Scorecard 2015 Het lidmaatschap van VEMW heeft een groot aantal voordelen. Zo beïnvloedt VEMW de regulering van de energie– en watervoorziening, leidend tot gunstigere voorwaarden en tarieven voor de energie- en watergebruiker. Naast een direct kostenvoordeel in tarieven die u betaalt voor diensten zijn er ook indirecte kostenvoordelen in marktprijzen, verplichtingen, investeringen, en dergelijke. Om de genoemde voordelen op waarde te kunnen schatten, presenteert VEMW onder meer deze Scorecard. Hierin vindt u de concrete voordelen die het VEMW lidmaatschap in 2015 heeft opgeleverd.
Inhoudsopgave:
pagina
Energie-onderwerpen
2
Wateronderwerpen
4
Informatievoorziening en dienstverlening
6
Februari 2016
VEMW Houttuinlaan 12 3447 GM Woerden Tel. 0348 48 43 50 www.vemw.nl
1
Besparing op tarieven netbeheer VEMW besteedt veel aandacht aan de beheersing van de ontwikkeling van de nettarieven. Het resultaat in 2015: een daling van de regionale gastransporttarieven met zo’n 5,5 procent en landelijk met 3 procent, een gemiddeld zeer kleine stijging van de regionale elektriciteitstransporttarieven en een stijging van de TenneT-tarieven met 3 procent.
De TenneT tarieven zouden ruim 30% gestegen zijn als niet, zoals door VEMW bepleit, 130 miljoen euro veilinggelden ingezet was. De GTS-aansluittarieven zijn fors gestegen door een verschuiving van kosten van transport naar aansluiting. De inspanningen van VEMW leveren de consumenten en bedrijven in 2015 gezamenlijk ca. 200 miljoen euro op.
Duidelijkheid over spelregels na faillissement VEMW heeft gepleit voor een ruime termijn voor zakelijke gebruikers om een nieuwe leverancier te vinden na faillissement van een leverancier of pvpartij. Daarnaast heeft VEMW met succes gepleit om vast te leggen tegen welke tarieven en voorwaarden in de tussenliggende periode elektriciteit of
gas geleverd wordt. De nieuwe regels besparen een hoop juridische en onnodige leverancierskosten. De materiële uitwerking is per aansluiting verschillend en kan in voorkomende gevallen variëren van duizenden tot tienduizenden euro’s.
Nieuw marktmodel voor elektriciteit De elektriciteitsmarkt is gebaseerd op het zogenaamde energy-only model. De aannames waarop dit marktmodel is gebaseerd staan in toenemende mate onder druk. Sommige elektriciteitsproducenten pleiten voor de invoering van een capaciteitsmarkt. De Europese Commissie heeft stakeholders geconsulteerd over het ontwerp van een nieuw marktmodel. VEMW heeft gepleit voor behoud van het energy-only model, omdat subsidies en overheidsingrij-
pen oorzaak van de problemen zijn en niet het model zelf. Afhankelijk van het verbruik wordt met aanpassing van het energy-only model een kostenpost voorkomen van ongeveer 10 procent van de commodityprijs. De inspanningen van VEMW op dit dossier besparen individuele bedrijven als nel € 50.000 tot enkele tonnen aan extra commoditykosten.
Update aansluit– en transportovereenkomst TenneT VEMW heeft met TenneT nieuwe afspraken gemaakt over de Algemene Voorwaarden en de Aansluit- en transportovereenkomst voor aangeslotenen op het landelijke hoogspanningsnet. De afspraken waren aan een herziening toe vanwege een aantal wetswijzigingen. De herziening van de afspraken uit 2010 voorziet onder meer in duidelijkheid over de transportcapaciteit waar u recht
op heeft. De aansluitcapaciteit is leidend geworden voor de bepaling van uw recht op capaciteit. Het nieuwe modelcontract van TenneT scheelt u enkele duizenden euro’s aan juridische kosten. Verheldering van de bepalingen over uw recht op capaciteit—ten aanzien van overschrijding—kunnen u tienduizenden tot honderdduizenden euro’s opleveren.
Invoering Flow-Based Marktkoppeling
STROOM
Na lang aandringen door VEMW is 21 mei 2015 Flow-based marktkoppeling van start gegaan. Door de invoering van deze nieuwe methodiek om elektriciteitsmarkten aan elkaar te koppelen en de berekening en toewijzing van grensoverschrijdende transportcapaciteit te optimaliseren is er meer grenscapaciteit beschikbaar voor de
In het overzicht mag het wetgevingstraject STROOM niet ontbreken. Immers, VEMW heeft in 2015 een grote inspanning geleverd om de wijziging van de Elektriciteitswet 1998 en de Gaswet op belangrijke punten in uw belang en voordeel te laten werken. Een score kunnen we aan deze inspanning helaas – vooralsnog – niet toekennen om-
2
markt. Eerste analyses laten zien dat de elektriciteitsprijs in Nederland met 2 á 3 euro per MWh gedaald is. Belangrijker misschien is het feit dat het prijsverschil met Duitsland ongeveer is gehalveerd. De materiële uitwerking is per bedrijf zeer verschillend en kan variëren van tienduizenden tot honderdduizenden euro’s.
dat de Eerste Kamer het wetsvoorstel te elfder ure (22 december 2015) verworpen heeft. De inspanningen zijn echter niet voor niets geweest omdat een aantal wetswijzigingen in 2016 terugkomen in wetsvoorstellen. Hoe en met welke betekenis is nog niet concreet aan te geven.
Spelregels transparantie (REMIT) Sinds december 2011 zijn nieuwe Europese regels van kracht om de integriteit en transparantie van de groothandelsmarkt voor energie (REMIT) te borgen. Voor sommige zakelijke gebruikers van energie hebben deze regels directe gevolgen omdat bijvoorbeeld (on)geplande uitval van productie gemeld moet worden. Op 7 januari 2015 zijn de ‘Implementing Acts’ van kracht geworden. Daaruit vloeit voort dat sommige bedrijven zich moeten registeren en hun transacties op de energiemarkt moeten melden.
VEMW heeft met succes gepleit voor een beperking van de reikwijdte van deze verplichting. Leden die – mogelijk - onder de verplichting vallen zijn door VEMW uitvoerig geïnformeerd. Zo werden informatiebijeenkomsten georganiseerd en werd praktische informatie beschikbaar gesteld, waaronder een stappenplan en een lijst met veelgestelde vragen. De beperking van de reikwijdte maar ook de informatievoorziening omtrent REMIT leveren bedrijven enkele tienduizenden euro’s op.
NOx-emissieplafonds middelgrote gasturbines Voor 40 middelgrote gasturbines is de NOx-emissie-eis van 140 mg/Nm3 die per 1 januari 2017 van kracht wordt niet haalbaar of kostenineffectief. VEMW heeft voor deze installaties in de chemie, voeding en papier & karton gelobbyd voor maatwerk in het Activiteitenbesluit. Met succes: de emissiegrenswaarde wordt in lijn met grote stookinstallaties (>50 MWth) 225 mg/Nm3. Het is aan het bevoegd gezag – vaak de Omgevingsdienst – om voorschriften,
eisen en einddatum in de vergunning op te nemen. Het aangepaste besluit biedt bedrijven met een gasturbine die onder het besluit valt de mogelijkheid om deze bestaande WKK langer te laten draaien en investeringen uit te stellen. Hoe dit financieel uitpakt is per situatie verschillend maar kan oplopen tot enkele tonnen tot miljoenen euro’s vermeden kosten, afhankelijk van het uitstel in investeringen in groot onderhoud en vervanging.
Vergroting derdentoegang op GDS Gas VEMW heeft er bij toezichthouder ACM met succes op aangedrongen de mogelijkheden te vergroten om toegang tot de gasmarkt te krijgen voor aangeslotenen op een Gesloten Distributiesysteem (GDS) Gas. Wanneer de praktische en vaak goedwerkende mogelijkheid van ‘suballocatie’ niet mogelijk blijkt en een rechtstreekse fysieke aansluiting op een openbaar gasnet niet aan de
orde is, moeten de openbare netbeheerders een administratieve aansluiting op hun centraal allocatiesysteem via het zgn. elektronisch berichtenverkeer toestaan. Dit kan investeringen van tienduizenden tot miljoenen euro’s in de fysieke aansluiting voorkomen, respectievelijk tienduizenden euro’s verschil maken in de onderhandelingen over de gasprijs en-voorwaarden.
Energy Audit Het ministerie van I&M heeft aan meer dan 2000 grote ondernemingen (>250 werknemers of jaaromzet >€ 50 miljoen, jaarlijkse balanstotaal >€ 43 miljoen) die niet vrijwillig deelnemen aan een energiebesparingsconvenant (MEE, MJA-3) een nieuwe verplichting opgelegd om een energie-audit uit te voeren en een audit-verslag op te stel-
len. Deadline 5 december 2015. VEMW heeft haar leden hierover geïnformeerd via website en een bijeenkomst op 16 oktober. Met de VEMWinformatievoorziening hebben leden kosten vermeden van enkele honderden tot duizend euro per individueel geval.
3
Lagere waterprijzen VEMW oefent vrijwel permanent druk uit op drinkwaterbedrijven, gemeenten en waterschappen om de efficiëntie te verbeteren. VEMW wil dat de partijen alles op alles zetten om de noodzakelijke besparingen te realiseren hetgeen zich moet manifesteren in de tarieven. Drinkwater Mede door de inzet van VEMW gaan grootgebruikers van drinkwater komend jaar gemiddeld 4% minder betalen voor hun drinkwater. VEMW heeft zich bijvoorbeeld met succes ingezet voor een lagere gemiddelde vermogenskostenvoet (WACC). De WACC is voor de periode 2016-2017 vastgesteld op een waarde (4,2) die lager is dan die huidige waarde (4,8). De lagere WACC maakt de weg vrij voor een verdere reductie van
de drinkwatertarieven. Het totale financiële voordeel voor zakelijke drinkwaterconsumenten bedraagt ca. € 20 miljoen. Per bedrijf kan dit oplopen tot tienduizenden euro’s per jaar. Afvalwater De tarieven voor afvalwaterzuivering zijn mede door de inzet van VEMW opnieuw gematigd. Bedrijven die hun afvalwater door het waterschap laten zuiveren, gaan daarvoor gemiddeld iets meer betalen: het gemiddelde tarief van de zuiveringsheffing stijgt met 0,67%. In eerdere jaren kwam de stijging van deze heffing nog ruim boven de inflatie uit. Het totale financiële voordeel bedraagt circa € 15 miljoen per jaar. Per bedrijf kan dit oplopen tot tienduizenden euro’s per jaar.
Investeringen in zoetwater voor industrie bekrachtigd Nadat in 2014 het nieuwe Deltaplan voor de 21e eeuw gereed kwam en daarin ruim aandacht werd besteed aan de positie van industriële watergebruikers, zijn in 2015 door de minister van I&M concrete afspraken ondertekend om de beschikbaarheid van zoetwater voor de lange termijn veilig te stellen. Dit betreft onder meer het vergroten van de aanvoercapaciteit naar West Nederland en het door VEMW sterk bepleite optimaliseren van de watervoorziening uit het Brielse Meer.
Op weg naar maatwerk in afvalwaterzuivering VEMW pleit al jarenlang voor een meer kostengeoriënteerde zuiveringsheffing. Nadat het ministerie van I&M, na aandringen door VEMW, besloot om een onderzoek uit te voeren naar een duurzamere en doelmatigere wijze van afvalwaterzuivering door waterschappen, is het onderzoek in 2015 daadwerkelijk uitgevoerd. VEMW dit onderzoek gebruikt om heeft haar ideeën over maatwerk naar voren te brengen. Dat houdt in dat grote lozers en waterschappen onderling afspraken kunnen maken over de zuivering van het afvalwater waarbij de
4
prijs wordt afgestemd op de hoeveelheid aangeleverd afvalwater en de beschikbare capaciteit op de zuivering. In 2015 is op basis van de onderzoeksresultaten een voorlopige keuze gemaakt voor deze maatwerkvariant. De flexibiliteit in de tarifering kan leiden tot meer vrijheidsgraden én aanzienlijk lagere zuiveringskosten voor grote lozers. Besparingen kunnen oplopen tot tienduizenden euro’s per bedrijf per jaar. In de loop van 2016 zal duidelijk worden of deze variant daadwerkelijk wordt geïmplementeerd.
In totaal wordt in de periode 2015-2021 voor 365 miljoen in zoetwatermaatregelen geïnvesteerd. Hiervan komt € 150 miljoen uit het Deltafonds. Door deze investeringen wordt de kans op een schade door onvoldoende beschikbaarheid van water van de juiste kwaliteit aanzienlijk gereduceerd. Daardoor worden toekomstige investeringskosten vermeden. Deze kunnen oplopen tot vele miljoenen euro’s.
Pragmatische aanpak Zeer Zorgwekkende Stoffen In 2015 is het ministerie van I&M gestart met de regulering van de lozing van “Zeer Zorgwekkende Stoffen” (ZZS) in water. Dit zijn voor mens en milieu zeer gevaarlijke stoffen die het ministerie zoveel mogelijk uit de leefomgeving wil weren. VEMW is nauw betrokken bij het maken van afspraken en de uitwerking daarvan in instrumenten, zoals de Algemene BeoordelingsMethodiek stoffen en preparaten (ABM) en het
Handboek Immissietoets. Dankzij de betrokkenheid van VEMW wordt een pragmatische insteek gehanteerd waardoor de kans op lastenverzwaringen voor het bedrijfsleven beperkt wordt en er voldoende ruimte blijft voor innovatieve toepassingen. Afhankelijk van de aard en de omvang van de lozing gaat het om besparingen van enkeletonnen tot honderdduizenden euro’s per jaar.
Integrale afweging grondwateronttrekking voor langere tijd geborgd In 2015 is de praktijk van het grondwaterbeheer op verzoek van het ministerie van I&M geëvalueerd. Dit betrof onder meer de verdeling van bevoegdheden en verantwoordelijkheden tussen diverse overheidsorganisaties. VEMW vindt het essentieel dat de provincie bevoegd gezag blijft voor industriële grondwaterwinningen. De winning van grondwater voor de industrie meet zich namelijk met andere gebruiksfuncties zoals natuur, landbouw en recreatie. Dat vraagt om een regionale regisseur die in staat is om integrale afwegingen te maken. Op basis van
de resultaten van de evaluatie is besloten dat provincies bevoegd gezag blijven voor omvangrijke grondwaterwinningen. Dit is goed nieuws voor bedrijven die grondwater winnen en toepassen in hun processen en/of producten. Indien een andere partij de rol van bevoegd gezag zou de ruimte om gebruikt te kunnen maken van kwalitatief hoogwaardig grondwater afnemen. Indien een bedrijf in dat geval zou overschakelen op inkoop van drinkwater, zouden de kosten 30 tot 40 keer zo hoog zijn. Een kostenpost van 10 duizenden tot honderdduizenden euro’s.
Lokale en regionale belangenbehartiging Ook in 2015 heeft VEMW een groot aantal leden op maat ondersteund in specifieke lokale waterkwesties, bijvoorbeeld bij: het voeren van contractonderhandelingen met het drinkwaterbedrijf, het aanvragen van een watervergunning voor de lozing van stoffen, de besluitvorming inzake de zuivering van afvalwater en het aantekenen van be-
zwaar tegen aanslagen van het waterschap, de toepassing van heffingsverordeningen. De door VEMW geboden dienstverlening kan voor de betreffende leden leiden tot besparingen of vermeden kosten. Bedragen kunnen oplopen tot tienduizenden euro’s per jaar.
5
Informatievoorziening Ook in 2015 heeft VEMW weer tal van bijeenkomsten georganiseerd die kostenloos zijn voor VEMW-leden, of waarvoor een kleine bijdrage in de onkosten werd gevraagd. De bijeenkomsten zijn gericht op beleidsveranderingen en specifieke thema’s (marktmodel, prijsvorming op de markt en prijsverwachtingen, flowbased marktkoppeling, noodvermogen, warmtevoorziening en energiebesparing, vergroenen van de gasinkoop, gesloten distributiesystemen, energie -audit). VEMW heeft het gestructureerde en toegespitste overleg in sectorteams voor ziekenhuizen en multisites voortgezet. Ook in 2015 is de Basiscursus Energie gehouden voor 20 leden. Voorts waren er seminars over de toekomst van de elektriciteitsvoorziening (DNVGL in Arnhem) en grensoverschrijdende handel met België (BASF in Antwerpen). De jaar-
lijkse VEMW Energiedag was gewijd aan een duurzame energievoorziening (Tata Steel in IJmuiden). Leden die deelnemen aan seminars van VEMW, de Energiedag en energielunches besparen € 150 – € 850 per bijeenkomst in vergelijking tot commerciële bijeenkomsten. VEMW-leden ontvingen ook in 2015 weer kortingen op congressen en symposia van derden (minimaal 10%, oplopend tot 80%). In totaal kunnen leden zo’n 10 duizend euro per jaar besparen. Sinds 2013 profiteren de leden van VEMW van de nieuwe website met toegankelijke, praktische en actuele informatie (VEMW Kenniscentrum en Belangenbehartiging). Via het lidmaatschap kunnen leden inspelen op de laatste ontwikkelingen en daarmee hun energie– en waterkosten verder optimaliseren.
Dienstverlening VEMW is in 2015 een nieuwe activiteit gestart met het aanbod van diensten die u juridisch, financieel-economisch en/ of technisch ondersteunen, bijvoorbeeld bij de inkoop van energie of water, de aanvraag of wijziging van een vergunning of ontheffing, het doen van een officiële melding, of het uitvoeren van een quick-scan of second opinion. De helpdesk van VEMW, waar leden met hun vragen terecht kunnen, heeft ook dit jaar weer veel voordeel opgeleverd voor individuele leden. Vragen over de aansluiting, gesloten dis-
tributiesystemen (ontheffing aanwijzing netbeheerder GDS), (restitutie van) energiebelasting en systeemdiensten, storingen en spanningsdips, reductie van transportkosten, factuurcontrole, energiebesparing, (on)mogelijkheden van hernieuwbare energie en vergroening van de energie-inkoop, etc. VEMW-leden die gebruik maakten van deze individuele dienstverlening bespaarden duizenden tot zelf honderdduizenden euro’s op hun energie- en watergerelateerde kosten.
Colofon De Scorecard is een uitgave van de Vereniging voor Energie, Milieu en Water (VEMW). Middels de Scorecard informeert VEMW haar leden over de resultaten van de belangenbehartiging op energie– en watergebied De Scorecard wordt digitaal verspreid onder VEMW leden en verschijnt jaarlijks
6