jaargang 4 | nummer 2 | 2008
EEN VAKBLAD OVER INTERNATIONALE MEETINGS EN CONGRESSEN IN NEDERLAND
HOLLAND IN CONGRES HOE GROEN ZIJN ONZE CONGRESSEN? NOVITEITEN IN CONGRESBRANCHE HOLLANDSE VINDINGEN
INTERNATIONAAL PODIUM
PICNIC
HONINGPOT VOOR DE HELE WERELD
“Geen zin om te puzzelen, meneer Van Dam?”
Why settle for less? Bij Bilderberg is gepuzzel niet nodig om uw perfecte meeting samen te stellen. Onze account managers stemmen uw zakelijke bijeenkomst namelijk tot in de puntjes op uw persoonlijke wensen af. Vergaderen op markante locaties, weg van de files of midden in de stad. Geen enkel hotel is hetzelfde, wel zijn ze allemaal van superieure kwaliteit. Schitterende zalen en alle apparatuur die u zich maar kan wensen. Uitgebreide keuze; bij de coffeecorners met verse cappuccino en espresso, maar ook voor ontbijt, lunch en diner. Vakkundig ondersteunende service professionals voor persoonlijke aandacht. Dat is Bilderberg. Kijk voor meer informatie of reserveringen op www.bilderberg.nl of bel 0317 362 266.
HIC_advertenties.indd 2
27-10-2008 11:26:49
VOORWOORD
CRISIS EN CONGRESSEN OF CONGRESCRISIS?
De financiële crisis die de wereld in zijn greep heeft, suist ook door de wereld van congressen. Lagere deelnemersaantallen hebben als gevolg dat de begrotingen opnieuw tegen het licht worden gehouden en alle eindjes aan elkaar worden geknoopt. Het Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen (NBTC) is ervan doordrongen dat juist nu investeren in de markt van internationale congressen in ons land van essentieel belang is. Het is om die reden dat het NBTC per 1 januari 2009 een permanente vertegenwoordiging in Geneve zal gaan openen om de vele internationale organisaties ter plekke te gaan informeren over Nederland als Internationale congresbestemming. Een internationaal congres is een tijdelijk centrum voor kennisuitwisseling. Een associatie heeft al dan niet een regelmatig terugkerend Europese of Internationale bijeenkomst voor haar leden waarbij kennisuitwisseling zelfs noodzakelijk is om de vakkennis op het beoogde peil te houden. Het is goed om te weten dat het Voorfinancierings- en garantiefonds kan helpen om uw (beoogde) congres wat minder risico te laten lopen in deze economisch grillige tijden. Meer daarover kunt u lezen op www.holland.com/congressen. In deze editie van Holland in Congres weer ruim baan voor initiatiefnemers van internationale congressen in ons land en voor partijen die u die kans graag willen bieden. Ook aandacht voor een fenomeen dat steeds belangrijker wordt als het gaat om de positie van Nederland als internationale congresbestemming. De factor GROEN. Twee congrescentra zijn onlangs gelauwerd met hun prestaties op het gebied van groen ondernemen; Het World Forum in Den Haag en de RAI in Amsterdam. Geachte lezer, u als (potentiële) initiatiefnemer van internationale congressen in Nederland bedenkt misschien dat de actualiteit in de wereld nu niet direct de meest vruchtbare bodem biedt om een dergelijk idee tot uitvoer te brengen. Bedenk dan dat in tijden van relatieve schaarste de beste ideeën worden bedacht! Geen crisis wat dat betreft…
COLOFON
jaargang 4 - nummer 2 - 2008
Vlietweg 15, 2266 KA Leidschendam, postbus | REDACTIEADRES REDACTIE Eric Bakermans, Jan Bakker, Cariene Joosten, | Claudia van der Tas | CONCEPT & REALISATIE Scripta Media bv, Amsterdam, telefoon: 020-750 74 00 | ADVERTENTIE-ACQUISITIE Bureau Van Vliet, 023-571 47 45 | ARTDIRECTION & VORMGEVING Pier 3 Creatie, Lelystad (Manon Jansen) | MEDEWERKERS Marleen Bakker, Corbis, Lex Draijer, Jérôme Gommers, Linda Huijsmans, Hollandse Hoogte, Nicolien Reith, Heleen Schoone, Peter Smith, Janneke Staats | FREQUENTIE 2x per jaar | OPLAGE 5000 exemplaren | ABONNEMENTEN gratis, controlled circulation HOLLAND IN CONGRES IS EEN UITGAVE VAN: Nederlands Bureau voor Toerisme en Congressen (NBTC)
458, 2260 MG Leidschendam, telefoon: 070-370 53 40, fax: 070-370 54 66, info@holland.com, www.holland.com
HOLLAND IN CONGRES 03
ERIC J.A.M. BAKERMANS Manager Marketing Meetings & Congressen
INHOUD
ACHTERGROND
HOLLANDSE NIEUWE
Achter de schermen denken Nederlandse congresorganisatoren al geruime tijd milieubewust. Maar hoe groen zijn onze congressen nu echt?
De techniek holt vooruit. Zo ook in de mondiale congressenbranche. Nederland draagt een steentje bij: drie Hollandse congresvindingen op een rij.
008
034 IN THE SPOTLIGHT Voor de derde keer op rij bleek PICNIC een honingpot voor de creatieve industrie. In september bezochten duizenden bezoekers het internationale evenement in de Westergasfabriek in Amsterdam.
026 HOLLAND
04 HOLLAND IN CONGRES
IN CONGRES
RUBRIEKEN
HOLLAND IN CONGRES
NIEUWS
PROFIEL Specialist in wetenschappelijke, zakelijke en overheidscongressen – ICS – fuseerde in september met wereldleider MCI Group. Wat gaat er gebeuren?
016
FRESH DUTCH VIEWS Een frisse blik op Holland: Unieke waterkering wordt straks een extra stuk Randstad.
013
HOLLAND OP Z’N BEST Aan de zuidelijke rand van de hoofdstad is een zakencentrum in ontwikkeling. Congresaccommodaties als de RAI en Novotel Amsterdam City bereiden de komst van tientallen potentiële congressen voor.
019
EBAY VOOR CONGRESTICKETS Conference Bay is een kersverse eBay-achtige handelsplaats voor congrestickets. Wereldwijd worden toegangsbewijzen online aangeboden en gekocht. Hoe werkt het?
014
PROFIEL Europa’s grootste havenstad trekt jaarlijks circa tweehonderd internationale zakelijke bijeenkomsten. Maar, de mouwen worden opgestroopt: stuwende kracht Rotterdam Marketing streeft naar meer.
030
INTERVIEW Na een officiële race werd bekend dat het World Congress of Families in 2009 in Nederland zal plaatsvinden. Een blik over de schouder van Simon Polinder, voorzitter van het Local Organizing Committee.
032
NIEUWS & PARTNERS Congresnieuws en een overzicht van NBTC-partners.
038
&37""3 %& %:/".*&,
U NFF MFU T BN E S F UU JO S P
7"/ $0/(3&445"% 3055&3%".
8&-,0. */ #36*4&/% 3055&3%". 2OTTERDAM IS EEN VAN DE POPULAIRSTE CONGRESBESTEM MINGEN VAN .EDERLAND $AT IS TE DANKEN AAN DE UIT STEKENDE CONGRESCENTRA EN EVENEMENTENLOCATIES HET RUIME AANBOD VAN HOTELACCOMMODATIES VOORTREFFELIJKE RESTAURANTS HET BRUISENDE UITGAANSLEVEN EN DE GOEDE BEREIKBAARHEID /M HET VOOR INITIATIEFNEMERS VAN INTERNATIONALE ASSOCIATIECONGRESSEN NOG AANTREKKELIJKER TE MAKEN HUN CONGRES IN 2OTTERDAM TE ORGANISEREN KUNNEN ZIJ EEN BEROEP DOEN OP HET 3TIMULERINGSFONDS 7ILT U MEER INFORMATIE OVER DE MOGELIJKHEDEN IN 2OTTERDAM NEEM DAN CONTACT OP MET 6IVI DE 2EGT VIA V DEREGT ROTTERDAM MARKETING NL OF TELEFONISCH VIA
888 3055&3%". */'0 HIC_advertenties.indd 5
27-10-2008 11:26:59
")0: 3055&3%". 0/4 ")0: *4 68 ")0: %EN RUIMTE HUREN KUNT U OVERAL MAAR VAAK HEEFT U MÏÏR NODIG %EN COMBINATIE VAN VERSCHILLENDE ONDERLING VERBONDEN RUIMTES BIJVOORBEELD /M EEN CONGRES OF LEZING IN EEN GROTE HAL NA AmOOP VOORT TE ZETTEN IN ÏÏN OF MEERDERE KLEINERE ZALEN OF OM EEN ZAKELIJKE BIJEEN KOMST INFORMEEL AF TE SLUITEN MET EEN MUZIKAAL OPTREDEN %R ZIJN VELE SITUATIES DENKBAAR DIE VRAGEN OM EEN MULTIFUNCTIONELE ACCOMMODATIE %ÏN DIE NIET ALLEEN FYSIEKE RUIMTE BIEDT MAAR OOK ALLE RUIMTE OM UW SPECIlEKE WENSEN EN IDEEÑN TE REALISEREN $IE RUIMTE VINDT U NIET OVERAL $IE VINDT U ALLEEN BIJ !HOY
")0: 8&( #" 3055&3%". 5 ' & 4"-&4!")0: /* 888 ")0: /-
)05&-4&37*$& 3055&3%". 6*5(&#3&*%& 0/%&345&6/*/( #*+ $0/(3&44&/ &/ &7&/&.&/5&/ %ÏN CENTRALE VOOR MEER DAN HOTELS IN DE 2OTTERDAMSE REGIO (32 SLUIT CONTRACTEN MET DE HOTELS EN FUNGEERT ALS CENTRAAL AANSPREEKPUNT BIJ RESERVERINGEN VOOR DE DEELNEMERS "IJ IEDER EVENEMENT BIEDEN WIJ EEN UNIEKE WEBSITE
1045#64 "( 3055&3%". 5 ' & 3&4&37"5*0/4!)05&-4&37*$&3055&3%". /* 888 )05&-4&37*$&3055&3%". /-
ADV_Rotterdam.indd 6
27-10-2008 11:25:11
$0/$&35 &/ $0/(3&4(&#068 %& %0&-&/ &&/ -0$"5*& 01 /*7&"6 %EN MODERN CONGRESGEBOUW IN HET HART VAN 2OTTERDAM OP SLECHTS MIN LOOPAFSTAND VAN HET #ENTRAAL 3TATION 6OOR ZAKELIJKE EN KENNISGERICHTE BIJEENKOMSTEN VANAF PERSONEN IS DE $OELEN EEN ONTMOETINGSPLAATS MET EEN BUITENGEWONE ALLURE $E TWEELEDIGE FUNCTIE ALS CONCERT ÏN CONGRESGEBOUW IN COMBINATIE MET DE FUNCTIONALISTI SCHE ARCHITECTUUR GEVEN DE LOCATIE EEN BIJZONDER KARAKTER
,36*4453""5 1045#64 "; 3055&3%". 5 ' & &7&/&.&/5&/8&37*/(!%&%0&-&/ /- * 888 %&%0&-&/ /-
#&634 803-% 53"%& $&/5&3 $0/(3&44 &7&/5 $&/5&3 5)& 4&55*/( '03 46$$&44 (ET "EURS 74# #ONGRESS %VENT #ENTER IS EEN (AMER CONGRESACCOMMODATIE GEVESTIGD IN HARTJE 2OTTERDAM OP DE HOEK VAN DE BEKENDE #OOLSINGEL EN HET "EURSPLEIN !LS %RKEND #ONGRESBEDRIJF BIEDT HET #ONGRESS %VENT #ENTER EEN FULL SERVICE CONCEPT BEGELEIDT DOOR EEN VAN ONZE PROFESSIONELE 0ROJECT -ANAGERS 5 HEEFT DE KEUZE UIT VERSCHILLENDE UP TO DATE RUIMTEN GESCHIKT VOOR TOT PERSONEN $OOR DE ONGEVEER PASSANTEN PER DAG BIEDEN WIJ U EXCLUSIEVE EXPOSURE MOGELIJKHEDEN RONDOM UW BEURS CONGRES OF EVENT 7ELKOM IN HET ZAKELIJK HART VAN 2OTTERDAM
#&6341-&*/ 1045#64 %# 3055&3%". 5 ' & $0/(3&44!85$30 /* 888 85$3055&3%". /-
ADV_Rotterdam.indd 7
27-10-2008 11:25:18
ACHTERGROND
08 HOLLAND IN CONGRES
Erik van Dijk (projectmanager Green Key en Blauwe Vlag): 'Groen gaat samen met de efficiĂŤntie van een onderneming.'
HOLLAND IN CONGRES
Hoe groen zijn onze congressen? Het ‘groene’ gehalte van organisaties begint steeds belangrijker te worden. Het wordt door velen gezien als een moreel imperatief en wint daardoor ook aan gewicht als marketingmiddel. Ook in de wereld van de congressen krijgt het duurzaamheidsaspect steeds meer aandacht. Een belangrijk keurmerk voor congrescentra en hotels is op dit moment de Green Key, ook wel Groene Sleutel genoemd. Eric Bakermans, marketingmanager Meetings & Conventions bij het Nederlands Bureau voor Toerisme en Congressen (NBTC): ‘Hoe meer centra dit keurmerk behalen, hoe groener Nederland als congresland wordt. En hoe beter het NBTC Nederland als groen congresland kan aanprijzen op internationale beurzen. Maar het initiatief ligt bij de ondernemingen zelf.’ TEKST JÉRÔME GOMMERS FOTOGRAFIE HOLLANDSE HOOGTE
V
Green Key is een internationaal energieen milieukeurmerk voor de toerisme-, recreatie en gastvrijheidsbranche, waar ook conferentiecentra onder vallen. Het is opgezet door en voor ondernemers en omvat een breed pakket aan eisen op het gebied van duurzame bedrijfsvoering, van energieverbruik en CO2uitstoot tot waterbeheer, afvalscheiding en de omgang met de omgeving. Vijftien landen werken inmiddels met dit duurzaamheidscertificaat; twaalf Europese landen en Groenland, Japan en Tunesië. In Nederland wordt het toegekend en beheerd door de Stichting Keurmerk Milieu, Veiligheid en Kwaliteit (KMVK). TIENDUIZENDEN EURO'S Erik van Dijk, projectmanager Green Key en Blauwe Vlag bij de KMVK, benadrukt dat werken aan duurzaamheid een plicht is van alle organisaties. Over een jaar of vijf, denkt hij, zullen ondernemingen die zich daar niet nadrukkelijk voor inzetten zichzelf bovendien uit de markt prijzen. Maar er is meer: ‘Het behalen van een
Green Key gaat samen met innovatie en een verbetering van de efficiëntie van de onderneming, die vaak tienduizenden euro’s per jaar bespaart.’ Het mes snijdt dus aan twee kanten. Green Key is voortgekomen uit de Milieubarometer, die tien jaar geleden werd ingesteld, en is de laatste jaren bezig aan een snelle opmars. Volgens Van Dijk loopt Nederland voorop met de implementatie van het keurmerk: er zijn nu zo’n tweehonderd hotels en recreatie-ondernemingen die een Green Key hebben; dat is relatief veel ten opzichte van de andere landen die ermee werken. Ook grote ketens als NH-Hotels en Center Parcs, die beide actief zijn in de congresmarkt, hebben de Green Key behaald – voor ál hun vestigingen welteverstaan. De Stichting KMVK streeft naar minimaal een verdubbeling van het aantal Green Key-ondernemingen in drie jaar tijd. In Nederland is gekozen voor een ‘groeimodel’ bij de toekenning van het keurmerk. Om ondernemingen aan te zetten >
HOLLAND IN CONGRES 09
olgens Bakermans heeft Nederland al een relatief groen imago in het buitenland. Gescheiden ophaal van vuilnis, goed openbaar vervoer, groene stroom, de ecotax en allerhande subsidies voor energiezuinige innovaties dragen daaraan bij. Voor de Nederlanders misschien vanzelfsprekend, maar in grote delen van Europa (nog) niet. Recente initiatieven van de overheid laten zien dat het haar ernst is: vanaf 2010 moeten bijvoorbeeld alle Nederlandse gemeenten duurzaam inkopen, niet alleen potloden en cartridges, maar ook externe vergaderfaciliteiten – iets wat van groot belang is voor het congreswezen. Dat Nederland er de vaart in zet, is zelfs 'cradle to cradle'-goeroe Michael Braungart opgevallen, want hij heeft onlangs aangekondigd zijn wetenschappelijke en zakelijke activiteiten te concentreren in Nederland. Als reden gaf hij op dat niet alleen grote ondernemingen zoals Akzo Nobel en Philips, maar ook ministeries en gemeenten met cradle to cradle aan de slag willen.
ACHTERGROND
tot een verduurzaming van hun bedrijfsvoering, zijn er drie niveaus ingevoerd voor de Green Key: brons, zilver en goud. Daardoor kunnen bedrijven snel stappen zetten en hun duurzaamheidsambities in de loop der jaren steeds scherper stellen.
MEER INFORMATIE Meer informatie kunt u vinden op www.kmvk.nl en www.greenkey. nl. Voor checklisten op het gebied van duurzaamheid kunnen meeting planners terecht op www.bluegreenmeetings.org.
010 HOLLAND IN CONGRES
GREEN KEY Green Key is een programma van de internationale Foundation for Environmental Education (FEE). Het duurzaamheidskeurmerk werkt met verplichte normen en optionele normen en kent drie niveaus: brons, zilver en goud. Hoe meer optionele maatregelen een onderneming treft, hoe hoger de Green Key-waardering wordt. Verplichte maatregelen betreffen vermindering van energieverbruik en CO2-uitstoot, de inrichting van een milieustraat, scholing van medewerkers en dergelijke. Voorbeelden van optionele maatregelen zijn de ondergrondse opslag van afval, waardoor het minder vaak hoeft te worden opgehaald, of het inzamelen van batterijen. Ondernemingen die het gouden niveau van de Green Key toegekend krijgen, komen in aanmerking voor de Vamil-regeling en kunnen hun milieu-investeringen vervroegd afschrijven.
Een succes voor Green Key is het in 2006 gesloten convenant met stadsdeel Centrum en de Dienst Milieu en Bouwtoezicht van Amsterdam. Negentien hotels in dit stadsdeel gaan de Green Key halen; in de eerste fase. In de tweede fase worden dat er nog meer. De Milieudienst zal de deelnemende hotels minder vaak controleren op duurzaamheidsaspecten, aangezien daarover duidelijke afspraken zijn gemaakt. Dat scheelt alle partijen tijd, geld en inspanning – en maakt het stadsdeel een stuk groener. Erik van Dijk voorziet dat dit convenant nadrukkelijk navolging gaat krijgen. De staatssecretaris van Economische Zaken heeft het in zijn ‘Toerismebrief’ als voorbeeld gesteld en wil dat het nagevolgd wordt in andere gemeenten en provincies. Stadsdeel Oud-Zuid in Amsterdam gaat het convenant als eerste kopiëren. Tot voor kort waren er nog geen grote internationale congrescentra die hun bedrijfsvoering volgens de richtlijnen van Green Key hadden ingericht. Daar is onlangs verandering in gekomen: in oktober heeft de RAI in Amsterdam als eerste grote congrescentrum de Green Key ontvangen. DE DRIE V’S Verblijf is niet het enige aspect van congresseren dat duurzaam gemaakt kan worden. Traditioneel worden twee andere V’s genoemd: vervoer en vermaak. Wie een ‘duurzaam’ congres wil organiseren zal ook het vervoer naar en van de locatie moeten betrekken in zijn plan. Rond grote internationale congressen hangt al snel de geur van vele vliegkilometers, geeft Erik van Dijk direct toe. ‘Daarom moeten we plaatselijk zo veel mogelijk met openbaar vervoer werken. Dat kan prima in Nederland, want het openbaarvervoernet is heel uitgebreid.’ Green Key is in gesprek met SenterNovem, een agentschap van het Ministerie van Economische Zaken dat een brug vormt tussen de rijksoverheid en het bedrijfsleven. SenterNovem bepaalt
onder meer de normen voor de duurzame inkoop van externe vergaderfaciliteiten van de overheden. Van Dijk: ‘SenterNovem stelt de eis dat een hotel of congrescentrum per openbaar vervoer bereikbaar is, maar benadeelt daarmee ondernemingen op afgelegen locaties, vinden wij. Wij willen dat de eis wordt versoepeld en dat ook ondernemingen worden opgenomen die gesloten vervoer aanbieden. Het is beter om ondernemingen te stimuleren tot verduurzaming van hun bedrijfsvoering dan om ze buiten te sluiten.’ Van Dijk benadrukt dat het dáárom gaat bij Green Key, om het echt omgooien en verbeteren van de bedrijfsprocessen. Hij kijkt kritisch naar organisaties die beweren CO2-neutraal te ondernemen alleen omdat ze een aantal certificaten hebben gekocht: ‘Dat is nauwelijks meer dan een aflaat.’ UNIQUE SELLING POINT Ook de derde V – vermaak – moet onder de loep genomen worden als men een groen congres wil organiseren. Van restaurants en cafés tot museumbezoek, winkelen en een middagje Marken. Congresgangers hebben gemiddeld aardig wat te besteden en vormen dus een toeristische factor van betekenis, zeker bij grote congressen. Maar ja, wat is er groen aan een bezoek aan het Mauritshuis of een jeneverproeverij? Op het gebied van ‘duurzaam vermaak’ ligt veel nog in de schoot van de toekomst. Er zijn bijvoorbeeld nog geen restaurants met een Green Key – maar Erik van Dijk verwacht dat ook dat gaat komen. Over één ding zijn Erik van Dijk en Eric Bakermans het in ieder geval eens: ‘Holland’ heeft als merk veel groene potentie. De unique selling points van Nederland blijven de uitzonderlijke ligging op en onder zeeniveau en alles wat daarbij hoort: polders, molens, klompen, dijken, waterwerken… Daarbij liggen rood (stad en vertier), groen (natuur en rust) en blauw (water) hier dicht bij elkaar, wat een groot voordeel is. Eric Bakermans ziet een fraaie toekomst voor het merk ‘Holland’ voor zich, waarbij oude Hollandse iconen worden gekoppeld aan nieuwe: de watermolen aan de windturbine, de klomp aan de duurzame sportschoen, oude dijken aan hightechwaterkeringen. Nu maar hopen dat de zeespiegel niet zó ver stijgt dat er maar één kleur overblijft… •
Nieuw Amsterdams Peil Initiatief
Kennismaken Het Nieuw Amsterdams Peil Initiatief is vernoemd naar één van de belangrijkste waterbeheerssystemen dat in 1672 in Amsterdam werd geïntroduceerd door Johannes van Waveren Hudde (1628 - 1704), befaamd wiskundige, burgemeester van Amsterdam en bewindhebber van de VOC.
Kennisplatform Het Nieuw Amsterdams Peil Initiatief is een netwerkplatform met als doel Nederland op de kaart te zetten als kennisland. Met goed aangeschreven universiteiten en academisch medische centra is Nederland en Amsterdam in het bijzonder uitgegroeid tot een volwaardig kenniscentrum voor belangrijke ontwikkelingen op het gebied van wetenschap en onderzoek.
Kennisdelen Congressen zijn een uitstekend medium om kennis te delen. Het Nieuw Amsterdams Peil Initiatief organiseert exclusieve kleinschalige bijeenkomsten waarbij vertegenwoordigers van kenniscentra, zoals universiteiten, onderzoeksinstituten, bedrijfsleven en overheid elkaar kunnen ontmoeten. Om kennis te delen en gedachten uit te wisselen met mede-initiatiefnemers van (wetenschappelijke) congressen in ons land.
Kennisvergaren Nieuw Amsterdams Peil Initiatief Postbus 3901 1001 AS Amsterdam tel.: 020 - 551 2570 fax: 020 - 551 2575 e-mail: napi@nap-initiatief.nl www.nap-initiatief.nl
NIEUW AMSTERDAMS PEIL I N I T I AT I E F
140 135 130 125 120 115 110 105
Het Nieuw Amsterdams Peil Initiatief wordt gevormd door: 쮿 Amsterdam RAI 쮿 Amsterdam Toerisme & Congres Bureau 쮿 Congrex Holland 쮿 De congresorganisatie van het AMC 쮿 Eurocongres Conference Management 쮿 ICS International Conference Services 쮿 Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen
HIC_advertenties.indd 11
K E N N I S P L AT F O R M
28-10-2008 10:17:05
Hotel Zuiderduin ligt op 100 meter van het strand in Egmond aan Zee. Met 33 zalen, waaronder een multifunctionele zaal van 1000 m2, 365 kamers en een scala aan faciliteiten is het hotel bij uitstek geschikt voor: congressen • vergaderingen • evenementen • productpresentaties • kick off meetings • bedrijfsfeesten Voor meer informatie: tel: 072-750 2020 of e-mail: sales@zuiderduin.nl • kijk ook eens op www.zuiderduin.nl Hotel Zuiderduin • Zeeweg 52 • 1931 VL Egmond aan Zee
* LOPX B QMBDF where we should meet Vergaderfaciliteiten 3* Hotel Astoria Hampshire Hotel-Noordwijk ‘Hof van Holland’ Hotel Conferentiecentrum Zonne Heeren van Noortwijck Vergaderfaciliteiten 4* Mercure Hotel Noordwijk De Baak Conferentiefaciliteiten Prominent Inn Hotel Alexander Hotel
POSTBUS 1508 2200 BE NOORDWIJK T 071 3623887 | F 071 3615388
INFO@NRCB.NL
Congreshotels NH Leeuwenhorst Conference Center Palace Hotel Hotels van Oranje Grand Hotel Huis ter Duin
Speciale locaties Keukenhof De Muze Space Expo Corpus ‘Reis door de Mens De Kookerij Dienstverleners Nightforce Taxi Jonker Brouwer’s Tours Koninklijke Beuk Evenementenbureaus SPEV/Noordwijk Events XPLR Unlimited Events Goesting Events
Restaurants “t Elfde Gebod Chatillon De Botter De Harmonie Iets Anders La Gallaria La Terrasse Latour Lounge Circles Onder de Linde Paul’s Recept Romanoff Thai Tjon The Champ Villa de Duinen Zon en Zeebad
WWW.NOORDWIJKCONGRES.NL
HIC_advertenties.indd 12
27-10-2008 11:37:30
FRESH DUTCH VIEWS
UNIEKE WATERKERING HOLLAND IN CONGRES
IS EXTRA STUK RANDSTAD
Als het aan het Innovatieplatform en de provincie Zuid-Holland ligt, verrijst er binnen nu en twee jaar een geheel nieuw stuk Nederland voor de kustlijn. Zandmotor heet de wereldprimeur die bescherming moet bieden tegen de stijgende zeespiegel maar ook extra ruimte biedt voor rust en recreatie. TEKST LINDA HUIJSMANS FOTOGRAFIE CORBIS
Lenie Dwarshuis, een van de initiatiefnemers van de Zandmotor en gedeputeerde in de Provinciale Staten van Zuid-Holland schetst het belang van een aan te leggen Zandmotorproject. ‘We hebben te maken met klimaatverandering. De zeespiegel stijgt en als we niets doen krijgen we hoe dan ook natte voeten. We werken aan oplossingen voor de korte termijn, zoals het versterken van de zwakke schakels in onze kustlijn. Met de Zandmotor hebben we een oplossing voor de lange termijn doordat we de hele kustlijn uitbreiden en versterken.’
Een andere belangrijke overweging is, dat er in de zuidvleugel van de Randstad een enorm tekort bestaat aan groene ruimte voor natuur en recreatie. ‘Naar schatting is er behoefte aan zo’n 30 tot 35 duizend hectare meer ruimte dan er nu is’, zegt Lenie Dwarshuis. Begin 2008 presenteerde het Innovatieplatform het idee voor een kunstmatig schiereiland voor de Zuid-Hollandse kust. Voorzitter Jan Peter Balkenende zag er brood in en zette er meteen vaart achter. Eind april tekende staatssecretaris Tineke Huizinga een ambitieovereenkomst en als alle plannen volgens verwachting verlopen, kan er begin 2010 begonnen worden met de realisering van de Zandmotor. Dwarshuis: ‘Nederland staat wereldwijd bekend om zijn innovatieve vermogen als het gaat om waterbeheersing. Tegenwoordig passen we onze kennis voornamelijk in het buitenland toe, met Dubai als bekendste voorbeeld. Met het Zandmotorproject laten we voor onze eigen kust zien wat we allemaal kunnen.’ •
HOLLAND IN CONGRES 013
De strandwandelaar die op een zondagmiddag een frisse neus komt halen, ter hoogte van Ter Heijde bij de kust van Delfland, zal een dikke honderd meter verderop, loodrecht op het strand waar hij op dat moment loopt, een megaduin zien ontstaan, dat uiteindelijk 75 meter boven de zeespiegel uitsteekt. Dat is het resultaat van 20 miljoen kubieke meter zand dat elders uit de zee wordt opgepompt en op deze plek gestort. Daarna gaat de natuur haar werk doen. Wind, stroming en getijden zullen het zand verdelen en het duin zal langzaam maar zeker lager worden.
Made in Holland: eBay voor congrestickets
STOELEN VERKOPEN TEGEN DE BEST MOGELIJKE PRIJS HOLLAND IN CONGRES
Twee Nederlanders zorgen voor een doorbraak in de internationale conferentiewereld. Ze luiden het einde in van het tijdperk van vaste toegangsprijzen. Bedenker Arnout Mostert vertelt over zijn vinding Conference Bay, een handelsplaats voor congrestickets. TEKST MARLEEN BAKKER BEELD SHUTTERSTOCK
U
‘
014 HOLLAND IN CONGRES
bezoekt ons congres, is er nog een collega die mee wil voor de helft van de prijs?’ Het is een vraag die Arnout Mostert vaak voorgeschoteld kreeg. De Nederlander bezocht voor Shell in Londen regelmatig congressen. ‘Ik kwam erachter dat heel veel congresorganisatoren een vergelijkbaar probleem hebben als bijvoorbeeld hotels en vliegmaatschappijen: de kosten die ze maken staan veelal vast, waardoor ze zo veel mogelijk kaarten moeten verkopen om deze vaste kosten te dekken.’ Wie zijn tickets heeft verkocht en daarmee de congreskosten heeft gedekt leidt een zorgelozer bestaan gedurende
de congresdagen. ‘De extra kopjes koffie en de broodjes die verkocht worden zijn pure winst. Maar niet iedereen verkoopt alle tickets vooraf. Vandaar dat veel organisatoren in de aanloop naar een congres met prijzen stunten. Ja, zo is eigenlijk ons idee tot Conference Bay (www.conferencebay.com) een jaar geleden geboren.’ De verschillen met eBay, de biedplaats op internet van allerhande spullen en middelen, zijn divers, betoogt bedenker Mostert. Allereerst de specifieke markt. Op Conference Bay komt de internetter maar voor één ding: het kopen of verkopen van congrestickets. Maar het belangrijkste verschil: ‘Op eBay wint de hoogste bieder. Bij ons kan iedereen winnen, want er is vaak geen maximum aantal plaatsen.’ Voor zowel de congresorganisator als de potentiële congresbezoeker geldt: ‘Het is een plek waar niet-verkochte congresstoelen mondiaal in de etalage staan en tegen een gereduceerde prijs worden aangeboden. Voor alle partijen interessant.’ DOORBRAAK De Nederlandse vinding is een doorbraak in de internationale branche. ‘De prijsstelling van congressen is sinds jaar en dag hetzelfde: vroegboekkorting wordt enkele maanden van tevoren aangeboden, vervolgens gaat de prijs omhoog en blijft zo hoog tot de dag van de conferentie.’ Een prijsmo-
Arnout Mostert (rechts) samen met compagnon Frank Bomers.
del dat uit de tijd is, oordeelt Mostert, die verwijst naar mensen die massaal vliegtickets boeken bij prijsvechters en op koopjes op internet bieden. ‘Wij geven de congreswereld een alternatief, waarbij de organisator ook nog eens spelenderwijs uitvindt wat de zogenaamde “bereidheid tot betalen” van de meeste klanten is. Dat kan weer worden gebruikt voor de prijsstelling van toekomstige evenementen.’ KUNST VAN HET BIEDEN De Conference Bay-werkwijze is eenvoudig. Organisatoren plaatsen (na registratie) gratis hun evenement op de internationale site. Een klus van nog geen vijftien minuten. ‘Conference Bay doet de rest. We hebben op dit moment 22 hoofdsectoren of onderwerpen.’ Daarna zijn er twee opties: of de organisator houdt zelf de touwtjes in handen of Conference Bay begeleidt het vervolg? Conference Bay kan boekingen tegen de normale ticketprijs voor de klant accepteren en zorgt voor de afrekening. De klant kan betalen met een aantal methoden en de organisator betaalt tien procent commissie aan Conference Bay bij een succesvolle verkoop. Als de organisator geen interesse heeft in deze extra service is het voor de toekomstige congresbezoeker alleen mogelijk om een bod op een congresticket te doen. Om een richtlijn te geven staan
‘Bij ons kan iedereen winnen’
HOLLAND Een jaar na de introductie maken er wereldwijd ongeveer 450 organisatoren gebruik van Conference Bay. ‘Veel van hen horen graag van ons, aangezien we altijd geld binnenbrengen!’ Om bescheiden te vervolgen: ‘Het zou te ver
gaan te zeggen dat de markt hier op wacht. Maar er zijn steeds meer congresorganisatoren die met ons willen werken aan een beter model om hun tickets verkocht te krijgen tegen de best mogelijke prijs.’ Hoewel Conference Bay van Nederlandse makelij is, moet Nederland de website nog ontdekken. In de zomer van 2008 staan een kleine tien Hollandse congressen op de website, onder andere: Haring institUte of Happiness, Green Power Conferences over biobrandstoffen, Farmaceutische conferentie door Oxford Global Conferences, World Trade Group over Supply Chain Risk Management 2008. Mostert verwacht dat Nederlandse congresorganisatoren snel zullen reageren als zij de voordelen van Conference Bay helder voor ogen hebben. ‘Misschien dat Nederland even van een afstandje heeft toegekeken en niet in eerste instantie genoodzaakt was tot Conference Bay. Congressen in Nederland zijn namelijk altijd van hoog niveau en de wereld weet Nederland goed te vinden.’ Om te besluiten: ‘Maar deze website trekt altijd bezoekers uit minder verwachte doelgroepen aan. Organisatoren bereiken segmenten van de markt die anders moeilijk bereikbaar zijn of domweg te duur om te infiltreren. Uiteindelijk voor iedere congresorganisator interessant.’ •
HOLLAND IN CONGRES 015
de originele prijzen op de site. De bezoeker doet vervolgens een bod en de organisator bepaalt of hij akkoord gaat. Daarbij is de functie, soort bedrijf, land van herkomst van de bieder zichtbaar voor de organisator. Conference Bay spaart de onderhandelingstijd uit, onderhandelen over het bod gaat namelijk niet: de organisator accepteert het bod of niet. Als het bod wordt afgewezen, kan de bieder het opnieuw proberen. ‘De kunst zit ’m in het op de juiste tijd bieden en redelijk te zijn in het maken van het bod. Ons advies luidt: ongeveer drie weken voor
de conferentie plaatsvindt, is een bod tussen de 50 en 70 procent van de volle prijs acceptabel. De gemiddelde succesvolle biedingen liggen zo rond de 50-70 procent van de normale prijs. De congresorganisator ziet op zijn of haar dashboard op onze site de prijs die de bezoeker wil betalen minus onze twintig procent commissie.’ Na de Shell-jaren in Londen woont Mostert nu zo’n vijf jaar in Singapore. Zijn accent verraadt zijn internationale carrière. Vooral bij woorden die in het Engels nagenoeg hetzelfde zijn, rolt het internationale Engels gemakkelijk uit zijn mond. Hij lacht: ‘Deze markt is de overtreffende trap van internationaal. Dat weet Nederland als sterk congresland als geen ander.’ Mostert heeft Conference Bay met landgenoot Frank Bomers vanuit de Asia Pacific opgebouwd en uitgerold over de rest van de wereld. De mannen wonen in Singapore. ‘Azië maakt een enorme groei door. We schatten dat de conferentiemarkt in Azië, inclusief India en China met ongeveer 15-20 procent per jaar groeit.’
PROFIEL
BELANGRIJKE FUSIE ‘WE HEBBEN DEZELFDE BLOEDGROEP’ De Nederlandse PCO International Conference Services (ICS) is in september gefuseerd met de internationale congresorganisatie MCI Group. Managing director MCI Amsterdam Office Jerry Gaspersz: ‘Wat vooral zal opvallen is de branding van ICS naar het merk MCI.’
016 HOLLAND IN CONGRES
TEKST CARIENE JOOSTEN FOTOGRAFIE LEX DRAIJER
ICS is al jaren een vooraanstaand partner op het gebied van congresorganisatie in Nederland. Het bedrijf is gespecialiseerd in wetenschappelijke, zakelijke en overheidscongressen. Eigenaar Jorge Castex heeft eveneens een kantoor in Buenos Aires, dat gerund wordt door zijn zoon Mariano Castex. Beide kantoren maken sinds september deel uit van de MCI Group. MCI is met 29 vestigingen in 18 landen ’s werelds grootste associatie-, communicatie- en event management-bedrijf. De expertise van MCI organiseert zich rond twee gebieden. Het eerste is ‘Industry Practices’, waarbinnen experts samen met klanten werken aan hun bedrijfsdoelstellingen door zich te richten op de markten, klanten en het merk. Het tweede gebied waarin MCI zich heeft gespecialiseerd, is ‘Product Practices’. Gaspersz: ‘We kennen allemaal professionele congresorganisatie (PCO) en associatiemanagement; MCI kent hiernaast nog vijf andere ‘‘product practices’’, die associaties en instituties helpen in hun groei en ontwikkeling.’ Sinds de oprichting in 1987 is het van origine Zwitserse bedrijf uitgegroeid van 4 naar 750 medewerkers. Ook is MCI
thought leader in het bouwen van community rond merken, producten en diensten voor ondernemingen en instanties. In 2007 bedroeg de jaaromzet 181 miljoen euro. ‘We hebben de afgelopen tijd gemerkt dat de manier van werken van MCI en ICS met elkaar overeenkomt’, vertelt Gaspersz. ‘We hebben dezelfde bloedgroep. Dat vergemakkelijkt deze fusie.’ Het integratieproces betreft echter vele facetten: van HR en IT tot financiën en management. Een verdere professionalisering zal plaatsvinden, waardoor klanten in de toekomst gebruik kunnen maken van meer diensten. ‘Maar ook voor MCI-medewerkers is de fusie voordelig’, zegt Gaspersz. ‘Zij hebben toegang tot meer kennis en ervaringen op alle niveaus en in tal van landen. Bij de medewerkers ligt volgens hem dan ook de daadwerkelijke totstandkoming van de fusie. ‘Het gaat er niet alleen om wie eigenaar is van de aandelen, hoe de branding eruitziet en met welke bedrijfsnaam de telefoon wordt beantwoord. Het gaat er met name om dat de medewerkers zich MCI voelen.’ •
REDACTORIAL
HET MECENAAT IN DE 21E EEUW:
DE (NIEUWE) BESCHERMERS VAN KUNST & WETENSCHAP Informatieve lezing tijdens PAN Amsterdam Het zal u niet zijn ontgaan, de overheid is deze nieuwe eeuw niet langer per definitie de ‘financiële zorgverzekeraar’ voor kunst, cultuur en wetenschap in Nederland. Het particuliere initiatief speelt steeds vaker een belangrijke rol in de ondersteuning van allerlei kunstenaars, wetenschappers of zelfs sporters. Een noodzaak, nu overheden hun financiering steeds vaker terugbrengen tot het meest basale niveau of nog erger; het nulpunt. Het Mecenaat — het woord is afkomstig van de rijke Romeinse beschermheer Gaius Cilnius Maecenas — maakt een bloeiperiode door. Als gevolg van de trend van afbrokkelende ondersteuning door overheden aan de diverse vormen van kunst- en wetenschapbeoefening, ontstaan kansen voor particulieren en ondernemingen. Het Nieuw Amsterdams Peil (NAP) initiatief wil wetenschappers graag deelgenoot laten zijn van deze ontwikkelingen. Het NAP initiatief is een kennisplatform voor internationale congressen en daarmee bijna een bescheiden exponent te noemen van het Mecenaat in Nederland.
Kunsthistorica en adviseur Renée Steenbergen, auteur van het recent verschenen boek De Nieuwe Mecenas. Cultuur en de terugkeer van het particuliere geld, gaat in een exclusieve lezing dieper in op de ontwikkelingen binnen het nationale en internationale kunstmecenaat. De lezing vindt plaats tijdens PAN Amsterdam op 23 november 2008. Deze eigentijdse kunst- en antiekbeurs is al meer dan 20 jaar een ontmoetingsplek voor zowel de beginnende verzamelaar als de ervaren collectioneur. INSTALLATIE NIEUWE AMBASSADEURS NAP INITIATIEF Een terugkerend hoogtepunt sinds het bestaan van het NAP initiatief is de installatie van de ambassadeurs. Personen die in het recente verleden of in de nabije toekomst een belangrijke inhoudelijke rol hebben gespeeld bij het naar Amsterdam halen van een (wetenschappelijk) congres. Als dank voor hun verdiensten, maar ook als stimulans richting andere initiatiefnemers, ontvangen zij een speciale oorkonde en dankbetuiging voor hun verrichte inspanningen. OVER HET NIEUW AMSTERDAMS PEIL INITIATIEF Het NAP initiatief is een kennisplatform ter bevordering van internationale, wetenschappelijke congressen in Nederland in het algemeen en Amsterdam in het bijzonder. Nederland heeft de afgelopen jaren te kampen gehad met een afkalvende (internationale) belangstelling als kennis- en congresland en is daarmee in vergelijking met andere Europese landen achterop geraakt. Het doel van dit initiatief is Nederland als kennisland op een hoger ‘peil’ te brengen. Congressen zijn daarvoor een uitstekend medium. De initiatiefnemers willen vertegenwoordigers van kenniscentra — zoals universiteiten, onderzoeksinstituten en bedrijfsleven — enkele keren per jaar bij elkaar brengen tijdens exclusieve, kleinschalige bijeenkomsten.
Stuur voor meer informatie een e-mail naar: napi@atcb.nl Renée Steenbergen
HOLLAND IN CONGRES 17
Grondleggers van het Nieuw Amsterdams Peil initiatief Amsterdam RAI Convention Centre Amsterdam Toerisme & Congres Bureau Congrex Holland De congresorganisatie van het AMC Eurocongress International MCI Amsterdam Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen
HOE INTENSER DE ERVARING, HOE KOSTBAARDER DE HERINNERING. Waar je het ziet is hoe je het ziet. Bij het ontwerp van Nederlands grootste ballroom stond de beleving van bezoekers dan ook centraal. Het Elicium combineert afmeting en allure. EfďŹ ciĂŤntie en elegantie. Het Elicium ademt luxe en exclusiviteit. Je voelt het zodra je binnenloopt: hier gaat iets bijzonders gebeuren... De state of the art faciliteiten garanderen een comfortabel onderkomen voor uw evenement. Een galadiner, feest, beurs, presentatie, award uitreiking, congres, modeshow of road show... samen maken we er een onvergetelijke ervaring van. Het Elicium A brighter place Open vanaf 1 januari 2009
Amsterdam RAI Convention Centre | raimarketing@rai.nl | +31 20 549 17 22 | www.rai.nl
HIC_advertenties.indd 18
27-10-2008 11:38:21
AMSTERDAM ZUIDAS
HOLLAND OP Z’N BEST
CONGRESSEREN IN DE 21E EEUW HOLLAND IN CONGRES
Iedereen kent het ansichtkaarten-Amsterdam, de pittoreske stad met grachten, panden uit de achttiende eeuw en ouder, kleine winkeltjes en bruine cafés. Aan de zuidelijke rand van de stad is een zakelijk Amsterdam in ontwikkeling: de Zuidas met splinternieuwe (hoofd)kantoren van internationale bedrijven, Schiphol, het World Trade Center en de RAI. De Zuidas is een interessante locatie voor internationale congressen en vergaderingen. De verwachting is dat het een tweede stadshart wordt. TEKST HELEEN SCHOONE FOTOGRAFIE HOLLANDSE HOOGTE EN RAI
De ontwikkelingen op de Zuidas staan nog in de kinderschoenen, maar nu al is het uitzicht vanaf de perrons van station Zuid indrukwekkend, met aan de noordkant de gebouwen van het World Trade Center (WTC) en aan de zuidzijde kantoren van onder meer ABN Amro, ING en advocatenkantoor Nauta Dutilh. Hier wordt ook duidelijk waarom de A10 doorgaat voor een van de drukste verkeersaders van Nederland. Over zes rijbanen suizen onafgebroken auto’s voorbij. Het
geheel maakt een dynamische, grootstedelijke indruk. Aan de kop van de Zuidas ligt de Amsterdam RAI, het grootste beurzen- en congrescentrum van Nederland. De RAI bestaat al 115 jaar en is een paar maal opgeschoven naar de rand van de steeds verder oprukkende stad. Sinds 1968 ligt de RAI aan het Europaplein. Vijf jaar geleden stond de directie van de RAI voor de vraag: blijven we hier, of verhuizen >
HOLLAND IN CONGRES 019
H
et is heel gebruikelijk om een toeristische wandeling te maken door het oude Amsterdam, maar wie tijd heeft en geïnteresseerd is in stedenbouwkundige ontwikkelingen, zou ook eens een rondje over de Zuidas kunnen maken. Zelfs vanaf Schiphol is dat gemakkelijk te doen: je stapt er op de trein en staat acht minuten later op station Amsterdam Zuid, het hart van de Zuidas. Rond 2020 stoppen ook alle hogesnelheidstreinen uit Duitsland en Frankrijk op dit station.
Bouwactiviteiten op het terrein geven een duidelijk antwoord: de RAI blijft
we naar de nieuwe rand van de stad? De bouwactiviteiten op het terrein geven een duidelijk antwoord: de RAI blijft. De bestaande hallen worden vanaf september 2009 verbonden door een heel nieuw gebouw. Het draagt de veelbelovende naam Elicium, wat vrij vertaald ‘verrukkelijk verblijf’ betekent. Er komt een permanent ‘met licht en tapijt’ ingerichte ballroom die vooral is bedoeld als congresruimte, maar ook zal worden gebruikt als luxe beursruimte en voor feesten tot 2500 mensen. Boven de ballroom zijn flexibel in te delen congres- en vergaderzalen.
020 HOLLAND IN CONGRES
Volgens Maurits van der Sluis, commercieel directeur van de RAI, is er geen enkele reden om het Europaplein te verlaten. ‘We hebben laten onderzoeken of de RAI nog voldoet aan de eisen van deze tijd. Daaruit bleek dat de ligging, indeling en functionaliteit goed zijn. Als we het nu moesten aanleggen, zouden we het precies zo doen.’ Hij vervolgt: ‘We hebben er daarom voor gekozen de RAI kwalitatief te vernieuwen, uit te breiden en om ons op de vergadermarkt te begeven. We werken nu aan het Elicium en achter de RAI willen we ons eigen hotel met achthonderd kamers bouwen, omdat er in Amsterdam een groot
tekort aan hotels is. Dat is natuurlijk ook een belangrijke toevoeging voor de RAI. Het hotel moet in 2012 klaar zijn. In totaal investeren we 118 miljoen euro in vernieuwing en uitbreiding.’ Het Elicium staat nog in de steigers, maar was in september toch al ver genoeg af om een paar dagen te worden gebruikt voor de IBC-beurs, de beurs voor ontwikkelingen in de (nieuwe) media. Met 45.000 bezoekers is het de grootste jaarlijkse beurs in de RAI. Van der Sluis: ‘De bouw van het Elicium is tijdelijk gestopt omdat we de ballroom hard nodig hebben voor de IBC. Dat is vrij ongebruikelijk en kost ons ook wel geld, maar het is een grote klant van de RAI. Het belang van het Elicium is voor ons heel groot. Als het klaar is, zijn we het grootste congrescentrum van Europa. We kunnen dan concurreren met de nieuwste centra in de wereld.’ Niet alleen de RAI zelf verandert en breidt uit. Voor de deur wordt gewerkt aan het nieuwe station voor de Noord-Zuidlijn van de metro. Als het in 2011 opengaat, is de RAI met een eigen trein- en metrostation optimaal bereikbaar met het openbaar vervoer. In 2010 gaat ook het plein voor de >
DE ZUIDAS De Zuidas is een langgerekt gebied tussen het water van de Amstel en de Schinkel. Aan beide kanten van snelweg A10, metro en spoor is ruimte voor de ontwikkeling van 2,7 miljoen vierkante meter vloeroppervlak. Daarvan is nu vijfhonderdduizend vierkante meter bebouwd.
HOLLAND IN CONGRES 021
In het gebied kunnen volgens die plannen ongeveer 222.000 mensen wonen en zeventig- tot tachtigduizend mensen werken. De bedrijven genereren naar verwachting bovendien nog eens honderdduizend banen bij toeleveranciers. Of alle dromen van gemeente en projectontwikkelaars uitkomen, is nog niet zeker. Er is natuurlijk veel geld mee gemoeid en de plannen zijn niet zonder risico. Om woningen te kunnen bouwen zullen de wegen, trein- en metroverbindingen in tunnels moeten verdwijnen, in verband met de luchtkwaliteit. Als daar geen geld voor is, komen aan de Zuidas vooral bedrijven en de nodige horeca. Dan nog is de Zuidas belangrijk voor de economie van Amsterdam en omstreken.
HOLLAND OP Z’N BEST
NOVOTEL AMSTERDAM CITY Hotel Novotel Amsterdam City speelt in op de ontwikkelingen aan de Zuidas. De binnenkant van het hotel wordt verbouwd en opnieuw aangekleed, de gevel krijgt een ander jasje en naast het hotel verrijst volgend jaar een nieuwe zaal. Er verandert veel voor Novotel, vertelt directeur Remco Groenhuyzen. ‘De RAI gaat uitbreiden en krijgt over een paar jaar een eigen hotel. Tot nu toe werden congresbezoekers vaak bij ons gehuisvest, maar dat wordt in de toekomst minder. Wij moeten daarom onze eigen markt creëren en houden de ontwikkelingen scherp in de gaten. De grote internationale bedrijven op de Zuidas bieden nieuwe kansen, maar voor kleinere gezelschappen hebben ze zelf al mooie vergadercentra waar wij niet aan kunnen tippen. We hebben onderzoek gedaan bij hoteliers in binnen- en buitenland, en daar komt uit dat er in Amsterdam nog behoefte is aan een hotel waar vierhonderd mensen kunnen vergaderen en slapen. Die gezelschappen kunnen vanaf december 2009 bij ons terecht.
•
9000 Amsterdam kampt met een groot tekort aan hotelkamers. Om het tij te keren, moeten tot 2015 negenduizend nieuwe kamers worden gebouwd.
022 HOLLAND IN CONGRES
Novotel Amsterdam City
beursgebouwen op de schop. Jan van den Bosch, directeur van het RAI Convention Center is daar enthousiast over. ‘De RAI heeft nu een groot kaal entreegebied omdat het ooit is aangelegd voor de grootste beurs die de RAI moet kunnen huisvesten. Echt grote beurzen zijn er maar af en toe. De rest van het jaar is het plein niet in gebruik. Met de bouw van het Elicium verbetert de voorkant van ons gebouw enorm en krijgt de RAI een goede uitstraling. We gaan een open en prettige entree maken die gebruikt kan worden voor mobiele voorzieningen, zoals kaartverkoop en ontvangstpaviljoens. Er komt ook meer horeca aan de straatkant, omdat er steeds meer passanten door het gebied van de RAI komen. We willen bijdragen aan de uitstraling en levendigheid van onze directe omgeving.’ De ontwikkelingen aan de Zuidas zijn van groot belang voor de RAI, zegt Van der
Sluis. ‘Over dertig jaar is de Zuidas downtown Amsterdam. De internationale bedrijven die zich daar vestigen zijn voor ons belangrijk. Ze kunnen heel gemakkelijk hun congressen en vergaderingen in de RAI houden. De plannen voor de Zuidas zijn sterk gefocust op levendigheid en leefbaarheid en als RAI kunnen we daar aan meewerken. Dat we in Amsterdam zijn gevestigd, blijft wel de belangrijkste reden waarom we het merk RAI zo gemakkelijk kunnen verkopen. Mensen krijgen nog steeds een heel goed gevoel als je het over Amsterdam hebt, en dan bedoel ik de historische stad in combinatie met de goede ligging van de luchthaven, vlakbij. De Zuidas versterkt dat gevoel. Nu komen mensen nog voor de grachten. We gaan daar een modern stadsdeel aan toevoegen met alle voorzieningen waar nu behoefte aan is. Dan heb je een mooi compleet aanbod.’•
René van Schie is door de gemeente Amsterdam aangesteld om de markt te stimuleren en initiatieven door de gemeente te loodsen. Van Schie: ‘In het verleden hebben we te weinig geïnvesteerd. Er was geen centraal punt in de gemeente waar marktpartijen terecht konden met nieuwe initiatieven. Nu functioneert de hotelloods als centraal punt en dat werpt direct vruchten af. ‘Samen met een onderzoeksbureau en de stadsdelen ben ik op zoek naar zestig potentiële hotellocaties in alle delen van de stad. Voor de zakelijke markt is Sloterdijk een interessante locatie omdat de vervoers- en parkeermogelijkheden goed zijn. ‘De Zuidas is ook een prachtige locatie. Daar is het vooral belangrijk dat er een vijfsterren tophotel komt. Dat is een belangrijke factor voor internationale bedrijven die zich in het gebied willen vestigen. Binnenkort openen op de Zuidas het Royal Tulip hotel en het NH Musica. Het NH hotel is interessant omdat het is gevestigd in een verbouwd kantoorpand.’ Van Schie denkt dat negenduizend kamers erbij realistisch is. ‘De hotels hebben dan een gemiddelde bezetting van 75 procent.’
•
REDACTORIAL
VERGADEREN AAN DE ZUIDAS De Zuidas is een internationaal, multicultureel centrum van kennis en zakelijke dienstverlening. Het World Trade Center in het hart van het Zuidas-gebied is daarom de ideale plaats voor (inter)nationale bijeenkomsten.
restaurant ‘Dyne’s’ en de Wine & Food bar ‘nooon’. Beide zijn zeer geschikt voor lunches, diners, borrels en andere evenementen. www.triple-ace.nl EXPAT CENTER AMSTERDAM Op 17 juni 2008 opende de heer Cohen, burgemeester van Amsterdam, en de heer van Zanen, burgemeester van Amstelveen, het Expat Center op de Zuidas. Buitenlandse werknemers (kennismigranten) kunnen voortaan op één locatie in Amsterdam hun verblijfsvergunning ophalen én zich inschrijven bij de gemeente Amsterdam of Amstelveen. Het nieuwe Expat Center is een proef op initiatief van de gemeente Amsterdam en de gemeente Amstelveen, in samenwerking met de Immigratiedienst (IND). Door de gemeentelijke procedures en die van de IND op elkaar af te stemmen, is het mogelijk alle handelingen op de Zuidas te laten plaatsvinden. Daarnaast is een digitaal loket ontwikkeld, waardoor expats hun aanvraag al in gang kunnen zetten voordat ze in Nederland aankomen. Het centrum is opgericht met het doel struikelblokken voor expats weg te nemen en het voor hen makkelijker te maken om in de Amsterdamse regio te gaan wonen en werken. • Kijk voor meer informatie op: www.iamsterdam.com/expatcenter
HOLLAND IN CONGRES 23
Triple Ace is een unieke joint venture van de Koninklijke Van den Boer Groep Avenance en het World Trade Center Amsterdam, die na een uitgebreide verbouwing haar nieuwe, eerste klas conferentiecentrum Interactive geopend heeft. Interactive is gevestigd in de centrale hal van het World Trade Center en bestaat uit vier boardrooms, zes vergaderzalen en een ruim auditorium varierend van 39 m2 tot 230 m2. Door de centrale ligging van het World Trade Center zijn de vergaderfaciliteiten voor iedereen goed bereikbaar. Zo ligt het trein-, tram-, bus- en metrostation op 3 minuten afstand en Amsterdam RAI Convention Centre op maar 10 minuten afstand. De boardrooms (39m2) zijn zeer geschikt voor kleine groepen tot 12 personen. De vergaderzalen (72m2) bieden een goede mogelijkheid voor het houden van presentaties, vergaderingen en trainingen en kunnen naar wens worden ingericht. Het auditorium bestaat uit een vaste opstelling voor 200 personen met een ingebouwde regiekamer, uitlichting van het podium, katheder, geluidsinstallatie en een scherm met ingebouwde projectieapparatuur. Bij alle zalen heeft u een ruime foyer tot uw beschikking voor de ontvangst van uw gasten en de pauzes. Uiteraard beschikt het conferentie centrum Interactive over moderne audiovisuele en technische apparatuur. Tenslotte beschikt Triple Ace ook over twee restaurants namelijk het à la carte
Uniek in Zeeland en op 50 meter van zee & strand Wij zijn het enige Erkende Congresbedrijf in onze provincie. Daarnaast beschikken wij over een vergaderaccommodatie. In totaal 10 vergaderzalen van 45 tot 450 m2. De zalen zijn voorzien van alle vereisten. Overige faciliteiten: 114 hotelkamers voorzien van alle 4**** standaards, voldoende gratis parkeerplaatsen, sauna, solaria, ďŹ tness, binnenzwembad, gamesroom, restaurant, ruime lounge, terras en bar. Bovendien bieden wij U in diverse periodes lagere tarieven aan. Standaardprijzen vergaderarrangementen: 24-uurs vanaf ` 163.-, 2-daags vanaf ` 222.-, 3 daags vanaf ` 385.- p.p. Al onze arrangementen zijn inclusief s ONTVANGST MET KOFlE THEE s ZAALHUUR s mIPOVER s /(0 OF STANDAARDBEAMER MET STANDAARDSCHERM OP VERZOEK s 7)&) VOOR LAPTOP IN DE ZAAL s ONBEPERKT KOFlE THEE MINTS EN FRUIT IN DE ZAAL s NOTEBLOCS s SCHRIJFMATERIAAL s LUNCH ES ONTBIJT EN DINER S s een trainerskit.
HIC_advertenties.indd 24
Tot ziens aan de kust in Golden Tulip Westduin te Koudekerke bij Vlissingen. 7ESTDUIN 0% +OUDEKERKE 4EL &AX e-mail: info@goldentulipwestduin.nl )NTERNET WWW GOLDENTULIPWESTDUIN NL
28-10-2008 10:20:41
REDACTORIAL
NEW ROOMS TOMEET YOUR DREAMS Hotel Arena in Amsterdam biedt een bruisende combinatie van hotel (TOSTAY), restaurant (TODINE), café (TODRINK), club (TONIGHT) en vergaderruimtes (TOMEET). Allemaal onder één dak van een monumentaal pand uit 1890: het voormalige Sint Elisabeth Weeshuis.
Het hotel beschikt over diverse zalen TOMEET, die ruimte geven aan vergaderingen, presentaties, showcases, conferenties en (huwelijks-) recepties. De warm ingerichte meetingrooms zijn te huur voor groepen vanaf 8 tot 1000 personen. Daarnaast beschikt Hotel Arena over een eigen parkeerterrein. Hotel Arena heeft recentelijk de Kerk- en Tuinzaal voorzien van een gloednieuw licht- en geluidsplan waardoor de entourage in combinatie met fantastisch licht en geluid uw event de sfeer kunnen meegeven die u zoekt. Op dit moment zijn er reeds drie vleugels geheel vernieuwd en er wordt hard gewerkt aan de overige vleugels, zodat alle ka-
mers helemaal naar uw wensen zullen zijn. In de nieuwe kamers zijn de authentieke elementen intact gelaten, gecombineerd met een eigentijds Dutch Design en ingericht door toonaangevende ontwerpers. Het interieur van de kamers is ingericht met verschillende wittinten waardoor er, onder andere door de verlichting, een bijzondere intieme sfeer is ontstaan. Het contrast van de historische elementen, gecombineerd met design worden versterkt door de combinatie van de witte kamers met de zwarte badkamers. Zwarte glazen wanden en glimmende tegels vertellen een geheel eigen verhaal. Bent u nieuwsgierig naar de nieuwe kamers surf dan naar: www.hotelarena.nl. •
Voor meer informatie: Hotel Arena 020 850 24 27 en/of www.hotelarena.nl
HOLLAND IN CONGRES 25
IN THE SPOTLIGHT
HOLLAND IN CONGRES
Van 24 tot en met 26 september werd in het Amsterdamse Westerpark de derde editie van PICNIC gehouden. PICNIC is een crossmediaal evenement op het gebied van mediatechnologie, entertainment en wetenschap. Wat verklaart de internationale aantrekkingskracht van dit toonaangevende festival voor de creatieve industrie?
026 HOLLAND IN CONGRES
TEKST JANNEKE STAATS FOTOGRAFIE PETER SMITH
E
r waren veel nieuwe bezoekers. Niet alleen uit Nederland maar ook uit de rest van Europa, Amerika en zelfs een delegatie uit Afrika. In totaal hadden we 8535 bezoekers, vorig jaar waren dat er overdag 5000. De sfeer was goed, het weer fantastisch en sprekers waren net als voorgaande jaren zeer enthousiast over het programma. Daarbij was de belangstelling van de buitenlandse pers groot. Onder anderen journalisten uit Spanje,
‘
Nicolette Vink
Roemenië, Zuid-Afrika, VS, Brazilië, Scandinavië en Groot-Brittannië.’ Festivaldirecteur Nicolette Vink blikt tevreden terug op de derde editie van PICNIC. Het evenement dat net als voorgaande jaren werd gehouden in het Westerpark in Amsterdam is in korte tijd uitgegroeid tot een internationaal toonaangevend congres voor professionals uit de creatieve en technologische industrie. Vink die eerder onder andere voor MOJO Concerts popfestivals
INTERNATIONAAL FESTIVAL VOOR DE CREATIEVE INDUSTRIE
SAMENWERKING Het hoofdthema van dit jaar was Collaborative Creativity, over de ontwikkeling van nieuwe manieren waarop wereldwijd groepen mensen samenwerken, bijvoorbeeld dankzij internet. Internationale en Nederlandse sprekers presenteerden op PICNIC nieuwe en verbonden vormen van intelligentie en creativiteit. Publiekstrekkers waren onder anderen Clay Shirky, auteur van ‘Here Comes Everybody’ en Charles Leadbeater, auteur van ‘We-Think’. Maar ook sprekers als Bill Moggridge, de ontwerper van de eerste laptop en Younghee Chung van Nokia gingen in op ontwerpprocessen waarbij grote groepen gebruikers zijn betrokken. Het thema sluit perfect aan op de organisatie en filosofie van PICNIC zelf. Programmadirecteur Monique van Dusseldorp stelde het >
IEDEREEN ONLINE Het draadloze netwerk van PICNIC was voor iedereen vrij en eenvoudig toegankelijk met de code op het entreebewijs. Zowel binnen als buiten de gebouwen klapten bezoekers dan ook hun laptops uit om tussen de lezingen door een blog bij te werken, een filmpje online te zetten of via internet te bellen. De organisatie was erg tevreden over de Xirrus Wi-Fischotels die tijdens PICNIC voor het eerst in Nederland werden toegepast. Elke schotel is goed voor vijfhonderd draadloze verbindingen, en per schotel is maar één internetverbinding nodig. De eenvoud van het systeem is aantrekkelijk voor het Westergasterrein met de oude gebouwen zonder infrastructuur. Op het terrein zijn nu tien van deze energiezuinige Wi-Fi-schotels geplaatst. Het Westergasterrein kan naam en inlogcodes veranderen voor elk nieuwe evenement dat wordt georganiseerd.
HOLLAND IN CONGRES 027
organiseerde, legt uit dat PICNIC meer is dan een congres. ‘De kern is uiteraard een goede conferentie waar in drie dagen tijd tientallen interessante sprekers met Powerpoint-presentaties hun verhaal doen. Maar wat het evenement extra aantrekkelijk maakt is dat het tegelijkertijd ook een festival is met een simultaanprogramma, een centrale ontmoetingsplek en veel verrassende, gekke dingen die bezoekers tegen kunnen komen op het groene festivalterrein. Zo waren er dit jaar veel interactieve installaties, liepen er kunstzinnig uitgedoste herderinnetjes rond en was er een Braziliaanse trommelband.’ Naast de hoofdconferentie biedt PICNIC ook Specials, dat zijn seminars, lezingen en discussies die dieper ingaan op specifieke thema’s. In PICNIC Labs, praktische workshops en masterclasses, worden deelnemers uitgedaagd op een andere manier naar hun business te kijken.
028 HOLLAND IN CONGRES
‘PICNIC gaat niet alleen over kennisoverdracht, maar over nieuwe contacten opdoen en elkaar inspireren’
boordevolle programma samen met hulp van vele PICNIC-ambassadeurs in het buitenland die haar tipten over ontwikkelingen ter plekke en interessante sprekers. De ambassadeurs gaven in hun eigen land ook bekendheid aan PICNIC. Nicolette Vink: ‘PICNIC gaat niet alleen over kennisoverdracht, maar over nieuwe contacten opdoen en elkaar inspireren. De naam PICNIC staat voor bij elkaar komen, ideeën uitwisselen en kennis met elkaar delen. We willen dat onze bezoekers met elkaar in contact komen. De opzet van het festival is hier tot in de kleinste details op gericht. Neem bijvoorbeeld het meubilair in de Gashouder, de centrale ontmoetingshal, dat bestond voornamelijk uit houten picknicktafels die het makkelijk maken om bij elkaar aan te schuiven. De cateraar heeft gezorgd voor een aanbod dat uitnodigde om je eten met elkaar te delen. Zo kon je bijvoorbeeld een lunch voor meerdere personen krijgen in een rieten picknickmandje. Bovendien straalden de decors,
met op elk podium gras en meubilair van steigerhout met roodgeruite picknickkleedjes, een prettig soort kneuterigheid uit waardoor mensen zich al snel op hun gemak voelden.’ Vink vertelt dat dit jaar voor het eerst een PICNIC-networkdinnerparty is georganiseerd om sprekers en bezoekers met elkaar na te laten praten over de dag. ‘Het was een geweldig inspirerende avond. Omdat we willen dat de uitwisseling doorgaat – buiten de drie congresdagen om – hebben we een online PICNIC-netwerk opgezet op onze site www. picnicnetwork.org. Met dit netwerk willen we door het jaar heen meer gaan doen.’ GROENE IDEEËN PICNIC is vooral ook een groen festival. Nicolette Vink. ‘We doen erg ons best om de hoeveelheid afval te beperken en zo veel mogelijk ‘‘groen’’ te werken. Het is bijvoorbeeld een eis die we stellen aan de cateraar. Alle producten zijn zo veel mogelijk
IN THE SPOTLIGHT
INTERACTIEVE PLATTEGROND
‘De naam PICNIC staat voor bij elkaar komen, ideeën uitwisselen en kennis met elkaar delen’
PICNIC-GEVOEL De locatie zelf, het Westergasterrein in het Westerpark, draagt bij aan het succes van PICNIC. Nicolette Vink: ‘De parkachtige omgeving en de oude gebouwen met ieder hun eigen karakteristieke sfeer horen bij het PICNIC-gevoel.’ Voor de stad Amsterdam is PICNIC een belangrijk uithangbord dat de stad een innovatief en creatief imago geeft. De stad subsidieert het evenement. ‘Er is een goede synergie tussen de stad en onze organisatie’, vertelt Vink. ‘Zo heeft burgemeester Job Cohen PICNIC geopend en zijn verschillende wethouders komen kijken. Omdat PICNIC zo’n grote internationale aantrekkingskracht heeft onderzoeken we nu of we het evenement ook in het buitenland kunnen neerzetten. Komende lente willen we in New York een PICNIC-dag gaan organiseren. Ook dat kan een interessante promotie zijn voor de stad Amsterdam.’ •
SPEELS MET RFID-TAGS Tijdens PICNIC werden de mogelijkheden van RFID-tags – een soort barcode die op afstand kan worden gelezen – op de meest creatieve manieren getoond. Iedere bezoeker kreeg een persoonlijke ‘Ik-tag’ met een RFID-chip. Hiermee was het bijvoorbeeld mogelijk om mee te doen aan ‘Ik-run’. Door bij de start en finish van het parcours de persoonlijke tag voor een lezer te houden, werd de score vastgelegd en met een finishfoto op de PICNIC-site geplaatst. Bezoekers die gezamenlijk hun ik-tags lieten lezen bij een ‘Friend Drink Station’, kregen samen één voucher waarmee ze alleen sámen een gratis drankje konden halen bij de bar. Bovendien werden beide profielen in www.picnicnetwork.org, het sociale netwerk van PICNIC, aan elkaar gelinkt. De interactieve RFID-installaties werden door creatieve hackers in de vijf dagen voorafgaand aan PICNIC ontwikkeld in het Mediamatic Social RFID Hackerscamp.
HOLLAND IN CONGRES 029
biologisch, er worden afbreekbare bekertjes gebruikt en we hebben gekozen voor hervulbare waterflesjes die aan het eind van de dag ook weer kunnen worden ingeleverd.’ Net als vorig jaar had ook deze editie van PICNIC een prijsvraag voor het beste groene idee: de PICNIC Green Challenge. Idee achter de Green Challenge is dat één briljant idee grote invloed kan hebben op het terugdringen van het CO2-gebruik. Winnaar was dit jaar de 23-jarige Amerikaan Eben Bayer die een revolutionair afbreekbaar bouwmateriaal ontwikkelde, een isolatiemateriaal op basis van organisch afval bewerkt met schimmels. Met het prijzengeld van € 500.000 dat beschikbaar werd gesteld door de Nationale Postcode Loterij, kan zijn product binnen twee jaar op de markt worden gebracht. In totaal kwamen er dit jaar 235 inzendingen binnen vanuit de hele wereld, onder meer India, Brazilië, Israël, Tanzania, China, GrootBrittannië en Nederland.
Op PICNIC werd de AdWall gepresenteerd: een multitouchdisplay voor communicatie- en reclametoepassingen. Op een speciale PICNIC-versie zagen bezoekers een virtuele plattegrond van het conferentieterrein in het Westerpark. Door met handbewegingen over het scherm te gaan, konden ze inzoomen en over de plattegrond navigeren. Er kunnen verschillende technologieën gekoppeld worden aan de AdWall, zoals RFID en Bluetooth. Internetconnectie maakt het mogelijk om te communiceren met webcontent. Zo werden tijdens PICNIC continu foto’s van het festival gedownload die per locatie en geplaatst in de tijd (de AdWall had ook een tijdbalk) op de plattegrond aangeklikt konden worden. AdWall is een samenwerking tussen Draftfcb Amsterdam en SOCO Amsterdam.
PROFIEL
STAD IN DE SCHIJNWERPERS
Rotterdam Marketing
Rotterdam, Europa’s grootste havenstad, boegbeeld van creativiteit en design, trekt jaarlijks zo’n tweehonderd internationale zakelijke bijeenkomsten en telde in 2007 ruim een miljoen overnachtingen. Maar Rotterdam Marketing streeft naar méér.
030 HOLLAND IN CONGRES
TEKST NICOLIEN REITH FOTOGRAFIE LEX DRAIJER
Via een scala aan activiteiten krijgen nationale en internationale meetingplanners de kans om congres- en evenementenstad Rotterdam van naderbij te leren kennen en ervaren. Ze reizen van fantastische locaties, een ruim aanbod van vieren vijfsterrenhotels, uitstekende restaurants en maken kennis met de goede bereikbaarheid, een bruisend uitgaansleven en een veelzijdig aanbod van sportevenementen, culturele festivals, attracties, musea en winkelgebieden. De zakelijke bezoeker kan in Rotterdam zijn hart ophalen. Rotterdam Marketing timmert hard aan de weg om, met een stijgend aantal zakelijke meerdaagse congressen voor ogen, de stad nog beter in de schijnwerpers te krijgen. Met een actief wervingsbeleid wordt gefocust op meetingplanners wier business inhoudelijk aansluit op de sterke punten van de stad: de op twee na grootste haven ter wereld, bron van medische kennis en podium voor creativiteit en design. En op wisselende, actuele thema’s die Rotterdams eigenheid weerspiegelen, zoals Europese Jongerenhoofdstad 2009 ‘YourWorld’ en de moderne architectuur. Regelmatig organiseert Rotterdam Marketing inspirerende ééndaagse programma’s om organisatoren van zakelijke evenementen de stad te laten (her)ontdekken en beleven via bezoeken aan uiteenlopende
congreslocaties, van hypermodern tot historisch klassiek. Deze ‘studiedagen’ en ook de fam(iliarize)-trips – meerdaagse kennismakingen voor buitenlandse meetingplanners – blijken effectief, aldus Marie-Thérèse Marcusse, manager accountmanagement van Rotterdam Marketing. ‘Zowel de dagen zelf als de follow-up ervan leiden tot concrete aanvragen voor congressen en andere zakelijke bijeenkomsten.’ Rotterdam moet volgens haar de mouwen opstropen om het aantal sterk gestegen overnachtingen in 2007 (dertien procent meer dan in 2006) te blijven evenaren. In dat kader zal Rotterdam Marketing haar wervingsactiviteiten vooral richten op omringende landen en op het aantrekken van meerdaagse congressen gekoppeld aan architectuur en design. De verwachte toeloop van zakelijke bezoekers zal volgens Marcusse extra druk leggen op de accommodaties in de stad. ‘Op topdagen komen we nu al capaciteit te kort. Om meer zakelijke, meerdaagse bijeenkomsten te kunnen aantrekken, zijn extra investeringen nodig in luxe hotels en passende locaties.’ Rotterdam Marketing houdt gemeentelijke partijen structureel op de hoogte van de ontwikkelingen in de markt en adviseert hun daarop in te spelen. •
REDACTORIAL
DE KERS OP DE TAART
Congressen gaan over kennisoverdracht, beraadslaging, netwerken en vooral over inspiratie. Nog maar enkele decennia geleden waren congressen voornamelijk plenaire bijeenkomsten waarbij een beperkt aantal personen kennis overdroeg aan een grote groep van personen. Er was vaak een tentoonstelling aan gekoppeld en als hoogtepunt was er een formeel congresdiner. Er is veel veranderd sinds die tijd; congressen zijn zoemende bijenkorven geworden, waarbij iedereen kennis overdraagt aan iedereen, tentoonstellingen zijn interactief geworden en congresdiners worden regelmatig vervangen door wervelende feesten.
Een congresstad moet dus niet alleen over goede congresfaciliteiten beschikken, maar ook over een selectie aan locaties van divers pluimage voor het sociale programma. Een van oudsher als een beetje traditioneel bekendstaande stad als Den Haag, heeft daar een grote slag in geslagen. Het begon met het hippe Scheveningen: trendy strandtenten waar uitgebreid gelounged kan worden, harbourclubs van waaruit de gas-
Het centrum van Den Haag volgde snel: waar vroeger de beleidsmakers van Buitenlandse Zaken gehaast Het Plein overstaken naar het Binnenhof, is het nu een kakofonie van cafés en restaurants. Op zichzelf staand of gezamenlijk zijn de restaurants een perfecte plaats voor een geweldig feest! Kleinschaliger maar wel heel spectaculair is een bijeenkomst op de bovenste etage van ‘Het Strijkijzer’, met 42 verdiepingen het hoogste gebouw van Den Haag. Minder bekend en niet voor elk congres weggelegd, is de mogelijkheid voor wetenschappelijke congressen om bij het Rijk een ontvangst aan te vragen in een van de Grafelijke Zalen, waartoe ook de Ridderzaal behoort. Ook de kunstinstellingen laten zich niet onbetuigd: het Mauritshuis, het Gemeentemuseum, Beelden aan Zee, Panorama Mesdag, allemaal bieden ze de gelegenheid er te recipiëren of te dineren, waarbij een deel van de tentoonstelling exclusief voor het gezelschap opengesteld wordt. Het Residentie Orkest en het Nederlands Dans Theater zijn er altijd voor in om mee te denken over originele activiteiten op hoog cultureel niveau. • Voor meer informatie en vragen kunt u contact opnemen met het Convention Bureau Den Haag via telefoonnummer (+31)-(0)70-3618802 of per e-mail via conventionbureau@denhaag.com.
HOLLAND IN CONGRES 31
Want daar gaat het meer dan ooit over bij congressen: elkaar leren kennen en vriendschappen smeden, die vervolgens de basis vormen voor een jarenlange professionele en persoonlijke relatie. Kennisoverdracht is onbegrensd: we telefoneren, sms’en, mmsen, faxen, hyven, facebooken, buzzen, videoconferencen, blackberryen, mailen en chatten wat af. Elkaar persoonlijk kennen is een grote pré. Het leren kennen van die collega’s gebeurt in de congreszaal, maar vaker nog tijdens de sociale evenementen; de recepties, de lunches en vooral de feesten. Sterker nog; die vormen vaak de kers op de congrestaart.
ten even een uitstapje per powerboat op zee kunnen maken, dineren op een boot of gewoon lekker vis eten op een terras met je hoofd in de avondzon. IBM hield een spetterend feest op het strand voor 1800 medewerkers uit alle uithoeken van de wereld. Het feest in de enorme strandtent duurde tot in de kleine uurtjes. IBM vond het zo bijzonder dat het bedrijf er zelfs een film over maakte, die nu te zien is op You Tube.
INTERVIEW
‘ALS LAND BEN JE
GROTER DAN JE DENKT’ Volgend jaar augustus vindt in de Amsterdamse RAI het World Congress of Families plaats waarop zo’n drieduizend bezoekers uit 35 landen zullen afkomen. Met vereende krachten is het congres naar Nederland gehaald. Simon Polinder, voorzitter van de Local Organizing Committee en werkzaam bij de faculteit Godsdienstwetenschappen van de Universiteit Groningen, blikt terug op een ‘wonderlijk’ succesvolle samenwerking. TEKST NICOLIEN REITH FOTOGRAFIE PETER SMITH
WAT IS HET WORLD CONGRESS OF FAMILIES? ‘Een internationaal congres over het gezin dat sinds 1997 tweejaarlijks plaatsvindt. Het is een initiatief van het Amerikaanse Howard Center, voorvechters van het gezin als hoeksteen van de samenleving. Het congres is een internationaal ontmoetingspunt voor professionals van pro-familygroeperingen, van hulpverleners tot invloedrijkepolitici. De bekendheid van het World Congress of Families neemt snel toe. Elf jaar geleden trok het enkele honderden deelnemers, vorig jaar 3500.’ HOE IS NEDERLAND IN BEELD GERAAKT? ‘Op het laatste congres in Polen hoorde ik dat het Howard Center de organisatie van het volgende congres internationaal wilde aanbesteden. Mijn interesse was direct gewekt, maar als individu zou ik nooit aan alle gestelde criteria kunnen voldoen. Tot ik ontdekte dat Nederland zich had aangemeld. Anthonia Koedijk, director business development van het NBTC in New York, zag hierin een gouden kans voor ons land nu het politieke klimaat daar rijp voor is. Ook Rusland, Bolivia, Nigeria en Letland meldden zich aan.’ WELKE PARTIJEN WAREN BIJ DE HOLLANDSE KANDIDAATSTELLING BETROKKEN? ‘Het NBTC (Nederland/Amerika), de RAI en het Amsterdam Toerisme & Congres Bureau (ATCB). Samen met vertegenwoordigers van de katholieke kerk, ontwikkelingssamenwerking, jeugdhulpverlening en de beweging Grote Gezinnen vormden ze een Local Organizing Committee. Eurocongress is gevraagd voor de congresorganisatie. Zij bleken heel ver met ons mee te kunnen denken, hadden zelf al voorwerk verricht en sprongen eruit qua inlevingsvermogen. Dat laatste is onmisbaar gezien het uitgesproken karakter van het World Congress of Families.’
032 HOLLAND IN CONGRES
WELKE ROL HEEFT HET LOCAL ORGANIZING COMMITTEE GESPEELD? ‘Zij hebben gezorgd voor een bidbook en een site-inspectie. De samenwerking verliep zeer professioneel. Meningsverschillen over de inhoud van het congres werden heel pragmatisch opzij gezet ten behoeve van de organisatie.’ WAAROM IS ER VOOR NEDERLAND GEKOZEN? ‘Ons grondige voorstel, het enthousiasme van het Local Organizing Committee, de mogelijkheid om een congres volledig voor te financieren, de locatie, de ontvangst tijdens de siteinspectie en de mogelijke spin-off van het congres richting de opkomende pro-familybeweging in Nederland.’ WELKE LESSEN HEEFT U HET AFGELOPEN JAAR GELEERD? ‘Een local organizing comittee ontstaat spontaan, mensen hebben daar in hun agenda geen rekening mee gehouden. Dus moet er iemand zijn die de kar blijft trekken. Daarnaast is er voldoende geld nodig. Gelukkig heeft het NBTC ons financieel bijgestaan. Maar het blijft een investering in een traject met onzekere uitkomst. Daarom is het extra belangrijk dat je samenwerkt met partijen die direct achter zo’n congres staan. Hadden we niet gewonnen, dan had er nu wel een plan gelegen voor een volgende keer.’ •
Zakelijk succes is altijd dichtbij. Golden Tulip is uw professionele partner voor zakelijke bijeenkomsten met uitstekende vergader- en conferentiefaciliteiten. Wereldwijd, ook bij u in de buurt. EÊn aanspreekpunt voor al uw meetings! Golden Tulip’s Central Meeting Line 0900 202 92 92 of holland@centralmeetingline.com www.goldentulip.nl/meetings
Bij Golden Tulip mag u meer verwachten.
HIC_advertenties.indd 33
27-10-2008 11:52:49
CONGRESNOVITEITEN
HOLLANDSE NIEUWE HOLLAND IN CONGRES
CONGRESVINDINGEN Nederland bezet de zesde plaats op de internationale congressenranglijst wanneer het gaat om congressen vanaf driehonderd personen. Ondernemersgeest, accommodaties, Nederland als destinatie, maar ook zeker expertise spelen daarbij een sterke rol. Als congreskenner timmerde Nederland bovendien als technicus aan de weg. Een overzicht van drie Hollandse vindingen in 2008: Badge2Match, MeetingMonitor en de Mobile Event Assistent. TEKST CARIENE JOOSTEN FOTOGRAFIE SHUTTERSTOCK EN CORBIS
034 HOLLAND IN CONGRES
Corbin Ball, organisator Events Guru: ‘Het ontmoeten van het juiste contact is vaak genoeg om de hele reis de moeite waard te laten zijn'
‘En netwerkmiddelen leveren een goede bijdrage aan het in contact brengen van mensen met dezelfde interesses’
?
DE JUISTE MATCH MET EEN BADGE Het Nederlandse bedrijf Badge2Match ontwikkelde een innovatief badgesysteem dat het netwerken op een congres een heel stuk makkelijker maakt. Met de Interactive Badge (IB) krijgen bezoekers een kort licht- en attentiesignaal zodra iemand met gelijke interesses langskomt.
De bedenkers van deze congresnoviteit zijn de broers Hugo en Onno Bos. Onno, die oorspronkelijk uit de telecomwereld komt, vertelt: ‘Wij zijn vaak naar congressen geweest en merkten hoe beperkt naamkaartjes zijn. Zelfs al was iemand van hetzelfde bedrijf, dan nog betekende dat niet dat we iets voor elkaar konden betekenen. Daarom bedachten we de Badge2Match.’
Het systeem werd in juni op de markt gebracht en is sindsdien op drie congressen in de praktijk gebracht. Een daarvan is het Deutscher Multimedia Kongress. Organisator Tanja Felle is blij met het systeem, zo valt te lezen op de website: ‘Dankzij dit innovatieve netwerksysteem hebben we veel goede contacten gemaakt. En de installatie was perfect.’ Ook Egbert Veldhuis, marketingmanager bij Terremark, vindt de Badge2Match een goede aanvulling voor de congresmarkt. ‘Het thema van ons congres was netwerken. Een netwerkmiddel als Badge2Match is natuurlijk een geweldige manier om interactie tussen alle bezoekers te bewerkstelligen. Het aantal visitekaartjes dat werd uitgewisseld was dan ook enorm.’ Een badge kost circa 8 - 10 euro per stuk. •
HOLLAND IN CONGRES 035
Het systeem werkt eenvoudig. Bij congresregistratie geven deelnemers aan wat hun achtergrond is en waar hun interesses liggen. Die vragen kunnen door de congresorganisator zelf worden bedacht, eventueel met behulp van Badge2Match. Het invullen van de vragenlijst duurt slechts enkele minuten. Het resultaat wordt uiteindelijk opgeslagen in de elektronica van de badge. Hierdoor weet de badge wie je bent en naar wie je op zoek bent. Bij een match
veranderen beide badges in dezelfde unieke kleur, zodat de matchende deelnemers weten op wie ze af moeten stappen. Geen afstandelijke naamkaartjes meer, maar een flikkerend en trillend apparaatje: klein en nog steeds voorzien van informatie zoals naam en bedrijfsnaam. De badge doet wat het naamkaartje niet kan: communiceren met soortgenoten en op die manier zoeken naar de juiste match.
CONGRESNOVITEITEN
METEN IS WETEN ZEKER VOOR EEN CONGRESORGANISATOR
036 HOLLAND IN CONGRES
De roep om een snelle verwerking van ingewikkelde congresresultaten in hapklare brokken wordt steeds luider. MeetingMonitor – sinds dit voorjaar op de markt – geeft congresprofessionals vliegensvlug houvast. Met een door Nederlanders ontwikkeld softwareprogramma rollen essentiële bevindingen als beleving van de bezoeker en tevredenheid over het scherm. De congrestool is ontwikkeld door congresprofessionals en daardoor niet een puur technisch georiënteerde applicatie, maar volledig op de praktijk afgestemd. ‘Het ontstaan komt voort uit een markt die vraagt om meetresultaten. Enerzijds om operationeel zaken te kunnen verbeteren voor toekomstige edities, anderzijds om de toegevoegde waarde van de bijeenkomst aan te tonen. Een belangrijke graadmeter daarin is de beleving van de deelnemer. Congresorganisatoren hebben heel veel taken en verantwoordelijkheden en daarbij is het uitvoeren van een tevredenheidsonderzoek weliswaar zeer belangrijk, maar zeker geen prioriteit in een hectische periode. Terwijl dat misschien wel een prioriteit zou moeten zijn. Wij helpen ze een eind op weg’, aldus Nico Meyer, een van de bedenkers van MeetingMonitor. De congresprofessional van het Centrum voor Live Communications (CLC) wijst op de praktijk waarin bezoekers vaak aan het einde van een congres vluchtig een formulier invullen. ‘Deelnemers zitten op dat moment niet te springen om aandacht te besteden aan enquêteachtige zaken.
Resultaat is vaak snel en onvolledig ingevulde formulieren, waarbij gesloten vragen worden ingevuld, maar de nog belangrijkere open vragen, de kwalitatieve toevoegingen, die ontbreken. Daar komt bij dat het verwerken van papieren evaluaties een tijdrovende zaak is, met kans op fouten. Nee, daar zit een organisator allemaal niet op te wachten.’ MeetingMonitor is ontwikkeld vanuit diezelfde organisator die snel een kwalitatief hoogstaande evaluatie wenst zonder daar buitensporig veel aandacht aan te moeten besteden. ‘Bij de opbouw is in extreme mate aandacht besteed aan de gebruiksvriendelijkheid’, weet Meyer die vertelt dat bezoekers online effectieve vragenlijsten kunnen beantwoorden, die voor de zender worden omgezet in heldere grafieken en bondige conclusies. Snelheid is een krachtig wapen van de MeetingMonitor. Via een online evaluatie (de deelnemers ontvangen per e-mail een uitnodiging) heeft de organisator eenvoudig en realtime inzicht in de resultaten. Kanten-klare rapportages kunnen eenvoudig samengesteld worden en meerdere edities van congressen kunnen makkelijk met elkaar vergeleken worden. Ook is er een uitgebreide vragen-database beschikbaar, samengesteld door experts binnen het vakgebied. ‘Online evalueren past uitstekend in het duurzaamheidsbeleid van een congres. Papier komt er niet meer aan te pas. Maar misschien nog belangrijker: door de tijdsbesparing bij het onderzoek en de verwerking van de resultaten ontstaat ruimte voor de organisator om zich te concentreren op analyse en interpretatie.’ •
MOBILE EVENT ASSISTENT
CONGRESINFORMATIE OP JE TELEFOON Al twee prijzen sleepte de Mobile Event Assistant in de wacht voor beste innovatief product van de meetingindustrie. Johan Bax directeur van producent Log On voorspelt dat mobiele technologie de komende jaren een nog grotere rol gaat spelen in deze branche. De assistent, een mobiele communicatieapplicatie, is gebaseerd op mobiel internetten. Het systeem stelt elke congresorganisator in de gelegenheid contact te onderhouden met bezoekers tijdens het evenement, ervoor én erna. Tijdens meetings zorgt de assistent voor accurate informatie, persoonlijke roosters voor de bezoekers, matchmaking en interactieve sms-voting. Bijkomend voordeel voor bezoekers: zij kunnen vooraf en achteraf met elkaar communiceren. En deelnemers zijn voor hen makkelijk traceerbaar door de database van het systeem. Onderdelen als evenementagenda, praktische informatie over de organisatie en accommodatie kunnen naar interesse worden geselecteerd. De assistent lost het papierprobleem van grote meetings op en is in een stap in de richting van groen ondernemen. Doordat de Mobile Event Assistent via internet en de eigen mobiele telefoon van de bezoekers werkt, zijn investeringen in technologische infrastructuur onnodig. Deze dienst werkt op elk mobiel apparaat dat internetverbinding heeft, een mobiele telefoon, pda of laptop. Ongeacht welke verbinding of netwerkaanbieder de klant heeft, het is voor bijna iedereen bereikbaar.
•
EĂŠn contactpersoon voor al uw bijeenkomsten wereldwijd! Telefoonnummer Accor Meeting Service 020 41 202 41 emailadres accormeetingservice.nl@accor.com voor bijeenkomsten vanaf 8 personen
Geraffineerde luxe gastvrijheid, het voorrecht van unieke locaties wereldwijd
een nieuwe keten van luxe hotels voor de internationale en lokale zakenreiziger. De ideale locatie voor middelgrote en grote bijeenkomsten en incentives
Meer dan 400 hotels en resorts wereldwijd, voor de reiziger die zich overal thuis voelt
Ervaar de gastvrijheid die elk verblijf uniek maakt. 762 hotels in 52 landen
800 hotels wereldwijd bieden comfortabele accommodatie en 24-uurs service voor een aantrekkelijke prijs
www.accorhotels.com/meetings HIC_advertenties.indd 37
27-10-2008 11:53:30
NIEUWS & PARTNERS
NIEUWE CONGRESLOCATIE POST ROTTERDAM
NBTC CONVENTION PARTNERS 2008
Rotterdam is een congreslocatie rijker. In september werd het voormalige postkantoor feestelijk heropend, ditmaal als congres- en evenementenlocatie voor groepen van tien tot vijftienhonderd gasten. Het monumentale pand is geïnspireerd op architecturale stromingen van de Amsterdamse School en art deco. Het heeft een imposante hal van 1000 m2 en een hoogte van bijna 25 meter. Op de eerste verdieping bevindt zich een grote zaal die ruimte biedt aan 350 gasten als het gaat om een sitdowndiner, en zelfs zeshonderd gasten bij een receptie of cocktailparty. Wilt u gebruikmaken van deze ruimte, wees er dan snel bij: in 2011 zal het postkantoor onderdak gaan bieden aan winkels en horeca. Meer informatie: www.postrotterdam.com
DEN HAAG EN DELFT SLAAN HANDEN INEEN Op 15 september vond alweer de zesde editie van Prins voor een Dag plaats. Ditmaal zat niet alleen de Haagse congres- en evenementenbranche achter het initiatief, maar ook partnerstad Delft. Tijdens Prins voor een Dag werden 180 gasten, veelal afkomstig uit de congreswereld, rondgeleid langs de mogelijkheden die de regio te bieden heeft. Vijf verschillende routes leidden langs educatieve sessies, activiteiten en culinaire hoogtepunten. Aandacht was er ook voor het thema ‘maatschappelijk verantwoord ondernemen’. Zo belichtte Jan Juffermans aan de hand van het CO2-voetafdrukmodel duurzame mogelijkheden voor de congresorganisatie. Ook hield Bart Chabot in ‘Het Strijkijzer’ een enthousiast betoog over ‘zijn’ Den Haag. Na een enerverende dag sloten ‘De Haagse Règâhs’ de dag op een gepaste manier af in de Harbour Club in de Scheveningse haven.
038 HOLLAND IN CONGRES
EERSTE AMSTERDAM YOUNG SCIENTIST AWARD UITGEREIKT Het Nieuw Amsterdams Peil Initiatief (NAPInitiatief) heeft de eerste Amsterdam Young Scientist Award (AYSA) uitgereikt aan Shabaz Mohammed. Dat gebeurde tijdens het zevende Human Proteome Organisation (HUPO) congres. Mohammed ontving zijn prijs vanwege zijn onderzoek Proteomics Mass Spectrometry. De AYSA is een aanmoedigingsprijs voor jonge, veelbelovende wetenschappers die hun onderzoek tijdens een internationaal congres in Amsterdam presenteren. De winnaar ontvangt een award en een bedrag van vijfduizend euro. Dit geld dient te worden besteed aan (wetenschappelijk) onderzoek of aan het bezoeken van een vakgerelateerd congres. Het NAP-Initiatief is een kennis- en netwerkplatform dat Amsterdam meer op de kaart wil zetten als kennisstad. Met de AYSA wil het Initiatief benadrukken dat de stad groot belang hecht aan zijn rol als locatie voor internationale, wetenschappelijke congressen. Meer informatie op www.nap-initiatief.nl
V.l.n.r. voorzitter NAP-Initiatief Marc Horsmans, winnaar Shabaz Mohammed en professor John Yates namens HUPO 2008 7th World Congress.
Regionale congresbureaus Amsterdam Tourism & Convention Board Food and Health Gelderland Groningen Convention Bureau Maastricht Convention Bureau Noordwijk Marketing Regio Zuidoost-Brabant Congres Bureau Rotterdam Marketing Den Haag Marketing Utrecht Congres Bureau Hotels met vergader- en congresmogelijkheden Amrâth Grand Hotel Frans Hals Amrâth Grand Hotel l’Empereur Amsterdam Marriott Hotel Atlantic Hotel Duin & Kruidberg Country Estate Grand Hotel Amrâth Amsterdam Grand Hotel Huis ter Duin Grand Hotel Karel V Utrecht Hotel Château Sint-Gerlach Hotel Okura Amsterdam Hotels van Oranje InterContinental Amstel Amsterdam Mövenpick Amsterdam City Centre Palace Hotel Noordwijk Parkhotel Amsterdam Radisson SAS Amsterdam centre Renaissance Hotel Amsterdam Steigenberger Kurhaus Hotel Theater Hotel Figi Hotelketens Accor Hotels NH-hotels Amrâth Hotels & Restaurants Congrescentra Amsterdam RAI MECC Maastricht Destination management companies Beuk Incoming Delta Amsterdam Elite Destination Management Company Holland International Destination Management Incentive Europe ITB Amsterdam Keytours Kuoni Destination Management Benelux Partners in Travel Special venues Beurs van Berlage Pieterskerk Leiden De Efteling Boom Chicago Pureliner Professional congres organizers Congrex Eurocongress International MCI Amsterdam Congress Care
HIC_advertenties.indd 39
27-10-2008 11:54:48
NH Atlantic Den Haag Deltaplein 200 2554 EJ Den Haag T (070) 4482482 E nhatlanticdenhaag@nhhotels.com I www.nh-hotels.com Your seaview experience in The Hague.
www.nh-hotels.com
www.denhaagcongres.com Convention Bureau Den Haag T (070) 3618802 E conventionbureau@denhaag.com
Madurodam Events George Maduroplein 1 2584 RZ DEN HAAG T (070) 4162419 E events@madurodam.nl I www.madurodamevents.nl
Parkhotel Den Haag Molenstraat 53 2513 BJ Den Haag T (070) 3624371 E info@parkhoteldenhaag.nl I www.parkhoteldenhaag.nl
We know how! Madurodam Events: voor een succesvol evenement.
Vergaderen met koninklijk uitzicht‌
www.parkhoteldenhaag.nl
www.madurodamevents.nl
Boenk & de Groot catering en evenementen Lange Voorhout 15 2514 EA Den Haag T (070) 3589474 E info@boenkendegroot.nl I www.boenkendegroot.nl Exclusieve catering, bijzondere evenementen op diverse locaties in en om Den Haag.
www.boenkendegroot.nl HIC_advertenties.indd 40
27-10-2008 11:58:27
Golden Tulip Bel Air Hotel Johan de Wittlaan 30 2517 JR DEN HAAG T (070) 3525386 E banquet@goldentulipbelairhotel.nl I www.goldentulipbelairhotel.nl
Topkapi Sense Restaurant
International standards, local flavours!
Unieke diners en evenementen in Ottomaanse sfeer onder het Kurhaus.
Gevers Deynootplein 36 2586 CL Den Haag T (070) 3063658 E sales@entrada-restaurants.nl I www.entrada-restaurants.nl
www.goldentulipbelairhotel.nl
www.topkapi-scheveningen.nl
Convention Bureau - Den Haag Marketing HĂŠt neutrale aanspreekpunt voor de regio Den Haag. Zonder commercieel belang ondersteunt het convention bureau bij de organisatie van zakelijke bijeenkomsten in de koninklijke stad aan zee.
Carlton Beach Gevers Deynootweg 201 2586 HZ Den Haag T (070) 3541414 E info@beach.carlton.nl I www.carlton.nl/beach
De twee Carlton Hotels in Den Haag en Scheveningen bieden, in combinatie met de Carlton Beachclub, een compleet pakket voor stijlvolle & inspirerende evenementen!
www.carlton.nl/beach Carlton Beachclub t.o. Gevers Deynootweg 201 2586 HZ Den Haag T (070) 3541414 E beachclub@beach.carlton.nl I www.carltonbeachclub.nl
www.carltonbeachclub.nl HIC_advertenties.indd 41
Carlton Ambassador Sophialaan 2 2514 JP Den Haag T (070) 3630363 E info@ambassador.carlton.nl I www.carlton.nl/ambassador
www.carlton.nl/ambassador 27-10-2008 11:58:55
AVEQ Show Theatre & Congress Facilities Koppelstokstraat 81 2583 CB Den Haag T (070) 3062546 E rental@aveq-groep.nl I www.aveq-groep.nl Professioneel geluid, licht en beeld bij uw congres of event.
www.aveq-groep.nl Crowne Plaza Den Haag Promenade Van Stolkweg 1 2585 JL Den Haag T (070) 3525161 E info@crowneplazadenhaag.nl I www.crowneplazadenhaag.nl Crowne Plaza Den Haag Promenade The place to meet!
www.crowneplazadenhaag.nl Fortis Circustheater Circusstraat 4 2586 CW Den Haag T (070) 4167607 E evenementen@ fortiscircustheater.nl I www.fortiscircustheater.nl Fortis Circustheater, mĂŠĂŠr dan musicaltheater alleen!
www.fortiscircustheater.nl Badhotel Scheveningen Gevers Deynootweg 15 2586 BB Scheveningen T (070) 3512221 E info@badhotelscheveningen.nl I www.badhotelscheveningen.nl Zakelijk gemak aan Zee!
www.badhotelscheveningen.nl HIC_advertenties.indd 42
27-10-2008 11:59:22
Eden Babylon Hotel Den Haag Koningin Julianaplein 35 2595 AA Den Haag T (070) 3814901 E info.edenbabylon@ edenhotelgroup.com I www.edenhotelgroup.com Hospitality in the heart of the city
www.edenhotelgroup.com
Ins & Outs Catering Den Haag Bierstraat 29 2512 AC DEN HAAG T (070) 3617433 E info@ins-outs.nl I www.ins-outs.nl Waar kennis en kunde elkaar ontmoeten. Al meer dan 10 jaar!
www.ins-outs.nl
Bijzondere evenementen verlangen een unieke locatie. Welkom in het Steigenberger Kurhaus Hotel.
Steigenberger Kurhaus Hotel Gevers Deynootplein 30 2586 CK Den Haag T (070) 4162636 E events@kurhaus.nl I www.kurhaus.nl
www.kurhaus.nl Renbaan Duindigt Horeca Waalsdorperlaan 29 2244 BN Wassenaar T (071) 5615324 E info@adatr.nl I www.a-day-at-the-races.nl
Museon Stadhouderslaan 37 2517 HV Den Haag T (070) 3381338 E info@museon.nl I www.museon.nl
Evenementen met een neuslengte voorsprong!
Confereren in het Museon: hĂŠt platform voor informatieen kennisoverdracht.
www.a-day-at-the-races.nl HIC_advertenties.indd 43
www.museon.nl 27-10-2008 11:59:45
ÃÌiÀ`> Ê ÃÊV «>VÌ `ÕÃÊ iLÊ iÊ iiÀÊÌ `ÊÛ ÀÊ iâi v° ÃÌiÀ`> Ê ÃÊ ÃÃV i ÊÜi Ê`iÊ i ÃÌiÊÜiÀi `ÃÌ>`]Ê >>ÀÊ iivÌÊ «Ê`>ÌÊ i iÊ ««iÀÛ > ÊÛii ÊL â `iÀÃÊÌiÊL i`i °Ê iÊÃÌ>`Ê ÃÊâ ÊV «>VÌÊ`>ÌÊÕÊ> ÃÊâ> i iÊ Liâ i iÀÊ }iÀÕÃÌÊ Õ ÌÊ Õ ÌÊ Ã >«i ]Ê >>ÀÊ Üi Ê «Ê Ì `Ê «Ê ÕÜÊ >vëÀ>> Ê Õ ÌÊ â °Ê ÃÌiÀ`> Ê iivÌÊii ÊÕ i ÊVi ÌÀÕ ]ÊÜ>>ÀÊL >Ê> iÊ V>Ì iÃÊ «Ê «>vÃÌ> `Ê }}i °Ê* ÕÃÊii ÊivwV i ÌÊ «i L>>ÀÊÛiÀÛ iÀà iÌÜiÀ ]Ê`ii ÃÊ ÛiÀÊÜ>ÌiÀ]ÊÜ>>À iiÊ ÕÊV v ÀÌ>Li Êi Êà i ÊÛ> Ê`iÊi iÊ« i Ê >>ÀÊ`iÊ> `iÀiÊ Ì°Ê" `iÀÜi}ÊÛ `ÌÊÕ `iÀ`i ÊL>ÀÃ]ÊV>vjÃ]ÊV ÕLÃÊi Ê ÌiÀ ® >Ì > iÊÀiÃÌ>ÕÀ> ÌÃ]ÊÌi ``i ÊÛ> Ê>V Ì iiÕÜi Ê}iÃV i`i Ã°Ê i i `Êâ Ê >ÌÕÕÀ Ê`iÊ `iÀ`i Ê Õ i Ìi Ê > }ÃÊ `iÊ}À>V Ìi ]Ê >>ÀÊ ÃÌiÀ`> Ê iivÌÊ >Ê`iÊ Õ`i Ê iÕÜÊ iÌÊÃÌ }iâiÌi ]Ê}i ÌÕ }iÊ`iÊÛi iÊ `iÀ iÊ>ÀV ÌiVÌÕÕÀ°Ê6iÀ}iiÌÊ`>>À >>ÃÌÊ iÌÊ`iÊÜiÀi `LiÀ i `iÊ ÕÃi>]ÊV ViÀÌ®« ` >Êi Ê`iÊw > V l iÊL ÜiÀ i °Ê `iÀ`>>`]ÊÕÊ Õ`ÌÊÛii ÊÌ `Ê ÛiÀÊ` ÀÊ`iÊV «>VÌ i `ÊÛ> Ê ÃÌiÀ`> ]Ê >>ÀÊiÀÊ ÃÊâ Ûii ÊÌiÊLi iÛi ]ÊÌiÊâ i Ê i ÊÌiÊ` i ]Ê`>ÌÊÕÊ` iÊÌ `Ê >À`Ê ` }Ê iivÌt ÜÜÜ°> ÃÌiÀ`> V }ÀiÃð
HIC_advertenties.indd 44
27-10-2008 12:01:24