Stukkie wietkaas?

Wietkaas verbindt kroonjuwelen van het Hollands erfgoed

Stukkie kaas?

Teun Castelein is een jonge conceptuele kunstenaar met een scherpe neus voor provocerende publiciteit. Eind vorig jaar deed hij van zich spreken toen hij vergeefs probeerde Allah als kledingmerknaam geregistreerd te krijgen. In de Amsterdamse galerie Vriend van Bavink zijn de twee producten te zien die Castelein als voorschot op zijn merkregistratie alvast liet maken: een zwart poloshirt met het Allah logo bescheiden op de borst, en al even zwarte pet, waarop in hetzelfde gothische lettertype de naam van de schepper van hemel en aarde is geborduurd. Op 15 maart presenteerde hij zijn jongste creatie: wietkaas.

Kaas en wiet. In de ogen van een willekeurige toerist in Amsterdam zijn het de

kroonjuwelen van het Hollandse erfgoed. Het idee die twee met elkaar te verbinden ontstond toen Castelein een studio betrok vlakbij het Damrak, het epicentrum van de Amsterdamse toeristenindustrie. De dage-

lijkse confrontatie met de commerciële uitwassen van de souvenirbusiness prikkelde zijn artistieke sensitiviteit in niet geringe

Door: Jan Sennema

mate. “Ik kreeg echt een aversie tegen al die toeristische meuk. Maar tegelijkertijd vroeg ik me af wat nu eigenlijk het ultieme toeristenproduct zou zijn. Na enig antropologisch onderzoek kwam ik tot de conclusie dat het antwoord op die vraag de combinatie van kaas en wiet moest zijn.” In eerste instantie viel het nog niet mee een kaasboer te interesseren voor het project. Pas toen de televisie in beeld kwam, ontwaakte

het kaasmakersgilde. Castelein: “Zo'n vage kunstenaar aan de telefoon namen ze natuurlijk niet serieus. Toen heb ik mijn idee bij Spuiten en Slikken voorgelegd en ging het opeens een stuk makkelijker.”

In elk kaasje van 500 gram is 5 gram Power Plant toppen verwerkt.

Hip product

De gelikte presentatie van Casteleins project zet je zomaar op het verkeerde been; als iemand je zou vertellen dat Uniekaas hier een hip nieuw product lanceert, zou je het ook geloven. Het is bijna een kapelletje waarin het ambachtelijke kaasje scherp uitgelicht onder een glazen stolp ligt te pronken. Het kaasje lijkt enigszins besluiteloos te wiebelen op de grens van kunst en commercie. En dat is, als ik het goed begrijp, precies de bedoeling van conceptuele kunst. Volgens Wikipedia is 'conceptuele kunst een kunstvorm waarbij het idee, ofwel het concept, belangrijker is dan esthetische of materiaal-technische afwegingen'. Gelukkig is deze wietkaas een idee waar je met een gerust hart je tanden in kunt zetten. De door mij meegevraagde kaaskenner reageert enthousiast, al neemt hij maar een klein hapje omdat hij zo dadelijk nog voor gasten moet koken. Zompig smakkend typeert hij de smaakervaring als kruidig, met als basis een romige, ambachtelijk vervaardigde jong belegen.

Kaasplankje cannabis-style.

Geheime kruidenmix Productschap Zuivel

Opmerkelijk is wel dat de bij cannabisproducten doorgaans dominante wietsmaak ontbreekt. Zit hier misschien een concep-

tueel addertje onder het gras? Castelein verzekert ons echter dat er wel degelijk wiet bij de bereiding is gebruikt. Het had nog heel wat voeten in de aarde voor de juiste receptuur er uit rolde. Pas bij de derde poging waren de kaasmaker en hij zelf tevreden over het resultaat. In elk kaasje van 500 gram is 5 gram Power Plant toppen verwerkt, al is het juister te spreken over het extract van 5 gram wiet. Tijdens het verwarmingsproces worden de cannabinoïden namelijk opgelost in het melkvet, waarna het plantmateriaal wordt uitgezeefd. Het smaakbepalende groen dat we zien bestaat uit een – geheime – kruidenmix. Als realistisch handelsconcept lijkt Casteleins conceptuele kaas in het huidige politiek klimaat een brug te ver, en of het

Productschap Zuivel blij zal zijn met de nieuwkomer is niet echt een vraag. Met een beetje lekkere trek heb je toch al gauw een half kaasje tussen de boterhammen liggen, en wat de effecten na een uurtje zijn, daarover hoeven we ons geen illusies te maken. Toch sluit Castelein de mogelijkheid dat er nog een commercieel vervolg komt niet op voorhand uit. Eén ding is zeker: zijn idee kwam niet voort uit liefde voor het plantje. Castelein: “Ik heb helemaal niets met de cannabiscultuur. Misschien heeft het er mee te maken dat mijn vader in de verslavingszorg werkte, en toen ik klein was regelmatig patiënten mee naar huis nam, soms gingen ze zelfs mee op vakantie...” Castelein trekt een vies gezicht. “Niet echt reclame voor drugsgebruik...”

Pas bij de derde poging waren de kaasmaker en hij zelf tevreden over het resultaat.