?
“Το Νέο Αστικό Ερώτημα: Αστυφιλία πέρα από το Νεοφιλελευθερισμό” είναι ο τίτλος του τέταρτου συνεδρίου του Διεθνούς Φόρουμ Αστυφιλίας (International Forum on Urbanism [IFoU]) το οποίο πραγματοποιήθηκε στις 26 - 28 Νοεμβρίου του 2009 στο Zuiderkerk του Amsterdam, υπό την αιγίδα του Πανεπιστημίου Τεχνολογίας του Delft (Delft University of Technology [TU Delft]). Το θέμα του συνεδρίου είναι η αναδιατύπωση της έννοιας της Αστυφιλίας κάτω από συνθήκες Αστικοποίησης (Urbanization) και Αστικής Μετάλλαξης (Urban Transformation), Οικολογικών Απειλών και Οικονομικών Κρίσεων.
The New Urban Question Urbanism beyond Neo-Liberalism
ΟΡΓΑΝΩΤΕΣ Διεθνές Φόρουμ για την Αστυφιλία (IFoU) Πανεπιστήμιο Τεχνολογίας του Delft (TU Delft) Ινστιτούτο Berlage, Rotterdam ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ Ολλανδικό Υπουργείο Χωροταξίας (VROM) Δημοτική Αρχή Amsterdam ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΙΔΡΥΜΑΤΑ Beijing University of Technology Chinese University of Hong Kong National University of Singapore Seoul National University Taiwan University Taipei Tarumanagara University Jakarta Tongji University Shanghai Tsinghua University Beijing Universita IUAV di Venezia University of Tokyo UPC Barcelona
berlage institute
50% 15% ΤΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ
ΖΕΙ ΣΕ ΠΟΛΕΙΣ
ΤΟΥ ΑΝΕΠΤΥΓΜΕΝΟΥ ΚΟΣΜΟΥ
ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΔΟΥΛΕΙΑ
1% 0.5% ΤΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΣΥΡΡΙΚΝΩΣΗΣ
ΛΟΓΩ ΚΡΙΣΗΣ
ΤΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΣΥΡΡΙΚΝΩΣΗΣ
ΕΚΤ. ΔΑΣΟΥΣ
35 χρόνια μετά τη δημοσίευση του “La Question Urbaine” από το Manuel Castells, το αστικό ερώτημα πρέπει να αναδιατυπωθεί. Την ίδια στιγμή ο κόσμος γνωρίζει την ταχύτερη διαδικασία αστικοποίησης στην Ιστορία του Ανθρώπου. Ποτέ ξανά η κοινωνία δεν διήλθε αντίστοιχη διαδικασία αστικής εξάπλωσης, ούτε οι πόλεις διογκώθηκαν όσο σήμερα. Μέσα σε λίγες δεκαετίες νέες μέγα-πόλεις ή μετά-πόλεις φέρνουν στο φως νέες αστικές κουλτούρες, με αυξανόμενες κοινωνικές συγκρούσεις και οικολογικές απειλές. Από την άλλη πλευρά, περισσότερος από τον μισο πληθυσμό της γης κατοικεί σε μεσαίου μεγέθους πόλεις (μεχρι 500.000 κατοίκους) - λεκάνες εκκόλαψης μελλοντικών πληθυσμιακών εκρήξεων, Για Δεκαετίες η αστική ανάπτυξη συνδέθηκε με την παγκοσμιοποιημένη οικονομία της απεριόριστης ζήτησης. Καθώς η οικονομική δύναμη συγκεντρωνόταν όλο και περισσότερο σε παγκόσμια κέντρα ελέγχου αποφάσεων, η επιρροή του δημόσιου σχεδιασμού μειωνόταν στο πλαίσιο περιορισμένων κυβερνητικών πρωτοβουλιών, Η οικονομική κρίση, ωστόσο, έδειξε τα όρια της εξάπλωσης κάτω από νεοφιλελεύθερες συνθήκες. Αναζητούνται νέα μοντέλα αστικής ανάπτυξης, νέα πρότυπα αστικού σχεδιασμού και νέες προσεγγίσεις αστικής διαχείρισης, τα οποία να μπορούν να καθοδηγήσουν την επέκταση και μετατροπή πόλεων και μητροπολιτικών περιοχών. Παράλληλα πρέπει να καταπολεμηθεί ο κοινωνικός αποκλεισμός και ο περιβαλλοντικός κατακερματισμός. Με άλλα λόγια η έννοια της Αστυφιλίας πρέπει να ανακαλυφθεί ξανά από την αρχή.
ΘΕΜΑ
ΝΑ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΕΙ
ανταλλαγή απόψεων μεταξύ του ακαδημαϊκού και επαγγελματικού κόσμου.
ΝΑ ΑΝΑΛΥΣΕΙ
το φαινόμενο της αστικοποίησης και τη περιφερειακής μετατροπής σε διαφορετικές χώρες και ηπείρους (αιτίες/ αποτελέσματα/ εξαρτήσεις).
ΝΑ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΤΕΙ το ρόλο και τις αρμοδιότητες του (δημόσιου) αστικού προγραμματισμού και σχεδιασμού.
ΝΑ ΕΞΕΡΕΥΝΗΣΕΙ
Η αναλυτικη και η συνθετική διαδικασία θεωρούνται εξίσου σημαντικές. Για το λόγο αυτό ενσωματώνονται διαφορετικές ειδικότητες και κλίμακες σχεδιασμού: αστικός (και περιφερειακός) προγραμματισμός και διαχείριση, αστικός και αρχιτεκτονικός σχεδιασμός, αστική κοινωνιολογία, οικονομία, γεωγραφία και οικολογία.
στρατηγικές προγραμματισμού και πρότυπα σχεδιασμού για ισορροπημένη και βιώσιμη ανάπτυξη .
ΣΤΟΧΟΙ
123456 ΑΣΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
ΑΣΤΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΟΜΗ
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ / ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑ
ΜΕΤΑΛΛΑΣΣΟΜΕΝΗ ΑΣΤΙΚΗ ΜΟΡΦΗ
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ
ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ / ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ
Παρουσιάζονται επιστημονικές μελέτες, πρότυπα σχεδιασμού και τεχνικές επιλύσεις. Θεωρητικές προσεγγίσεις και επαγγελματικές εμπειρίες σχολιάζονται εξίσου. Συμμετέχουν, λοιπόν, αρχιτέκτονες, πολεοδόμοι, ερευνητές από διαφορετικά γνωστικά πεδία, διαχειριστές και πολιτικοί όσοι ενδιαφέρονται / εμπλέκονται στο σχεδιασμό, τον προγραμματισμό και τη διοίκηση του δομημένου περιβάλλοντος. Οι θεματικοί άξονες με βάση τους οποίους καλούνται να καταθέσουν τις εισηγήσεις τους είναι έξι και συνοδεύονται από λέξεις κλειδιά.
ΔΟΜΗ
[ Θ6 ]+[ BOTTOM-UP INITIATIVES AND THE LOCAL SPATIAL AGENDA: UNDERSTANDING LOCAL INTERESTS IN THE FUNCTIONING OF PUBLIC SPACE Robin Houterman & Germaine Sanders WEB 2.0 AND THE EMERGENCE OF A NEW PLANNING CULTURE R. Marijnissen
]
FULL CONFERENCE PROCEEDINGS
A STUDY OF NEW DESIGN CONCEPTS IN STUDENT HOUSING APPLIED TO THE ITALIAN URBAN CONTEXT C. Chiarantoni PREVENTIVE LANDSCAPES A. Bertagna THE STRENGHT OF CONNECTIONS: INNOVATION ENGINES IN CREATIVE INDUSTRIES A.P. Drogendijk & M. J. W. van Twist THE MALL IN THE ONLINE SHOPPING ERA C. Suau & M. M. Bauza ORGANISATION OF LARGE SCALE GREEN COVERED ROOFS IMPROVING THE COLLABORATION OF POLICY MAKERS WITH URBAN DESIGNERS C.M. Ravesloot & P.G. Teeuw ECONOMIC CHANGES AND THE NEED FOR DESIGN STRATEGIES FOR MORE SUSTAINABLE URBAN PROJECTS: VALUES OF PUBLIC LIFE, SPACE AND SHARED DESIRE. G. Sanders & R. Houterman THE CONSEQUENCES FOR CHINA’S MEGA CITIES OF THE GLOBAL ECONOMIC RECESSION M. P. van Dijk MINIMUM IMPACT HOUSE THE PROTOTYPE FOR SUSTAINABLE BUILDING IN THE CITY CENTRE AND WHAT’S BEYOND THE PROTOTYPE H. Drexler & M. Guinand & D. Jauslin WATER MARGINS – THE REDEVELOPMENT OF WATERFRONTS AND WATERWAYS IN ASIAN CITIES L. Hee & B.L. Low HOUSING THE ELDERLY: SEGREGATED IN SENIOR CITIES OR INTEGRATED IN URBAN SOCIETY? Anton J.H. Smets
ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ
Επακόλουθο της παγκοσμιοποίησης είναι ο αυξανόμενος ανταγωνισμός μεταξύ πόλεων και περιφερειών σε παγκόσμιο επίπεδο. Για να αναπτυχθούν οικονομικά οι πόλεις πρέπει να μεταβληθούν σε περιβάλλοντα ελκυστικά για επενδυτές και επιχειρήσεις. Οι επενδύσεις μπορεί να αφορούν υποδομές, εγκαταστάσεις και ανάπτυξη αναδυόμενων περιοχών. Το Αστικό Marketing / Branding και τα μεγάλα αστικά έργα παίζουν σημαντικο ρόλο σε αυτό το πλαίσιο.
Αστική Οικονομία_ / παγκοσμιοποίηση, ανταγωνισμός, κατακερματισμός [fragmentation], ενδυνάμωση, αστικό marketing / branding, στοχευμένες ξένες επενδύσεις [foreign direct investments], μεγάλα αστικά έργα /
Ωστόσο, τα έργα αυτά έχουν παράλληλη αρνητική επιρροή στη βιωσιμότητα της πόλης. Σε πολλές περιπτώσεις συντελούν στον κατακερματισμό του χώρου, τον κοινωνικό αποκλεισμό και αφήνουν περιορισμένο χώρο για την οργάνωση μη εμπορικών δραστηριοτήτων. Σε συνδυασμό με τη μεγάλη κλίμακα, πρέπει να μελετηθούν στρατηγικές ενδυνάμωσης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
1
Αστική Κοινωνική Δομή_ / διαχωρισμός και ενσωμάτωση, δημιουργία κοινοτήτων, ατομικότητα και συλλογικότητα, πολιτικές συνθήκες, μετανάστευση, δικτυωμένη κοινοτητα, νέα αστική κουλτούρα, γενόσημη πόλη και ταυτότητα /
Στη θεματική αυτή ενότητα αναλύθηκαν οι συνθήκες των αστικοποιημένων κοινωνιών, που βασίζονται όλο και περισσότερο στη διπολική αντίθεση μεταξύ Δικτύου και Εαυτού (Castells 1996). Σχολιάστηκαν νέες μορφές συμβίωσης και νέες αστικές κουλτούρες, ενώ προσεγγίστηκαν οι συνέπειες των κοινωνικών αντιθέσεων στο εσωτερικό της πόλης και μεταξύ πόλης - προαστίων. Μελετήθηκαν μέθοδοι κοινωνικής οργάνωσης (και η χωρική τους έκφραση) σε μεγαπόλεις / μεσαίες πόλεις, σε αναπτυσσόμενες / ανεπτυγμένες χώρες. Η επιρροή των κοινωνικών δικτύων αντιπαρατίθεται με τη θέση των μειονοτήτων στην πόλη. Παρουσιάστηκαν στρατηγικές καταπολέμησης του κοινωνικού διαχωρισμού και δημιουργίας μιας νέας αστικής ταυτότητας μέσω της κοινωνικής ενσωμάτωσης.
2
Τεχνολογίες/ Βιωσιμότητα_ / επέκταση κύκλου ζωής, επανάχρηση και ανακύκλωση, αποδοτικότητα υλικών, διαχείριση βρόχινου νερού, βιώσιμη μετακίνηση και κινητικότητα, ποιότητα αέρα, αστικό πράσινο, πράσινα κτήρια /
Η θεματική αυτή ενότητα εστιάζει σε βιώσιμες αστικές τεχνολογίες και υποδομές, καθώς και τις σχετικές οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές παραμέτρους. Ειδική αναφορά γίνεται στις επονομαζόμενες “Ασφαλείς Περιβαλλοντικές Τεχνολογίες (Environmental Sound Technologies [ESTs]), που ενσωματώνουν τεχνογνωσία υψηλής περιβαλλοντικής απόδοσης: το περιβάλλον προστατεύεται, τα επίπεδα των ρύπων πέφτουν, οι πόροι αξιοποιούνται βιώσιμα και η ανακύκλωση αποβλήτων / προϊόντων γίνεται με πιο αποδεκτούς οικολογικά όρους. Οι τεχνολογίες αυτές διακρίνονται σε “μαλακές” (πολιτικές, οικονομικά εργαλεία, στρατηγικές διοίκησης) και “σκληρές” (τεχνικός εξοπλισμός, υποδομές). Παρουσιάζονται, επίσης, προτάσεις για επέκταση κύκλου ζωής προϊόντων, βιώσιμη διαχείριση υδάτινων πόρων και αποβλήτων, αύξηση ενεργειακής αποδοτικότητας, άνεση και υγιεινή και αστικό πράσινο.
3
Μεταλλασσόμενη Αστική Μορφή_ / αστικοποίηση, αστικό / αγροτικό, παγκοσμιοποίηση, τοπική ταυτότητα, κουλτούρα, δημόσια ζωή, δημόσιος χώρος, ραγδαία εξάπλωση / συρρίκνωση, στρατηγικές σχεδιασμού /
Στη θεματική αυτή ενότητα, η έμφαση αφορά το χωρικό σχεδιασμό σε όλες τις κλίμακες και τις πολιτισμικές πτυχές του. Προσεγγίζονται οι αξίες της δημόσιας ζωής και η προσαρμογή τους σε εσωτερικό / εξωτερικό, ατομικό / συλλογικό χώρο, με τοπική ταυτότητα και παράδοση - πάντα υπό το πρίσμα των οικολογικών προκλήσεων της εποχής. Πώς θα οργανώσουμε χωρικά τις πόλεις μας σε ευρύτερα περιφερειακά δίκτυα; Ποιά μοντέλα θα μπορούσαν να εξυπηρετήσουν τη ραγδαία εξάπλωση ή συρρίκνωση των οικισμών μας; Ποιές οι στρατηγικές σχεδιασμού; Η ενότητα οργανώνεται σε 2 επιμέρους υποενότητες: 4.1. Μετασχηματισμός της Αστικής Μορφής_ Σε ποιό βαθμό η παγκοσμιοποίηση, η οικονομική κρίση και η ανάγκη για βιωσιμότητα μετασχηματίζουν την αστική μορφή; 4.2. Σχεδιασμός του Νέου Αστικού Χώρου_ Ποιά τα νέα πρότυπα / αρχές σχεδιασμού;
4
Η διαδικασία της αστικοποίησης και της αστικής μετατροπής οδηγεί σε νέες χωρικές συγκροτήσεις, που ο Castells ονόμασε η μητροπολιτική περιφέρεια (“the metropolitan region”): αστικές διαμορφώσεις σκορπισμένες σε τεράστιες εκτάσεις γης, λειτρουργικά συμπληρωματικές και κοινωνικά διαφοροποιημένες, γύρω από μια πολυκεντρική δομή (Castells, 2005). Μερικές φορές οι περιφέρειες αυτές ξεπερνούν τα σύνορα των εθνικών κρατών. Για πολύ καιρό αναμενόταν ότι η αυξανόμενη σημασία των περιφερειών θα οδηγούσε σε νέους (κυβερνητικούς) οργανισμούς χωροταξικού σχεδιασμού, που θα μπορούσαν να οργανώσουν τη μητροπολιτική ανάπτυξη στη λογική ενός παγκοσμιοποιημένου ανταγωνισμού.
Μητροπολιτική Περιοχή_ / περιφερειακή συνεργασία, περιφερειακοί οργανισμοί χωροταξικού σχεδιασμού, περιφερειακές συσχετίσεις, συμμετοχικότητα, ενσωμάτωση / κατακερματισμός /
Φαίνεται, ωστόσο, δύσκολο να προσαρμόσεις τη νέα σύνθετη πραγματικότητα σε αποτελεσματικά μοντέλα διοίκησης και σε χωρικές διαμορφώσεις που θα προσέδιδαν αναγνωρίσιμη και ελκυστική ταυτότητα στην περιφέρεια. Αντίθετα, οι περισσότερες μητροπολιτικές περιφέρειες σήμερα χαρακτηρίζονται από έλλειψη ταυτότητας και συμμετοχής του πολίτη, από περιορισμένη πολιτική πρωτοβουλία και από απουσία αποτελεσματικής διοίκησης (Sassen, 2001). Από την άλλη πλευρά, η οργάνωση σε περιφερειακό επίπεδο, προϋποθέτει ευρύτερη συναίνεση και νέους τρόπους σχεδιασμού. Η εστίαση πλέον, αφορά στον περιφερειακό σχεδιασμό.
5
Οι μετατροπές στις πόλεις μας και οι νέοι παγκόσμιοι οικισμοί ζητούν επαναπροσδιορισμό των αρχών σχεδιασμού. Κάθε πόλη / περιφέρεια πρέπει να είναι προετοιμασμένει να δράσει νωρίς, αποτελεσματικά και σε υψηλό επίπεδο ανταγωνισμού. Η ανάγκη χαλιναγώγησης της δυναμικής της πόλης με ενεργητικό και υπεύθυνο τρόπο, απαιτεί ενιαία στρατηγική με ενεργό συμμετοχή για όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Η αβεβαιότητα και ο κίνδυνος της κλιματικής αλλαγής προϋποθέτουν την υιοθέτηση αποτρεπτικών μέτρων στο πλαίσιο του σχεδιασμού και νέες περιβαλλοντικές ρυθμίσεις. Ο περιορισμός της κρατικής πρωτοβουλίας οδηγεί σε επαναπροσδιορισμό της προσέγγισης βάση - κορυφή στον αστικό σχεδιασμό και επιβάλλει προσεκτική ανάλυση των νέων δυνατοτήτων.
Σχεδιασμός / Διακυβέρνηση_ / κουλτούρα σχεδιασμού, διακυβέρνηση, νέες στρατηγικές διοίκησης, βιώσιμη ανάπτυξη, αστική φτώχεια, top-down / bottom-up αστικές στρατηγικές, παγκόσμια διακυβέρνηση /
Οι διαδικασίες γέννησης μητροπόλεων, η νέα οικονομική “παρέλαση” περιφερειών και τα νέα λειτουργικά αστικά δίκτυα, οδηγούν σε αναζητήσεις προοπτικών σχεδιασμού πέρα από εθνικά σύνορα. Η στρατηγική αντιμετώπιση νέων προκλήσεων συνδέεται με τη νέα σχέση ανάμεσα σε τοπικό και παγκόσμιο (glocal). Πώς μια παγκόσμια στρατηγική με οικολογικές παραμέτρους θα καλύψει τα τοπικά προβλήματα διακυβέρνησης και θα αντιμετωπίσειτα κοινωνικά προβλήματα; Πώς θα συντονιστούν οι ενέργειες μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων; Ποιός ο ρόλος του πολίτη στο νέα αυτό πλαίσιο; Η ενότητα οργανώνεται σε 2 επιμέρους υποενότητες: 6.1. Νέες Προσεγγίσεις Αστικής Διακυβέρνησης_ Ποιές οι πολιτικές και τα εργαλεία για μια πιο αποτελεσματική / ολοκληρωμένη / βιώσιμη εκδοχή του αστικού σχεδιασμού; 6.2. Μεταβαλλόμενες Κουλτούρες Σχεδιασμού_ Ποιές οι πρόσφατες αλλαγές στις σχεδιαστικές προσεγγίσεις; Ποιά η σχέση τους με τις νέες κοινωνικές / πολιτισμικές δομές;
6
Παρουσιάζεται μια “Bottom-Up” πρωτοβουλία στο Mariahoeve της Χάγης. Στο μεταβαλλόμενο πλαίσιο στο οποίο οι πολεοδόμοι και οι σχεδιαστές αστικού χώρου καλούνται να εργαστούν, εστιάζουμε στην αξία πρωτοβουλιών “bottom-up”. Διερευνώνται οι ικανότητες και τα αντανακλαστικά που οι συγκεκριμένοι ειδικοί πρέπει να αναπτύξουν, ώστε να αξιοποιήσουν τέτοιου είδους πρωτοβουλίες στον εφαρμοσμένο σχεδιασμό.
ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ ‘BOTTOM-UP’ ΚΑΙ ΧΩΡΙΚΗ ΑΤΖΕΝΤΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ: Κατανοώντας τα Τοπικά Ενδιαφέροντα στη Λειτουργία του Δημόσιου Χώρου BOTTOM-UP INITIATIVES AND THE LOCAL SPATIAL AGENDA: Understanding Local Interests in the Functioning of Public Space
R. Kouterman & G. Sanders [N/A]
6
ΠΟΤΕ; 2006 - Σήμερα
ΠΟΥ; Marianhoeve, The Hague, NL Μοντερνιστικές Αρχές Σχεδιασμού Κοινωνική Κατοικία Πολύ Πράσινο Γηρασμένος Πληθυσμός Νέες Οικογένειες χαμηλής Κοινωνικής / Οικονομικής στάθμης
ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ ‘BOTTOM-UP’ ΚΑΙ ΧΩΡΙΚΗ ΑΤΖΕΝΤΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ: Κατανοώντας τα Τοπικά Ενδιαφέροντα στη Λειτουργία του Δημόσιου Χώρου BOTTOM-UP INITIATIVES AND THE LOCAL SPATIAL AGENDA: Understanding Local Interests in the Functioning of Public Space
R. Kouterman & G. Sanders [N/A]
6
ΑΠΟ ΠΟΙΟΥΣ; ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ_ REAL ESTATE_ ΥΓΕΙΑ_ ΠΡΟΝΟΙΑ_ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ_
Haag Wonen (εταιρία ανέγερσης κατοικιών) Kristal (real estate developer της Haag Wonen) Parnassia (οργανισμός για την ψυχική υγεία) Meavita (οργανισμός φροντίδας και φιλοξενίας ηλικιωμένων) SCO Lucas (περιφερειακός οργανισμός δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης)
ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ ‘BOTTOM-UP’ ΚΑΙ ΧΩΡΙΚΗ ΑΤΖΕΝΤΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ: Κατανοώντας τα Τοπικά Ενδιαφέροντα στη Λειτουργία του Δημόσιου Χώρου BOTTOM-UP INITIATIVES AND THE LOCAL SPATIAL AGENDA: Understanding Local Interests in the Functioning of Public Space
R. Kouterman & G. Sanders [N/A]
6
2006
2007 Δημοσιοποίηση “Οράματος” για την αναζωογόνηση του Marianhoeve
Δημοσιοποίηση “Οραματικής Διακύρηξης” (Ambition Document) για το “Πάρκο Γειτονιάς”
Προτεραιότητα να μη γίνουν Κατεδαφίσεις
[
Διερεύνηση δυνατοτήτων συμμετοχικού σχεδιασμού (εκφρασμένων σε χώρο ή όχι)
Συνάντηση Φορέων από Διαφορετικούς Τομείς Διερεύνηση Δυνατοτήτων Συνεργασίας
Επιλογή Marianhoeve ως Περιοχή Μελέτης
2008
Επιλογή “Πάρκου Γειτονιάς” ως Πιλοτικό Έργο
Ελκυστικός Χώρος Συνάντησης Συνεργαζόμενες Λειτουργίες Γειτονιάς Πλατφόρμα Δράσεων για τους Κατοίκους Καταγραφή Χωρικών Διαμορφώσεων Περιγραφή Κοινωνικών Προκλήσεων
]
Η “Οραματική Διακύρηξη” προσελκύει το ενδιαφέρον των φορέων της τοπικής αυτοδιοίκησης και της κεντρικής κυβέρνησης.
Δημοσιοποίηση Προθέσεων για το “Πάρκο Γειτονιάς” σε Τοπικούς Φορείς (αντιδράσεις μεικτές)
Οργάνωση Εργαστηρίου (Workshop) για να καταγραφούν οι επιθυμίες όλων των Ενδιαφερόμενων (Stakeholders) και να “γεννηθεί” ένα “Κοινό Όραμα”
Παρά τη συναίνεση στις αρχές της “Οραματικής Διακύρηξης”, τα εμπλεκόμενα μέρη δεν διευθετούν τα κρίσιμα ζητήματα (οικονομική υποστήριξη, κατασκευή)
Πρώτη Προσπάθεια Σχεδιασμού των Προθέσεων που εκφράστηκαν στην “Οραματική Διακύρηξη”
Σύνταξη “Οραματικής Διακύρηξης” (Ambition Document) για το “Πάρκο Γειτονιάς”
ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ ‘BOTTOM-UP’ ΚΑΙ ΧΩΡΙΚΗ ΑΤΖΕΝΤΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ: Κατανοώντας τα Τοπικά Ενδιαφέροντα στη Λειτουργία του Δημόσιου Χώρου BOTTOM-UP INITIATIVES AND THE LOCAL SPATIAL AGENDA: Understanding Local Interests in the Functioning of Public Space
R. Kouterman & G. Sanders [N/A]
6
“Οραματική Διακύρηξη” (Ambition Document) Περιλαμβάνει Εισαγωγικές Διαπιστώσεις, Προσδοκίες και Ζητούμενα Σχεδιασμού.
ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ ‘BOTTOM-UP’ ΚΑΙ ΧΩΡΙΚΗ ΑΤΖΕΝΤΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ: Κατανοώντας τα Τοπικά Ενδιαφέροντα στη Λειτουργία του Δημόσιου Χώρου BOTTOM-UP INITIATIVES AND THE LOCAL SPATIAL AGENDA: Understanding Local Interests in the Functioning of Public Space
R. Kouterman & G. Sanders [N/A]
6
2009 / Πεδία 01_Κοινωνικό
02_Οικονομικό
03_Αναπτυξιακό
Διερεύνηση Δυνατοτήτων Συνεργασίας
Συνεργασία με το έργο “Kleine Loo”
Ανάλυση Αναπτυξιακού Κόστους
Συμμετοχή Κοινωνικών Φορέων
Αναμόρφωση Όψεων κατά μήκος λεωφ. “Kleine Loo”
Πρόταση Ενεργοποίησης Κατοίκων
Πρωτοστατεί το ίδρυμα “Diamant”, που προτίθεται να μετατρέψει το ισόγειό του σε Εστιατόριο / Κοινωνικό Πυκνωτή
Πρωτοστατεί η εταιρία “Kristal”, που συμμετέχει με άλλες αναπτυξιακές επιχειρήσεις, με σκοπό την εμπορική αναβάθμιση του “Πάρκου Γειτονιάς”
Παρουσίαση 2 Εναλλακτικών Προτάσεων στα Ενδιαφερόμενα Μέρη, με σκοπό να υπάρξει Ανταπόκριση / Κριτική και Βελτίωση
ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ ‘BOTTOM-UP’ ΚΑΙ ΧΩΡΙΚΗ ΑΤΖΕΝΤΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ: Κατανοώντας τα Τοπικά Ενδιαφέροντα στη Λειτουργία του Δημόσιου Χώρου BOTTOM-UP INITIATIVES AND THE LOCAL SPATIAL AGENDA: Understanding Local Interests in the Functioning of Public Space
R. Kouterman & G. Sanders [N/A]
6
1
Το “Πάρκο Γειτονιάς” λειτουργεί ως στοιχείο συνοχής με οικονομικούς και κοινωνικούς όρους. Γι’ αυτό οι “bottom-up” προσεγγίσεις δεν πρέπει να κρίνονται μόνο από το σχεδιασμό τους, αλλά και από την οικονομική / κοινωνική τους διάσταση. Οι παρεμβάσεις στο δημόσιο χώρο μπορούν να βοηθήσουν στην αποκατάσταση της κοινωνικής ισορροπίας, ειδικά όταν λειτουργούν “bottom-up”.
2
Οι αρχιτέκτονες / πολεοδόμοι πρέπει αν διερευνούν πληρέστερα τα συμφέροντα των εμπλεκόμενων μερών στο σχεδιασμό. Η δυναμική του δημόσιου χώρου μπορεί να κινητοποιήσει το ενδιαφέρον. Στην περίπτωση του Mariahoeve, όλοι οι εμπλεκόμενοι αναζητούν νέους τρόπους σύνδεσης με τη γειτονιά και το πάρκο της. Όλοι γνωρίζουν ότι η επιτυχία της επιχείρησής τους σχετίζεται άμεσα με την αποδοτικότητα του δημόσιου χώρου. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το ότι οι κοινωνικοί οργανισμοί (σχολεία, οργανισμοί πρόνοιας) εστίασαν εντονότερα στη λειτουργία του Πάρκου ως κοινωνικού πυκνωτή (σενάριο 1). Αντίθετα, οι οργανισμοί με πιο “πρακτικό” αντικείμενο (κατασκευαστικές εταιρίες, δημοτικές υπηρεσίες), “οραματίστηκαν” ένα πράσινο Πάρκο, τονίζοντας εμφατικά τη σημασία της εικόνας (σενάριο 2).
3
Το ζητούμενο για τους αρχιτέκτονες / πολεοδόμους είναι να αναπτύξουν μεθόδους (interface development) για να “απορροφηθούν” γρήγορα οι “bottom-up” πρωτοβουλίες στον αστικό χώρο. Οι μέθοδοι περιλαμβάνουν: _Σχεδιασμό με “εύκαμπτους” οικονομικούς όρους _Σχεδιασμό σε λιγότερο “αποστειρωμένα” χωρικά πλαίσια _Ταχύτερη διεκπεραίωση νομικών διαδικασιών _Ενθάρρυνση “ανοικτότητας” στον προγραμματισμό / σχεδιασμό
ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ ‘BOTTOM-UP’ ΚΑΙ ΧΩΡΙΚΗ ΑΤΖΕΝΤΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ: Κατανοώντας τα Τοπικά Ενδιαφέροντα στη Λειτουργία του Δημόσιου Χώρου BOTTOM-UP INITIATIVES AND THE LOCAL SPATIAL AGENDA: Understanding Local Interests in the Functioning of Public Space
R. Kouterman & G. Sanders [N/A]
6
Η εφαρμογή της κουλτούρας του Web 2.0 και των αρχών που πρεσβεύει σε μοντέλα οργάνωσης της μητροπολιτικής διακυβέρνησης θα μπορούσε να “γεννήσει” ένα εναλλακτικό φορέα σχεδιασμού. Η πρόκληση συνίσταται στην ανάπτυξη μιας ανοιχτής συμμετοχικής πλατφόρμας σχεδιασμού, που θα έδινε τον έλεγχο της μητρόπολης στους απανταχού “δημιουργούς”. Οι περισσότεροι “δημιουργοί” δε σχεδιάζουν - δημιουργούν. Προσαρμόζονται στα νέα δεδομένα της μητροπολιτικής ζωής. Οι άμεσες (day-to-day) αποφάσεις και δράσεις τους μεταμορφώνουν μητροπολιτικές περιοχές. Οι παραδοσιακοί “καθοδηγητές” του σχεδιασμού θα πρέπει να μάθουν να σχεδιάζουν - ή καλύτερα να “συν-δημιουργούν” - το μέλλον της μητρόπολης μαζί με αυτούς τους “δημιουργούς”. Αναδύεται, λοιπόν, μια νέα μορφή ιεραρχίας, όχι βασισμένη στη λήψη αποφάσεων, αλλα στη δημιουργία συνθηκών, μέσω των οποίων οι “δημιουργοί” μπορούν να προσφέρουν. Πρόκειται για μια ανοιχτή διαδικασία, χωρίς masterplan. Η νέα αυτή τάση θα μπορούσε να ονομαστεί “συν-δημιουργικός σχεδιασμός” (cocreative planning).
WEB 2.0 και η Ανάδυση μιας Νέας Κουλτούρας Σχεδιασμού WEB 2.0 and the Emergence of a New Planning Culture
R. Marijnissen [University of Amsterdam, NL]
6
AMSTERDAM CREATIVE INDUSTRIES NDSM SHIPYARD ΠΟΤΕ; 2007 - 2010
ΠΟΥ; Amsterdam, NL
ΑΠΟ ΠΟΙΟΥΣ; Bureau Broedplaatsen (Κοινοπραξία Ανάπτυξης Amserdam Creative Industries)
Gemeente Amsterdam (Δημοτική Αρχή Άμστερνταμ) Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer (Ολλανδικό Υπουργείο Χωροταξίας) Kinetic North (Καλλιτέχνες, Χειροτέχνες, Skateboarders και Μ.Κ.Ο.) Red Concepts (Ιδιωτική Αναπτυξιακή Εταιρεία)
WEB 2.0 και η Ανάδυση μιας Νέας Κουλτούρας Σχεδιασμού WEB 2.0 and the Emergence of a New Planning Culture
R. Marijnissen [University of Amsterdam, NL]
6
Η ιδέα του Web 2.0 σηματοδοτεί ένα σημείο καμπής στην ανάπτυξη του Διαδικτύου (O’Reilly, 2005). Εισάγονται δομικές μεταβολές, με το χρήστη να αποκτά ενεργό συμμετοχή: συμμετέχει σε κοινωνικά δίκτυα, “κατεβάζει”, μοιράζεται, παράγει μουσική, φωτογραφίες, ταινίες, απόψεις, άρθρα, ιδέες, λογισμικό και άλλα. Νέες μορφές συνεργασίας, όπως τα Linux και η Wikipedia αναδύονται. Είναι μια νέα αντίληψη του “Διαδικτύου ως Πλατφόρμα” (“The Web as a Platform”) και των “Πλούσιων Εμπειριών Χρηστών” (“Rich User Experiences”).
ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ WEB 2.0
“ΑΝΟΙΚΤΗ” ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ Ο ορισμός του “Open Source”, διαμορφωμένος το 1998, δεν είναι νομικό έγγραφο, αλλά η πρωτοβουλία να “ανοίξουν” οι κώδικες του λογισμικού. Ο χρήστης έχει το δικαίωμα να αντιγράψει, να βελτιώσει και να μοιράσει ελεύθερα το επεξεργασμένο λογισμικό. Στην “ανοικτή” κοινότητα δεν υπάρχουν διακρίσεις. Οι O’Reilly (1999), Leadbeater (2008) και Shirky (2008) έχουν περιγράψει την ηθική του “open source”: 1_ Αλληλοϋποστήριξη Χρηστών Με ανοικτά πρωτόκολλα, μηχανισμούς και άδειες, οι χρήστες συνεργάζονται και συνδέονται, δίχως να παραβαίνουν κανόνες. 2_ Ευκολία Συνεισφοράς Ο καθένας μπορεί να συνεισφέρει ανάλογα με τις ανάγκες, τις ικανότητες, το χρόνο και το κίνητρό του. Οι κοινότητες “χτίζονται” γύρω από μια δράση (ατομική, ομαδική) και εκφράζουν μια πραγματική ανάγκη (θέμα, πρόβλημα, πάθος, κοινό στόχο). 3_ Ανοικτή Διαχείριση Οι “ανοικτές” κοινότητες έχουν συχνά επικεφαλής τους δημιουργούς τους. Δεν αυτοοργανώνονται, αλλά η ιεραρχική δομή είναι ευέλικτη. “(Οι διαχειριστές) Εστιάζουν στη δημιουργία των αρχών / κανόνων με βάση τους οποίους πολλοί χρήστες θα μπορούν να έχουν μικρές συνεισφορές σε αυτό το οποίο κάνει η κοινότητα” (Leadbeater, 2008). Το αποκεντρωμένο αυτό μοντέλο βρίσκεται στον πυρήνα της “open source” λογικής.
WEB 2.0 και η Ανάδυση μιας Νέας Κουλτούρας Σχεδιασμού WEB 2.0 and the Emergence of a New Planning Culture
R. Marijnissen [University of Amsterdam, NL]
6
“ΑΝΟΙΚΤΟΣ” ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ “Ο σχεδιασμός είναι, όπως και η πολιτική, μια δημιουργική / συμμετοχική διαδικασία, όπου οι ενδιαφερόμενοι μοιράζονται προβληματισμούς, για να “φέρουν στη ζωή κάτι που δεν υπήρχε προηγουμένως” (Arendt, 1995). Η διακυβέρνηση των μητροπολιτικών περιοχων είναι ζήτημα συντονισμού σε μεγάλη κλιμακα, ένα “πολυδιάστατο και πολυεπίπεδο παιχνίδι” (Hooghe και Marks, 2001), σε συνθήκες διοικητικού κατακερματισμού. Η κουλτούρα του Web 2.0 και οι αρχές που το διέπουν φαίνεται να μπορoύν να ανοίξουν νέες διεξόδους στο σχεδιασμό. Μπορούμε να διοικήσουμε μια μητροπολιτική περιοχή, όπως μια “ανοικτή κοινότητα”; Με χρήστες που συνεργάζονται στον επανασχεδιασμό του αστικού χώρου;
WEB 2.0 και η Ανάδυση μιας Νέας Κουλτούρας Σχεδιασμού WEB 2.0 and the Emergence of a New Planning Culture
R. Marijnissen [University of Amsterdam, NL]
6
ΣΤΟΧΟΙ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ J. Scott _2000
Δημ. Συμβούλιο Άμστερνταμ [2006] “Το Άμστερνταμ θα συνεχίσει να είναι ένας τόπος ανάπτυξης της δημιουργικότητας”. “Το Άμστερνταμ θα αποκτήσει τη δική του μοναδική ταυτότητα μεταξύ των μεγάλων ευρωπαϊκών πόλεων”.
“Το σωστό μείγμα επιχειρηματικής τεχνογνωσίας, δημιουργικής ενέργειας και κρατικής πολιτικής”.
[ ] Μια συνεργασία των πολιτισμικών, οικονομικών, χωροταξικών και κοινωνικών παραγόντων του Άμστερνταμ. Δημοτικοί λειτουργοί επιβλέπουν την εκτέλεση του προγράμματος και περιοδικά δίνουν αναφορά στο δημοτικό συμβούλιο. Το πρόγραμμα λειτουργεί ως πλατφόρμα, και δίνει τη δυνατότητα σε διάφορους “δρώντες” - με διαφορετικές αξίες, ενδιαφέροντα και εμπειρίες -να εργαστούν για την υλοποίηση 5 στόχων.
ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ 1_Βελτίωση Συνδέσμων μεταξύ της Δημιουργικής Βιομηχανίας και της Εκπαίδευσης 2_Βελτίωση Συνδέσμων μεταξύ της Δημιουργικής Βιομηχανίας και λαλλων Βιομηχανιών 3_Βελτίωση Συνδέσμων μεταξύ Μ.Μ.Ε., Πολιτισμού και Πληροφορικής Τεχνολογίας. 4_Αξιοποίηση της Πολυπολιτισμικότητας, ως καταλύτη ανάπτυξης της Δημιουργικής Βιομηχανίας 5_Ενεργοποίηση Δημιουργικών Επιχειρηματιών
AMSTERDAM CREATIVE INDUSTRIES _2007/2010 WEB 2.0 και η Ανάδυση μιας Νέας Κουλτούρας Σχεδιασμού WEB 2.0 and the Emergence of a New Planning Culture
R. Marijnissen [University of Amsterdam, NL]
6
ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΟΤΗΤΑ Τα ACI Είναι μια πλατφόρμα (ή κοινότητα ή πρακτική) για μια ευρεία βάση συνεργατών. Μέσα από αυτήν, ανταλλάσσουν εμπειρίες, δημιουργούν κοινές αξίες, και συλλεκτικά παρέχουν την τεχνογνωσία και τους πόρους που απαιτούνται για τη δημιουργία νέων εργαστηρίων. Η προγραμματική διακήρυξη ενσωματώνει πολλά από τα στοιχεία της open source λογικής. Στις “ανοικτές” κοινότητες, οι δυσκολίες στη συνεργασία - και η διαχείριση της δημιουργικής εργασίας γενικότερα - επιλύονται με αποκέντρωση των αποφάσεων σε μικρότερες ομάδες χρηστών. Οι συζητήσεις για το τί / πώς πρέπει να γίνει, δεν είναι μόνο χρονοβόρες και ενεργοβόρες, αλλά συχνά παρεμποδίζουν τη συνεργασία. Στην “ανοικτή” πλατφόρμα υπάρχει ανοχή στη διαφορετικότητα και πίστη στον κοινό στόχο.
AMSTERDAM CREATIVE INDUSTRIES _2007/2010 WEB 2.0 και η Ανάδυση μιας Νέας Κουλτούρας Σχεδιασμού WEB 2.0 and the Emergence of a New Planning Culture
R. Marijnissen [University of Amsterdam, NL]
6
40 1250 2500
κτήρια
studios
100-150 40.000.000
δημιουργοί
studios δημιουργούνται κάθε χρόνο με το πρόγραμμα. Οικονομικά και κατάλληλα Studios για ζωή και εργασία “δημιουργών” είναι δυσεύρετα στο Αμστερνταμ. O Δήμος συντηρεί το Stock των υπάρχοντων Studios και εξασφαλίζει περιοχές για ανάπτυξη νέων. έχει κοστίσει το πρόγραμμα μέχρι σήμερα [2000-2008]. Εμπλέκονται Κατασκευαστικές Εταιρίες, Αρχιτέκτονες, Project Developers, Ομάδες Χρηστών, Τράπεζες, Δημοτικές Υπηρεσίες και Μητροπολιτικές Αρχές του Άμστερνταμ.
AMSTERDAM CREATIVE INDUSTRIES _2007/2010 WEB 2.0 και η Ανάδυση μιας Νέας Κουλτούρας Σχεδιασμού WEB 2.0 and the Emergence of a New Planning Culture
R. Marijnissen [University of Amsterdam, NL]
6
Στη Βόρεια πλευρά του ποταμού IJ, βορειοδυτικά του Κεντρικού Σιδηροδρομικού Σταθμού του Άμστερνταμ, υπάρχει η πρωην ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη [Netherlands Shipbuilding and Dock Company (NDSM)]. Η ζώνη σταμάτησε τη λειτουργία της τη δεκαετία του 1980. Τις δεκαετίες ‘80 - ‘90 κανείς δεν ενδιαφερόταν για την περιοχή. Αυτό άλλαξε στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του ‘90, οπότε πολλές αναπτυξιακές επιχειρήσεις άρχισαν να μετατρέπουν τις παλιές αποθήκες σε πολυκαταστήματα και κτήρια γραφείων. Οι Kinetic North (Καλλιτέχνες, χειροτέχνες, skateboarders και Μ.Κ.Ο.) παρουσίασαν Σχέδιο για την Ανάπτυξη της ζώνης σε hotspot πολιτισμού και τη μεγαλύτερη δημιουργική “λεκάνη” σε ολόκληρη την Ολλανδία. Το 2002 πήραν 10 εκατομμύρια ευρώ (ως επιχορήγηση στη Μ.Κ.Ο.) για να αναστηλώσουν τη μεγαλύτερη αποθήκη της ζώνης. Αυτή τη στιγμή η αποθήκη αυτή φιλοξενεί ένα καλλιτεχνικο πυρήνα με studios και περιοχές εργασίας, ένα skate park και μια σχολή hip-hop. Πρόκειται για μια εναλλακτική στρατηγική σχεδιασμού, που ονομάζεται “Η Πόλη ως Κέλυφος” (City as a Hull). Μια φιλοσοφία ανάπτυξης αστικών περιοχών “bottomup”, με ενεργούς κατολίκους που αναλαμβάνουν δράση. Οι κάτοικοι δεν είναι πια παθητικοί καταναλωτές, αλλά ως συμμέτοχοι στην ανάπτυξη και τον έλεγχο κτηρίων, γειτονιών ή και πόλεων.
NDSM SHIPYARD _2007/2010 WEB 2.0 και η Ανάδυση μιας Νέας Κουλτούρας Σχεδιασμού WEB 2.0 and the Emergence of a New Planning Culture
R. Marijnissen [University of Amsterdam, NL]
6
H Kinetic North προσέγγισε και οργάνωσε 200 καλλιτέχνες και επιχειρηματίες πολιτισμού, που ήθελαν να προσφέρουν χρόνο, ιδέες και χρήματα στην ανάπτυξη της αποθήκης. Επενδύθηκαν 2 εκατομμύρια ευρώ για την αναστήλωση του μεταλλικού σκελετού και την εγκατάσταση συμβατικών ορόφων από την Kinetic North. Η κάθε ομάδα χρηστών παρέλαβε ένα Casco, μια βασική μονάδα. Αυτές οι βασικές μονάδες έχουν ηλεκτροδότηση, παροχή νερού και αποχέτευση. Οι μονάδες συμπληρώθηκαν από τους καλλιτέχνες και συνοληκά από αυτούς δαπανήθηκαν 5 εκατομμύρια ευρώ. Οι μονάδες αναπτύσσονται σε ένα ή δύο επίπεδα και ενώνονται με ένα δίκτυο κύριων και δευτερεύοντων αξόνων.
NDSM SHIPYARD _2007/2010 WEB 2.0 και η Ανάδυση μιας Νέας Κουλτούρας Σχεδιασμού WEB 2.0 and the Emergence of a New Planning Culture
R. Marijnissen [University of Amsterdam, NL]
6
NANCY ETTLINGER _2009 Τα επιχειρηματικά δίκτυα, επιβάλλοντας συνδέσεις στην καθημερινή οικονομία, συχνά παραβλέπουν τη ουσιώδη επικοινωνία. Η προσέγγιση και ο σεβασμός μεταξύ των ανθρώπων (κοινωνικό κεφάλαιο) αναπτύσσεται μέσα από τις εργασιακές σχέσεις. Οι εργασιακές σχέσεις δημιουργούν αλληλοεπικαλυπτόμενα δίκτυα. Το κάθε ένα από αυτά έχει ξεκάθαρη επιχειρηματική ταυτότητα, αλλά ποικίλει ως προς την ηλικία, την κοινωνική τάξη, το φύλο, τη φυλή ή την εθνικότητα.
Η δημιουργία συμμετοχικής πλατφόρμας που θα συνδέσει το Εμπορικό Επιμελητήριο με το Υπουργείο Τουρισμού είναι εύκολη δουλειά. Λιγότερο εύκολο είναι να εμπλέξεις δημιουργικούς καλλιτέχνες και μικρές επιχειρήσεις στη διαδικασία.
Τα δίκτυα ξεκινούν με μονάδες, οι οποίες αποφασίζουν να ζήσουν αντισυμβατικά. Είναι οι δημιουργοί των “ανοικτών κοινοτήτων”. Η “ανοικτή κοινότητα” “απογειώνεται” όταν πολλοί χρήστες μπορούν και θέλουν να συμμετέχουν. Αυτές οι αντισυμβατικές επιλογές πρέπει να ενθαρρυνθούν σε μητροπολιτικό πλαίσιο. “Ανεβαίνοντας” σε κλίμακα, οι επιλογές θα πρέπει να υποστηριχθούν τεχνικά και οικονομικά. Αυτό υπονοεί μια μετάβαση από το παραγόμενο αποτέλεσμα στη διαδικασία και από τον απόλυτο έλεγχο στη διαμόρφωση των συνθηκών για να αναπτυχθούν αντισυμβατικές, δημιουργικές και καινοτομικές κοινότητες.
ΑΝΤΙ ΣΥΜΒΑΤΙΚΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ
WEB 2.0 και η Ανάδυση μιας Νέας Κουλτούρας Σχεδιασμού WEB 2.0 and the Emergence of a New Planning Culture
R. Marijnissen [University of Amsterdam, NL]
6
Η σημερινή δημιουργική γενιά είναι κατακερματισμένη, αντανακλώντας τις συνθήκες στη σύγχρονη κοινωνία. Για να είσαι δημιουργικός και να συγκροτείς κοινότητες πρέπει να έχεις το “χώρο” για να το κάνεις. Ο “χώρος” αυτός μπορεί να είναι κοινότητες στο διαδίκτυο, εφημερίδες, περιοδικά, φεστιβάλ, μουσεία, θέατρα, καλλιτεχνικά σχολεία, κέντρα και bars. Ο “χώρος”, ψηφιακός ή υλικός, παρέχει τις προϋποθέσεις της ανταλλαγής και της “ανοικτότητας”.
ΓΕΝΙΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ
Η δημιουργική γενιά συχνά εγκαθίσταται σε “παρηκμασμένες” περιοχές της πόλης (π.χ. εγκαταλελειμένες βιομηχανικές περιοχές). Δεν προσελκύονται μόνο από το χαμηλό κόστος αγοράς της γης, αλλά και από τη δυνατότητα να προσαρμόσουν το χώρο στις ανάγκες τους. Εκεί μπορούν να συνδημιουργήσουν τις γειτονιές τους. Οι γειτονιές αναπτύσσονται συμμετοχικά και χωρίς masterplan. Μοιράζονται τρόπο σκέψης / τρόπο ζωής / τρόπο αντίληψης του χώρου.
WEB 2.0 και η Ανάδυση μιας Νέας Κουλτούρας Σχεδιασμού WEB 2.0 and the Emergence of a New Planning Culture
R. Marijnissen [University of Amsterdam, NL]
6
“
ΣΥΝ/ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
1 2 3 4 5 6
ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΠΟΛΥΣΥΛΛΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ / ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ
‘When the outcome drives the process we will only ever go where we’ve already been. If process drives outcome we may not know where we’re going, but we will know we want to be there’.
ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΔΡΩΝΤΩΝ
ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ
ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΤΗΝ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ “ΑΝΟΙΚΤΩΝ”
“Όταν το αποτέλεσμα καθοδηγεί τη διαδικασία θα πάμε μόνο έκει που έχουμε ήδη πάει. Εαν η διαδικασία καθοδηγεί το αποτέλεσμα, μπορεί να μην ξέρουμε πού οδεύουμε, αλλά ξέρουμε ότι θέλουμε να πάμε εκεί.”
ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ
BRUCE MAU _2000
ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΕΙ ΑΝΤΙΣΥΜΒΑΤΙΚΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ
ΑΠΟ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΕΝΗ ΣΤΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ, ΕΞΕΛΙΣΣΕΤΑΙ ΣΕ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΕΝΗ ΣΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
WEB 2.0 και η Ανάδυση μιας Νέας Κουλτούρας Σχεδιασμού WEB 2.0 and the Emergence of a New Planning Culture
R. Marijnissen [University of Amsterdam, NL]
6