n<Ûë´j·T+ ` 3
u…’_\T dü«s¡÷|ü dü«uÛ≤yê\T
3.1. u…’_\T |ü]#·j·T+
3.2. u…’_\T |ü<äìs¡«#·q+
3.3. u…’_\T dü+<˚X¯+
3.4. ‘Ó\T>∑T u…’_\T nqTyê<ä+
3.5. u…’_˝À¢ì yÓTT‘·Ô+ Á>∑+<∏ë\T
3.6. u…’_\T Á>∑+<∏ä $X‚¢wüD
3.7. Áø=‘·Ô ìã+<Ûäq˝À¢ Á>∑+<∏ë\T
3.8. u…’_\T Á>∑+<∏ë\T yê{Ï es¡düÁø£+
3.9. u…’_\T #·]Á‘·
3. u…’_\T dü«s¡÷|ü dü«uÛ≤yê\T
3.1. u…’_\T |ü]#·j·T+
Á¬ø’düÔe eT‘·$XÊ«kÕ\≈£î u…’_\T Á>∑+<∏ä+ eT÷˝≤<Ûës¡+. Á|ü|ü+#· eT‘· kÕVæ≤‘·´ Á>∑+<∏ë˝À¢ u…’_\T ˇø£ ÁbÕe÷DÏø£ Á>∑+<∏ä+. Ç~ ˇø£ e÷qe‘· $\Te\‘√
≈£L&çq Á>∑+<∏ä+ nì nq&É+˝À n‹X¯jÓ÷øÏÔ˝Ò<äT. ø±s¡D+ n+<äT˝À ø£ì|æ+#˚~ e÷qe J$‘· $ø±dü+. á Á>∑+<∏ä+˝À XÊ+‹, düe÷<Ûëq+, |üs¡düŒs¡ Áù|eT‘·‘·«+, ‘ê´>∑+, <äj·T, ø£s¡TD, e+{Ï $wüj·÷\qT ñ|üe÷Hê\‘√, ø£<∏ä\‘√, dü+|òüT≥q\‘√ ô|qy˚düT≈£îHêïsTT. ˇø£ÿ e÷≥˝À #ÓbÕŒ\+fÒ e÷qe⁄ì dü+|üPs¡íyÓTÆq nuÛÑT´<äj·T+ ø√düy˚T ªªu…’_\Tµµ Á>∑+<∏ä+ *œ+|üã&ç+<äì Á¬ø’düÔe⁄\ $XÊ«dü+. 3.2. u…’_\T |ü<äìs¡«#·q+ u…’_\T (Bible) nqï e÷≥ u…’_˝À¢ m≈£ÿ&Ü ø£qã&É<äT. Á^≈£î uÛ≤wü˝À µ__¢j·THé 1 µ(Biblion) nH˚ e÷≥≈£î ª|ü⁄düÔø£+µ nì ns¡ú+. ô|’|üs¡dt‘√ ‘·j·÷¬s’q |ü⁄düÔø±ìøÏ __¢j·T (Biblia) nH˚ |ü<ä+ __¢j·÷dt≈£î ãVüQe#·qs¡÷|ü+. u…’_\T
nqï|ü<ä+ n~Ûø±]ø£+>± Áø°.X¯. 5e X¯‘êã∆+˝À Á^≈£î <˚yê\j·T+˝À bÕ<ÛäØ\T
HêeTø£s¡D+ #˚XÊs¡T. á eT÷\ X¯ã›+ qT+&ç e∫Ã+<˚ u…’_\T nH˚ |ü<ä+. |ü⁄düÔø£+
nq&É+ ø£Hêï Á>∑+<∏ä+ nq&Éy˚T düeT+»dü+.
u…’_*ï <Ûäs¡àXÊÁdüÔeTì, ˝ÒKHê\ì, ìã+<Ûäq\ì ≈£L&É |æ\TdüTÔHêïs¡T.
ìã+<Ûäq n+fÒ ˇ&É+ã&çø£ n˙, ìj·TeT+ n˙, ˇ|üŒ+<ä+ nH˚ nsêú\T ≈£L&É e⁄HêïsTT. Ä+>∑¢+˝À Holy Bible nì, ‘·$Tfi¯+˝À |ü]düT‘·Ô y˚<ë>∑+ nì, ø£qï&É+˝À dü‘·´y˚<ä nì, eT\j·÷fi¯+˝À y˚<ä|ü⁄düÔø£+ nì ≈£L&É Äj·÷ uÛ≤wü˝À¢ u…’_\TqT |æ\TdüTÔHêïs¡T. u…’_˝Ÿ ø=ìï |ü⁄düÔø±\ dü+|ü⁄{Ï. $&ç$&ç |ü⁄düÔø±\ìï{Ïì ˇπø |ü⁄düÔø£+>± eTT&çy˚j·Tã&ܶsTT. n+<äTπø Á>∑+<∏ä+ nqïe÷≥ düeT+»düyÓTÆ+~. y˚<ä+ n+fÒ õC≤„dü, $C≤„q uÛ≤+&Ü>±s¡+ nì ns¡ú+.
|ü‘·qyÓTÆq eTìwæ s¡ø£åD bı+<ä&ÜìøÏ ‘·–q C≤„qdü+|ü<äqT n+~düTÔ+~.
>∑qTø£ s¡ø£åD y˚<ä+ nì, |ü$Á‘·yÓTÆq dü+|òüT≥q\˝À dü+<˚X¯+‘√ ì\j·TyÓTÆq Á>∑+<∏ä+
ø£qTø£ |ü$Á‘· Á>∑+<∏ä+ nì, |ü]X¯ó<ä∆yÓTÆq uÛ≤yê\≈£î ì\j·TyÓTÆq Á>∑+<∏ä+ ø£qTø£ |ü]X¯ó
<ä∆ Á>∑+<∏ä+ nì |æ\TkÕÔs¡T.
|üPs¡«+ Á|üeø£Ô\ <ë«sê e÷{≤¢&çq <˚e⁄&ÉT eT∞fl ‹]– ∫e] s√E˝À¢
‘·q ≈£îe÷s¡Tì (Áø°düTÔ) <ë«sê eTq‘√ e÷{≤¢&ÉT‘·THêï&Éì #Ó|üŒ&É+˝Àì ñ<˚›X¯+
≈£L&É n<˚. ø±ã{Ϻ u…’_˝Ÿ kÕ<Ûës¡DyÓTÆq~ ø±<äì <˚e⁄&ÉT ‘·q Á|ü‹ì<ÛäT\ <ë«sê
Äsê~Û+#ê\H˚ ns¡ú+ Çø£ÿ&É düTŒ¤]k˛Ô+~. u…’_˝Ÿ˝À Á|ü<Ûëq bÕÁ‘· j˚TdüTÁø°düTÔ. m+<äTø£+fÒ ‘êH˚ dü«j·T+>± ‘·qTï
>∑÷]Ã, ‘·q sêø£&ÉqT >∑÷]Ã, |üPs¡«+ m˝≤ $e]+#·ã&ç+<√ n˝≤π> <Ûäs¡àXÊÁdüÔyÓTÆq á u…’_\T≈£î ‘êH˚ $<Û˚j·TT&ÉT>± Á|üe]Ô+∫q≥Tº ‘Ó\TdüTÔ+~. j˚TdüT <˚e⁄ì ≈£îe÷s¡T&ÉT.
Äj·Tìï q$Tà‘˚ Je+ bı+<ä>∑\s¡qï dü‘ê´ìï ãj·T\Œs¡#·≥y˚T u…’_\T jÓTTø£ÿ eTTUÀ´<˚›X¯eTì ‘Ó\TdüTÔ+~.
<˚e⁄ì ≈£îe÷s¡Tì Ä‘·à >=|üŒ~. Ä Ä‘·à <˚e⁄ì yêø£´ s¡÷|ü+˝À Á|ü»\+<ä]ì |æ\Tdü÷Ô ‘·+Á&ç #Ó+‘·≈£î ÄVü‰«ìdüTÔ+~. Ä~j·T+<äT yêø£´+ ñ+~.
Ä yêø£´+ s¡÷|ü⁄πsK\‘√ ≈£îe÷s¡Tì>± »ìà+∫+~. Ä yêø±´ìøÏ, <˚e⁄ì ≈£îe÷s¡Tìø°, <˚e⁄ìø°, nuÛÒ<ä+ #Ó|üŒã&ç+~. u…’_˝Ÿ n+‘ê <Ó’e Áù|s¡D+˝À dü‘ê´ìï uÀ~Û+#·&É+ <√cÕìï K+&ç+#·&É+ ‘·|ü \T dü]~<ä›&É+, ˙‹j·T+<äT q&ç|æ+#·&É+, e+{Ï
$wüj·÷\≈£î ñ|üjÓ÷>∑|ü&ÉT‘·T+~.
á
Á>∑+<∏ëìï <˚e⁄&ÉT ‘·q Á|ü»\≈£î Áyêdæq Áù|eT ˝ÒK>± uÛ≤$+∫ á
Á>∑+<∏ëìï |ü$Á‘·‘·‘√ Äsê~ÛkÕÔs¡T. jÓTôVAyê <˚e⁄&Éì Äj·Tq düèwæº+∫q á
düT+<äs¡ $X¯«+˝À jÓTôVAyê <˚e⁄&ÉT <˚e<ä÷‘·\‘√, Ä<ëeTT Vü≤e«\‘√ e÷{≤¢&˚
yê&ÉT. n+<äs¡÷ ø£*dæ ñ+&˚yês¡T, <˚e⁄ì e÷≥qT Ä<ëeTT Vü≤e«\T ‹s¡düÿ]+#ês¡T.
‹qe<ä›qï |ü+&ÉTqT ‹Hêïs¡T.
Ä<ëeTT Vü≤e« #˚dæq bÕ|ü+‘√ eT*qeTj·÷´&ÉT. yÓ÷ø£å|ü⁄ yêøÏ* ‘·\T|ü⁄\T
eT÷j·Tã&ܶj·Tì Á¬ø’düÔe⁄\ $XÊ«dü+. Ç~ |ü]X¯ó<ä∆Á>∑+<∏ä+˝À yÓTT<ä{Ï ø±+&ÉyÓTÆq Ä~ ø±+&É+˝À á ø£<∏ä $|ü⁄\+>± $e]+#·ã&ç+~.
3.3. u…’_˝Ÿ ` dü+<˚X¯+
ªªu…’_˝Ÿ Á|ü<Ûëq dü+<˚X¯+ s¡ø£åD ø£<∏ä. Bì˝Àì eT÷&ÉT n+XÊ\T.
1.s¡ø£åD ø£s¡Ô ` j˚TdüT,
2. s¡ø£åD e÷s¡Z+ ` $XÊ«dü+. $<Û˚j·T‘· >∑\yê]øÏ <˚e⁄ì ø£è|ü>∑\ |æ\T|ü⁄.
3. s¡ø£åD≈£î yês¡düT\T ` ìã+<Ûäq>∑\ ÇÁXÊj˚T\T Á|ü»\T. Á¬ø’düÔedü+|òüT+.
ÇÁXÊj˚T\T yês¡T <˚e⁄ì dü+|òüT+ (nôd+;¢) nì #Ó|üŒ&ÜìøÏ Á^≈£î u…’_\T
ª#·s¡Ãµ nH˚ |ü<ä+ ñ|üjÓ÷–+∫+~. ø£qTø£ á ¬s+&ÉT ìã+<Ûäq\ eT<Ûä´ ‘Ó>∑ì dü+ã+<Ûä+ ñqï≥T¢ Ä+Á<Ûä, Ä+>∑¢ u…’_\T bÕsƒ¡≈£î\ ø£+fÒ ÄHê{Ï yê]πø düŒwüº+>±
‘Ó\TdüT. u…’_\T Á>∑+<∏ä+ e÷qe⁄ìøÏ <˚e⁄ì dü+<˚XÊìï ≈£îe÷s¡Tì <ë«sê eTq‘√e÷{≤¢&çq yêdüÔe $wüj·Ty˚T u…’_\T ÁbÕe÷DÏø£‘·≈£î ì<äs¡Ùq+µµ2 .
3.4. ‘Ó\T>∑T u…’_\T nqTyê<ä+
ªª1726˝À {≤+øÏ«u≤s¡T $TwüqT≈£î #Ó+~q u…+õeTHé wüß\T® (1719 `
nH˚ »s¡àHé \÷<∏äs¡Hé $TwüHÓØ 1727˝À bÕ‘· ìã+<Ûäqì 1732˝À ø=‘·Ô
ªª1793˝À u≤|æºdüTº $TwüHÓØ $*j·T+πø] Ç+&çj·÷ e#êÃ&ÉT. Ç‘·&ÉT
ø£\ø£‘êÔ˝À bò˛s¡Tº $*j·T+ ø±˝Òõ˝À u…+>±*, dü+düÿè‘·, eTsê؃ uÛ≤wü\ Ábıô|òdüs¡T>±
|üì#˚XÊ&ÉT. á ø±˝Òõ˝À u…’_˝Ÿ ‘·s¡T®e÷ XÊK ˇø£{Ï ñ+~. πø], e÷ظeTHé, yês¡T¶
n˙ eTT>∑TZs¡T $TwüÿØ\T n$ÁXÊ+‘·+>± |üì #˚dæ u…+>±©, Væ≤+B, ˇ]j·÷, eTsê؃, ‘Ó\T>∑T, ø£qï&É, ‘·$Tfi¯ uÛ≤wü˝À¢øÏ u…’_˝ŸqT ‘·s¡T®e÷ #˚XÊs¡T. yÓTT‘·Ô+ MT<ä 40 uÛ≤wü˝À¢øÏ u…’_˝Ÿ uÛ≤>±\qT (düTyês¡Ô\T yÓTT<ä˝…’q$) Ms¡T nqTe~+#ês¡T.1805˝À
‘Ó\T>∑T nqTyê<ä+ yÓTT<ä˝…’ 1809 Hê{ÏøÏ ø=‘·Ô ìã+<Ûäqì, bÕ‘· ìã+<Ûäq˝À
ø=ìï uÛ≤>±\qT |üP]Ô #˚XÊs¡T. 1812 e÷]à 10e ‘˚Bq Áô|dt˝À »]–q n–ï
Á|üe÷<ä+˝À ‘·s¡T®e÷ Á|ü‹, Á|æ+≥T #˚dæq ø±–‘ê\T ã÷&ç<Ó’ b˛j·÷sTT. $*j·T+ πøØ ìsêX¯ #Ó+<äø£ eT∞fl nqTyê<ä+ yÓTT<ä\T ô|{Ϻ 1818 Hê{ÏøÏ eTT–+∫ yÓTT<ä{Ï
kÕ]>± eTÁ<ëdüT˝À ‘Ó\T>∑T ø=‘·Ôìã+<Ûäqqì eTTÁ~+#ês¡T. 1821˝À
|ü+#·ø±+&Ü\qT ≈£L&Ü ‘Ó\T>∑T˝À eTTÁ~+#ês¡Tµµ4 .
ªª1804˝À C≤]®Áø±dt, n>∑düºdt &çÁ>±+C…dt nH˚ Ç<ä›s¡T \+&ÉHé $TwüHÓØ
kıôd’{°øÏ #Ó+~q $TwüHÓØ\T $XÊK|ü≥ï+˝À ‘·s¡T®e÷ ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T. Áø±Hé 1808˝À
eTs¡DÏ+#·>± &çÁ>±+C…dt á |üìì ø=qkÕ–+#ê&ÉT. eT÷\ uÛ≤wü nsTTq Á^≈£î
qT+&ç y˚s¡T>± ø=‘·Ô ìã+<Ûäqì nqTe~+#ê&ÉT. Á¬ø’düÔe eT‘·+ d”«ø£]+∫q Äq+<ä
sêj·Ts¡T nH˚ Áu≤Vü≤àD |ü+&ç‘·T&ÉT á ‘·s¡T®e÷˝À kÕj·T|ü&ܶ&ÉT. 1812˝À Hê\T>∑T düTyês¡Ô\T ‘Ó\T>∑T˝À eTTÁ~+#·ã&çHêsTT. ‘Ó\T>∑T˝À eTTÁ~+#·ã&çq yÓTT≥ºyÓTT<ä{Ï u…’_˝Ÿ uÛ≤>±\T Çy˚µµ 5 .
ªª&çÁ>±+C…dtøÏ ‘√&ÉT>± C≤Hé>√s¡›Hé nH˚ $TwüqØ $XÊK|ü≥ï+ e#êÃ&ÉT. 1810˝À &çÁ>±+C…dt eTs¡DÏ+#·>± m&É«s¡T¶ Á|æ#ÓÃ{Ÿ nH˚ $TwüHÓØ e∫à #˚sê&ÉT. M]<ä›s¡÷ Äq+<ä sêj·Ts¡T kÕj·T+‘√ ‘·s¡T®e÷ |üì ø=qkÕ–+#ês¡T. Á|æ#ÓÃ{Ÿ 1824˝ÀqT, >√s¡›Hé 1828˝ÀqT eTs¡DÏ+#ês¡T. 1829˝À ø=‘·Ôìã+<Ûäq eTTÁ~+#·ã&ç+~. 1831˝À bÕ‘·ìã+<Ûäq˝Àì ø=ìï uÛ≤>±\T eTTÁ~+#·ã&ܶsTT.
Á|æ#ÓÃ{Ÿ 1829˝À Á|ü#·T]+∫q ø=‘·Ô ìã+<Ûäq Á|ü‹ì #·~$ $XÊK|ü≥ï+˝À #˚<ä]
|ü⁄s¡Tc˛‘·Ô+>±s¡T Á¬ø’düÔe⁄\j·÷´s¡Tµµ 6 .
1844˝À yÓTT<ä{Ï kÕ]>± ‘Ó\T>∑T uÛ≤cÕ+‘·Øø£s¡D dü+|òüTyÓTTø£{Ï @s¡Œ&ç+~.
C≤Hé >√s¡›Hé ≈£îe÷s¡T&ÉT C….&ÉãT¢´. >√s¡›Hé, ÄsY .&ç. C≤HédüºHé nH˚ $TwüqØ\ ø£èwæ
|òü*‘·+>± 1854˝À bÕ‘·ìã+<Ûäq Á|ü#·T]+#·ã&ç+~. Bìï düe]+∫ 1857˝À
eT∞fl eTTÁ~+#ês¡T.
‘Ó\T>∑T uÛ≤wü˝À ì|òüT+≥Te⁄ sêdæq ÁuÖqT<=s¡ ‘Óì–+∫q \÷ø± düTyês¡Ô
1838˝À eTTÁ~+#·ã&ç+~. áj·Tq u…’_\+‘·{Ï˙ ‘·s¡T®e÷ #˚dæ eTÁ<ëdüT düVü‰j·Tø£ dü+|òü÷ìøÏ 1853˝À n|üŒ–+#ê&ÉT >±ì n~ eTTÁ<äD≈£î H√#·Tø√˝Ò<äT. á Á|ü‹ \+&ÉHé˝À u…’_˝Ÿ Vü≤ÖdüT˝À uÛÑÁ<ä+>± e⁄+~. 1844 ˝À ø=‘·Ô ìã+<Ûäq dües¡D ì$T‘·Ô+ @s¡Œ&çq ø£$T{Ï˝À eTTKT´˝…’q
C≤HéùV≤, yêπs¶˝≤ nH˚yês¡T 1856 Hê{ÏøÏ ø=‘·Ôìã+<Ûäq ‘Ó\T>∑T ‘·s¡T®e÷ |üP]Ô #˚XÊs¡T. 1860˝À yÓTT<ä{ÏkÕ]>±
‘Ó\T>∑T˝ÀøÏ ‘·s¡T®e÷ #˚XÊs¡T.
nyÓT]ø£Hé u≤|æºdüTº $TwüHé, HÓ\÷¢s¡T, ôV≤sêàqT‡ ãs¡TZ \÷<∏äs¡dt $TwüHé sê»eT+Á&ç, #·]à $TwüHÓØ kıôd’{° @\÷s¡T, >√<ëe] &Ó˝≤º $TwüHé, qsê‡|ü⁄s¡+, \+&ÉHé $TwüqØ kıôd’{°, $XÊK|ü≥ï+, ãfi≤fl] nH˚ 7 dü+|òü÷\T Ç+<äT˝À bı˝§ZHêïsTT. M] Á|üj·T‘êï\ |òü*‘·+>± 1878˝À ø=‘·Ô ìã+<Ûäq ‘·s¡T®e÷
yÓ\Te&ç+~. Ä ‘·s¡Tyê‘· 1884˝À yÓTT‘·Ô+ u…’_˝Ÿ Á|ü#·T]+#·ã&ç+~. á Á|üj·T‘êï˝À¢
C≤HéùV≤>±] ø£èwæ Á|üX¯+dü˙j·T+. 1881˝À u≤|æºdüTº yês¡T Á|ü‘˚´ø£+>± ˇø£ ‘·s¡T®e÷qT
yÓ\Te]+#ês¡T.
eTÁ<ëdüT u…’_\T kıôd’{° yê] ‘·s¡T®e÷˝À¢ u≤|æÔkÕàìøÏ ªkÕÔqeTTµ nì
‘Óì–+#ês¡T. nsTT‘˚ u≤|æºdüTº yês¡T Á|ü#·T]+∫q ‘·s¡T®e÷˝À BìøÏ ã<äT\T
ªeTT+#·&ÉeTTµ nì sêXÊs¡T. Bì‘√ Á¬ø’düÔe XÊK˝À¢ $yê<ä+ yÓTT<ä˝…’+~. 1904
»qe] 5q eTÁ<ëdüT˝À nìï XÊK\ yês¡T düe÷y˚X¯yÓTÆ ˇø£ n_ÛÁbÕj·÷ìøÏ e∫Ã
ªu≤|æÔdüà+µ nH˚ |ü<ëìï ñqï~ ñqï≥T¢>± ‘Ó\T>∑T˝À ñ+#ê\ì ìs¡ísTT+#·&É+‘√ Ä
$yê<ä+ düeTdæ+~.
ªª1898˝À eTs=ø£ u…’_˝Ÿ dües¡D dü+|òüT+ @s¡Œ&ç+~. Ç+<äT˝À #·]Ã
$TwüHÓØ kıôd’{ÏøÏ #Ó+~q Ç<ä›s¡T uÛ≤s¡rj·TT\T ¬se._.d”qj·T´>±s¡T. ¬se.&ç. nq+‘·eTT>±s¡T ñHêïs¡T. á ø£$T{° 5 1/2 dü+e‘·‡sê˝À¢ u…’_˝ŸqT |üP]Ô #˚XÊs¡T.
Ç~ 1904˝À Á|ü#·T]+#·ã&ç+~. eTq+ Ç|ü &ÉT ñ|üjÓ÷–düTÔqï u…’_˝Ÿ Ç<˚. Ä
‘·s¡Tyê‘· |ü\Te⁄s¡T |ü+&ç‘·T\ n_ÛÁbÕj·÷\qT ùdø£]+∫ 1911˝À ‘Ó\T>∑T u…’_\TqT |ü⁄qs¡TàÁ~+#ês¡Tµµ 7 .
ªª1904˝À eTTÁ~+∫q u…’_˝À¢ ªjÓTôVAyêµ nH˚ ù|s¡T≈£î ã<äT\T
ªdüπs«X¯«s¡T&ÉTµ nH˚ |ü<ëìï yê&Üs¡T. n+<äTe\¢ <ëìøÏ ªdüπs«X¯«s¡T&ÉT u…’_˝Ÿµ nì
ù|s¡T e∫Ã+~. nsTT‘˚ Bì $wüj·T+ πs–q n\»&ç ø±s¡D+>± 1911 eTTÁ<äD˝À
á |ü<ëìï rdæy˚dæ ªjÓTôVAyêµ nH˚ ù|s¡TH˚ ñ+#ês¡T.
1953˝À &Üø£ºs¡T Ç. Á|üø±X¯eTT >±] H˚‘·è‘·«+˝À 1953˝À ‘Ó\T>∑T
‘·s¡T®e÷qT eTs=ø£kÕ] düe]+#ês¡T.
ô|’q #Ó|æŒq $wüj·÷\T>±ø£ @\÷s¡T <ä>∑Zs¡Tqï \ø£ÿes¡+ »$T+<ës¡T
lsêC≤ eT+Á‹ Á|ü>∑Z&É uÛÑT»+>∑sêe⁄>±s¡T 1913`1916 eT<Ûä´ ø±\+˝À ø=‘·Ô
ìã+<Ûäq˝À düTyês¡Ô\qT, bÂ\T |üÁ‹ø£\T ø=ìï+{Ïì |ü<ä´ø±e´+>± sêXÊs¡T. |ü˝≤ï{Ï
d”eT˝À >∑Ts¡C≤\˝À ùde#˚dæq nyÓT]ø£Hé u≤|æºdüTº $TwüHéøÏ #Ó+~q e÷Á¬>Hé nH˚
$TwüHÓØ 1927˝À düTyês¡Ô\ ‘·s¡T®e÷qT Á|ü#·T]+#ê&ÉT.
nyÓT]ø£Hé u≤|æºdüTº $TwüHéøÏ #Ó+~q &˚ì>±s¡T, sê|òüTej·T´ >±s¡T 1888˝À
ø=‘·Ô ìã+<Ûäq ¬sô|ò¬sqT‡ u…’_˝ŸqT ‘·j·÷s¡T #˚XÊs¡T. Äô|’q ¬se. $.m+. u≤>∑T‡>±s¡T
yÓTT‘·Ô+ ]|òü¬sqT‡ u…’_˝ŸqT ‘·j·÷s¡T #˚j·T>± 1941˝À Ç~ Á|ü#·T]+#·ã&ç+~µµ8 .
3.4.1. πø<∏ä*ø˘ nqTyê<ë\T
ªs¡ø£åD y˚<ä+µ nH˚ ù|s¡T‘√ ø=‘·Ôìã+<Ûäqì 1976˝À ‘Ó\T>∑T˝À
Á|ü#·T]+#·&É+ »]–+~. bòÕ<äsY >±* u≤*, bÕ<äsY bÕ{Ïã+&É¢ $*j·T+, dædüºsY
@s¡Te Çπ>ïwæj·Tdt >±s¡T¢ BìøÏ dü+bÕ<ä≈£î\T. bÕ‘·ìã+<Ûäqì $XÊK|ü≥ï+˝À _wü|t Çπ>ïwæj·Tdt >√|ü⁄>±] Ä<Ûä«s¡´+˝À 1980˝À ª|ü$Á‘· Á>∑+<∏äeTT yÓTT<ä{Ï ˇ|üŒ+<äeTT nH˚ ù|s¡T‘√ Á|ü#·T]+#ês¡T.
bòÕ<äsY |üP<√≥ CÀ»j·T´>±s¡T eT÷\uÛ≤wü\qT n<Ûä´j·Tq+ #˚dæ bÕ‘· ìã+<Ûäq Á>∑+<∏ëìï düs¡«»HêyÓ÷<äø£s¡+>± ‘Óì–+#ês¡T. Ä $<Ûä+>± |üP]Ô u…’_˝ŸqT
1990 ôdô|ºã+s¡T HÓ\˝À $»j·Tyê&É˝À Ä$wüÿ]+#ês¡T. _wü|t >±*u≤*>±s¡T
Ä+Á<Ûäø±´<∏ä*ø˘ u…’_\T dü+|òüT n<Ûä´≈£åî\T>± ñHêïs¡T.
3.4.2. Ä<ÛäTìø£ nqTyê<ë\T
Ç+&çj·÷ $TwüHéøÏ #Ó+~q nyÓT]ø£Hé $TwüHÓØ õ.ÄsY. Áø√>±s¡T ‘Ó\T>∑T˝À
Ä<ÛäTìø£ nqTyê<ä Á|üj·T‘êï\≈£î Ä<ÛäT´&ÉT, eTTKT´&ÉT. 40 dü+e‘·‡sê\T>± ‘Ó\+>±D≤
ÁbÕ+‘·+˝À ùde#˚dæ 1974˝À Áπ>dt $TìÁd”ºdt ù|s¡T‘√ ˇø£ dü+düúqT kÕú|æ+∫ ‘Ó\T>∑T˝À
yê&ÉTø£ uÛ≤wü˝À u…’_˝Ÿ ‘·s¡T®e÷≈£î |üPqT≈£îHêïs¡T. ªÁø°düTÔ J$‘·+, dü+<˚X¯+µ ù|s¡T‘√
*$+>¥ u…’_\T‡ yês¡T dæøÏ+Á<ëu≤<äT˝À yÓTT<ä{Ï kÕ]>± Áø√>±s¡T #˚dæq yê&ÉTø£ uÛ≤wü ø=‘·Ôìã+<Ûäqqì Á|ü#·T]+#ês¡T. Ä ‘·s¡Tyê‘· Áø√>±] yÓTT‘·Ô+ u…’_\T nqTyê<ëìï
ÄsêπsÿeT÷]Ô>±] Ä<Ûä«s¡´+˝À ø=+‘· düe]+∫ |ü]X¯ó<ä∆ u…’_˝Ÿ nH˚ ù|s¡T‘√ Á|ü#·T]+#ês¡T. Bì Á|ü‘·T\T @ø±s¡D+ e\¢H√ Á|ü»\øÏ n+<äTu≤≥T˝ÀøÏ sê˝Ò<äT.
Áø√>±s¡T dü«j·T+>± |üPqTø=ì eTs=ø£kÕ] yÓTT‘·Ô+ u…’_˝Ÿì yê&ÉTø£ u≤wü˝ÀøÏ nqTe~+#ês¡T.ª|ü$Á‘·Á>∑+<∏ä+µù|s¡T‘√1985˝ÀÇ+&çj·÷u…’_˝Ÿ©>¥yê]kÕj·T+‘√
u…’_\T≈£î |ü$Á‘·Á>∑+<∏äeTì, Ábı≥ôdº+≥T\T yê&˚ u…’_\T≈£î |ü]X¯ó<ä∆ Á>∑+<∏äeTì |æ\TkÕÔs¡T. ø±´~∏*≈£îÿ\T yê&˚ |ü$Á‘· Á>∑+<∏ä+˝À ¬s+&ÉT uÛ≤>±\THêïsTT. yÓTT<ä{Ï uÛ≤>±ìï ªª|üPs¡« ìã+<Ûäqµµ 9 nì, ¬s+&Ée uÛ≤>±ìï ªªq÷‘·q ìã+<Ûäqµµ n˙ e´eVü≤]kÕÔs¡T. |üPs¡« ìã+<Ûäq˝À 46 Á>∑+<∏ë\T, q÷‘·q ìã+<Ûäq˝À 27 Á>∑+<∏ë\THêïsTT. yÓTT‘·Ô+ ø±´~∏*≈£îÿ\ |ü$Á‘· Á>∑+<∏ä+˝À
|ü$Á‘· Á>∑+<∏ä+˝À n<Ûäq+>± ñHêïsTT. |ü]X¯ó<ä∆ Á>∑+<∏ä+˝Àì ¬s+&Ée uÛ≤>∑+˝Àì 27 Á>∑+<∏ë\T, ø±´~∏*≈£îÿ\T Ábıf…ôdº+{Ÿ\ u…’_˝À¢ düe÷q+>± ñHêïsTTµµ10 . ø±´~∏*≈£îÿ\T Ábı≥ôdº+{Ÿ\ u…’_˝À¢ì yÓTT<ä{Ï uÛ≤>∑+˝À <Ûäs¡àXÊÁkÕÔìï ‘Ó*ù|
Á¬ø’düÔe dü+|òüT $düÔs¡DqT >∑T]+∫q Á>∑+<∏ä+ |üÁ‹ø£\T>± |æ\Teã&˚ eT]ø=ìï
Á>∑+<∏ë\Tµµ 11, j˚TdüTÁø°düTÔ ¬s+&Ée sêø£&ÉqT >∑T]+∫ #Ó|üŒã&çq Á|üe#·Hê‘·à≈£î
Á>∑+<∏ä+e+{Ï$ ñHêïsTT.
3.6. u…’_\T Á>∑+<∏ä $X‚¢wüD
u…’_\T 66 Á>∑+<∏ë\ dü+|ü⁄{Ï. bÕ‘·ìã+<Ûäq˝À 39 Á>∑+<∏ë\T. ø=‘·Ô
ìã+<Ûäq˝À 27 Á>∑+<∏ë\THêïsTT. ø±´~∏*≈£îÿ\ Á|üø±s¡+ eTs√ 6 Á>∑+<∏ë\T
bÕ‘·ìã+<Ûäq˝À ø£\TkÕÔsTT. ø±>± yÓTT‘·Ô+ 72 Á>∑+<∏ë\T ñHêïsTT. Ábı≥ôdº+{Ÿ
Á|üø±s¡+ 66 (39G27) ø±´<∏ä*≈£îÿ\ Á|üø±s¡+ 72 (39G6G27) Á>∑+<∏ë\T.
Ç~ Ábıfôdº+{Ÿ u…’_˝Ÿ |ü<ä∆‹.
I. Torah = The low = 5 (<Ûäs¡àXÊÁkÕÔ\T ` yÓ÷ùw|ü+#·ø£+
1. Ä~ ø±+&ÉeTT
2. ìs¡ZeT ø±+&ÉeTT
3. ˝…M” ø±+&ÉeTT
4. dü+U≤´ø±+&ÉeTT
5. ~«rjÓ÷|ü<˚X¯ ø±+&ÉeTT
II. Neviim the Prohets - 21 (Á|üeø£Ô\ Á>∑+<∏ë\T)
6. jÓTôVAwüße
7. Hê´j·÷~Û|ü‘·T\T
8. I düeT÷j˚T\T
9. II düeT÷j˚T\T
10. I sêE\T
11. II sêE\T
12. jÓTwüj·÷
13. sTTØàj·÷
14. jÓTùV≤CÒÿ\T
15. ôVAùwj·÷
16. jÓ÷y˚\T
17. ÄyÓ÷düT
18. zã<ë´
19. jÓ÷Hê
20. MTø±
21. qVüAeTT
22. Vü≤ã≈£Lÿ≈£î
23. C…|òüHê´
24. Vü≤>∑ZsTT
25. C…ø£sê´
26. eT˝≤ø°
III. Ketviim (The Writing) - 13
27. ø°s¡Ôq\ Á>∑+<∏ä+
28. kÕyÓT‘·\T
29. jÓ÷ãTÁ>∑+<∏ä+
30. |üs¡eT^‘·+
31. s¡÷‘·T
32. $˝≤|üyêø£´eTT
33. Á|üdü+–
34. mùdÔs¡T
35. <ëìj˚T\T
36. mÁC≤
37. HÓôV≤e÷´
38. I ~qeè‘êÔ+‘·eTT\T
39. II ~qeè‘êÔ+‘·eTT\T
á eT÷&ÉT $uÛ≤>±\T bÕ‘· ìã+<Ûäq≈£î dü+ã+~Û+∫q≥Tº #Ó|üŒã&ÉT‘·T+~.
1. <Ûäs¡àXÊÁdüÔÁ>∑+<∏ë\T R 5 (Ä~ ø±+&É+ qT+&ç ~«rjÓ÷|ü<˚X¯ø±+&É+ es¡≈£î)
2. #·]Á‘·‘êàø£ Á>∑+<∏ë\T R 12 (jÓTôVAwüße qT+&ç mùdÔs¡T es¡≈£î)
3. π>j·÷‘·àø±˝…’q ø£<∏ëìø£ ø±yê´\T R 5 (jÓ÷ãT qT+&ç |üs¡eT^‘·+ es¡≈£î)
4. Á|üeø£Ô\ Á>∑+<∏ë\T R 17 (jÓTwüj·÷ qT+&ç eT˝≤ø° es¡≈£î) (5G12G5G17 R 39) ô|’ $<Ûä+>± $X‚¢wæ+#·ã&ç+~.
Çø£ ø±´<∏ä*≈£îÿ\ Á|üø±s¡+ Äs¡T Á>∑+<∏ë\T n<äq+>± yê] u…’_\T˝À #√≥T #˚düT≈£î+~. ªª*mÁøÏbÕµµ12 nq>± nÁ|üe÷DÏø£ Á>∑+<∏ë\T nq>± ø=+‘· eT+~#˚ $X¯«dæ+|üã&ÉT‘·THêïsTT.
1. ‘√;‘·T
2. j·÷~‘·T
3. eTø£ÿ;j·TT\T
4. ñ|ü<˚X¯≈£î&ÉT
5. dæsê|ü⁄Á‘·T&Ó’q j˚TdüT C≤„q Á>∑+<∏ä+
6. u≤sê≈£î
yÓTT‘·Ô+ M] dü+K´ 72 Á>∑+<Ûë\T
(39G6G27)
3.7. Áø=‘·Ô ìã+<Ûäq˝À¢ Á>∑+<∏ë\T
ªªø=‘·Ô ìã+<Ûäq Á>∑+<∏ë˝À¢ Ábı≥ôdº+≥T\≈£î ø±´~∏*≈£îÿ\≈£î ˇπø $<ÛäyÓTÆq
Á>∑+<∏ë\T ø£\e⁄. n$ yÓTT‘·Ô+ 27µµ 13 .
I. düTyês¡Ô\T ` 4
1. eT‘·ÔsTT
2. e÷s¡Tÿ
3. \÷ø±
4. jÓ÷Vü‰qT
II. #ê]Á‘·ø£ Á>∑+<∏ä+ ` 1
5. nb˛düÔ\T\ ø±s¡´+
III. ˝ÒKq Á>∑+<∏ë\T (|üÁ‹ø£\T) ` 21
6. j·÷ø√ãT
7. ù|‘·Ts¡T
8. jÓ÷Vü‰qT
9. I jÓ÷Vü‰qT
10. II jÓ÷Vü‰qT
11. III jÓ÷Vü‰qT
12. j·T÷<ë
13. ôV≤Á;j·TT\T
IV. bÕ\T Áyêdæq ˝ÒK\T
14. s√e÷
15. I ø=]+B∏
16. II ø=]+B∏
17. >∑\rj·TT\≈£î
18. mô|òd”‡j·TT\≈£î
19. |òæ*|”Œj·TT\≈£î
20. ø=\d”‡j·TT\≈£î
21. I <∏Ódü‡˝À˙ø£j·TT\≈£î
22. II <∏Ódü‡˝À˙ø£j·TT\≈£î
23. I ‹yÓ÷‹
24. II ‹yÓTT‹
25. r‘·T≈£î
26. |òæ˝ÒyÓ÷qT≈£î
27. Á|üø£≥q Á>∑+<∏ä+ `
28. jÓ÷Vü‰qT Áyêdæq Á|üø£≥q
yÓTT‘·Ô+ 4G1G21G1 R 27 Á>∑+<∏ë\T
3.8. u…’_\T Á>∑+<∏ë\T ` yê{Ï es¡Tdü Áø£eT+
u…’_˝À¢ 66 Á>∑+<∏ë\THêïsTT. yÓTT‘·Ô+ |ü⁄≥\T 787G242 ø£*dæ 1029 |ü⁄≥\T. ø±´~∏*≈£îÿ\˝À¢ 72 Á>∑+<∏ë\THêïsTT. yÓTT‘·Ô+ 1030G281 ø£*dæ 1311
|ü⁄≥\T. n+fÒ 7 Á>∑+<∏ë\T Ç+<äT˝À n<äq+>± ñHêïsTT. $T–*q$ n+<äT˝ÀqT, Ç+<äT˝ÀqT ñqï kÕe÷q´ Á>∑+<∏ë\T. yÓTT‘·Ô+ 72 Á>∑+<∏ë\T.
ø±´~∏*≈£îÿ\T Ábı≥ôdº+≥T\T ñ|üjÓ÷–+#˚ u…’_\T˝À eT‘·ÔsTT, e÷s¡Tÿ, \÷ø±, jÓ÷Vü‰qT, düTyês¡Ô\qT Ä<Ûës¡+>± #˚düTø=ì j˚TdüTÁø°düTÔ J$‘· #·]Á‘·qT ˇø£ Áø£eTyÓTÆq |ü<ä∆‹˝À Áyêj·Tã&ç+~. bÕ‘·ìã+<Ûäq˝À Ä~ <ä+|ü‘·T˝…’q Ä<ëeTT Vü≤e« <˚e⁄ìøÏ e´‹πsø£+>± bÕ|ü+ #˚j·T&É+ e\q e÷qe ˝Àø£+˝À bÕ|ü+ Á|üy˚•+∫+~. ªªbÕ|ü+ e\q e#·Tà J$‘·+ eTs¡D+µµ 14 s√e÷ 6 : 23. ªªbÕ|ü |òü*‘·+ eTs¡DeTìµµ u…’_\T #ÓãT‘·T+~. eTs¡D≤ìøÏ >∑T¬s’q e÷qe⁄\qT ‘·|æŒ+#·&ÜìøÏ <˚e⁄&˚ qsêe‘ês¡+˝À uÛÑ÷˝Àø±ìøÏ Á|üy˚•+#ê&ÉT. ø=+‘·ø±\+ J$+#ê&ÉT. ‘·sê«‘·
dæ\Te˝À eTs¡DÏ+∫, eT÷&Ées√E ‹]– ˝Ò#ê&ÉT. yÓTT<ä≥ Á|üeø£Ô\ H√≥ |ü*øÏq
Ä Á|üe#·Hê\ HÓs¡y˚s¡TŒ |òü*‘·y˚T Áø°düTÔ J$‘·+µµ15 .
Áø°.|üP. 753e dü+e‘·‡s¡+˝À s√eTqT\ sê»´+ kÕú|æ+#·ã&ç+~. Áø°.|üP.
338e dü+e‘·‡sêìøÏ s√e÷ sê»´+ eT<Ûä´ Ç≥©ì kÕ«BÛq+ #˚düT≈£î+~. Áø°.|üP. 63e dü+e‘·‡s¡+˝À s√eTqT ôd’Hê´~Û|ü‹jÓÆTq bÕù|, bÕ\d”ÔHêqT kÕ«BÛq+ #˚düT≈£î+{≤&ÉT. s√e÷ #·Áø£e]Ô p*j·Tdt d”»sY Vü≤‘·´ #˚j·Tã&çq ‘·s¡Tyê‘· n>∑d”ºdt d”»sY Vü≤‘·´#˚j·Tã&çq ‘·s¡Tyê‘· n>∑d”ºdt d”»sY s√e÷ sêC≤´~Û|ü‹ ne⁄‘ê&ÉT. Áø°.|üP. 31e dü+e‘·‡s¡+˝À n‘·&ÉT Ä+{ÀìøÏ¢jÓ÷bÕÁ{≤ ôd’Hê´ìï z&ç+∫ áõ|ü⁄ºqT s√e÷ kÕeT+‘·sê»´+>± #˚düT≈£î+{≤&ÉT. n|ü &ÉT s√e÷sê»´+ X¯øÏÔ kÕeTsêú´\‘√ e]∆\T¢‘·÷ ñ+&˚~. á n>∑d”ºdt d”»sY |ü]bÕ\Hê ø±\+˝ÀH˚ j˚TdüTÁø°düTÔ »ìà+#ê&ÉT.
3.9. u…’_\T #·]Á‘· u…’_\T nø£ås¡s¡÷|ü+˝À e∫Ãq≥Tº ìsê∆]+#·&ÜìøÏ u…’_\T e÷Á‘·y˚T Ä<Ûës¡+. nsTT‘˚ #ê]Á‘·ø£ ìsê∆s¡DqT ã{Ϻ Ä ˝ÒKHê\T |üX¯ó#·s¡à+ ù||üs¡dt (Paprus) nH˚
#Ó≥Tº ˝À|ü* |ü\T#·ì bıs¡, yÓ\¢+ (Vellum) nH˚ |ü\T#·ì #·sêà\T yÓTT<ä˝…’q yê{Ïô|’ ÁyêXÊs¡T.
*|æ @s¡Œ&çq ø±\+ <ë<ë|ü⁄ Áø°.|üP. Hê\T>∑Ty˚\ j˚T+&ÉT¢. Ä ø±\+˝À yÓTT≥ºyÓTT<ä{Ï>± |üX¯ó#·s¡à+ô|’ áõ|ü⁄º <˚X¯yêdüT\T Áyêdæq≥Tº ‘Ó\Tk˛Ô+~. ôV≤Á; uÛ≤wü˝À s¡∫+∫q <Ûäs¡àXÊÁdüÔ+ |üX¯ó#·s¡à+ ô|’H˚ \_Û+∫q≥Tº {≤\à&é (Talmud) nH˚ j·T÷<äT\T ÁbÕe÷DÏø£ Á>∑+<∏ä+ ìs¡ísTTdüTÔ+~.
ªª|üX¯ó#·s¡à+ô|’ Áyêdæq u…’_\T uÛ≤>±\T
1. mÁC≤ 1: 2 ` Áø°.|üP. 536
2. mùdÔs¡÷ 6: 1 ` Áø°.|üP. 510
3. ø°s¡Ôq\T ` Áø°.|üP. 1000
4. sTTØàj·÷ ` Áø°.|üP. 587
5. jÓTùV≤C…ÿ\T ` Áø°.|üP. 557µµ16
Ç˝≤ ôV≤Á; uÛ≤wü˝À nø£ås¡ s¡÷bÕø£è‹ì bı+~ #·s¡à|ü⁄ #·T≥º s¡÷|ü+˝À
>∑\ u…’_\TqT bÕ\d”ÔHê qT+∫ áõ|ü⁄º≈£î rdüT≈£îyÓ[flq≥Tº #·]Á‘·ø±s¡T\ n_ÛÁbÕj·T+.
3.9.1. ù||üs¡dt (Paprus)
ù||üs¡dt »qàkÕúq+ áõ|ü⁄º HÓ’\TqB ÁbÕ+‘·+˝Àì #Ó≥¢ u…s¡&ÉTqT rdæ
yê{Ïô|’ Áyêùdyês¡T. Ç~ Áø°.|üP. eT÷&ÉTy˚\ dü+e‘·‡sê\ qT+∫ yê&ÉTø£˝À e⁄+&˚~.
ôV≤Á; uÛ≤wü qT+∫ Á^≈£î uÛ≤wü˝ÀøÏ ‘·s¡T®e÷ (nqTyê<ä+) #˚dæq u…’_\T Á|ü‘·T\T
Áø°.|üP. 6e X¯‘êã›+ Hê{ÏøÏ ñqï≥Tº ‘Ó\TdüTÔqï~µµ17 . Ç~ ù||üs¡dt MT<ä ÁyêXÊs¡T.
ù||üs¡dt |ü<ä+ qT+#˚ Ä+>∑¢ s¡÷|üyÓTÆq ù||üsY ( paper) e∫Ã+~. ù||üs¡dtô|’ Áyêdæq u…’_\T Áyê‘·Á|ü‘·T\T <=]øÏq u…’_\T uÛ≤>±\T.
II jÓ÷Vü‰qT 12` Áø°.X¯. 69
jÓTwüj·÷ 19:6 ` Áø°.X¯. 698
ìs¡ZeT ø±+&É+ 24:4 ` Áø°.X¯. 1452
3.9.2. yÓ\¢+ (Vellum)
|üX¯óe⁄\ #·s¡à+ô|’ Áyêj·Tã&ɶ yÓ\¢+ #ê˝≤ |ü\T#·>± ñ+&˚ #·s¡à|ü⁄
ø±–‘·+. |üX¯óe⁄\ #·sêàìï X¯óÁuÛÑ|üs¡∫ n+<äT˝À |ü\T#·ì bıs¡qT rdæ Áyêdæq~ á yÓ\¢+. nH˚ #·s¡à|ü⁄ ø±–‘·+. Áø°.X¯. 4e X¯‘ê_› ø±\+˝À ø±HékÕº+f…ÆHé #·Áø£e]Ô
|ü]bÕ\q˝Àì <˚yê\j·÷\ìï+{Ï˝À á yÓ\¢+ Á>∑+<∏ë\THêïsTT. u…’_\T Ä<Ûës¡+>± yÓ\¢+ ñ|üjÓ÷–+∫q Á>∑+<∏ë\T
II ‹yÓ÷‹ 4:13
Á|üø£≥q 5 : 1
\÷ø± 4 : 20
ªªá ø±\ ìs¡íj·T+ u…’_\T Á>∑+<∏ä#·]Á‘· e\q e÷Á‘·y˚T ìs¡ísTT+#·ã&ç+~µµ 18 .
bÕ‘·ìã+<Ûäq ôV≤Á; uÛ≤wü˝ÀqT, Áø=‘·Ôìã+<Ûäq Á^≈£î uÛ≤wü˝À s¡∫+#·ã&ܶsTT. ôV≤Á; uÛ≤wü˝Àì bÕ‘·ìã+<Ûäq |ü⁄sê‘·q Á|ü‹ yê{Ïø£Hé Á>∑+<∏ë\j·T+˝À ◊<äe ìø√\dt b˛|ü⁄ uÛÑÁ<ä|üs¡∫q≥T¢ ‘Ó\Tk˛Ô+~.
ªªbÕ‘·ìã+<Ûäq ôV≤Á;uÛ≤wü˝À s¡∫+∫q ôV≤Á; e÷+&É*ø£+ nsTTq ns¡yÓTsTTø£ uÛ≤wü˝À >∑\ uÛ≤>±\Tµµ19 .
mÁC≤ ` 4:6
sTTØàj·÷ ` 10:11
<ëìj˚T\T 3:4, 7:28
ªªj·T÷<äT\T e´eVü‰]ø£ uÛ≤wü ôV≤Á; nsTTq|üŒ{Ïø° yê] e÷‘·è<˚X¯+ô|’
Á^≈£î\ Á|üuÛ≤e+ |ü&É&É+ e\¢qT yês¡T HÓ’\TqB ÁbÕ+‘ê\T, f…ÆÁ>∑dt, u≤_˝Àìj·÷, nπs_j·÷, m&Ü]ÁbÕ+‘·+, Ädæj·÷ yÓTÆ<ëq+, bÕ\d”ÔHê, dæ]j·÷ ÁbÕ+‘ê\≈£î
‘·s¡* yÓ[flq+<äTe\¢qT, yê´eVü‰]ø£ uÛ≤wü Á^≈£îuÛ≤wü>± e÷]b˛e&É+‘√ yê]ì
ôV≤˝…¢ìwüߺ\T (Hallenists) ˝Òø£ Á^wæj·THé‡ (Greeciens) nì |æ*#˚yês¡T. j·T÷<äT\T
ø±ø£ ‘·øÏÿq yê]øÏ e÷Á‘·+ ôV≤˝Ò¢˙j·TT\Tµµ 20 nìù|s¡T.
j·T÷<äT\T e÷‘·èuÛ≤wü ôV≤Á;. yê] sê»´+>∑ uÛ≤wü e÷Á‘·+ Á^≈£î.
kÕ<Ûës¡D+>± #·<äTe⁄≈£îqïyês¡T. düe÷»+˝À ô|’n+‘·düTú≈£î #Ó+~qyês¡T. dü+kÕÿs¡T˝…’q yês¡T ñqï‘· kÕúsTT e´eVü‰sê˝À¢ Á^≈£î uÛ≤wüH˚ ‘·eT uÛ≤ee´ø°Ôø£s¡D>± yê&ç ñ+&É&É+˝À dü+<˚Vü≤+˝Ò<äT. eT] j˚TdüTÁø°düTÔ ‘·q uÀ<Ûäq\qT kÕe÷q´
»qT\ yê&ÉTø£ uÛ≤wü nsTTq ôV≤Á; uÛ≤wü˝ÀHê ˝Òø£ Á^≈£î uÛ≤wü˝À Ä$wüÿ]+#·&Ü?
nqï Á|üX¯ï≈£î düe÷<Ûëq+ ˝Ò<äT. nsTT‘˚ Áø°düTÔ #˚dæq uÀ<Ûä\ìï kÕe÷qT´˝…’q
»qT\qT ñ<˚›•+∫ #˚dæq≥T¢>± uÛ≤$+∫ Äj·Tq uÀ<Ûä\ìï ôV≤Á; uÛ≤wü˝ÀH˚
e⁄+&Ée#·Ãì }Væ≤+|üe#·TÃ.
Áø°düTÔ #·<äTe⁄ >∑÷]à kÕeTT\qT >∑÷]à düŒwüºyÓTÆq #·]Á‘· eTq≈£î ‘Ó*j·Tø£ b˛sTTHê Äj·Tq ∫qïHê{Ï qT+#˚ ÁbÕs¡úHê eT+~sê\≈£î yÓfi¯fl≥+, XÊÁdüTÔ\‘√qT, |ü]düj·TT´\‘√qT, Ä<Ûë´‹àø£ $<ë´|üs¡yÓTÆq #·s¡Ã˝À¢qT, $yê<ë˝À¢qT, bÕ˝§Zì HÓ–Zq≥Tº u…’_\T˝À ø£ì|æ+#˚ Ä<Ûësê\qT (\÷ø± 2:41 ` 52) ã{Ϻ ‘Ó\Tk˛Ô+~. Äj·Tq≈£î
bÕ+&ç‘·´+, dü«j·T+ ø£èwæ e\¢ kÕ~Û+∫q XÊÁdüÔã\+, >∑Ts¡T düìï~Ûì nuÛÑ´dæ+∫q
$<ë´ã\+ ñqï≥Tº>± ô|’yêø£´+ Ä<Ûës¡+>± ‘Ó\Tk˛Ô+~. Bìï ã{Ϻ Á^≈£î uÛ≤cÕ
Á|ü#ês¡+, ÁbÕã\´+ Á|ü»\ô|’ m+‘·>± ñ+&˚<√ ne>±Vü≤q ø±>∑\<äT.
Á|ü»\ uÛ≤wü Á^≈£î ø±e&É+ e\¢ u…’_\T ≈£L&Ü ôV≤Á; qT+∫ Á^≈£î˝ÀøÏ nqTe~+#· e\dæq nedüs¡+ @s¡Œ&ç+~. á nqTyê<ëìøÏ ªôd|üÔeõ+‘Yµ nìù|s¡T.
Ç~ ˝≤{ÏHé uÛ≤cÕ|ü<ä+. BìøÏ &Óã“sTT nì ns¡ú+. &Óã“sTT eT+~ |ü+&ç‘·T\T
ø£*dæ ôV≤Á;uÛ≤wü˝ÀøÏ nqTe~+∫q+<äTe\¢ á ù|s¡T kÕs¡úø£yÓTÆ+<äì |ü+&ç‘·T\T ù|s=ÿHêïs¡T.
u…’_\T Á>∑+<∏ëìï y˚πs«s¡T e´≈£îÔ\T y˚πs«s¡T ÁbÕ+‘ê˝À¢ y˚πs«s¡T ø±˝≤˝À¢
dü+ø£\q+ #˚dæq≥Tº Ä<Ûësê\THêïsTT. u…’_\T˝À yÓTT<ä≥ Áyêj·Tã&çq Á>∑+<∏ä+ jÓ÷ãT Á>∑+<∏äeTì (ø±\eTT Áø°.|üP. 1500) ∫e] |ü⁄düÔø£+ Á|üø£≥q Á>∑+<∏ä+. Bì
ø±\+ Áø°.X¯. 100 nì #ê]Á‹≈£î\ uÛ≤eq. u…’_\T dü+ø£\q+ |üP]Ô ø±e&ÜìøÏ
|ü{Ϻq ø±\+ 1600 dü+e‘·‡sê\ì <=]øÏq Ä<Ûësê\qT ã{Ϻ ìsê∆]+#·e#·TÃ.
u…’_\T yêvàj·T+˝À s¡ø£s¡ø±\ >±<∏ä\T, #·]Á‘·\T, π>j·÷\T, ˙‹
‘·‘·Ô«XÊÁkÕÔ\T yÓTT<ä˝…’q$ ñHêïsTT.
Ä~ø±+&ÉeTT ø£<∏ä\T
˝Ò$j·Tø±+&ÉeTT ` ø£s¡àø±+&É\T
~«rjÓ÷|ü<˚X¯ø±+&ÉeTT ` uÀ<Ûä\T
s¡÷‘·T Áù|eT>±<Ûä
düeT÷j˚T\T sêE\T <˚X¯#·]Á‘·\T
jÓ÷ãT ` Hê≥ø£eTT
ø°s¡Ôq\T uÛÑøÏÔ s¡kÕ‘·àø£ uÛÑ»q\T
kÕyÓT‘·\T ˙‹XÊÁdüÔeTT
|üs¡eT^‘ê\T Áù|eT>±q+
zã<ë´, jÓ÷Hê ` Äq+<ä^‘·+
jÓTwüj·÷, sTTØàj·÷ ` Á|üe#·Hê\T
Hê\T>∑T düTyês¡Ô\T j˚TdüTÁø°düTÔ J$‘· #·]Á‘·
nb˛düÔ\T\ ø±s¡´eTT\T ` dü+|òüT#·]Á‘·
|üÁ‹ø£\T Á¬ø’düÔe⁄\ dæ<ë∆+‘ê\T
<ëìj˚T\T, Á|üø£≥q uÛÑ$X¯´~«wüj·÷\T
ô|’q ù|s=ÿqã&çq $es¡D\T ‘Ó*j·TCÒùd Ä<Ûë´‹àø£ Á>∑+<∏ä+ u…’_\T, dü+ø£\q ø£s¡Ô\T $$<Ûä eè‘·TÔ\≈£î #Ó+~qyês¡T. <=]øÏq Ä<Ûës¡\qT ã{Ϻ yê] yê] eè‘·TÔ\ ù|s¡¢qT ù|s=ÿqã&ܶsTT.
yÓ÷ùw, ÄyÓ÷düT ` |üX¯óe⁄\ ø±|üs¡T\T
jÓTôVAwüße ` ôd’ì≈£î&ÉT
düeT÷j˚T\T Ä<Ûë´‹àø£ >∑Ts¡Te⁄
<ëM<äT sêE
kı˝ÀyÓ÷qT ` sêE, ‘·‘·Ô«y˚‘·Ô
<ëìj˚T\T sê»ø°j·T y˚‘·Ô
mÁC≤ ø£<∏ä≈£î&ÉT
eT‘·ÔsTT ` düT+ø£]
\÷ø± ` yÓ’<ÛäT´&ÉT
ù|‘·Ts¡T, j·÷ø√ãT C≤\s¡T\T
bÂ\T |ü+&ç‘·T&ÉT
3.9.3. bÕ‘·ìã+<Ûäq ` $uÛ≤>±\T
ôV≤Á; uÛ≤wü˝À dü+ø£\q+ #˚dæq bÕ‘·ìã+<Ûäq Á>∑+<∏ëìï Hê\T>∑T uÛ≤>±\T>± $uÛÑõ+|üe#·TÃ.
1. <Ûäs¡àXÊÁdüÔ Á>∑+<∏ë\T
2. #ê]Á‘·ø£ Á>∑+<∏ë\T
3. π>j·÷‘·àø±\sTTq ø£<∏ëìø£ ø±sê´\T
4. Á|üeø£Ô\ Á>∑+<∏ë\T
3.9.3.1. <Ûäs¡àXÊÁdüÔ Á>∑+<∏ë\T
yÓ÷ùw s¡∫+∫q≥Tº ù|s=ÿqã&ÉT‘·Tqï Ä~ø±+&É+, ìs¡ZeT, ˝ÒMj·Tø±+&É+, dü+U≤´ø±+&É+, ~«rjÓ÷|ü<˚X¯ø±+&É+ nH˚ 5 |ü⁄düÔø±\qT ‘=s¡Vü≤ (Torah) nì
n+{≤s¡T. ‘=s¡ùV≤ n+fÒ V”≤Áã÷ uÛ≤wü˝À <Ûäs¡àXÊÁdüÔ+ nì ns¡ú+. yÓ÷ùw |ü+#·ø±ìï
|ü+&ÉT>∑ |üu≤“˝À¢qT, ñ‘·‡yê˝À¢qT, $X‚wü düeTj·÷˝À¢qT, Á|üe#·q s¡÷|ü+>±
|ü+&ç‘·T\≈£î #·~$ $ì|æ+#˚yês¡T. Áø°.|üP. 350 ÁbÕ+‘·+˝À j·T÷<äT\T yÓ÷ùw
|ü+#·ø±ìï <Ûäs¡àXÊÁdüÔ+>± |ü]>∑DÏ+∫q≥Tº ‘Ó*j·TT#·Tqï~.
3.9.3.2. #ê]Á‹ø£ Á>∑+<∏ë\T
jÓTôVAwüßyê qT+&ç mùdÔs¡T es¡≈£î >∑\ |ü⁄düÔø±\qqT #ê]Á‘·ø£ Á>∑+<∏ë\T>±
|ü]>∑DÏ+#·e#·TÃ. á Á>∑+<∏ë\T ø£HêqT, bÕ\d”ÔHê, ããT˝ÀqT ÁbÕ+‘ê˝À¢ »]–q
#·]Á‘·qT ã{Ϻ Äj·÷ sêE\, sêDT\ eè‘êÔ+‘ê\qT ‘Ó*j·TCÒùd Ç‹Vü‰dæø£ Á>∑+<∏ë\T.
M{Ïì #ê]Á‹ø£ Á>∑+<∏ë\T>± #Ó|üŒe#·TÃ.
3.9.3.3. π>j·÷‘·àø±˝…’q ø£<∏ëìø£ ø±yê´\T
jÓ÷ãT qT+&ç |üs¡eT ^‘·+ es¡≈£îqï 5 Á>∑+<∏ë\qT π>j·÷‘·àø±˝…’q ø£<∏ëìø£ ø±yê´\T>± #Ó|üŒe#·TÃ. uÛÑ≈£îÔ\ ø£<∏ä\T, π>j·÷\T, ˙‹ ñ|ü<˚X¯eTT\T e+{Ï$ á C≤_‘ê˝À¢ #˚s¡Ãe#·TÃ.
3.9.3.4. Á|üeø£Ô\ Á>∑+<∏ë\T
jÓTwüj·÷ qT+&ç eT˝≤ø° es¡≈£î >∑\ 17 |ü⁄düÔø±\qT Á|üeø£Ô\ Á>∑+<∏ë\T>± ù|s=ÿqe#·TÃ. Ä ø±\+˝À Ä<Ûë´‹àø£ >∑Ts¡T|”sƒê\T ñ+&˚e˙ yê{Ï˝À $<ä´‘√bÕ≥T
˝ÖøÏø£ $<ä´qT ≈£L&É uÀ~Û+#˚yês¡ì #·]Á‘·ø±s¡T\ n_ÛÁbÕj·T+. u…’_\T Ä<Ûës¡+
Bìì ìsêú]+#·e#·TÃ. bÕ‘·ìã+<ÛäqqT 4 uÛ≤>±\T>± $uÛÑõ+∫q $<Ûä+>±H˚ q÷‘·q ìã+<ÛäqqT 4 uÛ≤>±\T>± $uÛÑõ+|üe#·TÃqT.
1. düTyês¡Ô\ Á>∑+<∏ä+
2. #ê]Á‹ø£ Á>∑+<∏ä+
3. |üÁ‹ø£\ Á>∑+<∏ä+
4. Á|üø£≥q\ Á>∑+<∏ä+
1. düTyês¡Ô\ Á>∑+<∏ä+ eT‘·ÔsTT, e÷s¡Tÿ, \÷ø±, jÓ÷Vü‰qT düTyês¡Ô\qT düTyês¡Ô\ Á>∑+<∏ä+>± (Gospel) ù|s=ÿqã&ç+~. eT‘·ÔsTT, jÓ÷Vü‰qT e÷Á‘·y˚T Áø°düTÔ Á|ü‘·´ø£å •wüß´\T. e÷s¡Tÿ, \÷ø±\T @ø£\e´ •wüß´\ e+{Ïyês¡T. Ms¡T 12 eT+~ •wüß´˝À¢ ñqïyês¡T ø±<äT. á Hê\T>∑T düTyês¡Ô\T Áø°düTÔqT ªª<˚e⁄ì ùde≈£î&Éìµµ, \÷ø± ªªÁø°düTÔqT eTqTwü´
≈£îe÷s¡Tìµµ>±qT, jÓTVü‰qT ªªÁø°düTÔqT <˚e⁄ì ≈£îe÷s¡Tìµµ>±qT e]í+#ês¡T. á Hê\T>∑T düTyês¡Ô˝À¢ j˚TdüTÁø°düTÔ >±<∏ä\T, uÀ<Ûä\T e]í+|üã&ܶsTT.
2. #ê]Á‹ø£ Á>∑+<∏ä+ nb˛düÔ\T\ ø±s¡´+ nH˚ Á>∑+<∏ëìï #ê]Á‹ø£ Á>∑+<∏ä+>± ù|s=ÿqe#·TÃ. \÷ø± ø£è‘·eTì uÛ≤$+#·ã&ÉT‘·Tqï Á>∑+<∏äeT+<äT Áø°düTÔ eTs¡D≤q+‘·s¡+ Á|ü<∏äeT Á¬ø’düÔe dü+|òüTkÕú|üq <ëì yê´|æÔì >∑÷]Ãq #·]Á‘· Ç+<äT $e]+|üã&ç+~.
3. Á|üø£≥q Á>∑+<∏ä+ Áø°düTÔ •wüß´&Ó’q jÓTVü‰qT s¡∫+∫q Á|üø£≥q Á>∑+<∏ä+˝À ˝Àø±+‘êq »]π> $wüj·÷\T uÛÑ$wü´‘·«#·q+>± $e]+#·ã&ܶsTT. Áø°düTÔ ¬s+&ÉekÕ] Ä‘·às¡÷|ü+˝À Ä>∑eTq+. Á¬ø’düÔe⁄\≈£î »]π> rs¡TŒ yÓTT<ä˝…’q $wüj·÷\T á Á>∑+<∏äeT+<äT e]í+#·ã&ܶsTT.
4. |üÁ‹ø£\ Á>∑+<∏ë\T
•wüß´&ÉT>± e÷] á |üÁ‹ø£\qT s¡∫+#ÓqT. á |üÁ‹ø£\T <˚e⁄ì Á|æj·TT˝…’q yê]øÏ |ü]X¯ó<äT∆\T>± e⁄+&ÉTyê]øÏ X¯óuÛÑeTì #Ó|æŒ Áyêdæq |üÁ‹ø£\T. á $<Ûä+>± u…’ãT˝À¢ ˇø£ $•wüº Á>∑+<∏ä+>± Á|üdæ~∆¬øøÏÿ+~. á Á>∑+<∏ä+
Ä<Ûës¡+>± @düTÁø°düTÔ uÀ<Ûäq\qT eTq+ |ü]o*+#ê\+fÒ Á|ü<Ûëq+>± düTyê]Ô≈£î\qT n<Ûä´j·Tq+ #˚j·Te\dæ ñ+≥T+~. @düTÁø°düTÔ uÀ<Ûäq\T ñqï Ä düTyê]Ô≈£î\qT |ü]o*ùdÔ
@düTÁø°düTÔ uÀ<Ûäq˝Àì e÷qe‘êyê<ä n+XÊ\qT |ü]o*+#˚ neø±X¯+ ñ+≥T+~. eTT+<äT>± Ä q\T>∑Ts¡T düTyê]Ôø£\ $wüj·÷\qT |ü]o*<ë›+.
bÕ<ädü÷∫ø£\T
1. New Encyclopadia Britanika Vol - 2 - ù|J HÓ+.196
2. |ü]X¯ó<ä∆Á>∑+<Ûä+ ` ôV≤Á; 1:2
3. q÷‘·q dü+øÏå|üÔ u…’_˝Ÿ ì|òüT+≥Te⁄ ` ù|õ.HÓ+.313
4. q÷‘·q dü+øÏå|üÔ u…’_˝Ÿ ì|òüT+≥Te⁄ ` ù|õ.HÓ+.315
5. q÷‘·q dü+øÏå|üÔ u…’_˝Ÿ ì|òüT+≥Te⁄ ` ù|õ.HÓ+.316
6. q÷‘·q dü+øÏå|üÔ u…’_˝Ÿ ì|òüT+≥Te⁄ ` ù|õ.HÓ+.316
7. q÷‘·q dü+øÏå|üÔ u…’_˝Ÿ ì|òüT+≥Te⁄ ` ù|õ.HÓ+.316
8. q÷‘·q dü+øÏå|üÔ u…’_˝Ÿ ì|òüT+≥Te⁄ ` ù|õ.HÓ+.316
9. {Ï. C≤Hés¡‘·ï+ ` u…’_\T Á>∑+<Ûä #·]Á‘· ` ù|õ.HÓ+.158,159
10. >√\¶Hé dæ z\‡Hé ` u…’_\T Á>∑+<Ûä $uÛÑ»q ` ù|õ.HÓ+.25
11. >√\¶Hé dæ z\‡Hé ` u…’_\T Á>∑+<Ûä $uÛÑ»q ` ù|õ.HÓ+.45
12. |ü]X¯ó<ä∆Á>∑+<Ûä+ ` ø±´<∏ä*ø˘\T ` ù|õ.HÓ+. III
13. Ábıf…+f…dt u…’_\T ` ù|õ.HÓ+.4
14. |ü]X¯ó<ä∆Á>∑+<∏ä+, s√e÷ 6:23
15. u…’_˝Ÿ ø±´<∏ä*ø˘ ` ù|õ.HÓ+.
16. {Ï. C≤Hé s¡‘·ï+, u…’_\T Á>∑+<Ûä #·]Á‘· ù|õ.HÓ+.6
17. {Ï. C≤Hé s¡‘·ï+, u…’_\T Á>∑+<Ûä #·]Á‘· ù|õ.HÓ+.8
18. {Ï. C≤Hé s¡‘·ï+, u…’_\T Á>∑+<Ûä #·]Á‘· ù|õ.HÓ+.8, 9
19. {Ï. C≤Hé s¡‘·ï+, u…’_\T Á>∑+<Ûä #·]Á‘· ù|õ.HÓ+.9
20. C≤düyê sê|òüTe⁄\T ` u…’_\T <=]øÏq $<Ûä+, ù|õ.HÓ+ 23