DE KRACHTCENTRALE 013 ‘GAANDEWEG KLIM JE UIT HET DAL’
OP DE BRES VOOR EEN LEEFBARE WIJK ‘DELFZIJL NOORD WORDT WEER GEZELLIG’
mede [-] zo m e r
2 0 1 6
mede [-] z o m e r
2 0 1 6
Inhoud
STERKE SCHOUDERS Vele schouders dragen de zorg voor kwetsbaren. Gemeenten, zorgverzekeraars en maatschappelijke organisaties; allemaal nemen ze een deel van die zorg voor hun rekening. En dat is hard nodig: iedereen die ooit door tegenslag is getroffen weet hoe moeilijk het is om zelf uit het dal te komen. Toch is hulp van instanties vaak nog maar het begin. Om versneld vooruitgang te boeken zijn anderen nodig. Die je wijzen op je mogelijkheden, kansen die er zijn, talenten die je hebt. En je een zetje geven in de goede richting. Dan blijkt keer op keer dat de sterkste schouders die van de mensen zelf zijn. Door oprechte aandacht en aanmoediging bloeien mensen weer op, en hervinden hun kracht. Twee fraaie voorbeelden van de veerkracht in mensen vindt u in dit magazine. In Delfzijl Noord stopten de bewoners samen de verloedering van hun wijk en in Tilburg vijzelen werklozen met hulp van onze projectpartner de Krachtcentrale 013 elkaars zelfvertrouwen op, zodat ze de stap naar ander werk met succes kunnen zetten. Sterke schouders blijven altijd nodig, net als een goed vangnet. Maar zonder eigen kracht komt niemand vooruit. HenriĂŤtte Hulsebosch, directeur Kansfonds
[Ik geef]
8
Donateur Jos van Lange [de vrijwilliger]
9
Hanneke helpt ouders van gehandicapte kinderen [fotoreportage]
10
Welpen bij Scouting Nienoord [dossier]
12
De Krachtcentrale 013 [missie]
16
Theatergroep Kikid [column]
17
Predikant Rikko Voorberg
18
Mededelingen [coververhaal]
19
Dierbaar gezelschap
Volg Ka n s fo n d s o p Fa c e b o o k m e d e | d e rd e j a arg a n g | n u m me r 9 | zom e r 2 0 1 6 Tekst & concept Sc h r ijf- Sc h r i j f , U t re c h t
m e d e is het kwartaalblad van Kansfonds. Kansfonds werkt voor een samenleving waarin mensen omzien naar elkaar, zodat kwetsbare mensen niet buitengesloten raken. Jaarlijks steunt het fonds zo’n 600 projecten van betrokken mensen die zich daarvoor inzetten. Het werk van Kansfonds wordt mede mogelijk gemaakt door de bijdragen van particulieren, organisaties, de Lotto en de Nationale Postcode Loterij. Gratis abonnee van m e d e worden? Of wilt u zich juist uitschrijven? Stuur een e-mail met uw naam en adres naar mede@kansfonds.nl
Ontwerp & vormgeving Abel D er k s Fotografie
Ma r tijn va n d e Gr i e n d t ,
Timon Ja c o b , Jeroen D iet z L ia n n e C oll i g n o n Drukwerk
Altijddr u k we r k
DOSSIER
Delfzijl bloeit op Braakliggende grond, dichtgetimmerde ramen, meters hoog onkruid. De herstructurering van Delfzijl Noord bleef niet zonder ingrijpende gevolgen. Tot ergernis van veel bewoners. Om het tij te keren richtten ze Stichting Bewonersbedrijf Delfzijl Noord op. ‘Wij maken deze wijk weer leefbaar.’
kwa r t a a l bl a d va n K a n s fo n d s
[ 3]
DOSSIER
Buurtbewoners
redden hun wijk
Al sinds de jaren zeventig woont Silly Udema in Delfzijl Noord. In de loop van de tijd zag ze de wijk veranderen. Noord was altijd een levendige wijk, maar ook één met sociale problemen. Sommige buurten verpauperden, daar wilde je liever niet meer naartoe. Met herstructureringsplannen hoopte de gemeente de wijk positief te veranderen – en bereikte het tegendeel. ‘Zestienhonderd woningen gingen tegen de vlakte’, vertelt Silly. ‘Door de sloop ontstonden ‘gaten’ tussen de huizen. Veel mensen verhuisden, waardoor de sociale samenhang afbrokkelde.’ Vogelaarwijk De problemen in Delfzijl Noord ontgingen de gemeente niet. Maar door de economische crisis was er geen geld voor maatregelen. Ook de nieuwbouwplannen werden geschrapt. Wel kreeg de gemeente ‘Vogelaargeld’ van het rijk, bedoeld voor projecten om de wijk sociaal en fysiek op te knappen. ‘Onder bewoners heerste destijds veel onvrede over de gemeente en de herstructurering’, vertelt Silly. ‘We wilden niets liever dan de wijk weer leefbaar maken. Daarom zijn we met een groepje betrokken bewoners in 2012 zelf in actie te gekomen en hebben onze diensten aangeboden aan de gemeente.’
‘De bewoners waren
Ontmoetingsplek Het ging zo goed dat de projectgroep in 2014 opging in Stichting Bewonersbedrijf Delfzijl Noord, een koepelorganisatie voor de verschillende bewonersbedrijfjes. Naast Groen voor Rood zijn dat onder meer Mothers United, een cateringbedrijf gerund door zes Antilliaanse vrouwen, Hip & Happy, een winkeltje waar bewoners zelfgemaakte spullen verkopen, een Repair Café en de horecavoorziening in de Brede School – waar ook het Bewonersbedrijf is gevestigd. Silly: ‘Iedereen met een goed idee is welkom. We hebben elkaar nodig om de wijk weer een prettige plek te maken om te wonen. Ook moeten we er samen voor zorgen dat de sociale samenhang terugkomt. Het is heel mooi om te zien hoe de verschillende bewonersprojecten mensen een bezigheid geven. En hoe dat soms zelfs een opstapje kan zijn om weer aan werk te komen.’ Gaandeweg keert het wijkgevoel terug in Delfzijl Noord. Silly Udema: ‘We begonnen een paar jaar geleden met vijf vrijwilligers, nu zijn het er zeker vijftig.’ De Brede School vormt het hart van de wijk, precies zoals de gemeente vijf jaar geleden bij de bouw voor ogen had. ‘Binnenkort openen we hier een grand café in een wijkcentrum’, vertelt Silly trots. ‘Het wordt een gezellige plek waar bewoners zich thuis voelen. En waar alle lagen van de bevolking elkaar ontmoeten. Delfzijl Noord is weer leuker dan ooit.’
hun vertrouwen kwijt’ Dat leidde tot Groen voor Rood, een bewonersinitiatief om de groenvoorziening en leefbaarheid nieuw leven in te blazen. Silly: ‘In het begin was er nogal wat scepsis in de wijk over onze plannen. Door de gebeurtenissen in de voorgaande jaren, waren bewoners hun vertrouwen kwijt. Langzaamaan veranderde dat. Er klopten steeds meer mensen bij ons aan met goede ideeën. Niet alleen voor de openbare ruimte, maar ook op sociaal vlak. Om mensen in armoede te helpen of om verbinding tussen mensen te creëren in de wijk. Het vertrouwen keerde terug. Bewoners voelden zich weer betrokken.’
[ 4]
k wa r taalblad van Kan s fo nds
[kans]
Bent u ook betrokken bij uw wijk? Overal in Nederland duiken wijkinitiatieven op, van gemeenschapstuinen tot koffiemomenten. Kijk eens op de site van uw gemeente om te zien wat er in uw buurt gebeurt.
DOSSIER
‘Het wordt een gezellige plek waar bewoners zich thuis voelen’ kwa r t a a l bl a d va n K a n s fo n d s
[ 5]
DE BEWONER
‘Iedereen doet op zijn eigen manier mee’ en de soep in de pauze. Iedereen doet op zijn eigen manier mee en is waardevol. Zo is er één vrijwilliger met Parkinson, die hoort er gewoon bij. Een ander heeft onlangs zijn partner verloren, die kan hier lekker van zich af praten; er is altijd wel een luisterend oor. Laatst meldden zich twee Syriërs die graag wilden helpen. En soms bieden voorbijgangers spontaan hun hulp aan. Dat kan allemaal, we doen het echt samen.’
‘Als ik boodschappen deed, kwam ik altijd langs het braakliggende terrein tegenover de Brede School. Dat vond ik zo zonde! Ik wilde er graag wat aan doen. Dus heb ik me aangemeld als vrijwilliger voor de Belevingstuin – een grote tuin midden in de wijk, waar bewoners zich kunnen uitleven. Ze kunnen er wandelen, kruiden plukken, rustig zitten op een bankje. Er moest een boomgaard komen, een pluktuin en een pergola. Verder mocht ik alles zelf be[6]
k w a r taalblad van Ka nsfo nd s
denken. Ik heb een tekening gemaakt en, met de nodige begeleiding, een begroting gemaakt. “Mooi, ga er maar mee aan de slag”, zeiden ze.’ ‘We begonnen drie jaar geleden met twee vrijwilligers. Tegenwoordig werken er elke zaterdag en woensdag wel een man of twaalf in de tuin. De één schoffelt, de ander zaait, en weer iemand anders doet alleen zwaar sjouwwerk of verzorgt de broodjes
‘De tuin is bijna klaar. Veel materiaal hebben we gekregen van bewoners, ook dat is een vorm van vrijwilligerswerk – vind ik. We hoeven alleen nog wat te planten: aardbeien, kruiden, munt. Ook willen we nog een insectenhotel en een paar bloembakken. De reacties van bewoners zijn positief. Iedereen vindt het fijn dat deze kale plek in Delfzijl Noord is veranderd in een mooie tuin. De ouderen uit het verzorgingstehuis aan de overkant, de kinderen van de Brede School – iedereen geniet ervan. Daar ben ik best trots op. Mijn favoriete plekjes zijn de pergola en de rozenboog – die zijn erg mooi geworden. Van tevoren had ik niet gedacht dat ik een tuin kon ontwerpen en vrijwilligers aansturen. Maar ik kan meer dan ik dacht. Dat geeft me veel zelfvertrouwen. Ik ga nu zelfs een opleiding tot hovenier volgen.’ Janneke Stam, trekker van de Belevingstuin van Groen voor Rood
DE BEWONER
‘Er komt een bar, een terras en een ijsjeskraam’ ‘De twaalf vrijwilligers die ik aanstuur hebben allemaal moeite om vast werk te vinden. Hier kunnen ze ervaring opdoen. We verzorgen lunches en buffetten. Regelen de hapjes en drankjes voor vergaderingen en andere evenementen. Tijdens de Eurocup waren hier zelfs drieduizend man, verdeeld over drie dagen. Van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat waren we in touw. Dat is wel even aanpoten, maar ontzettend leuk om te doen.’ ‘Binnenkort openen we een grand café op de benedenverdieping van de Brede School. Compleet met bar, terrasje en een ijsjeskraam. Het meeste bedenk en regel ik zelf. Van de menu’s tot de aankleding van het café. Ook heb ik mijn horecadiploma’s gehaald. Grote zaken en uitgaven gaan
in overleg met het Bewonersbedrijf, maar verder heb ik veel eigen vrijheid. Ik kijk enorm uit naar de opening, want ik weet zeker dat we veel kunnen betekenen voor de wijk.’ ‘Het gekke is: ik droomde vroeger van eigen cafeetje. Daar is het helaas nooit van gekomen. Wel werkte ik lang in de horeca, maar daar kwam vorig jaar een einde aan. Ik zag het somber in. Tot ik de oproep zag van Stichting Bewonersbedrijf. Wat ik niet meer had verwacht, is dus toch gebeurd: ik heb mijn eigen tokootje.’ Bianca de Vries, Horeca Brede School kwa r t a a l bl a d va n K a n s fo n d s
[ 7]
Ik geef Onze steun aan kansrijke projecten voor kwetsbare mensen is alleen mogelijk dankzij hulp van medestanders. Mensen die tijd, ideeën of geld geven om de wereld mooier te maken. Waarom geven zij aan Kansfonds? Deze keer: donateur Jos van Lange (60).
‘Kwetsbaarheid is overal. Alleen niet altijd even zichtbaar. Ik heb meer oog gekregen voor kwetsbare groepen in de samenleving dankzij Kansfonds en Mede. Zij brengen het onderwerp dichterbij.’ ‘Vooral bij jongeren zit veel kwetsbaarheid, valt me op. Door een combinatie van factoren lopen ze sneller kansen mis. Dat raakt me. Daar wil ik iets aan doen.’
‘De kinderen van een kennis konden niet op sport. Ik vind dat iedereen een kans verdient om te bewegen, daarom spring ik bij. Dat vind ik plezierig om te doen.’ ‘Ik probeer om me heen te kijken met een oog voor mogelijkheden om mensen te helpen, al is het maar door een klein gebaar of een luisterend oor. Dat heb ik van huis uit meegekregen.’ ‘Mijn katholieke achtergrond komt door Kansfonds weer meer naar voren. Omzien naar elkaar is belangrijk. Niet alleen in de kerk, maar ook in mijn persoonlijke leven.’
[ 8]
Ook donateur van Kansfonds worden? Kijk op www.kansfonds.nl/geven k wa r taalblad van Kan s fo nds
DE VRIJWILLIGER
mede [werker]
NAAM: Hanneke Klapwijk (49) PROJECT: Parent2Parent SINDS: januari 2016 WAAR: Parent2Parent, een organisatie die ouders met vragen over de zorg voor een gehandicapt kind koppelt aan ouders die daar ervaring mee hebben.
MEEDENKEN ‘Mijn zoon Aron (15) is verstandelijk gehandicapt. Een puber van 1.93 meter, die de hele dag door zorg en aandacht nodig heeft. Toen we hoorden dat hij gehandicapt was, hadden we geen idee wat dat betekende voor ons verdere leven. Natuurlijk vind je op internet en bij hulpverleners veel feitelijke informatie, maar op persoonlijk vlak blijf je soms met vragen zitten. Die ervaring wil ik graag inzetten voor anderen. Daarom heb ik me aangemeld als supportouder bij Parent2Parent. Mijn rol is niet zozeer om hun probleem op te lossen, maar om ze te helpen een oplossing te vinden die past bij hun leven. Soms gaat het over praktische zaken, zoals het vinden van een logeervoorziening of het aanvragen van een persoonsgebonden budget. En een andere keer gaat het over de emotionele kant, zoals de impact op het gezinsleven of op een relatie.’ ZELFREFLECTIE ‘Ik heb vrijwel altijd vrijwilligerswerk gecombineerd met mijn baan als ambtelijk secretaris bij revalidatiecentrum Rijndam. Naast Parent2Parent werk ik bijvoorbeeld ook met jongeren bij ons in de kerk. Ik krijg veel voor die inspanningen terug.
‘Dit werk geeft me een heel ander perspectief’
Het is bijvoorbeeld heel leerzaam om te zien hoe andere ouders omgaan met de uitdagingen die een gehandicapt kind met zich meebrengt. Tijdens een gesprek hebben we meestal aan een half woord genoeg. Vaak ben ik onder de indruk van de veerkracht van ouders, en hun vindingrijkheid. Dit werk geeft me een heel ander perspectief, het relativeert.’ ERVARING ‘Iedereen die ervaring heeft met het opvoeden van een gehandicapt of chronisch ziek kind kan supportouder worden. Het is wel belangrijk dat je als supportouder je eigen situatie een plek hebt gegeven. Anders draaien de rollen om tijdens het gesprek. Dat betekent niet dat ik mijn onmacht of pijn niet deel. Dat is juist de kracht van het concept: als je iets van je eigen verdriet laat zien, geeft dat ruimte aan de ander om kwetsbaar te zijn. Wat ik andere ouders ook wel meegeef, is dat je leven niet voorbij is als je een gehandicapt kind krijgt. Dat hebben wij ervaren, wij zijn absoluut niet ongelukkig.’
kwa r t a a l bl a d va n K a n s fo n d s
[ 9]
OOK
wat De Welpenhorde van Scouting Nienoord waar Leek (Groningen)
Iedereen is welkom bij de Welpenhorde van Scouting Nienoord. Ook kinderen die moeilijk kunnen aarden bij andere verenigingen, omdat ze zich onrustig voelen of slecht kunnen concentreren. ‘Kinderen met een vorm van autisme of adhd hebben soms een iets andere benadering nodig, maar kunnen dan prima meedoen met de groep’, vertelt Koert-Wiebe Smeenge, begeleider én pedagoog. ‘Zo helpt het als we deze jongens en meiden vooraf vertellen wat we gaan doen en dat bijvoorbeeld ergens opschrijven.’ Koert-Wiebe
[ 10 ]
k w a rt aalblad van K a nsfond s
WELP
ZIJN
traint ook andere begeleiders in het omgaan met deze groep kinderen. ‘Niet iedere begeleider werkt in de pedagogiek. Bovendien zijn de meesten nog jong en zijn vrijwilliger. Mede dankzij Kansfonds kan ik hen leren hoe ze om kunnen gaan met deze jongens en meiden. En speciaal materiaal aanschaffen voor de kinderen – zoals een bord om de dagindeling op te schrijven. Op deze manier kunnen deze kinderen net als normale welpen een kampvuur maken, een driepoot pionieren en wandelen met een kaart en kompas.’ Kijk voor de hele fotoreportage op de Facebookpagina van Kansfonds. kwa r t a a l bl a d va n K a n s fo n d s
[ 11]
DOSSIER
‘Ineens tel je niet meer mee’ Tussen werkloos thuiszitten en weer meedoen gaapt een eenzaam gat. Vruchteloze sollicitaties, jarenlang uit de running zijn, niet meer onder de mensen komen. Zelfvertrouwen en een gevoel van eigenwaarde lijken op te lossen in de leegte van de dagen. ‘Terwijl werkloosheid niets zegt over je kwaliteiten’, zegt Gerda de Ruijter, een van de drijvende krachten achter De Krachtcentrale 013. ‘Meestal is het gewoon een kwestie van pech.’ De Krachtcentrale 013 versterkt kwetsbare mensen met innovatieve projecten, waardoor hun kans op economische onafhankelijkheid groeit. ‘Het mooiste resultaat is niet per se die baan. Wél het herwonnen gevoel van eigenwaarde en betekenisvol te zijn.’
[kans]
[ 12]
k wa r taalblad van Kan s fonds
Een welgekozen compliment heeft vaak een groot effect op het zelfvertrouwen van mensen. Daarom laat De Krachtcentrale 013 deelnemers elkaar complimenteren. Wil je ook iemand een opsteker geven? Over het geheim van een goed compliment lees je alles op www.complimentenboek.nl
‘Ik ben bijna weer de Hans die ik ooit was’ Hans Haans (51) is net gestart bij De Krachtcentrale 013.
NEERSLACHTIG ‘Ineens liep alles tegelijk in de soep: van de een op andere dag raakte ik mijn baan als accountmanager kwijt. Kort daarop maakte ik een ongelukkige val, waardoor ik negen maanden moest revalideren. Het alleen thuiszitten, de groeiende zorgen over de financiën en mijn gezin frustreerden me enorm. Ik voelde me versomberen. Terwijl ik normaal juist positief en energiek in het leven sta. Ik moest terug onder de mensen. Ik werd vrijwilliger en meldde me aan bij De Krachtcentrale 013.’
WAARDEVOL ‘In mijn groep zitten allemaal mensen die het moeilijk hebben. Sommigen zijn al lange tijd uit de roulatie, of weten niet wat ze willen. Dat weet ik wel. Ik heb mijn werk altijd met veel plezier gedaan. Dat ik in het juiste vak zit, wordt bevestigd in de lessen die ik volg bij De Krachtcentrale 013. In die zin ben ik wat verder dan de rest. Maar daardoor kan ik anderen wél bijstaan met raad en advies. Over het opzetten van een LinkedIn-profiel bijvoorbeeld. Anderen kunnen helpen maakt het leven een stuk waardevoller. En ik heb er alle vertrouwen in dat ik snel weer fluitend naar mijn werk ga om te doen waar ik goed in ben.’
kwa r t a a l bl a d va n K a n s fo n d s
[ 13]
‘De schop onder mijn kont die ik nodig heb’ Bernardina Juliani (47) heeft het programma bij De Krachtcentrale 013 bijna afgerond.
SPARREN ‘Jarenlang werkte ik met veel plezier als journalist. Tot ik vanuit Indonesië naar Nederland verhuisde. Ik sprak de taal niet goed genoeg, kende de maatschappij nauwelijks. Ik hou niet van stilzitten, dus ik leerde via een online cursus een camera bedienen en beeldmateriaal bewerken. Maar ik was nog steeds alleen. Ik miste een kritische blik, iemand om mee te sparren. Dat vond ik bij De Krachtcentrale 013.’
BEREN ‘Het ontbrak me aan lef om stappen te zetten. Ik kan zelf wel vinden dat ik iets te bieden heb, maar wat nou als niemand daarop zit te wachten? En kan ik dit wel goed? Ik zag alleen maar beren op de weg. Bij De Krachtcentrale013 maakte ik een stappenplan om een eigen filmbedrijfje op te zetten. Elke week praat ik met het team van De Krachtcentrale 013 over hoe ver ik ben, wat ik al gedaan heb. Dat is de schop onder mijn kont die ik nodig heb.’
[ 14]
k wa r taalblad van Kan s fonds
BEDRIJF ‘NODOCS staat inmiddels officieel ingeschreven bij de Kamer van Koophandel. Deze stap had ik niet durven zetten zonder mijn team van De Krachtcentrale 013.’
‘Ik vond de drive om weer aan de slag te gaan’ Nicole Kuiper (48) was twee jaar geleden een van de eerste deelnemers van De Krachtcentrale 013.
GROEPSGEVOEL ‘Als het traject bij De Krachtcentrale 013 begint, vertelt iedereen zijn verhaal. Vanaf dat moment bouw je samen aan je toekomst. Je leert elkaar kennen, vertelt anderen waar zij goed in zijn. Van anderen horen waar je goed in bent, geeft zelfvertrouwen. Gaandeweg klim je samen uit het dal. Dat is mooi om mee te maken.’
ROUWPROCES ‘Waarom ik aan de verkeerde kant van de lijst stond toen er gereorganiseerd moest worden, weet ik nog steeds niet. Maar ik heb er ontzettend veel verdriet van gehad. Ze zeggen dat je een rouwproces doormaakt wanneer je je baan verliest. Geloof me, dat is zo. Ineens tel je niet meer mee.’
GUNFACTOR ‘Netwerken bleek mijn kracht te zijn. Mensen aan elkaar koppelen die misschien wat voor elkaar kunnen betekenen. En als je iets voor anderen doet, krijg je ook veel terug. Mijn netwerk groeide enorm. Daar heb ik nog steeds profijt van, ook al ben ik al twee jaar klaar. Door de mensen bij De Krachtcentrale 013 vond ik de drive weer om aan de slag te gaan. Ik heb energie voor tien. En ik voel me zeker over mezelf; ik weet wat ik kan én wat ik te bieden heb. Met veel plezier werk ik nu als eerste verkoopmedewerker. Dat gaat hartstikke goed: binnenkort krijg ik een vast contract.’
kwa r t a a l bl a d va n K a n s fo n d s
[ 15]
MISSIE
“
We schuwen de confrontatie niet KIKID
”
JONGEREN AAN HET DENKEN ZETTEN OVER MOEILIJKE ONDERWERPEN ALS DRUGS, SCHULDEN EN SEKSUALITEIT. EEN LASTIGE OPGAVE, MAAR KIKID SLAAGT ERIN, MET THEATERVOORSTELLINGEN DOOR STOERE JONGEREN.
Hoe voorkomen we pesten via WhatsApp? Wat doen we aan seksueel grensoverschrijdend gedrag? Hoe waarschuwen we leerlingen voor de gevaren van softdrugs? Prangende vragen waarmee veel scholen kampen. ‘Docenten worstelen met de juiste boodschap en toon – ze slagen er vaak niet in de jongeren te bereiken.’ Janine de Ridder, oprichter van Kikid, slaagde er wel in de leerlingen aan te spreken. ‘Kikid biedt theatervoorstellingen over actuele thema’s, gemaakt en gespeeld door jongeren van maatschappelijke opleidingen. Zij weten als geen ander wat er speelt bij de doelgroep.’ Elke voorstelling bestaat uit vijf scènes van vijf minuten. ‘We laten de wereld van de leerlingen zelf zien – met hun eigen taal, muziek,
[ 16]
k wa r taalblad van Kan s fonds
worstelingen en onzekerheden. We zijn niet belerend en schuwen de confrontatie niet. We schudden de jongeren wakker, soms met vrij heftige scènes.’ Na elke scène praten de jongeren van Kikid in groepjes met de leerlingen. Ze bespreken stellingen als ‘meisjes zeggen wel eens ja, terwijl ze nee bedoelen’, of ‘pesten op social media doet geen pijn’. Zelfs de moeilijkste klassen doen serieus mee, vertellen verbaasde docenten naderhand. ‘Zij zijn gewend dat leerlingen vaak liever niet in gesprek gaan over onderwerpen als seksualiteit. Docenten kunnen dan te ver van hun leefwereld af staan. Onze jongeren zijn maar iets ouder dan de doelgroep. Leerlingen kijken tegen hen op, hebben respect voor hen.’ www.kikid.nl
COLUMN
Tijd voor actie Mijn jeugd
speelde zich af in de kleine, afgeschermde wereld van de vrijgemaakt-gereformeerde kerk. Er was een diep besef van ‘wij tegen de rest’. We verdeelden de wereld in hokjes – en in het kleinste daarvan zaten we zelf. Tijdens mijn studie theologie gingen mijn ogen verder open. Ik werd kritisch, wilde meer van de wereld zien en mensen ontmoeten die niks met het christendom te maken wilden hebben. Kijken hoe zij in het leven staan. Wat ik aantrof was niet zozeer een kloof tussen gelovigen en ongelovigen. Eerder tussen cynici en mensen die een betere wereld wensen en zich daar verantwoordelijk voor voelen. Met zúlke mensen wilde ik iets opbouwen. Hokjesdenken past niet bij die ambitie. Mensen buitensluiten omdat ze een andere religie aanhangen, of helemaal geen religie, waarom zou je? In onze PopUpKerk is iedereen onkerkelijk, sommigen geloven iets, anderen niets of niets meer. Zonder die laatsten zouden we de PopUpKerk opheffen. Je hebt mensen nodig die anders denken. Maar denken alleen is niet genoeg – dat is mijn stellige overtuiging. Niet de woorden, maar daden maken het echte verschil. Die overtuiging bracht me er bijvoorbeeld toe de Facebookpagina 'Benno L, welkom in onze straat', te openen. Ik vond de protesten tegen hem zó grof. En daar kon je boos om worden, maar dat is niet genoeg. Als vader stond ik dichter bij de boze menigte dan ik misschien zou willen, maar ik geloof in tweede kansen. Ook dát is omzien naar elkaar. We moeten er zijn voor mensen in nood. En niet alleen als het ons uitkomt. Dat is weleens een worsteling. Ook voor mij. Ik ben ook graag bij mijn gezin en vrienden. Maar ik geloof niet dat Jezus het begrijpt als ik zeg dat ik wel tijd maak als ik mijn eigen schaapjes op het droge heb. Zo werkt dat niet. Bovendien vraagt niet elke actie enorme morele moed, soms is een klein gebaar voldoende. Onlangs begonnen we met een bloemenactie. Als een huis van een vluchteling wordt belaagd, brengen we zo absurd veel bloemen dat ze van gekkigheid niet weten wat ze met dat welkomstgebaar moeten. Heel veel mensen deden hier enthousiast aan mee. Er is zoveel frustratie over de agressie in de samenleving dat mensen gelukkig graag bijdragen aan mooie, positieve acties.
Rikko Voorberg (1980) is een Nederlandse theoloog, theatermaker, schrijver en columnist. Sinds 2013 leidt hij de Amsterdamse PopUpKerk. Ook schrijft hij regelmatig voor nrc.next.
Van aalmoes tot ziekenbezoek Het ‘katholiek sociaal denken’ is de bril waarmee Kansfonds naar de samenleving kijkt. Het is een manier van denken - maar vooral van doen - om problemen in de maatschappij vanuit menselijk perspectief op te lossen. Respectvol, van onderaf, en uitgaande van mogelijkheden in plaats van beperkingen. In deze column komen mensen aan het woord die dit gedachtegoed in de praktijk brengen.
kwa r t a a l bl a d va n K a n s fo n d s
[ 17]
mede [delingen] Tien jaar voorlezen
Nog steeds loopt dertien procent van de kinderen het risico om op latere leeftijd laaggeletterd te worden. De VoorleesExpress wil daar verandering in brengen door voor te lezen bij gezinnen waar taalachterstand dreigt. Dit jaar vieren ze hun jubileum. Al tien jaar helpen de vrijwilligers van deze organisatie ouders en kinderen met hun taalontwikkeling. Het begon in 2006 met voorleessessies bij tien gezinnen in de Utrechtse wijk Kanaleneiland. Inmiddels staat de teller op 13.000 gezinnen in verschillende gemeenten in Nederland. Dat is wel een feestje waard. ’10 jaar VoorleesExpress!’ staat in het teken van successen vieren én is het startschot voor landelijke uitbreiding. voorleesexpress.nl
Strijd tegen armoede
Niet naar verjaardagsfeestjes kunnen, gepest worden, schoolreisjes afzeggen: opgroeien in armoede laat diepe sporen na in een kinderleven. Daarom zet Kansfonds de aandacht voor opgroeien in armoede in de versnelling. Niet alleen door projecten financieel te steunen, ook door krachten en inzichten van deze projecten te bundelen. Momenteel zoekt Kansfonds geschikte projectvoorstellen. Heeft u een idee, of kent u iemand met een goed plan? Ga dan eens naar kansfonds.nl/armoede
Sociaal dineren
Samen koken en eten om eenzaamheid en sociaal isolement tegen te gaan. Sociale restaurants schieten als paddenstoelen uit de grond en vervullen vaak een belangrijke rol in een wijk. Kansfonds steunt diverse sociale restaurants, waaronder Hotspot Hutspot in Rotterdam. Gezond en duurzaam eten voor iedereen, dat staat de oprichters voor ogen. Ook voor mensen in wijken met weinig sociale binding. Waar de gezondheid van kinderen (en hun ouders) vaak onder druk staat door slechte eetpatronen en te weinig beweging. Hotspot Hutspot gaat zelfs nog een stapje verder dan veel andere sociale restaurants en laat de jongeren uit de wijk actief meehelpen in de keuken. Na schooltijd kunnen ze binnenlopen en meedoen aan kookactiviteiten. Aan het eind van de middag eten de tieners en de vrijwilligers samen met de koks een gezonde driegangenmaaltijd. Vanaf half zes mogen buurtbewoners voor acht euro aanschuiven. www.hotspothutspot.nl
[ 18]
k wa r taalblad van Kan s fonds
mede [mens]
‘Heel mijn leven heb ik honden gehad. Meestal heel grote honden. Ik hield van elke hond evenveel. Ik kon mijn verhaal bij zo’n beestje kwijt en we trokken er samen vaak op uit. Ik ben een echt buitenmens en daar hoort een hond bij, vind ik. Nu ik op leeftijd ben lukt het me niet meer om voor een hond zorgen. Ik kan niet meer lang naar buiten, de natuur in. En dat heeft zo’n beest wel nodig. Ik mis het enorm. Het wandelen en het verzorgen. Maar ook het gezelschap en de sociale contacten die je tijdens het wandelen opdoet. Dankzij Dierbaar Gezelschap kan ik weer even genieten, knuffelen en spelen met een hond.’ Johannes Marteijn, deelnemer Dierbaar Gezelschap
‘Elk bezoek gebeurt er wel iets. Dieren brengen warmte, aandacht en blijdschap. Zaken die veel ouderen of kwetsbare mensen niet meer dagelijks ervaren. En door het contact met dieren ontstaat ook sneller contact met mensen. Allereerst natuurlijk met de begeleider van het dier, maar ook met mensen op straat tijdens een loopje met de hond. Bovendien komt de dierbegeleider, die van ons een training krijgt, uit dezelfde wijk als de deelnemer. Zo krijgen ze gelijk mee wat er in de wijk allemaal speelt. De deelnemers kijken enorm uit naar de wekelijkse bezoekjes en hebben vaak iets lekkers voor de hond in huis gehaald.’ Maike de Bont, dierbegeleidster ZorgDier
DIERBAAR GEZELSCHAP Warmte, kameraadschap, liefde en troost. Huisdieren hebben hun baasje veel te bieden. Toch weerhoudt ouderdom, ziekte of een beperking sommige mensen ervan een dier in huis te nemen. Om deze mensen toch te laten genieten van het gezelschap van een dier zijn Stichting ZorgDier en welzijnsorganisatie ContourdeTwern het project ‘Dierbaar Gezelschap’ gestart.
‘Het contact tussen mens en dier is spontaan en laagdrempelig. Wie je bent, wat je hebt meegemaakt of hoe je eruitziet maakt een dier niks uit. Hun liefde is onvoorwaardelijk. Op een of andere manier praten mensen makkelijk tegen een dier, werkelijk over van alles. Terwijl een gesprek met een mens soms vastloopt. Een dier hoeft niks van je, dat werkt heel bevrijdend. Er wordt dan ook heel wat afgekletst tijdens deze bezoekjes. Komen er dan zaken aan bod die meer aandacht verdienen, dan komen de dierbegeleiders daarmee naar ons. Pakken wij het verder weer op.’ Linda Drabbe, sociaal werker bij ContourdeTwern
kwa r t a a l bl a d va n K a n s fo n d s
[ 19]
‘Dankzij Dierbaar Gezelschap kan ik weer even spelen met een hond’ Johannes Marteijn (86), deelnemer Dierbaar Gezelschap. z i e pa gi na
[19]