Nicole Maalsté

Een duivels dilemma

Steeds meer burgemeesters geven aan dat zij een experiment met gereguleerde hennepteelt willen. De een heeft het over gemeentewiet, de ander wil vergunningen voor een beperkt aantal telers uitschrijven en een derde meent dat coffeeshops een vergunning zouden moeten krijgen om te kunnen telen. De voordelen van zo’n gereguleerde achterdeur zijn er niet alleen op het gebied van de volksgezondheid, namelijk meer duidelijkheid over de samenstelling van cannabisproducten en de omstandigheden waaronder zij worden geteeld.

Of op financieel gebied, want regulering van de achterdeur levert de schatkist volgens conservatieve berekeningen 500 miljoen euro op. Waar veel burgemeesters vooral naar uitzien zijn de voordelen op het gebied van veiligheid en overlast. Zo verwachten zij dat de illegale teelt in woonhuizen enorm zal afnemen.

Meteen doen

Als je die voordelen zo op een rijtje ziet, denk je: ‘Meteen doen. Waar wachten we nog op?’ Een van de belangrijkste argumenten om het niet te doen is dat regulering van hennepteelt in strijd is met internationale drugsverdragen die Nederland en veel andere landen lang geleden hebben ondertekend. Het interessante van deze tijd is nu dat er in allerlei landen initiatieven op dit terrein zijn ontwikkeld die eveneens in strijd zijn met die internationale drugsverdragen. Dat geldt trouwens ook voor het gedogen van coffeeshops, dus kennelijk is er wat dat betreft meer mogelijk dan je misschien op basis van de teksten zou verwachten. Anders was Nederland al lang geboycot!?

Open deur

Een ander hardnekkig argument dat steeds wordt genoemd, is dat de georganiseerde

criminaliteit met het reguleren van hennepteelt niet verdwijnt. Nog los van de vraag wat er precies wordt bedoeld met georganiseerde criminaliteit en de rol die deze mogelijkerwijs speelt in de huidige cannabisproductie, is dat een open deur. Natuurlijk verdwijnt de georganiseerde criminaliteit niet als je de aanvoer van cannabis naar coffeeshops regelt. Waarom niet? Omdat de georga-

niseerde criminaliteit ook niet is ontstaan vanwege de hennepteelt. Lang voordat er in Nederland ook maar één hennepplantje werd geteeld, was er al sprake van (georganiseerde) criminaliteit. Die hield zich door de eeuwen heen bezig met mensenhandel (slaven), bankovervallen, wapenhandel, handel in hard drugs, grootschalige oplichting of het overvallen van vrachtvervoerders.

Een deel van de huidige henneptelers is nu waarschijnlijk ook betrokken bij dat soort illegale praktijken. Het enige wat dus verandert op het moment dat je een belangrijk deel van de hennepteelt reguleert, is dat deze mensen zich (weer) meer gaan toeleggen op die andere illegale praktijken, die ze vaak daarvoor ook al deden. Met andere woorden: de georganiseerde criminaliteit zal niet verdwijnen, maar zal zijn focus verleggen naar andere illegale bezigheden.

Zoet houden

Boze tongen beweren nu dat juist dit een belangrijke reden is waarom de activiteiten van (grote) criminelen op het gebied van cannabis jarenlang door politie en justitie zijn genegeerd en de regulering van hennepteelt wordt tegengehouden. Het komt erop neer dat men vond dat ze eigenlijk lekker bezig waren zo. Want iedereen snapt natuurlijk wel dat die criminelen niet gaan solliciteren op een leuke kantoorbaan wanneer de hennepteelt wegvalt. De kans is veel groter dat zij zich dan (opnieuw) gaan toeleggen op vormen van criminaliteit die veel schadelijker zijn voor de samenleving. En dat willen we natuurlijk ook niet. Een duivels dilemma.

Wiet houdt georganiseerde criminelen dus eigenlijk zoet op een voor justitie nog enigszins aanvaardbare manier. Waarschijnlijk is Opstelten dus blij met die illegale wietteelt. Van die grote criminelen in de wiet heb je eigenlijk nauwelijks last.

Om de wietteelt toch op een voor justitie prettige wijze te kunnen regelen, zouden we dus moeten zoeken naar een nieuwe inkomstenbron voor criminelen, die net zo lucratief en onschadelijk is als de productie

van hennepteelt. Benieuwd of er op het ministerie ook een ambtenaar is belast met díe taak…

Lang voordat er in Nederland ook maar één hennepplantje werd geteeld, was er al sprake van (georganiseerde) criminaliteit.