Schorem Haarsnijder & Barbier

SLICK BACK!

Veel schorem, veel barbiers, koffie in grote containers en bieren in de ijskast in het midden van de zaak, in een sfeer van jaren van weleer. Daarbij een mannetje of twintig die wachten op een ‘coupe nostalgie’. Plek des onheils: Schorem Haarsnijder & Barbier, Binnenweg 104, hartje Rotterdam. Tijdstip: 11.00 uur stipt.

Als ik om klokslag 11. 00 uur over de drempel van de barbershop Schorem stap, tref ik daar bepaald niet aan wat ik was dat mijn haar is, lijkt een wild uitgegroeid kweekexperiment met wormenmest. Van dat gevoel heb ik normaal nooit last, eigenlijk. Maar bij Schorem opeens wel. Enigszins.

Mannen

In tha house zijn twee soorten mannen. De ene soort heeft heftige tattoo’s, strikjes, cravatten en puntige hippe schoenen. En een barbiersjasje aan met daarop ‘Schorem Barbier’. De andere soort mannen heeft dat niet. Zij zitten in afwachting, op twee banken en in de vensterbank. Veel van beide soorten mannen hebben imposante baarden en snorren en robuuste voorkomens.

Stap terug in de tijd

Het is druk binnen. Deze zaak loopt als een tierelier, ook op dinsdagochtend. Aan reserveren wordt niet gedaan. Dat wordt dus wachten op mijn beurt. De tien barbiers nemen voor iedere haarpartij de tijd die nodig is. Koffie wordt geschonken. Blues klinkt uit boxen. De uitdossing van de zaak is museumwaardig: veel foto’s aan de wand, een verdwaald reebok gewei, oude kappersstoelen, spiegel kapperswerkbanken (of hoe je dat soort dingen ook noemt), grote wentelwiek ventilatoren aan het plafond en een paar zeer fraaie oud-Belgische tegelprofielen op de grond. Die heetten toch plavuizen? De ruimte zet je gevoel een prettige stap terug in de tijd.

Baarden en kuiven

Om mij heen zitten en staan inmiddels stoute jongens, de eerste klanten worden bewerkt. Baarden gesnoeid, gepunt, geplukt, gekamd, gekapt, gewiept, en gedaan. Kuiven naar achter geveegd, met half-vloeibare substanties ingewreven en dan steil omhoog geschoven. Ik lach samen met mijn wachtende buurman om een eenhoorn kapsel dat tijdelijk uit het hoofd van een klant voor ons wordt getoverd door een der barbiers. We steken goedkeurend onze duimen omhoog. De klant en de barbier glimlachen, en met een geboogde kamslag wordt de eenhoorn gladgestreken door de professionele hand ‘De enige vrouwvrije zone van Rotterdam’, staat er als omschrijving van de zaak op de site. Op de deur staat nog net geen bordje: ‘Niet voor meisjes’. Maar het sfeertje is er wel naar. Dat wordt concreet gemaakt als er een man met twee dames op de drempel verschijnt. De man wordt welkom geheten. Maar van zijn dames moet hij tijdelijk even afscheid nemen, maken twee barbiers de man duidelijk. Onverbiddelijk. Geen dames in de zaak. ‘No women’, zeggen de barbiers, als de man wat buitenlands begint te stamelen. ‘Pas de femmes’, is het dan daarna, als blijkt de het gezelschap drie Fransen betreft. De Franse man blijkt na enige research een kapper uit Noord-Frankrijk. Hij geraakt in semi-orgastische staat van deze harige bedoening. De geïnspireerdheid druipt uit zijn poriën. De Françaises druipen af. Maar François zelf blijft. Hij moet en zal dit ondergaan, legt hij mij uit.

Pommade

Dan mag ik. Barbier Janus geeft me een hand en stelt zich voor. Ik zijg neder in de stoel, het schort gaat voor. En dan de onontkoombare vraag wat het worden gaat. “Geen idee”, antwoord ik eerlijk. Hoewel ik de vraag verwachtte, moet ik toch even recupereren van de eerste schrik. “Als er maar geen scheiding in komt”, weet ik nog te verzinnen. Janus laat zich niet uit het veld slaan. “O, dan wordt het een Slick Back! Een klassieker. Simpel en doeltreffend. Opscheren tot boven oorhoogte en alles wat erboven uitsteekt strak naar achter gekamd, plat op de schedel gehouden met pommade…” Uhhh?? …

Vertrouwen

Ach, doe es gek. In deze ‘jongens onder elkaar, wie doet me wat’ sfeer ga ik ervoor. Het is trouwens de eerste keer dat ik een haarknipperij en sfeer in één gedachte of zin combineer. Voor mij is de kapper een gruwel. Dat gepluk aan mijn haar! Daar moet ik niets van hebben. Maar Janus schept vertrouwen. En Schorem creëert een soort meemakerij die uitdagend en intrigerend is. Voor me en naast me zie ik

interessante klassieke kapsels ontstaan. Ware boetseer- en kunststukjes. Kapsels als pre-futurische helmen, in lijnen die de schedels afdwingen. Baarden die uit een Engelse klassieker lijken te zijn gestapt.

‘De enige vrouwvrije zone van Rotterdam’, staat er als omschrijving van de zaak op de site.

verwacht. Mannen met grote indrukwekkende baarden en gepuntdraaide snorren, en vooral indrukwekkend verzorgde uiterlijken. Ik schaam mij wat voor de haveloze toestand van mijn schedel. Het struikgevan de barbier. Ik kijk stiekem even in één van de ruimschoots in het pand aanwezige spiegels. “Wat zou er straks voor de bosschages op mijn hoofd op het menu staan”, vraag ik mij enigszins onzeker af.

Voor me en naast me zie ik interessante klassieke kapsels ontstaan. Ware boetseer- en kunststukjes. Kapsels als pre-futurische helmen, in lijnen die de schedels afdwingen.

De mannen onder de kapsels veranderen met de minuut meer in filmische karakters. Dan is er plots een korte time out. De ijskast gaat open en er worden pinten uitgedeeld aan wie wil. Ik pas. Daar vind ik het nog steeds iets te spannend voor. Niet dat het me veel interesseert hoe mijn haar zit. Maar toch…

Klassieke kapsels

De barbiers/haarsnijders knippen klassieke kapsels. “Mannen met lange haren die hier voor wat klein onderhoud en bijknipwerk komen, houd ik de schaar voor”, legt Janus me uit. Het ouderwetsche coupeknipwerk dus. Rock en Roll stijl en ouder. “Wij knippen alleen ‘classic models’ uit de jaren ‘20 tot eind jaren ’50.” zegt hij. “Van de vorige eeuw”, voegt hij daar voor de zekerheid nog aan toe.

Volwassen

De mannen die er werken hebben een grote liefde voor baarden. De baard bij de man is hot. De jongeling die naast mij zat tijdens het wachten legde mij uit dat hij vandaag voor het eerst zijn baard liet bijwerken. Hij hoopte op wat tips & tricks van de meesters met de schaar. “Je moet best lang ’sparen’ voor je wat serieuze baardgroei hebt” vertelde hij me. “Aan mijn moeder vertrouw ik het bijwerken niet toe. Die vindt mijn baard maar niets, ze zet er zó de schaar in, vrees ik.” De jongen kijkt even later, nadat zijn hoofdhaar onder handen is genomen, uiterst gelukkig. Zijn baard ziet er intussen – na de liefdevolle bewerking van de barbier – volwassen uit. De baardplukjes zijn weg en de jongeman is een heerschap geworden.

Stevige lik reuzel

Janus heeft inmiddels bepaald niet stil gezeten. Opschering, borstelarij, knipperij, geveeg… Dan een stevige lik reuzel en het geheel wordt op mijn scalp strak naar achter getrokken. Slick Back! Die zit! Na nog een after shave van het huis, “met extract van sinaasappel en kruidnagel”, legt Janus mij uit, is de klus geklaard. Mijn stoel wordt naar de spiegel gedraaid en ik word geconfronteerd met de nieuwe aanschijn tegenover me. In het spiegelbeeld zit een vreemd wezen. Een soort Jules Deelder van twintig jaar geleden, met mijn kleren aan en mijn ogen. Het kost me even tijd om mezelf erin te herkennen. Ik ben getraind in snelle acceptatie van omstandigheden. Ik grijns. Hier zit MIG 2.0. Ik sta op en geef Janus en schouderklop. Hij verrichte een waar staaltje vakmanschap.

Meneer Deelder

Ik loop rond 13.00 uur de zaak uit en ruik sinaasappels en kruidnagels. In etalages zie ik iedere keer meneer Deelder voorbij komen. Ik herbeleef de séance bij Schorem nog enkele keren en snap inmiddels wat dit gezelschap barbiers en haarsnijders te zoeken heeft bij hippe tv-programma’s en festivals als Lowlands, Pukkelpop of Paaspop.

Kam

Thuis is het even wennen. Maar vrouwlief schuift me na een kwartier liefdevol en goedkeurend een kammetje toe: “Hier, dit ding heet dus een ‘kam’. Die heb je vanaf nu wel nodig.” Alsof ik niet wist wat een kam was…

www.schorembarbier.nl