Bible History part 4 | పితరుల కాలము

Ñ≤`«~°∞Å HÍÅ=Ú

JÉτǨ=Ú Ñ≤Å∞=|_ç#k "≥Ú^ŒÅ∞ SQÆ∞ѨÙΉõΩ =Åã¨É’=Ù=~°‰õΩ, H©„.ѨÓ. 1921–1706 (Pk. 11:27–50)

ѨiK«Ü«∞O–ÃÇÏ„cÜ«ÚŠѨx. – q"≥∂K«‰õΩx QÆ∞iOz QÆ∞ѨÎOQÍ KÕÜ«∞|_ç# "≥Ú^Œ\˜

"åQÍÌ#O (Pk. 3:15) =∂#= *ÏuH˘Hõ PâßH˜~°}OQÍ xezO^Œx =∞#O K«∂KåO. Jqhu ^•Ñ¨ÙiOz ^•x=Å¡ Hõey# [Å „Ѩà◊Ü«∞O Pâ◊#∞ ѨÓiÎQÍ ‰õÄeÛ"Õã≤Ok. [Å

„Ѩà◊Ü«∞O `«~°∞"å`« ‰õÄ_® PHÍâ◊O "Õ∞Ѷ¨∂=$`«Î"≥∞ÿOk. P~°OÉèí HÍÖÏ# <≥·Å∞, Ü«¸„Ѷ¨\©ãπ „áêO`åÅ ™ê„=∂*ϺÅ∞ <åQÆiHõ`« PKå~°O ÖËx q„QÆǨ~å^èŒ# ˆHO„^•Å∞QÍ =∂~å~Ú.

JkfifÜ«∞ ã¨`«º^Õ=Ùx H˘~°‰õΩ Z=_À, ZHõ¯_À xez#"å_≥·Ü«ÚO_®e, ÖˉõΩO>Ë =∂#= *Ïu xsHõ∆}ÖË#O`«QÍ #tOz áÈ<≥·Ü«ÚOk. Jk ÃÇÏ„cÜ«ÚÅ L#fl`«"≥∞ÿ# ѨxÜ≥ÿ∞Ü«ÚOk.

`å`å¯eHõOQÍ, ^Õ=Ù_»∞ Ǩ=Ú, Ü«∂ÃÑ`«∞ =Oâ◊=ÚÅ "≥O@ "≥àÏ¡_»∞. PÜ«∞# Ããq∞\˜H± =Oâ◊O`À ‰õÄ_® HõbÌÜ«ÚÅ =Oâ◊=ÚÖ’x XHõ XO@i ‰õΩ@∞OÉÏxfl ~°H˜∆OѨ "≥àÏ¡_»∞.

^Õ=Ùx QÆ∂iÛ# *Ï˝<åxfl ã¨r=OQÍ xeÑ≤, Hõ_»‰õΩ "åQÍÌ#O KÕÜ«∞|_ç# ''ã¨O`«u—— =¸ÅOQÍ =Oâ◊=ÚÅxflO\˜x uiy ^Õ=Ùx ã¨Ç¨Ï"å™êxH˜ fã≤H˘x ~å"åÅ<Õk ^Õ=Ùx L^ÕÌâ◊"≥∞ÿÜ«ÚOk. ˆH=ÅO H˘O`«=∞Ok =∂„`«"Õ∞ `åHõ|_çÜ«ÚO_»QÍ, JѨÊ\˜=~°‰õΩ ^Œ$+≤ì =∞#∞+¨µºÅ g∞^Œ HÍHõ ã¨OѶ¨∞@#Åg∞^Œ xÅ∞Ѩ|_ç#@∞¡Ok. â◊`åÉÏÌÅ#∞ H˘Å=_®xH˜ "ÕÜ«∞|_ç# J_»∞QÆ∞Å`À Ѩq„`«"≥∞ÿ# K«i„`«HÍ~°∞_»∞ „áê=ÚYº"≥∞ÿ# ã¨OѶ¨∞@#Å<Õ tY~å„QÆO#∞O_ç tY~å„QÆ=Ú#‰õΩ ^•@∞‰õΩO@∂ "≥à◊¡`å_»∞. D q+¨Ü«∞O #∞O_ç, ^Œ$+≤ì [#∞Åg∞^Œ ˆHO„nHõ$`«=∞ø`«∞Ok. K«i„`«Ö’x „Ѩ^è•# „Ѩ"åǨÏ=Ú ÃÇÏ„c =Oâßxfl XHõ¯

*ÏuQÍ KÕã≤ xO_»∞QÍ „Ѩ=Ç≤ÏOѨ<å~°OaèOzOk. D HÍÅѨ٠K«i„`« Ü«∂„u‰õΩÖˇ·Ü«Ú#fl

#Å∞QÆ∞~°∞ Q˘Ñ¨Ê ÃÇÏ„c Ñ≤`«~°∞Å#∞, J„ÉÏǨ=Ú, W™êû‰õΩ, Ü«∂HÀ|∞, Ü≥∂¿ãѨ٠J#∞"åix "≥O|_çã¨∞ÎOk.

I. J„ÉÏǨ=Ú rq`«=Ú. (Pk. 11:27–25:10.) ''qâßfiã¨∞ʼnõΩ `«O„_çQÍ—— J„ÉÏǨ=Ú, ÃÇÏ„c =OâßxH˜ Hõ~°ÎÜ≥ÿ∞, Q˘Ñ¨Ê =º‰õΩÎÅÖ’ XHõ_≥·Ü«Ú<åfl_»∞. J`«x rq`«O ã¨Ç¨Ï[OQÍ Ô~O_»∞ ÉèÏQÍÅ∞QÍ qÉèílOѨ|_»∞`«∞Ok, JO>Ë, (1) ã¨OKå~åÅ∞, (2) ÃÇÏ„É’#∞Ö’ ã≤÷~° x"åã¨O U~°Ê~°K«∞H˘#_»O.

1. ã¨OKå~åÅ∞.– Z. `˘e QÆ$ǨÏ=Ú. – Pã≤Ü«∂ <åQÆiHõ`«‰õΩ "≥Ú^Œ\˜ ™ê÷#=ÚQÍ#∞#fl

kQÆ∞= Ü«¸„Ѷ¨\©ãπ ÃÑ·, T~°∞ J<Õ KÀ@ J„ÉÏǨ=Ú ™ê÷x‰õΩ_≥·Ü«Ú<åfl_»∞. Jk "≥Ú^Œ\˜Ö’ Ǩ=Ú ÖËHõ @∞ˆ~hÜ«ÚʼnõΩ K≥OkO^≥·Ü«Ú<åfl, q[Ü«∞O=Å# Ããq∞\˜H±QÍ =∂iOk. ã¨Ê+¨ìOQÍ, Jk q„QÆǨ~å^èŒ#‰õΩ ã¨O|OkèOz#^Õ (Pk. 11:31† Ü≥∞Ǩϟ+¨µ= 24:2Å#∞ áÈeÛ K«∂_»∞).

a. Ñ≤Å∞ѨÙ, x|O^èŒ# (Pk. 12:1–3). – `«# ^Õâ◊=Ú#∞, |O^èŒ∞ [#=Ú#∞, `«O„_ç ~ÚO\˜x q_çz, `å#∞ ~ÚOHÍ `≥eã≤H˘#=Åã≤# ^ÕâßxH˜ „Ѩܫ∂}O Hõ=∞‡x J`«_»∞ Ñ≤Å∞=|_®¤_»∞. =∞`«Ñ¨~°OQÍ, Ѩ`«#O =^ŒÌ#∞O_ç D Ñ≤Å∞ѨÙ#∞, ^•x Ѩ~°º= ™ê#=Ú#∞, KåÖÏ „Ѩ=ÚY"≥∞ÿ# ã¨OѶ¨∞@#Å∞ L<åfl~Ú. Jk <åÅ∞æ "åQÍÌ<åÅ`À

‰õÄ_çÜ«ÚOk: (1) ÃÇÏ„c ÖËHõ Ü«¸^• [#∞Å`À ‰õÄ_ç# Q˘Ñ¨Ê [<åOQÆ=Ú. (2) Q˘Ñ¨Ê

¿Ñ~°∞. "å~°∞ rqOz# k<åÖ’¡ „ѨѨOK«Ñ¨Ù JOK«<åÅ „ѨHÍ~°O x„"≥∂^Œ∞Å∞, Ѷ¨~ÀÅ∞, ÔH·ã¨~°∞Å∞ qâßÅ"≥∞ÿ# Éèí∂ ÉèÏQÍxfl P„Hõq∞OKå~°∞, QÍx K«i„`«Ö’ K≥~°QÆx QÆ∞~°∞Î xeÑ≤# "å_»∞QÍx, JO`« „Ѩ=ÚY"≥∞ÿ#"å_»∞QÍx "åiÖ’ Z=_»∂ ÖËHõáÈÜ«∂_»∞, =∞iÜ«Ú J`«x ÉèÏ"åÅ∞ J`«x ã¨O`«u "åig∞^Œ =Ú„^ŒQÍ "ÕÜ«∞ÖËHõáÈÜ«∂_»∞. qâßfiã¨∞ʼnõΩ `«O„_çQÍ

=¸_»∞ =∞`åÅ∞: Ü«¸^•, „ÔH·ã¨Î=, =∞ǨÏ=∞‡nÜ«∞ =∞`åÅ∞ J„ÉÏǨ=Ú "≥·Ñ¨Ù K«∂™êÎ~Ú.

(3)Éèí∂ "åQÍÌ#O† ÃÇÏ„cÜ«ÚÅ∞ Hõ<å#∞#∞ ™êfin#Ѩ~°K«∞H˘#_»OÖ’ <≥~°"ÕiÛOk.

(4)ã¨HõÅ [#∞ʼnõΩ n"≥#† Ô~O_»∞"ÕÅ ã¨O=`«û~åÅ `«~°∞"å`« Jk „H©ã¨∞ÎÖ’#∞, Ö’Hõ "åºÑ¨ÎOQÍ ã¨∞"å~°Î „ѨHõ\˜OK«_»OÖ’#∞ <≥~°"Õ~°Û|_çOk. WOHÍ qâßÅ=∞ø`«∞#fl Ѩi^èŒ∞ÅÖ’, <≥~°"Õ~°Û|_Õ q^è•#OÖ’<Õ Jk ~ÚOHÍ LOk.

ã≤. =Å㨠áÈ=_»O. – „Ѩ`ÕºH˜OѨ|_ç# U *ÏfÜ«∞ rq`«"≥∞ÿ<å =Å㨠áÈ=_»OÖ’

áê`«∞‰õΩáÈ~Ú LO@∞Ok† J~Ú`Õ =Å㨠áÈÜÕ∞q H˘xfl =∂„`«"Õ∞ =∞`« ã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ#"≥· Ü«ÚO\Ï~Ú ÖËHõ ÃÇÏ„cÜ«ÚʼnõΩ K≥Ok#"å\˜=Öˇ ã¨Ê+¨ì"≥∞ÿ# K«i„`«Ö’ ^•yÜ«ÚO\Ï~Ú.

_≥Éèˇ· J~Ú^Œ∞ UO_»¡ „áêÜ«∞OÖ’, ^Õâ◊O`À#∞, |O^èŒ∞[#O`À#∞ `≥QÆ`≥OѨÙÅ∞ KÕã¨∞H˘x, ZHõ¯_çH˜ "≥àÏ¡Ö’ Z~°∞QÆHõÜÕ∞ |Ü«∞Å∞^Õ~°_»=∞O>Ë, qâßfi㨠g~°`«fiO HÍÅ=ã≤ =ã¨∞ÎOk. ''qâßfiã¨=Ú#∞ |\˜ì P Ñ≤Å∞ѨىõΩ Ö’|_ç, ... ZHõ¯_çH˜ "≥à◊¡=Öˇ<À Jk Z~°∞QÆHõ |Ü«∞Å∞ "≥à‹¡#∞—— (ÃÇÏ„c. 11:8). JÖÏ\˜ =ºH˜Î x~°O`«~°=ÚO_Õ ã¨O`«uH˜

™ê÷Ѩ‰õΩ_≥·Ü«ÚO_»∞@‰õΩ,

^Õ=Ùx UHõ`«fi=Ú J<Õ QÆOcè~°"≥∞ÿ# ã¨`«º=Ú#‰õΩ J=HÍâ◊=Ú HõeyOK«∞"å_≥· LO_»∞@‰õΩ#∞

xÅ∞Ѩ|_®¤_»∞.

`«# `«O„_çÜ≥ÿ∞# `≥~°Ç¨ï`À#∞, `«O„_çÖËx `«# ã¨Ç¨ÏŸ^Œ~°∞x ‰õΩ=∂~°∞_≥·# Ö’`«∞`À#∞, `«# ÉèÏ~°ºÜ≥ÿ∞# âß~å`À#∞ Ü«¸„Ѷ¨\©ã¨∞ ÃÑ·#∞#fl Ǩ~å#∞‰õΩ KÕ~°∞‰õΩ<åfl_»∞. JHõ¯_»

`≥~°Ç¨ï =∞$u<˘O^•_»∞, J„ÉÏǨ=Ú ~ÚOHõ#∞ ^≥·qHõ"≥∞ÿ# Ñ≤Å∞ѨىõΩ Ö’|_çÜ«ÚO_ç, Ü«¸„Ѷ¨\©ãπ #k „Ѩ=Ç≤ÏOK«∞ =∂~°æ=Ú#∞O_ç Hõ<å#∞‰õΩ |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞. WѨC_»∞ `å#∞

Z~°∞QÆx ^Õâ◊OÖ’, Ѩ~å~Ú =OjÜ«ÚÅ =∞^茺 J`«_»∞ xezÜ«Ú<åfl_»∞. Ã+ÔH=ÚÖ’

^Õ=Ù_»∞ J`«xH˜ „Ѩ`«ºHõ∆"≥∞ÿ `«# x|O^èŒ##∞ ã¨i „H˘`«ÎkQÍ KÕã≤, ''h ã¨O`å#=Ú#‰õΩ D

^Õâ◊ q∞K≥Û^Œ#x—— (Pk. 12:7) "åQÍÌ#O KÕâß_»∞. =Å㨠ã¨OѨÓiÎ KÕÜ«∞|_çOk, K«∂Ñ≤OK«#∞#fl ^Õâ◊O ~Ú^Õ.

H˘xfl ã¨O=`«û~åÅ∞QÍ J„ÉÏǨ=Ú XHõ ã¨÷ÅO#∞O_ç =∞~À ã¨÷ÖÏxH˜ u~°∞QÆ∞`«∂

L<åfl_»∞. J`«_»∞ (1) ÉË`ÕÅ∞Ö’, (2) ^ŒHõ∆}=Ú#, (3) SQÆ∞ѨÙÎÖ’, (4) ^ŒHõ∆}=Ú#, (5)ÉË`ÕÅ∞Ö’ x"å™êÅ∞ U~°Ê~°K«∞H˘O@∂ =KåÛ_»∞. WHõ¯_» J„ÉÏǨ=Ú, Ö’`«∞Å∞ "ÕÔ~·áÈÜ«∂~°∞† Ü≥Ú~åÌ#∞ Ö’Ü«∞Ö’x ™⁄^˘=∞Ö’ Ö’`«∞ `«# QÆ∞_®~åxfl "Õã≤H˘<åfl_»∞, ™⁄^˘=∞Ö’<Õ J`«_»∞ xezáÈÜ«∂_»∞. (6) J„ÉÏǨ=Ú ^ŒHõ∆}=ÚQÍ ÃÇÏ„É’#∞‰õΩ "≥àÏ¡_»∞. ã≤÷~°"≥∞ÿ# x"å™êxH˜ ~Úk ˆHO„^ŒOQÍ =∂iOk. J~Ú`Õ Hõ_»=~°‰õΩ J`«_»∞ QÆ∞_®~åÅÖ’<Õ x=ã≤OKå_»∞. „Ѩu ã¨÷ÅOÖ’ J`«_»∞ |eÑ‘~î°O Hõ\Ïì_»∞. QÆ∞_®~°=Ú, |eÑ‘~î°=ÚÅ<Õq J`«x Hõ<å#∞ rq`åxH˜ qâı+¨ ÅHõ∆}=ÚÖˇ·Ü«Ú<åfl~Ú.

2. ÃÇÏ„É’#∞Ö’ ã≤÷~°Ñ¨_ç# rq`«O. – D HÍÖOÖ’x „Ѩ^è•# ã¨OѶ¨∞@#Å∞: Z.HõbÌÜ«ÚÅ ^ŒO_»Ü«∂„`«. – ZÖÏg∞Ü«ÚÅ ~å[=Oâ◊=Ú HõbÌÜ«∞#∞ áêeã¨∞ÎOk.

xâ◊ÛÜ«∞=Ú`À ‰õÄ_ç# D =Oâ◊=Ú `«=∞ Ü«Ú^Œú q[Ü«∂Å#∞ ѨtÛ=∞=Ú# Ü≥Ú~åÌ#∞

Ö’Ü«∞=~°‰õΩ <≥@∞ìH˘O@∂ =zÛOk. Ü≥Ú~åÌ#∞ „áêO`«OÖ’ L#fl H˘kÌ=∞Ok ~åAÅ∞

Ѩ<≥flO_»∞ ã¨O=`«û~åÅ∞QÍ P HÍ_çx "≥∂ã≤ J@∞ `«~°∞"å`« u~°∞QÆ∞ÉÏ@∞ KÕâß~°∞.

Hõ^˘~å¡Ü≥∂"≥∞~°∞ P u~°∞QÆ∞ÉÏ@∞#∞ J}z, Ö’`«∞`À ã¨Ç¨, ™⁄^˘=∞ [#∞Å#∞ K≥~°Q˘xáÈÜ«∂_»∞. J„ÉÏǨ=Ú `«# ~ÚO@#∞#fl =¸_»∞=O^ŒÅ Ѩ^Œ∞<≥xq∞k =∞Ok `«sÊù^Œ∞ KÕÜ«∞|_ç# Ãã·x‰õΩÅ`À HõbÌÜ«ÚÅ Ü≥ÚHõ¯ ZÖÏg∞Ü«Úx `«iq∞ K≥~°Q˘x "åix J`«x KÕu#∞O_ç `«Ñ≤ÊOKå_»∞. P uiy =KÕÛ ã¨=∞Ü«∞OÖ’<Õ qO`≥·# Ü«∂[Hõ ~å[QÆ∞ "≥∞e¯Ãã^≥‰õΩ#∞ J`«_»∞ Hõeã≤H˘x Pj~°fikOѨ|_»`å_»∞, =∞iÜ«Ú J„ÉÏǨ=Ú J`«xH˜

Ѩ^À=O`«∞ JiÊ™êÎ_»∞.

a. ǨQÆ~°∞`À q"åǨÏ=Ú. – "åQÍÌ#O KÕÜ«∞|_ç# ‰õΩ=∂~°∞_»∞ HõÅ∞QƉõΩO_»

ã¨O=`«û~åÅ∞ QÆ_çzáÈÜ«∂~Ú. J„ÉÏǨ=Ú, âß~åÅ∞ =Ü«∞ã¨∞û =∞o¡#"å~“`«∞<åfl~°∞.

âß~å ã¨ÅǨ`À, ǨQÆ~°∞ J<Õ P"≥∞ ^•ã≤x J„ÉÏǨ=Ú Ô~O_»= ÉèÏ~°ºQÍ ã‘fiHõi™êÎ_»∞.

Jˆ~cÜ«ÚʼnõΩ =¸Å ѨÙ~°∞+¨µ_»∞QÍ Wëê‡ÜÕ∞Å∞‰õΩ P"≥∞ `«e¡Ü«∞ø`«∞Ok.

ã≤. ã¨∞#flux U~åÊ@∞ KÕÜ«∞_»O. – JѨÊ\˜H˜ J„ÉÏǨ=Ú `˘Oɡ· `˘q∞‡k UO_»¡"å_≥· Ü«ÚO\Ï_»∞. âß~å Ѩk ã¨O=`«û~åÅ∞ z#flk. "åQÍÌ#O KÕÜ«∞|_ç# x|O^èŒ# ~ÚOHõ#∞ <≥~°"Õ~°Û|_»=Åã≤Ü«ÚOk: Jk âß~å ^•fi~å <≥~°"Õ~°Û|_®e, P"≥∞‰õΩ ‰õΩ=∂~°∞_»∞ ÖË_»∞.

=∞~À™êi ^Õ=Ù_»∞ „Ѩ`«ºHõ∆"≥∞ÿ, Ô~O_»∞ QÆ∞~°∞`«∞Å`À `«# x|O^èŒ##∞ uiy „H˘`«ÎkQÍ

KÕâß_»∞: (1) "åi ¿Ñ~°∞¡, `˘eQÍ J„ÉÏ=Ú (Q˘Ñ¨Ê `«O„_ç), =∞iÜ«Ú âß~å~Ú ([QÆ_»

Q˘O_ç) J<Õq J„ÉÏǨ=Ú ([# ã¨=¸Ç¨Ï=Ú#‰õΩ `«O„_ç), =∞iÜ«Ú âß~å (~å[ ‰õΩ=∂i)

QÍ =∂~°Û|_®¤~°∞† (2) x|O^èŒ# [#∞ʼnõΩ ã¨∞#flu `«~° `«~°=ÚʼnõΩ [~°∞QÆ=Åã≤#

HÍ~°ºOQÍ ~Ú=fi|_çOk.

_ç. ™⁄^˘=∞ <åâ◊#=Ú. – Ü≥Ú~åÌ#∞ "≥∞ÿ^•#Ѩ٠Ѩ@ì}ÏÅ K≥_»∞ #_»`« JO`«~åƒùQÆO

Ö’xH˜ ky, P K«∞@∞ìѨ@¡#∞#fl [#=ÚÅ∞ JO^Œ∞Ö’ kQÆ|_çáÈÜ«∂~°∞. "åi <åâ◊<åxfl

QÆ∂iÛ ^Õ=Ù_»∞ f~å‡xOz, P q+¨Ü«∂xfl J„ÉÏǨ=Ú#‰õΩ |Ü«∞Å∞Ѩ~°Kå_»∞. J`«x

q*Ï˝Ñ¨# P Ѩ@ì}ÏÅ#∞ ~°H˜∆OѨ ÖËHõáÈ~Ú<å, Ö’`«∞ =∂„`«O ã¨OѨÓ~°‚OQÍ #tOzáÈÖË^Œ∞.

™⁄^˘=∞#∞ ^ŒÇ≤ÏOz# Jyfl QÆO^èŒHõ=ÚÅ `«∞á¶ê#∞#∞ `å#∞ K«∂_®Å#fl J¿ÑHõ∆#∞ |\˜ì

Ö’`«∞ Ü≥ÚHõ¯ ÉèÏ~°º `«#∞fl HÍáê_»∞HÀÖËHõáÈ~Ú<å, JyflÖ’#∞O_ç ÖÏy# H˘iqÖÏ Ö’`«∞

|Ü«∞@Ѩ_®¤_»∞. Ö’`«∞ ™ÈÜ«∞~°∞‰õΩ `«Ñ≤ÊOK«∞H˘x áÈ~Ú, `«# ™⁄O`« ‰õΩ=∂Ô~ÎÅ=Å#<Õ, ÃÇÏ„cÜ«ÚʼnõΩ n~°…HÍÅѨ٠â◊„`«∞=ÙÅ∞QÍ xez# "≥∂Ü«∂cÜ«ÚʼnõΩ#∞, J"≥∂‡hÜ«ÚʼnõΩ#∞ `«O„_çÜ«∞Ü«∂º_»∞.

W. [##=Ú, W™êû‰õΩ#∞ JiÊOK«_»O – WѨC_»∞ J„ÉÏǨ=Ú #∂ˆ~O_»¡"å_»∞ âß~å

`˘OÉèˇ· UO_»¡ „áêÜ«∞=Ú QÆÅk. W~°"≥·Ü«∞~Ú^Œ∞ ã¨O=`«û~åÅ∞ ã¨OK«iOK«∞`«∂, Hõx

ÃÑ\˜ì# `«~°∞"å`« "åQÍÌ#Ѩ٠<≥~°"Õ~°∞Ê J<Õ "≥Å∞QÆ∞ „ѨHÍtOzOk. W™êû‰õΩ J<Õ ¿Ñ~°∞QÆÅ

‰õΩ=∂~°∞x âß~å HõO@∞Ok. J~Ú`Õ ~ÚOHõ#∞ Hõ~îÀ~°"≥∞ÿ# â’^èŒ# "åiH˘~°‰õΩ "ÕzÜ«ÚOk.

ã¨fi[#=ÚÃÑ· =∞=∞HÍ~åxfl ^Õâßaè=∂<åxfl J„ÉÏǨ=Ú Ü≥ÚHõ¯ qâßfiã¨=Ú [~ÚOzOk.

`«# ™⁄O`« QÆ~°ƒùѶ¨Å=ÚÃÑ·#∞#fl =∞=∞HÍ~åxfl Jk [~ÚOK«∞`«∞O^•? `«# K≥=ÙÅH˘Hõ

qO`≥·# =~°Î=∂#O WÖÏ qxÑ≤ã¨∞ÎOk, ''– h‰õΩ XHõ¯_≥·Ü«Ú#fl h ‰õΩ=∂~°∞x, J#QÍ h=Ù „¿Ñq∞OK«∞ W™êû‰õΩ#∞ fã≤H˘x "≥∂sÜ«∂ ^Õâ◊=Ú#‰õΩ "≥o¡ JHõ¯_» <Õ#∞ h‰õΩ

K≥ѨÊÉ’=٠Ѩ~°fi`«=ÚÅÖ’ XHõ ^•xg∞^Œ ^ŒÇ¨Ï# |eQÍ J`«x #iÊOK«∞=∞x

K≥ÃÑÊ#∞—— (Pk. 22:2). JÖÏ\˜ P[˝ =∞# <≥·uHõ ã¨fiÉèÏ"åxH˜ q„ÉèÏOuQÍ LO@∞Ok.

ÉÏ^茺`«Å ã¨OѶ¨∞~°¬}QÍ Jk QÀK«iã¨∞ÎOk. J~Ú`Õ J„ÉÏǨ=Ú‰õΩ Jk JÖÏ ÖË^Œ∞.

=∂#= |e ã¨~°fi ™ê^è•~°}O† P HÍÅOÖ’ Jk JkèHõOQÍ LOk, J„ÉÏǨ=Ú‰õΩ Jk

qO`« HÍ^Œ∞. ^•xx J`«_»∞ Ziy#@∞ì<åfl_»∞. Jk áÈ~å@OQÍ =∂~°ÖË^Œ∞. XHõ"≥·Ñ¨Ù

^Õ=Ùx Ñ≤Å∞ѨÙ, =∞~À"≥·Ñ¨Ù W™êû‰õΩ#O^Œe J`«x „¿Ñ=∞ =∞iÜ«Ú "åQÍÌ# x|O^èŒ#Ü«∞O^Œe

J`«x xsHõ∆} J<Õ "å\˜=∞^茺 Jk ~Ú~°∞‰õΩ# Ѩ_çÜ«ÚOk. P "åQÍÌ<åxH˜ J`«x P`«‡

ÅOQÆ~°∞=Öˇ ã‘ìÅ∞ H˘HͯÅ`À ayOK«|_çÜ«ÚOk. =∞~˘Hõ=∂~°∞ J`«x qâßfiã¨O q[Ü«∂xfl ~°∞z K«∂zOk (ÃÇÏ„c. 11:17–19). J„ÉÏǨ=Ú‰õΩ#fl qâßfiã¨=Ú, J#∞Éèí==Ú J<Õq ~ÚHõ¯_» tY~å„QÆ=Ú#∞ KÕ~°∞‰õΩ<åfl~Ú. J`«x ‰õΩ=∂~°∞_»∞ ~°H˜∆OѨ|_®¤_»∞† ZO^Œ∞HõO>Ë, ^Õ=Ù_»∞ x[OQÍ J`«x |exQÀ~°ÖË^Œ∞. J`«xH˜ q"åǨÏO [iyOk, W™êû‰õΩ ‰õΩ=∂~°∞Å∞

`«#K«∞@∞ì ÃÑiˆQÖÏ P Ñ≤`«~°∞_»∞ (J„ÉÏǨ=Ú) rqOKå_»∞. ÃÇÏ„É’#∞ =^ŒÌ =∞ÔHÊÖÏ

QÆ∞ǨÏÖ’, `«# ÉèÏ~°º#∞ áêu ÃÑ\Ïì_»∞. "åQÍÌ# Éèí∂q∞Ö’ `å#∞ Ü«∞[=∂xQÍ L#fl

ã¨÷Å=Ú J^Õ. Hõ<å#∞Ö’ XHõ â◊`å|ÌO Ü«∂„`« KÕã≤# `«~°∞"å`« JHõ¯_Õ J`«_»∞ ‰õÄ_®

áêuÃÑ@ì|_»`å_»∞.

Ö’HÍxH˜ J„ÉÏǨ=ÚÅ∞ |Ǩï H˘kÌ=∞Ok (=∂„`«"Õ∞) L<åfl~°∞. Ö∫H˜Hõ"≥∞ÿ#

ÖÏÉèÏÅHÀã¨O x`«º`«fiѨ٠WHõ¯@¡Ö’ Ѩ_ç# Ö’`«∞=O\˜"å~°∞ J<Õ‰õΩÅ∞<åfl~°∞. L^ŒÜ«∞

HÍÅѨ٠=∞OK«∞=Öˇ Ö’`«∞#∞ J`«x ã¨O`«u"å~°∞#∞ QÆuOzáÈÜ«∂~°∞† J„ÉÏǨ=Ú J`«x

ã¨O`«u"å~°∞#∞ Ö’Hõ=ÚÜ≥ÚHõ¯ QÆux fiÛ k^•Ì~°∞.

II. W™êû‰õΩ Ü≥ÚHõ¯ jÅ=Ú, rq`«=Ú. (Pk. 24:1–28:9.)

1. W™êû‰õΩ rq`«O Ü≥ÚHõ¯ qâı+¨ ÅHõ∆}=Ú. – W™êû‰õΩ rq`« K«i„`« "≥O@<Õ

K≥ѨÊ|_çOk. J`«x rq`«O XHõ „ѨHõ¯ `«# `«O„_ç`À#∞, =∞iÜ≥ÚHõ "≥·Ñ¨Ù J`«x ‰õΩ=∂~°∞_≥·#

Ü«∂HÀ|∞`À#∞ ÃÑ#"ÕÜ«∞|_çOk. W™êû‰õΩ rq`«O J„ÉÏǨ=Ú"≥·Ñ¨Ù _≥Éèˇ·Ü«∞~Ú^Œ∞

ã¨O=`«û~åÅ#∞, Ü«∂HÀ|∞ #∂\Ï ~Ú~°"≥· ã¨O=`«û~åÅ#∞ P=iã¨∞ÎOk. J`«x rq`«OÖ’ =ÚYº"≥∞ÿ# „Ѩu ã¨OѶ¨∞@# "åiH˜ ã¨O|OkèOz#^Õ. Kåi„`«Hõ =ºH˜ÎQÍ J`«_»∞ "åi <ÕѨ^䌺OÖ’ q∞yeáÈÜ«∂_»∞. J`«_»∞ `«=∞ `«e¡ rq`« HÍÅOÖ’, P"≥∞ „ѨÉèÏ"åxH˜ Ö’<≥· âßOux HÀˆ~"å_»∞QÍ ã¨=∞~°Ê}HÀã¨O `«O„_çH˜ =â◊=∞Ü«∂º_»∞. J@∞Ñ≤=∞‡@, Ѷ≤e+‘ÎÜ«ÚÅ`À

Ü«Ú^ŒúO KÕÜ«∞‰õΩO_» "åiH˜ Ö’|_»_»O J`«x ÉèÏ~°º „áêÉźO=Å# JÜ«ÚºO_»=K«∞Û.

^ŒHõ∆} ^Õâ◊Ѩ٠ÉèÏQÆ"≥∞ÿÜ«Ú#fl ÃÇÏ„É’#∞Ö’<À ÖËHõ ^•xH˜ ã¨g∞ѨOÖ’<À #∂\ Z#Éèˇ· n~°…

ã¨O=`«û~åÅ rq`«O QÆuOzáÈ~ÚOk. W™êû‰õΩ J„ÉÏǨ=Ú=Öˇ #Å¡~å~Ú=O\˜"å_»∞

QÍx, Ü«∂HÀ|∞=Öˇ `«\ÏÅ∞# ÃÑ·ÔHyi Ѩ@∞ì‰õΩ<Õ J#∞Éèí=O QÆÅ"å_»∞ HÍ_»∞. "åQÍÌ#

Ѩل`«∞_»∞QÍ, "åQÍÌ# x|O^èŒ#‰õΩ "å~°ã¨∞_»∞QÍ, D HÍÅOÖ’x #Å∞QÆ∞~°∞ Ñ≤`«~°∞Å =∞^茺

J`«_»∞ Q“~°=Ѩ^Œ"≥∞ÿ# ™ê÷#O Hõey L<åfl_»∞. L#fl`«"≥∞ÿ# J„ÉÏǨ=Ú qâßfiã¨OÖ’

J`«_»∞ #_çKå_»∞, J„ÉÏǨ=Ú`À QÆÅ ^Õ=Ùx x|O^èŒ##∞ uiy „H˘`«ÎkQÍ KÕÜ«∞_®xH˜QÍ#∞

^Õ=Ù_»`«xH˜ =∂\˜=∂\˜H˜ „Ѩ`«ºHõ∆=∞ø`å_»∞.

2. J`«x q"åǨÏ=Ú, ‰õΩ@∞O|=Ú. – T~°∞ J<Õ `«=∞ ™⁄O`« „QÍ=∞O#∞O_ç Ǩ~å#∞=~°‰õΩ J„ÉÏǨ=Ú

<åǨϟ~°∞ "≥O@=zÛ#@ì~Ú<å LO_®e ÖË^• ‰õΩ@∞O|Ѩ٠=Åã¨#∞ `«~°∞"å`« J#∞ã¨iOz#"å_≥·<å JÜ«ÚºO_®e. JHõ¯_Õ J`«_»∞ LO_çáÈÜ«∂_»∞. q„QÆǨ~åkè‰õΩÖˇ·# Hõ<åhÜ«ÚÅ`À ZÖÏ\˜ q"åǨÏ|O^èŒ"≥∞ÿ# ÃÑ@∞ìH˘# _®xH˜ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç#"å_≥·, Ǩ~å#∞Ö’ L#fl <åǨϟ~°∞ ‰õΩ@∞OÉÏxH˜ `«# #q∞‡# ÉO@∞#∞

J„ÉÏǨ=Ú Ñ¨Oáê_»∞. JHõ¯_»#∞O_ç ɡ`«∂ÜÕ∞Å∞ ‰õΩ=∂Ô~ÎÜ≥ÿ∞# iÉϯ#∞ `ÕQÍ, P"≥∞ W™êû‰õΩ#‰õΩ ÉèÏ~°ºÜ«Ú, Uâß=Ù, Ü«∂HÀ|∞ J<Õ Hõ=Å Ñ≤šʼnõΩ `«e¡Ü«Ú<≥·~ÚOk.

III. Ü«∂HÀ|∞ K«i„`« . (Pk. 27:1–49:33.)

Ü«∂HÀ|∞ Ô~O_»∞ ¿Ñ~°¡‰õΩ, J`«x jÖÏxH˜ ã¨O|OkèOz# Ô~O_»∞ =ÚYº"≥∞ÿ# ^Œâ◊ʼnõΩ ã¨O|OkèOz# Ô~O_»∞ J^蕺ܫ∂Å∞<åfl~Ú. "≥Ú^Œ\˜k Ü«∂HÀ|∞ (™ê÷# „Éèí+¨µìxQÍ KÕã≤# "å_»∞)† Ô~O_»= ^•xÖ’ J`«_»∞ W„âßÜÕ∞Å∞ (^Õ=Ùx ~å[ ‰õΩ=∂~°∞_»∞)QÍ ~°∂á⁄O^Œ∞`å_»∞.

qÉèí[# ˆ~Y=^ŒÌ ÃÑ#∂ÜÕ∞Å∞ ^Õ=Ùx ^Œ∂`«`À áÈ~å_ç F_çOѨ|_®¤_»∞, [Ü«∞"≥ÚO^•_»∞, „ÔH·ã¨Î=Ùx =∂~°∞ʉõΩ U ~Ú`«~° Ñ≤`«~°∞x rq`«O ‰õÄ_® áÈeHõQÍ HõxÊOK«^Œ∞. "≥Ú^Œ\˜#∞Oz z=i=~°‰õΩ W`«~°∞Å∞ #=∞‡Hõ"≥∞ÿ# rq`åxfl QÆ_çáê~°∞. Ü«Ú=~å*ˇ·# W„âßÜÕ∞Å∞ =∂„`«O

™ê÷# „Éèí+¨µìxQÍ KÕã≤# Ü«∂HÀ|∞ HõO>Ë XHõ aè#fl"≥∞ÿ# =ºH˜ÎQÍ HõxÊ™êÎ_»∞.

1. ™ê÷#O ѨÙK«∞ÛH˘#fl Ü«∂HÀ|∞ (Pk. 27:1–32:32). – Z. J`«x ¿Ñ~°∞. –

J`«x ѨÙ@∞ìHõÖ’ [iy# XHõ ã¨OѶ¨∞@##∞|\˜ì, J`«xH˜ Ü«∂HÀ|∞ J#∞ ¿Ñ~°∞ ÃÑ@ì|_çOk:

=∞_ç"≥∞#∞ Ѩ@∞ìH˘x#"å_»∞, `«@∞ìH˘x Ѩ_»∞#@∞¡ KÕÜ«Ú"å_»∞, „Éèí+¨µìxQÍ KÕÜ«Ú"å_»∞.

J`«_»∞ z#fl"å_≥·<å, Z#∞flH˘#|_ç# Öˇ·#∞ =∞iÜ«Ú x|O^èŒ# Ü«∂HÀ|∞ ^•fi~å =KÕÛq

QÆ#∞Hõ, J`«x [#‡ ã¨=∞Ü«∞OÖ’, ''ÃÑ^ŒÌ"å_»∞ z#fl"åxH˜ ^•ã¨∞_»QÆ∞#∞—— Jx „Ѩ=zOѨ

|_çOk (Pk. 25:23).

a. [#‡ ǨωõΩ¯#∞ KÕlH˜¯OK«∞H˘#∞@. – Uâß=Ù "Õ@QÍ_»∞† Ü«∂HÀ|∞ ''™ê^èŒ∞=Ù——

`À@=∂e. Uâß=Ù "Õ@#∞Oz JÅã≤=KåÛ_»∞, Ü«∂HÀ|∞ KÕã≤# =O@HÍxH˜ `«# [#‡ ǨωõΩ¯#∞ ÉË~åxH˜ ÃÑ\Ïì_»∞. `«#‰õΩ#fl Pj~åfi^•xfl D q^èŒOQÍ Hõ∆}˜Hõ"≥∞ÿ# J#∞Éèí=OHÀã¨O =^Œ∞Å∞‰õΩO\Ï_»∞. WÖÏO\˜ #_»`« Hõey#"å_»∞ XHõ P`À‡#fl`«"≥∞ÿ# =∞`« ™ê÷Ѩ#‰õΩ QÍx xÅHõ_»QÍ LO_»^ŒQÆæ *Ïux ™ê÷Ñ≤OK«_®xH˜ QÍ#∞ J~°∞›_»∞ HÍ^Œ∞. ™ê^èŒ∞"≥·# Ü«∂HÀ|∞ [#‡ ǨωõΩ¯#‰õΩ#∂, xÉO^èŒ# "åQÍÌ<åʼnõΩ#∂ qÅ∞= Hõ\˜ì, "å\˜x PHõeQ˘#fl `«#

™È^Œ~°∞x#∞O_ç á⁄O^•_»∞.

ã≤. JѨǨÏiOz# n"≥#Ü«∞#|_çOk. – ã¨O=`«û~åÅ∞ QÆ_çKå~Ú. Ñ≤`«~°∞Å n"≥##∞

„Ѩ™êkOK«_®xH˜ =$^Œ∞ú_≥·# W™êû‰õΩ‰õΩ ã¨=∞Ü«∞O Pã¨#fl=∞~ÚOk. P ÉÏÅ∞~° [#‡

ã¨=∞Ü«∞OÖ’ „ѨHõ\˜OѨ|_ç# ^≥·= L^ÕÌâßxH˜ aè#flOQÍ, P n"≥##∞ Uâß=Ù‰õΩ

„Ѩ™êkOK«_®xH˜ J`«_»∞ f~å‡xOK«∞‰õΩ<åfl_»∞. J~Ú`Õ, iÉϯ x„^ŒáÈÖË^Œ∞. P"≥∞ XHõ

Ѩ<åflQÆO ѨxflOk, Ü«∂HÀ|∞ `«# ¿Ñ~°∞‰õΩ `«y#@∞ì LO_ç, P"≥∞ Ѩ<åflQÆO „ѨHÍ~°O #_çÑ≤OѨ|_®¤_»∞. P U~åÊ@∞ q[Ü«∞=O`«=∞~ÚºOk. =∞O^Œ ^Œ$+≤ìQÆÅ W™êû‰õΩ, Ǩ[~°∞HÍx Uâß=ÙÅ∞ K«`«∞~°OQÍ "≥∂ã¨yOѨ|_®¤~°∞. Ñ≤`«~°∞x Ü≥ÚHõ¯ „Ѩ^è•#"≥∞ÿ# n"≥#Å∞ Ü«∂HÀ|∞ `«Åg∞kH˜ XiQÍ~Ú. _ç. Ǩ~å#∞‰õΩ áêiáÈ=_»O. – Ѷ¨e`«OQÍ `«O„_ç, `«e¡, J#fl Ü≥Ú^ŒÌ#∞O_ç Ü«∂HÀ|∞ "Õ~°∞ KÕÜ«∞|_®¤_»∞. Uâß=Ù J`«x K«OѨ "≥^Œ‰õΩ`«∞<åfl_»∞. iÉϯ Ü≥ÚHõ¯ ã¨ÅǨ "Õ∞~°‰õΩ, Ǩ~å#∞Ö’ `«# |O^èŒ∞ [#∞Å =∞^茺 ÉèÏ~°º#∞ "≥^Œ‰õΩH˘<ÕÖÏ W™êû‰õΩ Ü«∂HÀ|∞#∞ ѨOѨÙ`å_»∞. Jk ^Œ∞óYHõ~°"≥∞ÿ# J#∞Éèí="Õ∞† – ÉÏźѨ٠PÖ’K«#Å∞, ã¨fiÜ«∞O hK«`«fiѨ٠KèåÜ«∞Å∞, Uâß=٠ѨQÆf~°∞Û‰õΩ<Õ ^ŒO_»=Ú J`«x "≥#∞Hõ L<åfl~Ú. `«#‰õΩ =ÚO^Œ∞ U=ÚO^À ^Õ=ÙxH˜ =∂„`«"Õ∞ `≥Å∞ã¨∞. ~å„u =zÛOk. #Hõ∆„`åÅ „H˜O^Œ J`«_»∞ Ѩ~°∞O_ç Ü«Ú<åfl_»∞. ѨQÆ\˜ PÖ’K«#Å∞ ~å„u HõÅÖ’ ~°∂Ѩ٠k^Œ∞̉õΩ<åfl~Ú. J`«_»∞ ѨÓiÎQÍ

^Õ=Ùx qã¨i˚OK«ÖË^Œ∞† ÖËHõ J`«_»∞ ^Õ=ÙxKÕ`« qã¨i˚OѨ|_»#∂ ÖË^Œ∞. xK≥Û# ^Œ~°≈#=ÚÖ’ J„ÉÏǨ=Ú ^Õ=Ù_»∞, W™êû‰õΩ ^Õ=Ù_»∞, x|O^èŒ# ^Õ=Ù_»∞, `«#∞fl `å#∞ |Ü«∞Å∞Ѩ~°K«∞H˘x, áêiáÈ`«∞#fl ¿Ñ^Œ Ü«∂HÀ|∞‰õΩ ~å#∞#fl U~åÊ@¡#∞ ã¨i„H˘`«ÎqQÍ KÕâß_»∞. ÉèíH˜Î`À ÉèíÜ«∞=Ú <˘Ok, „‰õΩOy# Ü«∂HÀ|∞ L^ŒÜ«∞=Ú# ÖËz, XHõ ~åux ã¨ÎOÉèí=ÚQÍ xeÑ≤, ÉË`ÕÖò, ^Õ=Ùx ~ÚÅ∞¡ Jx ¿Ñ~°∞ ÃÑ\˜ì, =∞iÜ«Ú „Ѩ=∂}O KÕã¨∂Î Ü«∂HÀ|∞‰õΩ#fl gÅ∞`À, Ü≥∞Ǩϟ"å `«#‰õΩ ^Õ=Ù_≥·Ü«ÚO\Ï_»x K≥áêÊ_»∞.

W. Ǩ~å#∞ =^ŒÌ rq`« q^è•#O. – Ǩ~å#∞Ö’ Ü«∂HÀ|∞ `«#`À ã¨=∂#∞x `«# =∂=∞Ü≥ÿ∞# ÖÏÉÏ#∞#O^Œ∞ K«∂Kå_»∞. `˘e K«∂ѨÙÖ’<Õ `å#∞ „¿Ñ=∞Ö’ Ѩ_ç# ~å¿ÇÏÅ∞#∞

J`«_»∞ `«Ñ¨ÊHõ q"åǨÏO KÕã≤H˘O\Ï_»x Ziy# ÖÏÉÏ#∞, `«# "≥Ú^Œ\˜ ‰õΩ=∂Ô~ÎÜ≥ÿ∞#

ÖËÜ«∂#∞ ÃÑO_®¡_»∞#@∞¡ LK«∞Û "Õ™êÎ_»∞. ã¨fi^Õâ◊O#∞O_ç "≥à◊¡Q˘@ì|_ç# ã≤÷uÖ’ ~Ú~°"≥·

ã¨O=`«û~åÅ∞ QÆ_çzáÈ`å~Ú. z=~°‰õΩ, Z‰õΩ¯= Pã≤Îáêã¨∞ÎÅ`À#∞, ÃÑ^ŒÌ ‰õΩ@∞O|=Ú`À#∞, áê`« ~ÚO\˜H˜ QÆ$Ǩϟ#∞‡Y∞_Ò`å_»∞. Hõ<å#∞‰õΩ `«∂~°∞Ê f~åxH˜ =KÕÛã¨iH˜, `«##∞ Hõeã≤H˘#_®xH˜ Uâß=Ù <åÅ∞æ=O^ŒÅ =∞Ok`À =ã¨∞Î#fl "å~°Î J`«_»∞ qO\Ï_»∞. `«# ™⁄O`« áêѨ=ÚÅ∞, `«# J#fl‰õΩ#fl ѨQÆ J<Õ ^ŒO_»=Ú =∞~À™êi J`«x =ÚO^Œ∞ ÖËz xÅ∞ã¨∞ÎOk. JÜ≥∂Qƺ`«, |ÅÇ‘Ï#`« J<Õ ÉèÏ=O`À J`«x P`«‡ J`«xfl #eÑ≤"Õã¨∞ÎOk.

Uâß=Ù#∞ âßOuѨ~°K«_®xH˜ |Ǩï=∂#O "≥O@ |Ǩï=∂#O ѨOáê_»∞. Ü≥∞É’ƒ‰õΩ

ˆ~=Ù#∞ ‰õΩ@∞O|O ^•\˜ "≥o¡Ok. ÃÑ#∂ÜÕ∞Å∞Ö’ Ü«∂HÀ|∞ XO@iQÍ xezáÈÜ«∂_»∞.

qz„`«"≥∞ÿ# Ü≥∞Ǩϟ"å =~°Î=∂x‰õΩx`À Ü«∂HÀ|∞ ~å„uÜ«∞O`å ÃÑ#∞QÆ∞ÖÏ_®_»∞, z=iH˜

pHõ\˜ JO`«iOz, `≥Å¡"å~°<≥·Ü«ÚOk. ¿ãfiKåÛùѨ~°∞_≥·# Ü«∂HÀ|∞ Ö’|~°K«∞H˘O\Ï_»∞†

JѨC_»∞ `å#∞ PtOz# n"≥##∞ ã¨OáêkOK«∞H˘#fl Ü«∂HÀ|∞ W„âßÜÕ∞Å∞QÍ

~°∂á⁄O^Œ∞`å_»∞.

2. ~å[ ‰õΩ=∂~°∞_≥·# W„âßÜÕ∞Å∞. – WHõ¯_»#∞O_ç Ü«∂HÀ|∞ XHõ #∂`«#"≥∞ÿ#

=ºH˜Î. ã¨Ç¨ÏŸ^Œ~°∞Å∞ XHõi<˘Hõ~°∞ Hõeã≤H˘x âßOuQÍ q_çáÈ`å~°∞. KåÖÏ HÍÅO `«^Œ∞Ѩi `«=∞ `«O„_çx áêuÃÑ@ì_®xH˜ "å~°∞ Hõeã≤H˘O\Ï~°∞. ^Õ=Ùx Ñ≤Å∞ѨÙ#∞|\˜ì, W„âßÜÕ∞Å∞

ÉË`ÕÅ∞#‰õΩ Ü«∂„`« KÕ™êÎ_»∞. ÉË`≥¡¿ÇÏ=Ú<˘^ŒÌ `«# „Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ# ~å¿ÇÏÅ∞ ɡ<åºg∞#∞ [#‡`À =∞$u<˘O^Œ∞`«∞Ok. `«=∞ P„QÆǨÏ=Ú=Å# J`«x ‰õΩ=∂~°∞Å∞ J`«x P`«‡#∞ qã≤yOK«∞

`å~°∞. `«# „Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ# ~å¿ÇÏÅ∞ Ü≥ÚHõ¯ „Ñ≤Ü«∞ ‰õΩ=∂~°∞_≥·# Ü≥∂¿ãѨ٠`«##∞O_ç ~Ú~°"≥· ã¨O=`«û~åÅ∞ ^Œ∂~°=∞ø`å_»∞. SQÆ∞ѨÙÎ Ü≥ÚHõ¯ qO`≥·# UeHõ ɡ<åºg∞#∞#∞ `«#

Ü≥Ú^ŒÌ‰õΩ `Õ=Åã≤OkQÍ P^Õt™êÎ_»∞. W„âßÜÕ∞Å∞ J#∞ÉèíqOz# D JO^èŒHÍ~°=∞O`«\˜

Ö’#∞ Ü≥∞Ǩϟ"å ǨϙêÎxfl J`«_»∞ áÈxÜ«∞ºÖË^Œ∞. D HÍÅOÖ’, J`«_»∞ |eÑ‘~î°=Ú#∞

Hõ\˜ì J„ÉÏǨ=Ú W™êû‰õΩÅ x|O^èŒ# ^Õ=ÙxH˜ J`«_»∞ „áê~°÷# KÕ™êÎ_»∞. J`«x â◊s~°=ÚÃÑ· Ѩ~°^Õâ◊ x"åã¨=Ú, ^Œ∞~°Ìâ◊, x|O^èŒ# xsHõ∆} "å\˜ Ѩxx [iyOKå~Ú. Ü«∂HÀ|∞

W„âßÜÕ∞Å∞QÍ ~°∂á⁄Ok, ã¨iQÍ Ñ¨iѨHõfi"≥∞ÿ# =Ü«∞ã¨∞û‰õΩ =zÛ KÕ~°∞‰õΩ<åfl_»∞. Z@ìˆHʼnõΩ "Õ∞Ѷ¨∂Å∞ q_çáÈÜ«∂~Ú. Ü≥∂¿ãÑ¨Ù Éˇ<åºg∞#∞Å∞ uiy J`«xH˜ JѨÊyOK«|_®¤~°∞. SQÆ∞ѨÙÎÖ’ J`«x rq`åxH˜ Jã¨Î=∞Ü«∞O [~°∞QÆ∞`«∞Ok, ѨÙ~å`«# ÃÇÏ„É’#∞ ã¨=∂kèÖ’ J`«x Z=ÚHõÅ∞ `«# Ñ≤`«~°∞Å`À ‰õÄ_» q„â◊q∞™êÎ~Ú.

IV. Ü≥∂¿ãѨ٠K«i„`«. (Pk. 37:1–50:26.)

ѨiK«Ü«∞O. – ÃÇÏ„c „Ѩ[Å`À Ü≥∂¿ãѨىõΩ#fl ÉÏO^èŒ=ºO J„ÉÏǨ=Ú, W™êû‰õΩ, Ü«∂HÀ|∞ʼnõΩ =º`åºã¨OQÍ LO@∞Ok. x|O^èŒ# [#∞ÅO^ŒiH˜ "å~°∞ Ñ≤`«~°∞Å∞† `å#∞

W„âßÜÕ∞Å∞ Ü≥ÚHõ¯ Ѩxfl^ŒÌi ‰õΩ=∂~°∞ÅÖ’ XHõ¯_»∞ =∂„`«"Õ∞, Éèíq+¨º`ü [<åOQÆO W„âßÜÕ∞Å∞ Jx Ñ≤Å∞=|_»∞`«∞O^Õ QÍx, Ü≥∂¿ãѨ٠Jx HÍ^Œ∞. Ü≥∂¿ãѨ٠x|O^èŒ# [#∞ʼnõΩ JkèHÍi HÍ_»∞. `«# x|O^èŒ##∞ ã¨i „H˘`«ÎkQÍ KÕÜ«Ú@‰õΩ ^Õ=Ù_»∞ J`«x Ñ≤`«~°∞ʼnõΩ „Ѩ`«ºHõ∆"≥∞ÿ#@∞ì, PÜ«∞# Ü≥∂¿ãѨÙ#‰õΩ „Ѩ`«ºHõ∆O HÍ_»∞. J~Ú<å, J`«_»∞#∞ J`«x ã¨Ç¨ÏŸ^Œ~°∞Å∞ Ñ≤`«~°∞Å

HÍÖÏxH˜ K≥Ok#"åÔ~·, Ñ≤`«~°∞Å∞QÍ K«∂Ѩ|_®¤~°∞ (Já⁄. 7:8, 9). Ü≥∂¿ãѨ٠Hõ^äŒ =∞#ã¨∞û

HõiyOKÕkQÍ LO@∞Ok. =∞iÜ«Ú J`«x jÅ=Ú áê`« x|O^èŒ# K«i„`«Ö’ JO^Œi

HõO>ˇ#∞ „âı+¨ª"≥∞ÿ#kQÍ k^ŒÌ|_çOk. ѨÓ~°fiѨ٠Ñ≤`«~°∞Å „âı+¨ª"≥∞ÿ# ÅHõ∆}ÏÅ#∞ J`«_»∞

UHõO KÕ™êÎ_»∞: J„ÉÏǨ=Ú=O\˜ |Å=Ú, x~°‚Ü«∞O, W™êû‰õΩ=O\˜ F~°∞Ê, ™ê^èŒ∞

ã¨fiÉèÏ==Ú, Ü«∂HÀ|∞ Ü≥ÚHõ¯ ã¨∞xfl`«"≥∞ÿ# „¿Ñ=∞, "å~°O^ŒiÖ’#∞#fl qâßfiã¨=Ú –

J`«<À¡ L<åfl~Ú. J`«x rq`«O Ô~O_»∞ J^蕺ܫ∂Å∞QÍ q_»nÜ«∞=K«∞Û: (1) Hõ<å#∞

^Õâ◊OÖ’ J`«x ÉÏź k<åÅ∞† (2) SQÆ∞ѨÙÎÖ’ J`«x =∂#=`«fiO.

1. Hõ<å#∞Ö’ J`«x ÉÏź k<åÅ∞. – D HÍÅOÖ’x ã¨OÉèí"åÅ∞ Ô~O_»∞ "åã¨Î"åÅKÕ ~°∂Ѩ٠k^ŒÌ|_®¤~Ú, U=O>Ë:

Z. J`«x `«O„_ç Ü≥ÚHõ¯ ѨHõ∆áê`«=Ú. – `«# x["≥∞ÿ# ÉèÏ~°ºQÍ QÆ∞iÎOz, `å#∞ `˘eQÍ „¿Ñq∞Oz# ~å¿ÇÏÅ∞‰õΩ Ü«∂HÀ|∞ =Úã¨e`«#OÖ’ ѨÙ\˜ì# ‰õΩ=∂~°∞_»∞ Ü≥∂¿ãѨÙ. Ô~O_»=k, xã¨ûO^ÕǨÏOQÍ, Ü≥∂¿ãѨ٠„¿Ñq∞OѨ^Œy# jÅ=ÚQÆÅ"å_≥·Ü«Ú<åfl_»∞. Ü«∂HÀ|∞ Ü≥ÚHõ¯ =∞=∞HÍ~°=Ú Z<Àfl q^è•Å∞QÍ Hõ#∞Ѩ~°K«|_çOk† JO^Œ∞Ö’ QÆ∞iÎOѨ^Œy#k, ~å[ ‰õΩ=∂~°∞Å∞ =∂„`«"Õ∞ ^èŒiOK«∞#\˜ì qz„`«"≥∞ÿ# ~°OQÆ∞QÆÅ JOw–XHõ "Õà◊, *˺+¨ª`«fiѨÙ

ǨωõΩ¯ J`«xH˜ ~Ú=fi|_»∞`«∞O^Œx Jk QÆ∞~°∞`Õ"≥∂. ^•xH˜ Ѩ~°º=™ê#O "≥#∞"≥O@<Õ

J`«x J#flÅ∞ K«∂Ñ≤# Jã¨∂Ü«∞Ö’ „Ѩ`«ºHõ∆=∞~ÚºOk. J~Ú`Õ Jk Ü≥∂¿ãѨÙ#∞

áê_»∞KÕÜ«∞ÖË^Œ<Õk J`«x ã¨fiÉèÏ==Ú Ü≥ÚHõ¯ qO`≥·# |Å=Ú#‰õΩ x^Œ~°≈#"≥∞ÿÜ«ÚO@∞Ok.

ZO^Œ∞HõO>Ë, rq`«OÖ’ =∞#‰õΩ ÅaèOK«x "å\˜HõO>Ë JkèHõ"≥∞ÿ# Ö’Å`« =∞#‰õΩ#fl

QÆ∞}ÏÅ#∞ áê_»∞KÕã¨∞ÎOk. J`«x `«O„_ç QÆ∞_®~°=Ú |ÅÇ‘Ï#"≥∞ÿ#ѨC_»∞ J`«_»∞ ^Œ$_è»"≥∞ÿ#

Ѩ^Œúux ÃÑOK«∞‰õΩ<åfl_® J<Õk ã¨O^ÕǨã¨Ê^ŒO.

a. J`«x J#flÅ ^Õfi+¨=Ú. – Jk Ü≥∂¿ãѨ٠Ü≥ÚHõ¯ Ô~O_»∞ HõÅÅ=Å¡ JkèHõ=∞~ÚºOk.

"åi Ѩ#Å∞ `«#‰õΩ ™ê™êìOQÆѨ_»_»OÖ’#∞† Ô~O_»= ^•xÖ’ ã¨∂~°º, K«O„^Œ∞Å∞ =∞iÜ«Ú Ñ¨^ŒH˘O_»∞ #Hõ∆„`åÅ∞ `«#‰õΩ „"≥Ú‰õΩ¯`åÜ«∞<Õk – *˺+¨ª`«fiO H˘~°‰õΩ J`«_»∞ Z^Œ∞~°∞ K«∂ã¨∂Î#fl@∞ì – "åiH˜ =∞iO`« ~°∞A=ÙQÍ =∂iOk. Jã¨∂Ü«∞ ^Õfiëêxfl ÃÑOK«∞`«∞Ok, =∞iÜ«Ú ^Õfi+¨=Ú Ç¨Ï`«º‰õΩ P~°OÉèí=∞=Ù`«∞Ok. Ã+ÔH=Ú „áêO`«=ÚÖ’ `«=∞ =∞O^Œ=^ŒÌ #∞#fl ã¨Ç¨ÏŸ^Œ~°∞Å ^ŒQÆæ~°‰õΩ ÃÇÏ„É’#∞Ö’#∞#fl "åi =Oâ◊Ѩ٠QÆ$ǨÏ=Ú#∞O_ç Ü«∂HÀ|∞ Ü≥∂¿ãѨÙ#∞ ѨOÑ≤#ѨC_»∞ "åiH˜ J=HÍâ◊O Åaèã¨∞ÎOk. ''– WkQÀ D HõÅÅ∞ Hõ#∞"å_»∞ =K«∞ÛK«∞<åfl_»∞† gx K«OÑ≤ ~ÚHõ¯_»#∞#fl XHõ QÆ∞O@Ö’ áê~°"Õã≤, ^Œ∞+¨ì=∞$QÆ=Ú gx ux"ÕÃã#x K≥ѨC^Œ∞=Ú, JѨC_»∞ gx HõÅÖË=∞QÆ∞<À K«∂`«=Ú ~°O_»x XHõx`À XHõ_»∞ =∂@ÖÏ_»∞H˘xi—— (Pk. 37:19, 20). J`«x `«O„_ç =^ŒÌ‰õΩ KÕ~°∞@‰õΩ, J`«xH˜ ã¨Ç¨Ü«∞=Ú ÅaèOKÕ@@∞¡ QÆ∞O@Ö’ "åx Ѩ_»"ÕÜ«∞=Öˇ#x ~°∂ÉË#∞ "åiH˜ K≥áêÊ_»∞.

~°∂ÉË#∞ ÖËx ã¨=∞Ü«∞OÖ’, Ü«¸^•Ü≥ÚHõ¯ ã¨ÅǨ##∞ã¨iOz, SQÆ∞ѨÙÎ#‰õΩ "≥àı¡ =~°Î‰õΩʼnõΩ "å~°∞ Ü≥∂¿ãѨÙ#∞ Jq∞‡"Õâß~°∞. "å~°∞ ^Õfi+≤Oz# JOwx, Q˘„Ô~Ñ≤Å¡ ~°HõÎOÖ’ =ÚOz, ^Œ∞+¨ì =∞$QÆ=ÚʼnõΩ Ü≥∂¿ãѨ٠PǨ~°"≥∞ÿ#@∞¡ "å~°∞ `«=∞ `«O„_çx #q∞‡OKå~°∞. <Õ~°=Ú, ^Œ∞óY=Ú J<Õ `≥~° P ‰õΩ@∞O| ~°OQÆOÃÑ· Ѩ_çOk.

2. SQÆ∞ѨÙÎÖ’ J`«x rq`« HÍÅ=Ú. – Z. J`«x ÉÏx㨠rq`«O. – Ѷ¨~À JOQÆ

~°Hõ∆‰õΩʼnõΩ JkèѨuÜ«∞QÆ∞ áÈfѶ¨~°∞‰õΩ ¿ã=‰õΩ_»∞QÍ L#fl J`«_»∞, `«# ™ê=∞~°÷º=Ú

#=∞‡Hõ=ÚÅ=Å¡ `«fi~°Ö’<Õ `«# Ü«∞[=∂x QÆ$ǨxH˜ JkèѨu JÜ«∂º_»∞. J`«x‰õΩ#fl D ™ê=∞~°÷º"Õ∞ J`«x q<åâ◊<åxH˜ HÍ~°}=∞~ÚOk. áÈfѶ¨~°∞ ÉèÏ~°º=Å¡ xO^Œ "ÕÜ«∞|_ç

J`«_»∞ K≥~°™êÅ áêÅÜ«∂º_»∞.

a. K≥~°Ö’ J`«x rq`«O. – Ü≥∂¿ãѨ٠x~åâ◊Ѩ_ç ‰õÄ~°∞ÛO_Õ =∞x+≤HÍ^Œ∞. Hõ@Hõ\ÏÅ "≥#∞Hõ Ãã·`«O ^è≥·~°ºOQÍ, Ѩ~ÀѨHÍiQÍ L<åfl_»∞. J`«_»∞ uiy `«# qâßfi™êxfl

<≥ÅH˘Å∞ʉõΩ<åfl_»∞. K≥~°™êÅÖ’ ™ê\˜ Mˇ·ne^ŒÌiH˜ "åà◊¡ HõÅÅ ÉèÏ"åxfl K≥ѨÊ_»O=Å¡, Ѷ¨~À HõÅÅ#∞ QÆ∂iÛ q=iOK«_®xH˜ J`«_»∞ Ñ≤Å∞=|_®¤_»∞. Jk UHõK«Ûù„`åkèѨ`åºxH˜

~å=_®xH˜ „Ѩ^äŒ=∞ ™Èáê#OQÍ =∂iOk.

ã≤. ~å*ϺkèHÍ~åxH˜ ã¨O|OkèOz# J`«x rq`«O. – SQÆ∞ѨÙΉõΩ "≥·ãπ~å~ÚQÍ, ѨÙ+¨¯ÅOQÍ Ñ¨O_Õ U_»∞ ã¨O=`«û~åÅÖ’, Ѷ¨~À HõÅÅKÕ =ÚO^Œ∞QÍ ã¨∂zOѨ|_ç# U_ÕO_»¡

Hõ~°=Ù xq∞`«Î=Ú Ü≥∂¿ãѨÙKÕ ^è•#ºO xÅ∞= KÕÜ«∞|_çOk. ѨÙ+¨¯ÅѨ٠ѨO@ ã¨O=`«û~åÅ∞

QÆuOzáÈ~Ú† Hõ~°=Ù HÍÅO =zÛOk, "å\˜`À ^è•#ºO H˘~°‰õΩ Ü≥∂¿ãѨ٠ã¨Ç¨ÏŸ^Œ~°∞Å∞

=KåÛ~°∞. WѨC_»∞ J`«xH˜ J=HÍâ◊O ÅaèOzOk. "åix J`«_»∞ q_çz ÃÑ_»`å_»∞, J~Ú`Õ Éˇ<åºg∞#∞#∞ "å~°∞ fã≤H˘x =KÕÛ=~°‰õΩ "å~°∞ `«# =ÚY=Ú K«∂_»‰õÄ_»^Œx

P*Ï˝Ñ≤™êÎ_»∞. ɡ<åºg∞#∞#∞ `«# =^ŒÌ#∞O_ç `˘eyOѨ|_»»_®xH˜ "åi =Úã¨e `«O„_ç

=ÚO^Œ∞ JOwHõiOK«ÖË^Œ∞, J~Ú`Õ PHõe PkèѨ`«ºO KÕã≤Ok, Hõ_»‰õΩ P z#fl"å_çx

Ü«¸^• Ǩg∞QÍ L#flO^Œ∞# JOwHõi™êÎ_»∞. Ô~O_»= ™êi, ɡ<åºg∞#∞‰õΩ |^Œ∞Å∞ `å#∞ |On J=_®xH˜ Ü«¸^• JѨÊyOK«∞‰õΩO\Ï_»∞. JѨC_»∞ Ü≥∂¿ãѨ٠`«#∞fl `å#∞

`≥Å∞ѨىõΩO\Ï_»∞, "åi <Õ~åxfl Hõ∆q∞™êÎ_»∞, Ü«∂HÀ|∞ `Õ|_»`å_»∞, x|O^èŒ# „Ѩ[Å∞

SQÆ∞ѨÙÎ#‰õΩ ~°Ñ≤ÊOѨ|_»_»O`À P HÍÅO =ÚyOѨ|_»∞`«∞Ok. Ü≥∂¿ãѨ٠=∞$u<˘Ok SQÆ∞ѨÙÎÖ’ áêuÃÑ@ì|_ç#ѨÊ\˜H˜x, x|O^èŒ# "åQÍÌ<åÅg∞^Œ J`«xH˜ ã≤÷~°"≥∞ÿ# qâßfi㨠=Ú#fl@∞ì =∞~°} ã¨=∞Ü«∂# ~Ú=fi|_ç# J`«x P#u ã¨∂zã¨∞ÎOk (Pk. 50:24, 25).

Ü≥∂¿ãѨ٠jÅ=Ú qÅHõ∆}"≥∞ÿOk. J`«_»∞ ÃÑ@ì^Œy# J<ÕHõ ѨsHõ∆ʼnõΩ QÆ∞i JÜ«∂º_»∞: `«O„_çH˜QÆŠѨHõ∆áê`«=Ú, Jã¨∂Ü«∞Ü«Ú, `«# J#flÅ∞ KÕã≤# ѨÓ~°‚"≥∞ÿ# Ǩx, Jqhu Hõey# „ã‘ΠѨeH˜# =Ü«∂º~°Ñ¨Ù =∂@Å∞, ^Œ∞ëê¯~°ºO q+¨Ü«∞OÖ’ tHõ∆#∞ J#∞ÉèíqOz# ã¨^Œ∞æ}O, JkèHÍ~°OÖ’xH˜ `«fii`«OQÍ ÃÇÏzÛOѨ|_ç# ã≤÷u, „Ѩu H©_»∞‰õΩ ѨQÆ f~°∞ÛH˘#QÆey# J=HÍâ◊=Ú ~Ú=hfl J`«x rq`å# J#∞Éèí= „áê=ÚMϺxfl

=Ç≤ÏOKå~Ú. WO`«Hõ#fl Z‰õΩ¯=QÍ â’kèOѨ|_ç# #~°∞_»∞ Z=fi_»∂ ÖË_»∞† ~ÚO`«HõO>Ë

q*Ë`«‰õÄ_® Z=_»∂ ÖË_»<Õ K≥áêÊe. =∂#= K«i„`«Ö’ Hõ∆=∂|∞kúH˜ J`«_»∞ Q˘Ñ¨Ê

L^•Ç¨Ï~°}Ü≥ÿ∞Ü«Ú<åfl_»∞† J„ÉÏǨ=Ú ã¨Ç≤Ï`«O `«# qâßfiã¨OÖ’ ~ÚO`«\˜ Ѷ¨∞# q[Ü«∂xfl XˆH q^è•#OÖ’ ™êkèOK«ÖËHõ áÈÜ«∂_»∞. JÖÏ@ѨC_»∞, ''qâßfiã¨∞ʼnõΩ

`«O„_çQÍ—— Ü≥∂¿ãѨ٠QÍHõ, J„ÉÏǨ=Ú ZO^Œ∞‰õΩ Ѷ¨∞#`« =Ç≤ÏOKå_»∞? ZO^Œ∞HõO>Ë, ''qâßfiã¨Ñ¨Ù Ü«∂##OÖ’—— J`«_»∞ H˘ÅO|ãπ ÖÏO\˜"å_»∞. J„ÉÏǨ=Ú Z~°∞QÆx ã¨=Ú„^•Å Ö’xH˜, Z~°∞QÆx Éèí∂ÉèÏQÍÖ’¡xH˜ `«# Ѩܫ∞<åxfl ™êyOKå_»∞. J„ÉÏǨ=Ú, W™êû‰õΩ, Ü«∂HÀ|∞Å∞ LO_ç, K«∂Ñ≤# "≥Å∞QÆ∞Ö’ Ü≥∂¿ãѨ٠`«# Ü«∂„`«#∞ H˘#™êyOKå_»∞.

V. Ü≥∂|∞ „QÆO^äŒO.

Ü≥∂|∞ „QÆO^äŒO D HÍÖÏxH˜ K≥O^Œ∞`«∞Ok. Jk Z<Àfl â◊`åÉÏÌÅ „H˜`«O ~åÜ«∞|_çO^Œ#flk HÍ^Œ∞ q+¨Ü«∞O† HÍx ã¨OѶ¨∞@#Å∞, ^Œ$âߺÅ∞, ^•x ‰õÄ~°∞Ê, ^•x ã¨fi~°=∞O`å, Ñ≤`«~°∞Å HÍÅOÖÏ LO@∞Ok. Ü≥∂|∞ `«∂~°∞Ê ^ÕâßÅÖ’ â◊H˜ÎQÆÅ „Ѩ^è•#∞_≥·

Ü«Ú<åfl_»∞. `«#‰õΩ Hõey# Pã≤Îx, `«# Ñ≤Å¡Å#∞ áÈQ˘\˜ì, hK«"≥∞ÿ# "åºkè`À J`«x ÉÏkèOK«_®xH˜ ^Õ=Ù_»∞ JѨ"åkH˜ J#∞=∞ux™êÎ_»∞.1 J`«x P^ŒiOK«_®xH˜ =ÚQÆ∞æ~°∞

¿ãflÇ≤Ï`«∞Å∞ =™êÎ~°∞. Ü≥∂|∞, J`«x =ÚQÆ∞æ~°∞ ¿ãflÇ≤Ï`«∞Öˇ·# ZbѶ¨A, aÖÏÌ^Œ∞, *’Ѷ¨~°∞, xez K«∂KÕ ZbǨï, =∞iÜ«Ú ^Õ=Ù_≥·# Ü≥∞Ǩϟ"å =∞^茺 [iy# "åQÍfi^Œ=Ú Q˘Ñ¨Ê

HÍ=º~°∂ѨOÖ’ D „QÆO^äŒOÖ’ á⁄O^Œ∞Ѩ~°K«|_çOk. Ü≥∂|∞ `«# Ü«∞^ä•~°÷`«#∞ xÅ∞ѨÙ

‰õΩO\Ï_»∞, =∞iÜ«Ú J`«_»∞ Ô~O_»O`«Å JÉèí∞º^ŒÜ«∂xH˜ ѨÙ#~°∞^ŒúiOѨ|_»`å_»∞. Ñ≤`«~°∞Å

K«i„`«#∞ D „QÆO^äŒO P^Œ~°≈=O`«OQÍ z„uOzOk. nxH˜ K«i„`å^è•~°=ÚOk, Ѩ^ŒºHÍ=ºÑ¨Ù

q=~°}Å`À#∞, JÅOHÍ~åÅ`À#∞ ~°zOѨ|_çOk. <å@Hõ ã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ# (L^ÕÌâ◊=Ú

HõeyOKÕ) „Hõ=∞OÖ’ ã¨OѶ¨∞@#Å ã¨O|O^èŒ=Ú, JѨÊ\˜HõѨC_»∞ =∂\Ï¡_Õ =∂@ʼnõΩ

KåÅ qã¨Î$`«OQÍ#∞ Ѩ^Œº~°∂ѨOÖ’#∞ L<åflÜ«∞<Õk D L^ÕÌâßxfl ã¨∂zã¨∞Î<åfl~Ú. H©_»∞

J<Õ ã¨=∞㨺‰õΩ ã¨O|OkèOz# q"å^•Oâ◊O PѨ^Œ‰õΩ, „Ѩ=~°Î#‰õΩQÆÅ ã¨O|O^èŒO, L^ÕÌâ◊O, K«∂_»ÖËx ^•xÜ«∞O^Œ∞ qâßfi™êxfl HõeyOK«_®xH˜ #_çÑ≤OK«|_®¤~°∞.

QÆ=∞xHõ. Ñ≤`«~°∞Å HÍÅ=ÚÖ’x H˘xfl qâı+¨ ÅHõ∆}=ÚÅ∞.

1. Jk T~°∂~°∞ uiÔQ_çk. – "≥∞<≥ãπ, x„"≥∂^Œ∞, J+¨Ø¬~°∞=Öˇ J„ÉÏǨ=Ú, W™êû‰õΩ, Ü«∂HÀ|∞Å∞ Ѩ@ì}ÏÅ ™ê÷Ѩ‰õΩÅ∞ HÍ~°∞, HÍx XHõ =Oâßxfl, qâßfi™êxfl "å~°∞

™ê÷Ñ≤OKå~°∞. "å~°∞ QÆ∂_®~°=ÚÅÖ’ x=ã≤OKå~°∞. "å~°∞ XHõ KÀ@∞#∞O_ç =∞iÜ≥ÚHõ

KÀ@∞‰õΩ "≥àÏ¡~°∞. J~Ú`Õ "å~°∞ QÆ∞iÖËx, K«@ìOÖËx ã¨OKå~°∞Å∞ HÍ~°∞† "å~°∞ Ü«∂„u‰õΩÅ∞, ^Õ=Ùx Ñ≤Å∞ѨÙ"Õ∞~°‰õΩ =Å㨠áÈ~Ú#"å~°∞, ã¨~Àfi`«¯$+¨ì"≥∞ÿ# L^ÕÌâ◊O`À

2. Jk Ñ≤`«~°∞Å áêÅ#.– `«O„_ç (Z) ‰õΩ@∞OÉÏxH˜ UeHõÜ≥ÿ∞Ü«Ú<åfl_»∞. J`«xH˜

r= =∞~°}ÏÅ JkèHÍ~°=ÚOk (Pk. 22:10† 28:24Å#∞ K«∂_»∞). (a) q∞e@s „Ѩ^è•#∞_»∞. "≥∞™⁄á⁄`«q∞Ü«ÚʼnõΩ =ºuˆ~HõOQÍ J„ÉÏǨ=Ú Ãã·<åºxfl #_çÑ≤OKå_»∞.

(ã≤)‰õΩ@∞O|Ѩ٠ܫ∂[‰õΩ_»∞. J`«_»∞ |eÑ‘~î°=ÚÅ#∞ Hõ\˜ì ‰õΩ@∞O|=Ú H˘~°‰õΩ |Å∞Å#∞ JiÊã¨∞ÎO_Õ"å_»∞. (_ç) ‰õΩ@∞O|Ѩ٠„Ѩ=HõÎ. J`«xH˜, =∞iÜ«Ú J`«x ^•fi~å ^Õ=Ù_»∞ `«# z`åÎxfl `«# L^ÕÌâßÅ#∞ „ѨHõ\˜™êÎ_»∞.

3. ^Õ=Ùx QÆ∂iÛ# ÉèÏ=#Å∞. – (Z) ^Õ=Ùx UHõ`åfixfl. Ñ≤`«~°∞Å∞ ã≤÷~°OQÍ KÕѨ\Ïì~°∞. |Ǩï ^Õ=`å~å^èŒ#Ü«∞#fl *Ï_»ÜÕ∞ÖË^Œ∞. (a) ^Õ=Ùx =ºH˜Î`«fi=Ú. ã¨$+≤ìÖ’ ^Õ=`åfixfl

P~ÀÑ≤OKÕ, SQÆ∞ѨÙÎÖ’ J`«ºkèHõ=ÚQÍ L#fl ã¨$+≤ì P~å^èŒ# "åi =∞^茺 ÖË<Õ ÖË^Œ∞. (ã≤)^Õ=Ùx

™ê~°fi„uHõ`«fiO. PÜ«∞# ã¨=∞ã¨Î Éèí∂q∞H˜ ^Õ=Ù_≥·Ü«Ú<åfl_»∞ (Pk. 18:25)† J„ÉÏǨ=Ú‰õΩ, W„âßÜÕ∞Å∞‰õΩ ZÖÏQÀ JÖψQ PÜ«∞# Ѷ¨~À‰õΩ#∞ ^Õ=Ù_≥·Ü«Ú<åfl_»∞† PÜ«∞# Ü≥Ú~åÌ#∞ g∞^Œ ZÖÏQÀ JÖψQ <≥·Å∞, Ü«¸„Ѷ¨\©ã¨∞Åg∞^Œ ‰õÄ_® UeHõÜ≥ÿ∞Ü«Ú<åfl_»∞. (_ç) ^Õ=Ùx Ѩiâ◊√^Œú`«. J#º ^Õ=`«Å##∞ã¨iOK«∞ K≥_»∞QÆ∞ÅKÕ`« PÜ«∞# Z#fl_»∞ =ÚY qHÍ~°=Ú <˘Ok#"å_»∞ HÍ_»∞. ã¨~°fiÖ’Hõ=Ú#‰õΩ <åºÜ«∂kèѨuÜ≥ÿ∞# "å_»∞ ã¨iÜ≥ÿ∞# ^•x<Õ [~°∞ѨÙ`å_»∞ (Pk. 18:25).

4. P~å^èŒ<å ~°∂áêÅ∞. – JHõ¯_» QÆ∞_ç QÀѨÙ~åÅ∞ QÍx, ѨO_»∞QÆÅ∞ QÍx ÖË=Ù†

ã¨Éσ`«∞Å *Ï_»Å∞QÍx ÖË=Ù. J~Ú`Õ "≥∂¿+ ^èŒ~°‡âß„ã¨ÎO `«# ã¨$+≤ì#∞O_ç q„â◊q∞Oz#

^Õ=ÙxÃÑ· U_»= k#Ѩ٠q„âßOux P^è•~°O KÕã¨∞ÎOk, =∞iÜ«Ú HÍÖÏxfl "å~åÅ∞QÍ

qÉèílOz# *Ï_»Å∞<åfl~Ú (Pk. 8:10–12). "≥∂>ˇÿ# |eÑ‘~îåÅ∞, [O`«∞ |Å∞Å∞, JiÊOѨ|_ç# *Ï˝Ñ¨Hõ zǨflÅ∞, „Ѩu[˝Å∞, Ü«∂„`«Å∞, „áê~°÷#Å∞, ^Œâ◊=∞ ÉèÏQÍÅ∞, =∞iÜ«Ú ã¨∞#flu =O\˜, PKå~° q^è•<åÅ∞ L<åfl~Ú.

5. <åQÆiHõ`« Ü≥ÚHõ¯ ^Œâ◊. – Ñ≤`«~°∞Å∞ XHõKÀ@∞#∞O_ç =∞iÜ≥ÚHõ KÀ@∞H˜ ã¨OK«iOz#"åÔ~·<å, "å~°∞ J<åQÆi‰õΩÅ∞ =∂„`«OHÍ~°∞. HõbÌÜ«∞, SQÆ∞ѨÙÎ Ü«ÚQÍÅÖ’x P<å\˜ J`«∞º#fl`« <åQÆiHõ`«Ö’ "å~°∞ ã¨O|O^èŒO HõeyÜ«Ú<åfl~°∞. "å~°∞ Q˘„Ô~Å#∞ HÍKÕ"åÔ~·<å, =º=™êÜ«∞O KÕ¿ã"å~°∞. "åiH˜ _»|∞ƒ, PÉèí~°}ÏÅ∞<åfl~Ú† Ü«¸^•‰õΩ

tMÏ LOQÆ~°=ÚOk, =∞iÜ«Ú Ü≥∂¿ãѨىõΩ ~å[ =„™êÎÅ∞<åfl~Ú† =∞iÜ«Ú <≥·Å∞, Ü«¸„Ѷ¨\©ãπ Ö’Ü«∞Å „áêO`«OÖ’ =iúe¡# „"å`« J<Õ Hõà◊`À ѨiK«Ü«∞O ÖˉõΩO_»_»O

[~°∞QÆHõáÈ=K«∞Û.

6. x|O^èŒ# Ü≥ÚHõ¯ „áê^è•#º`«. – Ñ≤`«~°∞Å HÍÖÏxH˜, ÃÇÏ„cÜ«ÚÅ K«i„`«HõO`«\˜H˜

J„ÉÏǨ=Ú`À KÕÜ«∞|_ç# x|O^èŒ# =¸ÖÏ^è•~°"≥∞ÿÜ«ÚO@∞Ok. Hõ^äŒ ã¨OѨÓiÎQÍ =∂#=`«fiO`À ‰õÄ_çO^Œ<Õk xã¨ûO^ÕǨÏO. Jhfl ã¨Ç¨Ï["≥∞ÿ# L^ÕÌâßÖË =Åã¨Åxfl\˜Ö’#∞, ‰õΩ@∞O|, *ÏfÜ«∞ rq`«OÖ’#∞ "å\˜ áê„`«#∞ x~°fiÇ≤ÏOKå~Ú. "å\˜x ã¨$lOz# "åã¨Î=O, |ÅO x|O^èŒ#ÜÕ∞. Ö’HõOÖ’ ÃÇÏ„cÜ«ÚÅ#∞ =º`åºã¨"≥∞ÿ# "å~°QÆ∞#@∞¡ KÕã≤Ok

J^Õ. "åQÍÌ# Éèí∂q∞ H˘~°‰õΩ, ^Õâ◊O H˘~°‰õΩ, ã¨=∞ã¨Î [#=ÚÅ#∞ Pj~°fikOKÕ ''ã¨O`å#O—— H˘~°‰õΩ "å~°∞ x~°O`«~°O Z^Œ∞~°∞ K«∂KÕÖÏ KÕã≤Ok. `˘eQÍ HõbÌÜ«∞Ö’x J„ÉÏǨ=Ú‰õΩ

KÕÜ«∞|_çOk. J~Ú^Œ∞ ÖËHõ P~°∞ ™ê~°∞¡ Hõ<å#∞Ö’ Jk J`«xH˜ ã≤÷~°Ñ¨~°K«|_çOk, W™êû‰õΩ‰õΩ Jk ã¨i „H˘`«ÎkQÍ KÕÜ«∞|_çOk, Ü«∂HÀ|∞‰õΩ uiy K≥ѨÊ|_çOk. Ü≥∂¿ãѨÙ

`å#∞ =∞$u<˘O^ŒÉ’ÜÕ∞ P#u ^•xÃÑ· xeáê_»∞† â◊`åÉÏÌÅ `«~°∞"å`« =∞O_»∞K«∞#fl

á⁄^Œ ^ŒQÆæ~° Jk "≥∂¿+‰õΩ uiy „H˘`«ÎkQÍ KÕÜ«∞|_çOk, ã‘<å~Ú =^ŒÌ *ÏfÜ«∞ x|O^èŒ#QÍ

Jk qã¨ÎiOѨ*ËÜ«∞|_çOk. XHõ =∞x+≤ ÖËHõ [#=Ú Ü≥ÚHõ¯ jÅ=ÚÃÑ·Ü«Ú#fl qâßfi™êxH˜, â◊H˜ÎH˜ H˘Å`«ÖË^Œ∞.

ã¨∂K«#

1Dean had “suffered.”