Street Art van Chinagirl Tile

Verrassend keramiek uit Oostenrijk

De Oostenrijkse kunstenares Chinagirl Tile geeft een heel andere betekenis aan de ‘straattegel’. Thuis produceert ze haar eigen wandtegels met een boodschap voor passanten. Haar keramiekkunst verschijnt op onverwachte plekken in én ver buiten de stad.

“Ik hou van schilderen en tekenen, maar keramiek is een kunstvorm die me echt goed ligt. Ik werk graag met mijn handen,” vertelt ze. Ze studeerde aanvankelijk comics en animatie, maar besloot toch voor de richting keramiek te kiezen. “Ik heb een vorm gevonden, waarin ik me thuis voel. Ik heb nooit gedacht dat ik dit zou gaan doen, maar het is zo gelopen.” Met kleien is ze als kind al vertrouwd geraakt, omdat haar moeder keramiek maakte.

Jungle van Colombia

Hoewel ze als kunstenares nog andere dingen doet, heeft ze zich sinds 2010 gespecialiseerd in het maken van reliëfwandtegels. Alleen al door het aparte materiaal neemt ze op straat een opvallende plek in. Maar er is nog iets bijzonders in haar aanpak. Terwijl vrijwel alle makers van street art zich richten op de stad, hangt zij de tegels net zo lief midden in de natuur. Wereldwijd heeft ze al meer dan honderdvijftig objecten achtergelaten. Deze zijn op haar website te vinden op een Google wereldkaart. Het gaat van steden als Londen, Berlijn en Tokio tot de jungles van NieuwZeeland en Colombia, bergen in Ierland en stranden in Kroatië. “Ik denk dat mijn werk voor de helft in de stad hangt en voor de andere helft in de natuur. Ik vind het allebei even belangrijk,” vertelt ze.

Houten gereedschap

Ze is begonnen met kleine tegels en maakt sinds twee jaar ook grotere wandobjecten. Deze creëert ze in haar thuisatelier op verschillende manieren. Chinagirl: “De grotere werken boetseer ik met de hand direct uit de klei. Dat zijn unieke exemplaren. De kleine tegels komen uit keramiekvormen. Dat betekent dat ik er meer van kan produceren,” vertelt ze. Op een videofilmpje is te zien hoe ze een tegel van een dierenkop stukje bij beetje vorm geeft. Ze neemt daarvoor kleine stukjes klei, die ze telkens boetseert en dan aan het geheel plakt. Vervolgens brengt ze met houten gereedschap groeven en structuur in de kop. Voor de kleine tegels maakt ze eerst van één exemplaar een gipsvorm. Daar stopt ze de klei in, die ze in een kleine kleioven bakt. Voordat het klaar is, haalt ze eventueel de tegel uit de oven om er glazuur op te doen. Om deze vervolgens af te bakken. Veel werk, vertelt ze. “Als ik een nieuw stuk wil maken of nieuwe kleuren wil gebruiken, moet ik eerst probeersels maken. Kijken hoe het er uiteindelijk uit komt te zien. Dat hoort erbij. Een aantal maanden voor ik ergens heen ga, begin ik al met het maken.”

Schetsen

De grotere werken zet ze aan de muur als een soort puzzel in elkaar. Chinagirl: “De oven waarin ik bak, is ongeveer veertig centimeter breed. Sommige werken zijn wel een meter twintig of groter. Dus dan moet ik het werk in stukken delen. De losse stukken neem ik mee in een tas. Ik plak ze op de muur met tegellijm.” Vanuit een idee maakt ze eerst wat schetsen en gaat dan aan de slag. Bij sommige ontwerpen tekent ze het wat preciezer uit. De tegels beelden vaak dieren af, zoals een inktvis, hond of een vos, die een verhaal lijken te vertellen. “Het meeste van mijn werk vertelt meer dan op het eerste gezicht lijkt,” vertelt ze. “Ik maak meestal politieke of maatschappijkritische statements. Dat doe ik soms heel direct en soms wat minder duidelijk. Ik wil mensen laten nadenken.” Naast reliëftegels heeft ze twee keer een volledig 3D-werk gemaakt. Zo maakte ze de Bullet Bill, een projectiel uit de computerspelletjes van Super Mario. Deze hangt bij de ingang van het Computerspelmuseum in Berlijn. In Londen maakte ze een serie openbare beveiligingscamera’s van porselein, waarvoor ze eerst van een echte oude videocamera een gipsmodel maakte.

Tekst: Peter van Sparrentak

My Little Pony

In een van haar werken, getiteld My Little Phoney, is een dikke My Little Pony-figuur te zien, die een kleine soortgenoot uitbraakt. “Dat werk gaat over het beeld dat jonge meisjes van zichzelf hebben. In de jaren tachtig was dit speelgoeddiertje nog vrij dik. Ik heb gemerkt dat over de jaren elke generatie van deze poppen slanker is geworden. Hierdoor krijgen meisjes het opgedrongen idee om heel slank te willen zijn.” Een groot werk is Wiener Zucker, dat hangt aan de wand van de Salztorbrug in Wenen. Ze heeft hiervoor de letters gebruikt van een bestaand suikermerk. Er is een man te zien met op zijn rug een wit paard. Chinagirl: “Dat gaat over het bitterzoete gevoel dat ik heb bij mijn woonplaats. We hebben de traditie van Lippizaner paarden, die voor dressuur worden getraind. Die hebben hun roots in verschillende omringende landen. Oostenrijk heeft altijd een mix van culturen gehad. Ik heb veel over de wereld gereisd, maar hou van Wenen.

I stole Banksy No.26, Busan Beach, Zuid-Korea, foto: Tassilo Kaiser

Huge Bambi, Gallery Kawamatsu, Jimbocho, Tokio, Japan

The Lady, Whitechurch Passage, Londen

Helaas wonen hier ook idiote mensen, die onvriendelijk zijn tegenover mensen uit andere landen.” Een ander thema waar ze het graag over heeft, is geld. Het eerste grote werk dat ze maakte, in Londen, heet The Lady. Hierop is een oudere vrouw te zien, die met een hark geld bij elkaar veegt. Op de buitenmuur van een filmhuis in Berlijn plakte ze een keramiekstuk van een hyena met dollartekens in zijn vacht.

Tokio

Dit voorjaar reisde ze naar Tokio om daar werk op te hangen, dat ze speciaal voor Japan heeft gemaakt. Aan de buitenmuur van galerie Kawamatsu hangt nu een tegelbeeld van een reebok met een gevarenteken van radioactiviteit. “Het idee is ontstaan na de kernramp van Fukushima. Het hert is onschuldig, doet niemand kwaad. Aan de andere kant: hij is radioactief besmet en dus gevaarlijk. Maar dat kun je niet zien, voelen of ruiken.” Over Tokyo: “Het is moeilijk om daar muren te vinden om werk op te hangen. Via internet heeft een vriend me geholpen aan het contact. Met de galerie heb ik een afspraak, dat mijn werk daar kan blijven hangen.” Op andere plekken in de stad heeft ze kleinere tegels opgehangen. “Ik had een zak meegenomen met in totaal vijfentwintig kilogram aan tegels.”

‘Ghosts’

De grotere werken plakt ze vast met tegellijm, de kleine tegels maakt ze aan de muur vast met siliconenpasta. “Die kleine tegels zijn makkelijker te verwijderen. Ik wil geen eigendommen van andere beschadigen,” vertelt ze. Veel van haar werk is daarom al verdwenen. “Mensen weten soms niet wat voor materiaal het is. Ze beginnen er aan te wrikken en er breken stukken af.” Toch hangen sommige tegels er na jaren nog steeds, soms tot eigen verbazing. “In Wenen hangt er eentje op een muur die al vaak met de spuitbus is overgespoten. In Karekare Beach in Auckland, Nieuw-Zeeland heb ik in 2011 een tegel opgehangen. Een vriendin van me was er laatst en wat blijkt: de tegel hangt er nog steeds. Ondanks de ruwe golven daar, het zoute water en de mensen die er langslopen.” Nog een apart fenomeen zijn de ‘ghosts’, zoals ze die zelf noemt. “Als een schildering overgespoten wordt, is die weg. Tegels blijven zitten en worden dan deel van het kunstwerk van iemand anders.”

Architeuthis No.5, Odeiba, Tokio, Japan