14-07-2010 Ardh Saptahik

CMYK

k çkwÄðkh k 14 sw÷kE k h010

1880Úke nehkLke ykðfLkku ËwhwÃkÞkuøk fhðkLke «uÂõxMk ykr£fkÚke þY ÚkÞu÷e su yksu ç÷z zkÞ{tz íkhefu yku¤¾kÞ Au.

rçkúrxþ {kuzu÷ Lkkyku{e fuBÃkçku÷ ÃkkMku A ç÷z zkÞ{tz nkuðkLkku {wÆku yktíkhhk»xÙeÞ Míkhu [[koLkku {wÆku çkLÞku Au. hõíkhtrsík nehkLke ËkMíkkLk ykr£fkLke ¾kýkuÚke ÷E søkík¼h{kt ½q{u Au. õÞkhuf íkuLkk Yx{kt ykÃkýwt Mkwhík Ãký ykðe òÞ Au.

rnhk WíÃkkËf Ëuþku Ëuþ hrþÞk çkkuxTMkðkLkk fkUøkku ykìMxÙur÷Þk Ërûký ykr£fk fuLkuzk yktøkku÷k Lkkr{rçkÞk ½kLkk çkúkrÍ÷

WíÃkkËLk (xfk) 22.40 19.90 18.60 13.20 9.10 2.10 8.40 1.30 0.60 0.40

yk

Au, yu x ÷u íkuLku Lkk{ yÃkkÞwt ç÷z zkÞ{tz yÚkðk fkuÂL^õx (Mkt½»ko) zkÞ{tz. xqtf{kt su nehk økuhfkÞËuMkh heíku ðu[kíkk nkuÞ yLku íkuLke ykðfLkku WÃkÞkuøk íkkuVkLkku fhðk{kt Úkíkku nkuÞ yu nehk ç÷z zkÞ{tz økýkÞ. ykr£fk ¾tzLkk yufÚke ðÄw Ëuþku{kt ç÷z zkÞ{tzLkk Vwðkhk Aqxe hÌkk Au, ßÞkhu Aktxk íkku yk¾k søkíkLku Qzu Au. þwØíkkLkwt «{kýÃkºk 1990{kt MktÞwõík hk»xÙMkt½u yuðwt rð[kÞwO fu yk heíku nehkLke ykðf ÷kufkuLku {khðk{kt ðÃkhkÞ yu Xef Lknª. yu {kxu Mkt½u nehkLke MkkiÚke {kuxe ftÃkLke ze çkeÞMko MkneíkLkk ykøkuðkLkkuLku ftEf Ãkøk÷kt ÷uðk fÌkwt. ze çkeÞMko yLku çkeò nehk yøkúýeykuyu rfBçkŠ÷ «kuMkuMk MkŠxrVfux Lkk{Lkwt yuf «{kýÃkºk ½ze fkZâwt. yk MkŠxrVfux {u¤ÔÞk çkkË s yktíkhhk»xÙeÞ Míkhu nehkLkku ðuÃkkh fhe þfkÞ yLku ytËhku ytËh ÷uðzËuðz ÚkE þfu. yåAk, su ðuÃkkheykuyu ÃkkuíkkLkk nehk fkÞËuMkh heíku {u¤ÔÞk nkuÞ íku{Lku s yk MkŠxrVfux {¤u. {ík÷çk fu ík{khe ÃkkMku rfBçkŠ÷ Mkxeo. nkuÞ íkku ík{u øktøkk suðk Ãkrðºk Aku yLku ç÷z zkÞ{tz MkkÚku Mktf¤kÞu÷k LkÚke yuðwt Mkkrçkík ÚkkÞ. çkeS çkksw MkŠxrVfux ðøkh yktíkhhk»xÙeÞ Míkhu ðuÃkkh þõÞ LkÚke. 75 Ëuþku yk MktøkXLk{kt ¼køkeËkh Au. yk íkku fkÞËuMkh heíku ðuÃkkhLke ðkík ÚkE. ykr£fk{kt òufu ykðe Mkt[k÷LkÔÞðMÚkk Ëk¾÷ ÚkÞk çkkË ç÷z zkÞ{tzLkku ÄtÄku [k÷w s Au. økuhfkÞËuMkh heíku nehk Lkef¤u Au, ðuÃkkh ÚkkÞ Au, Ëký[kuhe ÚkkÞ Au, ykðf ÚkkÞ Au yLku çk¤ðk¾kuhku yu ykðfÚke çk¤ð¥kh çkLku Au.

ýe ð¾ík fkuE rLkýoÞ ÷uðk{kt yðZð ÚkkÞ íÞkhu fux÷ktf ÷kufku rË{køke fMkhík íkzfu {qfeLku çku yktøk¤e Ãkh swËkt-swËkt rðfÕÃkku ÄkheLku fkuE LkSfLke ÔÞÂõík Mkk{u {qfeLku fnu Au, yk{ktÚke fkuE yuf ÃkMktË fh. ykðe s h{ík s{oLkeLkk ykuçkunkÍuLk þnuhLkk yuõðurhÞ{Lkk õÞqhuxhLku MkqÍe. fkuE ½hu÷w çkkçkík{kt rLkýoÞ ÷uðk{kt yxðkíkk õÞqhuxhu çku yktøk¤e Ãkh rðfÕÃkku ÄkheLku fkuE Ëu¾eíke Mk¼kLkíkk ðøkh Ãkku÷ Lkk{Lkkt ykuõxkuÃkMk Mkk{u Ähe. ykuõxkuÃkMk Ãký òýu Mk{síkku nkuÞ íku{ íkhík fk[Lke Ãkuxe{kt nh¾kÞku yLku yuf yktøk¤e Ãkfze ÷eÄe. ykuõxkuÃkMkLkwt çkuMkðwt Lku zk¤Lkwt Ãkzðwt-íkuýu su rðfÕÃk Mkw[ÔÞku níkku rçk÷fw÷ yuðwt s ÚkÞwt. yux÷u nh¾kÞu÷k õÞqhuxhu çkeò Þ yuf {qtÍðýLkk «Mktøku ykuõxkuÃkMkLkwt {køkoËþoLk ÷eÄwt íkku yk ð¾íku Þ çkuzku Ãkkh! çkMk, ÃkAe íkku çkuzku Ãkkh. òuíkòuíkk{kt Ãkku÷ {nkþÞ ßÞkurík»kk[kÞo íkhefu rðÏÞkík ÚkE økÞk. yuðk{kt Vqxçkku÷Lkku rðïfÃk ykÔÞku yux÷u Vqxçkku÷½u÷kt s{oLkkuyu ykuõxkuÃkMkLku ÃkqAâwt, çkku÷ ykuõxkuÃkMk, s{oLke nkhþu fu Síkþu? ykuõxkuÃkMk Ãký {k¤ku òýu MknËuðLkku yðíkkh nkuÞ íku{ su Mktfuík ykÃku íku y[qf Mkk[ku Ãký Ãkzðk ÷køÞku. çkMk ykøkkneLkk {kæÞ{Úke Ãkku÷ ËwrLkÞk¼h{kt òýeíkku ÚkE økÞku. yk ÷¾kÞ Au, íÞkhu òufu nehku çkLku÷ku ykìõxkuÃkMk s{oLke{kt Íehku ÚkE økÞku Au. íkuýu Mkur{VkELk÷{kt s{oLke

½

r£fe Ëuþ rMkyuhk r÷ÞkuLk nehkLkku Mkkhku yuðku ÃkwhðXku Ähkðu Au. íÞkt Mkhfkh Mkk{u Ãkzu÷k çk¤ðk¾kuhku nehkLke Ëký[kuhe fhe íku{ktÚke ykðf þ†Mkhtò{ ÃkkA¤ ¾[uo Au. yu heíku Úkíke ykðf ytíku íkku rLkËkuo»k LkkøkrhfkuLkwt ÷kune ðnuðzkðu

Lkkyku{e fuBÃkçku÷Lkku rððkË 1997Lkk ð»koLkku Au. yu ð»kuo íku LkuÕMkLk {tzu÷k VtzLkk fkuEf fkÞo¢{ {kxu ykr£fk økÞu÷e. íÞkt íkuLku r÷rçkÞkLkk Ãkqðo «{w¾ [kÕMko xu÷hu A nehk røk^x{kt ykÃÞk nkuðkLkwt Lkkyku{eLkku yusLx fnu Au. Lkkyku{e ykðk fkuE nehk LkÚke {éÞk yuðwt hxý fhu Au. Mkk[wt-¾kuxwt íkku çknkh ykðþu, Ãký yu Ãknu÷kt ç÷z zkÞ{tzLkku rððkË Vhe [øÞku Au. yk Ãknu÷kt 2006{kt nkur÷ðqz rVÕ{ ç÷z zkÞ{tz rhr÷Í ÚkE íÞkhu Ãký hõíkhtrsík nehk [[ko{kt ykðu÷k. ð»kkuoÚke ÷kune{kt íkhçkku¤ Úkíkk nehkykuLke òýfkhe søkíkLku ykÃkðkLkwt fk{ ø÷kuçk÷ rðxLkuMk Lkk{Lkk

ftÃkLkeyku WÃkhktík ð»kuo yk¾k søkík{kt 7.8 yçks zkì÷hLkk nehkLke ÷u-ðu[ ÚkkÞ Au. íku{kt Úkkuzku Aqxf ðuÃkkh Ãký þk{u÷ Au. íkuLkk nehk õÞktÚke ykðu Au yLku õÞkt òÞ Au yu çkÄk hufkuzo hk¾e þfkÞ íku{ LkÚke. y{urhfk suðku ¾{íkeÄh Ëuþ ÃkkuíkkLke MkhnËku MktÃkqýoÃkýu Mkwhrûkík fhe þõÞku LkÚke íkku ykr£fkLkk Ëuþku ÃkkuíkkLke MkhnËku õÞktÚke xkEx fhe þfu? ykr£fk{ktÚke {¤íkk nehk yuf Ëuþ{ktÚke çkeò Ëuþ{kt yLku çkeò{ktÚke ºkeò{kt ðkÞk Úkíkk hnu Au. ç÷z zkÞ{tzLkwt ÷kune ykuAk{kt ykuAk 54 Ëuþku{kt Vu÷kÞu÷wt Au. y÷çk¥k, çkÄk «ÞkMkkuÚke nehkLke fw÷ nuhkVuhe{kt ç÷z zkÞ{tzLkku rnMMkku 15 xfk níkku yu ½xeLku 1 xfk ÚkÞku Au.

ç÷z zkÞ{t z Í¤ktn¤kt [{f ÃkkA¤Lke hõíkhtrsík fkr÷{k

rçkLkMkhfkhe MktøkXLku fÞwO. íkuýu Íwtçkuþ [÷kðe yux÷u rÍBçkkçðu{kt hkuçkxo {wøkkçku Lkk{Lkk {kÚkkVhu÷k MktÞwõík hk»xÙMkt½Lkwt æÞkLk Ãkzâwt fu ynª çkÄwt yku÷hkEx Mkh{w¾íÞkhLkwt hks [k÷u Au. íkuLkk fçkò{kt ½ýe ¾kýku Au, LkÚke. çkkË{kt Íwtçkuþ þY ÚkE su nðu íkku søkík¼h{kt su{ktÚke Lkef¤íkk nehkLkku íku ¾wË økuhfkÞËuMkh ðuÃkkh fhu Vu÷kE Au. Au. òufu yktíkhhk»xÙeÞ çkòh{kt ÷uðk÷ {¤e hnu yu {kxu rMkyuhk r÷ykuLkLkku fkUøkku rsÕ÷ku ð»kuo yçkòu zkì÷hLkk íkuýu rfBçk÷eo «kuMkuMkLkk fux÷kf rLkÞ{kuLkwt Ãkk÷Lk fÞwO Au, nehk ykÃku Au, Ãký rMkyuhk r÷ykuLk søkíkLkk MkkiÚke økheçk çkkfeLkk rLkÞ{ku Xufkze ËeÄk Au. rÍBçkkçðuLkk r[zTÍkðk ËuþLkk r÷Mx{kt Ãknu÷k Au. ð»kkuoÚke [k÷íkk rsÕ÷k{ktÚke yuf MkËeÚke nehk {éÞk fhu Au. fðh Mxku h e yktíkhrðøkún{kt íÞkt yZe ÷k¾ fhíkkt ðÄw íÞkt s 35 nòh økuhfkÞËuMkh ¾kuËfk{ ÷kufku {hkÞk Au. rMkyuhk r÷ykuLkLke çknkh ÷r÷ík ¾t¼kÞíkk fhLkkhk nksh Au. Lkef¤eyu íkku AuÕ÷kt 15 ð»ko{kt ytøkku÷{kt ÃkAuzeLkku yuf Auzku ¼khík{kt Ãkkt[ ÷k¾ yLku fkUøkku{kt [kh ÷k¾ ÷kufku yktíkhrðøkún{kt nehkLkk ðuÃkkh MkçktrÄík fkuE Ãký ðkík ¼khíkLku Mkk{u÷ {hkÞk Au. íku{ktLkk ½ýk¾hkLkwt ÷kune ðnkððk ÃkkA¤ Ãku÷k fÞko ðøkh Lk ÚkE þfu. søkíkLkk ËMk{ktÚke Lkð nehk nehkLke ykðf sðkçkËkh Au. y{urhfkyu íkku rçk÷ Mkwhík{kt «kuMkuMk ÚkkÞ Au. nehkLkku ðuÃkkh yuLxðÃko{kt ÚkkÞ Âõ÷LxLkLkk ð¾ík{kt rMkyuhk r÷ykuLk ÃkkMkuÚke hV nehk s Ãký íÞkt ðuÃkkh fhe þfkÞ yu {kxu nehkLkku {uf-yÃk ¾heËðkLkk çktÄ fhe ËeÄk níkk. fuLkuzkyu Ãký ykðk Mkwhík{kt ÚkkÞ Au. Mkwhík{kt nehkLkk ËMk nòh fhíkkt ðÄw økuhfkÞËu nehk Ëuþ{kt ½qMk Lk {khe Ëu yu {kxu íkfuËkhe yuf{ku Au, su{kt Ãkkt[ ÷k¾Úke ðÄw fkheøkhku fk{ fhu Au. hk¾e Au. Úkkuzkt ð»kkuo Ãknu÷kt MktÞwõík hk»xÙMkt½u yuðe þtfk ÔÞõík ytøkku÷k{kt íkku ¾kýku{kt fk{ fhíkk {sqhku Ãkife 46 xfk fhe níke fu Mkwhík{kt Ãký ç÷z zkÞ{tz ykðu Au. Mkwhík{kt {sqhku 16 ð»koÚke Lke[uLkk Au. yuVçkeykELkku rhÃkkuxo ð¤e rMkyuhk r÷ykuLkÚke Lknª Ãký ÷kEçkurhÞk yLku ykEðhe yuðe Lkðe {krníke ÷E ykÔÞku Au, fu rMkyuhk r÷ykuLk{kt fkuMxLkk nehkyku ÃknkU[u Au. huðLÞq RLxur÷sLx nehkLke Ëký[kuhe ÚkkÞ yu {kxu y÷fkÞËk Ãký {ËË fhu rzÃkkxo{uLxu Ãký Mkwhík{kt nehkLke Ëký[kuhe Úkíke nkuðkLkku Au. nehk {u¤ððkLke ÷k÷[{kt yktøkku÷k{kt Xuh Xuh ¾kýku ynuðk÷ ykÃÞku níkku. ç÷z zkÞ{tz nkuÞ fu Lk nkuÞ Ãký ¾kuËkE hne Au, Ãkrhýk{u ÷kufkuLku MÚk¤ktíkh fhðwt Ãkzu Au. Mkwhík{kt çkk¤{sqhku nehkLkk fkh¾kLkk{kt {kuxuÃkkÞu fk{ nehk ¾kuËfk{ fhðk rMkðkÞLke «ð]r¥k {kxu s{eLk ½xe hne fhíkkt nkuðkLkwt {nuýwt íkku Au s. yu ðkík ½ýu ¾hu ytþu Au. ykÃkýu íÞkt çkk¤{sqhkuLke Mk{MÞk Au, yk Ëuþku{kt Mkk[e Au. ½ýkt çkk¤fku swðkLke{kt «ðuþu yu Ãknu÷kt s çkk¤-ykíktfðkËeykuLke Mk{MÞk Au. 9-10 ð»kou íÞktLkkt nehk ½MkðkLku fkhrfËeoLkk rðfÕÃk íkhefu yÃkLkkðe ÷u Au. çkk¤fku nkÚk{kt økLk WÃkkze þfkÞ yux÷e ûk{íkk íkku MkwtËheykuLku yLku nðu Ãkwhw»kkuLku Ãký nehkLkwt ½u÷wt ÷køÞwt fu¤ðe s ÷u Au. yu{Lkk {kxu yu yÂMíkíðLkku Mkt½»ko Au. Au. ðkÃkhLkkhkyku nehk õÞktÚke yLku fu{ ykðu Au, íkuLke 1880Úke yk heíku nehkLke ykðfLkku ËwhwÃkÞkuøk MkkÚku {ík÷çk LkÚke hk¾íkk. yu Mktòuøkku{kt nehk{ktÚke fhðkLke «uÂõxMk ykr£fkÚke þY ÚkÞu÷e su nswÞ [k÷e ðnuíkwt yk ÷kune MktÃkqýoÃkýu çktÄ ÚkkÞ yuðe þõÞíkk ykðu Au. ç÷z zkÞ{tz hkufðkLkwt Mkkð þõÞ LkÚke. {kuxe LknªðíkT Au. íkku ykøk¤ ðÄðwt yLku Lkfkh{kt Äqýkðu íkku ÃkkhkuXLkk Ãkøk÷k ¼hðk{kt ÷kufku þkýÃký Mk{síkk. yk çkkÃkw yLku íku{Lkku ÃkkuÃkx çktLku yksÚke çku ËkÞfk Ãknu÷kt ¼khu ÷kufr«Þ çkLke økÞk níkk. yøk{ árüÚke ÷kufkuLke Mk{MÞkLkwtw MkkuÕÞwþLk ÷kððk{kt yutMkeLkk ËkÞfk{kt yuf fk[çkku ykf»koýLkwt fuLÿ hÌkku níkku. Mkk{kLÞ fhíkkt ftEf ðÄkhu s {kuxk fËLkku fk[çkku {uhXLke ykMkÃkkMkLke sLkíkk{kt xÙçk÷ þqxh økýkíkku. suLke {kÚku {wMkeçkíkLkku Ãknkz íkqxe Ãkzâku nkuÞ yu ÔÞÂõík fk[çkk ykøk¤ sELku x[÷e yktøk¤e yzkzu yLku fk[çkkËuð zkuf ô[e fhu íkku ykøku çkZku çkå[k Lk®níkh rfM{íkfku {tsqh Lk®n yu{ ÄkheLku ¼q÷e sðkLkwt. ykðwt ¼khík{kt çkLku íkku íkuLku ytÄ©æÄkLkwt ÷uçk÷ {kheLku ð¾kuze ËuðkLke Ãký MkwÄhu÷k økýkíkk ÃkhËuþeyku Þ ftE ykuAk ðnu{e÷k LkÚke nkuíkkt yuðwt ykuõxkuÃkMk Ãkqðuo yuf fk[çkkyu MkkLk£ktrMkMfku{kt Mkkrçkík fhe ËeÄu÷wt. yu ð¾íku nkhþu yuðe ¼rð»Þðkýe fÞko ÃkAeLke ºký {u[ku{kt hrþÞk yLku y{urhfk ðå[uLkwt þeíkÞwØ [h{Mke{kyu s{oLke SíÞwt yLku íku Ãký ykìõxkuÃkMkLke ykøkkne níkwt. yu{kt hrþÞkyu y{urhfkLkk Ãkkzkuþe Ëuþ {wíkkrçkf. òufu íÞkt MkwÄe{kt Ãkku÷¼kE ELxhLkuþLk÷ õÞqçkk{kt r{MkkE÷ økkuXÔÞk íÞkhu økýíkheLke Ãk¤ku{kt {erzÞk{kt AðkE økÞk níkk. yk¾e ËwrLkÞk íkuLkk Vkuxk- ÞwØ ò{e Ãkzu yuðe nk÷ík MkòoE økE. ÞwØ ÚkkÞ íkku ËwrLkÞkLkku 35 ðkh MkðoLkkþ ÚkkÞ yux÷kt ðerzÞku swyu Au, ßÞkhu s{oLkkuyu íkuLku yýwþ†ku çkuÞ Ëuþku ¾zfe [qõÞk níkk. rðþu»k YçkY òuðk yuõðurhÞ{{kt ÷kELk ÷økkze yu ð¾íku MkkLk£ktrMkMfkuLkk yuf ËeÄe Au. nðu íkku fkuE s{oLke Vhðk sþu {u n w ÷ ®Mkn Ãkh{kh fk[çkkyu zkuf ÄqýkðeLku ykøkkne íkku Ãký íkuLkk VhðkLkk MÚk¤ku{kt fhðkLkwt þY fÞwO íkuLke ËwrLkÞk¼h{kt ykìõxkuÃkMkLke {w÷kfkík Mkk{u÷ nþu. yk heíku íkforðrnLk ykøkkneyku íMkwLkk{eLke su{ yuðe LkkUÄ ÷uðkíke níke fu ÷kufku fuLkuze fu ¾úwùkuðLkk økýíkheLke f÷kfku{kt yk¾e Ãk]Úðe Vhíku Vhe ð¤íke rLkðuËLk fhíkkt fk[çkkLke zkuf{kt ðÄw ©æÄk ÔÞõík nkuÞ Au. íkuLkwt fkhý yu fu ykðe ykøkkneyku{kt fhíkkt níkkt! nðu s{oLkkuLku Ãkku÷ ¾xfe hÌkku Au yLku íkuLku {khe Mk{òðLkkhu ftE Mk{òðkLkwt nkuíkwt LkÚke yLku Mk{sLkkhu Lkkt ¾ ðkLke ðkíkku ÚkkÞ Au íÞkhu Äkhku fu ykuõxkuÃkMkLku ftE Mk{sðkLkwt nkuíkwt LkÚke. ¾k÷e {kLke ÷uðkLkwt. ykðk MðÄk{ ÃknkU[e ËuðkLkk ykþÞÚke fkuE òÞ yLku íku ykøkknefkhku yk¾k søkík{kt {¤e hnu Au. ¼kðLkøkh ÔÞÂõík {kt Ëøke{kt ÃkxfkÞ íkku þwt ÚkkÞ? íkku Ãkku÷¼kE SÕ÷kLkk yuf [{ífkhef økýkíkk çkkÃkw ÃkkMku yuf ÃkkuÃkx níkku. hku®sËe íkf÷eVku fu ÄtÄk-ðuÃkkh, «u{÷øLk íkku MkwÃkhnehku ÚkE òÞ Lku. ¾hu¾h, ©æÄkLke {kVf suðe çkkçkíkku{kt {qtÍkÞu÷ku ¼õíkøký çkkÃkw ÃkkMku ykðu ytÄ©æÄkLkku rð»kÞ Ãký yuðku Au suLku ÃkqhkðkLke sYh yLku íkf÷eVku hsq fhu yux÷u çkkÃkw íku{Lkk Ãkk¤eíkk LkÚke nkuíke! yLku yk {k{÷u s{oLke nkuÞ fu ÃkkuÃkx Mkk{u árü {ktzu. òu ÃkkuÃkx nfkh{kt zkufwt Äqýkðu ò{òuÄÃkwh, fkøkzkt çkÄu fk¤k!

ykìõyLkuxkuÃkMk fnuíkk ¼e ËeðkLkk ykøkkne MkwLkíkk ¼e ËeðkLkk s{oLk þnuh ykuçkunkÍuLkLkk yuõðurhÞ{{kt hnuíkku Ãkkì÷ Lkk{Lkku ykìõxÃkMk yksfk÷ AkÃku [zâku Au. Vqxçkku÷ ðÕzofÃk rðþu íkuLke ykøkkneyku Mkk[e Ãkzíkk hkíkkuhkík nehku çkLku÷ku Ãkku÷ s{oLke çknkh VUfkE síkkt íkuLkk Ëuþ{kt y¤¾k{ýku Ãký ÚkE økÞku Au. òufu ykøkkne fhLkkhk MkSðku{kt ykìõxkuÃkMk Ãknu÷ku LkÚke.

nkhþu yuðe ykøkkne fhe yLku yu Mkk[e Ãkuze. s{oLke {kxu yu íkku {kufkýLkk Mk{k[kh níkk, {kxu ykìõxkuÃkMk{kt nðu s{oLkkuLku yr{íkk¼{ktÚke y{heþÃkqhe Ëu¾kðk ÷køÞku. ykìõxkuÃkMkLke {hS òýðkLke ÃkØrík çknw MkkËe Au. yuõðurhÞ{{kt s{oLke yLku nheV ËuþLkku hk»xÙæðs [eíkhu÷k çku çkkuõMk {qfðk{kt ykðu, su{kt ykìõxkuÃkMk {kxu ¾kuhkf nkuÞ Au. ¾kuhkf çkLLku{kt Mkh¾ku nkuÞ yux÷u ykìõxkuÃkMku fÞk çkkW÷ Ãkh ÃkMktËøke Wíkkhe íkuLkk Ãkh MknwLke Lksh hnu Au. su ËuþLkk æðsðk¤k çkkW÷ Ãkh ykìõxkuÃkMk ÃkMktËøkeLkku Ãkøk (íkuLku ykX Ãkøk nkuÞ yLku yu Ãkøk ðzu s fkuE Ãký [es Ãkfzu) Zku¤u íku Ëuþ Síke òÞ. þYykíkLke MkŠçkÞk Mkk{uLke {u[ s{oLke

****** CMYK

ðkÃke: «Ëqr»kík níkwt, nðu LkÚke! 3 ð»ko Ãknu÷kt rðïLkk MkkiÚke «Ëqr»kík ònuh ÚkÞu÷kt ËMk MÚk¤ku{kt ðkÃkeLkwt MÚkkLk [kuÚkwt níkwt. yksu ðkÃke xkuÃk-10Lkk r÷Mx{kt LkÚke. Þkufo{kt hne «Ëq»ký Ãkh Ëu¾hu¾ hk¾íke ç÷uf ÂM{Úk RÂLMxxâqxu 2006{kt yuf Mkðuo fhe søkíkLkkt xkuÃkxuLk «Ëqr»kík MÚk¤kuLke ÞkËe ònuh fhe. yu ÞkËe{kt ykurhMkkLkwt Mkw¾eLzk ºkeò ¢{u yLku ykÃkýwt ðkÃke [kuÚkk ¢{u níkwt. yk¾k søkík{kt yk Mk{k[kh [{õÞk yLku xkE{ {uøkurÍLk MkrníkLkk {erzÞk {nkhÚkeykuyu ËMk çkËLkk{ MÚk¤kuLkkt Lkk{ ònuh fÞkO. ðkÃkeLkkt ykiãkurøkf MktøkXLkkuLku òufu ykðe çkËLkk{e ÃkMktË Lk níke {kxu íku{ýu ç÷uf ÂM{Úk Mkk{u çkktÞku [zkðe. ðkÃke RLzMxÙeÞ÷ yuMkkurMkyuþLkLkk yu ð¾íkLkk «{w¾ rfhex ËuMkkE yLku ðuMx {uLkus{uLxLkk {Lkkus ykuÍkyu ÷zík ykÃkðkLkwt Lk¬e fÞwO. Ãknu÷kt íkku íkuýu ç÷uf ÂM{ÚkLku ðkÃkeLku yk heíku çkËLkk{ fhðk çkË÷ MktMÚkk Ãkh YrÃkÞk 40 fhkuzLkku Ëkðku Vxfkhe ËeÄku. ÃkÞkoðhý rV^Úk yuðLÞw, 2014, LÞqÞkufoLkk MkhLkk{u rçkhksíke, ç÷uf ÂM{ÚkLkk rhÃkkuxo søkík¼h{kt økt¼ehíkkÚke ÷uðkÞ Au. Mk{MÞk yu níke fu ðkÃke «Ëqr»kík nkuðkLkku ynuðk÷ ç÷ufÂM{Úku su ÃkwhkðkykuLkk ykÄkhu íkiÞkh fÞkuo níkku yu Ãkwhkðkyku s ¾ku¾÷k níkk. ç÷ufÂM{Úku «Ëqr»kík økýkíkkt þnuhku{kt ðkÃkeLku Mkk{u÷ fhðk {kxu zkWLk xq yÚko Mkk{rÞf yLku økúeLkÃkeMkLkku 1994Lkk ð»koLkku ynuðk÷, yuLðkÞLko{uLx yuLz nuÕÚk «kuMÃkuÂõxð MktMÚkkLkku sqLk, 2005Lkku ynuðk÷, MkuLxh Vkuh MkkÞLMk yuLz yuLðkÞLko{uLxLkku 2000Lke Mkk÷Lkku ynuðk÷ yLku yuf ytøkúuS y¾çkkh{kt AÃkkÞu÷k Mk{k[khLkku Mknkhku ÷eÄku níkku. {ík÷çk fu ynuðk÷ íkiÞkh fhíke ð¾íku ç÷ufÂM{Úku ðkÃke ykðeLku òíkíkÃkkMk fhðkLke íkf÷eV ÷eÄe Lk níke. yux÷wt s Lknª su ynuðk÷kuLkkuu ykÄkh ÷uðkÞku Au yu Ãký sheÃkwhkýk Au. {ík÷çk fu ç÷ufÂM{ÚkLke Ãkku÷ ¾wÕ÷e Ãkze. çkkË{kt íkku MktMÚkkyu ðkÃkeLku Mkk{u÷ fhðk çkË÷ {kVe {køke ÷eÄe yLku ËMk «Ëqr»kík MÚk¤ku{ktÚke ðkÃkeLku nxkðe Ãký ËeÄwt. yksu òufu ðkÃke Mkkð ËqÄu ÄkuÞu÷wt Au, yuðwt LkÚke. «Ëq»ký íkku íÞkt Ãký Au Ãký íku{kt ½xkzku ykÔÞku Au. ðkÃke RLzMxÙeÞ÷ yuMkkurMkyuþLkLkk WÃk-«{w¾ þhË Xkfh fnu Au, ‘fkuE yuLkSyku, «Ëq»ký çkkuzo fu {erzÞk yu{ fnu fu ðkÃke «Ëqr»kík Au íÞkhu y{u yu ðkíkLku xefk íkhefu Lknª Ãký {køkoËþoLk íkhefu ÷Eyu Aeyu. y{Lku «Ëq»ký çkíkkðkÞ yux÷u y{u íkwhtík íkuLku Ëqh fhðkLkk WÃkkÞku y{÷e çkLkkðeyu Aeyu. ðkÃke{kt «Ëq»ký LkÚke yuðwt fnuðkLkku fkuE {ík÷çk LkÚke Ãký Ãknu÷kt fhíkkt ¾kMMkwt ½xe økÞwt Au. ðkÃkeyu 1996Úke «Ëq»kýLkk rLkfk÷ {kxu Ã÷kLx MÚkkÃke ËeÄku Au. íku{kt Mkíkík Lkðe Lkðe xufTLkku÷kuS Ëk¾÷ fhíkkt hneyu Aeyu. Ãkrhýk{u ¾kMMkku Vhf Ãkzâku Au. çkeS ðkík yu Au fu ðkÃkeLkk fux÷kf Wãkuøkku{kt ðÃkhkíkk ¾kMk «fkhLkk økuMk iøktÄ {khíkk nkuÞ Au. ßÞkhu ynªÚke fkuE ÃkMkkh ÚkkÞ íÞkhu íkuLku yk M{u÷ ykðu yux÷u þnuh øktËtw ÷køku. nfefík{kt M{u÷ ykðu yux÷u «Ëq»ký s nkuÞ yuðwt LkÚke. òufu nðu íkku y{u yu M{u÷ Ãký çktÄ ÚkkÞ yuðk «ÞkMkku þY fÞko Au.’ ðkÃkeLkk Wãkuøksøkíku su heíku ÃkkuíkkLkkt Ãkh ÷køku÷k {uýktLku nfkhkí{f heíku ÷eÄwt yuðwt yk¾wt økwshkík fhu íkku?

LÞq

CMYK

k çkwÄðkh k 14 sw÷kE k h010

61Úke 1963 Ëhr{ÞkLk ¼khík{kt y{urhfkLkk hksËqíkLkku nkuÆku Mkt¼k¤Lkkh yÚkoþk†e yLku hksfeÞ ®[íkf òuLk fuLkuÚk økkÕçkúuÚku ¼khík{kt ÃkkuíkkLkkt MktM{hýku ‘òuLk fuLkuÚk økkÕçkúuÚk ELxÙkuzâwMkeÍ EÂLzÞk’{kt Ãknu÷wt s ðkõÞ yuðwt ÷ÏÞwt níkwt fu, “EÂLzÞk EÍ y VLõþ®Lkøk yuLkkfeo” yux÷u fu ¼khík yuf fk{ fhíke yhksõíkk Au. çkeò þçËku{kt ¼khík hkßÞ (Mxux) yLku Mkhfkh nkuðk Aíkkt ðkMíkð{kt fkuE hkßÞ LkÚke yLku yk{ Aíkkt yk «Ëuþ yuf Ëuþ yÚkðk hk»xÙ íkhefu xfe hÌkku Au. hksLkeríkþk†Lke Ãkrh¼k»kk{kt yhksõíkk yuf rð¼kðLkk (fLMkuÃx) Au Ãkhtíkw hkusçkhkusLke Mkk{kLÞ ¼k»kk{kt íkuLkku yÚko ÚkkÞ Au ytÄkÄqtÄe (fuykuMk). økkÕçkúuÚkLku 50 ð»ko Ãknu÷kt yk Ëuþ{kt su yhksõíkk yLku ytÄkÄqtÄe Ëu¾kÞkt níkkt íkuLkwt MkrðMíkh ðýoLk íku{ýu yk ÷u¾{kt fÞwO Au. ynª yu ðýoLkLkwt ðýoLk fhðkLkku EhkËku LkÚke, Ãkhtíkw íku ðktåÞk ÃkAe yuðe fhwýíkk¼he nfefíkLkwt ¼kLk ÚkkÞ Au fu økkÕçkúuÚku 1962{kt òuÞu÷k ¼khík yLku

19

õÞkt Au rð[khMkhýe

yksLkk ¼khík{kt ÷øk¼øk fkuE s Vuh Ãkzâku LkÚke. nk, AuÕ÷kt 20 ð»ko{kt ËwrLkÞkLkk yLÞ ËuþkuLkku ¼khík rðþuLkku yr¼«kÞ yLku yr¼øk{ çkË÷kÞku Au y™u nðu íkuyku ¼khíkLku yuf {ËkheykuLkk yLku Lkkøkk çkkðkyku fu MkkÄwykuLkk Ëuþ íkhefu òuðkLku çkË÷u 21{e MkËe{kt ÍzÃkÚke rðfkMk fhe hnu÷k yLku ÍzÃkÚke nfkhkí{f rËþk{kt ÃkrhðíkoLk Ãkk{e hnu÷k Ëuþ íkhefu swyu Au. íkuðe {ík÷çkLkk yMktÏÞ ynuðk÷ku, ÷u¾ku y™u MktþkuÄLk ÷u¾ku òuðk {¤e hÌkkt Au, Ãkhtíkw nfefík{kt yk çkÄe Mkk{økúe{kt Lk¬h nfefíkkuLkwt íkfoçkØ rð&÷u»ký ykuAwt yLku ykþkðkË ðÄkhu Au. Ëhhkus AkÃkktLkk fu xeðe [uLk÷kuLkk Mk{k[khku yLku ËuþLke Mkk{u [khu çkksw òuðk {¤íke yLkuf ykŠÚkf yLku Mkk{krsf Mk{MÞkykuLkkt rððhýku òuELku fkuE Ãký íkxMÚk ÔÞÂõík yu{ fne þfu íku{ LkÚke fu ¼khík fk{ fhíke yhksõíkk LkÚke.’ nfefík{kt ykÃkýk Ëuþ{kt {kýMkLke «ð]r¥kLkwt fkuE ûkuºk yuðwt LkÚke su{kt MktÃkqýoÃkýu Lknª íkku {nËT ytþu Ãký [ku¬Mk LkeríkrLkÞ{ku yLku íku{Lkk ykÄkhu rLkÄkorhík ÚkÞu÷e ÔÞðMÚkk yÚkðk ÃkØrík (rMkMx{) «{kýu fk{ Úkíkwt nkuÞ. ÃkkÞkLke ðkík yu Au fu yk yhksfíkk yÚkðk hkßÞ nkuðk Aíkkt hkßÞ Lk nkuÞ íkuðe ÂMÚkrík {kxu MkkiÚke ðÄw sðkçkËkh fkuE Ãkrhçk¤ nkuÞ íkku íku ykÃkýk ËuþLkk hksfeÞ Ãkûkku yLku íku{Lkk Lkuíkkyku{kt fkuE MÃkü hksfeÞ rð[khMkhýe fu hksfeÞ ykËþoLkku y¼kð Au. ¼khíkeÞ Lkuíkkyku ykËþoðkËe Lknª, Ãkhtíkw ÔÞðnkhðkËe Au yLku ÔÞðnkhðkËe nkuðkLkku yÚko yu fu ÃkkuíkkLkk rðïËþoLk (ðÕzoÔÞq) «{kýuLke Mk{ksÔÞðMÚkk {kxu Mkt½»ko fhðkLku çkË÷u Mk¥kk {u¤ððk {kxu su fktE fhðtwt Ãkzu íku yk hksfeÞ ÔÞðnkhðkË «òyu Ãký yÃkLkkðe ÷eÄku Au yLku íkuÚke ÔÞðnkh {kxu fþwt ¾kuxwt, yLkeríkÃkqýo fhðwt Ãkzu íkku íku{kt fktE ¾kuxwt LkÚke yu{ «òyu Ãký Mðefkhe ÷eÄwt Au yLku íkuÚke s Mkðoºk ÔÞkÃku÷ku ¼úük[kh nðu ¼úük[kh Lknª Ãký ÔÞðnkh økýkÞ Au. ÷kt[hwþðík hksfkhýeyku yLku Mkhfkhe yrÄfkheyku ÷u yLku Lkkøkrhfku ykÃku íku{kt fkuE {kuxku Lkiríkf økwLkku çkLku Au íku{ ykÃkýu Mkk[uMkk[ {kLkíkk LkÚke. xqtf{kt, ¼khík{kt ÔÞkÃku÷e Mkk{krsf yÚkðk ¼kiríkf yhksfíkk fu ytÄkÄqtÄeLkkt {q¤ ði[krhf ytÄkÄqtÄe{kt hnu÷kt Au. ynª hksfeÞ rð[khMkhýeLkku yÚko MÃkü yLku yMktrËøÄ heíku Mk{sðku sYhe Au Ëhuf hksfeÞ ÃkûkLkk fux÷kf fkÞo¢{ku (¾hu¾h íkku Võík Lkkhkyku) Au, Ãkhtíkw ykðk fkÞo¢{ku yÚkðk {ktøkýeLkk {wÆk MðÞt hksfeÞ rð[khMkhýe LkÚke. Ëk.ík. økheçke nxkðku (fkUøkúuMk), yÞkuæÞk{kt hk{{{trËh çkktÄku (¼ksÃk) fu ËuþLke MktÃkr¥kLkwt hk»xÙeÞfhý fhku (MkkBÞðkËeyku, zkçkuheyku) ðøkuhu fnuðkíkk fkÞo¢{kuÚke hksfeÞ rð[khMkhýe çkLkíke LkÚke. yk fkÞo¢{ku fkuE [ku¬Mk hksfeÞ rð[khMkhýeLku ðkMíkðLkwt MðYÃk ykÃkðk {kxuLkkt MkkÄLkku nkuE þfu Au, Ãkhtíkw hksfeÞ rð[khMkhýe (Ãkkur÷rxf÷ ykErzÞku÷kuS) íku yuf Mkk{krsf heíku MkðoÔÞkÃke yLku Mktfw÷ yuðe rð¼kðLkkykuLke íkfoþ]t¾÷k ([uELk ykuV ÷kursf÷ MkefðLMk) Au yLku íkuLku Mk{sðk Úkkuzku çkkirØf Ãkrh©{ fhðku Ãkzu íku{ Au. íku{ Aíkkt ynª íkuLke Mk{s ykÃkðkLkku «ÞkMk fhðk{kt ykÔÞku Au. hksfeÞ rð[khMkhýeLku ¼k»kkçkØ fhðkLkwt Ãknu÷wtðnu÷wt LkkUÄÃkkºk fk{ økúef rV÷kuMkkuVh Ã÷uxkuyu fÞwO níkwt. Ã÷uxku yLku íkuLkk økwhw Mkku¢uxeMk Ãknu÷kt Ãký økúeMk{kt yLkuf ík¥ð¿kkLkeyku yÚkðk rV÷kuMkkuVhku ÚkE økÞk níkk, Ãkhtíkw Mkku¢uxeMkLkk Mk{Þ Ãknu÷ktLkk yk rV÷kuMkkuVhkuLkk ®[íkLk yLku þkuÄLkk rð»kÞku ¼kiríkf yÚkðk ÃkËkÚko÷ûke níkk. yk ËwrLkÞkLkku sL{ fuðe heíku ÚkÞku nþu, ykrË{ yÚkðk MkkiÚke Ãknu÷wt ík¥ð þwt nþu, ËwrLkÞk þwt Au, Éíkwyku fuðe heíku çkË÷kÞ Au. Ãk]ÚðeLkku ykfkh fuðku Au, «f]ríkLkwt {q¤ ík¥ð Ãkkýe Au, yÂøLk Au fu nðk Au, søkík ÂMÚkh Au fu ÃkrhðíkoLkþe÷ Au ðøkuhu çkkçkíkku rðþu E.Ãkq. 624Úke E.Ãkq. 546 Ëhr{ÞkLk ÚkE økÞu÷k Úku÷MkÚke {ktzeLku Mkku¢uxeMk Ãknu÷ktLkk Ãkk{eoLkkErzMk nuhkrf÷xMku ®[íkLk fÞwO níkwt yLku ÃkkuíkÃkkuíkkLkk rLk»f»kkuo ÷ur¾ík MðYÃk{kt (ÃkuÃkehMkLkkt ÃkktËzkt Ãkh) yk÷uÏÞk níkk. yk rV÷kuMkkuVhkuyu «f]ríkLkkt hnMÞku Wfu÷ðkLkk «ÞkMkku fÞko nkuðkÚke íku{Lku «kf]ríkf ík¥ð®[íkfku (Lku[h÷ rV÷kuMkkuVMko) fnuðk{kt ykðu Au. Mkku¢uxeMk yLku íkuLkk Mk{ÞLkk MkkurVMxTMk Lkk{u yku¤¾kíkk ÔÞkðMkkrÞf rþûkfkuyu Ãknu÷e ðkh ík¥ð®[íkLk{kt

ykuÃkuhk: n{ ¼e ni huMk{U ðuçk çkúkWÍhLke ðkík ykðu yux÷u RLxhLkux yuõMkÃ÷kuhh yLku nðu ðÄe ðÄeLku økqøk÷ ¢ku{ fu {kurÍ÷k VkÞhVkuõMk ÞkË ykðu. ykuÃkuhk, MkVkhe yLku yuðk ½ýk çkÄk çkúkWÍh ðkÃkhLkkhk Ëeðku ÷ELku þkuÄðk sðk Ãkzu. yuðe nk÷ík ÷ktçkku Mk{Þ Lk hnu yu {kxu ykuÃkuhkyu íkuLkwt yÃkzuxuz ðÍoLk ÷kuL[ fÞwO Au. ‘ykuÃkuhk 10.60’ Lkk{u ykðu÷wt Lkðwt çkúkWÍh ðÄw ÍzÃke, ðÄw Mkwhrûkík yLku ðÄw MkwrðÄkMkßs nkuðkLkku ftÃkLkeLkku Ëkðku Au. ykuV÷kELk nkuEyu íÞkhu Ãký fux÷ktf Lkux ykÄkrhík fk{fks ÚkE þfu yuðe MkwrðÄk Ãký ÞwÍMkoLku {¤ðkLke Au. ftÃkLkeLkku Ëkðku yuðku Au fu yk çkúkWÍh çkeò çkÄk çkúkWÍh fhíkkt 50 xfk ðÄw ÍzÃke Au. ftÃkLkeLkku Ëkðku Mkk[ku Au fu ¾kuxku yu ðkÃkheLku s ¾kíkhe fhe swyku!

yÃkLku ne ½h{U yÃkLku ne Ëw~{Lk! íkMkðeh{kt Ëu¾kÞ Au yu 88 ð»koLkk ËkËkLkwt Lkk{ Au yuÂÕðMk õ÷kMk Vuçkh. íku{Lku òuELku fkuE ÃkýLku íku{Lkk «íÞu MknkLkw¼qrík ÚkE ykðu, Ãkhtíkw nfefík yu Au fu íkuyku økwLkuøkkh Au. çkeò rðïÞwØ ð¾íku íkuyku LkkÍe MkuLkk{kt níkk yLku fkuLkMLxÙuþLk fuBÃk{kt nòhku ÷kufkuLke níÞk fhðkLkwt fk{ íku{ýu fhu÷wt Au. rðïÞwØ ¾ík{ ÚkÞk çkkË 1947{kt íku{Lku Ãkfze ÷uðk{kt ykÔÞk níkk yLku ykSðLk fkhkðkMkLke Mkò Ãký ÚkE níke. òufu 1952{kt íku su÷ íkkuze ¼køke Aqxâk níkk. nðu íkuyku s{oLkeLkk s ELø÷kuMxkz þnuh{kt hnu Au. Úkkuzk Mk{Þ Ãknu÷kt rçkúxLkLkk ¾tíkkríkÞk y¾çkkh MkLku íku{Lku þkuÄe fkZâk yLku íku{Lke {w÷kfkík Ãký ÷eÄe.

Mkkrçkík fhku ík{u ¼khíkeÞ Aku! ðe.yuMk.LkkEÃkku÷u Ãkkuíku ¼khíkeÞ Au yuðwt Mkkrçkík fhðkLke Lkkuçkík ykðe Au. íkuyku {q¤ W¥kh «ËuþLkk Au yuðku íku{Lkku Ëkðku Au yu Mkkrçkík fhðkLkwt íku{Lku fnuðk{kt ykÔÞwt Au. Úkkuzk ð¾ík Ãknu÷kt LkkEÃkku÷Lkkt ÃkíLke ÷uze LkkËehk ¼khík ykððkLkk rðÍk ÷uðk økÞkt íÞkhu íku{Lku yk «&™Lkku Mkk{Lkku fhðku Ãkzâku. rðÍkLke yuÂÃ÷fuþLk{kt LkkËehkyu yuðwt ÷ÏÞwt fu LkkEÃkku÷ {q¤ ¼khíkLkk Au yLku íkuLku nðu íÞkt ÷ktçkku Mk{Þ hòyku økk¤ðk sðwt Au, yu {kxu rðÍk ykÃkku! rçkúrxþ f[uheyu ¼khík{kt íkÃkkMk fhe íkku sðkçk {éÞku fu LkkEÃkku÷ {q¤ ¼khíkLkk Au, yuðku fkuE Ãkwhkðku y{khe ÃkkMku LkÚke. LkkEÃkku÷Lkku sL{ ðuMx EÂLzÍLkk xkÃkw Ãkh rxÙrLkzkz{kt ÚkÞku Au, ßÞkhu íkuLkk ðzðkyku ¼khíkeÞ níkk.

«f]ríkLku çkË÷u {Lkw»Þ yLku «f]rík MkkÚkuLkk íkuLkk MktçktÄ íkÚkk LÞkÞ, MkËTøkwý yLku Ëwøkwoý, Mkkhwt yLku ¾hkçk, Mk{ksÔÞðMÚkk, ykËþo hkßÞ (ykErzÞ÷ Mxux) suðe {Lkw»ÞLkk SðLkLku MÃkþoíke çkkçkíkku rðþuLkk ®[íkLk Ãkh ¼kh {qõÞku. E.Mk. Ãkqðuo [kuÚke MkËe{kt Ã÷uxkuyu yk çkkçkíkku rðþuLkk ÃkkuíkkLkk rð[khku MktðkË (zkÞ÷kuøMk)Lkk MðYÃk{kt hsq fÞko. Ã÷uxkuyu ÷¾u÷k zkÞ÷kuøMk{kt MkkiÚke ðÄw {n¥ðLkku yLku suLke yMkh yksu Ãký yLkuf ík¥ð®[íkfku Ãkh Au íkuðku ‘zkÞ÷kuøk’ Au ‘heÃkÂç÷f’. ‘heÃkÂç÷f’Lkwt {n¥ð çkeS yLkuf heíku íkku Au s, Ãkhtíkw íku{kt hksfeÞ rð[khMkhýeLkwt økXLk yÚkðk íkuLke h[Lkk fuðe heíku ÚkkÞ Au yÚkðk íkku Úkðe òuEyu íkuLke ÃkØrík Ãký òýðk {¤u Au su ykÃkýe [[ko MkkÚku «Míkwík Au. {q¤¼qík heíku hksfeÞ rð[khMkhýeLkku MktçktÄ Lkiríkfíkk yÚkðk Lkiríkf {qÕÞku (yurÚkõMk) MkkÚku Au yLku Lkiríkf {qÕÞkuLkku MktçktÄ {Lkw»ÞLke MktÃkqýo ðkMíkrðõíkk yux÷u fu fkuE yuf MktË¼oLke Lknª, Ãkhtíkw su{kt MÚk¤ yLku Mk{ÞLkk çkÄk s MktË¼kuoLku ykðhe ÷uðkÞk Au íkuðe ðkMíkrðõíkk MkkÚku Au. yk MktÃkqýo yÚkðk rLkhÃkuûk ðkMíkrðõíkkLku ík¥ð®[íkLkLke ¼k»kk{kt ÃkhkðkMíkð yÚkðk ykrÄ¼kiríkõíkk ({uxkVerÍõMk) fnuðk{kt ykðu Au. WËknhý íkhefu, yk Mk]rüLke h[Lkk Eïhu fhe Au fu Lknª, Eïh Au fu Lknª, ykí{k þwt Au, Ãkh{kí{k þwt Au yLku {Lkw»ÞLkwt {øks þwt Au, ykÃkýu ErLÿÞkuLkk yLkw¼ðÚke su ðkMíkðLku Mk{Syu Aeyu íku s þwt ¾hwt ðkMíkð Au fu yk ðkMíkðLke ¼eíkh çkeswt fkuEf ðkMíkð Ãký Au suLku ykÃkýu ErLÿÞkuÚke Ãkk{e fu Mk{S þfíkk LkÚke ðøkuhu «&™kuLke [[ko ÃkhkðkMíkðþk† fhu Au, Ãkhtíkw Ëhuf rV÷kuMkkuVhLkwt (yÚkðk ÔÞÂõíkLkwt) ÃkhkðkMíkrðf ®[íkLk yLku íkuLkk rLk»f»kkuo y÷øk y÷øk nkuE þfu Au, fkhý fu yk rLk»f»ko Mkk[ku Au fu ¾kuxku íku ykÃkýu Võík ErLÿÞkLkw¼ðÚke Lk¬e fhe þfeyu Lknª. nk, yux÷wt ¾hwt fu yk ðkMíkrðf ®[íkLk yLku íkuLkk rLk»f»kkuo {q¤ Äkhýk MkkÚku íkfoçkØ nkuðk òuEyu yux÷u fuu ði¿kkrLkf yÚkðk íkfoþk†Lke ÃkØríkÚke íkkhðu÷k nkuðk òuEyu yLku íkuLku {kxu ykÃkýu sYh Ãkzu Au. {øksLke yLku ¿kkLkLke. yux÷u yk þ]t¾÷k{kt ÃkhkðkMíkðþk† MkkÚku s ¿kkLkþk† (yurÃkMxuÞku÷kuS) òuzkÞu÷wt Au. ÃkhkðkMíkðþk†Lkk rLk»f»kkuo íku ÃkAe Lkeríkþk†Lke Äkhýkyku çkLku Au yLku LÞkÞ - yLÞkÞ, Mkkhwt - ¾hkçk ðøkuhu Lkk rLk»f»kkuoLku ykÄkhu hksfeÞ ÃkkÞkLke ðkík rðþu rð[khMkhýeLke h[Lkk yÚkðk ½zíkh ÚkkÞ Mkwfw{kh yuMk. rºkðuËe Au. yk{ ynª òuE þfkÞ Au fu fkuE Ãký hksfeÞ rð[khMkhýe íku Lkiríkf {qÕÞkuLke yr¼ÔÞÂõík (‘yuõM«uþLk’) Au yLku íku Lkiríkf {qÕÞkuLkku y{÷ fhðkLke ÃkØrík íku Mkt[k÷Lk (økðLkoLMk) Au yk heíku hksfeÞ rð[khMkhýe íku yuf-çku Ãkkt[ {wÆkykuLkku Mk{qn LkÚke, Ãkhtíkw yk ð]rØ Ãkh {Lkw»ÞLkk ykËþo yÚkðk Mkðo©uc SðLk {kxuLkwt yuf ËþoLk Au. hksfeÞ rð[khMkýe rðþu ykx÷e MkiØktríkf [[ko fÞko ÃkAe íkuLkkt fux÷ktf WËknhýku òuEyu. fk÷o {kõMkoLke hksfeÞ yÚkðk (ykËþo Mk{ksÔÞðMÚkk) {kxuLke rð[khMkhýe yuðk ÃkhkðkMíkrðf rLk»f»ko Ãkh ykÄkrhík Au. RríknkMk çku rðhkuÄk¼kMke çkkçkíkkuLkk Mkt½»ko yLku íku{ktÚke LkeÃksíkk íku Mkt½»koLkk Wfu÷Lku ykÄkhu ykøk¤ ÄÃku Au. íku ykøk¤ ÄÃku Au, fkhý fu yk Wfu÷Lkku rðhkuÄk¼kMk Ãký íkuLkk Wfu÷Lke MkkÚku s MkòoÞ Au. yk heíku ykÄwrLkf Mk{Þ{kt yux÷u fu ykiãkurøkf Þwøk{kt fkh¾kLkktLkk {kr÷fku yuf Ãkûk Au yLku íku{Lkk {sqhku rðhwØLkku Ãkûk Au yLku yk çktLku ðå[uLkk Mkt½»koLkku Wfu÷ yu ykðþu fu íku{kt {sqhkuLkku rðsÞ Úkþu yLku ÔÞÂõíkLkk ¾kLkøke MktÃkr¥kLkk yrÄfkhLku fkhýu LkkufheykuLkk {kr÷f çkLku÷k fkh¾kLkktLkk {kr÷fkuLku çkË÷u {sqhku s çkÄe MktÃkr¥kLkk {kr÷f çkLkþu yLku íkuÚke fk¤¢{u ðøkorðneLk (õ÷kMk÷uMk) Mk{ksLkwt MksoLk Úkþu. yk s «{kýu yuzkuÕV rnx÷hLke LkkÍeðkËe ÃkhkðkMíkrðf {kLÞíkk níke fu fwËhíku økkuhe [k{zeðk¤k {Lkw»ÞkuLku sirðf heíku [rzÞkíkk çkLkkÔÞk Au {kxu ykËþo Mk{ksÔÞðMÚkk íkuLku s fnuðkÞ su{kt çkÄk rLkýoÞku økkuhe [k{zeðk¤k ÷kufkuLku ÷ûk{kt hk¾eLku s fhðk{kt ykðu. íku s heíku {qzeðkËe rð[khMkhýe {kLku Au fu {Lkw»ÞLku {øks Au íkuÚke íku rð[khþe÷ (huþLk÷) Au yLku íkuLke yk rð[khMkhýe s íkuLku {kxu xfkðe hk¾ðkLkwt MkkÄLk Au suÚke íkuLkk {øksLku yux÷u fu rð[khkuLku yLkwMkhðkLke Ãkqýo Mðíktºkíkk íkuLku nkuÞ íkuðe þkMkLkÔÞðMÚkk ykËþo ÔÞðMÚkk Au. ynª LkkUÄðwt sYhe Au fu WÃkh ykÃku÷kt WËknhýkuLkku WÆuþ ÃkhkðkMíkðþk†, ¿kkLkþk† yLku òríkþk† MkkÚkuLkk hksfeÞ rð[khMkhýeLkk íkkŠff MktçktÄLku Mk{òððkLkku Au. yk «{kýu ½zðk{kt ykðu÷e çkÄe s hksfeÞ rð[khMkhýeyku nt{uþkt ‘Mkk[e’ yux÷u fu MkðuoLku {kxu LÞkÞe s nkuÞ íku Mkkrçkík ÚkkÞ íku sYhe LkÚke. {q¤¼qík heíku LÞkÞ s {Lkw»Þ {kxu MkkiÚke {kuxku MkËTøkwý Au yLku hkßÞ (Mxux)Lkk rð[kh{kt Ãký ËhufLku {kxu LÞkÞ íku {q¤¼qík çkkçkík Au yLku swËe swËe hksfeÞ rð[khMkhýeyku ðå[uLke MÃkÄko íku MkkiÚke ðÄw LÞkÞe nkuðkLke MÃkÄko Au. hksfeÞ rð[khMkhýe yu yuf Mkhýe (rLkMkhýe) Au íku rð[khÄkhk LkÚke. rð[khÄkhk þçË rLkhtfwþ ðnuíkk yLku yufçkeò MkkÚku Lk Mktf¤kÞu÷k rð[khku yÚkðk ¾Þk÷ku (LkkuþLMk) fu íkhtøkku (ÂÔnBMk)Lke yÚkoåAkÞkyku Ëþkoðu Au ßÞkhu rð[khMkhýe yufçkeò MkkÚku òuzkÞu÷e ¢{çkØ rð¼kðLkkyku Au. rð[khMkhýe rðþu ykx÷e Aýkðx fÞko ÃkAe ¼khíkLkk MktË¼o{kt íkuLke íkÃkkMk fheyu íkku þwt òuðk {¤u Au? ¼khíkLkk ºký {wÏÞ ‘Ãkûku’ fkUøkúuMk, ¼ksÃk yLku zkçkuhe Ãkûkku fkuE MÃkü hksfeÞ rð[khMkhýeLku yLkwMkhu Au? WÃkhAÕ÷e árüyu íkku ºkýu ÃkkuíkkLke y÷øk rð[khMkhýe Au íku{ sýkðu Au, Ãkhtíkw íkuyku íku «{kýuLkwt yk[hý fhu Au? ¼ksÃkLke ‘rnLËwíððkËe’ rð[khMkhýe íkku WÃkh sýkðu÷k yÚko{kt fkuE rð[khMkhýe s LkÚke, fkhý fu íkuLke ÃkkMku ÃkkuíkkLkwt ykøkðwt ÃkhkðkMíkð fu Lkeríkþk† LkÚke. hksfkhý{kt ykËþkuo fu rð[khMkhýeLkwt Lknet Ãkhtíkw ÔÞðnkhðkË («uø{urxÍ{)Lkwt {n¥ð Au íkuðwt rðÄkLk ¼ksÃkLkk Lkuíkk yu÷.fu. yzðkýeyu Úkkuzkt ð»ko Ãknu÷kt fÞwO níkwt. rnLËwðkË yux÷u fu ‘rnLËwEÍ{’yÚkðk rnLËw ík¥ð®[íkLk íku íkku Mk{S þfkÞ íku{ Au,Ãkhtíkw ‘rnLËwíððkË’ yLkw ÃkkLkk Lkt: 4 yux÷u þwt?

Mkku¢urxMkS, {q¤ Mkkihk»xÙLke 20 ð»koLke Þwðíke Awt, Ãkhtíkw {khku sL{ yLku WAuh Mkwhík{kt ÚkÞu÷ku Au. {khk ½h{kt {khk ÃkÃÃkk, {khku ¼kE yLku nwt yu{ ºký s Aeyu. {khe {B{eLku íkku nwt çku ð»koLke Mkkð yçkqÄ çkk¤fe níke íÞkhu økw{kðe ËeÄu÷e. {khe {B{eyu ykÃk½kík fhu÷ku. {khe {B{eLku {U òuÞkt nkuÞ yu Ãký ÞkË LkÚke, fkhý fu nwt ¾qçk s LkkLke níke. yu ð¾íku y{u Mkwhík{kt hnuíkk níkk. {khku WAuh Mkwhík{kt s ÚkÞu÷ku. AuÕ÷kt [kh-Ãkkt[ ð»koÚke ÃkÃÃkkyu Mkwhík Akuze ËeÄwt Au yLku íkuyku Mkkihk»xÙ{kt y{khk økk{{kt hnuðk ykðe økÞk Au. Mkwhík{kt Äkuhý ËMk MkwÄeLkku {khku yÇÞkMk Ãkqhku ÚkÞk ÃkAe {khk ËkËkLke íkrçkÞík ¾hkçk Úkíkkt {khu Ãký y{khk økk{{kt ykðe sðwt Ãkzâwt níkwt. nwt Mkku¤{k ð»ko{kt «ðuþe [qfe níke yLku {Lku Þwðíke nkuðkLkku ynuMkkMk Úkðk ÷køÞku níkku. {khwt {Lk fkuE yòýe ík÷Ãk{kt ¾kuðkðk ÷køÞwt níkwt. ykAe ykAe Mk{òÞ yuðe Ít¾Lkkyku {khk {Lk{kt òøkðk {ktze níke. ËMk{k Äkuhý ÃkAe ºkýuf ð»koLkk {khk ðíkLkLkk ðMkðkx Ëhr{ÞkLk {Lku {khk ÃkÃÃkkLkk r{ºkLkk Ëefhk MkkÚku «u{ ÚkE økÞku. yuLku Ãký {khk «íÞu «u{ níkku. yu ô{h s yuðe níke fu y{u yufçkeò «íÞu su y¾qx ykf»koý Ähkðíkk níkkt, íku y{khe Mk{sLke çknkh níkwt. y{Lku íkku çkMk yux÷wt s Mk{òíkwt níkwt fu yufçkeòLkku MkkÚk-MktøkkÚk øk{u Au. y{u yufçkeòLku [kuheAqÃkeÚke òuÞk fhðk. yufktík {¤íkkt íku {khkt fku{¤ ytøkkuLku MÃkþeo síkku yLku nwt hku{ktr[ík ÚkE QXíke. {Lku íkuLkku MkkÚk øk{íkku yLku y{u yufçkeò MkkÚku ÷øLk fhðkLkku

nwt

Ãkkfku rLkÄkoh fÞkuo níkku. y{Lku yufçkeò Ãkh Ãkqhku rðïkMk níkku yLku yux÷u y{u ÃkhMÃkhLke {hSÚke yLkuf ðkh þhehMkw¾ {kýu÷wt Au. nwt íkuLke MkkÚku nkuô íÞkhu ËwrLkÞkLku ¼q÷e òô yLku íkuLkku «u{ Ãkk{eLku òýu rðïLkwt MkkiÚke {kuxwt Mkw¾ {¤e síkwt nkuÞ Au. íku {Lku ¾qçk s [knu Au yLku {khe fk¤S

Mkhfkhe Mk{qn÷øLk ßÞ Mk¥kk {u¤ððkLkwt fkhý yuf yuðwt fkhý Au suLku fkuE Lkerík, rLkÞ{ fu rMkØktík ÷køkw Ãkzíkk LkÚke. y¼e çkku÷k y¼e VkufLke herík {kxu òýeíkk ykÃkýk Mk¥kkðknfku ¾whþe {u¤ððk {kxu su EåAu íku fhe þfu Au. Ënus ÷uðwt yLku ykÃkðwt íku Mkk{krsf økwLkku Au yLku yÃkhkÄ Ãký. ËnusLkk ËkLkðu yLkuf ykþkMÃkË ®sËøkeykuLkku ¼kuøk ÷eÄku Au? Ãkhtíkw hkßÞLkk Mk¥kkðknfkuLke ËnusLkk fkÞËkLke Mk{s ftEf swËe Au. ÷øLk«Mktøku yÃkkíke ¼ux MkkuøkkË LkkýkfeÞ hf{kuLku fkÞËkLke Ãkrh¼k»kk{kt Ënus økýkÞ? yLku yux÷u s ykÃkýu íÞkt Mk{qn÷øLkkuíMkðku ÞkuòÞ Au. suLkwt Mkt[k÷Lk Mkk{krsf MktMÚkkyku yLku ¿kkrík MktMÚkkyku fhu Au? ykŠÚkf çk[ík yLku Mk{qnLke ¼kðLkk fu¤ððk nðu Xuh Xuh Mk{qn÷øLkku ÞkuòÞ Au. yk WíMkðkuLkwt nðu Mkhfkhefhý ÚkE hÌkwt Au. hksLkeríkLkku htøk yÃkkE hÌkku Au. Mk{qn÷øLkkuLke «ð]r¥k{ktÚke Ãký ðkux þkuÄðkLkwt fk{ þY ÚkÞwt Au. {æÞ «ËuþLkk økúk{ rðfkMk yLku Ãkt[kÞík {tºke økkuÃkk÷ ¼køkoð íku{Lkk rðÄkLkMk¼k rðMíkkh økZkfkuxk{kt ÃkkA÷kt ykX ð»koÚke Mkhfkhe ÞkusLkk ytíkøkoík fLÞkykuLku Mk{qn{kt Ãkhýkðu Au. {wÏÞ{tºke fLÞkËkLk ÞkusLkk yLðÞu Þkuòíkkt Mk{qn÷øLkku yksfk÷ ¾qçk [[ko{kt Au. yk rðMíkkhLkk {tºkeyku, {wÏÞ{tºke fLÞkËkLk ÞkusLkkLkku ¼hÃkqh ÷k¼ ðkuxçkUf {kxu WXkðe hÌkkt Au. økheçk fLÞkykuLkk nkÚk ftfw ðk¤k fhðkLku çknkLku fhkuzku YrÃkÞkLkku çkuVk{ ¾[o ÚkE hÌkku Au. fux÷kf «ÄkLkku yLku ÄkhkMkÇÞku yk fkÞo¢{ îkhk ÃkkuíkkLkwt þÂõík «ËþoLk Ãký ÞkuS hÌkkt Au. [k÷w ð»kuo yuf nòh rnLËw fLÞkyku íkÚkk 51 {wÂM÷{ ðhyÕÃkrðhk{ ðÄqykuLku ÷øLk MktMfkh yÃkkÞk. {æÞ «Ëuþ Mkhfkh îkhk Mke.yu{. hksuLÿ hkð÷ fLÞkËkLk ÞkusLkk nuX¤ «íÞuf LkðËtÃkíkeLku ËMk nòh YrÃkÞkLkwt Ënus ykÃkðk{kt ykÔÞwt. ßÞkhu Ãkt[kÞík {tºke økkuÃkk÷ ¼køkoðu fLÞkËkLkLkk Lkk{u [kh fhkuz YrÃkÞkÚke ðÄkhu Mkk{kLk Ënus MðYÃku ykÃÞku. yk Mkk{kLk{kt økuMk rMkr÷Lzh, rçkMíkhku, MkkuVk, økuMkLke Mkøkze, xeðe. Ãk÷tøk, MkwxfuMk, MkkuLkkLkwt {tøk÷Mkqºk, [ktËeLke Mkuhku, Mke.ze. Ã÷uÞh, ½rzÞk¤, {ufyÃk çkkuûk MkrníkLkku Mkk{kLk Mkhfkhe ríkòuheLkkt Lkkýkt{ktÚke yÃkkÞku. ÷øLkrðrÄ fhkððk {kxu 251 çkúkñýku yLku 51 fkSykuLku Ãkkt[Mkku YrÃkÞkÚke yuf nòh YrÃkÞk MkwÄeLke Ërûkýk ykÃkðk{kt ykðe. ðhhkò yLku òLkiÞkyku {kxu yufMkku yuf nò{kuLke ÔÞðMÚkk {Vík{kt fhðk{kt ykðe níke. {tºke©eyu Þkusu÷kt yk Mkhfkhe Mk{qn ÷øLkku{kt {wÏÞ{tºke ykÔÞk Lknª Ãký fnu Au fu Ãkt[kÞík «ÄkLku yrÄfkheyku yLku ðuÃkkheyku WÃkh Ëçkký ÷kðe yLku Äq{ LkkýktLke ðMkq÷kík Ãký fhe. AuÕ÷kt ykX ð»koÚke {æÞ«Ëuþ MkhfkhLkk {tºke økkuÃkk÷ ¼køkoð Mk{qn÷øLkku Þkusu Au su íku{Lkk þÂõík «ËþoLk Ãkqhíkkt Mker{ík nkuðkLkwt çkðtzh MkhòÞwt Au. 1051 sux÷kt LkðÞwøk÷kuLku Mkhfkhe {ËË YÃku YrÃkÞk ËMk nòh ykÃkðk{kt ykÔÞk. yk WÃkhktík {tºkeyu ÔÞÂõíkøkík yku¤¾ yLku «¼kð íkÚkk Mkhfkhe íktºkLkku WÃkÞkuøk fheLku Ëhuf LkððÄqLku [k÷eMk nòhLkkt yLÞ WÃkfhýku ykÃÞkt. Ëhuf òuzeLku yufkðLk nòh YrÃkÞkLkwt Ënus «kÃík ÚkÞwt. yk Mk{qn÷øLkkuíMkð{kt {æÞ«Ëuþ suðk økheçk rðMíkkhLke «òLku Ãkkt[ fhkuzLkwt Mkhfkhe ¾[o ¼kuøkððwt Ãkzâwt. Mkt{u÷LkLkk ykÞkusLk {kxu yuf fhkuz YrÃkÞk y÷økÚke ðkÃkhðk{kt ykÔÞk. Ënus {kxu Lkkýkt õÞktÚke ykÔÞkt? fkuýu fux÷e ¼ux MkkuøkkËku ykÃke yk «&™kuLkk sðkçk {tºke ÃkkMku LkÚke. yuf ÷k¾ ÷kufkuLke nkshe{kt ÚkÞu÷kt Mkhfkhe Mk{qn÷øLkku{kt fLÞk rðËkÞ ð¾íku {tºkeyku, ÄkhkMkÇÞku yLku MktøkXLkLkk fkÞofíkkoykuyu fLÞkLke zku÷eLku Ãký ¾¼u Ÿ[fe, ykt¾ku{kt yktMkw Ãký ÷kÔÞk. yhu? ÷kufkuLke ¼ez yufrºkík fhðk hkík¼h y&÷e÷ Lk]íÞLkku htøkkhtøk fkÞo¢{ Ãký ÞkußÞku. {wÏÞ{tºke yk fkÞo¢{Úke Lkkhks Au. Ãkhtíkw hksfkhý{kt ¾wþe, Lkk¾wþe, {ÞkoËk, Mð{kLk yk çkÄwt ðkuxçkUf {kxu økkiý Au - {æÞ«ËuþLke økheçk fLÞkykuLku ÃkuLk-Ãkkxe ykÃke rþûký ykÃkðkLku çkË÷u Ãkkt[ fhkuzLkk ¾[uo þhýkEyku ðøkkzLkkh yk Mk{ksMkwÄkhfkuLku yr¼LktËLk ykÃke þfkÞ ¾hkt?

hk

fhþku íkku y{u çkLLku ykí{níÞk fhe ÷ELku y{khwt ÷uðku, íku {Lku Mk{òíkwt LkÚke. ík{u s {køkoËþoLk ykÃkku. SðLk xqtfkðe Ëuþwt. r÷. {k÷íke yíÞkhu íkku y{u çkLLku y÷øk y÷øk þnuh{kt r«Þ {k÷íke, hneyu Aeyu. yu Mkkihk»xÙLkk y{khk økk{{kt fk{ík{u ÃkrhðkhLke szíkk yLku «u{eLke SË ðå[u ÄtÄku [÷kðu Au ßÞkhu nwt Mkwhík{kt yuf ¾kLkøke çkhkçkhLkkt VMkkÞkt Aku. yuf íkhV ík{khwt {Lk fnu Au nkuÂMÃkx÷{kt LkMko íkhefu Vhs çkòðwt Awt. y{u y÷øk fu ík{khu ðze÷kuLku Lkkhks fheLku fkuE Ãkøk÷wt ¼hðwt Lk y÷øk nkuðk Aíkkt òuEyu, íkku çkeswt {Lk AkLkk{kLkk fkuxo{kt sELku ÷øLk yufçkeòLke MkkÚku s fhe ÷uðkLke «u{eLke SËLku íkkçku Úkðk ík{khk Ãkh nkuEyu Aeyu. íku {khk {kxu Ëçkký fhe hÌkwt Au. ík{khu yuf ðkík ÔÞðÂMÚkík heíku Mkwhík ykðeLku Mkux Úkðk Mk{S ÷uðe sYhe Au fu ík{u çkLLku ßÞkt MkwÄe fkuE {køku Au. {khk ÃkÃÃkkLku yuf {wÆu MÃkü Lknª Úkkð, [ku¬Mk rLkýoÞ Ãkh Lknª y{khk ðå[uLkk MktçktÄLke ykðe òð íÞkt MkwÄe {qtÍðý yLku {ík¼uËkuLkwt Úkkuze þtfk-òýfkhe sYh ðkíkkðhý ík{khk Ãkh nkðe hnuþu. ykðe s Au, Ãkhtíkw íku{Lku {khk Ãkh yrLkýkoÞf ÂMÚkrík ÷ktçkku Mk{Þ MkwÄe [k÷þu íkku Ãkqýo rðïkMk Au. nwt fkuE ík{khe çkLLku ðå[u Ãký Í½zk ÚkE þfu yLku MktçktÄku{kt Ãký ¼kuøku íku{Lkku rðïkMk ríkhkz Ãkze þfu Au. ík{khu çkLLkuyu çkÄe heíku Mk{Søkw{kððk {køkíke LkÚke. y{khk çkLLkuLkkt ÷øLk rð[kheLku yuf rLkýoÞ Ãkh ykððwt sYhe Au fu ík{u þktríkÚke, Mkki fkuELke RåAkÚke Mkw¾YÃk ÚkkÞ yuðwt y{u ÃkrhðkhsLkkuLku Lkkhks fheLku Ãký Ãkhýðk {køkku Aku RåAeyu Aeyu, Ãký fËk[ íkfËeh y{khku MkkÚk fu ÃkAe ÃkrhðkhsLkku hkS Lk ÚkkÞ íÞkt MkwÄe ík{khe ykÃke hne LkÚke. ðkík Ãkh {¬{ hneLku íku{Lke {tsqhe {kxu hkn òuðk ÂMÚkrík rËðMku rËðMku økt¼eh çkLke {køkku Aku. ík{khu Ãkkuíku MÃkü ÚkE sðwt hne Au. yuf íkhV {Lku ÏÞk÷ Au fu ÞkiðLkLke Mk{MÞk òuEyu fu ík{khk ÃkÃÃkk Lkk Ãkkzþu íkku y{khe çkLLkuLke ¿kkrík y÷øk nkuðkÚke yu ÂMÚkrík{kt Ãký ík{u ík{khk «u{e Mkku¢urxMk y{khk Ãkrhðkhku MknsíkkÚke y{khkt MkkÚku ÷øLkøkútrÚkÚke òuzkðk {køkku s ÷øLk {kxu hkS Úkþu Lknª. {khk ÃkÃÃkk Ãký LkkíkLkk Aku fu ÃkAe ÃkÃÃkkLke {hS rðhwØ õÞkhuÞ sðk {køkíkk {wÆu íkiÞkh Lknª ÚkkÞ, yuðku zh Mkíkkðu Au. íkku çkeS LkÚke. ík{u òu ík{khk «u{eLku yuðe ¾kíkhe fhkðe þfku íkhV {khk íkuLku òu yk MktçktÄ þõÞ Lknª çkLku, yuðwt fu ík{u ík{khk ÃkÃÃkk yLku íkuLkk ÃkrhðkhsLkkuLku Mk{òððk sEþ íkku íku ftEf fhe çkuMkþu, yuðe Mk{òðeLku yk ÷øLk {kxu hkS fhðkLkk ík{k{ ¼erík Au. Úkkuzk {rnLkkyku Ãknu÷ktLke ðkík fhwt íkku «ÞkMkku fhe Aqxþku yLku ÃkAe Ãký òu íku{Lkk íkhVÚke y{khe ðå[u fkuE çknw LkkLke çkkçkíku Í½zku ÚkÞ÷ku Lkk ykðu íkku ík{u íkuLke MkkÚku ÷øLk fhðkLkku rLkýoÞ íÞkhu íkuýu Ëðk Ãke ÷eÄe níke yLku y{khk MkkiLkku Sð çkË÷þku Lknª íkku fËk[ íku SË Lknª fhu. fkuE Ãký íkk¤ðu [kUxkze ËeÄku níkku. íku ¾qçk s R{kuþLk÷ Au Mktòuøkku{kt ík{u íkuLke MkkÚku ÷øLk fhþku s yuðe ¾kíkhe yLku ÃkkAku þtfkþe÷ Ãký Au, yux÷u íkuLku Mk{òððku {¤íkkt íku Ãký ík{khk «ÞkMkku{kt çkLkíkwt çkÄwt fhe Mkkð Mknu÷wt LkÚke. Aqxþu. ík{u òu ÃkrhðkhsLkkuLke Lkk ÃkAe íkuLke MkkÚku nwt íkuLku ÌËÞÚke «u{ fhwt Awt. nwt íkuLke MkkÚku ÷øLk ÷øLk Lk s fhðk {køkíkk nku íkku Ãký íku çkkçkíku íkuLke fhðk {køkwt Awt, Ãkhtíkw nwt ðze÷kuLke WÃkhðx sELku, MkkÚku MÃkü ðkík fhe ÷uðe òuEyu, suÚke íku yksu Lknª íku{Lku Lkkhks fheLku ykðwt fþwt fhðk {køkíke LkÚke. íkku fk÷u ík{khe ðkík Mk{sþu yLku ¼rð»Þ{kt çkeò nwt RåAwt Awt fu ðze÷ku y{khe ÷køkýe Mk{su yLku fkuE «&™ku Q¼k Lknª ÚkkÞ. íkuyku hkS ÚkkÞ ÃkAe s ÷øLk fhðkt òuEyu. òufu, {khku «u{e nðu ÷øLk fhðkLke SË ÷ELku çkuXku Au. íku LkkUÄ: ‘ÞkiðLkLke Mk{MÞk’ ÷¾e {kuf÷Lkkh Ëhuf çkÄkÚke AwÃkkðeLku fkuxo{uhus fhe ÷uðk {khk ÔÞÂõíkyu ÃkkuíkkLkk Mkk[k Lkk{-MkhLkk{k yLku VkuLk Lktçkh MkkÚkuLke rðøkíkku {kuf÷ðe ykð~Þf Au.‘MktËuþ’ Ãkh Ëçkký fhe hÌkku Au. nðu yk ytøkík rðøkíkkuLke økwÃíkíkk ò¤ðþu. yÃkqhíke fu {khu þwt rLkýoÞ yÞkuøÞ {krníkeðk¤e Mk{MÞkLku yk fku÷{{kt MÚkkLk {¤þu Lknª. - Mkt.

ÃkrhðkhLke szíkk Lku

«u{eLke SË

hk¾u Au. nðu yuLke ðkík fhwt íkku yk{ íkku íkuLkku Ãkrhðkh y{khku Ãkrhr[ík s Lknª, ytøkík ½hkuçkku Ähkðu Au. íku ºký ¼kEyku Au, su{kt íku MkkiÚke LkkLkku Au. íkuLke ô{h nk÷ 27 ð»koLke Au. íkuýu ykExeykE fhu÷wt Au yLku yíÞkhu {rnLku ºký nòh f{kÞ Au. íkuLkk yuf Ãkøku Ãkkur÷Þku Au, Ãký íkuLkku SðLkLkku swMMkku sçkhËMík Au. íkuLkwt ÔÞÂõíkíð {Lku yux÷wt çkÄwt øk{u Au fu íkuLke rðf÷ktøkíkk {Lku òýu Ëu¾kíke s LkÚke. {khwt rË÷ fnu Au fu nwt íkuLke MkkÚku ¾qçk ¾wþ hneþ. nwt íkuLke MkkÚku s ÷øLk fhðkLkwt {Lk çkLkkðe [qfe Awt. Ãký, íkuLkku Ãkrhðkh y{khk ÃkrhðkhÚke ykx÷ku çkÄku LkSf nkuðk Aíkkt íkuLkkt fwxwtçkesLkku y{khk MktçktÄLku Mðefkhðk rçk÷fw÷ íkiÞkh LkÚke. íkuLkkt {B{e-ÃkÃÃkk íkku íÞkt MkwÄe fnu Au fu òu ík{u ÷øLk

CMYK

k çkwÄðkh k 14 sw÷kE k h010

®ðøk ðkì®føk yks {U WÃkh, ykMk{kt Lke[u

yku{oh ÷kuf÷eyh

‘[k÷w Ã÷uLk{kt çkuXk çkuXk fËe ík{Lku çknkh ÷xkh {khðkLkwt {Lk ÚkkÞ?’ ‘ÚkkÞ íkkuÞ Lkef¤kÞ Lknet, çkkfe MkeÄk WÃkh...’ ‘Lkku... Lkku... Lkku {kÞ rzÞh, Úkkuze ¼q÷ ÚkkÞ Au. yk yòÞçk rðï{kt yuðkÞ çknkËwh rðh÷kyku ¼Þko Ãkzâk Au, su{ýu SðLkk òu¾{Lke yiMke íkiMke fheLku [k÷w Ã÷uLku fkufÃkex{kt çknkh Lkef¤e fhíkçkku fhe Ëu¾kzâkt nkuÞ! ËwrLkÞk íku{Lku ®ðøk ðkìfhLkk Lkk{Úke yku¤¾u Au.’

{e MkËeLke nsw þYykík níke. ÃkkR÷xkuyu rË÷Äzf fhíkçkku fhe ykfkþ{kt Qzíkk rð{kLkLke ÷kufkuLkk ïkMk Úkt¼kðe ÷kufr«Þíkk ðkíkku nsw Lkhe fÕÃkLkkyku s níke. nktMk÷ fhe. íkuðk{kt y{urhfkLkk íkuðk{kt Mkh ßÞkuso fkÞ÷e (yksLkk xuõMkkMk{kt hnuíkku yuf MkwÚkkh f{ yuhkuzkÞLkkr{õMkLkk rÃkíkk{n)yu r{fuLkef yku{oh ÷kuf÷eyh 1917Lke rVõMk-®ðøk ^÷kEøk {þeLk Lkk{Úke Mkk÷{kt y{urhfkLkk yuhVkuMko{kt yíÞkhLkk ykÄwrLkf yuhkuÃ÷uLkLke òuzkÞku. Úkkuzk rËðMkLkk «rþûký h[LkkLkku rð[kh íkhíkku {qõÞku. nsw íkku çkkË íku ÃkkR÷x çkLke økÞku. yuf yk rð[kh s níkku yLku íkuLku nfefíkLkwt ð¾íku WzkLk Ëhr{ÞkLk y[kLkf YÃk {¤íkk çkeò Ãkkt[ ËkÞfk Lkef¤e Ã÷uLkLkk huzeÞuxh{kt ¾hkçke MkòoE. økÞk. yk íkhV ËwrLkÞk{kt yLÞ Ëuþku{kt 1919{kt yku{ohLkk fhíkçkLke AkÃkk{kt «fkþeík ònuhkík Úkkuze Ãký ûkýkuLkku rð[kh fÞko rðLkk Ãký nðkE snks WzkððkLkk Ã÷uLkLkku MktÃkqýo fLxÙku÷ MknÃkkR÷xLkk AqxkAðkÞk «Þkuøkku Úkíkk hÌkk. £uL[{uLk nkÚk{kt Úk{kðe yku{oh [k÷w snksu suLke {uhe ÷e çkúeMk, y{urhfLk fkufÃkexLke çknkh LkeféÞku yLku MktþkuÄf ßnkuLk {kuLxøkku{uhe, Ã÷uLkLkk Ãkktr¾Þk Ãkh [Ze Ze÷e ÚkE E®ø÷þ{uLk ßnkuLk MxÙªøkVu÷ku, økÞu÷e huzeÞuh fuÃkLku Vhe ÃkkAe çkúkrÍr÷ÞLk ykÕçkxkuo MkkLxkuÍ-zw{kuLx rð{kLkLkk yuÂLsLk MkkÚku Ãkqðoðík òuze yLku ykuMxÙur÷ÞLk ÷kuhuL[ nkhøkúuð ËeÄe. ykðe økwMíkk¾e çkË÷ yku{ohLkwt Mkrník ÃkMkeo rÃk[h, ykuõxð fuLkkux, fkuxo{kþo÷ ÚkE þõÞwt nkuík, Ãký íkuLkk økwMíkkð ÔnkExnuz suðkt çknuíkheLk f{k®Lzøk ykurVMkhu íkku íkuLku ykuh ¼uòtykuyu ÃkkuíkÃkkuíkkLke heíku nðkE «kuíMkkrník fÞkuo. snks çkLkkðe WzkLk ¼hðkLkk Ëkðk Úkkuzk rËðMk çkkË Vhe yuf ðkh Ã÷uLk xw Ã÷uLk xÙkLMkVhLkwt r[ºkkí{f ðýoLk ¼Þko. Ëhr{ÞkLk 17 rzMkuBçkh, MÃkkfo Ã÷økLkku ðkÞh rVõMk [k÷w 1903Lkku rËðMk ykÔÞku ßÞkhu y{urhfkLkk hkExçktÄwykuyu rð{kLku çknkh LkeféÞku. yk{ fhíkk íkuLku rð[kh ykÔÞku fu Mk¥kkðkh heíku Ã÷uLkLke WzkLk ¼he yLku yksLke yuðeyuþLk Þkh, yk Ãkktr¾Þkyku Ãkh íkku ÷xkh {khðkLke íkku {ò ykðu. ELzMxÙeLkkt {tzký ÚkÞkt. [k÷w rð{kLku òu íkuLkk Ãkh Q¼k hne yu¢kuçkuxLkk rðrðÄ MxLx òuíkòuíkk{kt íkku ËwrLkÞk¼h{kt yuhkuzkÞLkkr{õMkLkkt Lkðkt fhe þfkÞ íkku íkku ÷kufkuLku sçkhËMík {LkkuhtsLk {¤u! yu Mk{Þu Lkðkt {kuz÷ rðfMkðk ÷køÞkt. ykfkþ{kt nðkE WzkLk ¼hðe, rð{kLk yfM{kíkLke MktÏÞk Ãký ½ýe níke yux÷u yLÞ ÃkkR÷x huMk ÷økkððe, yuh þku Úkðk yk çkÄkyu ÷kuufku{kt sçkhwt fqíkqn÷ yLku ÷kufku{kt ®n{ík ykðu íku nuíkwÚke yku{oh ÷kuf÷eyhu Ãkkt¾ku søkkÔÞwt. yuh þkuLke MkkÚku y{urhfk Mkrník ½ýk ði¼ðe Ëuþku{kt Ãkh [ZeLku òíkòíkLkkt fhíkçkku Ëu¾kzðkLkkt þY fÞkO yLku çknw yuh MkfoMkLkk Lkk{u rð{kLke WzkLkLkk f÷Ëkh Lk{qLkkyku Ãkuþ xqtfk økk¤k{kt íku y{urhfk Mkrník ËwrLkÞk¼h{kt ÷kufr«Þ ÚkE Úkðk ÷køÞk. Ä økuxTMk ^÷k#øk MkfoMk, Ä ^÷k#øk yuMkeÍ yuh økÞku. ÷kufkuyu yku{ohLke yk «ð]r¥kLku ®ðøk ðkì®føkLkwt Lkk{ MkfoMk, Ä 13 ç÷uf MkfoMk, Ä VkEð ç÷uf MkfoMk suðkt økúwÃkkuLkk ykÃÞwt yLku ykuu{oh ÷kuf÷eyh ®føk ykuV ®ðøk ðkìfMko íkhefu

19

íkMkðehe Ãkwhkðk s nksh Au {æÞ yurþÞk{kt ykðu÷ku yhk÷ Mk{wÿ Äe{u Äe{u Mktfku[kE hÌkku Au, yuðk Mk{k[khku ðkhtðkh ykðíkk hnu Au. ynª íkMkðeh{kt swyku 1973{kt íkuLkwt fË fuðzwt níkwt yLku 2009{kt íkuLke MkkEÍ fuðze ÚkE økE Au. yk{wËrhÞk yLku MkehËrhÞk Lkk{Lke çku LkËeyku yk yhk÷{kt Ãkkýe Xk÷ðíke. hrþÞkyu yk çkLLku LkËeyku Ãkh {kuxk ÃkkÞu çktÄku çkktÄíkk yhk÷Lku {¤íkku ÃkkýeLkku sÚÚkku ykuAku ÚkE økÞku yuLkwt Ãkrhýk{ Lksh Mkk{u Au. ÃkÞkoðhýLke yk yrík ½kíkf Ëw½oxLkk Au.

÷u, Ãkku÷eMk LkiríkfíkkLke ðkík fhu Au! Mk¼e fku Mkh«kEÍ

nkuøkk, Ãkku÷eMk yLku LkiríkfíkkLke ðkíkku, fkuE heíku {u¤ LkÚke çkuMkíkku. ðkík òýu yu{ Au fu çkUøk÷kuh{kt Ãkku÷eMk yuðwt EåAu Au, fu çkkh økÕMko ÔÞðÂMÚkík fÃkzkt Ãknuhíke òÞ. Ãkku÷eMku yuf økkEz÷kELk íkiÞkh fhe Au, su{kt çkkh fLÞkykuyu økúknfkuLke Mkuðk fhíke ð¾íku fuðkt ð†ku Ãknuhðkt íkuLke rðøkíkku Au. çkkh {kr÷fkuLku Úkkuze Mðíktºkíkk hnu yu {kxu ð† rMk÷uõþLk{kt rðfÕÃkku Ãký ykÃkðk{kt ykÔÞk Au. ðÄw{kt Ãkku÷eMk yuðwt Ãký rð[khe hne Au fu yk rLkÞ{Lkku y{÷ ÚkðkLke þYykík ÚkÞk çkkË ykÕfkunku÷ Mkðo fhíkkt çkkh{kt ðÄw{kt ðÄw fux÷e çkkh øk÷o hk¾ðe íkuLke Ãký MktÏÞk Lk¬e fhðe.

ðÕzo fÃk: ÷kufr«ÞíkkLke £u{{kt Mkkufh rðïfÃk þY ÚkÞku yux÷u yk ð¾íku ykx÷k fhkuz Ëþofku xeðe Ãkh rðïfÃk òuþu yLku økÞk ð¾íku ykx÷k fhkuz Ëþofkuyu rðï fÃkLkwt Sðtík «Mkkhý òuÞwt níkwt yuðk yktfzkLke VUfkVufe Úkðk {ktzu Au. yk ð¾íku nfefík yu Au fu ½ýk ¾hk Ëþofkuyu rðïfÃkLke {u[ku yk¾uyk¾e òuðkLku çkË÷u nkE÷kExTMkLkk ðerzÞku òuðkLkwt ÃkMktË fÞwO. rðïfÃkLkwt Mk¥kkðkh økeík ðkfk ðkfk... íkku Mkkíkuf fhkuz ÷kufku Þw xâqçk Ãkh òuE þõÞk Au. òufu økeíkLke ÷kufr«Þíkk ÃkkA¤ íkku þfehkLkkt fk{ý Ãký sðkçkËkh Au. ÷kufr«ÞíkkLkwt fkhý yux÷wt fu rVVkLke MkkEx Ãkh Ëhuf {u[ çkkË íkuLkk økkuÕMk fuðe heíku ÚkÞk íkuLkku çku-[kh r{rLkxLkku ðerzÞku {wfkE òÞ. Vqxçkku÷Lkk zkÞnkzo VuLk Lk nkuÞ Ãký økku÷ òuðk{kt hMk nkuÞ yu çkÄk {kxu yk MkwrðÄk ¼khu fk{Lke Mkkrçkík ÚkE Au.

yku¤¾kðk ÷køÞku. íkuLke ÷kufr«ÞíkkLkku yk÷{ yu níkku fu íkuLku yzÄk f÷kfLkkt fhíkçk {kxu yu ð¾íku ºký nòh zku÷h {¤íkk níkk. íku ßÞkhu MxLx fhðkLkku nkuÞ íÞkhu AkÃkkt{kt íkuLke ònuhkíkku AÃkkíke yLku ÷kufku íkuLku ®ðøk ðkì®føk fhíkku òuðk zku÷hLkk zku÷h ¾[oðk íkiÞkh ÚkE síkk. yku{ohLkk ykfkþe y¾íkhkykuÚke «uhkELku yLÞ fux÷kf ÃkkR÷xku íkuLke su{ MxLx fhíkk ÚkÞk níkk, Ãký yku{ohLke ðkík s yk÷øk níke. Ã÷uLk xw Ã÷uLk xÙkLMkVh, fkh xw Ã÷uLk xÙkLMkVh suðk ¾íkhLkkf MxLx fhLkkh yku{ohLkwt yuf s Mkqºk níkwt, ‘Safety second is my motto’. òufu yk LkrVfhk çknkËwhLke ®sËøke çknw xqtfe Lkeðze. 1920{kt Ä MfkÞ rVÕ{Lkk MxLx fhe hÌkku níkku yLku hkºku yuf zkEð ÷økkðíkk MkeLk{kt íkuLkwt Ã÷uLk ¢uþ ÚkE síkk 29 ð»koLke LkkLkfze ðÞu s íkuýu {]íÞwLke [kËh ykuZe ÷eÄe. {Þko ÃkAe Ãký ®ðøk ðkìfMko {kxu íku r¼»{rÃkíkk{n çkLke hÌkku. íkuýu þY fhu÷k ®ðøk ðkì®føkLkk rðrðÄ ËkðÃku[ku yuf MxkLzzo çkLke hÌkk su yksu Ãký Vku÷ku ÚkkÞ Au. íkuLkk økÞk ÃkAe 1921{kt ðuM÷e {uyu ÃkeX Ãkh ^Þwy÷ xuLf çkktÄe Ã÷uLk xw Ã÷uLk xÙkLMkVhLkkt fhíkçkku fÞkO, íkku yku{ohLke s †e MkkÚkeËkh EÚk÷ zuh Ãký yuf Ã÷uLk{ktÚke çkeò Ã÷uLk{kt fqËfku ÷økkðLkkh Ãknu÷k {rn÷k ®ðøk ðkìfh íkhefu yku¤¾kE. Mk{ÞLke MkkÚku MkkÚku yurðyuþLk yuf ELzMxÙe çkLkíke [k÷e yLku yk heíku òu¾{e MxLx fhðk Ãkh fux÷kf Ëuþku{kt ÃkkçktËe ykðíke økE, AíkktÞ ½ýk Ëuþku{kt ®ðøk ðkì®føk [k÷w íkku hÌkwt. ð[{kt Úkkuzk ËkÞfk MkknMk Ëhr{ÞkLk rðïÞwØ yLku yLÞ WÚk÷ÃkkÚk÷kuLku ÷eÄu ®ðøk ðkì®føkLkku rðfkMk yLku «Mkkh Äe{ku Ãkzâku. Ãký 70Lkk ËkÞfkLke {æÞ{kt çku çknkËwh y{urhfLkkuyu Vhe yuf ðkh ®ðøk ðkì®føk yLku yuh MkfoMkLku ÃkwLkŠsrðík fÞwo. yuf níkku fwþ¤ ÃkkR÷x hkuLk zurðz. íkuLkk s «ÞkMkkuLkk ÷eÄu y{urhfLk yuhVkuMkoLkk yuh-þku{kt ®ðøk ðkì®føk suðku ¾íkhLkkf ¾u÷ Mkk{u÷ ÚkÞkuu. òufu nðu òu¾{Lke Mkk{u Mkwhûkk {kxuLkk $íkÍk{kík Ãký ðæÞk níkk. ®ðøk ðkìfMkou {sçkqík fuçk÷kuÚke çktÄkÞu÷ku çkuÕx Ãknuhðku VhrsÞkík çkLke økÞku Au. yk rMkðkÞ íku{Lkkt ð†ku Ãký yuðkt ÚkÞkt Au fu su{kt yfM{kík ÚkkÞ íkku Ãký ykuAk{kt ykuAe Eò ÚkkÞ. yk s økk¤k{kt ßnkuLke frÍLk Ãký íkuLkk y÷øk yLku ELkkuðurxð ®ðøk ðkì®føk fhíkçkkuLkk fkhýu {þnqh ÚkÞku. ßnkuLke yku{ohu þY fhu÷e ÃkhtÃkhkLku Lkðk ykÞk{ Ãkh ÷E økÞku. íkuLkk þku ‘You asked for it’yLku ‘That is Incredible’Lku «[tz ÷kufr«Þíkk {¤e níke. ÷kufkuyu íkuLku þku{uLkLke WÃkkrÄ ykÃke níke. nðu íkuLkku Ëefhku xkuLke rÃkíkkLkk LkõþufË{ Ãkh [k÷eLku ðknðkne çkxkuhe hÌkku Au. nk÷Lkk Mk{ÞLkk ÷kufr«Þ ®ðøk ðkìfMko{kt çku Lkk{ku {køkkohux MxeðMko yLku nkxo÷e VkuMxuz çkkyËçk ÷uðkt Ãkzu. íkuyku Ãkrík-ÃkíLke Au. nkxo÷e yuf yuõMkÃkxo ÃkkR÷x Au yLku íkuLke ÃkíLke yLÞ xe{ {uBçkhkuLke MkkÚku {¤e rð{kLkLke Ãkkt¾ku Ãkh Ãkt¾eLke yËkyu [Ze yku{oh ÷kuf÷eyhLkk yÄqhk ykfkþe r{þLkLku Ãkqhwt fhe hne Au. MxeðMko íkuLkku Ãknu÷kuðnu÷ku ®ðøk ðkì®føkLkku yLkw¼ð sýkðíkkt fnu Au, ‘su ûkýu {U fkufÃkex{ktÚke çknkh Lkef¤e ®ðøMk Ãkh Ãkøk {qõÞku {khk{kt {U yuf çkË÷kð {nuMkwMk fÞkuo. ½è ÄwB{Mk¼Þko ðkíkkðhý{kt ðkË¤ku Mktøk xnu÷ðkLke yríkþÞ {ò ykðe. ®sËøke{kt Ãknu÷e ðkh nwt ykx÷e çkÄe ¾wþ níke. {Lku ÃkqýoíkkLkku ynuMkkMk ÚkE hÌkku níkku.’ ÄuxTMk Ä çÞwxe ykuV ®ðøk ðkì®føk. zh Ãký òu ík{Lku r«Þík{k sux÷ku ðnk÷ku ÷køkíkku nkuÞ íkku ®ðøk ðkì®føk ík{khku #íkuÍkh fhe hÌkwt Au.

Ãkuûkk rðhwØLkwt ðíkoLk fhLkkh rðÃkkºk íkuLkk yLkÃkurûkík ð÷ý ÃkAe Ãký y¤¾k{ýwt ÷køkíkwt LkÚke yu çkkçkíkLku WÕ÷u¾íkku økÍ÷Lkku {í÷ku Au

y

“Þkh sçk rË÷ Ãku ðkh fhíkk ni, rË÷ Þu fnuíkk ni ÃÞkh fhíkk ni” «ýÞ çkÄkLku V¤íkku LkÚke, EÂåAík Þkh (rðÃkkºk) MknwLku {¤íkku LkÚke. Aíkkt rðÃkkºk «íÞuLke «erík «ýÞ{kt Mk[ðkE hnuíke nkuÞ Au. {kxu s rðÃkkºk ÓËÞ Ãkh «nkh fhu Au íÞkhu rË÷ nMkeLku íkuLkku Mðefkh fhu Au.rË÷ fne QXu Au fu søkíkLku rðÃkkºkLkkt ðíkoLk-ð÷ý «nkh Mk{kLk ÷køkíkkt nþu.Ãký ¾hu¾h íkku yu{ fneLku rðÃkkºk ÃkkuíkkLkku «u{ s «økx fhu Au,÷kufku ÞkhLku çkËLkk{ Vkuøkx fhu Au. “Ëu¾íkk ni Lksh [whkfu sçk íkeh EMk rË÷ fu Ãkkh fhíkk ni”

ÄeLkøkh yLku íkf÷eVkuLku ½uhku çknwÃkíLkeíðÚke ÃkíLkeykuLkk ftfkMk WÃkh ytfwþ MktçktÄ Au. hnuíkku níkku. ÃkíLkeLku zh hnuíkku níkku fu nwt ºkkMk ÃkíLkeÚke ºkkMku÷k ÃkríkËuðkuLkwt yuf ykÃkeþ íkku yu çknkh þkf ÷uðk sþu íÞkhu {tz¤ økktÄeLkøkh{kt [k÷u Au. þkfLke MkkÚkkuMkkÚk þkuõÞ Ãký ÷uíkk ykðþu. ÃkíLkeºkMík ÃkríkËuðkuLkk {tz¤Lkwt Ãký hkòykuLke fÚkk{kt Ãký yk ík¥ð òuE þfkÞ ÃkkxLkøkh økktÄeLkøkh Au, yux÷u fu yu {tz¤Lkwt Au. hkòLku Mkkík hkýe A {kLkeíke yLku yuf nuzõðkxoh økktÄeLkøkh Au. yý{kLkeíke. f[f[ fhíke ÃkíLke yk {tz¤u yý{kLkeíke ‘fuxuøkhe’{kt síke ºkuðeMk{e sqLku Xuhhnuíke. su{ «{kuþLkLke Xuh hu÷e fkZe níke. ÷k÷[Úke ÷kufku Mkkhwt fk{ fhu yk hu÷e{kt ÃkíLkeÚke Au íku{ ÃkíLke Ãký ‘ze{kuþLk’ ºkMík ÚkÞu÷k ÃkríkËuðku yý{kLkerík ÚkE sðkLkk òuzkÞk níkk. ¼ÞÚke ÔÞðÂMÚkík hne fux÷ktf Lkuíkk òuzkÞk þfu. ®MkËçkkËLkwt fnuðwt Au ÃkíLkeÚke ºkMík nkuðk fu {kýMk fkt íkku ¼Þ Aíkkt, ykøk¤ þwt yÚkðk ÷k÷[Úke s Úkþu? yuðe ®[íkkÚke Mkkhwt ðíkoLk fhu Au. fux÷ktf Lkuíkk ykÔÞk ykÃkýu çknwÃkíLkeíð íkuðwt {tz¤Lkk Mkr¢Þ íkhV íkku sE fkÞofhu sýkÔÞwt þfeyu íku { níkwt. ÷øLk rðþu fnuðkÞ LkÚke. Ãký Au fu íku yuðku ÷kzw Au fu su ¾kÞ íku Mkh¤ AqxkAuzk ÃkMíkkÞ Lk ¾kÞ íku Ãký ÃkMíkkÞ. yk yu ð e fku E hu÷e, yk {tz¤ ÷kzw ¾kELku Þku s Lkk Ãku ÷ k ÃkMíkkÞu÷kykuLkwt níkwt. {t z ¤ðk¤kLke yuf økeík Au ‘Ãkhýu÷k Ãkwhý ÃkMíkkÞ nðu þkt r ík yÚku o þwt fheyu hu?’ nðu þwt fheyu hu íkuLkku sðkçk Ëk¾÷ fhe þfeyu. yíÞkhu hu÷e fkZðk{kt {éÞku. †e WÃkh Úkíkk ËþhÚk¼kE yLku íku{Lkk MkkÚkeykuLke nk÷ík yíÞk[kh {kxu fkLkqLke ÔÞðMÚkk Au. fux÷ef ík÷ík {nu{qËu økkÞu÷k økeík suðe Au. ‘òÞu †e MktMÚkkyku ÍLkqLkÃkqðof †eykuLkk hûký {kxu íkku òÞu fnkt?’ ‘Mk{suøkk fkiLk Þnkt ËËo ÷zu Au. Ãký yk ÃkíLkeºkMík {tz¤ðk¤k fnu ¼hu rË÷ fe sqtçkk.’ yk økeík yufË{ rnx Au... íkuLkk s{kLkk{kt ÚkÞu÷wt íkuLkwt Ãkwhw»kku {kxu fþwt LkÚke. yk çkkS VexkôMk fkhý {kuxk¼køkLkk ÷kufkuLku {tz¤Lkk «{w¾Lkwt Lkk{ Au ÷køku÷wt fu ík÷íku yu{Lkk {kxu rLkhtsLk rºkðuËe ËþhÚk¼kE. f{k÷ fnuðkÞ s yk økeík økkÞwt Au. Lku. ÞkË fhku hk{kÞýLkk ©e su { ‘[x {t ø kLke Ãkx ËþhÚkLku, yu ËþhÚk hkòyu ºký ºký ÃkíLke çÞkn’ nkuÞ Au, ÄkuLkeyu fÞwO íkku yu s heíku rLk¼kðe níke. ßÞkhu yk ËþhÚk yuf ÃkíLkeÚke ‘Ãkx zkÞðkuMkoLke Mkøkðz nkuðe òuEyu.’ ðks ykðe økÞk? y{urhfk{kt yLkuf «fkhLkkt fux÷ktf Akufhktyku ¼ýðk{kt rLk»V¤ òÞ {tz¤ku [k÷u Au. òzk ÷kufkuLkwt {tz¤, Ãkkík¤k Au íÞkhu õÞkhuf ykÃk½kík fhu Au fu ÷kufkuLkwt {tz¤, {ktMkknkheLkwt {tz¤ íkku ¼ýðkLkwt Akuze Ëu Au. yk MkkËku WÃkkÞ Au? þkfknkheLkwt {tz¤, Ãký ÃkíLkeºkMík ÷kufkuLkwt ÷kELk çkË÷e Lk þfkÞ? Mfq÷ çkË÷e Lk {tz¤ LkÚke. yuðwt LkÚke fu y{urhfk{kt þfkÞ? ykÃk½kík yu s WÃkkÞ Au? òu Ãkx ÃkíLkeyku LkÚke, y{urhfk{kt ÃkíLkeyku Au yLku zkÞðkuMko ÷kufku yÃkLkkðu íkku ËþhÚk¼kELkwt íku ÃkríkLku ºkMík fhu Au Ãký ¾he, Ãkrík ÃkíLkeLku ‘ÃkíLkeºkMík ÃkríkËu ð ku L kw t {t z ¤’ Mk{u x kE ºkMík fhu Au. Mk{kLk yrÄfkh{kt yu ÷kufku sþu. {kLkLkkhk Au. Ãký íÞkt AqxkAuzk ¼hÃkqh Au. Lk økqøk÷e Vkðu yux÷u Aqxk. yux÷u ykðk ËþhÚk¼kEðk¤kt {tz¤ku íÞkt LkÚke. MkkÄw {nhks - y{u ð»kkuo MkwÄe [qÃk hneyu Mke.yuLk.yuLk.Lkk yuLfh ‘÷uhe fªøk’ - Aeyu suLku y{u {kiLkðúík fneyu Aeyu. ykX{e ðkh AqxkAuzk ÷uðk sE hÌkkt Au. MktMkkhe Ãkwhw»k : y{u íkuLku ÷øLk fneyu ¼kuøke÷k÷ ®MkËçkkË fnu Au fu Aeyu. -

økkt

ðnu{ fu rð¿kkLk?

Þkurík»kþk†Lku nßòhku {kLkðe ðnu{ {kLku Au. çkeò nßòhku yu ðnu{ MkðoÔÞkÃke MkíÞ nkuÞ yu{ {kLkeLku ðíkuo Au! suLku íkxMÚk MkíÞ{kt hMk Ãkzu Au yuðk fux÷kf yÇÞkMkwyku rð¿kkLk íkhV {ex {ktzeLku ÃkqAu Au ‘þwt ßÞkuríkþk†TLkk rMkØktíkku ði¿kkrLkf Au? fu ÃkAe íku ðnu{e yLku økqtÚke fkZu÷e {kÞkò¤ Au?’ ßÞkurík»kþk†Lkk çkÄk ËkðkLku [fkMkðkLkku Mk{Þ yrøkÞkh ð»ko™k ytíku MkqÞo Ãkh ¼khu {kuxk yýw rðMVkux nS ÃkkõÞku LkÚke. Aíkkt fux÷ktf ði¿kkrLkfku MkæÄkt ÚkkÞ Au. íku{s ßÞkhu yk yýwrðMVkux ÚkkÞ Au íÞkhu ßÞkurík»kþk† íkhV rðÄuÞkí{f yr¼øk{ Ähkððk Ãk]Úðe WÃkh ÞwØ, ®nMkkLkk çkLkkðku {kLkððMíkeLke ÷køÞk Au. yk òýeLku ßÞkurík»kLku {kºk ðnu{ {kLkeLku nuhVuh ðøkuhu «fkhLkk çkLkkðku{kt LkkUÄÃkkºk ðÄkhku ÚkkÞ {kU {[fkuzLkkhk fux÷kf fËk[ ykùÞo yLkw¼ðþu. Au. [esuðMfeyu AuÕ÷kt MkkíkMkku ð»koLkk çkLkkðkuLkku LkðkELke ðkík yu Au fu, hMkkÞý rð¿kkLk, ÃkËkÚko yktfzkfeÞ árüyu yÇÞkMk fÞkuo Au. yíÞtík rð¿kkLk, Sð rð¿kkLk, þheh rð¿kkLk ðøkuhuLkkt øknLk ði¿kkrLkf fne þfkÞ íkuðe økýíkheLke ÃkØríkykuLke MkíÞku þkuÄðk Lkef¤u÷k ði¿kkrLkfku{ktÚke fux÷ktfLku yu {ËËÚke íku yk {ík Ãkh ykÔÞk níkk. Míkkr÷LkLku [esuðMfeLkk yr¼«kÞku {kõMkoðkËLkk «íkerík ÚkE Au fu {kLkðe Ãkh çkúñktzLkk çkeò økúnkuLke yMkh ÚkE hne Au. yk yMkhku fuðk «fkhLke Au íkuLkk rðhkuÄe ÷køkðkÚke íkuLku su÷{kt ÄfuÕÞku. SðLkLkk [kh ËMkfk su÷{kt rðíkkðLkkh [esuðMfeLku ¼uË{kt ¼rð»ÞLkk ði¿kkrLkfku Ÿzk fwùuðu {wõík fÞkuo. çkeò ði¿kkrLkfku yu{ Qíkhu íkuðe þõÞíkkyku rËLk-«ríkrËLk M¢uÃk çkwf {kLku Au fu [esuðMfeyu fhu÷ku AuÕ÷kt rð¿kkLksøkík{kt ðÄe hne Au. ßÞkurík»kLkkt øknLk MkíÞku íkhV «ku. hsLkefktík Ãkxu÷ MkkíkMkku ð»koLkk çkLkkðkuLkku yÇÞkMk yux÷ku ÔÞðÂMÚkík Au fu íkuLku ¾kuxku ¾U[kÞu÷k ðeMk{e MkËeLkk yk MktþkuÄfku rðrðÄ Ëuþ™k Au. hrþÞkLkku [esuðMfe, Mkkrçkík fhe þfkÞ Lknª. ðkíkkðhý{kt WíÃkLLk Úkíkk ‘ykÞkuLMk’Lku MkqÞo MkkÚku y{urhfkLkku £uLf çkúkWLk, òÃkkLkLkku {nkLk r[rfíMkkþk†e {kfe íkkfkíkk, yk çkÄkyu {kLkðeLkk ½rLkc MktçktÄ Au. ykÞkuLMk íktËwhMík yLku LkkËwhMík Ëun çkúñktz MkkÚkuLkk MktçktÄLku íkÃkkMÞku Au. rsÞkuSyku Ãkh rðrþü yMkh Ãkkzu Au. yk MkíÞLku rð¿kkLk Mk{ûk Ãkefkzkuo yLku rsÞk òhS røkÞkzeo Ãký çkúñktzLkk {qfðk{kt [esuðMfeLkku Vk¤ku {nkLk økýkÞ Au. yksu ¼uËkuLku {kLkð MkkÚkuLkk MktçktÄ{kt íkÃkkMke hÌkk Au. yk [esuðMfe ykÃkýe ðå[u LkÚke Ãký íkuýu þY fhu÷ku ði¿kkrLkfkuLkkt MktþkuÄ™kuLkku rðMík]ík ÏÞk÷ ‘yuMxÙku÷kuS yÇÞkMk rðïLkk [khu ¾qýu ÚkE hÌkku Au. ykÞkuLMkLke yuLz MkkÞLMk’ ÃkwMíkf{kt {kEf÷ økkufðu÷eLku ykÃÞku {kLkð íktËwhMíke Ãkh Úkíke yMkhkuLkku yÇÞkMk þheh Au. yk {nkLk MktþkuÄLkLkk fkÞoLke yuf ÃkAe yuf ði¿kkrLkfku fhe hÌkk Au. {kfe íkkfkíkk xkurfÞku ÞwrLkðŠMkxe{kt «kuVuMkh Au ykAe YÃkhu¾k íkhV Lksh VUfeyu íkku fu{? hrþÞkLkk {nkLk MktþkuÄf [esuðMfeLkwt MktþkuÄLk yLku zkuõxh Au. íkkfkíkk †eykuLkk ÷kune rðþu MktþkuÄLk çku rðïÞwØku ðå[uLkk økk¤k Ëhr{ÞkLk ÚkÞu÷wt. fhu Au. †eLkk ÷kune{kt fux÷ef ¾krMkÞík Au su Ãkwhw»kLkk [esuðMfeyu Ÿzk MktþkuÄLkLke {ËËÚke þkuæÞwt fu Ëh ÷kune{kt nkuíke LkÚke. {krMkf Ä{o ð¾íku †eykuLkwt ÷kune Ãkkík¤wt Ãkze òÞ Au. ßÞkhu Ãkwhw»kLkwt ÷kune nt{uþkt Mkh¾wt s hnu Au. †e yLku Ãkwhw»kLkk ÷kuneLkku yk {q¤¼qík íkVkðík íkkfkíkku íkÃkkMkíkku níkku. íkuLku yuf ykùÞo ÚkÞwt. fux÷ef ð¾ík Ãkwhw»kkuLkwt ÷kune Ãký Ãkkík¤wt ÚkE økÞwt nkuÞ yu{ LkkUÄkÞwt. LkðkELke ðkík yu Au fu Ãkwhw»kLkk ÷kuneLkk Ãkkík¤k ÚkðkLku MkqÞoLkk yýwrðMVkux MkkÚku MktçktÄ sýkÞku. Sðrð¿kkLkLkk ûkuºku ÚkÞu÷e íkkfkíkkLke þkuÄkuLku ÃkËkÚko - hMkkÞý ûkuºku Ãkefkzkuoyu íkÃkkMke. íkkfkíkkuLkwt MktþkuÄ™ ½ýwt srx÷ Au. yLÞ økúnkuLke

s

ÃkíLkeÚke ËkÍu÷kyku...

yuLku ¼k¤eLku {Lku [uLk {¤u Au yu{ {Lku òuELku Ãký yuLku hkník {¤u Au. Ãký yòÛÞk ÚkELku {Lku òuðkLke yuLke heík yuðe yLkku¾e Au fu yu ð¾íku fk¤ò Ãkh çkký ðkøÞkLke ÃkezkLkku yLkw¼ð ÚkkÞ Au.ºkktMke Lkshu {Lku òuðkLke íkuLke heík {LkLku fkuhe ¾kÞ Au. “ykih rË÷ fku fhkh r{÷íkk ni sçk {wÍu çkufhkh fhíkk ni” ystÃkkLkk yÂçÄ{kt {Lku zwçkkze ËuðkLke {nurV÷ yuLke Lku{ Au.{Lku yk{eLk E. Íeýk ¾çkh LkÚke fu ykðe yuLke Lku{ fu{ Au? Ãký þYÚke yu Lku{ su{Lke íku{ Au.rðÃkkºkLkku EhkËku V¤íkku LkÚke,fkhý fu ÃkkuíkkLkk rðÃkheík ðíkoLk Ãkùkík {Lku ykfw¤-ÔÞkfw¤ ¼k¤ðkLku çkË÷u yu MÃkü òuE þfu Au fu yuLkk yLkÃkurûkík ðíkoLkLku ÷ELku nwt ÷ð÷uþ rð[r÷ík

CMYK

hrþÞkLkk {nkLk MktþkuÄf [esuðMfeLkwt MktþkuÄLk çku rðïÞwØku ðå[uLkk økk¤k Ëhr{ÞkLk ÚkÞu÷wt. [esuðMfeyu Ÿzk MktþkuÄLkLke {ËËÚke þkuæÞwt fu Ëh yrøkÞkh ð»ko™k ytíku MkqÞo Ãkh ¼khu {kuxk yýw rðMVkux ÚkkÞ Au. íku{s ßÞkhu yk yýwrðMVkux ÚkkÞ Au íÞkhu Ãk]Úðe WÃkh ÞwØ, ®nMkkLkk çkLkkðku {kLkððMíkeLke nuhVuh ðøkuhu «fkhLkk çkLkkðku{kt LkkUÄÃkkºk ðÄkhku ÚkkÞ Au.

{kLkðËunLkk hMkkÞý Ãkh þe yMkh ÚkkÞ Au íku íkÃkkMkðk {kxuLke yktíkhhk»xÙeÞ Mkr{ríkLke yurþÞkLke þk¾kLkk yøkúýe {kfe íkkfkíkku níkk. íku{Lkk ¾kMk MkkÚke Ãkefkzkuo Ãký íku{Lke MkkÚku Mkuðk ykÃke hÌkk níkk. ytíkheûk ÞkºkkLkk MktþkuÄLk MkkÚku òuzkÞu÷k ði¿kkrLkf £uLf çkúkWLk Au. çkúkWLku økúnku yLku ykLkwðtrþfíkkLkku yÇÞkMk ykhtÇÞku Au. yk rðãkþk¾k nsw íkuLke çkkÕÞkðMÚkk{kt Au. «kuVuMkh çkúkWLk yk rðãkþk¾kLkk MktþkuÄ™ Ëhr{ÞkLk s

ßÞkurík»kþk† MkkÚku Ãkrh[Þ{kt ykÔÞk. íku{Lku ßÞkurík»kþk†{kt rðïkMk Lknkuíkku. íku{Lkk þYykíkLkk ÷u¾ku{kt íku{ýu ßÞkurík»kLke {~fhe Ãký fhe níke. Ãkhtíkw MktþkuÄLk ykøk¤ ðÄíkkt {~fheyu {kLkLkwt MðYÃk Ãkfzâwt. çkúkWLku MkuLkkLkk {kuxk MkuLkkÃkríkykuLke sL{fwtz¤eyku ¼uøke fhe. yk WÃkhktík «kuVuMkhku, zkuõxhku ðøkuhu rðrðÄ ÔÞðMkkÞLkk {kýMkkuLke fwtz¤eyku Ãký ¼uøke fhe íkuLkku íkw÷Lkkí{f yÇÞkMk þY fÞkuo. yk fwtz¤eykuLke Mkh¾k{ýe fhíkkt íku{ýu ¼khu rðM{Þ MkkÚku òuÞwt fu su {kuxk MkuLkkÃkrík fu ÞkuØkyku níkk íku{Lkk SðLk{kt {tøk¤Lkk økúnLkku ¼khu «¼kð níkku. yk «¼kð «kuVuMkhkuLke fwtz¤e{kt ¾kMk sýkíkku Lknkuíkku. su þktríkðkËeyku níkk íku{ktÚke ½ýk¾hkLke fwtz¤e{kt {tøk¤Lkku «¼kð íkÆLk ykuAku sýkÞku níkku. yÇÞkMkLkk ytíku «kuVuMkh çkúkWLk økúnLke {kLkðSðLk Ãkh yMkh Úkíke nþu íkuðk {tíkÔÞ íkhV ðéÞk. ‘fkuÂM{f-fur{MxÙe’ (çkúñktz hMkkÞý)Lkk þkuÄf røkÞkzeoyu hMkkÞýþk†Lkk fux÷kf «Þkuøkku fÞko. yk «ÞkuøkkuLku ykÄkhu íku yuf yuðk {ík Ãkh ykÔÞk fu yk¾wt çkúñktz ËirLkf yufíkk Ähkðu Au. çkúñktzLkk økúnku{kt Úkíkkt VuhVkhku {kLkðËunLku hkMkkÞrýf árüyu Ãký MÃkþuo Au. {kLkðe çkúñktzLkku yuf yíkqx yLku [ku¬Mk heíku òuzkÞu÷ku ¼køk Au íku{ {kLkðk {kxu røkÞkzeoLku ½ýkt fkhýku sýkÞkt níkkt. ðeMk{e MkËeLkk ði¿kkrLkfkuyu ßÞkurík»kLkk rMkØktíkku íkÃkkMkðkLke þYykík fhe Au. rð¿kkLkLke økrík fËk[ Äe{e nþu Ãký ÂMÚkh nþu. ßÞkurík»kþk†Lkkt yLkuf rLkheûkýku òu ði¿kkrLkf MktþkuÄLkLke fMkkuxe{ktÚke Ãkkh Qíkhþu íkku ¼krð {kLkðòík íkuLkku ÔÞkðnkrhf WÃkÞkuøk ðÄw [ku¬Mk heíku fhþu.

ÚkÞku LkÚke fu Ãkze ¼ktøÞku Ãký LkÚke.yuýu ykÃku÷kt Ëw:¾ {Lku nt{uþktÚke Mkw¾ suðkt ÷køÞkt Au. “nkÞu, ðku fiMkk ËkuMík ni,{wÍfku Ëw~{Lkku{U þw{kh fhíkk ni”

yu {khku r{ºk Au Ãký ½ýku rðr[ºk Au. Mkk{e Akíkeyu {¤u íÞkhu {Lku r{ºk økýu Au Ãký ÃkqtX ÚkkÞ fu íkhík {Lku [qtx÷k ¾ýu Au.yuLke ÷wå[kE ð¤e yu Au fu ÃkkuíkkLku {khk r{ºk íkhefu yku¤¾kðu Au.Ãký {khe ðkík fhíkku nkuÞ íÞkhu {Lku þºkwyku òuzu Mkh¾kðu Au. “ÃÞkh rf Íwxe íkMkÕ÷e ni‘yk{eLk’ fkiLk fçk rfMk Mku ÃÞkh fhíkk ni?’’ su{Lke Mkk{u Íuh Ãký {Ä ÷køku yuðk yLku yux÷k fzðk yLkw¼ðku «ýÞ{kt {U {u¤ðe ÷eÄk Au.Ãkrhýk{u {LkLkk {uËkLk Ãkh WzkWz fhíkkt íkhtøkkuLkkt Ãkt¾eLku {U fu¤ðe ÷eÄkt Au, fkhý fu MðkÚkoLkk ÃkkÞk Ãkh Q¼u÷k MktçktÄku Mkk[ku «u{ ykÃkðk Mk{Úko LkÚke. yu{Lke yð¤[tzkELkku ÔÞkÃk yux÷ku rðMík]ík Au fu {Lk yuLku {kÃkðk Mk{Úko LkÚke yLku {kÃke Ãký ÷u íkku yuLkku fkuE yÚko LkÚke.

CMYK

k çkwÄðkh k 14 sw÷kE k h010

«fhý

18

sÃík fheLku rËÕneLku {kuxk ykíktfðkËe nw{÷kÚke çk[kðe ÷eÄwt níkwt. Lknªíkh ykEyuMkykEyu rËÕneLku Ãký {wtçkELke su{ s MkerhÞ÷ çkkuBçk ç÷kMxTMkÚke çk÷w ©eðkMíkð yLku y[oLkkLke hku{uÂLxf n[{[kðe LkkÏÞwt nkuík. rËÕne Ãkku÷eMkLkk yu nkE«kuVkE÷ ykurVMkhLkwt ðkíkku rËÕne Ãkku÷eMkLke ¢kE{ çkúkt[Lkku yuf æÞkLk çkçk÷w ©eðkMíkð Ãkh níkwt. yu MkkÚku íku ËkWË ELMÃkuõxh Mkkt¼¤e hÌkku níkku yuLke øktÄ Eçkú k rn{Lkk ¾kMk ËkuMík yLku ðøkËkh hksfkhýe MkwæÄkt y[oLkkLku Lknkuíke. òu fu çkçk÷w M{kxo níkku yux÷u yuLku þtfk níke fu Ãkku÷eMk íkuLkk VkuLk fkuÕMk hku{uþ þ{ko Ãkh Ãký ðkì[ hk¾e hÌkk níkk. yu yktíkhíke nkuÞ yu þõÞ Au yux÷u íkuýu y[oLkkLku Ëhr{ÞkLk {u[ rV®õMkøk hufuxLkk MktË¼o{kt íku{Lke ðkì[ yuðe ðkíkku fhðk Lk ËeÄe fu su{ktÚke Ãkku÷eMkLku çkçk÷w MkkWÚk ykr£fLk r¢fuxh nuLMke ¢kurLkÞu Ãkh Ãký níke. çkçk÷w yLku y[oLkkLke xur÷VkurLkf xkuf Ãkqhe ÚkÞk økUøkLkk ¼rð»ÞLkk fkuE ‘ykuÃkhuþLk’Lke øktÄ ykðe ÃkAe Eïh ®Mk½u fkLk WÃkhÚke nuzVkuLk WíkkheLku ÃkuLk nkÚk{kt ÷eÄe. yk xur÷VkuLk EÂLzÞkÍ xu®Ãkøk{ktÚke çkeS fkuE WÃkÞkuøke {krníke {kuMx íku{Lku ¼÷u Lk {¤e nkuÞ, Ãký íku{Lku yux÷e ¾çkh íkku Ãkze s økE níke fu çkçk÷wyu íkuLke ðkìLxuz «ur{fkLku rËÕne{kt hk¾e Au yLku íkuLkk îkhk ÷uze zkìLkLke íku ÃkkuíkkLkk LkuxðfoLku {sçkqík çkLkkððkLke ðkMíkðfÚkk ðuíkhý{kt Au. çkçk÷wLke íku «ur{fkLkwt Lkk{ Lk {¤u íÞkt MkwÄe íkuLkku WÕ÷u¾ fE heíku fhðku yu rð[khe hnu÷k Eïh ®Mk½Lkk {Lk{kt yuf þçË MVwÞkuo : ‘yuõMk’. íku{Lku yuõMk Vuõxh ÃkhÚke yu þçË MkqÍTÞku ykþw Ãkxu÷ níkku. íku{ýu yuf ÃkuÃkh Ãkh yu þçË ÷ÏÞku. ÃkAe ð¤e ftEf rð[kh ykÔÞku òÞ. y[oLkk su VkuLk ÃkhÚke ðkík fhe hne níke yu VkuLk çkçk÷wLkk yuf økwtzkLkk Lkk{u LkkUÄkÞu÷ku níkku yLku yux÷u íku{ýu yuõMkLke ykøk¤ {uz{ þçË W{uhe rËÕne Ãkku÷eMk yu Lktçkh Ãkh [ktÃkíke Lksh hk¾e hne ËeÄku. ‘{uz{ yuõMk’. íku{ýu {Lkku{Lk yu çku þçËku ËkunhkÔÞk yLku ÃkAe íku{Lkk MknkÞf ELMÃkuõxhLku níke. çkçk÷w yLku y[oLkk nðu VkuLk Ãkh xeLkush çkku÷kðeLku fÌkwt, “ykÃkýu yuf ¾uÃkkLke çkkELku þkuÄe «u{eykuLke su{ ðkíkku fhe hÌkkt níkkt. rËÕne fkZðkLke Au. çkçk÷w ©eðkMíkð MkwÄe ÃknkU[ðkLkku yu Ãkku÷eMkLke ¢kE{ çkúkt[Lkk ELMÃkuõxhLku nMkðwt ykðe økÞwt. ËuþLkk fux÷ktÞ hkßÞkuLke Ãkku÷eMk suLke þkuÄ{kt níke yuðku ytzhðÕzo zkuLk íkuLke «ur{fk ÃkkMku ÷xwzktÃkxqzkt fhe hÌkku níkku! yu ELxhLkuþLk÷ fku÷Lku yktíkheLku rËÕne Ãkku÷eMkLku çkeS ftE íkku ¾kMk WÃkÞkuøke {krníke Lk {¤e Ãký rËÕne Ãkku÷eMkLku yux÷e ¾çkh Ãkze økE fu çkçk÷w ©eðkMíkð rðËuþ{kt çkuXk çkuXk íkuLke økUøk [÷kðu Au yLku ¼khík{kt íkuLke økUøkLkwt MkkiÚke Mkh¤ hMíkku Au. yk {uz{ yuõMk yku÷huze fkuE MkwfkLk íkuýu íkuLke LkðeMkðe «ur{fkLku MkkUÃke ËeÄwt Au. ¾u÷ Ãkkze [qfe Au. yu çkeswt ftE fkhMíkkLk fhu yu çkçk÷w íkuLke «ur{fkLku ‘òLku{Lk’ fneLku MktçkkuÄíkku Ãknu÷kt íkuLku Ãkfze ÃkkzðkLke Au.” níkku. çkçk÷wLke yu ‘òLku{Lk’Lkwt Lkk{ rËÕne Ãkku÷eMku rËÕne Ãkku÷eMkLkk «ÏÞkík Ãkku÷eMk ELMÃkuõxh Eïh þkuÄe fkZðkLkwt níkwt. y[oLkk Ãkku÷eMkðw{Lk íkhefu Lkkufhe fhe [qfe ®Mk½ íku{Lkk MknkÞfLku çkçk÷w ©eðkMíkðLke yòýe níke yLku Úkkuzkt ð»kkuo{kt íku ËwrLkÞkLkk ½ýk Ëuþku{kt Vhe «ur{fkLku þkuÄe fkZðkLkwt fne hÌkk níkk íÞkhu íku{Lku [qfe níke íkÚkk òíkòíkLkk yLkw¼ðku{ktÚke ÃkMkkh ÚkE ytËks Lknkuíkku fu y[oLkk, su íku{Lkk {kxu {uz{ yuõMk [qfe níke yux÷u íku ÃkkuíkkLke çkwrØ Ãkh {wMíkkf ÚkE níke, rËÕne AkuzeLku {wtçkE sðk {kxu yuhÃkkuxo íkhV økE níke. y[oLkkyu fkuE Ãký rnMkkçku Ãkku÷eMkLke hðkLkk ÚkE [qfe níke yLku rËÕneLkk ©e{tík ðuÃkkheLkk LkshÚke Ëqh hne þfkÞ yuðkt s ‘ykuÃkhuþLk’ yÃknhý{kt Mktf¤kÞu÷k çkÄk økwtzkyku swËk swËk hMíku rËÕne{ktÚke hðkLkk ÚkE [qõÞk níkk. ÄhðkLkwt Lk¬e fÞwO níkwt. Ãký çkçk÷w MkkÚku VkuLk Ãkh yLku y[oLkk síkkt síkkt çkçk÷w ©eðkMíkðLkk yuf ðkík fhðk síkk íku rËÕne Ãkku÷eMkLke Lksh{kt [ze MÚkkrLkf økwtzkLku ykËuþ ykÃke økE níke fu íkuýu su økE níke. y÷çk¥k, rËÕne Ãkku÷eMkLke ¢kE{ çkúkt[Lkk VkuLk Lktçkh ÃkhÚke çkçk÷w MkkÚku ðkík fhe níke yu VkuLk yrÄfkheykuLku íkuLkwt Lkk{ òýðk {éÞwt Lknkuíkwt. íkkífkr÷f çktÄ fhkðe ËuðkLkku Au! rËÕneLke Ãkku÷eMkLkk su ELMÃkuõxh çkçk÷wLkk VkuLk Ãkku÷eMk{uLk fu Ãkku÷eMk ðw{Lk ytzhðÕzo{kt «ðuþu fkuÕMk Ãkh ðkì[ hk¾e hÌkk níkk yu{Lkwt Lkk{ Eïh íÞkhu íkuLku çkeò økwtzkyku fhíkkt Úkkuzku ðÄkhu ®Mk½ níkwt. Eïh ®Mk½ xur÷VkuLk xu®ÃkøkLkk {kMxh yuzðkLxus {¤íkku nkuÞ Au. yu{ktÞ yuõMk Ãkku÷eMk økýkíkk níkk. yLku íku{ýu yLkuf nkE«kuVkE÷ fuMk ðw{Lk y[oLkk íkku EhVkLk økkuøkk yLku çkçk÷w ©eðkMíkð MkkuÕð fÞko níkk. Eïh ®Mk½u çkktø÷kËuþLkk ðíkLke suðk yXtøk ytzhðÕzo ¾u÷kzeyku íkÚkk ytzhðÕzo zkuLk yLku ykEyuMkykE yusLx MkiÞË yçkw LkkrMkhLke xLzo LkuÃkk¤e r{rLkMxh r{hÍk rË÷þkË çkuøkLkkt Ãkz¾kt ÄhÃkfz fheLku íkuLke ÃkkMkuÚke çku rf÷ku ykhzeyuõMk Mkuðe [qfe níke! sÃík fÞwO yu ÃkAe íkuyku ÷kE{÷kEx{kt ykÔÞk níkk. íÞkhçkkË íku{ýu rËÕneLke fwÏÞkík ríknkh su÷{kt rËÕneLkk ©e{tík ðuÃkkhe ÃkkMkuÚke YrÃkÞk çku fhkuz ÃkwhkÞu÷k Ëuþÿkune økwLkuøkkhkuLkk VkuLk fkuÕMk yktíkheLku ÃkzkÔÞk ÃkAe y[oLkkyu {wtçkE, fku÷fk¥kk, çkUøk÷kuh ykEyuMkykELkk yuf ¼Þtfh »kzTÞtºkLkku ÃkËkoVkþ yLku #Ëkuh Ãkh Lksh Xuhðe níke. y[oLkk ¼kuÃkk÷ fÞkuo níkku. yu ð¾íku íku{ýu 18 rf÷ku ykhzeyuõMk yLku #Ëkuh{kt hne [qfe níke yLku íÞktLke nkE

çk

y[oLkkyu {wtçkE yLku #ËkuhLkk ©e{tíkku Ãkh æÞkLk furLÿík fÞwO níkwt

Vkuxku MxkuÃk ¼khíku Ëuþ{kt s Mksuo÷wt ÷kEx fkuBçkuõx yuh¢k^x (yu÷Mkeyu) íkusMk nðu LkkifkË¤{kt Mkk{u÷ Úkðk sE hÌkwt Au. rnLËwMíkkLk yuhkuLkkurxõMk yLku yuhkuLkkurxf÷ zuð÷Ãk{uLx yuLkk MknÞkuøkÚke çkLku÷k yk rð{kLkLke çkLkkðx{kt yufË{ n¤ðwt {rxrhÞ÷ ðÃkhkÞwt Au, su íkuLkku MkkiÚke {kuxku Ã÷Mk ÃkkuELx Au. rð{kLk {kºk 200 {exh ÷ktçke søÞk ÃkhÚke Mfe sBÃk {kheLku WzkLk ¼he þfu Au. Wíkhký ð¾íku Ãký íkuLku 90 {exh fhíkkt ðÄw søÞkLke sYh LkÚke. íkusMkLke çkLkkðx MkkÚku ¼khíku fkÞ{ rðËuþÚke s VkExh rð{kLkku ykÞkík fhðk Ãkzu yu ðkík Ãký RríknkMk çkLke sþu. ¼khíkeÞ LkkifkË¤Lke Ãknu÷e MfðkìzÙLk Mkkík{e sw÷kE, 1960Lkk rËðMku çkLku÷e. yu MõðkìzÙLk Mke nurhÞhÚke çkLkðkLke þYykík ÚkE níke çkkË{kt íkku íku{kt Mke nkuf «fkhLkkt rð{kLkku Ãký W{uhkÞkt. ¼khíkeÞ LkkifkË¤Lkk íkhíkk yuhkuzÙk{ ykEyuLkyuMk rðhkx Ãkh yk MfðkìzÙLk ¾zfkÞu÷e Au. 1971Lkk ÞwØ ð¾íku rðhkxLke Akíke ÃkhÚke WzkLk ¼he ÃkkrfMíkkLkLku ¾ku¾hwt fhðk{kt yk MfðkìzÙLku {n¥ðLkku hku÷ ¼sðu÷ku. íkuLkk Lkk{u MkkiÚke Mkkhku rð¢{ yu Au fu ÃkkrfMíkkLk õÞkhuÞ yuf Ãký Mke nurhÞh rð{kLk íkkuze þõÞwt LkÚke. yux÷u yu MfðkìzÙLkLkwt Lkk{ ‘Ä ÔnkEx xkEøkh’ Ãký Ãkze økÞwt Au. íÞkhÚke fk{ fhíkk MkenurhÞh nðu íkku ykÄwrLkf MkkÄLkkuÚke Mkßs ÚkÞk Au, yux÷u Mk{wÿ Mkhíkks çkLkðkLkku íkuLkku swMMkku çkhfhkh Au. økkuÕzLk ßÞqrçk÷e «Mktøku MfðkìzÙLkLke xÃkk÷rxrfx Ãký çknkh Ãkkze Au.

MkkuMkkÞxeLkk LkçkehkykuLku íku çkhkçkh òýíke níke. íkuLkk Mkt½»ko fk¤{kt íkuLku {ËË fhLkkhkykuLku íku ¼q÷e Lknkuíke, ¼÷u íkuLku {ËË fhLkkhkykuyu íkuLku þGÞkMktrøkLke çkLkkðe nkuÞ. Ãký çkeò ½ýk ©e{tík rçkÍLkuMk{uLk y[oLkkLke ËkZ{kt níkk. òu fu {wtçkE Ãkh Ãký íkuLkwt æÞkLk níkwt. y[oLkkLku yu ðkík ¾xfe økE níke fu çkçk÷w ©eðkMíkðu 1994{kt {wtçkE{kt yuf rçkÍLkuMk{uLk ÃkkMkuÚke ¾tzýe W½hkðe yuLku fkhýu ËkWË Eçkúkrn{ íkuLkk Ãkh ¼zfe økÞku níkku. y[oLkkyu íÞkhu Ãký çkçk÷wLku ÃkqAâwt níkwt fu {wtçkE yk¾wt ftE ËkWËLkk çkkÃkLkwt Au fu íÞkt çkeò fkuE økUøk÷ezh ‘ÄtÄku’ Lk fhe þfu? yux÷u {wtçkE y[oLkk {kxu [u÷uLsYÃk çkLke økÞwt níkwt. ð¤e {wtçkE{kt sux÷k ©e{tíkku ykðu yux÷k íkku ËuþLkkt yLÞ fkuE þnuh{ktÚke {¤e þfu Lknª yux÷u [u÷uLsLke MkkÚku ‘rçkÍLkuMk’Lke heíku Ãký {wtçkE y[oLkkLku ykf»koíkwt níkwt. y[oLkkyu çkçk÷w økUøkLke rhMk[o xeBMkLku {wtçkE, ELËkuh íkÚkk fku÷fk¥kk yLku çkUøk÷kuhLkk ©e{tíkku ÃkkA¤ Aqxe {qfe ËeÄe níke. y[oLkk {wtçkE{kt ‘ykuÃkhuþLMk’ nkÚk ÄheLku ËkWËLku íkuLkk økZ{kt s ÃkzfkhðkLke ðuíkhý{kt níke íÞkhu çkçk÷w ©eðkMíkð Akuxk hksLkLke MkkÚku {¤eLku ËkWË økUøkLku LkwfMkkLk ÃknkU[kzðk {kxu þõÞ yux÷e {Úkk{ý fhe hÌkku níkku. ËkWË yLku Akuxk hksLk yufçkeòLku ¾ík{ fhe Ëuðk {kxu Ãkqhe íkkfkík ys{kðe hÌkk níkk. yu ÂMÚkrík{kt çkçk÷w Ãký ËkWËLke Lksh çknkh Lknkuíkku. çkçk÷wyu yøkkW s ËkWË MkkÚku Ëw~{Lke fhe ÷eÄe níke yLku nðu Akuxk

ËrhÞk Ãkh hks fhíkkt

støkçkks

hksLk MkkÚku nkÚk r{÷kðeLku ËkWË MkkÚkuLke Ëw~{LkeLku íkuýu ðÄw fèh çkLkkðe níke. ËkWËLkk ËkuMík hku{uþ þ{koyu çkçk÷wLku [uíkððkLke fkurþþ fhe níke fu íkwt nS ËkWËLkk þhýu síkku hnu Lknªíkh ËkWË íkLku Sðíkku Lknª Akuzu. hku{uþ þ{koLku fkuE Ãký rnMkkçku ¼khíkLkk ðzk«ÄkLk çkLkðwt níkwt yLku ytzhðÕzoLke ytËh ytËhLke VkxVqx íkuLkk ¼rð»ÞLkkt ykÞkusLkku{kt yðhkuÄYÃk çkLke þfu yu{ níke. íkuLku ¾çkh níke fu ËkWËLke su{ çkçk÷w ©eðkMíkð Ãký íkuLku ½ýku WÃkÞkuøke ÚkE þfu yu{ níkku Ãký ËkWË yLku çkçk÷w ðå[u Ëw~{Lke nkuÞ íkku íku çkçk÷wLke {ËË Lk ÷E þfu. òu fu çkçk÷w Ãkh hku{uþ þ{koLke [uíkðýe yLku Mk{òðxLke fkuE yMkh ÚkE Lknkuíke. yu{ Aíkkt çkçk÷wyu hku{uþ þ{ko MkkÚku ËkuMíke xfkðe hk¾e níke. yu ð¾íku ËkWË ftEf swËku s ¾u÷ ÃkkzðkLke ðuíkhý{kt níkku. Akuxk hksLkLku {khðkLkk yuLkk «ÞkMk rLk»V¤ økÞk níkk. {÷urþÞkLkk ËrhÞk{kt snks Ãkh yœku s{kðeLku çkuXu÷k Akuxk hksLkLkk rMkõÞwrhxe fðhLku ¼uËðwt {w~fu÷ níkwt. yux÷u ËkWËu Ãknu÷k çkçk÷w ©eðkMíkðLku Ãkíkkðe ËuðkLkwt Lk¬e fÞwO. çkçk÷wLku {khe Lkk¾ðk{kt MkV¤íkk {¤u íkku Akuxk hksLkLku {kuxku Vxfku Ãkze þfu yuðe íkuLke økýíkhe níke. fkX{tzw{kt r{hÍk rË÷÷þkË çkuøku çkçk÷wLku Ãkíkkðe ËuðkLku çkË÷u íkuLku ËuþrLkfk÷ fhkðe Ëuðk Mk÷k{ík hMíkku ÃkMktË fÞkuo níkku. çkçk÷wyu AuÕ÷u ®MkøkkÃkwh{kt Ãkzkð LkkÏÞku níkku yu {krníke ËkWËLku {¤e økE níke. Ãký ®MkøkkÃkwh{kt íkuLku {khðku yu ykMkkLk fk{ Lknkuíkwt. yk ÂMÚkrík{kt ËkWËu íkuLkwt rË{køk ËkuzkÔÞwt yLku çkçk÷wLku ¾ík{ fhðk {kxu íkuýu çkeòykuLku yxÃkxku ÷køku yuðku hMíkku þkuÄe fkZâku, su ËkWË {kxu yíÞtík Mkh¤ níkku. “WMku ELxhÃkku÷ fu nkÚk {U Ëu Ëku”, ËkWË hku{uþ þ{koLku VkuLk Ãkh fne hÌkku níkku. ËkWËLku ¾çkh níke fu çkçk÷w ©eðkMíkð Mkk{u ELxhÃkku÷u huz fkuLkoh LkkurxMk òhe fhe Au. “yiMkk fhfu n{u õÞk VkÞËk r{÷uøkk?” hku{uþ þ{koyu ÃkqAâwt. “ðku ELxhÃkku÷ fu nkÚk {U òÞuøkk íkku çkkË {U õÞk nkuøkk?” ËkWËu Mkk{ku Mkðk÷ fÞkuo. “WMkfku ELxhÃkku÷ðk÷u Þnkt EÂLzÞk ¼us ËUøku, ykih õÞk?” hku{uþ þ{koyu fÌkwt. “ykih WMkfku EÂLzÞk fe fkuE ¼e su÷ {U ¼uò òÞuøkk. ðnkt n{khu ÷kuøk nkUøku. ykih yøkh n{khu ÷zfu fkuE su÷ {U Lknª ¼e nku íkku n{ yÃkLku ÷zfu ¼us ËUøku...” ËkWË çkku÷e hÌkku níkku. hku{uþ þ{ko suðku ¾uÃkkLke {kýMk Ãký ËkWËLke ðkík Mkkt¼¤eLku yuf ûký {kxu ÚkÚkhe økÞku. yk {kýMk fux÷wt ÷ktçktw rð[khe þfu Au, hku{uþ þ{koLkk {Lk{kt rð[kh Íçkfe økÞku. “çkçk÷w yøk÷u n^íku ®MkøkkÃkkuhMku fwyk÷k÷wBÃkwh òLkuðk÷k ni ykih yuf n^íku fu çkkË ðkÃkMk ®MkøkkÃkkuh ykLkuðk÷k ni...” ËkWË VkuLk Ãkh fne hÌkku níkku. ËkWË hku{uþ þ{koLku çkçk÷w ©eðkMíkðLku ELxhÃkku÷Lkk nkÚk{kt Ãkfzkðe Ëuðk {kxu fne hÌkku níkku íÞkhu y[oLkk çkçk÷wLku {¤ðk {kxu ®MkøkkÃkwh sðkLke íkiÞkhe fhe hne níke. (íkMkðeh «íkefkí{f Au.)

(¢{þ:)

çku ½ze {kus

Aku økk¤k nðu íkku Akuzku Ehkf{kt MkÆk{Lkwt þkMkLk ¾÷kMk fÞko çkkË Ãký y{urhfkLke

íÞkt nkshe Au. Ãkrhýk{u ykíktfðkËe nw{÷kyku Ãký [k÷w Au. økÞk MkÃíkknu s çkøkËkË{kt yuf çkkuBçk rðMVkuxu 18 ÷kufkuLkk Sð ÷E ÷eÄk Au. çkøkËkË{kt y{urhfkLke nkshe Ãkh fkxqoLMk

Mkk{kLÞ heíku ÞwØ {kuh[uÚke ½hu sðkLkk Mk{k[kh MkirLkfku {kxu ykLktËLkk Mk{k[kh nkuÞ Au. Ãký Ehkf{ktÚke rðËkÞ ÷E hnu÷k MkirLkfku Ëw:¾e Au, fu{ fu íku{Lku Ehkf{ktÚke Lkef¤e ½hu sðkLku çkË÷u Ãkzkuþe Ëuþ EhkLk{kt zuhk íktçkw íkkýðkLkk Au.

rLk÷ yk{oMxÙkUøku 41 ð»ko Ãknu÷kt [tÿ Ãkh Ãkøk {qõÞku íÞkhu fÌkwt níkwt fu yuf {kýMkLkwt LkkLktwt Ãkøk÷wt Ãký Mk{økú {kLkðòík {kxu rðþk¤ fË{ Au. Ehkf Akuze hnu÷k y{urhfe MkirLkfku Ãký hkníkLkku Ë{ ÷uíkk ÷uíkk MkhnË çknkh Ãkøk {qfíke ð¾íku ÃkkuíkkLkk LkkLkkt Ãkøk÷ktLku {kLkðòíkLkwt rðþk¤ Ãkøk÷wt çkíkkðu Au.

y{urhfkLku Rhkf{kt þktrík MÚkkÃkðk fhíkkt ðÄw hMk ÃkkuíkkLkwt þkMkLk ÷ktçkku Mk{Þ [k÷u íku{kt Au. síkk síkk y{urhfe ÷~fh fne hÌkwt Au fu nðu Ehkf{kt ÷kufþkne Au, Ãký y{khk rLkÞwõík fhu÷k Mk¥kkÄeþku rMkðkÞ fkuELku [qtxþku Lknª. òu yu{ fhþku íkku y{u ÃkkAk ykðe sþwt. ÷~fhLke Vhe nkshe çkíkkððk rðËkÞ ÷E hnu÷e xuLf Vhe ykðe hne Au.

nfkuLke {kuxe VrhÞkË hnuíke ykðe Au fu SðLkðe{k ftÃkLke íku{Lke SðLk{kt Ãkkur÷Mkeyku ðu[íke ð¾íku økúknfLku òík-òíkLkkt «÷ku¼Lkku yLku ¾kíkheyku ykÃku Au, Ãkhtíkw Ãkkur÷Mke ðu[íke ð¾íkLkku MkL{kLkLkeÞ økúknf yu s Ãkkur÷Mke ytøkuLkku õ÷uE{ Q¼ku ÚkðkLkk Mktòuøkku{kt yMðefkÞo çkLke òÞ Au. Ãkkur÷Mke yLðÞuLkk õ÷uE{ ÷ELku ykðLkkh Ëhuf ÔÞÂõík y«{krýf nkuÞ, fhu÷ku. Ãkhtíkw, yu÷.ykE.Mke. ykuV EÂLzÞk LkkUæÞwt níkwt fu, VrhÞkËeLkk ÃkríkLkwt {]íÞw r÷ðhLkk ðe{kftÃkLkeLku ÷qtxðk {kxu ykðe nkuÞ yuðwt ðíkoLk {sfqh õ÷uE{ SðLkðe{ku ÷uíke ð¾íku xâw{hLku fkhýu ÚkÞwt níkwt. yLku íkuLku r÷ðh{kt ÚkkÞ Au. fi÷kþ[tÿu þkherhf íktËwhMíke ytøkuLke íku{s xâw{h nkuðkLkwt rLkËkLk Mkki «Úk{ WËÞÃkwhLke SðLkðe{k Ãkkur÷Mke yLðÞuLkku õ÷uE{ yøkkWLke çke{khe ytøkuLke {n¥ðLke nfefíkku {urzf÷ fkì÷us{kt íkk. 11-7-95Lkk yhMkk{kt «kuMkuMk fhíke ð¾íku SðLkðe{k ftÃkLkeLkk «ÃkkuÍ÷ Vku{o{kt Lk sýkðu÷e nkuðkLkk fkhýMkh xÙex{uLx ÷eÄe íÞkhu ÚkÞwt níkwt. yLku r÷ðh{kt yrÄfkheykuLku òu yuðwt sýkÞ fu, SðLkðe{k yux÷u fu {n¥ðLke nfefíkku AwÃkkðe nkuðkLkk xâw{h nkuðkLke nfefík íku xkxk {u{kurhÞ÷ «ÃkkuÍ÷ Vku{o{kt ðe{uËkh økúknfLku þkherhf fkhýMkh Lkk{tsqh fhu÷e. yu÷.ykE.Mke. ykuV nkuÂMÃkx÷{kt íkk. 11-8-95Lkk hkus yuzr{x íktËwhMíke ytøkuLke fkuE rðøkík Þk SðLkðe{ku EÂLzÞkLkk sýkððk «{kýu VrhÞkËðk¤k ÚkÞu÷ íÞkhu fLV{o ÚkE níke. VrhÞkËðk¤ku ÷uíkkt yøkkW ÚkÞu÷e fkuE LkkLke Þk Mkk{kLÞ SðLkðe{kLkwt «ÃkkuÍ÷ Vku{o fi÷kþ[tÿu SðLkðe{ku ÷eÄku íku yøkkW VrhÞkËeLkk Ãkríkyu çke{kheLke rðøkík Ãký sýkððkLkwt [qfe sðkÞwt yu÷.ykE.Mke. ykuV EÂLzÞk Mk{ûk hsq fÞwO íku r÷ðh{kt xâw{h {kxu fËeÞ fkuE Mkkhðkh nkuÞ íkku íkuðk Mktòuøkku{kt ðe{uËkh økúknfu yøkkW íku{Lku MLkkÞwykuLkk Ëw¾kðk, yurLkr{Þk, {u¤ðe Lk níke fu íku{Lku r÷ðh{kt xâw{h SðLkðe{ku ÷uíke ð¾íku {n¥ðLke nfefík ÃkkEhuõMÞe, fku÷kExeMk ðøkuhu {kxu Mkkhðkh nkuðkLke íkuLku òý nkuðkLkwt Ãký Ãkwhðkh ÚkÞwt Lk AwÃkkðe Au (Suppression of Material ÷eÄu÷e yLku Lkkufhe{ktÚke Ãký yuf ðkh 3 níkwt. facts) yuðwt nkÚkðøkwt yLku çkeçkktZk¤ fkhý rËðMk {kxu yLku çkeS ðkh 12 rËðMk {kxu LkuþLk÷ fr{þLku yu{ Ãký LkkUæÞwt níkwt fu, ËþkoðeLku íkuðe Ãkkur÷Mke yLðÞuLkku õ÷uE{ {urzf÷ Leave ÷eÄu÷e. Mkhfkhe yLku yÄoMkhfkhe MktMÚkkykuLkk Lkk{tsqh fhe Ëuðk{kt ykðu Au. SðLk yu÷.ykE.Mke. ykuV EÂLzÞk îkhk õ÷uE{ f{o[kheyku yuf Þk çkeò nuíkw {kxuLke hò ðe{kftÃkLkeykuLkk yk «fkhLkk ð÷ýLku fkhýu Lkk{tsqh ÚkðkÚke ©e{íke Mktíkku»k ftðhu {u¤ððk {kxu {urzf÷ Leave Lkwt çknkLkwt økúknf yËk÷íkkuyu ðkhtðkh yLku ð¾íkkuð¾ík Ík÷kðkzLkk rsÕ÷k Vkuh{{kt ykøk¤ Ähíkk nkuÞ Au. yLku {urzf÷ Leave Lkkhksøke ÔÞõík fhe yu÷.ykE.Mke. ykuV EÂLzÞk Lkk çknkLkk nuX¤ hò {u¤ðe ÷uíkk nkuÞ Au, SðLkðe{k ftÃkLkeyku Mkk{u òøkku økúknf òøkku rðhwØ VrhÞkË Ëk¾÷ fhe Ãkhtíkw {urzf÷ Leave ÷eÄe nkuðkLke ð¤íkhLkk nwf{ku fÞko Au. níke. rsÕ÷k Vkuh{u VrhÞkË nfefík{kºkÚke Ãký õ÷uE{ Lkk{tsqh ÚkE þfu ©uÞMk ËuMkkE ©e{íke Mktíkku»k ftðh rðhwØ {tsqh fhe ©e{íke Mktíkku»kLku Lknª. yu÷.ykE.Mke. ykuV EÂLzÞkLkk fi÷kþ[tÿLku SðLkðe{k Ãkkur÷Mke ytøkuLke hf{ su Mktòuøkku{kt r÷ðhLkk xâw{h rðþu fuMk{kt Ãký Mkðkuåo [ økúknf yËk÷ík yux÷u fu 18 xfkLkk ÔÞks MkrníkLke hf{ íkÚkk ð¤íkh SðLkðe{ku ÷uíke ð¾íku «ÃkkuÍ÷{kt sýkððkLkku LkuþLk÷ fLÍÞw{h rzMÃÞwxMT k rhzÙMu k÷ fr{þLku / ¾[oLkk Yk. 5,500/- Mkrník [qfððkLkku nwf{ fkuE «&™ Q¼ku Úkíkku Lk níkku. VrhÞkËeLkk XhkÔÞwt níkwt fu, SðLkðe{kLkk «ÃkkuÍ÷ Vku{{o kt ykÃÞku níkku. Ãkríkyu VrhÞkËðk¤ku SðLkðe{ku ÷uíke ð¾íku AwÃkkðu÷e fnuðkíke nfefík {n¥ðLke Lk nkuÞ íkku {sfwh nwf{ rðhwØ yu÷.ykE.Mke. ykuV «ÃkkuÍ÷ Vku{o{kt su çke{kheLke nfefíkku Lk SðLkðe{k ftÃkLke õ÷uE{ Lkk{tshq fhe þfu Lknª. EÂLzÞkyu hksMÚkkLk Mxux fr{þLk{kt fhu÷ sýkðu÷ nkuðkLkku ykûkuÃk yu÷.ykE.Mke. ykuV {sfwh fuMk{kt VrhÞkËe ©e{íke Mktíkku»k yÃke÷ Mxux fr{þLku {tsqh hk¾e VrhÞkË hË EÂLzÞk fhíke níke íku çke{khe (yurLkr{Þk, ftðhLkk Ãkrík ©e fi÷kþ[tÿ {kæÞr{f þk¤k{kt fhe níke. suÚke VrhÞkËeyu LkuþLk÷ fku÷kExeMk, MLkkÞwyku Ëw¾kðk) yuðe fkuE rþûkf níkk. Mkk{kðk¤k yu÷.ykE.Mke. ykuV fr{þLkLkkt îkh ¾x¾xkÔÞkt níkkt. økt¼eh çke{kheyku Lk níke fu suLke SðLkðe{ku EÂLzÞk Yk. 50,000/-Lke SðLkðe{k Ãkkuur÷Mke LkuþLk÷ fr{þLku ÃkkuíkkLkk ss{uLx{kt ÷uíke ð¾íku LkkUÄ fhðe Ãkzu. su Mktòuøkku{kt Ähkðíkk níkk. SðLkðe{kLkwt «er{Þ{ íku{Lke fkLkqLke ÃkkMkktykuLke Aýkðx fhíkkt sýkÔÞwt níkwt VrhÞkËðk¤ku SðLkðe{ku ÷uíke ð¾íku yBÃ÷kuÞh þk¤k îkhk [qfðkíkwt níkwt. fu, SðLkðe{k ftÃkLkeyku îkhk õ÷uE{ VrhÞkËeLkk Ãkríkyu fkuE {n¥ðLke nfefík fi÷kþ[tÿLku íkk. 16-6-95Lkk hkus íkkð LkfkhðkLkwt ðksçke / {kLÞ Xhu íku {kxu ºký AwÃkkðe níke yuðwt fne þfkÞ Lknª. ykðu÷ku yLku íkk. 10-7-95 MkwÄe íkkðLke þhíkku Mktíkku»kðe òuEyu :LkuþLk÷ fr{þLku WÃkh {wsçkLke Aýkðx xÙex{uLx Ík÷kðkzLkk zkuõxh ÃkkMku ÷eÄu÷e. (yu) ðe{uËkhu {n¥ðLke nfefík AwÃkkðu÷e fhe VrhÞkËeLkku õ÷uE{ LkfkhðkLkku íÞkhçkkË íku{Lku WËÞÃkwhLke {urzf÷ fkì÷us{kt nkuðe òuEyu. yu÷.ykE.Mke. ykuV EÂLzÞkLku fÌkwt níkwt. rhVh fhðk{kt ykðu÷k.ßÞkt íku{Lku r÷ðh{kt (çke) ðe{uËkhu Auíkh®Ãkze fhðkLkk EhkËkÚke Mkuðk{kt ¾k{e nkuðkLkwt Xhkðe hksMÚkkLk Mxux økktX nkuðkLkwt rLkËkLk ÚkÞu÷wt yLku íku {kxuLke {n¥ðLke nfefík AwÃkkðu÷e nkuðe òuEyu. fr{þLkLkku nwf{ hË fheLku VrhÞkËeLke xÙex{uLx íkk.11-7-95Úke íkk. 7-8-95 MkwÄe (Mke) AwÃkkðu÷e fnuðkíke nfefík {n¥ðLke VrhÞkË {tsqh fhíkku rsÕ÷k Vkuh{Lkku nwf{ ykÃkðk{kt ykðu÷e. íÞkhçkkË íku{Lku {wtçkELke níke yLku ðe{ku ÷uíke ð¾íku sýkððe sYhe fLV{o fÞkuo níkku. xkxk {u{kurhÞ÷ nkurMÃkx÷{kt ðÄw Mkkhðkh {kxu níke yuðwt ðe{uËkh Ãkkuíku òýíkku Ëk¾÷ fhkÞu÷k, Ãkhtíkw íkk.29-8-95Lkk hkus Mk{síkku nkuðku òuEyu. fuLz÷ ÷kEx íku{Lkwt yðMkkLk ÚkÞu÷wt. suÚke íku{Lkkt ÃkíLke WÃkhkuõík þhíkku VrhÞkËeLkk fkuE ykøk¤ Lkzâkt yuðkt fu hMíkkyku YtÄe LkkÏÞkt, (VrhÞkËe)yu Mkk{kðk¤k yu÷.ykE.Mke. ykuV ÃkríkLkk rfMMkk{kt Mktíkku»kkíke Lk níke EÂLzÞk Mk{ûk íku{Lke SðLkðe{k Ãkkur÷Mke yu{ sýkðe LkuþLk÷ fr{þLku fkuE ÃkkA¤ Ãkzâk yuðk fu Ãkøk÷ktyku ¼qtMke LkkÏÞkt. - çkhfík ðehkýe ‘çkuVk{’ yLðÞu {¤ðkÃkkºk hf{ {u¤ððk õ÷uE{

økúk

CMYK

SðLkðe{k Vku{o{kt AwÃkkðu÷e nfefík {n¥ðLke Lk nkuÞ

...íkku ftÃkLke õ÷uE{ Lkk{tsqh fhe þfu Lknª

CMYK

k çkwÄðkh k 14 sw÷kE k h010

«fhý

18

sÃík fheLku rËÕneLku {kuxk ykíktfðkËe nw{÷kÚke çk[kðe ÷eÄwt níkwt. Lknªíkh ykEyuMkykEyu rËÕneLku Ãký {wtçkELke su{ s MkerhÞ÷ çkkuBçk ç÷kMxTMkÚke çk÷w ©eðkMíkð yLku y[oLkkLke hku{uÂLxf n[{[kðe LkkÏÞwt nkuík. rËÕne Ãkku÷eMkLkk yu nkE«kuVkE÷ ykurVMkhLkwt ðkíkku rËÕne Ãkku÷eMkLke ¢kE{ çkúkt[Lkku yuf æÞkLk çkçk÷w ©eðkMíkð Ãkh níkwt. yu MkkÚku íku ËkWË ELMÃkuõxh Mkkt¼¤e hÌkku níkku yuLke øktÄ Eçkú k rn{Lkk ¾kMk ËkuMík yLku ðøkËkh hksfkhýe MkwæÄkt y[oLkkLku Lknkuíke. òu fu çkçk÷w M{kxo níkku yux÷u yuLku þtfk níke fu Ãkku÷eMk íkuLkk VkuLk fkuÕMk hku{uþ þ{ko Ãkh Ãký ðkì[ hk¾e hÌkk níkk. yu yktíkhíke nkuÞ yu þõÞ Au yux÷u íkuýu y[oLkkLku Ëhr{ÞkLk {u[ rV®õMkøk hufuxLkk MktË¼o{kt íku{Lke ðkì[ yuðe ðkíkku fhðk Lk ËeÄe fu su{ktÚke Ãkku÷eMkLku çkçk÷w MkkWÚk ykr£fLk r¢fuxh nuLMke ¢kurLkÞu Ãkh Ãký níke. çkçk÷w yLku y[oLkkLke xur÷VkurLkf xkuf Ãkqhe ÚkÞk økUøkLkk ¼rð»ÞLkk fkuE ‘ykuÃkhuþLk’Lke øktÄ ykðe ÃkAe Eïh ®Mk½u fkLk WÃkhÚke nuzVkuLk WíkkheLku ÃkuLk nkÚk{kt ÷eÄe. yk xur÷VkuLk EÂLzÞkÍ xu®Ãkøk{ktÚke çkeS fkuE WÃkÞkuøke {krníke {kuMx íku{Lku ¼÷u Lk {¤e nkuÞ, Ãký íku{Lku yux÷e ¾çkh íkku Ãkze s økE níke fu çkçk÷wyu íkuLke ðkìLxuz «ur{fkLku rËÕne{kt hk¾e Au yLku íkuLkk îkhk ÷uze zkìLkLke íku ÃkkuíkkLkk LkuxðfoLku {sçkqík çkLkkððkLke ðkMíkðfÚkk ðuíkhý{kt Au. çkçk÷wLke íku «ur{fkLkwt Lkk{ Lk {¤u íÞkt MkwÄe íkuLkku WÕ÷u¾ fE heíku fhðku yu rð[khe hnu÷k Eïh ®Mk½Lkk {Lk{kt yuf þçË MVwÞkuo : ‘yuõMk’. íku{Lku yuõMk Vuõxh ÃkhÚke yu þçË MkqÍTÞku ykþw Ãkxu÷ níkku. íku{ýu yuf ÃkuÃkh Ãkh yu þçË ÷ÏÞku. ÃkAe ð¤e ftEf rð[kh ykÔÞku òÞ. y[oLkk su VkuLk ÃkhÚke ðkík fhe hne níke yu VkuLk çkçk÷wLkk yuf økwtzkLkk Lkk{u LkkUÄkÞu÷ku níkku yLku yux÷u íku{ýu yuõMkLke ykøk¤ {uz{ þçË W{uhe rËÕne Ãkku÷eMk yu Lktçkh Ãkh [ktÃkíke Lksh hk¾e hne ËeÄku. ‘{uz{ yuõMk’. íku{ýu {Lkku{Lk yu çku þçËku ËkunhkÔÞk yLku ÃkAe íku{Lkk MknkÞf ELMÃkuõxhLku níke. çkçk÷w yLku y[oLkk nðu VkuLk Ãkh xeLkush çkku÷kðeLku fÌkwt, “ykÃkýu yuf ¾uÃkkLke çkkELku þkuÄe «u{eykuLke su{ ðkíkku fhe hÌkkt níkkt. rËÕne fkZðkLke Au. çkçk÷w ©eðkMíkð MkwÄe ÃknkU[ðkLkku yu Ãkku÷eMkLke ¢kE{ çkúkt[Lkk ELMÃkuõxhLku nMkðwt ykðe økÞwt. ËuþLkk fux÷ktÞ hkßÞkuLke Ãkku÷eMk suLke þkuÄ{kt níke yuðku ytzhðÕzo zkuLk íkuLke «ur{fk ÃkkMku ÷xwzktÃkxqzkt fhe hÌkku níkku! yu ELxhLkuþLk÷ fku÷Lku yktíkheLku rËÕne Ãkku÷eMkLku çkeS ftE íkku ¾kMk WÃkÞkuøke {krníke Lk {¤e Ãký rËÕne Ãkku÷eMkLku yux÷e ¾çkh Ãkze økE fu çkçk÷w ©eðkMíkð rðËuþ{kt çkuXk çkuXk íkuLke økUøk [÷kðu Au yLku ¼khík{kt íkuLke økUøkLkwt MkkiÚke Mkh¤ hMíkku Au. yk {uz{ yuõMk yku÷huze fkuE MkwfkLk íkuýu íkuLke LkðeMkðe «ur{fkLku MkkUÃke ËeÄwt Au. ¾u÷ Ãkkze [qfe Au. yu çkeswt ftE fkhMíkkLk fhu yu çkçk÷w íkuLke «ur{fkLku ‘òLku{Lk’ fneLku MktçkkuÄíkku Ãknu÷kt íkuLku Ãkfze ÃkkzðkLke Au.” níkku. çkçk÷wLke yu ‘òLku{Lk’Lkwt Lkk{ rËÕne Ãkku÷eMku rËÕne Ãkku÷eMkLkk «ÏÞkík Ãkku÷eMk ELMÃkuõxh Eïh þkuÄe fkZðkLkwt níkwt. y[oLkk Ãkku÷eMkðw{Lk íkhefu Lkkufhe fhe [qfe ®Mk½ íku{Lkk MknkÞfLku çkçk÷w ©eðkMíkðLke yòýe níke yLku Úkkuzkt ð»kkuo{kt íku ËwrLkÞkLkk ½ýk Ëuþku{kt Vhe «ur{fkLku þkuÄe fkZðkLkwt fne hÌkk níkk íÞkhu íku{Lku [qfe níke íkÚkk òíkòíkLkk yLkw¼ðku{ktÚke ÃkMkkh ÚkE ytËks Lknkuíkku fu y[oLkk, su íku{Lkk {kxu {uz{ yuõMk [qfe níke yux÷u íku ÃkkuíkkLke çkwrØ Ãkh {wMíkkf ÚkE níke, rËÕne AkuzeLku {wtçkE sðk {kxu yuhÃkkuxo íkhV økE níke. y[oLkkyu fkuE Ãký rnMkkçku Ãkku÷eMkLke hðkLkk ÚkE [qfe níke yLku rËÕneLkk ©e{tík ðuÃkkheLkk LkshÚke Ëqh hne þfkÞ yuðkt s ‘ykuÃkhuþLk’ yÃknhý{kt Mktf¤kÞu÷k çkÄk økwtzkyku swËk swËk hMíku rËÕne{ktÚke hðkLkk ÚkE [qõÞk níkk. ÄhðkLkwt Lk¬e fÞwO níkwt. Ãký çkçk÷w MkkÚku VkuLk Ãkh yLku y[oLkk síkkt síkkt çkçk÷w ©eðkMíkðLkk yuf ðkík fhðk síkk íku rËÕne Ãkku÷eMkLke Lksh{kt [ze MÚkkrLkf økwtzkLku ykËuþ ykÃke økE níke fu íkuýu su økE níke. y÷çk¥k, rËÕne Ãkku÷eMkLke ¢kE{ çkúkt[Lkk VkuLk Lktçkh ÃkhÚke çkçk÷w MkkÚku ðkík fhe níke yu VkuLk yrÄfkheykuLku íkuLkwt Lkk{ òýðk {éÞwt Lknkuíkwt. íkkífkr÷f çktÄ fhkðe ËuðkLkku Au! rËÕneLke Ãkku÷eMkLkk su ELMÃkuõxh çkçk÷wLkk VkuLk Ãkku÷eMk{uLk fu Ãkku÷eMk ðw{Lk ytzhðÕzo{kt «ðuþu fkuÕMk Ãkh ðkì[ hk¾e hÌkk níkk yu{Lkwt Lkk{ Eïh íÞkhu íkuLku çkeò økwtzkyku fhíkkt Úkkuzku ðÄkhu ®Mk½ níkwt. Eïh ®Mk½ xur÷VkuLk xu®ÃkøkLkk {kMxh yuzðkLxus {¤íkku nkuÞ Au. yu{ktÞ yuõMk Ãkku÷eMk økýkíkk níkk. yLku íku{ýu yLkuf nkE«kuVkE÷ fuMk ðw{Lk y[oLkk íkku EhVkLk økkuøkk yLku çkçk÷w ©eðkMíkð MkkuÕð fÞko níkk. Eïh ®Mk½u çkktø÷kËuþLkk ðíkLke suðk yXtøk ytzhðÕzo ¾u÷kzeyku íkÚkk ytzhðÕzo zkuLk yLku ykEyuMkykE yusLx MkiÞË yçkw LkkrMkhLke xLzo LkuÃkk¤e r{rLkMxh r{hÍk rË÷þkË çkuøkLkkt Ãkz¾kt ÄhÃkfz fheLku íkuLke ÃkkMkuÚke çku rf÷ku ykhzeyuõMk Mkuðe [qfe níke! sÃík fÞwO yu ÃkAe íkuyku ÷kE{÷kEx{kt ykÔÞk níkk. íÞkhçkkË íku{ýu rËÕneLke fwÏÞkík ríknkh su÷{kt rËÕneLkk ©e{tík ðuÃkkhe ÃkkMkuÚke YrÃkÞk çku fhkuz ÃkwhkÞu÷k Ëuþÿkune økwLkuøkkhkuLkk VkuLk fkuÕMk yktíkheLku ÃkzkÔÞk ÃkAe y[oLkkyu {wtçkE, fku÷fk¥kk, çkUøk÷kuh ykEyuMkykELkk yuf ¼Þtfh »kzTÞtºkLkku ÃkËkoVkþ yLku #Ëkuh Ãkh Lksh Xuhðe níke. y[oLkk ¼kuÃkk÷ fÞkuo níkku. yu ð¾íku íku{ýu 18 rf÷ku ykhzeyuõMk yLku #Ëkuh{kt hne [qfe níke yLku íÞktLke nkE

çk

y[oLkkyu {wtçkE yLku #ËkuhLkk ©e{tíkku Ãkh æÞkLk furLÿík fÞwO níkwt

Vkuxku MxkuÃk ¼khíku Ëuþ{kt s Mksuo÷wt ÷kEx fkuBçkuõx yuh¢k^x (yu÷Mkeyu) íkusMk nðu LkkifkË¤{kt Mkk{u÷ Úkðk sE hÌkwt Au. rnLËwMíkkLk yuhkuLkkurxõMk yLku yuhkuLkkurxf÷ zuð÷Ãk{uLx yuLkk MknÞkuøkÚke çkLku÷k yk rð{kLkLke çkLkkðx{kt yufË{ n¤ðwt {rxrhÞ÷ ðÃkhkÞwt Au, su íkuLkku MkkiÚke {kuxku Ã÷Mk ÃkkuELx Au. rð{kLk {kºk 200 {exh ÷ktçke søÞk ÃkhÚke Mfe sBÃk {kheLku WzkLk ¼he þfu Au. Wíkhký ð¾íku Ãký íkuLku 90 {exh fhíkkt ðÄw søÞkLke sYh LkÚke. íkusMkLke çkLkkðx MkkÚku ¼khíku fkÞ{ rðËuþÚke s VkExh rð{kLkku ykÞkík fhðk Ãkzu yu ðkík Ãký RríknkMk çkLke sþu. ¼khíkeÞ LkkifkË¤Lke Ãknu÷e MfðkìzÙLk Mkkík{e sw÷kE, 1960Lkk rËðMku çkLku÷e. yu MõðkìzÙLk Mke nurhÞhÚke çkLkðkLke þYykík ÚkE níke çkkË{kt íkku íku{kt Mke nkuf «fkhLkkt rð{kLkku Ãký W{uhkÞkt. ¼khíkeÞ LkkifkË¤Lkk íkhíkk yuhkuzÙk{ ykEyuLkyuMk rðhkx Ãkh yk MfðkìzÙLk ¾zfkÞu÷e Au. 1971Lkk ÞwØ ð¾íku rðhkxLke Akíke ÃkhÚke WzkLk ¼he ÃkkrfMíkkLkLku ¾ku¾hwt fhðk{kt yk MfðkìzÙLku {n¥ðLkku hku÷ ¼sðu÷ku. íkuLkk Lkk{u MkkiÚke Mkkhku rð¢{ yu Au fu ÃkkrfMíkkLk õÞkhuÞ yuf Ãký Mke nurhÞh rð{kLk íkkuze þõÞwt LkÚke. yux÷u yu MfðkìzÙLkLkwt Lkk{ ‘Ä ÔnkEx xkEøkh’ Ãký Ãkze økÞwt Au. íÞkhÚke fk{ fhíkk MkenurhÞh nðu íkku ykÄwrLkf MkkÄLkkuÚke Mkßs ÚkÞk Au, yux÷u Mk{wÿ Mkhíkks çkLkðkLkku íkuLkku swMMkku çkhfhkh Au. økkuÕzLk ßÞqrçk÷e «Mktøku MfðkìzÙLkLke xÃkk÷rxrfx Ãký çknkh Ãkkze Au.

MkkuMkkÞxeLkk LkçkehkykuLku íku çkhkçkh òýíke níke. íkuLkk Mkt½»ko fk¤{kt íkuLku {ËË fhLkkhkykuLku íku ¼q÷e Lknkuíke, ¼÷u íkuLku {ËË fhLkkhkykuyu íkuLku þGÞkMktrøkLke çkLkkðe nkuÞ. Ãký çkeò ½ýk ©e{tík rçkÍLkuMk{uLk y[oLkkLke ËkZ{kt níkk. òu fu {wtçkE Ãkh Ãký íkuLkwt æÞkLk níkwt. y[oLkkLku yu ðkík ¾xfe økE níke fu çkçk÷w ©eðkMíkðu 1994{kt {wtçkE{kt yuf rçkÍLkuMk{uLk ÃkkMkuÚke ¾tzýe W½hkðe yuLku fkhýu ËkWË Eçkúkrn{ íkuLkk Ãkh ¼zfe økÞku níkku. y[oLkkyu íÞkhu Ãký çkçk÷wLku ÃkqAâwt níkwt fu {wtçkE yk¾wt ftE ËkWËLkk çkkÃkLkwt Au fu íÞkt çkeò fkuE økUøk÷ezh ‘ÄtÄku’ Lk fhe þfu? yux÷u {wtçkE y[oLkk {kxu [u÷uLsYÃk çkLke økÞwt níkwt. ð¤e {wtçkE{kt sux÷k ©e{tíkku ykðu yux÷k íkku ËuþLkkt yLÞ fkuE þnuh{ktÚke {¤e þfu Lknª yux÷u [u÷uLsLke MkkÚku ‘rçkÍLkuMk’Lke heíku Ãký {wtçkE y[oLkkLku ykf»koíkwt níkwt. y[oLkkyu çkçk÷w økUøkLke rhMk[o xeBMkLku {wtçkE, ELËkuh íkÚkk fku÷fk¥kk yLku çkUøk÷kuhLkk ©e{tíkku ÃkkA¤ Aqxe {qfe ËeÄe níke. y[oLkk {wtçkE{kt ‘ykuÃkhuþLMk’ nkÚk ÄheLku ËkWËLku íkuLkk økZ{kt s ÃkzfkhðkLke ðuíkhý{kt níke íÞkhu çkçk÷w ©eðkMíkð Akuxk hksLkLke MkkÚku {¤eLku ËkWË økUøkLku LkwfMkkLk ÃknkU[kzðk {kxu þõÞ yux÷e {Úkk{ý fhe hÌkku níkku. ËkWË yLku Akuxk hksLk yufçkeòLku ¾ík{ fhe Ëuðk {kxu Ãkqhe íkkfkík ys{kðe hÌkk níkk. yu ÂMÚkrík{kt çkçk÷w Ãký ËkWËLke Lksh çknkh Lknkuíkku. çkçk÷wyu yøkkW s ËkWË MkkÚku Ëw~{Lke fhe ÷eÄe níke yLku nðu Akuxk

ËrhÞk Ãkh hks fhíkkt

støkçkks

hksLk MkkÚku nkÚk r{÷kðeLku ËkWË MkkÚkuLke Ëw~{LkeLku íkuýu ðÄw fèh çkLkkðe níke. ËkWËLkk ËkuMík hku{uþ þ{koyu çkçk÷wLku [uíkððkLke fkurþþ fhe níke fu íkwt nS ËkWËLkk þhýu síkku hnu Lknªíkh ËkWË íkLku Sðíkku Lknª Akuzu. hku{uþ þ{koLku fkuE Ãký rnMkkçku ¼khíkLkk ðzk«ÄkLk çkLkðwt níkwt yLku ytzhðÕzoLke ytËh ytËhLke VkxVqx íkuLkk ¼rð»ÞLkkt ykÞkusLkku{kt yðhkuÄYÃk çkLke þfu yu{ níke. íkuLku ¾çkh níke fu ËkWËLke su{ çkçk÷w ©eðkMíkð Ãký íkuLku ½ýku WÃkÞkuøke ÚkE þfu yu{ níkku Ãký ËkWË yLku çkçk÷w ðå[u Ëw~{Lke nkuÞ íkku íku çkçk÷wLke {ËË Lk ÷E þfu. òu fu çkçk÷w Ãkh hku{uþ þ{koLke [uíkðýe yLku Mk{òðxLke fkuE yMkh ÚkE Lknkuíke. yu{ Aíkkt çkçk÷wyu hku{uþ þ{ko MkkÚku ËkuMíke xfkðe hk¾e níke. yu ð¾íku ËkWË ftEf swËku s ¾u÷ ÃkkzðkLke ðuíkhý{kt níkku. Akuxk hksLkLku {khðkLkk yuLkk «ÞkMk rLk»V¤ økÞk níkk. {÷urþÞkLkk ËrhÞk{kt snks Ãkh yœku s{kðeLku çkuXu÷k Akuxk hksLkLkk rMkõÞwrhxe fðhLku ¼uËðwt {w~fu÷ níkwt. yux÷u ËkWËu Ãknu÷k çkçk÷w ©eðkMíkðLku Ãkíkkðe ËuðkLkwt Lk¬e fÞwO. çkçk÷wLku {khe Lkk¾ðk{kt MkV¤íkk {¤u íkku Akuxk hksLkLku {kuxku Vxfku Ãkze þfu yuðe íkuLke økýíkhe níke. fkX{tzw{kt r{hÍk rË÷÷þkË çkuøku çkçk÷wLku Ãkíkkðe ËuðkLku çkË÷u íkuLku ËuþrLkfk÷ fhkðe Ëuðk Mk÷k{ík hMíkku ÃkMktË fÞkuo níkku. çkçk÷wyu AuÕ÷u ®MkøkkÃkwh{kt Ãkzkð LkkÏÞku níkku yu {krníke ËkWËLku {¤e økE níke. Ãký ®MkøkkÃkwh{kt íkuLku {khðku yu ykMkkLk fk{ Lknkuíkwt. yk ÂMÚkrík{kt ËkWËu íkuLkwt rË{køk ËkuzkÔÞwt yLku çkçk÷wLku ¾ík{ fhðk {kxu íkuýu çkeòykuLku yxÃkxku ÷køku yuðku hMíkku þkuÄe fkZâku, su ËkWË {kxu yíÞtík Mkh¤ níkku. “WMku ELxhÃkku÷ fu nkÚk {U Ëu Ëku”, ËkWË hku{uþ þ{koLku VkuLk Ãkh fne hÌkku níkku. ËkWËLku ¾çkh níke fu çkçk÷w ©eðkMíkð Mkk{u ELxhÃkku÷u huz fkuLkoh LkkurxMk òhe fhe Au. “yiMkk fhfu n{u õÞk VkÞËk r{÷uøkk?” hku{uþ þ{koyu ÃkqAâwt. “ðku ELxhÃkku÷ fu nkÚk {U òÞuøkk íkku çkkË {U õÞk nkuøkk?” ËkWËu Mkk{ku Mkðk÷ fÞkuo. “WMkfku ELxhÃkku÷ðk÷u Þnkt EÂLzÞk ¼us ËUøku, ykih õÞk?” hku{uþ þ{koyu fÌkwt. “ykih WMkfku EÂLzÞk fe fkuE ¼e su÷ {U ¼uò òÞuøkk. ðnkt n{khu ÷kuøk nkUøku. ykih yøkh n{khu ÷zfu fkuE su÷ {U Lknª ¼e nku íkku n{ yÃkLku ÷zfu ¼us ËUøku...” ËkWË çkku÷e hÌkku níkku. hku{uþ þ{ko suðku ¾uÃkkLke {kýMk Ãký ËkWËLke ðkík Mkkt¼¤eLku yuf ûký {kxu ÚkÚkhe økÞku. yk {kýMk fux÷wt ÷ktçktw rð[khe þfu Au, hku{uþ þ{koLkk {Lk{kt rð[kh Íçkfe økÞku. “çkçk÷w yøk÷u n^íku ®MkøkkÃkkuhMku fwyk÷k÷wBÃkwh òLkuðk÷k ni ykih yuf n^íku fu çkkË ðkÃkMk ®MkøkkÃkkuh ykLkuðk÷k ni...” ËkWË VkuLk Ãkh fne hÌkku níkku. ËkWË hku{uþ þ{koLku çkçk÷w ©eðkMíkðLku ELxhÃkku÷Lkk nkÚk{kt Ãkfzkðe Ëuðk {kxu fne hÌkku níkku íÞkhu y[oLkk çkçk÷wLku {¤ðk {kxu ®MkøkkÃkwh sðkLke íkiÞkhe fhe hne níke. (íkMkðeh «íkefkí{f Au.)

(¢{þ:)

çku ½ze {kus

Aku økk¤k nðu íkku Akuzku Ehkf{kt MkÆk{Lkwt þkMkLk ¾÷kMk fÞko çkkË Ãký y{urhfkLke

íÞkt nkshe Au. Ãkrhýk{u ykíktfðkËe nw{÷kyku Ãký [k÷w Au. økÞk MkÃíkknu s çkøkËkË{kt yuf çkkuBçk rðMVkuxu 18 ÷kufkuLkk Sð ÷E ÷eÄk Au. çkøkËkË{kt y{urhfkLke nkshe Ãkh fkxqoLMk

Mkk{kLÞ heíku ÞwØ {kuh[uÚke ½hu sðkLkk Mk{k[kh MkirLkfku {kxu ykLktËLkk Mk{k[kh nkuÞ Au. Ãký Ehkf{ktÚke rðËkÞ ÷E hnu÷k MkirLkfku Ëw:¾e Au, fu{ fu íku{Lku Ehkf{ktÚke Lkef¤e ½hu sðkLku çkË÷u Ãkzkuþe Ëuþ EhkLk{kt zuhk íktçkw íkkýðkLkk Au.

rLk÷ yk{oMxÙkUøku 41 ð»ko Ãknu÷kt [tÿ Ãkh Ãkøk {qõÞku íÞkhu fÌkwt níkwt fu yuf {kýMkLkwt LkkLktwt Ãkøk÷wt Ãký Mk{økú {kLkðòík {kxu rðþk¤ fË{ Au. Ehkf Akuze hnu÷k y{urhfe MkirLkfku Ãký hkníkLkku Ë{ ÷uíkk ÷uíkk MkhnË çknkh Ãkøk {qfíke ð¾íku ÃkkuíkkLkk LkkLkkt Ãkøk÷ktLku {kLkðòíkLkwt rðþk¤ Ãkøk÷wt çkíkkðu Au.

y{urhfkLku Rhkf{kt þktrík MÚkkÃkðk fhíkkt ðÄw hMk ÃkkuíkkLkwt þkMkLk ÷ktçkku Mk{Þ [k÷u íku{kt Au. síkk síkk y{urhfe ÷~fh fne hÌkwt Au fu nðu Ehkf{kt ÷kufþkne Au, Ãký y{khk rLkÞwõík fhu÷k Mk¥kkÄeþku rMkðkÞ fkuELku [qtxþku Lknª. òu yu{ fhþku íkku y{u ÃkkAk ykðe sþwt. ÷~fhLke Vhe nkshe çkíkkððk rðËkÞ ÷E hnu÷e xuLf Vhe ykðe hne Au.

nfkuLke {kuxe VrhÞkË hnuíke ykðe Au fu SðLkðe{k ftÃkLke íku{Lke SðLk{kt Ãkkur÷Mkeyku ðu[íke ð¾íku økúknfLku òík-òíkLkkt «÷ku¼Lkku yLku ¾kíkheyku ykÃku Au, Ãkhtíkw Ãkkur÷Mke ðu[íke ð¾íkLkku MkL{kLkLkeÞ økúknf yu s Ãkkur÷Mke ytøkuLkku õ÷uE{ Q¼ku ÚkðkLkk Mktòuøkku{kt yMðefkÞo çkLke òÞ Au. Ãkkur÷Mke yLðÞuLkk õ÷uE{ ÷ELku ykðLkkh Ëhuf ÔÞÂõík y«{krýf nkuÞ, fhu÷ku. Ãkhtíkw, yu÷.ykE.Mke. ykuV EÂLzÞk LkkUæÞwt níkwt fu, VrhÞkËeLkk ÃkríkLkwt {]íÞw r÷ðhLkk ðe{kftÃkLkeLku ÷qtxðk {kxu ykðe nkuÞ yuðwt ðíkoLk {sfqh õ÷uE{ SðLkðe{ku ÷uíke ð¾íku xâw{hLku fkhýu ÚkÞwt níkwt. yLku íkuLku r÷ðh{kt ÚkkÞ Au. fi÷kþ[tÿu þkherhf íktËwhMíke ytøkuLke íku{s xâw{h nkuðkLkwt rLkËkLk Mkki «Úk{ WËÞÃkwhLke SðLkðe{k Ãkkur÷Mke yLðÞuLkku õ÷uE{ yøkkWLke çke{khe ytøkuLke {n¥ðLke nfefíkku {urzf÷ fkì÷us{kt íkk. 11-7-95Lkk yhMkk{kt «kuMkuMk fhíke ð¾íku SðLkðe{k ftÃkLkeLkk «ÃkkuÍ÷ Vku{o{kt Lk sýkðu÷e nkuðkLkk fkhýMkh xÙex{uLx ÷eÄe íÞkhu ÚkÞwt níkwt. yLku r÷ðh{kt yrÄfkheykuLku òu yuðwt sýkÞ fu, SðLkðe{k yux÷u fu {n¥ðLke nfefíkku AwÃkkðe nkuðkLkk xâw{h nkuðkLke nfefík íku xkxk {u{kurhÞ÷ «ÃkkuÍ÷ Vku{o{kt ðe{uËkh økúknfLku þkherhf fkhýMkh Lkk{tsqh fhu÷e. yu÷.ykE.Mke. ykuV nkuÂMÃkx÷{kt íkk. 11-8-95Lkk hkus yuzr{x íktËwhMíke ytøkuLke fkuE rðøkík Þk SðLkðe{ku EÂLzÞkLkk sýkððk «{kýu VrhÞkËðk¤k ÚkÞu÷ íÞkhu fLV{o ÚkE níke. VrhÞkËðk¤ku ÷uíkkt yøkkW ÚkÞu÷e fkuE LkkLke Þk Mkk{kLÞ SðLkðe{kLkwt «ÃkkuÍ÷ Vku{o fi÷kþ[tÿu SðLkðe{ku ÷eÄku íku yøkkW VrhÞkËeLkk Ãkríkyu çke{kheLke rðøkík Ãký sýkððkLkwt [qfe sðkÞwt yu÷.ykE.Mke. ykuV EÂLzÞk Mk{ûk hsq fÞwO íku r÷ðh{kt xâw{h {kxu fËeÞ fkuE Mkkhðkh nkuÞ íkku íkuðk Mktòuøkku{kt ðe{uËkh økúknfu yøkkW íku{Lku MLkkÞwykuLkk Ëw¾kðk, yurLkr{Þk, {u¤ðe Lk níke fu íku{Lku r÷ðh{kt xâw{h SðLkðe{ku ÷uíke ð¾íku {n¥ðLke nfefík ÃkkEhuõMÞe, fku÷kExeMk ðøkuhu {kxu Mkkhðkh nkuðkLke íkuLku òý nkuðkLkwt Ãký Ãkwhðkh ÚkÞwt Lk AwÃkkðe Au (Suppression of Material ÷eÄu÷e yLku Lkkufhe{ktÚke Ãký yuf ðkh 3 níkwt. facts) yuðwt nkÚkðøkwt yLku çkeçkktZk¤ fkhý rËðMk {kxu yLku çkeS ðkh 12 rËðMk {kxu LkuþLk÷ fr{þLku yu{ Ãký LkkUæÞwt níkwt fu, ËþkoðeLku íkuðe Ãkkur÷Mke yLðÞuLkku õ÷uE{ {urzf÷ Leave ÷eÄu÷e. Mkhfkhe yLku yÄoMkhfkhe MktMÚkkykuLkk Lkk{tsqh fhe Ëuðk{kt ykðu Au. SðLk yu÷.ykE.Mke. ykuV EÂLzÞk îkhk õ÷uE{ f{o[kheyku yuf Þk çkeò nuíkw {kxuLke hò ðe{kftÃkLkeykuLkk yk «fkhLkk ð÷ýLku fkhýu Lkk{tsqh ÚkðkÚke ©e{íke Mktíkku»k ftðhu {u¤ððk {kxu {urzf÷ Leave Lkwt çknkLkwt økúknf yËk÷íkkuyu ðkhtðkh yLku ð¾íkkuð¾ík Ík÷kðkzLkk rsÕ÷k Vkuh{{kt ykøk¤ Ähíkk nkuÞ Au. yLku {urzf÷ Leave Lkkhksøke ÔÞõík fhe yu÷.ykE.Mke. ykuV EÂLzÞk Lkk çknkLkk nuX¤ hò {u¤ðe ÷uíkk nkuÞ Au, SðLkðe{k ftÃkLkeyku Mkk{u òøkku økúknf òøkku rðhwØ VrhÞkË Ëk¾÷ fhe Ãkhtíkw {urzf÷ Leave ÷eÄe nkuðkLke ð¤íkhLkk nwf{ku fÞko Au. níke. rsÕ÷k Vkuh{u VrhÞkË nfefík{kºkÚke Ãký õ÷uE{ Lkk{tsqh ÚkE þfu ©uÞMk ËuMkkE ©e{íke Mktíkku»k ftðh rðhwØ {tsqh fhe ©e{íke Mktíkku»kLku Lknª. yu÷.ykE.Mke. ykuV EÂLzÞkLkk fi÷kþ[tÿLku SðLkðe{k Ãkkur÷Mke ytøkuLke hf{ su Mktòuøkku{kt r÷ðhLkk xâw{h rðþu fuMk{kt Ãký Mkðkuåo [ økúknf yËk÷ík yux÷u fu 18 xfkLkk ÔÞks MkrníkLke hf{ íkÚkk ð¤íkh SðLkðe{ku ÷uíke ð¾íku «ÃkkuÍ÷{kt sýkððkLkku LkuþLk÷ fLÍÞw{h rzMÃÞwxMT k rhzÙMu k÷ fr{þLku / ¾[oLkk Yk. 5,500/- Mkrník [qfððkLkku nwf{ fkuE «&™ Q¼ku Úkíkku Lk níkku. VrhÞkËeLkk XhkÔÞwt níkwt fu, SðLkðe{kLkk «ÃkkuÍ÷ Vku{{o kt ykÃÞku níkku. Ãkríkyu VrhÞkËðk¤ku SðLkðe{ku ÷uíke ð¾íku AwÃkkðu÷e fnuðkíke nfefík {n¥ðLke Lk nkuÞ íkku {sfwh nwf{ rðhwØ yu÷.ykE.Mke. ykuV «ÃkkuÍ÷ Vku{o{kt su çke{kheLke nfefíkku Lk SðLkðe{k ftÃkLke õ÷uE{ Lkk{tshq fhe þfu Lknª. EÂLzÞkyu hksMÚkkLk Mxux fr{þLk{kt fhu÷ sýkðu÷ nkuðkLkku ykûkuÃk yu÷.ykE.Mke. ykuV {sfwh fuMk{kt VrhÞkËe ©e{íke Mktíkku»k yÃke÷ Mxux fr{þLku {tsqh hk¾e VrhÞkË hË EÂLzÞk fhíke níke íku çke{khe (yurLkr{Þk, ftðhLkk Ãkrík ©e fi÷kþ[tÿ {kæÞr{f þk¤k{kt fhe níke. suÚke VrhÞkËeyu LkuþLk÷ fku÷kExeMk, MLkkÞwyku Ëw¾kðk) yuðe fkuE rþûkf níkk. Mkk{kðk¤k yu÷.ykE.Mke. ykuV fr{þLkLkkt îkh ¾x¾xkÔÞkt níkkt. økt¼eh çke{kheyku Lk níke fu suLke SðLkðe{ku EÂLzÞk Yk. 50,000/-Lke SðLkðe{k Ãkkuur÷Mke LkuþLk÷ fr{þLku ÃkkuíkkLkk ss{uLx{kt ÷uíke ð¾íku LkkUÄ fhðe Ãkzu. su Mktòuøkku{kt Ähkðíkk níkk. SðLkðe{kLkwt «er{Þ{ íku{Lke fkLkqLke ÃkkMkktykuLke Aýkðx fhíkkt sýkÔÞwt níkwt VrhÞkËðk¤ku SðLkðe{ku ÷uíke ð¾íku yBÃ÷kuÞh þk¤k îkhk [qfðkíkwt níkwt. fu, SðLkðe{k ftÃkLkeyku îkhk õ÷uE{ VrhÞkËeLkk Ãkríkyu fkuE {n¥ðLke nfefík fi÷kþ[tÿLku íkk. 16-6-95Lkk hkus íkkð LkfkhðkLkwt ðksçke / {kLÞ Xhu íku {kxu ºký AwÃkkðe níke yuðwt fne þfkÞ Lknª. ykðu÷ku yLku íkk. 10-7-95 MkwÄe íkkðLke þhíkku Mktíkku»kðe òuEyu :LkuþLk÷ fr{þLku WÃkh {wsçkLke Aýkðx xÙex{uLx Ík÷kðkzLkk zkuõxh ÃkkMku ÷eÄu÷e. (yu) ðe{uËkhu {n¥ðLke nfefík AwÃkkðu÷e fhe VrhÞkËeLkku õ÷uE{ LkfkhðkLkku íÞkhçkkË íku{Lku WËÞÃkwhLke {urzf÷ fkì÷us{kt nkuðe òuEyu. yu÷.ykE.Mke. ykuV EÂLzÞkLku fÌkwt níkwt. rhVh fhðk{kt ykðu÷k.ßÞkt íku{Lku r÷ðh{kt (çke) ðe{uËkhu Auíkh®Ãkze fhðkLkk EhkËkÚke Mkuðk{kt ¾k{e nkuðkLkwt Xhkðe hksMÚkkLk Mxux økktX nkuðkLkwt rLkËkLk ÚkÞu÷wt yLku íku {kxuLke {n¥ðLke nfefík AwÃkkðu÷e nkuðe òuEyu. fr{þLkLkku nwf{ hË fheLku VrhÞkËeLke xÙex{uLx íkk.11-7-95Úke íkk. 7-8-95 MkwÄe (Mke) AwÃkkðu÷e fnuðkíke nfefík {n¥ðLke VrhÞkË {tsqh fhíkku rsÕ÷k Vkuh{Lkku nwf{ ykÃkðk{kt ykðu÷e. íÞkhçkkË íku{Lku {wtçkELke níke yLku ðe{ku ÷uíke ð¾íku sýkððe sYhe fLV{o fÞkuo níkku. xkxk {u{kurhÞ÷ nkurMÃkx÷{kt ðÄw Mkkhðkh {kxu níke yuðwt ðe{uËkh Ãkkuíku òýíkku Ëk¾÷ fhkÞu÷k, Ãkhtíkw íkk.29-8-95Lkk hkus Mk{síkku nkuðku òuEyu. fuLz÷ ÷kEx íku{Lkwt yðMkkLk ÚkÞu÷wt. suÚke íku{Lkkt ÃkíLke WÃkhkuõík þhíkku VrhÞkËeLkk fkuE ykøk¤ Lkzâkt yuðkt fu hMíkkyku YtÄe LkkÏÞkt, (VrhÞkËe)yu Mkk{kðk¤k yu÷.ykE.Mke. ykuV ÃkríkLkk rfMMkk{kt Mktíkku»kkíke Lk níke EÂLzÞk Mk{ûk íku{Lke SðLkðe{k Ãkkur÷Mke yu{ sýkðe LkuþLk÷ fr{þLku fkuE ÃkkA¤ Ãkzâk yuðk fu Ãkøk÷ktyku ¼qtMke LkkÏÞkt. - çkhfík ðehkýe ‘çkuVk{’ yLðÞu {¤ðkÃkkºk hf{ {u¤ððk õ÷uE{

økúk

CMYK

SðLkðe{k Vku{o{kt AwÃkkðu÷e nfefík {n¥ðLke Lk nkuÞ

...íkku ftÃkLke õ÷uE{ Lkk{tsqh fhe þfu Lknª

CMYK

k çkwÄðkh k 14 sw÷kE k h010

xku{ yuLz suhe fkxqoLk òuíkk nku fu Lk nku, Wt{h øk{u yuðze nkuÞ, xeðe.{kt hMk Ãkzíkku nkuÞ fu Lk nkuÞ Ãký yk Lkk{Úke íkku Ãkrhr[ík nkuðkLkk s. xku{ yuLz suhe Ãk]Úðe Ãkh MkkiÚke ðÄw òuðkíkk xeðe. fkÞo¢{ku ÃkifeLkku yuf Au. yu ôËh rçkÕ÷eLke ËkuzLku 70{wt ð»ko [k÷u Au íÞkhu ykÃkýu Ãký íku{Lke ÃkkA¤ Ëkux ÷økkðeyu.

{ yuLz suheLke fÚkk ftEf ykðe Au. yuf ôËhzku (suhe) rçk÷kzk (xku{)Lku Auzu Au yÚkðk íkku Ëqh hneLku íkuLke Mk¤e fhu Au. ôËh-rçkÕ÷e ðå[uLke Ëw~{Lke ÃkhkÃkqðoÚke [k÷e ykðu Au.

xku

yuf ôËhzkLke ykx÷e rnt{ík fu {Lku Mk¤e fhe òÞ! yu{ rð[kheLku s xku{ suhe ÃkkA¤ ËkuzkËkuze fhu Au. íku{ktÚke MkòoÞ Au nkMÞ. 6Úke 9 r{rLkxLke rVÕ{ku{kt ËkuzkËkuzeLkwt ftEf Ãkrhýk{ ykðu yLku ÃkzËku LkkLkku ÚkE yuf økku¤ fqtzk¤k{kt VuhðkÞ yux÷u yu xqtfe rVÕ{ Ãkwhe. yuðe íkku yLkuf rVÕ{ku yk¾k søkíkLku {LkkuhtsLk fhkðíke hnu Au. [k÷eo [uÂÃ÷Lku çk[Ãký{kt yuf fMkkELku fqíkhkLke ÃkkA¤ Ëkuzíkku òuÞku níkku. fík÷¾kLkkLkk yk yLkw¼ðLku íkuýu íkuLke æðrLkhrník

rVÕ{ku{kt yLkuf ðkh [kuhÃkku÷eMkLkk MðYÃku hsq fÞkuo Au. fkuELku Ãkfzðk {kxu Ëkuzðwt yu íkku nt{uþkt yuf {LkkuhtsLk Au. ôËhzkLke [Ãk¤íkk [uÂÃ÷LkLke rVÕ{ku{ktÚke ÷uðk{kt ykðe Au. MfkÞ ç÷q f÷h{kt Ëu¾kíkk rçk÷kzk xku{Lku ðktÄku yu Au fu {khe MkkÚku s ½h{kt hnuíkku ôËhzku ykx÷k çkÄk s÷MkkÚke fu{ Sðu Au! yux÷u íku yu ôËhzkLku Mk¾ ÷uðk Ëuíkku LkÚke. Mkk{u Ãkûku ôËhzku Ãký Akuxu ni íkku õÞk nwyk.... Lke {kVf xku{Lku ntVkðíkku hnu Au. yu çkLLku ðå[uLke Ãkfz{Ãkkxe{kt íkuLkk

nkð¼kð, ËkuzkËkuze, [kuhk[kuhe, ÷ð-nux{ktÚke MkòoÞ Au çkuMkw{kh fku{uze.ð¤e çkLLkuLkkt þheh íkku yux÷kt ^÷uÂõMkçk÷ fu øk{u íkuðku støk [k÷íkku nkuÞ íkkuÞ Eò Lk ÚkkÞ. øk{u íkuðe søÞk{ktÚke ÃkMkkh ÚkE òÞ yLku «ðkneLku su Ãkkºk{kt huzku yu ÃkkºkLkku ykfkh Äkhý fhe ÷u yu{ økku¤, ÷tçkøkku¤, [kuhMk, rºkfkuýkfkh øk{u íkuðku ykfkh Äkhý fhe ÷u. zkŠðLku yk MkerhÍ òuE nkuík íkku MkðkoEð÷ ykuV Ä rVxuMxLkku rMkØktík xku{ yuLz suheLke rVÕ{ îkhk s Mk{òðík, fu swyku yk çkLLku

xku{ yuLz suhe yk{ íkku Mð¼kð {wsçk çkk¾zâk fhu Ãký õÞkhuf çkuÞLku yufçkeò Ãkh «u{ W¼hkE ykðu. íÞkhu {kux¼ u køku suhe s xku{Lku õÞktf VMkkÞk ÃkAe çk[kðe ÷u.çkkË{kt çkLLku su ¾kuhkf {kxu çkk¾zíkk nkuÞ yu s MkkÚku {¤eLku ¾kÞ.

xku{ yuLz suhe{kt [qnk-rçkÕ÷k WÃkhktík çkeòt fux÷ktf Ãkkºkku Ãký ykðíkkt hnu Au. yuf Au xku{ðe {k÷fý suLkku [nuhku ¼køÞu s Ëu¾kíkku nkuÞ, Ãký íkuLkk Ãkøk òuELku ¾çkh Ãkze ykðu fu íku ¾kMMke þhehMk{]rØ Ähkðu Au. çkeò çku Lk¾hkt¾kuh nkuÞ Au, MÃkkEf yLku xkEf Lkk{Lkk fqíkhkt. yk çkkÃk-Ëefhku çkuÞ þktríkÚke Ãkzâk nkuÞ íÞkt suhe fkuE yuðe Mk¤e fhu fu ðktf xku{Lkku ykðu yux÷u ÃkAe íkku xku{Lkwt ykðe çkLku. ‘çk[’ Lkk{Lkku yuf fk¤ku rçk÷kzku Ãký õÞkhuf ËþoLk ykÃke Ëu Au. çkÄk ¼uøkk ÚkELku yufË{ {ðk÷e xkEÃk nhfíkku fhíkkt nkuÞ yu òuELku xÃkkuheykuLkuu íku{Lke ÃkkMkuÚke xÙu®Lkøk ÷uðkLkwt {Lk ÚkE ykðu. rnhkuELk ðøkh xku{ yuLz suheLke Mxkuhe [k÷u Au, Ãký Ãk]Úðe ÃkhÚke zkELkkuMkkuhLke {kVf rnhkuELkku Lkü LkÚke ÚkE økE yu çkíkkððk õÞkhuf ‘xÙzÕMk øku÷kuh’ Lkk{Lke MkVuË rçk÷kze Ãký ykðe òÞ Au. xku{ íkuLku {u¤ððk ÞÚkkÞkuøÞ «ÞkMkku fhíkku hnu Au. yuf çkeòu LkkLkku ôËh x^Ve Ãký ykðe òÞ íkku çkíkfLkwt õðuxh Lkk{Lkwt çkå[wt Ãký ½ýe ð¾ík ÃkzËk Ãkh [{fe òÞ Au.

Ãknu÷ku þku 10 Vuçkúwykhe, 1940Lkk rËðMku hsq ÚkÞku níkku. ykurhrsLk÷ xku{ yuLz suhe{kt yu ôËh-rçkÕ÷ku õÞkhuÞ fþwt çkku÷íkk LkÚke, {kºk ËkuzkËkuze yLku nkð¼kð s çkÄwt fne òÞ Au. Auf 2005{kt ykðu÷e xku{ yuLz suhe xuÕMk{kt íkuLku ðk[k Vqxu Au. yurLk{uxuz MkerhÍ ÃkhÚke rVÕ{, fkur{õMk, økuBMk ðøkuhu Zøk÷kçktÄ «fkhLkkt ðÍoLkku ÚkÞkt Au. xku{ yuLz suheLke ÷kufr«ÞíkkLkwt ðÄw yuf WËknhý: Ãk]ÚðeLkku yÇÞkMk fhðk {kxu yðfkþ{kt y{urhfk-s{oLkeyu MktÞwõík heíku çku Mkuxu÷kEx [zkÔÞk Au suLku Lkk{ yÃkkÞwt Au, xku{ yuLz suhe.

rLkþ Ërûký y{urhfkLku MÃkuLkLke Ãkfz{ktÚke {wõík fhðk yuðk hkuøkkuLkkt þ†ku Ãký íkiÞkh fhðk{kt ykÔÞkt fu su {kýMkLku {kxu y{urhfk MÃkuLk MkkÚku ÷zâwt níkwt íÞkhu hkuøkLkk {khe Lkk¾u yÚkðk íkku ¼ktøke Lkk¾u, suÚke MkirLkfku ÷ze þfu Lknª Sðkýwðk¤wt {ktMk ¾kELku MÃkurLkÞkzkuo íkqxe Ãkzâk níkk. zkuõxhku, LkMkkuo ðøkuhu Ãký ÃkfzkE Ãkzðkíke {ktËk MkirLkfkuLke Ërûký ykr£fk yLku rçkúxLk ðå[u çkkuh rðøkún ÚkÞku níkku íku{kt r[rfíMkk yLku Mkuðk fhe þfu Lknª ÞwØ{kt MkirLkfku {hkÞk íkuLkk fhíkkt xkEVkuRzÚke ðÄw {hkÞk níkk. MkkiÚke ðÄw rðLkkþf Sðkýw þ†ku {kýMk Mkk{u ðkÃkhðkLkkt Ãknu÷k rðïrðøkúnLkk ytík{kt yLku ytík ÃkAe fhkuzLkk rnMkkçku þ†ku Au. WÃkh fÌkwt yu{ yk hkuøkku Ëw~{Lkkuyu Vu÷kÔÞk fu fwËhíke MkirLkfku yLku «òsLkku EL^÷wyuLÍkLkku ¼kuøk ÚkE Ãkzâk níkk. heíku Vu÷kÔÞk íku òýðwt {w~fu÷ nkuÞ Au. fux÷kf hkuøkku ËkðkLk¤Lke çkeò rðïrðøkún{kt hkuøkku Mkk{u ½ýe Mkkð[uíke hkÏÞk Aíkkt su{ Vu÷kÞ Au, fux÷kf çknw Äe{u Äe{u Vu÷kÞ Au. E.Mk. 1664{kt xkEVMk {u÷urhÞk, ðøkuhu hkuøkkuÚke ÷tzLk{kt {hfe (Ã÷uøk)Lkku hkuøk Vu÷kÞku ÷k¾ku MkirLkfku {Þko níkk. yuðwt fkuE níkku íku{kt þnuhLku yuf AuzuÚke çkesu ÞwØ LkÚke ÚkÞwt fu su{kt MkirLkfku yLku Auzu ÃknkU[íkk A {kMk ÷køÞk níkk yLku «òsLkku [uÃke hkuøkkuÚke {wõík hÌkk íku s{kLkk{kt ÷tzLk ftE çknw {kuxwt þnuh nkuÞ, fkhý fu ÞwØ{kt øktËfe yLku Lk níkwt nðu íkku fkuE Ãký [uÃke hkuøk Mkzku yrLkðkÞo Au. 19{e MkËe MkwÄe ¼khík{kt ðMkrík Lknkuíke ðÄe Ëu¾kÞ fu íkhík íkuLku Vu÷kíkku yxfkðeLku LkkçkqË fhðkLkk ÍzÃke økE, fkhý fu ÞwØ{kt yLku ÞwØsLÞ hkuøkku{kt {kuxe MktÏÞk{kt WÃkkÞ ÷E þfkÞ Au. 1947{kt LÞqÞkufo{kt ÷kufkuLke ðå[u ÷kufku {híkk níkk. þeík¤kLkku hkuøk Ëu¾kÞku fu íkhík s 63 ÷k¾ Ãk0 nòh ÷kufkuLku s{oLkku Mkk{u ykûkuÃk níkku fu Ãknu÷k rðïrðøkún{kt su hMke {qfðk{kt ykðe Ãkrhýk{u þeík¤k™k 12 fuMk ÚkÞk íÞkt y{urhfLk ½kuzk Ãkrù{e ËuþkuLkkt fuË¾kLkkt íkÚkk yïË¤Lku Ãkuhk MkwÄe{kt yk hkuøk LkkçkqË ÚkE økÞku. 1946{kt {uÂõMkfku{kt ZkuhLku Ãkkzðk{kt ykðíkk níkk íku{Lku s{oLk yusLxkuyu [uÃk {w¾Ãkkf hkuøk ÚkÞku fu íkhík {kuxe MktÏÞk{kt çkÄk ðuð÷uLÚk ÷økkzâku níkku. òÃkkLkeyku Mkk{u yuðku ykûkuÃk níkku ZkuhLku {khe Lkk¾ðk{kt ykÔÞkt. suÚke hkuøk Vu÷kÞ fu íku{ýu 1930 ÃkAeLke [kzE{kt yLku íku ÃkAe çkeò Lknª yLku y{urhfk{kt Lk «Mkhu, Ãkhtíkw ßÞkhu Ëuþ MkwÄkfh òLke rðïrðøkún{kt [eLkkyku MkkÚku Sðkýwþ†ku ðkÃkÞkO SðLk{hýLkku rðøkún ÷ze hÌkku nkuÞ íÞkhu Sðkýw níkkt,Ãkhtíkw yk ykûkuÃk{kt fkuE MkíÞ níkwt fu fu{ íku fne Lk þfkÞ, þ†ku ðzu Vu÷kððk{kt ykðu÷k [uÃke hkuøkkuLkk «íkefkh {kxu fkhý fu íkuLkku Ãkwhkðku Lk {¤u yLku ÞØfk¤{kt ðÄw{kt ðÄw sqXkýwt yLkw¼ðe {kýMkku, MkkÄLkku yLku Mk{Þ Lk Ãký {¤u. ðÃkhkíkwt nkuÞ Au. fkurhÞkLkk rðøkún{kt [eLku W¥kh fkurhÞkLku Lkðkt þkuÄkÞu÷kt {nkrðLkkþf þ†kuyu çkíkkðe ykÃÞwt Au fu y{urhfk Mkk{u ykûkuÃk fÞko níkk fu íkuýu W¥kh fkurhÞk Ãkh Sðkýw òu yk þ†ku çktLku Ãkûkku ÃkkMku nkuÞ íkku íku ðkÃkhðkLke ðfe þ†ku VUõÞkt Au. Lknªðík Au. 1945{kt y{urhfkyu òÃkkLk Mkk{u yýwþ†ku hrþÞk Mkk{u Xtzku rðøkún þY ÚkÞk ÃkAe çktLku Ãkûkkuyu ðkÃkÞkO, fkhý fu òÃkkLk ÃkkMku yýwþ†ku Lk nkuðkÚke y{urhfk Sðkýwþ†ku rðfMkkÔÞkt níkkt. hrþÞk{kt þwt çkLke hÌkwt Au yu rLk¼oÞ níkwt,Ãkhtíkw fkurhÞk yLku rnLËe [eLkLkk rðøkún{kt ykÃkýu òýe Lk þfeyu, Ãkhtíkw y{urhfk Ãký økwÃík heíku y{urhfkyu MkkiÚke ðÄw fÃkhk Mktòuøkku{kt Ãký yýwþ†ku Lk Sðkýwþ†ku rðfMkkðíkwt nkuðk Aíkk íkuLke AqÃke «ð]r¥k Ãkh fkuE ðkh ðkÃkÞkO, fkhý fu hrþÞk ÃkkMku yuðkt s fu yuÚkeÞ ðÄw rðLkkþf «fkþ Ãkzíkku níkku. yãíkLk Sðkýw þ†ku çkLkkððk {kxu fku÷uhk yýwþ†ku Au. ®nËe[eLkLkk rðøkún{kt y{urhfkyu ¾kuhkf, Ã÷uøk, xkEVMk, xkEVkuEz, þeík¤k ðøkuhu hkuøkkuLkk SðkýwykuLke ðLkMÃkrík yLku SðMk]rü Mkk{u Sðkýw yLku hkMkkÞrýf þMºkku yLku rð»kkýwykuLke çk¤ð¥kh òíkku íkiÞkh fhðk{kt ykðe níke yk ðkÃkÞkO, fkhý fu rnLËe[eLk{kt hkßÞku ÃkkMku yuðkt þ†ku ykÃku òíkku yuðe níke fu çknw økh{ nðk, çknw Xtze nðk, çknw Mkqfe nðk íkku Ãký y{urhfk nòhku økkW Ëqh nkuðkÚke ®nËe[eLkLkkt hkßÞku fu Mk¾ík íkzfku yk SðkýwykuLku {khe Lk Lkk¾u fu Lkçk¤k Lk Ãkkzu y{urhfk Mkk{u yu þ†ku ðkÃkhe þfu Lknª.

MÃku

Sðkýw ÞwØ

MÃkÄko Lktçkh-4 3

5

4

6

8

9

7 10

12

13

15 17 22

19 23

14

20

21

24

25

26 28

11

16 18

ELVkuøkúkrVf

ðÄw{kt..

{nu{kLk f÷kfkh fkuý fkuý Au?

2

xku{ yuLz suhe þkuxo ‘ÃkwMk økuxTMk Ä çkqx’{kt xku{ yLku suheLkkt Lkk{ yLkw¢{u suMÃkh yLku ®sõMk h¾kÞkt níkkt. {uxÙku økkuÕzrðLk {uÞh (yu{Syu{)Lkk «kuzâwMkh £uz ÂõðBçke (Ëhuf MkerhÍLkk ytíku yk Lkk{ y[qf ðt[kíkwt nkuÞ Au)Lku yu{ ÷køÞwt fu ÷kufkuLku ykðe [wnk-rçkÕ÷eLke Ëkuz{kt hMk Lknª Ãkzu {kxu íku{ýu ykðk ðÄw yurÃkMkkuz Lk çkLkkððk rðr÷Þ{ nkLLkk yLku òuMkuV çkkçkohkLku fne ËeÄwt. òufu çkkS Úkkuzk Mk{Þ{kt Ãk÷xe økE. ôËhrçkÕ÷eLke h{ík íkku çknw ÃkkuÃÞw÷h çkLke yux÷u ÃkAe MkerhÍ ÷tçkkðkLkwt Lk¬e ÚkÞwt. òufu £uzLku Lkk{{kt hMk Lk Ãkzâku yux÷u Lkðkt Lkk{ MksuMx fhu íkuLku 50 zkì÷hLkwt ELkk{ hk¾u÷wt Au. ßnkuLk fkh Lkk{Lkk Mksofu Lkk{ ykÃÞwt yLku íkuLku {¤e økÞwt RLkk{, søkíkLku {¤e økE MkerhÍ: xku{ yuLz suhe! Mkk{kLÞ heíku ftEf MktËuþku ykÃkíke MxkuheykuLku ykìMfh {¤íkku nkuÞ Au. xku{ yuLz suheLku 7 ykìMfh {éÞk Au. íkuLku {kºk çkk¤fku {kxuLke MkerhÍ økýkðíkk ÷kufkuLku çkk¤fçkwrØ{kt ¾Ãkkðe þfkÞ.

70 ð»koÚke [k÷íke ôËh-rçkÕ÷eLke Ëkuz

f¼e ÃÞkh f¼e Ëw»ðkh

1

õÞkhuÞ {híkkt LkÚke, fu{ fu íku ÂMÚkrík {qsçk ÃkkuíkkLke òíkLku Zk¤e ÷u Au. yu heíku øk{u íkuðk ykfkhLke [es Ãkux{kt òÞ íkku þheh yu ykfkhLkwt fhe ÷u, ÃkAe íkku ftE ÚkðkLkku Mkðk÷ s LkÚke Lku! ykÃkýu ®sËøke{kt fkÞ{ ËkuzðkLkwt nkuÞ yLku ykÃkýe ÃkkA¤ Ãký fkuE Ëkuzíkwt nkuÞ íkuLkkÚke ÃkeAku AkuzkððkLkku nkuÞ Au. yu rV÷MkqVe yk [qnk-rçkÕ÷k MkhMk heíku Mk{òðu Au. ôËhzkLke Sík{kt Mkk{kLÞ {kýMkLku ykLktË ykðu Au, fkhý fu Mkk{kLÞ {kýMk ôËhzku Au yLku ÔÞðMÚkk rçkÕ÷e Au.

ykìMfh rðsuíkk MksoLk

27 29

ykze [kðe 1. 1 ð»koLkk rËðMkku fux÷kt? (3) 3. 1 {exh 50 Mku.{e.Lkk Mku.{e. (3) 8. 1Úke 9 MktÏÞkLkku Mkhðk¤ku (2) 9. 2.88 x 100 (3) 11. sw÷kE {rnLkkLkk rËðMk (2) 12. 15Lke yðÞðe (h) 13. 13 + (-2) (2) 15. 13x 15 = 195{kt økwýf (h) 16. 300Lkk 6 xfk (h) 18. ð»ko 2009Lkk VuçkúwykheLkk rËðMk (2) 20. 121Lkwt ðøko{q¤ (2) 22. 7 Mku.{e. rºkßÞkðk¤k

sw÷kE, 2005Lkk rËðMku fkE÷e

12 {ufzkuLkkÕz ÃkkuíkkLkk ç÷kuøk îkhk Võík

huz sLkhuxh: LÞqÞkufoLkk yuf {kýMku yk huz sLkhuxh ¾heËðkLkku rð[kh fÞkuo yLku íkuLkk çkË÷k{kt íkuýu {ufzkuLkkÕzLku yuf ELMxLx Ãkkxeo ðu[e. yux÷u fu yuf rLkÞkuLk MkkELk çkkuzo (÷kExðk¤wt çkkuzo) íku{s yuf çkeÞhÚke ¼hu÷wt fuLk ykÃÞwt níkwt. su yuf LkkLke Ãkkxeo fhðk {kxu Ãkqhíkwt ÚkE þfu.

yuf LkkLke huz ÃkuÃkh õ÷eÃkLku ðu[ðk fkZðkLkk ysçk rð[khLku íkuýu ðk[k ykÃke. çkMk, ftE Ãký ÷ktçkwt rð[kÞko ðøkh MkknMk fhe huz ÃkuÃkh õ÷eÃkLku ç÷kuøk WÃkh ðu[ðk {qfe ÷¾e ËeÄwt fu yk ÃkuÃkh õ÷eÃkLkk çkË÷k{kt suLku su RåAk nkuÞ íku ykÃke þfu Au. Võík þíko Au ykLkk fhíkkt {kuxwt yLku fe{íke nkuðwt òuEyu. yk {kxu nwt fkuE Ãký søÞkyu sðk {kxu íkiÞkh Awt ÃkAe ík{u øk{u íÞkt hnuíkk nkuð. ykx÷wt ÷¾e fkÞ÷e MkqE økÞku yLku ÚkðkLkwt þwt níkwt? {¤e økÞku ¾heËËkh yk LkkLkfze ÃkuÃkh õ÷eÃk {kxu... huz ÃkuÃkh õ÷eÃk: sw÷kE 14, 2005Lkk hkus ðuLkfwtðhLke çku Þwðíkeykuyu yk huz õ÷eÃk ÃkuÃkh ¾heËeLku íkuLkk çkË÷k{kt rVþ ELMxLx Ãkkxeo: yk ÃkkxeoLkk çkË÷k{kt ykfkhLke çkku÷ÃkuLk ðu[e níke. {ufzkuLkkÕzLku rzMkuBçkh 1, 2005Lkk hkus yuf rVþ ÃkuLk: yk rVþ ÃkuLkLkk çkË÷k{kt íkuýu íku Mfezq-MLkku{kuçkkE÷ (çkhV Ãkh [÷kððk {kxuLkwt s rËðMku yuf LkkLke AkufheLku ðknLk)Lke ykuVh {¤e. su Lkux Lkku÷us {kEf÷ çkuhuxu E{u÷ îkhk yk ËhðkòLkk zkuh-LkçkLkk çkË÷k{kt ðu[e ËeÄe. ykuVh {kuf÷kðk{kt ykðe níke. fwýk÷ Ãktzâk zkuh-Lkçk: ßÞkhu yk zkuhMfezq-MLkku{kuçkkE÷: MfezqLkk LkçkLkk çkË÷k{kt sw÷kE 25, 2005Lkk hkus çkË÷k{kt fkÞ÷eLku ßÞkf þnuhLke xqhLke ykuVh y{urhfk sE yuf fku÷{uLk Mxkuð (rÃkfrLkf fu {¤e níke. yk ykuVh yuf hMk«Ë ðkík Au, su{kt yLÞ MÚk¤u MkkÚku ÷E sðkÞ íkuðku Mxð) ¾heãku {ufzkuLkkÕzLkku ELxhÔÞq ÷uðkÞku níkku íku níkku. yk zkuh-Lkçk þkuLk Lkk{Lke ÔÞÂõík suLku Ëhr{ÞkLk íkuuLku ÃkqAðk{kt ykÔÞwt níkwt fu xÙu®zøk yk «fkhLkwt s ËhðkòLku ¾ku÷ðk {kxu zkuh-Lkçk {kxu íku yk¾e ËwrLkÞk{kt fÞk yuf þnuh{kt Lknª òuEíkwt níkwt, su{kt fkuíkhýe fheLku ¼qíkLkk òÞ. íÞkhu yk sðkçk{kt íkuýu ßÞkf þnuhLkwt [nuhkLkku ykfkh çkLkkððk{kt ykÔÞku níkku. Lkk{ ykÃÞwt níkwt. yLku çkeò rËðMku íku s fku÷{uLk Mxð: yk fku÷{uLk MxðLkk çkË÷k{kt søÞkyuÚke íkuLku ynªLke xqhLke ykuVh {¤e níke {ufzkuLkkÕzu y{urhfkLkk yk{eo{uLk MkksoLx yLku íÞkt þnuh{kt íkuýu yuf xÙu®zøk VhrsÞkík zurðzLku MkÃxuBçkh 25, 2005Lkk hkus yuf ÷k÷ fhðwt Ãkzþu íkuðe þíko Ãký níke. òufu yk ykuVh f÷hLkk sLkhuxhLkk çkË÷k{kt ðu[e fkZâku. rððkrËík hne níke.

ßÞkfLke xqh: yk xqhLkk çkË÷k{kt íkuLku yuf MkufLz nuLz õÞqçk ðkLk {¤e níke. su {u¤ðe fkÞ÷e ¾wþ ÚkE økÞku níkku. õÞqçk ðkLk: MkufLz nuLz õÞqçk ðkLkLkk çkË÷k{kt çkúuLzLk MkkÚku yuf hufku‹zøk fkuLxÙkõx {éÞku níkku. su{kt 6 ðMíkwLkku Mk{kðuþ Úkíkku níkku. 1. 30 f÷kfLkwt hufku‹zøk 2. 50 f÷kfLkwt r{®õMkøk 3. xkuhuLxkuÚke ËwrLkÞk{kt fkuE Ãký søÞkyu sðk {kxu xÙkLMkÃkkuxuoþLk 4. xkuhuLxku{kt hnuðkLke ÔÞðMÚkk 5. SonyBMG yLku XM Radio suðe Lkk{ktrfík ftÃkLkeyku ÃkkMku hufku‹zøkLke ¼÷k{ý yLku 6. ðuçkMkkEx yLku ðuçk Mxkuh{kt ÃkÂç÷rMkxe hufku‹zøk fkuLxÙkõx: yk hufku‹zøk fkuLxÙkõx òuze SLkkLx Lkk{Lkk LkðkurËík økkÞfu ¾heËe ÷eÄku yLku yk çkË÷k{kt íkuLku y{urhfkLkk rVrLkõMk þnuh{kt yuf ð»ko hnuðk {kxu yuÃkkxo{uLx £e {éÞku níkku. rVrLkõMk þnuhLke hnuðk {kxu MkkiÚke {kU½k þnuh{kt økýíkhe fhðk{kt ykðu Au. yuf ð»ko MkwÄe rVrLkõMk þnuh{kt hnuXký: ð»ko MkwÄeLkk rVrLkõMk þnuh{kt hnuXkýLku ðu[eLku fkÞ÷eyu íkuLkk çkË÷k{kt yur÷Mk fqÃkh («rMkØ ®Mkøkh) MkkÚku yuf çkÃkkuh rðíkkððkLke ykuVh {¤e níke. yk rfMMkku Ãký hMk«Ë níkku, ßÞkt fkÞ÷e rVrLkõMk{kt su yuÃkkxo{uLx{kt hnuíkku níkku íkuLkk Ãkzkuþ{kt ÷uM÷e Lkk{Lke Þwðíke hnuíke níke, su yur÷Mk fqÃkhLke huMxkuhkt{kt fk{ fhíke níke. íkuýu ÃkkuíkkLkk çkkuMk fqÃkhLku ÃkkuíkkLku ¼kzwt [qfððwt Lk Ãkzu íkuÚke fqÃkhLku yuf çkÃkkuh fkÞ÷e MkkÚku rðíkkððk {kxuLkku ykErzÞk Mkt¼¤kÔÞku. su Mkkt¼¤eLku fqÃkh íkuLke {ËË fhðk íkiÞkh ÚkE økÞku níkku. yLkw ÃkkLkk Lkt: 4

ç÷kuøku çkLkkÔÞku {fkLk {kr÷f

ðíkwo¤Lkku ÔÞkMk (2) 10. 9 x (3+ (12 ÷ 2) (h) 23. r÷Ãkð»ko{kt ð»ko™k rËðMkku 12. 351 yLku 353 ðå[uLke (3) MktÏÞk (3) 25. 1 f÷kfLke 14. yufMkku r{rLkx (h) økýíkh-¼ýíkh yrøkÞkhLku ytf{kt 28. Yk. ÷¾kÞ (3) h{uþ Mkutíkk 1000Lke ðMíkw 17. Yk. 200Lkwt 5 Yk. 700{kt xfk ÷u¾u 1 ð»koLkwt ðu[íkk ¾kux (3) ÔÞks{wË÷ (3) 29. 9532{kt 5Lke MÚkkLk®f{ík 19. 79 ÃkAeLke yrð¼kßÞ (3) MktÏÞk (h) Q¼e [kðe 20. 256Lkwt ðøko{q¤ (2) 2. 26Lke ®f{ík (2) 21. ºký ytfLke LkkLkk{kt 4. 11Lke yðÞðe (h) LkkLke MktÏÞk (3) 5. 12Lkku ðøko (3) 24. 30 ykutþLkk {kÃkLkk 6. (-18)Lkwt rLkhÃkuûk {qÕÞ ¾qýkLkku fkuxefkuý (2) (h) 26. 1000Lkwt ½Lk{q¤ (2) 7. 73x3 (3) 27. 140 ÷ 10 = 14{kt 9. 22 x 5Lke ®f{ík (2) ¼ksf (2)

ðk[fkuyu Ãkkt[ rËðMk{kt fkuÞzkLkku sðkçk yk f®xøk fkÃke íku{kt ÷¾e {kuf÷e ykÃkðkLkk Au. Mkk[ku sðkçk ykÃkkLkkhk ðk[fkuLku Mkh«kEÍ røk^x yÃkkþu. yufÚke ðÄw rðsuíkkyku nþu íkku ÷fe zÙku îkhk rðsuíkkLkwt Lkk{ Lk¬e Úkþu. íkku fMkðk {ktzku {øks yLku ÷¾e {kuf÷ku y{Lku sðkçk. yk hÌkwt MkhLkk{w: økýíkh-¼ýíkh, ÃkqŠík rð¼køk, MktËuþ ¼ðLk, ðMºkkÃkwh, y{ËkðkË-54

CMYK

MÃkÄko Lktçkh-3Lkku sðkçk 1

1

2

8

5 8

6

0

3

9

8

2

12

0

18

1

22

6

1

10 13

19

20

4

1

8

2 1

1

8 5 21

2

1

25

6

0

2

6

27

0

2 28

2

7

1

14

24

3

2 11

3

26

1

16

23

2

4

0

8

1 17

2

5

1

6

2 15

3

2

1

0

29

5

6

4

0

CMYK

k çkwÄðkh k 14 sw÷kE k h010

ftË{q¤ fuLMk÷

y{u çkxkfk fu yLÞ ftË{q¤ ¾kíkkt LkÚke. fk[kt fu¤ktLke ðkLkøkeyku Mkq[ðþku íkku y{Lku ½ýe WÃkÞkuøke çkLkþu. (ykþk, íkhw÷íkk, {eLkk ðøkuhu. {rýLkøkh, y{ËkðkË) ftEf ytþu çkxkfkLke nhku¤{kt Q¼e hne þfu íkuðe òu fkuE ¾kã[es nkuÞ íkku íku fk[kt fu¤kt Au. çkxkfk MkðoÔÞkÃke Au, ½ýe çkÄe ðkLkøkeyku{kt íku{Lke nkshe yrLkðkÞo nkuÞ Au. Ãkhtíkw fk[kt fu¤kt íku{Lkk zwÂÃ÷fux suðk. ßÞkt rf[Lk õðuheÍ çkxkfk Lk [k÷u íÞkt fu¤ktLkku WÃkÞkuøk ÚkE þfu. Ãkku»kýLke árüyu òuEyu íkku fk[kt fu¤kt Mxk[oÚke «ku.hu¾k {nuíkk (Vqz LÞqqrxÙþLk) ¼hÃkqh Au. Mxk[o ¼÷u fkçkkuorËík hÌkku, Ãkhtíkw íku{kt fkuE «fkhLke {eXkþ LkÚke. fu¤kt su{ Ãkkfíkkt òÞ Au íku{ íku{ktLkk Mxk[oLkwt YÃkktíkh ø÷wfkuÍ íkÚkk £qfxkuÍ{kt Úkíkwt òÞ Au. Ãkrhýk{u fu¤kt MðkË{kt økéÞkt ÷køku Au. fu¤kt Ãkkfíkkt íku{kt MðkË yLku Mkkuz{Lkku rðfkMk ÚkkÞ Au. çkxkfk{ktÚke çkLkíke çkÄe s ðkLkøkeyku fk[kt fu¤kt{ktÚke çkLku Au. ftË{q¤ Lk ¾kLkkhkLku fu¤kt ¾hu¾h ykþeðkoË Mk{kLk Au. fk[kt fu¤kt{ktÚke {Mkk÷uËkh ðkLkøkeyku íku{s øk¤e ðkLkøkeyku yu{ çktLku çkLkkðe þfkÞ Au. Lke[u ykÃku÷e fu¤ktLke ðkLkøkeyku WÃkhktík yLÞ ðkLkøkeyku Ãký çkLkkðe þfkÞ. Ëk.ík. fu¤kt ÃkkIyk, fu¤ktLkku n÷ðku, fu¤ktLke fkuVíkk fhe, fu¤ktLkkt Ënªðzkt, fu¤kLke þuðÃkqhe, fk[k fu¤ktLkwt Ënªðk¤wt þkf, fk[k fu¤kLkkt rMkÍ÷Mko, rð.

MxVz fu¤kt ¼rsÞkt Mkk{økúe : (1) 4 Lktøk {kuxkt, fk[kt fu¤kt. (2) 1 ðkzfe Vku÷u÷k ðxkýk. (3) {eXwt, 2 xu. MÃkqLk Mk{khu÷e fkuÚk{eh (òu [k÷íke nkuÞ íkku ÷uðe.) 2 xu. MÃkqLk ¾{ýu÷wt Lkkr¤Þuh, [Ãkxe ÷ªçkwLkkt Vq÷, 1 xe. MÃkqLk çkkhef Mk{khu÷k ÷e÷kt {h[kt, 1 xe. MÃkqLk ¾ktz, 0k xe. MÃkqLk økh{ {Mkk÷ku, [Ãkxe n¤Ëh, 0kk xe. MÃkqLk ÷k÷ {h[wt. (4) 1 ðkzfe [ýkLkku ÷kux, 1 xu. MÃkqLk [ku¾kLkku ÷kux. (5) 2 xe. MÃkqLk íku÷, ík¤ðk {kxu íku÷, nªøk. (6) 1 M÷kEMk çkúuz ([khu íkhVLke rfLkkh fkÃkeLku) heík : (1) [ýkLkku ÷kux íkÚkk [ku¾kLkku ÷kux ¼uøkk fhe {eXwt, n¤Ëh íkÚkk ÷k÷ {h[wt Lkkt¾ðk. Ãkkýe W{uhe ¾ehwt íkiÞkh fhðwt. ZktfeLku hk¾ðwt. (2) ðxkýkLku ¢þ fheLku fýeËkh ¼qfku íkiÞkh fhðku. 2 xe. MÃkqLk íku÷ økh{ {qfe nªøk Lkkt¾eLku ðxkýk ð½khðk. Úkkuzwt Ãkkýe Aktxe yÄf[hk [zkððk. (3) {eXwt, ÷e÷k {h[kt, fkuÃkhwt, fkuÚk{eh (ykuÃþLk÷) ÷ªçkwLkkt Vq÷, ¾ktz íkÚkk økh{ {Mkk÷ku Lkkt¾e n÷kðeLku Lke[u Wíkkhe ÷uðwt. (4) çkúuz M÷kEMkLku Ãkkýe{kt çkku¤e, rLk[kuðeLku ðxkýk{kt Lkkt¾ðe.

õðuheÍ

fu¤kt ÃkkIyk ðzkt Mkk{økúe : (1) 2 Lktøk fk[kt fu¤kt. (h) 1 ðkzfe ÃkkIyk (3) h xu. MÃkqLk [ku¾kLkku ÷kux. (4) {eXwt, 1 xe. MÃkqLk çkkhef Mk{khu÷kt ÷e÷kt {h[kt, 1 xu. MÃkqLk þufu÷e þªøkLkku ¼qfku, [Ãkxe, ÷ªçkwLkkt Vq÷, 1 xe. MÃkqLk ¾ktz, 0k xe. MÃkqLk íks-÷®ðøkLkku ¼qfku, 0k xe. MÃkqLk yk¾wt Shwt. (5) ík¤ðk {kxu íku÷. heík : (1) fk[kt fu¤ktLku Aku÷eLku {kuxk fxfk fhðk. ðhk¤u çkkVðk. (h) ÃkkIykLku çkuÚke ºký ðkh ÄkuELku Ãkkýe fkZe Lkkt¾ðwt. ZktfeLku hk¾ðk. (3) ÃkkIyk yufË{ Lkh{ ÚkE òÞ yux÷u íku{kt çkkVu÷k fu¤ktLku AqtËeLku Lkkt¾ðk. (4) {eXwt, Shwt, ÷e÷kt {h[kt, þªøkLkku ¼qfku, ÷ªçkwLkkt Vq÷, ¾ktz íkÚkk íks ÷®ðøkLkku ¼qfku Lkkt¾e çkhkçkh n÷kððwt. Úkkuzwt {Mk¤ðwt. (5) íku{ktÚke økku¤k ðk¤e [ku¾kLkk ÷kux{kt høkËku¤ðk. Mknus Ëçkkðe [Ãkxk fhðk. (6) íku÷ økh{ {qfe íku{kt ðkhkVhíke ík¤ðk.ykAk økw÷kçke ÚkkÞ yux÷u rLkíkkheLku ÃkuÃkh LkuÂÃfLk WÃkh {qfðk. yktçkkur¤ÞkLke [xýe MkkÚku Mkðo fhðk.

fu¤kt ðxkýk ÃkhkuXkt

Ãkqhe rðÚk fhe

Mkk{økúe : (1) 1 ðkzfe ½ôLkku ÷kux, 2 xu. MÃkqLk {UËku (Lkkt¾ðku nkuÞ íkku). (2) 4 xu. MÃkqLk Ënª, h xu. MÃkqLk íku÷. (3) 4 Lktøk fk[kt fu¤kt, 4 xu. MÃkqLk ÷e÷k ðxkýk. (4) {eXwt, 1kk xe. MÃkqLk ðkxu÷k ykËw-{h[kt/ 1 xe. MÃkqLk çkkhef Mk{khu÷k ÷e÷k {h[kt (ykËw Lk ðkÃkhðwt nkuÞ íkku) (5) 0k xe. MÃkqLk íks-÷®ðøkLkku ¼qfku, [Ãkxe ÷ªçkwLkkt Vq÷. (6) ík¤ðk {kxu íku÷. heík : (1) fu¤ktLku Aku÷eLku Aeýðk. [k¤ýe{kt {qfeLku ðhk¤u [Zkðe ÷uðk. (h) ÷e÷k ðxkýk{kt Úkkuzwt Ãkkýe Lkkt¾e [Zkððk. Ãkkýe çkk¤e Lkkt¾ðwt. yÄf[hk AqtËðk. (3) fu¤kt íkÚkk ðxkýk ¼uøkk fhe {eXwt, ykËw-{h[kt yÚkðk Võík ÷e÷kt {h[kt, ÷ªçkwLkkt Vq÷, íks ÷®ðøkLkku ¼qfku Lkkt¾ðk. çkhkçkh n÷kðe Ãkqhý íkiÞkh fhðwt. (4) ½ôLkku ÷kux íkÚkk {UËku ¼uøkk fhe {eXwt íkÚkk Bnkuý Lkkt¾e Ënª y™u sYhe ÃkkýeÚke ÷kux çkktÄðku. ZktfeLku yzÄku f÷kf hk¾ðku. (5) Ãkqhý{ktÚke LkkLkk økku¤k ðk¤ðk. fýefLkk ÷qðk Ãkkzðk. (6) yuf ÷qðkLku Úkkuzku ðýe Ãkqhý {qfðwt. Äkh WÃkh Ãkkýeðk¤e yktøk¤e Vuhððe. íkuLke f[kuhe ðk¤e íku{ktÚke ÃkhkuXwt ðýðwt. (7) yk heíku MxVz ÃkhkuXkt ðýe íkðe WÃkh çktLku çkkswyu þufeLku íku÷ {qfe økw÷kçke ík¤ðk. Ënª MkkÚku Mkðo fhðk. LkkUÄ : ÷e÷kuíkhe [k÷íke nkuÞ íkku 2 xu. MÃkqLk fkuÚk{eh Ãkqhý{kt W{uhðe. çkhkçkh ¼u¤ðe ÷[fk Ãkzíkwt r{©ý íkiÞkh fhðwt. (5) fu¤ktLku Aku÷eLku ËhufLkk ºký ÷ktçkk fxfk fhðk. ðå[uÚke ykzk fkÃkðk. (6) fu¤kLkk yuf fxfk WÃkh Ãkqhý ÃkkÚkheLku íkuLkk WÃkh çkeòu fxfku n¤ðuÚke ËçkkðeLku {qfðku. yk «{kýu çkÄk fxfkLke MkuLzðe[ íkiÞkh fhðe. (7) íku÷ økh{ {qfðwt. 1 [{[ku økh{ íku÷ ¾ehk{kt Lkkt¾e òuhÚke n÷kððwt. (8) Ëhuf MkuLzðe[ ¾ehk{kt çkku¤e íku÷{kt ík¤ðe. ykAe økw÷kçke ÚkkÞ yux÷u rLkíkkheLku ÃkuÃkh LkuÂÃfLk WÃkh {qfðe. x{kxku fu[Ãk fu yktçkkur¤ÞkLke [xýe MkkÚku fu¤kt ¼rsÞkt Mkðo fhðkt.

Mkk{økúe : (1) 1kk ðkzfe Ãk÷k¤u÷e [ýkLke Ëk¤. (2) 1 Lktøk xk{uxwt. (3) 2 Lktøk {kuxk yu÷[k, 2 xwfzk íks, h ÷®ðøk, h {he, 0kk xe. MÃkqLk Shwt, 0kk xe. MÃkqLk yLkkhËkýk, h xu. MÃkqLk ¾{ýu÷wt Lkkr¤Þuh. (4) {eXwt, n¤Ëh, 0kk xe. MÃkqLk ÷k÷ {h[wt, 1 xu. MÃkqLk yk{÷eLkku hMkku. (5) h xu. MÃkqLk íku÷, 0kk xe. MÃkqLk hkE, nªøk, 0kk xe. MÃkqLk [ýkLkku ÷kux. heík : (1) yu÷[k, íks, ÷®ðøk, {he, Shwt íkÚkk yLkkh ËkýkLku íkðe WÃkh Mknus þufeLku Íeýk ¾ktzðk. (2) [ýkLke Ëk¤Lku «uþh fqfh{kt yÄf[he çkkVðe (1 ÔneMk÷ {kheLku) (3) xk{uxkLku Íeýkt Mk{khðk. (4) íku÷ økh{ {qfe xk{uxkt Mkktík¤ðk. Úkkuze ðkh çkkË ¾ktzu÷ku {Mkk÷ku Lkkt¾eLku Mkktík¤ðkLkwt [k÷w hk¾ðwt. (5) [ýkLke Ëk¤ W{uheLku Mkk[ðeLku n÷kðe yuf ðkzfe Ãkkýe Lkkt¾ðwt. Úkkuzk Ãkkýe{kt [ýkLkku ÷kux ¼u¤ðeLku íku{kt W{uhðku. (6) {eXwt, n¤Ëh, ÷k÷ {h[wt, yk{÷eLkku hMkku Lkkt¾e fhe Wfk¤ðe. sYh ÷køku íkku Úkkuzwt Ãkkýe W{uhðwt. (7) Wf¤eLku hMkku òzku ÚkkÞ yux÷u fkuÃkhwt Lkkt¾e Lke[u Wíkkhe ÷uðwt. økh{ fhe ÃkqheLke MkkÚku Mkðo fhðe.

fu¤ktLke Ãkqhe Mkk{økúe : (1) 2 Lktøk fk[kt fu¤kt. (h) 0kk ðkzfe ½ôLkku ÷kux, 0kk ðkzfe {UËku, 1 xu. MÃkqLk MkkuS. (3) {eXwt, 0kk xe. MÃkqLk Shwt. (4) Bnkuý {kxu íku{s ík¤ðk {kxu íku÷. heík : (1) fu¤ktLku Aku÷e {kuxk fxfk fheLku ðhk¤u çkkVðk. (h) çkkVu÷k fu¤ktLku AqtËeLku {kðku íkiÞkh fhðku. (3) ½ôLkku ÷kux, {UËku íkÚkk MkkuS ¼uøkk fhe

{eXwt, Shwt íkÚkk h xu. MÃkqLk íku÷Lkwt Bnkuý Lkkt¾ðwt. (4) ÷kux{kt fu¤ktLkku {kðku ¼u¤ðe sYhe Ãkkýe Lkkt¾eLku ÃkqheLke fýef çkktÄðe. (5) {æÞ{ MkkEÍLkk ÷qðk Ãkkze Ãkqhe ðýðe. íku÷ økh{ {qfe Ãkqhe ík¤ðe. [ýkLke Ëk¤Lke fhe MkkÚku Mkðo fhðe. LkkUÄ : ykËw íkÚkk fkuÚk{ehLkku çkkÄ Lk nkuÞ íkku ‘fhe’{kt íku Lkkt¾ðk. ÷k÷Lku

MkuõMk{kt yMktíkku»k hnu Au

«&™ : nwt Ãkt[kðLk ð»koLkku Ãkwhw»k Awt. AuÕ÷kt ºký ð»koÚke zkÞkrçkxeÍ yLku ç÷z«uþhLke Mk{MÞkÚke Ãkezkô Awt. òu fu çktLkuLke Ëðk rLkÞr{ík [k÷u Au yLku yíÞkhu çktLkuLkk rhÃkkuxo Lkku{o÷ Au. {khe Mk{MÞk yu Au fu {khk ðeÞo{ktÚke MkkçkwËkýk suðk økêk çknkh ykðu Au yLku yuLku fkhýu ½ýe ðuËLkk ÚkkÞ Au. {Lku ðeÞoLku Ãkkík¤wt fhðkLkku Mkh¤ yLku MkMíkku E÷ks çkíkkðþku. çkeswt, ÃkíLkeLkwt Vur{÷e Ã÷k®LkøkLkwt ykuÃkhuþLk fhkÔÞk ÃkAe fux÷k {rnLkk çkkË Mkt¼kuøk fhe þfkÞ? W¥kh : Mkki«Úk{ íkku ík{u ík{khe ÃkíLkeLkwt Vur{÷e Ã÷k®LkøkLkwt ykuÃkhuþLk fhkÔÞwt Au yu{ ÷ÏÞwt Au yuLkku yÚko nwt xâwçk÷kEøkuþLk yÚkðk íkku xâwçkõx{eLkwt ykuÃkhuþLk fhkÔÞwt Au yu{ {kLke ÷ô Awt. yu{kt çktLku çkkswLke xâwçkLku çkktÄe Ëuðk{kt

ykðíke nkuÞ Au. yÚkðk íkku fkÃke Lkk¾ðk{kt ykðíke nkuÞ Au yux÷u øk¼o hnuðkLke þõÞíkk LkÚke hnuíke. sðÕ÷u s yufkËuf fuMk{kt yu rLk»V¤ ÚkðkLkk [kLMkeMk nkuÞ Au. ykuÃkhuþLk{kt òuu fkuE fkuÂBÃ÷fuþLk Lk ÚkÞwt nkuÞ íkku ykuÃkhuþLkLkkt Ayuf yXðkrzÞkt ÃkAe ík{u Mkw¾Úke MkuõMk{kt hk[e þfku Aku. ykuÃkhuþLk{kt MkkÚku øk¼koþÞ Ãký fkZe Lkk¾ðk{kt ykÔÞwt nkuÞ íkku þYykíkLkk Mkt¼kuøk ð¾íku Ëw¾kðku ÚkkÞ Au. ík{khk fuMk{kt ík{Lku zkÞkrçkxeÍ yLku ç÷z«uþh çktLku çke{khe Au, Ãký ErLÿÞLkk WíÚkkLkLke fkuE íkf÷eV ÚkE níke fu fu{ yu rðþu LkÚke ÷ÏÞwt. òu fu ykðe fkuE íkf÷eV Lknª ÚkE nkuÞ yuðwt ík{khk ÷¾ðk ÃkhÚke ÷køku Au. ík{khk ðeÞo{ktÚke MkkçkwËkýk suðk økêk çknkh ykðu Au MkuõMk Mk{MÞk yu {kxu ðeÞo fkuE Mkkhe ÷uçkkuhuxhe{kt fk{þk†e sELku íÞkt M¾÷Lk fheLku íkÃkkMk {kxu ykÃke Ëku. «&™ : y{khkt íkksuíkh{kt ÷øLk ÚkÞkt Au. çktLku Vur{÷eLke Mk{tríkÚke y{u ÷øLk fÞkO Au. {khe ÃkíLke nkWMkðkEV Au. ßÞkhu nwt {kuxe VkELkuÂLþÞ÷ ftÃkLke{kt {uLkush Awt. {khe ÃkíLkeLkk fnuðk {wsçk íkuLku Mktíkku»k LkÚke ykÃke þfíkku yLku íkuLku MkuõMk{kt yux÷e {ò LkÚke ykðíke. nwt MkuõMkLku çkLku yux÷wt s÷Ëe ÃkíkkðeLku ykurVMkLkkt çkeòt {n¥ðLkkt fkÞkuo{kt æÞkLk furLÿík fhíkku nkuô Awt. ÃkíLke çkeS çkÄe s ðkíku Mkw¾e Au, Ãký íkuLku MkuõMk{kt yMktíkku»k hnu Au. {khu þwt fhðwt òuEyu? W¥kh : ík{khkt suðkt ½ýkt fÃk÷ku {khe ÃkkMku ykðíkkt nkuÞ Au. yu{kt Ãkrík-ÃkíLke çktLku fu yufkË sý fkuE nkE«kuVkE÷ òuçk{kt 24 f÷kf håÞktÃkåÞkt hnuíkkt nkuÞ Au. íku{Lkk {kxu MkuõMk ðLk ykuV

Ä ®Úkøk xq zw yÚkðk hku®sËe fu Ëh yXðkrzÞu fhðk{kt ykðíke ykEx{ rMkðkÞ çkeswt fþwt LkÚke nkuíkwt yLku Ëw¼koøÞu «kÞkurhxe r÷Mx{kt íkku fËe Lknª. fk{Lkk MxÙuMkLkk «{kýLku ÷eÄu MkuõMkLkku yMk÷e ykLktË fkuLku fnuðkÞ yu íkuyku ¼q÷e síkkt nkuÞ Au. ½ýe ðkh MkuõMkLke r¢Þk fhíke ð¾íku íku{ýu ðÄkhkLkwt yuf fk{ fhðkLkwt Au yu{ {kLkeLku çkkus fu ðuX Wíkkhíkkt nkuÞ yu{ íkuyku s÷Ëe s÷Ëe yu r¢Þk ÃkíkkðeLku çkeòt {n¥ðLkkt fk{ku{kt æÞkLk furLÿík fhíkkt nkuÞ Au. ykðe ÃkrhÂMÚkrík {kxu Mkh¤ WÃkkÞ yu hnuþu fu çktLku sýu yufkË yXðkrzÞk {kxu VkuLk Ãký Lk nkuÞ yuðk fkuE yòÛÞk MÚk¤u ðufuþLk {kýe ykðku.çkeswt ftE Lk fhðwt Võík yufçkeò MkkÚku Mk{Þ økk¤ðku. «&™ : {khku r{ºk yLku íkuLke ÃkíLke çkk¤f {kxu Ã÷k®Lkøk fhe hÌkkt Au. íkuLke ÃkíLkeLkku ÞkurLkÃkx÷ nS LkÚke íkqxâku. þwt ÞkurLkÃkx÷ yux÷ku çkÄku E÷uÂMxf Au fu huøÞw÷h Mk{køk{ fhðkt Aíkkt LkÚke íkqxíkku? øk¼oÄkhý fhðk {kxu ÞkurLkÃkx÷Lkwt íkqxðwt sYhe Au? W¥kh : øk¼oÄkhý {kxu Ãkwhw»k yLku †e ðå[u yuðk Mk{Þu Mk{køk{ Úkðku sYhe Au ßÞkhu †eLkwt çkes Vr÷ík ÚkÞwt nkuÞ yLku Ãkwhw»kLkku þw¢kýw yuLku {¤u íku{ s øk¼koþÞLke ytËh su yMíkh nkuÞ Au yu øk¼oLku Äkhý fhðk {kxu Mkûk{ nkuÞ íkku s øk¼o hnu Au. yux÷u yk ðkík ÃkhÚke ík{Lku Mk{òþu fu ÞkurLkÃkx÷Lkwt «uøLkLMke{kt fkuE {n¥ð LkÚke. ÞkurLkÃkx÷ Ãkkík¤wt E÷uÂMxf ÂMfLkLkwt yuf ykðhý Au su ÞkurLkLkk {w¾ Ãkh hnuu÷wt nkuÞ Au. yk ykðhý swËk swËk þuÃkLkwt su{ fu ò¤eðk¤e [k¤ýe suðwt, yÄo[tÿkfkh økku¤, yÄoøkku¤, nkuE þfu Au. yLku fkuE ðkh ¾qçk s xV íkku fkuE ðkh ¾qçk s E÷uÂMxf Ãký nkuÞ Au. nðu òu Ãkwhw»k yLku †e Mk{køk{ ð¾íku ÞkurLk«ðuþ fhu, Ãký ÞkurLkLkk {w¾ Ãkh ðeÞoLkwt yufkË xeÃkwt ÃknkU[e økÞwt nkuÞ yLku òu ÞkurLkÃkx÷{kt rAÿku nkuÞ íkku yu rAÿ îkhk ðeÞo ÞkurLk{kt «ðuþe þfu Au. yu Mk{Þu †eçkes Vr÷ík ÚkÞwt nkuÞ MkkÚku yuLkku Mk{køk{ ÚkðkÚke øk¼oÄkhý ÚkE þfu Au. íÞkhçkkË rMkÍurhÞLk îkhk çkk¤f ÷uðk{kt ykÔÞwt nkuÞ íÞkhu Ãký ÞkurLkÃkx÷ Lk íkqxâku nkuÞ.

ðhMkkË{kt hk¾ku ðk¤Lkku ÏÞk÷ [ku{kMkkLke Éíkw{kt ðk¤{kt ¾kuzku ÚkE sðku,ðk¤ zÙkÞ ÚkE sðk íku{s ðk¤ ¾hðkLke Mk{MÞk ðkhtðkh WËT¼ðíke nkuÞ Au. ðk¤Lku {sçkqík yLku MkwtËh çkLkkððk {kxu fux÷ef rxÃMk ykÃkðk{kt ykðe Au. òu ðkhtðkh ¾kuzku ÚkE síkku nkuÞ íkku ðk¤{kt Ënª yLku ÷ªçkw Lkk¾ðkLkwt hk¾ku. fwtðhÃkkXwt ðk¤ {kxu ¾qçk Mkkhwt Au íku ðk¤Lku {w÷kÞ{ çkLkkðu Au íku{s økúkuÚk ðÄkhðk{kt {ËËYÃk ÚkkÞ Au. ðk¤{kt íku÷ LkkÏÞk çkkË nkux xkìðu÷ xÙex{uLx ykÃkðkLke hk¾ku. íkuLkkÚke {kÚkkLke íð[kLkkt hku{rAÿku ¾q÷þu yLku ðk¤Lku Ãkku»ký {¤þu. yk heíkLke xÙex{uLx ðk¤ ¾híkkt nkuÞ íkku íkuLku yxfkðu Au.

CMYK

çkË÷u ¾kt z u ÷ k ÷e÷kt {h[kt Lkkt ¾ e þfkÞ. fk[kt fu¤ktLke yLÞ ðkLkøkeyku fu ¤ kt ÃkkI y k, fu ¤ kLkk AeLkLkku [uðzku, fu¤ktLkku n÷ðku, fu¤kt-ÃkLkehLke hMk{÷kE, fu ¤ kt L ke høkzk Ãku x eMk, fu¤ktLke fkuVíkk fhe, fu¤ktLkkt Ënªðzkt, fu ¤ kt L ke þu ð Ãkq h e, fk[kt fu ¤ kt L kw t Ënªðk¤wt þkf.

«&™ : ykru ÷ð ykEu ÷Lktw {n¥ð þtw A?u íkkò ykur÷ð yLku íku{ktÚke fkZu÷tw íku÷ yu çktLku ¾qçk Ãkkirüf Au. ykur÷ð{ktÚke {¤íke [hçke ©uc «fkhLke Au. yk [hçke rðþu Lke[u «{kýu {krníke ykÃke þfkÞ. [hçke, yøkíÞLkwt Ãkku»kfík¥ð Au. íku Âø÷Mkhku÷ íkÚkk Vuxe yurMkzLke çkLku÷e Au. fÞk «fkhLkku Vuxe yurMkz nksh Au íkuLkk WÃkhÚke íku [hçkeLke økwýð¥kk Lk¬e ÚkE þfu. Vuxe yurMkz çku «fkhLkk Au. (1) MkuåÞwhxu zu Vuxe yurMkz. (2) yLkMkuåÞwhxu zu Vuxe yurMkz. Vuxe yurMkzLkk çktÄkhý{kt fkçkoLkLke Mkktf¤ nkuÞ Au. yk Mkktf¤ MkkÚku òu çkÄk s yýwyku òuzkÞu÷k nkuÞ yLku fkuE Ãký søÞk ¾k÷e Lk nkuÞ íkuðk Vuxe yurMkzLku “MkuåÞwhxu zu Vuxe yurMkz” fnu Au. Ãkhtíkw fux÷kf{kt yuf, çku fu íkuÚke ðÄw søÞk ¾k÷e nkuÞ Au, íkuÚke zçk÷ çkkuLz çkLku Au. ykðk Vuxe yurMkzLku “yLkMkuåÞwhxu zu Vuxe yurMkz” fnu Au. su Vuxe yurMkzLkku yuf s çkkuLz Aqxku nkuÞ íkuLku “{kuLkku yLkMkuåÞwhxu zu Vuxe yurMkz” fnu Au. ykLkku Ëk¾÷ku Au ykur÷ð ykuE÷. Vuxe yurMkz sux÷k yMktík]Ãík íkux÷e íku [hçke Mkkhe, fkhý fu íku þheh{kt ðÃkhkE òÞ Au yLku íku{ktÚke økh{e yLku þÂõík WíÃkLLk ÚkkÞ Au. Ãkrhýk{u yk [hçke ðsLk ðÄkhíke LkÚke. çkÄk s çkkuLz òuzkÞu÷k nkuÞ íkuðe MkuåÞwhxu zu Vuxe yurMkzðk¤e [hçke þheh{kt s{k ÚkkÞ Au, ðsLk ðÄkhu Au. Ëk.ík. {k¾ý, ½e, ¢e{. ykur÷ð ykuE÷ ¾hkçk fku÷Mu xuhku÷, L, D, L Lku ½xkzu Au. Mkkhk fku÷Mu xuhku÷ H, D, L, Lku ðÄkhu Au. ykur÷ð ykuE÷Lkk ðÃkhkþÚke nkE ç÷z «uþh ykuAtw ÚkkÞ Au. ykur÷ð ykuE÷Úke þhehLkk fku»kku ÷ktçkk Mk{Þ MkwÄe Mkr¢Þ hnu Au yLku yuE®søk «kuMkuMkLku Äe{e Ãkkzu Au. ykur÷ð ykuE÷ Ãkw»f¤ {kU½tw Au. Mk÷kz WÃkh Úkkuztw Lkkt¾e þfkÞ suÚke þkf{ktLkkt [hçke ÿkÔÞ rðxkr{Lk Mkkhe heíku Ãk[e þfu. «&™ : íkkS {fkE ¾kðkLkku Mk{Þ A.u {fkE yLku íkLu kk ÷kxu rðþu {krníke ykÃkþk.u íkkS {fkE{kt ¼usLkwt «{ký ½ýwt ðÄkhu Au. íkuLke fu÷hu e ½ýe ykuAe Au, [hçke Ãký ykuAe, «kuxeLk Mkk{kLÞ «{ký{kt, íkkS {fkE{kt rð. Mke Mkkhk «{ký{kt Au. fuhkurxLkLke nkshe ðÄkhu. rMkÍLk{kt íkkS {fkE ðkhtðkh ¾kðe. zkÞu®xøk fhLkkh {kxu Ãký þuf÷u e íkkS {fkE ½ýe Mkkhe. {fkE Mkwfkíkkt ¼us ykuAku ÚkkÞ Au. íku{kt «kuxeLk ðÄu Au, Ãkhtíkw {fkELkwt «kuxeLk ½ýe Qíkhíke økwýð¥kkðk¤wt Au. íku ‘ÍeLk’ Lkk{u yku¤¾kÞ Au. íku þheh{kt rðfkMk MkkÄe þfíkwt LkÚke. íkuLkwt ËnLk ÚkELku íku Võík fu÷he WíÃkLLk fhu Au. su 1 økúk{u 4 fu÷he nkuÞ Au. {fkELkk ÷kux{kt [hçke íkÚkk fu÷he ðÄu Au. yLÞ Ãkku»kfík¥ðku Mkkhk «{ký{kt {¤e hnu Au. rðrðÄ ðkLkøkeyku çkLkkððk{kt {fkELkku ÷kux ðÃkhkÞ Au. ¾kMk fheLku {uÂõMkfLk ðkLkøkeyku. çkòh{kt {¤íkkt fkuLko^÷kuhLkk Ãkufxu yu {fkELkku ¾qçk Íeýku ÷kux Au. íkuLkku WÃkÞkuøk rÚkf®Lkøk yusLx íkhefu ÚkkÞ Au. «&™ : “yðu kfkzk”u þtw A?u {krníke ykÃkþk.u yuðkfkzku yu V¤ Au. íku{kt ¾qçk [hçke hnu÷e Au. 100 økúk{ V¤{ktÚke 22.8 økúk{ [hçke {¤u Au. fkuEu V¤{kt ykx÷e [hçke LkÚke nkuíke. rMkðkÞ fu ykur÷ð. ykÚke íkuLku ‘çkxh £qx’ fnu Au. íkuLkku ykfkh Ãkuh suðku nkuðkÚke “yuðkfkzku Ãkuh” íkhefu yku¤¾ðk{kt ykðu Au. íku ÷e÷k htøkÚke þY fheLku ½uhk òtçkwze htøkLkwt òuðk {¤u Au. íkuLke [k{ze Ãkkík¤e Au yLku {æÞ{kt ½ýku çkÄku økh hnu÷ku Au. íku{kt rðxkr{Lk LknªðíkT Au. Võík Úkkuztw fuÂÕþÞ{ íkÚkk VkuMVhMk yLku ½ýe fu÷he {¤u Au. íkuLkk økh{ktÚke zeÃk çkLkkððk{kt ykðu Au. íkuLke Mkkuz{Lku ¾qçk {n¥ð ykÃkðk{kt ykðu Au.

¾kÄk ÃkAe íkhík s ¼q¾ ÷køku Au yk hÌkkt íkuLkkt fkhýku {u òu ðÄw «{ký{kt Mkkuzk, ykEMz [k, su fkuf fu yuðkt Ãkeýkt Ãkeíkk nkuÞ íkku yk{ ÚkE þfu Au. íku{kt £qfxkuÍLkwt «{ký ðÄw nkuÞ Au, íkuLkkÚke þheh{kt hnu÷k ÷uÃxeLk Lkk{Lkk nku{kuoLkLke fkÞoþÂõík ykuAe ÚkkÞ Au yLku ¼qÏÞk nkuðkLke ÷køkýe ÚkkÞ Au. yksLkk Mk{Þ{kt Mk{ÞLkku «&™ {kuxku Au yux÷u ík{Lku òu íkiÞkh {¤íkk fuLkzççkkLkk yknkh ÷uðkLke xuð nkuÞ íkku ¼q¾ ÷køkðkLke ÷køkýe ÚkkÞ Au, fkhý fu íku{kt ðÄw «{ký{kt çkeÃkeyu rçkMkrVLkku÷ Lkk{Lkwt hMkkÞý nkuÞ Au, íkuLkkÚke ÷uÃxeLkLkku ðÄw Mºkkð ÚkkÞ Au yLku ¼q¾ ÷køku Au yLku ðsLk ðÄu Au.

ík

6764 ÔÞÂõíkLkk LkkMíkk{kt fux÷e fu÷hu e ÷u Au íkuLkku yÇÞkMk fÞko ÃkAe MktþkuÄfku fnu Au fu òu LkkMíkk{kt 300 fu÷he fhíkkt ykuAe fu÷heÞwõík LkkMíkku nkuÞ íkku ¼q¾ ÷køku Au, fkhý fu íkuLkkÚke ç÷z Mkwøkh Úkkuzftw s ðÄu Au y™u ELMÞw÷eLk Ãký yLku íkuLkkÚke

{urzf÷ fuÃMÞq÷ zku. «ËeÃk Ãktzâk ðkhtðkh ¾kðkLke RåAk Úkíke LkÚke. su ÷kufku yknkh{kt ÷e÷kt þkf¼kS ðÄw ÷u Au íkuykuLku Ãký ðkhtðkh ¾kðkLke RåAk Úkíke LkÚke. íkuyku Vku÷xu y Lku rðxkr{Lk fu yLku ELMÞw÷eLkLku rLkÞtrºkík fhLkkh ½xf nkuÞ Au. ðÄwÃkzíkku Mxk[oÞwõík yknkh ÷eÄk ÃkAe (çkxkfkLkwt þkf fu íkuLkk suðwt çkeswt) òu yuf fÃk ç÷uf xe-[k Ãkeðk{kt ykðu íkku íkuLkkÚke ç÷zMkwøkh{kt 10 xfkLkku ½xkzku ÚkkÞ Au. ÃkAe ¼q¾ ÷køkíke LkÚke. òu þheh{kt Ãkkýe ykuAtw nkuÞ íkku Ãký ¼q¾ ÷køkðkLke ÷køkýe ÚkkÞ Au. WLkk¤k{kt yk{ Ãký Ãkkýe ðÄw Ãkeðwt òuEyu.

CMYK

k çkwÄðkh k 14 sw÷kE k h010

íkksuíkh{kt Ërûký çkŠ÷Lk{kt ¾kuËfk{ fhe hnu÷e MktþkuÄf xwfzeLku ykfÂM{f heíku s yuf ¼kUÞhkLke ík÷kþe {¤e. yu ¼kUÞhk{ktÚke {¤u÷ku yuf Ãkxkhku yLku Ãkxkhk{kt hnu÷e ºký [çkh¾eLkkt ¼uËe ðkõÞku òu Wfu÷e þfkÞ íkku fËk[ rnx÷hLkk økw{ ÚkÞu÷k 2 xLk MkkuLkkLkk ¾òLkkLke rËþk {u¤ðe þfkÞ íkuðe ¾ý¾kurËÞkykuLke Äkhýk Au

rnx÷hLkk

¾òLkkLkw t Ãkøkuhwt nkÚkðUík{kt?

ík {rnLku s{oLkeLkkt y¾çkkhku{kt «rMkØ ÚkÞu÷k fux÷kf Mk{k[khkuLkku íkk¤ku {u¤ðeyu. çkŠ÷LkLkk Ërûký-Ãkqðo rðMíkkhLkk yuf Ãkhkt{kt fþkf ¼uËe nuíkwÚke ¾kuËfk{ fhe hnu÷e çknwhk»xÙeÞ MktþkuÄfku, RríknkMkrðËT yLku Ãkwhkík¥ðþk†eykuLke çkLku÷e yuf xwfzeLku ¾kuËfk{ Ëhr{ÞkLk yuf ¼kUÞhwt {¤e ykÔÞwt. ¼kUÞhk{kt W¥kh rËþk íkhV ykøk¤ Ãký íku{Lku Ãkku÷ký sýkíkwt níkwt, Ãkhtíkw yu rðMíkkh íku{Lku ¾kuËfk{ {kxu {¤u÷e ÃkhðkLkøkeLke {ÞkoËk çknkhLkku níkku yux÷u çkŠ÷Lk fkWÂLMk÷ Lkðk rðMíkkh{kt ¾kuËfk{ {kxu ÃkhðkLkøke ykÃku íÞkt MkwÄe VhrsÞkík hkn òuðe s hne. xwfzeLkk ðzk íkhefu Vhs çkòðíkkt ykŠfÞku÷kursMx nuELÍ ÌkwMxLku ÃkhðkLkøke {kxu yhS fheLku ¼kUÞhkLke Ërûký íkhVLke rËþk{kt Úkkuzwt ¾kuËfk{ nkÚk ÄÞwO íkku s{eLkík¤Úke ÷øk¼øk 13 VqxLke ŸzkEyu [ktËeLkku yuf Ãkxkhku {¤e ykÔÞku. yu Ãkxkhk{kt s{oLk ¼k»kk{kt Aqxf ðkõÞku MðYÃku ÷¾kÞu÷e ºký [çkh¾e, MkkuLkkLkku Zku¤ [zkðu÷e LkkÍe MðÂMíkf {Zu÷e yuf ðªxe yLku 32 økúk{ ðsLkLkku yuf yuðk Lk¬h MkkuLkkLkk 19 rMk¬k níkk. ÃkxkhkLkwt fË òuíkkt ykx÷e [eòu ftE ¾kMk Lk økýkÞ. ÌkwMxLku xwfzeLkk s{oLk MkkÚkeËkhkuLke {ËËÚke [çkh¾eLkkt ðkõÞkuLkwt ¼k»kktíkh fhkÔÞwt íkkuÞ {k{÷ku Wfu÷kðkLku çkË÷u ðÄw økqt[ðkíkku níkku. yuf [çkh¾e Ãkh ÷ÏÞwt níkwt, ‘MkðoþÂõík{kLk EïhLku Mk{ŠÃkík..’ çkeS [eêe Ãkh ÷ÏÞwt níkwt, ‘çkuhkuLkux õ÷kurzÞk rð÷ÂM{ÚkLke ÃkhðkLkøkeÚke’ ºkeS [eêeLkwt ðkõÞ «{ký{kt ÷ktçkwt yLku yux÷u s Úkkuzwt ðÄw MÃkü níkwt, ‘^ÞqnhLkk ykËuþÚke 8{e hurs{uLxLkk fuÃxLk fk÷kuoMk ðkuLzhçkøkoLke xwfzeyu 23 ykuøkMxLkk hkus Mkðkhu ykXÚke ËMk Ãknuhku ¼hðkLkku hnuþu’. s{eLkLke Lke[u ¼eLke {kxe{kt høkËku¤kÞu÷ku ykX rf÷ku Lk¬h [ktËe{ktÚke çkLku÷ku {sçkqík Ãkxkhku, Ãkxkhk{kt MkkuLkkBknkuh, MðÂMíkf {Zu÷e ðktxe yLku ¼uËe ðkõÞku ÷¾u÷e ºký r[êe! ¾kuËfk{ fhe hnu÷e xwfzeLkwt {kÚkwt Vxfe sðwt Mðk¼krðf níkwt. ºkýuÞ r[êeLkkt ðkõÞkuLku Mðíktºk heíku ðkt[eyu íkku íkÆLk rLkËkuo»k sýkÞ, Ãkhtíkw ¼uËe ¼kUÞhk{ktÚke yuf

øk

Ãkxkhku {¤u yLku íku{kt ykðe ºký Lk níke. çkeò rðïÞwØLkk ytrík{ y÷øk y÷øk r[êe nkuÞ íÞkhu [hý{kt r{ºk ËuþkuLkk yufÄkhk íkuLkku {u¤ íkku çkuMkkzðku s Ãkzu. çkkuBçk{khkLkku ¼kuøk çkLku÷wt çkŠ÷Lk Ãkwwhkík¥ðþk†e ÌkwMxLku Mkktfuríkf ¾uËkLk{uËkLk ÚkE økÞwt níkwt yu ÃkAe ¼k»kkLkk òýfkhku ßÞktÚke ¼kUÞhwt {¤e ykÔÞwt yu rðMíkkh (r¢Ãxku÷kursMx)Lke {ËË ÷eÄe hrþÞkLkk fçkò{kt níkku, ßÞkt yLku fkøk¤Lkwt fkçkoLk {u®Ãkøk hrþÞkyu çkq÷zkuÍh VuhðeLku ÷øk¼øk fhkÔÞwt íÞkhu òýðk {éÞwt fu Ëhuf sqLke E{khíkkuLkwt Lkk{kurLkþkLk ºkýuÞ fkøk¤ku Ãkh ÷¾kÞu÷ r{xkðe ËeÄwt níkwt. Ãkrhýk{u nk÷ ßÞkt ðkõÞkuLkku Mk{Þ yuf{ufÚke y÷øk níkku. ºký Ãkife ¼kUÞhwt {¤e ykÔÞwt yu rðMíkkh yMk÷{kt þwt níkku íkuLkwt ‘çkuhkuLkux õ÷kurzÞk rð÷ÂM{ÚkLke ÃkhðkLkøkeÚke’ ðkõÞ fkuE Xk{Xufkýwt nsw MkwÄe {¤e þõÞwt LkÚke. yk¾hu yk ðk¤e r[êe Mkt¼ðík: 1920Úke 30Lkk ËkÞfk Ëhr{ÞkLk ¼uËe Ãkxkhku, yk rík÷M{e ðªxe, yk hnMÞ{Þ ðkõÞku ÷¾kÞu÷e nkuðe òuEyu ßÞkhu fuÃxLk fk÷kuoMk ÷¾u÷e [çkh¾eyku ¾hu¾h þwt nkuE þfu? Mk½Lk ðkuLzhçkøkoLke xwfzeLkwt xkE{xuçk÷ Ëþkoðíke [çkh¾e AkLkçkeLk fhe hnu÷e MktþkuÄf xwfzeLke [wÃkfeËe A 1940Úke 50 ykMkÃkkMkLke nkuðe òuEyu. ßÞkhu ËkÞfk ÃkqðuoLke ¼Þkðníkk ¼ýe Ëkuhe òÞ Au. ‘MkðoþÂõík{kLk EïhLku Mk{ŠÃkík’ r[êe ÷¾u÷ku fkøk¤ «Úk{ rðïÞwØ{kt r{ºkhk»xÙkuLkk nkÚku çkuhnu{ {kh fËk[ 1960Lkk ËkÞfkLkku nkuðku òuEyu. fkçkoLk ¾kELku ¾ku¾÷k çkLke økÞu÷k s{oLkeLkk {wzËk÷ {u®ÃkøkLkwt yk ÷Ãk®MkËh fkuÞzkLku ðÄw ¾kur¤Þk{kt rnx÷hu hk»xÙðkËLkku «kýðkÞw rðM{Þ økqt[ðíkwt níkwt. yøkkWLke çku r[êeLkwt íkku ÃkqÞkuo yLku ÍzÃk¼uh Mk¥kk nktMk÷ fhe yu Mk{ßÞk Ãký òu ºkeS r[êe MkkXLkk ÃkAe íkuLkku yuf s {wÆkLkku fkÞo¢{ níkkuÄiðík rºkðuËe ËkÞfkLke nkuÞ íkku íkuLkku MkeÄku yÚko yu{ fkuE Ãký nk÷ík{kt s{oLkeLku ÍzÃk¼uh ÚkÞku fu 1960 ÃkAe, {ík÷çk fu çkeswt rðïÞwØ Ãkqýo þ†Mkßs fheLku «Úk{ rðïÞwØLkku çkË÷ku ÷uðku. yu {kxu ÚkÞkLkkt Mnusu ÃktËh ð»ko ÃkAe fkuEyu ynª Ãkxkhku Ëkxâku íkuLke ÃkkMku çkwrØÄLk íkku «[wh níkwt, Ãkhtíkw hkufz nkuðku òuEyu. Ëhr{ÞkLk MktþkuÄf xwfzeyu çkeò ¾Lk¾rLkÞkLke sçkhe ¾U[ níke. r{ºkËuþkuyu ÷kËu÷k rðïÞwØLkk ËMíkkðuòuLke AkLkçkeLk fhe íkku òýðk yríkþÞ ykfhk ËtzLku ÷eÄu s{oLk LkkøkrhfLke {éÞwt fu [çkh¾e{kt WÕ÷u¾kÞu÷ku fuÃxLk fk÷kuoMk f{kýeLkku 85 xfk rnMMkku Ëuðwt [qfððk{kt ¾[koE síkku ðkuLzhçkøko rnx÷hLkk «[kh{tºke òuMkuV økkuçkuÕMkLkku níkku. çkuVk{ VwøkkðkLku ÷eÄu [esðMíkwykuLkk ¼kð{kt ytøkík rðïkMkw níkku yLku rnx÷hu ykí{níÞk fhe MkkíkMkku xfkLkku WAk¤ku ykÔÞku níkku yLku WíÃkkËfeÞ íkuLkk ÃktËh rËðMk Ãknu÷kt íkuLku rnx÷hLke ytøkík yuf{ku XÃÃk ÚkE hÌkk níkk. [khuçkkswÚke yLkuf òíkLke [esðMíkwyku, ËMíkkðuòu ðøkuhuLkku Lkkþ fhðkLkwt fk{ {kUfkýLkk yk {knku÷{kt çkeòu fkuE Ãký þkMkf nkuÞ íkku MkkUÃkkÞwt níkwt. AuÕ÷u ^Þqnh çktfh{kt 18 yur«÷, ½zeLkk Aêk ¼køk{kt hkSLkk{wt ËELku yk çk¤íkkt ½hÚke 1945Lkk rËðMku íkuLke nksheLke LkkUÄ níke. yu ÃkAe íkuLkwt Awxfkhku {u¤ðe ÷u, Ãkhtíkw rnx÷h Lkku¾e {kxeLkku níkku. þwt ÚkÞwt, yu çkŠ÷LkLkk ÃkkËhu ¾u÷kÞu÷k yk¾he ÞwØ{kt {kU½ðkhe yLku hk»xÙeÞ fhsLkk çkuðzkt {khÚke {he hnu÷kt {kÞkuo økÞku fu Sðíkku ¼køke Aqxâku íkuLkku fkuE yíkkuÃkíkku s{oLk «òsLkku Ãkh Lkðk fhðuhk ÷kËðkLku çkË÷u íkuýu Lk níkku. sqLkk hufzo {wsçk, õ÷kurzÞk rð÷ÂM{Úk Lkk{Lke Lkðku hMíkku þkuÄe fkZâku. MkkÄkhý s{oLk Lkkøkrhf yuf {rn÷k yufkWLxLxLkku Ãkíkku ÷køÞku, su 1941{kt çkunk÷ ÚkE hÌkku níkku íÞkhu íku{Lku yríkþÞ ykfhk {]íÞw Ãkk{e níke, Ãkhtíkw íku çkuhkuLkux (W{hkð ÃkrhðkhLke) ÔÞksu Lkkýkt Äehíkk ÞnqËe þknwfkhku {k÷Ëkh ÚkE hÌkk

ÃkuhkøðuLke ykEx{

økwshkíke AkÃkktyku{kt Ãknu÷k ÃkkLkkLkk ‘{n¥ðÃkqýo’ Mk{k[kh MkkrLkÞk rðBçkÕzLkLkk Ãknu÷k hkWLz{ktÚke s çknkh. hu®Lføk{kt MkkrLkÞkLke ÃkAzkx, 111Úke 132{k ¢{u. £uL[ ykuÃkLkLkk Ãknu÷k hkWLz{kt MkkrLkÞkLkku Mkt½»koÃkqýo rðsÞ. MÃkkuxoTMk Ãkus Ãkh ¾qýu¾kt[hu AÃkkíkk ‘Lk¬k{k’ Mk{k[kh ÃkuMk-ç÷ufLke òuze ykuMxÙur÷ÞLk ykuÃkLk{kt rðsuíkk. ÞwyuMk ykuÃkLk{kt ¼qÃkrík-LkkuÕMkLke òuze hLkMko yÃk. rðBçkÕzLk Síke r÷yuLzh ÃkuMku fkhrfËeoLkwt 12{wt xkEx÷ SíÞwt. çkq÷ fu MkkrLkÞk r{Íko ¼khíkLke Ãknu÷e yuðe {rn÷k xurLkMk ¾u÷kze Au su økúkLzM÷u{ xwLkko{uLx MkwÄe ÃknkU[e nkuÞ. fçkq÷ fu WTA hu®Lføk{kt Auf 27{k ¢{ktfu ÃknkU[Lkkhe Ãký íku Ãknu÷e ¼khíkeÞ ¾u÷kze Au. yu Ãký fçkq÷ fu MkkrLkÞk ¾qçkMkqhík yLku nkux Ãký, íkku þwt íkuLkk fkhýu MkkrLkÞkLke rLk»V¤íkkyku ÃkuMk-¼qÃkríkLke xkð®høk MkV¤íkkyku fhíkkt ðÄkhu {n¥ðLke çkLke òÞ? yíÞkh MkwÄe {kºk yuf økúkLzM÷u{ (yLku íku Ãký {nuþ ¼qÃkrík MkkÚku òuze çkLkkðeLku) SíkLkkhe MkkrLkÞk fhíkkt r÷yuLzh ÃkuMkLkk 12 yLku ¼qÃkríkLkk 11 økúkLzM÷u{ ykuAk fnuðkÞ? þwt ¼qÃkrík, ÃkuMk fu Mkku{Ëuðu nðu AkÃkkt-xeðe{kt søÞk {u¤ððk MkuõMk [uLs fhkððe Ãkzþu? ¼khík{kt r¢fuxLkku yríkhuf ykuAku níkku fu Ëuþe AkÃkktykuyu MkkrLkÞk {urLkÞkÚke «uhkELku ø÷u{h ÃkkA¤ yLÞ h{íkkuLku ðktÍýe çkLkkðe ËeÄe Au? ‘Ãkwhw»k’ ¾u÷kzeyku MkkÚku ¼khíkeÞ {erzÞkLkwt ykðwt ðíkoLk {kºk xurLkMk{kt s Úkíkwt ykÔÞwt Au íkuðwt LkÚke. rðïLkkÚk ykLktË, Ãktfs yzðkýe, Mkwþe÷, Úkkuzk rËðMk Ãknu÷kt yðMkkLk Ãkk{u÷k fwMíke [uÂBÃkÞLk [tøkËehk{Lk (yðMkkLkLkk Mk{k[kh ykÔÞk íÞkhu {kuxk ¼køkLkkLku ¾çkh Ãkze fu ¼khík{kt fkuE fwMíke ¾u÷kze Ãký níkku!) ...fuxfux÷kt Lkk{ ÷uðkt? yk çkÄk s ykðe øktËe J J J

J J J

f

Ãkwhw»kkuLku ÃkkuíkkLke çkkuÕzLkuMkÚke {kU{kt yktøk¤k Lkt¾kðe ËuLkkh yLku †eykuLku Ãkkrfx {qfðkLke Ãkwhkýe heík ÞkË yÃkkðLkkh Vqxçkku÷Lke yk [knf ELxhLkux Ãkh ‘{kuMx Mk[oz’ fuxuøkhe{kt ykðe [qfe Au yu íkku Xef, Ãký MÃkuLkLkk MkkiÚke «ríkrcík AkÃkk {kfkoyu íkuLku ‘øk÷o ykuV Ä ðÕzo fÃk’, íkku fux÷kfu íkuLku ‘{kuMx MkuLMÞwy÷ ðw{Lk ykuV Ä ðÕzo fÃk’Lkkt Akuøkkt ÃknuhkÔÞkt Au. Ãký ÷k¾ YrÃkÞkLkku Mkðk÷ yu ÚkkÞ fu yk çk÷k Au fkuý? sðkçk Au... ÷urhMkk rhõðu÷{; ÃkuhkøðuLke çkefeLke {kuzu÷. ðÕzo fÃk Ëhr{ÞkLk íkuLkk WL{wõík Whkuòu ðå[u su {kuçkkE÷ íkuýu ¼hkÔÞku níkku íku yuf {kuçkkE÷ ftÃkLkeLke yuzðxkoRÍ{uLx níke, yLku çkkË{kt zkçkk MíkLk ÃkkMku su [eíkhk{ý fÞwO níkwt íku Ãký yuf rzÞkuzhLx ftÃkLkeLke ònuhkík níke. yk s {kuzu÷u ònuh fÞwo níkwt fu òu Ãkuhkøðu ðÕzo fÃk Síku fu Mku{e VkELk÷{kt MÃkuLkLku nhkðu íkku íku fku÷trçkÞkLkk çkkuøkkuxk þnuhLkk yuf {kì÷{kt ònuh{kt rLkðo† Úkþu. Ãký Ãkuhkøðu nkhe síkk rçk[khk ‘hrMkfsLkku’ rLkhkþ ÚkÞk níkk, Ãký íku{Lke níkkþk ¾t¾uhe Lkk¾íkk Mk{k[kh yu Au fu ÷urhMkk ËuþðkMkeykuLku ykÃku÷wt ð[Lk Ãkk¤ðkLke Au, yux÷u s ELxhLkux Ãkh hkn òuíkk hnku çknw s÷Ëe íkuLkk Vkuxk Vhíkk Úkþu.

MkuÞ ÷kfk ÷kfk MkkWÚk ykr£fk Mkrník rðï¼h{kt ¼÷u þkrfhkLkk ðkfk ðkfkyu Äq{ {[kðe, Ãký MkkWÚk EÂLzÞk{kt íkku ÷kfk ÷kfkyu MkÃkkxku çkku÷kÔÞku Au. S nk, ÷kfk ÷kfk yux÷u Mkkufh ðÕzo fÃkLkk ykurVrMkÞ÷ Mkkutøk ðkfk ðkfkLkwt Ëuþe (yk{ íkku MkkWÚk RÂLzÞLk) ðÍoLk. Ãku÷k{kt þkrfhk Au, íkku ynªÞkt zçk÷ XL rVøkh{kt {÷Þk÷e økkrÞfk ÷eS £kLMkeMk Au. Ëuþe ðÍoLk Au yux÷u r÷çkkMk Ãký Ëuþe-Ãktòçke Mkwhðk÷- fwhíkk Au. ykurhrsLk÷ ðerzÞkuLkwt BÞwrÍf, fkurhÞkuøkúkVe yLku yuõMkkEx{uLx çkÄwt çkhfhkh hk¾íkk ðerzÞku rzhuõxh yçËw÷u íku{kt ¼khík Ãký òýu Vqxçkku÷Lke {nkLk ¼qr{ nkuÞ íkuðwt Ëu¾kze ËeÄwt, su{kt hnu{kLkLkk ðtËu {kíkh{ ðerzÞkuLkk õ÷e®ÃkøMkLkku ykçkkË WÃkÞkuøk fhkÞku Au. Þw-xâwçk Ãkh yíÞkh MkwÄe 12,065 ðkh òuðkE økÞu÷k yk økeíkLku {kýðwt yuf xÙex Au, su [qfðk suðe LkÚke.

níkk. rnx÷hu yk ÞnqËeyku Ãkh ¢whíkkÃkqðof ½kUMk çkku÷kðe yLku íku{Lkku ËÕ÷ku sÃík fhe ÷eÄku. yk WÃkhktík ÞnqËeykuLku s fuËe çkLkkðeLku íku{Lku þ†kuLkk fkh¾kLku {Vík{kt fk{u ÷økkzeLku íkuýu WíÃkkËLkLkku {sqhe ¾[o Ãký þqLÞ fhe LkktÏÞku. yu þ†ku ðzu {kíku÷k çkLku÷kt s{oLk MkiLÞu MkkiÚke Ãknu÷kt Ãkkzkuþe Ãkku÷uLz Ãkh nw{÷ku fheLku økýíkheLkk f÷kfku{kt íkuLku ÃkhkMík fhe ËeÄwt yu ð¾íku rnx÷hLke Ãknu÷e Mkq[Lkk níke fu Ãkku÷uLzLkkt ÔÞqnkí{f {Úkfku Ãkh fçkòu ÃkAe {u¤ðòu, Mkki «Úk{ íkku Ãkku÷uLzLkku þkne ¾òLkku sÃík fhe ÷ku. yu s heíku rsíkkÞu÷k Ëhuf ÞwhkuÃke ËuþkuLkk ¾òLkk Ãkh íkhkÃk {kheLku íkuýu s{oLk ríkòuhe A÷fkðe ËeÄe. ykx÷wt ykuAwt nkuÞ íku{ ÞnqËeyku Ãkh íkuýu çkÄe ËkÍ fkZíkk íku{Lke Mkk{qrnf fí÷uyk{ fhðkLkku nwf{ òhe fÞkuo íÞkhu Ãký {kLkðíkk fkuhkýu {qfíke íkuLke ¾kMk Mkq[Lkk yu níke fu, ÞnqËeyku MkkuLkkLkkt ½huýktLkk íkku þku¾eLk Au s, Ãkhtíkw Ëktík{kt MkkuLkwt ÃkwhkððkLke Ãký íku{Lke «Úkk Au. yux÷u fkMk¤ fkZe Lkkt¾u÷k Ëhuf ÞnqËeLkk MkkuLkkLkk Ëktík fkZe ÷eÄk ÃkAe s íku{Lkk ËunLkku rLkfk÷ fhðku. yuf ytËks {wsçk, ÞwØLkk yk ¼e»ký fk¤ Ëhr{ÞkLk rnx÷hLkk ykËuþÚke ykþhu 25 ÷k¾ ÞnqËeykuLkkt {kU{ktÚke MkkuLkkLkk Ëktík {u¤ðkÞk níkk. yu rMkðkÞ ÞnqËe ÃkrhðkhkuLke ytøkík r{÷fík{ktÚke {u¤ðkÞu÷ MkkuLkwt íkku y÷øk. Mkhðk¤u ÷kþLkk {kU{ktÚke yLku þheh ÃkhLkkt ½huýkt{ktÚke {u¤ðkÞu÷k yk MkkuLkkLkku sÚÚkkuÞ Mnusu 2 xLkLku yktçke síkku níkku. yk heíku {u¤ðu÷wt MkkuLkwt økk¤eLku íkuLke Ãkkxku çkLkkðe rnx÷hu íkuLku ykhÃkkhLke yk¾he ÷zkELke sYrhÞkík íkhefu yLkk{ík {wfkÔÞwt níkwt. íkuLku yuðku ytËks níkku fu hrþÞk Ãkh fq[ fhe økÞu÷e s{oLk MkuLkkLku {kuMfku fçksu fhíke ð¾íku ¼e»ký ÷zkE ÷zðe Ãkzþu íÞkhu {çk÷¾ þ†kuLkwt WíÃkkËLk fhðk {kxu yk MkkuLkwt fk{ ÷køkþu. òufu íkuLke yu Äkhýk ¾kuxe Ãkze yLku ykfhk rþÞk¤kLkk fkhýu s{oLk ÷~fh hrþÞkLkk «ðuþîkhu s VMkzkE Ãkzâwt yLku ykhÃkkhLke ÷zkE ÷ze ÷uðkLkku ð¾ík s Lk ykÔÞku. ½hyktøkýu Ëw~{LkkuLku ÃkhkMík fheLku hrþÞLk MkuLkkyu MkÃkkxku çkku÷kðe ËeÄku yLku çkŠ÷LkLke Ãkqðo ¼køkku¤ íkhVÚke MkkýMkku ¼ezâku. çkeS íkhV, £kLMkLkk Lkku{oLzeLkk fktXuÚke s{oLk økZ{kt çkkfkuhwt ÃkkzeLku ½qMku÷k y{urhfk-#ø÷uLzu çkŠ÷LkLke Ãkrù{ rËþk íkhV ykøkufq[ fhe. Mkhðk¤u rnx÷h çkuÞ {kuh[uÚke ¼ªMkkELku çkLfh{kt fuË ÚkE [qõÞku níkku. ÃkhksÞLkku fk¤{w¾ku ÃkzAkÞku LkSf ykðe hÌkku níkku íÞkhu rnx÷hLku ÞkË ykÔÞku ykhÃkkhLke ÷zkE {kxu yLkk{ík hk¾u÷ku MkkuLkkLkku ¾òLkku. nðu çkÄwt s ¾ík{ ÚkE [qõÞwt níkwt. þ†ku çkLkkðíkk yuf Ãký fkh¾kLkk Ãkh íkuLkku ytfwþ Lk níkku yLku þ†ku çkLku íkkuÞ yu Äkhý fhe þfu íkuðkt çknwÄk s{oLk çkkðzkt hý{uËkLk{kt ¾Ãke [qõÞkt níkkt. {kÚkkVhu÷k rnx÷hu ykfhku rLkýoÞ ònuh fÞkuo. {nkLk s{oLkeLkku yk {nk{q÷ku ¾òLkku fkuE Ãký rnMkkçku Ëw~{LkkuLkk nkÚk{kt Lk sðku òuEyu. íkuýu hkíkkuhkík [kLMku÷heLke þkne ríkòuhe{ktÚke nòhku rf÷ku MkkuLkkLke Ãkkxku økk¤eLku íkuLku LkkLkkt rçkÂMfx{kt Vuhðe Lkkt¾e. nuhVuh{kt Mkh¤ çkLku íkuðkt LkkLkk fËLkkt yk ÷k¾ku rçkÂMfxLku íkuýu ytøkík Ëu¾hu¾ nuX¤ {sçkqík Ãku®føk{kt {wfkÔÞkt. çkMk, yu ÃkAe yu ¾òLkkLkwt þwt ÚkÞwt íkuLkk rðþu fkuE {krníkøkkh LkÚke. AuÕ÷k [kh ËkÞfkÚke fux÷kÞ MktþkuÄfku sqLkk ËMíkkðuS ÃkwhkðkykuLkk ykÄkhu ¾kuËfk{ fheLku rnx÷hLkku ¾òLkku þkuÄðk {Úku Au. íkksuíkh{kt nuELÍ ÌkwMxLkLke xwfzeyu ¼kUÞhwt yLku Ãkxkhku þkuÄeLku ¾òLkkLke rËþk{kt {n¥ðLkwt fË{ ¼ÞwO Au, Ãkhtíkw nswÞ ¼uËe ðkõÞkuLke [çkh¾eLkku Wfu÷ {¤íkku LkÚke. nk÷{kt Mkktfuríkf ¼k»kkLkk rLk»ýkíkku yLku sqLkk çkŠ÷LkLke ¼kiøkkur÷f ÂMÚkríkLkk yÇÞkMkwyku {Úke hÌkk Au. òu [çkh¾eLkkt ðkõÞkuLkku ¼uË Wfu÷kÞ íkku þõÞ Au fu rnx÷hLkk ¾òLkkLkwt A ËkÞfkÚke ËxkÞu÷wt hnMÞ Ãký Wfu÷kE òÞ.

yÃk-zkWLk

hkus Lkðe ÞkËku ½zíkwt ‘xw yuLz £ku’!

Lk WÃkzðkLke íkiÞkhe{kt Au, hkºku fhu÷k Wòøkhk yLku {ktz Ãkqhk fhu÷k yMkkELk{uLxTMkLkk ÷eÄu ykt¾ku{kt nsw Ÿ½ ¼he Au! hkusLke su{ s yksu Mkðkhu Ãký 7:30 yu fkLk{kt nuzVkuLk ¼hkðu÷k Au, yuLkrhf #ø÷urMkÞMkLkwt ‘MkuðLk’ ykÕkçk{ økwtS hÌkwt Au, You're the only

xÙu

reason, Yeah you're the only reason i'm trying, oh, Im'trying, i'm trying, Don't want to lose it all, Yeah, you know i'm addicted, You know I'm addicted...

yÃk-zkWLk, yuf yuðe ½xLkk su{kt {kýMk Mkðkhu yuf ÞtºkLke su{ çkMk fu xÙuLk{kt fkuE ¾kMk nkð¼kð ðøkh [Zu yLku rLkÞík MÚkkLk ykðíkk Qíkhu! Lkku {uxh ðkux, çkMk nkuÞ fu xÙuLk, yÃk-zkWLkLke yuf y÷øk {ò Au, y¤øk Mkò Au, y÷øk Úkkf Au! økwshkíkLke ðkík fheyu íkku y{ËkðkËÚke økktÄeLkøkh, y{ËkðkËÚke ðzkuËhk, swLkkøkZÚke ÞtrøkMíkkLk hksfkux yLku MkwhíkÚke {wtçkELkk yÃk-zkWLk Yx ¼krðLk yæÞkhw çknw s òýeíkk Au. y{ËkðkË - ðzkuËhk ðå[u Ëkuzíke ‘{u{w’ nkuÞ fu ÃkAe y{ËkðkË - økktÄeLkøkh ðå[u Ëkuzíke ÷e÷e Mke.yuLk.S. çkMk nkuÞ! rfMMkkyku yøkrýík Au, ÞkËku yMke{ Au, ‘ELkVkELkkEx’ Au! fnuðkÞ Au fu {kýMk ßÞkhu {wMkkVhe fhu íÞkhu yuLku çkkheLke çknkh òuíkk MkkiÚke ©uc rð[khku ykðíkk nkuÞ Au, òýu ÃkkuíkkLke òíkLkwt ‘ELxÙTkuMÃkuõMkLk’ ÚkE hÌkwt nkuÞ! ð»kkuoÚke yÃkzkWLk fhe Mk{Þ síkk MkkÚku fkuBÞwx fhíkk ÷kufkuLkwt òýu fu Ãkuhu÷÷ Vur{÷e çkLke síkwt nkuÞ Au! yÃk-zkWLk fhLkkhk ðøkoLku 3 ¼køk{kt ðnU[e þfkÞ, yu{.çke.yu., yuÂLsrLkÞhªøk fhíkk MxwzLxTMk, Mkhfkhe f{o[kheykuÚke ¼hu÷ku Úkkuzku rxrÃkf÷ LkkufrhÞkík ðøko, yLku Võík xÙuLk{kt s òuðk {¤íkku fufkVkurLkf ÷urzÍ fBÃkkxo{uLx! MxwzLxTMkLke ðkík fheyu íkku Ãknu÷ktLke ðkík y÷øk níke, nðu fkuE fkì÷us çkMk, Mxux xÙkLMkÃkkuxoLke çkMk{kt [Zeyu yux÷u ík{Lku nkÚk{kt ykEÃkkuz fu x[ M¢eLkðk¤k {kuçkkE÷, ðsLkËkh fkì÷us çkuøk (MkkEz{kt ¼hkðu÷e Ãku÷e ÃkkýeLke çkkux÷ íkku ¾he s!) yufË{ rzÍkELkh ðku[, yksu ÷uðkLkkhk ÷uõ[MkoÚke ÷E ðkEðkLke yLku «kuVuMkhÚke ÷E õ÷kMkLke ¾qçkMkqhík õ÷kMk{uxTMkLke [[ko Mkkt¼¤ðk {¤u. fE Akufhe fÞk MxkuÃk ÃkhÚke [Zþu yu çkÄwt s ykÃkkuykÃk ÞkË hnu, nt{uþkt [xÃkxe nkuÞ fu yksu yk çkkswLke Mkex ¾k÷e hk¾wt y™u Ãku÷e ynªÞkt ykðeLku s çkuMku, Ãký f{çkÏík nt{uþkt fkuE 50+ ô{hLkku yLkw ÃkkLkk Lkt: 4

h{íkLkk rþfkh çkLkíkk ykÔÞk Au. òu ¼khík{kt yLÞ h{íkkuLku «kuíMkknLk Mkðofk÷eLk ©uc xurLkMk Ã÷uÞh çkLke [qõÞku Au (íkuLkk rÃkíkk rðMk ÃkuMk nkufe ykÃkðwt nþu íkku {erzÞkðk¤kykuLkk {Lk{ktÚke yk ø÷u{hLkwt ð¤øký fkZðwt Ã÷uÞhLkk òýeíkk Ã÷uÞh níkk. 1972Lkk BÞwrLkf ykur÷ÂBÃkfLke çkúkuLÍ Ãkzþu. r÷yuLzh ÃkuMk ÃkhLkku yk ykŠxf÷ yk {kxuLkku s yuf «ÞkMk Au. {uzkr÷Mx ¼khíkeÞ nkufe xe{Lkk íkuyku MkÇÞ hne [qõÞk Au, íkku íkuLke {B{e Ãký 1980{kt EÂLzÞLk çkkMfux çkku÷ xe{Lke fuÃxLk níke). yuf Mk{ÞLkk 37Lke ô{h. 12 ðkh økúkLzM÷u{ [uÂBÃkÞLk yLku 23 økúkLzM÷u{ íkuLkk MkV¤ òuzeËkh {nuþ ¼qÃkríkLku ÃkkA¤ hk¾e yk ð»kuo íkuýu rðBçkÕzLk VkELk÷{kt hLkMkoyÃk hÌkk çkkË Ãký r÷yuLzh{kt Sík {kxuLke ¼q¾ çkhfhkh Síke fkhrfËeoLkwt 12{wt xkEx÷ fçksu fÞwO Au. yuf MkkÚku fkhrfËeoLkku Au. rðBçkÕzLk{kt rðsuíkk ÚkÞk çkkËLke «uMk{ex{kt r÷yuLzh ykht¼ fhLkkh ÃkuMk yLku ¼qÃkríkLke frhÞh ÷øk¼øk çkux÷ økúkWLz Mk{ktíkh [k÷e Au, Ãký AuÕ÷kt ËkuZ-çku ð»ko{kt ÃkuMkLke hVíkkh ÃkuMk sýkðu Au, ‘ô{h yLku hufkuzo {khk {kxu yktfzkykuÚke rðþu»k fþwt LkÚke. nwt íÞkt MkwÄe h{íkku hneþ ßÞkt MkwÄe {Lku ðÄe Au. økÞk ð»kuo zçkÕMk{kt £uL[ ykuÃkLk yLku Þw.yuMk. rLkfwts {kLkð {ò ykðíke hnuþu. Mkíkík 31 rËðMk MkwÄe òu {khwt {Lk ykuÃkLk SíkLkkh r÷yuLzh yk ð»kuo r{õMk zçkÕMk{kt ð»koLke fnuíkwt hnuþu fu nðu {khu LkÚke h{ðwt íkku 32{k rËðMku nwt rhxkÞzo ÚkE sEþ. ºký økúkLzM÷u{{ktÚke çku{kt (ykuMxÙur÷ÞLk ykuÃkLk yLku rðBçkÕzLk{kt) Ãký yíÞkhu íkku nwt {khe h{íkLku ¼hÃkqh yuLòuÞ fhwt Awt. {khk Ãkh nðu fkuE [uÂBÃkÞLk çkLke [qõÞku Au, ßÞkhu £uL[ ykuÃkLkLke zçkÕMk «ríkÞkurøkíkk{kt íku «uþh LkÚke. {khu fþwt Mkkrçkík fhðkLkwt Ãký LkÚke hÌktw. nwt çkMk hkus Mkðkhu hLkMko yÃk hÌkku níkku. yk rMkðkÞ LkkLke {kuxe yuxeÃke xwLkko{uLx{kt {u¤ðu÷k QXe {Lku su MkkiÚke r«Þ fk{ íku xurLkMk h{íkku hntw Awt.’ rðsÞ íkku ¾hk s! fku÷fkíkkLkk MÃkkuxoTMk ÃkrhðkhLkku yk ÃkLkkuíkku Ëefhku yksu ¼khíkLkku 12Lke ô{hÚke {ÿkMkLke y{]íkhks xurLkMk yufuzu{e{kt «rþûký þY fhLkkh r÷yuLzhLkk xurLkMk{kt 23 ð»kkuo rðíÞkt. fkhrfËeo{kt ½ýk Wíkkh[Zkð íkuýu Ãkkh fÞko. frhÞhLke þYykík{kt íku ®MkøkÕMk{kt Ãký h{íkku níkku. 1998{kt LÞw nuðLk yuxeÃke xwLkko{uLx{kt íkku íkuýu 6-3, 6-4Úke Ãkex MkkB«kMkLkuÞ nhkÔÞku níkku. Ãký çkkË{kt {nuþ ¼qÃkrík MkkÚku òuze s{kðe yLku ÃkAe zçkÕMk{kt s ykøk¤ ðÄíkku hÌkku. 1999{kt ÃkuMk-¼qÃkríkLke òuzeyu [khuÞ økúkLzM÷u{Lke VkELk÷{kt ÃknkU[e rðBçkÕzLk yLku £uL[ ykuÃkLk xÙkuVeyku ¼khík ÷kÔÞk níkk. yk òuzeyu yuf ÃkAe yuf ÷økkíkkh ºkýuf ð»kkuo MkwÄe xurLkMk fkuxo Ãkh ¼khíkLkku ËçkËçkku s{kðe hkÏÞku. òu fu MkV¤íkkLke MkkÚku MkkÚku çktLku ðå[u ytíkh Ãký ðÄíkw [kÕÞwt yLku Auðxu rðBçkÕzLk Síke frhÞhLkwt 12{wt økúkLzM÷u{ ¼khíkLke yu yku÷xkE{ ©uc xurLkMk òuze íkqxe. òuzeËkhku çkË÷kíkk hÌkk, {u¤ðLkkh r÷yuLzh ÃkuMk {nuþ ¼qÃkríkLku Ãký fkhrfËeoLke rËþk çktLku {kxu yuf hne. çktLkuyu swËk swËk òuzeËkhku MkkÚku LkMkeçk ys{kðe òuÞkt. r÷yuLzh {kxu MkkiÚke ÞkËøkkh yLkw¼ð ÃkkA¤ hk¾e ¼khíkLkku yku÷ xkE{ økúux y{urhfkLke {kxeoLkk Lkðhkrík÷kuðk MkkÚku hÌkku. xur÷rðÍLk Ãkh suLku h{íke xurLkMk Ã÷uÞh çkLke [qõÞku Au, Ãký ykÃkýwt òuE hufux ÃkfzðkLke «uhýk {¤e níke íku{Lke MkkÚku òuze çkLkkðe {erzÞk nswÞ MkkrLkÞk {urLkÞk{kt ¼kt¾kurzÞkt økúkLzM÷u{ xwLkko{uLx{kt Qíkhðwt...! ÃkuMk {kxu yk yLkw¼ð ®sËøke¼hLkku çkLke hÌkku. ÃkuMku yuf ðkh {kxeoLkkLku ònuh{kt fÌktw níkwt, ‘¼khíkLkk yk ¼he hÌkwt Au. òufu ÃkuMkLke yk rMkrØ yuðe LkkLkfzk Akufhzk {kxu MkuLxh fkuxo Ãkh ÷esuLz {kxeoLkk MkkÚku h{ðwt yu fkuE «rMkrØLke {kuníkks LkÚke. MkÃkLkk çkhkçkh níkwt. ík{khe {nkLk fkhrfËeoLkku yuf LkkLkfzku ¼køk çkLkkððk çkË÷ nwt ík{khku yk¼khe hneþ.’ rÍBçkkçðuLke íkuLke nk÷Lke MkkÚkeËkh fkhk ç÷uf MkkÚku íkuýu MkkiÚke ðÄw MkV¤íkk nkMkt÷ fhe Au yLku zçkÕMk{kt [uf rhÃkÂç÷fLkku ÷wfkMk ÷wøke ÃkuMk {kxu LkMkeçkËkh hÌkku Au. yk ô{h, ykx÷e Í¤n¤íke MkV¤íkk ÃkAe Ãký ÃkuMk xurLkMk «íÞu yux÷ku s VkufMkz Au. þhkçk yLku M{ku®føkÚke yufË{ Ëqh Au. rLkÞr{ík MkkÞf÷ [÷kðu Au yLku Þkuøk fhu Au. íku fnu Au, ‘÷ktçke fkhrfËeo {kxu ík{khu rVxLkuMk ò¤ððe ¾qçk s sYhe Au. ô{h su{ su{ ðÄíke òÞ íku{ íku{ rVxLkuMk Ãkh ðÄkhu æÞkLk ykÃkíkk hnuðwt Ãkzu.’ rðBçkÕzLk{kt rðsÞ {u¤ÔÞk ÃkAe nsw íku ½hu LkÚke ÃknkUåÞku. íkuýu MkeÄe y{urhfkLke ^÷kEx Ãkfze. íÞkt Þw.yuMk. ykuÃkLk{kt MkxkMkxe çkku÷kðeLku s íku ÃkkAku ykðþu. ÷ux yuLxÙe 19Lke ô{hu r÷yuLzhLku MxuLkVkuzo ÞwrLkðŠMkxeLke Mfku÷hrþÃk {¤e hne níke. íkuLkk {Lk{kt Ãký Mkk{kLÞ AkufhktykuLke su{ fkì÷us ÷kEV yuLòuÞ fhðkLke RåAk níke. yuýu íkku ½hu ykðe Awèwt hufux VUfíkkt ÃkÃÃkkLku Mkt¼¤kðe ËeÄwt, ‘{khu xurLkMk LkÚke h{ðwt’. íkuLkk rÃkíkkyu þktík hneLku yux÷wt s fÌkwt, ‘Mkkhwt çkuxk’. r÷yuLzhLkk rÃkíkk òýíkk níkk fu íku rsÆe níkku. òu íkuLku yuðwt fnuðkÞwt nkuík fu ‘Lkk, íkkhu h{ðwt s Ãkzþu’, íkku íkuýu õÞkhuÞ hufux Lk Ãkfzâwt nkuík. [kh {rnLkk ÃkAe r÷yuLzhLku ÃkkuíkkLku s ¼kLk ÚkÞwt yLku Vhe íkuýu hufux MkkÚku ËkuMíke fhe ÷eÄe yLku yk{ ¼khíkLku {éÞku r÷yuLzh ÃkuMk!

r÷yuLzh ÃkuMk

hVíkkh çkhfhkh Au

CMYK

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook