ยุทธภัณฑพรอมใชดวย Life Cycle Management ตอนที่ 1 LCM – ปฐมบท ในพื้นฐานเบื้องตนผมวาพวกเราเขาใจหลักการ Life Cycle Management-LCM และใชมันในชีวิตประจําวัน อยูแลวครับ ไมอยางนั้นรถญี่ปุ*นคงไมขายอยูเต็มบานเต็มเมืองครับ ผมยกตัวอยางงายๆ ถาทานเป.นทหาร อากาศเงินเดือนประมาณ 2 หมื่นกวาบาท ถูกล็อตเตอรี่รางวัลที่หนึ่ง 1 ไดเงินรางวัลมา 2 ลาน ทานจะซื้อรถ อะไรครับ ใชครับทานอาจจะเติมเต็มความฝ7นโดยการใชเงินทั้งหมดซื้อรถยุโรปไฮด:เอนด: (Hi-End) มือสอง หรือ ซื้อรถญี่ปุ*นปCายแดงสุดหรูแถมเหลือเงินในกระเปDาอีก 2-3 แสนบาท หรือสุดทาย รถญี่ปุ*นระดับกลางสัก ลานนึงและเก็บเงินอุนๆ อีกลานไวในกระเปDา ครับทั้ง 3 วิธที านทําไดหมดครับ เพราะทานถูกหวยครับ ☺ แต วิธีแรกรถอาจจะอยูกับทานปGสองปGครับ หลังจากตองซอมแซมเปลี่ยนอะไหล ดวยราคาคางวดครั้งละหมื่นสอง หมื่น ทานก็จะตระหนักไดในเวลาตอมาวา แลวจะเอาเงินที่ไหนจายคาเทอมลูก สวนวิธีที่ 2 หรือ 3 นี่มีความ เป.นไปไดสูงขึ้นตามลําดับที่รถจะอยูกับทานนานเทานาน...ตราบอายุขัยของรถ นี่เองคือหลักการงายของ Life Cycle Management-LCM ที่ผมจะพูดถึง แตผมไมไดจะพูดแคเรื่องซื้อรถนะครับ เราจะพูดถึงการซื้อ ยุทธภัณฑ: (Military Platform) ในที่นี้ยุทธภัณฑ:ที่พูดถึงเพียงเฉพาะที่เป.นพัสดุถาวร เชน เครื่องบิน รถยนต: เครื่องทุนแรง เครื่องจักร อาคาร ซึ่งในรวมๆ ภาษาราชการ สามารถเรียกงายๆ วา “ครุภัณฑ” ที่มีราคา หลายๆสิบ หลายๆรอย หลายๆพัน ลานครับ แตเพื่อความเขาใจอยางถองแท กับ LCM เราควรมาทําความเขาใจกับกิจการดานความมั่นคงและการปCองกัน ประเทศเสียกอนวามีความแตกตางกับธุรกิจทั่วไปอยางไร และอะไรคือตัวชี้วัดความสําเร็จขององค:กรความ มั่นคงและการปCองกันประเทศ (กอนจะไปตอ--ตองขออนุญาตผูอาน 2 เรื่องครับ คือ 1 ผมจะขอใชคํา ภาษาอังกฤษโดยไมแปลบาง เพราะเกรงวาความหมายหรือคําไทยที่เลือกใชอาจใหความหมายไมตรงหรือไม ครบถวนครับ และ 2 เมื่อผมเอยถึง “ยุทธภัณฑ: (Military Platform)” ใหนึกถึงเฉพาะ“ครุภัณฑ” หรือ “พัสดุถาวร” อะไรก็ได ตั้งแต เครื่องบินรบ เรดาร: รถ เครื่องทุนแรง เครื่องจักร อาคาร) – ถาในภาษานักการ บริหารการเงินทั่วไป อาจจะหมายถึง อะไรก็ไดที่เป.น “ทรัพย:สิน (Asset)” โลกทุกวันนี้หมุนเร็วจนบางทีเราก็ยากที่จะตามทัน โดยเฉพาะอยางยิ่งในกิจการดานความมั่นคงและการ ปCองกันประเทศ สถานการณ:และภัยคุกคามที่เปลี่ยนแปลงอยางรวดเร็วและตอเนื่อง ทําใหกองทัพไมสามารถ เตรียมความพรอมสําหรับทุกภัยคุกคามไดอยางตอเนื่องตลอดเวลา การเตรียมโขลงพระยาชางสารเพื่อไลจับฝูง ตั๊กแตนไมสามารถเป.นไปไดอีกตอไป แมกระทั่งกับประเทศที่มีเศรษฐกิจดีระดับตนๆของโลก เป.นที่ยอมรับในกองทัพนานาประเทศวาทุกวันนี้ กองทัพมีความจําเป.นตองปรับเปลี่ยนหลักนิยม โดยมุงเนนไป ที่ Capabilities ที่มีความสมดุลระหวาง Operational Effectiveness และการใชจายงบประมาณอยางมี ประสิทธิภาพ (Financial Efficiency Demanded) นอกจากนั้นดวยความซับซอนและทันสมัยของยุทธภัณฑ: (Military Platforms) ก็ยังเป.นสวนบีบบังคับใหกองทัพตองการความรูและความเชี่ยวชาญเพิ่มมากขึ้นในการ เตรียมกําลังและความพรอม ดวยขอจํากัดดานงบประมาณ ทําใหปริมาณยุทธภัณฑ: (Military Platforms) ไมใชตัวชี้วัดที่แทจริงของความพรอมของกองทัพอีกตอไป หากเป.นความสามารถในการสงกําลังบํารุงที่ตอง
ตอบสนองทั้งในมุมของการบํารุงรักษายุทธภัณฑ:ใหพรอมในสถานการณ:ปกติ และความสามารถในการสงกําลัง บํารุงเมื่อยุทธภัณฑ:ถูกเคลื่อนยาย (Deployed) ไปในพื้นที่ปฏิบัติการ ดวยขอจํากัดตางๆเหลานี้เองที่บีบให การบริหาร "Data & Information" มีความสําคัญมากราวกับการดูแล เสนเลือดใหญที่หลอเลี้ยงชีวิตของกองทัพใหไหลเวียนอยางคลองตัวและมีประสิทธิภาพ ความสามารถในการ รวบรวมและทําความเขาใจ Data คาตัวเลขตางๆ จึงเป.นความทาทายอยางยิ่ง โดยเฉพาะถาตัวเลขนั้นมีความ เกี่ยวของกับงบประมาณของกองทัพ ป7จจุบันเราพบวายิ่งยุทธภัณฑ: (Military Platforms) มีความซับซอนและ ทันสมัยมากขึ้นเทาไร ความยากและคาบํารุงรักษาก็ยิ่งจะมากตามมาเทานั้น ฉะนั้นการวางแผนการจัดซื้อและ บํารุงรักษาที่ดีเทานั้นที่จะสามารถควบคุมใหงบประมาณในการปฏิบัติภารกิจ การฝlกและการบํารุงรักษา อยูใน ระดับเหมาะสมตามที่ไดรับอนุมัติในแตละปG สาเหตุเหลานี้เองจึงเป.นเหตุจูงใจ ให Life Cycle ManagementLCM ถูกนํามาศึกษาและประยุกต:ใชเพื่อที่สรางความมั่นใจใหกับผูนํากองทัพ เพื่อใชเป.นเครื่องมือหนึ่งในการ คาดการณ: บริหารและควบคุมการจัดซื้อจัดจางและการบํารุงรักษายุทธภัณฑ:เหลานั้นใหเป.นไปตามแผนการ งบประมาณในระยะยาว
“ธุรกิจทั่วไป” ซึ่งในที่นี้ผมขอหมายถึง ธุรกิจแสวงหากําไร (Profit Organisation) ความสําเร็จขององค:กรและ ผูบริหาร คือการหารายได (Revenue) และควบคุมรายจาย (Costs) เพื่อสรางผลกําไรสูงสุด (Maximize Profit) สวนกิจการดานความมั่นคงและการปCองกันประเทศ ในภาพใหญความสําเร็จขององค:กรและผูบริหาร คือ การMaximize Operational Performance ภายใตงบประมาณที่ไดรับ ซึ่งเมื่อเรามามองลึกลงใน ภาพยอยสําหรับครุภัณฑ:แตละแบบ เรามักจะใช Life Cycle Cost-LCC มาเป.นตัวชี้วัดแทน Life Cycle Management ที่มีความหมายในเชิงรวม
ถึงตอนนี้ผมขอหยุดพักเรื่อง LCM หรือ LCC ไวกอน จําไวเพียงคราวๆ วามันเป.นเพียงแคเครื่องมือที่จะชวยให เราบริหารและควบคุมการจัดซื้อจัดจางและการบํารุงรักษาครุภัณฑ:ก็พอครับ แตขอมาทําความเขาใจกับอีกฝ7rง ของตาชั่ง -- Operational Performance วามันคืออะไร Operational Performance คืออะไร เมื่อเราจะซื้อหรือผลิตยุทธภัณฑ:อะไรซักอยาง ไมวาจะเป.น เครื่องบินรบ เรดาร: หรือแมกระทั่งการสรางอาคาร สักหลัง เราตองศึกษา (กรณีซื้อ) หรือออกแบบ (กรณีสราง) และคาดหมายไดวา ครุภัณฑ:นั้นๆ สามารถทํา อะไรไดบาง เชน เครื่องบินรบสามารถบินไดเหนือเสียง สามารถบรรทุกระเบิดชนิดนั้นชนิดนี้ได ซึ่งความเขาใจ โดยทั่วไปของเรา มักจะเขาใจและคิดวา ไอความสามารถที่จะทําอะไรไดตางตางนานานั้น คือ Operational Performance แตในโลกความเป.นจริงมันไมใชครับ...Operational Performance ที่แทจริงประกอบดวย 2 ป7จจัยครับ สวนแรก คือ Technical Performance (ซึ่งก็คือความสามารถที่จะทําอะไรไดตางๆ ได-ตามที่ เราศึกษาหรือออกแบบ) แตอีกป7จจัยที่สําคัญไมนอยไปกวาสวนแรก คือ Availability Performance ถึงตรง นี้ คือ จุดที่ยากที่สุดที่ตองคําความเขาใจแลวครับ วา ไอทั้งสองป7จจัย คือ Technical Performance และ Availability Performance มันหมายถึงอะไร
ครับ Technical Performance คือ ลักษณะเฉพาะตัว รวมเป.นความสามารถ/ศักยภาพ ในทางเทคนิควา มันจะทําอะไรไดบาง โดย Availability Performance คือ ลักษณะเฉพาะตัวที่เป.นตัวกําหนดวา เมื่อไร พรอมใชงาน เมื่อไรไมพรอมใชงาน และจะตองปรนนิบัติบํารุงหรือซอมแซม เมื่อไร อยางไร... ”Operational Performance is built up by Technical Performance and Availability Performance. Technical Performance is formed by those characteristics that tell how the system work, in terms of speed, range etc. Availability Performance, on the other hand, is formed by those characteristics which determine when the system is working and how the situation is handled when it ceases to function.”
ถึงตอนนี้ในสวน Technical Performance ผมจะไมขอกลาวถึงเพราะจากชื่อบทความคงจะเดาไดวาผม ตองการเนนในดานการสงกําลังบํารุง ซึ่งมันไปเกี่ยวกับเฉพาะ Availability Performance
Availability Performance คืออะไร “ครุภัณฑ:”แตละอยาง จะมีลักษณะเฉพาะตัวที่เป.นตัวกําหนดวา สถานภาพพรอมใชงานและไมพรอมใชงาน เป.นอยางไร เมื่อไร และจะตองปรนนิบัติบํารุงหรือซอมแซม เมื่อไร อยางไร นั่นคือหมายความรวมๆ ของ Availability Performance ซึ่งสามารถแบงไดเป.น 3 กลุมหลัก คือ 1. Reliability เมื่อ“ครุภัณฑ:” ประกอบดวยอุปกรณ: ชิ้นสวนมากมายรวมกันเพื่อทํางาน อุปกรณ:เหลานี้ มีอายุการใชงาน รวมทั้งมันอาจเสียหายไดจากการใชงาน เหลานี้เองรวมกันเป.นลักษณะเฉพาะตัวที่จะ กําหนดวา “ครุภัณฑ:” นั้นจะตองถูกปรนนิบัติบํารุงในชวงเวลาใดและบอยครั้งแคไหน ในเชิงวิชาการ ดานการสงกําลังบํารุง เรามักจะใชคําจําพวก failure rates, mean time between failures (MTBF), preventive mainteance intervals เป.นการสื่อความหมาย 2. Maintainability เชนกัน เมื่อ“ครุภัณฑ:” ประกอบดวยอุปกรณ: ชิ้นสวนมากมายรวมกันเพื่อทํางาน ความยากงายในการปรนนิบัติบํารุง เปลี่ยนอุปกรณ: ชิ้นอะไหลเหลานี้ เมื่อถึงอายุการใชงาน รวมทั้ง การซอมแซมเมื่อเสียหายไดจากการใชงานใหกลับมาใชงานได นี่เองคือความหมายรวมของ Maintainability ในเชิงวิชาการดานการสงกําลังบํารุง เรามักจะใชคําจําพวก Mean Time To Repair (MTTR) ในการสื่อความหมาย how easy it is to restore system functioning after a failure and how easy it is to take care of by maintainance
3. Supportability นี่คือหลักใหญใจความของเรื่องครับ เพราะจะเห็นไดวาทั้ง Reliability และ Maintainability มันขึ้นอยูกับการออกแบบและเลือกใชอุปกรณ:ของบริษัทหรือหนวยงานผูผลิต ทํา ใหเราไมสามารถเปลี่ยนแปลงลักษณะเฉพาะตัวของ “ครุภัณฑ:” นั้นไดโดยงาย ที่พูดอยางนี้เพราะ โดยทั่วไปเรามักจะตองปรนนิบัติบํารุงตามที่บริษัทหรือหนวยงานผูผลิตกําหนด จะดวยสาเหตุจาก Reliability ความมั่นใจในการใชงานตอๆไป หรือการรับประกันก็ตาม (แตทั้งนี้ถาคุณเป.นวิศวกรหรือ ชาง ขั้น“เทพ” มากๆ ก็ทําไดนะ) ซึ่งตJางจาก Supportability ที่หมายถึง ความสามารถในการ สนับสนุนการปรนนิบัติบํารุงและการซอมแซม ไลเรียงไปตั้งแต การจัดหาอะไหล เครื่องมือ สถานที่ (อู) จัดบริหารแบงระดับการซอม จัดหาชาง รวมทั้งการอบรมสรางความชํานาญ การที่เราเปMนผู กําหนด ออกแบบ และบริหารมันไดนี่ มันจึงสําคัญ เพราะมัน คือความรับผิดชอบของการสJงกําลัง บํารุงนั่นเอง เรามักจะใชคําจําพวก Mean Time Waiting, MTW. ในการสื่อความหมายครับ Supportability is built up by the ability of the Logistics System to provide sufficient maintenance resources. ผมขอจบตอนแรก ณ ตรงนี้ครับ ตอนหนาจะพาไปชมใหรูจักและเขาใจแกนของ Life Cycle Cost-LCC วามัน จะมาทําใหชีวิตเราดีขึ้นอยางไร และสุดทายขอทิ้งคํากลาวของปรมาจารย:ดานการบริหาร อาจารย: Peter Ferdinand Drucker ที่เคยกลาวไววา "You can only manage what you can measure" ครับ ...ตอนนี้ เรามีสถิติ เราวัดอะไรไดบางครับ ลองตอบตัวเองกอนครับ