ΣΕΝΑΡΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΚΑΒΒΑΔΙΑ ΟΝΟΜΑ: ΠΑΤΑΡΙΔΟΥ ΕΛΕΝΗ ΣΧΟΛΕΙΟ: 6/ΘΕΣΙΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΑΡΑΛΙΑΣ Μάθημα: ΕΥΕΛΙΚΤΗ ΖΩΝΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΔΙΑ ΘΑΛΑΣΣΗΣ» E-TWINNING-ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΤΟ ΟΛΟΗΜΕΡΟ ΤΜΗΜΑ Τάξη: Ε ΄-ΣΤ ΄ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ Κείμενο: Το πούσι ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΣΕΝΑΡΙΟΥ Πρόκειται
για
ένα
project δέκα διδακτικών ωρών,
με
ποίηση Καββαδία,
θέμα
του
την Νίκου
το
ολοκληρώνεται
οποίο με
τη
συμβολή σε μια σχολική εκδήλωση στο τέλος της χρονιάς –τελετή λήξης. Πραγματοποιήθηκε χρονικό τεσσάρων
σε
διάστημα εβδομάδων,
στις ώρες του μαθήματος της Ευέλικτης ζώνης και στις ώρες της Μουσικής από το ολοήμερο το Δεκέμβριο έως και το Φεβρουάριο του 2012. Η προσέγγιση των κειμένων έγινε με συνδυασμό μεθόδων από τη Θεωρία Λογοτεχνίας: ερμηνευτική-θεωρία της πρόσληψης (στην προσέγγιση των ποιημάτων), δομική (στον εντοπισμό συγκεκριμένων ποιητικών τεχνικών), θεωρία πρόσληψης (στις εργασίες στις οποίες οι μαθητές επέλεγαν στίχους ή έδιναν τις δικές τους ερμηνείες), ομαδοσυνεργατικής και εκπόνησης σχεδίων εργασίας.
1
ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΗ ΑΞΙΑ ΠΟΥ ΑΝΑΜΕΝΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ 1. Δίνεται η δυνατότητα για πρόσβαση σε πολλά ποιήματα του Νίκου Καββαδία (ΝΚ) και έτσι μπορούμε να συζητήσουμε ευρύτερα για το έργο του και τη θάλασσα ως ιδέα και σημείο αναφοράς. και όχι μόνο στο προαναφερόμενο . Πιστεύω ότι η αποσπασματική διδασκαλία μικρών κειμένων από έναν λογοτέχνη, δεν βοηθά τους μαθητές να συλλάβουν την ταυτότητά του. Επίσης, για να κατανοηθεί ότι η ποίηση είναι μια επίπονη και επίμονη διαδικασία, χρειάζεται γνωριμία με ένα επαρκές σώμα κειμένων του ίδιου δημιουργού. Διαφορετικά είναι αδύνατο να συζητηθούν η θεματική ή οι ποιητικές τεχνικές. * 2. Μέσω της πρόσβασης στο διαδίκτυο, οι μαθητές ακούν μελοποιημένα ποιήματα του ποιητή και συζητούν τη σχέση των τεχνών μεταξύ τους και το ζήτημα της ευκολότερης πρόσληψης ενός ποιήματος, όταν αυτό μελοποιείται. Είναι, νομίζω, σημαντικό να συζητηθεί με τους μαθητές ότι είναι άλλο «κείμενο» το ποίημα και άλλο «κείμενο» το μελοποιημένο ποίημα. Επειδή όμως πολλοί νεοέλληνες ποιητές έχουν γίνει γνωστοί στο αναγνωστικό κοινό από τις μελοποιήσεις ποιημάτων τους, πρέπει να μπορούν οι μαθητές να αναγνωρίζουν τη διαφορετικότητα και λειτουργικότητα των κειμένων. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η συζήτηση που γίνεται τα τελευταία χρόνια σχετικά με το θέμα αυτό, στην οποία σημαντική –κατά τη γνώμη μου- συμβολή έχει μέσα από άρθρα και τοποθετήσεις ο καθηγητής κ. Ευριπίδης Γαραντούδης (διεξοδική συζήτηση είχε γίνει στο σεμινάριο που είχε διοργανώσει η κ. Αβαγιαννού στη Δ΄ Αθήνας). Ενισχυτική υποστήριξη παρέχεται και από το λογισμικό: «Ο Νίκος Καββαδίας διαβάζει Νίκο Καββαδία». 3. Μπορούν οι μαθητές να επιλέξουν τα ποιήματα που τους αρέσουν και να δημιουργήσουν δικά τους video ή πολυτροπικά κείμενα. Έντονη είναι η συζήτηση αν το πολυτροπικό κείμενο συμβάλλει στην πρόσληψη της ποίησης (Χοντολίδου). Κατά τη γνώμη μου συμβάλλει, αρκεί να τεθούν τα όρια. Στην τάξη κάνουμε λογοτεχνία, άρα μένουμε στα κείμενα: τα ακούμε, τα σχολιάζουμε, τα ερμηνεύουμε. Στη συνέχεια όμως, οι μαθητές δημιουργούν, με έμπνευση από το κείμενο. Έτσι δεν υποκαθίσταται το κείμενο αλλά 2
τροφοδοτεί άλλα «κείμενα», τα οποία δημιουργούν οι μαθητές σε συνέχεια του αρχικού. Η λειτουργία του πολυτροπικού κειμένου δεν είναι μόνο η κατανόηση από το μαθητή. Το πολυτροπικό κείμενο δίνει τη δυνατότητα να αναδείξουν δεξιότητες και καλλιτεχνικές ικανότητες μαθητές που εμπνέονται και δημιουργούν διαφοροποιημένα μεταξύ τους. Για παράδειγμα, δώσαμε στους μαθητές της Ε ΄και ΣΤ ΄ τάξης είκοσι ποιήματα του Νίκου Καββαδία και τους είπαμε να ζωγραφίσουν ό,τι θέλουν, με βάση αυτά τα ποιήματα. Το αποτέλεσμα ήταν περίπου τριάντα έργα, τα οποία εκτέθηκαν στην πλατφόρμα του e-twinning καθώς όμως αναμένεται να εκτεθούν και στους χώρους του σχολείου μας. τη μέρα της εκδήλωσης για τον ΝΚ- στην τελετή λήξης. Η μελέτη των ποιημάτων και η προσπάθεια δημιουργίας διαφορετικού είδους καλλιτεχνικού έργου, συνέβαλε ώστε ορισμένοι μαθητές να προσεγγίσουν καλύτερα την ποίηση του ΝΚ. 4. Οι μαθητές βλέπουν υλικό –αφίσες, ιστοσελίδες, άρθρα σε εφημερίδες, video στο you tube, συνεντεύξεις, εκπομπές του ΕΚΕΒΙ. Μπορούν, έτσι, να έχουν μια ευρεία εικόνα για την επίδραση του ποιητή στο αναγνωστικό κοινό και την πρόσληψη του έργου του σε διαφορετικές εποχές και από διαφορετικούς ανθρώπους. Μέσα από αυτή τη διαδικασία συνειδητοποιούν ότι με την ποίηση δεν ασχολείται μόνο μια ομάδα ελίτ που αγαπούν την ποίηση ούτε κάποιοι «βαρετοί μεγάλοι». Κατανοούν, ίσως, ότι ο τάδε ή δείνα ποιητής συγκίνησε, ενέπνευσε, συνεπήρε ανθρώπους απλούς ή διανοούμενους και γι’
αυτό
υπάρχει και τόσο υλικό για τη μελέτη αυτού. Βγαίνουν μέσα από το στενό πλαίσιο της χρήσης του Διαδικτύου για σύντομη επικοινωνία και συνειδητοποιούν και άλλες ενδιαφέρουσες χρήσεις αυτού.
Επίσης
συνδυάζουν τη θάλασσα που είναι δίπλα τους με τη « θάλασσα» που είναι μέσα τους. Ρόλος μαθητή: Στόχος του συγκεκριμένου σεναρίου όσον αφορά τη θέση και το ρόλο του μαθητή κατά τη διαδικασία υλοποίησής του είναι να καταστεί ο μαθητής ενεργός μαθητής. Αυτό σημαίνει ότι με το σενάριο αυτό επιδιώκεται η ανάπτυξη της πρωτοβουλίας και αυτενέργειας του μαθητή, η κινητοποίηση τόσο της φαντασίας όσο και της δημιουργικότητάς του, καθώς επίσης και η κριτική συμμετοχή του στην ομαδοσυνεργατική
δουλειά.
Επιπρόσθετα,
ενδιαφέρει
εξίσου
η
επίτευξη
αποτελεσματικής επικοινωνίας και αλληλεπίδρασης με τα μέλη της ομάδας εργασίας 3
του αλλά και με την υπόλοιπη τάξη του, εναλλάσσοντας τους ρόλους του πομπού και δέκτη για τον εαυτό του ανάλογα με την περίσταση και με ό,τι από αυτήν απαιτείται. Τέλος, η ανάπτυξη δεξιοτήτων από μέρους του όπως η διερεύνηση, η παρατήρηση, η συλλογή, η σύγκριση, η ταξινόμηση, η σύνθεση, η κρίση (υπό τη μορφή αξιολόγησης αλλά και αυτοαξιολόγησης) επιμέρους πληροφοριών και ποικίλων στοιχείων, καθώς και η δυνατότητα/ικανότητα συνεργασίας του βρίσκονται επίσης στο επίκεντρο της προσοχής του συγκεκριμένου σεναρίου. Το σενάριο αυτό στηρίζεται κατεξοχήν στη θεωρία μάθησης του οικοδομισμού
(ή
κονστρουκτιβισμού)
του
J.
Piaget
καθώς
και
στις
κοινωνικοπολιτισμικές θεωρίες μάθησης, όπως η ανακαλυπτική μάθηση του J. Bruner ή η θεωρία της δραστηριότητας των Vygotsky, Leontiev, Luria, Nardi. Όσον αφορά την πρώτη από αυτές, ο μαθητής μέσα από την προσωπική εμπειρία και το βίωμά του κατά τη διάρκεια της προσωπικής του ενασχόλησης με τα πράγματα, αφομοιώνει τη νέα γνώση ή/και τροποποιεί την πρότερη γνώση του σε σχέση με αυτά, πάντα υποβοηθούμενος από όσα μέχρι τότε γνωρίζει, οικοδομώντας μία νέα γνώση μέσα από μία διαδικασία δημιουργικής συγχώνευσης των πρότερων αλλά και των νέων πληροφοριών/στοιχείων. Σύμφωνα με τη γνωστική θεωρία του J. Piaget η μάθηση είναι το αποτέλεσμα αλληλεπίδρασης μεταξύ των δημιουργικών δραστηριοτήτων ατόμου και περιβάλλοντος. Σχετικά, τώρα, με τις κοινωνικοπολιτισμικές θεωρίες μάθησης και, ειδικότερα, αυτή της ανακαλυπτικής μάθησης του J. Bruner, ο μαθητής μαθαίνει μέσα από την προσωπική του δραστηριότητα και κατεξοχήν τον πειραματισμό, όταν έρχεται αντιμέτωπος με προβληματικές καταστάσεις (ήτοι, βλ. το προς διδασκαλία αντικείμενο ως «πρόβλημα»). Η σπειροειδής κίνηση της γνωστικής διαδικασίας βοηθά το μαθητή να αφομοιώσει και οργανώσει νοητικά τις νεοαποκτηθείσες γνώσεις. Στο συγκεκριμένο σενάριο, ο μαθητής ανακαλύπτει τα κείμενα του ΝΚ, μέσα από την ανάγνωση, την ακρόαση και τη θέαση οικοδομώντας τη δική του θέση και γνώση. Η θεωρία της δραστηριότητας των Vygotsky, Leontiev, Luria, Nardi επισημαίνει ότι η συνεργατική μάθηση (collaborative learning) με υπολογιστή στηρίζεται κατεξοχήν στην αλληλεπίδραση ανάμεσα στο υποκείμενο (μαθητή), το αντικείμενο (στόχο μάθησης), τα διαθέσιμα εργαλεία (υπολογιστή) και το περιβάλλον της δραστηριότητας (ομάδα συνεργασίας). Στο συγκεκριμένο σενάριο, οι μαθητές
4
συνεργάζονται για την παραγωγή κειμένου, video, καθώς και για την οργάνωση παράστασης στο τέλος της σχολικής χρονιάς. Τέλος, όσον αφορά τη διδακτική του μαθήματος της φιλαναγνωσίας, το σενάριο έχει στοιχεία από τη θεωρία της «αισθητικής ανταπόκρισης» του Wolfgang Iser, σύμφωνα με τον οποίο η ανάγνωση ενός λογοτεχνικού κειμένου αποτελεί επικοινωνιακή διαδικασία με δύο εταίρους, το κείμενο και τον αναγνώστη. Στο συγκεκριμένο σενάριο, οι μαθητές καλούνται να δώσουν τη δική τους ερμηνεία για τα ποιήματα του ΝΚ. Επίσης να παραγάγουν εργασίες –ποιήματα επηρεασμένα από την ποίηση του ΝΚ με το σχήμα του κύκλου και το leitmotiv τηςγραφής.. Aυτό που ενδιαφέρει στο σενάριο είναι τόσο η αισθητική απόλαυση όσο και η ερμηνευτική προσέγγιση. Αναμένεται οι μαθητές μέσα από την επεξεργασία του υλικού από το Διαδίκτυο να ερμηνεύσουν στοιχεία μορφής και περιεχομένου, ώστε να οδηγηθούν σε αισθητική απόλαυση και ερμηνευτική προσέγγιση της ποίησης του Νίκου Καββαδία. Διδακτική διαδικασία (Ρόλος του δασκάλου): Η εκπαιδευτικός που υλοποιεί το συγκεκριμένο σενάριο διδασκαλίας στη νεοελληνική λογοτεχνία επιλέγει την ομαδοσυνεργατική δουλειά και υποκινεί σε όλη τη διάρκεια πραγματοποίησης του σεναρίου τους μαθητές του να αναπτύξουν το διάλογο και τη συνεργασία, σεβόμενη απόλυτα τους διαφορετικούς ρυθμούς εργασίας τόσο της κάθε ομάδας όσο και του κάθε μέλους αυτής. Δρα με συνέπεια και σταθερότητα ως σύμβουλος, υποστηρικτής, συντονιστής και εμψυχωτής στην εργασία κάθε ομάδας αλλά και ολόκληρης της τάξης, αν και όταν της ζητηθεί και ποτέ ως απόλυτος καθοδηγητής της δραστηριότητας των μαθητών της. Στέκεται στο περιθώριο της δραστηριότητας ως ενεργός-κριτικός αλλά παρόλα αυτά σιωπηρός παρατηρητής και, όταν οι περιστάσεις το απαιτούν και μόνο τότε, εισέρχεται διακριτικά στο προσκήνιο για να εξηγήσει, επεξηγήσει και στηρίξει
επίσης
διακριτικά, αναπτύσσοντας κριτικό αλλά και ελεύθερο διάλογο με τους μαθητές της, παροτρύνοντας, συμβουλεύοντας και
εμψυχώνοντας, χωρίς όμως να επεμβαίνει
αποφασιστικά στη δράση των μαθητών, όπως επισημαίνει εξάλλου και ο J. Bruner στη θεωρία του περί ανακαλυπτικής μάθησης. Τους αφήνει ελεύθερο χώρο για να «ανακαλύψουν» τη γνώση, να πειραματιστούν, να δοκιμάσουν και να πλανηθούν κατά τη διάρκεια της διαχείρισης από μέρους τους των «προβληματικών 5
καταστάσεων» που αντιμετωπίζουν στη διάρκεια διεξαγωγής του σεναρίου. Με λίγα λόγια, δεν αποτελεί τον καθοδηγητή τους αλλά ένα πολύτιμο συνεργάτη τους, όταν του ζητείται ή όταν εκείνος κρίνει ότι αποπροσανατολίζονται σημαντικά από το στόχο τους κάποιες στιγμές μάλιστα μπορεί και να αποτελέσει το «διαμεσολαβητή» ανάμεσα σε εκείνους και τους επιδιωκόμενους στόχους. Λαμβάνοντας υπόψη, λοιπόν, τα μόλις προαναφερθέντα, μπορεί να ειπωθεί ότι οι κύριες διδακτικές αρχές που υποστηρίζουν το σενάριο είναι οι εξής: η αρχή της διάδρασης: Ο μαθητής αλληλεπιδρά με το προσφερόμενο υλικό αλλά και με το περιβάλλον εργασίας η αρχή της εποπτείας: Τα πολυτροπικά κείμενα του Διαδικτύου ελκύουν την προσοχή του μαθητή μέσω των εικόνων, χρωμάτων, του ήχου, της κίνησης η αρχή της αυτενέργειας: Ο μαθητής έχει τη δυνατότητα να ενεργοποιηθεί αυτοβούλως και να εκφράσει τη δημιουργικότητα και φαντασία του μέσα από τις δραστηριότητες του σεναρίου η
αρχή
της
συνεργασίας/επικοινωνίας/κοινωνικότητας:
Η
ομαδοσυνεργατική δουλειά βοηθά το μαθητή να εκφράσει την κοινωνικότητά του ή να τη διαμορφώσει, αναπτύξει και καλλιεργήσει, να επικοινωνήσει με το διάλογο, ανταλλάσσοντας απόψεις, να λάβει το ρόλο τόσο του πομπού όσο και του δέκτη η αρχή της βιωματικότητας: Οι δραστηριότητες παρέχουν τη δυνατότητα στο μαθητή να συν-αισθανθεί και να βιώσει τον κόσμο του ποιητή αλλά και τη συμμετοχική δουλειά στην οποία παίρνει μέρος η αρχή του αυθορμητισμού: Ο μαθητής καλείται να εκφράσει ελεύθερα τη δημιουργικότητα και τη φαντασία του πρωτίστως η αρχή της ολιστικής θεώρησης της γνώσης: Οι ποικίλες δράσεις του σεναρίου συμβάλλουν ώστε ο μαθητής να προσεγγίσει το θέμα του πολύπλευρα και του δίνουν τη δυνατότητα να δει τον καβαφικό κόσμο από διάφορες οπτικές γωνίες η αρχή της κριτικής ικανότητας: Κατά τη διάρκεια της δραστηριότητας, ο μαθητής έχει επανειλημμένα την ευκαιρία να σκεφτεί, να εκφράσει την προσωπική του άποψη, να αξιολογήσει και να αυτοαξιολογηθεί η αρχή της παιδοκεντρικότητας: Στο επίκεντρο της προσοχής του σεναρίου βρίσκεται ο μαθητής με τις ανάγκες του για ελεύθερη-αυθόρμητη έκφραση
6
της δημιουργικότητας και φαντασίας του και ουσιαστική επικοινωνία με τους συνομηλίκους και το δάσκαλό του.1 ΣΤΟΧΟΙ Μαθησιακοί 1. Με αφορμή το ανθολογημένο ποίημα, γνωριμία συνολικά με την ποίηση του Νίκου Καββαδία, προσδιορισμός των θεμάτων που απασχολούν τον ποιητή: θάλασσα, υπαρξιακές αγωνίες, γυναίκα. Συζήτηση για την επικαιρότητά τους. 2. Γνωριμία με την ποιητική του τεχνική: αφήγηση, ανακάτεμα χρόνων-τόπωνπροσώπων-μύθου και πραγματικότητας, ζωγραφική διάσταση ποίησής του, ιδιαίτερο λεξιλόγιο. Ανακάλυψη της ιδιαιτερότητάς του ως προς τα θέματα και την τεχνική, συγκριτικά με τη γενιά του ΄30, τους συγκαιρινούς του ποιητές, τους οποίους εξετάζουν οι μαθητές στη συγκεκριμένη τάξη. Συζήτηση για το ότι- παρά τις ιδιομορφίες στη γλώσσα και τα στοιχεία υπερρεαλισμού στην ποίησή του, συγκινεί και γίνεται κατανοητός. 3. Διερεύνηση του γιατί γνώρισε τέτοια δημοφιλία, σε σχέση και με τις μελοποιήσεις. 4. Παραγωγή εργασιών από τους μαθητές (κείμενα, βίντεο, ζωγραφιές, ποιήματα, άρθρο στη σχολικό περιοδικό), εμπνευσμένων από την ποίηση του Καββαδία, τα οποία θα χρησιμοποιηθούν στην εκδήλωση του σχολείου στο τέλος της σχολικής χρονιάς. 5. Να γίνουν ακροατές ή αναγνώστες ποίησης και να εξάγουν τα όποια συμπεράσματα για έναν λογοτέχνη από ένα σημαντικό corpus έργων και όχι από ένα μοναχά.* Τεχνολογικού γραμματισμού 1. Εκμάθηση (¨έχουν 2 ώρες Η/Υ στο Ολοήμερο ) και αξιοποίηση της γνώσης συγκεκριμένων λογισμικών: word (παραγωγή κειμένου και χρήση για πρόχειρες σημειώσεις), google earth (αναζήτηση τόπου καταγωγής και ζωής του ΝΚ, καθώς και χάρτες από τα ταξίδια που έκανε), power point (δημιουργία παρουσιάσεων για διάφορα θέματα), movie-maker (παραγωγή πρωτότυπου έργου από μαθητές), 1
Για μια πιο ουσιαστική διερεύνηση της διδασκαλίας της Λογοτεχνίας: 1. Γλώσσα και Λογοτεχνία στην Εκπαίδευση, επιμέλεια: Γεώργιος Σπανός- Ευαγγελία Φρυδάκη, Ίδρυμα Γουλανδρή- Χορν, Αθήνα 2001. 2. Ευαγγελία Φρυδάκη, Η Θεωρία της Λογοτεχνίας στην πράξη της διδασκαλίας, εκδόσεις ΚΡΙΤΙΚΗ, Αθήνα 2003. 3. Σοφία Νικολαΐδου, Διαδίκτυο και Διδασκαλία, εκδόσεις Κέδρος, Αθήνα 2001.
7
excel (εργασία πάνω στο σώμα του κειμένου, μελέτη ποιητικών τεχνικών, καταγραφή ιδιαιτεροτήτων κειμένου), φυλλομετρητής στο διαδίκτυο ( αναζήτηση και αξιολόγηση πηγών και ιστοσελίδων, οι οποίες αναφέρονται στον ΝΚ). Μπορούν και μα σκανάρουν τα ζωγραφικά τους έργα ή να χρησιμοποιήσουν το πρ¨ογραμμα ζωγραφικής του Η/Υ. 2. Κατασκευή με τη βοήθεια του ΗΥ υλικού βασισμένου στην ποίηση του Νίκου Καββαδία. Κατανόηση των δυνατοτήτων που δίνει ένα πολυμορφικό κείμενο. Εκμάθηση δημιουργίας ενός πολυτροπικού κειμένου. Παιδαγωγικοί 1. Εξοικείωση με την εργασία σε ομάδες (ομαδοσυνεργατική μέθοδος). Αυτός ο στόχος δεν υπηρετείται μόνο με το χωρισμό των ομάδων στην τάξη. Η ίδια η προετοιμασία μιας εκδήλωσης εκ των πραγμάτων χρειάζεται και επιβάλλει την ομαδοσυνεργατική διδασκαλία και εργασία. 2. Αναζήτηση και αξιολόγηση υλικού σε ένα ανοιχτό περιβάλλον. Κατά τη διδάσκουσα, αποτελεί σοβαρότατο θεωρητικό και πρακτικό ζήτημα, στο πλαίσιο χρήσης των Νέων Τεχνολογιών στην τάξη. Τα παιδιά πρέπει να καθοδηγούνται στην βιβλιογραφική τους αναζήτηση και, κυρίως, πρέπει να συζητούνται οι τυχόν επιλογές τους. Αποτελεί ζητούμενη δεξιότητα το να απαιτούν από τον εαυτό τους οι μαθητές την αξιολόγηση των πηγών με συγκεκριμένα
κριτήρια:
επιστημονική
τεκμηρίωση,
δυνατότητα
διασταύρωσης, επωνυμία, ιστότοπο προέλευσης κ.ά. 3. Εξοικείωση με τη συνεργασία εξ αποστάσεως, με τη βοήθεια του ΗΥ. 4. Σύνθεση επιμέρους εργασιών και συμβολή της εργασίας μιας ομάδας σε μια ευρύτερη και μεγαλύτερη εργασία, όπως είναι μια σχολική εκδήλωση (μέθοδος project). 5. Επιλογή κειμένων με βάση κάποιο θεσπισμένο κριτήριο (περιεχόμενο, ποιητική τεχνική, γούστο κ.ά.) και τεκμηρίωση αυτής. Ενίσχυση κριτικής ικανότητας και αισθητική καλλιέργεια.
ΕΡΓΑΛΕΙΑ- ΠΗΓΕΣ http://el.wikipedia.org, http://www.poiein.gr/archives/1842/index.html, http://www.poiein.gr/archives/1873/index.html, www.os3.gr http://www.google.com, ιστότοπος του ΕΚΕΒΙ, αφιέρωμα Καθημερινής, you 8
tube, google earth, ψηφιακό αρχείο της ΕΡΤ, φυλλομετρητής, επεξεργαστής κειμένου, λογιστικά φύλλα, λογισμικό παρουσιάσεων, windows media player. Λογισμικό από την Καθημερινή: Ο Νίκος Καββαδίας διαβάζει Νίκο Καββαδία ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΑΞΗΣ Η Ε ΄- ΣΤ ΄τάξη αποτελείται από 22 μαθητές, έχουν αρκετά υψηλό επίπεδο γνώσεων και διάθεση συνεργασίας. Χωρίζονται σε έξι ομάδες των 3 μαθητών και μία των 4. Η κάθε ομάδα χειρίζεται τους υπολογιστές στην αίθουσα της Πληροφορικής. Τα κριτήρια χωρισμού των ομάδων είναι η ισορροπία των δυνατοτήτων και η επιθυμία των μαθητών. Το εργαστήριο διαθέτει 10 υπολογιστές.. Τα φύλλα εργασίας είναι τρία.. Ορίζεται η εργασία της κάθε ομάδας: βιογραφία, μαρτυρίες, χρονολόγιο. ταξίδια, υπαρξιακά θέματα, γυναίκα, ποιητικές τεχνικές, μελοποιήσεις. Σε όλους τους υπολογιστές έχει εγκατασταθεί το google earth, διότι θα χρειαστεί στις εργασίες για τα βιογραφικά του ποιητή και τα θαλασσινά του ταξίδια.. ΠΟΡΕΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ Δύο ώρες στην τάξη Σημαντική βοήθεια παρέχεται από το μουσικό του Ολοήμερου κ.Τασούδη Δημήτριο ,ο οποίος συνοδεύει μουσικά το «ταξίδι». Παρουσιάζω στα παιδιά τα βιβλία του ΝΚ. Τους δείχνω την εικόνα του στα οπισθόφυλλα, τη διάταξη μιας ποιητικής συλλογής και τις ζωγραφιές που κοσμούν τις εκδόσεις. Ακούμε μελοποιημένα δυο ποιήματα του Ν. Κ. Διαβάζω τρία ποιήματα του Νίκου Καββαδία και καταγράφουμε πολύ γενικά την ταυτότητα του ποιητή. Η επιλογή των προς ανάγνωση κειμένων και προς ακρόαση τραγουδιών γίνεται με κριτήριο την αντιπροσωπευτικότητα και την καλλιτεχνική ποιότητα. Χωρίζω τις ομάδες και εξηγώ τι θέλω από την κάθε μια. Τους γνωστοποιώ ότι στον υπολογιστή του σχολείου υπάρχει ένας έτοιμος φάκελος με υλικό που μπορούν να χρησιμοποιήσουν για τις εργασίες τους και τους προτρέπω να το συμβουλευτούν στο σπίτι τους. Ο φάκελος υπάρχει στα αρχεία της παρούσας εργασίας. Σε αυτόν το φάκελλο έχω συμπεριλάβει τα εξής: 1.Το Βιογραφικό του Νίκου Καββαδία από την αδελφή του Τζένια Καββαδία, το οποίο υπάρχει στη ΒΑΡΔΙΑ. Επιλέγω αυτό το κείμενο, εκτός από όσα θα βρουν στον ιστότοπο του ΕΚΕΒΙ, στην ΕΡΤ ή στην Wikipedia, διότι είναι πρωτογενές κείμενο, αξιόλογο από πλευράς πληροφοριών και χαρακτηρίζεται από καλλιέπεια. Επίσης θέλω να συζητήσω με τους μαθητές πώς από 9
πρωτογενείς πηγές διαμορφώνουμε δικά μας κείμενα. 2. Ένα Γλωσσάρι για την ποίηση του ΝΚ, το οποίο βρήκα στο ΕΚΕΒΙ. 3. Σκαναρισμένα τα εξώφυλλα και οπισθόφυλλα των βιβλίων του ΝΚ. Αυτά τα θέλω, για να αξιοποιηθούν ενδεχομένως σε παρουσιάσεις και για να συνειδητοποιήσουν οι μαθητές τη συνεργασία διαφορετικών καλλιτεχνών (οι ζωγραφιές είναι των Μόραλη και Τσαρούχη). 4. Επιλεγμένα ποιήματα από τις ποιητικές συλλογές του ΝΚ, στα οποία ποιήματα θα στηριχθούν οι εργασίες της τάξης. Στην επιλογή των ποιημάτων οδηγήθηκα με τα εξής κριτήρια: υποκειμενικό αισθητικό κριτήριο, πρόσφορα για την ανάδειξη της θεματολογίας του ποιητή και των ποιητικών του τεχνικών, ενδιαφέροντα –κατά τη δική μου κρίση- για τους μαθητές, διαφορετικά ως προς το θέμα και την τεχνική, ώστε να προσφέρονται για να συζητήσουμε την εξέλιξη του ποιητή. Τους δίνω τα φύλλα εργασίας και λύνουμε απορίες που ενδεχομένως προκύπτουν σε πρώτη ανάγνωση αυτών. Η εργασία που έχουν στο σπίτι είναι να δουν τα φύλλα εργασίας και -στο μέτρο του δυνατού- να προετοιμάσουν το δίωρο στο εργαστήριο. Δίνω το mail μου, ώστε αν υπάρξουν απορίες μέχρι το επόμενο μάθημα, να διατυπωθούν και επιλυθούν. Θα μπορούσα να αξιοποιήσω την e-class, αν ήμουν πιο εξοικειωμένη με τη διαδικασία. Σε πρώτη φάση δεν το έπραξα. Την επόμενη χρονιά, το θεωρώ προκλητικό και επιβεβλημένο. Δύο δίωρα στο εργαστήριο Οι μαθητές ακολουθούν τις οδηγίες που υπάρχουν στα φύλλα εργασίας και αρχίζουν να συνθέτουν το υλικό τους. Στον ένα υπολογιστή αναζητούν τις πληροφορίες τους και στον άλλον καταγράφουν τις παρατηρήσεις τους, με βάση τα ερωτήματα των φύλλων εργασίας. Η διδάσκουσα και ο μουσικός καθώς και η καθηγήτρια των Αγγλικών αλλά και η υπεύθυνη του Ολοήμερου παρεμβαίνουμε και επιλύουμε απορίες. Κάθε ομάδα φτιάχνει ένα φάκελο όπου αποθηκεύει όλη τη δουλειά της. Από αυτόν θα διαλέξει τι θα χρησιμοποιήσει στην παρουσίαση της ολομέλειας της τάξης, εκτός από το γενικό παραδοτέο. Οι εργασίες αποθηκεύονται όλες σε ένα φάκελο, ώστε να είναι προσιτές από όλους τους μαθητές. Επίσης αποστέλλονται στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο της διδάσκουσας-στον κεντρικό υπολογιστή του γραφείου-, ώστε να τις αξιολογήσει με την ησυχία της.Στο πρώτο δίωρο φτιάχνονται οι εργασίες αριθμός 1 και 2 από τα φύλλα εργασίας. Είναι αυτές που με τη βοήθεια του αποθηκευμένου φακέλου και την αναζήτηση στο διαδίκτυο προσεγγίζονται ευκολότερα. Στο δεύτερο δίωρο ασχολούνται με την τρίτη άσκηση του κάθε φύλλου 10
εργασίας, η οποία είναι εργασία σύνθεσης. Τα παιδιά δυσκολεύτηκαν στο google earth στην αρχή-όπως όλοι μας φαντάζομαι. Δύο δίωρα στην αίθουσα προβολών Οι ομάδες, ανάλογα με τα θέματα που είχαν παρουσιάζουν τις εργασίες τους και γίνεται συζήτηση- αξιολόγηση της πορείας του μαθήματος και των εργασιών. Γίνεται συνολική θεώρηση της ποίησης του ΝΚ και της πορείας του μαθήματος. Συμπληρώνεται και συζητείται το φύλλο αξιολόγησης. Προετοιμασία και πραγματοποίηση μουσικοθεατρικής παράστασης, η οποία θα παρουσιαστεί με την τελετή λήξης στις 12 Ιουνίου 2012.. Στο φάκελο του σεναρίου εντάσσεται το πρόγραμμα της παράστασης, ώστε να υπάρξει εποπτεία σχετικά με την προσέγγιση. Η παράσταση στηρίχθηκε και συμπληρώθηκε από τη δουλειά του συγκεκριμένου τμήματος, με παρουσιάσεις οι οποίες «έντυσαν» την αφήγηση. Η παράσταση δεν ήταν δουλειά μόνο του συγκεκριμένου τμήματος. Αλλά και του τμήματος του ολοήμερου.
11
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΡΩΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΟΙ ΒΙΟΓΡΑΦΟΙ- ΕΡΓΟΓΡΑΦΟΙ Μέσα από το συγκεκριμένο φύλλο εργασίας επιδιώκω: να αντλήσουν πληροφορίες οι μαθητές για τη ζωή του ποιητή, μέσα από ένα πρωτογενές κείμενο της αδελφής του. Να επιλέξουν αυτά που μπορεί να ενδιαφέρουν την τάξη. Να συνειδητοποιήσουν το στοιχείο της περιπλάνησης ως συνθήκη ζωής και ποίησης για τον Νίκο Καββαδία. Να καταγράψουν τα έργα του και να δουν τη συνομιλία με τη ζωγραφική τέχνη. Επίσης να παραγάγουν δικό τους κείμενο, στο word, και να καταλάβουν ότι μέσα από τη συνεργασία αυτό μπορεί να αλλάζει. 1. Να μπείτε στην ιστοσελίδα www.ekebi.gr, να διαβάσετε το χρονολόγιο του Νίκου Καββαδία. Να διαβάσετε το βιογραφικό που έγραψε η αδελφή του Τζένια και που υπάρχει στο φάκελο του σχολικού εργαστηρίου. Σε ένα κείμενο εκατό (100) περίπου λέξεων, να καταγράψετε τις βασικές βιογραφικές πληροφορίες για τον ποιητή. ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… 2. Χρησιμοποιώντας το google earth, να βρείτε και να δείξετε τους βασικούς σταθμούς της ζωής του Νίκου Καββαδία, καθώς και ορισμένους τόπους από τα ταξίδια του. Πληροφορίες για τα ταξίδια θα πάρετε από τα ποιήματα που βρίσκονται στον φάκελο του σχολικού εργαστηρίου. Σε ένα κείμενο διακοσίων περίπου λέξεων, να παρουσιάσετε τη σημασία των ταξιδιών και της περιπλάνησης για τη διαμόρφωση της ποιητικής φυσιογνωμίας του ΝΚ. ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… 12
……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… 3. Να μπείτε στην ιστοσελίδα www.os3.gr, να καταγράψετε τους τίτλους των βιβλίων του ΝΚ, τις χρονολογίες έκδοσής τους. Με τη βοήθεια των εικόνων που υπάρχουν στο φάκελο του σχολικού εργαστηρίου, να φτιάξετε ένα λογισμικό παρουσίασης (power point), στο οποίο να εμφανίζονται τα εξώφυλλα και οι ζωγραφιές που κοσμούν τα βιβλία.
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΔΕΥΤΕΡΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΟΙ
ΜΕΛΕΤΗΤΕΣ ΤΩΝ
ΘΕΜΑΤΩΝ
ΤΗΣ
ΠΟΙΗΣΗΣ
ΤΟΥ
ΝΙΚΟΥ
ΚΑΒΒΑΔΙΑ Μέσα από το συγκεκριμένο φύλλο εργασίας επιδιώκω: ακούγοντας και διαβάζοντας ορισμένα ποιήματα, να προσδιορίσουν τα θέματα της ποίησης του ΝΚ.(από το λογισμικό). Ειδική αναφορά σκοπεύω να γίνει στο θέμα της γυναικείας παρουσίας. Επιθυμώ να εμπλακούν στη συναισθηματική αποτίμησή τους και να προσεγγίσουν το ερώτημα «γιατί ακούγεται και διαβάζεται ο ΝΚ από δέκτες διαφορετικής ηλικίας και μορφωτικού επιπέδου, μέχρι σήμερα;». Επίσης να παραγάγουν δικό τους κείμενο, στο word, και να καταλάβουν ότι μέσα από τη συνεργασία αυτό μπορεί να αλλάζει. Τέλος, θέλω να μπουν στη διαδικασία να επιλέξουν στίχους, κάτι το οποίο τους βάζει να νιώσουν τι τους αρέσει και, πάνω σε αυτό, να δημιουργήσουν και οι ίδιοι. 1.α. Να μπείτε στον φάκελο που υπάρχει στον υπολογιστή του σχολείου και να διαβάσετε τα εξής ποιήματα: Γυναίκα, Fata Morgana, Mal du depart, Ένας νεαρός δόκιμος εν ώρα κινδύνου, William George Allum, Ένας νέγρος θερμαστής από το Τζιμπουτί, Federico Garthia Lorka, Ένα μαχαίρι. 1.β. Να μπείτε στο you tube και να ακούσετε τις παρακάτω αναγνώσειςμελοποιήσεις ποιημάτων: Μαραμπού (από τον Δημήτρη Μητσοτάκη), Γράμμα ενός άρρωστου νέου (Ξέμπαρκοι, Δήμητρα Γαλάνη), Καραντί, Οι προσευχές των ναυτικών, Παραλληλισμοί. 13
1.γ. Σε ένα κείμενο τριακοσίων περίπου λέξεων, να καταγράψετε τα βασικά θέματα της ποίησης του ΝΚ. Σας συγκινούν; Μπορούν να ακουστούν και από τα δικά σας στόματα; Αναφέρονται σε προβλήματα του καιρού μας; ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………….... 2.α.Να μπείτε στον φάκελο που υπάρχει στον υπολογιστή του σχολείου και να διαβάσετε τα εξής ποιήματα: Γυναίκα, Fata Morgana, Gabrielle Didot, Μαραμπού, Αντινομία. 2.β. Να μπείτε στο you tube και να ακούσετε τις παρακάτω μελοποιήσεις ποιημάτων: Γυναίκα, Fata Morgana. 2.γ. Σε ένα κείμενο τριακοσίων περίπου λέξεων, να παρουσιάσετε την εικόνα της γυναίκας στην ποίηση του ΝΚ. ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… 14
………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… 3. Να διαλέξετε στίχους που σας αρέσουν και να τους παρουσιάσετε συνοδευόμενους από εικόνα και ήχο, τα οποία κρίνετε ταιριαστά στα ποιήματα.
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΡΙΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΟΙ ΜΕΛΕΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΠΟΙΗΤΙΚΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΚΑΒΒΑΔΙΑ Μέσα από το συγκεκριμένο φύλλο εργασίας επιδιώκω: να μπούμε στην ουσία της ποιητικής τεχνικής του ΝΚ. Αξιοποιώ τα λογιστικά φύλλα, διότι πιστεύω ότι βοηθούν στην καταλογογράφηση των ιδιαιτεροτήτων και στην παραστατική αποτύπωσή τους. Παράλληλα, θέλω να συνειδητοποιήσουν ότι το συγκεκριμένο λογισμικό μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για τη μελέτη κειμένου. Επιλέγω τρία στοιχεία ποιητικής: πραγματικό- μυθικό στοιχείο, ζωγραφική διάσταση της ποίησης του ΝΚ, ναυτικό λεξιλόγιο, επειδή με βοηθούν να αναδείξω ιδιαιτερότητες της ποίησης του εν λόγω ποιητή.
15
1.α. Να μπείτε στον φάκελο που υπάρχει στον υπολογιστή του σχολείου και να διαβάσετε τα εξής ποιήματα: Ο λύχνος του Αλλαδίνου, Αντινομία, Αρμίδα, Ένας νέγρος θερμαστής από το Τζιμπουτί, Ένας δόκιμος στη γέφυρα εν ώρα κινδύνου, Mal du depart, Πικρία, Fata Morgana. 1.β.Σε ένα αρχείο λογιστικών φύλλων (excel), να φτιάξετε μια στήλη όπου θα καταγράψετε τους πραγματικούς και μια άλλη τους μυθικούς τόπους που αναφέρονται στα συγκεκριμένα ποιήματα. Επίσης μια στήλη με τα «πραγματικά» και μια με τα μυθικά πρόσωπα τα οποία αναφέρονται. Σε τι συμπεράσματα καταλήγετε; Να τα διατυπώσετε σε ένα κείμενο που θα συμπληρώνει τους παραπάνω πίνακες. 2. Σε ένα αρχείο λογιστικών φύλλων (excel), να γράψετε τις άγνωστες σε εσάς λέξεις και δίπλα τη σημασία τους, την οποία θα βρείτε στο γλωσσάρι που έχετε στο φάκελο του υπολογιστή του σχολείου. Δυσκολεύεστε πολύ να καταλάβετε το νόημα των ποιημάτων χωρίς τη γλωσσική βοήθεια; Σε τι συμπεράσματα καταλήγετε; Να τα διατυπώσετε στη συνέχεια του παραπάνω πίνακα.( Εδώ μας έχει βοηθήσει σημαντικά η συνέντευξη που έχει πάρει ο μαθητής κ. Μέγκας Θ. από τον πατέρα του σχετικά με το θαλασσινό λεξιλόγιο καθώς και οι συνεντεύξεις από τους ψαράδες της Παραλίας). 3. Σε ένα αρχείο λογιστικών φύλλων (excel), να καταγράψετε σε μια στήλη τα χρώματα που βρίσκετε μέσα στα υπό εξέταση ποιήματα και στη διπλανή στήλη τα συναισθήματα ή τις σκέψεις που σας γεννιούνται. Σε τι συμπεράσματα καταλήγετε, ως προς τη ζωγραφική διάσταση της ποίησης του ΝΚ;
Να τα
διατυπώσετε στη συνέχεια του παραπάνω πίνακα.
ΦΥΛΛΟ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Μέσα από το συγκεκριμένο φύλλο επιδιώκω: τη συζήτηση και την ανατροφοδότηση πάνω στο project που προηγήθηκε. Να εξασφαλιστεί η προσοχή των μαθητών στην παρουσίαση των εργασιών από τους συμμαθητές τους, διότι η τάση είναι να ενδιαφέρονται μόνο για την παρουσίαση της δικής τους εργασίας. Να αιτιολογούν τις κρίσεις τους και να αξιολογούν τον εαυτό τους και τους
16
άλλους, συμπεριλαμβανομένης της διδάσκουσας. Τη διατύπωση πιθανών προτάσεων προς αξιοποίηση και την εκμαίευση ιδεών για βελτίωση του σεναρίου. Ομάδα των μαθητών: 1. …………………………. 2. …………………………. 3. ………………………….. Ομάδα των μαθητών: 1. …………………………. 2. …………………………. 3. ………………………….. 4. …………………………..
ΧΡΗΣΙΜΗ ΟΔΗΓΙΑ: Σε κάθε ερώτηση, υπογραμμίζετε την απάντηση που σας εκφράζει ως ομάδα περισσότερο, μετά από συζήτηση που θα προηγηθεί εντός της ομάδας Α. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ: 1. Θεωρείτε ότι προσεγγίσατε και γνωρίσατε σε κάποιο βαθμό την ποίηση του ΝΚ; Πάρα πολύ Πολύ Αρκετά Λίγο Καθόλου 2. Βρήκατε ενδιαφέροντα τα όσα μάθατε αλλά και δημιουργήσατε ως ομάδα κατά τη διάρκεια αυτής της δραστηριότητας; Πάρα πολύ Πολύ Αρκετά Λίγο Καθόλου 3. Αναφέρατε σε ένα σύντομο κείμενο τη δραστηριότητα που σας κέντρισε το ενδιαφέρον περισσότερο από όλες εκείνες στις οποίες συμμετείχατε και εξηγήστε το γιατί ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………
17
………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… 4. Αναφέρατε σε ένα σύντομο κείμενο τη δραστηριότητα που σας κέντρισε το ενδιαφέρον λιγότερο ή και καθόλου από όλες εκείνες στις οποίες συμμετείχατε και εξηγήστε το γιατί ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… Β. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΔΡΑΣΗΣ ΤΩΝ ΥΠΟΛΟΙΠΩΝ ΟΜΑΔΩΝ: 5. α. Βαθμολογήστε τη δουλειά των υπόλοιπων ομάδων στην παρακάτω κλίμακα 1 Άριστη η δουλειά της ομάδας των …………………………………………………. ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… 2 Πολύ καλή η δουλειά της ομάδας των …………………………………………….. ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… 3 Καλή η δουλειά της ομάδας των …………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… 4 Μέτρια η δουλειά της ομάδας των …………………………………………………. ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… 5 Αδύναμη η δουλειά της ομάδας των ……………………………………………….. ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… β. Και τώρα πείτε το γιατί της βαθμολογίας σας για κάθε ομάδα ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… 6. Αναφέρατε κάτι που σας εντυπωσίασε στη δουλειά κάποιας ομάδας ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………
18
Γ. ΑΥΤΟΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ: 7. Βαθμολογήστε τώρα τη δική σας ομάδα με την κλίμακα βαθμολογίας από το 1 έως το 5, όπως κάνατε για τις υπόλοιπες ομάδες και πείτε το γιατί αυτοβαθμολόγησής σας ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… 8. Θεωρείτε ότι συνεργαστήκατε ικανοποιητικά μεταξύ σας κατά τη διάρκεια της δουλειάς σας; Πάρα πολύ Πολύ Αρκετά Λίγο Καθόλου 9. Θεωρείτε ότι συμμετείχατε ικανοποιητικά στη δραστηριότητα κατά τη διάρκειά της; Πάρα πολύ Πολύ Αρκετά Λίγο Καθόλου 10. Ευχαριστηθήκατε αυτό που κάνατε; Πάρα πολύ Πολύ Αρκετά Λίγο Καθόλου
19