Atlantic Airways 02/2013

FREE COPY / Tak blaรฐiรฐ viรฐ SUMMER / SUMMAR 2013

SENIOR MASKINMEISTARAR TIL MAERSK LINE Tað legst afturat flotanum og tí søkir Maersk Line eftir dugnaligum maskinmeistarum við vinnubrævi sum maskinstjóri ella 1. meistara. Hevur tú royndir sum maskinmeistari frá bingjuskipum, tangaskipum ella Ro-Ro skipum, stórum sum smáum, hava vit kanska starv til tín.

Sum komandi yvirmaður hjá okkum, verður tú partur av eini altjóða manning í heimsins størsta bingjureiðaríi. Tú fært møguleika at brúka og menna tíni evnir á hátøkniligum og framtíðartryggjaðum skipum við m.a. interneti og teimum bestu og nýggjastu motorunum.

Vit leggja dent á, at øll okkara starvsfólk bæði á sjógvi og á landi, eru eggjaði at taka stóra ábyrgd viðvíkjand trygd og avrik. Tætt samstarv er millum skip og reiðaríið við tí endamáli at økja virksemið og at lætta arbeiðsgongdirnar umborð, samstundis sum størri ábyrgd verður løgd út á skipini.

Trúskapur, nærlagni og álit eru høgt í metum hjá reiðarínum og starvsfólki tess, og roknað verður við, at tú gevur títt íkast til eitt trygt arbeiðsumhvørvi í tínum samstarvi við starvsfelagar úr Føroyum, Danmark og úr øðrum londum.

Vit bjóða tær góða løn eins og góðar møguleikar fyri persónligari og yrkisligari menning eitt nú eftirútbúgving og framflyting. Okkara aðalmál er “We create opportunities in global commerce”. Hjá okkum fart tú eina yrkisleið við einum fjølbroyttum arbeiðsdegi og framtíð í einum av heimsins førandi bingjureiðaríum.

Umsókn: Hevur tú hug at taka nýggjar avbjóðingar sum maskinmeistari hjá Maersk Line, skalt tú senda umsókn við CV til MCMCPHHRD@maersk.com ella online gjøgnum okkara uppslag á www.Job2sea.com

Tvey gera munin Fá tær tvey ymisk gjaldskort við, tá tú fert uttanlands at ferðast.

Kort nummar tvey kann tryggja tær, at upplivingin gerst góð. Í Eik hava vit fleiri sløg av gjaldskortum. Tí kunnu vit altíð finna júst rætta kortið til tín.

Eik Banki P/F Tel. 348000 www.eik.fo

CONTENTS innihaldsyvirlit

8

16

28

38

46

54

8

Vælkomin til Milano

English summary, page 14

16

Bjørgini eru stoltleikin - lundin er perlan

English summary, page 24

28

Svimjandi gullið

English summary, page 36

38

Faroese Glass Art Spreading Joy

Føroysk glaslist spjaðir gleði

46

Tann miðvísa jarnkvinnan

English summary, page 53

54

Atlantic Airways bjóðar nú heimsins besta laks

Atlantic Airways Serves the World’s Best Salmon

60 Krossorðagáta og sudoku 62 Barnasíða 64

Søgan um Atlantic Airways

66

Facts about the Faroe Islands

ATLANTIC REVIEW is published by Atlantic Airways, Vaga Airport, FO 380 Sørvágur, tel. +298 34 10 00, fax. +298 34 10 01, e-mail: info@atlantic.fo. Layout and advertising: Sansir P/F, Lucas Debesargøta 3, Postbox 1099, FO 110 Tórshavn, tel. +298 355 355, fax. +298 355 350, e-mail: info@sansir.fo. Printed by Føroyaprent. Edited and coordinated by Sansir, in cooperation with Atlantic Airways. Responsibility: Magni Arge. This publication may only be reproduced in agreement with the publishers. Cover: Rabarbuglas

sansir.fo

Enjoy the most beautiful bustrip in the world

DAYS ONLY 500 DKK

DAYS ONLY 700 DKK

Mykines not included.

Children 7-15 years old half price.

ATLANTIC AIRWAYS

Next stop: Italy, Tunisia, Turkey and Egypt In this edition of Atlantic Review we will present Milan, Atlantic Airways’ most recent travel destination, as well as the majestic bird cliffs of Vestmanna that are visited by thousands of travellers each year.

We will also shed light on Faroese glass art, the strong fighting spirit of Faroese top athletes and the current conflict regarding pelagic fishing in the North Atlantic Ocean; an industry which has boosted the Faroese economy these last years.

In March of 2012 Atlantic Airways welcomed its first Airbus 319 into the fleet. As a consequence, the airline took up direct flights to Barcelona. The flights between the Faroe Islands and Barcelona have been exceptionally popular. This year the airline has added Milan to its southern European destinations. This became possible when the second Airbus joined the fleet in May. This fleet expansion has enabled Atlantic Airways to enter into two agreements with Danish travel company Atlantis Rejser regarding passenger flights from Billund and Copenhagen to Egypt, Tunisia and Turkey in the years 2013–2016. These flights will commence in June and will take place all

year round. The Atlantis Rejser flights will ultimately entail an added need for a third Airbus, expected to join the fleet in October.

There are new times ahead for Atlantic Airways and the airline is delighted to have improved its capability to offer its travellers more exciting travel destinations. We are looking forward to cooperating with Atlantis Rejser, which we expect to be rewarding. And finally we are grateful for the trust that Atlantis Rejser has shown us with these contracts to charter our aircraft.

Atlantic Airways is the national airline of the Faroe Islands and our main route remains the Faroe Islands–Denmark route.

We will continue to service this route, and the routes to Norway, Iceland, Great Britain, Spain and Italy, as well as possible. In order to further increase service levels onboard we have started this summer to serve the world’s best salmon, the world famous HiddenFjord salmon from Faroese aquaculture company Luna.

Faroese salmon is particularly popular around the world, and the story of the

HiddenFjord salmon is an inspiring story of how the best raw material from the purest environment in the world can become a delicacy praised by buyers and chefs from such faraway places as the USA and the Far East. Travellers in our aircraft can now take part in this delicacy.

Faroese tourism is on the verge of an innovative breakthrough, which is based on the collaboration between tourism professionals, artists and food experts. An increasing number of people see the value in telling the story of the art, food, nature and natural resources on the islands. Atlantic Airways is proud to be spearheading this collaboration together with Visit Faroe Islands. We wish everyone a pleasant journey, whether the destination is the Faroe Islands or one of the southern European destinations.

Magni Arge, CEO Atlantic Airways Ltd

ATLANTIC REVIEW 02/2013

7

TEKSTUR/text FRIDA POULSEN MYNDIR/photos ISTOCKPHOTO

Vælkomin til Milano Milano hevur nógv at bjóða, bæði tá tað snýr seg um matstovur, handlar, list, móta og dansistøð. Frida Poulsen hevur búð í býnum í níggju ár og veit, hvar bestu miðini eru í býnum. Í hesi greinini gevur hon tær góð ráð um, hvar tú kanst fáa ógloymandi upplivingar í býnum og fylla tær kuffertið við bíligum vørum

8

ATLANTIC REVIEW 02/2013

ATLANTIC REVIEW 02/2013

9

Milano sæð frá luftini

Tann gamli býarparturin í Milano eitur Brera og er sera hugnaligur at spáka í. Best er at fara hagar um kvøldið, tá allar kaféir hava opið og bjóða tær ein aperitivo og so nógv at eta, sum tú orkar

Standmynd av Garibaldi

10

ATLANTIC REVIEW 02/2013

Handil hjá Versace í Milano

fara inn í handilin La Rinascente, sum liggur beint yvir av kirkjuni, og skoða hana úr kaféini á ovastu hædd. Hendan kaffistovan er heilt serlig. Har er bíligt, men fyri fólk í Italia er hon bæði eksklusiv og dýr. Maturin er góður, og starvsfólkini duga væl enskt. Í kirkjuni kunnu tit vitja ókeypis, og tit mugu Stóra plássið framman fyri Duomo-dómkirkjuna

minnast til at hava klæðir um herðar og knø, tí annars sleppa tit ikki inn.

Tá tú kemur til Malpensa, flogvøllin, har Atlantic Airways lendir í

Ein annar kendur bygningur er Castello

Milano, kanst tú leiga ein bil, taka tokið ella koyra við bussi til Milano.

Sforzesco, sum er eitt slott við einum deiligum

Bíligasti mátin er at taka bussin, sum hvønn hálva tíma koyrir bein­

bakgarði, ið altíð er opin og verdur at ganga

leiðis til Centrale-støðina har norðuri í býnum. Haðani er lætt at sleppa

ígjøgnum. Slottið liggur mitt í býnum. Verða

víðari við toki. Hetta geri eg altíð, men summum dámar betur at taka

tit svong her, kunnu tit keypa mat í matvogn­

tokið beinleiðis av flogvøllinum.

inum I Politici, sum merkir politikararnir.

Tvíflísirnar her eru upp­kallaðar eftir kendum

Tokið á Centrale koyrir hvønn hálva tíma longur suður til Cadorna-

politikarum og smakka avbera væl. Eisini

støðina. Skalt tú vitja í einum heilt øðrum býi við t.d. Gardasjógvin, og

eru tær bíligar. Her dámar mær væl at sita og

tit eru fleiri í ferðalagi, viðmæli eg, at tit heldur leiga ein bil, tí at leiga

eta, meðan eg njóti flotta útsýnið ella bara

bil er sera bíligt í Italia. Eru tit einsamøll á ferð, er lætt at taka bussin til

sólina og friðin.

Centrale og so tokið víðari, hagar tú skalt.

La Scala eitur kenda sjónleikarahúsið, sum Stórslignir bygningar

eisini liggur mitt í býnum. Tit kunnu keypa

Tann best kendi bygningurin í Milano er dómkirkjan Duomo, sum

atgongumerkir í húsinum. Millum La Scala

liggur mitt í býnum. Hon er sera vøkur uttan, og til ber at skoða hana

og Duomo er tunnilin La Galleria. Her er

innan við at ganga upp trappurnar ella taka lyftina. Tit kunnu eisini

sera vakurt at ganga ígjøgnum. Ein tarvur er ATLANTIC REVIEW 02/2013

11

Dómkirkjan Duomo í Milano

í marmorgólvinum, sum hevur tað strævið. Fólk stíga við hæl­

St. Lorenzo

inum á hansara hvítanýru, snara so tríggjar ferðir og ynskja sær okkurt, sum tey vóna fer at ganga út. vegginum hjá da Vinci. Verða tit svong her á leiðini, Leonardo da Vinci

kunnu tit fara inn á Bar Magenta, sum hevur verið

Fleiri fornminnisøvn eru eisini í býnum. Palazzo Reale liggur

sera væl umtókt matstova í Milano síðan 1907.

beint yvir av kirkjuni. Her sýna tey ofta fram verk eftir kend lista­fólk. Museo Nazionale della Scienza e Tecnologia sýnir fram

Góður matur

uppfinningar hjá Leonardo da Vinci frá súkklum til tok. La

Tann gamli býarparturin í Milano eitur Brera og er

Triennale liggur beint við Cadorna. Hetta er eitt meira nýmótans

sera hugnaligur at spáka í. Best er at fara hagar um

savn við eini hugnaligari kafé. Nógv onnur søvn eru at vitja í

kvøldið, tá allar kaféir hava opið og bjóða tær ein

býnum, summi stór og summi smá, so fyri tey søguhugaðu er

aperitivo og so nógv at eta, sum tú orkar. Í Italia er

Milano eisini ein spennandi býur.

púra vanligt, at matstovur hava opið frá kl 12.00 til

14.30 og so aftur frá kl 19.00. Dámar tær væl italskar

“Tann seinasta kvøldmáltíðin” hjá Leonardo da Vinci sæst í eini

pylsur og vilt royna okkurt serligt italskt, er

kirkju beint við Cadorna-støðina. Skulu tit hava atgongumerki inn

Salsamenteria di Parma rætta matstovan. Her fært tú

hagar, mugu tit vera í góðari tíð, og eru ongi eftir, kunnu tit liggja

siðbundnan italskan mat og gott vín afturvið, og

framvið at fáa óavheintað atgongumerkir. Hetta er ein serlig

prísurin er sámiligur. Hesa matstovuna dámar mær

uppliving. Í eitt korter kunnu tit í friði hyggja at hugtakandi

serstakliga væl.

12

ATLANTIC REVIEW 02/2013

Italia er kent fyri gott kaffi og góðan ís, sum kallast gelato. Mitt í býnum eru Caffe Vergnano og Princi

Sjónleikarahúsið La Scala

Eisini dámar mær Slice Café har suðuri í býnum, sum liggur við Naviglio-kanalirnar. Hetta er ein góð kafé við bestu drykkjum og góðum mati. Best er at møta upp kl. 17.30 ella í seinasta lagi kl. 18.00 fyri at sleppa undan bíðirøðini. Her fáa tit alt frá breyði til heitar rættir og pitsa. Tit kunnu eta so nógv, tit vilja, fyri 60 kr. Her vóru vit ofta, tá vit gingu í skúla, og

Arco della pace

her vóru vit eisini saman við okkara føroysku brúdleyps­­gestum.

heimsins besti ísur. Grom-ísketuna sært tú næstan allastaðni.

Hesin ísurin er eisini sera góður. Ymisk sløg av sjokulátu kunnu

Italia er kent fyri gott kaffi og góðan ís, sum kallast

keypast fleiri staðni í býnum.

gelato. Mitt í býnum eru Caffe Vergnano og Princi.

Caffe Vergnano bjóðar besta kaffið í býnum, og dámar

Nógv at keypa og vitja

tær at royna okkurt nýtt, skalt tú royna caffe al

Milano er væl umtóktur býur at keypa í. Fólk koma ofta til býin

ginseng. Stendur tú og drekkur kaffið, kostar tað 10

at fylla sær kuffertið. Handlar hava vanliga opið millum kl. 10.00

kr., men vilt tú sita, kostar tað 25 kr.

og 20.00 og summir eisini til kl. 22.00. Skalt tú á útsølu, mást tú

koma fyrstu ella aðru viku í august. Tá eru nógvir pengar at spara,

Cioccolati Italiani er besti ísurin í miðbýnum í Milano.

og stuttligt er at keypa, tá útsøla er. Burtursæð frá útsøluni er

Tú kanst velja, um tú vilt hava myrka, ljósa ella

august ikki besti mánaðin at vitja Milano, tí nógv eru tá í feriu og

hvíta heita sjokulátu niður í vaffluna. Hetta er

hava latið handlarnar aftur.

ATLANTIC REVIEW 02/2013

13

SUMMARY Prada handil í Milano

Welcome to Milan Atlantic Airways’ first Airbus 319 joined the fleet in March of 2012 and shortly afterwards the airline took up direct flights from the Faroe Islands to Barcelona. In June of this year, the airline welcomed its second Airbus 319 aircraft into the fleet. Now Atlantic Airways has taken up direct flights from the Faroe Islands to Milan in Italy.

Frida Poulsen, who is originally from the Faroe Islands, is a fashion designer and has lived in Milan for nine years. In this article she writes about which places are worth a visit in this city in northern Italy.

She tells us about cosy restaurants, exciting shops, exceptional art works, the latest fashion and the best discos.

The most famous building in all of Milan is the Duomo cathedral, which is situated in the middle of town. It is exceptionally beautiful on the outside, and you can view the inside by walking up the stairs or taking the lift. And why not visit the shop La Rinascente across the street and watch the cathedral from the café there.

Castello Sforzesco

Another well-known building is Castello Sforzesco, which is a castle with a very lovely back garden.

Should you become hungry here, you can always

Fleiri ymisk showroom eru í Milano, har sniðgevar úr øllum

buy a meal from the I Politici, which is Italian for

heiminum vísa síni klæðir fram. Millum teirra eru Guðrun&­

“the politicians”. The sandwiches here are named

Guðrun og Soul Made. Vilt tú hugna tær á barr ella diskoteki, er

after famous politicians and they taste absolutely

Milano eisini rætti býurin. Nýmótans diskotek eru Old Fashion, Le

fabulous.

Banque, Plastic, Alcatraz og Magazzini Generali. Í Circolo Magnolia og Casa 139 skalt tú hava eitt limakort fyri at koma inn,

The most famous son of Milan, Leonardo da Vinci,

men tað er skjótt at fáa á staðnum. Sjálv dámar mær best hesi

also has his special place in Milan. Museo Nazion-

diskotekini. Á Birrificcio di Lambrate fært tú annars nýbryggjaðar

ale della Scienza e Tecnologia displays Leonardo da

øl, og kendi drykkurin Negroni bleiv uppfunnin í Bar Basso. Eru

Vinci’s inventions from the bicycle to the train, and

tit til popptónleik og móta, er rætta staðið Fashion Café.

Leonardo’s “The Last Supper” is also on display in a church close to the Cadorna railway station.

Hevur tú hug at fara á útferð, vil eg viðmæla vatnbýirnar Como og Lecco, sum tú kemur til við toki upp á ein tíma. Eisini kanst tú

Milan is a very popular city for shopping. People of-

fara til Parma, sum er kendur fyri sína skinku. Vilt tú fara longri

ten come to the city to fill their suitcases. Shops are

burtur, kanst tú fara til Venezia, Verona, Gardasjógvin, Genova

usually open between 10 am and 8 pm and some

ella Torino. Av hesum býunum er Venezia uttan iva tann mest

even to 10 pm. If you are looking for the sale you

spennandi og hevur nógv at bjóða, m.a. at sigla í gondol. Sjálv

need to visit for the first or second week of August.

havi eg verið har óteljandi ferðir. Hetta er ein deiligur og øðrvísi

You can save a lot of money, and - of course - it is

býur.

also more fun to shop when it is cheaper.

14

ATLANTIC REVIEW 02/2013

trygging.fo

PriVat AKFARs-, sEThúsA- & INNBúGVsTRYGGING

Vit lækka prísiN

tú skalt ONki gera!

Vit gera tað fyri teg 1. juli 2013

1.juli 2013 lækka vit prísin · Seinnu árini hava vit havt færri skaðar og úrslitið hevur verið gott. Tí lækka vit prísin á privatu akfars- sethúsa- og innbúgvstryggingum við heili 20%.

Soleiðis koma okkara góðu úrslit eisini tær til góðar, tí tað er tú og øll, ið hava tryggingar hjá okkum, ið eiga Tryggingarfelagið Føroyar.

Tú skalt onki gera. Vit gera tað fyri teg 1.juli 2013.

Sí meira á trygging.fo ella ring 345600

Høvuðssamstarvsfelagi hjá ÍSF

Oyggjaleikir 2013

ATLANTIC REVIEW 02/2013

15

16

ATLANTIC REVIEW 02/2013

Bjørgini eru stoltleikin - lundin er perlan TEKSTUR Helgi Jacobsen MYNDIR Helgi Jacobsen, faroephoto, o.o.

Vestmannabjørgini eru ein tann vakrasta perlan, føroyska ferðavinnan kann bjóða. Longu fyri øldum síðan løgdu fólk leiðina eystur undir land at síggja hesi stórslignu bjørg við teimum grønu skorunum, steyr­rættu drang­ unum og yðjandi fugla­lívi­num. Í dag eru øll ferðavinnu­tilboð undir bjørgini sam­skipað, og bátar sigla millum

Saksun

10.000 og 15.000 ferðafólk hagar um árið. Teirra ferð er bjargað, um tey síggja ein lunda!

Vestmanna

ATLANTIC REVIEW 02/2013

17

Nátturugivin vakurleiki undir Vestmannabjørgum

Vestmannabjørgini á vestursíðuni í Norðstreymoy líkjast burtur úr øðrum bjørgum í Føroyum. Her er ikki bara streyrrætt berg fleiri hundrað metrar upp í loft sum fleiri aðrastaðni. Her er ein fjøl­táttað samanseting av fuglabjørgum, grønum skorum við seyði, høgum tindum, gjáum, hellum, holum og drangum við smølum sundum. Litføgru leiktjøldini draga ferðafólkini til sín, meðan túsundtals fuglar undirhalda við karri og gorri.

Langt áðrenn Vestmannabjørgini gjørdust mál hjá ferðavinnuni, sóu útlendingar tað vakra og

at síggja tey um summarið, tá ið har uddi við fugli. Røkur og

stór­bæra í náttúruni norðan fyri Vestmanna.

skorar vóru fullar av lomviga, sum við sínum fattu, hvítu bringum

Jørgen Landt, sum var prestur í Norðstreymoy,

mintu um túsundtals postalínsdukkur. Hann segði bart út, at

lýsti í ár 1800 bjørgini sum undurfult skapað av

hansara pennur var ov veikur til at fara í smálutir at lýsa tann

náttúrunnar hond og skrivaði, at tað var ein fragd

hugtakandi sjónleikin undir bjørgunum.

18

ATLANTIC REVIEW 02/2013

Strondin er vill og rivin, og havsins ómetaliga megi hevur herjað á allar veikleikar í berginum

Alt rein so nógv við Graba, at hann mintist seg ikki áður at hava kent tílíkt árin av náttúrumyndum á sínum nógvu ferðum. Fuglaflokkar flugu til og frá, og tó visti hvør av hesum túsundtals fuglum gjølla, hvar hann skuldi finna sítt stað. Ovast búði lundin. Minni sást til hansara, men tá hann fleyg, var lætt at raka við hann.

Hóast fuglurin mong ár eftir vitjanirnar hjá Jørgen Landt og Carl Julian Graba var minkaður nakað, er lýsingin, sum fugla­frøðingurin Arne Nørrevang gevur av somu bjørgum miðskeiðis í 1970-árunum, ikki fátæksligari. Arne Nørrevang Bjørgini høvdu stóran týdning fyri húsarhaldini

minnist bjørgini frá eldri tíðum, eisini tá hann sum ungur var uppi á Heygadrangi. Hann lýsir vesturstrondina av Norð­ streymoy at vera eitt stórt fuglaberg. Strondin er vill og rivin, og havsins ómetaliga megi hevur herjað á allar veikleikar í

Hugtiknir granskarar

berginum. Drangar rísa upp í loft nær fasta berginum. Bátur

Myndin av fuglameinginum, sum týski granskarin Carl

gongur innanfyri, og aðrastaðni ganga djúp helli inn undir

Julian Graba gevur okkum á ferð síni í Føroyum í 1828,

klettin.

er ikki minni stórsligin. Hann hevði verið við embætis­ fólki í Saksun og kom ein dagin suður við Vestmanna­

Bjørgini stóran týdning

bjørgunum. Graba brúkti stuttar myndir at lýsa tað,

Hjá vestmenningum hava bjørgini í øldir havt stóran týdning

hann sá. Hann nevnir djúpar gjáir, har kópur er vanur

fyri húsarhaldini. Í skorunum høvdu teir seyð gangandi, og

at leggja ungar sínar, stórar og smáar holur, drangar og

hvør tann, sum átti skinnsvirði í jørð, kundi leggja stongina á

smáar klettar, sum rísa undan kavi framman fyri bergið

land at fáa sær hellufugl. Í drangunum og á bakkatromini

og yðja í skørvum, másum og lomvigum. Eisini lýsir

fekst bæði lomvigi, álka og lundi. Nógvan fugl fingu vest­

hann herviligt brim og dýrdarsjógv.

menningar við at reka lomviga upp á Seyðskoragjógv. Best lá ATLANTIC REVIEW 02/2013

19

Fyri húsarhaldini hava bjørgini ikki stórvegis týdning longur. Nú eru tey vorðin ferðamál burturav

fyri dagar við stillum mjørkatámi, tá sólin stavaði niður gjøgnum

Vandamikil vinna

tokuna. Tá var alt ein stór fløta av fugli úti fyri gjónni. Spakuliga

Tílík vinna hevur kravt mannalív, og vest­

trongdu einir fimm bátar fuglin inn móti gjáarmunnanum. Tá fuglurin

menningar eru falnir bæði í skorum og í

ikki longur sá sær nakran útveg, var bara ein vegur, og tað var at

bjørgum. Onkuntíð var ov trupult at fáa deyðar

halda inn á helluna í gjáarbotninum, har loft var í erva. Har var

menn uppaftur, og teir vórðu tí grivnir, har teir

fugl­­urin sitandi millum grótið í myrkrinum.

fullu. Aðrir fullu í havið og komu ongantíð aftur. Ein serlig søga er um ein fiskimann úr

Nú vóru einir tríggir mans settir á land at taka fuglin. Teir kundu reka

Vestmanna, sum saman við fleiri øðrum av

upp á gjónna fleiri ferðir sama dag, og meðan teir bíðaðu, til lomvigin

manningini hevði verið hjá eini spákonu í

setti seg aftur á sjógvin, lógu teir á bátinum og fleygaðu fugl, sum

norskari havn. Spákonan segði vestmenning­

stoytti seg oman úr berginum. Góðar dagar kundu teir fáa 5.000 fuglar,

inum, at hann fór at doyggja á sjónum árið

sum vórðu býttir millum menninar.

eftir. Maðurin tók hetta so álvarsamt, at hann

20

ATLANTIC REVIEW 02/2013

Aðrar søgur eru um brøgd, tá menn hava bjargað øðrum at detta oman. Hetta er hent bæði í skorum og á drangum.

Ikki minst siga øll tey hundraðtals staðanøvnini í bjørg­ unum og skorunum frá einum virknum lívi í øldir. Sjónligast er Torskorarhorn, sum av sjónum og upp á tann sjáldsama spíska klettin er 745 metrar høgt. Paparøkur norðarlaga í skorunum hava helst elstu tilvísingina. Har skulu papar, írskir munkar, hava búð í einingi fyri væl og virðiliga túsund árum síðan. Øll staðanøvnini í skorum og bjørgum eru varðveitt og sett á myndkort.

Bjørgini sum ferðamál Fyri húsarhaldini hava bjørgini ikki stórvegis týdning valdi at vera heima, tí so doyði hann í øllum førum ikki á

longur. Nú eru tey vorðin ferðamál burturav. At hava seyð

sjónum. Hann røktaði í einum haga norður móti bjørg­

í skor­un­um er ikki neyðug innløga, men er vorðið eitt

unum, og ein dagin seint í januar, tá hann skuldi taka eitt

frítíðarítriv og neyðug sosial samvera hjá monnum, har

veðurlamb, fóru bæði hann og veðurlambið á sjógv í eini

sambandið við gomlu mentanina verður hildið viðlíka. Enn

gjógv, og maðurin varð ongantíð funnin aftur.

liggja teir nátt í Dalhúsi tríggjar tímar til gongu úr Vestmanna.

ATLANTIC REVIEW 02/2013

21

Men fuglaveiðan er heilt hildin uppat, ivaleyst mest tí vistfrøðiliga javnvágin er skeiklað, og lítið tí er at eta hjá lomviga og lunda. Útferðirnar undir Vestmannabjørgini byrjaðu við skipum sum Smyrli og Pride fyri 50-60 árum síðan.

Skipið Havhestur gjørdi eisini einstakar túrar í tríati­ árunum. Tað var rættiligur veitsludagur, tá Smyril fullsettur við havnarfólkum og hornorkestri legði inn á Vestmanna. Fleiri av stóru maskinbátunum í bygdini fóru løtu seinni saman við Smyrli skúmandi eystur undir land, har ferðafólkini vórðu umskipað í maskin­ bátarnar. Bátarnir sigldu síðan fram við bjørgunum, inn millum drangarnar og djúpu gjáirnar og gjøgnum holur í bølamyrkri, meðan søgufróðir vestmenningar greiddu frá.

Tá oyggjarvegurin í 1966 var bundin saman, og koyrandi varð millum Havnina og Vestmanna, gjørdist lættari at bjóða útlendskum ferðaløgum útferðir undir bjørgini.

Vestmenningar høvdu bygt fleiri seksæringar til grønlands­útróður, men hesin útróður var hildin uppat, og væl lá fyri at brúka hesar bátar at sigla undir 22

ATLANTIC REVIEW 02/2013

Fuglabjørg, drangar, stakkar og skorar gerast í sínum veldi til eina ovurstóra uppliving fyri flatlendingar, har einastu hæddir eru mannagjørd háhús

Vestmannabjørgini við. Fyri tað mesta var tað

flatlendingar, har einastu hæddir eru mannagjørd háhús. Men

Ferðamannastovan í Havn, sum heitti á menn

náttúran er ikki bara høg og grøn, hon kemur tær óveruliga nær í

um at sigla. Í 70’unum og 80’unum vant siglingin

gjáum og kópalátrum og ikki minst í mjáu sundunum millum land

nógv upp á seg og gjørdist regluligari. Í 90’un­

og drangar, har tú sært beint inn í eyguni á lomvigum og ritum á

um fóru feløg at kappast, og vit fingu stórar og

niðastu skorunum.

skjóttgangandi bátar, sum hildu øll trygdarkrøv til slíka ferðafólkasigling. Nú eru ferðavinnu­

Útlendsku ferðafólkini eru so at siga altíð nøgd við túrarnar undir

tilboðini undir bjørgini samskipað, og bátarnir

Vestmannabjørgini. Ein av stóru upplivingunum er at sigla undir

sigla millum 10.000 og 15.000 útlendingar undir

hellini og gjøgnum myrku holurnar. Kortini eru ferðafólkini ikki

bjørgini um árið.

heilt nøgd, fyrr enn tey hava sæð ein lunda. Soleiðis sum Føroyar verða marknaðarførdar, er lundin eitt tað sterkasta eyðkennið fyri

Holur og lundar

Føroyar. Tað er afturvendandi frá hvørjum túri undir bjørgunum:

Fuglabjørg, drangar, stakkar og skorar gerast í

Síggja fólk ein lunda, er ferðin bjargað!

sínum veldi til eina ovurstóra uppliving fyri

SUMMARY

The Majestic Grandeur of the Bird Cliffs of Vestmanna The bird cliffs of Vestmanna are among the true

experience them during the summer when they were teeming with

gems that Faroese tourism has to offer. Already

bird life.

centuries ago people set sails east along the shore­line to see these grand cliffs with their

The picture that German scientist Carl Julian Graba gives us from

grass-covered steep tops, the vertical rocks project-

his travels on the Faroe Islands in 1828 is no less grand. Never

ing from the sea and the teeming bird life. Today

before had he felt such a reaction to the pictures of nature in his

boats carry somewhere between 10,000 and 15,000

many travels. Flocks of birds flew back and forth and yet each one

tourists there every year.

of these thousands and thousands of birds seemed to know exactly where its own place was.

A long time before the bird cliffs of Vestmanna became a tourist destination, foreigners noticed

The cliffs have always been immensely significant for the house-

the beautiful and majestic qualities in the grand

holds in Vestmanna. Their sheep would graze on the precipitous

natural surroundings just north of Vestmanna.

terrain on top of the cliffs and any man who owned land was

Jørgen Landt, who was priest in northern Strey-

allowed to use his net to catch birds on the cliffs. They would catch

moy, described the cliffs in 1800 as a wondrous

guillemot, razorbill and puffin on the vertical rock protruding from

creation of nature and wrote what a thrill it was to

the sea as well as on the edge of the cliffs.

24

ATLANTIC REVIEW 02/2013

Fá post frá virkjum og stovnum beinleiðis á telduna Við Mínboks fært tú post frá virkjum og stovnum beinleiðis á tína teldu. Tú fært eitt nú skatta­ uppgerðina frá Taks, tíni kontuavrit frá bankanum, tínar lønarseðlar frá tí almenna og Tórshavnar kommunu. Við Mínboks fært tú eitt greitt og fullfíggjað yvirlit yvir postin frá teimum virkjum og stovnum, sum brúka Mínboks.

Hevur tú netbanka, fert tú inn á minboks.fo og innritar við tínum loyniorði og meldar til. Hevur tú ikki netbanka, mást tú fáa tær netbanka í einum av peningastovnunum.

Tá tú meldar teg til Mínboks, fært tú ikki www.sansir.fo

skjølini við vanligum posti meira.

Melda til á minboks.fo

Hesum fært tú post frá

www.minboks.fo ATLANTIC REVIEW 02/2013

25

Such enterprise would occasionally cost human lives and many men from Vestmanna have died in the cliffs and mountains. Sometimes it was too difficult to reclaim the bodies of the fallen and they were forced to bury them where their bodies had landed. Some would fall into the sea and their bodies were lost. There are also many stories of great feats when men rescued others from deadly falls.

This happened both on the cliffs as well as on the tall vertical rocks.

Organised excursions to the bird cliffs of Vestmanna started some 50-60 years ago. It was a day of great celebration when the passenger ship Smyril, fully loaded with passengers and a brass band, arrived at Vestmanna.

Several of the larger motor boats from the village departed together with Smyril sailing along the eastern shoreline, where the passengers were moved into the smaller motor boats.

The boats then sailed alongside the cliffs, in between the tall protruding rocks and the gorges and into pitch dark grottos, while the storytellers from Vestmanna relayed the old stories. This is also the case today now that the excursions are organised using boats especially approved for tourist excursions.

ngar www.bergans.no

www.bergans.no

Berglon... í Klaksvík

Berglon... í Runavík

Frítíðarklæðir Jógvan Weihe Skipshandilin Maria Poulsen Berglon... Berglon...

Frítíðarklæðir Jógvan Weihe Maria Poulsen í íMiðvági í íTórshavn í Tórshavn (bert taskur) Klaksvík í Runavíkí Tórshavn í Miðvági Tórshavn í Tórshavn (bert taskur)

28

ATLANTIC REVIEW 02/2013

Ein áralong ósemja um fyrst makrelin og síðan sildina í Eysturatlants­­havinum hevur nú ment seg til opið stríð millum Føroyar øðrumegin og Noreg og ES hinumegin.

Innanhýsis í Føroyum er eisini stríð um, hvussu svimjandi gullið í havinum skal fáast til høldar. Summi tosa um uppboðssølu og onnur um tilfeingisgjald. Uppaftur onnur vilja hava hvørki tekstur Ingolf S. Olsen myndir Kjartan oluf hentze, o.o.

Svimjandi gullið ATLANTIC REVIEW 02/2013

29

Finnur Fríði og Tróndur í Gøtu Europeiska ....

Helst hevur hann bjargað allari Suðuroynni og eisini ársinntøkuni hjá nógvum fiskimonnum í sperda føroyska heimaflotanum, men hann hevur eisini elvt til handilskríggj við evropeisku grannarnar, bróðurlandið Noreg og ES og til innanhýsis klandur í Føroyum um stevið í heimliga dansinum um gullkálvin.

ES er mótpartur hjá Føroyum í makrel- og sildatrætuni

Navnið er Scomber scombrus, makrelur. Ein uppsjóvarfiskur, sum í stórum nøgdum og við milliardavirði ferðast millum heimsins høv,

Samstundis gekst væl í vinnuni sum heild,

og sum strandarlondini, hvørs sjóøki hann vitjar, gramliga vilja

búskapurin var í framgongd, og optimisman

kanna sær sín ríkiliga bita av. Hesin lítli, sebra-stríputi fiskurin

var ovurstór.

hevur seinastu árini meira enn nakað annað verið tað tilfeingið, sum hevur hildið føroysku fiskivinnuni omaná og birt vónir í búskaparliga

Olja í rakstrarverdum nøgdum varð tó ikki

aldudalinum.

funnin tá og er tað ikki enn, og fyri umleið 10 árum síðan fór at ganga skeiva vegin í botn­

Tann nýggja vónin

fiskiskapinum og tískil eisini flakavinnuni á

Makrelurin gjørdist fyri fýra árum síðan tann nýggja vónin um

landi. Alivinnan, ið var vorðin ein týðandi

skjóttvunnið ríkidømi, nú tær áður so stóru væntanirnar til eina

partur av føroyska búskapinum, fór fyri bakka

blómandi føroyska oljuvinnu fyribils vóru endaðar við vónbroti. Fyri

av sjúku. Í uppsjóvarvinnuni minkaði svart­

12-13 árum síðan herjaði annars rættiligur oljufepur í Føroyum.

kjaftaveiðan, sum í nógv ár hevði verið stór,

Heimsins oljurisar sýndu føroyska landgrunninum stóran áhuga, og

niður í lítið og onki.

millum fólk tóktist lagið vera, at tað snúði seg bara um stutta tíð, áðrenn føroyska oljan fór at streyma úr undirgrundini.

Nú gekk alt knappliga skjótt skeiva vegin, og í seinnu helvt av nullunum vendist bjartskygnið so líðandi til svartskygni. Men so funnu føroyingar brádliga makrel! Ella rættari sagt settu føroyingar hart ímóti hørðum og kravdu, at føroyski fiskiskapurin eftir makreli skuldi standa mát við nøgdirnar av makreli í føroyskum sjógvi.

30

ATLANTIC REVIEW 02/2013

Tinganes

makrelurin flutti seg alt longur vestureftir og inn í okkara sjóøki. Á fiski­skipunum løgdu teir eisini til merkis, at havið fleyt í makreli. Eg mátti bara staðfesta, at við verandi býti, sum Noreg og ES tvíhildu um framvegis skuldi galda, duttu vit fullkomiliga niður ímillum í makrelfiskiskap­ inum,”greiðir Jacob Vestergaard frá um avgerð­ina Hetta hendi, tá samráðingarnar vóru um makrelkvoturnar fyri

at ganga frá strandarlanda­avtaluni.

2010. Strandarlondini vóru tá Føroyar, Noreg og ES. Seinni er Ísland eisini vorðið viðurkent sum strandarland í dystinum um

Undantikið nakrar mánaðir í 2011 hevur Jacob

makrelin. ES og Noreg vóru tó ikki til at vika, og endin varð, at

Vestergaard úr Fólkaflokkinum umsitið fiskivinnu­

Jacob Vester­gaard, landsstýrismaður við fiskivinnu­málum,

mál í landsstýrinum síðan 2008 og eisini í 2003-

einsæris ásetti Føroyum eina makrelkvotu á 85.000 tons í 2010.

2004. Onki er at taka seg aftur í, at avgerðin um at

Hetta svaraði til 15 prosent av samlaðu hámarkskvotuni, sum

fleirfalda makrelkvotuna hevur havt stóra ávirkan

altjóða havgranskingarstovnurin ICES mælti til. Árið fyri var

á búskapin og alt samfelagið. Í 2011 herdi lands­­

føroyska kvotan bara 33.000 tons.

stýrismaðurin kósina enn meira og setti føroysku makrelkvotuna til 150.000 tons og í 2012 á leið tað

Havið fleyt í makreli

sama. Í ár er kvotan ásett til 126.000 tons. Í fjør

“Brúkti býtislykilin í undanfarnum strandar­landa­avtalum, sum

vóru tó sløk 33.000 tons eftir av kvotuni, tá árið

gav okkum umleið fimm prosent av heildarkvotuni, samsvaraði

var úti, og henda nøgdin er tí løgd afturat kvotuni

einfalt ikki við havlívfrøðiliga veruleikan, sum greitt vísti, at

í ár.

Nú gekk alt knappliga skjótt skeiva vegin, og í seinnu helvt av nullunum vendist bjartskygnið so líðandi til svartskygni. Men so funnu føroyingar brádliga makrel!

ATLANTIC REVIEW 02/2013

31

Í løtuni er blóðið heitt, men einaferð er alt hetta við revsi­ tiltøkum farið afturum, og sannleikin rennur upp fyri øllum pørtunum, og tá fara vit eisini at finna eina loysn, sum allir partar halda vera nøktandi

Økt virksemi

spildurnýtt virki, Varðin Pelagic, upp á Tvøroyri. Virkið á Tvøroyri

Úflutningsvirðið á makrelinum er fleirfaldað

hevur grundleggjandi broytt fortreytirnar fyri vøkstri og menning

sam­svarandi øktu kvotunum. Sostatt var útflutnings­

í Suðuroynni, sum frammanundan stóð fyri hóttafalli við lut­­

virðið í fjør, hóast tað ikki eydnaðist at fiska alla

falsliga stórum arbeiðsloysi, stórari minking í fólkatalinum og

kvotuna, 827 mió. kr., meðan tað í 2009 var 185

yvirhøvur døprum útlitum fyri framtíðina.

mió. kr. Meðan stórur partur av svartkjaft­inum varð fiskaður til ídnað, er at kalla allur makrelurin,

Stríð og klandur

sum er fiskaður av føroyskum skipum síðan 2009,

Men føroyska makrelríkidømið er ikki bara komið spraklandi í

farin til matna.

kassan síðan 2010 uttan svørðslag. Tvørturímóti hevur føroyska avgerðin um at áseta sær størri makrelkvotur elvt til nógv stríð

Prísurin fyri matfisk er nógv betri enn fyri ídnaðar­

bæði úteftir og inneftir. Úteftir mótvegis Noregi og ES og inneftir

fisk, og hetta sæst eisini aftur í stóru peninga­

sum klandur um, hvør hevur rætt til at fáa mest av makreli.

upphæddunum. Peningaliga ávirkanin á samfelagið

Ógvusliga kvotuøkingin verður nevniliga mett sum eitt spildurnýtt

av øktu makrelkvotunum er so stór, at hon bein­

fiska­tilfeingi, sum ongin enn eigur søgulig rættindi til.

leiðis kann lesast í bruttotjóðarúrtøkuni, og sjálv­sagt avspeglast hon eisini í øktum inntøkum á sjónum

Heldur ikki allir aktørarnir í vinnuni hava róst fiskimálaráðharra­

og øktum virksemi á landi.

num fyri at seta seg upp ímóti Noregi og ES, tí óttin fyri revsi­

Ársinntøkan hjá einum dekkara við einum av teimum stóru uppsjóvarskipunum er munandi økt, síðan Føroyar einsæris fóru at tilluta sær størri makrelkvotur, og hjá øllum hinum skipunum, sum hava fingið part í kvotunum, hevur makrelurin havt avgerandi ávirkan á bæði skiparakstur og ikki minst hýrur. Í 2009 læt uppsjóvarvirkið í Kollafirði uppaftur og hevur verið virkið síðan, og í fjør summar læt eitt 32

ATLANTIC REVIEW 02/2013

Les meira รก amr.fo ATLANTIC REVIEW 02/2013

33

Undan løgtingsvalinum í 2011 funnu hesir flokkar saman við Sambandsflokkinum og gjørdu semju um makrelbýtið tað árið. Tá varð ein partur av kvotuni seldur á uppboði, men annars hevur leisturin verið tilfeingisgjald ásett sum kilogjald.

Knútur í samráðingunum Stóri knúturin í strandarlandasamráðingunum var og er, at Noreg og ES ikki vilja viðurkenna tiltøkum móti Føroyum hevur allatíðina lúrt. Eisini er hart

føroysku grundgevingarnar fyri øktu kvotunum.

politiskt stríð um, hvussu nýggja tilfeingið skal umsitast, so

Føroysk gransking hevur staðfest, at makrelur

landskassin eisini fær sín part. Stríð er um hetta bæði innan­

gýtir í føroyskum sjógvi, og annars halda

hýsis í samgong­uni og millum samgongu og andstøðu. Onkur

føroyingar seg í høvuðsheitum til royndarfiski­

vil hava tilfeingis­gjald roknað fyri hvørt kilo, sum fiskað verður,

skap, veiðihagtøl og eygleið­ingar, tá teir grund­

onnur krevja, at makrelkvotan verður seld í smáum á uppboðs­

geva fyri, at býtislykilin eigur at geva føroyingum

sølu, og uppaftur onnur vilja ikki hoyra talan um nakað gjald

15 prosent heldur enn fimm prosent av samlaðu

yvirhøvur.

veiðini.

Serliga andstøðan við Javnaðarflokkinum og Tjóðveldinum á

Onki er at ivast í, at nógv meira er av makreli í

odda hevur verið atfinningarsom. Hesir flokkar vilja selja

føroyskum sjógvi nú enn fyrr, og nógv bendir

makrel­­kvotuna í bitum á einari almennari uppboðssølu og hava

eisini á, at hann er í føroyskum sjógvi longri enn

gingið hart á landsstýrismannin fyri at reka vina- og kenninga­

fyrr. Føroyingar siga, at makrelurin kemur í

politikk og tað, ið uppaftur verri er, tá hann hevur útlutað

føroyskan sjógv at eta seg stóran og feitan í

rættindir til at fiska makrel.

føroysku vistskipan­ini. ES og Noreg hava síðan

34

ATLANTIC REVIEW 02/2013

2009 so dánt viðurkent, at makrel­urin er meira í føroyskum sjógvi, men vilja als ikki hoyra talan um, at føroyska kvotan verður økt upp í 15 prosent.

Hóttanir fremjast í verki Soleiðis hevur staðið í botni, síðani makrelsamráð­ingarnar slitnaðu í 2010. Nógv hørð orð og hóttanir um tiltøk hava fokið yvir um hav av evropeiska meginlandinum og úr Skotlandi. Skotar og norð­menn hava eisini stongt havnir, so føroysk skip ikki hava kunnað avreitt makrelin har. Í vetur gjørdi Jacob Vestergaard so bart undir strandarlanda­ samráðingunum um norðhavs­sildina. Her eru strandar­ londini Føroyar, Ísland, Russland, Noreg og ES, og eins og við makrelinum høvdu føroyingar í fleiri ár kravt meira enn tey fimm prosentini, teir høvdu fingið. Úrslitið varð, at strandarlandaavtalan fyri norðhavssildina fór fyri bakka.

Hesaferð var talan ikki bara um tómar hóttanir úr Noregi og ES, tá landsstýrismaðurin ásetti Føroyum eina sildakvotu á góð 105.000 tons fyri 2013. Í ES tóktist avgerðin í juni 2013 longu at vera tikin um at revsa Føroyar. Spurningurin var bara hvussu.

THOR, based in “Hósvík”, a small village in the Faroe Islands, operates 22 vessels, 13 of them in the offshore industry, which include 2 custom built support/chase ships. Thor is a rapidly expanding shipping company with years of experience in the fishing and offshore oil industry operating all over the world.

Our flexible international office personnel and crews are efficient, trustworthy and experienced. Our navigators, who are held in high esteem throughout the world, grew up in the midst of the North Atlantic, with its wild weather. Surging seas and powerful storms are an integral part of our life; we respect them but are not intimidated by them.

“Í løtuni er blóðið heitt, men einaferð er alt hetta við revsi­tiltøkum farið afturum, og sannleikin rennur upp fyri øllum pørtunum, og tá fara vit eisini at finna eina loysn, sum allir partar halda vera nøktandi. Soleiðis var eisini við svartkjaft­inum á sinni. Har stóð í botni í mong ár, men alt kom í rættlag,” sigur Jacob Vestergaard, lands­stýrismaður.

Thor Ltd. – Bryggjan 5 – FO-420 Hósvík – Faroe Islands Tel (+298) 422503 – www.thor.fo – www.thor-offshore.com

NiNG · Tel 215 315

Thor in Nordic mythology was the god of thunder, a very strong and powerful god who was also the guardian of the gods

SUMMARY vations show that the volume of mackerel in Faroese wa-

Gold in the Ocean

ters is much higher today than in the past.

Last spring, Jacob Vestergaard, Minister of Fisheries, de-

A yearlong disagreement initially over mackerel but now also

cided to increase the Faroese herring quota, because Nor-

herring in the East Atlantic Ocean has developed into open con-

way and the EU were equally adamant in their refusal to

flict between the Faroe Islands on one side and Norway and the

increase the Faroese part of the total quota from 5 to 15

EU on the other.

per cent.

Ever since 2010 the Faroe Islands have been adamant in not ac-

The EU administration in Brussels immediately set to

cepting the old quota divisions in the agreement between the

work and has announced its procurement of the neces-

coastal states regarding mackerel, which stipulated that the

sary authorisation to place special sanctions on the Faroe

Faroe Islands were entitled to 5% of the total quota, while the

Islands. The question that remains now is just how the

rest was to be divided between Norway and the EU.

EU intends to sanction the Faroe Islands.

The Faroe Islands have instead chosen to allot themselves significantly increased quotas – 85,000 tonnes in 2010, 150,000 tonnes in 2011 and in 2012, and 123.000 tonnes this year. In 2009, when the last agreement was signed with the coastal states concerning mackerel fishing, the Faroese quota was 33,000 tonnes.

The increased quotas have influenced the economy greatly as well as the entire Faroese society. Export value of the mackerel has doubled many times over as the quotas have increased.

However, the decision by the Faroese to singlehandedly allot themselves increased mackerel quotas has ignited conflicts at home and abroad.

• Apartments • Guesthouses • Youth Hostels • Rooms with

1 h 20 min 2 h 15 min Viðareiði Fugloy

1h Gjógv 40 min Saksun

1h Klaksvík

1 h 30 min Mykines

private facilities

• Guest kitchen • Wirelesss internet

In the heart of the Faroes 40 min Airport

20 min Nólsoy 15 min Kirkjubø 45 min Sandoy

There is fierce disagreement in the Faroese political system on how to administer Faroese mackerel. The conflict rages both within the Government coalition as well as between the coalition

1 h 50 min Suðuroy

and the opposition.

The biggest obstacle in the negotiations with the coastal states

www.hostel fo

Tórshavn · Tel. 500600

is that Norway and the EU are unwilling to accept the Faroese arguments for the increased quotas. Faroese research has concluded that mackerel spawns in Faroese waters. Scientific obserATLANTIC REVIEW 02/2013

Dr. Jakobsensgøta 14-16 tel. 500 600

Bl

A RØN NOR

36

Bládýpi Bus Terminal

Your business partner in the Faroe Islands Audit

Bookkeeping

Corporation TAX and VAT International Shipping Taxatio

Wage Administration

Hydrocarbon Taxation

Corporate Finance sansir.fo

n

Personal TAX

Accounting Assistance

SPEKT løggildir grannskoðarar Sp/f. · Staravegur 17 · Postsmoga 3258 · 110 Tórshavn Faroe Islands · Tel 34 34 34 · Faks 34 34 35 · spekt@spekt.fo · www.spekt.fo

Føroysk glaslist spjaðir gleði tekstur/TEXT uni arge myndir/pHOTOS rabarbuglas, mikkalinaglas

Glaslistin vindur nógv upp á seg í Føroyum. Kendasti glaslistamaðurin í oyggjunum er Tróndur Patursson í Kirkjubø, sum sýndi 100 glasfuglar fram í Washington fyrr í ár. Mikkalina Norðberg og Rosa Birgitha Dal Christiansen hava hvør í sínum lagi hugtikið mong við sínum festligu og humoristisku glasfigurum seinnu árini

38

ATLANTIC REVIEW 02/2013

Glass art is becoming increasingly popular in the Faroe Islands. The most famous artist working with glass art in the Faroe Islands is undoubtedly Tróndur Patursson from the village of Kirkjubø, who had an exhibition of 100 glass birds in Washington DC in the USA earlier this year. Mikkalina Norðberg and Rosa Birgitha Dal Christiansen have also caught the attention of people with their decorative and humorous glass figures these last years

Rabarbuglas

ATLANTIC REVIEW 02/2013

39

Rabarbuglas

Tær eru tvær, og tær arbeiða hvør sær, men tilsamans

They are two separate artists, and they work separately,

skapar teirra arbeiði nógva gleði millum føroyingar og

but together their work brings joy to the people of the Faroe

útlendsk ferðafólk í Føroyum. Teirra glasfigurar eru so

Islands and to visitors from other countries. Their glass

litríkir, lívsjáttandi og barnsligir, at tú fært ikki annað enn

figures are colourful, life-affirming and infused with a

brosað, tá tú sært teir. Fært tú teir sum gávu, verður tú

child-like quality, which leaves a smile on your face when

ivaleyst ovfarin og grundar yvir, um teir skulu standa í

you see them. You will no doubt be surprised when

stovuni, á skrivstovuni - ella kanska á vesinum.

someone gives you one as a gift, and you will wonder whether to put them in your living room, on your desk – or

Soleiðis er einfaldur genialitetur. Hann brýtur niður mørk

perhaps in the bathroom.

millum gaman og álvara og bjóðar gomlum fatanum av.

Tann siðbundni oljumálningurin av føroyska landslagnum

Such is simplistic brilliance. It breaks down the barriers

er framvegis mest brúkta prýðið í føroyskum heimum,

between fun and serious and challenges your preconcep-

men vert er at geva gætur, at onnur list tekur seg støðugt

tions. The traditional oil-painted landscape remains the

fram, og glaslistin hjá Mikkalinu og Rosu Birgithu umboðar

number one wall adornment in Faroese homes; however it

eitt frískligt lot innan kvinnuliga list í Føroyum.

is worth noting that other art forms are advancing rapidly.

MikkalinaGlas

In that sense the glass art of Mikkalina and Rosa Birgitha represents a new fresh breeze within female art on the Faroe Islands.

MikkalinaGlas

40

ATLANTIC REVIEW 02/2013

Rabarbuglas

MikkalinaGlas

Rosa Birgitta Dal Christiansen

Mikkalina Norðberg

Born:

20 March, 1962

Born:

12 March, 1962

Address:

Tvørgøta 16, Tórshavn

Address:

Varðagøta 4, Tórshavn

Education: Hairdresser, educationist and several courses in

Education: Office clerk, educationist and masterclass in glass

glas work at Anlaglas, Cerema and Engelsholm

work with Rudi Gritch, Austria, And Silvia

folk school Started:

2008

Motivation: To delve into the imaginative and colourful and to

Levenson, Italy Started:

Motivation: To make the art work reflect the joy of shapes and

show respect for the child within all of us.

Website:

www.facebook.com/rabarbuglas

2008 colours along with stories of the joyful and sad.

Website:

www.mikkalina.com

ATLANTIC REVIEW 02/2013

41

MikkalinaGlas

Rabarbuglas

42

ATLANTIC REVIEW 02/2013

MikkalinaGlas

Rabarbuglas

MikkalinaGlas

“Vit síggja øll heimin upp á hvør sín máta. Mítt ynski er

“We all see the world in our own special way. It want to

at bjóða øllum inn í mín glasheim. Her eri tað eg, sum

invite everyone into my world of glass. Here I decide the

geri av, hvussu fuglar ella einglar síggja út, hvønn lit ein

appearance of birds and angels, as well as the colour of

blómubukett ella skál hevur. Her eru øll glað, og tað verður

any bouquet of flowers or vase. Here everyone is happy,

víst við skapinum og litunum. Vónandi spjaðir mín list

which shines through in the shapes and colours. I hope my

bjartskygni, gleði og vón hjá øllum,” sigur Rosa Birgitha

art spreads optimism, happiness and hope to everyone,”

Dal Christiansen.

says Rosa Birgitha Dal Christiansen.

Mikkalina Norðberg spælir eisini við leikandi løttum

Mikkalina Norðberg also dabbles in playfully light colours

litum og letur barnsligu sálina hava frítt spæl. Litirnir í

and allows the childish spirit to roam free. The colours of

býnum, ljósið í fjøruni og lívið í fjøllunum vóru sansaligi

the city, the light by the shoreline and the life in the

upprunin hjá skapandi barninum í Mikkalinu. Hennara

mountains are all the sensory origins of the creative child

mál er við litføgrum glasi at ganda fram snið, sum gleða

within Mikkalina. Her goal is to conjure design in playful

áskoðaran. Fyrr gjørdi hon hetta við tráði og nál, men

glass in order to bring joy to the beholder. She used to do

glaslistin fór síðan at hugtaka hana.

this with needle and thread, but her interest in glass art took over.

ATLANTIC REVIEW 02/2013

43

MikkalinaGlas

MikkalinaGlas

Rabarbuglas Rabarbuglas

“Avbjóðingin er at finna møguleikar í tí ómøguliga og

“The challenge is to find the possibilities in the impossible

skera, smelta og forma glasið eftir egnum høvdi. Glasið

and cut, melt and shape the glass according to your own

letur seg ongantíð temja. Spennandi er tí tilgongdin, tá

wishes. The glass can never be tamed. The process itself is

glasið fyrst sum gløðandi magma flýtur saman í ein gyltan

exciting; seeing the glass become liquid magma and collect

løg og síðan stendur at bresta, tá løgurin aftur er kølnaður.

in a golden lake that seems near to bursting when it cools

Tá má bara røkka ella støkka,” sigur Mikkalina Norðberg.

down again. It’s either sink or swim,” says Mikkalina Norðberg.

44

ATLANTIC REVIEW 02/2013

sansir.fo - Photo by the Faroese diver/photographer Ingi Sørensen

OUR ENERGY IS FOCUSED ON GROWTH - our growth is focused on energy

We are exploring for oil & gas in North West Europe using the latest technology to identify opportunities. Our aim is to find and develop new energy supplies without any adverse impact on the environment. We are building on a solid base of strong near term oil & gas production and cashflow to secure growth in the longer term. We have the resources and ideas to achieve our goal of becoming a leading Northern European E&P company.

Atlantic Petroleum is listed on NASDAQ OMX on Iceland and in Copenhagen. www.petroleum.fo

ATLANTIC REVIEW 02/2013

45

46

ATLANTIC REVIEW 02/2013

Tann miðvísa jarnkvinnan Tekstur Eyðun Klakstein myndir Sunrid í Gong og álvur haraldsen

Súsanna Skylv hevur verið við í alskyns ekstremum ítrótta­ kappingum, og stundum hevur staðið so nógv á, at hon mundi hoknað av hita og møði. Men eftir hvørja kapping fer hon undir eina nýggja avbjóðing, tí hon fær ikki latið vera. “Mín drívmegi er at seta mær mál og røkka teimum,” sigur hon

ATLANTIC REVIEW 02/2013

47

48

ATLANTIC REVIEW 02/2013

Hon var so troytt eftir kapping í steikjandi oyðimarkarhita í Abu

renna, og alt í einum hevði Súsanna fingið

Dhabi, at hon orkaði ikki at lyfta armin. Hon noyddist at geva

smakk fyri renning, var við í flaggdagsrenning­

skarvin yvir, tá liðfelagi kom í lívsvanda í 5.000 metra hædd í

ini, sum hon vann, og seinni vann hon heiðurs­

Ekvador. Og hon misti svøvnin í eina viku, tá ið hon fekk sítt lívs

merki í 10 kilometra renning á oyggjaleikunum

besta úrslit í kapping í Eysturríki.

á Álandi í 2009.

Hon er Súsanna Skylv, hon íðkar ekstremítrótt, og í grundini byrjaði

Við svimjing og renning sum viðføri skifti hon

alt við einum beinbroti í Gundadali. Súsanna er úr Havn, men hon

fyri fimm árum til triathlon, sum er svimjing,

búði ein part av barnaárunum í Húsavík á Sandoynni, og sum aðrar

súkkling og renning í somu ítróttagrein. Her

gentur í oynni spældi hon fótbólt við bóltfelagnum B71. Á eini

megnaði hon at gerast danskur meistari í

fótbóltsferð norður til Havnar gekk ikki, sum tað skuldi hjá 11 ára

hálvum ironman í 2009, og hon var við í bæði

gomlu Súsonnu. Í eini takling á graslíkinum í Gundadali fekk hon so

EM-kapping og HM-kapping sum partur av

harðan stoyt, at fótliðurin brotnaði.

danska landsliðnum.

“Tá ið brotið var vaksið saman aftur, segði læknin við meg, at tað var gott fyri fótin at svimja, og tað tók eg í størsta álvara. Eg fór at svimja, og fimm ár seinni var eg á oyggjaleikunum sum svimjari,” greiðir Súsanna Skylv frá.

Hetta var fyrsta ábendingin um, at Súsanna hevði hug at taka ítróttarligar avbjóðingar á seg, seta sær mál og síðan gera alt, hon var ment, fyri at røkka málunum.

“Tá eg seti mær nakað fyri, vil eg gera alt fyri at røkka málinum, og eg havi nátt øllum málum, sum eg havi sett mær í ítrótti,” sigur Súsanna Skylv.

Avrik og avbjóðingar 34 ára gamla Súsanna Skylv hevur framt stór avrik og vunnið kappingar í fleiri ítróttagreinum.

Eftir tíðarskeiðið sum elitusvimjari róði hon um aldarskiftið við tiltikna kappróðrarbátinum Jarnbardi, sum vann seks føroya­ meistara­heiti í átta ár, og seinni gjørdi hon í tvey ár nógv við inniróður. Ein partur av venjingini hjá teimum á Jarnbardi var at

Við svimjing og renning sum viðføri skifti hon fyri fimm árum til triathlon, sum er svimjing, súkkling og renning í somu ítróttagrein ATLANTIC REVIEW 02/2013

49

Kappingarnar í Adventure Race seinnu árini hava kravt meira av henni enn allar aðrar ítróttagreinir, hon hevur verið við í Seinnu árini eru avbjóðingarnar hjá Súsonnu blivnar alt meira

vera virkin, at royna kropsligar avbjóðingar og

ekstremar. Hon hevur eitt nú verið við í Adventure Race-kappingum

at kappast. Og hetta er ein týðandi partur av

kring heimin. Hetta er ekstremítróttur, har tey í fleiri dagar kappast í

mínum lívi. Eg stór­trívist við at venja og

skiftandi og krevjandi aktivitetum í truplum náttúruumstøðum – tað

kappast, og tað hevur givið mær stórt innihald

kann vera at klúgva, ganga, renna og rapella í fjallalendi í Suður­

í lívinum,” sigur Súsanna Skylv.

amerika ella at renna, rógva í kajakk og súkkla í ótolandi oyðimarkar­ hita í Miðeystri. Á oyggjaleikunum á Bermuda verður Súsanna við í

“Tað er ein heilt serlig kensla at seta sær eitt

súkklukapping.

mál, síðan arbeiða hart fyri tí í langa tíð og at enda røkka málinum, tú setti tær. Tað hevur

Lív og lívsførsla

verið ein drívmegi hjá mær,” sigur hon.

Ítróttur hevur altíð verið í miðdeplinum í lívinum hjá Súsonnu Skylv.

Lívsførslan hevur øll árini verið lagað til, at hon hevur kappast á

Kort og kumpass

høgum stigi, og hetta hevur kravt nógva og miðvísa venjing alt árið.

Hóast hon hevur vunnið føroyameistaraheiti,

Tað ræður um at vera áhaldandi og hava disiplin, og tað ber ikki til

danmarksmeistaraheiti, luttikið í EM og HM og

at skulka frá venjing fyri at vera saman við vinum ella familju.

vunnið heiðursmerki á oyggjaleikum, heldur Súsanna Skylv, at hennara størsta avrik var, tá

“Tað ber sjálvandi til at siga, at eg havi mist nógv orsakað av ítrótt­

ið hon í 2009 gjørdist nummar 5 í sera sterkari

inum, men eg hugsi meira um tær fantastisku upplivingarnar, eg havi

Ironman-kapping í St. Pølten í Eysturríki.

fingið í ítróttinum. Síðan eg var smágenta, hevur mær dámt væl at “Tað var stórt fyri meg, og eg var so glað, at eg misti svøvnin. Eg svav ikki við skili í eina viku eftir kappingina,” sigur Súsanna Skylv.

Kappingarnar í Adventure Race seinnu árini hava kravt meira av henni enn allar aðrar ítróttagreinir, hon hevur verið við í. “Í vanligum ítróttagreinum veitst tú altíð, hvat tú skalt gera fyri at fáa eitt gott úrslit. Til dømis rennur ella súkklar tú á einum teini undir skipað­um umstøðum, og tú kanst við urinum fylgja við, hvussu tað gongur, og hvussu skjótt tú skalt súkkla ella renna,” sigur hon. “Í Adventure Race veitst tú ongantíð rættiliga, hvat fer at henda. Kappingarnar eru í fleiri dagar úti í náttúruni, og tú fært støðugt nýggjar 50

ATLANTIC REVIEW 02/2013

d e w d r o p s • j e w e l l e r y d e s i g n c h a r lot t e ly n g g a a r d

hoyviksvegur 67 boks 1028, 100 torshavn sms og tlf. 320313 www.nomi.fo ATLANTIC REVIEW 02/2013

51

avbjóðingar og skalt taka støðu til, hvussu tú skalt

til ein buss, sum skuldi føra okkum til hotellið. Tá var einki

gjøgnumføra kappingina. At koma í hesar støður

eftir í kroppinum,” greiðir hon frá.

umframt at hava harðar kropsligar avbjóðingar dámar mær sera væl.”

“Um dagin vóru nærum 50 hitastig, men um náttina var bítandi kalt í oyðimørkini, og tá skuldu vit sova í tjøldum. Fyri at halda

Súsanna hevur seinnu árini verið á einum donskum

hitanum máttu vit liggja tætt, og einu náttina helt eg um ein

liði, sum hevur verið við í Adventure Race-

sjúkan mann. Men tað var neyðugt fyri at yvirliva náttarkuldan

kapping­um ymsastaðni í heiminum. Hon er á liði

í oyðimørkini.”

saman við trimum donskum monnum.

Súsanna hevur eisini upplivað at verða noydd at gevast í eini “Við korti og kumpassi skulu vit vinna fram gjøgnum

kapping. Tað var í Ekvador í fjør.

lendið. Tú hevur pínu í kroppinum, ert vát og køld og útlúgvað, men skalt stríða teg fram til málið.

“Ein partur av kappingini var í 5.000 metra hædd, og tað er

Hetta eru tær kropsliga og mentalt mest krevjandi

ótrúliga krevjandi. Tá ið tú kemur upp í tílíkar hæddir, kikar tú

kappingarnar, eg havi luttikið í, og stundum kunnu

eftir ondini allatíðina, og alíkavæl skalt tú flyta teg framá í eini

tær vera hættisligar, men tær geva mær eisini mest í

kapping. Ein av liðfeløgunum gjørdist heilt illa fyri, at vit stúrdu

løtuni,” heldur hon.

fyri lívinum hjá honum. Tá máttu vit taka eina inn­pakkaða fartelefon fram og ringja eftir eini tyrlu. At vit brúktu telefonina,

Hiti og hæddir

merkti samstundis, at vit høvdu givið upp og máttu gevast við

Ein av harðastu kappingunum, Súsanna Skylv

kappingini. Tað var ræðuligt at viðurkenna, men har var einki

hevur verið við í, var Adu Dhabi Adventure

at gera,” sigur Súsanna.

Challenge í 2009.

Nú bíðar Súsanna eftir nýggjum avbjóðingum. Tá vit tosa við “Vit kappaðust í oyðimørkini í seks dagar, og hetta

hana fyrst í juni, venur hon miðvíst á súkkluni til oyggjaleik­

árið var hitin upp í 47 stig. Tað var ófatiliga krevjandi,

irnar. Eftir tað verða fleiri ævintýrligar avbjóðingar aðrastaðni.

og tá kendi eg veruliga, at kroppurin reageraði undir ekstremu umstøðunum. Tá ið eg kom á mál,

“Eg kundi hugsað mær at hildið fram við Adventure Race í

orkaði eg ikki at lyfta armin fyri at fáa mær vatn, og

nøkur ár aftrat, men fortíðin sigur mær, at eg ikki rættiliga kann

eg fekk við bit og slit strítt meg ein stuttan tein yvir

vita, hvørjar avbjóðingar framtíðin fer at bjóða,” sigur Súsanna Skylv.

52

ATLANTIC REVIEW 02/2013

SUMMARY

The Determined Iron Woman Súsanna Skylv has participated in a vast variety of extreme sports, and there have been times when the pressure was so intense that she nearly collapsed due to heat and exhaustion.

However, after the conclusion of each competition, she undertakes new challenges because she is unable to resist. Her mo-

Løgfrøðiligar spurningar?

Fá ókeypis svar!

tivation is to set new goals and to achieve them.

Súsanna Skylv is 34 years old and began her life in sports as 11 years old playing soccer. She broke her leg and took up swimming in order to regain her strength. She liked swim-

iPhone Android

Tak niður Faroe Law app’ina her

ming so much that she became an elite swimmer. When she had been swimming for some years she began rowing in the tradition Faroese oar boat races, which is a physically very demanding sport.

When the six women, who manned the oar boat Jarnbardur trained for the rowing championship, they did a lot of running and this is when Súsanna was bitten by running. She won the annual Faroese Flag Day run, which is 7.2 kilometres and she also won a medal for the Faroe Islands in the 10.000 metre race in the 2009 International Island Games on the

og leskiligt Nýtt frá -- frískligt milt brús AQUAD’Or - ongar kaloriur

Aland Islands.

After this she wanted to try the triathlon, which is running,

NÝTT

swimming and bicycling combined. In 2009 she became Dan-

natúrligur smakkur og litur

ish champion in the Half Ironman. She has also participated

0 kaloriur

in the Adventure Race competition. This is a form of extreme sport where the participants spend days climbing, walking, running, bicycling and rowing in either mountainous terrain or desert heat.

One of the toughest competitions Súsanna Skylv has ever competed in was the Adu Dhabi Adventure Challenge in 2009.

“We competed in the desert for six days, and that year the heat reached 47 degrees Celsius. It was immensely demanding, and I could really feel that my body was protesting under these extreme circumstances. When I reached the finishing line I didn’t even have enough strength left to drink water. But I love this, because it is such a thrill to achieve the goals that you set for yourself,” she says.

Nýggi leskidrykkurin frá AQUAD'Or er til tín, sum vilt sleppa undan øllum kaloriunum í sodavatni, men fegin vil hava okkurt meira enn vatn. Í hesum nýggja leskidrykki er ein góður, natúrligur fruktsmakkur, natúrligur litur og so eru ongar kaloriur í.

Vel ímillum 3 spennandi sløg: • Hylliblóma & súrepli • Sitrón & greypfrukt • Hindber & sólber ATLANTIC REVIEW 02/2013

53

Tekstur/TEXT Atlantic Airways myndir/PHOTOS HIDDENFJORD

Atlantic Airways bjóðar nú heimsins besta laks Laksurin verður aldur á Sørvágsfirði, kruvdur hjá Luna í Sørvági og pakkaður í køkinum á flogvøll­ inum í Vágum. Soleiðis er mannagongdin, tá nýggi matpakkin í flogførunum hjá Atlantic Airways verður gjørdur. Farin er tíðin við Atlantic-bollanum

54

ATLANTIC REVIEW 02/2013

Atlantic Airways Serves the World’s Best Salmon The salmon is farmed in the bay of Sørvágur, gutted at the Luna processing factory in Sørvágur and packed in the Vágar airport restaurant. This is how your new in-flight meal is prepared

ATLANTIC REVIEW 02/2013

55

Faroese salmon is regarded as the world’s best and we want to show top quality Faroese export goods

Søgan er líka góð, sum hon er uppløgd. Á Sørvágsfirði beint við flogvøllin í Vágum sært tú sum ferðandi fleiri aliringar hjá alifyritøkuni Luna. Um tú grundar yvir, hvussu fiskurin í ringunum man smakka, fært tú svarið lítla løtu eftir, at flogfarið er farið avstað, tí fólk av Hotel Føroyum hava gjørt matpakkan umborð - úr laksi í júst hesum ringunum.

Atlantic Airways, Luna og Hotel Føroyar eru nú gingin saman um at siga ta góðu søguna um føroyska rávøru­ paradísið, ið kokkar og keyparar mangan lovprísa.

Føroyskur laksur er viðurkendur sum fiskur við hægstu

The story is as good as it is obvious. As a passenger on

góðsku, og ta søguna vilja tær tríggjar fyritøkurnar siga

board one of Atlantic Airways’ aircraft approaching the

ferðafólkunum við leskiligum og mettandi smakki­

Vágar airport, you will definitely notice the many farming

royndum umborð.

rings belonging to the aquaculture company Luna in the bay of Sørvágur. If you wonder what the fish in the farm

“Vit hava ikki bara gjørt av at veita betri mat umborð,

rings might taste like, you probably already know the

men bjóða nú eisini mat, sum byggir á tað besta, vit eiga

answer, because the skilled staff of Hotel Føroyar has

í Føroyum. Føroyskur laksur verður mettur sum heimsins

prepared your inflight meal – a meal consisting of salmon

besti, og vit vilja varpa ljós á dygdargóðar føroyskar

from those very rings.

útflutningsvørur og geva fólki íblástur til, hvussu hesin matur eisini kann verða borðreiddur heima hjá teimum

Atlantic Airways, Luna and Hotel Føroyar have entered

sjálvum,” sigur Magni Arge, stjóri í Atlantic Airways.

into a collaboration to tell the world about the wonders of Faroese raw food material that is so often praised by chefs

Gunndur Fossdal, kokkur á Hotel Føroyum, hevur

and foreign importers. Faroese salmon is recognized as

ábyrgd­ina av, at nýggir matpakkar við HiddenFjord-laksi

fish of the highest quality and this is the story that the

56

ATLANTIC REVIEW 02/2013

frá Luna hvønn dag verða gjørdir og fingnir í flogførini í

three companies are eager to tell travellers by serving

Vágum. Alt arbeiðið verður gjørt í køkinum á flogvøll­

them delicious and satisfying meals on board.

inum, sum Hotel Føroyar rekur. Uppgávan hjá kokkinum og hansara starvsfólkum úr Vágum er stór, tí í meðal

“Not only have we decided to serve better food on board,

skulu 700 matpakkar gerast hvønn dag.

but we have decided to serve meals that are based on the very best of Faroese cuisine. Faroese salmon is regarded as

“Vit pakka alt, beint áðrenn flogførini fara avstað. Í

the world’s best and we want to show top quality Faroese

hvørjum matpakka eru tveir laksarættir og ein heitur

export goods and provide inspiration to people how they

bolli. Tilsamans í ein mánað hava vit fýra ymsar mat­

themselves might prepare this food in their own homes,”

pakkar við átta laksarættum. Vit hava fjøltáttað útboðið,

says Magni Arge, CEO of Atlantic Airways.

so fólk ikki skulu fáa tað sama allatíðina. Vit fegnast nógv um at kunna borðreiða við so góðari rávøru í staðin

Gunndur Fossdal, a Hotel Føroyar chef, is responsible for

fyri onkrum tilvildarligum pasta-rætti,” sigur Gunndur

the daily preparation of the new inflight meals that are

Fossdal.

served on board the aircraft in Vágar. All the preparations are made in the airport kitchen, which is run by Hotel

HiddenFjord er vørunavnið hjá Luna, sum hevur

Føroyar. The chef and his staff from Vágar have a big

smoltstøð á Fútakletti og alibrúk í Sørvági, Miðvági og

responsibility because they have to prepare around 700

Vestmanna. Fyritøkan er 80 ára gomul og hevur sín

meals every day.

Gamli Bókahandil

»GOOD LEGAL ADVICE IS VITAL« Business our core corebusinesses businesses Businesslaw lawisisone one of our

Since 1865

Visit us in the center of Tórshavn or at www.hnj.fo

ADVOKATFELAGIÐ VIÐ STROND 4 Leading lawfirm in the Faroe Islands – founded in 1928 YVIRI VIÐ STROND 4 · TEL 311260 · FAX 311261 · P.O. BOX 359 FO-110 TÓRSHAVN · FAROE ISLANDS LAWFIRM@LAWFIRM.FO · WWW.LAWFIRM.FO

TORMÓÐUR DJURHUUS · JÓGVAN PÁLL LASSEN · PETUR EVEN DJURHUUS JÓGVAN E. ELLEFSEN · ANNA DAM · INGI HØJGAARD GUNN ELLEFSEN · MIMI STEINTÓRSDÓTTIR ATLANTIC REVIEW 02/2013

57

Føroyskur laksur verður mettur sum heimsins besti, og vit vilja varpa ljós á dygdargóðar føroyskar útflutningsvørur

“We pack everything just before the plane is set to depart.

Each meal contains two salmon courses and a warm bun.

In one month we will serve four different meals containing a total of eight salmon courses. We have diversified the menu so people will not be served the same meal each time. We take great pride in serving such high quality fish instead of just some pasta course,” says Gunndur Fossdal.

HiddenFjord is the registered trademark of Luna, which operates a fodder factory in Fútaklettur as well as farming factories in Sørvágur, Miðvágur and Vestmanna.

The company was founded 80 years ago and originates from Gøta. It has been using the trademark HiddenFjord upp­runa í Gøtu. Vørunavnið hevur Luna brúkt síðan

since 2011, and there is no denying the fact that the

2011, og sigast má, at vørunavnið hevur sera gott orð á

brand has a very good reputation. In the eyes of buyers

sær. HiddenFjord stendur fyri reinleika, nýskapan og

from such faraway places as the USA and the Far East,

góðsku hjá keyparum so langt burturi sum í USA og

the HiddenFjord name stands for purity, innovation and

Fjareystri.

quality.

“Nýggja átakið við matpakkanum umborð er eitt gott

“These new meals are a way for us to demonstrate the

høvi hjá okkum at vísa laksin fram og bjóða ferðafólkum

quality of our salmon and offer a greater level of quality

bestu góðsku. Vit fáa sera góð ummælir fyri okkara laks

to travellers. We receive the very best reviews for our fish

frá kokkum og keyparum, tí laksurin er fastur og smakkar

from chefs and importers abroad, because of the firmness

betur enn annar laksur. Vit megna í løtuni ikki at nøkta

of the meat and the superior taste. Unfortunately we are

allan eftirspurningin, men vóna sjálvandi, at ferðafólkini

unable at the moment to meet the total demand for our

verða nøgd við rættirnar, tey fáa í flogførunum,” sigur

salmon, but we hope that the travellers are satisfied with

Óli Hansen, sølustjóri hjá Luna.

the courses on board the airplanes,” says Óli Hansen, head of sales at Luna.

58

ATLANTIC REVIEW 02/2013

ATLANTIC REVIEW 02/2013

59

KROSS orðagáta

© www.bergur.NET

ár kunnu føroyingar, aftrat 1 ÍBarcelona, eisini flúgva bein-

fyrsti, ið fleyg tvørtur 4 Tann um Atlantshav einsamallur

var fyrsti maður, ið setti 2 Hvør búgv í Føroyum?

mentanarstovnur fyllir 5 Hvør 30 ár í ár?

1999 fór Atlantic 3 ÍAirways at flúgva til ...?

Tróndur 6 Listamaðurin Patursson sýndi í vár fram eitt

leiðis til henda bý í Evropa.

©bergur

.net 2013

1

2

Jomfrú kamartónin kvinnan

innibyrgdur látur

træ

4

bygd umsJónarkona

rómv. tal

kilobit

3 tíðum

gran. hJá m

fá tær

gran. bóks.

inngongdin

sólgudur drykkur tónl. bólkur

ágrýtna gran. bóks. likamslut

fingin at fara

sót

klokka Einstøk bók

fáast við rándýr hin albania bíbliupartur

filmshús

illvild

vEikt lJóð mEgawatt titanium halt munn

6

botnsaki fElagsskapur tosa í rættinum 2 Eins

fuglur

2001

60

navn

ússalig

navn

S U d o k u

vøkur frændan

samstundis hvat so!

5 bygningur

listaverk við 100 fuglum – hvar var henda framsýning?

suðr. mál

inntøka

koyr

maður, var Charles ...?

á skipum í suðuroy

prýðiskrúna útlEndingurin

5

8 5

9 3 7 2 1 7 8 9 3 9 8 5 7 3 7 5 4 8 6 5 2 8 1 3 6 9 2 7 6 8 2 1

ATLANTIC REVIEW 02/2013

2

5

8

3 4 7 5

4 6

7

5 2

9 6 6 7 8 5 8 4 2 8 3 7

9 4 1

Heildarloysnir frá Articon

Eitt trygt grundarlag Articon hevur serligan førleika innan jørð-, kloakk-, betongarbeiði, byggibúgving, vega- og havnagerð, fjarhita, timbur- og snikkaraarbeiði eins og ymisk apteringsarbeiði, tá skip verða bygd ella umvæld.

Men vit kunnu standa fyri ella vera partur av so at siga øllum verkætlanum ella byggiarbeiði so sum skrivstovubygningar, verksmiðjubygningar, goymsluhallir, umvæling og umbygging.

Articon P/f · á Hjalla 20 · 188 Hoyvík · Tel. 350 700 · www.articon.fo

Ventilatión RøR & Fittings HitapumpuR FiltuR BaðiRúmsinnBúgV gosBað

Ringa inniluft?

Demich er Føroya fremsti veitari av ventilatiónsskipanum – bæði til húsarhald og vinnuna

www.demich.fo

Ring á

200 3

og fá eitt 00 g tilboð viðott uppsetin g

Eisini veita vit filtur til øll sløg av ventilatiónsverkum, bæði stór og smá

S t i ð j a g ø ta 2 tel. 200 300

Okkara dygd – tín trygd!

demich@demich.fo w w w. d e m i c h . f o

Barnasíðan Eftir Rebekku J. Simonsen

Sudoku

♥➜ ■

✩ ♥

✿

●

➜ ✿

Hvør tekning skal koma fyri eina ferð loddrætt, eina ferð vatnrætt og eina ferð í hvørjum kassa

■

Orðagáta

Skriva røttu orðini út fyri tekningarnar og finn loysnina

✩✿

Finn tveir eins 1

B

2 A 4

C D

3 6 5

Hvønn fisk hevur Hans fiskað? ●♥ ➜ ✿■ ✩ ✿ ■ ✩● ♥➜ ➜●■ ♥ ✩✿ ✩ ✿ ♥ ■➜● ♥ ✩✿ ➜● ■ ■ ➜● ✩ ✿ ♥

Orðagáta: SUMMAR. Nr. 3 og 6 eru eins. Hans hevur fiskað fisk B.

ATLANTIC AIRWAYS

Søgan um Atlantic Airways Atlantic Airways fleyg sín fyrsta túr millum Føroyar og Danmark 28. mars í 1988. Felagið varð formliga sett á stovn 10. november í 1987 við tveimum eigarum, Føroya Landsstýri og Cimber Air. Tað var ikki nøkur løtt uppgáva at loysa Atlantic Airways úr lagdi.

Raksturin gav hall fyrstu árini, og tá búskapar­kreppan í Føroy­um av álvara fór at gera um seg í 1992, var egin­ognin hjá felagnum horvin.

Cimber Air var tá farið úr felag­num, og landsstýrið mátti tí einsamalt taka um endan. Loysnin var, at landsstýrið teknaði 75 milliónir krónur í nýggjum parta­peningi, og við tí eydnaðist at geva føroyska flog­­­felagnum nýtt lív.

Tey ringastu kreppuárini eydnaðist ikki at fáa Atlantic Airways at geva avlop, men gongdin vendi. Í 1995 hevði felagið á fyrsta sinni avlop á rakstri­num. Hetta árið varð virksemið spakuliga víðkað til eisini at umfata flúgving til Íslands. Atlantic Airways átók sær at standa fyri hesi flúgving í sam­starvi við Air Iceland. Árini eftir gekk skjótt hjá Atlantic Airways. Felagið fór at flúgva millum Ísland og Grønland og fleiri leigutúrar úr Keyp­­manna­havn til Bosnia. Og í 1998 gjørdi Atlantic Airways av at leiga eitt flogfar aftrat. Við tveimum flogførum bar til at víðka flúgv­­ingina uppaftur meira.

Fyrst varð túra­­ talið millum Føroyar og Danmark økt. Í 1998 fór felagið at flúgva til Skotlands og í 1999 eisini til Noregs. Víðkaða

AIRBUS

AIRBUS Airbus 319-112 144 2 x CFM 56 5B/7

TYPE Seats: Engines:

Airbus 319-115 144 2 x CFM 56 5B/7

Length: Wingspan: Max Speed: Max Range:

33,84 m 33,91 m 911 Km /t 5.984 Km

Length: Wingspan: Max Speed: Max Range:

33,84 m 33,91 m 911 Km /t 5.984 Km

ATLANTIC REVIEW 02/2013

Farið varð til samráðingar um keyp av nýggj­um flogfari í oktober 1999. Sáttmáli varð undir­skrivaður í november, og 2. februar í 2000 stóð næsta flogfarið av slagnum British Aerospace 146-200 í Vágum.

Síðan hevur Atlantic Airways víðkað nógv um talið á flogførum og fráferðum. Í dag eru fýra flogfør og tvær tyrlur í flotanum. Í januar 2008 undirskrivaði felagið sáttmála við Airbus um at keypa nýtt flogfar av slag­num A 319. Flogfarið varð sett í flúgving 28. mars í 2012, og stutt eftir varð farið at flúgva beinleiðis til Barcelona. Í september 2012 vann felagið Airline of the Year-heiðursløn á aðalfundinum hjá European Regions Airline Association í Dublin í Írlandi. Dómsnevndin segði, at avrikini at taka í nýtslu heilt nýggja navigatiónstøkni á Airbus-flogfarinum og prógva sítt stóra virði fyri Føroyar eru einastandandi.

Atlantic Airways hevur síðan 2007, tá ein triðingur av felagnum varð einskildur, verið skrásett á íslendska virðisbrævamarknað­inum. Felagið er nú til próvtøku hvønn gerandis­dag á altjóða fíggjar­marknað­inum.

OY-RCC

TYPE Seats: Engines:

64

flúgvingin fekk stóra undirtøku millum manna, og felagið fekk tí tørv á eini varandi loysn fyri flogfør.

Type: Seats: Engines:

SN: E3357

AVRO/RJ-100 97 4 STK Honywell LF507-1F Turbofan Lenght: 31,00 M Wingspan: 26,34 M Max Cruising Speed: 800 Km/T Min Speed: 170 Km/T Max Altitude: 10.668 M Max Flighttime: 4 Hours Max Range: 3.000 Km

OY-RCE Type: Seats: Engines:

SN: E2233

AVRO/RJ-85 95 4 STK Honywell LF507-1F Turbofan Lenght: 28,55 M Wingspan: 26,34 M Max Cruising Speed: 800 Km/T Min Speed: 170 Km/T Max Altitude: 10.500 M Max Flighttime: 4 Hours Max Range: 3.000 Km

ATLANTIC AIRWAYS

Reykjavík

Faroe Islands Bergen

4 1987: Atlantic Airways stovnað

Aalborg

4 1988: Fyrsti túrur millum Danmark og Føroyar 4 1992: Cimber Air úr felagnum

Billund

4 1995: Fyrsta avlopið

Copenhagen

4 1995: Íslands-leiðin stovnað 4 1998: Grønlands-leiðin stovnað

London

4 1998: Nýtt flogfar leigað 4 1998: Skotlands-leiðin stovnað 4 1999: Noregs-leiðin stovnað 4 1999: Nýtt flogfar í flotan 4 2007: Skrásett á virðisbrævamarknaðinum

Milano 4 2008: Sáttmáli við Airbus 4 2012: Barcelona-leiðin stovnað

Barcelona

4 2012: Nýtt Airbus-flogfar í flotan 4 2013: Næsta Airbus-flogfarið í flotanum

OY-RCD Type: Seats: Engines:

SN: E2235

AVRO/RJ-85 95 4 STK Honywell LF507-1F Turbofan Lenght: 28,55 M Wingspan: 26,34 M Max Cruising Speed: 800 Km/T Min Speed: 170 Km/T Max Altitude: 10.500 M Max Flighttime: 4 Hours Max z: 3.000 Km

OY-HSR

SN: 36133

OY-HSJ

Type:

BELL Helicopter Textron BELL 412EP/HP 2 STK Pratt & Whitney

Type:

Engines: PT6T-3D Lenght: Width: Main-rotor, diameter: Sling: Max Speed: Average Speed: Max Altitude: Max Flighttime: Max Range: Seats:

12,90 M 2,50 M 14,00 M 1300 KG 259 Km/T 231 Km/T 6000 FT 4 Hours 874 Km 10 (13)

SN: 36069

BELL Helicopter Textron BELL 412EP/HP Engines: 2 STK Pratt & Whitney PT6T-3D Lenght: 12,90 M Width: 2,50 M Main-rotor, diameter: 14,00 M Sling: 1300 KG Max Speed: 259 Km/T Average Speed: 231 Km/T Max Altitude: 6000 FT Max Flighttime: 4 Hours Max Range: 874 Km Seats: 10 (13)

ATLANTIC REVIEW 02/2013

65

ATLANTIC AIRWAYS

Facts about the Faroe Islands Hospitals There are three hospitals in the Faroe Islands, one in Tórshavn, Klaksvík and Tvøroyri, each with an accident and emergency department.

There are also several doctors spread throughout the country.

Information Offices Visitnordoy/Klaksvík, tel. 45 69 39 Visiteysturoy/Fuglafjørður, tel. 23 80 15 Visiteysturoy/Runavík, tel. 41 70 60 Visitvagar/Miðvágur, tel. 33 34 55 Visittorshavn/Tórshavn, tel. 30 24 25 Visitsandoy/Sandur, tel. 36 18 36 Visitsuduroy/Tvøroyri, tel. 61 10 80 Visitsuduroy/Vágur, tel. 73 30 90 Health Insurance The health insurance regulations for EU countries do not apply to the Faroe Islands; however, citizens of the Nordic countries and the UK are covered by their own national health insurance. Hospital, doctor or dental expenses should be reclaimed from your home municipalty.

Chemists There are chemists in Tórshavn, Klaksvík, Rúnavík and Tvøroyri. It is possible to buy nonprescription medicines from larger shops in the towns and villages.

Banks There are several banks throughout the country. Opening hours are: Monday - Friday 09.00 or 09.30 until 16.00. Thursday 09.00 or 09.30 until 18.00.

Post office There are post offices in almost every town and village, although the smallest ones are only open for a few hours each day. The post office in Tórshavn is open: Monday, Tuesday, Wednesday and Friday 10.00 - 16.00 and

66

ATLANTIC REVIEW 02/2013

Capital

Tórshavn 62°00 N 06°47 W Official languages Faroese, Danish Ethnic groups 91.7% Faroese 5.8% Danish 0.4% Icelanders 0.2 % Norwegian 0.2% Poles Demonym Faroese Government Parliamentary democracy within a constitutional monarchy Monarch Margrethe II Prime Minister Kaj Leo Johannesen Autonomous province of the Kingdom of Denmark Home rule 1 April 1948 Area Total 1,399 km2 (180th) Water (%) 0.5 Population January 2009 48 778 (202nd) 2007 census 48,500 Density 34/km2 (176th) Currency Faroese króna (DKK) Internet TLD .fo Calling code 298 Source: Wikipedia

Thursday 10.00 - 18.00. Parcels can be collected from the post office at Óðinshædd 2 which is open Monday - Friday 09.00 - 17.00.

Transport A well developed transport network makes it easy to travel around the islands. Timetables for the helicopter, buses and ferries can be found in all travel and tourist offices, as well as on board all ferries and in the hotels.

Car hire It is possible to hire a car at the airport in Vágar, in Tórshavn and several other places around the islands. For more information, contact the tourist offices.

Mountain hiking Due to the changeable weather, it is advisable to take a map and warm clothes. Never go alone.

Time difference The local time is GMT, which is one hour behind CET (Denmark - Norway - Sweden). Summer time is GMT + one hour and runs from April to October.

Useful tel. numbers: In an emergency Tel. 112 Accident dep.

Tel. 30 45 00 Police station Tel. 35 14 48

Gjógv

SIGHTSEEING

with private chauffeur

Tórshavn

Airport

sansir.fo

FAR AFIELD, AND YET SO CLOSE …

In picturesque surroundings, far away from the treadmill of reality, Gjáargarður is the most charming hotel of the Faroe Islands.

Enjoy the idyllic village of Gjógv or go hiking in the impressive countryside.

Enjoy a tour around the best sights on the islands, in the safety and comfort of an experienced chauffeur driven car Airport taxi rshavn: fer to/from Tó of l ia ec Sp for 60 rson or 0 kr 190 kr per pe um im ax m ith a car w 4 persons

Back at the hotel, a lovely dinner awaits your fresh and uplifted spirit.

Gjógv is ideally situated – enjoy local attractions or go sightseeing by car. The northern islands are less than an hour away, as is Tórshavn, the cosy historic capital.

With our friendly service and hospitality, you are guaranteed an unforgettable stay.

Welcome to Gjáargarður Guesthouse of Gjógv FO-476 Gjógv, Faroe Islands Tel. +298 42 31 71 info@gjaargardur.fo www.gjaargardur.fo

Grannskoðan // Ráðgeving // Bókhald // Roknskapur

Skalt tú meta um framtíðina mást tú kenna fortíðina

GJÁARGARÐUR Guesthouse of Gjógv

Skapa teg á Setrinum Summarið 2013 er møguleiki at søkja inn á hesar 8 bachelorútbúgvingar á Setrinum ♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥

Orku- og umhvørvisverkfrøði Lærari Námsfrøði Sjúkrarøktarfrøði Sosialvísindi og samfelagsplanlegging Politikkur og umsiting Søga Føroyskt Sosialurin 341800

Umsóknarfreistin er 1. juli 2013 á midnátt Meira kunning um útbúgvingarnar, umsóknarblað og leiðbeining, fæst á setur.fo

WWW.JANUAR.FO ATLANTIC REVIEW 02/2013

67

Fleiri fyrimunir við Nordik360 Tað loysir seg at vera kundi í BankNordik, og nú bjóða vit Nordik360. Við Nordik360 savnar tú tíni fíggjarviðurskifti í BankNordik. Fyrimunurin er, at tú fært eitt betri yvirlit og persónliga heildarráðgeving. Umframt nógvar ókeypis tænastur fært tú eisini lægri gjøld og lagaligari rentur.

Fá allar fyrimunirnar

Bílegg fund á www.banknordik.fo/nordik360 68

ATLANTIC REVIEW 02/2013

Enn fleiri fyrimunir.