Den Sorte Skole

“Blowen is erg inspirerend voor ons”

Albums hebben ganja in de aderen

door: Arjan van Sorge

Den Sorte Skole is een geval apart: ze staan regelmatig voor tienduizenden mensen te spelen, maar hun muziek is niet verkrijgbaar in de winkels of op iTunes en Spotify. De downloads via hun website van hun laatste album lopen als een trein, maar officieel krijgen ze geen cent voor de muziek die ze maken. Rara hoe kan dat...

Vlak na hun optreden tijdens het Amsterdam Dance Event (ADE) hadden we afgesproken voor een interview in Kopenhagen, de hoofdstad van Denemarken. Hun studio zit in een gebouw van de universiteit, achter een café waar de studenten om twaalf uur ’s middags al halve liters bier naar binnen gieten. Den Sorte Skole (De Zwarte School) bestaat sinds 2003 uit twee totaal van elkaar verschillende types, de kale, stevige Simon Dokkedal en de hippie-achtige Martin Højland.

Wie ben je?

Jarenlang hebben ze de boot afgehouden voor interviews, zodat Highlife de tweede internationale publicatie heeft. Martin: “We zijn aardig groot geworden zonder ook maar een interview te doen. Op het Roskilde festival (een soort Deens Lowlands) staan we voor 25.000 mensen te spelen, maar bij het boeken van een show bij de meeste zalen of festivals vragen ze: wie ben je? Je bent niet op de radio, in de kranten, op een label, er is helemaal niets. Dan zeiden we, je hoeft ons niets te garanderen, maar dan splitten we het geld van de entree. En dan verkochten we altijd uit. Het verspreidde zich van onderaf. Waar we ook gaan in Europa, een hoop mensen weten erover.”

Zenuwentoestand

Eerst waren ze met z’n drieën, en gebruikten op een gegeven moment zes draaitafels. Zo konden ze lagen aanbrengen op wat een ander draaide, en maakten ze live mash-ups. Martin: “We deden die live DJsets met honderden vinylplaten die we over elkaar heen draaiden, maar dat was altijd een zenuwentoestand op grote festivals. Onze eerste twee mixtapes zijn nog met vinyl gemaakt, maar de derde moest een totaal op samples gebaseerd album worden. Net zoals onze helden, DJ Shadow en RJD2. Laptops begonnen we pas in 2010 te gebruiken.”

Tienduizenden stukjes muziek

“We zegden allebei ons werk op en hebben 2,5 jaar fulltime gewerkt om het album Lektion III te maken. We overleefden door weinig geld uit te geven, je kunt van minder leven dan mensen vaak denken. Gewoon geen nieuwe kleding of dure dingen kopen. Het eerste jaar luisterden we naar zo’n 200 albums per week, om samples te

zoeken. We maakten een gigantisch archief met tienduizenden stukjes muziek zoals hi-hats, trompetten en basgeluiden. Alles van oud vinyl, uit de tijd tussen 1920 en 1980 en uit meer dan vijftig landen over alle continenten.”

Samenvoegen

“Toen zijn we dat allemaal in liedjes gaan samenvoegen. Na twee jaar hadden we zo’n 200 demootjes en hebben daar de 25 beste uit geselecteerd. Het samenvoegen tot een lange reis duurde vervolgens nog zo’n half jaar. Al vrij vroeg in het proces wisten we dat er zoveel samples op het album waren dat we daar nooit de clearings, de compensatieovereenkomsten voor de oor-

spronkelijke componisten van zouden kunnen krijgen.” En inderdaad, de internationale organisatie voor platenmaatschappijen IFPI wilde niet meewerken, want ze vonden dat ze niet al die labels konden vertegenwoordigen, dus er werd een gratis download van het album gemaakt.

Heerlijk blowen

Simon: “Jaren geleden zeiden we tegen elkaar: we gaan geen belangrijke beslissing nemen zonder high te zijn. Dat had ermee te maken dat iedere keer als we samen high waren, we op echt goede ideeën uitkwamen voor onze muziek. Dus

dat wilden we er graag in houden.” Martin: “Bovendien komen we met meer radicale oplossingen als we high zijn.” Simon: “De laatste paar jaar hebben we dat echter niet meer gedaan.” Martin: “Het werd allemaal te groot en te serieus. Maar we vinden het nog steeds heerlijk om te blowen als we muziek maken. Het helpt je om je gevoelens te openen, mee te stromen met de energie die zowat alle muziek heeft, en er diep in te gaan. Je verlaat alles eromheen en de tijd staat stil, en je word heel gefocust. Dus het is erg inspirerend voor ons.”

Ganja in de aderen

“We blowen echter nooit als we op het podium staan, dat zijn twee gescheiden werelden voor ons. Het is goed om te roken in de creatieve fase van de muziek, maar niet bij concerten. Het is niet tof om voor duizenden mensen te staan en stoned te zijn. Dan kun je echt paranoïde worden. We proberen van de muziek te leven en als je dan elke keer als je optreedt stoned bent, dan gaat het fout. We zouden gewoon te smoked out zijn. Maar alle drie de albums hebben zeker ganja in de aderen.”

We wilden iets anders doen, waarmee mensen thuis konden trippen, een joint bij roken en op reis mee gaan.

Thuis trippen

Van hiphop en reggae gingen de DJ’s, producers en componisten van Den Sorte Skole naar wereldmuziek, altijd al de favoriete muziek van Martin. Daar werd hij in het verleden nog wel eens mee gepest, maar bij het tweede album slopen er al meer invloeden uit Turkse muziek en Bollywood in. Hun blik is daarna nog meer verbreed omdat ze voor Roskilde gevraagd werden om de 40-jarige geschiedenis van het festival samen te vatten in een mix. Van Slayer en Tool naar een bongootje uit Libanon. Martin: “Die job opende echt onze mindset, en voerde ons ver weg van hiphop. Daarnaast wilden we iets anders doen, waarmee mensen thuis konden trippen, een joint bij roken en op reis mee gaan.”

Biologische wiet

Oude rot in het vak Jean Trouillet uit Frankfurt Am Main helpt Den Sorte Skole op weg in Europa, en hij zweert bij biologi-

sche wiet. Logisch vinden Martin en Simon. Martin: “Zeker in Denemarken is iedereen bezig met biologisch en biologisch-dynamisch eten. Wij ook. Het zou dan wel gek zijn als je let op het eten van gezond vlees en fruit, terwijl je daarnaast compleet shitty wiet of hasj rookt, die vol zit met rotzooi. En je wordt er ook zo maf in je hoofd van. Dus wij gaan voor biologische wiet.”

Mythe

Simon: “In live situaties, zelfs op de wereldmuziekbeurs WOMEX, kun je vijf minuten na onze show ruiken dat er in het publiek geblowd is. Er zijn denk ik een hoop wietrokers die van Lektion III genieten.” Martin: “Live moet het niet de muzikant zijn die tript en transcendeert, die moet de muziek maken die de mensen laat trippen en transcenderen. Het is een soort van mythe dat de muzikanten een super highe state of mind halen waarin ze improviseren en naar een ander niveau gaan, en dan wordt de muziek geweldig.”

Pusher Street

Simon: “Wiet en hasj zijn makkelijk te krijgen in Kopenhagen. We hebben hier de geschiedenis met onze vrijstad Christiania, de in 1970 gekraakte kazerne met Pusher Street waar tot 2004 in softdrugs werd gehandeld. Officieel is Pusher Street gesloten, maar het is open zoals het altijd is geweest.” Martin: “De sfeer is niet zo best nu, het is opgefokt en anders dan vroeger. Het is moeilijker geworden om goede wiet te krijgen, in vergelijking met hasj. Eerst was het makkelijker omdat het open was in Christiania en je daar allerlei wiet kon kopen. Nu is het zo dat als je snel iets wilt verstoppen, je geen wiet verkoopt maar hasj, want dat is compacter. Dus voor mensen die niet zo zwaar willen blowen is het moeilijker geworden.”

Coffeeshops!

Simon: “In Denemarken heb je geen coffeeshops, jammer want het is een goed idee. Je gaat er naar binnen, je krijgt goede service, je kan er lezen wat voor wiet het is, en je weet dat je in een veilige omgeving bent. Je kan lekker zitten en chocolade nemen als je iets van suiker nodig hebt, er zijn toiletten en iedereen blowt. En je hebt er niet het gevoel dat je iets illegaals doet. Fantastisch!” Martin: “Onze muziek is zeker beter met blowen dan met drinken, het is meer voor mensen die relaxed en open zijn. En mensen zijn vaak meer openminded als ze roken.”

Gratis download (of tegen donatie): www.densorteskole.net

Vervolg

Ondertussen gebeurt er genoeg rondom Den Sorte Skole, zo traden ze laatst op met het Deens Nationaal Kamer Orkest en komt daar een vervolg op. Ook staat er iets in de lijn van Lektion III op stapel. Martin: “We gaan een EP uitbrengen in april, met een nieuwer geluid maar wel weer gemaakt van samples plus onze eigen synthesizers. Het is eigenlijk hetzelfde universum, maar wat meer energiek en krachtig, net zoals onze live concerten. Het heeft een thema maar daar hebben we nog niemand over verteld.” We gaan het horen!