André Beckers

C-Man

Kan de regering het coffeeshopbeleid verbeteren?

Het Nederlandse coffeeshopbeleid valt aan niemand fatsoenlijk uit te leggen. Het beleid is hypocriet en in strijd met de logica. Dat kan niemand ontkennen. Coffeeshophouders mogen 5 gram cannabis per persoon per dag verkopen en mogen op ieder moment van de dag maximaal 500 gram cannabis in hun coffeeshop bewaren. De bevoorrading van coffeeshops wordt niet gedoogd. Ook de teelt van wiet wordt niet gedoogd.

Toch weten we allemaal dat er flink moet worden gekweekt en gehandeld om de verkoop vanuit de coffeeshops in stand te houden. Verstandige burgemeesters willen dat de regering de bevoorrading nu eindelijk eens regelt. Minister Opstelten ziet dat niet zitten. Op verzoek van de Tweede Kamer heeft de minister door juristen laten onderzoeken of de VN-drugsver-

dragen en de EU-drugsregelgeving bevoorrading van coffeeshops toestaan. Op basis van een “zo strikt mogelijk juridisch opgezet” onderzoek mag het antwoord dat de minister kreeg geen verrassing zijn. De verdragen staan uitbreiding van het coffeeshopbeleid niet toe.

Kan cannabisgebruik bescherming vinden onder fundamentele vrijheidsrechten?

Ruimte

Het is te hopen dat de Tweede Kamer zich kritisch opstelt en zich niet tevreden toont met dit antwoord. De onderzoekers concluderen namelijk ook dat het coffeeshopbeleid zoals wij dit sinds jaar en dag kennen “strikt juridisch” bezien in strijd is met de VN-drugsverdragen en de EU-drugsregelgeving. Daarin zit naar mijn mening de ruimte die we zoeken. De Tweede Kamer kan eenvoudig vaststellen dat er nog nooit met juridische middelen is gepoogd Nederland te dwingen een einde te maken aan het coffeeshopbeleid. Dat leidt tot een voor de hand liggende vraag: Hoe valt te

verklaren dat het Nederlandse coffeeshopbeleid met strikt juridische argumenten niet valt te legitimeren, terwijl de Staat daarvoor nog nooit in rechte is aangesproken?

Achterdeur reguleren

De argumenten die zijn aan te voeren om het coffeeshopbeleid te handhaven, kunnen ook worden gebruikt om de achterdeur te reguleren. Algemeen wordt aangenomen dat het zogenoemde opportuniteitsbeginsel de juridische grondslag van het Nederlandse coffeeshopbeleid vormt. De Officier van Justitie is in Nederland niet verplicht strafbare feiten te vervolgen. In coffeeshopzaken is daarvoor beleid gepubliceerd. In de Aanwijzing Opiumwet lezen we dat het belang van handhaving moet wijken voor het algemeen belang van de volksgezondheid en de handhaving van de openbare orde. Deze argumenten bieden Nederland kennelijk al sinds jaar en dag de ruimte om formeel in strijd met de internationale verdragen te handelen.

Bewust wegkijken

slechts op te wijzen dat het voor een ieder volkomen duidelijk is dat geen enkele coffeeshop zou kunnen worden bevoorraad als de politie daartegen structureel actief zou optreden. Dat betekent dat er in de praktijk op dit punt al sprake is van een vorm van bewust wegkijken. Ook dat is een vorm van beleid. Daarnaast kan tegenwoordig vooral bij het gedogen van de productie van cannabis een beroep worden gedaan op het belang van de volksgezondheid en de openbare orde. In het onderzoek van de wetenschappers stonden alleen de VNdrugsverdragen en de EU-drugsregelgeving centraal. Dat betekent dat de internationaal

gevoerde discussie over mensenrechten en cannabisgebruik daardoor niet aan bod is gekomen. Kan cannabisgebruik bescherming vinden onder fundamentele vrijheidsrechten? Kan een individu van de Staat verlangen dat deze zorg draagt voor verkrijgbaarheid van cannabis en daarbij een kwaliteitsstandaard vaststelt en deze ook controleert?

Nadruk

Het Europese kaderbesluit legt bovendien veel nadruk op de bestrijding van georganiseerde criminaliteit. Wegens het ontbreken van achterdeurbeleid zijn coffeeshops voor de bevoorrading steeds vaker afhankelijk van criminele netwerken. Nederland mag coffeeshops in het belang van de volksgezondheid en de openbare orde kennelijk gedogen. Met die wetenschap is het aannemelijk dat Nederland er binnen Europees verband in moet slagen te rechtvaardigen dat de volksgezondheid en het algemene belang vereist dat de achterdeur wordt geregeld. Waar een wil is, is een weg!