Red de plofkip

Weg met de plofkip

Door: Marian Henderson

Plofkip is hét woord van 2012. We weten wat de term inhoudt, en toch eten we deze treurkip massaal. Wakker dier wil de plofkip uit de supermarkt halen. En de Dierenbescherming heeft een Beter Leven Keurmerk. Stappen we over? En hoe riskant is het eigenlijk om goedkope kip te eten?

Het woord plofkip hebben we aan journalist en voedselspecialist Wouter Klootwijk te danken. Het is zelfs hét woord van 2012 geworden. Het woord ligt lekker in de mond, en tegenwoordig weet haast iedereen wel wat het inhoudt. Een kip die in zo hoog tempo wordt vetgemest, dat hij door zijn pootjes zakt en daadwerkelijk

het risico loopt uit elkaar te ploffen. Hart, lever- en longgebreken, zere gewrichten, kalkgebrek, pijnlijke zweren door het liggen in de poep, soms hebben ze zelfs bijna geen kracht om de etensbak te bereiken of zelfs maar op te staan. Plofkippen zijn droefgeestige dieren, die in niks meer lijken op die vrolijk rondkrabbende en rondpikkende kippen, die vroeger rond de boerderijen scharrelden. Een plofkip is een industrieel product. In zes weken wordt hij grootgebracht van 50 gram tot 2,2 kilo. Een massaspurt die de dieren steeds minder leefruimte geeft. Met 20 kippen op een vierkante meter zitten ze in het halfdonker en dan worden ze na 45 dagen geslacht. Niemand die zich om het welzijn van dat dier bekommert. Een dierenarts krijgen ze niet te zien, terwijl de gezondheisklachten legio zijn. de oproepen via verschillende media zijn al een feit: Wakker Dier is begonnen aan de ''grootste campagne ooit''. Een strijd om bijvoorbeeld Albert Heijn en Jumbo over te halen om de plofkip te schrappen. Want dat zijn de aanvoerders van de supermarkten-markt. De sector heeft al aangekondigd om voor 2020 te willen

stoppen met het leveren van deze mishandelde kippen. Ze zouden dan overgaan op dieren waaraan strengere normen worden gesteld aangaande welzijn, milieu en antibioticagebruik. Dat vindt Wakker Dier echter een te mager aanbod. Het moet sneller kunnen. Er zijn al grote marktspelers omgegaan. Zo gebruiken Unilever, Struik, Olvarit, Johma, Deen en KLM geen

plofkippen meer, en ook een tweetal pizzamakers. Maar er zijn volop winkeliers en andere voedselbedrijven die de plofkip nog steeds blijven verkopen, met als argument dat de consument erom vraagt. Die wil immers goedkope kip eten. 90% van het kippenvlees wat in de schappen ligt, is nog steeds van de plofkip afkomstig.

Gezondheidsrisico

Hoe gezond is het trouwens om plofkip te eten? In plofkippen zitten antibioticaresten. Die krijgt de consument naar bin-

nen. Steeds meer bacteriestammen raken daardoor resistent. Als we dus pillen nodig hebben voor bijvoorbeeld een blaasontsteking, wordt de kans steeds groter dat ze deze aandoening niet goed kunnen bestrijden. Maar er zijn ergere ziekten. De ESBL besmetting kan bij kwetsbare (oude, zieke) mensen tot de dood leiden. Het blijkt dat zo'n 90% van het kippen-

vlees daarmee besmet is. Het is zeer waarschijnlijk dat een groot deel van de bevolking deze bacterie met zich mee-

Een plofkip is een industrieel product. In zes weken wordt hij grootgebracht van 50 gram tot 2,2 kilo.

Antiplofkippencampagne

Nou, dat niemand zich om ze bekommert is niet helemaal waar. Er zijn uitzonderingen. Actiegroep Wakker Dier voert een langdurige strijd tegen de plofkip. Veel bedrijven hebben door acties van Wakker Dier al de overstap gemaakt naar vlees van kippen die een beter leven hebben gehad. En die strijd gaat onverminderd door. Het jaar is nog maar net begonnen en

draagt. In een ziekenhuis ontdekte men dat ongeveer 7 procent van de patiënten

drager is. Voor kwetsbare mensen dus een groot gezondheidsrisico, zeker als je

bedenkt dat juist de ESBL bacterie steeds resistenter wordt. Er werd 30 jaar geleden al gewaarschuwd voor het intensieve gebruik van antibiotica. Er zijn echter geen regeringsmaatregelen genomen. De sector zou het terugdringen van de antibiotica zelf moeten regelen. Maar de kippenfokkers blijven antibiotica gebruiken, wanneer een paar zieke dieren een hele stal dreigen te besmetten. Men kijkt meer naar het eigen zakelijk risico dan naar de volksgezondheid op termijn. Eten we kippen met een Beter Leven Keurmerk, dan weten we in elk geval dat er minimaal of geen gebruik is gemaakt van antibiotica.

Het vlees van de plofkip wordt wel ''het meest mishandelde stukje vlees'' genoemd.

Het grote geld

Onlangs bleek uit een reportage van Nieuwsuur dat het Franse pluimveeverwerkingsbedrijf Doux jaarlijks 50 miljoen euro aan exportsubsidie van de Europese Unie krijgt. De kippen worden afgezet in Afrika en het Midden Oosten en bedreigen de plaatselijke kippenmarkt. Ook blijkt dat Nederlandse banken (RABO, ING, ABN/ AMRO en een tweetal pensioenfondsen een mega-plofkippenbedrijf in de Oekraïne financieren. Daar wordt jaarlijks 444 miljoen kilo kippenvlees geproduceerd. Geen clementie met de kip, dat is wel duidelijk.

Goedkoop vlees

Toegegeven, de consument staat onder druk. Door de recessie moeten veel mensen het met minder geld doen of zelfs met een minimumuitkering. De plofkip is nu eenmaal goedkoop, met een prijs van 5,99 per kilo. Voor een normale vleeskip wordt 7,98 per kilo gevraagd en een biologische kip doet zelfs 24,90 per kilo. Dat neemt niet weg dat de plofkip-eter meewerkt aan dierenmishandeling. Schrijver Coetzee vergelijkt het leven in de kippenstallen met dat in concentratiekampen. Het vlees van deze kippen wordt wel ''het meest mishandelde stukje vlees'' genoemd. Deze dieren hebben het slechter dan alle andere dieren in de vee-industrie.

En niet alleen is het leven slechter, ook bij het vervoer worden alle welzijnseisen genegeerd. Zieke dieren met gebroken ledematen worden op elkaar gepakt en zonder voldoende water en voedsel vervoerd. Marianne Thieme van de Partij voor de Dieren zei daarover: “Volgens de wet

heeft een plofkip recht op 2/3 van een A4-tje, maar zelfs die minimale norm lappen de transporteurs ongestraft aan hun laars.” Kun je zulk vlees nog wel met een schoon geweten eten? Op internet lees ik: ‘Net zoals er mensen zijn die het niet kunnen betalen om kinderen te nemen, moeten mensen die het niet kunnen betalen gewoon geen kipfilet eten.’ Het is een aantrekkelijke zienswijze. Ook zou je natuurlijk minder vaak vlees kunnen eten, en op de

vleesdagen voor kip kunnen kiezen die wél goed heeft geleefd.

Niet duurzaam

Volgens Aalt Dijkhuizen, topman van de Universiteit van Wageningen, is de biologische kip zeker niet duurzaam. Er is voor

het houden van biokippen meer grond en voedsel nodig. De totale CO2-uitstoot is hoger. Hij vindt dat de consument het laatste woord moet hebben, op grond van eerlijke informatie. Daarbij spreekt hij echter niet over het dierenleed. De plofkippenindustrie mag dan duurzamer zijn, het dierenleed is aanmerkelijk groter. Liever geen drama op ons bord.

Beter Leven Keurmerk

Want er is een alternatief. De Dierenbescherming heeft het Beter Leven Keurmerk in het leven geroepen. Dit kent drie verschillende gradaties, uitgedrukt in sterren. Eén ster betreft de gangbare veehouderij, maar dan wel met welzijnsverbeteringen. De kippen worden wat langzamer opgefokt, waardoor ze minder gezondheidsklachten hebben en ook minder antibiotica behoeven. Ze hebben ook iets meer levensruimte, omdat ze met 12 kippen op een vierkante meter leven. Bij twee sterren kan de kip ook naar buiten, want er is een overdekte luchtplaats. ''Scharrel met uitloop'' wordt dit genoemd. Drie sterren wil zeggen biologisch. Dit is de hoogste waardering voor kippenwelzijn. Deze kippen zitten met zijn elven op een vierkante meter, ze hebben strooisel en

daglicht en kunnen ruimschoots naar buiten, waar volop scharrelruimte is, inclusief zon en schaduw. Bovendien hebben ze een dag of 80 de tijd om te groeien. Er worden geen antibiotica gebruikt.