Column Nicole Maalsté
Bij gebrek aan beter…. Begin november was ik als getuige-deskundige aanwezig bij een ontnemingszaak tegen een grootschalige hennepteler. Volgens justitie heeft de teler 4,7 miljoen met zijn wietbedrijf verdiend. Zelf houdt hij het op 5 ton. Hij legde een uitgebreide verklaring af over de kosten en opbrengsten van zijn kwekerijen. De vraag die in deze zaak moet worden beantwoord is of die verklaring betrouwbaar is.
Meestal wordt in dit soort rechtszaken gebruik
opbrengst hebben. In grote ruimtes is dat lastiger
onderzoek te doen naar de opbrengst van
gemaakt van een rekenformule waarmee
te controleren dan in kleine kweekruimtes. In het
hennepkwekerijen. Het is zeer onbevredigend
berekend wordt hoeveel iemand met een
rekenmodel wordt daar geen rekening mee
om te zien hoe een lullig onderzoekje bij gebrek
hennepkwekerij heeft verdiend. Rechters wijken
gehouden. Als je dat probeert uit te leggen dan
aan beter al jarenlang zo’n cruciale rol blijft
alleen van die formule af als er voldoende
begint vrijwel iedereen glazig te kijken.
spelen in ons rechtssysteem. Eind november
bewijzen zijn om een andere berekening te maken. Dat komt zelden voor. Henneptelers zijn meestal niet erg spraakzaam en de ruimdiensten zijn onvoldoende getraind om de juiste informatie vast te leggen wanneer zij een kwekerij oprollen. Onderzoekers van de universiteit Wageningen ontwikkelden het door de rechters gebruikte rekenmodel in 2005. Deze onderzoekers zijn om uiteenlopende redenen niet meer beschikbaar om verantwoording over hun model af te leggen. Jaarlijks worden er vele rechtszaken gevoerd over hennepkwekerijen. Dan zou je toch verwachten dat iemand zich een keer in dat model heeft verdiept. Dat blijkt dus
Iedere ervaren wietteler weet dat klimaatbeheersing en luchtverversing cruciale invloed op de opbrengst hebben.
niet zo te zijn. De rechters hebben de rekenformule vrijwel kritiekloos geadopteerd.
VERWARRING De openbaar aanklaagster probeert onze
DENKFOUTEN
wetenschappelijk onderbouwde kritiek op de
Terug naar de grootschalige teler. Zijn zaak loopt
rekenformule tegen te spreken met huis-tuin-
al vanaf 2008. In opdracht van zijn advocaten heb
en-keuken kennis die zij op internet heeft
ik samen met een plantkundige van de
gevonden. Ze weet immers dat de rechters (net
universiteit Gent uitgebreid onderzoek gedaan
als zijzelf) weinig kaas hebben gegeten van
om vast te stellen of de berekening van de teler
deze materie. Je zou bijna denken dat het een
klopt. Ook hebben we uitgezocht of het
bewuste strategie is om verwarring te
Wageningse rekenmodel toepasbaar is in deze
scheppen. Wanneer ik aantoon dat er écht
zaak. Daarbij kwamen we erachter dat het model
grote denkfouten in het rekenmodel zitten,
op verkeerde aannames berust. Het is een
vraagt een van de rechters mij vertwijfelt welke
technisch verhaal. We hebben onze
rekenformule ík dan voorstel. Ik moet hem het
bevindingen in een internationaal tijdschrift
antwoord schuldig blijven. Daar heb ik immers
gepubliceerd. In de rechtszaal merk ik hoe lastig
geen onderzoek naar gedaan.
het is om de denkfouten die in het model zitten aan leken uit te leggen. Iedere ervaren wietteler
LASTIGE KWESTIE
weet bijvoorbeeld dat klimaatbeheersing en
Een lastige kwestie. Hoogste tijd dat iemand
luchtverversing cruciale invloed op de
een opdracht krijgt om een keer behoorlijk
8 Highlife
doet het Hof van Amsterdam uitspraak. Dan weten we of de rechters de verklaring van de grootschalige hennepteler betrouwbaarder achten dan het rekenmodel van de universiteit Wageningen. Het zal mij benieuwen.