Schunck* Jaarverslag 2017
1
Voorwoord / 6 Educatie / 14 BIBLIOTHEEK / 28 Presentatie & Collectie / 40 Diensten & faciliteiten / 58 Communicatie & Marketing / 59 Huisvesting / 60 Personeel & Organisatie / 60 Finance, control & IT-beleid / 61 2017 in vogelvlucht / 64 Jaarcijfers / 68
2
Fashion VS. Art / 25 mei–6 augustus
1
2
3
4
Schoolklassen bezoek en SCHUNCK* tijdens de Kinderboekenweek / Beeldend Boek BiÍnnale / 4 oktober–15 oktober
5
Voorwoord
Met trots kijken we terug op de in 2017 gele verde prestaties. Door te innoveren hebben we samen mooie resultaten bereikt. Het afwisselende programma van SCHUNCK* werd gewaardeerd door klanten en stake holders; ruim 230.000 bezoekers bezochten in 2017 het Glaspaleis. Zeker ook mede dankzij de goed presterende horecafuncties in het pand weten steeds meer mensen SCHUNCK* te vinden. De bedrijfsvoering is op orde; de financiële positie is goed en SCHUNCK* is in control. We sluiten het jaar dan ook af met positief resultaat en tevredenheid over de bedrijfsvoering. Er is veel gebeurd in 2017. Graag verwijs ik u naar de volgende hoofdstukken van dit jaar verslag. Een aantal hoogtepunten mogen in dit voorwoord echter niet onvermeld blijven:
Meerjarenbeidsplan 2017-2020 Een nieuwe visie en strategie voor de komende jaren is opgesteld en door de Raad van Toezicht geaccordeerd. Speerpunten zijn onder meer: intensiveren van samenwerking met culturele en maatschappelijke organisaties (regionaal en euregionaal), meer integratie van ons aanbod (‘SCHUNCKELEN’), dialooggericht werken (de wijken en buurten in), verbinding met het onderwijs en bredere programmering. Op cultureel vlak maar ook in toenemende mate in zorg en welzijn weet SCHUNCK* zich dichter bij de klanten op wijk- en buurtniveau te manifesteren. Op een laagdrempelige wijze worden innovatieve producten en diensten aangeboden. SCHUNCK* Bibliotheek De bibliotheek is in 2017 opnieuw gecertificeerd en ontving een uitstekende beoordeling. De digitale bibliotheek richt zich steeds meer op content met lokale relevantie. Deze lokale functie komt ook terug bij nieuwe projecten zoals ‘Uur van de buurt’ en de aanpak van laaggeletterd6
heid. De Kinderboekenweek, die dit jaar samenging met de Beeldend Boek Biënnale, is dit jaar met 3.800 bezoekers wederom zeer succesvol verlopen.
2017
Cultuureducatie Met 18 deelnemende basisscholen in Parkstad is het programma Cultuureducatie Met Kwaliteit (CMK) opgestart. Een belangrijke bijdrage aan de culturele ontwikkeling van het kind. Voor jongeren die kennis en ervaring willen opdoen in de culturele sector is een nieuwe editie van Driver’s Seat gestart met maar liefst 20 deelnemers. Meer dan 2.000 kinderen hebben in 2017 de prachtige tentoonstelling van Thé Tjong-Khing (Beeldend Boek Biënnale, editie #1) bezocht. Met bekende namen als Giphart, Palmen en Lanoye kijken we terug op succesvolle en uit verkochte lezingen.
Huisvesting De voorbereiding van een nieuw te realiseren kijkdepot en uitbreiding van de museumruimte in het Glaspaleis, de herhuisvesting van de bibliotheek in Heerlerheide en de nieuwe huisvesting voor bibliotheek en muziek- en dansschool in Hoensbroek zijn gestart. Met de herinrichting van de hal van het Glaspaleis, het nieuwe winkelconcept en de verbetering van onze hospitality is de klantbeleving aanzienlijk versterkt.
SCHUNCK* Muziek en Dans De muziek- en dansschool heeft een stevige koerswijziging doorgemaakt. Met een kleinere en krachtige kern aan docenten is het aanbod flexibeler en vraaggerichter geworden. Op grote schaal worden op de basisscholen lesprogramma’s voor momenteel zo’n 3.500 kinderen georganiseerd en worden de leerkrachten begeleid. Met onder meer het organiseren van diverse concerten wordt stevig aan de weg getimmerd.
De organisatie SCHUNCK* In het jaar 2017 is een gestructureerd systeem voor onderzoek naar werknemerstevredenheid gestart. Dit leverde zeer waardevolle informatie op om tot nog betere werkomstandigheden te komen met gezonde en tevreden medewerkers. De laatste fase van ontvlechting tussen SCHUNCK* en de gemeente Heerlen in het kader van de verzelfstandiging is opgestart. De ontvlechting van de ICT en telefonie zal in 2018 een feit zijn.
SCHUNCK* Museum Zowel lokale, nationale als euregionale ambities lieten zich zien in een breed scala aan presen taties op het gebied van kunst en architectuur. Projecten met maatschappelijke relevantie (o.a. Superflex, Randland, Paint it Soft, Dolls’ House, Frank Havermans & Parkstad Limburg Prijs), projecten gericht op talentontwikkeling (Lisa Wolters) en interactieve tentoonstellingen (The End of Sitting). Ook Aad de Haas kende dit jaar weer diverse verschijningsvormen. Bijna 40.000 bezoekers hebben in 2017 de weg naar ons museum gevonden.
7
Vooruitblik naar 2018 • Voorbereiding voor de museale blockbuster: Basquiat, the artist en his New York scene – Same old Sh*t (feb-jun 2019). Een tentoonstelling over het leven en werk van JeanMichel Basquiat die als een van de eerste Afro-Amerikaanse kunstenaars doorbrak in de New Yorkse kunstscene van de jaren 80. • Realisatie van het project ‘Kijkdepot’ over 75 jaar actuele kunst & collectie in Heerlen. • Ontwikkelen van verdere samenwerking en het opzetten nieuwe initiatieven met Het Stedelijk Museum Schiedam. • Het ‘Rooftop project’ in Heerlen. Hoe kunnen we het leven op de Heerlense daken spannender maken en verduurzamen? • Afronding herhuisvesting van de bibliotheek in Heerlerheide, de bibliotheek en de muzieken dansschool in Hoensbroek. • Ontvlechting ICT en telefonie tussen SCHUNCK* en gemeente Heerlen. • Implementatie AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming). • Extra aandacht voor de positionering van erfgoed binnen SCHUNCK* (modernisme, naoorlogse kunstcollectie en mijnverleden). Met veel dank en waardering voor de inzet en prestaties van al onze medewerkers sluit ik dit voorwoord af en wens ik u veel lees- en kijkplezier toe. Kor Bonnema Directeur-Bestuurder Heerlen, 4 mei 2018.
8
9
10
Impressie van de Abel workshop 'Drama' op de basisschool
11
12
W estcoastconcert / 9 april
13
educatie
Het jaar 2017 stond in het teken van transfor matie. Ten eerste neemt SCHUNCK* op het vlak van cultuureducatie steeds meer de posi tie in van verbinder en educatiespecialist in het lokale en regionale veld. Daarnaast profi leren we ons in de wijken én in het centrum steeds meer als partner met meerwaarde voor zorg- en welzijnsorganisaties. Ten derde heeft Muziek & Dans na de reorganisatie van 20162017 een transformatie doorgemaakt in koers en organisatiestructuur. Dit maakt dat de educatieve functie van SCHUNCK* vanuit al haar disciplines nog beter in staat is om te ver binden tussen het onderwijs- en cultuurveld in stad en regio. In zijn geheel bereikten we vanuit de educatiefunctie in 2017 substantieel meer mensen, onder andere via onderwijs projecten, de taalhuisactiviteiten en met onze presentaties en uitvoeringen.
Onderwijs gerel ateerde programma’s Cultuureducatie Als penvoerder van het programma Cultuur educatie met Kwaliteit (CmK) in het primair onderwijs heeft SCHUNCK* op regionaal niveau een platform en ontwikkelproces georganiseerd. Hierbinnen werken scholen en cultuurmakers samen toe naar duurzame borging van cultuur educatie. De kwantitatieve doelstelling voor 2017 (15 scholen) is behaald en zelfs overschreden tot 18 deelnemende scholen. Ook organiseerde SCHUNCK* onderwijsprogramma’s als Abel en een schoolprogramma rondom mijnerfgoed.
14
Leesbevordering en mediawijsheid De preventie van laaggeletterdheid is extra kracht bijgezet onder meer door de bibliotheek op school-programmering op 28 primair onderwijs (PO) scholen en de invoering van Boekboefjes voor de allerkleinsten. Naast leesbevordering was ook mediawijsheid een belangrijk thema op zowel Voortgezet Onderwijs (VO) als PO scholen (zie ook hoofdstuk Bibliotheek).
buitenschoolse muziekpraktijk waarbij ook muziekverenigingen uit de wijken betrokken werden. Daarnaast namen binnen Abel (Cultuur educatie met Kwaliteit in het primair onderwijs) in 2017 nog eens 58 basisschoolgroepen deel aan lessencycli muziek. In totaal waren er ruim 76.000 muzikale contactmomenten met bijna 3.500 kinderen in Heerlen.
Museumeducatie SCHUNCK* verzorgde omlijstende educatieve programma’s voor zowel onderwijs als gezinnen en bezoekers in de vrije tijd. Dit manifesteerde zich in optima forma rondom de Beeldend Boek Biënnale #01 – Thé Tjong-Khing; met diverse workshops, opdrachten (museumtas, bouwplaats), masterclasses, rondleidingen en koppelingen met de Kinderboekenweek beleefden onder meer 2000 school kinderen de expositie en randprogramma.
Volwasseneneducatie
Specifieke aandacht verdienen ook het leeren ervaringstraject voor jongeren Driver’s Seat (in 2017 namen 20 jongeren hieraan deel), de samenwerking met de Academie Beeldende Kunsten Maastricht, het programma voor alle leerlingen van het Citaverde College met workshops en andere activiteiten in samenwerking met verschillende culturele instellingen in december.
Cursussen en lezingen Specifiek voor volwassenen zijn nieuwe cursussen gelanceerd, inspelend op de populariteit van (lokaal) erfgoed en amateurkunst. De absolute topper dit jaar was de, samen met Veldeke opgezette, cursus Heerlensdialect voor beginners en gevorderden. In de gehouden lezingen werd een brede selectie geboden van thrillers, tot Shakespeare tot thema’s als robotica. Met bekende namen als Tom Lanoye, Ronald Giphart en Connie Palmen werd het literatuur minnend publiek bediend. Ook heeft SCHUNCK* de poëziekunst meer aandacht gegeven in haar programma met onder meer een middag met genomineerde dichters voor de VSB Poëzieprijs.
Muziekeducatie Op het vlak van muziekonderwijs op scholen is een subsidieaanvraag gehonoreerd door het Fonds voor Cultuurparticipatie voor de regeling Meer muziek in de klas. Hierdoor is er de komende drie jaar een extra impuls om structureel muziekles op minimaal acht scholen te organiseren, een vervolg op het huidige DOOR!-programma waarin de verbinding werd gelegd naar de
15
Zelfredzaamheid en basisvaardigheden Er is hard gewerkt aan het bereiken van meer partners en deelnemers. Tijdens de Week van de Alfabetisering hebben in alle bibliotheek vestigingen activiteiten plaatsgevonden, zoals een Burgemeestersdictee, promotiestands in de Publiekshal van de gemeente Heerlen, minitaalspreekuren in de bibliotheekvestigingen Heerlerheide en Hoensbroek, de Taalcafé avond, de cursus Grip op geld en een inspiratiemarkt. Voor de continuering van de aanpak laaggeletterdheid in onze regio tekenden de partners van het Bondgenootschap Geletterdheid Parkstad een nieuw convenant voor de duur van 4 jaar. Ook de gehonoreerde subsidieaanvraag voor het Tel mee met taal programma bood ruimte voor een publiciteitscampagne gericht op, voornamelijk, de autochtone laaggeletterde in Parkstad, onder penvoerderschap en coördinatie van SCHUNCK*.
Muziek & Dans Met de introductie van een hernieuwde visie, koers én organisatiestructuur is de basis gelegd voor de toekomst. Speerpunten zijn talent ontwikkeling, innovatie, klantgerichtheid en de stad als podium. Het afgelopen jaar bracht, naast een explosieve groei van het aantal deelnemende kinderen aan muziekprojecten op school, ook een aantal bijzondere uitvoeringen en aanverwante concerten, waaronder het spectaculaire Docentenconcert, het verrassende Vaderdagconcert en de jaarlijkse kerstconcerten met leerlingen en diverse koren en ensembles uit de stad. En – last but not least – de maandelijkse lunchpauzeconcerten, waarvan in 2017 de tiende jaargang werd ingeluid.
Sociaal-maatschappelijke educatieprojecten SCHUNCK* formuleerde een visie waarmee wij het belang bekrachtigen om een bijdrage te leveren aan de gezondheid, het welzijn en de ontwikkeling van de mensen in onze stad. Een voorbeeld is de realisatie van een project voor Eritrese vluchtelingen, samen met Vluchtelingenwerk en met ondersteuning van het Mia Keulaerds Fonds. Ook is er een dansproject opgezet voor kinderen met het syndroom van Down en hun ouders. In diverse wijken van Heerlen zijn vorderingen geboekt in de processen rondom de bibliotheekvestigingen en de participatie van SCHUNCK* aan projecten op de Brede Maatschappelijke Voorzieningen (BMV). Vooral in de wijken MSP, Molenberg en Hoensbroek Zuid.
16
Alle leerlingen Muziek & Dans werken samen toe naar ĂŠĂŠn gezamenlijke eindvoorstelling op het grote podium van het parkstad LIMBURG THEATER
17
18
Museumeducatie / SCHUNCK*s omlijstende educatieve programma’s voor zowel onderwijs als gezinnen en bezoekers in de vrije tijd
19
20
Naast leesbevordering was ook mediawijsheid een belangrijk thema op scholen voor zowel Voortgezet als Primair onderwijs
21
22
SCHUNCK* biedt danslessen voor alle leeftijden in diverse stijlen
23
24
Met het ‘uur van de Buurt, thema Gezond’, op de Corneliusmarkt in Heerleheide / 11 juli
25
26
Impressie van de Abel workshop 'Live Jam' op de basisschool
27
bibliotheek
De bibliotheek is er voor ondersteuning bij de persoonlijke ontwikkeling van alle inwoners van Heerlen. Met laagdrempelige toegang is kennis en cultuur voor iedereen bereikbaar. In 2017 hebben we opnieuw, naast het toeganke lijk maken van een mooie collectie van fysieke en digitale media, veel aandacht en tijd gege ven aan de uitvoer van de educatieve en infor matieve programmering in het Glaspaleis en de vestigingen in de wijken.
Ontmoetingen Wijkbijeenkomsten: Uur van de buurt We organiseerden in 2017 in de wijkvestigingen ruim 30 keer een Uur van de buurt of wijkgerichte lezing of activiteit. Altijd vanuit het principe: leren, informeren en ontmoeten. Deze activi teiten hadden een zeer goede opkomst en altijd enthousiaste bezoekers. Met name het Uur van de buurt in Heerlerheide heeft een flinke impuls gehad in 2017. Veel maatschappelijke partners, ondernemers en inwoners van de wijk deden actief mee. Het concept van Uur van de buurt werd dan ook bekroond met een landelijke prijs voor sociale bibliotheekprojecten. Naar aanleiding hiervan is een social sofa op het Corneliusplein tijdens een feestelijke bijeenkomst onthuld door gedeputeerde Teunissen van de Provincie Limburg. Zelfredzaamheid Ook in 2017 konden inwoners van Heerlen rekenen op onze ondersteuning, zowel in het Glaspaleis als in de wijken. Zo hielpen we met basale taalvragen van burgers in onze Taalcafés, verzorgden we huiswerkbegeleiding in samenwerking met Studiemax en bereikten we mensen met een schuldenproblematiek in het programma schuldhulpmaatje. Voor ouderen gingen we in de wijken voorlezen. In samen werking met de heemkundevereniging werkten we in Heerlerheide samen aan een erfgoed 28
28 PO scholen bereik t 4.043 kinderen leesplezier gegeven 132 activiteiten in verschillende kl assen Contactmomenten met 3.562 leerlingen in de kl as 8.229 deelnemers a an leesbevordering activiteiten t/m 14 ja ar De kinderen van de bovenbouw hebben samen 45.831 boeken gelezen
project. In Heerlerbaan delen we de locatie met Alcander jeugd- en jongerenwerk waardoor er een bijzondere kruisbestuiving ontstaat met waar mogelijk gezamenlijke programmering en communicatie. Specifieke projecten voor volwassenen met een achtergrond in taal- en digitale vaardigheden boden we via de programma’s van het Taalspreek uur,Taalcafé's, Leeskringen, Klik en Tik, Digisterker, Knoppenwinkel, Leren solliciteren, Op weg naar werk & Grip op geld (voor meer info zie hoofdstuk Educatie). Taal- en Leesbevordering Voor de allerjongsten en hun ouders bieden we Boekstart aan en is het concept Boekboefjes op alle vestigingen geïntroduceerd. We sloten aan bij de landelijke campagnes De Voorleesdagen, de Boekenweek en de Kinderboekenweek en boden onderdak aan de voorronde van de Nationale voorleeswedstrijd. Ook waren we te vinden op een kraammarkt en haalden een subsidie binnen voor de Boekstartcoach waarmee we een lees bevorderingsproject op de consultatiebureaus kunnen starten. We boden in 2017 aan 4.043 kinderen, via hun scholen, leesplezier! In het basisonderwijs en op de peuterscholen verzorgenden we de bibliotheek
op school door de Boekenhut en Wisselkisten. Voor de bovenbouw is er het concept Boek1Boek voor de bovenbouw. SCHUNCK* zette in op de inzet van leesconsulenten en het beheren, vernieuwen en distribueren van de speciale mediacollecties voor deze doelgroepen. Sinds 2017 bieden we aan alle scholen inhoudelijke ondersteuning voor een programmering rondom leesbevordering. Alle deelnemende scholen hebben hier goed gebruik van gemaakt en alle scholen hebben uit ons aanbod een keuze kunnen maken. Voor het leescoördinatorenoverleg op woensdag 10 mei werd kindercorrespondent en auteur Tako Rietveld uitgenodigd. Voor het eerst in samenwerking met de andere Parkstad bibliotheken. Op deze dag werden drie lezingen gehouden in het Glaspaleis: Voor de medewerkers van Parkstad Limburg bibliotheken, voor de lees coördinatoren van de basisscholen en voor de vrijetijdsmarkt. Lezen en Informeren voor 15 jaar en ouder In 2017 organiseerden we wederom een groot aantal lezingen en programma’s vanuit diverse thema’s en met sprekers van naam en faam. Binnen het thema democratie: gaven Sjaak Koenis en Theo Ploeg hun visie op "Politiek en 29
Media". Tijdens de Boekenweek organiseerden we een schrijversbezoek van Connie Palmen en Herman Pleij en de leeskring extraordinair binnen het thema "verboden vruchten". We organiseerden, in samenwerking met Parkstad Limburg Theaters en het Huis voor de Kunsten, een succesvolle schrijfwedstrijd met 160 inzendingen, gecombineerd met een schrijvers bezoek van Herman Brusselmans. Tijdens de Maand van de Geschiedenis in oktober was er een samenwerking met het LGOG in de vorm van een lezing door Antione Jacobs, Limburg door vreemde oogen. Reisverslagen uit de 19de eeuw. Tijdens Nederland leest was het thema robotica de leidraad voor het aanleveren van boeken aan drie middelbare scholen, en organiseerden we een debat en een lezing die werd voorgezeten door Theo Ploeg. Panelleden waren science fiction schrijver Oscar Munoz Cremers en wetenschapper Merel Noorman. Schrijver Ronald Giphart kwam ter afsluiting van Nederland leest vertellen over zijn project: het schrijven van een verhaal samen met een robot. Daarnaast organiseerden we diverse socialmedia trainingen voor onder meer scholen in het voortgezet onderwijs en het MamaCafé.
Bibliotheekbeleid en –innovatie Een belangrijke mijlpaal in 2017 was de 3e certificeringsronde van de Nederlandse Openbare Bibliotheken. De bibliotheek van Heerlen is met vlag en wimpel voor deze audit geslaagd en de bibliotheek is opnieuw gecertificeerd. De bibliotheek heeft inmiddels de eerste stappen gezet om naast een fysieke bibliotheek ook een digitale bibliotheek vorm te geven, met collecties en informatie die lokaal relevant zijn. In de digitale bibliotheek onderscheiden we twee uitgangspunten: de bibliotheek van storytelling en de bibliotheek die informatievoorziening als functie heeft. Beide gaan over collectie, programmering en activiteiten in Heerlen.
Onze digitale nieuwsbrief voor bibliotheekleden is weer nieuw leven ingeblazen omdat we het belangrijk vinden om onze leden goed en regelmatig te informeren over het bibliotheekaanbod. We vullen deze informatievoorziening aan door een Facebook-pagina die actief onderhouden wordt.
30
De toppers van uitgeleende media in 2017 Meeste geleende boeken volwassenen romans
1. L. Dijkzeul – Dagen van scha amte 2. K. Fforde – Reddende engel 3. N. Roberts – Publiek geheim 4. C. Stevens – Zusjes Meest geleende boeken volwassenen Informatief
1. A Elsworth – Anatomie van de yoga 2. E. den Dra ak – Spring eruit met je sollicitatiebrief 3. J. Withuis – Juliana: vorstin in een mannenwereld Jeugd
1. G. Stilton – Reis door de tijd dl 5 2. L. Pichon – Goeie smoes! (en nog meer leuks) 3. L. Pichon – Megagoed (in bijna alles) DVD's
1. Game of thrones dl. 6 2. Brimstone 3. A walk in the woods 4. The girl on the train 5. Frantz
31
32
Taal- en Leesbevordering voor alle leeftijden
33
34
W erk en, ontmoeten en informeren in de Bibliotheek
35
36
Connie Palmen in gesprek met Herman Pleij, Boekenweek / 28 maart
37
38
Bij het taalhuis, ruimte voor alle taalvragen, Analoog ĂŠn digitaal
39
Presentatie & Collectie
In 2017 zijn diverse gevarieerde tentoonstel lingen en activiteiten gerealiseerd. Daarnaast bouwt SCHUNCK* met zorg, passie en kunde verder aan de collectie Nederlandse na-oor logse en hedendaagse (schilder)kunst van de gemeente Heerlen. Dit jaar werd de collectie uitgebreid met twaalf nieuwe werken in lijn met de accentverschuiving binnen het verzamelbeleid naar cross-overs in kunst, cultuur en maatschappij. Ook werd er met steun van het Mondriaan Fonds een samen werking op collectiegebied opgezet met een van de weinige musea die net als SCHUNCK* structureel aandacht aan deze periode besteed: Het Stedelijk Museum Schiedam.
Kunst- en architectuurprojecten met een uitgesproken ma ats chappelijke relevantie Superflex Bij het doorlopende project Superflex zijn voorbereidingen getroffen voor de realisatie van een beoogde ontmoetingsplaats die plek gaat krijgen bij de BMV Hoensbroek-Zuid in Nieuw Lotbroek. Ahmed Kleige De Syrische kunstenaar Ahmed Kleige die destijds verbleef in het AZC in Heerlen, produceerde muurschilderingen in een muzieklokaal. Een verbeelding van muziek en dans door de ogen van de kunstenaar. Randland Randland was een tentoonstelling en festival in de museumruimte van het Glaspaleis en een festival over de stedelijke ontwikkeling van het ‘Randland’, in het bijzonder Parkstad. Samen
40
met de partners Cultura Nova, IBA Parkstad, Neimed, burgers en burgerinitiatieven ging SCHUNCK* op zoek naar de kracht van Parkstad en maakte de balans op met het oog op IBA Parkstad. Tripot – Being Close In de museumruimte van het SCHUNCK* Glaspaleis toonde Tripot, een kunstenaars collectief en productie platform uit Brussel, Being Close; een multi-sensorisch kunstwerk dat bestaat uit geluid, geur, video en een constructie die ingericht is met planten. Dolls’ House Peter Masselink, architect en vader van ernstig gehandicapte zoon Sverre, vond architecten bureaus uit het hele land bereid om de wereld van kinderen als Sverre een beetje beter te maken middels bijzondere poppenhuizen. Dit resulteerde in achttien schitterende, zeer diverse exemplaren, die op verschillende manieren rekening houden met een handicap. The Post-Industrials The Post-Industrials is tot stand gekomen in samenwerking met Historisch Goud. In de vitrine van het Glaspaleis gaf deze tentoon stelling een chronologisch overzicht van de diversiteit aan subculturen sinds de mijnsluiting in Heerlen en omgeving.
Talentont wikkeling Liza Wolters: Now is a different back then In deze tentoonstelling de museumruimte werd ruimte gegeven aan het jonge kunstenaarstalent Liza Wolters geboren in Landgraaf, momenteel wonend en werkend in Rotterdam.
Interactieve tentoonstellingen Roland Schimmel – Jumpin’ Jack Flash Het betrof een muurschildering verspreid over vier verdiepingen van het trappenhuis in het Glaspaleis. RAAAF: The End of Sitting Zitten is het nieuwe roken. Daarom onderzocht RAAAF alternatieve mogelijkheden en creëerden ze The End of Sitting, een kunstwerk waar je op vijftien manieren in kunt staan. Een innovatief concept op het snijvlak van welzijn en zorg, werken en vormgeving, architectuur en beeldende kunst. The End of Sitting is met steun van het Mondriaan Fonds aangekocht voor de collectie en dit werklandschap is gratis te gebruiken in het SCHUNCK* Glaspaleis.
Cross-over & interdisciplinaire tentoonstellingen en projecten Dutch Mountain Film Festival: Robert Roelink, Persijn Broersen en Margit Lúkacs Het kunstenaarsduo Persijn Broersen en Margit Lúkacs presenteerde hun videopresentatie Very far, very far in SCHUNCK*. Robert Roelink presenteerde in de vitrine van het Glaspaleis de installatie Ice age; renewing a landscape. Fashionclash – Fashion vs. Art Deze expositie in de vitrine van het Glaspaleis kwam tot stand in samenwerking met Fashionclash Maastricht, een platform voor jonge modeontwerpers. Zij presenteerden een selectie van experimentele ontwerpen op het snijvlak van mode ontwerpen en beeldende kunst; draagbare kunst.
EAP 2017 Maastricht De Euregionale Architectuur Prijs werd in 2017 voor de 27ste keer uitgereikt, dit keer in Maastricht. 41
Beeldende Boek Biënnale #1: Thé Tjong-Khing Thé Tjong-Khing, één van de belangrijkste illustratoren van Nederland, exposeerde bij deze eerste Beeldend Boek Biënnale in de museumruimte van het Glaspaleis. Zijn prachtige, avontuurlijke, sprookjesachtige en soms griezelige tekeningen prikkelden de verbeelding van jong en oud. Thé Tjong-Khing tekent strips en is vooral bekend van het illustreren van vele kinderboeken.
Spanningsveld lok a al – internationa al Parkstad Limburg Prijs Het werk van de twaalf genomineerden voor de prijs van 2016 was in een expositie in het Glaspaleis te zien. Absolute Event Horizon II: Pontus Alv solo Deze tweede editie van de tentoonstellingen serie die ter gelegenheid van het ‘Pro Freestyle Event’ en Urban Heerlen werd door gastcurator Alexander Basile samengesteld. Er werd werk vertoond van de Zweedse kunstenaar en skateboard legende Pontus Alv. Frank Havermans TOFUD# Noordvitrine & KAPKAR# Zuidmuur Kunstenaar Frank Havermans realiseerde een vitrine tentoonstelling in het Glaspaleis waarin onderzoeksmodellen van gerealiseerd werk door hun compositie een nieuw autonoom werk vormde. Specifiek voor de zuidgevel van het Glaspaleis ontwikkelde Havermans een nieuw werk KAPKAR# Zuidmuur dat de gevel vervolgens ruim een halfjaar sierde.
Ontsluiten van de collectie moderne en hedenda agse kunst Aad de Haas Er waren in 2017 een viertal exposities rondom het werk en de SCHNCK* collectie van Aad de Haas: Als ’t zieltje erin zit, De bibliotheek van Aad, Heimwee & De mystiek van Wahlwiller. PAINT IT SOFT Collectietentoonstelling waarin de huidige aandacht voor textiel in de hedendaagse kunst aan bod kwam. Het verkende zowel de autonome als materiële eigenschappen van textielkunst en toonde dat deze werken veel meer zijn dan ‘olieverfschilderijen vertaald in wol’. Paint it soft toonde textielkunst uit het verleden en heden, van ‘toen en nu’, op het snijvlak van textiel vormgeving en autonome kunst. De tentoon stelling presenteerde de collectie SCHUNCK* en bruiklenen van hedendaagse kunstenaars passend bij de thematiek en met aandacht voor de historische context van de verschillende collectiewerken. Dit gebeurde aan de hand van vijf thema’s: Schilderen met stof, Verfhuid, Not soft, Sociaal weefsel en Patronen. Een extra laag waren de touchables: kubussen met een stuk stof, leer of metaal dat aangeraakt mocht worden, behorend bij een specifiek kunstwerk uit de tentoonstelling. Hierdoor wordt is deze hedendaagse kunst toegankelijker gemaakt voor het publiek en was het ‘hands on’ te activeren door middel van kunst. Emulate / (Ne) Plus Ultra State Voor de take away collectie werd de hal en vide van het Glaspaleis omgetoverd tot een digitale productiewerkplaats waarin vijf zelfgemaakte 3D print- en tekenmachines collectieproducten produceerden die verkocht werden in de museumwinkel. Zo werd de kunstcollectie in het depot werkelijk voor iedereen toegankelijk en letterlijk persoonlijk eigendom. 42
Collectiepresentaties in de Stadhuishal Er waren in 2017 twee collectiepresentaties in de publiekshal van het Stadhuis. Hier werd de moderne en hedendaagse kunstcollectie van de gemeente Heerlen getoond. Het publiek (kunstminnend maar juist ook mensen die ‘toevallig’ in de hal aanwezig zijn) krijgt op deze manier een beeld van de verscheidenheid van de collectie die in beheer is van SCHUNCK*.
A anwinsten voor de collectie In 2017 kochten we voor de gemeentelijke kunstcollectie elf werken aan, en ontvingen we één schenking. De aanwinsten werden allen voor gelegd aan, en goedgekeurd door, de advies commissie. Van de volgende kunstenaars werd werk verworven: Koen Doodeman, Romy Finke, Eberhard Fisch, Christie van der Haak, Hans Keuls, Moses & Taps, Julio Le Parc, RAAAF en Bep Scheeren.
Subsidies Naast de reguliere subsidie van de gemeente Heerlen ontvangt SCHUNCK* nog meer subsidies van de gemeente Heerlen, voor Superflex en voor de Museumroute Heerlen. Daarnaast is SCHUNCK* onderdeel van de sub-infrastructuur van de provincie Limburg voor de periode 2017-2018. Ook kende de Provincie nog subsidie toe voor de Museumroute Heerlen. Ook het Mondriaan Fonds is voor SCHUNCK* een belangrijke subsidient met een bijdrage voor Frank Havermans aan, en in het Glaspaleis, een Bijdrage Incidentele Aankopen Erfgoedinstellingen, en een bedrag voor collectie aankopen. Andere bijdragen kwamen van het Bouwfonds Cultuurfonds, Stimuleringsfonds voor Creatieve Industrie, Prins Bernhard Cultuurfonds en het VSB fonds.
43
44
Beeldend Boek Biënnale #01, Thé Tjong-Khing / 17 september 2017–14 januari 2018
45
Paint it Soft / 2 april–6 augustus
46
Parkstad Limburg Prijs 2017 / tot en met 19 maart
47
48
Robert Roelink, Persijn Broersen en Margit LĂşkacs, videopresentatie V ery far, very far / tot 12 februari
49
50
Fashion VS. Art / 25 mei–6 augustus
51
52
Frank Havermans, KAPKAR# Zuidmuur / vanaf 17 augustus
53
54
Liza Wolters, Now is a different back then / vanaf 26 november
55
56
dagexcursie rond het thema ‘Innovatief werken’ / Corda Campus Hasselt / 25 juni
57
Diensten en Faciliteiten Front Office Algemeen In 2017 is hard gewerkt aan de herinrichting van de begane grond van het Glaspaleis. We kunnen vanuit het nieuwe en veel ruimere balieconcept op een veel klantvriendelijkere manier werken. Een belangrijk aandachtspunt hierbij was het scheiden van klantgerichte taken en interne taken. Ook is het cashless betalen ingevoerd. Verder zijn opnieuw trainingen in het kader van het hospitality-traject gegeven. De nadruk lag dit keer op cultureel ondernemerschap in de dagelijkse praktijk van SCHUNCK*.
Opnieuw zijn in 2017 bezuinigingen doorgevoerd door efficiënter te werken en scherpere inkoop. In 2017 is met externe huurders (lange verhuur) een traject gestart om te komen tot een reëlere doorbelasting van service kosten naar de huurder(s). Er zijn nieuwe verhuurarrangementen voor bereid voor de zakelijke markt. De uitvoer hiervan vindt in 2018 plaats. Hierbij wordt nauw samengewerkt met Brasserie Mijn Streek.
SCHUNCK* Shop In 2017 zijn er 1.027 artikelen verkocht in de SCHUNCK* shop. Het meest in trek was de merchandise van Thé Tjong Khing (strip- en prentenboeken en ansichtkaarten) en het polyester boodschappentasje van SCHUNCK*. Zakelijke verhuur Naast de vaste verhuur aan onze partners Filmhuis de Spiegel, Brasserie Mijn Streek en Bagels & Beans verhuurde SCHUNCK* haar auditorium (filmzaal), vergaderruimtes, danszaal en diverse lokalen met grote regelmaat aan externe partijen. In 2017 bood het Glaspaleis 100 maal onderdak aan externe partijen zoals FUTURUM, IBA, Festival van de Toekomst, het Hafa solisten concours, Euregion Shorts Film Festival (CineSud), het Orlando festival, Mondriaan Fonds, VPRO tegenlicht meet up, de prijsuitreiking van de Saint Amour Schrijfwedstrijd en CV de Winkbülle. Het aantal externe verhuren is daarmee toegenomen. Verder werden er vanuit SCHUNCK* uitzendingen gemaakt voor Tour de Limbourg en L1 Cultuurcafé (L1 radio).
58
Communicatie & Marketing Onderzoek en strategie In 2017 vond een uitgebreid onderzoek plaats naar de strategische doelen en de maatschappelijke positie van SCHUNCK*. Ook werd een 0-meting uitgevoerd naar de positie en bekendheid van SCHUNCK* in de regio. Deze uitkomsten waren aanleiding voor een heroverweging van onze missie, visie en (marketing- en communi catie) strategie. Speciale aandacht had ook het onderzoek en de uitwerking van een plan rondom het werven van nieuwe leerlingen Muziek en Dans. Tot slot is eind 2017 een start gemaakt met het trainen van het communicatieteam op het gebied van de sociale media om de positie van SCHUNCK* op, en het rendement van de inspanningen van de sociale media te vergroten. CRM systeem Een belangrijk onderdeel van de nieuwe marketingstrategie is het in kaart brengen van klanten en doelgroepen middels een up-to-date CRM (Customer Relationship Management) -systeem. Inmiddels is een nieuw CRM systeem operationeel.
SCHUNCK* in de pers SCHUNCK* is op velerlei manieren in de pers of op andere manieren onder de aandacht geweest. De regionale zender L1 is diverse malen opnames komen maken in het museum, medewerkers van SCHUNCK* waren regelmatig te gast in L1 Cultuurcafé en L1 Avondgasten. We haalden de landelijke pers met onder meer de exposities Fashion vs. Art en Beeldend Boek Biënnale. In de nationale en internationale vakmedia werd vooral ook het project van Frank Havermans opgepikt. Ook de eerste aankondigingen van de tentoonstelling over Basquiat, die in 2019 plaatsvindt, trok al veel publiciteit. De Limburger bracht een groot artikel ‘SCHUNCK*, één jaar na de verzelfstandiging’ op basis van een interview met directeur-bestuurder Kor Bonnema. Met de verschillende aansprekende projecten werd ook veel free publicity binnengehaald, zoals over Doll’s House, Randland, Holy Moly,Uur van de Buurt en The End of Sitting.
Samenwerkingen op PR gebied Op meerdere vlakken is samenwerking (in de regio) gezocht om gezamenlijke marketing te bedrijven. Zo ontwikkelde SCHUNCK* tezamen met gemeente Heerlen, provincie Limburg en drie andere Heerlense musea de interactieve beleefroute 2000 jaar Heerlen en participeerde SCHUNCK* in de eerste Parkstadnacht. Ook zetten we onder meer marketingacties op in samenwerking met Brasserie Mijn Streek, Parkstad Limburg Theaters en de NS spoordeeluitjes.
59
huisvesting
Personeel & Organisatie
• Glaspaleis: in 2017 heeft de herinrichting van de centrale hal plaatsgevonden. Hierbij is ook een nieuwe geluiddempende vloer gelegd op de gehele begane grond van het Glaspaleis. Verder is geïnvesteerd in verlichting voor de hal. De noodverlichtingsinstallatie is vervangen en er is een nieuw narrow-casting systeem geïmplementeerd. Er is medio 2017 een traject gestart om meer langere verhuur van ruimten te realiseren. Daarvoor is markt onderzoek uitgevoerd waarbij architecten en taxateurs betrokken zijn. In 2018 wordt dit verder geconcretiseerd. • De locatie Boek1Boek is verhuisd naar een goedkopere locatie. • Muziekschool Heerlen: er zijn diverse vloeren hersteld en vervangen. • Er is een onderzoek naar alternatieve accommodatie voor Muziek & Dans in Hoensbroek opgestart. Streven is per 2019 over te gaan naar een passende locatie die qua bezettingsgraad in relatie tot huurprijs beter aansluit. • De externe opslag van meubilair is opgedoekt waardoor bespaard wordt op de huisvestingskosten. • Er zijn voorbereidende overleggen gevoerd voor een herhuisvesting van de bibliotheek in Gen Coel / Heerlerheide. Met gebouw eigenaar Weller zijn nieuwe en gunstigere huurafspraken gemaakt voor de komende jaren en is overeengekomen dat de bibliotheekvloeren geherhuisvest worden op de eerste en tweede verdieping (in plaats van de tweede en derde verdieping). Daarbij wordt de bibliotheekvloer op de eerste verdieping gecombineerd met een leescafé-functie / klein horecapunt, in samenwerking met Chapeau Catering.
• De verzelfstandiging werd afgerond. • We constateren dat ook financieel gezien de transitie Muziek & Dans volgens plan verloopt, waardoor we deze binnen de beschikbare budgetten zullen afronden. • Het merendeel van de functiebeschrijvingen zijn omgezet in het nieuwe format van de Musea cao. Ook hebben we in overleg met de OR een aantal arbeidsvoorwaardelijke regelingen vastgesteld en is er een akkoord bereikt over het vrijwilligersbeleid. • In 2017 voerden we voor het eerste een nieuw, jaarlijks onderzoek onder de medewerkers uit. De resultaten zullen jaarlijks als leidraad dienen voor accenten in het personeelsbeleid.
60
Finance, Control & IT-beleid Finance & Control
IT-beleid
Het was een succesvol jaar op het gebied van
Diverse systemen en aanpassingen die leiden
Finance & Control. De eerste jaarrekening over
tot efficiënter werker en/of een betere kwaliteit
het verlengde boekjaar 2016 is opgesteld. De
zijn doorgevoerd. Het Cashless-project met alle
accountant heeft een goedkeurende accoun-
ICT voorzieningen zijn geïmplementeerd en het
tantsverklaring hierover afgegeven. In de daarbij
cashless werken is een succes. Er is een nieuw
behorende managementletter werd aangegeven
roostersysteem ingevoerd waarmee een efficiën-
dat de financiële positie van de stichting goed is.
tere manier voor het inplannen van medewerkers mogelijk is. Een nieuw narrow-casting sys-
De interne processen zijn in het najaar van 2017
teem is na uitvoerige testen definitief in gebruik
gedetailleerd beschreven en door de accountant
genomen. Dit leidt tot lagere kosten. Het admini stratieve systeem voor Muziek & Dans is nu in de Cloud, zodat deze applicatie op de PIT-server (Parkstad IT) kon worden afgesloten. Voor ons facilitair systeem Topdesk is een verbeterde versie met uitbreiding van een aantal modules geïnstalleerd om de calls en werkzaamheden nog beter te plannen en sturen.
beoordeeld. De diverse verbeteringen die zijn doorgevoerd hebben ertoe geleid dat de finan ciële processen in control zijn. Daarnaast is vastgesteld dat de control kaders die zijn opgesteld, het directiereglement en het regelement RvT, effectief werken. De tarieven en het verdienmodel van bijvoorbeeld Muziek & Dans zijn in detail geanalyseerd en verder aan de markt aangepast. Het beleid is gericht op kostendekkende tarieven. Er is een sluitende begroting voor het boekjaar 2018 opgesteld en de gemeente Heerlen heeft de aangevraagde subsidie inmiddels toegezegd. De nieuwe systematiek voor het begroten van personeelskosten en het centraliseren van de IT-budgetten hebben geleid tot verdere transparantie, waardoor de kwaliteit van de begroting is toegenomen.
De uitgangspunten voor een E-ticketing systeem zijn bepaald en een bijbehorende systeem is gekozen. De opzet is inmiddels gestart. Tenslotte is een start gemaakt met het onderzoek naar de ontvlechting van de ICT en tele fonie van de gemeente Heerlen en hiervoor is externe ondersteuning aangetrokken via een organisatieadviesbureau. Eind 2017 is markt verkenning uitgevoerd en aansluitend is een aanbestedingstraject in gang gezet. De daad werkelijke selectie van leveranciers vindt plaats in 2018.
61
62
ONZE IN HEERLERHEIDE, HEERLERBAAN THE FLASH EN HOENSBROEK xxxxxLOCATIES xxxx
63
2017 in vogelvlucht
In deze paragraaf staan enkele algemene kentallen van SCHUNCK* van het boekjaar 2017
Bibliotheekfunctie
10.803 Leden bibliotheek, waarvan
5.738 Jeugd
4.232 Volwassenen
833 Internetleden
4.043 Leden Boek1boek
Uitleningen
123.661 Bibliotheek
47.031 Bibliotheek op School
7.204 E-boeken
84.883 Items in collectie
233.667 Bezoekers
4 Aantal vestigingen 64
Presentatie & collectie
Educatie Bibliotheek gerel ateerd
126 / 8.229* activiteiten / deelnemers
45 / 1.436** activiteiten / deelnemers
497 / 6.181*** activiteiten / deelnemers
39.495 bezoekers, waarvan o.a.
762 Parkstad Limburg Prijs
1.967 Paint it soft
Deelnemers
2.998 Randland
2.294
3.208
Zorg en Welzijn
ThĂŠ Tjong-Khing
17.667 Cultuur- en muziekeducatie in het onderwijs (o.a. DOOR!: 3.476)
3.935
Vrijetijdsmarkt
Muziek en Dans in de vrije tijd
693 Liza Wolters
3.191 Aad de Haas
2.463 Lezingen, activiteiten en rondleidingen
942 leerlingen muziek en dans
5.988
Concerten, uitvoeringen
505 Muziekluistersessies Zorg en Welzijn
* Leesbevordering tot en met 14 jaar ** Lezen en informeren voor 15 jaar e.o.
/ volwassenen
*** Basisvaardigheden en zelfredzaamheid
65
(inclusief laaggeletterdheid)
Kengetallen Online Media (ijkdatum dec 2017, afgezet tegen 2016)
300.000 unieke paginaweergaves website
6.310 Nieuwsbriefabonnees
Sociale media Facebook SCHUNCK*
van 3.803 naar 5.323 / +40% Volgers
van 12.000 naar 20.000 / +66% likes, reacties & gedeelde berichten
Facebook bibliotheek
VAN 221 naar 356 / +61% Volgers
van 3.800 naar 5.600 / +47% Betrokkenheid
66
T wit ter
van 2.147 naar 2.238 / +4% Volgers
178 / -10% likes en retweets
van 665 naar 826 / +24% volgers
van 600 naar 1.049 / +74% volgers
4.100 likes en deelacties
67
Jaarcijfers Bal ans in euro
Activa
31 december 2017 31 december 2016 Materiele vaste activa 1.032.069 984.256 Vorderingen 875.444 1.470.599 Liquide middelen 1.708.173 1.442.425 3.615.686 3.897.280
Passiva
31 december 2017 31 december 2016 Eigen Vermogen Algemene Reserve - 66.143 Overige reserves 1.664.908 1.620.930 Exploitatieresultaat 2017 na bestemming 14.539 - 66.143 1.613.305 1.554.787 Mutatie in het vermogen Euro 58.517,- Voorzieningen 143.230 62.000 Kortlopende schulden 1.859.151 1.680.492 3.615.686 3.297.280
68
Sta at van baten en l asten over 2017 in euro
Baten
Realisatie 2017
Subsidieopbrengsten Projectopbrengsten
7.654.725 1.703.127
Totale baten
9.357.852
L asten
Projectkosten 1.313.358 Personeelslasten 5.330.531 Huisvestingskosten 1.375.996 Automatiseringskosten 594.065 Inrichting- en transportkosten 171.541 Kantoorkosten 59.431 Marketing- en communicatiekosten 114.155 MateriĂŤle kosten 304.016 Bank- en verzekeringskosten 36.240 Totale lasten 9.299.334 Exploitatieresultaat voor bestemming 58.517 Resultaatbestemming: Vrijval egalisatiereserve overgenomen activa 168.229 Dotatie reserve vervangingsinvesteringen - 212.207 - 43.978
Exploitatieresultaat na bestemming
14.539
69
colofon
Uitgave SCHUNCK* Redactie SCHUNCK* Ontwerp Zuiderlicht Drukwerk Drukkerij Walters Fotografie Anne Jannes photography, Fabian de Kloe, Luc Lodder fotografie, Pascal Moors – nose for photography, Bart Willems Fotografie, Niek Moust, Marc Bogman photography, Gerrit Serné, Rene de Wit, SCHUNCK* Bij het verzamelen van het beeldmateriaal hebben we ons uiterste best gedaan om alle credits te vermelden. Mochten er toch credits ontbreken dan bieden wij onze verontschul digingen aan. SCHUNCK* Ingeschreven in het handelsregister van de Kamer van Koophandel onder nummer: 64162028 Opgericht d.d. 16 september 2015 Het jaarverslag van de stichting SCHUNCK* bestaat uit een bestuursverslag met inhoudelijke verantwoording en een jaarrekening over het boekjaar 2017. Deze jaarrekening wordt op verzoek beschikbaar gesteld.
70
Absolute Event Horizon II: Pontus Alv solo / 13 mei–17 september
71
T ripot – Being Close, onderdeel van Randland / 18 augustus–12 november
72
73
bieb – muziek- en dansschool – museum
74