρα εσύ; Α-Ωχ, καλέ μπαμπά! Άσε μας… Καλημέρααα! Μ-Μίλα καλύτερα στον πατέρα σου! Έλα δω… έλα να πιεις πρώτα λίγο γάλα, να βάλεις και κάτι στο στόμα σου! Α-Δε θέλω, το στομάχι μου είναι χάλια! Αλ-Τι έπαθες; Α-Γράφω Φυσική κι έχω πολύ άγχος! Έλυνα μέχρι τη μία τη νύχτα ασκήσεις κι απ’ τη ζάλη μου, ικανή μ’ έχω να ξεχάσω και τη θεωρία. Μ-Τουλάχιστον λίγο γάλα, να μη ζαλίζεσαι, όπως λες, να μην πέσεις κάτω! Α-Άσε με ρε μαμά με το γάλα! Τρίτη Γυμνασίου κι ακόμα γάλα… λες κι είμαι καμιά μικρή, κανένα μωρό! Μ-Κοίτα να δεις Αλέξανδρε! Τα παιδιά μας έχουν μεγαλώσει για τα καλά! Ο ένας ακόμα δεν πέρασε στο Πολυτεχνείο κι έχει ήδη γκόμενα και μηχανή κι η άλλη μαθήτρια-Γυμνασίου ακόμα-θεωρεί το γάλα πόσιμο μόνο από παιδιά Δημοτικού! Λες και δεν ψηλώνει ακόμα, λες και δεν είναι στην ανάπτυξη! Άκου να δεις… Αλ-Έτσι είναι, Μαίρη μου. Τα παιδιά μας μεγαλώνουν… Κι ας μη θέλουμε να το δεχτούμε! Έλα, Αννούλα μου, έλα κοριτσάκι μου, πιες μια γουλιά και φεύγεις με τη μαμά για το σχολείο. Μια γουλίτσα, έλα… (Δένει τη γραβάτα του εν τω μεταξύ) Α-Καλός είσαι κι εσύ ρε μπαμπά! Μου μιλάς σαν να ΄μαι μωρό! «Μια γουλίτσα…» Μ-Θα πάει μακριά η βαλίτσα; Θα την παρακαλάμε πολλή ώρα τη δεσποινίδα…; Άντε, γιατί έχω κι εγώ σχολείο! Α-Τώρα ρε μαμά! Μισό λεπτό! Άντε, να σου κάνω το χατίρι… Μ-Να τα μας… μας κάνει και χατίρι η Αννούλα τώρα… Μη σε δαγκώσω! Σάμπως πίνεις χυμούς; Υγρά που έχεις ανάγκη για το διάβασμα; Με το ζόρι… Αναψυκτικά και λιπαρά γάλατα μόνο

Το κουτί

15

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

δήθεν με σοκολάτα… Αηδίες! Φταίω εγώ που σου δίνω χαρτζιλίκι και τα παίρνεις… Μπρος τώρα, πάμε! (Κρατάει τα κλειδιά του αυτοκινήτου της στο χέρι). Αλ-Πλάκα έχετε μάνα και κόρη, γυναίκες της ζωής μου εσείς! (Καμαρώνει και χαμογελά) Η Άννα πίνει μια γουλιά, φοράει την τσάντα της στους ώμους, η Μαίρη δίνει ένα φιλί στον Αλέξανδρο καθώς και αυτός ετοιμάζεται να φύγει για το δικό του γραφείο. Καλημερίζονται και πάλι. Η σκηνή κλείνει. Η σκηνή ανοίγει, είμαστε στο σπίτι της οικογένειας. Έχει βραδιάσει. Το ζευγάρι λίγο πιο καλά ντυμένο, η Άννα νευρική και βαριεστημένη. Η Μαίρη έχει στρώσει τραπέζι, έχει μαγειρέψει για τα γενέθλια του γιου της κι έχει ήδη περάσει από το ζαχαροπλαστείο για την τούρτα γενεθλίων που είχε παραγγείλει. Η διάθεση των δυο γονιών είναι ιδιαιτέρως ευχάριστη. Α-Τι είναι όλα αυτά που μαγείρεψες ρε μαμά; Μ-Δεν έφτιαξα τίποτα το φοβερό, Αννιώ μου! Α-Μη με λες Αννιώ! Το σιχαίνομαι! Λες κι είμαστε τίποτα χωριάτες! Μ-Να κι η σαλάτα του σεφ… Αθηναία μου… Α-Τι τις κάνεις όλες αυτές τις ετοιμασίες; Αφού ο Πέτρος μάλλον δε θα ‘ρθει! Έχει γκόμενα, δεν το καταλαβαίνετε; Σιγά μην έρθει να φάει μαζί μας απόψε! Αυτός έχει να πάει αλλού… να κάνει άλλα… Αλ.-Άννα, σε παρακαλώ! Πρόσεχε πώς μιλάς… Άκου «γκόμενα»! Α-Η μαμά την αποκάλεσε έτσι το πρωί, αν θυμάσαι! Δεν το λέω μόνο εγώ! Αλ-Τ’ ακούς; (Κοιτώντας προς τη Μαίρη) Α-Μόνοι μας θα σβήσουμε τα κεράκια;

16

Μαρίνα Αποστόλου

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Αλ-Ποιοι μόνοι μας, παιδί μου; Ο αδελφός σου θα έλθει, έστω για μία ωρίτσα, αλλά θα έλθει! Α-Ναι… αφού τον σκυλοπαρακάλεσε η μαμά! Την άκουγα πώς του μιλούσε στο τηλέφωνο πιο πριν! Χρυσό τον έκανε! Να παρακαλάμε τον κύριο Πέτρο το μαντράχαλο να του κάνουμε πάρτι γενεθλίων ενώ αυτός δε θέλει. Γραμμένους μας έχει. Μ-Δεν είναι «πάρτι»! Μια πρόποση θα κάνουμε εκεί πέρα, ένα «να ζήσεις Πέτρο και χρόνια πολλά…» και θα ξαναφύγει. Μια μπουκιά θα βάλουμε στο στόμα μας κι αυτό είναι όλο. Χτυπάει το σταθερό τηλέφωνο του σπιτιού. Το σηκώνει η Μαίρη. Είναι ο Πέτρος. Μ-Έλα, αγόρι μου. Πότε θα ‘ρθεις; Ναι, για μια ωρίτσα, όπως είπαμε, εντάξει αγόρι μου, εντάξει… Έχω ετοιμάσει τα πάντα… Τώρα ξεκινάς; Από πού θα ‘ρθεις; Από Πατησίων; Ξέχασέ το! Από Αχαρνών να έρθεις! Ναι, άκου που σου λέω! Τι τη θες την Πατησίων Τριτιάτικα με μαγαζιά ανοιχτά; Θα πήξεις στην κίνηση! Έλα από Αχαρνών που είναι πιο βατή. Άκου που σου λέω. Εντάξει; Και να μη σφηνώνεσαι ανάμεσα στα αυτοκίνητα για να έρθεις πιο γρήγορα… Όχι εξυπνάδες και μαγκιές ακόμα δεν την πήρες τη μηχανή… Όχι προσπεράσεις… Να προσέχεις… Ναι… Ξεκινάς τώρα; Οκ, σε ένα μισάωρο θα ‘σαι εδώ τότε… Μα κι αν αργήσεις, άμα κολλήσεις πουθενά, μας ειδοποιείς, δεν είναι θέμα, οκ; Έλα, σε περιμένουμε! (Η τηλεφωνική συνομιλία τελειώνει). Αλ-Αμάν, βρε Μαιρούλα! Τον έπρηξες! Πότε θα ‘ρθεις; Σε πόσην ώρα; Ποια λεωφόρο θα πάρεις; Άμα αργήσεις, μας ειδοποιείς… Κι άμα αργήσει δέκα λεπτά το παιδί, τι έγινε; Πρέπει να μας ειδοποιήσει; Για όνομα πια… Μπορεί να ‘χει κίνηση… Να κολλήσει πουθενά… Τι θα πάθουμε δηλαδή αν καθυστερήσει λίγο; Πρόσεχε και πρόσεχε! (Ειρωνικός τόνος φωνής) Έλεος πια! Μια ζωή, υπερπροστατευτική… Κρυολογούσαν τα παιδιά,

Το κουτί

17

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

με το παραμικρό αντιβίωση! Έπεφταν και χτύπαγαν, λίγο εκεί πέρα άνοιγε το γόνατό τους, έφερνες την καταστροφή λες και θα έμεναν ανάπηρα… Α-Πες της τα βρε μπαμπά! Δεν υποφέρεται! Μ-Σωπάστε κι οι δυο σας, πατέρας και κόρη γλωσσού! Θέλω να ξέρω σε πόσην ώρα θα έρθει το παιδί για να έχω έξω την τούρτα με αναμμένα τα κεράκια… Σε ετοιμότητα, σας λέω! Θέλω μόλις μπει μέσα, μόλις ανοίξει η πόρτα να του πούμε το τραγουδάκι… «Να ζήσεις Πετράκο και χρόνια πολλά…» κι αυτός να σβήσει τα κεράκια… το 1 και το 9… Αλ-Καλά, αυτό μπορούμε να το κάνουμε και μόλις ακούσουμε βήματα… Να ‘χουμε το κλειδί από πίσω για να μην μπει απότομα, με το που θα παλεύει να ανοίξει την πόρτα και θα ακούσουμε ήχο, να πας εσύ στο ψυγείο και να τη φέρεις… Α-Δε σας πιστεύω και τους δυο σας! Ούτε τα 5 να έκλεινε! Μ-Εσύ κυρία γλωσσοκοπάνα, πήγαινε στην κουζίνα να φέρεις κάνα ποτήρι κι άσε τα σχόλια κάθε πέντε λεπτά. Δεν κοιτάμε να μιλήσουμε! Βρήκαμε τον μπελά μας με τη δεσποινίδα! Μπρος! Τα τρία μέλη της οικογένειας κινούνται πάνω στη σκηνή μεταφέροντας αντικείμενα από την κουζίνα στο τραπέζι του σαλονιού με ενθουσιασμό. Μέχρι που το τηλέφωνο ξαναχτυπάει… Ένα μισάωρο μετά το πρώτο τηλεφώνημα. Μ-Να δεις που θα ‘ναι το παιδί… Θα ‘χει κίνηση και από Αχαρνών και παίρνει να ειδοποιήσει… Α-Ναι, άλλη δουλειά δεν είχε να κάνει. Να κατέβει απ’ τη μηχανή να μας ειδοποιήσει που θ’ αργήσει… Μ-Τι αριθμός είναι αυτός; (Κοιτάζει την αναγνώριση κλήσης στη συσκευή τηλεφώνου) Παρακαλώ… Αγόρι μου εσύ είσαι; Νοσοκομείο Ευαγγελισμός: Σας τηλεφωνούμε από το νοσοκομείο Ευαγγελισμός.

18

Μαρίνα Αποστόλου

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Μ-Από τον Ευαγγελισμό;;; Ν. Ε.-Μάλιστα. Είστε η κυρία Στράτου; Μ-Εγώ η ίδια! Τι συμβαίνει; Ν.Ε.-Βρήκαμε το τηλέφωνο του σπιτιού σας από το κινητό του γιου… σας… πιθανότατα. Μ-Έπαθε τίποτα ο Πέτρος; Ν.Ε.-Είχε ατύχημα με τη μηχανή του. Στη διασταύρωση Αχαρνών και Αγίου Μελετίου. Μ-Τι μου λέτε; Ατύχημα; Ν.Ε.-Μάλιστα. Μ-Είναι καλά; Σε τι κατάσταση βρίσκεται; Ν.Ε.-Είναι σοβαρά, κυρία Στράτου. Πρέπει να έλθετε. Μ-Σοβαρά;;; Αλέξανδρε! Πάμε! Το παιδί μας! Η Μαίρη πάει να λιποθυμήσει. Ο Αλέξανδρος και η Άννα την κρατάνε. Η σκηνή κλείνει. Μεταφερόμαστε έξω από την εντατική του νοσοκομείου. Μ-Τι είναι αυτό που μας βρήκε; Την ημέρα των γενεθλίων του κιόλας! Δεν το χωράει το μυαλό μου! Χίλιες φορές να πήγαινε κατ’ ευθείαν στην παρέα του, να μην ερχόταν εδώ… Εγώ φταίω που επέμενα, λύσσαξα να του κάνουμε γιορτή! Αλ-Έλα, ηρέμησε… Μ-Πώς να ηρεμήσω; Το παλικάρι μας είναι σε κώμα, το καταλαβαίνεις; Αλ-Ηρέμησε, Μαίρη μου! Μ-Ό,τι φτιάξαμε μαζί, το πιο ωραίο δημιούργημά μας κοντεύουμε να το χάσουμε, το καταλαβαίνεις; Αλ-Εγώ φταίω που του έδωσα χρήματα για να πάρει μηχανή. Είχα τρελαθεί βλέπεις απ’ τη χαρά μου… που ‘χε περάσει στο Πολυτεχνείο… στην πρώτη σχολή… δε μου πήγαινε η καρδιά να του πω όχι… να του αρνηθώ…

Το κουτί

19

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Μ-Η κακιά η ώρα… εγώ, εγώ φταίω… που του ‘πα να πάει από Αχαρνών… Αλ-Τι λες τώρα Μαίρη μου; Εσύ φταις; Δηλαδή στην Πατησίων δε θα μπορούσε να ‘χε περάσει με κόκκινο; Μ-Πώς το ξέρουμε ότι φταίει ο Πέτρος; Ότι ήταν όντως κόκκινο; Μπορεί να πέρασε ο άλλος με κόκκινο! Πώς αποδεικνύεται το χρώμα ενός φαναριού; Αλ-Θα γίνει δικαστήριο, θα κληθούν αυτόπτες μάρτυρες να καταθέσουν. Θα αποδοθεί δικαιοσύνη. Θα τιμωρηθεί ο ένοχος, αν υπάρχει. Μ-Δε με νοιάζει το δικαστήριο! Δεκάρα δε δίνω για τιμωρίες και αποζημιώσεις και ασφαλιστικές! Αρκεί να βγει ο Πέτρος από κει μέσα… Θέλω να τον ξαναδώ καλά… όρθιο, γερό… να του μιλήσω, να με ακούσει, να μου μιλήσει κι αυτός… Αλ-Αν φορούσε το κράνος του… αν το φορούσε, δε θα χε γίνει το κακό! Μ-Ίσως υποτίμησε την απόσταση… Ίσως ζεσταινόταν… Οκτώβριος κι έχει ζέστη ακόμα. Ποιος ξέρει; Και το ‘χαμε τονίσει αυτό για το κράνος! Χριστέ μου!... Η Άννα πού είναι; Αλ-Ήρθε η αδελφή μου και την πήρε πριν λίγο. Ήσουν τουαλέτα εκείνη τη στιγμή. Δεν ωφελεί να μένει εδώ… Να μας βλέπει έτσι… Να σου φέρω έναν καφέ; Λίγο νερό; Μ-Δε θέλω τίποτα… Θέλω μόνο να συνέλθει το παιδί μας… Εικοσιέξι ώρες μετά, οι γονείς εμφανώς καταβεβλημένοι. Μ-Τι δοκιμασία είναι αυτή; Τι τιμωρία! Ποιον πειράξαμε ήθελα να ‘ξερα και τυραννιόμαστε έτσι; Αλ-Έχεις παγώσει ολόκληρη, Μαίρη μου… Μ-Κι εσύ είσαι χλωμός. Αλ-Να σου φέρω μια πορτοκαλάδα; Κοντεύεις να πέσεις κάτω!

20

Μαρίνα Αποστόλου

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Μ-Δε θέλω τίποτα… Αυτή η αναμονή με τρελαίνει! Με λιώνει! Δεν ξέρω πού οδηγεί… Δεν ξέρω τι να περιμένω… Μόνο να ελπίζω μπορώ… Αν μπορώ να το κάνω κι αυτό! Αλ-Και βέβαια, ελπίζουμε, Μαιρούλα μου! Μ-Δεν μπορώ να φανταστώ ότι… Αλ-Πάψε! Σώπασε! Μη σκέφτεσαι τέτοια πράγματα! Μ-Φοβάμαι, Αλέξανδρε! Πρώτη φορά στη ζωή μου φοβάμαι τόσο πολύ… (Σφιχταγκαλιάζονται) Η συντονίστρια μεταμοσχεύσεων Ελένη Πατρικίου ζητάει απ’ το ζευγάρι να έρθει στο γραφείο της για να μιλήσουν. Ε. Π. –Καθίστε, παρακαλώ. (Κάθεται δίπλα τους) Μ-Πείτε μας… Τι γίνεται με το παιδί μας; Έχουμε γίνει ράκος κι οι δυο μας… Κοντεύουμε να πεθάνουμε από την αγωνία μας… Ε. Π.-Θα ήθελα να σας μιλήσω… Αλ-Πώς είναι το παιδί; Μ-Πώς είναι η κατάσταση του Πέτρου μας; Πότε θα συνέλθει; Ε.Π.-Δυστυχώς (πιάνει το χέρι της μητέρας), το παιδί σας κυρία και κύριε Στράτου… Μ-Το παιδί μας…; Ε.Π.-Το παιδί σας είναι… κλινικά νεκρό. (Πιάνει το χέρι της μητέρας, κοιτάζει ταυτόχρονα τον Αλέξανδρο) Μ-Νεκ…ρ… Ε.Π.-Κυρία Στράτου, έχει διαγνωσθεί εγκεφαλικός θάνατος. Αλ-Τι;! Μ-Πώς είπατε;! Δεν είναι δυνατόν! Τι πάει να πει «εγκεφαλικός» θάνατος; Πόσα είδη (ειρωνικό ύφος με σύγχυση) θανάτου δηλαδή υπάρχουν στον άνθρωπο; Ζει το σώμα και πέθανε ο εγκέφαλος; Ε.Π.-Το παιδί σας ουσιαστικά είναι νεκρό. (Ο τόνος της φωνής της γίνεται γλυκός, τρυφερός, συμπονετικός). Μ-Νεκρό;;; (Η φωνή της σπάει, πνίγεται)

Το κουτί

21

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Ε.Π.- Το χτύπημα στο κεφάλι του… Τον κρατάμε στη μονάδα εντατικής θεραπείας με τα μηχανήματα. Γι’ αυτό έχετε την εντύπωση ότι ζει. Είναι απλά ένας ζεστός νεκρός. Έχουμε να κάνουμε με μη αναστρέψιμη βλάβη του εγκεφάλου, με μόνιμη απώλεια όλων των λειτουργιών του εγκεφαλικού στελέχους. Αυτό σημαίνει εγκεφαλικός θάνατος… Η Μαίρη ξεσπάει σε γοερά κλάματα. Αλ-Είστε σίγουρη;;; Είναι οριστικό; Ξέρετε τι μας λέτε; Ε.Π.-Έχουν γίνει δύο επαναληπτικά τεστ, κύριε Στράτου… Δυστυχώς… Μ-Τι λέτε; Δεν το δέχομαι! Το παιδί μου θα ζήσει!!! Δεν μπορώ να το δεχτώ έτσι, ελαφρά τη καρδία! Είναι μέσα εκεί, υπάρχει ακόμα… Πώς μπορεί…; Ε.Π.-Ηρεμήστε, κα Στράτου… (Της πιάνει το χέρι) Μ-Τι να ηρεμήσω; Μου ανακοινώνετε, τι; Ότι θα τραβήξετε το καλώδιο και θα τελειώσουν όλα; Ε.Π.-Προσπαθώ να σας εξηγήσω τι εννοούμε λέγοντας «εγκεφαλικός θάνατος». Αλ-Μας καλέσατε στο γραφείο για να μας ενημερώσετε ότι το αγόρι μας τέλειωσε…; Έτσι απλά; Σε μια στιγμή; Ότι δεν μπορεί να γίνει τίποτα άλλο; Ότι ό,τι κάνατε, κάνατε; Και τώρα «αντίο» σας; Μ-Μήπως σας πιάνουμε και τον τόπο; Μήπως ενοχλούμε, να τελειώνουμε μια ώρα νωρίτερα να σας αδειάζουμε την εντατική; Και πολύ κάτσαμε… (Ειρωνεία). Ε.Π.-Συμβαίνει πάντα με τους συγγενείς αυτό, ειδικά με τους γονείς… Ο μέσος άνθρωπος δε γνωρίζει τι σημαίνει «εγκεφαλικός θάνατος» και ο γονιός ειδικά αδυνατεί να το κατανοήσει και να το δεχτεί ακόμα κι αν του το εξηγήσεις… Είναι ανθρώπινο να νιώθετε και να αντιδράτε έτσι… Μ-Το παιδί μου είναι νεκρό… (Διπλώνεται στα δύο)

22

Μαρίνα Αποστόλου

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Ε.Π.- Κυρία Στράτου;;; Έχετε παγώσει κυρία Στράτου… Να σας βάλω λίγο νεράκι ή καλύτερα χυμό… (Της χαϊδεύει την πλάτη, της μετράει το σφυγμό). Αλ-Να ξαπλώσει… Είναι κάτωχρη! Ε.Π.-Και βέβαια, ελάτε εδώ… (Την βοηθάει να ξαπλώσει στο κρεβάτι που ‘χει στο γραφείο της. Της κρατάει το χέρι, της δίνει κουράγιο. Ακολουθεί σκηνή ενός λεπτού χωρίς λόγια. Η συντονίστρια δίνει κουράγιο στην ημιλιπόθυμη μητέρα μαζί με τον Αλέξανδρο με τον οποίο ταυτόχρονα συνομιλεί. Ακούγεται μουσικό θέμα που χρωματίζει την ένταση της σκηνής) Μία ώρα μετά, η Μαίρη έχει συνέλθει. Η αναισθησιολόγος ζητάει να μιλήσει στο ζευγάρι. Ε.Π.-Κύριε Στράτου, θα ήθελα να σας απασχολήσω για ένα πολύ λεπτό θέμα. Και στους δύο πρέπει να μιλήσω, φυσικά. Μ-Λεπτό θέμα; Αν δε ζήσει το παιδί μου, δε με νοιάζει τίποτα! Οτιδήποτε άλλο μ’ αφήνει αδιάφορη! Ποιο λεπτό θέμα και βλακείες; Δε μου καίγεται καρφί! Το καταλάβατε; Αλ-Άσε να την ακούσουμε, Μαιρούλα μου… Ε. Π.-Όπως ξέρετε, σ’ αυτό το νοσοκομείο είμαι εντατικολόγος και συντονίστρια μεταμοσχεύσεων, κα Στράτου. Μ-Μετα… μοσχεύσεων;… (Κοιτάζονται ανήσυχοι με τον Αλέξανδρο) Ε. Π.-Το θέμα για το οποίο θέλω να σας απασχολήσω είναι πολύ σημαντικό. Τα όργανα του γιου σας είναι υγιέστατα. Όπως θα ξέρετε… Μ-Να ξέρουμε τι;;; Ε. Π.-Όπως θα ξέρετε, οι δωρητές οργάνων στην Ελλάδα είναι ελάχιστοι… Είναι αντιστρόφως ανάλογοι με τον αριθμό των ατόμων που χρειάζονται επειγόντως μεταμόσχευση… Μ-Μας καλέσατε εδώ ενώ πεθαίνει το παιδί μας να μας πείτε τον πόνο των άλλων; Δε θα ‘στε σοβαρή!!!

Το κουτί

23

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Ε. Π.-Ο γιος σας είναι νεκρός, κυρία Στράτου. Δεν είναι κρίμα τα υγιή όργανα του γιου σας να λιώσουν στο χώμα ενώ θα μπορούσαν να σώσουν ζωές άτυχων ανθρώπων που νοσούν σοβαρά; Μ-Ποιος σας είπε ότι με νοιάζει η τύχη των άλλων, κυρία μου; Τη δικιά μου τύχη ποιος τη σκέφτεται που χάνω δεκαεννιά χρονών παλικάρι;;; Ε;;; Αλ-Μαίρη, ηρέμησε… Η γιατρός ίσως έχει δίκιο… Μ-Τι λες μωρέ κι εσύ που την ξεσυνερίζεσαι! Ακούς τι μας λέει;;; Αλ-Ίσως αν το σκεφτούμε πιο νηφάλια… Μ-Νηφάλια; Τι πάει να πει νηφάλια…; Εμείς από δω και μπρος θα ζούμε με τις υστερίες και τα ηρεμιστικά… σα μαστουρωμένοι… Δε θα είμαστε ποτέ πραγματικά νηφάλιοι… Ε. Π.-Κυρία Στράτου… Συμμερίζομαι τον πόνο σας… Είναι λογικό να αντιδράτε έτσι μια τέτοια στιγμή… Μ-Με συμμερίζεστε; Δε νομίζω, κυρία μου! Δε θα μιλούσατε με τον ίδιο τόνο αν εσείς είχατε το παιδί σας μέσα κει… Ε. Π.-Κυρία Στράτου, σκεφτείτε λίγο… Μ-Εγώ το παιδί μου δεν το δίνω να το κατακρεουργήσετε! Πάρτε το απόφαση! Κι απορώ πώς μια τέτοια στιγμή κάθομαι και μιλάω μαζί σας! Άλλος στη θέση μου, θα ‘χε ορμήσει να σας λιντσάρει! Ε. Π.-Δεν έχετε ιδέα πόσους ανθρώπους μπορείτε να ανακουφίσετε με αυτή σας την απόφαση, κα Στράτου. Μ-Κι εμένα; Εμένα ποιος θα με ανακουφίσει τώρα που βουλιάζω στο πένθος; Ποιος θα με βγάλει απ’ το βάλτο του πόνου μου, γιατρέ; Ε. Π.-Δεν πρόκειται για κατακρεούργηση… Δε θα δείτε το παιδί σας τεμαχισμένο όπως φαντάζεστε…! Δεσμεύομαι ότι θα σεβαστούμε απόλυτα το σώμα του παιδιού σας.

24

Μαρίνα Αποστόλου

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Μ-Όχι… όχι… Δε δίνω τη συναίνεσή μου για κάτι τέτοιο… Ούτε να το ξανασυζητήσω θέλω… Αλ-Μαίρη, ηρέμησε… Σκέψου πόσο θα ανακουφιστούμε κι εμείς αν σώσουμε έστω μια ζωή… Να ξέρουμε ότι κάποια όργανα του Πέτρου μας είναι ζωντανά και κρατούν στη ζωή κάποιους άλλους ανθρώπους… Δεν είναι λίγο… Θα είναι σα να τον έχουμε ζωντανό… Μ-Δε με νοιάζει σου λέω η ζωή κανενός! Μόνο του Πέτρου μου με νοιάζει! Του άγγελού μου! Αλ-Μαίρη, άκου με, αγάπη μου, βγάλε τη σκέψη σου από αυτό το κουτί που την έχεις χώσει και δεν την αφήνεις να ανασάνει! Δεν την αφήνεις να δει το φως! Μ-Κουτί;;; Τι λες μωρέ; Εδώ πάνε να μας εκμεταλλευτούν! Δεν το βλέπεις; Ο θάνατος του παιδιού μας, η ζωή τους! Αυτή μπορεί και να τα παίρνει! Ε. Π.-Δε σας παρεξηγώ παρότι με κατηγορείτε ευθέως για δολιοφθορά. Απεναντίας, σας καταλαβαίνω… Σκεφτείτε όμως… Στην Ισπανία που ο κόσμος είναι πιο ευαισθητοποιημένος, η δωρεά οργάνων είναι ευρέως διαδεδομένη… Μ-Και τι με νοιάζει εμένα τι κάνουν οι Ισπανοί; Ποσώς μ’ ενδιαφέρει! Ε. Π.-Σας δίνω απλά ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα νοοτροπίας, κυρία Στράτου. Αναλογιστείτε τις ατελείωτες λίστες αναμονής των αρρώστων που το μόνο που τους κρατάει ζωντανούς είναι η ελπίδα… Μ-Εγώ δεν έχω πια ελπίδα… Αλ-Όλο το «Eγώ» προτάσσεις, Μαίρη… Τα πάντα θα ‘ταν καλύτερα αν όλοι μας προτάσσαμε το «εμείς». Έπειτα, αν ο Πέτρος μπορούσε αυτή τη στιγμή να μιλήσει, είμαι βέβαιος ότι θα έδινε τη συγκατάθεσή του για τη δωρεά! Κι αυτό γιατί είναι

Το κουτί

25

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

παιδί με αξίες κι ενημέρωση γύρω απ’ τον κόσμο και τη ζωή γενικά. Μ-Σταμάτα πια κι εσύ την έκθεση ιδεών τέτοια ώρα! Απορώ πού βρίσκεις την όρεξη… Ε. Π.-Τη δύναμη θέλετε να πείτε… Μ-Πάψτε κι οι δυο σας! Σκάστε πια! Δε θα το συζητήσω άλλο… Το παιδί μου δεν είναι κρέας προς κατανάλωση, προς ξέσκισμα… Μακριά τα κοράκια! Ε. Π.-Κοράκια είναι όσοι ψάχνουν για ένα μόσχευμα προκειμένου να επιβιώσουν; Μ-Αν πρόκειται για το παιδί μου, ναι. ΚΟΡΑΚΙΑ είναι, ΓΥΠΕΣ, ΑΡΠΑΧΤΙΚΑ! Ε. Π.-Σας επαναλαμβάνω ότι μπορείτε να δώσετε απέραντη χαρά σε ανθρώπους που υποφέρουν. Και μόνο που θα χτυπήσει το τηλέφωνο και θα ειδοποιηθούν από το νοσοκομείο… Μ-Ναι… Σαν το τηλεφώνημα που δέχτηκα εγώ εχτές το βράδυ… Μόνο που δεν πήρα χαρά… Αλ-Μαίρη μου, πάμε σπίτι να ξεκουραστείς και αποφασίζουμε εκεί. Ε.Π.-Θέλω να πάρετε το χρόνο σας να αποφασίσετε και να μας πείτε... Σκεφτείτε το, κυρία Στράτου… Σκεφτείτε τους άλλους γονείς που υποφέρουν όπως εσείς… Αλ-Άκου, Μαιρούλα μου, τη γιατρό. Σκέψου ότι πιθανότατα αν αργήσουμε να πούμε το ναι, δε θα ‘χει πια νόημα… Μ-Τι λες μωρέ; Πατέρας είσαι εσύ που τη σιγοντάρεις κιόλας; Πετάς το παιδί μας στα όρνια… Αλ-Και να φαγωθούν τα όργανά του από τα σκουλήκια; Μια μέρα θα ανοίξουμε τον τάφο του και τα όργανα που εσύ αρνιέσαι τώρα να δώσουμε, θα χουν γίνει ένα με τη γη! ΧΩΜΑ! Ποιο το νόημα; Πώς μπορείς κι είσαι τόσο στενόμυαλη; Σε τι ωφελεί;

26

Μαρίνα Αποστόλου

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Μ-Δε με νοιάζει σου λέω! Πονάω τόσο πολύ που αδιαφορώ ωμά για τους άλλους! Δε βλέπω μπροστά μου! Αδιαφορώ πώς νιώθουν, τι περνούν! Το να κόψουν τις σάρκες του μοναχογιού μου, δε μου δίνει καμιά παρηγοριά! Αφήστε με λοιπόν! Δεν αλλάζω γνώμη! Κι ας μείνει η σκέψη μου στο κλειστό σκοτεινό κουτί όπως λες… Αλ-Το δικό μας παιδί θα πεθάνει. Κι εξαιτίας του πείσματός σου, θα πεθάνουν σίγουρα κι άλλοι άνθρωποι… Μην είσαι κουτή… Μ-Ας πεθάνουν! Ναι! Ας πεθάνουν! (Σπαραγμός). Ας νιώσουν κι οι άλλοι αυτό που τραβάω τώρα εγώ… Δε με νοιάζει σου λέω για κανένα! ΔΕ ΜΕ ΝΟΙΑΖΕΙ! Και πες με κτήνος, όπως κτηνώδες είναι αυτό που ζω τώρα εγώ… Και πες με απάνθρωπη, όπως απάνθρωπο είναι αυτό που μου ‘τυχε κι εμένα… Το πιο μεγάλο απ’ τα δεινά… Να χάσεις το παιδί σου! Το παιδί μου… παιδί μου… (Κλάματα, η Μαίρη διπλώνεται, ο Αλέξανδρος την κρατάει, η σκηνή κλείνει)

Το κουτί

27

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

ΠΡΑΞΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΤΡΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ στο σπίτι του ζευγαριού. Είναι πρωί Κυριακής… Η Μαίρη βρίσκεται στο τραπέζι της κουζίνας με χαρτί και στυλό και γράφει. Σηκώνεται και σκεφτική κοιτάζει έξω απ’ το παράθυρο ενώ κρατάει μια κούπα καφέ. Μπαίνει στη σκηνή ο Αλέξανδρος. Αλ-Καλημέρα. Μ-Καλημέρα. Της δίνει ένα φιλί. Αλ-Πώς είσαι; Μ-Καλά… Αλ-Η μικρή, ξύπνησε; Μ-Ναι, από νωρίς, διαβάζει στο δωμάτιό της. Αλ-Θέλεις να πάμε ένα περίπατο; Μ-Μπα… Έχει συννεφιά… Δεν ενδείκνυται, νομίζω. Αλ-Από τότε που… Όλο συννεφιά έχει τις Κυριακές, Μαίρη μου. Μ-Ναι, όλο συννεφιά. Αλ-Έλα εδώ… Έλα, άσε με να σ’ αγκαλιάσω… Μ-Δεν έχω κέφι. Ίσως πάω να ξαπλώσω, να χαζέψω στην τηλεόραση. Αλ-Όπως θες. Μη σε πιέζω. Κι εγώ θα περάσω απ’ την τράπεζα. Αύριο έχω έναν σημαντικό πελάτη. Έχουμε ραντεβού. Θέλει να αγοράσει κάτι ομόλογα. Μ-Ωραία. Να πας… Αλ-Λοιπόν, δε θα αργήσω… Οκ; Κανα-δυο ωρίτσες. Θα ‘ρθω να φάμε όλοι μαζί… Μ-Εντάξει. Στο καλό.

28

Μαρίνα Αποστόλου

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Ο Αλέξανδρος φεύγει. Η Μαίρη παίρνει τη φωτογραφία του Πέτρου και την κοιτάζει μελαγχολικά. Η ματιά της και πάλι έξω απ’ το παράθυρο, στο κενό… Ακούγεται (από ηχείο) η ίδια να απαγγέλλει ένα ποίημα (ενώ εμείς στη σκηνή τη βλέπουμε βουβή να ατενίζει) Πέρασαν κιόλας τρία χρόνια από τότε που χτύπησε την πόρτα μου το μέγιστο από τα δεινά. Κι ο πόνος μου στη σάρκα της ψυχής μου σαν πολλαπλά πριόνια και πουθενά καμιά ειλικρινής παρηγοριά. Κι η λήθη… η λήθη η ρουφιάνα… η λήθη η προδότρα με ξέχασε οριστικά. Κι η μνήμη… η μνήμη η καταδότρα, στο θρόνο του μυαλού μου έκατσε. Πόσο τυραννικά με κυβερνά! Πέρασαν κιόλας τρία χρόνια που ο άγγελός μου άνοιξε φτερά για μακριά. Η εικόνα του… η εικόνα του θα ζει αιώνια. Μια ανεξίτηλη, βαθιά και ανεπούλωτη μαχαιριά… Μετά από δύο ώρες ο Αλέξανδρος επιστρέφει για φαγητό. Η Μαίρη στρώνει τραπέζι. Σε λίγο θα μπει στη σκηνή και η Άννα η οποία πλέον είναι μαθήτρια Γ’ Λυκείου και προετοιμάζεται για τις Πανελλήνιες εξετάσεις. Μ-Καλώς τον! Αλ-Τι καλό μαγείρεψες; Μ-Γιουβέτσι που σ’ αρέσει… Με μοσχαράκι το ‘κανα. Αλ-Μμμ… Μου ’χει σπάσει τη μύτη! Α-Μπαμπά! Ήρθες; (Του δίνει φιλί)

Το κουτί

29

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Αλ-Ναι… θα φας μαζί μας; Α-Χμμ… Αν και δεν πεινάω πολύ, θα σας κάνω παρέα! Μ-Φάτε, πριν κρυώσουν… Πάρτε και σαλατούλα. Αλ-Εσύ δε θα φας, Μαιρούλα μου; Μ-Δεν πεινάω… Α-Πάλι βρε μαμά; Πετσί και κόκκαλο έχεις μείνει! Μ-Αυτό είναι το λιγότερο… Αλ-Φάε μια μπουκιά, βρε Μαιρούλα μου… Μ-Εσείς να φάτε… Κι εσύ ειδικά Αννούλα μου… Είσαι χλωμή τελευταία. Αλ-Ξενυχτάει πολύ… Ειδικά όσο πλησιάζουν οι Πανελλήνιες… Μ-Αυτό είναι αλήθεια. Κουράζεσαι. Α-Νιώθω κουρασμένη… Όντως… Αλλά εντάξει. Μετά τις Πανελλήνιες θα ξεκουραστώ. Μ-Θα χορτάσεις ύπνο, αγάπη μου. Αλ-Να της φτιάχνεις πορτοκαλάδες, καθημερινά. Και μένα χλωμούλα μου φαίνεται. Α-Καλά, δεν πεθαίνω κιόλας… Αλ-Τι λόγια είναι αυτά, κορίτσι μου; (Ανταλλάσσει ματιές με τη Μαίρη) Α-Λοιπόν, εγώ χόρτασα, δεν μπορώ το πολύ φαΐ, φουσκώνω. Δεν έχω όρεξη, με ενοχλεί και το στομάχι μου πού και πού. Αλ-Εμ, έχεις ταράξει τους καφέδες! Κι από φαγητό, λίγα πράγματα. Σαν πουλάκι. Ήθελα να ’ξερα, με αέρα ζεις εσύ; Α-Ωχ, βρε μπαμπά, άσε με με το φαΐ! Μ-Σωστά, μη χαλάμε και τη σιλουέτα… και δεν αρέσουμε μετά στ’ αγόρια… Α-Πάω πάλι πίσω στο διάβασμά μου… κι έχω έναν πονοκέφαλο μαζί με ζαλάδα. Πω-πω! Μ-Να σου δώσω ένα αναβράζον;

30

Μαρίνα Αποστόλου

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Α-Ναι, βρε μαμά, φέρε μου όποτε μπορείς ένα. Χάλια νιώθω. Τον τελευταίο καιρό, παίρνω κι εγώ ασπιρίνες να περάσουν αυτοί οι πονοκέφαλοι, αλλά δεν… Μάλλον θα ξαπλώσω κάνα μισάωρο. Μ-Ασπιρίνες; Πόσο καιρό γίνεται αυτό; Εσύ σήμερα μας τα λες όλα. Τέλος πάντων, πήγαινε να ξαπλώσεις κι έρχομαι αμέσως. Να σου φέρω και κάνα χυμούλη. Η Άννα αποσύρεται στο δωμάτιό της. Αλ-Πολύ κουρασμένη τη βλέπω. Μ-Υπομονή… Τα ’χει παίξει απ’ το άγχος… Αλ-Κι εσύ απ’ τη μελαγχολία… Ποτέ δε χαμογελάς πια. Από τότε που… Μ-Από τότε που… Αλ-Από τότε που χάσαμε το παιδί μας… Μ-Από τότε που το είδα μέσα στο κουτί! Σ’ εκείνο το καταραμένο κουτί να είναι χλωμό κι ακίνητο! Ασάλευτο και παγωμένο. Και μετά, μετά να κλείνει το καπάκι και να χώνεται στη γη! Να το βλέπω για τελευταία φορά… Σ’ εκείνο το κουτί, σ’ εκείνη την κάσα! Δεν μπορώ να βγάλω απ’ το μυαλό μου εκείνη την εικόνα, δεν μπορώ! Αλ-Έλα, ηρέμησε… Μη συγχύζεσαι πάλι… Θες να πας να ξαπλώσεις λίγο; (Την κρατάει). Θα μαζέψω εγώ το τραπέζι… Μ-Είσαι πολύ καλός σύντροφος, Αλέξανδρε. Χωρίς εσένα, δεν ξέρω αν θα τα ’χα βγάλει πέρα. Όπως τα βγάζω πέρα, τέλος πάντων… Αλ-Μην ξεχνάς πως έχουμε και τη μικρή… Μας κρατάει και τους δύο ζωντανούς. Αισιόδοξους… Μ-Έτσι είναι. Αν δεν ήταν κι η μικρή… Δεν ξέρω πώς θα ’χαμε καταντήσει κι οι δυο μας! Αλ-Έλα τώρα, έλα να πάμε να ξαπλώσουμε λίγο για μεσημέρι και το απόγευμα, αν θες, πάμε σινεμά…

Το κουτί

31

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Μ-Εντάξει. (Σύντομο μειδίαμα) Η σκηνή κλείνει. Δύο μήνες μετά. Είναι νύχτα. Βλέπουμε την Άννα να σηκώνεται συχνά από το κρεβάτι της για να πάει στην τουαλέτα. (Σκηνή χωρίς λόγια) Είναι πρωί. Οι δύο σύζυγοι ετοιμάζονται να φύγουν ο καθένας για τη δουλειά του. Η Άννα ωστόσο δεν έχει καταφέρει να σηκωθεί απ’ το κρεβάτι της. Οι γονείς της ανησυχούν. Αλ-Καλημέρα! (Φιλάει τη Μαίρη) Μ-Καλημέρα. Αλ-Η Άννα δε σηκώθηκε ακόμα; Μ-Όχι… Μπήκα στο δωμάτιό της. Μου ’πε ότι είναι λίγο αδιάθετη… Δεν ξέρω, δεν είχε καθόλου κουράγιο να σηκωθεί. Αλ-Έχει πυρετό; Μ-Όχι, της έβαλα θερμόμετρο πριν από λίγο. Κανονική θερμοκρασία είχε, δεν ξέρω τι της συμβαίνει. Αλ-Μήπως άργησε πάλι να κοιμηθεί το βράδυ; Μ-Ε, ξέρεις… Πάντα αργεί, ειδικά τώρα τελευταία με τα διαβάσματά της. Δεν ξέρω τι ώρα ακριβώς έπεσε αλλά δεν ήταν και νωρίς. Πάντως, την άκουσα που σηκωνόταν συνέχεια και πήγαινε στην τουαλέτα. Αλ-Λες να ’χει πάρει κάνα κρύωμα και να ’χει συχνοουρία; Μ-Μπορεί… ή ίσως φταίει το ότι περιμένει περίοδο. Πριν απ’ την περίοδο, οι γυναίκες έχουν συνήθως συχνοουρία. Αλ-Τέλος πάντων. Ας μείνει σπίτι σήμερα να ξεκουραστεί και να διαβάσει στη ζεστασιά της και στην ηρεμία της και θα δούμε. Μ-Ναι, καλύτερα. Θα την πάρω κι εγώ τηλέφωνο σε κάποιο διάλειμμα απ’ το μάθημα στο σχολείο.

32

Μαρίνα Αποστόλου

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Αλ-Θα την πάρω κι εγώ μόλις βρω κενό. Λοιπόν, τα λέμε. Καλή σου μέρα. Μ-Καλημέρα (Φιλιούνται και φεύγουν. Η σκηνή κλείνει) Μια εβδομάδα μετά. Ο Αλέξανδρος εργάζεται στο γραφείο του όταν το κινητό του χτυπά. Είναι από το σχολείο της Άννας. Τον ενημερώνουν ότι η Άννα λιποθύμησε κατά τη διάρκεια του μαθήματος. Αλ-Πώς; Τι είπατε; Λιποθύμησε; Μα τι έγινε; Την ώρα του μαθήματος; Μάλιστα… Η γυναίκα μου ειδοποιήθηκε; Καλέστε στο σταθερό της δουλειάς της. Ναι, στο Δημοτικό Σχολείο που διδάσκει. Έρχομαι αμέσως… Έρχομαι! Αρπάζει το σακάκι του και φεύγει αγχωμένος. Η σκηνή κλείνει και ξανανοίγει στο σπίτι τους πλέον. Η Άννα είναι ξαπλωμένη στο κρεβάτι της. Και οι δύο γονείς της είναι στο προσκεφάλι της. Α-Συγνώμη που σας έκανα να τρέχετε άρον-άρον. Μ-Τι είναι αυτά που λες; Πάνω απ’ όλα εσύ, κούκλα μου! Αλ-Πώς αισθάνεσαι τώρα; Α-Κουρασμένη αλλά κάπως καλύτερα… Μ-Μου φαίνεται πρέπει να κάνεις εξετάσεις αίματος… Θα σου ’χει πέσει κανένας σίδηρος, καμιά φερριτίνη που δεν τρως σωστά κι έχεις ρέψει! Α-Ωχ, ρε μαμά μην αρχίζεις την γκρίνια… Σε ικετεύω. Αλ-Καλά σου λέει το παιδί… Ας την αφήσουμε να ξεκουραστεί και θα δούμε τι θα κάνουμε… Έλα, κοριτσάκι μου, έλα… Κοιμήσου τώρα και θα τα πούμε μόλις ξυπνήσεις. Αφήνουν την Άννα στο κρεβάτι της και συνομιλούν οι δυο τους. Μ-Αλέξανδρε, ανησυχώ! Αλ-Γιατί εγώ μπορώ να είμαι ήρεμος; Μ-Να την πάμε στον γιατρό, να της γράψει εξετάσεις, να δούμε τι φταίει… Νέο κορίτσι να πέσει κάτω έτσι ξαφνικά!

Το κουτί

33

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Αλ-Μπορεί να της λείπουν βιταμίνες… Είναι και η κούραση… Εμ, Πανελλήνιες είναι αυτές… Τόσες ώρες διάβασμα, τόσο φροντιστήριο, συν το άγχος… Ε! Κλάταρε το κορίτσι μας! Μ-Δίκιο έχεις, όμως φοβάμαι, πρέπει να τη δει και γιατρός. Οκ, κουράζεται… Όμως και τα άλλα παιδιά τα ίδια δεν τραβάνε; Δε διαβάζουν, δεν έχουν άγχος, όλη μέρα σχολείο και φροντιστήριο; Δε λιποθυμούν όμως στο σχολείο, δε λιποθυμούν πουθενά! Αλ-Εντάξει, θα την πάμε στον γιατρό. Ψυχραιμία όμως… μη βάζεις κακό με το νου σου… Αγκαλιάζονται. Η σκηνή κλείνει. Μεταφερόμαστε υποθετικά έξω από κάποιο μικροβιολογικό εργαστήριο. Αλ-Αγάπη μου, θα κάνεις αυτές τις εξετάσεις αίματος και ούρων και θα δούμε, ε; Αν και δε νομίζω να έχεις τίποτα… Α-Εντάξει μπαμπά. Πάμε όμως τώρα γιατί θα αργήσω στο σχολείο, θα χάσω την πρώτη ώρα. Δύο μέρες μετά, στο σπίτι της οικογένειας. Μ-Ανησυχώ για το παιδί, Αλέξανδρε. Σήμερα πάλι δεν πήγε σχολείο. Τι έχει; Έπρεπε να ’χε κάνει και τεστ κοπώσεως! Αλ-Ψυχραιμία… Θα πάω τώρα να πάρω τα αποτελέσματα και θα δούμε τι της λείπει. Μ-Κάθε μέρα της στύβω χυμούς πορτοκάλι, της φτιάχνω σούπες με κρέας, με ψάρι, τα καλύτερα της δίνω κι εκείνη όλο και πιο χλωμή, όλο και πιο κουρασμένη… Θέλω να ’ρθω μαζί σου στο μικροβιολογικό! Αλ-Να μείνεις εδώ να τη φροντίσεις! Δε θα αργήσω… Έλα, μη μου στενοχωριέσαι. Μικρό κοριτσάκι είναι, τι να ’χει; Λοιπόν πάω, θα ’ρθω αμέσως. (Της δίνει ένα φιλί στο στόμα) Λίγη ώρα μετά, ο Αλέξανδρος επιστρέφει σπίτι σκυφτός.

34

Μαρίνα Αποστόλου

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Μ-Έλα, πού ήσουν τόση ώρα; Γιατί έκλεισες το κινητό; Έχω τρελαθεί από την αγωνία μου! Αλ-Η Άννα; Μ-Κοιμάται! Πού είναι οι εξετάσεις; Αλ-(Κάθεται) Δεν έχω καλά νέα… Οι εξετάσεις της Άννας δε βγήκαν καλές. Πρέπει να τη δει νεφρολόγος άμεσα. Αύριο κιόλας! Μ-Τι λες; Νεφρολόγος; Άμεσα; Τι κακό μάς βρήκε πάλι, Θεέ μου; Αλ-Ψυχραιμία… Ο μικροβιολόγος μού σύστησε έναν πολύ καλό φίλο και συνεργάτη του νεφρολόγο. Μου έκλεισε κιόλας ραντεβού, αύριο το απόγευμα. Είναι πολύ καλός, χειρουργεί σε μεγάλο δημόσιο νοσοκομείο, κάνει και (η φωνή του σπάει) μεταμοσχεύσεις… Μ-Μεταμοσχεύσεις; Και τι μας νοιάζει εμάς αυτό; Δε μιλάς; Τι μας αφορά; Ε; Λέγε! Πού ήσουν; Γιατί δεν ήρθες αμέσως μετά το μικροβιολόγο; Γιατί είχες κλειστό το κινητό; Αλ-Πήγα μια βόλτα με το αμάξι. Το κινητό ξέχασα να το φορτίσω… Μ-Κουραφέξαλα! Με δουλεύεις; Ήθελες να μείνεις μόνος σου! Να μη μιλήσεις με άνθρωπο, ε; Σου ’πε κι άλλα που δε μου τα λες; Αλ-Ηρέμησε. Δε μου ’πε τίποτα περισσότερο… Μ-Αλέξανδρε, φοβάμαι. Δεν αντέχω άλλο χτύπημα… Φτάνει! Κι αν έχω κάνει λάθη στη ζωή μου, τα ’χω ακριβοπληρώσει. Έχω ήδη ένα παιδί μέσα στο χώμα, ένα παλικάρι 19 ετών. Δεν αντέχω άλλη δοκιμασία, δεν μπορώ! Αλ-Μη φοβάσαι, η Άννα μας δε θα πάθει τίποτα. Θα πάμε αύριο στον νεφρολόγο και θα μας κατευθύνει σωστά αυτός. Είναι πολύ έμπειρος. Όλα θα πάνε καλά… Θα το δεις.

Το κουτί

35

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Αγκαλιάζονται. Μεταφερόμαστε στο ιατρείο του νεφρολόγου όπου η τριμελής οικογένεια ακούει το σοκαριστικό νέο. Νεφρολόγος-Το παιδί σας πάσχει από οξεία νεφρική ανεπάρκεια ισχαιμικής μορφής. Βρέθηκε αυξημένη κρεατινίνη στο αίμα της. Μ-Τι πράγμα; Οξεία νεφρική ανεπάρκεια; 17 χρονών παιδάκι είναι! Τι είναι; Καμιά γριά με διαβήτη και πίεση ή καμιά παχύσαρκη; Νεφρολόγος-Κι όμως… Δύναται κι ένας νέος άνθρωπος να νοσήσει κατ’ αυτόν τον τρόπο. Αλ-Ναι αλλά πώς;;; Γιατί; Από πού κι ως πού; Η Άννα δεν έχει σχετικό ιστορικό. Νεφρολόγος-Ίσως από λήψη φαρμάκων όπως είναι λόγου χάρη οι αμινογλυκοσίδες ή ίσως από ραβδομυόλυση που προκαλείται από αιτίες όπως η έντονη άθληση ή ακόμη και η θερμοπληξία. Δεν ξέρω τι ζωή έκανε η Άννα αλλά σίγουρα κάποιος λόγος πάντως υπάρχει πάντα. Η οξεία νεφρική ανεπάρκεια δε νοείται χωρίς λόγο και αιτία. Μ-Και τώρα; Νεφρολόγος-Τώρα πρέπει να αρχίσει άμεσα αιμοκάθαρση σε νοσοκομείο μέρα παρά μέρα ή περιτοναϊκή κάθαρση κατ’ οίκον ανά 6 ώρες αφού όμως δεχτεί πρώτα εκπαίδευση 15 ημερών κι επισκέπτεται μια φορά το μήνα το νοσοκομείο για να δούμε αν αποδίδει η θεραπεία… Μ-Θεέ μου… (Πιάνει το κεφάλι της) Αλ-Για πόσο, γιατρέ; Μέχρι πότε; Νεφρολόγος-Μέχρι να βρεθεί συμβατός δότης για μεταμόσχευση. Συγγενής που ’ναι και πιο πιθανό να ταιριάξει ή ξένος περιμένοντας στη λίστα αναμονής του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων. Μ-Λίστα αναμονής…

36

Μαρίνα Αποστόλου

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Στη σκηνή παγώνουν και τα τέσσερα πρόσωπα για κάποια δευτερόλεπτα (ακούγεται ανάλογο μουσικό θέμα). Την επομένη στο σπίτι της οικογένειας. Μ-Εγώ, εγώ θα δώσω το νεφρό μου στην Άννα μου! Εγώ! Εγώ και τη ζωή μου δίνω! Αρκεί να ζήσει η Άννα μου! Και πληρώνω όσο-όσο! Πουλάω ό, τι έχω απ’ τον πατέρα μου, σηκώνω όλες μου τις οικονομίες απ’ την τράπεζα ακόμα και για να την πάμε σε ένα καλό ιδιωτικό νοσοκομείο σε μονόκλινο, αρκεί να ’ναι κυρίως καθαρά, ήσυχα, διακριτικά. Δε θα λυπηθώ τίποτα. Ας πεινάσουμε, ας ζητιανεύω, αρκεί να ζήσει η Άννα μας! Αλ-Μη φωνάζεις, θα σ’ ακούσει και θα ξυπνήσει! Και είναι αρκετά κουρασμένη με όλα αυτά που τραβάει. Ο σκοπός είναι να κρατάμε το ηθικό της ακμαίο, όχι να μας βλέπει σμπαράλια. Και βέβαια θα δώσουμε ό, τι έχουμε και δεν έχουμε. Άκου λέει! Και βέβαια, να ’χει την ηρεμία της… Και κυρίως να αποφύγουμε τις ιώσεις… Τι να το κάνουμε να πετύχει η εγχείρηση και να προσβληθεί η Άννα από ίωση μέσα σε δωμάτιο με άλλους τέσσερις και πέντε ασθενείς; Να ’ναι αστέρι ο χειρουργός αλλά σε χώρο χωρίς σωστή υποδομή; Μ-Μα ακόμα δε γίνονται μεταμοσχεύσεις στα ιδιωτικά νοσοκομεία. Βέβαια, ανοίγει λίγο-λίγο ο δρόμος και προς αυτή την κατεύθυνση αλλά προς το παρόν η μεταμόσχευση θα γίνει σε δημόσιο νοσοκομείο και μπορούμε κατόπιν να τη φέρουμε σε μονόκλινο δωμάτιο ιδιωτικού. Αν μας επιτραπεί φυσικά, αν μπορέσουμε και είναι καλό για την υγεία της. Αλ-Όλα θα πάνε καλά! Μη φοβάσαι Μαιρούλα μου… Μ-Δε φοβάμαι, δε φοβάμαι τίποτα πια! Όχι! Δε φοβάμαι… Σήμερα που μάθαμε ότι είμαι συμβατή δότρια - αλίμονο κιόλας! Μάνα της είμαι… Και αρρώστιες πάνω μου δεν έχω, φάρμακα δεν παίρνω - πια δε με νοιάζει τίποτα… Αρκεί που

Το κουτί

37

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

μπορώ να της προσφέρω τη ζωή! Την ελπίδα… Για μένα δε μου καίγεται καρφί! Ας πεθάνω, ας χαθώ! Αλ-Ησύχασε! Κανείς δε θα πεθάνει! Καμιά σας… Μακάρι να ήμουν εγώ συμβατός δότης… Να ήμουν κι εγώ, να δώσω εγώ τη ζωή στην Αννούλα μας κι εσύ, αγάπη μου, να μην πάθεις τίποτα, να μη χάσεις τίποτα. Μ-Δε νιώθω ότι χάνω, Αλέξανδρε. Νιώθω ότι κερδίζω. Ότι κερδίζω τη ζωή του παιδιού μας. Ότι είμαι δυνατή. Ότι μπορώ να αντιδράσω στο κακό, να το νικήσω κι αυτό με κάνει αισιόδοξη και δυνατή. Μπορώ να φτάσω πολύ μακριά αρκεί η Άννα να είναι γερή. Αλ-Είμαι περήφανος για σένα, περήφανος και για τις δυο σας… Τη φιλάει, η σκηνή κλείνει. Μεταφερόμαστε σε δωμάτιο νοσοκομείου. Μία εβδομάδα μετά. Η μεταμόσχευση έχει ήδη γίνει. Η Μαίρη έδωσε το νεφρό της στην κόρη της. Αλ-Πώς είσαι, Αννούλα μου; Α-Καλά, μπαμπά… Νυστάζω… Το στόμα μου κολλάει. Αλ-Είσαι από το χειρουργείο, γι’ αυτό. Α-Η μαμά; Αλ-Η μαμά σου είναι μια χαρά. Κοιμάται. Το ξέρεις ότι όλα πήγαν θαυμάσια; Η εγχείρηση πέτυχε! Σε λίγο καιρό θα είσαι και πάλι όπως πριν! Γερή, δυνατή, θα μπορείς να βγαίνεις και πάλι με τις φίλες σου. Α-Οι φίλες μου δίνουν Πανελλήνιες τέτοια εποχή. Κάτι που δεν μπορώ να κάνω εγώ… Αλ-Άκου τι σκέφτηκε τώρα! Τις Πανελλήνιες! Θα μπορέσεις του χρόνου, ψυχή μου! Και τι έγινε; Άκου λέει… Μικρή είσαι ακόμα! Ξεχνάς ότι έχεις κερδίσει χρόνο; Εσύ είσαι 17,5 χρόνων ενώ εκείνες απ’ ότι μπορώ να υπολογίσω απ’ τα λεγόμενά σου, τα χουν κλείσει κιόλας τα 18! Πήγαν πιο αργά πρώτη

38

Μαρίνα Αποστόλου

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Δημοτικού… Όχι σαν εσένα που πήγες 5,5 χρόνων… Τι στενοχωριέσαι βρε κουτό; Εσύ να ’σαι καλά! Α-Πόσο θα μείνω εδώ μέσα, μπαμπά; Αλ-Γύρω στις είκοσι μέρες, αγάπη μου… Α-Είκοσι μέρες… Αλ-Θα ’μαστε δίπλα σου συνέχεια και μετά θα πάμε στο σπιτάκι μας, θα ξαναβρείς το δωμάτιό σου και τη γαλήνη σου. Θα δεις… (Τη χαϊδεύει στο κεφάλι και η σκηνή κλείνει). Ένα μήνα μετά στο σπίτι τους. Αλ-Καλημέρα… Μ-Καλημέρα… Αλ-Εδώ την έβγαλες όλη νύχτα; Μ-Έβλεπα μια ωραία ταινία στην κρατική τηλεόραση… Τελείωσε αργά… Αποκοιμήθηκα στον καναπέ… Αλ-Πήρες πρωινό; Μ-Μπα… κάθομαι εδώ στο μαλακό καναπέ και χουζουρεύω… Αλ-Μαίρη μου, πρέπει να τρως και μάλιστα να τρως ποιοτικά… Είσαι ευάλωτη ακόμα, το ξέρεις… Μ-Υπερβολές… Έπειτα, ξέρεις ότι λίγο με νοιάζει για μένα. Μ’ ενδιαφέρει να δεχτεί το μόσχευμα η Άννα μας. Να το δεχτεί ο οργανισμός της, να αντέξει, να γίνει όπως πριν. Να ξαναβρεί το χαμόγελό της. Είναι μικρό κοριτσάκι… Αλ-Συμφωνώ απόλυτα! Εγώ όμως θέλω να είσαι κι εσύ καλά! Είσαι η συντρόφισσά μου, η γυναίκα μου, δε θέλω να πάθεις τίποτα… Θέλω να είσαι καλά! (Τη χαϊδεύει τρυφερά) Μ-Μια χαρά είμαι, δεν είμαι άρρωστη, Αλέξανδρε. Δόξα τον Θεό!... Έδωσα μεν το νεφρό μου αλλά είμαι καλά, δε νοσώ. Άσε με εμένα. Το παιδί να κοιτάξουμε. Αύριο έχουμε να την πάμε για εξετάσεις. Να δούμε πώς πάει το μόσχευμα. Αλ-Νομίζεις το ’χω ξεχάσει; Έχω πολλή αγωνία! Μακάρι να το αφομοιώσει…

Το κουτί

39

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Μ-Μακάρι, Αλέξανδρε! Κι εγώ ας πεθάνω! Ας μη ζήσω… Αρκεί να πετύχει η μεταμόσχευση της Άννας μας… Την επόμενη μέρα στο νοσοκομείο Νεφρολόγος-Λυπάμαι πολύ. (Κρατάει στα χέρια του τις εξετάσεις της Άννας) Δεν πέτυχε… Ο οργανισμός της απέβαλε το μόσχευμα. Μ-Μα γιατί;;; Πώς; (Η Μαίρη αγκαλιάζει την Άννα) Νεφρολόγος-Ξέραμε από την αρχή ότι υπήρχαν πιθανότητες να μη δεχτεί το μόσχευμα. Έχουμε να κάνουμε με οξεία χημική απόρριψη λόγω αντισωμάτων που δημιουργήθηκαν. Η συγκεκριμένη μορφή απόρριψης εμφανίζεται συνήθως μέσα στο πρώτο τρίμηνο μετά την επέμβαση. Αλ-Μα είναι μητέρα της! Πήρε το νεφρό της ζωντανής μητέρας της που είναι υγιής, δεν κάνει καταχρήσεις, έχει άριστες εξετάσεις… Αν δεν της κάνει το δικό της νεφρό, τότε ποιο;;; Νεφρολόγος-Κι όμως… Μπορεί να μη δεχτείς του γονιού σου και να σου κάνει ενός ξένου, ενός εντελώς άσχετου ατόμου που να ’ναι επίσης συμβατός. Κι αυτό το νεφρό να σου δώσει ζωή μέχρι και εικοσιπέντε χρόνια. Έπειτα σας είπα, δημιουργήθηκαν αντισώματα. Δε φταίει το νεφρό της συζύγου σας. Α-Και τώρα γιατρέ; Νεφρολόγος-Τώρα μπαίνεις στη λίστα αναμονής, Αννούλα μου. Μ-Ως πότε;;; Αλ-Η οικογένειά μου έχει σακατευτεί! Κι ούτε μια σοβαρή λύση, μια σοβαρή απάντηση, μια ελπίδα… Νεφρολόγος-Το παιχνίδι δε χάθηκε, κύριε Στράτου. Αλ-Δε χάθηκε; Και τι περιμένουμε;

40

Μαρίνα Αποστόλου

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Νεφρολόγος-Περιμένουμε δότη! Αλ-Τι είναι το παιδί μου για να το κόβουμε και να το ράβουμε όλη την ώρα; Αρνί ή τσουβάλι; Νεφρολόγος-Δεν έχουμε επιλογή… Σας κατανοώ αλλά δεν μπορούμε να κάνουμε αλλιώς. Μ-Πόσος είναι ο μέσος όρος αναμονής; Νεφρολόγος-Αυτό είναι κάτι το ρευστό. Η ζήτηση για μοσχεύματα είναι πολύ μεγάλη. Περίπου κάτι λιγότερο από το είκοσι τοις εκατό των πασχόντων από οξεία νεφρική ανεπάρκεια καταφέρνουν να μεταμοσχευθούν. Ο μέσος όρος αναμονής είναι τα 7 χρόνια… Υπάρχουν βέβαια και λήπτες που βρίσκουν μόσχευμα μέσα σε 2 ή 3 χρόνια… Α-Χριστέ μου… Και μετά μου λέτε πως το παιχνίδι δε χάθηκε! Νεφρολόγος-Μην απελπίζεστε… Θα σας ειδοποιήσουμε τηλεφωνικά στο κινητό σας αμέσως μόλις βρεθεί συμβατός δότης. Να το έχετε ανοιχτό συνέχεια μέρα νύχτα. Ως τότε, Αννούλα μου, να κάνεις την περιτοναϊκή κάθαρση στο σπίτι με προσοχή έτσι όπως θα σου δείξουν, αν τελικά κάνετε αυτή την επιλογή, να παίρνεις κανονικά τα φάρμακά σου και να αισιοδοξείτε όλοι στην οικογένεια. Τίποτα δεν έχει κριθεί ακόμα.

Το κουτί

41

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

ΠΡΑΞΗ ΤΡΙΤΗ Δύο μέρες αργότερα στο σπίτι της οικογένειας Μ-Δεν μπορούμε να καθόμαστε με σταυρωμένα τα χέρια να βλέπουμε το παιδί μας έτσι… Με τον καθετήρα μόνιμα μέσα της. Αλ-Τι άλλο μπορούμε να κάνουμε; Η αναμονή είναι τεράστια… Άκουσες τι είπε ο γιατρός. Θεέ μου, δε μας λυπάσαι; Η μια κακοδαιμονία μετά την άλλη… Πόσο άτυχοι είμαστε! Μ-Άσε την τύχη, Αλέξανδρε! Μην τα ρίχνουμε όλα στη μοίρα ή στον Θεό! Πόσο εύκολο και παρήγορο είναι να λες και να πιστεύεις ότι δε φταις εσύ… Να το παίζεις αδικημένος και θύμα… Πόσο βολικό! Και πόσο δύσκολο και γενναίο είναι να τολμάς να κάνεις αυτοκριτική και να παραδέχεσαι ότι έχεις κάνει λάθος… Ίσως να μη φταις απόλυτα, ίσως να μην εξαρτώνται όλα από εσένα τον ίδιο αλλά μέχρι ενός σημείου τουλάχιστον την τύχη μας την ορίζουμε μόνοι μας. Άμεσα ή έμμεσα… Αλ-Τι λόγια είναι πάλι αυτά, κορίτσι μου; Τι μονολογείς; Μ-Ξέρω, πολυτέλεια η φιλοσοφία μια τέτοια ώρα, μια ώρα που ψάχνουμε πώς θα σώσουμε το παιδί μας… Δε μας έμεινε και τίποτα άλλο… Γι’ αυτό ακριβώς… Επειδή δε μας έμεινε τίποτα άλλο κι επειδή πια δε ζούμε στη βολή μας όπως άλλοτε, γι’ αυτό ακριβώς δε θα ρίξω το φταίξιμο ούτε σε θεούς ούτε σε δαίμονες, Αλέξανδρε. Παρά μόνο σ’ εμάς… Έστω μέχρι ενός σημείου... Τι με κοιτάς; Δε βλέπεις τι γίνεται; Τιμωρούμαστε… Αλ-Τι λες; Τι σημαίνει αυτό; Μ-Τιμωρούμαστε, Αλέξανδρε. Μη μου πεις ότι δε θυμάσαι… Κι εγώ… Εγώ καλά να πάθω! Μου αξίζει απόλυτα το μαρτύριο. Η

42

Μαρίνα Αποστόλου

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Άννα μας όμως; Εσύ… Εσύ τι φταις; Εσύ μιλούσες, φώναζες… Επέμενες αλλά εγώ… Αλ-Τι είναι αυτά που λες, Μαίρη μου; Μ-«Η λίστα αναμονής είναι μεγάλη»… Έτσι είναι! Κι έχω φροντίσει και εγώ προσωπικά, Αλέξανδρε, για την επιμήκυνσή της… Τότε που έλεγα επίμονα «όχι» στη δωρεά οργάνων του Πέτρου… Το ξέχασες; Φταίω! Φταίω και εγώ για το χάλι μας τώρα! Αλ-Έλα, ηρέμησε. Μην το βλέπεις έτσι. Μ-Πώς θες να το δω; Αυτή είναι η αλήθεια. Κάνω τον απολογισμό μου, έτσι είναι. Αλ-Ηρέμησε, δεν είναι ώρα για αναδρομή στο παρελθόν. Μ-Να όμως που το παρελθόν κάνει επίσκεψη στο παρόν. Εκδικείται! Αυτή τη στιγμή, Αλέξανδρε, μας εκδικούνται γονείς παιδιών που στερήθηκαν τότε τα όργανα του Πέτρου. Και τώρα είτε είναι στο μηχάνημα του τεχνητού νεφρού είτε ζουν με τεχνητή καρδιά είτε είναι νεκρά! Μας γύρισε μπούμερανγκ. Δεν το βλέπεις; Αλ-Τότε δεν ήξερες… Μ-Τότε η ζωή μας ήταν τακτοποιημένη. Όλα μια χαρά. Όλα ρολόι. Ήμασταν εμείς οι τέσσερις και η οικογενειακή μας ευτυχία. Ποτέ δεν είχαμε προβληματιστεί για κάτι πραγματικά σοβαρό. Δε βλέπαμε πέρα απ’ τη μύτη μας. Κι οι μεταμοσχεύσεις ήταν θέμα μόνο για χαζοσειρές στην τηλεόραση κι αμερικάνικες ταινίες… Εξωπραγματικές καταστάσεις λες και μιλάμε για εξωγήινους. Μέχρι που ήρθαν όλα τούμπα. Αλλάξαμε. Τα γεγονότα μάς άλλαξαν. Είμαστε όλοι φθαρτοί κι ο ένας έχει ανάγκη τον άλλο σ’ αυτή τη ζωή. Ξέρω, δεν είναι ώρα για συμπεράσματα. Δεν μπορώ όμως να μην εξηγήσω γιατί είμαστε τώρα σ’ αυτή την κατάντια! Κάποτε

Το κουτί

43

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

αρνήθηκα να γίνουμε δότες και να που τώρα είμαστε υποψήφιοι λήπτες. Αλ-Πρέπει να κοιτάξουμε μπροστά. Μ-Σωστά. Και τώρα τι; Γολγοθάς! Κι όπου μας βγάλει; Κι όποιος αντέξει; Αλ-Ψυχραιμία, θα βρεθεί λύση. Εδώ παρεμβάλλονται δύο σκηνές χωρίς λόγια: Στη μία ο Αλέξανδρος ξενυχτάει μπροστά στο λάπτοπ του ψάχνοντας μανιωδώς για πληροφορίες και στην άλλη πάλι ο Αλέξανδρος να συνομιλεί αγχωμένος και προβληματισμένος με τον νεφρολόγο καθώς ο τελευταίος του εξηγεί πράγματα με σοβαρό ύφος δείχνοντας αρνητικότητα, αμφιβολία, ανησυχία. Ακούγεται ανάλογο μουσικό θέμα. Την επόμενη μέρα, πάλι οι δύο σύζυγοι στο σαλόνι του σπιτιού τους. Αλ-Θέλω να σου μιλήσω. Θέλω να κουβεντιάσουμε. Κι αν συμφωνήσεις να μιλήσουμε και στην Άννα. Μ-Τι είναι; Σ’ ακούω. Αλ-Έκανα μια έρευνα χτες… στο ίντερνετ… Το έψαξα ενδελεχώς… Μίλησα και με τον νεφρολόγο σήμερα το πρωί… Για μοσχεύματα από το εξωτερικό. Μ-Και; Μπορούμε να μπούμε σε λίστα αναμονής άλλης χώρας; Αλ-Δεν ξέρω, ίσως. Αλλά φαντάζομαι κι εκεί πρέπει να περιμένεις, δεν ξέρω πόσο, δεν το ’χω ψάξει. Μ-Και τι είναι αυτό που έχεις ψάξει; Αλ-Προτείνω να πάμε το παιδί στις Φιλιππίνες. Μ-Πού;;; Αλ-Πριν αντιδράσεις, άκου με. Έρχεσαι σε επαφή με το νοσοκομείο. Στα κανονίζουν όλα αυτοί. Υπάρχουν πωλητές

44

Μαρίνα Αποστόλου

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

νεφρών. Μιλάμε για 80.000 δολάρια. Συνολικά, όλα μαζί. Το νοσοκομείο και η αμοιβή του δότη. Μ-Τι είναι αυτά που λες; Θα πάμε το παιδί μας σε χώρα του τρίτου κόσμου; Αλ-Δεν είναι όπως αλλού, όπως στην Ινδία για παράδειγμα όπου δεν υπάρχει καμία υγιεινή στα νοσοκομεία που ’ναι παραπήγματα κι ο κόσμος πουλάει το νεφρό του για πολύ λίγα λεφτά. Στις Φιλιππίνες έχουν πάει κι άλλοι Έλληνες. Διάβασα συνεντεύξεις τους σε εφημερίδες. Είναι ανθρώπινα εκεί. Σε φροντίζουν, σε βάζουν σε μονόκλινο, σε περιποιούνται. Έχει πολλή ανέχεια εκεί, ο κόσμος πεινάει και πουλάει τα όργανά του… Τα νοσοκομεία έχουν λίστες με υποψήφιους δότες. Μ-Χριστέ μου, τι σαπίλα! Ντρέπομαι και μόνο στη σκέψη… Ο γιατρός συμφωνεί; Τι σου είπε; Αλ-Δεν ήταν και τόσο θετικός… Μ-Και θα πάμε στις Φιλιππίνες ενώ ο γιατρός που παρακολουθεί την Άννα δε συμφωνεί; Κι έπειτα, είναι αηδιαστικό και μόνο που το ακούω, ανατριχιάζω στη σκέψη και μόνο! Αλ-Ξέρω ότι δεν είναι ό,τι πιο ηθικό. Όμως, μπροστά στην απελπισία μας… Μαίρη, άκου με. Θα πουλήσουμε το διαμέρισμα που ’χω από τον πατέρα μου στη Θεσσαλονίκη και με τα χρήματα αυτά θα πάω την Άννα στις Φιλιππίνες. Αν δεν καταφέρω να βρω άμεσα αγοραστή, θα πάρω δάνειο απ’ την τράπεζα, όσο πιο πολλά μπορώ, συνεργάτης της είμαι τόσα χρόνια, τόσοι συνάδελφοι έχουν κατά καιρούς δανειστεί και μάλιστα μεγαλύτερα ποσά. Αν χρειαστεί, θα πάρω κι απ’ τις οικονομίες μου, δε με νοιάζει καθόλου. Δεν έχουμε χρόνο για συναισθηματισμούς. Νομίζεις εγώ δε ντρέπομαι; Όμως, να βλέπω την Άννα έτσι επί χρόνια, δεν το αντέχω!

Το κουτί

45

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Μ-Φοβάμαι… Κι αν κάτι στραβώσει εκεί, πού θα απευθυνθούμε; Μου λες; Τρέμω στην ιδέα ότι μπορεί να βρεθούμε εκτεθειμένοι σε μια τέτοια χώρα. Αλ-Δεν πρέπει να φοβάσαι! Θα παίξουμε το τελευταίο μας χαρτί. Οφείλεις να είσαι δίπλα της. Θυμάσαι τι είχες πει; Ότι θα φτάσεις πολύ μακριά για να τη σώσεις… Έτσι θα γίνει, Μαίρη μου. Εσύ θα μείνεις εδώ, δε θέλω να ταλαιπωρηθείς άλλο, κι εγώ μόλις βρω τα λεφτά, θα την πάρω και θα πάμε στη Μανίλα. Και θα δεις… όλα θα πάνε καλά. Δοκιμαστήκαμε αρκετά. Αυτή τη φορά θα νικήσουμε. Μ-Και το δικό μου νεφρό; Που έχει ήδη μέσα της; Θα της το αφαιρέσουν; Αλ-Όχι, μίλησα με τον γιατρό. Δεν είναι απαραίτητο. Μπορεί να δεχτεί το δεύτερο μόσχευμα χωρίς να της βγάλουν το πρώτο. Εκτός αν υπάρξει σήψη, θρόμβωση ή αιμορραγία αυτού. Σιωπούν, κοιτάζονται. Φώναξε την Άννα τώρα… Τρεις μήνες μετά. Η Άννα πήγε τελικά με τον πατέρα της στις Φιλιππίνες. Δέχτηκε το μόσχευμα, όλα πήγαν καλά κι επέστρεψαν στην Ελλάδα. Βρισκόμαστε στο ιατρείο του νεφρολόγου. Υποτίθεται ότι ο γιατρός έχει μόλις εξετάσει την Άννα και περνάνε μαζί στο γραφείο του. Νεφρολόγος-Λοιπόν, Αννούλα; Πώς αισθάνεσαι; Μια χαρά σε βρίσκω. Α-Καλά είμαι. Κουρασμένη αλλά καλά. Νεφρολόγος-Ήταν μεγάλο το ρίσκο που πήρατε με την οικογένειά σου. Εγώ… το ξέρεις άλλωστε, δεν ήμουν θετικός με την απόφαση αυτή. Το ξέρω, ήταν επιλογή ανάγκης αλλά πάντα παρακινδυνευμένη επιλογή. Είσαι ευχαριστημένη τελικά;

46

Μαρίνα Αποστόλου

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Α-Δεν είμαι αχάριστη μετά από τόσες περιπέτειες. Δεν ξέρω όμως και τι να νιώσω: χαρά ή ντροπή; Ανακούφιση ή τύψεις; Νεφρολόγος-Τι να σου πω; Δεν είμαι κριτής κανενός, Αννούλα μου. Εύχομαι μόνο το μόσχευμα να ζήσει όσο πιο πολύ γίνεται. Να πας στο καλό τώρα και να θυμάσαι: Σωστή διατροφή, σωματική άσκηση και τυπική λήψη της φαρμακευτικής σου αγωγής. Α-Θα κάνω ό, τι μπορώ. Ξέρω, δεν είναι για μια ζωή αλλά θα το προσέχω όσο πιο πολύ μπορώ. Θα είμαι το «κουτί» του, γιατρέ. Νεφρολόγος-Καλή δύναμη, Αννούλα μου και θα τα λέμε. Να προσέχεις πολύ. Α-Γεια σας προς το παρόν. Η σκηνή κλείνει.

Το κουτί

47

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

ΤΕΛΟΣ Είναι χειμώνας. Κάνει τσουχτερό κρύο κι έχω κλειστεί στο σπίτι. Βρέχει. Μικρός ο κύκλος στο νησί, λίγες οι επιλογές… Η τηλεόραση της επιπλωμένης γκαρσονιέρας παλιά. Δεν πιάνει όλα τα κανάλια. Βαριέμαι, δεν έχει τίποτα να δω. Θα χρησιμοποιήσω το web tv. Ψάχνω κάτι ενδιαφέρον στον τομέα της ενημέρωσης. Ποικιλία θεμάτων, εκπομπές που έχω χάσει. Εντοπίζω και επιλέγω τη «σκληρή αλήθεια για τις μεταμοσχεύσεις» στους «Πρωταγωνιστές» του Σταύρου Θεοδωράκη. Θεοδωράκη Έχω άγνοια. Παρακολουθώ αγχωμένη. Από εκεί ξεκινάνε όλα…

Μαρίνα Αποστόλου

48

Μαρίνα Αποστόλου

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Το κουτί

49

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Η ιδέα για τις Εκδόσεις Σαΐτα ξεπήδησε τον Ιούλιο του 2012 με πρωταρχικό σκοπό τη δημιουργία ενός χώρου όπου τα έργα νέων συγγραφέων θα συνομιλούν άμεσα, δωρεάν και ελεύθερα με το αναγνωστικό κοινό. Μακριά από το κέρδος, την εκμετάλλευση και την εμπορευματοποίηση της πνευματικής ιδιοκτησίας, οι Εκδόσεις Σαΐτα επιδιώκουν να επαναπροσδιορίσουν τις σχέσεις Εκδότη-ΣυγγραφέαΑναγνώστη, καλλιεργώντας τον πραγματικό διάλογο, την αλληλεπίδραση και την ουσιαστική επικοινωνία του έργου με τον αναγνώστη δίχως προϋποθέσεις και περιορισμούς. Ο ισχυρός άνεμος της αγάπης για το βιβλίο, το γλυκό αεράκι της δημιουργικότητας, δημιουργικότητας ο ζέφυρος της καινοτομίας, καινοτομίας ο σιρόκος της φαντασίας, φαντασίας ο λεβάντες της επιμονής, επιμονής ο γραίγος του οράματος, οράματος καθοδηγούν τη σαΐτα των Εκδόσεών μας. Σας καλούμε λοιπόν να αφήσετε τα βιβλία να πετάξουν ελεύθερα!

50

Μαρίνα Αποστόλου

«Ο ένας έχουµε ανάγκη τον άλλο»… πόσο κλισέ φράση, πόσο χιλιοειπωµένη και πόσο ανεφάρµοστη τελικά! Πόσο ενηµερωµένοι είµαστε για τις µεταµοσχεύσεις στην Ελλάδα; Πόσο τραγική είναι η αλήθεια γύρω από το συγκεκριµένο θέµα στη χώρα µας; ∆αιµονοποίηση, ταµπού και εσωστρέφεια µέχρι το «κακό» να χτυπήσει τη δική µας πόρτα κι εκεί να δούµε πόσο πονάει στην πράξη η µη ουσιαστική κατανόηση της υπαρκτής αµοιβαίας ανάγκης. Ελλάδα, 2012. Ατελείωτες λίστες αναµονής για µόσχευµα. Νοοτροπία που δε λέει να αλλάξει. Τι γίνεται όµως στο τέλος και πόσο ακριβά πληρώνουµε το τίµηµα της πνευµατικής µας ακαµψίας;

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

ISBN: 978-618-80220-9-6