Konfiantzaren Pedagogia Entrevista a Rafael Crist贸bal
Pemi Musikaren bitartez hezi
Eki Indartzen goazen egitasmoa
Trukaketak Una d茅cada colaborando con Europa
Uxue Ulanga Ikasle ohiari elkarrizketa
41.
zenbakia - 2015 abendua sanferminikastola.com
aurkibidea Konfiantzaren Pedagogia ..................... 3 Entrevista con el Psiquiatra Rafael Cristóbal
Pemi Egitasmoa .................................. 8 Educar a través de la música
Euskararen Txokoa............................. 10 Entrevista al Bertsolari Iker Gorosterrazu
Solaskide .......................................... 12 Programa berriz abian
Eki...................................................... 13 Indartzen eta garatzen goazen egitasmoa
Ikasle Sarituak .................................... 15 Ekonomia Olinpiadan Txapeldunak Amaia Goñi Batxilergo Saria Migueltxo Ariztimuño Amancio Ortega Fundazioko Bekaduna
Uxue Ulanga ikasle ohia ..................... 17
San Fermin Ikastola Iruñeko errepidea, 7 31190 Zizur Txikia (Nafarroa) Tel.: 948 18 39 03 Fax: 948 18 39 02 sfermin@ikastola.net sanferminikastola.com
“Ikastolako oso oroitzapen politak ditut”
Trukaketak ......................................... 19
Diseinua, maketazioa eta publizitatea Xabier Iriarte eta Blumun Diseño Gráfico y Fotografía
Europako Proiektuak
Laburrak............................................. 22 Matematika Txapelketa, Ikastolak 50 urte, FIE
Inprimaketa Gráficas Alzate
KONFIANTZAREN PEDAGOGIA
Rafael Cristóbal: “Familia e Ikastola forman un todo indisoluble del firmamento educativo del niño”
Konfiantzaren Pedagogiaren oinarrietan dagoen Rafael Cristobal psikiatra, medikua eta irakaslea da. Hain zuzen pedagogia berritzaile honen zutabe nagusiak biltzen dituen “El niño en la mirada del conocimiento. Una pedagogía de la confianza” liburuaren egilea. Beste hainbat Ikastoletan hasitako lanari jarraituz, San Fermin Ikastolak ere ibilbide honi ekin dio, egun indarrean dagoen pedagogia aurrerakoienera lotu garela sinetsita. Eta honi guztiari buruz hitz egiteko aukera izan dugu ibilbide profesional luze eta sakona duen Cristobalekin. Haur psikologian eta psikiatrian aditua den gizon honen curriculumak esperientzia ugari biltzen ditu, besteak beste, Geneban bizi zenean ikertutako haur jokaeretatik abiatuz, Hazitegi izeneko egitasmoa martxan jarri baitzuen Mondragon Unibertsitatean. Bertan eta EHUn ere irakasle jardun ez ezik, azken urteetan, Ikastoletako hainbat egitasmotan murgilduta dabil, baita San Fermin Ikastolarekin elkarlanean ere.
sanferminikastola.com orria
3
KONFIANTZAREN PEDAGOGIA
¿Qué es lo que puede aportar la psicología científica a la pedagogía? Una base sólida y fiable en la que asentar con pie firme nuestro hacer pedagógico, no sometido a conjeturas o ideologías, sino sobre conocimientos comprobados de lo que es un niño y las condiciones en que sus potencialidades se desarrollan ¿Qué tipo de pedagogía debemos impulsar entonces? Justamente la pedagogía que dicte esa psicología científica. La psicología es una disciplina teórica como es la física o la biología. La ingeniería es una ciencia aplicada de las disciplinas teóricas. La pedagogía es la ciencia aplicada, es la ingeniería de la psicología. De manera resumida, ¿cuáles son los fundamentos teóricos de la psicología científica aplicables a la pedagogía? La etología es una disciplina que recibió el refrendo de la comunidad científica internacional cuando en 1973 les fue otorgado el Premio Nobel a Lorenz y Tinbergen por haber asentado científicamente la noción de instinto. En realidad esta entidad fue ya intuida e incluso esbozada por Darwin en el siglo XIX. En los años 50 tuvieron lugar dos acontecimientos científicos: Universidad de Wisconsin, Harlow y Suomi empezaron a publicar los estudios realizados sobre primates en experiencias de deprivación y crianza normal, que permitieron crear una plantilla desde la que poder detectar e individualizar los instintos y comportamientos del niño humano. El mismo año, el Presidente de la Sociedad Psicoanalítica de Londres, publicaba otro artículo: The nature of Tie betwen
4
orria
sanferminikastola.com
infant and his mother. Había nacido una psicología observacional comprensiva de todo el ser humano que permitía intervenciones pedagógicas precisas. Esta era la psicología que demandaba una pedagogía científica. La Etología o Psicología comparada animal y humana permite observaciones fieles cuantificables, no tributarias de especulaciones filosóficas o ideológicas que permite acciones eficaces y comprobables en la educación del niño. La Etología crea un marco en el que todas las psicologías del siglo XX son integradas y ocupan un lugar preciso, con tal de que sepan reconocer su ámbito propio y, por tanto, sus límites. La Psicología de Pavlov con los reflejos condicionados, la Teoría de los refuerzos de Skinner, la psicología de la imitación de Bandura, configurantes las tres del llamado Behaviorismo, la psicología cognitiva de Piaget y ahora de Gardner, la psicología del lenguaje de Chomsky y Brunner y, en fin, todos los conocimientos científicos descubiertos y por descubrir encuentran su lugar específico en el marco de la Etología. Por eso es el marco psicológico que están adoptan-do las ikastolas que desean ponerse en la vanguardia de la pedagogía.
KONFIANTZAREN PEDAGOGIA
¿Por qué defiendes especialmente que la introducción de los niños y las niñas a Ikastola debe ser de otra manera, diferente a lo que se venía haciendo hasta ahora en la escuela tradicional a través de la fase de adaptación? Hasta el advenimiento de esta psicología científica, el niño humano ha estado bajo sospecha. La letra con sangre entra es una de las máximas de esta concepción del niño. Muy al contrario de esta visión, la psicología científica encuadrada en la Etología, nos dice que podemos confiar en el niño. Que es frágil en la construcción de sus comportamientos, pero que cuidado delicadamente, se autorregula y aspira a lo mejor. Surge así la Pedagogía de la Confianza. En lo que respecta al término ese de fase de adaptación lo primero que hay que decir es que es un término inadecuado y desorientador. No es el niño quien tiene que adaptarse a la escuela sino la escuela al niño. Y en segundo lugar, hay que decir que esa expresión o término nada tiene que ver con el contenido que designa esa expresión. La sustancia de esa fase es la familiarización en el sentido más estricto del término. Es el período en que la andereño o el maisu se convierte en
tía o tío del niño, es decir, en cuidadores secundarios por la transmisión de la confianza que los padres realizan en ellos. Y lo mismo con el espacio escolar. De este modo, el espacio escolar se convierte en una prolongación del espacio hogareño. Afortunadamente, cada vez está más extendida en el sistema educativo la necesidad de educar en las emociones. Entendemos que
uno de los aspectos
fundamentales es el desarrollo de la autoestima. ¿Cómo la definirías? La emoción es una de las dimensiones del instinto en su formulación avanzada, junto con la dimensión motora, imaginaria y neurovegetativa. Ya Darwin hacia los años 80 del siglo XIX escribió un ensayo pionero titulado “De las emociones en el animal y el ser humano”. Es de crucial importancia el cultivo de la percepción de las emociones junto con los escenarios imaginarios instruyéndoles en aplicar a ellos las palabras o términos adecuados para la comunicación consigo mismo y con los demás. La palabra vehiculizante de la
sanferminikastola.com orria
5
KONFIANTZAREN PEDAGOGIA
emoción y de los escenarios instintivos es el rasgo diferencia más importante del ser humano. La matriz de la autoestima es la mirada parental admiradamente confirmante de los rasgos de la criatura en vías de desarrollo. Sobre esa matriz que hace a la criatura percibirse admirativamente con la potencia idealizante del llamado narcisismo primario, vienen los éxitos en sus empresas. Éxitos no tanto objetivos sino contextualizados en la valoración que los educadores hagan de su acción. Valorando lo realizado y contextualizando las discrepancias entre la meta trazada y los resultados obtenidos. Un factor y otro es esencial para que ese Sujeto viva con aprecio de sí mismo y, teniéndolo, con confianza en que podrá razonablemente lograr las metas que se proponga. En otras palabras, el sentimiento de valor es la matriz de la proactividad. ¿En qué puede favorecer el espacio físico que ofrecemos en Ikastola? El espacio físico desempeña un papel central en la Pedagogía de la Confianza. Si arrancamos de los conocimientos psicológicos del niño según los cuales las potencialidades del niño/a tienden a desarrollarse correctamente a poco que sean objeto de respuestas sensibles y adecuadas, por un lado, y encuentren, por otro, el ejemplo del cómo hacer de parte del sistema educativo, el rol de la tutora y tutor se desprende de la pesada carga de tener que mediar entre el niño y el objeto de sus necesidades. En un espacio seguro que responda a los desarrollos cognitivos y conductuales de las criaturas, éstas se desenvuelven
6
orria
sanferminikastola.com
autónomamente en el interjuego con otros niños. Me estoy refiriendo a espacios con estructuras en tres dimensiones que planteen retos a los que responder la criatura en imitación e intercambio con otros niños. Ese desierto en dos dimensiones, con un eco en el que retumban las voces y movimientos de los niños, contaminando sónicamente el espacio y donde la profesora tiene que desgañitarse para mantener la atención y el orden de los niños es algo obsoleto que todavía persiste incomprensiblemente. El espacio que la pedagogía de la confianza reclama no es otro que la reproducción en nuestros contextos urbanos del espacio del niño del nicho natural del desarrollo evolutivo en el que se generó nuestra especie inteligente. Volvemos a los espacios naturales tridimensionales de la selva y de los barrios tradicionales de las caserías y los urbanos entre objetos y estructuras artesanas e industriales. ¿Y cómo puede ayudar Ikastola a las familias, a los padres y las madres, en el proceso educativo de sus hijos e hijas? La incorporación de la mujer a la vida laboral y las transformaciones de los horarios de trabajo exigidos por la mundialización de la economía ha obligado a las familias a encomendar a la escuela la crianza de sus niños. Antes, la escuela se limitaba a las tareas de instrucción. Ahora ha de asumir una nueva tarea, la educación en el sentido propio del término: el cultivo de las potencialidades innatas de la criatura según los patrones de la cultura a la que pertenece. Unida a esta tarea, otra nueva es encomendada a la Ikastola.
KONFIANTZAREN PEDAGOGIA
Hasta muy recientemente, la educación de la niña y el niño se hacía siguiendo patrones tradicionales en los que la Iglesia constituía una guía en lo referente a la introducción de los niños en los universos metafísicos y en las normas morales de comportamiento. Con el advenimiento del postmodernismo y el hundimiento de la cristiandad, tanto los patrones tradicionales de comportamiento como las directrices morales procedentes de la Iglesia se han desvanecido. Los padres se encuentran en muchos casos desorientados en cómo guiar a sus hijos. Finalmente, el desarrollo escolar y universitario de la
mujer han condicionado el que la maternidad sobrevenga en edades superiores a la veintena. El aprendizaje comunitario del cuidado del niño, común en las sociedades tradicionales, ha desaparecido. La Ikastola ha de asumir estas nuevas tareas. La familia ha de penetrar en el espacio físico y mental de la Ikastola, y la Ikastola ha de penetrar en el espacio mental de la familia. Familia e Ikastola forman un todo indisoluble del firmamento educativo de la niña y el niño. De ahí la necesidad de la escuela o seminario de padres promocionado por la Ikastola.
sanferminikastola.com orria
7
PEMI
PEMI
Musikaren bitartez hezten duen programa
Nafarroako Orkestra Sinfonikoak, Nafar Gobernuko Kultura eta Hezkuntza sailekin batera antolaturik, PEMI programa diseinatu zuen iaz eta aurten gure ikastolan martxan hasi da. Egitasmoaren helburu nagusia haurrek musikarekin duten hartu emana erraztea da, sinetsita baikaude haren bidez heziketa lan interesgarria burutzeko aukera zabaltzen dela. “Formakuntza musikalak haurraren bilakaera integralean zuzeneko eragina du, bereziki lehenengo urteetan, haren hazkunde emozional, kognitibo, intelektual, afektibo, sozial, kultural eta artistikoan lagunduz” diote PEMIko arduradunek. Honela, joan den urriaz geroztik, astelehenetik ostegunera, ordu erdiko saioetan, pedagogian eta hizkuntza musikalean adituak diren hainbat musikari gurean aritzen dira, dagokion ikastolako irakaslearekin batera, 3 eta 6 urte bitarteko ikasleekin programa garatuz. Proiektua aurtengo ikasturte osoan zehar burutuko da, eta baita datorrenean ere, Nafarroakobeste zortzi ikastetxerekinbatera egitasmoa
8
orria
sanferminikastola.com
pilotatuz. Musikaren bitartez heziketa lana burutu; oinarrizko konpetentzien garapena indartu; goi mailako kualifikazioa duen irakasleen bitartez, eta metodologia eta material espezifikoak erabiliz, kalitatezko egitasmo hezitzailea eskaini; haurrak ekintza musikalera ahalik eta modu egokienean hurbildu… Horiek dira, besteak beste, Nafarroako Orkestra Sinfonikoak egitasmo honen bitartez landu nahi dituen helburuak eta Ikastolak ere bere gain hartzen dituenak. Horretarako, entzumenaren, ahozkotasunaren, erritmoaren eta gorputz adierazpenaren heziketa ardatz izango dituzte, formakuntza instrumentalarekin batera. Metodologia berriz, bizipenean oinarritutakoa izango da, aktiboa, partehartzailea eta ludikoa. Azken finean, haurren inplikazioa lortzea baita helburu nagusia, “ulertu” baino lehen “sentitu” egin behar dela sinetsita.
PEMI
PEMI
Educar a través de la música
La Orquesta Sinfónica de Navarra, en colaboración con los Departamentos de Cultura y Eduación del Gobierno de Navarra, promueve el programa PEMI, un proyecto para facilitar el contacto con la música al alumnado. El proyecto nace del convencimiento de que la formación musical redunda de forma real en el desarrollo integral del niño desde sus primeros años, “favoreciendo así su crecimiento intelectual y cognitivo, emocional, afectivo, social, cultural y artístico”, según sus responsables. Desde el pasado mes de octubre, de lunes a jueves, en sesiones de media hora, un grupo de profesores de música, expertos en esta disciplina así como en otros aspectos pedagógicos, imparten sus sesiones musicales a niños y niñas
de ikastola de entre 3 y 6 años, en estrecha colaboración con el profesorado de nuestro centro. Educar a través de la música; potenciar la formación musical en los primeros años del proceso educativo; desarrollar las competencias a través de la educación musical; favorecer el desarrollo de las capacidades musicales de los niños con métodos y materiales específicos, en el marco de un proyecto de calidad desarrollado por personal altamente cualificado; acercar al alumnado el hecho musical en las mejores condiciones… Estos son algunos de los objetivos que la Orquesta Sinfónica de Navarra propone en esta iniciativa y con los que Ikastola se compromete plenamente.
sanferminikastola.com orria
9
EUSKARAREN TXOKOA
Iker Gorosterrazu “Bertsolaritza irakaskuntzanâ€? programa bertsolaritzaren transmisioa gauzatzea helburu duen proiektua da, Nafarroako Bertsozale Elkarteak aspaldi martxan jarritakoa Nafarroa osoan. Bertan, gure kulturaren parte den bertsogintzaren eta ahozkotasunaren transmisioaz gain, ikasleen euskarazko komunikazio gaitasunak ere lantzen dira. Bertsoa ardatz izanik, hainbat gai eta balore lantzen dituzte gelan, ikasleen ongizaterako eta garapen pertsonalerako. Iker Gorosterrazu bertsolaria, gure Ikastolan dabil lanean, egitasmoa aurrera ateratzen. Bertsolaritzako edukiez gain, zeharkako beste konpetentzia batzuk lantzen al dira? Zer onura ekar diezaioke bertsolaritzak San Fermin ikastolako ikasle bati? Bertsolaritza oinarri hartuta hainbat gai edo balore landu daitezke gelan. Bertsoa euskaraz pentsatu eta egin behar den jarduera denez, ikasleek ahozko gaitasuna landuko dute baina ez ohiko eran, jolas ludiko moduan. Honekin batera trebetasun sozial eta pertsonalak lantzeko aukera ere ematen du: ezerezetik zerbait sortzeko konfiantza, jendaurrean hitz egiteko gaitasuna, besteak errandakoa entzuteko jarrera, talde lanean aritzeko gaitasuna‌ Ikasleek benetan bertsoak egiten ikasten al dute? Gustura aritzen al dira? Hainbat eskolatatik igaro ondoren, egiazta dezaket ikasleak bi klase jasotzen dituztenerako bertsoak egiteko gai direla. Hasiera batean gehiago kostatzen bazaie ere helduoi bezala, 10
orria
sanferminikastola.com
bosgarren asterako edozein gairen inguruan bertsoak egiteko gaitasuna izaten dute eta San Fermin ikastolan ere hori frogatu dut. Orokorrean gogoz eta ilusioz hartzen duten jarduera da, ikastaro bukaerako balorazioak oso positiboak izaten direlarik. Ikasle asko astea igarotzeko zain egoten dira‌
EUSKARAREN TXOKOA
Programa ondo funtzionatzen ari dela uste duzu? Nola uztartzen ari zarete Bertsolaritza Euskara ikasgaiko programan? Programa oso ongi funtzionatzen ari da eta irakasle eta ikasleak oso gustura gabiltza. Horretarako, ezinbertzekoa da irakasleen (Euskara irakaslea eta bertso irakaslea) arteko harremana, eta astero elkarrekin gelaz kanpo egoteko aukera izanik elkarren arteko ideien trukaketen ondorio izaten dira klaseak. Ondorioz, Euskara ikasgaiaren barruan txertaturik dagoenez ikasgaiarekin oso loturik dagoen programa da. Adibidez, azaroan Euskara ikasgaian sentimenduen inbentarioa egin behar zutela eta, bertsoaren bidez ikasleek beren burua deskribatzeko aukera izan dute izaera aldetik nolakoak diren erranez. Modu honetan, beharbada ohiko moduan idatziz edo ahoz zailak izan ohi diren aitorpenak egin dituzte bertso bidez. Jada saiotxo batzuk eman dituzu ikasleekin. Hobetzen ari direla uste al duzu? Saiotik saiora pausu kozkorra eman ohi dute ikasleek. Bertsoaren ekoizpenean aldaketa handia nabaritzen da saio batzuk eman ondoren, eta ikasleek izan ohi duten jarreran ere gauzak aunitz aldatzen dira. Lehenengo egunean ia inork ez zuen abestu nahi izan ikaskideen aurrean baina gerora denak
ateratzen dira abestera eta askotan ia borrokan ere hasten dira nork kantatu lehenengo! Noiz nabaritzen da bertsoaren kontzientzia hartu dutela? Bertsoaren kontzientzia hartzea ez da denontzat denbora berdinean gertatzen. Batzuek, lehenengo egunetik gustuko izanda, segidan hartzen dute kontzien-tzia eta bertze batzuek ikastaro bukaeran ere kostata hartuko dute‌ Orokorrean edozein gairen gainean bertso bat egiteko gai direnean ikasleak jadanik kontzientziatuta daudela erran dezakegu. Ingurune soziolinguistikoa zein den kontutan hartuz, zer eman diezaioke halako programa batek Iruùerriko ikasle bati? Bertsoa euskarazko ahozko gaitasuna lantzeko oso tresna egokia da. Iruùerriko ikasle askorentzat euskara erabiltzea ez da ohikoena, eta askok euskara akademikoki soilik erabiltzen dute. Bertsolari tzan hitzarekin erabat jolasean gabiltza eta inplizituki ahozko hiztegiaren aberastasuna dakar. Ondorioz, euskararen alde ludikoa ezagutzen dute ikasleek eta unean uneko edo hurbileko gaien lanketaren bidez motibazioa handitu ez ezik, euskara gehiago maitatzen dute. Horrela, euskararen balioa ere barneratzen dute eta euskal kulturaren parte ere sentitzen dira.
sanferminikastola.com orria
11
EUSKARAREN TXOKOA
Solaskide programa berriz abian Euskararen ahozkotasuna indartzea helburu duen programa da Solaskide. Nafarroako Gobernuak antolatuta, eta IKA eta AEK euskaltegiekin elkarlanean, nagusiki mintzamena lantzea da xedea, eta ikasleak hizkuntz ezagutzako ziurtagiriak lortzeko prestatzea. Sei saio dira, astean behin egiten direnak eta ikasle talde bakoitza bitan banatzen da. Ikasle batzuk euskara irakaslearekin gelditzen dira eta irakasgaiaren programarekin aurrera jarraitzen dute. Bitartean, bertzeak Solaskideko irakaslearekin daude, eta aurkezpenak, eztabaidak eta bestelako jarduerak egiten ditugu. Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako 4. maila eta Batxilergoko 1.mailako ikasleentzat da programa, D eta A
12
orria
sanferminikastola.com
eredukoentzat. San Fermin Ikastolan, aurten, Batxilergoko lehen mailako ikasleentzat ari gara. Ikasle askok ez du eskolatik kanpo euskaraz egiteko aukerarik eta hori bere komunikatzeko gaitasunean nabari da. Gainera, ikastetxean ematen diren ikasgaietan maiz ez dago ahozkotasuna lantzeko aski denborarik, beraz, halako saioak onuragarriak dira beraientzat, izan ere, hitz eginez, erregistro ezberdinak erabiltzen dituzte, euskaraz pentsatzen dute eta hori guztia beharrezkoa dute. Hizkuntza ez baita entzunez bakarrik ikasten, praktikatuz barneratzen da hobekien. Saio gutxi bada ere, programa interesgarria da ohiko molde kurrikularretik tarte batean eskapo egin eta haien hizkuntza kontzientzian ziztada positibo bat emateko.
EKI
EKI, Indartzen eta garatzen goazen egitasmoa
San Fermin Ikastola comenzó el curso pasado a implantar el proyecto EKI en las aulas de primero de la ESO. El aspecto más novedoso de esta nueva metodología creada por Ikastolen Elkartea se sitúa, sin duda, en el trabajo que se realiza en torno a las competencias, pero en el caso de nuestro centro, hay que sumarle la implantación del sistema informático, ya que el alumnado lleva a cabo este proyecto, prácticamente en su totalidad y tanto en el aula como en casa, con ordenadores portátiles. Tras pasar un curso entero sin libros, los alumnos de segundo de la ESO emprenden el nuevo curso con la experiencia que les dio el ser pioneros en este proyecto, y hemos querido entrevistar a algunos de ellos, para que nos cuenten qué les ha parecido. Zer izan da zuentzat EKIrekin lanean hastea? SARA FLAMARIQUE. Aldaketa nagusia, liburuen ordez, ariketak eta ikasketaren zati handiena ordenagailuaren bidez egiten dugula izan da. XABIER LAKIDAIN. Naturren adibidez, teoria ordenagailuan daukagu eta, gero, koadernoan apunteak hartzen ditugu. Eskema koadernoan lantzen da beraz, eta teoria ordenagailuan. Errazagoa egiten zait biak konplementatzea.
Iazko ikasturtean ekin zitzaion EKI proiektuari San Fermin Ikastolako DBHko lehenengo mailan. Ikastolen Elkartetik sortutako ikas material honen berritasuna, konpetentzien lanketatik eta garapenetik zetorren bereziki, baina gure kasuan, metodologia eta gaitegi aldaketa horri, tekonologia berrien ekarpena gehitu behar zitzaion, ikasleek ordenagailu portatilaren bitartez lan egiten baitute batik bat, bai gelan eta baita etxean ere. Honezkero ikasturte bat igaro dugu ikastolan EKI proiektua Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako lehen mailan martxan jarri denetik. Aurten, kurtso horretan ez ezik, bigarren mailara ere hedatu da egitasmoa, eta hain zuzen, maila honetako ikasleekin mintzatu gara, haien esperientzia zein izan den ezagutzeko.
Ba al dakizue konpetentziak zer diren? XABIER LAKIDAIN. Ikasten duguna errealitatera aplikatzea da konpetentzietan trebatzea. Guk honen arabera egokitutako azterketak eta proiektuak egiten ditugu eta oso egokia iruditzen zait. Izan ere, teoria asko jakin arren, gero errealitatera aplikatzen ez badakizu, ez du ezertarako balio. ANE TORREBLANCA. Konpetentzien lanketa garrantzitsua da guretzat. Zerbait ikasten badugu, zertarako balio duen jakin sanferminikastola.com orria
13
EKI
beharko genuke. Bestela, memoriaz bakarrik baldin badakigu, ez du ezertarako balio. Adibidez, denda batean, kamiseta batek deskontu bat baldin badu, ikasitakoa aplikatuta benetako deskontua zein den jakin dezaket. UNAI LUKIN. Edo supermerkatuetan egiten dituzten eskaintzetan. Aurrezteko produktuak eskaintzen dituztela diote, baina kontuak benetan eginez gero, agian, benetako aurrezpenik ez dagoela ohar zaitezke. Beraz, bizitza errealean dirua modu egokian erabiltzeko balio dezake, adibidez, konpetentzietan trebatzeak. Eta etxean lan egiteko edo ikasteko, zer izan da EKIk zuentzat? ANE TORREBLANCA. Etxean EKIko Ikasgunean edo Driven sartzen gara, landu behar dugun fitxategi edo galdetegiaren arabera, eta klasean egindakoa bertan gordetzen dugunez, oso praktikoa da. Bertan dago gordeta landu duguna eta beraz, etxetik lantzen jarrai dezakegu. Edo ikasten dugu. Ariketa batzuekin batera, teoria ere azaltzen delako. Hori guztia koadernoan jaso eta gero klasean jarraitzen dugu… Ikasketak eguneratuak eramaten, adibidez, asko laguntzen du. UNAI LUKIN. Etxeko lanekin zerbait ulertzen ez dudanean, gurasoei galdetu ohi diet eta moldatu izan naiz. Adibidez, Matematikan problema bat ez badut ulertzen, haiei galdetu eta elkarrekin ulertzen saiatzen gara. EKIrekin ez dut arazorik izan. Zerbait behar dudanean, edo Driven edo Ikasgunean topatzen dut oso erraz.
14
orria
sanferminikastola.com
Aurten bigarren ikasturtea duzue EKIrekin. Pentsatzen dut hasieran zaila egingo zitzaizuela ordenagailuetara egindako jauzia. Nola sentitzen zarete orain? SARA FLAMARIQUE. Ni ongi, seguru sentitzen naiz. Ez dut kezkarik. Erosoagoa da. Ez dugu liburuen pisua eraman beharrik, material guztia hor daukazu…. Baina beste batzuetan koadernoa ere behar izaten dugu, ez pentsa… XABIER LAKIDAIN. Seguruago sentitzen zara bigarren urtean, baina egia da ere hasi ginen lehen momentutik, irakasleak gainean izan ditugula, material guztia nola erabili behar zen adieraziz. Iazko ikasturtea hasi eta berehala genekien denok nola zebilen dena. Aurten, berriz, ongi gabiltza. Kontua ez da ordenagailuak nola funtzionatzen duen, hori ez delako aldatu. Gaiak aldatu dira, besterik ez. Ze abantail ikusten dizkiozue beraz, EKIrekin eta klasean bakoitzak bere ordenagailu portatilarekin lan egiteari. ANE TORREBLANCA. Adibidez, lan bat egin nahi baduzu, oso erraza da, Interneta eta ordenagailua beti gurekin dugunez, edozein momentuan bila dezakegu informazioa. Bestalde, lan bat egiteko tresna eta funtzio gehiago izan ditzakezu, adibidez, ortografia zuzentzailea. Horrek asko irakasten dizu akats gutxiago izan ditzazun. Orokorrean, tresna gehiago eskura dituzula nabarmenduko nuke. UNAI LUKIN. Etxerako lanak dituzunean, ordenagailua egunero kargatzera eraman behar duzunez, material guztia beti hortxe duzula jakitea da gehien gustatzen zaidana. Ezertxo ere ez duzula ahaztu jakiteak lasaitasuna ematen dizu. Gainera, zer egin behar zen ahaztu bazaizu, hor dago beti gordeta klasean egindako lana. Begiratu eta berehala jakin dezakezu zein etxerakolan egin behar diren, non goazen… SARA FLAMARIQUE. Normalean dena hor gordeta egoten da, baina etxerako lanak baditugu, agendan apuntatzea ere komeni dela gogoratzen digute irakasleek.
IKASLE SARITUAK
Ekonomia Olinpiadan txapeldunak
Joan den ikasturte bukaeran, espainiar Estatu mailan antolatutako VII Ekonomia Olinpiadan San Fermin Ikastola, beste bi ikastetxetako ikasleekin batera, Nafarroan garaile geratu zela ekainean iragarri genizuen. Horri esker, Laura Martin ikasleak, Malagara, Estatuko finala jokatzera joateko aukera izan zuen. Ondoren, fase lokalean lortutako emaitzen saria jasotzeko ordua iritsi zen eta horretarako ekitaldi berezia antolatu zuten Nafarroako Unibertsitate Publikoan. Laura Martinekin batera, Haizea Macaya eta Izaskun Altadill, bigarren Batxilergoko ikasleek ere parte hartu zuten bertan, ikastetxeen atalean lehenengo saria eskuratuz. Haiekin batera izan zen, Marian Aldaia Ikastolako Ekonomia irakaslea gure zentrorako saria jasotzen. Laura Martin irabazleak, bizitutako guztiaren kronika idatzi du. Ustekabean jaso genuen ikastolako ekonomia irakaslea den Marian Aldaiak Nafarroako Unibertsitate Publikoak antolatutako Ekonomia Olinpiadaren eskualdeko proban parte hartzeko hautatu gintueneko berria. Hasierako ustekabea pasata, Izaskun Altadill, Haizea Macaya eta ni, Laura Martin, unibertsitatera joan ginen maiatzaren bukaeran, Nafarroako beste hainbat ikastetxetako ikasleekin batera, aipatutako azterketa egitera. Estatu mailan aurtengoa lehiaketaren zazpigarren edizioa izan arren, Nafarroan proba hau antolatzen zen lehen aldia zen eta ez genekien zer nolako azterketarekin egin behar genuen topo. Hori dela eta, harridura handiz jaso genuen batetik Olinpiadan parte hartutako ikastetxeetan gure ikastolak lehen postua eskuratu izana, eta bestetik, banakako lehiaketari dagokionez, ni hiru garaileen artean geratu izana. Azkeneko honi esker, ekaineko azken egunetan Malagan antolatutako VII. Estatuko Ekonomia Olinpiadan NUPa ordezkatzeko aukera izan nuen, beste bi ikaslerekin batera. Bertara Marian Aldaia, gure ikastolak proban lortutako lehen postua ordezkatuz, eta unibertsitateko ordezkari batekin batera joan ginen lehen hiru sailkatuak. Jarduera ezberdinez betetako hiru egun izan ziren, zeintzuetan azterketa egiteaz gain, jende ugari ezagutu eta hiri andaluziarraz gozatzeko aukera izan baikenuen estatuko gainerako unibertsitateetatik etorritako beste ehun ikasle ingururekin batera. Bai esperientzia ahaztezina Malagan bizitakoa!........
Sorprendidas recibimos la noticia de que Marian Aldaia, profesora de Economía de la ikastola, nos había seleccionado para participar en la Fase Local, organizada por la Universidad Pública de Navarra, de la VII Olimpiada Nacional de Economía. Una vez pasada la sorpresa inicial, a finales de mayo, Izaskun Altadill, Haizea Macaya y yo, Laura Martín, fuimos convocadas, junto con otros alumnos de distintos centros de Navarra, para realizar el examen en la Universidad. A pesar de tratarse de la séptima edición a nivel nacional, era la primera vez que se organizaba la Olimpiada en nuestra Comunidad, por lo que nadie sabía en qué iba a consistir la prueba. Con mayor asombro recibimos el resultado del examen: la ikastola había obtenido el primer puesto como centro participante y, al mismo tiempo, yo había quedado entre los tres mejores clasificados a nivel individual. Este resultado me dio la oportunidad de representar, junto con los otros dos ganadores de la Fase Local, a la UPNA en la fase estatal de la VII Olimpiada Nacional de Economía, que se celebró en Málaga a final de junio. Acudimos los tres primeros clasificados junto con Marian Aldaia, representando a la Ikastola como centro ganador, y una representante de la Universidad. Fueron tres días muy intensos en los que, además de la realización del examen, tuvimos la oportunidad de hacer nuevas amistades y disfrutar de la ciudad andaluza en compañía del centenar de alumnos participantes de otras universidades del país. Una experiencia inolvidable, sin duda. sanferminikastola.com orria
15
IKASLE SARITUAK
AMAIA GOÑI BATXILERGO SARIA PREMIO BACHILLERATO Nafarroako Hezkuntza sailak urtero antolatu ohi duen Batxilergo lehiaketan, Amaia Goñi, iazko ikasturteko Batxilergoko bigarren mailako ikasleak, Saria irabazi du. Hezkuntza Sailak antolatzen duen lehiaketa honetan, herrialde osoko ikasleek Batxilergo osoan egindako ibilbide akademikoa kontuan hartzen dute, eta Amaia Goñik lehen Saria eskuratu du, beste zentroetako hiru ikaslerekin batera. Honi esker, aurtengo ikasturtean NUPen ikasteko erabakia hartuko balu, matrikulazio gastu guztiak ordaintzeko balioko luke sari honek. Zorionak Amaiari, lan bikaina egin baitu. El Departmento de Educación de Navarra organiza todos los años el Premio al Mejor Bachillerato entre el alumnado navarro. En esta ocasión, la alumna de Ikastola Amaia Goñi ha sido galardonada con uno de los cuatro premios que se reparten en total. Este premio se decide teniendo en cuenta todo el recorrido académico cursado en Bachillerato y, una vez obtenido, ofrece a los alumnos premiados la posibilidad de estar exentos del pago de matricula en la UPNA durante el primer curso. ¡Zorionak Amaia por tu trabajo!
MIGUEL ARIZTIMUÑO AMANCIO ORTEGA FUNDAZIOKO BEKADUNA BECADO POR LA FUNDACIÓN AMANCIO ORTEGA Ikastolako ikasle den Miguel Ariztimuñok Amancio Ortega Fundazioak eskaintzen duen beka eskuratu du eta horri esker, Batxilergoko lehenengo mailako ikasketak Kanadan egiten ari da aurten. Fundazio honek urtero eman ohi dituen 500 beketako bat eskuratzea benetan zaila da, Estatu espaniar osoko ikasleak aurkezten baitira eta, haien ibilbide akademikoa kontuan hartu ez ezik, DBHko laugarren mailan zehar burutzen dituzten hainbat froga gainditu behar dituztelako.
16
orria
sanferminikastola.com
El alumno de Ikastola Miguel Ariztimuño obtuvo el pasado curso la beca Amancio Ortega que le ha ofrecido este curso la posiblidad de cursar estudios de Bachillerato en Canadá. La beca que ofrece esta Fundación es realmente difícil de conseguir, ya que se presentan muchos alumnos de todo el Estado español y consiste en la valoración del expediente académico del alumno y en ir superando una serie de pruebas en diferentes disciplinas a lo largo de todo el curso de 4º de la ESO.
IKASLE OHIAK / EX ALUMNADO
Uxue Ulanga Uxue Ulanga, exalumna de Ikastola, se encuentra actualmente trabajando en la Universidad de Manchester. A sus 24 años es bióloga, ha realizado también estudios de bioquímica y gracias al programa ERASMUS tuvo la oportunidad de estudiar durante un año en la ciudad holandesa de Groningen donde descubrió el trabajo de laboratorio investigando en un proyecto de Genética Molecular. A continuación acudió a la Universidad de Manchester a realizar un Máster sobre la enfermedad del cáncer, donde ha tenido la oportunidad de investigar en grupos de trabajo sobre leucemia y melanoma. Actualmente se encuentra becada precisamente por esta Universidad para realizar el doctorado y dar clases. Asimismo, investiga sobre la reprogramación de las células diferenciadas, un modelo óptimo para investigar sobre enfermedades como la diabetes o el Alzheimer.
“Ikastola nire bizitzako etapa luzeena izan da orain arte eta oso oroitzapen politak ditut”. Gaur egun Manchesterreko Unibertsitatean lanean ari den ikasle ohia dugu Uxue Ulanga. 24 urte ditu eta San Fermin ikastolan ikasi ondoren, Biologia eta Biokimikako ikasketak egin zituen. ERASMUS programari esker, urte osoa eman zuen Holandako Groningen hirian ikasten, eta han deskubritu omen zuen zer zen “benetako” laborategia, urtebeteko proiektu bat eginez Genetika Molekularreko taldean. Ondoren, Manchesterreko Unibertsitatera jo zuen Master bat egitera minbizia gaixotasunean espezializatzeko, Leuzemia eta Melanoma ikertaldeetan. Gaur egun, bertako Unibertsitateko bekaduna da eta doktoretza egiten ari da. Zelula diferentziatuen birprogramazioa ikertzen ari da, Diabetes edo Alzheimer bezalako gaixotasunak ikertzeko modelo bikaina. Bertako Unibertsitatean ere eskolak ematen ditu. Konta iezaguzu pixka bat zein den gaur egun Manchesterren egiten duzun lana. Momentu honetan “Manchester Science Park” Inglaterrako parke zientifiko/teknologikorik handienean praktikak egiten ari naiz. Bertan medikuntza pertsonalizatuari buruzko informe bat burutu behar dut. Gaur egun ezagutzen dugun medikuntza aldaketa asko jasaten ari da eta enpresa farmazeutikoak inbertsio izugarriak egiten ari dira norbanakoentzako terapiak lortzeko edo paziente bakoitzari tratamendu egokiena eskain tzeko, norberaren eduki genetikoa edo beste analisi molekularrei esker.
Bestalde, doktoretzako bigarren maila egiten zabiltza. Bai, eta urtarrilean laborategira itzuliko naiz. Bertan fibroblasto zelulak gorputz osoko ehun konektiboan ditugun zelulak berriro ama zelulatan bihurtzen ditut eta, proteomika deritzon ikuspegitik, prozesu honetan zer nolako mekanismoak inplikaturik dauden ikasi. Ama zelula berri hauek enbrioi zelula amen parekoak direla esan daiteke eta bertatik beraien aplikazio amaigabeak. Ez dute enbrioi zelula amek dituzten arazo etikoak eta norberaren zelula amak lortzeko iturria da. Mekanismo hau deskubritu zuen Yamanaka japoniarrak eta 2012an Medizinako Nobel saria jaso zuen. Oker ez banago, Manchesterren egiten duzun ikerketa lanean, New Yorkeko Mount Sinai ospitalarekin elkarlanean ari zarete zure laborategian. Hala da, bai. Hiru zuzendari ditut eta horietako bat Black Family Stem Cell Instituteko zuzendaria da New Yorkeko Mount Sinai School of Medicine zentroan. Nire lanerako erabiltzen ditudan zelulak bertatik jaso ditut eta beraiek irakatsi didate nola birprogramatu zelula berezi hauek. Zer izan da zuretzat, hainbesteko bitarteko pertsonal eta materialak dituen gune garrantzitsu eta aitzindarietan lan egitea? Benetan zorionekoa sentitzen naiz hemen toki bat lortu sanferminikastola.com orria
17
IKASLE OHIAK / EX ALUMNADO
izanarekin. Inglaterrako, Europako eta baita munduko unibertsitate hoberenetako batean toki bat aurkitu dut eta formazio ezin hobea jasotzen ari naizela esango nuke. 25 Nobel sari ditu unibertsitate honek, azkenekoa 2010ean Grafenoa deskubritzeagatik, aparteko propietateak dituen material berria. Bere arloan hoberenak diren ikertzaileak ditut inguruan eta hemen dauden baliabideak izugarriak dira. Bakarrik esan dezaket oso zorionekoa sentitzen naizela eta esperientzia honetatik ahalik eta etekin handiena ateratzen saiatzen ari naizela. Nolakoa da Manchesterreko bizimodua? Manchester hiri handia da, baina edozein tokitara oinez erraz iritsi zaitezke. Bizitzeko oso hiri egokia dela esango nuke, eskaintzeko asko baitu. Gainera, egunero, gauza berriak egiteko txokoak deskubritzen ditut. Iraultza industriala Manchesterren hasi zen eta hiri honek identitate hau mantendu nahi izan du beti. Lau unibertsitate daude eta ikaslez josiak daude kaleak. Giroa ezin hobea da, bai egunez eta baita gauez ere, baina, hiri handi askotan bezala, kontu pixka batekin ibili behar da.
18
orria
sanferminikastola.com
Ze asmo dituzu gerora, etorkizunari begira? Ikerketa asko gustatzen zait eta nire proiektuarekin oso pozik nago. Batzuetan gauzak ez dira aurreikusi bezala atera edo gauza berdina behin eta berriro errepikatu behar duzu ondo atera arte eta etsigarri samarra bilaka daiteke. Askotan laborategiko lanetik deskonektatzea kostatu egiten zait, baina benetan eskertzekoa da esperimentu bat ondo ateratzea edo zer edo zer berria egiten ari zarela pentsatzea. Zientziaren arloan jarraitu nahi dudala garbi daukat, baina aukera asko daude laborategiaz gain, oso interesgarriak izan daitezkeenak. Oraindik hiru urtetarako finantziazioa daukat hemen, beraz poliki-poliki haursnartuko dut. Nola gogoratzen dituzu Ikastolako garaiak? Oso oroitzapen onak ditut eta betiko lagun koadrila zoragarri bat daukat. Duela bi aste ezkontza batean elkartzeko aukera izan genuen eta izugarria izan zen; denbora asko generaman denak bildu gabe. Azkenean bakoitzak bere ibilbidea egiten du eta batzuk hiriz edo herrialdez aldatu dugu. Baina bai, Ikastola gure bizitzako etaparik luzeena izan da eta anekdota pila bat eta oroitzapen on pila bat ditut han.
TRUKAKETAK
Hamarkada batez Europan barna San Fermin Ikastola trukaketen munduan sartu zenetik hamar urte baino gehiago igaro dira. “Bilingual Regions within the European Boundaries” proiektua izan zen bide luze honi hasiera eman ziona eta, bertan, Europan dauden herrialde elebidunek parte hartu zuten. Ikastolako irakasle eta ikasleek Italia, Finlandia eta Belgikako ikastetxeekin lan egin zuten eta gure kontinentean dauden beste errealitate elebidunez jabetzeko aukera izan zuten. Gaur egun, proiektuen antolakuntza aldatu den arren, lan ildo honekin jarraitu du Ikastolak eta aurten, Norbegia eta Belgikako ikasleekin trukaketa antolatzeko aukera izan da. Trukaketen helburu nagusia, ikasleen arteko harremanak sustatzeaz gainera, herrialde ezberdinetako errealitate linguistikoak ezagutzea zen hasieran ekimen honen helburu nagusia. Finlandian, Vasan, adibidez, suedieraz hitz egiten duen komunitatearekin harremanetan jartzeaz gain, negu gorria bizi izan zuten gure ikasleek; Belgikako flandiarrekin ere hainbat trukaketa egin dira eta bertako errealitatea ezagutzeko aukera ere izan dute, hiru hizkuntza -flamenkoa, frantsesa eta alemaniera- hitz egiten dituen herria ezagutzeko parada, alegia. Hasierako garaietako lehen proiektu horren bidez, gainera, ikastolako talde bat Italiako iparraldera joan zen, Südtirolera, Bozen herrira hain zuzen ere, eta modu honetara, gure ikasleek alemanieraz egiten duen komunitatean murgiltzeko aukera ere izan zuten. Hasierako proiektu honek bide nagusi bat ireki zuen San Fermin Ikastolan eta hamabi urte beranduago “Europako Proiektuak” lan taldea osatu da. Lan talde honek urte hauetan guztietan hainbat proiektu garatu ditu (“Food for thought”, “From the Welfare to the Well-being”) Comenius eta Erasmus+ proiektuen barruan, Europar Batasunak eman ohi dituen diru laguntzei esker. Bestalde, San Fermin Ikastolak proiektu ofizial hauetatik kanpo, aldebiko trukaketak antolatzen jarraitu du eta, aurten, esaterako, Norvegia, Frantzia eta Belgikako ikastetxeekin jardun gara lanean.
Egitasmo hauek guztiak, oso garrantzitsuak izan dira nazioarteko ikuspegi eta dimentsioa gureganatzeko. Bide horretan, gainera, asko izan dira gurekin batera lan egin duten herrialde eta eskolak, Belgika, Finlandia eta Italia ez ezik, gure ikasle eta irakasleak Hungaria, Norvegia, Frantzia eta Turkiara ere joan izan baitira. Aurten, berriz, Frantziako Dunquerque hiria, Norvegia eta Belgika ditugu hizpide. Frantziako ikastetxearekin trukaketa udaberri garaian izango da. Norvegiarrak, berriz, gurean izan dira joan den urrrian zehar eta hilabete berean gure ikasleek lurralde belgikarrak bisitatu zituzten. Bi trukaketa hauen bigarren buelta udaberrian izango da, martxoa aldera.
Erasmus+, etorkizuneko proiektuak Comenius/Erasmus+ proiektuak Europako Batasunak ematen dituen diru laguntzak dira. Hauek hasieran Nafarroako Hezkuntza Sailaren bidez eskatzen badira ere, azken hitza Espainako Hezkuntza Ministeritzak du bere nazionarteko SEPIE bulegoaren bitartez. Proiektu hauek gauzatu ahal izateko, aldeaniztunak izan behar dute, hau da, proiektu bat onartua izateko lau herrialde ezberdinetako ikastetxek parte hartu behar dute bertan. Proiektu ofizial hauek gauzatu ez direnean, ordea, San
sanferminikastola.com orria
19
TRUKAKETAK
Fermin Ikastolak aldebiko trukaketak antolatu ohi ditu. Egitasmo ofizialen tankera bera dute, baina bi ikastetxeen arteko lan hi tzamena da eta akordioak urte beteko iraupena izan ohi du. Orain dela gutxi, ordea, San Fermin Ikastolako Europako Proiektuen koordinatzaileak Nafarroako Hezkuntza Sailan izandako bilera informatiboan jakin ahal izan zuenez, hemendik aurrerako egitasmoetan, unibertsitateek eta enpresek ere parte hartu beharko dute proiektuak onartuak izateko. Honen xedea Bigarren Hezkuntzako ikaslegoa unibertsitatearekin eta enpresa munduarekin harremanetan jartzea da, batez ere, etorkizuneko ikasketekin edo lan munduarekin lehen kontaktua
20
orria
sanferminikastola.com
izan dezaten.
Etorkizuneko eskola (2016-2018)
“San Fermin Ikastolako Europako Proiektuak” lan taldea, berriz, orain dela bi hilabete, 2016-2018ko Erasmus+ proiektu berria antolatzen hasi zen. Egitasmo berriaren izena “New technologies: the school of the future” izango da, alegia, tekonologia berriak, etorkizuneko eskola. Bertan, San Fermin Ikastolaz gain, Belgika, Norvegia, Polonia, Erresuma Batua eta Islandiako ikastetxeek parte hartuko dute. Hasi dira dagoeneko gure ikasleak gai honen inguruan lanean eta orain dela gutxi ikastolako talde bat Belgikan egon da proiektu berri honen lehen urratsak ematen.
TRUKAKETAK
Proyectos Europeos en San Fermin Ikastola San Fermin Ikastola lleva participando en diferentes proyectos Comenius/Erasmus+ desde hace ya 12 años. En el seno de esta iniciativa, se está preparando, además, un nuevo proyecto para los cursos 2016-2018 bajo el título de “The School of the Future”, la escuela del futuro, con la participación de centros educativos de Bélgica, Noruega, Islandia, Polonia y Reino Unido. Desde San Fermin Ikastola se han desarrollado proyectos europeos con financiación de la Unión Europea, Comenius Projects, rebautizados recientemente como Erasmus+, de muy diversa índole y temática. Desde el primero, denominado “Bilingual Regions Within European Boundaries” en el que el eje principal fue el bilingüismo en Europa; pasando por “From the welfare to the
well-being”, donde el eje de actuación fue el tema de la salud; hasta “Food for Thought” entorno a la importancia de mantener una buena alimentación. Estos proyectos han permitido a profesorado y alumnado de San Fermin Ikastola conocer y convivir con realidades muy diversas a lo largo y ancho de Europa, y visitar países como Bélgica, Francia, Noruega, Finlandia, Hungría, Italia o Turquía. Además, San Fermin Ikastola ha desarrollado proyectos en los cursos escolares en los que no ha habido financiación de la Unión Europea, como puede ser este curso escolar 2015-2016, en el que se están desarrollando intercambios con centros educativos de Noruega, Bélgica y Francia.
sanferminikastola.com orria
21
LABURREAN
Matematikatan txapeldunak Mikroipuinen lehiaketan Lehen Hezkuntzako 6. mailako Ane Asin Muratorik irabazi du lehenengo saria “Diametro desberdinetako enborrak” izenburua duen lanarekin.
Argazki lehiaketan, berriz, DBHko 1. mailako Isabel Berruete Aristu ikasleak irabazi du lehenengo saria ziklo honetako kategorian “Herri Infinitua” deritzon lanarekin. Bestalde, lehiaketara ere aurkeztu ziren DBHko 2. mailako Uxue Redin eta Batxilergoko lehenengo mailako Mikel Redin ere, finalista geratu ziren lehiaketara aurkeztutako argazkiekin. Aurten, lehen aldiz antolatutako lehiaketa honetan, Nafarroako 200 ikaslek parte hartu dute eta guztira 330 argazki aurkeztu dituzte.
Izenburua: Herri Infinitua. Egilea: Isabel Berruete Aristurena.
Izenburua: Fuga puntua. Egilea: Mikel Redin.
La asociación de profesores de Matemática de Navarra, Tornamira, ha organizado este año, por primera vez, un concurso de fotografía y microrelatos entre el alumnado navarro de Primaria, Secundaria y Bachillerato, y varios alumnos de Ikastola han resultado premiados. En concreto, la alumna Ane Asin Muratori, de sexto de Primaria, ha obtenido el primer premio de microrelatos con el trabajo titulado “Diametro desberdinetako enborrak”. En el apartado de fotografía, también una alumna de Ikastola ha obtenido el
primer premio, en la categoría de secundaria. Se trata de Isabel Berruete Aristu de primero de la ESO, que ha presentado un trabajo titulado “Infinito Publico”. Por su parte, los también alumnos de Ikastola Uxue y Mikel Redin, quedaron como finalistas con sus trabajos de fotografía en las categorías de ESO y Bachiller respectivamente. Un total de 200 alumnos se ha presentado al mencionado concurso en el que se han presentado más de 300 obras.
Tornamira, Nafarroako Matematikako irakasleen elkarteak, aurten, lehenengo aldiz, arlo honekin lotura duen argazki eta mikroipuinen lehiaketa antolatu du herrialde honetako LH, DBH eta Batxilergoko ikasleentzat eta gure hiru ikasle sarituak suertatu dira.
Mikroipuina EGILEA: ANE ASIN MURATORI “Diametro desberdinetako enborrak” Baziren behin, bi gizon oso burugogor eta oso apustulariak. Egun batean, biltegi bat aurkitu zuten. Batek, 300 egur sartzen zirela esan zuen. Besteak, berriz, 500 egur sartzen zirela esan zuen. Baina egurren diametroa ez zuten adostu. Horrela egunak eta egunak pasa ziren eta biltegia betetzen joan zen, diametro desberdineko egurrez. Azkenean (biltegian egur gehiago sartzen ez zirenean) kontatu egin zituzten. 400 zeuden, bakoitza bere burugogortasunetik atera zenean, berriro ere lagunak egin ziren. Biltegia beteta utzi zuten apostuak ezertarako ez duela balio gogoratzeko.
22
orria
sanferminikastola.com
LABURREAN
FIE, sorginkeriatan eta ingelesan murgildurik Aurten ere FIE ingelesezko inmertsio linguistikoko programa burutu da Ikastolan eta bi asteetan zehar, Lehen Hezkuntzako bosgarren mailako ikasleek ikastordu guztiak irakasle natiboekin burutu dituzte hizkuntza honetan. Horretarako, ingelesa ama hizkuntza duten hainbat gurasoen laguntza jaso dugu, bai eta beste irakasle natiboena ere. Hamabostaldian zehar “The apprentice witch” izeneko proiektua landu dute eta denek sekulako “azti eta sorgin” lanak egitea lortu zuten.
Ikastolak mende erdia bete du eta aurrera goaz San Fermin Ikastolak bere 50. urteurrena bete zuen joan den urriaren 23an eta egunaren ospakizun handia egiteko, ikasle, irakasle eta langile guztiak patiora atera ginen, tarta erraldoi batekin Zorionak abesteko. Uxue ikastola izan zen, gaur bezalako egun batean bidea urratu zuena, eta haren atzetik etorri zen gerora gaur egun ezagutzen ditugun San Fermin Ikastola eta Paz de Ziganda. Kaxianoren bertsioa kantatzeaz gainera, "Guk euskaraz, zuk zergatik ez" abestia ere entzungai
izan genuen, patioan bildu ginen guztion ahotik, duela 50 urte euskarazko irakaskuntzaren bidea urratu zuten familien ausardia gogoratuz. Hunkigarria izan zen benetan ikasle handiek txikiak nola lagundu zituzten ikustea, bai eta oro har bertan sortu zen giro aparta. Ekintza hau, ordea, hasiera besterik ez da; ikasturte osoan zehar, hamaika ekimen antolatuko baitira urteurrena ospatzeko.
Medio siglo de ikastola mirando al futuro San Fermin Ikastola cumplió el pasado 23 de octubre 50 años y lo celebramos con un sencillo pero emotivo acto en el patio. Una gran tarta presidía la fiesta en la que todos los allí presentes, alumnado, profesorado y trabajadores de ikastola cantamos el "Zorionak". Uxue ikastola fue la pionera emprendiendo ese camino, dando paso, años más tarde a las que hoy conocemos como San Fermin Ikastola y Paz de Ziganda . Además de cantar la popular versión de "Zorionak" de Kaxiano, "Guk euskaraz, zuk zergatik ez" también fue coreada por todos, para recordar la valentía de aquellos
padres y madres que hace cincuenta años decidieron emprender este camino para poner en marcha la enseñanza del Euskara en Nafarroa. El compromiso y cuidado con el que los alumnos y alumnas mayores se ocuparon de los más pequeños fue realmente emocionante y muestra clara del inmejorable ambiente que se creó. Esta actividad, sin embargo, no es más que el comienzo de otras muchas que tendrán lugar a lo largo del curso para celebrar nuestro aniversario. sanferminikastola.com orria
23
