17-10-2010 Sanskar

CMYK

3

[k÷ku ¼h{ ¼ktøkeyu! k hrððkh k 17 ykuõxkuçkh k h010

ÃkkLk¾h{kt ðMktík

6

(rMkÕðh M¢eLk)

y{urhfkLkku rMkrLkMxh yusLzk

y

{urhfkLkk «urMkzuLx çkhkf ykuçkk{k ykøkk{e LkðuBçkh {kMk{kt ¼khíkLke {w÷kfkíku ykðe hÌkk Au. yk {w÷kfkík Ëhr{ÞkLk þwt ðkík[eík fhðe? fE ònuhkík fhðe? yLku ykuçkk{k ¾wþ ÚkkÞ íkuðwt ¼khíku þwt fhðwt? - íku ík{k{ çkkçkíkkuLkku yusLzk íkiÞkh ÚkE hÌkku Au. ÷køku Au fu «urMkzuLx ykuçkk{k ¼khíkLke {w÷kfkík ÷uþu íÞkhu fk~{ehLkku «&™ íku{Lke «Úk{ fkÞoMkqr[{kt hnuþu. çknkhÚke yu{ ÷køku Au fu fk~{ehLkku «&™ n÷ fhðk «urMkzuLx çkhkf ykuçkk{k ¼khíkLku MktÞwõík hk»xÙMkt½Lke Mk÷k{íke Mkr{rík{kt MÚkkLk {¤u íku {kxu ðfe÷kík fhþu. Ãkhtíkw ykðe ònuhkík ÚkkÞ íkkuÃký íkuðe ònuhkíkku {kºk fkøk¤ ÃkhLke s nkuÞ Au. fk~{eh yu ¼khíkLkku s yuf ¼køk Au yLku íkuLke [[ko MktÞwõík hk»xÙMkt½{kt fhðkLke nkuÞ s Lknª yuðe ðkík ykuçkk{k fhu íkku íku ðksçke økýkÞ. y{urhfk yu ÷kufíkktrºkf Ëuþ Au. yLku ¼khík rðïLkku MknwÚke {kuxku (ðMíkeLke árüyu) ÷kufíkktrºkf Ëuþ Au, Ãkhtíkw ßÞkt ðkhtðkh ÷~fhe Mkh{w¾íÞkhku Mk¥kk fçsu fhe ÷u Au íkuðwt ÃkkrfMíkkLk y{urhfkLku ¾kLkøke{kt ðÄw r«Þ Au. rLk»ýkíkku {kLku Au fu y{urhfk fk~{ehLkk {wÆu ¼khík yLku ÃkkrfMíkkLk yu{ çkuWLku {q¾o çkLkkðu Au. y{urhfkLkku yMk÷e yusLzk fkuE ykuh s Au. yk ðkíkLku shk ŸzkýÚke Mk{Syu. fk~{eh yíÞkhu ¼zfu çk¤e hÌkwt Au. AuÕ÷k ºký {rnLkk{kt 110Úke ðÄw fk~{ehe ÞwðkLkku íkkuVkLkku{kt økku¤eçkkhÚke {kuíkLku ¼uxâk Au. ÃkkA÷k {rnLkkyku Ëhr{ÞkLk fk~{eh ½kxe {kuxu¼køku fh^Þw{kt fuË hne Au. sLkSðLk XÃk ÚkE økÞwt Au. fk~{ehLkk ÷kufkuLku hkS fhðk fuLÿ Mkhfkh fk~{ehLkk y÷økíkkðkËe LkuíkkykuLke ¾wþk{ík fhe hne Au. nòhku fhkuz YrÃkÞkLkkt Ãkufus ÃkÄhkððk Aíkkt fk~{ehLke Lkðe ÃkuZe nðu íku{Lku ¼khíkLkk Lkkøkrhf Mk{síke LkÚke. fk~{ehLkk ÷kufku ¼khíkLkk hk»xÙæðsLku Mk÷k{ fhíkk LkÚke. íkksuíkh{kt ËuþLke çkÄe s ÃkkxeoykuLkwt yuf zur÷økuþLk ©eLkøkh økÞwt íÞkhu y÷økíkkðkËe Lkuíkkykuyu yk zu÷eøkuþLkLku {¤ðk ELfkh fhe ËeÄku. fk~{ehLkk ÷kufku nðu ‘ykÍkËe’ {ktøke hÌkkt Au. zkçkuhe Lkuíkk Mkeíkkhk{ Þu[whe fux÷kf MkÇÞku MkkÚku Mkk{u Ãkøk÷u y÷økíkkðkËe Lkuíkk røk÷kLkeLku {¤ðk økÞk íÞkhu røk÷kLkeyu fÌkwt fu ‘‘nwt ík{Lku [k Ãkeðhkðe þfwt íku{ LkÚke, fkhý fu çknkh fh^Þw nkuE y{u ËqÄ ÷uðk çknkh sE þfeyu íku{ LkÚke.’’ røk÷kLkeLkku ykðu÷k {nu{kLkku «íÞuLkku yk yuf «fkhLkku yk¢kuþ s níkku. Þu[wheyu fÌkwt: ‘‘¼÷u y{u ËqÄ ðøkhLke [k Ãkeþwt.”

yk

ÃkýLku yðkhLkðkh [eLkLke «økrík yLku rðfkMkLkk Ëk¾÷kyku ykÃkeLku yuLke MkkÚku Mkh¾kððk{kt ykðu Au Ãkhtíkw «økrík yLku rðfkMkLke ðkík fhíkk nkuEyu íÞkhu ykÃkýu yu æÞkLk{kt hk¾ðwt òuEyu fu {kýMkLke {kýMk íkhefuLke «økrík fu rðfkMk yu s Mkk[e «økrík fu rðfkMk Au. {kºk xufTLkku÷kuSLke «økrík fu ykŠÚkf rðfkMk nkuðku yu s Ãkqhíkwt LkÚke. [eLkLkk rðfkMkLke fux÷ef ðhðe çkksw Ãký Au. hk»xÙLkk çknku¤k rník{kt þkMkLkfíkkoykuyu [eLk{kt Ëhuf ËtÃkíkeLku {kºk yuf s çkk¤f nkuðwt òuEyu yuðku fkÞËku fhu÷ku Au Ãkhtíkw fkuE fkÞËku ½zðk{kºkÚke yu ðkík Mkkhe ÚkE síke LkÚke. yu fkÞËkLkku ßÞkhu ¼tøk ÚkkÞ Au íÞkhu fuðe fhwý ÃkrhÂMÚkrík MkòoÞ Au yLku rLkËkuo»k çkk¤f fuðe heíku yuLkku ¼kuøk çkLke òÞ Au yu òýðk suðwt Au. yk fkÞËkLkk Ãkrhýk{u yksu ËefheLku sL{íkktðUík s {kuíkLku ½kx Wíkkhe Ëuðk{kt ykðu Au. ÃkkýeLkk {kuxk {kx÷k{kt fu ðkMký{kt ËefheLku ŸÄk {kxu ÷fkðeLku {khe Lkk¾ðk{kt ykð Au. õÞkhuf sL{íke ð¾íku s yuLkk øk¤k{kt yuLke s Lkk¤ ðªxk¤eLku ËkÞý yu™u økqtøk¤kðe {khu Au. yLku ykðk s½LÞ f]íÞ çkË÷ ËkÞýLku ðÄkhu ®f{ík Ãký [qfððk{kt ykðu Au. yux÷u «økrík yLku rðfkMkLkk ykÃkýk ÏÞk÷ku Ãký Ãkqhkt MÃkü nkuðk òuEyu. [eLk{kt ykðk ÓËÞÿkðf çkLkkðku çkLkíkk s hnu Au. yuf çkeòu çkLkkð òuEyu. xÙuLk{kt çkuXu÷ku yuf ÞwðkLk rÃkíkk ÃkkuíkkLke LkkLkfze çkk¤feLku ¾qçk ðnk÷ fhíkku níkku yLku Mkkhwt Mkkhwt ¾kðkLkwt ykÃkíkku níkku. MkkÚku «ðkMk fhíkk rðËuþeLku yu òuELku ½ýku ykLktË ÚkÞku. ðkn, ËefheLku fux÷wt ðnk÷ fhu Au! Ãkhtíkw fux÷ktf MxuþLkku ÃkAe yuf {kuxk MxuþLku íkuýu yuf swËwt s á~Þ òuÞwt. Ãku÷e LkkLkfze çkk¤feLku MxuþLkLkk Ã÷uxVku{oLkk çkktfzk Ãkh çkuMkkzeLku yuLkk LkkLkfzk nkÚk{kt ykEMk¢e{Lkku fÃk ÃkfzkðeLku Ãku÷ku ÞwðkLk rÃkíkk AkufheLku íÞkt s rLk:MknkÞ Akuze ËELku xÙuLk{kt ykðe økÞku. rðËuþe «ðkMkeyu Ãku÷k ÞwðkLkLku yk çkkçkík ÃkqAâwt íÞkhu Ãku÷kyu ÷k[kh [nuhu sýkÔÞwt, ‘‘y{khe yk Ëefhe ðíkLkLkk økk{{kt LkkUÄkÞu÷e Au. Ãký nðu {khe ÃkíLke Mkøk¼ko Au. yuLku Ãkuxu þwt yðíkhþu yuLke ¾çkh LkÚke. Ãký Lkðe søÞkyu sELku hneþwt íÞkt y{khwt yu ‘«Úk{’ MktíkkLk nþu.. ”«ðkMk{kt ykøk¤ síkkt Ãku÷k ÞwðkLk rÃkíkkyu yu{ Ãký fÌkwt fu “yk íkku yu{ýu íkS ËeÄu÷e yk [kuÚke çkk¤fe Au!’’ nðu [eLkLke ykŠÚkf «økríkLkk Mk{k[kh ðkt[ku íÞkhu ÞkË fhòu fu LkkheòríkLke ykðe ¼e»ký ÞkíkLkkyku yLku ¼kuøk ÃkAe [eLku yuðe «økrík fhe Au! yk{, rðfkMk, «økrík yu yuf Auíkhk{ýe çkkçkík Au. Mk{íkku÷ rðfkMk yu s rðfkMk Au. çkeswt, rðfkMk fu «økrík{kt {kLkðeLke fwËhíkË¥k MktðuËLkkykuLku æÞkLku ÷uðk{kt LkÚke ykðíke íÞkhu yu yuf ðhðwt YÃk Äkhý fhu Au su ÔÞÂõík {kxu yLku ÷ktçku økk¤u

y{urhfk ¼khík yLku ÃkkrfMíkkLk nMíkfLkk fk~{ehLkku y÷øk Ëuþ çkLkkððk {ktøku Au

fk~{eh xqtf{kt rËÕneÚke økÞu÷k LkuíkkykuLkku fk~{eh{kt fkuE ykËh Mkífkh fhðk Ãký íkiÞkh LkÚke. ykx÷e ÃkùkËT¼qr{fk Mk{S ÷eÄk ÃkAe nðu Vhe yuf ðkh fk~{eh{kt y{urhfkLkk ¾íkhLkkf yusLzkLku Mk{Syu «urMkzuLx ykuçkk{k LkðuBçkh{kt ¼khík ykðu íku Ãknu÷kt ðzk«ÄkLk zkì. {Lk{kunLk®Mkn fk~{eh{ktÚke ¼khíkeÞ ÷~fhLke fux÷ef xwfzeyku nxkððk Ãkh økt¼eh rð[kh fhe hÌkk Au. ÷~fh Ãký òýu Au fu yk{ Úkþu íkku íkku yuf ¾kuxwt Ãkøk÷wt nþu Ãkhtíkw fk~{eh{ktÚke ¼khíkeÞ ÷~fhLku nxkððwt íku y{urhfkLkku økwÃík yusLzk Au yLku fuLÿ Mkhfkh y{urhfkLkk Ëçkký nuX¤ fk{ fhu Au. yuf íkhV yku{h yçËwÕ÷k fk~{eh{kt MktÃkqýoÃkýu rLk»V¤ økÞk Au íÞkhu fk~{ehLkk [kh rsÕ÷kyku{ktÚke ÷~fhe xwfzeyku nxkðe ÷uðe íkÚkk ÷~fhLku yÃkkÞu÷k fux÷kf rðþu»kkrÄfkhku ÃkkAk ¾U[e ÷uðkLkwt Ãkøk÷wt ¼khík {kxu ½kíkf Mkkrçkík ÚkkÞ íku{ Au. rLk»ýkíkku {kLku Au fu y{urhfkLkku {q¤ yusLzk yu Au fu {kLkð yrÄfkhkuLkk ¼tøkLkk Lkk{u ¼khík yLku ÃkkrfMíkkLk nMíkf çkuW fk~{ehkuLku ¼u¤ðe ËE MkŠçkÞk

ËuþLkk fkuMkkuðku suðwt yuf Mðíktºk hkßÞ çkLkkððwt. y{urhfkLke yk ÷ktçkk økk¤kLke ÞkusLkk Au. y{urhfkyu ÃkkrfMíkkLk{kt íkuLkk Lkðk hksËqík íkhefu fu{hwLk {wtËuhLke rLk{ýqf fhðkLkku rLkýoÞ ÷eÄku Au. {wtËuh 2008{kt MkŠçkÞk{kt íÞkhu hksËqík níkk ßÞkhu yu Ëuþ{ktÚke fkuMkkuðkuLku yuf y÷øk hkßÞ yLku íkuLke MðíktºkíkkLke ½ku»kýk fhðk{kt ykðe níke. fkuE Ãký Ëuþ{ktÚke fkuE hkßÞLku y÷øk fhðk{kt rLk»ýkík {wtËuh nðu ÃkkrfMíkkLk{kt Ãký yk s yusLzk ÷ELku sE hÌkk Au. yu s heíku òýðk suðe ðkík yu Au fu ykuçkk{k ðneðxeíktºk yV½krLkMíkkLk yLku ÃkkrfMíkkLkLkk {k{÷kyku {kxu íku{Lkk rðþu»k Ëqík rh[kzo nku÷çkúwfLku Ãknu÷uÚke s yV½krLkMíkkLk {kuf÷e ËeÄk Au. rh[kzo nku÷çkúwf Ãký fkuMkkuðku MkŠçkÞkÚke y÷øk ÚkÞwt íku Ãknu÷ktÚke s íÞkt Ãký rðþu»k Ëqík níkk. yu ð¾íku rh[kzo nku÷çkúwfu MkŠçkÞkLkk íku ð¾íkLkk hk»xÙÃkrík ‘M÷kuçkkuËkuLk r{ÕMkkurðfLku íkÚkk fkuMkkuðku r÷çkhuþLk yk{eoLku fkuMkkuðkuLke ykÍkËe {kxu støk ¾u÷e hnu÷k y÷økíkkðkËeyku Mkk{uÚke ÷~fh nxkðe ÷uðk Mk÷kn

ykÃke níke. íku ÃkAe Lkkxku Ëuþkuyu MktÞwõík hk»xÙMkt½Lke ÃkhðkLkøke ÷eÄk ðøkh s MkŠçkÞk Ãkh nw{÷k þY fhe ËeÄk níkk. y{urhfkLkk Ãkqðo «urMkzuLx rçk÷ õ÷eLxLkÚke {ktzeLku ßÞkuso çkwþ Ãký fk~{ehLke Mkh¾k{ýe MkŠçkÞk MkkÚku fhíkk ykÔÞk Au. y{urhfkLkk rðþu»k Ëqík {wtËuh MkŠçkÞk{kt nksh níkk íku ð¾íku s fkuMkkuðkuyu 2008{kt Mðíktºk hkßÞLke ònuhkík fhe ËeÄe níke. y÷çk¥k, {wtËuh yLku nku÷çkúwfLku yksu ¼khík MkkÚku fkuE MkeÄe heíku ÷uðk Ëuðk LkÚke Ãkhtíkw fk~{ehLkku yuf rnMMkku ÃkkrfMíkkLk nMíkf nkuðkÚke íkuyku fk~{ehLkk {k{÷u nMíkûkuÃk Lknª s fhu. yu{ {kLke þfkÞ Lknª.

Lku íku Ãký yux÷k {kxu fu ÃkkrfMíkkLk s fk~{ehLkk ÷kufkuLku ykÍkËe {kxu W~fuhe hÌkwt Au íÞkhu ykuçkk{kLkk yk ËqíkkuLkku þwt hku÷ hnuþu, yu fnuðwt {w~fu÷ Au. Lkkxku ËuþLkwt fux÷wtf ÷~fh yksu Ãký yV½krLkMíkkLk{kt Au yLku íku Ãký ÃkkrfMíkkLkLke LkkuÚkoLk çkkuzoh ÃkkMku. y{urhfk nðu yV½krLkMíkkLk ¾k÷e fhe hÌkwt Au. LkkxkuLke MkuLkk nxkðe ÷eÄk çkkË yk ÷~fh ÃkkMku fkuE

Mk{ks {kxu ½kíkf Lkeðzu Au. òufu, ykÃkýe ÃkrhÂMÚkrík [eLk fhíkkt ½ýe s swËe Au. ykÃkýk ÷kufþkne {k¤¾k{kt ÔÞÂõíkLku ò¤ððk {kxu Ãkqhíke Mðíktºkíkk yLku {kuf¤kþ Au. ykÃkýu íÞkt Mk{ksSðLkLke ¾uðLkk fhLkkhkyku Ãký nt{uþkt hÌkk s Au. yk{ Aíkkt, yufðeMk{e MkËe{kt Sðíkkt ykÃkýk MkkiLkk SðLk{kt yøkkW fhíkkt ½ýwt {kuxwt ÃkrhðíkoLk òuðk {¤u Au.

{ÞkoËkyku Ãký Q¼e ÚkE Au. ykÄwrLkf {kLkðeLkk SðLk{ktÚke ‘«u{’ Lkk{Lkk ík¥ðLke çkkËçkkfe ÚkE hne Au. ykÃkýe çkË÷kE hnu÷e SðLkþi÷eLkwt yu Ãkrhýk{ Au. yøkkWLkku ð¾ík yuðku níkku fu {kíkk nÞkík nkuÞ íkku {kuxu¼køku yuLkkt çkk¤fkuLku yuLkku «u{ yLku nqtV {¤e hnuíkkt. yksu «økrík yLku rðfkMk {kxu Ãkwhw»kLke su{ †eyu Ãký f{kððkLke sðkçkËkhe WÃkkzðe Ãkzu Au.

ykÃÞku Au fu su çkk¤fLku çk[Ãký{kt {kíkkLkku «u{ yLku nqtV {¤íkkt LkÚke yu çkk¤f {kuxwt Úkíkkt yuLkku çkË÷ku ËwrLkÞk ÃkkMkuÚke ðMkq÷ fhu Au. øk{u íku økwLkuøkkh, íkkuVkLke fu rðf]ík {kLkMk ÄhkðLkkh ÔÞÂõíkLkk SðLkLkku yÇÞkMk fhðk{kt ykðu íkku yk ðkík ykùÞosLkf heíku Mkk[e Ãkzíke òuðk{kt ykðþu. ykðe ÔÞÂõíkLkwt çk[Ãký [ku¬Mk s ðuhrð¾uh nþu. yuf íkkhý yuðwt Ãký Au fu «u{ yLku nqtV Ãkqhíkkt «{ký{kt Lk {¤íkkt çkk¤f {kuzwt çkku÷íkkt þe¾u Au yLku ÃkkuíkkLkk nkÚku ¾kuhkf ¾kðkLkwt Ãký {kuzwt þY fhu Au. {kíkkLkk «u{Lke økuhnksheLke yMkhÚke çkk¤{hýLkwt «{ký Ãký ðÄkhu òuðk {¤u Au. çkeòt çkk¤fku suðku s ¾kuhkf, fÃkzkt yLku yLÞ Mkøkðzku {¤íkkt nkuðk Aíkkt fux÷ktfLku ¾qtÄ íkku fux÷kfLku þheh{kt çkeS ¾k{e «u{ Lknª {¤íkk çkk¤fku{kt òuðk{kt ykðe níke. yLku, {kýMk øk{u íku ô{hu çkk¤f s hnu Au. Vhf {kºk ð»kkuoLkku nkuÞ Au. ykÃkýk{kt yLku ykÃkýe ykMkÃkkMk çkk¤fku s ðMku Au. fkuEf LkkLkkt, fkuEf {kuxkt. ËhufLke ÃkkÞkLke sYrhÞkík yuf s nkuÞ Au - «u{. «u{Lkk y¼kð{kt Sðíkkt {kýMkku yufkfe, MkqLk{qLk, øk{økeLk çkLke òÞ Au. økktzk Ãký çkLke òÞ Au. ÂMfÍkuVurLkÞkÚke ÃkezkÞ Au. fux÷ktf ykí{níÞk Ãký fhu Au. ¼kiríkf SðLkLke çkÄe s MkwrðÄkyku nkuðk Aíkkt «u{Lkk y¼kðLku fkhýu yu{Lkwt SðLk yfkhwt çkLke òÞ Au. yu{Lku çkÄwt s {¤u Au yuf{kºk «u{ LkÚke {¤íkku. ðÄkhu Mk{]Ø Ëuþku{kt {kýMk ðÄkhu yuf÷ku Ãkze òÞ Au. íÞkt Ãkrík-ÃkíLkeLku ÷øLkLkk çktÄLk{kt çkktÄe Lk hk¾u íkuðk Mkh¤ fkÞËk Au. MkhfkhLke sðkçkËkheyu ÃkuËk Úkíkkt çkk¤fku Au. ykuAe {nuLkíku {¤íkk ÃkiMkk Au. ½hzk {kýMk {kxu ð]Øk©{ku Au. yuf{kºk «u{ LkÚke. yu

Mkk{kLÞ yLku {kLkðe

rðfkMk ½ýw t Mkkhwt ÚkÞwt Au y u { fux÷ef

fwxwtçkLkk ykŠÚkf çkkuòLku ÃknkU[e ð¤ðk {kxu yu{ fhðkLkwt yuLkk {kxu ÷øk¼øk VhrsÞkík nkuÞ Au. ðÄw{kt †eykuyu ½hfk{Lkku çkkuòu Ãký WÃkkzðkLkku nkuÞ Au. yuðe ÃkrhÂMÚkrík{kt çkk¤fku LkMkohe{kt fu ½kurzÞk½h suðkt MÚk¤kuyu WAhu Au. {kíkkLkku «u{ Mðk¼krðf heíku s yu{Lku ykuAku {¤u Au. †eyku yksfk÷ s ðÄw fk{ fhu Au yuðwt LkÚke. Ãkwhw»kku fhíkkt Ãký ½ýwt ðÄkhu fk{ Ãknu÷ktÚke s yu fhíke ykðe Au, Ãkhtíkw Ãknu÷kt yu su fk{fks fhíke yu{kt yuLkwt çkk¤f {kuxu ¼køku yuLke MkkÚku s hÌkwt níkwt. çkk¤f †eLku fk{{kt {ËË Ãký fhíkwt. çkk¤fLku {kíkkLkkt «u{-nqtV {¤e hnuíkkt yLku {kíkkLku Ãký yuÚke SððkLkwt çk¤ {¤e hnuíkwt. Ãkhtíkw fk¤Lkwt [¢ ÃkkAwt Vhíkwt LkÚke yux÷u Lkðe þi÷e AkuzeLku sqLke heíku SððkLkwt {kýMk {kxu þõÞ LkÚke çkLkðkLkwt. ykÃkýu yu{ Ãký fne þfeyu fu {kýMkLku íkku çku xtf Ãkqhíkwt ¾kðkLkwt {¤ðwt òuEyu. yk «u{ yLku nqtV Lk {¤u íkku þwt ÚkE sðkLkwt níkwt? íkku ykÃkýu yu Ãký òýe ÷uðwt òuEyu fu, «u{rðneLk Mk{ks (Loveless Society) h[kðkÚke Mk{ksLku þwt LkwfMkkLk ÚkkÞ? rLk»ýkíkkuLkk yr¼«kÞu Mk{ks{kt su ytÄkÄqtÄe, yÔÞðMÚkk fu yhksfíkk Vu÷kÞ Au, yuLkk {q¤{kt «u{ y™u nqtV rðLkk WAhíkkt çkk¤fku Au. Ëhuf ô{hu {kýMk «u{ Ít¾u Au. Mkkhk{kt Mkkhwt Ãkku»ký yLku fe{íke{kt fe{íke fÃkzktÚke Ãký «u{ {kxuLke íkuLke Ít¾Lkk Mktíkku»kkíke LkÚke yLku yuf Mk{Þu yík]Ãík hne økÞu÷e yk Ít¾Lkk {kýMkLku SðLk¼h MkíkkÔÞk s fhu Au. su çkk¤fLku «u{ Lk {¤u fu Lk {éÞku nkuÞ íku {kuxe ô{hu Ãký íkkuVkLk fhðkLkku hkn ÷u Au. íkuLkwt ðíkoLk yuf fkuÞzkYÃk çkLke òÞ Au. çkk¤WAuh yLku çkk¤hkuøkkuLkk rLk»ýkík zkìõxhkuyu ÷øk¼øk MkðoMkt{ík yr¼«kÞ

****** CMYK

s fk{ LkÚke. çkMk yk s ð¾íku ÃkkrfMíkkLku fÌkwt Au fu fk~{ehLkku {k{÷ku økt¼eh Au {kxu íku {k{÷ku Úkk¤u Ãkkzðk {kxu y{urhfkyu hksLkiríkf Ãknu÷ fhðe òuEyu. y{urhfk yux÷wt ¾tÄwt Au fu yuýu fk~{eh{kt {kÚkwt {khðwt nkuÞ íkku íku ÃkkrfMíkkLkLku s ykðe {ktøkýe fhðk ¾kLkøke{kt Mk÷kn ykÃkðkLke ÞwÂõík òýu Au. ÃkkrfMíkkLkLkk rðËuþ{tºke þkn {nu{qË fwhuþeyu MktÞwõík hk»xÙMkt½Lke sLkh÷ yuMkuBçk÷e{kt ¼køk ÷uðk síke ð¾íku LÞqÞkìfo{kt yk «fkhLkwt rLkðuËLk fÞwO níkwt. y{urhfkLku íkku yk s òuEyu Au. rðïLkk ík{k{ ËuþkuLkk yktíkrhf {k{÷kyku{kt íku {kÚkwt {khu Au. ÃkkrfMíkkLkLke økwMíkk¾e ykx÷e s Lknkuíke, ÃkkrfMíkkLkLke MkuLkux Ãký yuf Xhkð ÃkMkkh fheLku fk~{ehLke çkkçkík{kt ®[íkk ÔÞõík fhe níke. òufu, ¼khíku íkuLkku Mk¾ík rðhkuÄ fÞkuo níkku. íku ÃkAe MktÞwõík hk»xÙMkt½Lke Mkk{kLÞ Mk¼k{kt nkshe ykÃkðk y{urhfk økÞu÷k ¼khíkLkk rðËuþ{tºke yuMk.yu{. f]»ýkyu Ãký rLkðuËLk fÞwO fu Ãknu÷kt ÃkkrfMíkkLk fk~{eh ÃkhLkku fçkòu Akuzu ÃkAe çkeS ðkík fhu. yk çkÄkt rLkðuËLkku fk~{eh{kt y{urhfkLkk nMíkûkuÃk {kxu ÃkrhÂMÚkríkLku ðÄw yLkwfq¤ çkLkkðe hÌkkt Au. y{urhfkLkku rMkrLkMxh yusLzk yu Au fu ¼khík yLku ÃkkrfMíkkLkLkk fçkò nuX¤Lkk fk~{ehLku çkuW ËuþkuLke Ãkfz{ktÚke {wõík fhe fk~{eh Lkk{Lkku yuf Mðíktºk Ëuþ çkLkkððku. yV½krLkMíkkLk{ktÚke LkkxkuLke MkuLkkLku nxkðe íku MkirLkfkuLku fk~{eh{kt íknuLkkík fhðk yLku íku heíku Ãkqhk Ërûký yurþÞk yLku {æÞ yurþÞkLkk yuf rnMMkk Ãkh Lksh hk¾ðkLke MkkÚku ¼khíkeÞ WÃk¾tz Ãkh ÃkkuíkkLkku ËçkËçkku fkÞ{ fhe Ëuðku. xqtf{kt fk~{eh Lk ¼khíkLkwt hnu fu Lk ÃkkrfMíkkLkLkwt, Ãkhtíkw ykÍkËeLkk Lkk{u fkuE fXÃkqík¤e Mkhfkh h[e fk~{ehLku ÃkkuíkkLkwt çkøk÷çkå[wt çkLkkðe ËuðkLke ¾íkhLkkf [k÷ y{urhfk h{e hÌkwt Au. yk ðkíkLkk ¾íkhLkkf EhkËkLku [eLk yíÞkhÚke s Mk{S økÞwt nkuE íkuýu ðu¤kMkh ÃkkrfMíkkLk nMíkfLkk fk~{eh{kt [eLke MkirLkfku økkuXðe ËeÄk Au. [eLku yk MkirLkfku ÃkqhLke ÂMÚkrík{kt {ËË fhðkLkk çknkLku {kufÕÞk níkk, Ãkhtíkw [eLkLkku yMk÷e EhkËku yV½krLkMíkkLk{ktÚke Lkðhk ÃkzLkkhk Lkkxku MkirLkfkuLku fk~{eh{kt ykðíkk hkufðkLkku s Au. ÃkkrfMíkkLkLku ÃkkuíkkLkk Ãkz¾k{kt hk¾ðk {kxu [eLku ÃkkrfMíkkLk MkkÚku Ãkh{kýw fhkh fheLku ÃkkrfMíkkLkLku Ãkh{kýw heyuõxhLke yuf «fkhLke ÷kt[ s ykÃke Au. ÃkkrfMíkkLk LkkxkuLkwt MkÇÞ Lk nkuðk Aíkkt y{urhfkyu ÃkkrfMíkkLkLku yuf «fkhLkwt {Vík{kt {kLkËT MkÇÞÃkË ykÃÞwt Au. xqtf{kt, fk~{eh yu ¼khík-Ãkkf ðå[uLkku yktíkrhf {k{÷ku Lk hnuíkkt íku yktíkhhk»xÙeÞ Mk{MÞk Au íkuðku {wÆku WÃkMkkððk{kt ÃkkrfMíkkLk MkV¤ hÌkwt Au. yLku yk ÃkrhÂMÚkríkLkku ÷k¼ ÷E fk~{eh{kt y{urhfk íkuLkku yusLzk ÷køkw fhðk ykøk¤ ðÄe hÌkwt Au. fkuELkku «u{ Ãkk{e LkÚke þfíkku yLku ÃkkuíkkLkku «u{ fkuELku ykÃke Ãký LkÚke þfíkku. «økrík yLku rðfkMkLke nhýVk¤ ¼híke ð¾íku ykÃkýu ykÃkýe Lkðe ÃkuZe fu QAhíke ÃkuZeLkku rð[kh fheLku, yk yLku ykðe s çkeS fux÷ef çkkçkíkkuLkku Ãký rð[kh fheþwt íkku ykÃkýku rðfkMk yLku «økrík [eLk suðk Lknª, Ãký Mkk[k yÚko{kt rðfkMk yLku «økrík çkLke hnuþu.

CMYK

2

k hrððkh k 17 ykuõxkuçkh k h010

r÷ rsykuçkku

rð

ï{kt Lkkuçku÷ «kEÍ Mkðkuoå[ {LkkÞ Au yLku yk Lkkuçku÷ «kEÍu ½ýkt yuðkt ÷kufkuLku ËwrLkÞk{kt hkíkkuhkík «rMkÂØLkk rþ¾hu çkuMkkze ËeÄk Au fu su{Lku ËwrLkÞkLkk çkeò Ëuþku{kt íkku Xef Ãký íku{Lkk ÃkkuíkkLkk Ëuþ{kt Ãký çknw ykuAk ÷kufku yku¤¾íkk nkuÞ. økÞk ð»kuo ðzkuËhk{kt ¼ýu÷k ðUfeLku fur{MxÙeLkwt Lkkuçku÷ «kEÍ {éÞwt íÞkhu yuðku s ½kx ÚkÞu÷ku. ðUfe ðzkuËkhk{kt hnu÷k Lku ðzkuËhk{kt ¼ýu÷k Lku Aíkkt økwshkík{kt çknw ykuAk ÷kufku yk {kýMk rðþu òýíkk níkk. íku{Lku Lkkuçku÷ «kEÍ {éÞwt yu ÃkAe çkÄktLku ¾çkh Ãkze fu ykðku {nkLk rð¿kkLke yk Ähíkeyu ykÃÞku Au. ðUfeLkwt ¼khíkeÞ fLkuõþLk Au yux÷u yk WËknhý ykÃÞwt Ãký ykðwt Ëh ð»kuo ÚkkÞ Au yLku Lkkuçku÷ «kEÍ ònuh ÚkkÞ íÞkhu ykðkt ykùÞkuo Mkòoíkkt s nkuÞ Au. yk ð»koLkk Lkkuçku÷ «kEÍ{kt Ãký ykðwt s yuf ykùÞo r÷ rsykuçkku Au. rsykuçkku [eLkLkk Au yLku íku{Lku yk ð»koLkwt þktríkLkwt Lkkuçku÷ «kEÍ {éÞwt Au. Mkk{kLÞ heíku fkuELku Ãký Lkkuçku÷ «kEÍ {¤u íÞkhu íku{Lkk ËuþLkkt ÷kufku hkS Úkíkk nkuÞ Au Ãký rsykuçkkuLku Lkkuçku÷ «kEÍ {éÞwt íkuLku fkhýu [eLkLke Mkhfkh Wf¤e QXe Au yLku íkuýu Lkkuçku÷ «kEÍ ykÃkíkk Ëuþ LkkuðuoLku yk økwMíkk¾e {kxu Ä{fkÔÞwt Au yLku íkuLke MkkÚkuLkk MktçktÄku fkÃke Lkk¾ðkLke Ä{fe Ãký ykÃke Au. [eLk suLkk Lkk{Úke s ¼zfe QXu Au íku rsykuçkku yk¾hu Au fkuý?

[eLk{kt MkkBÞðkËe þkMkLk Au yLku MkkBÞðkËLku nxkðe ÷kufþkne MÚkkÃkðk {kxuLke ÷zík ð»koÚke [k÷u Au. rsykuçkku yk ÷zík{kt {ku¾hu Au yLku [eLk íku{Lkk Lkk{Úke ¼zfu Au íkuLkk {q¤{kt rsykuçkkuLke yk «ð]r¥k Au. rsykuçkku çki®søk Lkku{o÷ ÞwrLkðŠMkxe{kt «kuVuMkh níkk yLku yu ð¾íku y{urhfkLke ½ýe ÞwrLkðŠMkxe{kt økuMx VufÕxe íkhefu ÷uõ[hh íkhefu Ãký síkk níkk. [eLk{kt {kLkðrÄfkhku suðwt fþwt LkÚke yLku [eLk ÃkkuíkkLkk LkkøkrhfkuLku yufË{ økw÷k{Lke su{ hk¾u Au íku Mkk{u {kÚkwt Ÿ[fLkkhk Úkkuzk {hË ÷kufku{kt yuf rsykuçkku Ãký Au yLku íkuLke ®f{ík Ãký íku{ýu

ðzkuËhk økwshkíkLkk nkìfe ¾u÷kzeykuLke ¾ký Au Ãkt

òçkLkk MktMkkhÃkwh økk{Lku suðe heíku ¼khíkeÞ nkìfeLkk ¾u÷kzeykuLke ¾ký íkhefu yku¤¾ðk{kt ykðu Au íku heíku ðzkuËhkLku økwshkíkLkk nkìfeLkk ¾u÷kzeykuLke ¾ký íkhefu yku¤¾ðk{kt ykðu Au. yks MkwÄe ðzkuËhkyu hk»xÙeÞ yLku yktíkhhk»xÙeÞ ûkuºku sux÷k nkìfe ¾u÷kzeyku ykÃÞk Au íkux÷k hkßÞLkk fkuE þnuhu ykÃÞk LkÚke yu fkhýLku ÷eÄu s RÂLzÞLk nkìfe VuzhuþLku ðzkuËhkLku MkeÄe Mkt÷øLkíkk ykÃke Au. ¼khíkeÞ nkìfeLkk RríknkMk{kt zkurfÞwt fhíkkt òýðk {¤þu fu ykur÷ÂBÃkf økuBMk, yurþÞLk økuBMk, nkìfe ðÕzofÃk fu fkì{LkðuÕÚk økuBMk{kt ¼køk ÷uLkkhe ¼khíkeÞ nkìfe xe{{kt ÃktòçkLkk yuf LkkLkfzk økk{ MktMkkhÃkwhLkku yuf ¾u÷kze Lk nkuÞ, yuf Mk{Þu íkku Ãkkt[Úke A ¾u÷kzeyku yk økk{Lkk hnuíkk yLku íku s heíku òuEyu íkku ßÞkhu Ãký hk»xÙeÞ MÃkÄko{kt økwshkíkLke xe{ ¼køk ÷uðk òÞ Au íÞkhu ðzkuËhkLkk s ¾u÷kzeykuLke MktÏÞk ðÄkhu òuðk {¤u Au. Aêk yLku Mkkík{k Ëþf{kt íkku økwshkíkLke xe{Lkk 15 ¾u÷kzeyku{kt ðzkuËhkLkk 10Úke 12 ¾u÷kze òuðk {¤íkk.

MkÞkShkð økkÞfðkzu íku{Lkk hkßÞ{kt ¾u÷fqËLku ¾qçk «kÄkLÞ ykÃÞwt níkwt yLku íkuÚke s hkßÞ{kt ðzkuËhk ¾u÷fqËLke Lkøkhe íkhefu yku¤¾kÞ Au. {nkhkòyu 100 ð»ko Ãknu÷kt r¢fuxLkwt {uËkLk íkiÞkh fhkÔÞwt níkwt. MkkÚku MkkÚku çkeS h{íkkuLku «kuíMkknLk ykÃkðk y¾kzk yLku rs{¾kLkkt þY fhkÔÞkt níkkt. ÷û{e rð÷kMk Ãku÷uMkLke çkhkçkh Mkk{uLkwt {kuxwt {uËkLk ðzkuËhk nkìfe yuMkkurMkyuþLkLku ÷øk¼øk ykX ËkÞfk Ãknu÷kt Vk¤ÔÞwt níkwt. f÷k¼ðLk nkìfe økúkWLz íkhefu yku¤¾kíkk yk økúkWLz Ãkh nkìfeLkk òËwøkh æÞkLk[tË Mkrník fux÷kÞ RLxhLkuþLk÷ ¾u÷kze h{e [qõÞk Au. hkßÞLkk yuf{kºk ykur÷ÂBÃkf ¾u÷kze økku®ðË Mkkðtík (1960 hku{ ykur÷ÂBÃkõMk) yLku Mke.yu÷. Ëwçku (1952 nu÷rMkLfe ykur÷ÂBÃkõMk) yk {uËkLk{kt ð»kkuo MkwÄe fku®[øk ykÃke [qõÞk Au. LkkLkk [ðký yurþÞLk økuBMk{kt h{e [qõÞk Au. h½wLkkÚk fË{, rþðkS økkÞfðkz yLku þtfhhkð økkÞfðkz ¼khík íkhVÚke ½ýe çkÄe RLxhLkuþLk÷ {u[ku{kt h{e [qõÞk Au íkku nk÷Lke ÃkuZeLkku hksuþ Ãkðkh ¼khíkLke swrLkÞh nkìfe xe{ MkkÚku fuLÞkLkku «ðkMk

[qfðe Au. AuÕ÷k çku ËkÞfkÚke rsykuçkku Mkíkík [eLkLke su÷{kt hÌkk Au yÚkðk íkku LkshfuË hÌkk Au. [eLkLke Mkhfkhu yuf Þk çkeò çknkLku íku{Lku su÷{kt ÄfuÕÞk Au Lku ßÞkhu íku{Lke Mkò Ãkqhe ÚkkÞ fu íkhík s íku{Lkk Ãkh ÷~fhe Ãknuhku økkuXðe ËuðkÞ Au. [eLkLke MkkBÞðkËe Mkhfkhu rsykuçkku hnuíkk níkk íku yuÃkkxo{uLxLke çkkswLkk s yuÃkkxo{uLx{kt ÷~fhe Úkkýwt Lkkt¾e ËeÄu÷wt. ÷~fhe sðkLkku rsykuçkkuLkk fku÷ xuÃk fhíkk, íku{Lkk ELxhLkux Ãkh þwt ÚkkÞ Au íkuLkwt æÞkLk hk¾íkk yLku fkuE {¤ðk ykðu íkku íkuLku rsykuçkkuLke Mk÷k{íkeLku çknkLku {¤ðk Lkk Ëuíkk. rsykuçkkuyu Ãkkuíku ÷ÏÞwt Au fu [eLkLke Mkhfkhu íku{Lke ®sËøke su÷ fhíkkt Ãký çkËíkh çkLkkðe ËeÄe níke yLku yuf ð¾ík íku{ýu ÃkkuíkkLke ÃkíLkeLkk sL{rËLku çku ðkELkLke çkkux÷ {tøkkðe íkku yu Ãký íku{Lkk MkwÄe Lknkuíke ÃknkU[e, fufLkku ykuzoh ykÃÞku íkku fuf ÷ELku ykðLkkhLku ÷~fhu Ãkfze ÷eÄku yLku ÃkAe rsykuçkkuyu VrhÞkË fhe íkku yuðwt fnuðkÞwt fu yíÞkhu [eLk{kt çknw çkkuBçkÄzkfk ÚkkÞ Au yLku fkuE ðkELk çkkux÷ fu fufLkk Lkk{u çkkuBçk Lkk {kuf÷e Ëu yux÷k {kxu íku{Lke Mk÷k{íkeLku ¾kíkh yk çkÄe ðMíkwyku só fhe ÷uðkE níke. rsykuçkkuyu yk çkÄe íkf÷eVku ðå[u Ãký ÃkkuíkkLkku støk [k÷w hkÏÞku yux÷u Auðxu [eLkLke Mkhfkhu íku{Lku ÃkfzeLku su÷{kt LkktÏÞk yLku 2009{kt íku{Lku 11 ð»koLke su÷Lke Mkò fhe. rsykuçkku nðu 2020{kt su÷{ktÚke Aqxþu yLku fËk[ yuðwt çkLÞwt nkuík fu rsykuçkku çkeò ÷k¾ku [eLkkykuLke su{ økw{Lkk{eLke ®sËøke su÷{kt fkZíkkt fkZíkkt s økwshe økÞk nkuík Ãký Lkkuçku÷ «kEÍ {éÞwt yu MkkÚku s yk¾e ËwrLkÞkLku rsykuçkku rðþu

[eLkLkk LkuÕMkLk {tzu÷k [eLk{kt MkkBÞðkËe þkMkLk Au yLku MkkBÞðkËLku nxkðe ÷kufþkne MÚkkÃkðk {kxuLke ÷zík ð»kkuoÚke [k÷u Au. rsykuçkku yk ÷zík{kt {ku¾hu Au. [eLk íku{Lkk Lkk{Úke ¼zfu Au íkuLkk {q¤{kt rsykuçkkuLke yk «ð]r¥k Au. ¾çkh Ãkze yLku yíÞkhu yk¾e ËwrLkÞk{kt rsykuçkkuLke {wÂõík {kxu [¤ð¤ þY ÚkE økE Au.

rsykuçkkuLke ðkík fheyu yLku 1989Lkk xeLkkLk{uLk Mõðuh níÞkfktzLke ðkík Lkk fheyu íkku ðkík yÄqhe økýkÞ. [eLk{kt ÷kufþkne {kxuLke su ÷zík [k÷u Au íku{kt xeLkkLk{uLk MõðuhLke ÷zík x‹Lkøk ÃkkuELx økýkÞ Au yLku yk ½xLkk îkhk [eLku þkMkfku Mkk{u WXLkkhk yðksLku fE heíku yíÞtík rLkËoÞe çkLkeLku yLku ¢qhíkkÚke f[ze þfkÞ Au íkuLkku ynuMkkMk fhkÔÞku níkku. 1989{kt hrþÞk{kt MkkBÞðkËLkt ÃkíkLk ÚkÞwt yLku rðï¼h{kt MktÏÞkçktÄ MkkBÞðkËe Mkhfkhku økçkze Ãkze íku ÃkAe [eLk{kt Ãký ÷kufþkneLkk Mk{Úkofku WíMkkn{kt ykðe økÞu÷k Lku íku{Lke ÷zík yufË{ íkus çkLke økÞu÷e. yk íkuS Ëhr{ÞkLk s [eLk{kt 15 yur«÷u nw ÞkykuçkUøk Lkk{Lkk ÷kufþkuneíkhVe yrÄfkheLkwt

MkÞkShkð økkÞfðkzu íku{Lkk hkßÞ{kt ¾u÷fqËLku ¾qçk «kÄkLÞ ykÃÞwt níkwt yLku íkuÚke s hkßÞ{kt ðzkuËhk ¾u÷fqËLke Lkøkhe íkhefu yku¤¾kÞ Au.

fhe [qõÞku Au. yksu Ãký ðzkuËhkLke Ãkwhw»k yLku {rn÷k xe{Lkk ¾u÷kzeyku hkßÞ xe{ íkhVÚke h{u Au, çknw ykuAk ÷kufku òýíkk nþu fu økwshkíke økeíkkuLke Ã÷uçkuf®Mkøkh ðíMk÷k Ãkkrx÷ ðzkuËhk yLku hkßÞ {rn÷k nkìfe xe{Lkwt MkwfkLkeÃkË Mkt¼k¤e [qfe Au yLku hkßÞLke «Úk{ {rn÷k nkìfe yBÃkkÞh Au. ðzkuËhkLkk s hksw þu÷kh yktíkhhk»xÙeÞ ûkuºku yBÃkkÞ®høk fhu Au. ðzkuËhk nkìfe yuMkkurMkyuþLkLke yLzh-17 yLku yLzh-15Lke xe{u hkßÞfûkkLke sðknh÷k÷ Lknuhw nkìfe MÃkÄkoyku Síke ÷eÄe Au. yuMkkurMkyuþLkLkk yæÞûk rLk÷uþ Ãkxu÷Lkk {køkoËþoLk nuX¤ AuÕ÷kt ºký ð»koÚke rMkõMk yu MkkEz LkkEx nkìfe xwLko{uLx ÞkuòÞ Au. ¾qçk s LkSfLkk ¼rð»Þ{kt hkßÞLke «Úk{ nkìfe yufuzu{e Ãký þY fhðk{kt ykðLkkh Au yLku yk çkÄe s çkkçkíkkuLku æÞkLk{kt hk¾eLku RÂLzÞLk nkìfe VuzhuþLku ðzkuËhkLku y÷øk yuVe÷uþLk ykÃÞwt Au. ¼khík MkhfkhLkk ¾u÷fqË {tºkk÷Þ îkhk 1980{kt MÃkkuxToMk økkRz÷kRLMk ònuh fhðk{kt ykðe níke. su {wsçk Ëhuf hkßÞ{kt su íku h{íkLkwt Võík yuf s yuMkkurMkyuþLk {kLÞ økýkÞ, íku{ Aíkkt su heíku ¼khíkeÞ r¢fux ftxÙku÷ çkkuzo MkkÚku hkßÞLkkt ºký yuMkkurMkyuþLk økwshkík, çkhkuzk yLku Mkkihk»xÙ Mkt÷øLk Au, íku{ yÃkðkËYÃku nkìfe VuzhuþLku fux÷ktf hkßÞku{kt yuf fhíkkt ðÄw yuMkkurMkyuþLkLku Mkt÷øLkíkk ykÃke Au. {nkhk»xÙ{kt Mxux rMkðkÞ çkkìBçku nkìfe yuMkkurMkyuþLk, yktÄ«ú Ëuþ yLku niËhkçkkË, {æÞ«Ëuþ, {æÞ ¼khík yLku ¼kuÃkk÷Lku Ãký {kLÞíkk ykÃke Au. ¼khík MkhfkhLkk ¾u÷{tºke yu{.yuMk. røk÷ yLku RÂLzÞLk ykur÷ÂBÃkf yuMkkurMkyuþLkLkk yæÞûk Mkwhþ u f÷{kzeyu fuÃkeyuMk røk÷Lkk Lkuík]íð{kt RÂLzÞLk nkìfe VuzhuþLkLke {kLÞíkk hË fheLku nkìfe RÂLzÞkLku {kLÞíkk ykÃke níke, Ãký fkuxo{kt fuMk [k÷íkkt Mkhfkh yLku ykur÷ÂBÃkf yuMkkurMkyuþLkLke nkh ÚkE Au yLku RLxhLkuþLk÷ nkìfe VuzhuþLku Ãký fuÃkeyuMk øke÷Lkk VuzhuþLkLku {kLÞ hkÏÞwt Au yLku yk s VuzhuþLku økwshkík{kt ðzkuËhk nkìfe Mkt½Lku MkeÄe Mkt÷øLkíkk ykÃke Au. yksu hkßÞ{kt økwshkík Mxux nkìfe yuMkkurMkyuþLk yLku nkìfe yuMkkurMkyuþLk ykìV økwshkík Ãký yÂMíkíð{kt Au. Ãknu÷kLku RÂLzÞLk nkìfe VuzhuþLk yLku çkeòLku nkìfe RÂLzÞkyu {kLÞíkk ykÃke Au. nðu ðzkuËhkLku {¤íkkt hkßÞLke çku xe{ku LkuþLk÷ [uÂBÃkÞLkrþÃk{kt ¼køk ÷E þfþu.

yðMkkLk ÚkÞwt. ÷kufþkneLkk Mk{Úkofkuyu yk {kufkLkku VkÞËku WXkÔÞku yLku nwLku ©Øktsr÷ ykÃkðk {kxu [eLkkLk{uLk Mõðuh{kt Mk¼k çkku÷kðe. [eLk Mkhfkh Mk{S økE fu yk rðhkuÄeykuLktw þÂõík«ËþoLk Au yux÷u íkuýu íkuLkk Ãkh «ríkçktÄ {qõÞku Ãký yu «ríkçktÄLke yiMkeíkiMke fheLku yuf ÷k¾ fhíkkt ðÄkhu ÷kufku ¼uøkk ÚkE økÞk. yu ð¾íku [eLk Mkhfkhu Ãký ÷~fh Wíkkhe ËeÄwt Lku ©Øktsr÷ Mk¼k íkku Ãkíke økE Ãký Ëu¾kðfkhkuyu íÞktÚke nxðkLku çkË÷u Äk{k s Lkkt¾e ËeÄk Lku yu MkkÚku s støk þY ÚkÞku. Ëu¾kðfkhkuyu Äehu Äehu s{kðx fhðk {ktze Lku yuf íkçk¬u xeLkkLk{uLk Mõðuh{kt 10 ÷k¾ ÷kufku ÚkE økÞkt. Ëu¾kðfkhku{kt {kuxk ¼køkLkk rðãkÚkeoyku níkk. yu MkkÚku s [eLk Mkhfkh òøke Lku íkuýu AuÕ÷e ðku‹Lkøk ykÃke. òu fu Ëu¾kðfkhku íkuLku Ãký ½ku¤eLku Ãke økÞk Lku yu MkkÚku s [eLku ÷~fhLku Aqxku Ëkuh ykÃÞku. 1 sqLku ÷~fhu fkÞoðkne þY fhe yLku 5 sqLku ÷~fh çki®søk{kt MkkVMkqVe fheLku xeLkkLk{uLk Mõðuh{kt ½qMÞwt íÞkhu íÞkt yuf ÷k¾ ÷kufku {kusqË níkk. íku{Lkk rðhkuÄLke Ãkhðk fÞko rðLkk ÷~fhu íku{Lkk Ãkh økku¤eyku Akuze yLku xuLfku [zkðeLku íku{Lku heíkMkh f[ze LkktÏÞk. [eLke ÷~fhu yu rËðMku 10 nòh ÷kufkuLke níÞk fhe Lkkt¾e níke yLku xeLkkLk{uLk Mõðuh{kt heíkMkh ÷kuneLke LkËeyku ðnuíke níke. rsykuçkku nwLke níÞk ð¾íku y{urhfk níkk yLku íku{Lkk þw¼uåAfkuyu íku{Lku [eLk ÃkkAk Lknª sðkLke Mk÷kn ykÃke níke Ãký rsykuçkku [eLk økÞk yLku íku{ýu [eLke ÷~fhu fkÞoðkne þY fhe íÞkhu rðãkÚkeoykuLku Mk{òðe Mk{òðeLku xeLkkLk{uLk

Mõðuh{ktÚke hðkLkk fÞko níkk. rsykuçkku Lkk nkuík íkku [eLke ÷~fhu fux÷kt ÷kufkuLke níÞk fhe nkuík íku ¾çkh LkÚke. rsykuçkkuLke yk Mk{sËkhe çkË÷ [eLk{kt íku{Lku swtÍe íkhefu yku¤¾ðk{kt ykðu Au. swtÍe þçË fL^ÞwrþÞMku ykÃÞku Au yLku íkuLkku yÚko ÚkkÞ Au ykËþo {kLkðe. Ãkku í kkLke ®sËøkeLkkt 21 ð»ko su÷{kt yÚkðk íkku LkshfuË{kt økk¤Lkkhk rsykuçkkuLku Ãkrù{Lkwt {erzÞk [eLkLkk {tzu÷k íkhefu yku¤¾u Au. òu fu {tzu÷k íkku 26 ð»kuo su÷{ktÚke çknkh ykðe þõÞk níkk. rsykuçkku çknkh ykðþu fu ÃkAe su÷{kt s ¾ík{ ÚkE sþu íku fkuELku ¾çkh LkÚke.

Mkk{kLÞ heíku fkuELku Ãký Lkkuçku÷ «kEÍ {¤u íÞkhu íku{Lkk ËuþLkk ÷kufku hkS Úkíkk nkuÞ Au Ãký rsykuçkkuLku Lkkuçku÷ «kEÍ {éÞwt íkuLku fkhýu [eLkLke Mkhfkh Wf¤e QXe Au yLku íkuýu Lkkuçku÷ «kEÍ ykÃkíkk Ëuþ LkkuðuoLku yk økwMíkk¾e {kxu Ä{fkÔÞwt Au yLku íkuLke MkkÚkuLkk MktçktÄku fkÃke Lkk¾ðkLke Ä{fe Ãký ykÃke Au.

fk~{eh fe çkhçkkËe {U yçËwÕ÷k ËeðkLkk yku{h yçËwÕ÷kyu Mk¥kk Mkt¼kéÞk ÃkAe fk~{ehLke ÂMÚkrík ðÄw çkøkze Au. ÃkkÃkk fnuíku nu çkzk Lkk{ fhuøkkLke {kVf fk~{ehLke ÃkÚkkhe VuhððkLke ÃkhtÃkhk yku{hLkk ËkËk þu¾ yçËwÕ÷kyu fhu÷e, yu Ãký sðknh÷k÷ LkunhwLkk MknfkhÚke. þu¾-LkunhwLke òuzeyu fk~{eh{kt ðkðu÷k fktxk yksuÞ ðkøku Au.

s

þu¾ yçËwÕ÷k

Vkhwf yçËwÕ÷k

yku{h yçËwÕ÷k

ðknh÷k÷ Lkunhwyu ½ýkt yuðkt fk{ fÞkO Au suLku fkhýu íku{Lke «Mktþk ykuAe yLku xefk ðÄw fhðe Ãkzu. íku{Lkkt yu fk{ku{kt fk~{ehLkwt Mk¤økíkwt ŸçkkrzÞwt xku[ Ãkh Au. ykÍkËe ð¾íku LkunhwLkku yuðku rçkLksYhe ykøkún níkku fu fk~{ehLke Mk¥kk íkku ÃkkuíkkLkk ¾kMk r{ºk þu¾ yçËwÕ÷kLku s {¤u. fk~{eh Ãkh ßÞkhu ÃkkrfMíkkLku yk¢{ý fÞwO yLku íÞktLkk {nkhkò nrh®Mknu ¼khík Mkhfkh ÃkkMku {ËË {ktøke íÞkhu LkunhwLke þhík yu níke fu þu¾ yçËwÕ÷kLku Mk¥kk MkkUÃkku íkku {ËË fheyu! fk~{eh çk[kððkLkk Mk{Þu Lkunhw ykðe çkkr÷þ nX ÷ELku çkuXk níkk. fkutøkúuMkLku ÷køkw Ãkzu÷wt ÷køkíkkt-ð¤økíkktðkËLkwt fuLMkh íÞkhÚke [kÕÞwt ykðu Au. íkksuíkh{kt sB{w fk~{ehLkk {wÏÞ {tºke yku{h yçËwÕ÷kyu fhu÷k rðÄkLkLkkt {wr¤Þkt Ãký ºký ÃkuZe sqLkkt Au. yku{hLkwt yuðwt fnuðwt Au fu fk~{ehLkwt ¼khík MkkÚku òuzký ÚkÞu÷wt Au, rðr÷Lkefhý Lknª. {ík÷çk fu fk~{eh ¼khíkLkwt hkßÞ LkÚke, ¼khík MkkÚku òuzkÞu÷ku «Ëuþ {kºk Au! hknw÷ økktÄe Lkk{Lkk þÏMkLkwt ð¤e íku{Lku Mk{ÚkoLk Au. fk~{eh yu yçËwÕ÷k yLku LkunhwÃkrhðkhLkwt ðíkLk Au yLku f{LkMkeçke yu Au fu Ähíke ÃkhLkk yk sLLkíkLku Ëku; çkLkkððk{kt Ãký yk çkLLku ÃkrhðkhLke ºkýºký ÃkuZeÚke ¼qr{fk hne Au. 1997{kt ¼køk÷kLke Ëh¾kMík ð¾íku {nkhkò nrh®Mknu MðkÞ¥kíkk ò¤ððkLkku

Úkzo zkÞ{uLþLk ÷r÷ík ¾t¼kÞíkk ykøkún hkÏÞku íÞkhu {wÂM÷{ fk~{eheykuLkk rníkLkk h¾uðk¤ íkhefu þu¾ yçËwÕ÷kLkwt Ãký íku{Lku Mk{ÚkoLk níkwt. Mk¥kk{kt s MkðoMð òuíkk yçËwÕ÷kyu fk~{eh{kt ÃkkuíkkLku òu MkðuoMkðko çkLkkððk{kt ykðu íkku fk~{eh{kt ÃkkrfMíkkLk íkhVe ðkíkkðhý Q¼wt fhðk {kxu rsLLkknLku Ëkýku [ktÃke òuÞku níkku. rsLLkknu fkuXwt Lk ykÃÞtwt yux÷u yçËwÕ÷kyu LkunhwLku Ãkfzâk. fkuE Ãký ¼kuøku fk~{ehLku nkÚk{kt hk¾ðk nðkríkÞkt {khíkk Lkunhwyu yu ð¾íku MkhËkhLke rþ¾k{ýLku økýfkÞko ðøkh yçËwÕ÷kLku MkðuoMkðko çkLkkððkLkwt ð[Lk ykÃke ËeÄwt. Mkhðk¤u fk~{ehLkwt ¼khík{kt ¼éÞk ÃkAe MðkÞ¥kíkk MkrníkLkk {wÆu fuLÿ Mkhfkhu yçËwÕ÷k ÃkkMku þhýkøkrík Mðefkhðe Ãkzu÷e. yçËwÕ÷k ÃkAe íku{Lkk rVÕ{Mxkh suðk YÃkfzkt Ëefhk Vkhwf yLku nðu Ãkkiºk yku{hu ßÞkhu sYh Ãkze íÞkhu LkunhwLke fËe {kV Lk ÚkE þfu yuðe yu ¼q÷Lkku ÃkkuíkkLkk rník{kt WÃkÞkuøk fÞko fÞkuo Au. yu þu¾ yçËwÕ÷kyu ònuh ¼k»ký{kt fnu÷wt fu yk fku{ðkËe ¼khík{kt ykÃkýk sB{w-fk~{ehLku {kLk¼ÞwO MÚkkLk {¤e þfu yu{ LkÚke! AuÕ÷k Úkkuzk {rnLkkykuÚke

½kuMx rMkxe : ykø÷uoLxkuLk

fk~{eh{kt íkkuVkLkku [k÷e hÌkkt Au yLku {tºke©e nsw MkwÄe ¾kMk ftR Wfk¤e þõÞk LkÚke. y÷çk¥k, íku{Lke Wfk¤ðkLke ûk{íkk íkku Au Ãký fËk[ ËkLkík LkÚke. hknw÷u fk~{eh{kt íkku yku{h fhu yu s çkhkçkh yu{ ònuh fhe ÃkkuíkkLke (yux÷u fu fuLÿ MkhfkhLke) WËkMkeLkíkk ònuh fhe ËeÄe Au. yk{uÞ fkUøkúuMkLku þwt Vhf Ãkzu fk~{eh{kt øk{u íku Ä{-ÃkAkzk ÚkkÞ. ðtþÃkhtÃkhk ynª Ãký [k÷e ykðu Au. Lkunhwyu yku{hLkk ËkËk þu¾ yçËwÕ÷k n¤kn¤ ¾kuxk nkuðk Aíkkt MkkÚk ykÃÞku níkku.

6 ËkÞfk çkkË yku{hLku fk~{ehLku ¼khíkLkku ¼køk çkíkkððk{kt hMk LkÚke yLku økktÄeÃkrhðkhLkk Akuøkk suðk hknw÷Lkku íku{Lku MkkÚk Au. yku{hLkk rÃkíkk Vkhwf yçËwÕ÷k fk~{ehLkk {wÏÞ{tºke hne [qõÞk Au. nðu íkuyku fkUøkúuMke Mkhfkh{kt {tºke Au. yux÷u íku{Lku ¾wþ hk¾ðk Ãký fkUøkúuMk fk~{eh{kt ˾÷ Lk fhu yu òýeíke ðkík Au. «òLkwt su Úkðwt nkuÞ íku ÚkkÞ. Vkhwf yçËwÕ÷kyu ÷knkuh{kt yuf nkuxu÷Lke {kr÷fe «kÃík fhðk {kxu ÷knkuh nkEfkuxo{kt MkkuøktËLkk{wt fÞwO. yu{kt íku{ýu ÃkkuíkkLke hk»xÙeÞíkk ¼khíkeÞ Lknª Ãký fk~{ehe çkíkkðe Au. yu{Lke ÃkkMkuÚke fk~{eh{kt rLk»ÃkûkíkkLke yÃkuûkk fu{ hk¾ðe? yuðe yuf økuh{kLÞíkk Ãký Vu÷kððk{kt ykðe Au fu yku{h fk~{eh{kt ÷kufr«Þ Au. òu ÷kufr«Þ nkuÞ íkku Úkkuzk rËðMk Ãknu÷kt yku{h Ãkh sqíkktLkku ½k ÚkÞku yu þwt çkíkkðu Au!

yÃkrhr[ík þnuhku yLku {køkkuoLke òýfkhe ykÃkíkk økqøk÷ {uÃk yLku økqøk÷ yÚko {kxu ‘½kuMx rMkxe’ yu «ríkckLkku «&™ çkLke økÞwt Au.

Mkkík{ku çkku÷ [tËeøkZLkk MÃkkuxToMk MkuõxhLkk yuf {køko MkkÚku økku®ðË MkkðtíkLkwt Lkk{ òuzkÞu÷wt Au, Ëw:¾Lke ðkík yu Au fu økwshkík íku{Lku ¼q÷e økÞwt Au. Mkk[u s ½hLkk òuøke òuøkxk.. ðk¤e fnuðík ÞkË ykðe òÞ Au.

yk

ø÷uoLxkuLk yu yuf Lkøkh Au, su #ø÷uLzLkk ðuMx ÷uLfþkÞh{kt ykðu÷wt Au. økqøk÷ {uÃk yLku økqøk÷ yÚko{kt íkuLku ykiøkxLk Lkk{Lkk LkøkhLke Mke{k MkkÚku yu{59 hkuz Lktçkh íkhefu òuzkÞu÷wt Au. yk yuzÙuMk{kt fþwt LkkðeLÞ LkÚke.yk MÚk¤ fkuE «ðkMkLk MÚk¤ LkÚke. fkuE r[ºk-rðr[ºk {kLÞíkkyku Ãký ynª yÂMíkíð LkÚke Ähkðíke. rðr[ºk ÷køku yuðe fkuE ðkík nkuÞ íkku yu Au fu #ø÷uLz{kt ykðwt fkuE Lkøkh s yÂMíkíð LkÚke Ähkðíkwt. nfefík{kt íkku íku MÚk¤u rLksoLk ¾uíkh ykðu÷wt Au. ykø÷uoLxkuLkLku ‘çkkuøkMk xkWLk’, ‘½kuMx rMkxe’ yLku ‘VuLxku{ xkWLk’ íkhefu yku¤¾ðk{kt ykðu Au. rðrðÄ «Ëuþku fE søÞkyu yÂMíkíð Ähkðu Au, íku{Lkwt Xk{Xufkýwt yLku [ku¬Mk ÷kufuþLk ykÃkíke Mkuðkyku økqøk÷ îkhk þY fhðk{kt ykðe Au, suLku økqøk÷ {uÃk fu økqøk÷ yÚko íkhefu yku¤¾ðk{kt ykðu Au.økqøk÷Lke yk MkuðkLku fkhýu rðrðÄ MÚk¤kuLku LkuxLkk {kæÞ{Úke ykMkkLkeÚke þkuÄe þfkÞ Au, Ãkhtíkw ynª íkku yuf økku÷{k÷ Au yLku yu Au ykø÷uoLxkuLk. Lkux Ãkh òu yk Lkøkh rðþu Mk[o fheyu íkku íku{kt ½hLkkt MkhLkk{kt, rðrðÄ ÔÞðMkkÞku yLku yLÞ nhðkVhðk ÷kÞf MÚk¤kuLkku WÕ÷u¾ òuðk {¤u Au. yhu,

CMYK

rçk÷eð {e... nuík÷ ¼è rðrðÄ hkuøkkuLkk WÃk[kh fhLkkh íkçkeçk yLku òurøktøk Ãkkfo íku{s ÃkÞoxLkMÚk¤kuLke Ãký {krníke ykÃkðk{kt ykðe Au. su ÔÞðMkkÞ yLku ÷kufkuLke WÃkÂMÚkrík yk ðuçkMkkEx{kt Ëþkoððk{kt ykðe Au yu Mkk[e s Au yux÷u fu yu ÔÞÂõíkyku, ÔÞðMkkÞ yLku MÚk¤ku ¾hu¾h nÞkík Au, Ãkhtíkw Mkh¾ku s ÃkkuMx÷ fkuz Ähkðíke y÷øk søÞkyu WÃkÂMÚkík Au. yuf heíku yk økqøk÷Lke ¼q÷ Au Ãký íkuLke íkhVËkhe fhíke yLÞ yuf rÚkÞhe Ãký WÃk÷çÄ Au. su yLkwMkkh {uÃkLkk fkìÃkehkExLkwt WÕ÷t½Lk fhLkkh ftÃkLkeykuLku Ãkfzðk {kxu ykðwt fÃkku¤fÂÕÃkík MÚk¤ WÃkòðe Ëuðk{kt ykÔÞwt nþu yu{ {kLkðk{kt ykðu Au. çkeS {kLÞíkk yuðe «ðíkuo Au fu çkeò fkuE {uÃkLke Lkf÷ Lk fhu íku {kxu òýeçkqÍeLku yk ¼q÷ fhðk{kt ykðe nþu. õÞkhuf Lkõþk{kt yuðe þuheyku fu ÃkøkËtzeyku Ëþkoððk{kt ykðu Au suLkk ykÄkhu òu yu

LkõþkLke fkuE [kuhe fu WXktíkhe fhu íkku íkhík ÍzÃkkE òÞ. fkxkuoøkúkVh yux÷u fu Lkõþku ËkuhðkLke rðãk òýLkkh fux÷ef ðkh ‘ xÙuÃk MxÙex’ íkhefuLkk WÕ÷u¾ fhíkk nkuÞ Au suLkku yÚko ÚkkÞ Au fu Lkõþk{kt Ëþkoðu÷e søÞk ðkMíkrðfíkk{kt Au s Lknª.ykø÷uoLxkuLkLke ¼k¤ {u¤ððk íkuLke {w÷kfkíku WÃkzLkkhk ½ýkt Au, su{Lku ÃkkA¤Úke ¾çkh Ãkze Au fu íkuyku fkuE øk÷íkVun{eLkku ¼kuøk çkLÞk Au. ykø÷uoLxkuLkLkk {wÆkLku ÷ELku rðrðÄ fuMk Mxze Ãký íkiÞkh fhðk{kt ykÔÞk Au. yk rððkËLku ÷ELku ykø÷uoLxkuLk ‘Mk[o ykìV Ä xkWLk’{kt Mk{kðuþ Ãkk{e [qõÞwt Au. fux÷kf ¼uòøkuÃkkuyu íkku ð¤e ykø÷uoLxkuLkLkk Lkk{Lke ðuçkMkkEx Ãký çkLkkðe ËeÄe Au, su{kt Ãkkuíku ykø÷uoLxkuLkLkk hnuðkMke Au yLku ykðwt MÚk¤ Ãký ðkMíkð{kt Au s yuðe {Lk½ztík ðkíkkuLkku WÕ÷u¾ òuðk {¤u Au. økqøk÷ Ãký íku{LkkÚke ÚkÞu÷e yk ¼q÷Úke Mkkhe heíku ðkfuV Au yLku yk MÚk¤Lku Lkõþk{ktÚke nxkððk {kxu «ÞíLkku Ãký fhe hÌkwt Au. òufu yíÞkhu íkku yòÛÞkLkk ÃkÚkËþof çkLkðkLkwt fk{ fhíkk økqøk÷{uÃk {kxu ‘Lkku {uLMk ÷uLz’ Mk{wt ykø÷uoLxkuLk «ríkckLkku «&™ çkLke [qõÞku Au.

CMYK

3

k hrððkh k 17 ykuõxkuçkh k h010

{Lk¾k {u¤ku y{]ík ðrzÞk

Mkw

òLk yLku Mkws÷kLke ‘Ãkuh’ yòuz níke. õÞkhuÞ Lkku¾kt Lk Ãkzíkkt, çktLku Ãkkzkuþe Ãký Lk níkkt fu çktLkuLke fkì÷us Ãký yuf Lknkuíke. Lkðhkrºk{kt yk ‘økkufwr¤Þk’{kt s yku¤¾ký ÚkE níke. Mkws÷k yLku

òuELk fÞko níkk. íkuÚke çkLku÷k íkuykuLkk økúqÃkLkku ðx níkku. çktLku ÄehuÄehu LkSf ykððk {ktzâkt níkkt fu fkuE Ãký fne þfu fu çktLku ðå[u «u{ Au. nfefík{kt yuðwt s níkwt, Ãký íku ÃkkuíkkLkk Ãkûku s! Mkws÷kyu yuf hkíku íkuLke fkh{kt ÃkkA÷e Mkex Ãkh íkuLku yk®÷økLk ykÃkíkk MÃk»x þçËku{kt fne ËeÄwt níkwt fu “MkwòLk, yk ykÃkýe {iºke nt{uþkt hnuþu Ãký íkwt ÷øLkLkkt yLku nt{uþkt MkkÚku hnuðkLkkt Ïðkçk Lk òuíkku. yk íkku {Lku íkkhk íkhV ÷køkýe Au yux÷u... çkkfe {khk yuLøkus{uLx ÚkE økÞu÷k Au.” íkuLke ðkík Mkkt¼¤íkkt s íkuýu íkuLku nzMku÷íkkt fÌkwt níkwt,

yíÞkhu íkku n{ íkw{... fkh {U çktÄ ni..!’’ fne yuýu yuLku ykøkkuþ{kt ÷E [wtçkLkkuÚke Lkðzkðe ËeÄku níkku. yk rMk÷rMk÷ku yuLkkt ÷øLk ÚkÞkt íÞkt MkwÄe [kÕÞku..! yk¾hu yu ÃkhýeLku Etø÷uLz síke hne. yu íkuLku ¼q÷e Lk þõÞku. yuLku økÞkLku yk çkeò ð»koLkkt Lkkuhíkkt níkkt, su{kt yu yuf÷kuyxq÷ku økh{u ½qBÞk fhíkku níkku! fkuE MkkÚku Ãkuh ò{íke Lknkuíke. Úkkuze ðkh{kt s yu Mkws÷kLke M{]ríkÚke íkuLkk rðLkk Úkkfe síkku níkku. yu íkuLke MkkÚku økhçku ½q{íke

yhuhu... {uhe òLk ni hkÄk, íkuhu Ãku fwhçkkLk {U hkÄk!

MkwòLkLkk fux÷kf r{ºkku Mk{kLk níkk. «Úk{ ðu¤k {éÞkt íÞkhu s økhçku ½q{ðk{kt yLkkÞkMk s íku çktLkuLke Ãkuh çkLke økE níke.

Mkws÷k MkkÚku Ãkuh çkLkkððk fkuý Lk RåAu? yu yux÷e Lk{ýe yLku f{LkeÞ fk{ýøkkhe níke fu fkuE Ãký yuLke íkhV ykf»kkoÞ. Mkðk÷ {kºk yuLke ÃkMktËLkku níkku! yuLkkt ÃkkuíkkLkkt LkMkeçk ¾qÕÞkt nkuÞ yu{ yu s Mkk{uÚke íkuLke MkkÚku Ãkuh çkLkkðeLku økhçkk ÷uðk {ktze níke, yuLkwt yu Ãknu÷wt ÂM{ík fuðwt {kunf níkwt! yksuÞ yuLkwt ykf»koý yfçktÄ hÌkwt níkwt. òýu çktLku yufçkeò {kxu s ½zkÞkt nkuÞ yLku rðÄkíkkyu Ãký íku çktLkuLke òuz Lk¬e fhe nkuÞ yu{ íku hkíkÚke Mkws÷k íkuLke òuzeËkh r{ºk çkLke økE níke. yuýu síkkt síkkt fnu÷k yu þçËku òýu n{ýkt s çkku÷kÞk nkuÞ yu{ íku yLkw¼ðíkku níkku. ykt¾ Lk[kðíkkt yuýu fÌkwt níkwt, ‘‘MkwòLk, ykðíkefk÷uu ynª s h{ðk ykðeþ. íkwt nEþ Lku ?’’ sðkçk{kt íkuýu fÌkwt níkwt, “Mkws÷k, íkwt fnuíke nkuÞ íkku íkwt fk÷u hkíku ykðu íÞkt MkwÄe ynªÚke Lk ¾Mkwt...çkku÷!” ‘‘nk... yu íkku Mk{Þ ykðu íÞkhu òuEþwt Ãký ¼q÷e Lk síkku’’ fnuíkkt yu yLÞ r{ºkku MkkÚku fkh{kt síke hne níke. çkMk... ÃkAe íkku ík{k{ Lkkuhíkkt çktLku MkkÚku s økhçku ½qBÞkt níkkt. íkuLke yuf rðrþ»x Ãkuh çkLke økE níke. çktLkuLku ðÄw ðkh MkkÚku n¤kÞ...{¤kÞ... hnuðkÞ íku nuíkwÚke çkeò ð»koÚke LkðhkrºkLkk ºkýuf {rnLkk yøkkWÚke s õ÷kMkeMk

ÃkkLk¾h{kt ðMktík zku. «ËeÃk Ãktzâk

{u

½Lkk ¾÷e÷ rsçkúkLkLkwt «kuVux ðkt[íke níke. íku ÷øLk rðþu ðkt[íke níke yLku yuf ðkõÞ ykøk¤ yxfe, ‘MkkÚku {¤eLku økeík økkíkkt hnku, WÕ÷kMkÃkqðof MkkÚku Lkk[ku, Ãkhtíkw çktLku {kxu ÃkkuíkÃkkuíkkLkk yufktíkLkku Ãký ykËh fhku.’ yk ðkõÞ íkuýu [kh Ãkkt[ ðkh ðktåÞwt yLku rð[khíke hne. {unw÷Lke yk s íkf÷eV níke. ¾÷e÷ rsçkúkLku Mkku ð»ko Ãknu÷kt su ðkík fhe níke íkuLku yksLkku ykÄwrLkf Mk{ks ‘røkð {e MÃkuMk’ fnuíkku níkku. MÃkuMk yux÷u Úkkuzwt yufktík, Úkkuze «kRðMke. çkÄe s ðkík yufçkeòLku fnuðkLke sYh LkÚke. íkuýu ykøk¤Lkwt yuf ðkõÞ ðktåÞwt. çku ð]ûkku yufçkeòLke AkÞk{kt WAhe þfíkkt LkÚke. {u½Lkk íkuLkk ¼ktøkíkk síkkt ÷øLkSðLk Ãkh rð[khíke yk¾e hkík òøkíke hne. íku{Lkwt «u{÷øLk níkwt. íkuLku yu rËðMk Ãký ÞkË níkku. íku rËðMk s Lknª Ãký ÷øLk Ãknu÷ktLke çkÄe {w÷kfkíkku ÞkË níke. íku fBÃÞwxh Mkku^xðuh yuÂLsrLkÞh níke. yuf rËðMk íkuLkk çkkuMku íkuLku yuf «kuøkúk{ zuð÷Ãk fhðkLkwt fk{ ykÃÞwt. yuf yuÂLsrLkÞ®høk ftÃkLkeLkk f{o[khe {kxu Mkku^xðuh zuð÷Ãk fhðkLkwt níkwt. íku íkuLkk fk{{kt rçkÍe níke yLku yuf yðks ykÔÞku, “nwt ynª çkuMke þfwt?” {u½Lkkyu fBÃÞwxh{ktÚke Lksh nxkðeLku Mkk{u Q¼u÷e ÔÞÂõík íkhV òuÞwt. Mkk{u yuf ºkeMkuf ð»koLkku Þwðf níkku. ç÷uf Mkqx yLku huz MxkEÃkðk¤e xkE Ãknuhe níke. [nuhku õ÷eLkMkuð níkku yLku nkuX Ãkh n¤ðwt ÂM{ík níkwt. “Ã÷eÍ” íku Þwðf çkuXku. “ÞMk, þwt fk{ níkwt?” “ík{u {khk {kxu yÚkðk {khe ftÃkLke {kxu Mkku^xðuh zuð÷Ãk fhku AkuLku? yksu nwt íkuLke íkÃkkMk fhðk ykÔÞku Awt. {uLkushu {Lku ík{khe ÃkkMku {kufÕÞku. {khu yu òýðwt níkwt fu ík{khwt fk{ õÞkt MkwÄe ÃknkUåÞwt.” “ykun, Mkkhwt ÚkÞwt fu ík{u ykÔÞk, nwt ík{Lku VkuLk fhðkLke s níke, {khu Úkkuzk «&™ku ÃkqAðk Au.”

‘‘Ae... ! íktu {Lku Ãknu÷uÚke s fu{ Lk fÌkwt? íkut {khe MkkÚku AuíkhrÃktze fhe Au. ò... nðu õÞkhuÞ {Lku {¤íke Lknª!’’

Mkws÷kyu òýu fþwt s Lk çkLÞwt nkuÞ yux÷e MknsíkkÚke yuLku ð¤øke Ãkze fÌkwt níkwt, ‘‘MkwòLk, ÷øLk fheyu fu Lk fheyu íkuÚke þwt Vhf Ãkzu? ykÃkýe ðå[u {iºke Au yu s çkMk Au. nwt yuLøkußz nkuðkÚke ftE íkkhe r{ºk {xe LkÚke síke..!’’ ‘‘Ãký ykÃkýu ykx÷k çkÄk ykøk¤ ðæÞk ÃkAe y÷øk ÚkðkLkwt fE heíku rð[khe Ãký þfkÞ?” yuýu yuLku hku»kÚke fÌkwt níkwt. “òu MkwòLk, yk{ íkku nwt íkLku ftE Lk fnuík íkkuÃký [k÷ík Ãký {khu íkLku ytÄkhk{kt Lknkuíkku hk¾ðku yux÷u fÌkwt.’’ ‘‘Ãký nðu..?’’ ‘‘nðu.. ftE Lknª. ykÃkýu su Mk{Þ {¤u íkuLku {kýe ÷Eyu...! íkkhk «íÞu {Lku ÷køkýe fnu fu «u{ fnu, íku Au yux÷u íkkhe ÞkË nt{uþkt MkkÚku hk¾ðk s íkLku Mk{ŠÃkík ÚkE Awt.. Mk{ßÞku?’’ ‘‘ÃkAe y÷øk Sðe þfkþu?” “þk {kxu Lknª ? {U íkku Ãknu÷uÚke s rLkýoÞ fhe ÷eÄku Au yux÷u {Lku ðktÄku Lknª ykðu yLku íkwtÞ ðÄw ðuð÷ku Lk çkLkíkku.. ! «u{Lkk Lkk{u hkuËýk hzðkLku çkË÷u nwt òWt ÃkAe fkuE çkeSLku «u{ fhsu yLku Ãkhýe ssu.. ! Mk{ßÞku..

Þwðíkeyku{kt Mkws÷kLku þkuÄíkku Ãký yu õÞktÚke nkuÞ? yuLku Mkws÷k Ãkh økwMMkku ykðíkku níkku. ¾he fnuðkÞ..? þheh MkkUÃke ËeÄwt Aíkkt Ãkhýe yøkkWÚke Lk¬e níkwt yu s yuLkykhykE ÞwðkLkLku! ykðwt yuýu fu{ fÞwO nþu? íkuLkk Ãkrhðkh ¾kíkh íkuýu yk Ãkøk÷wt ÷eÄwt nkuðkLkwt MÃk»x sýkíkwt níkwt. fËk[ yu £e{kELzuz Au yux÷u ®sËøkeLku {kýe ÷uðk íkuýu íkuLke MkkÚku MktçktÄ çkktæÞku nþu? yuðwt Ãký çkLku fu íkuLku rðËuþLkku {kun nkuÞ..! yufLke yuf ðkík íkuLkk {øksLku Úkfkðe Ëuíke níke, íkuLku Ãký fkuE Mkkhe Þwðíke {¤u íkku Mkws÷kLku ¼q÷e þfkÞ yuðwt ÷køÞk fhíkwt níkwt, yux÷u íku ¾kMk fheLku Lkðhkrºk{kt ‘økkufwr¤Þk’{kt hkMk økhçkk h{ðk ykðíkku níkku, Ãkhtíkw fkuE Ãkh Lksh Xhíke Lk níke. yuLkku rð[khíktíkw ykøk¤ ÄÃku íku Ãknu÷kt s fkuELkku nkÚk íkuLkk ¾¼k Ãkh Ãkzíkkt íkuýu ÍçkfeLku íku fkuý Au íku òuðk zkufwt ÃkkA¤ VuhðeLku Lksh fhe yuðku s yu “Mkwsw... íkwt?” fnuíkku Mkxkf fhíkku Q¼ku ÚkE økÞku... “nk.. MkwòLk! fu{ [kutfe økÞku Lku?” Mkws÷kyu n¤ðkþÚke fÌkwt. “Ãký íkwt õÞkhu ykðe? {Lku òý íkku fhðe níke íku? õÞkhuf VkuLk íkku ÚkkÞ Lku? ¾he Au íkwt íkku?” MkwòLku Mkws÷kLku «u{Úke íkíkzkðíkkt fÌkwt. “yuðwt nkuík íkku ynª ËktrzÞk ÷ELku íkkhe ÃkkMku ykðe Lk

nkuík Mk{ßÞku..? [k÷ ykÃkýu Ãknu÷kt økhçku ½q{eyu ÃkAe çkÄe ðkík.” Mkws÷k MkwòLkLkku nkÚk ¾U[e økúkWLz{kt ½Mkze økE. ftEfux÷kÞ økhçkk Ãkh íkuyku Mkíkík Íq{íkkt hÌkkt. òýu yøkkWLkkt ¾k÷e økÞu÷kt LkkuhíkktLkwt Mkkxwt ðk¤ðwt nkuÞ yu{ çktLku økhçku ½qBÞkt yLku zesuLkk hkÄk ni {uhe òLk.. yu økeík Ãkh yuðwt LkkåÞkt, yuðwt LkkåÞkt fu yLÞ ¾u÷iÞkyku Ãký Lkk[ðkLkwt ¼q÷eLku íku{Lku òuíkk s hÌkk.

Mkws÷k yLku MkwòLk ¾qçk nktVíkk nktVíkk yufçkeòLku ÃkfzeLku Mkws÷kLke fkh MkwÄe sELku Q¼kt hÌkkt. ïkMk nuXk çkuXk ÃkAe çkLLkuyu fkh{kt økkuXðkE ðkìxh søk{ktÚke Ãkkýe ÷ELku ÃkeÄwt..! Ãkkýe Ãkeíkkt Ãkeíkkt MkwòLk çkkuÕÞku. “çknw {ò ykðe. íkkhk økÞk ÃkAe çkÄwt Mkkð ¾÷kMk ÚkE økÞwt níkwt. Lkðhkrºk nkuÞ yux÷u íkkhe ÞkË ¾kíkh s ykðíkku níkku...” “íkku. þwt nwt íkLku ¼q÷e økE níke? yux÷k ¾kíkh íkku ykðe Awt. {Lku ¾kíkhe s níke fu íkwt ynª nkuðkLkku s! Ãký yu íkku fnu íkkhe ‘yu õÞkt Au?” Mkws÷k MkwòLkLkk øk¤u nkÚk ðªxk¤íkkt çkku÷e..! “íkwt shk çkku÷íke yxfu íkku fnwt Lku!” MkwòLku íkuLku

‘y{Míke þYykík yðMkhLke ÚkE Au, y{Míke s niÞu ríkhkzku Ãkze Au’

“nksh Awt yLku çkkÞ Ä ðu {khwt Lkk{ {unw÷, ík{khwt?” “{u½Lkk” yLku ÃkAe yÄko f÷kf MkwÄe {u½Lkkyu «&™ku ÃkqAâk. “nðu nwt ík{khk «&™kuLkk W¥kh ykÃkeLku Úkkfe økÞku Awt. ykÃkýu fkìVe Ãkeðk sEyu?” “[÷ku, nwt Ãký Úkkfe økE Awt.” {u½Lkkyu ÂM{ík fhíkkt fÌkwt. ykìrVMkLke s fuLxeLk{kt çkuMkeLku íku{ýu fkìVe ÃkeÄe. {unw÷ {u½LkkLku òuíkku níkku. Ãke¤k Mk÷ðkh-f{eÍ yLku øk¤k{kt yuðk s f÷hLkku ËwÃkèku, yuf nkhLke su{ þku¼e hÌkku níkku. {u½Lkk Ãký {unw÷Lku òuíke níke. {unw÷ íkuLke Mkk{u ykðeLku çkuXku íÞkhÚke s íku øk{e òÞ yuðku Þwðf níkku. ÃktËh r{rLkx ÃkAe íkuyku ÃkkAkt ykÔÞkt yLku {u½Lkkyu ðÄw Úkkuzk «&™ku ÃkqAâk yLku ÃkAe fÌkwt, “ykufu

nðu ík{Lku yk Mkku^xðuh [kh rËðMk{kt {¤e sþu.” “ÚkUõMk” fneLku {unw÷ økÞku. {u½Lkk íkuLkk rðþu rð[khíke hne. íkku yk Ãknu÷e LkshLkku «u{ níkku? íku nMke yLku fBÃÞwxh Ãkh æÞkLk ÃkhkuÔÞwt. çkesu rËðMku {unw÷ ykÔÞku íÞkhu òýu fu íkuLke nksheLke ¾çkh Ãkze økE íku{ {u½Lkkyu WÃkh òuÞwt. “ík{u?” “{Lku ÚkÞwt fu yksu Ãký fËk[ ík{u Úkkfe økÞkt nþku íkku fkìVe Ãkeðk sEyu?” yLku íku{ýu çkeò [kh rËðMk MkwÄe fuLxeLk{kt fkìVe ÃkeÄe. {unq÷ òuíkku níkku fu {u½Lkk yuðe Lku yuðe s £uþ ÷køkíke níke. “ykðíke fk÷u ík{khwt Mkku^xðuh {¤e sþu.” “íkku ÃkAe ykÃkýu Mkur÷çkúux fheyu. yksu yuf nkuxu÷{kt zeLkh? ykX ðkøÞu?” “¼÷u” yLku {unw÷ hkíkLkk Mkkzk MkkíkLkku xuçk÷ Ãkh çkuMkeLku hkn òuíkku níkku. çkhkçkh ykX ðkøÞu íkuýu {u½LkkLku ykðíke òuE. {u½Lkk Äe{e [k÷íke ykðíke níke. íkuýu zkfo f÷hLke rMkÕfLke Mkkze MkkÚku þkuxo M÷eðLkwt ç÷kWÍ ÃknuÞkO níkkt. {unw÷ òuíkku s hÌkku. {u½™k yíÞkhu ykìrVMkLkk zÙuMk fhíkkt y÷øk ÷køkíke níke. íku MkwtËh íkku níke s Ãký yíÞkhu..... “þwt rð[khku Aku?” “ykÃkýu ykÃkýe Ãk[eMk{e ÷øLkríkrÚk ykðe s heíku

CMYK

Qsðeyu íkku?” “ðkux?” “yk íkku y{Míkku s yuf rð[kh ykÔÞku.” íku{ýu zeLkh ÷eÄwt yLku ÃkAe íkuyku {¤íkkt hÌkkt. yuf {rnLkk ÃkAe {uhus fÞkO. {unw÷Lkk fnuðkÚke íkuýu òuçk Akuze ËeÄe. çku ð»ko MkwÄe íkku çkÄtw çkhkçkh níkwt. {unw÷ íkuLku çknw s «u{ fhíkku níkku. çknw s. þYykík{kt íkku {u½LkkLku ykLktË Úkíkku fu íku LkMkeçkËkh Au fu ykx÷ku MkhMk, «u{k¤ Ãkrík {éÞku Au Ãký ÃkAe íkuLku ÚkÞwt fu íkuLke «kRðux ÷kEV suðwt ftE Au s Lknª. íku su fnu yu{ s fhðkLkwt níkwt yLku fhðwt Ãkzíkwt yLku íkuLku Úkkuzku ftxk¤ku ykððk ÷køÞku. íkuLku ÚkÞwt fu íku VheÚke Lkkufhe fhðk òÞ, íkuLku Mkku^xðuh yuÂLsrLkÞhLkku fhu÷ku yÇÞkMk yLku ftEf Lkðwt fhðkLkku ykLktË síkku hÌkku níkku. “{unw÷, {khu VheÚke {khe sqLke ftÃkLke{kt MkŠðMk fhðk sðwt Au.” “fu{? ykÃkýe ÃkkMku yux÷kt çkÄkt Lkkýkt Au íku çkÄkt íkkhkt s Au, íkwt íkuLkku íkLku øk{u íku heíku WÃkÞkuøk fhe

{òfLkk xkuLk{kt xÃkkhíkkt fÌkwt Mkws÷kyu [qÃk ÚkE {kuZwt çkøkkzíkk MkwòLk çkkuÕÞku, “Mkws÷k, çkÄkLku íkwt íkkhk suðk Mk{su Au? nwt yuf÷ku s Awt! ÃkhÛÞku LkÚke yLku ÃkhýðkLkku rð[kh Ãký LkÚke.

Mk{S?” “þwt ðkík fnu Au? rhÞ÷e?” “nk. ¾hwt fnwt Awt, íkkhk rðLkk {Lku çkÄwt MkqLktw MkqLkwtw ÷køku Au, nwt çkeS fkuELku «u{ fheLku Ãkhýe þfwt yu þõÞ s LkÚke..!” “ykun.. íkku íkku {ò Ãkze økE!” Mkws÷kyu ¾qçk ykLktË ÔÞõík fhíkkt fÌktw. “fE heíku?” MkwòLku ftE Lknª Mk{òíkkt ÃkqAâwt.

“MkwòLk, yk íkku íkwt {éÞku yux÷u nwt ykx÷e ¾wþ ÚkE økE Awt.. çkkfe {khwt SðLk Íuh ÚkE økÞwt Au!” Mkws÷kyu rË÷ ¼hkE ykðíkk neçkfkt ¾kíkkt fÌkwt. “yku.. çkkÃk..hu.. þwt ðkík Au? þwt ÚkÞwt ? fu{ hzðk {ktze? shk Mk{òÞ íku heíku fnuLku?” MkwòLku íkuLku ÃkkuíkkLke LkSf ¾U[íkkt fÌkwt.

MkwòLk.. yuýu [e®xøk fÞwO! yu íkku ÃkhýeLku Etø÷uLz økE íÞkhu s ¾çkh Ãkze yu ‘Lkk÷kÞf’ Ãkhýu÷ku s níkku! yuLkkt {k-çkkÃkLkuÞ ¾çkh Lknkuíke! íkuykuyu Ëuþ{kt ¿kkríkLke AkufheLku Ãkhýðk ykøkún fhíkk yu ÃkhÛÞku níkku! Ãký ÃkAe ¼ktzku Vqxe økÞku. yuýu s Ãknu÷e hkíku Lkþk{kt çkÄwt çkfe {kÞwO! yuýu íkuLkkt {k-çkkÃkLku ¾wþ fhðk yLku Lkkýkt ¾kíkh íkuLke MkkÚku ÷øLk fÞkO níkkt. yuýu íku hkíku s íkuLke Ä{fe ykÃke níke fu íkuLkk ÃkÃÃkkLke ftÃkLke{kt ¼køkeËkh Lknª çkLkkðu íkku íkuLku fkZe {qfþu! “yku.. n! MkwòLk yk½kíkÚke çkkuÕÞku. “yu n÷fxLke ðkík Mkkt¼¤íkk s {U íkuLku Ĭku {khe çkq{kçkq{ fhe {qfe yux÷u yuLkkt {B{e-ÃkÃÃkk yLku çkeò çkÄk Ëkuzíkk ykÔÞkt! {U íku{Lkk VhstËLkkt Ãkhk¢{kuLke ðkík fhe.. íkuyku çkÄkÞ [kUfe økÞk! yu ÃkAe Úkkuzk {rnLkk çkkË íkf {¤íkk nwt RÂLzÞk ykðe økE..!” “íkwt õÞkhLke ynª ykðe økE níke? íkku {khku MktÃkfo fhðku òuEyu Lku!” MkwòLku XÃkfku ykÃÞku. “fÞk {kuZu {¤wt? yux÷ku yk½kík ÷køÞku níkku fu ½h çknkh s Lkef¤íke Lknkuíke. Ãkhtíkw yk íkku Lkðhkrºk ykðíkk hnuðkÞwt Lknª. {Lku íkkhku «u{ ynª ¾U[e ÷kÔÞku.” “¾hu¾hu yuðwt s Au {khku «u{ ¾hku Au yux÷u s ¼økðkLk íkLku {khe ÃkkMku ¾U[e ÷kÔÞk. nðu íkwt shkÞ r[tíkk Lk fhíke!” “Ãký nðu nwt õÞkt íkkhu ÷kÞf Awt!” fnuíkk Mkws÷k ÄúqMkfu ÄúqMkfu hzðk ÷køke. “íkwt fkuE Ãký Mktòuøkku{kt yLku fkuE Ãký YÃk{kt {khu {kxu ÷kÞf níke yLku Au... ” þfu Au.” “íkuLke {Lku ¾çkh Au Ãký ynª {khku Sð ½qtxkÞ Au, {khu Úkkuze {khe ®sËøke òuEyu Au.” “yux÷u {khkÚke nðu ftxk¤ku ykððk ÷køÞku?” “{unw÷, {Lku Mk{sðkLkku «ÞíLk fh. nwt íkLku yux÷ku s «u{ fhwt Awt, íkwt {Lku Ãknu÷e LkshÚke øk{e økÞku níkku. íkwt {khku Ãknu÷ku yLku AuÕ÷ku «u{ Au.” íku{ Aíkkt {unw÷Lkwt {Lk {kLÞwt Lknª. íku yu{ {kLkíkku ÚkE økÞku fu {u½™k çkeò fkuE ÞwðfLkk «u{{kt níke yLku nðu Vhe íkuLke ÃkkMku sðwt Au. íkuyku ðå[u yuf Ëeðk÷ Q¼e Úkðk {ktze níke yLku ßÞkhu {u½™kyu Vhe ðkík fhe íÞkhu... “fu{ íkkhku sqLkku «u{e ÞkË ykÔÞku? {khu MkŠðMk fhíke fkuE Þwðíke MkkÚku {uhus fhðkt s Lk níkkt Ãký íkLku òuE yLku íkkhe «íÞu ÷økkð ÚkÞku yLku {uhus fÞkO, nðu {Lku ÷køku Au fu íku {khe ¼q÷ níke. íkkhk suðe MkwtËh ÞwðíkeLku fkuE «u{ Lk fhu íku þõÞ LkÚke yLku íkwt suðe heíku {khe MkkÚku «u{{kt Ãkze yuðe heíku çkeòykuLkk «u{{kt Ãký nþu.” “{unw÷!” {u½Lkkyu [eMk Ãkkze, Ãký {unw÷ síkku hÌkku. çku rËðMk ÃkAe íkuLku yuf fðh xÃkk÷{kt {éÞwt. íku zkÞðkuMkoLke LkkurxMk níke. {u½Lkkyu çknw rð[kh fÞkuo yLku ÃkAe íkuLke Ãkh Mkne fhe yLku çkesu rËðMku íkuLke sqLke ykìrVMk{kt økE yLku MkŠðMk Mðefkhe ÷eÄe. yksu íku yuf÷e s hnu Au, {unw÷Úke y÷øk ÚkðkLkwt fkuE Ëw:¾ LkÚke. {unw÷ íkuLke ®sËøke{ktÚke økÞku níkku Ãký íkuLku íkuLke ®sËøke ÃkkAe {¤e níke.

CMYK

4

k hrððkh k 17 ykìõxkuçkh k h010

÷r÷íkkçkkLkk ¾qLk{kt íkuLkku s Ãkwºk ÃkfzkÞ íkuðku fkhMkku ½zkÞku Ãký...! f÷{- 302 {wsçk økwLkku LkkUÄkÞku yLku ðÄw AkLkçkeLk {kxu ftfkuºke ÃkhLkwt ÷¾ký økktÄeLkøkhÂMÚkík VkuhuÂLMkf rhÃkkuxohLke zkÞhe MkkÞLMk ÷uçkkuhuxhe{kt {kuf÷kÞwt. íkuLke MkkÚku ºkýu ºký sÞhk{ {nuíkk ¼kzðkíkku, rfþkuh yLku ½hLkkufhLkk nuLz hkE®xøk Ãký {kuf÷ðk{kt ykÔÞk.

(3 ykìõxku.Lkk ytfÚke [k÷wt) yuVyuMkyu÷Lkku rhÃkkuxo Ãkku÷eMkLke zðkíkku nkuÞ, ½hLkku Lkkufh ÄkhýkLke çknkhLkku ykÔÞku, nuLz nkuÞ, Ãkwºk nkuÞ fu ÃkAe hkE®xøk yuõMkÃkxoLkku rhÃkkuxo fne hÌkku ykzkuþe-Ãkkzkuþe nkuÞ... níkku fu ftfkuºke Ãkh ÷¾kÞu÷wt ÷¾ký çkÄkLkk Ãkh yuf Mkh¾e ÷r÷íkkçkkLkwt Lknª Ãký ½hLkkufh {{íkk-nu í k-ðhMkkðLkkhkt hk{÷k÷Lkk nkÚku ÷¾kÞu÷wt Au. ÷r÷íkkçkkLkk Ãkux{kt hkºku Ãkku÷eMk [kUfe QXe. hk{÷k÷u ykðwt fkuEyu Ahku ¼kUfe ËeÄku ÷¾ký ÷ÏÞwt fu{? Ÿzku ¼uË níkku. yk Mk{k[kh Vhe ¼ú{ò¤ ðÄw økkZ çkLkkððk ð¤íkkt yk¾k ÷¥kk{kt ÷køÞku níkku. òufu hk{÷k÷ suðk yhuhkxe «Mkhe økÞu÷e yLku Mkk{kLÞ ½hLkkufhLku ‘[kiË{wt híkLk’ ykswçkkswLkk hneþkuLkkt xku¤kt çkLkkððk{kt ykðu íkku MkíÞ AqÃkwt yufXkt Úkðkt ÷køku÷kt. òufu ÷kufku hnuðkLkwt Lknkuíkwt. yLku... Ãkku÷eMk Mk{sw níkk yux÷u Ãkku÷eMk ELMÃkuõxhu yu s þkuxofx yÃkLkkÔÞku. fkÞoðkne{kt yz[ýYÃk Úkíkk Lknkuíkk. Ãkku÷eMk ELMÃkuõxhLke fhze {qAku yLku þt¼wLkkÚk, {Lknh÷k÷ yLku rðïrsík ÷k÷ ykt¾, ÃkeX Ãkh Ãkzu÷k çku Ëtzk yLku {kU Lkk{Lkk ºkýu ºký ¼kzðkíkkuLkkt rLkðuËLk ÃkAe Ãkh VxfkhkÞu÷e yzçkkuÚk ÃkAe hk{÷k÷ ÃkkuÃkx çkLke ÷r÷íkkçkkLkk ykðkhk Ãkwºk rfþkuhLkwt Mxux{uLx ÷uðkÞwt. økÞku.... ‘‘nk, Mkknuçk... ÷r÷íkkçkkLkwt ¾qLk fhLkkhku nwt ½hLkkufh hk{÷k÷u Ãký ykt¾ku s Awt. {khku yuf ¼kE çkeS ÷qAíkkt ÷qAíkkt fÌkwt, ‘‘þwt fnwt, søÞkyu fk{ fhu Au íku swøkkhLke Mkknuçk...? hkus nwt Mkðkh{kt QXwt Mkki Ãkh {{íkk ðhMkkðLkkhkt ÷íku [Ze økÞku yLku íkuLkk {kÚku íÞkhu çkk ÃkqòÃkkX{kt ÷køke økÞkt ÷r÷íkkçkkLkwt ¾qLk ÚkE økÞwt fhs ÚkE síkkt ÷uýËkhku yuLku nkuÞ. yu{Lku òuELku ÃkAe nwt fk{u [Zwt {khðk Vhíkk níkk. yuLku çk[kððk Ãký yksu çkkLkk Y{{ktÚke yðks Lk yLku çkÄk MkktÞkurøkf ÃkiMkk sYhe níkk. {U ÷r÷íkkçkkLke ykðíkkt {Lku ÚkÞwt fu çkk fu{ nS Ãkwhkðk ÷r÷íkkçkkLkk ÃkkMku {kuxe hf{ {køke níke. {khe QXâk LkÚke? íkrçkÞík íkku Mkkhe nþu ykðkhk Ãkwºk íkhV s ÃkíLke fu çkk¤fkuLke çke{khe{kt Lku? yu{ rð[kheLku {U íku{Lkk Y{{kt yktøk¤e [ªÄíkk níkk. õÞkhuÞ ÃkiMkk {kxu çkkyu ykLkkfkLke òuÞwt íkku ÷kuneLkku hu÷ku Ëu¾kÞku. yux÷u Lknkuíke fhe yux÷u {Lku ÷køÞwt fu Ãkku÷eMku Ãký yuf íkçk¬u {U çkq{kçkq{ fhe.’’ íku{Lke ÃkkMkuÚke {Lku ÃkiMkk {¤e sþu. çkÄkLkkt rLkðuËLkku MÃkü níkkt {kLke ÷eÄwt fu Ãkwºk s íkuLke Ãký swøkkheLku çk[kððk {kxu ÃkiMkk rMkðkÞ rfþkuhLkwt. ÷r÷íkkçkkLkk {kíkkLkku níÞkhku Au. ykÃkðkLke íku{ýu {Lku Lkk Ãkkze yð¤k hMíku [Ze økÞu÷k yk Ãkwºk ¼ú{ò¤ ¼uËkE yLku MkíÞ ËeÄe. yux÷wt s Lknª {khu {khk rfþkuhu MðefkÞwO níkwt fu íku hkºku {kuzk swøkkhe ¼kELke MkkÚku MktçktÄ Ãký Lk ½hu ykÔÞku níkku. çkÄk MkqE økÞk Wòøkh ÚkÞwt íÞkhu ¾çkh hk¾ðku yuðwt fne ËeÄwt. ÃkiMkk nkuðk yux÷u yu Ãký ÃkkuíkkLkk Y{{kt sELku Ãkze fu ðkMíkrðfíkk íkku Aíkkt çkkyu Lk ykÃÞk, yux÷u nwt MkqE økÞku. çkMk, çkkfe íkuLku fktE fktEf swËe s Au...!

W~fuhkÞku yLku íku{Lku Ahku ¼kUfe ¾çkh LkÚke. ËeÄku.’’ rfþkuh ¼÷u íkuLku fktE ¾çkh Lk nkuðkLkwt fnu Ãký yk ÃkzËk ÃkkA¤Lkwt MkíÞ fktEf swËwt s LkeféÞwt. níÞk{kt íkuLke yn{ ¼qr{fk nkuðkLkwt Ãkku÷eMk RLMÃkuõxh ELMÃkuõxhu ÃkqAâwt, ‘‘¾qLk fÞko ÃkAe ¼køÞku fu{ Lknª?’’ {kLke hÌkk níkk. yk {kLÞíkk fktE r[¥k«Ëuþ{kt ‘‘Ãknu÷kt íkku rð[kh ykðu÷ku Ãký ¼køkwt íkku øk{u íÞkhu ykÃkkuykÃk Lknkuíke Qøke Lkef¤e, Ãký rfþkuhLkku øk{u íÞktÚke ÃkfzkE s òô. rfþkuh¼kE ykze ÷kELku [erzÞku Mð¼kð, ykze ÷kELkLke hVíkkh yLku ðkýe- [Ze økÞu÷k yux÷u íku{Lkwt s Lkk{ yk{kt ykðu íkku nwt ðíkoLk íkÚkk ÷r÷íkkçkkLkk Y{{ktÚke {¤u÷e yuf ftfkuºke çk[e òô- yu{ rð[kheLku çkkLke ÷kþ Ãkxkhk{kt Lkk¾e ÃkhLkwt ÷¾ký, yk {kLÞíkkLkk ÃkkÞk{kt níkwt. yk ftfkuºke yLku WÃkh økkË÷kt-økkuËzkt Lkkt¾e ËeÄk. Ãkxkhk{ktÚke Ãkh ÷¾ký níkwt fu {khku Ëefhku ykze ÷kELku [Ze økÞku YrÃkÞk {U fkZe ÷eÄk yLku Y{{kt Ãkzu÷e ftfkuºke WÃkh {U Au íkuLkwt {Lku Ëw:¾ Au. yk ÷¾ký ÷r÷íkkçkkyu s {híkkt s yuðwt ÷¾ký ÷ÏÞwt fu rfþkuh¼kELku s Ãkfzðk{kt Ãknu÷kt ÷ÏÞwt nkuÞ yLku íku{kt Ãkwºk íkhVLkku Eþkhku MÃkü ykðu, Ãký...!’’

Au yu{ Ãkku÷eMk {kLkðk ÷køke níke. hk{÷k÷Lkk yk ‘Ãký...’ ÃkAeLkk ðýfÌkk þçËku Ãkku÷eMk fkÞoðkne ykxkuÃkkðk {ktze. nðu Ãkku÷eMk Ãkku÷eMk Mk{S þfíke níke. hk{÷k÷u ykçkkË fkhMkku MxuþLku sELku VMxo ELðuÂMxøkuþLk rhÃkkuxo ½zâku níkku Ãký nuLzhkE®xøk yuõMkÃkxoLkk rhÃkkuxou íkuLkku (yuVykEykh) Ëso fhðkLkku níkku. ykLkk {kxu ¼ktzku Vkuze LkkÏÞku níkku. yk{, nMíkkûkh ÃkhÚke yuf VrhÞkËe Ãký ½hLkkufh hk{÷k÷Lku çkLkkðkÞku, fu{ fu rLkËkuo»k ÞwðkLk Ëtzkíkku çk[e økÞku yLku ¾hku økwLkuøkkh rfþkuhLke íkku ykhkuÃke íkhefu ÄhÃkfz fhðkLkwt Ãkku÷eMk fkÞËkLke [wtøkk÷{kt ykðe økÞku níkku... ÷øk¼øk Lk¬e fhe [qfe níke. RÂLzÞLk ÃkeLk÷ fkuzLke (MkíÞ½xLkk: Lkk{ku çkËÕÞkt Au)

¼k

yLkwMktÄkLk þçËMktøkík

Mk{ÞLke rðþk¤ Mkur{xheyku {kxu rðþu»k Mkuðk ykÃkíkku þçË Au. Ex r{LMk : rLk¢kuÃkr÷MkLkku MÃkü yÚko cemetery Úkíkku nkuðk Aíkkt íkuLkku Mkt˼o íkuLku swËk s yÚkorðÄkLk íkhV Ëkuhe òÞ Au. çkkfe hÌkku graveyard þçË. Graveyard Lku cemetery Lkku MkkiÚke LkSfLkku þçË {kLkðk{kt ykðu Au. yLku Au Ãký ¾hku. ÷kufkuLke ðkík ¾kuxe LkÚke. Ãký íkuLkuÞ cemetery Lkk Mkku xfk Mk{kLkkÚkeo íkhefu rLk{ýqqf ykÃkðk{kt ðktÄku íÞkt Ãkzu Au fu graveyard yuf cemetery s nkuðk Aíkkt [[oLke çkksw{kt ykðu÷e cemeteryLku s økúðu Þkzo fnuðk{kt ykðu Au. ßÞkhu Mkur{xhe nkuðk {kxu çkksw{kt [[o nkuðtw VhrsÞkík LkÚke. yk heíku yk nfefíkku n¤ðwt ykùÞo Ãk{kze þfu Au. òufu ykLkkÚke ykùÞo Ãkk{ðk{kt ík{u MkV¤ Lk ÚkÞk nku íkku ík{u yu ðkíku Ãký ykùÞo Ãkk{e þfku fu yk{kt ykùÞo Ãkk{ðk suðtw Au þw?t yLku Auðxu íkku {]íÞw yu s ykùÞoLkku {nkLk rð»kÞ Au yLku cemetery {hu÷ktyku Mkt½hu Au. y÷çk¥k, {]íÞw MkkÚku u ¼k»kk{kt SðLk SðLkkh cemetery þçËLkku sL{ ytøkúS ÷urxLk yLku økúef ¼k»kkLkk MktÞkuøkÚke ÚkÞku nkuðkLkwt {kLkðk{kt ykðu Au. ykìõMkVzo ÞwrLkðŠMkxeLkwt þçË[ÞLk ¾kíkwt nk÷ yuðk íkkhý WÃkh Au fu økúef ¼k»kkLkk koimeterion (zkuŠ{xhe) yÚkðk íkku koiman (Mkqðzkðe Ëuð)tw ÃkhÚke ðkÞk ÷urxLk ÚkELku cemetery þçË {ez÷ #Âø÷þ{kt yðíkkh ÃkkBÞku níkku. koimeterion þçË økúef ¼k»kk{kt zkuŠ{xhe {kxu ðÃkhkÞ Au. zkuŠ{xhe{kt yuf MkkÚku ½ýktçkÄkt ÷kufkuLku MkqðkLke ÔÞðMÚkk nkuÞ Au, íku{ cemetery {kt yuf MkkÚku yLkuf ÷kufkuLku MkkÚku Mkqðzkðe Ëuðk{kt ykðu Au, y÷çk¥k, {hu÷ktykuLku... Ãký þõÞ Au fu ykðíke fk÷u ykìõMkVzoLkkt íkkhýku rhÃkuh Ãký fhðkt Ãkzu, fkhý fu cemetery Lku MktMf]ík þçË ‘M{þkLk’Lke çkksw{kt fu Mk{ktíkh {qfðkÚke ‘Mk’, ‘þ’ íkÚkk ‘{’ yûkhLkwt MkeÄwt MkkBÞ «kÃík ÚkkÞ Au. yk WÃkhktík MkkWLz {wsçk cemetery {kt ºkeò ¢{u "T" yLku M{þkLk{kt ºkeò ¢{u ‘þ’ «kÃík ÚkkÞ Au. ík{Lku ÏÞk÷ nkuÞ íkku ytøkúS u {kt "T" Ãký ½ýe ð¾ík ‘þ’ Wå[kh ykÃkðkLke xuððk¤ku yûkh Au. yk heíku cemetery Lku MktMf]ík þçË ‘M{þkLk’ MkkÚku ºký yûkhku MkwÄeLkwt yLkwMktÄkLk «kÃík ÚkkÞ Au. yÚkoLkwt yLkwMktÄkLk íkku Au s. nðu «k[eLk Mk{Þ{kt Ãký ¼khíkeÞ MktMf]ríkLku rðïLke yLÞ MktMf]ríkyku MkkÚku yLkwMktÄkLk íkku níkwt s. íku òuíkkt fk÷u Mkðkhu fkuE þç˾uzw íkuLkk MktþkuÄLk{kt cemetery Lku MktMf]ík þçË ‘M{þkLk’ ÃkhÚke Qíkhe ykðu÷ku rMkØ fhu íkku íkuLke MkkÚku Mkn{ík ÚkðkLke {ò Ãkzu... yu{ íkku ykÚkoh rçkúMkçkuLkLkk yk þçËku MkkÚku Ãký Mkn{ík ÚkðkLke ík{Lku {ò Ãkzþu: The fence around

a cemetery is foolish; for thase inside can't come out and those outside don't want to get in.. íkuyku fnu Au : Mkur{xhLke Vhíku ðkz çkktÄðe yu

{w¾ko{e Au, fkhý fu su ÷kufku ytËh Au íku ÷kufku çknkh ykðe þfu íku{ LkÚke yLku su ÷kufku çknkh Au íku ÷kufku ytËh sðk EåAíkk LkÚke!

----------------------------rMkÕðh M¢eLk

MkkrsË ¾kLk íkku suLkk sqíkkLke Ëkuhe çkktÄðkLku Ãký ÷kÞf Lk økýkÞ yuðk fux÷kÞ Mksofku ynª ykÔÞk yLku ¾kuðkE økÞk. fux÷kfu «[tz MkV¤íkk {u¤ðe yLku ÃkAe ŸÄu {kÚku ÃkAzkÞk, fkuELku ÃkAzkx ÃkAe MkV¤íkk {¤e. fkuE Akíke Xkufe yuðtw Lk fne þfu fu íkuyku ÷kufkuLkk xuMxLku Ãkqýío k: òýu Au. òu MkV¤íkkLke fkuE VkìBÞw÷o k nkuÞ íkku su íku Mksofu rLk»V¤ rVÕ{kuLkku MðkË s Lk [kÏÞku nkuÞ. ðÄw {n¥ðLke ðkík: òu ykðe fkuE VkìBÞw÷o k yÂMíkíð Ähkðíke nkuÞ íkku ÃkkÞhMkeLkk yk Ëuþ{kt yu AqÃke hnu ¾he? ykRx{ ÃkeMk nwt òuô Awt fu {khk fhíkkt õÞktÞ swrLkÞh nkuÞ yuðk yLku ykuAe ykðzík Ähkðíkkt fux÷ktÞ f÷kfkhkuLkwt ¼khík Mkhfkh îkhk MkL{kLk fhðk{kt ykðu Au Ãký {khe fkuE LkkUÄ ÷uíkwt LkÚke. yk ÃkrhÂMÚkrík çknw ÃkezkËkÞe Au. ík{u ynª {khwt MkL{kLk fhe hÌkk Aku, {khe rVÕ{kuLkku {nkuíMkð ÞkuS hÌkk Aku Ãkhtíkw {khk s Ëuþ{kt {Lku yuf yuõxh íkhefu nswt Mðef]rík LkÚke {¤e!

- rhþe fÃkqh (MkkWÚk ykr£fk{kt íkuLke rVÕ{kuLkwt MkÃíkkn QsðkÞwt yu Mk{Þu fhu÷e ðkík{ktÚke)

----------------------------çkú®u føk ÔÞqÍ

nw{÷kLke ÃkhðkLkøke ykÃke Au, suLkkÚke ÷kufku{kt økwMMkku Au fu ÃkkrfMíkkLkLke Mkkðo¼ki{íðLkwt WÕ÷t½Lk ÚkÞwt Au. 2008Lkk W¥khkÄo{kt yu{ýu MkeykEyuLkk yVMkhkuLku ¾kLkøke{kt fÌkwt níkwt fu y÷-fkÞËkLkkt {kuxkt {kÚkkt ðÄuhðk{kt rLkËkuo»kLke òLk íkku sðkLke s. ‘{kuxe {kA÷eykuLku {khku’. ÍhËkheyu fÌkwt níkw,t ‘‘fku÷xu h÷ zu{s u (ðxð]ûk Ãkzu íkku LkkLkkt ÍkzLkku ¾ku Lkef¤u yuð)tw Lke ®[íkk ík{Lku y{urhfLkkuLku nþu, {Lku LkÚke.” yk ¼køkeËkheLkk ¼køkYÃku, yV½kLk Mke{kyu ytËhLkk E÷kfkyku{kt ykíktfðkËeyku Mkk{u ÷zðkLkk ¾[ko íkhefu ÃkkrfMíkkLk ÷~fh Ëh ð»kuo y{urhfkLku çku rçkr÷ÞLk zkì÷hLkwt ‘rçk÷’ {kuf÷íkwt níkwt. yk ¼hÃkkE Aíkkt ÃkkrfMíkkLke økwÃík[h MktMÚkkLkkt fux÷ktf ík¥ðku yV½kLk íkkr÷çkkLkLkkt çku ðrhc sqÚkkuLku Mk{ÚkoLk ykÃke hÌkkt níkkt yLku yk yu s sqÚkku níkkt su yV½krLkMíkkLk{kt y{urhfLk MkirLkfkuLke fík÷ fhe hÌkkt níkkt. ‘‘ík{Lku yuf YrÃkÞkLkku Þ ¾[kuo Lk ykðu yuðtw ík{u ftEf fhe þfku Aku.’’ òuLMku fÌkw,t ‘‘hksfeÞ heíku fËk[ yu {w~fu÷ Au, Ãkhtíkw ík{Lku òu ík{khk ËuþLkk ¼rð»ÞLke ®[íkk nkuÞ íkku yu yuf fhðk suðtw fk{ Au. yLku yu fk{ Au - ík{khe Mke{kykuLke ytËh ík{k{ «fkhLkk ykíktfðkËLkku hk»xÙeÞ Lkerík íkhefu WÃkÞkuøk fhðkLkwt

økík 23 {k[o, 2009Úke ÷ELku 23 {k[o, 2010 MkwÄe yk¾wt ð»ko hk{{Lkkunh ÷kurnÞk þíkkçËe ð»ko íkhefu QsðkÞwt, Ãkhtíkw ykÃkýk{ktÚke çknw ykuAkyu ÷kurnÞkLku ÞkË fÞko. hk{{Lkkunh ÷kurnÞk {nkí{k økktÄe suðk ¼køÞþk¤e Lknkuíkk. ÷kurnÞkLke rLkÞrík fkuE rðËuþe þkMkfku Lknª Ãký ykÃkýk ËuþLkk s Lkuíkkyku Mkk{u ®þøkzkt ¼hkððkLke níke. {kºk 57 ð»kou ykÞ¾wt Mktfu÷e ÷uLkkhk ÷kurnÞk Þwðk hksfkhýe {kxu ¾hk yÚko{kt hku÷ {kìz÷ Ãkwhðkh ÚkE þfu yu{ Au, nk, þhík yux÷e fu fkuELku íku ÞkË ykððk òuEyu!

çkeò yuf WÃkurûkík ÷ku¾tze Ãkwhw»k

hk{{Lkkunh ÷kurnÞk

Wf¤ðwt s òuEyu, Ãký hk{{Lkkunh ÷kurnÞk suðe Mk{ksSðLkLke Ÿ[uhe «rík¼kLku íkuLke þíkkçËe xkýu Ãký ykÃkýu ¼q÷e sEyu íkku ‘nwt økwsoh ¼khíkðkMke’ fnuðkLke ÷kÞfkík ykÃkýu økw{kðe çkuMkeyu! økík çkkh{e ykìõxkuçkhu y¾çkkhLkk fkuE ¾qýk{kt hk{{Lkkunh ÷kurnÞkLke ÃkwÛÞríkrÚk rLkr{¥ku xqtfwt ÷¾ký ðkt[ðk{kt ykÔÞwt yLku {Lk{kt Úkkuzku nh¾ ÚkÞku. [k÷ku, õÞktf íkku ÷kurnÞk rðþu ÷¾kÞwt! çkkfe økík 23 {k[o, 2009Úke ÷ELku 23 {k[o, 2010 MkwÄe yk¾wt ð»ko hk{{Lkkunh ÷kurnÞk þíkkçËe ð»ko íkhefu QsðkÞwt, Ãkhtíkw ykÃkýk{ktÚke çknw ykuAkyu ÷kurnÞkLku ÞkË fÞko. ykÃkýu íÞkt {wÏÞÄkhkLkk Ãkºkfkhíð{kt Ãký yÃkðkËYÃk {ktz yufkË çku ÷u¾ku AÃkkÞk. ¼khíkhíLk íkku çkksw{kt hÌkku, ykÃkýu íku{Lku ¼kðÃkqðof ÞkË Ãký Lk fheyu íÞkhu ÕÞkLkík Au ykÃkýk Ëuþ Ãkh, ykÃkýk Mk{ksSðLk Ãkh, ykÃkýk Lkkøkrhfíð Ãkh. {krníkeLkk yk fnuðkíkk Þwøk{kt Ãký ÷kurnÞk rðþuLke {krníkeLke ðkík íkku sðk Ëku Ãký íku{Lkwt Lkk{ MkwæÄkt ¼køÞu s ÷kufku MkwÄe Ãknkut[u Au, íku çknw {kuxe fhwýíkk fnuðkÞ. fkuý níkk yk ÷kurnÞk? yk ÷u¾ ðkt[Lkkhkyku{ktÚke {kuxk ¼køkLkk ðk[fLku ykðku Mkðk÷ Úkðku Mðk¼krðf Au. yk{kt ðktf fkuLkku yuLke Ãkt[kík{kt Ãkzâk rðLkk [k÷ku, ÷kurnÞkLke s Úkkuze ðkíkku fheyu. hk{{Lkkunh ÷kurnÞk {nkí{k økktÄe suðk ¼køÞþk¤e Lknkuíkk. økktÄeSLke ÷zkE íkku MkkËe yLku MkeÄe ÷zkE níke. ykÃkýk Ëuþ Ãkh hks fhe hnu÷k rðËuþe þkMkfkuLke Mkk{u íku{ýu ÷zík [÷kðeLku íku{Lkwt þkMkLk ¾ík{ fhe Ëuþ{ktÚke íku{Lku nktfe fkZðkLkk níkk. xkøkuox rVõMk níkwt yLku Mk{ÚkofkuLke f{e Lknkuíke. yk ÷zík {kxu Mk{økú Ëuþ{kt çkMMkku ð»koÚke AqxeAðkE íkiÞkheyku Ãký [k÷íke ykðe níke. økktÄeSyu ÷kufMk{ÚkoLk {kxu ¾kMk {nuLkík fhðkLke sYh Lknkuíke, Ãký ÷kurnÞkLke rLkÞrík fkuE rðËuþe þkMkfku Lknª Ãký ykÃkýk ËuþLkk s Lkuíkkyku Mkk{u ®þøkzkt ¼hkððkLke níke. fk÷ MkwÄe suLke MkkÚku ¾¼u¾¼ku r{÷kðeLku [k÷íkk níkk, ÷zíkk níkk, íku{Lke Mkk{u s nrÚkÞkh WÃkkzðkLkkt níkkt, rðÿkun ÃkkufkhðkLkku níkku. çknkhLkk fhíkkt ÃkkuíkkLkk Mkk{u ÷zðwt ðÄkhu Ëw»fh nkuÞ Au. rçkLk-fkìtøkúuMkðkËLkku ÃkkÞku Lkk¾Lkkhk ÷kurnÞkyu ÷kufkuLkk LÞkÞ {kxu, ¾hk yÚko{kt Mðhks {kxu ÷kuZkLkk [ýk [kððk Ãkzâk níkk.

÷ku¾tze çkLkðwt Ãkzâwt níkwt. ÷kurnÞkLku ytøkík heíku íkku sðknh÷k÷ Lkunhw yLku RÂLËhk økktÄe MkkÚku ½rLkc Lkkíkku níkku, Ãký MkwþkMkLk {kxu, Mkk{kLÞ ÷kufkuLkk yrÄfkh ¾kíkh íku{Lkk rðhwØ sðwt ¼÷u ykMkkLk Lknª Aíkkt ÷kurnÞk suðe «rík¼k {kxu yrLkðkÞo çkLÞwt níkwt. íku{ýu LkunhwLke LkeríkykuLkku rðhkuÄ fhðk {kxu 1962{kt Lkunhw rðhwØ [qtxýe ÷ze níke. Lkunhw íkku íÞkhu ðzk«ÄkLk níkk, Ãký ÷kurnÞk yu [qtxýe yuf÷u nkÚku yLku fkuE MkkÄLk-MkøkðzLkk y¼kð{kt rMkØktík ¾kíkh ÷zâk níkk. íku{ýu MkkRf÷ Ãkh çkuMkeLku ÷kufku Mk{ûk ÃkkuíkkLke ðkík hsq fheLku [qtxýe«[kh fhu÷ku. òufu, [qtxýe Lkunhw Síke økÞk, Ãký ÷kurnÞkyu Ãký ºkeò ¼køkLkk {íkku nktMk÷ fheLku ÃkkuíkkLkwt Ãkrhçk¤ çkíkkðe ykÃÞwt níkwt. hk{{Lkkunh ÷kurnÞk rðþu Ãkrh[Þ ÃkwÂMíkfk ÷¾Lkkhk rnB{ík Íðuheyu sðknh÷k÷ yLku ÷kurnÞk ðå[uLkwt ytíkh çknw Mk[kux heíku hsq fÞwO Au, “÷kurnÞk yLku LkunhwLkk økktÄeS «íÞuLkk yr¼øk{{kt {n¥ðLkku Vhf yu níkku fu ÷kurnÞk økktÄerð[khLku {q¤u Mðefkhíkk ßÞkhu Lkunhw økktÄerð[khLku Lkrn, økktÄeSLkk ÔÞÂõíkíðLku, yu{Lkk Lkuík]íðLku Mðefkhíkk.” ÷kurnÞk íkku Lk¾rþ¾ ÷zðiÞk níkk. ykÍkË ¼khík{kt íku{Lkk yk ÍqÍkhwt Mð¼kðLku fkhýu íku{ýu yLkuf ÷kufyktËku÷LkLkwt Lkuík]íð fÞwO yLku yuf-çku Lknª Ãkhtíkw 1313 ðkh røkh^íkkhe ðnkuhe níke yLku su÷ðkMk ¼kuøkððku Ãkzâku níkku. íkuyku ÃkkuíkkLke òíkLku fwòík økktÄeðkËe økýkðíkk níkk. íku{Lkk rMkØktíkku yLku rð[khMkhýe økktÄeÚke [ku¬MkÃkýu Úkkuze y÷øk níke Aíkkt íkuyku ËuþLku ykÍkËe {éÞk ÃkAe økktÄeSLkwt MðhksLkwt MðÃLk Mkkfkh fhðk {kxu íkuyku ykSðLk ÍÍqBÞk níkk. Lkkík-òíkLkk ¼u˼kðLkku {wÆku nkuÞ fu ¾uzíq k-{sËqhkuLkk «&™ku, ykŠÚkf yMk{kLkíkk nkuÞ fu Ãkkzkuþe hk»xÙku MkkÚkuLkk MktçktÄku...÷kurnÞkyu fkÞ{ ÷zkE ykÃke yLku ¾w{kheÃkqðfo ÷ze çkíkkÔÞwt níkw.t ¼khíkLku ykÍkËe {éÞk ÃkAe íkuyku Auf 16 ð»kuo MktMkË{kt ÃknkUåÞk níkk, Ãkhtíkw MktMkËLku ÷kuf{t[ çkLkkðeLku íku{ýu yLkuf {wÆu MkhfkhLku ¼ªMk{kt ÷uðk{kt MkV¤íkk nktMk÷ fhe níke. ÃktËh ykLkk yLku ºký ykLkkðk¤wt íku{Lkwt ¼k»ký íkku ¼khíkeÞ MktMkËLkk RríknkMk{kt Mkwðýo yûkhu ytrfík ÚkÞu÷tw Au. økkuðkLku Ãkkuxwoøk÷kuLkk nkÚk{ktÚke AkuzkðkLkwt ©uÞ ÷kurnÞkLku òÞ Au. LkuÃkk¤{kt hkýkþkneLkk økZ{kt ÷qýku

÷økkzðkLkwt fk{ ÷kurnÞkLkk s Lkk{u çkku÷u Au. ÷kurnÞk hksÃkwhw»kLke MkkÚkkuMkkÚk ÷kufÃkwhw»k Ãký níkk. íku{ýu Mkk{kLÞ ÷kufkuLke nt{uþkt r[tíkk fhe. økheçk-Ër÷ík-ÃkAkík «íÞu íku{Lkk{kt ¼khku¼kh fhwýk níke. {rn÷k rðfkMkLke çkkçkíku Ãký íkuyku çknw MÃkü níkk. ¼úük[khLkk «[tz rðhkuÄe níkk. ykÍkËe ÃkAe Lkkuyk¾÷e{kt Vkxe Lkef¤u÷kt fku{e íkkuVkLkkuLku þktík Ãkkzðk {kxu ÷kurnÞkyu òLkLke Ãkhðk fÞko rðLkk økktÄeSLkku MkkÚk rLk¼kÔÞku níkku. Ëuþ¼h{kt ßÞkt Ãký ¾uzqík yLku {sqhkuLkkt yktËku÷Lkku ÚkÞkt íÞkt íkuyku ÃknkU[e økÞu÷k yLku Mkk{kLÞ {kýMkLkku MkkÚk rLk¼kðu÷ku. yux÷u s íkuyku økðoÚke fne þfíkk níkk fu “yks {khe ÃkkMku ftE s LkÚke rMkðkÞ fu ®nËwMíkkLkLkk Mkk{kLÞ {kýMkku yLku økheçkku yuðwt {kLku Au fu fËk[ nwt s yu{Lkku {kýMk Awt.” hk{{Lkkunh ÷kurnÞk yuf {kir÷f rð[khf Ãký níkk, su{ýu ¼khíkeÞ Mk{ksðkËLkwt ËþoLk ykÃÞwt. íku{Lke Mk{ksðkËLke ÔÞkÏÞk çknw Mkh¤ níke. íkuyku fnuíkk, “Mk{ksðkËLke çku þçËku{kt ÔÞkÏÞk ykÃkðe nkuÞ íkku íku Au Mk{kLkíkk yLku Mk{]rØ...yk çku þçËku{kt Mk{ksðkËLkku MktÃkqýo yÚko Mk{kÞu÷ku Au. íku{ýu MkíÞkøkúnLku çkË÷u ÃkkuíkkLke heíku ‘rMkrð÷ LkkVh{kLke’ yuðku þçË«Þkuøk ykÃÞku níkku. su{kt ºký «íkef níkkt-Ãkkðzku, su÷ yLku {íkÃkuxe. Ãkkðzku íku ©{Lkwt «íkef níkwt. òík{nuLkík ®sËkçkkË. {nuíkLk rðLkk fþwt nktMk÷ Úkíkwt LkÚke. WíÃkkËf ©{ rðLkk ËuþLkku ykŠÚkf WØkh ÚkE þfu Lknª. su÷Lkk «íkef îkhk íkuyku Mk{òððk {køkíkk níkk fu MkhfkhLke Lkerík fu Ãkøk÷kt ßÞkhu ÞkuøÞ Lk ÷køku íÞkhu rMkrð÷ LkkVh{kLkeLkk hMíku sELku su÷{kt sðkLkwt çkLku íkkuÃký {qtÍkðwt Lknª. yk{, su÷ íku yktËku÷LkLkku {køko y¾íÞkh fhðkLkwt yknTðkLk ykÃkíkwt «íkef Au. AuÕ÷u {íkÃkuxe. íkuyku ÷kufku{kt òøk]rík ÃkuËk fheLku ÷kuf÷køkýeLku {íkÃkuxe MkwÄe ÃknkU[kzðk{kt {kLkíkk níkk. {íkÃkuxe íku{Lke ÷kufþkne yLku [qtxýe«Úkk «íÞuLke ykMÚkkLkwt Ãký «íkef Au. íkuyku y®nMkf yktËku÷Lk{kt Ãkk¬e ©Øk Ähkðíkk níkk. íku{Lku ¼ktøkVkuz «ð]r¥kLkku (su íku{ýu ‘¼khík Akuzku’ yktËku÷Lk{kt ðux¼uh Ãkkh Ãkkze níke) AkuA Lknkuíkku Ãkhtíkw òLknkrLkLkk Mk¾ík rðhkuÄe níkk. ÷kurnÞkyu ykÍkË ¼khíkLku yktËku÷LkLkku yÚko LkðuMkhÚke þe¾ðkzâku níkku. fnuðkíkk ‘ykÃkýk’ þkMkfku rðhwØ Ãký yðks çkw÷tË fhðkLke «uhýk yk ¢ktríkfkhe yLku ÷ku¾tze {Lkkuçk¤ Ähkðíkk Lkuíkkyu ykÃke níke. íku{ýu hksfkhý{kt çku ÄheLke ðkík fhe níke. íku{Lkk þçËku{kt s òuEyu íkku, “{kuxu¼køku ÷øk¼øk «íÞuf [esLku çku Äheyku nkuÞ Au, yuf MktøkXLkLke Ähe yLku çkeS yktËku÷LkLke Ähe. õÞktf MktøkXLkLke ÄheLku yux÷e çkÄe ÃkfzeLku çkuMke Lk síkkt fu rË÷ çkuMke òÞ yLku yktËku÷LkLku Akuze Ëku yLku yu s ðkík nwt yktËku÷Lk {kxu Ãký fnuðk {køkwt Awt.’’ ¼khíkeÞ MktMf]ríkLkk yÇÞkMkw yLku çkŠ÷Lk ÞwrLkðŠMkxe{kt ‘{eXwt yLku MkíÞkøkún’ Ãkh Ãkeyu[ze fhLkkhk ÷kurnÞk {kºk ËMk ð»koLke ðÞÚke ònuhSðLk{kt Mkr¢Þ ÚkE økÞk níkk. su{Lkk Lkk{u 60-65 ÃkwMíkfkuÃkwÂMíkfkyku çkku÷u Au yuðk ÷kurnÞkLke yLkufkLkuf ðkíkku hMk«Ë yLku «uhýkËkÞe Au. {kºk 57 ð»kou ykÞ¾wt Mktfu÷e ÷uLkkhk ÷kurnÞk Þwðk hksfkhýe {kxu ¾hk yÚko{kt hku÷ {kìz÷ Ãkwhðkh ÚkE þfu yu{ Au, nk, þhík yux÷e fu fkuELku íku ÞkË ykððk òuEyu!

MkËtíkh çktÄ fhku.’’ ‘‘y{u yu{kt {kLkíkk s LkÚke’’, ÍhËkhe çkkuÕÞk. òuLMk yLku ÃkuLkuèk yøkkW Ãký ykðwt Mkkt¼¤e [qõÞk níkk, Ãkhtíkw yuLkk Mke{kzkykuLke ytËh fkÞohík ykíktfe sqÚkku MkkÚku ÃkkrfMíkkLk su Ãký ÔÞðnkh fhíkwt níkwt yu ftE çknw yMkhfkhf Lk níkku. AuÕ÷k yuf ð»koÚke ÃkkrfMíkkLkLke «kÚkr{fíkk yuLkk ½h{kt s WAheLku {kuxk ÚkÞu÷k íkkr÷çkkLk íkunhef-yu-íkkr÷çkkLkLkku fktX÷ku Ík÷ðkLke níke. ÃkuLkuèkyu rçkúVfuMk{ktÚke ‘®÷f [kxo’ fkZâku, su yuVçkeykE yLku çkeS økwÃík[h MktMÚkkykuyu íkiÞkh fÞkuo níkku, su{kt xkEBMk MõðuhLkk çkkìBçkh ViÍ÷ þknÍkËLku íkunhefLke MknkÞ níke íkuLke rðøkíkku níke. ‘‘÷ku, yk ðkt[ku, ÃkuLkuèkyu ÍhËkheLku fÌkw.t yk Lkuxðfo Au yLku yuLkwt Ãkøkuhw ynª MkwÄe òÞ Au.’’ yu{ýu yktøk¤e ËkuheLku çkíkkÔÞw.t yLku ‘‘y{Lku nswÞ økwÃík[hku îkhk MktËþ u k {¤e hÌkk Au fu íkunhef ÞwLkkRxuz MxuxMk{kt çkeò nw{÷k fhðkLkwt Au.’’ ‘‘yk Ãkk¬e {krníke níke.” ÃkuLkuèkyu fÌkw,t “fkuE ykþtfk Lknª.” òuLMk yLku ÃkuLkuèk ÃkAe ÷~fh-yu-íkkuÞçkkLku ÷økíke ÃkhuþkLkeÞwõík {krníke íkhV ðéÞk, su sqÚku 2008{kt {wçt kE{kt ykíktf {[kÔÞku níkku, su{kt A y{urhfLk Mkrník 175Lkkt {kuík ÚkÞkt níkkt. “{wçt kE nw{÷kLkku f{kLzh ÃkkrfMíkkLke yrÄfkheykuLkk fçò{kt Au.” òuLMku fÌkw,t “Ãký yuLke çkhkçkh ÃkqAÃkhA Úkíke LkÚke yLku yu fkuXhe{kt çkuXku çkuXku íkiÞçkkLkkt ykuÃkhuþLkkuLkku ËkuheMkt[kh fhu Au. økwÃík[h MktËþ u kyku fnu Au fu ÷~fh-yu-íkkuÞçkk ÞwLkkRxuz MxuxMT k{kt nw{÷kLke Ä{fe ykÃke hÌkwt Au. yLku yuLke þõÞíkk rËLk-«ríkrËLk ðÄíke òÞ Au.” ÍhËkheLku Mk{sý Ãkzíke Lk níke fu þwt ðkík ÚkkÞ Au. “r{. «urMkzuLx”, rðËuþ{tºke þkn {un{qË fwhþ u e çkkuÕÞk, su r{®xøk{kt nksh níkk, ‘‘yk ÷kufku su fnu Au yuLkku {ík÷çk yu{ fu ÞwLkkRxuz MxuxMT k{kt òu ykíktfe nw{÷ku MkV¤ ÚkÞku íkku yk ÷kufku ð¤íkku ½k ynª ÃkkrfMíkkLk{kt fhþu yLku nðu yu ykÃkýe sðkçkËkhe çkLku Au fu ykÃkýu ÞwLkkRxuz MxuxTMkLku ÃkqhuÃkqhku Mknfkh yukÃkeyu.’’ (ðÄw ykðíkk yft )u

{w½÷ku ÃkAe ytøkúus Mk¥kk ykðe. r¾úMíke Ä{o{kt {qŠíkÃkqòLkku EM÷k{ sux÷ku íkeðú rðhkuÄ Lk níkku, Ãkhtíkw økkÞÚke {ktzeLku ÃkeÃk¤k MkwÄe Vu÷kÞu÷wt rnLËwykuLkk íkuºkeþ fhkuz ËuðíkkykuLkwt sw÷qMk Mkqøkk¤ðk ytøkúuòuLkuÞ yfkhwt ÷køÞwt. Ãký yu çktLku çkkçkíkku ÄkŠ{f {ík¼uË yLku {kLÞíkk¼uËLke níke. Ãkrhýk{u ©ØkfuLÿkuLku Mk-Ëun MðYÃk ykÃkðkLke ¼khíkeÞ {kLkrMkfíkk s¤ðkE hne Au yLku ykÍkËe ÃkAe hksfeÞ LkuíkkykuLkkt Ãkqík¤kt MðYÃku Ãký ÔÞõík Úkíke hne Au. íku{kt hksfeÞ ðsLk yLku ¿kkríkðkË, òríkðkË, fku{ðkËLkwt hksfkhý Ãký ¼¤íkwt hÌkwt Au. Mkhðk¤u ½ýkt¾hkt rfMMkkyku{kt Ãkqík¤ktyku ©ØkfuLÿku {xeLku ÷kuf÷køkýe ÃkxkððkLkk fkhMíkkLk Ãký çkLkíkkt hÌkkt Au. fux÷ef ð¾ík SðíkuSð Ãkqík¤ktykuÞ {wfkÞkt Au íkku fux÷ef ð¾ík Ãkqík¤ktLkk hksfkhýLke sÕËçkkS{kt {nkLkkÞfkuLkkt fË LkkLkkt Ãký fhe ËuðkÞkt Au. RríknkMk økðkn Au fu, íkf {éÞu íÞkhu íkw¬kLkuÞ íkeh{kt Vuhðe Ëuðk{kt ÃkkðhÄk hksfkhýeykuLku sLk{kLkMkLke yk ÷køkýeLkku Zk¤ çkLkkðíkk çkhkçkh ykðzíkwt hÌkwt Au. {nkhk»xÙLkwt yuf ÞkËøkkh WËknhý Au. yu ð¾íku þtfhhkð (yuMk.çke.) [ÔnkýLku ðMktíkËkËk Ãkkrx÷ ÃkAe {wÏÞ«ÄkLk çkLkkððk{kt ykÔÞk níkk yLku Mk¥kk Ãkh xfe hnuðk {kxu íku{Lku ðMktíkËkËk sqÚkLkk ykþeðkoË sYhe níkk. yu ykþeðkoËLkwt szçkuMk÷kf nuBÃkh {¤e òÞ yu nuíkwÚke [Ônkýu Mkktøk÷e ¾kíku ðMktíkËkËkLke Mkkzk ykX Vqx Ÿ[e «rík{k XÃkfkhe ËeÄe yLku íkuLkwt WËT½kxLk Ãký fhe ËeÄwt. hMk«Ë ðkík yu Au fu yu fkÞo¢{Lkk yríkrÚkrðþu»k ðMktíkËkËk Ãkkrx÷ MðÞt níkk. SðíkuSð ÃkkuíkkLke «rík{kLkk WËT½kxLk{kt nksh hnuðkLkku MkkuLkuhe {kufku íku{Lku {éÞku níkku! ßÞkhu yk ½xLkkLkku ÔÞkÃkf rðhkuÄ ÚkÞku íÞkhu yuMk.çke. [ÔnkýÚkeÞ Ãknu÷kt ðMktíkËkËkyu MkkuÞÍkxfeLku ¾w÷kMkku fhe ËeÄku níkku fu ErLËhk økktÄeLkktÞ SðíkuSð Ãkqík¤kt {wfkÞkt Au yLku ykMkk{Lke yuf ÞwrLkðŠMkxe MkkÚkuÞ íku{Lkwt Lkk{ òuzkÞwt Au íkku {khku þwt ðktf? Ãkqík¤kt {qfðkt yLku Ãkqík¤ktykuLku Ãkqsðkt yu òu ¼khíkeÞ {kLkrMkfíkk hne Au íkku Ãkqík¤ktykuLku hksfkhýLkku nkÚkku çkLkkððkt yu ¼khíkeÞ hksfkhýeykuLke ÷kûkrýfíkk hne Au. Mð¼kðu yíÞtík yk¤k yLku MktðuËLkþe÷ Ërûký ¼khíkeÞku íku{kt yÔð÷ Au. MktMkË{kt yLLkkËwhkELke «rík{k {wfkÞ yLku ÃkAe íkkr{÷Lkkzw{kt òu yu.ykE.ze.yu{.fu.Lkwt þkMkLk ykðu íkku VhrsÞkíkÃkýu yu{.S. hk{[tÿLkLke «rík{k {qfðe s hne. òu Lk {wfkÞ íkku íkkr{÷Lkkzw ¼zfu çk¤e òÞ! hk{[tÿLk íkku yuðe nMíke níkk fu íku{Lke nÞkíke{kt s íku{Lkkt ÃkktºkeþÚke ðÄw Ãkqík¤kt {wfkE [qõÞkt níkkt. [uLLkkELkku Mkkzk ykX rf÷ku{exh ÷ktçkku {kWLx hkuz Ãkqík¤kt {qfðkLke yk [zMkk[zMkeÚke yksu yux÷ku ¼h[f ÚkE økÞku Au fu yuf Lkkøkrhfu fhu÷e ònuhrníkLke yhSLkk {kæÞ{Úke yËk÷íku nðu yk hkuz Ãkh Ãkqík¤kt Lk {qfðk íkkfeË fhðe Ãkze Au. Ãkqík¤kLkwt hksfkhý ðk½Lke Mkðkhe suðwt Au. ÃkðLkLke

rËþk yLku Mk{ÞLkku íkfkòu òuELku Mkðkhe fhðkLke nkuÞ Au yLku yuðwt xkE®{øk ò¤ðeLku ¾qt¾kh ðk½ Ãkh Mkðkh ÚkE sðwt ¾qçk {w~fu÷ nkuÞ Au. yuf ðkh Äkhku fu Mkðkh ÚkE Ãký økÞk íkku ÃkAe Mk{Þ Ãkkh¾eLku Qíkhe sðkLkwt íkku yuÚkeÞ ðÄw {w~fu÷ nkuÞ Au. rþðkS yLku rnLËwíðLkk ÃkkMkk Ãkh hksfeÞ [kuÃkkx ¾u÷íke rþðMkuLkkLku ¼uhðe {khðk þhË Ãkðkh yLku fkUøkúuMku ºký ð»ko Ãknu÷kt yhçk {nkMkkøkh{kt {wtçkELkk «ðuþîkhu rþðkS {nkhksLke rðhkxfkÞ «rík{k {qfðkLkku sççkh Ëkð Ãkkze ËeÄku níkku. nðu rþðMkuLkkÚke rðhkuÄ ÚkE þfíkku LkÚke yLku ÃkkuíkkLkku økhkMk ÷qtxkE síkku Mkne þfkíkku LkÚke. [kuhLke {kLku s Lkrn, ykðk rfMMkk{kt hksfkhýeykuLku Ãký {kU ½k÷eLku hkuðk {kxu fkuXeLke sYh Ãkzíke hne Au. Ãkqík¤kt {qfðk{kºkÚke hksfeÞ ðiíkhýeyku Ãkkh ÃkkzðkLkwt Þ yux÷wt Mknu÷wt LkÚke yu yuf Mk{ÞLkk çknw økksíkk Lkuíkk y{h®Mkn çkhkçkh òýu Au. íku{ýu ytøkík Mk¾e yLku MkktMkË sÞk«ËkLkk {íkrðMíkkh hk{Ãkwh{kt çkkçkkMkknuçk yktçkuzfhLkwt Ãkqík¤wt {qfðkLke ònuhkík fhe. Ãkqík¤kLkwt yLkkðhý fhðk {¤u yu {kxu ÃkkuíkkLke yLkwfq¤íkk {wsçk ¼khu sÕËçkkS Ãký fhkðe. Mkhðk¤u su Ãkqík¤wt ¾wÕ÷wt {wfkÞwt íku{kt «[r÷ík Mkwx-çkqxÄkhe yktçkuzfhLkk MÚkkLku Äkuíke-Ãknuhý Ãknuhu÷kt fkuE {nkþÞ níkk. Ãkrhýk{u yux÷ku ÔÞkÃkf rðhkuÄ ÚkÞku fu ðknðkne ÷qtxðk çkLkeXLkeLku ykðu÷k y{h®MknLku økk¤ku ¾kELku, {kVe {ktøkeLku ¼køkðwt Ãkzâwt níkwt. fku÷fkíkkLkk hks¼ðLkLke çkhkçkh çkksw{kt Mkw¼k»k[tÿ çkkuÍLkwt rðhkx Ãkqík¤wt ‘[÷ku rËÕne’Lke ÞkËøkkh {wÿk{kt ¾zwt Au. Ãknu÷e Lkshu íku{kt fkuE ¾k{e LkÚke Ãký ¾kx÷u {kuxe ¾kuz yu Au fu Mkw¼k»kçkkçkw Lkkhku ‘[÷ku rËÕne’Lkku ÷÷fkhu Au yLku Ãkqík¤kLke ÃkeX rËÕne íkhV, ßÞkhu [nuhku htøkqLkLke rËþk{kt Au! ËkuZ-çku ËkÞfk Ãknu÷kt ¼kðLkøkhLkk ¢uMkLx [kuf{kt {wfkÞu÷e økktÄeSLke «rík{kyu íkku íÞkhu ¼khu WnkÃkkun {[kÔÞku níkku. yuf íkku yu «rík{k {ktz ºkýuf VqxLke níke yux÷u økktÄeSLkwt çkkuLMkkE MðYÃk s ÷køku. yu{kt ð¤e Ãkqík¤kLke nzÃk[e MkhËkh Ãkxu÷ suðe, ykt¾ku Mkkðhfh suðe yLku {kU-Vkz ÷k÷çknkËwh þk†e suðe ÷køkíke níke. Ãkrhýk{u yuðku rððkË òøÞku fu Ãkqík¤wt yufuÞ yuLøk÷Úke økktÄeS suðwt ÷køku Au fu Lkrn íkuLkk {kxu rËðMkku MkwÄe ykurÃkrLkÞLk Ãkku÷ ÷uðku Ãkzâku níkku. Ãkqík¤ktLkk hksfkhýÚke ÃkkuhMkkðkLke íkku sYh LkÚke s. Ãký yu{kt Qf¤e QXðkLkeÞ õÞkt sYh Au? ykÃkýu íÞkt hksfeÞ fxkûkfÚkkyku çknw ykuAe ÷¾kÞ Au Ãký su ÷¾kE Au yu{kt rþh{kuh Au rnLËe ÷u¾f f]»ý[tËh f]ík ‘yuf økÄu fe ykí{fÚkk’. økÄuzkLku Ãkkºk çkLkkðe Íuh [kuÃkzu÷e Ahe suðk ykfhk fxkûk ¼kUfíke yk fÚkk{kt økÄuzku yuf [ku¬Mk Mk{ksLku hkS fhðk fnu Au, ‘WLkfu Lkuíkk fk Ãkqík÷k ÷økk Ëku.’ yLkw[h fnu Au, ‘÷urfLk ðku íkku rstËk ni.’ ‘rVfh {ík fhku, çkqík fku swçkkLk Lkrn nkuíke!’ yu Mkkhwt Au. su rËðMku Ãkqík¤kt çkku÷ðk ÷køkþu íÞkhu þwt Úkþu íkuLke fÕÃkLkk ÚkE þfu Au?

Mk[hk[h rËÔÞuþ ÔÞkMk ÃkLkkuíkk Ãkwºk MkhËkh ðÕ÷¼¼kE økw shkíkLkk Ãkxu÷Lke WÃkuûkkÚke ykÃkýwt ÷kune Qf¤e QXu Au,

----------------------------rððíkoLk

çkqíkÃkhMíke yu fkuE økk¤ LkÚke. yu yuf «òLkku «f]ríkøkík, ðkhMkkøkík r{òs Au. yuf ÃkhtÃkhkøkík MktMfkh Au. çkqík þçË EM÷k{Lke Ëuý Au. EM÷k{Lkkt ykhtr¼f ð»kkuo{kt yV½krLkMíkkLkLkk çkkr{ÞkLk Mkrník XuhXuh økkiík{ çkwØLke yríkþÞ rðhkx fËLke «rík{kyku níke. çkwØ{ktÚke çkqík þçË ykÔÞku nkuðkLkwt yLkw{kLk Au. rLkhkfkh yufuïhðkËLkk Mk{Úkof EM÷k{u ÃkkuíkkLkk yLkwÞkÞeyku {kxu çkqíkÃkhMíke íÞkßÞ økýe níke Ãkrhýk{u ¼khík{kt {w½÷ þkMkLk Ëhr{ÞkLk Mk¥kkÄkhe {kLÞíkkLku ÷eÄu {qŠíkÃkqò rnýÃkík¼he økýkðk ÷køke.

CMYK

CMYK

5

k hrððkh k 17 ykuõxkuçkh k h010

“Lkhf ¾k÷e Au yLku çkÄk þuíkkLkku ynªÞkt Au” íksoLke Mkíkeþ ði»ýð

fk

rXÞkðkze ßÞkhu ‘‘ð¾ík ðÌkku òÞ Au!’’ fnu Au íÞkhu Mk{ÞLkk ðnuý™e «ðkrníkk ykt¾Lke Mkk{u íkká~Þ ÚkkÞ Au. Mk{Þ ðnu Au. Mkkhku Mk{Þ. LkhMkku Mk{Þ, LkËeLkk «ðknLke su{ Mk{Þ ÃkMkkh ÚkE òÞ Au. Mk{ÞLkk Ëhuf ð¤ktfu, Ëhuf ÃkuZeLkk {kýMk fnu Au, “rËðMkku økÞk yu økÞk. nðu yu Vhe ykðþu Lknª!” yksLkk ¾hkçk rËðMkku fk÷u Mkkhk ÷køku Au. yðíkkhe {nk{kLkð hk{ Ãký ðeíku÷k rËðMkkuLkku ÍwhkÃkku yLkw¼ðu Au. AkÃkktLkk ynuðk÷{kt yLku rVÕ{-xeðe{kt rðf]ríkykuLkku LkøLk Lkk[ òuELku {kýMkku ff¤kx fhu Au, “fuðku ¾hkçk Mk{Þ ykðe økÞku Au? fkuý òýu nS fuðk ¾hkçk rËðMkku ¼økðkLk çkíkkðþu?”

Mk{Þ MkíÞ Au. ½rzÞk¤Lkk fktxk{kt Vhíkku yLku fu÷uLzhLkkt ÃkkLkktyku{kt Íq÷íkku, {kýMku ÃkkuíkkLkk {kxu Q¼ku fhu÷ku ¼ú{ Au. íku nðkLke su{, ÃkkýeLke su{ ðÌku òÞ Au, Mkkhk-LkhMkkLke Ãkhðk fÞko rðLkk. Mk{Þ rLk÷uoÃk Au. {kýMk ÃkkuíkkLku yLkwfq¤ htøkkuÚke Mk{ÞLku [eíkhu Au. õÞkhuf ÔÞÂõíkLkk Mkt˼o{kt Mk{ÞLkwt çknw{kLk fhðkLke yLku õÞkhuf Mk{rüLkk, Mk{ksLkk Mkt˼o{kt Mk{ÞLku çkËLkk{ fhðkLke ykÃkýe swøk sqLke ykËík Au. {kýMk yuftËhu Mk{ÞLku çkÄe çkqhkELkwt fuLÿ {kLku Au. Mkkhwt fu LkhMkwt {kýMk{kt Au. çkkEçk÷{kt sýkÔÞk «{kýu Eïhu {kýMkLkk MksoLkLke MkkÚku s Mkkhwt yLku LkhMkwt Mk{sðk þÂõíkLke ¼ux ykÃke Au. {kLkMk{kt rðr¼»ký hkðýLku nu Au: “Mkw{rík íkÚkk fw{rík Mk½¤kLkkt ÓËÞ{kt hnu Au.” ykÃkýwt {Lk Mk{ÞLkk Mkftò{ktÚke {wõík ÚkE þfíkwt LkÚke. íku nt{uþkt ¼qíkfk¤ yLku yLkw¼ðkuÚke ½uhkÞu÷wt hnu Au. ¼qíkfk¤Lkk ¾ku¤k{kt fu ÃkzAkÞk{kt ykÃkýu Sðeyu Aeyu. ykÃkýwt SðLk ¼qíkfk¤Lkku Mkhðk¤ku Au. nkuÚkkuLko fnu Au íku{ ¼qíkfk¤Lkwt hkûkMke MðYÃk ðíko{kLk Ãkh AðkÞu÷wt hnu Au. Mkíkík MkwÄhíke síke ¼kiríkf MkwrðÄkykuLke ðå[u hnuðk Aíkkt {kýMk {kLkrMkf ¼qr{fkyu yuLkk ÃkqðoòuÚke shk Ãký çkË÷kÞku LkÚke. yrLkü rð[khku, ðkýe yLku ÔÞðnkhkuLku W¥kusLk {¤u íkuðe ð]r¥kyku yLku «ð]r¥kykuLku {kýMkLkwt {Lk òýu yòýu Ãkku»ku Au. nwtMkkíkwtMke, ÷ku¼, yËu¾kE, ®[íkk, yMkrn»ýwíkk, yk¢{fíkk yLku MkðkuoÃkhe çkLkðkLke rsSrð»kkLkwt fkufxu÷ {kýMk SðLk¼h ÃkeÄk fhu Au. økheçkkE suðe {sçkqheLku fkhýu ßÞkuso çkLkkozo þku fnuðk «uhkÞu÷k nþu fu, “çkÄkt yrLkükuLkwt {q¤ ÃkiMkkLkku y¼kð Au.” Ãkhtíkw Ëuþ yLku ËwrLkÞkLkk ¼úük[kheykuLkk yMke{ MktÃkr¥kLkk ynuðk÷ku çkíkkðu Au fu çkÄkt s yrLkükuLkku økwýkfkh ði¼ðLke rðÃkw÷íkk fhu Au. ÃkurhÂõ÷Mk Mk{ÞLku ‘MkkiÚke W¥k{ Mk÷knfkh’ {kLku Au, Ãkhtíkw Mk{ÞLkku MkkË Mkkt¼¤ðkLkku ykÃkýe ÃkkMku Mk{Þ LkÚke. yksLke ykhMke{kt Ãkzíkk økEfk÷Lkk «rík®çkçkLku òuðkLke árüLkku y¼kð Au. Ãk÷o çkf Mk÷kn ykÃku Au. “yksLku Mk{sðk økEfk÷Lku Mk{òu”. yrLküLkk yk¾÷k Ãkh Mkðkh ÚkÞu÷k {kýMkLku Úkku¼ðkLke, ÃkkAwt

Mk{ksLkk Mkt˼o{kt Mk{ÞLku çkËLkk{ fhðkLke ykÃkýe swøk sqLke ykËík Au. {kýMk yuftËhu Mk{ÞLku çkÄe çkqhkELkwt fuLÿ {kLku Au. Mkkhwt fu LkhMkwt {kýMk{kt Au. çkkEçk÷{kt sýkÔÞk «{kýu Eïhu {kýMkLkk MksoLkLke MkkÚku s Mkkhwt yLku LkhMkwt Mk{sðk þÂõíkLke ¼ux ykÃke Au. {kLkMk{kt rðr¼»ký hkðýLku nu Au: “Mkw{rík íkÚkk fw{rík Mk½¤kLkkt ÓËÞ{kt hnu Au.” ð¤eLku òuðkLke yLku rð[khðkLke VwhMkË LkÚke. SðLk{kt su ftE MkwtËh Au, Mkkhwt Au, Eü Au. MkíÞ Au íkuLkkÚke {kýMk Ëqh hnu Au. Mkk[e rËþk íkhV sðkLkwt fu òuðkLkwt çktÄ fhu Au. fL^ÞwrþÞMk fnu Au, “¾hkçk {kýMkkuLku þkMkLk fhðk ËELku Mkkhk {kýMkku Ãkkuíku ònuhSðLk íkhV Mkuðu÷e WËkMkeLkíkkLke ®f{ík [qfðu Au.” íknuðkhku WÕ÷kMkLke Aktx AkuzeLku síkk hnu Au. hkðýLkk Ãkqík¤kLkwt ËnLk hkðýð]r¥kLku Ëqh fhe þfíkwt LkÚke. Ãkzkðe ÷uðkLke ð]r¥kLkwt «íkef hkðý Au. fwçkuh ÃkkMkuÚke yuýu MkkuLkkLke ÷tfk yLku Ãkw»Ãkf rð{kLk Ãkzkðe ÷eÄkt níkkt. Ãkríkðúíkk MºkeLku {u¤ððk MkeíkkLkwt nhý fÞwO níkwt. hkðý MðfuLÿe Au. yuLku yuLke rMkrØ yLku Mk{]rØLke Ãkhðk Au. økkufýo ûkuºk{kt íkÃk fhíke ð¾íku yu ¼kEykuLku MkkÚku ÷E økÞku níkku. hk{ MkkÚkuLkk ÞwØ{kt Ãkwºkku yLku ¼kEyku {hkÞk ÃkAe Ãkkuíku ÞwØ{kt QíkÞkuo níkku. þtfhLkku ¼õík ÚkELku þtfhLkwt ËþoLk Mk{S þõÞku Lknª. þtfhLkk Míkkuºkku h[eLku Ãký ¼ÂõíkLkwt nkËo Mk{S þõÞku

y{w (-{{wt)Íkðwt Mf]ík{kt [kuÚkk økýLkku ÃkhM{iÃkËLkku {wnT Äkíkw Au. “ÄehMíkºk Lk {wÌkrík>” (13-2 ©e{ËT ¼økðËTøkeíkk). {qAko Ãkk{ðe fu çku¼kLk Úkðwt, {qtÍkðwt, {qZ Úkðwt suðk yÚkkuo íkuLkk Au. íku WÃkhÚke «kf]ík{kt {wßsE ÚkELku økwshkíke{kt {wÍkÞ - {qÍkðwt Äkíkw ðÃkhkðk {ktzâku. økwshkíke{kt økqtøk¤kðwt, økqt[ðkðwt, øk¼hkðwt, yf¤kðwt yÚkkuo fkuþfkh ykÃku Au. íku WÃkhÚke {qtÍðý (-ýe) yLku {wÍkhe †e®÷øke Lkk{ ÚkÞkt. suLkk yLkw¢{u yf¤k{ý, çku[uLke yLku rºkËku»k, øk¼hk{ý, yf¤k{ý suðk yÚko fkuþu ykÃÞk Au. Ãký WÃkh yLkwMðkh MkkÚku {qtÍðý (ýe) þçË{kt yf¤k{ý, øk¼hk{ý WÃkhktík ÔÞøkúíkk yLku W[kx yÚkkuo Ãký ykÃÞk Au. íkuLkwt {wÍkhku yuðwt

Mkt

Mkw

þç˼uË zku. ÞkuøkuLÿ ÔÞkMk Ãkwt®÷øke Lkk{ Au íkuLkku yÚko yuf hkuøk, rºkËku»k yux÷ku s ykÃÞku Au. yk WÃkhÚke Mk{òþu fu yÚkkuo ykÃkðkLke çkkçkík{kt MkkÚko økwshkíke òuzýefkuþ{kt sçkhe yrLkÞr{íkíkk Au. nðu økwshkíke ¼k»kf, {wtÍkðwt-{qÍkðwt, {qtÍðý {wÍðý - {wÍkhe - {qtÍkhe, {wÍkhku-{qtÍkhku, çku{ktÚke øk{u íku yuf ÷¾u íku fkuþ{kLÞ fu fkuþ «{kýu Mkk[wt Ãký ÔÞwíkÃkr¥k «{kýu íkku {qÍkÞ ÚkkÞ Lku íku ÷¾u íkku ¾kuxwt. ð¤e y{w(-{wt)Íkðwt íkku Mkkihk»xÙe «Þkuøk. yu ÷¾u íkuÞ {kLÞ s økýkÞ. yLku y{qÍý ÷¾u ({qÍðý-{qÍkhe ¾kuxwt) íkuÞ Mkk[wt. òÞu íkku òÞu fnkt? WÃkh xktfu÷k ©e{ËT ¼økðËTøkeíkkLkk çkeò yæÞkÞLkk íkuh{k &÷kufLku ÞkË fhðku, çkeswt þwt?

Mkw¾-ËËw:¾ Ãkøkkh ÃkAe

¾Lke ÔÞkÏÞk {kLkðe ÃkkuíkkLke heíku ½ze fkZíkku nkuÞ Au. Mkk{kLÞ heíku ÃkiMkk s Mkw¾Lkku AuÕ÷ku Ãkzkð Au yuðwt {kLkðk{kt ykðu Au. íkku suLke ÃkkMku ÃkiMkkLkku íkqxku LkÚke yu þuLke þkuÄ{kt nktV¤kuVktV¤ku ÚkÞku Au? yk «&™Lkku Mkk[ku sðkçk þkuÄðku {w~fu÷ Au. {kLkðeLkwt {Lk Mkíkík Mkw¾Lke çku Ëeðk÷ku ðå[u yxðkíkwt hnu Au. nfefík{kt Mkk[wt Mkw¾ íkku {kLkðeLkk ÓËÞ{kt s hnu÷wt Au. òu yuLke «íkerík ÚkE òÞ íkku Mkw¾ ÍkÍwt Auxwt LkÚke. sLkkçk s÷Lk {kíkhe fnu AuMkw¾ suðwt søk{kt ftE LkÚke òu Au íkku yk s Au Mkw¾ yu y{khk Ëw:¾Lkku økw÷kçke r{òs Au ËwrLkÞkLkk ÷kufku Mkw¾Lke ÃkkA¤ yux÷k økktzk Au fu Mkw¾Ëw:¾Lkku Mkk[ku ¼uË Ãký Ãkk{e LkÚke þfíkk. øk{u íku «fkhu Mkw¾Lke Ít¾Lkk yLku ÷k÷Mkk{kt håÞkÃkåÞk ÷kufkuLku WáuþeLku ½kÞ÷ Mkknuçk ÷¾u AuMkw¾e økýe suLku «Mktþu Au søkík yu y{u Aktze ËeÄu÷e yutX Au

hMkrLkrÄ Mkwhuþ økðkrýÞk

íkku ÞwðkLk frð rË÷eÃk ©e{k¤e Mkw¾-Ëw:¾ çktLkuLku yux÷e s {nkuççkík fhu Au. òuEyu yu{Lke furVÞíkMkw¾-Ëw:¾ çkuÞ sýLku Vhðk ÷E sðkþu {rnLkkLke Ãknu÷e íkkhe¾u òu Ãkøkkh ykðu ½ýk ÷kufku yuðk nkuÞ Au su{Lku Mkw¾-Ëw:¾Lke fkuE Ãkhðk nkuíke LkÚke. yux÷u fu su {¤u yu{kt s ykLktrËík ÚkELku SðLk {kýu Au. {heÍ Mkknuçk ftE ykðe s ðkík fhíkkt yÕ÷knLku sýkðu AuyÕ÷kn {Lku ykÃk VfeheLke yu nk÷ík fu fkuE Lk Mk{su, yk Mkw¾e Au fu Ëw:¾e Au

síkkt síkkt... Ëw:¾ Lknª fkuE rf yçk WÃk÷ÂçÄÞkU fu Lkk{ Ãkh ykih fwA nku Þk Lk nku, ykfkþ-Mke Akíke íkku ni - Ëw»Þtík fw{kh

Lknª. hkðýð]r¥k ðk[k¤ Au. ½{tze Au. yu Mkkhe yLku Mkk[e ðkík Mkne þfíke LkÚke. Ãkrðºk MkkÄLkkuLkku WÃkÞkuøk yÃkrðºk MkkæÞ {kxu fhu Au. íku y¿kkLke Au. ¼Þ Ãk{kzu Au, hkuðzkðu Au. yuLke rsSrð»kk yLktík Au. fkuE ðMíkwÚke yuLku Mktíkku»k Úkíkku LkÚke. Þkuøkðkrþc fnu Au fu ík]»ýkLkku MÃkþo Úkíkkt çkÄk økwýku yá~Þ ÚkE òÞ Au. ík]»ýk ytÄ Au. ð]ºk yux÷u ykðhý fhLkkh. ð]ºkkMkwhLku ytÄfkhLkk MkSðkhkuÃký íkhefu {kLkðk{kt ykðu Au. ð]ºkkMkwh yhksõíkkLkku yrÄckíkk Au. hkðýð]r¥k yLku ð]ºkkMkwheð]r¥kÚke søkík{kt yrLkü ík¥ðkuLke çkku÷çkk÷k Au. «Ãkt[Lkk {køkkuo ytÄkÄqtÄe{kt Mknu÷kEÚke szu Au. ðkíkkðhý ytÄfkhÚke ½uhkE økÞwt Au. ËhufLku ytÄfkh{kt Sððwt Vkðe økÞwt Au. ËÄer[ suðk fkuE Ér»k yuLkk yÂMÚkLkku WòMk ÃkkÚkhe þfu, Ãkhtíkw ÞkíkLkk¼Þko Þwøkku ÃkAe s õÞkhuf yuf ËÄer[ sL{íkk nkuÞ Au. fkì{LkðuÕÚk h{íkkuíMkð Ëhr{ÞkLk ykÃkýu òuÞwt fu ðktËhkLku Ëqh fhðk ÷tøkqh ÷kððk{kt ykÔÞk níkk. ykÃkýk ËuþLke hksLkeríkLke fËk[ yk s rLkÞrík Au. yu íkku Mkkhwt ÚkÞwt fu MkkÃk fkuELku zt¾ {khu íku Ãknu÷kt ÃkfzkE økÞku. Lknªíkh y¿kuÞS yuLku ÃkqAík: “MkktÃk íkw{ MkÇÞ íkku nwyu Lknª / þnuh {U çkMkLkk ¼e íkwBnu Lknª ykÞk / yuf «&™ ÃkqAwt / W¥kh ËkUøku? / rVh fnkt Mku rMk¾k ztMkLkk / rð»k fnkt Mku ÃkkÞk?” yuf ÃkÞkoðhý«u{eyu fÌkwt fu ¾u÷økktðLke s{eLk MktÃkkrËík ÚkE íku Ãknu÷kt yk rðMíkkh{kt ½ýk rçkLkÍuhe MkkÃk níkk. yu çkÄkyu MÚk¤ktíkh fhe LkkÏÞwt yu çknw Mkkhwt ÚkÞwt. Lknªíkh ¼úük[kheykuLkk «Ëqr»kík MktMkøkoÚke yu çkÄk Íuhe÷k çkLke økÞk nkuík yLku y¿kuÞSLkk «&™ “rð»k fnkt Mku ÃkkÞk?” Lkku sðkçk {¤e økÞku nkuík. fk÷o {kõMkoLkk rðïrðÏÞkík rðÄkLk “RríknkMkLkwt ÃkwLkhkðíkoLk ÚkÞk s fhu Au”{ktÚke çkkuÄÃkkX ÷uðk{kt ykðíkku LkÚke. þÂõíkþk¤e yrLkü ík¥ðku ¼qíkfk¤Lku rðïkMkÚke {q÷ððkLke {kuf¤kþ ykÃkíkkt LkÚke. xku¤kþkne ßÞkhu ÷kufþkneLkwt ðk®sºk çkLke òÞ Au íÞkhu yrLküLku MkËk fk¤ ðMktík nkuÞ Au. Ä{o, {kLkðíkk yLku LÞkÞLkkt çkÄkt s Äkuhýku ykíkíkkÞeykuLku ÷køkw Ãkkzðk {kxu ykÄwrLkf ð]ºkkMkwhku nt{uþkt íkiÞkh nkuÞ Au. Mkku rLkËkuo»k ¼÷u {hu Ãký yuf økwLkuøkkh çk[e sðku òuEyu yuðwt íkuyku {kLku Au, fkhý fu íkuykuLke SðkËkuhe yrLkükuLkk nkÚk{kt Au. ÷kìzo çkkÞhLk þuíkkLkLku “÷kufþkneLkk «Úk{ ÃkwhMfíkko” íkhefu yku¤¾kðu Au. þuõMkrÃkÞhu ònuh fÞwO Au fu “Lkhf ¾k÷e Au yLku çkÄk þuíkkLkku ynªÞkt Au.” yrLkü ynuðk÷ku rðLkkLkku yuf rËðMk Ãký ÃkMkkh Úkíkku LkÚke íÞkhu ÷køku Au fu yksLkwt AkÃkwt Võík íkkhe¾{kt s Lkðwt Au. yrLküLke Mk{MÞkLkwt rLkðkhý þkïíke{kt Au. ÞnqËeykuLkku ÃkuMkkn (Ãkkh¾k - ÃkkMkykuðh) Lkk{Lkk íknuðkh{kt yuf ÞnqËeLke rþûkk {kV fhðkLkku EþwLkk Mk{Þ{kt rhðks níkku. ÞnqËeykuLkwt xku¤wt EþwLku ¢kuMk Ãkh [zkðe ËuðkLke {ktøkýe fhíkwt níkwt. MkqçkkLku Eþwyu fÌkwt fu, “nwt su hkßÞ rðþu çkku÷wt Awt íku Ãk]ÚðeLkwt ¼kiríkf hkßÞ Lknª. Ãký «¼wLkwt ykæÞkÂí{f hkßÞ Au.” ÃkAeLkku «Mktøk rfþkuh÷k÷ {þYðk÷kLke f÷{u ðkt[eyu: yk Mkkt¼¤e Mkqçkku ÞnqËeyku ¼ýe ðéÞku. yuLku Eþw fuð¤ rLkËkuo»k {k÷q{ Ãkzâku. yLku íku Aíkkt yuýu fktE Ä{o¼tøk fÞkuo nkuÞ íkku ÃkuMkkn ÃkðoLku xktfýu yuf ÞnqËeLke rþûkk {kV fhðkLkk rhðks {wsçk yu EþwLku Akuze Ëuðk RåAíkku níkku. Ãký ÞnqËeyku Ãkkufkhe QXâk: “yuLku Lknª, yuLku Lknª. çkkhkçkkMkLku Akuzku”. yk çkkhkçkkMk yuf ÷qtxkhku níkku.

{kLkð ËunLku Xufkýu ÃkkzðkLkwt Xufkýwt yk þçË ¼÷u økúef ¼k»kkLkk koimeterion (zkuŠ{xhe) ÃkhÚke ðkÞk ÷urxLk ÚkELku ytøkúuS{kt ykÔÞku nkuÞ íkuðwt {Lkkíkwt nkuÞ.. Ãký ºký yûkhkuLkk Wå[kh yÚkoMktçktÄe MkkBÞLku fkhýu ‘Mkur{xhe’ MktMf]ík þçË ‘M{þkLk’ ÃkhÚke QíkÞkuo Au fu fu{ íkuLke íkÃkkMk fhe òuðk{kt ¾kuxwt LkÚke...

Cemetery

þçËMktøkík LkkhLk çkkhiÞk “¼qíkLkku yk¾ku fkV÷ku {kýe þfkþu, ykÃkýu {¤ðwt Au yu{Lku Mkur{xhe{kt” {kt[f økÍ÷økeheLkk ‘Ãk{Ãk{kÃk{T’ Ãkkuyux yrLk÷ ðk¤kLkku yk þuh Au. yk{kt ¼qíkLkk fkV÷kLke ðkík ÃkhÚke yLzhMxuzLkkhk ytzhMxuLze òþu.. Ãký frð su søÞkyu yu{Lkwt ‘hkuÂLzðq’ yux÷u fu r{÷LkMÚkkLk Lk¬e fhu Au íku cemetery fÞk ÄtÄkLkwt yÚkðk fE «ð]r¥kLkwt MÚk¤ Au íku Lknª Mk{òíkwt nkuÞ íku ÷kufku {kxu EMk þuh fku ytzhMxuLzLkk {w~fe÷ ne Lknª, Lkk{w{feLk ni... {qtÍkþku Lknª.. ykÃkýk yk ÷u¾Lkku {wÏÞ þçË{nu{kLk cemetery Ãkkuíku s Au. cemetery Lku {]íÞw MkkÚku fk¤{ªZ fLkuõþLk Au. {kýMk {Þkuo LkÚke fu yuLku cemetery MkwÄe ÃknkU[kzðkLke íkiÞkhe þY ÚkE LkÚke. cemetery {kLkð þhehLke ytrík{ ÞkºkkLkwt {nkÄk{ Au. çkkÞ Ä ðu, ykìõMkVzo EÕÞwMxÙuxuz «kE{he #Âø÷þ rzõþLkhe (ykð]r¥k : 2010) yLkwMkkh cemetery yux÷u an area of ground where dead people are put under the earth. yk þçËÃkuxe çkk¤fku yux÷u AkufhktykuLku Mk{òððk {kxuLke nkuðkÚke cemetery Lke yÚkoðíkkLku [ku¾ðxÃkqðof ytzhMxuLzkððk{kt ykðe Au. çkkfe fLMkkEÍ ykìõMkVzo rzõþLkhe{kt íkku {kºk yux÷wt s fÌkwt Au fu Mkt¿kk cemetery yux÷u a large burial ground. cemetery Lku økwshkíke{kt fçkúMíkkLk yÚkðk Mk{krÄMÚkkLk fnuðkLkku rhðks Au. ÃkkhMkeykuLkwt ˾{wt Ãký ytøkúuS{kt cemetery çkLke òÞ Au. yu{ íkku cemetery Lku M{þkLk, {Mkký, {MkrýÞwt fu {nrýÞwt fnuðkLkku rhðks Ãký Au s.. Ãký cemetery þçËLke Mk{sýLku Wfk¤ðk {kxuLkku íkkðzku ykÃkýu íkÃkkðeLku s çkuXk Aeyu íkku yu Wf¤íke Mk{sý{kt [ku¾ðxLkkt yuðkt çku xeÃkkt Ãký Ãkkze Ëuðkt sYhe Au fu cemetery þçË {kuxk ¼køku ‘{kLkð ËunLku ËVLkkððkLkwt MÚk¤’ yuðku ¼kð ykÃku Au, fkhý fu cemetery þçËyu swzkEÍ{Úke «¼krðík Ä{kuo - (r¢rùÞkrLkxe, EM÷k{ EíÞkrË)Lke yMkhðk¤k rhðksLkk yÚkoLku Þwøkku MkwÄe Mkuðk ykÃke Au. yuLke Mkk{u M{þkLk þçË yuðe rð¼kðLkk ykÃku Au fu ßÞkt {]íkËunLku yÂøLkËkn yÃkkÞ Au yuðwt MÚk¤, fkhý fu M{þkLk þçË ¼khíkeÞ WÃk¾tzLkk ðirËf Ä{oÚke «¼krðík Au. yux÷u... cemetery yLku M{þkLk ðå[uLkk yÚko¼uËðk¤e ríkhkz{kt yk Mk{sýLkkt xeÃkkt ŸÍðkt Ãkzu yLku ÃkAe s çktLku þçËkuLku sYh yLkwMkkh yufçkeòLke søÞkyu rððufÃkqðof yLku rððuf Lk nkuÞ íkku {kusÃkqðof ðkÃkhe þfkÞ... yLku... M{þkLk fnku fu cemetery yk¾hu íkku yu ‘hk{ çkku÷ku ¼kE hk{’ ÚkE økÞu÷k {kýMkLku Xufkýu ÃkkzðkLkwt s MÚk¤ Au - yuðwt Mk{SLku s fËk[ {kurLkÞh - rðr÷ÞBMk f]ík #Âø÷þ - MktMf]ík þçË{tsq»kk{kt cemetery þçËLkk MktMf]ík ÃkÞkoÞðk[e íkhefu

hku

‘M{þkLk’ ‘«uíkðLk’, ‘rÃkík]ðLk’, ‘rÃkík]fkLkLkt’, ‘rÃkík]ðMkrík:’ suðk þçËkuLke rLk{ýqwf fhðk{kt ykðe Au. ytøkúuS{kt cemetery Lkk Mk{kLkkÚkeo íkhefu burial-

ground, burying-ground, churchyard, god's acre, graveyard, mortuary, necropolis yLku crematorium suðku þçË ð¾íkkuð¾ík Mkuðk ykÃku Au.

þç˾kuËwykuyu íkksuíkh{kt s yuðku ¼ktzku Vkuze LkkÏÞku Au fu cemetery þçËLkku WÃkh sýkðu÷ku fkuE Ãký Mk{kLkkÚkeo þçË Mkkûkkík cemetery suðku yÆ÷kuyÆ÷ yux÷u fu Mkku xfk yÚko Ãkqhku Ãkkzíkku LkÚke. ykÃkýk fkLk{kt íku÷ huzíkk nkuÞ íku heíku ¼ktzkVkuzwyku hnMÞMVkux fhu Au fu burial - gorund yÚkðk burying-ground fu god's acre suðk yÚkoðknfku{kt yufÚke ðÄw þçËkuLkk Mkt½krzÞk Úkíkk nkuðkÚke yu ÷kufku{kt þçËYÃk ykuAwt yLku ÔÞkÏÞkrÞík ÃkËLkwt YÃk ðÄw yLkw¼ðkÞ Au. ð¤e god's acre íkku Lkhe WÃk{k Au. íkku ð¤e mortuary yu þçkLku {kºk y{wf Mk{Þ MkwÄe s hk¾ðkLkwt {fkLk Au. ßÞkhu cemetery {kt íkku þçkLku ykSðLk MkËMÞ íkhefu Mðefkhðk{kt ykðu Au. cemetery yu{kt Úkíkkt ËVLk yLku fçkhkuÚke òýeíke Au, ßÞkhu crematorium íku{kt Úkíkk yÂøLkËkn {kxu òýeíkwt Au. yu s heíku churchyard {kt ËVLk Úkíkwt nkuðkÚke ½ýkt íkuLku zkÞhuõx cemetery fne Lkk¾u Au. fnuðkÞ.. ðktÄku Lknª... Ãký yu{kt [[oLku y÷øk íkkhððwt Ãkzu. yux÷u s íkku rçkúrxþ fu y{urhfe rzõþLkheykuÚke yuf zøk÷wt ykøk¤ ðÄeLku fLkiÞk÷k÷ {wLkþe {køkoËŠþík økk÷k yuzðkLMz rzõþLkhe{kt yufË{ [ku¾ðxÃkqðof fnuðk{kt ykÔÞwt Au fu cemetery yux÷u a burial ground other than churchyard. {ík÷çk fu Ëhuf churchyard ftE cemetery nkuíkk LkÚke. nk,cemeteryLku churchyard Lkku yuf Ãkkxo fne þfkÞ. yk{, ¼ktzkVkuzwykuyu cemetery þçËLku yuf÷ku Ãkkze ËeÄku Au. yuf÷ku Ãkze økÞku yux÷u? ÷kufku yuLku yuf÷ku {kLku Au. rðîkLkku íkku yuLku yLkLÞ {kLku Au. rðîkLkku fnu Au, Mk{kLkkÚkeoyku ðøkhLke yuf÷íkk s cemetery þçËLku yLkLÞ çkLkkðu Au. ½ýkt ÷kufku necropolis Lku Mkur{xheLkk Mkku xfk Mk{kLkkÚkeo íkhefu Ähçke ËuðkLke fkurþþ fhu Au Ãký yu ÷kufku yu{kt Ãký MkV¤ ÚkE þfðkLkk LkÚke, fu{ fu ‘rLk¢kuÃkr÷Mk’ þçË «k[eLk yLkw ÃkkLkk Lkt: 4

yk ÄhíkeLkwt {U yLkks ¾kÄwt Au Aku íÞktÚke fkuE Ãký MkirLkf yuf ‘sÞkt Q¼k zøk÷wtÞu ykøk¤ ðÄþu íkku ík÷ðkhLku

Íkxfu Ëuíkk ðkh Lknª fhwt. çkLnuzk hksðe MkhËkh®Mkn ¼÷u rfÕ÷ku AkuzeLku økÞk, Ãkhtíkw íku{Lkk sLkkLk¾kLkkLke ËkuZe ík{u Äkhku Aku íku{ huZe LkÚke. yuLkk hûký {kxu nwt Sðíkku Awt. ík{u {khk Sðíkkt ynª «ðuþ fhe Lknª þfku. yk heíku hksðeLke økuhnkshe{kt yu{Lkk sLkkLk¾kLkk{kt «ðuþ fhðku yu íkku hksÃkqíkkuLku ÷ktALk ÷økkzu íkuðwt yÄ{ f]íÞ økýkÞ.” þknÃkwhk hksðe W{uË®MknLkk MkirLkfku ðå[u W½kze ík÷ðkhu Ëkuze ykðu÷k ykÄuz ô{hLkk {kýMku øksoLkk fhe. yu øksoLkkLkk þçËkuyu {uðkzLke LkSfLke LkkLke rhÞkMkík çkLnuzkLkk hkýeðkMk{kt Mkt¼¤kíkkt MknwLkk Sð{kt þkiÞoLkwt hõík Äçkfe QXâwt. yu ÔÞÂõíkyu {kÚku {uðkze Ãkk½ze çkktÄeLku {kuðxku ¼ezâku Au. yuf nkÚk{kt Zk÷ Lku çkeò nkÚk{kt ík÷ðkh Au. ¼ux çkktÄu÷e fuzâu ËkuÄkhe fxkhe Au. ykt¾ku{kt fk¤Ík¤ yÂøLk ðhMke hÌkku níkku. yu{Lku yk heíku y[kLkf ÄMke ykðíkk òuELku Mknw y[tçkk{kt Ãkze økÞk. hkýeðkMkLkk zu÷kLkk Ëhðksu ykÄuz ðÞLkku yu Ãkwhw»k òýu Ähk Äúwòðíkku nkuÞ íku{ Íkz çkLkeLku Q¼ku hÌkku yuLke ykt¾ku MkirLkfku WÃkh {tzkÞu÷e níke ßÞkhu nkÚk{kt Íøkkhk {khíke ík÷ðkh yíÞkhu fk¤e Lkkøký suðe ¼kMkíke nkuÞ íkuðwt òuLkkhLku ÷køÞwt. “y{kuLku íkku ½huýkt ¾Ãku y{khu fkuE hkýe fu fwtðheLku yktøk¤e Ãký yzkzðe LkÚke. ÃkkuíkkLke {u¤u Lk ykÃku íkku s çk¤Lkku WÃkÞkuøk fheþwt. ÷qtx{ktÚke y{kuLku ¼køk {¤Lkkh Au. íkux÷wt s Lknª...” ÞwðkLk MkirLkf ykøk¤ çkku÷ðk síkku níkku íÞkt s xwfzeLkk LkkÞfu yuLkwt {kU çktÄ fhe ËeÄwt Lku fÌkwt, ‘‘íkwt fkuLke Mkk{u çkku÷u Au yuLkwt ¼kLk Au ¾hwt? ykÃkýk MkiLÞ MkkÚku íkuyku Au. yu{Lkwt Lkk{ Au Ëuðk®Mkn MkkiËk. {nkhkò W{uË®MknLkk ¼khu «eríkÃkkºk nkuðkLkku ÏÞk÷ fËk[ íkLku LkÚke ÷køkíkku!” xwfzeLkk LkkÞfu ÞwðkLkLku XÃkfku ykÃÞku. çkLnuzkLkk rfÕ÷k{kt þknÃkwhkLkwt ÷~fh yktxk {khíkwt ÚkÞwt.ðkíkkðhý ¼khu¾{ nkuðkLke «íkerík íÞktLkk {kýMkku òuíkkt Úkíke níke. ðÄw{kt Ãkku»k {rnLkkLke fzfzíke XtzeLkk ÷eÄu LkkLkfze yu rhÞkMkík{kt MkkuÃkku Ãkze økÞu÷ku. yuðu xkýu ÷~fhLke yuf xwfze hkýeðkMkLke ËkuZe WÃkh ºkkxfeLku ÷qtx fhðk ík÷ÃkkÃkz çkLkíkkt yu{Lku yxfkðíkkt WÃkh «{kýu ðzAzLkk íký¾k Íhu÷k. ½xLkk íkku ftEf yuðe çkLku÷e Au fu hksMÚkkLkLkk ¢ktríkfkhe fuMkhe®MknLkk ðzðk ËuðkS yøkkW {uðkz LkSf ykðu÷k yk çkLnuzkLke LkkLke rhÞkMkík{kt hnuíkk níkk. hksðe MkhËkh®Mkn íku{Lkku ¼khu ykËh fhíkk. ËuðkSLke ÃkuZe{kt çkkhw MkkiËk ÚkE økÞu÷k su Mkkihk»xÙLke Ãkkt[k¤ ¼ku{fkLkk ¾kuz økk{Lkk ðíkLke níkk. yLku ykE

CMYK

ðMkwtÄhkLkkt ðnuíkkt ðnuý rþðËkLk økZðe

ðhðze (çkeòt)Lkwt MktíkkLk níkkt. íku{ýu Ãkkt[Mkku ½kuzk íku{s ÄLk ykÃke {nkhkýk n{eh®MknLku {uðkzLkwt hks ÃkkAtw {u¤ððk{kt {ËË fhu÷e íÞkhÚke íku{Lku fux÷ktf økk{ku ykÃkeLku {uðkz{kt ðMkkðu÷k. yuf’Ëe yk ËuðkS þknÃkwh {nkhkò W{uË®MknLkk hksËhçkkh{kt síkkt hksðeyu íku{Lkk ¼khu ykËh fheLku þknÃkwhk{kt ðMkðkx fhkðu÷ku. hksËhçkkh{kt {nkhkýk MkkÚku yu{Lkkt çkuMkýkt nkuðkÚke AtËku íku{s fkÔÞku îkhk ËhçkkhøkZ zku÷íkku Úkíkku. ËuðkS yuf÷k frð Lk níkk, Ãkhtíkw çkknwçkr¤Þk ÞkuØk Ãký níkk. þknÃkwhkLkk {nkhkýk W{uË®MknLku çkLnuzkLke LkkLkfze rhÞkMkík ÃkkuíkkLke ¼ku{fk{kt ¼u¤ðe ËELku íkuLkku rðMíkkh ðÄkhðkLke y¼h¾k Q¼e ÚkE. ykðk fkhýu yuf’Ëe yku®[íkk s ÃkkuíkkLke MkuLkkLku MkkçkËe fhe Lkøkkhu ½kð ËeÄk. íku{Lke MkkÚku ËuðkSLku Ãký ÷eÄk.

W{uË®Mknu çkLnuzkÚke çku økkW {kÚku ykðu÷kt ‘Lkøkh’ Lkk{Lkk økk{u {wfk{ fÞkuo yLku ÃkkuíkkLkk ÞwðkLk Ãkkiºk hý®MknLku MkuLkkLkwt MkwfkLkeÃkË MkkUÃkeLku íkuLkku rfÕ÷ku fçksu fhðk Vh{kLk fÞkO. ÞwØLke ÔÞqnh[Lkk {kxu Íeýk{kt Íeýe çkkçkíkku hý®MknLkk fkLk{kt feÄe ykuAk{kt ykuAku hõíkÃkkík ÚkkÞ yLku rfÕ÷ku fçksu fhðk{kt hý®MknLke fwþ¤íkkLku íku{ýu ÷÷fkh fÞkuo. Ëe’ QøkíkktLke MkkÚku íkku hý®MknLke MkuLkkyu rfÕ÷kLku ½uhku ½kÕÞku. rfÕ÷uËkh Xkh {híkkt MkirLkfkuyu íku LkøkhLkku fçkòu ÷E ÷eÄku.

MkhËkh®MknLku íkku MðÃLk{ktÞ ÏÞk÷ Lk níkku fu ykðwt çkLkþu. ½zeLkwt Ãký rð[kÞko rðLkk MkhËkh®Mknu Sð çk[kððk zwtøkhkuLke økk¤e{kt Ëkux ËeÄe Lku íku{kt økkÞçk ÚkE økÞk. hksðe rðnkuýwt íku{Lkwt ÷~fh íkeíkhçkeíkh ÚkE

økÞwt. Lkøkh{kt nknkfkh {[e økÞku. hkýeðkMk{kt ¼ÞLkwt ðkíkkðhý ½q{heyku ¾kðk {ktzâwt. ykðe ÂMÚkrík{kt yuf xwfze hkýeðkMkLke zu÷e WÃkh ÄMke hne nkuðkLke òý Ëuðk®MknLku Úkíkkt íkuyku òýu økZ çkLkeLku Q¼k hÌkk. ÞwØLke Ãk¤Ãk¤Lkk ÃkrhÂMÚkrík W{uË®MknLku fkMkËku îkhk yÃkkíke níke. ËuðkSLku ykÃk íÞktÚke Ëqh Lknª fhku íkku fkuE ÄLk ykÃkýu {u¤ðe þfeþwt Lknª. ykÃk MðÞt ykðeLku íku{Lku Mk{òðku. yuf ÞwØðehu {nkhksLkk {Lk{kt XktMkeLku ðkík ¼he. {nkhkò W{uË®Mknu hksðe Ãkkuþkf Äkhý fÞkuo, nkÚk{kt ¼k÷ku Au. ¾¼u ík÷ðkh Íq÷u Au yLku ¼ux{kt fxkhe ¾kuMku÷e Au. íkuyku hkýeðkMkLkk zu÷k ¼ýe økÞk. ½kuzk WÃkhÚke Lke[u QíkÞko íÞkt íkku W½kze ík÷ðkh MkkÚku Ëuðk®Mkn Ëu¾kÞk. Ëuðk®Mknu {nkhkò W{uË®MknLku {Míkf Lk{kÔÞwt. hksðe ftEf yk¿kk fhu íku Ãknu÷kt s ËuðkSyu ÃkkuíkkLke ðkýe ðnuíke fhe. “{nkhkò, ykÃkLkku «u{ òuELku {U þknÃkwhkLkk hksËhçkkh{kt Ãkøk ËeÄku. ykÃkLke {khk WÃkh «erík íku{s [khu nkÚk Au. íku nwt òýwt Awt, Ãkhtíkw þknÃkwhk Ãknu÷kt yk ÄhíkeLkwt {U yLkks ¾kÄu÷wt Au. {nkhkò MkhËkh®Mkn yuf Mk{Þu {khk Mðk{e níkk. yk LkkLkfze rhÞkMkík WÃkh Lknª ºkkxfðk {U ykÃkLku yhs fhu÷e, Mk{òðx fhu÷e yu çkÄwt íkku rLk»V¤ økÞwt! yíÞkhu ykÃkLkwt ÷~fh hkýeðkMk ÷qtxðk {køku Au íku íkku {khk ¾kur¤Þk{kt Sð nþu íÞkt MkwÄe Lknª çkLku. ykðe ÷qtxLke ykÃkLke yk¾he RåAk nkuÞ íkku MðÞt {khk ytøk {kÚku ík÷ðkhLkku Íkxfku {khku.” Ëuðk®MknLkkt ðuý Mkkt¼¤íkkt íkku þknÃkwhkLkku ¼qÃkrík ÿðe økÞku. Ëuðk®MknLku yu{ýu AkíkeMkhMkk [ktÃkeLku fÌkwt, ík{u ðeh yLku Mðk{e Ä{oLke h¾kðxðk¤k Aku. ík{khk suðe ÔÞÂõík þknÃkwh hksLke þku¼k Au. su heíku MkhËkh®MknLku ík{u ÞkË fÞko íku heíku «Mktøk Q¼ku ÚkkÞ íkku {Lku Ãký ÞkË fhþku yuLkku {Lku yksu ynuMkkMk ÚkÞku. yux÷kt ðuý çkku÷eLku MkirLkfkuLku hkýeðkMkLkk zu÷kÚke Ëqh fÞko. yk Mk{k[kh hkýeðkMk{kt Vu÷kíkkt Mknw MkkiËk þk¾kLkk yu Ëuðk®MknLku [khýLku ðtËe hÌkkt. íku ÃkAe WB{uË®Mknu ¼Þko Ëhçkkh{kt Ëuðk®MknLku ¾uzk yLku ËuðÃkwhk Lkk{Lkkt økk{ ykÃkeLku ¼khu Mkífkh fhu÷ku. (½xLkk Mk{Þ : Mktðík 1813 Ãkku»k {rnLkku)

CMYK

6

k hrððkh k 17 ykuõxkuçkh k h010

[k÷ku ¼h{ ¼ktøkeyu!

rfLLkh yk[kÞo

n

sw n{ýkt s 10-10-10Lke òËwE íkkhe¾ ykðe níke. yk Mkt˼uo rðrðÄ {kæÞ{kuyu ½ýwt ÷ÏÞwt, fkuEyu íkuLkwt ßÞkurík»kþk†Lke árüyu {n¥ð Mk{òÔÞwt íkku fkuEyu yiríknkrMkf árüyu. ykÃkýu ðkík fhðkLke Au rVÕ{ku rðþu s. yux÷u ‘ËMk’Lke Úke{ ÷E ykÃkýkt {q¤ rð»kÞ, rVÕ{Lku ð¤øke hneþwt. ykÃkýu ðkík fhðe Au, rVÕ{kuãkuøk{kt yLku rVÕ{ rðþu «ðíkoíkk ÷kufkuLkk ¼ú{ ytøku. ykðLkkhkt yuf - çku MkÃíkkn Ëhr{ÞkLk ykÃkýu ykðk ËMk ¼ú{ ¼ktøkðk «ÞíLk fheþwt. íkku [k÷ku, 10/10/10Lke Wsðýe ykÃkýu Mkkð yLkku¾e heíku fheyu...

V÷kýku rLkËuoþf ÃkÂç÷fLke Lkkz Ãkkh¾u Au...

Mkkð ¾kuxe ðkík. fkuE Ãkkh¾íkwt LkÚke. rLkËuoþf MkkrsË ¾kLku yuf ELxhÔÞw{kt fÌkwt níkwt fu yu ¼÷u çkkur÷ðqzLkku ©ucík{ rzhuõxh Lk nkuÞ Ãkhtíkw ÃkÂç÷fLkku xuMx Ãkkh¾ðk{kt yu LktçkhðLk Au. suðwt yksu MkkrsË ÃkkuíkkLkk {kxu {kLku Au yuðwt õÞkhuf Mkw¼k»k ½kE yLku Þþ [kuÃkhk Ãký ¾wËLkk {kxu {kLkíkk nþu. þwt fkuE çkkì÷h õÞkhuÞ yuðe ykøkkne fhe þfu fu su-íku {u[{kt íkuLku Ãkkt[ rðfux {¤þu s? þwt fkuE çkuxTMk{uLk Ëhuf ð¾íku yøkkWÚke fneLku MkËe Vxfkhe þfu? çkxkfkLku fqfh{kt Lkkt¾e ºký ÂÔnMk÷ fhku yux÷u yu çkVkE òÞ Au, ÷k÷{kt MkVuË htøk W{uheyu íkku økw÷kçke ÚkkÞ yLku Ãke¤ku W{uhku íkku fuMkhe. rLkÞ{ku y™u VkìBÞwo÷kyku ykðe çkÄe çkkçkíkku{kt [k÷u, rVÕ{ fu f¤k{kt Lknª. ÃkÂç÷fLku õÞkhu, fuðe rVÕ{ øk{þu yuLkku fkuE ¼hkuMkku Lknª. {kýMkLku Ëhhkus yuf s y¾çkkhLkwt çktÄký nkuE þfu, yuLku y{wf s «fkhLke hkux÷e Ëhhkus òuEíke nkuÞ yuðwt çkLku, Ãkhtíkw yuLku Ëh ð¾íku fkuE yuf «fkhLke rVÕ{ku øk{þu s yuðwt {kLke þfkÞ Lknª. shk ÞkË fhe swyku. ftEfux÷ktÞ rVÕ{ MksofkuLkwt ykðwt økw{kLk fk¤¢{u ykuøk¤e økÞwt Au. yuf Mk{Þu {nuþ ¼èLke ÷ku-çksux rVÕ{ku rLknk¤ðk ÷kufku Ëkuze síkk. yuLke VkìBÞwo÷k rLkrùík hnuíke. çku-[kh Mkqhe÷kt økeíkku nkuÞ, Lkðk yÚkðk çke-økúuzLkk fnuðkÞ yuðk f÷kfkhku nkuÞ, ðkíkko nkur÷ðqzLke rVÕ{{ktÚke MkeÄe s [kuhu÷e nkuÞ, LkkÞfLkwt ÔÞÂõíkíð {kuxk¼køku økúu þuzTMk Ähkðíkwt nkuÞ... ð»kkuo MkwÄe ykðwt [kÕÞwt. nðu

{nuþ¼kELke rVÕ{ õÞkhu rMkLku{k½hku{kt hsq ÚkkÞ Au yuLke fkuE LkkUÄ MkwæÄkt ÷uíkwt LkÚke. yuf Mk{Þu Þþhks rVÕBMkLke ÷kufku ykíkwhíkkÚke hkn òuíkk níkk. çkuþf økwýð¥kkLke árüyu Ãký yu rVÕ{ku Mkkhe s hnuíke. Äe{u Äe{u Mk{Þ çkË÷kÞku. yksu Þþhks çkuLkhLke rVÕ{ku òuðk síkkt ÷kufku zhu Au. yuf s{kLkk{kt yuðwt fnuðkíkwt fu Mkw¼k»k ½kELke rVÕ{ ^÷kuÃk Lkeðzu yuðwt þõÞ s LkÚke. ‘ÞkËU’ ÃkAe ½kELke ykðe «ríkck Ãký {kºk ÞkËku çkLke hne økE. yuf Mk{Þu su{Lku økúux þku-{uLk íkhefu ÷kufku Lkðksíkk yuðk Mkw¼k»k ½kELku yksu fkuE ÞkË Ãký fhíkwt LkÚke. rVÕ{kuãkuøkLkk xku[Lkk rLkËuoþfkuLke ÞkËe{ktÚke íku{Lkwt Lkk{ õÞkhLkwtÞ hËçkkík÷ ÚkE [qõÞwt Au. ‘MkíÞk’ ÃkAeLkku Mk{Þ ÞkË fhe swyku: fnuðkíkwt fu hk{økkuÃkk÷ ð{koLkk nkÚk{kt òËw Au, íku{Lkk ÷uLMk{kt {ursf Au, ÃkÂç÷fLkku xuMx Ãkkh¾ðkLke yu{Lkk{kt sçkhe

MkqÍ Au. yu{ýu Ãkkuíku rzhuõx fhu÷e nkuÞ yuðe yLku çkeòyu fhe nkuÞ yuðe íku{Lkk çkuLkhLke rVÕ{ku heíkMkh ðhMke hne níke. Mk{Þ yuðku níkku fu íku{Lke yuf MkkÚku yufkË zÍLk rVÕ{ku ^÷kuÃk økE níke. fkuE çkufhe{kt økríkÚke rçkÂMfx çkLke hÌkkt nkuÞ yu{ ð{koLke Vuõxhe{kt rVÕ{ku çkLkíke níke. yksu ð{koLke ð»kuo yufkË-çku rVÕ{ku {ktz ykðu Au su{ktÚke (‘Mkhfkh’ suðk yÃkðkËkuLku çkkË fhíkk) ¼køÞu s fkuE rVÕ{Lku «uûkfkuLkku Mkkhku «ríkMkkË {¤u Au. WËknhýku yøkrýík Au. Ëhuf MkV¤ Mksof {kLku Au fu íkuLkk nkÚk{kt «uûkfkuLke Lkkz ykðe økE Au. yu yuf ¼ú{ nkuÞ Au. Mkk{kLÞ heíku ykðwt çkLkíkwt LkÚke. nfefík yu Au fu «uûkf Mð¼kðu s [t[¤ nkuÞ Au. yufLku yuf «fkhLke rVÕ{ku íkuLku ðkhtðkh òuðe øk{íke LkÚke. õÞkhuf øk{u Ãký Au! õÞkhuf yu Mkkð Vk÷íkwt rVÕ{Lku MkwÃkhrnx çkLkkðe Ëu Au íku fkuE ð¾ík yk÷k ËhßòLke rVÕ{Lku MkwÃkh ^÷kuÃk çkLkkðe þfu Au. «uûkfLkwt {Lk fkuE f¤e þfíkwt LkÚke. yuLku þwt Lknª ík{u yu Ãký Lknª yLku þwt øk{þu yu Ãký Lknª. rðï¼hLkk Mksofku {kxu «uûkfkuLkwt rË{køk yuf ðýWfÕÞk fkuÞzk suðwt hÌkwt Au. MksofLku ÃkkuíkkLku ÃkkuíkkLkk su MksoLk Ãkh ÍkÍe {wøÄíkk Lk nkuÞ yuLku õÞkhuf ÷kufku Akíke ¾ku÷eLku ðÄkðe ÷u Au. yLku Mksofu su{kt Sð huze ËeÄku nkuÞ yuðe f]ríkLku õÞkhuf «uûkfku Vøkkðe Ëu Au. íkuLke yuðe nk÷ík fhu Au fu Mksof ¼eíkhÚke ¾¤¼¤e QXu Au. õÞkhuf fkuE ð¾ík ÄkÞwO rLkþkLk Ãký ÷køkíkwt LkÚke yLku õÞkhuf Ÿ½íkkt Ÿ½íkkt ykztwyð¤wt VUfu÷wt íkeh Ãký Ãku÷k økku¤ [¬hLke çkhkçkh ðå[kuð[ ¾qt[e òÞ Au. ‘fkøkÍ fu Vq÷’ çkLkkðíke ð¾íku þwt økwhw Ë¥kLku yu{ nþu fu íkuyku yuf MkwÃkh ^÷kuÃk rVÕ{ çkLkkððk sE hÌkk Au? ‘{uhk Lkk{ òufh’Lkwt þq®xøk [k÷w nþu íÞkhu hks fÃkqhLku íkku yu{ s nþu fu yk rVÕ{ rxrfxçkkhe Ãkh xtfþk¤ Mksoþu. ‘nuhkVuhe’Lkk MksoLk Ëhr{ÞkLk þwt r«ÞËþoLkLku ÏÞk÷ nþu fu íkuyku íku{Lkk SðLkLke MkkiÚke MkV¤ rVÕ{ çkLkkððk sE hÌkk Au? ‘Ëu ÄLkk ÄLk’ rh÷eÍ ÚkðkLkwt níkwt íÞkhu íkuLkk rLk{koíkkyu fÌkwt níkwt fu r«ÞËþoLkLkk yr¼«kÞ {wsçk yk íkuLkk SðLkLke ©uc rVÕ{ Au! çkLÞwt íkuLkkÚke íkÆLk QÕkxwt. ‘Ëu ÄLkk ÄLk’ çkLkkððk{kt r«ÞËþoLkLku sux÷ku ©{ Lk Ãkzâku nkuÞ yux÷ku yu rVÕ{ òuðk{kt «uûkfkuLku Ãkzâku. MktsÞ ¼ýMkk¤e {kLkíkk níkk fu ‘ËuðËkMk’Lkk YÃk{kt íku{ýu fkuE {nkLkík{ MksoLk fÞwO Au. rððu[fkuÚke «uûkfku MkwÄeLkk ík{k{u ‘ËuðËkMk’Lku Äkufkðe LkktÏÞku. yLkw ÃkkLkk Lkt: 4

Mkku{ fhíkkt {tøk¤ ðÄkhu {kÚkkfqrxÞku! þrLk-hrðLke hò ÃkAe Mkku{ðkhu çkk¤fu Mfq÷u sðkLkwt nkuÞ fu íkuLkkt {kíkk-rÃkíkkyu ykìrVMk, çknw ykfhwt Ãkzíkwt nkuÞ Au. ½ýk rð[khíkk nkuÞ Au fu Mkku{ðkh ykðu s Lknª íkku fuðwt?

Mkk{kLÞ heíku ÷køku fu ÷kufku Mkku{ðkhu MkkiÚke ðÄw ftxk¤íkk nþu, Ãký Lkk, MktþkuÄLk ftEf swËwt s fnu Au. ÷kufkuLku MkkiÚke ðÄw {kÚkkfqrxÞku rËðMk íkku {tøk¤ðkhLkku ÷køku Au!

çkku

çk økuzkuÕVu 1979{kt ¼÷u økkÞwt nkuÞ fu, “ykR zkuLx ÷kRf {LzuÍ”, Ãkhtíkw íkksuíkh{kt nkÚk ÄhkÞu÷k MktþkuÄLkLkkt íkkhýku ftEf swËwt s r[ºk hsq fhu Au. Mkk{kLÞ {kLÞíkk yLkwMkkh Mkku{ðkhLku MkkiÚke ðÄw ftxk¤ku WÃkòðLkkh rËðMk økýðk{kt ykðu Au, Ãkhtíkw ÷tzLk Mfq÷ ykìV RfkuLkkur{õMkLkk MktþkuÄfkuLkk ðzÃký nuX¤ nkÚk ÄhkÞu÷k yÇÞkMk{kt yk {kLÞíkk ¾kuxe Xhe níke.

MktþkuÄfkuyu 22,000 ÷kufkuLkk çkË÷kíkk {qz WÃkh yÇÞkMk fÞkuo níkku.

Mkíkík çku {rnLkk MkwÄe ðku÷LxeÞMkuo ykRVkuLkLke {uÃÃkeLkuMk Lkk{Lke yuÂÃ÷fuþLkLke {ËË ðzu íku{Lke {kLkrMkf ÂMÚkríkLke LkkUÄ fhe níke. yk yÇÞkMkLkkt Ãkrhýk{kuLkk ykÄkhu òýðk {éÞwt níkwt fu fk{ fhðkLkku MkkiÚke ykuAku {qz {tøk¤ðkhu nkuÞ Au. yu÷yuMkELkk rzÃkkxo{uLx ykìV ßÞkuøkúkVe yuLz yuLðkÞhL{uoLxLkk ßÞkuso {uffuhLk yk «kusuõx [÷kðe hÌkk Au. íku{Lkk sýkÔÞk «{kýu, “yÇÞkMkLkkt íkkhýku ÃkhÚke yuðwt {kLke þfkÞ fu Mkku{ðkhu ÷kufkuLkkt {Lk Ãkh nS íkkò ÃkMkkh fhu÷k ðefyuLzLke yMkh AðkÞu÷e nkuÞ Au, íku{ktÚke

nS íkuyku çknkh LkÚke LkeféÞk nkuíkk. Ãký {tøk¤ðkh ykðíkkt íku{ýu fk{{kt ÃkhkuðkE sðwt Ãkzu Au yLku íÞkh ÃkAeLkk ðefyuLzLku íkku ½ýe ðkh nkuÞ Au.” ðku÷LxeÞMkoLkk ykRVkuLk{kt rËðMk{kt çku ð¾ík yu÷xo

økktÄeS rðþu ykÃkýu fux÷wt òýeyu Aeyu? økktÄeðkËeykuyu RríknkMk fhíkkt rðþu»kýku Ãkh ðÄw æÞkLk ykÃÞwt Au yLku {nkí{k økktÄe yu yuðe ÔÞÂõík níke, suLkwt SðLk ¼khíkLke íkðkhe¾ çkLke [qõÞwt níkwt. økwshkíke{kt økktÄeS rðþu ík÷MÃkþeo yÇÞkMk fhðku nkuÞ íkku yuf ®sËøke ykuAe Ãkzu

{

nkí{k økktÄe rðþu MkUfzku ÷u¾fkuyu ÷k¾ku þçË ÷¾e LkkÏÞk Au. økwshkíke rðãkÚkeo çkk¤ÃkkuÚkeÚke yu{yu MkwÄe økktÄeSLku ÃkkXâÃkwMíkf{kt ¼ýu Au. Ëh ð»kuo çku ðkh-çkeS ykìõxkuçkhu yLku ºkeMk{e òLÞwykheyu Mkhfkh fkÞËuMkh økktÄeLku ÞkË fhu Au. nS økktÄe rðþu ÷¾ðkLkwt ftE çkkfe hne økÞwt Au? ð»koLku ð[÷u rËðMku íkku økktÄeLku AkÃkktyku{kt ÞkË fhðkLkku rhðks LkÚke! yLku økktÄeLku MkËunu òuÞk nkuÞ yuðk ÷kϾku ¼khíkeÞku yk Ëuþ{kt Sðu Au. Ãk[eMk ð»ko ÃkAe yuðk fËk[ çknw ykuAk {kýMkku Sðíkk nþu yLku økktÄe Mkk[k yÚko{kt RríknkMkÃkwhw»k çkLkþu. økktÄeLke Ÿ[kE fux÷e níke? fux÷k Vex yLku fux÷k #[? økktÄe rðþuLkkt zÍLkku ÃkwMíkfku{kt õÞktÞ yk rðþu MÃküíkk LkÚke. ykÃkýe «ò ÃkkMku RríknkMk árü f{òuh Au yu yuf fkhý Au fu ykÃkýLku økktÄe suðe ÔÞÂõíkLke Ãký [ku¬Mk Ÿ[kE ¾çkh LkÚke! ðsLk? su÷Lkk fkuE hufzo{ktÚke fËk[ ¾çkh Ãkzu. Ãký hks½kx ÃkkMku økktÄe BÞwrÍÞ{{kt yu{Lkkt [tÃk÷ hk¾u÷kt Au su {kuxe MkkEÍLkkt Au. AuÕ÷u rËðMku yu{ýu yu ÃknuÞkO níkkt. òu ÃkøkLke AkÃk WÃkhÚke Ÿ[kELkwt yLkw{kLk fheyu íkku yu Lke[k Lk níkk, Ãkkt[ Vex Mkkík #[ fu ðÄw nþu. (sðknh÷k÷ Ãkkt[ Vex Mkkzk A #[ Ÿ[k níkk. økktÄe sðknh÷k÷ fhíkkt Ÿ[k níkk. sðknh÷k÷ ¼khíkeyku {kxu {æÞ{ yLku y{urhfLkkuLke árüyu Xªøkýk níkk) W¥k{[tË økktÄeLkk Ãkwºk fh{[tË WVuo fçkk økktÄeLke [kuÚke ðkhLke ÃkíLke Ãkqík¤eçkkELkk Ãkwºk {kunLkËkMk, 13 ð»kuo yu s ðÞLke fMíkqhçkkELku ÃkhÛÞk. ¼kE fhMkLkËkLk MkkÚku hksfkuxLke Mfq÷{kt ¼ýðk çkuXk,

{kÄwfhe {kuf÷eLku yk {krníke yufºk fhðk{kt ykðíke níke. su{kt íkuyku fuðe ÷køkýe yLkw¼ðu Au? íkuyku fkuLke MkkÚku Au? íkuyku yíÞkhu þwt fhe hÌkk Au? ½hu Au fu çknkh? ðøkuhu rðøkíkku yufXe fhkE níke. íku Mk{Þu fkh LkurðøkuþLk rMkMx{{kt ðÃkhkíke xufTLkku÷kuSLkk WÃkÞkuøkÚke Mkuxu÷kRx îkhk W¥khËkíkkyku õÞkt Au íkuLke Ãký LkkUÄ fhðk{kt ykðíke níke. íkuLkkÚke yÇÞkMkwykuLku ËuþLkk MkkiÚke Mkw¾e, Mktíkwü «Ëuþ ytøkuLke òýfkhe {u¤ððk{kt Ãký {ËË {¤e níke. íku heíku òuíkkt çkkuLko{kWÚk rçkúxLkLkku MkkiÚke Mkw¾e «Ëuþ Au, fkhý fu íÞktLkk 82 xfk W¥khËkíkkyku Mktíkwü sýkÞk níkk. ßÞkhu ÷tzLk þnuh, RMxçkLko yLku M÷kìLkk ÷kufku «{ký{kt ykuAk Mkw¾e sýkÞk níkk. yk rMkðkÞ Ãký MktþkuÄLkLkk ykÄkhu ½ýwt òýe þfkÞ íku{ nkuðkLkwt {uffuhLku sýkðíkkt W{uÞwO níkwt fu “MkUfzku ÷kufku nk÷ su xufTLkku÷kuS ÃkkuíkkLke ÃkkMku hk¾íkk ÚkÞk Au íkuLkku LkðeLk «fkhu WÃkÞkuøk fheLku yLku hk»xÙ fwËhíke MkkIËÞo, ÃkÞkoðhýeÞ «&™ku íkÚkk ðkíkkðhýLkkt ÃkkMkktykuLke ÔÞÂõíkLkk MðkMÚÞ yLku hk»xÙeÞ fÕÞký WÃkh þwt yMkh Ãkzu Au íkuLkku sðkçk þkuÄe fkZðkLke y{Lku yÃkuûkk Au.” (MkkisLÞ : ‘ Ä xur÷økúkV’ ËirLkf)

MkqÞo Mkk{u xku[o

MkVhLkk{k [tÿfkLík çkûke ÃkkA¤Úke {kuxk ¼kE ÷û{eËkMku yu{Lke #ø÷uLz sðkLke Mkøkðz fhe ykÃke. íÞkt ‘hku{Lk ÷ku’ yu ÷urxLk{kt ¼ÛÞk níkk. çkurhMxh ÚkÞk ÃkAe ÃkkuhçktËhLke yuf {u{ý ÃkuZeLkk Ërûký ykr£fk{kt [k÷íkk fuMk {kxu íÞkt økÞk.

20 ð»ko ykr£fk hÌkk. ÃkAe ¼khík ykÔÞk. yLku 46{u ð»kuo íkÆLk Lkðe ®sËøke 1915{kt þY fhe.

1922{kt su÷{kt yu{ýu yu{Lkku ÔÞðMkkÞ ¾uzqík yLku ðýfhLkku çkíkkÔÞku níkku. çkk¤fku {kxu yuf çkk¤ÃkkuÚke ÷¾e.55{u ð»kuo ÷kEx Vu÷ ÚkðkÚke VkLkMkLkk «fkþ{kt yu{Lkwt yuÃkuLzeõMkLkwt ykìÃkhuþLk ÃkqLkkLke MkkMkwLk nkuÂMÃkx÷{kt ÚkÞwt su [{ífkrhf heíku MkV¤ ÚkÞwt. 1930 ykMkÃkkMk çku ¼køk{kt økktÄeLke ykí{fÚkk ykðe. 60 ð»kou ßÞkhu LkkLkk LkkLkk økwshkíkeyku »krcÃkqŠík Qsðu Au íÞkhu økktÄeyu {nkLk Ëktzefq[ þY fhu÷e. 24 rËðMk{kt 241 {kE÷ [k÷eLku Ëktze ÃknkUåÞk. MkhkursLke LkkÞzwyu yu{Lkku Mkífkh fÞkuo. økktÄeyu Mk{wÿ{kt LkkneLku rLk{fÄkhku íkkuzâku. yu ð¾íku rLk{f ÃkhLkku fh «íÞuf ¼khíkeÞLku ¼køku ð»kuo Ãkkt[ Ãkkt[ ÃkiMkk ykðíkku níkku. rLk{frðhkuÄe ¼kðLkk yux÷e íkeðú níke fu ¼økík®Mknu VktMke Ãknu÷ktLkk ytrík{ [k¤eMk rËðMk ytøkúuS MkhfkhLkk rLk{f rðLkkLkku ¾kuhkf ¾kÄku níkku. fkìtøkúuMkLkk MkVuË, ÷e÷k yLku ÷k÷ æðsLku fuMkhe,

MkVuË yLku ÷e÷k{kt VuhððkLkwt Mkq[Lk økktÄeLkwt níkwt. su yksLkk ykÃkýk hk»xÙæðsLkk ÃkkÞk{kt Au. {q¤ æðs{kt [h¾kLke ykf]rík {qfðkLkwt Ãký økktÄeLkwt Mkq[Lk níkwt. Ëwfk¤Lku fkhýu økktÄeyu yk©{ ðÄkoÚke shk Ëqh Mkuøkktð

CMYK

EÍhkÞu÷u yÃknhý fhu÷wt Ehkfe {eøk rð{kLk yLku {eøkLku EÍhkÞu÷ ÃknkU[kzLkkh ÃkkE÷x {wrLkh (ELMkux)

‘íkwt øk¼hkE økÞku, íkku Mk{s fu íkkhwt {kuík Lk¬e Au’ yu

Lsu÷kyu {wrLkhLkk nkÚk{kt íkÆLk Lkðku s ÃkkMkÃkku x o yLku EÍhkÞ÷Lke yu h rxrfx Úk{kðe Ëuíkkt yk Rhkfe ÃkkR÷x ykih [kUfe QXâku. {w r LkhLkk rË{køk{kt yu f [{fkhku ÚkÞku , rðLkkuË ze. ¼è ‘‘yuLsu÷kyu {khk {kxu çkkuøkMk ÃkkMkÃkkuxo yLku çkkuøkMk Lkk{u EÍhkÞ÷Lke yuhrxrfx Ãký fZkðe hk¾e Au, yuLkku {ík÷çk yu fu yuLsu÷kyu çknw AuÕ÷e ½ze MkwÄe Ã÷kLkLke ðkík yíÞtík økwÃík økýíkheÃkqðof {khe MkkÚku MktçktÄ ykøk¤ ðÄkÞkuo Au. hk¾ðkLkku íkÏíkku ½zkÞku. þõÞ Au fu yu {khk íkhV ykf»kkoELku MktçktÄ LkÚke {wrLkhLku 10 ÷k¾ zkì÷h [qfððkLkwt Lk¬e ÚkÞwt. çkktÄe çkuXe Ãký yuf rLkrùík Ã÷kLkLkk ¼køkYÃku yk yux÷wt s Lknª, Ãkhtíkw íkuLkk ÃkrhðkhsLkkuLku [wMík çkÄwt ÚkE hÌkwt Au.” Mk÷k{íke ÔÞðMÚkk Ãkqhe ÃkkzðkLke ¾kíkhe yÃkkE íku {wrLkhLkwt {Lk [fhkðu [Zâwt íku{kt ðå[u yuf WÃkhktík {wrLkhLku EÍhkÞ÷Lke rMkrxÍLkrþÃk ykÃkeLku çkeò s rð[khLkku [{fkhku ÚkÞku fu “yuLsu÷kyu hnuðk {kxu çktøk÷ku íku{s Mkkhe Lkkufhe ykÃkðkLke {Lku su ykuVh fhe íku òu¾{e sYh Au, Ãkhtíkw Ãký çkktnuÄhe yÃkkE. MkkÚkkuMkkÚk {Lku {kuxku ÷k¼ fhkðu íkuðe Ãký Au. nðu {wÏÞ {wÆkLke ðkík þY ÚkE. EÍhkÞ÷e EÍhkÞ÷ síkk hnuðkÚke fwËo ykrËðkMkeyku Ãkh yuhVkuMkoLkk f{kLzh {kuhËfu÷ nkuË yLku {wrLkh çkkìBçk{khku fhðkLkk ríkhMf]ík fk{{ktÚke nwt {khe ðå[uLke økwÃík çkuXf{kt RhkfÚke {eøk VkExh Ã÷uLk òíkLku çk[kðe þfeþ.” ð¤e, ðÄkhk{kt {wrLkh {kxu Wzkze fE heíku EÍhkÞ÷Lke MkhnË{kt ykðe sðwt MkkiÚke ÷÷[k{ýe ðkík yu níke fu EÍhkÞ÷ íkhVÚke íkuLkku Yx Lk¬e fhkÞku. Rhkf yLku òuzoLkLkk hzkh íkuLku hkufzk 10 ÷k¾ zkì÷hLke Ãký ykuVh fhkE Ãkh {wrLkhLkwt {eøk rð{kLk Ëu¾kE Lk òÞ íku {kxu níke. fux÷kf ykzkyð¤k Yx Ãký rð[khkÞk. yuLsu÷k MkkÚku yuf ðkh EÍhkÞ÷ sELku çkÄwt f{kLzh nkuËu {wrLkhLku yk¾ku Ã÷kLk MkhMk heíku Ãkkfwt fhe ÷uðkLkwt {wrLkhu {Lk çkLkkðe ÷eÄwt yLku Mk{òðe ËeÄk ÃkAe íkuLku ¾qçk s yu÷xo hnuðkLke yuf rËðMk çktLku sýk ðkÞk ÞwhkuÃk [qÃk[kÃk Mk÷kn ykÃkíkkt [uíkðýeLkk Mkqh{kt fÌkwt,‘‘íkLku ¾çkh EÍhkÞ÷ ÃknkU[e økÞk. íÞkt EÍhkÞ÷Lkk ÷~fhe íkku Au s fu yk fux÷wt òu¾{e fk{ Au. RhkfÚke yrÄfkheyku MkkÚku {wrLkhLke økwÃík çkuXfku ÞkuòE. EÍhkÞ÷ MkwÄe 900 rf÷ku{exhLke yk VT÷kEx Au. {wrLkhu nðu Rhkf AkuzðkLkku {¬{ rLkýoÞ fhe òu íkkhk yufkË MkkÚkeËkhLku Ãký ykLke øktÄ ykðe ÷eÄku níkku. RhkfÚke {eøk rð{kLk WzkzeLku sþu íkku íkLku yæÄh ykfkþ{kt s Vqtfe {khðk {ËkoLkk íkkhe ÃkkA¤ çkeòt VkExh Ã÷uLkku hðkLkk MkeÄk EÍhkÞ÷Lke MkhnË{kt ½qMke sðkLkk {kuMkkË fhe Ëuþu. fËk[ òu íkuyku yk{kt MkV¤ Lk Ã÷kLkLke Íeýðx¼he [[ko ÚkE, íku Mk{Þu {w r Lkhu yk fk{ fhðkLkk çkË÷k{kt ÚkkÞ íkku ÃkAe ðå[u òuzoLkLke MkhnË{kt EÍhkÞ÷Lkk ÷~fhe yrÄfkheyku Mk{ûk íÞktLkk MkirLkfku íkLku Wzkðe ËuðkLkku «ÞkMk fux÷ef þhíkku {qfe. fhþu. yk{ktÚke çk[ðkLkku fuð¤ yuf s WÃkkÞ Ãknu÷e þhík yu {wfe fu nwt {eøk rð{kLkLke Au.¾qçk s þktíkr[¥ku yLku ÄehsÃkqðof {U ykÃku÷k WXktíkhe fhðkLkku Ã÷kLk y{÷{kt {qfwt íku yøkkWLkk Yx WÃkh Ã÷uLk Wzkze ynª MkwÄe ykðe sðkLkwt.” rËðMkku{kt {khkt {kíkk-rÃkíkk, {khe ÃkíLke yLku AuÕ÷u {kuhËuf÷ nkuËu W{uÞwO fu, “òu íkwt øk¼hkE çkk¤fku WÃkhktík {khk rLkfxLkkt çkÄkt s MkøkktykuLku økÞku íkku Mk{s fu íkkhwt {kuík Lk¬e Au. RhkfÚke Mk÷k{íkeÃkqðof Rhkf çknkh hðkLkk fhe Ëuðk{kt {eøk rð{kLk WzkzeLku íkkhk nðkEˤLkk rLkrùík Ãkqhe MknkÞ fhðe. {wrLkhLkk fwxwtçk{kt LkkLkÃkýÚke V÷kEx Yx ÃkhÚke suðku íkwt ykzku VtxkEþ fu ÃkAe WAheLku {kuxk ÚkÞu÷k ÞnwqËe òuMkuV fu su{Lku íkkhk {kxu ÃkkAk ð¤ðkLkku fkuE [kLMk Lknª hnu.’’ {kuMkkËLkk òMkqMkku MkkÚku Ãký ½rLkc MktÃkfkuo níkk {wrLkh ð»kkuoÚke RhkfLkk nðkEˤ{kt níkku yux÷u íku{Lku yk fk{ MkkUÃkðkLkwt Lk¬e ÚkÞwt. {wrLkhLkwt fwxwtçk ykðkt òu¾{kuÚke íku Ãkrhr[ík níkku s. ð¤e, íkuýu çknw {ku x w t níkw t . çknku ¤ k Ãkrhðkh{kt çkÄk s Rhkf AkuzðkLkku Ãkk¬ku rLkùÞ fhe s ÷eÄku níkku MkøkktykuLku òu yk ðkík fhkÞ yLku yufkË Mkøkku yu x ÷u {ku h Ëu f ÷Lke yk çkÄe rþ¾k{ý yLku ¼q ÷ {kt fu ¾w þ eLkk ykðu þ {kt íku L kk fku E f [uíkðýeLkk «íÞw¥kh{kt íkuýu áZ Mðhu fÌkwt,‘ykE yku¤¾eíkk-Ãkkh¾eíkkLku yk ðkík fhe Ëu yLku ÃkAe rð÷ ®çkúøk Þw Ä Ã÷uLk’ ( nwt ík{khk {kxu {eøk Ã÷uLk ðkík Vhíke Vhíke Ãkku÷eMk{kt ÃknkU[e òÞ íkku ÚkkÞ ÷ELku ykðe s sEþ) yuðwt fu yk¾ku Ã÷kLk íkku ŸÄku s Ãkze òÞ, Ãký nðu {wrLkhu {eøk WXktíkheLkku {kºk rËðMk Lk¬e MkkÚkuMkkÚku yk¾wt fwxwtçk s {nk{w~fu÷e{kt {wfkE òÞ fhðkLkku çkkfe níkku. AuðxLke çkuXf{kt yu rËðMk yLku {wrLkhLkwt íkku ykðe s çkLku. ykÚke fwxwtçkLkk Ãký Lk¬e ÚkE økÞku, íkk.16{e ykìøkMx. {kuxk ¼køkLkk MkÇÞkuLku Rhkf AkuzeLku síkk hnuðkLkwt nðu ÃkAeLkk hrððkhu ðkt[ku {wrLkhLke {eøk Au, yuðwt Ãknu÷uÚke fnuðwt s Lknª yu{ Lk¬e ÚkÞwt. WzkLkLke yk¾he ðkík.

ûkh-yûkh

5

¾Mkuzâku su ÃkkA¤Úke Mkuðkøkúk{ çkLÞwt. «Úk{ rðïÞwØ ð¾íku ÷~fh{kt ¼híke fhðk økktÄeyu ¾uzk{kt «ðkMk fhu÷ku. 1898{kt økktÄeyu ¼khíkeÞku {kxu ‘økkEz xw ÷tzLk’ ÷¾u÷e su Ãk[kMk ð»ko MkwÄe y¿kkík hne níke. rçkúrxþ Mkhfkhu ÞwØ{kt Mkuðk {kxu ykÃku÷ku ‘fiMkhu®nË’ {uz÷ økktÄeyu ÃkkAku ykÃke ËeÄku níkku - yLku ºký {rnLkk{kt ÃkkAku ÷E ÷eÄku níkku yuðwt ÄLktsÞ fehLkk ÃkwMíkf{kt Au. økktÄeLke íkrçkÞík ÷Úkze íÞkhu fMíkqhçkkLke Mk÷knÚke çkfheLkwt ËqÄ ÃkeðkLke þYykík fhe. økktÄe 1938 ykMkÃkkMk Ãkuþkðh økÞu÷k íÞkhu ÃkkAk Vhíkk íkûkrþ÷kLkk yðþu»kku òuðk økÞu÷k. Ãký yu{kt çknw {ò ykðu÷e Lknª. 1909{kt ‘®nË MðhkßÞ’ ÃkwMíkf ykÔÞwt. 1942{kt «Úk{ røkh^íkkhe ÚkE íÞkhu økktÄeLku yn{ËLkøkhLkk [ktËçkeçkeLkk {nu÷{kt çktÄ fhðk{kt ykÔÞk níkk. çku ð»ko ÃkAe 62 ð»koLkwt ÷øLkSðLk ¼kuøkðeLku 74 ð»kuo fMíkqhçkkLkwt yðMkkLk ÚkÞwt. økktÄeLku ðfe÷ku. zkìõxhku, nkuÂMÃkx÷ku, {þeLkku, hu÷ðu rðþu LkVhík níke. xur÷VkuLk Mkkt¼¤íkk økktÄeLkku ¼køÞu s fkuE Vkuxku òuðk {¤u Au. ßÞkhu rçkþÃk rVþhu y{urhfkÚke økktÄeLku ÷tzLk xÙtffkì÷ fÞkuo íÞkhu fkì÷ ÃkíÞk ÃkAe økktÄeyu ykìÃkhuxhLku ¾[o rðþu ÃkqAu÷wt y™u 120 zkì÷h Mkkt¼¤eLku fnu÷wt, ‘yuf Ä{oøkwhwyu ykx÷k çkÄk ÃkiMkk yux÷ktrxf {nkMkkøkh{kt Lk VUfðk òuEyu.’ økktÄe õÞkhuÞ y{urhfk økÞk Lk níkk. økktÄe økktÄexkuÃke Ãknuhíkk Lk níkk. hksðiã Sðhk{ fkr÷ËkMk þk†eLkk Mkq[Lk ÃkhÚke 27 òLÞwykhe, 1915Lku rËðMku økkUz÷Lkk {nkhkòyu Ãknu÷e ðkh økktÄe {kxu ‘{nkí{k’ þçË ðkÃkÞkuo. {ËwhkE{kt yuf Mk¼k{kt yuf rðãkÚkeoyu rþfkÞík fhe fu ¾kËe çknw {kU½e Ãkzu Au íÞkhu økktÄeyu W¥kh ykÃÞku ‘¾kËe {kU½e ÷køkíke nkuÞ íkku ykuAkt fÃkzkt Ãknuhðk.’

Mk¼k{ktÚke ½hu ykðeLku økktÄeyu fÌkwt: nðu nwt yuf ‘÷kuELk õ÷kuÚk’ (Ãkkuíkze, ÷tøkkuxe) s Ãknuheþ yLku çkeS Mk¼k{kt yuf zkuþeLku yíÞtík øktËe Mkkze{kt

òuELku økktÄeyu MðåAíkk rðþu xfkuh fhe íÞkhu zkuþeyu fÌkwt fu yuLke ÃkkMku yuf s Mkkze Au. yk ¼ÞkLkf økheçke òuELku økktÄeyu fqhíkwt, fkux, Ãkk½ze ykrËLkku íÞkøk fÞkuo yLku Äkuíke-[kËh yÃkLkkðe ÷eÄkt. yk©{Lkku rð[kh økktÄeLku ßnkuLk hÂMfLk{ktÚke {¤u÷ku. Mðhks {kxu rþðkS, ËÞkLktË MkhMðíke, rx¤f ykrË Mkqºkku sðkçkËkh Au. ËrhÿLkkhkÞý þçË rððufkLktË ÃkkMkuÚke ÷eÄku. MkðkuoËÞLkku rð[kh #ø÷uLzLke Þwrxr÷xurhÞLk rV÷MkqVe{ktÚke «kÃík fhu÷ku ðÄw{kt ðÄw ÷kufkuLkwt fÕÞký. WÃkðkMkLkwt þ† ¼khíkeÞ níkwt. Ãký yk{hýktík WÃkðkMk {q¤ ykÞheþ Ëuþ¼õíkku su÷k{kt fhíkk níkk. çkkìÞfkìx MkwhuLÿLkkÚk çkuLkhSLkku rð[kh níkku yLku yu Ãký ykÞh÷uLzÚke ykÔÞku níkku. MkíÞkøkún þçË Ërûký ykr£fkLkk yuf økwshkíkeyu Mkq[ðu÷ku.

Lkh®Mkn {nuíkkLkk ‘yuðk hu y{ku yuðk’ ¼sLk{ktÚke nrhsLk þçË {u¤ÔÞku. ÃkkuíkkLke «¼w¼ÂõíkLkku rðhkuÄ fhLkkhe Lkkøkh Lkkík {kxu ËwrhsLk yLku ¼õíksLkku {kxu nrhsLk þçË Lkh®Mkn {nuíkkyu ðkÃkÞkuou Au. økktÄeyu ytíÞòu - yMÃk]~Þku {kxu yu þçË WÃkkze ÷eÄku. ‘h½wÃkrík hk½ð hkò hk{’ {q¤ þe¾ økwhw økku®ðË®Mk½Lkwt ¼sLk níkwt su økktÄeyu «[r÷ík çkLkkðe ËeÄwt. Eïh hkuxeLkk MðYÃk{kt s økheçk yLku ¼qÏÞk ÃkkMku ykðu Au yu ðkík çkkEçk÷{kt Au yLku yuf s{oLk fnuðík Ãký Au. MkrðLkÞ fkLkqLk¼tøk þçË«Þkuøk økktÄeLku y{urhfLk ËkþorLkf Úkkuhku ÃkkMkuÚke {éÞku. økktÄeS rðþu ykÃkýu fux÷wt òýeyu Aeyu? økktÄeðkËeykuyu RríknkMk fhíkkt rðþu»kýku Ãkh ðÄw æÞkLk ykÃÞwt Au yLku {nkí{k økktÄe yu yuðe ÔÞÂõík níke, suLkwt SðLk ¼khíkLke íkðkhe¾ çkLke [qõÞwt níkwt. økwshkíke{kt økktÄeS rðþu ík÷MÃkþeo yÇÞkMk fhðku nkuÞ íkku yuf ®sËøke ykuAe Ãkzu AkÃkkLke fkì÷{Lkk MkkíkMkku-ykXMkku þçËku{kt ÷¾ðk çkuMkðwt yu MkqÞo Mkk{u xku[o Ähðk suðwt fk{ Au!

CMYK

7

k hrððkh k 17 ykuõxkuçkh k h010

çkúkuLfkExeMkLku fnku çkkÞ çkkÞ

ðkíkkðhý{kt yLku y[kLkf ¼u sðk¤k ðkíkkðhýLkk Ãk÷xkÚke ½ýe ðkh ykÃkýLku

þhËeLkkt ÷ûkýku òuðk {¤íkk nkuÞ Au, ¾kMk fheLku Ãkkýe Ãkeðk{kt Ãký øk¤u íkf÷eV Ãkzðe. ïkMkLk¤eLkk &÷i»{f ÃkkhËþof Ãkz íkÚkk ïkMkLk¤e{kt Mkkuòu-çktLku ÔÞkrÄykuLku yu÷kuÃkÚke{kt ‘çkúkuLfkExeMk’ fnuðkÞ Au. Xtze ÷køke sðkÚke, {kuzu MkwÄe ¼eLkkt fÃkzkt Ãknuhe hk¾ðkÚke, ðhMkkËLkk Ãkkýe{kt Ãk÷¤ðkÚke, Íkf¤{kt MkqðkÚke yÚkðk xkRVkuRz, {u÷urhÞk, ykuhe, fk¤e ¾ktMkeLku fkhýu hkuøkeLkwt þheh Lkçk¤wt Ãkze òÞ Au. suÚke ïkMkLk¤e{kt Mkkuòu ykðu Au. òufu, Þkuøk{kt rLkËuorþík ykLkk WÃkkÞku ys{kðeLku ykÃkýu çkúkuLfkRxeMkLku çkkÞ çkkÞ fne þfeyu Aeyu : ÷ûký • Mkki «Úk{ {kÚkw Ëw:¾u Au. ÃkAe ykAku íkkð ykðu Au. Akíke{kt økh{e ÷køku Au. yðks çkøkze òÞ Au. ïkMk ÷uðk{kt {w~fu÷e ÷køku Au. • þYykík{kt Mkqfe WÄhMk yLku íku ÃkAe Veý suðk fVðk¤e WÄhMk ÚkkÞ Au. ytíku ½kxku Ãke¤k htøkLkku fV çkLke òÞ Au. S¼ Ãkh {u÷ ò{e òÞ Au. • ÃkuþkçkLke {kºkk ykuAe ÚkE òÞ Au. Äehu Äehu hkuøk ðÄðkÚke ïkMk{kt {w~fu÷e Q¼e ÚkkÞ Au. 104 rzøkúe sux÷ku íkkð ykðu Au. þheh{kt Xtzku [efýku ÃkhMkuðku ð¤u Au. ykt¾ku Mkqfe ÚkE òÞ Au. nkÚk-Ãkøk Xtzk Ãkze òÞ Au. þhehLkku htøk Ãke¤ku Ãkze òÞ Au.

Þkirøkf r[rfíMkk • WÃk[khLke þYykík{kt s ÃkuxLku yurLk{kÚke MkkV fhðkLke ÔÞðMÚkk fhku. nqtVk¤k økh{ Ãkkýe{kt Âø÷MkheLk yÚkðk ÷ªçkqLkku hMk Lkkt¾e yurLk{k ÷ku. òu 3-4 ø÷kMk Ãkkýe ÃkeLku fwts÷ ÚkkÞ íkku çknw Mkkhwt.

Lknª íkku Ëhhkus LkuríkLkku yÇÞkMk fhku.

• Akíke íkÚkk ÃkeX Ãkh íku÷Lke {kr÷þ íkÚkk ÚkÃkÚkÃkkx fhku, WÃkhktík Akíke íkÚkk ÃkeX Ãkh økh{ Xtzku þuf fhku. 3 r{rLkx økh{, yuf r{rLkx Xtzku, økh{e{kt 2 r{rLkx økh{, çku r{rLkx Xtzku þuf ÷ku. Ãknu÷k rËðMku Akíke Ãkh yLku çkeò rËðMku ÃkeX Ãkh økh{Xtzku þuf fhku.

• økh{ ÃkýeLkk MLkkLkÚke Ãký Akíke MkkV ÚkkÞ Au. rþÞk¤k{kt yuf f÷kf íkzfu çkuMke þhehLke íku÷Úke {kr÷þ fhe n¤ðk økh{ ÃkkýeÚke MLkkLk fhku. òu ykMkLk fhe þfku íkku f{h [¢kMkLk ð@kMkLk, þ÷¼kMkLk, ÃkkËku¥kkLkkMkLk, ÃkðLk {wõíkkMkLk íkÚkk {íMÞkMkLkLkku yÇÞkMk fhðku. su{ su{ þÂõík ðÄu íku{ íku{ ykMkLkku ðÄkhíkkt òyku.

• «kýkÞk{{kt ¼r†fkLkku ÔÞkÞk{ íkÚkk fÃkk÷¼kríkLkku yÇÞkMk fhku yLku yzÄk f÷kfLke Þkuøk ®Lkÿk ÷ku. þhehLku sux÷wt rþrÚk÷ yLku þktík hk¾þku íkux÷ku s hkuøk sÕkËe Ëqh Úkþu. yki»kÄeÞ r[rfíMkk • MkVhsLkLku þufe íkuLkku hMk fkZku [kh [{[e hMk{kt Úkkuzwt økh{ Ãkkýe {u¤ðe Ãkeyku.

• yuf [{[e íkw÷MkeLkku hMk, yuf [{[e ykËwLkku hMk yLku ðkxu÷k {he yuf [Ãkxe, yk çkÄkLku çku [{[e

{Ä{kt {u¤ðe MkuðLk fhku.

• yuf [{[e zwtøk¤eLkku hMk, çku [{[e ykËwLkku hMk íkÚkk çku [{[e {Ä yk çkÄkLku {u¤ðe Ãkeyku.

• n¤Ëh íkÚkk ykËw çktLkuLkk ffzk {kU{kt Lkkt¾e Äe{u Äe{u [qMkku.

• Mkkfh, Äkýk, {he ºkýuÞLku [kh-[kh økúk{ ÷E ðkxku. yk [qhýLku Ãkkýe MkkÚku ÷ku.

• íkw÷MkeLkk çkesLkk [qhýLku yzÄe [{[e {Ä{kt {u¤ðe ÷ku.

• [kh [{[e økkshLkk hMk{kt Úkkuzwt ®MkÄð {eXwt Lkkt¾e ÷ku.

• 10 økúk{ ðkxu÷e n¤Ëh, 3 økúk{ þkfLkku ¾kh y™u 25 økúk{ sqLkku økku¤ yk çkÄkLku fqxe ðkxe LkkLke LkkLke økku¤eyku çkLkkðku. Ëhhkus çku økku¤e {kU{kt

Lkkt¾e [qMkku.

• {q÷uXeLkwt yzÄe [{[e sux÷wt [qhý ÃkkLk{kt {qfe ¾kðkÚke ïkMkLk¤eLkku Mkkuòu ykuAku ÚkE òÞ Au. • ÷MkýLku f[he yuf fÃkzk{kt {qfe íkuLke Ze÷e økktX çkLkkðku. íkuLkkÚke Akíke yLku øk¤kLkku þuf fhku.

• 3 økúk{ VwËeLkkLkkt ÃkkLkLku Mkqfðe ytSh MkkÚku ¾kyku.

• yuf ø÷kMk ËqÄ{kt çku [{[e ðkxu÷e n¤Ëh {u¤ðeLku Ãke òð.

• íkðk Ãkh VxfzeLku Vw÷kðku. 4 økúk{ sux÷k {Ä MkkÚku ÷ku. yknkh r[rfíMkk • ÿkûk, {wLk¬k íkÚkk ytShLku hkºku ÄkuE Úkkuzk Ãkkýe{kt Ãk÷k¤ku. LkkMíkk{kt ykËw, {he íkÚkk E÷kÞ[eðk¤e [k MkkÚku íkuu ÷ku.

• Mkkzk yrøkÞkh ðkøÞu fkuE þkf fu V¤Lkku hMk ÷ku.

• ËkuZ ðkøÞu V¤ íku ÃkAe þkfLkku MkqÃk yÚkðk Mku÷z yLku çkkVu÷wt þkf ÷ku.

• Mkktsu [kh ðkøÞu V¤Lkku hMk (Lkkhtøke, {kuMktçke, økksh, MkVhsLk, Ëkz{ ðøkuhu ÷ku.)

• 6 ðkøÞu ÷ªçkq {Ä yLku økh{ Ãkkýe ÷ku. òu ík{Lku sYhe ÷køku íkku ykLke MkkÚku Ãk÷k¤u÷e ÿkûk, {wLk¬k, ytSh yÚkðk 10 ¾sqh ÷ku.

• Mkkzk Mkkík ðkøÞu þkfLkwt MkqÃk fu fkuE V¤ ÷E þfku Aku. • Mkkzk Lkð ðkøÞu ykËw-E÷kÞ[eðk¤e [k ÷ku. òu yk heíku hkuøke yuf-çku {rnLkk MkwÄe rðíkkðu íkku ½ýku ÷k¼ Úkþu. yXðkrzÞk{kt fuð¤ ÷ªçkw-{Ä,Ãkkýe yLku þkfLkwt MkqÃk ÷ku. íku ÃkAe WÃkh «{kýuLkwt ¼kusLk ÷ku. ykLkkÚke Úkkuze Lkçk¤kE ÷køkþu yLku fV Ãký çkLkþu Lknª.

• íku ÃkAe ºký[kh {rnLkk MkwÄe çkÃkkuhu þkf, hkux÷e íkÚkk Mk÷kz ÷ku. çkkfeLkk Mk{Þu Ãký yk s «{kýu ¼kusLk ÷ku.

• Ënª ¾kðwt Lknª, çkxkfk fuð¤ MkqÃk{kt þkfLke MkkÚku Lkkt¾e þfku Aku. yhçke, çkxkfk, ¼ªzk, {UËkLke ðMíkwyku ¾kðe Lknª.

fux÷kf ÞwðfkuLke yuf Mk{MÞk-¾ ¾e÷ íÞkt íkhwýkðMÚkkLkk ytíku yLku yk ÃkýuÞkiðLkkðMÚkkLkku «kht¼ Úkíkkt s fux÷ktf

Þwðf-Þwðíkeyku{kt ¾e÷Lke þYykík ÚkkÞ Au. MkkIËÞo{kt yðhkuÄf çkLkíkkt yk ¾e÷Lke VrhÞkË ÷ELku WÃk[khkÚkuo ykðíkkt Þwðf-ÞwðíkeykuLke MktÏÞk ftE ykuAe LkÚke? yLku yk{ktÚke ½ýk ËËeoyku íkku ¾e÷Lku ÷eÄu s ykx÷e LkkLke ô{hu Ãký rð»kkË-yðMkkËLkku ¼kuøk çkLkíkkt nkuÞ Au. ykÞwðuoËLkk økútÚkku{kt ¾e÷ WíÃkLLk ÚkðkLkk {wÏÞ Ëku»k - ðkÞw yLku fV ËþkoðkÞk Au. «f]rÃkík ÚkÞu÷k ðkÞw yLku fV {w¾ ÃkhLke íð[kLkk rAÿ{kt yðhkuÄ WíÃkLLk fhu Au. íÞkhu s økktX yÚkðk VwLMke-Vkuzfe WíÃkLLk ÚkkÞ Au. íkuLku ykÃkýu ÷kufÔÞðnkh{kt ¾e÷ fneyu Aeyu. yk ¾e÷Lku ykÞwðuoË{kt {w¾Ëwr»kfk, íkkhwÛÞ Ãkerzfk, ÞkiðLk Ãkerzfk ðøkuhu Lkk{ yÃkkÞkt Au. yk hkuøkLkku «kht¼ ÷øk¼øk 14Úke 17 ð»koLke ô{hu ÚkkÞ Au yLku òu íkuLkku WÃk[kh fhðk{kt Lk ykðu íkku ÷øk¼øk 30 ð»ko™e ô{h MkwÄe ðÄíkk ykuAk ytþu ÃkhuþkLk fhu Au. ¾e÷ ÚkðkLkk «kht¼u [nuhk Ãkh LkkLke LkkLke ÷k÷ htøkLke Vkuzfeyku ÚkkÞ Au yLku íku Äe{u Äe{u {kuxe ÚkkÞ Au. òu yk Vkuzfeyku fk[e nkuÞ íÞkhu Vkuze Lkk¾ðk{kt

ykðu íkku Ëw¾kðku yufË{ ðÄe òÞ Au yLku Mkkuò MkkÚku ¾e÷ ðfheLku {kuxk ÚkkÞ Au. çkhkçkh ÃkkõÞk ÃkAe ËçkkðeLku íkuLkku Ëkýku fkZe Lkk¾ðk{kt ykðu íkku çku-ºký rËðMk{kt ¾e÷ çkuMke òÞ Au, þktík Ãkze òÞ Au. ½ýkt ËËeoykuLku ¾e÷ Vqxe økÞk ÃkAe yLku {xe økÞk ÃkAe Ãký íkuLkk zk½ rLkþkLk hne òÞ Au.

{kuxk¼køku ¾e÷ {kuZk Ãkh ÚkkÞ Au. yk{ Aíkkt Ãký fux÷ktf ËËeoykuLku íku ¾¼k, Akíke yLku ÃkeX Ãkh Ãký ÚkkÞ Au. ykÞwðuoËeÞ {íku ßÞkhu ðkÞw yLku fV ðøkuhu Ëku»k «f]rÃkík ÚkkÞ íÞkhu ¾e÷ WíÃkLLk ÚkkÞ Au. ykÚke ykðk ËËeoykuLke [k{ze, {ktMk, ÷kune yLku {uËLke þwrØ ÚkkÞ, íkÚkk ðkÞw yLku fVËku»kLkwt þ{Lk ÚkkÞ, yuðku WÃk[kh¢{ økkuXððku òuEyu. {nk{trsckrË õðkÚk yu ÷kuneLku þwØ fhLkkh ¾qçk òýeíkku Wfk¤ku Au. [k{ze yLku ÷kuneçkøkkzLkk yLkuf hkuøk{kt ðiãku yk Wfk¤kLkku AqxÚke WÃkÞkuøk fhu Au. ÷kune{kt ¼¤u÷k Ëku»kkuLku fkZe Lkk¾eLku íku ÷kuneLku MkkV fhu Au. {ktMk yu ÷kune ÃkAeLke Äkíkw Au. yux÷u òu ÷kune [kuϾwt ÚkkÞ íkku {ktMk Ãký MkkV ÚkkÞ yLku {ktMk þY Úkíkkt yu ÃkAeLke {uË Äkíkw Ãký MkkV [kuϾe ÚkkÞ. yux÷u ¾e÷Lkk ËËeoykuyu Mkðkhu, çkÃkkuhu yLku hkºku yu{ rËðMk{kt ºký ð¾ík yk {nk{trsckrË õðkÚk [khÚke A [{[e sux÷ku Ãkeðku òuEyu. ¾e÷Lkwt çkeswt yki»kÄ Au MðkrËü rðhu[Lk [qýo. yk [qýo {¤Lke þwrØ fhLkkh, rÃk¥kLkwt rðhu[Lk fhLkkh yLku ÷kuneLku þwØ fhe [k{zeLkk yLku ÷kuneLkk hkuøkku {xkzLkkh òýeíkwt yki»kÄ Au. yk [qýo{kt øktÄf Ãký Ãkzu Au. su [k{zeLkk hkuøkLkwt W¥k{ yki»kÄ Au. MðkrËü

hkxkxw R ÷u

nkux yuLz Mkkh Rz÷e

Mkk{økúe: ÷ktçkk hªøký - ºký {æÞ{ fËLkkt, ÍwrfLke - çku {æÞ{ fËLke, yuf {æÞ{ fËLkk ÷e÷k fuÂÃMkf{Lkk yuf $[Lkk xwfzk, yuf {æÞ{ fËLkk ÷k÷ fuÂÃMkf{Lkk yuf $[Lkk xwfzk, yuf {æÞ{ fËLkk Ãke¤k fuÂÃMkf{Lkk yuf $[Lkk xwfzk, ykur÷ð ykuR÷ - ºký xuçk÷MÃkqLk, ®høkLkk þuÃk{kt Mk{khu÷e zwtøk¤e - çku {æÞ{ fËLke, {eXwt - MðkË yLkwMkkh, xk{uxktLkk xwfzk - ËkuZ fÃk, íkkS ÚkkE{ çku-ºký zk¤¾e, çkuÍe÷Lkkt ÷e÷kt ÃkktËzkt - 5-6 Lktøk, çkurÍ÷Lkkt ÃkÃko÷ ÃkkLk - 5-6 Lktøk (çkuÍe÷Lku çkË÷u íkw÷Mke ðkÃkhe þfkÞ), MkVuË {he ÃkkWzh - MðkË {wsçk, Mk{khu÷wt ÷Mký - [kh f¤e. heík : 1. yðLkLku 160 Mku. Ãkh r«nex fhku.

2. fZkE{kt ËkuZ xuçk÷MÃkqLk ykur÷ð ykuR÷ økh{ fhku. íku{kt zwtøk¤e Mkktík¤ku.

3. yuf hªøkýLke Q¼e [eheyku fhku. çkeò çku hªøkýLkk Q¼k [kh ¼køk fheLku íkuLkk yuf-yuf $[ ÷ktçkk xwfzk fhku.

4. LkkLke [eheykuLku zwtøk¤e{kt W{uheLku n¤ðufÚke æÞkLkÃkqðof WAk¤ku. íku{kt {eXwt Lkkt¾eLku [Zðk Ëku.

5. hªøkýLkk yuf $[Lkk fhu÷k xwfzkyku{kt Úkkuzwt {eXwt W{uheLku íkuLkk WÃkh Mnus ykur÷ð ykuR÷ ÷økkðe Ëku. yk xwfzkykuLku n¤ðk çkËk{e htøkLkk ÚkkÞ íÞkt MkwÄe þufe ÷ku.

6. ÍwfeLkeLku yzÄe fheLku ÃkAe íkuLkk yzÄk #[ òzk Q¼k xwfzk fhku. íkuLku zwtøk¤e yLku hªøkýLkk r{©ý{kt W{uheLku WAk¤ku. íku{kt xk{uxkLkk xwfzk Lkkt¾eLku yuf fÃk Ãkkýe, íkkS ÚkkE{, nkÚk ðzu íkkuzu÷k çkurÍ÷Lkkt ÷e÷kt yLku ÃkÃko÷ ÃkktËzkt Lkkt¾eLku [Zðk Ëku. {eXwt MðkË «{kýu W{uhku, MkVuË {heLkku ÃkkWzh Lkkt¾eLku n÷kðku.

7. çkeS fZkE ÷ELku íku{kt çkkfe ðÄu÷wt ykur÷ð ykuR÷ Lkkt¾ku. íku{kt ÷Mký Lkkt¾eLku yuf r{rLkx MkwÄe Mkktík¤ku. íku{kt ºkýuÞ f÷hLkk fuÂÃMkf{ yLku {eXwt Lkkt¾eLku WAk¤ku. çku r{rLkx Mkktík¤ku.

8. hªøkýLkk r{©ýLku çku®føk rzþ{kt ÃkkÚkhku. fuÂÃMkf{Lkk r{©ýLku íkuLke WÃkh ÃkkÚkhku. MkkiÚke WÃkh hªøkýLke røkú÷ fhu÷e M÷kRMk økkuXðku. rzþLku r«nexuz yðLk{kt {qfeLku 20Úke 30 r{rLkx MkwÄe çkuf fhku.

9. økh{-økh{ Mkðo fhku.

÷u¾f {kMxh þuV yLku xur÷rðÍLk nkuMx Au. MktÃkfo :

xufTLkku xÙkðu÷ «þktík Ãkxu÷ Ãký fk{ Mkh¤íkkÚke fhðk {kxu íkuLkk ¼køk fku EÃkkzðk{kt ykðu Au yux÷u fu ÃkkŠxþLk Ãkkzðk{kt

ykðu Au. su{fu ÷kRçkúuhe{kt òu çkÄkt s ÃkwMíkfku yuf s huf fu ¾kLkk{kt økkuXððk{kt ykðu íkku fkuE yuf [ku¬Mk ÃkwMíkf þkuÄðk{kt fux÷e {w~fu÷e Ãkzu. yk {kxu rð»kÞðkh-÷u¾fðkh sYrhÞkík {wsçk ¾kLkktykuLkk ¼køk ÃkkzeLku íku{kt ÃkwMíkf {qfðk{kt ykðu Au, suÚke fkuE Ãký [ku¬Mk ÃkwMíkf Mkh¤íkkÚke {¤e hnu. fBÃÞwxhLke çkkçkík{kt Ãký ykðwt s Au. fBÃÞwxhLkku ík{u ½ýe heíku WÃkÞkuøk fhku Aku. zuxk Mkk[ððk íkÚkk fkuE yuÂÃ÷fuþLk{kt fk{ fhðk {kxu, økeíkku fu rVÕ{ku Mxkuh fhðk {kxu, øku{ fu Mkku^xðuh hk¾ðk {kxu ðøkuhu. yk çkÄwt s fBÃÞwxhLke nkzo rzMf{kt Mk[ðkÞu÷wt hnu Au íkÚkk ykìÃkhu®xøk rMkMx{ su{ fu rðLzkuÍ yuõMkÃke, rðLzkuÍ rðMxk, r÷LkõMk ðøkuhu Ãký íku{kt s nkuÞ Au. swËk-swËk «fkhLkku yk çkÄku s zuxk yuf s søÞkyu Mkuð fhðk{kt ykðu íkku ½ýe {w~fu÷e yÚkðk LkwfMkkLk ÚkE þfu Au. su{fu zuxk þkuÄðku {w~fu÷ ÚkE òÞ Au. nkzo rzMf ¢uþ ÚkE òÞ yÚkðk Vku{uox fhíkk

rðhu[Lk [qýoÚke yktíkhzkt{kt ¼hkE økÞu÷k {¤Lkwt rLk»fkMkLk ÚkðkÚke ðkÞwLke þktrík ÚkkÞ Au. f[hku yk{ Ãký çknkh VUfkE sðkÚke fV«fkuÃk Ãký ½xu Au yux÷u hkus hkºku ÃkkuíkkLke «f]ríkLku yLkwfq¤ ykðu yu «{kýu yufÚke çku [{[e sux÷wt MðkrËü rðhu[Lk [qýo Mknus Lkðþufk Ãkkýe MkkÚku ÷uðwt òuEyu. ¾e÷ WÃk[kh{kt ¾qçk s MkV¤íkk yÃkkðu yuðwt yuf W¥k{ yki»kÄ Au ‘rþ{¤kLkk fktxk’. suLku ðiãku ‘þkÕ{÷e ftxf’ Ãký fnu Au. økktÄeLku íÞktÚke yk rþ{¤kLkk fktxkðk¤e økktXku ÷kððe íkuLku fktxk MkkÚku s ËqÄ{kt ÷Mkkuxe ÷uÃk íkiÞkh fhðku. rþ{¤kLkk fktxkLkku ÷uÃk Mkðkhu yLku hkºku ¾e÷ yLku íkuLkk zk½kyku Ãkh ÷økkzðkÚke Lkðk ¾e÷ Úkþu Lknª íkÚkk sqLkk ¾e÷ yLku íkuLkk zk½kyku síkk hnuþu. n¤Ëh, rþ{¤kLkk fktxk, rºkV¤k [qýo, òtçkwLkk Xr¤Þk, {MkqhLke Ëk¤, ykx÷kt yki»kÄku ¾qçk ÷Mkkuxe íkuLkku ÷uÃk çkLkkðe Mkðkhu yLku hkºku ÷økkzðk{kt ykðu íkku Ãký ¾e÷ yLku íkuLkk zk½kyku {xu Au. ¾e÷Lke ÃkhuS{kt ðÄkhuÃkzíke ¾xkþ, Lk{f, {h[kt, økku¤, yÚkkýkt, ÃkkÃkz, {kðkLke {eXkEyku, Xtzkt Ãkeýkt, [kuf÷ux, ykEMk¢e{, ÃkkWzh, MLkku, ¢e{, r÷ÃkÂMxf, ÷k÷e ðøkuhuLkku WÃkÞkuøk íÞkßÞ økýkðkÞ Au.

çkÄku s zuxk økw{kððku Ãkzu íkuðe þõÞíkk Ãký hnu÷e Au. yk çkÄe Mk{MÞkLkwt rLkhkfhý ÷kððk {kxu nkzo rzMfLkk ÃkkŠxþLk yux÷u fu ¼køk Ãkkzðk{kt ykðu Au. su{kt {kuxk¼køku Mke ÃkkŠxþLk «kE{he yux÷u fu {wÏÞ ÃkkŠxþLk nkuÞ Au, su{kt ykìÃkhu®xøk rMkMx{, «kuøkúk{ VkR÷, zÙkEðMko íkÚkk Mkku^xðuh ðøkuhu nkuÞ Au. 500Sçke(økeøkk çkkRx)Úke ÷ELku yuf xeçke(xuhk çkkRx) MkwÄeLke ûk{íkk Ähkðíke nkzo rzMf yksu ðÄkhu [÷ý{kt Au. swËk-swËk «fkhLkk zuxk «{kýu nkzo rzMfLkwt ÃkkŠxþLk Ãkkzðk{kt ykðu Au. {wÏÞ ÃkkŠxþLk Mke rMkðkÞLkk MkufLzhe yux÷u fu økkiý ÃkkŠxþLkLku fkuE Ãký Lkk{ fu fuhuõxh ykÃke þfkÞ Au. su{ fu ze, E, yuV ðøkuhu. nkzo rzMf{kt ÃkkŠxþLkLkku {wÏÞ WÃkÞkuøk zuxkLku ykuøkuoLkkRÍ yux÷u fu Mkh¤íkkÃkqðof økkuXððkLkku Au íkuLkk îkhk ík{u ykìÃkhu®xøk rMkMx{Lku yLÞ zuxkÚke y÷øk fhe þfku Aku. ÃkkŠxþLk ÃkkzðkÚke ½ýe {w~fu÷eykuÚke hûký {¤u Au, su{fu, ðkRhMk, VkR÷ fhÃx ÚkE òÞ fu yLÞ fkuE fkhýMkh ykìÃkhu®xøk rMkMx{Lku

Mkk{økúe: íkwðuhLke Ëk¤ yuf fÃk, [ku¾k - yuf fÃk, Mkqfk ÷k÷ {h[kt - A Lktøk, yk{÷eLkku ÃkÕÃk - çku xuçk÷MÃkqLk, nªøk - yuf {kuxe [Ãkxe, n¤Ëh ÃkkWzh - yzÄe xeMÃkqLk, {eXwt - MðkË {wsçk, Aeýu÷ku økku¤ - yuf xuçk÷MÃkqLk, Mk{khu÷e zwtøk¤e - çku LkkLkk fËLke. heík : 1. Ëk¤ yLku [ku¾kLku ÄkuELku çktLkuLku ºký fÃk Ãkkýe{kt y÷øk-y÷øk hk¾eLku [khÚke A f÷kf {kxu Ãk÷k¤ðk. Ãkkýe fkZe ÷ELku Ëk¤Lkwt Lkh{ ¾eY íkiÞkh fhðwt, ßÞkhu [ku¾kLkwt yÄf[Át ¾eÁt ¢þ fhðwt. íÞkh ÃkAe çktLku ¾ehkLku r{õMk fhðk. ykÚkku ÷kððk {kxu ¾eY [khÚke Ãkkt[ f÷kf {qfe hk¾ðwt.

2. ÷k÷ {h[kt yLku yk{÷eLku ¢þ fheLku ÃkuMx íkiÞkh fhku.

3. ¾ehk{kt yk{÷e-÷k÷ {h[ktLke ÃkuMx, {eXwt, n¤Ëh ÃkkWzh yLku nªøk W{uheLku çkhkçkh n÷kðku. Úkkuzk Ãkkýe{kt økku¤ r{õMk fheLku íkuLku ¾ehk{kt ¼u¤ðku.

4. Zkuf¤kLkk fqfh{kt Úkkuzwt Ãkkýe økh{ Úkðk {qfku. Rz÷eLkk {kuÕz{kt íku÷ [kuÃkzku.

5. {kuÕz{kt ¾eY huzku, WÃkh zwtøk¤e ¼¼hkðku yLku ykþhu 15 r{rLkx fu Rz÷e íkiÞkh ÚkE òÞ íÞkt MkwÄe çkkVðk {qfku.

6. [xýe yÚkðk íkku ík{u EåAku íkuLke MkkÚku yk Ez÷eLke r÷ßsík {kýku.

Email : enquiry@sanjeevkapoor.com.

yuõMkÃke{kt ÃkkrxoþLk MkkRÍ{kt VuhVkh fuðe heíku fhþku? rhRLMxku÷ fhe þfku Aku. yk rMkðkÞ ík{u ÃkkŠxþLk r¢yux fÞko ÃkAe Ãký íkuLku rhMkkRÍ fhe þfku Aku. íkuLkk îkhk ík{u ykìÃkhu®xøk yurhÞkLku ÷kso yÚkðk M{ku÷ fhe þfku Aku. ykìÃkhu®xøk rMkMx{Lku RLMxkuu÷ fhíke ð¾íku s sYrhÞkík {wsçkLkk ÃkkŠxþLk Ãkkzðk{kt ykðu Au. ÃkkŠxþLk çku «fkhLkkt nkuÞ Au íku{ktÚke yuf Au Vux (VkR÷ yu÷kufuþLk xuçk÷) yLku çkeswt Au yuLkxeyuVyuMk (Lkuxðfo xufTLkku÷kuS VkR÷ rMkMx{). yuf ðkh ÃkkŠxþLk ÚkE økÞk ÃkAe VuhVkh fhðku nkuÞ íkku? {qtÍkðkLke fkuE sYh LkÚke íkuLkku Ãký Wfu÷ Au. rðLzkuÍ yuõMkÃke{kt nuLze rzMf

CMYK

{uLkus{uLx xq÷ nkuÞ Au. suLkku WÃkÞkuøk fheLku ÃkkŠxoþLkLke MkkRÍLku {uLkus fhe þfku Aku. yux÷u fu ðÄkhe-½xkze þfku Aku, íkuLkk {kxu Lke[u {wsçkLkk MxuÃMkLku yLkwMkhku.

MxuÃk-1 ík{khk ÃkeMke{kt yuzr{rLkMxÙuxhÚke ÷kuøkRLk Úkkyku.

MxuÃk-2 M¢eLk{kt Lke[uLke çkkswyu ykðu÷ xkMfçkkhLke zkçke çkkswLkk Mxkxo çkxLk Ãkh Âõ÷f fhku yLku fLxÙku÷ ÃkuLk÷Lku ykuÃkLk fhku.

MxuÃk-3 "Administrative Tools" Ãkh zçk÷ Âõ÷f fhku. íÞkhçkkË "Computer Management" Ãkh zçk÷ Âõ÷f fhku.

MxuÃk-4 nðu "Disk Management" Ãkh Âõ÷f fhku. òu Disk Management Lkk Ëu¾kíkwt nkuÞ íkku "+" rLkþkLke

MkhËkh íkhVÚke WÃkzþwt... yð¤eøktøkk rLkhtsLk rºkðuËe ¤ku{kt íkfhkh ÚkkÞ íÞkhu r{ºkku ÔÞqn økkuXðu. Ãkku MkqheÞkLku ÷køku Au fu frLkÞk MkkÚku çkçkk÷ ÚkkÞ íku{ Au. yux÷u íku íkuLkk økkurXÞkLku ÃkqAu Au “{Lkw, Ãku÷k

frLkÞk MkkÚku çkçkk÷ ÚkE Au. {khk{khe Ãký fËk[ Úkþu.” “Úkðk Ëu” “nk, Ãký ͽzku Úkþu íÞkhu íkwt {khk íkhVÚke WÃkzeþ Lku?” íÞkhu {Lkw MkwheÞkLku çkktÞÄhe ykÃku Au, “nwt íkkhk íkhVÚke WÃkzeþ, nwt WÃkzeþ yu ‘fr{x{uLx’ Au.” yíÞkhu MkhËkh yux÷u fu MkhËkh Ãkxu÷Lku fkhýu çkçkk÷ ÚkE Au. ¼ksÃk yLku fkììtøkúuMku çkktÞku [zkðe Au. fkìtøkúuMke r{ºkku yu{Lkk þºkw yux÷u fu ¼ksÃk {kxu fne hÌkk Au fu yu{Lku [qtxýe ð¾íku s MkhËkh ÞkË ykðu Au. “yhu, Ãký ík{Lku íkku MkhËkh õÞkhuÞ Ãký ÞkË LkÚke ykÔÞk.” ¼ksÃke fkÞofh ð¤íkku sðkçk ykÃku Au. yk íkfhkh{kt fkìtøkúuMk fu ¼ksÃk çkhkçkh økh{ Au. økwshkíkLkk {wÏÞ{tºke LkhuLÿ {kuËeyu MkhËkh Ãkxu÷Lke rðhkx «rík{k Q¼e fhðkLkwt Lk¬e fÞwO Au. yk «rík{k rðïLke MkkiÚke rðþk¤ «rík{k Úkþu. ÷eçkxeoLke «rík{k fhíkkt õÞktÞ {kuxe yk «rík{k nþu. çkMMkku {exh Ÿ[e «rík{kLkk rð[khÚke s ÷kufku W¥kursík ÚkE òÞ Au. ¼khíkLkk MkkiÚke Ÿ[k Lkuíkk {kxu MkkiÚke Ÿ[e «rík{k çkLkkððkLke ðkík Au. MkhËkhMkknuçkLke çkMMkku {exh Ÿ[e «rík{k çkLkþu. (÷øk¼øk MkkX {k¤Lkk {fkLk sux÷e) fkìtøkúuMk íkhVÚke ͽzku WXkððk{kt ykÔÞku Au. fkìtøkúuMkðk¤k {kLku Au fu MkhËkh íkku fkìtøkúuMke níkk. “{khk çkkÃkLkwt çkkh{wt fkuE çkeòu fu{ fhu?” ¼ksÃkðk¤k fnu Au MkhËkh íkku hk»xÙLkuíkk níkk. yk ËuþLku yuf fÞkuo níkku. yk ͽzk{kt ykÃkýu õÞkt Aeyu? ykÃkýu fkìtøkúuMk íkhVe LkÚke fu ¼ksÃk íkhVe LkÚke, ykÃkýu MkhËkh íkhVe Aeyu. MkhËkh íkhVÚke WÃkzðkLkwt y{khwt fr{x{uLx Au. MkhËkh Ãkxu÷Lkku sL{ ÚkÞku íÞkhu sLkMkt½ fu ¼ksÃkLkku sL{ Ãký ÚkÞku Lk níkku. yu ð¾íku MkhËkhLke M{þkLkÞkºkk{kt «ÄkLkkuyu ¼køk ÷uðk {wtçkE Lk sðwt yuðe Mkq[Lkk ÃktrzíkSLku òhe fhe níke. Ãký fLkiÞk÷k÷ {wLkþeyu íku Mkq[Lkk {kLke Lk níke. yk ðkík {wLkþeyu íku{Lke fÚkk{kt ÷¾e s Au. yLku yk ÷kufku ÃkqAu Au fu MkhËkhLku fu{ ÞkË fhku Aku? yk ËuþLkk Ëhuf {kuxk Lkuíkkyu {Þko ÃkAe ÃkkuíkkLkk Lkk{Lkk ½kx ÃkkBÞk Au. økktÄeS, sðknh÷k÷, RÂLËhkS, yhu, Ãku÷k [hý®MknS yLku çkkçkw søkSðLkhk{ Ãký ÃkkuíkkLkk ½kx yu{Lke yÂøLkMktMfkhLke ¼qr{ WÃkh ÃkkBÞk Au. yk çkÄk LkuíkkykuLku yuf ÃkÕ÷k{kt {qfku Mkk{u MkhËkhLku {qfku yu ík{k{Lkk ¼uøkk ðsLk fhíkkt MkhËkh Ãkxu÷Lkwt ðsLk ðÄe òÞ Au. yu MkhËkhLkk Lkk{Lkku fkuE ‘½kx’ LkÚke. (suýu ykÄwrLkf ¼khíkLkku ½kx ykÃÞku) hkSð økktÄe, MktsÞ økktÄeLkkt Ãký ½kx-M{khf Au s. çknkËwh þkn ÍVhu fÌkwt níkwt íku{ MkhËkh Ãkxu÷Lku ÃkkuíkkLke f{o¼qr{{kt “Ëku øks ¼e s{ª Lk r{÷e”. yk çkkçkíku yu ÷kufkuyu ÷ksðwt òuEyu Ãký fuðk økksu Au! yk Ëuþ{kt yLkuf ÷kufkuLke xÃkk÷rxrfx çknkh Ãkze økE Au. íkçk÷ktðk¤k fu Mkkhtøkeðk¤kLke xÃkk÷rxrfx çknkh Ãkze [qfe Au. Ãký {nkLk-yrík{nkLk MkhËkh Ãkxu÷Lke rxrfx LknuhwSLke nÞkrík{kt çknkh Ãkze LkÚke. ¾uh, MkhËkh çku #[Lke xÃkk÷rxrfxLkk {nkuíkks LkÚke. {kxu s yu{Lkk {kxu çku #[Lke xÃkk÷rxrfxLke søÞkyu çkMMkku {exhLke «rík{k MÚkkLk ÷E hne Au. fkuE Ãký hk»xÙ«u{eLku ykLktË Úkðku s òuEyu. MkhËkh Ãkxu÷Lke sL{sÞtíkeLke hò Ãký LknuhwLkk yðMkkLk ÃkAe økwshkík{kt {tsqh ÚkE. fkhý? fkhý yu s fu “íkq{ fku ÃkMktË nku, ðku ne çkkík fhUøku”íku yu{Lkwt Vuðrhx økeík níkwt.

MkhËkhLkwt íki÷r[ºk Ãký ÷kufMk¼k{kt õÞkhu {wfkÞwt? yu shk òuE ÷uòu. yk MkhËkhLke rðhkx «rík{k {wfkÞ íkku Mk{økú Ëuþ ÄLÞ Úkþu. ÞkË ykðu Au Mðk{e rððufkLktËLke «rík{k fLÞkfw{khe{kt {qfíkkt {qfíkkt ykÞkusfkuLku ykt¾{kt Ãkkýe ykðe økÞkt “[qtxýeLkk rËðMku níkkt. yux÷e çkÄe ËkYLkk ðu[ký Ãkh fLkzøkík, yðhkuÄku «ríkçktÄ nkuÞ Au.” fuLÿ Mkhfkh “zVku¤, [qtxýeLkk íkhVÚke ÚkÞkt níkkt. rËðMku fkuE ðu[kíkwt Ãkeíkwt yk{kt þwt Úkþu? nkuÞ!” Ãkh zçk÷ Âõ÷f fhku. íÞkhçkkË "Storage" Ãkh Âõ÷f fhku su ík{Lku yk xq÷ MkwÄe ÃknkU[kze Ëuþu.

MxuÃk-5 ík{u su ÃkkŠxþLkLke MkkRÍ{kt VuuhVkh fhðk {ktøkku Aku íkuLkk Ãkh hkRx Âõ÷f fhku yLku "Delete Partition" rMk÷uõx fhku. Vku{uox ykìÃkhuþLk Ãkqýo ÚkkÞ íÞkt MkwÄe hkn swyku. ÃkkŠxþLk MkkRÍ{kt VuhVkh fhðk {kxu ÃkeMkeLku rðLzkuÍ MkuxyÃk Mkeze îkhk çkwx fhkðku yLku nðu ík{u ynª ÃkkŠxþLkLke MkkRÍ{kt VuhVkh fhe þfþku.

MxuÃk-6 yLkyu÷kufux (MkkRÍ fu {kÃkLke Vk¤ðýe fÞko ðøkhLkwt) MÃkuþ Ãkh hkRx Âõ÷f fhku yLku "New Partition" Lku rMk÷uõx fhku. nðu "Next" Ãkh Âõ÷f fhku. rðLzkuÍ Lkðwt ÃkkŠxþLk nkzorzMf{kt ðÄw{kt ðÄw sux÷e MÃkuþ nþu íkux÷e MkkRÍLkwt ÃkkŠxþLk çkkÞrzVkuÕx çkLkkðþu. òu ík{u yk MkkRÍ{kt VuhVkh fhðk {køkíkk nku íkku òuRíke nkuÞ íkux÷e MkkRÍLkwt {kÃk çkkuûk{kt ykÃkku. yk {kÃk yu{çke yux÷u fu {uøkk çkkRx{kt ykÃkðwt Ãkzþu.

MxuÃk-7 nðu "Next" Ãkh Âõ÷f fhku yLku "Format" Lku rMk÷uõx fhku. LkkuÕÞw{ Lkk{ ykÃkeLku VkR÷ rMkMx{ {kxu "NTFS" rMk÷uõx fhku. ykx÷wt fÞko ÃkAe "Next" Ãkh Âõ÷f fheLku ÃkAe "Finish" Ãkh Âõ÷f fhku. òuEíkk {kÃkLkwt ÃkkŠxþLk nðu ík{Lku {¤þu.

CMYK

8

k hrððkh k 17 ykuõxkuçkh k h010

ÃkkrfMíkkLkLke 150 ykíktfe

Akðýeyku Ãkh nw{÷kLkwt ykÞkusLk

‘ðkìxhøkux fki¼ktz’ Vu{ Ãkºkfkh çkkuçk ðqzðzoLke rfíkkçk ‘ykuçkk{k’Mk ðkìMko’Lkwt yuõMkõÕÞwrÍð «fhý ‘MktËuþ’Lkk ðk[fku {kxu ¾kMk (ðk[fkuLke ðkík sðk Ëku, økwshkíke Ãkºkfkhkuyu Þ hkuçkxo WÃþh çkkuçk ðqzðzoLkwt Lkk{ Mkkt¼éÞwt Lk nkuÞ yuðtw çkLku. ykÃkýu nsw ÃkºkfkhíðLke Ä{oþk¤k (yk{ íkku ÃkkXþk¤k Ãkhtíkw ykÃkýu íÞkt ‘ÃkºkfkhkuLkku Ä{o’ yuðk [k÷w þçË ðÃkhkÞ Au yux÷u Ä{oþk¤k)Lkkt çkå[kt Aeyu yux÷u çkkuçk ðqzðzo yux÷u fkuý? yLku þk {kxu? yuðk Mkðk÷ {kV. çkkuçk ðqzðzo y{urhfLk Mk{k[khÃkºk ‘ðkì®þøxLk ÃkkuMx’Lkku ELðuÂMxøkurxð Ãkºkfkh Au. 1971Úke yu ‘ÃkkuMx’{kt fk{ fhu Au. 1972{kt yuýu yLku òuzeËkh fk÷o çkLkoMxuELku zu{ku¢ru xf LkuþLk÷ fr{xeLkk ðkìxhøkux ykìrVMk fkuBÃ÷uõMk{kt Ãkkt[ sýkyu ‘Äkz’ Ãkkze níke. yuLkwt rhÃkk‹xuøk yuðtw fÞwO fu hk»xÙ«{w¾ rh[kzo rLkfMkLku ‘Äkz’Lke sðkçkËkhe Mðefkhe hkSLkk{wt ykÃkðwt Ãkzâwt níkw.t çkkuçk ðqzðzo ELxhÔÞq, Mkkûkeyku, {e®xøMkLke LkkUÄ, zkÞheyku suðk ËMíkkðuS Ãkwhkðk MkkÚku ÷u¾ku yLku ÃkwMíkfku ÷¾ðk {kxu òýeíkku Au. yu ÷øk¼øk rVÕ{e fne þfkÞ yuðe heíku zÙk{urxf ÷¾kýku ÷¾u Au. økík MkÃíkknu çkkuçkLke yuf rfíkkçk ‘ykuçkk{k’Mk ðkìMko’ (ykuçkk{kLkkt ÞwØ) «fx ÚkE Au. yu{kt LkkELk E÷uðLkLke ½xLkk çkkË yV½krLkMíkkLk{kt su ÞwØ AuzkÞwt Au íkuLke yLku ¾kMk fheLku ÃkkrfMíkkLk fuðe heíku íkkr÷çkkLkkuLkk fkVe÷k{kt n{MkVh Au, yuLkwt rðMík]ík ðýoLk Au. çkkuçku yu{kt {wçt kELke ykíktfe ½xLkk yLku LÞqÞkìfLo kk xkE{MõðuhLku Wzkðe ËuðkLke rLk»V¤ ½xLkk{kt ÃkkrfMíkkLkLkk Auzk fuðe heíku {¤u Au yu Ãký ÷ÏÞwt Au. yk rfíkkçk nsw sqs ÷kufkuLkk nkÚk{kt ykðe Au. yux÷u ‘MktËþ u ’Lkk ðk[fku {kxu yk rfíkkçkLkwt yuf yuõMkfTÕÞwrÍð «fhý ynª þçËþ: «Míkwík fÞwO Au. çkkuçk fuðe heíku ½xLkkyku ðýu Au yLku MktðkËku xktfu Au íku òýðk suðtw Au. ykuðh xw çkkuçk ðqzðzo...)

çkúu®føk ÔÞqÍ hks økkuMðk{e

hk

»xÙ«{w¾ ykuçkk{kyu {u 19, 2010Lkk hkus hk»xÙeÞ Mkwhûkk Mk÷knfkh, rLkð]¥k {heLk sLkh÷ suBMk yu÷. òuLMk yLku MkeykEyuLkk rzhuõxh ÷eykuLk ÃkuLkuèkLku økwÃík yLku yhsLx {e®xøk fhðk ÃkkrfMíkkLk {kufÕÞk. ÷øk¼øk ºký MkÃíkkn Ãknu÷kt s ÃkkrfMíkkLk{kt sL{u÷k yuf 30 ð»keoÞ ÞwyuMk Lkkøkrhfu LÞqÞkìfoLkk xkEBMkMõðuh{kt yuf yuMkÞwðe (MÃkkuxoTMk Þwrxr÷xe ÂÔnf÷) Wzkðe ËuðkLkku «ÞkMk fÞkuo níkku. yk ¢qz çkkìBçk{ktÚke - suLku çkLkkððkLktw ÃkkrfMíkkLkÂMÚkík ykíktfe sqÚku þe¾ðkzâwt níkwt. Äw{kzku íkku LkeféÞku Ãký yu Vkxâku Lknª. yu LkMkeçk s níkwt fu yuf sççkh nkuLkkhík Úkíke hne økE. ‘y{khe ÃkkMku Mk{Þ LkÚke’, òuLMku RM÷k{kçkkË{kt hk»xÙ«{w¾ ykrMkV y÷e ÍhËkheLku {e®xøk{kt fÌkwt, ‘y{u xkEBMkMõðuhLkk «ÞkMkLku MkV¤ fkhMíkkLk íkhefu òuEyu Aeyu, fkhý fu Lk íkku y{urhfLk fu Lk íkku ÃkkrfMíkkLke òMkqMke MktMÚkkykuLku yuLke øktÄ ykðe yÚkðk yu «ÞkMk hkufe Ãký Lk þfkÞku.’ òuLMkLku ÷køkíkwt níkwt fu ÃkkrfMíkkLk, su ÞwyuMkLke ¼køkeËkhe{kt ykíktfe sqÚkku yLku yuLkk Mk{ÚkofkuLkk fktX÷k Ík÷ðk{kt ‘ðnk÷kt - Ëð÷kt’Lke Lkerík yÃkLkkðíkwt níkwt yu hrþÞLk Y÷uxLke h{ík h{íkwt níkwt (‘þku÷u’ rVÕ{{kt økççkh rÃkMíkku÷{kt ºký økku¤eyku ¼heLku [uBçkh økw{kðe Ëu yLku ÃkAe xÙeøkh Ëçkkðu yu hrþÞLk Y÷ux fnuðkÞ). ¼qíkfk¤{kt ½ýe ð¾ík [uBçkh ¾k÷e¾{ Lkef¤e níke, Ãký òuLMkLku ÷køkíkwt

níkwt fu yu{kt økku¤eyku {qfðkLkku Mk{Þ ykðe økÞku níkku. hk»xÙ«{w¾ ykuçkk{kLke hk»xÙeÞ Mkwhûkk xe{Lku ÃkkrfMíkkLk Ãkh AuÕ÷k yuf ð»koÚke þtfk níke. 2009{kt yV½krLkMíkkLk-ÃkkrfMíkkLk ÔÞqnh[LkkLke Mk{eûkk ð¾íku s ykuçkk{kyu fÌkwt níkwt fu ÞwyuMkLke ¾he ®[íkk ÃkkrfMíkkLk{kt Au. yuf yuðwt LÞwõ÷eÞh hk»xÙ suLke Mkhfkh Lkçk¤e Au, ÷~fhLkku ËçkËçkku Au yLku suLke òMkqMke MktMÚkk ykíktfe sqÚkkuLku «kuíMkknLk ykÃku Au. {kºk y÷-fkÞËk yLku yV½kLk íkkr÷çkkLkku ÃkkrfMíkkLkLkk Mk÷k{ík økZ{ktÚke sunkË søkkðe hÌkkt níkkt yuðwt Lk níkwt, Ãkhtíkw ÞwyuMk økwÃík[h yVMkhkuyu ðkhtðkh ykuçkk{kLku [uíkÔÞk níkk, íku{ ykíktfe sqÚkku Ãkrù{Lkk LkkøkrhfkuLku ‘Lkkufhe’{kt hk¾e hÌkk níkk, su{Lkk ÃkkMkÃkkuxo yu{Lku ykhk{Úke ÞwhkuÃk yLku W¥kh y{urhfk{kt yktxk {khðk Ëu. yk økZLkk fktøkhk ¾uhððk Ãkzu, ykuçkk{kyu Lk¬e fÞwO níkwt. ÔÞqnh[LkkLke Mk{eûkkLkk ytík ¼køk{kt LkðuBçkh 25, 2009{kt yu{ýu ykuð÷ ykìrVMk (hk»xÙ«{w¾Lke Mkhfkhe ykìrVMk){kt {e®xøk{kt fÌkwt níkwt, ‘‘ykÃkýu ÷kufkuLku ¾kU¾kheLku fnuðwt Ãkzu fu fuLMkh ÃkkrfMíkkLk{kt Au.” yuf Mk÷k{ík yLku MðþkrMkík yV½krLkMíkkLk Q¼wt fhðkLkwt fkhý yu{ýu fÌkwt níkwt, yu Au ‘suÚke fuLMkh íÞkt MkwÄe Lk ÃknkU[u’. òuLMk yLku ÃkuLkuèk ÍhËkheLku yuðwt fnuðk ÃkkrfMíkkLk økÞk níkk fu ÞwyuMkLke s{eLk Ãkh ykíktfe nw{÷k hkufðk ykuçkk{kLku [kh çkkçkíkkuLke ¾kíkhe òuEyu Aeyu: økwÃík[h {krníkeykuLke MktÃkqýo ykÃk-÷u, ykíktfðkË rðhkuÄe yr¼ÞkLk{kt rðïMkLkeÞ Mknfkh, ÃkkrfMíkkLk ykðíkk ÞwyuMk yVMkhkuLku VxkVx rðÍk yLku ¼qíkfk¤{kt ½MkeLku ELkfkh fhkÞku nkuðk Aíkkt yuh÷kELk «ðkMkeykuLkk zuxkLke òýfkhe.

“Lk fhu LkkhkÞý yLku òu xkRBMkMõðuh{kt yuMkÞwðe Qze økÞwt nkuík íkku...” òuLMku ÍhËkheLku fÌkwt, “ykÃkýu yk [[ko-V[ko s fhíkk Lk nkuík. ykðíkefk÷u òu ftEf ykðwt ÚkÞwt íkku ykuçkk{k {sçkqhe{kt yuðwt ftEf fhþu suLkkÚke ÃkkrfMíkkLk ÃkhuþkLk ÚkE sþu. yuLkku «rík¼kð yLku Ãkrhýk{ fkuE hkufe Lknª þfu.’’ Mkwhûkk Mk÷knfkhu fÌkwt, ‘‘yk Ä{fe LkÚke, Ãký yuf Ãkkur÷rxf÷, ðkMíkrðõíkkLkwt Mxux{uLx Au.’’ òuLMk þwt fnuðk {køkíkk níkk yuLke yu{ýu ÍkÍe MÃküíkk Lk fhe. ykuçkk{k ðneðxeíktºk ÃkkMku ‘huxÙeçÞwþLk’ (Mkò fhðkLkku) Ã÷kLk níkku, ÷~fhe íkiÞkheyku{kt MkkiÚke økwÃík yLku MktðuËLkþe÷ fne þfkÞ íkuðku Ã÷kLk. yu Ã÷kLk{kt ÃkkrfMíkkLkLke ytËh 150 ykíktfe Akðýeyku Ãkh rLkËoÞe nw{÷k fhðkLke íkiÞkhe níke. yuf r{rLkx Q¼k hnku, ÍhËkhe çkkuÕÞk, “ykÃkýe ðå[u ÔÞqnkí{f ¼køkeËkhe nkuÞ íkku ÃkAe ík{u su fnku Aku yuðe fxkufxe ð¾íku ykÃkýu Ëqh sðkLku çkË÷u LkSf fu{ Lk ykðeyu?” ÍhËkhe yu{ {kLkíkk níkk fu fux÷ktf hksfeÞ òu¾{ ÷ELku Ãký yu{ýu yu{Lkk ÔÞqnkí{f ¼køkeËkh {kxu ½ýwt fÞwO Au. yu{ýu ÃkkrfMíkkLkLkk fux÷kf E÷kfkyku{kt y÷-fkÞËk yLku çkeS ykíktfe Akðýeyku Ãkh MkeykEyuLkk zÙkuLk ({kLkðhrník rð{kLk) yLkw ÃkkLkk Lkt: 4

CMYK

ykÃkýu ¼khíkeÞku Mk-økwý, Mk-ykfkh MðYÃkLku Ãkqsðk xuðkÞu÷k Aeyu. MkËTøkík ðze÷Lke Açke yLku MkËTøkík LkuíkkykuLkkt Ãkqík¤kt yu ¼khíkeÞ r{òsLkwt «íkef Au, Ãkhtíkw Ãkqík¤ktLkwt hksfkhý ðk½Lke Mkðkhe suðwt Au. íkuLkk Ãkh Mkðkh Úkðwt {w~fu÷ Au yLku Ãkkh Qíkhðwt yuÚke Þ ðÄw ËkuÌk÷wt Au

Ãkqík¤ktLkwt hksfkhý, hksfkhýLkkt Ãkqík¤kt rððíkoLk Äiðík rºkðuËe

hk

{kÞýLke yu òýeíke fÚkk Au. MkeíkkLkku íÞkøk fÞko ÃkAe yï{uÄ Þ¿k fhe hnu÷k hk{ MkeíkkLke økuhnkshe{kt íkuLke Mkwðýo«rík{k MÚkkrÃkík fhu Au. Ëuþ{kt hk{hkßÞ õÞkhu ykðu yLku hk{Lkk ykËþkuoLkwt Ãkk÷Lk õÞkhu ÚkkÞ yu íkku hk{ òýu Ãký hk{u [ªÄu÷ku yk hMíkku ykÃkýLku çkhkçkh {kVf ykðe økÞku Au. nsw yksu Ãký økk{zktLkk fkuE ½h{kt «ðuþku yux÷u ykuMkheLke Ëeðk÷ Ãkh nkhçktÄ ÷xfkðu÷e ðzðkykuLke Açkeyku yLku íkuLkk Ãkh Íq÷íkkt Mkw¾zLkkt Ãkrðºkkt (nkh) y[qf Lkshu Ãkzu. suLkk ½h{kt Mkkík ÃkuZeLke Açke nkuÞ íkuLkwt ½h íkku økk{Lkk òuðk÷kÞf MÚk¤{kt økýkÞ. yu rnMkkçku òuEyu íkku Mk{økú ¼khíkð»ko ‘òuðk÷kÞf’ MÚk¤ çkLke þfu íku{ Au. Ëuþ¼h{kt Vu÷kÞu÷e Ãkqík¤ktykuLke ¼h{kh íkuLke MkknuËe Ãkqhu Au. ½h{kt ðze÷kuLke íkMkðehku yLku økk{Lkk [kihknkyku Ãkh ËuþLkuíkkykuLkkt Ãkqík¤kt nkuðkt yu ykÃkýk {kxu fuVLkku rð»kÞ Au yLku ©ØkLke {kVf fuVLkk rð»kÞLku Ãký ÞkuøÞkÞkuøÞíkkLkk Mkðk÷Lke sYh

LkÚke nkuíke. çkqíkÃkhMíke yu ykÃkýe rVíkhík Au, ykÃkýe {kLkrMkfíkk Au. fkuEfLku fkuEf «íkef MðYÃku ÔÞÂõíkLke MkËun nkshe {nuMkqMk fhðe yLku ÃkAe íkuýu [ªÄu÷k ykËþkuoLkwt M{hý fhðwt yu ¼khíkeÞ «Úkk Au. r[íkkLke ykøk{ktÚke Äw{kzku ÚkELku Qze økÞu÷k rÃkíkk ykuMkheLke Ëeðk÷ Ãkh Vkuxku çkLkeLku ÃkkAk ykðu Au. økktÄeS LkÚke íkku íku{Lkk Lkk{Lkk hMíkk Au, E{khíkku Au, çkkð÷kt Au. rÃkíkkSyu yu{Lkk rÃkíkkLkku Vkuxku ÷xfkÔÞku níkku yLku yu{Lkku MktMfkhðkhMkku ykøk¤ ÄÃkkÔÞku níkku. nðu Ëefhku yu ¢{ ykøk¤ ðÄkhu Au. yk ÃkhtÃkhkLkk {q¤{kt ÃkuZeykuLkk ykÃkýk MktMfkh fkhý¼qík Au. rnLËw Ä{oLkku ÃkkÞku s Mkkfkh EïhLke fÕÃkLkk Úkfe ½zkÞu÷ku Au. WÃkrLk»kËkuyu ‘Lkurík Lkurík’ fneLku Lkk{YÃk, ykfkhYÃk, ûkhYÃk Ëhuf [esLku Ãkhçkúñ íkhefu Lkfkhe Au Ãký yu ÃkAeLke Ëhuf ÃkhtÃkhk{kt rnLËw {kLkMku LkkLkkt-{kuxkt, rð÷ûký fu ûkwÕ÷f «íkefku{kt EïhLku ¾kusðkLkku ykÞkMk òhe hkÏÞku Au. ÉøðuË{kt yÂøLk, ELÿ ðøkuhu MðYÃku «f]ríkLku ÃkqsðkLkku ¢{ LkËeLku {kíkk yLku ÃkðoíkLku rÃkíkkLke WÃk{k ykÃke þfu Au. fý-fý{kt ¼økðkLkLku òuðkLke ykÃkýe {kLkrMkfíkk ftfh-ftfh Ãkqsðk MkwÄe Ãký sE þfu Au. yLku íkuLkkÚke Aku¼e÷k ÃkzðkLke fu íkuLku ¼kðLkkí{f ÷ktALk økýðkLke Ãký fkuE sYh LkÚke. yLkw ÃkkLkk Lkt: 4