EEN PUBLICATIE VAN SECO (NR.1.2011)
SPECIAAL GEREEDSCHAP VOOR DE AIRBUS A380
PERFECTE ETIKETTEN DANKZIJ PERFECTE GATEN
‘Het was een nieuw en complex ontwerp’
SINDS DE introductie bijna dertig jaar geleden wordt Minimaster® gebruikt door Scania om onderdelen te maken voor dieselvrachtwagens.
REVOLUTIE HET VERHAAL VAN DE MINIMASTER
#2
HOE WERKT DAT? STEADYLINE™
STEVIG DE STEADYLINE
freeshouder vergroot de afwerkingskwaliteit en verlaagt de freeskosten. De trillingsdemper dempt de trillingen en verbetert zo de dynamische stijfheid van de freeshouder en voorkomt ratelen. Steadyline verhoogt de productiviteit, verbetert de afwerking van het oppervlak en verlengt de standtijd.
x2–4 2-4 keer hogere productiviteit dan met traditionele opsteekopnames
Centrale koeling om het snijkant te voorzien van koelmiddel
30/50%
Trillingsdemper die zo dicht mogelijk bij het snijvlak wordt geplaatst waar de verplaatsing het grootst is
tijdens een kopieerfreestest was de Steadyline 30% sneller met een 50% langere standtijd dan de concurrentie
WWW.SECOTOOLS.COM/STEADYLINE Product leverbaar: NU Bestel- en toepassingsinformatie: Machining Navigator 2011
Edge is een klantenmagazine van Seco Tools. Het wordt wereldwijd in 25 talen uitgegeven. Seco Tools AB Marketing Departement, 737 82 Fagersta, Zweden. Tel. +46 223-400 00 Fax +46 223-718 60 Internet www.secotools.com Uitgever Paul Löfgren E-mail paul.lofgren@secotools.com
Hoofdredacteur Jennifer Hilliard E-mail jennifer.hilliard@secotools.com Editorials en layout Appelberg Publishing Group Projectmanager PerOla Knutas Artdirectors Cecilia Farkas, Johan Nohr Drukwerk PA Group Karlstad Omslagfoto Stefan Almers/Scania
De kopij in deze publicatie is auteursrechtelijk eigendom van de uitgever, Seco Tools AB. De artikelen mogen kosteloos hergebruikt worden, onder voorwaarde van bronvermelding (Edge) en na berichtgeving aan de hoofdredacteur. De handelsmerken en merknamen in deze publicatie zijn wettelijk beschermd.
INHOUD EDITORIAL nr. 1.2011
10
Aircelle heeft speciaal gereedschap nodig voor de geavanceerde composieten in de onderdelen van vliegtuigen.
04 08 10 14 18 21 24
BRANCHE: VULLEN EN VERPAKKEN Krones maakt etiketteermachines sinds 1951. Tegenwoordig wordt de Xfix™ ingezet voor de productie.
PRODUCTEN: POWER 4™ De energiebranche behaalt betere prestaties met de Power 4 kopieerfrees.
MATERIALEN: KOOLSTOFCOMPOSIETEN Leverancier voor de luchtvaart Aircelle werkt samen met Seco om oplossingen te ontwikkelen voor specifieke taken.
GEREEDSCHAP VOOR
ELKE TAAK IN UW HANDEN heeft u de Edge van 2011, een interessante introductie tot de nieuwste geavanceerde producten en diensten van Seco. Het spreekt voor zich dat we een passie hebben voor ons uitgebreide aanbod, maar we hebben ook een passie voor onze klanten. Daarom laten we u zo graag kennismaken met hun successen in ons tijdschrift. In deze artikelen worden, ondersteund door prachtige foto's, innovatieve oplossingen beschreven die zich richten op specifieke werkstukken. Regelmatig krijg ik e-mails van u met positieve reacties op de technische artikelen in Edge. In deze uitgave wordt die lijn voortgetrokken. In zijn kolom 'Inzicht' (pagina 17) beschrijft Patrick de Vos bijvoorbeeld waar u op moet letten bij een snijkant. We gaan ook dieper in op Power 4 op pagina 8. Ik raad u aan ook het artikel op pagina 26 over onze Customer Interface-toepassingen te lezen. Deze toepassingen verbeteren de prestaties van onze producten en maken het voor u eenvoudiger om met Seco te werken. U vindt hier toepassingen die variëren van configuratieprogramma's voor producten en snijvoorwaarden tot oplossingen voor e-commerce. We hopen dat ons tijdschrift met deze en andere verhalen een aangenaam deel van uw dag blijft. PAUL LÖFGREN SENIOR VICE PRESIDENT, GROUP MARKETING edge@secotools.com
TOEPASSING: MDT Multidirectioneel draaien helpt MAE in Nieuw-Zeeland geluidsdempers te maken voor vuurwapens.
PROFIEL: TRACIE CLARKE De manager Strategische Programma's in Noord-Amerika vertelt haar verhaal.
PRODUCTEN: MINIMASTER Minimaster zorgde eind 1983 voor een revolutie in de freeswereld, en Minimaster Plus wil hetzelfde bereiken.
UIT DE PRAKTIJK: MICHAEL RICHARDSON De Managing Director van Advanced Cutting Tools Ltd vertelt over Productivity & Cost Analysis (PCA) van Seco.
EDGE [1•2011]
03
B RAN C HE V U LLE N EN V ER PA K K E N
Xfix
PERFECT AFGER
Seco Xfix is een serie ruimers voor gaten met een grote diameter (39,5 - 154,5 mm). De opvallende goudgekleurde, TiNbeklede ruimkop heeft een aantal snijplaten (3, 5, 7 of 9), met elk 8 snijkanten, die garant staan voor precisie tot IT6-tolerantie en -nauwkeurigheid. Geleidlippen zorgen dat de ruimer stabiel blijft en de rondloop wordt gestuurd door een ring die kan worden afgesteld met een nauwkeurigheid van minder dan 3 micron. WWW.SECOTOOLS.COM/XFIX Product leverbaar: NU Bestel- en toepassingsinformatie: catalogus Holemaking 2010
04 EDGE [1•2011]
T ROND
Etiketteermachines hebben perfecte gaten nodig om goed te werken. Xfix ruimers zorgen voor een grotere nauwkeurigheid bij de productielijn van Krones. TE KST Michael Lawton FOTO Martin Hangen
A
LS U DIT jaar meer dan drie flessen in uw handen heeft gehad, was daar statistisch gezien waarschijnlijk een fles bij die is bewerkt door een machine van Krones. Krones is wereldwijd marktleider op het gebied van vullen en verpakken en produceert machines die dagelijks miljoenen flessen, blikjes en ander verpakkingsmateriaal bewerken. In de loop der jaren heeft Krones zich ontwikkeld tot een volledige leverancier voor de drankenindustrie. U kunt bijvoorbeeld een volledige brouwerij bestellen bij Krones, van de bouwvergunning en brouwtanks tot de logistiek voor het hergebruik van flessen aan het einde. (U hoeft alleen maar hop en mout toe te voegen.) De onderneming kan ook de productielijnen maken voor het vullen van flessen tomatenketchup of het etiketteren van tubes tandpasta of blikjes kattenvoer. Ze ontwerpen een fles die is afgestemd op uw merk, en maken de machine die een stukje plastic omzet in de fles van uw dromen. Ze leveren zelfs wasmachines voor flessen. De onderneming heeft vijf fabrieken in Duitsland die wereldwijd leveren via ongeveer 80 verkoop- en servicecentra. EDGE [1•2011]
05
B RAN C HE V U LLE N EN V ER PA K K E N
Wolfgang Gottschalk is hoofd van een van de vijf productie-eenheden van Krones in Nittenau, Duitsland.
De grootste fabriek in Neutraubling, Noord-Beieren, maakt machines voor vullen, etiketteren, inspectie, transport en spuitgieten van plastic. Een tweede fabriek in het nabijgelegen Nittenau levert onderdelen en modules voor de machines. De overige drie fabrieken leveren andere producten die het assortiment van Krones afronden. Het bedrijf is in 1951 begonnen met etiketteermachines, en Wolfgang Gottschalk, hoofd van een van de vijf productie-eenheden in Nittenau, meent, ‘Onze expertise is opgebouwd rond onze etiketteermachines. Etiketten zijn heel belangrijk voor een fabrikant omdat hierop zichtbaar is hoe een merk zich positioneert in de markt. Dus ze moeten goed zijn.’
Langere standtijd Werkstuk: Bewerking: Doelstelling:
Gietvormplaat Ruimen Correcte gatkwaliteit (H6 en M6 tolerantie) en terugbrengen van bewerkingstijd Machine: Bewerkingscentrum Gereedschapsopname: HSK-A Materiaal: Gietijzer (GGG60) Gereedschap: Xfix-ruimers diameter 42+65 mm (2 verschillende ruimers) Snijvoorwaarden: vc: 80-100 m/min f: 0,25 - 0,3 mm/omw Resultaat: Standtijd > 200 minuten
06 EDGE [1•2011]
HET HART VAN ELKE etiketteermachine is de eenheid die de etiketten op de flessen plakt. Als de flessen voorbij komen, rolt er een gebogen plaat met het voorgeplakte etiket overheen en het etiket blijft achter op de fles. De applicatorplaten zijn bevestigd op assen die weer rond een schijf zijn gemonteerd. Als de schijf draait, wordt elk van de acht assen met de platen naar de lijn met de flessen gedraaid en vervolgens teruggetrokken om het volgende etiket op te nemen. Dit proces wordt enorm snel uitgevoerd: machines van Krones zijn ontworpen om meer dan 72.000 flessen of 120.000 blikjes per uur te etiketteren. Xaver Ram, hoofd van het productieteam dat de schijven maakt, zegt dat het essentieel is dat de gaten waarin de assen worden bevestigd, exact zijn gedimensioneerd. ‘We hebben een nauwkeurigheid nodig van enkele microns op de diameter en minder dan twee honderdsten op de positie van het gat,’ merkt hij op. ‘Anders draait de as niet perfect rond en raken de applicatorplaten het oppervlak van de flessen niet nauwkeurig genoeg.’ Dit kan tot gevolg hebben dat de etiketten niet goed zitten of dat er meer lijm nodig is. Elke schijf heeft acht gaten, en elk gat werd vroeger afgewerkt met een finiseer kotterkop. Manuel Schmid is een van de vakmannen die de machine bedienen
die de gaten maakt. Hij zegt: ‘Je moest na elk tweede gat controleren of de maat nog correct was. Als de afmeting niet goed was, moest je bijwerken met de kotterkop en zo nodig het gat opnieuw bewerken.’ Dat betekende dat er per ploeg niet meer dan twee of drie schijven werden geproduceerd. Krones wendde zich tot Seco omdat, zoals Gottschalk het uitdrukt, ‘We een lange geschiedenis hebben van samenwerken aan het oplossen van problemen en het optimaliseren van processen.’ En Ram voegt hieraan toe: ‘We hebben veel gereedschapsleveranciers, maar Seco is een van de belangrijkste.’ En terwijl Krones groeide, groeide ook de relatie met Seco: Krones zet nu de volledige productreeks van Seco in doorheen de gehele productie, en Krones werkt graag samen aan de ontwikkeling van nieuwe oplossingen. Dus toen regionaal vertegenwoordiger Gerhard Huber hoorde dat Seco een nieuw type ruimer had ontwikkeld die gereed was om te testen, dacht hij dat Krones de juiste partner zou zijn. ‘De meeste ruimers hebben maar één snijkant maar Xfi x heeft er meerdere, wat betekent dat Xfi x nauwkeuriger en sneller is,’ licht Huber toe. ‘De Xfi x heeft ook speciale kenmerken die zorgen dat de ruimer stabieler is.’ Xfi x was juist ontworpen als oplossing voor problemen als dat van Krones. Dus werd Krones geselecteerd om een Xfi x in de praktijk te testen. Ram zegt, ‘We hoeven de ruimer maar één keer in te stellen en dat is voldoende voor tien tot vijftien schijven.’ Hoewel het instellen van de eenheid langer duurt, duurt het gehele proces 15-20 procent korter. Operator Schmid zegt, ‘Er moeten vijf snijplaten worden afgesteld in plaats van één, maar als deze eenmaal zijn ingesteld, gaan ze langer mee.’ Gottschalk zegt, ‘Voor onze klanten staan procesveiligheid en productkwaliteit voorop. Als we tijd kunnen besparen tijdens de productie, is dat een zeer welkom neveneffect.’
EDGE [1•2011]
07
PRODUCT E N POWER 4
POWER 4 ALL TE KST Graeme Forster FOTO BIM/Istockphoto en Seco
DE PRODUCTIE VAN TURBINESCHOEPEN is zwaar werk. Dus voor de beste resultaten bij de verspaning heeft Seco de Power 4 op de markt gebracht, een nieuwe kopieerfrees. De frees is ontwikkeld in samenwerking met grote klanten van Seco om te garanderen dat het de juiste kwaliteiten heeft voor de energiesector. ‘We zien vaak lastige omstandigheden voor de verspaning van turbineschoepen,’ zegt Emilio Scandroglio, internationaal toepassingsexpert voor de energiesector bij Seco. ‘Dus moeten we altijd proberen de krachtigste en meest betrouwbare oplossing te kiezen, te beginnen met de juiste bewerkingsstrategie en het juiste verspaningsgereedschap. We hebben dit probleem besproken met onze klanten en samen kwamen we tot de Power 4.’ Dankzij het unieke antirotatiesysteem is de stabiliteit van het gereedschap maximaal. De Power 4 heeft vier facetten aan de vrijloopzijde van de snijplaten en facetten op de corresponderende locaties in de snijplaatzittingen. De facetten voorkomen dat de snijplaten roteren tijdens het verspanen. Door de facetten kunnen de snijplaten ook veilig en snel worden gedraaid, wat de instelling voor de operator vereenvoudigd. De gepatenteerde zitting heeft een maximaal contactoppervlak tussen de snijplaat en het freeslichaam wat zorgt voor extra betrouwbaarheid en stabiliteit. Om de nauwe toleranties te waarborgen die vereist zijn voor verspaning van hoge kwaliteit, zijn de zittingen verzegeld om te voorkomen dat spanen en vuil binnendringen. Hierdoor is spoelen voor of na gebruik niet meer nodig. Bovendien is de spaankamer ontworpen voor optimale afvoer van de spanen. Slijtage en roest worden tegengegaan doordat alle freeslichamen een nikkelchromen bekleding met een uitzonderlijk hard oppervlak hebben. Power 4 wordt geleverd met snijplaten van 10 mm en 12 mm, in diverse snijplaatkwaliteiten en geometrieën.
08 EDGE [1•2011]
PERSPECTIEF MONDIALE TRENDS
TRENDS DIE VAN INVLOED ZIJN OP GRONDSTOFPRIJZEN
GRONDSTOFPRIJZEN hebben zich hersteld na de grote daling als gevolg van de financiële crisis. Wat kunnen we in de toekomst verwachten? Edge heeft Mattias Erlandsson, divisiehoofd voor internationale en financiële economie bij het Zweedse nationale instituut voor economisch onderzoek, gevraagd vijf langetermijntrends te noemen die van invloed zijn op de grondstofprijzen. TE KST Ylva Carlsson I LLUSTRATI E Johan Nohr
2
3
Levering van grondstoffen ‘Als de mondiale groei toeneemt, stijgt ook het risico op knelpunten in de productie van bepaalde grondstoffen waardoor prijzen kunnen stijgen. Verstoring van de productie zoals mislukte oogsten, kan zorgen voor tijdelijke prijsstijgingen van landbouwproducten.’
4
Olieprijzen ‘Aardolie is de belangrijkste schaarse grondstof in de wereldeconomie. Volgens onze prognose stijgen de olieprijzen licht op de korte termijn, maar niet veel hoger dan USD 100 per barrel. Dit in de veronderstelling dat er de komende jaren voldoende olie wordt geproduceerd om aan de vraag te voldoen.’
1
Groei van het bruto nationaal product (BNP) ‘Een hogere groei zorgt voor hogere grondstofprijzen. Onze prognose voor de komende jaren geeft aan dat de wereldwijde groei vergelijkbaar zal zijn met het gemiddelde van de afgelopen jaren, en dat grondstofprijzen licht zullen stijgen. Er is echter een risico van zwakkere groei omdat diverse grote geïndustrialiseerde landen moeten bezuinigen om hun tekorten terug te dringen.’
Energieprijzen ‘De politieke wil om over te stappen naar duurzamere energie is er, vooral in de EU. Momenteel kan niemand voorspellen hoe de nieuwe energiemix eruit zal zien, maar de prijs van energie zal, in verhouding tot andere productiefactoren, enige tijd stijgen.’
Ontwikkeling van de dollar ‘De wereldeconomie is niet in evenwicht omdat met name de VS een groot tekort heeft op de handelsbalans, terwijl diverse Aziatische landen een groot overschot hebben. Een zwakkere dollar zou bijdragen tot het reduceren van de onbalans en het risico op nieuwe financiële crises verkleinen.’
EDGE [1•2011]
09
MATER I A LE N KOOLSTOFCOMPOSIETEN
HOOGSTAAND VERSPANEN Aircelle had gereedschap nodig dat één, lange snede door geavanceerde materialen aankon voor de airbus A380. Seco leverde een oplossing op maat. TE KST Anna McQueen FOTO'S Jean-François Rollinger/ANA
10 EDGE [1•2011]
FOTO: ISTOCKPHOTO
De hightechmaterialen die Aircelle gebruikt, zijn uitzonderlijk moeilijk te bewerken.
Snijden in de matrix Nieuwe composieten bestaan uit twee of meer verschillende materialen die worden samengevoegd om een sterke, stijve ‘matrix’ te vormen waarin vezels of partikels worden aangebracht. Dergelijke materialen worden steeds meer gebruikt in de ruimtevaart omdat ze een hoge sterktegewichtverhouding hebben, goed bestand zijn tegen corrosie en bij hitte minimaal uitzetten. Deze geavanceerde composieten zijn moeilijk te verspanen waardoor de eisen aan de werking en prestaties van freesgereedschap toenemen en de normen voor gat- en randkwaliteit hoger worden. De gloednieuwe reeks frezen Jabro™ Composite (JC) van Seco is perfect voor het precisiewerk bij Aircelle en combineert een langere standtijd met hogere snijsnelheden en grotere precisie. Deze volhardmetalen frezen hebben een CVDdiamantbekleding zodat ze minder snel slijten en langer meegaan. De Jabro Composite-frezen combineren minimale delaminatie en versplintering van het werkstukmateriaal met maximale weerstand tegen trillingen. Ze zijn perfect voor braamloos omtrekfrezen, 3D-kopieerfrezen en gleuffrezen van gelaagde koolstof- en glasvezelcomposieten, geavanceerde technische kunststoffen en raatvormig materiaal. WWW.SECOTOOLS.COM/JC Product leverbaar: NU Bestel- en toepassingsinformatie: Gereedschap voor geavanceerde en moderne materialen. De catalogus Volhardmetalen frezen is beschikbaar in mei.
A
IRCELLE is een dochter van het Franse defensie-
en luchtvaartconcern SAFRAN en werd in 1896 opgericht om geschut te produceren voor de haven van Le Havre. Het bedrijf is sindsdien uitgegroeid tot een belangrijke speler op de wereldmarkt voor (motor)gondels (nacelles) en produceert met 3.000 werknemers gondels, straalomkeringen en andere vliegtuigonderdelen. De onderneming is een belangrijke leverancier voor de Airbus A380, het grootste passagiersvliegtuig ter wereld. Ontwerpers van vliegtuigen zoeken constant de grens op en ontwikkelen steeds lichtere en sterkere materialen met een hogere weerstand zodat hun vliegtuigen sneller en verder kunnen vliegen met zwaardere lasten en tegelijkertijd minder brandstof gebruiken. De koolstofcomposieten en gelaagde koolstofmaterialen die door Aircelle voor de A380 worden bewerkt, zijn zeer moeilijk te verspanen. Er zijn geavanceerde gereedschappen nodig om de vereiste precisie te realiseren. ‘In 2006 besloten we onze productiefaciliteiten uit te breiden met een geavanceerde vijfassige freesmachine voor grote composieten werkstukken,’ licht Julien Boulet, technisch programmeur bij Aircelle toe. ‘Het deel dat bewerkt bewerkt wordt voor motorgondels van de A380, heeft een lineaire snede van tot 12 meter. Om alles uit de machine te halen, hadden we de juiste frezen nodig dus we hebben al onze gereedschapsleveranciers monsters van onze composieten gegeven en de resultaten bekeken,’ aldus Boulet. De werkstukken bestonden uit twee materialen: een koolstofvezel composiet van 12 mm dik en een honingraatvormige koolstofcomposiet van 40 mm. ‘We wilden een oplossing die de opdracht in één bewerking met één gereedschap kon volbrengen om zo veel tijd en geld te besparen,’ zegt Amory Langrene, EDGE [1•2011]
11
We waren op zoek naar een oplossing die de opdracht in één bewerking met één gereedschap kon volbrengen.
manager Computer Assisted Manufacturing (CAM) en automatisering. ‘Bovendien moest deze snellere bewerking de integriteit van het composietmateriaal handhaven, een kwalitatief hoogstaande snijkant bieden en kostenbesparend zijn.’ NA BEOORDELING van de verschillende offertes koos Aircelle in december 2007 een aangepaste versie van Seco’s Jabro-frees en ging de productie kort daarna van start. ‘Seco heeft nauw met ons samengewerkt om de juiste oplossing te vinden, en met hun op maat gemaakte Jabrofrezen bewerken we werkstukken drie keer zo snel als voorheen,’ zegt Boulet. ‘Met één hoogstaande snede die tot 16 meter consistent is, hebben we onze productie verhoogd zonder te investeren in een andere machine.’ Langrene zegt, ‘Ik vind dat een leverancier beschikbaar en reactief moet zijn, maar het belangrijkste is dat ze kunnen inspelen op onze specifieke behoeften. Veel leveranciers bieden een standaard programma gereedschappen aan die overal werken, maar in de praktijk nergens werken. We hebben partners nodig die op gelijk niveau met ons CAM-team kunnen meewerken aan de ontwikkeling van het juiste gereedschap voor onze specifieke behoeften. Met Seco hebben we zo'n relatie en we zijn van plan deze relatie in de nabije toekomst uit te breiden naar andere productiegebieden van Aircelle.’
12 EDGE [1•2011]
Seco werkte samen met Aircelle aan de ontwikkeling van speciaal gereedschap voor specifieke taken.
Geen bramen op werkstuk Werkstuk: Bewerking: Doelstelling:
Vliegtuigmotorkappen uigmotorkappen Gleuffrezen 4000 mm verspanen zonder bramen op het werkstuk Machine: Bewerkingscentrum Gereedschapsopname: Hoogprecisie krimpopname Materiaal: Koolstofvezel of koolstofvezelaluminium composiet Gereedschap: JC860 Honingraatfrees, diameter 10 mm, Dura-coating Snijvoorwaarden: vc: >150 m/min vf: 300 mm/min ap: > 35 mm ae: 10 Koelmiddel: Droog verspanen aanbevolen
Werkstuk: Bewerking: Doelstelling:
Vliegtuigmotorkappen Routing 16000 mm verspanen zonder bramen op het werkstuk Machine: Bewerkingscentrum Gereedschapsopname: Hoogprecisie krimpopname Materiaal: Koolstofvezel composieten Gereedschap: JC871 Honingraatfrees, diameter 10 mm, Dura-coating Snijvoorwaarden: vc: >300 m/min vf: 1500 mm/min ap: > 10 mm ae: 10 Koelmiddel: Droog verspanen aanbevolen
DUURZAAMHEID
GROENE WARMTE De nieuwe productiefaciliteiten van Seco in Zweden gebruiken de modernste energieefficiënte technologieën. Dit is slechts een voorbeeld van de ambitie van de onderneming om de milieubelasting te beperken. TE KST Per-Ola Knutas FOTO Istockphoto
DE ECOLOGISCHE IMPACT BEPERKEN is een van de doelen van Seco bij de productie en productontwikkeling. Zo ook bij de onlangs geopende productiefaciliteit in Fagersta, Zweden, waar het nieuwe gebouw vrijwel volledig in de eigen verwarming en koeling voorziet. ‘Het nieuwe op vocht gebaseerde systeem gebruikt geen elektricitieit, maar de overtollige warmte van compressors en sinterovens om het klimaat in het gebouw te regelen,’ zegt Gunnar Lobell, coördinator voor duurzaamheid. In een ander initiatief werkt Seco samen met het plaatselijke verwarmingsbedrijf en levert het overtollige warmte van de productie aan het verwarmingsnetwerk in Fagersta. ‘Zo dragen we niet alleen bij aan duurzame ontwikkeling, maar leveren we ook een positieve bijdrage aan de lokale gemeenschap,’ aldus Lobell. Seco heeft algemene doelstellingen voor het terugdringen van de milieubelasting door afval, chemische producten, energieverbruik en transport. Hiervoor wordt een milieumanagementsysteem gebruikt dat in 2006 is gecertificeerd volgens ISO 14001 en in 20 vestigingen van Seco in 13 landen is ingevoerd. ‘Voor het certificatieproces hebben we een bijzonder grondig overzicht gemaakt van de milieu-effecten,’ zegt Lobell. ‘Hiervoor hebben we diepgaande milieustudies gedaan, medewerkers getraind en heldere routines opgesteld. Met als resultaat dat de milieuvervuiling en het risico op ongevallen met schadelijke gevolgen voor het milieu werden teruggedrongen.’ Bij de ontwikkeling van producten streeft Seco altijd naar meer efficiëntie.
DUURZAME DOELSTELLINGEN De prioriteiten van Seco voor de toekomst: 50 procent recycleren van alle hardmetalen producten die we leveren, in 2014 (gebruikte snijplaten en hardmetalen gereedschappen kunnen worden terugverkocht). Energie-efficiëntie vergroten (elektrische energie, energie voor verwarming, brandstof voor voertuigen) elk jaar met 5 procent. Hoeveelheid afval per ton van productie elk jaar met 2 procent verminderen tot 2012 en de hoeveelheid herbruikbaar afval vergroten van 55 procent naar 60 procent. Milieubelasting door chemicaliën terugdringen. Zeer schadelijke stoffen met 5 procent per jaar terugdringen. Milieubelasting door transport terugdringen. Rapportage van CO2-emissies voor verzending implementeren en emissies door zakenreizen blijven bewaken.
‘Dit heeft duidelijke milieuvoordelen voor klanten. Een hogere productiviteit betekent dat er meer materiaal kan worden bewerkt met minder energie.’ zegt Lobell. Seco heeft het recyclageprogramma in 2010 uitgebreid. Klanten in alle markten kunnen nu gebruikte snijplaten en volhardmetalen frezen terug verkopen. De doelstellingen voor de lange termijn zijn ambitieus, bijvoorbeeld om in 2014 vijftig procent van alle hardmetalen producten die Seco levert, te hergebruiken. EDGE [1•2011]
13
TOEPASSING MDT
14 EDGE [1•2011]
MAE gebruikt multidirectionele draaigereedschappen voor het copieerdraaien van de inwendige delen van geluidsdempers.
BUITEN GEHOORSAFSTAND TE KST Diana Clement FOTO'S Derek Cook en Image Source
Vuurwapens beschadigen het gehoor van de gebruikers, maar een bedrijf in Nieuw-Zeeland heeft geluidsdempers ontwikkeld als oplossing voor geluidsreductie.
V
RAAG AAN GARY MCCOLL, oprichter van de Nieuw-Zeelandse onderneming, wat zijn bedrijf produceert en het antwoord is: ‘producten voor geluidsreductie.’ Bij geluidsdempers denken veel mensen aan boeven in de film, maar ze zijn onmisbaar voor de veiligheid en gezondheid van jagers, verdelgers van ongedierte, politie en militairen. Elk schot van een vuurwapen overschrijdt de veilige geluidsimieten. Op het moment dat de slagpin de ontstekingspatroon in de loop van het vuurwapen raakt, worden gassen twee tot drie keer sneller dan de kogel voortgestuwd waarbij een druk ontstaat die het menselijke trommelvlies kan beschadigen. Geluidsdempers van MAE richten zich direct op de energie die wordt geproduceerd door een schot, en reduceren het geluid met soms uitzonderlijke voordelen. McColl zegt bijvoorbeeld dat soldaten nog kunnen horen wat er rondom hen gebeurt terwijl ze schieten, wat de veiligheid in gevaarlijke situaties aanzienlijk vergroot.
De wilde dieren in Nieuw-Zeeland (zoals herten, varkens en geiten) raken verward door vuurwapens die zijn uitgerust met een geluidsdemper, omdat ze niet kunnen waarnemen waar de afgevuurde kogels vandaan komen. De inslag van een kogel achter een dier is vaak het eerste wat het dier hoort, waardoor het soms recht op de jager komt afrennen. Klanten van MAE hebben andere onverwachte resultaten gemeld: een klant had een jachthond die schrok van het geluid van een schot. Nu spitst de hond zijn oren als de kogel wordt afgevuurd en komt hij in actie als hij hoort dat de kogel zijn doel heeft geraakt. Toen McColl, die meer dan twintig jaar ervaring heeft in de vuurwapensector, het bedrijf kocht (toen nog onder de naam Percy Engineering Services), was het een klein productiebedrijfje. Hij wilde zo snel mogelijk automatiseren om het product te verfijnen en de volumes te vergroten. Dankzij advies van Trade Tools Limited -een grote distributeur van Seco Tools in Nieuw-Zeelandging MAE, nog vóór de automatisering, producten van Seco gebruiken. Ian Langley, regiomanager van
We kunnen een taak met vertrouwen programmeren, we weten dat de taak wordt voltooid zonder problemen.’ Gary McColl, oprichter, MAE
EDGE [1•2011]
15
TOEPASSING MDT
Jetstream Tooling Draaigereedschap van de volgende generatie gebruikt Jetstream-technologie die koeling aflevert in de snijzone. De technologie die Seco voor de ruimtevaart heeft ontwikkeld, voert de hitte af uit het snijgebied om de prestaties van het snijgereedschap te verbeteren. Seco Tools voor Nieuw-Zeeland, heeft MAE begeleid en geadviseerd bij de overgang van handmatige naar geautomatiseerde productie, zodat Seco een voor de hand liggende keuze was voor McColl voor zijn nieuwe CNC-draaibank. MAE investeerde in multidirectioneel draaigereedschap (MDT), Crownloc®-boren, SD-snijplaatboren Quattromill®-frezen (allemaal met EPBopnamesysteem). De MDT-technologie wordt gebruikt om inwendige delen van dempers te copieerdraaien, in het algemeen gleufsteken en draadsnijden. Volgens McColl is het grootste voordeel van een MDT-gereedschap in een gereedschapswisselaar met 12 posities dat het slechts één positie inneemt in plaats van drie. ‘Dit betekent dat er ruimte vrijkomt voor andere gereedschappen,’ zegt hij. McColl voegt hieraan toe dat MDT-gereedschappen van Seco langer meegaan, lokaal op voorraad zijn, een betere stijfheid hebben en een uitstekende snijplaatpositionering. We kunnen een taak met vertrouwen programmeren, we weten dat de taak wordt voltooid zonder problemen.’ Het gereedschap heeft een langere standtijd, we bereiken gegarandeerde herhaalbaarheid en een hoger aantal werkstukken per snijkant.’ Maar het ging niet altijd van een leien dakje. McColl heeft in korte tijd vier MDT-gereedschappen gebroken. Hij heeft de producten van verschillende concurrenten geprobeerd, maar hij vond dat ze minder goed waren dan die van Seco. McColl is blij dat er sindsdien geen enkel MDT-gereedschap is gebroken en hij kijkt uit naar de nieuwe MDT Jetstream Tooling™.
16 EDGE [1•2011]
www.secotools.com/jetstreamtooling Sales manager Stu Beresford demonstreert een nieuwe geluidsdemper. Geluidsdempers van MAE reduceren het geluid van schoten om het gehoor van jagers, agenten en militairen te beschermen.
Crownloc-kroonboren Crownloc is de eerste boor met volledig vervangbare kronen en heeft een breed scala aan geoptimaliseerde puntgeometrieën voor verschillende toepassingen. De voordelen zijn onder andere lagere kosten per snijkant, geen kosten voor herslijpen en een consistente standtijd. De kosteneffectieve vervangbare boorkronen vergroten de productiviteit, flexibiliteit en kwaliteit van de gaten. www.secotools.com/crownloc
Quattromill De Quattromill is een hoogprestatie vlakfrees voor vrijwel alle materialen en machines die is uitgerust met zeer positieve vierkante snijplaten met een snedediepte tot 6 mm. De Quattromill is ideaal voor veeleisende toepassingen ensituaties met moeilijke klemming en beperkte werkstukstabiliteit. www.secotools.com/quattromill
Duratomic® draaien De TM2000 Duratomic-kwaliteit voor roestvast staal die door MAE gebruikt wordt, is de eerste keuze voor het draaien van roestvast staal. De Duratomicbekleding zorgt voor slijtvastheid en taaiheid van de snijkanten. www.secotools.com/duratomic
EXPERTISE V ERSPAA NBAA RH E ID
De snijkantfluisteraar Patrick de Vos, Corporate Technical Education Manager bij Seco Tools Group, legt uit hoe je aan de snijkant kunt zien dat vervanging nodig is. EEN SNIJKANT heeft het zwaar. Met de huidige materialen en snijvoorwaarden wordt de snijkant van alle kanten belaagd. Mechanische belasting! Chemische aanvallen! Thermodynamische aanslagen! Modern snijgereedschap (zoals met Duratomic beklede hardmetaalkwaliteiten) in combinatie met de juiste geometrieën is hiertegen bestand, maar ook zij geven het op een bepaald moment op. Vroeger was slijtage duidelijk zichtbaar: de flanken sleten en er ontstonden kraters. Het slijtageproces kon eenvoudig worden gevolgd (S-curve voor slijtage), en de operator kon op tijd het snijproces onderbreken om de snijkant te vervangen. Vandaag is dat veel lastiger. De snijkant ziet er lang uit als nieuw en tot hij plotseling breekt! Een gebroken snijkant kan tot lange onderbrekingen van de productie leiden. We kennen allemaal het verschijnsel ramptoerisme in de werkplaats. Iedereen geeft zijn mening en ondertussen wordt er niet geproduceerd. Inzicht in de slijtage van gereedschap en de mechanismen die het veroorzaken, is essentieel voor een goed verloop van het snijproces en het
leveren van hoogstaande werkstukken. U kunt dan de invoervoorwaarden - geselecteerd gereedschap, snijstrategieën, snijvoorwaarden - aanpassen om de verschillende aspecten van de bewerking aan te passen: hogere productiviteit, lagere kosten, grotere procesveiligheid enz. En de truc is natuurlijk om te stoppen één seconde voordat de snijkant breekt. En er zijn signalen die aangeven wat er gaat gebeuren: ziet u bijvoorbeeld een grijze zone op de snijkant? Is er lichte vervorming en uitbrokkeling? Zijn vorm en kleur van de spanen enigszins veranderd? Als u op deze en andere signalen let, kunt u duidelijk zien wanneer
een gereedschap moet worden vervangen. Gebruik zo nodig een klein vergrootglas om de slijtage goed te bekijken. (Het spijt me, maar metaalbewerking is hightech waarbij we moeten uitgaan van wetenschappelijke observatie, en niet van een gevoel.) Duratomic-kwaliteiten kunnen de levensduur van gereedschap verdubbelen, maar er is een vakman nodig om te profijt te hebben van alle voordelen. En wacht niet tot de laatste tien seconden van de levensduur, dat kost meer dan het bespaart! De kans is groot dat de snijkant breekt en het gaat ten koste van de procesveiligheid. Voor het Seco Technical Education Programme (STEP) hebben we een module ontwikkeld waarin we slijtage van het gereedschap koppelen aan materiaaleigenschappen van het werkstuk, zodat u weet waarop u moet letten bij de verschillende materialen. Ik raad u aan te praten met uw contactpersoon bij Seco voor meer informatie over ons programma STEP. Seco geeft u graag de kennis die nodig is voor de omgang met slijtage van gereedschappen. U wordt beloond met een economischere productie. Ik wens u veel succes. Patrick de Vos, patrick.de.vos@secotools.com
Vier signalen die aangeven dat een snijkant op het punt staat te breken:
Kleur van spanen
Vorm van spanen
Bramen
Snijkracht
EDGE [1•2011]
17
PORTRET TRACIE CLARKE
Knopen De boeiende reis van Tracie Clarke bij Seco heeft haar gebracht van ploegendienst in de werkplaats in Engeland naar het Noord-Amerikaanse kantoor van Seco in Detroit. TE KST Linas Alsenas FOTO Eric P. Mull
T
RACIE CLARKE, Manager Strategic Programs bij Seco, weet uit eigen ervaring wat het is om vrouw te zijn in een mannenwereld. Clarke is geboren in Worcestershire, Engeland, en heeft vanaf 1988 vier jaar als leerling gewerkt bij Rolls-Royce Allen Gears Ltd, voorheen NEI Allen Gears Ltd, een bedrijf dat tandwielkasten produceert voor de scheepvaart. ‘Er waren zo'n 200 tot 250 mannen, en ik,’ zegt Clarke. ‘Ik moest zelfs een overall in een andere kleur aan zodat ze me in de gaten konden houden. Dat maakte me zo boos. Mijn overall was blauw, die van de rest groen. Ik begon als buitenstaander.’ Maar Clarke zette door en werkte even hard, en soms harder dan de mannen om haar heen. ‘En de waarheid mag gezegd, het zware werk kostte me meer moeite,’ zegt ze. ‘Ik moest een kraan gebruik voor zwaardere lasten en er waren onderdelen waar ik niet bij kon, dus had ik een klein laddertje. Veel mensen waren sceptisch.’
18 EDGE [1•2011]
Ze moest grote uitdagingen overwinnen, dus waarom koos ze voor dit soort werk? ‘Ik wilde een zo goed mogelijke ingenieur worden,’ zegt Clarke, ‘Het gevoel hebben dat ik iets had gemaakt. En dat deed ik. En ik heb het niet over een stukje metaal, maar over een essentieel onderdeel met hoge tolerantie.’ Maar de prestaties en persoonlijkheid van Clarke zorgden ervoor dat ze uiteindelijk erkenning kreeg van haar collega's. In 1996 was ze toe aan verandering en ging ze over naar Seco Tools in Alcester als operator. ‘Seco onderging grote veranderingen op dat moment,’ zegt ze. ‘Ze voerden 5-assig frezen en nieuwe programmeermethodes in, de oude machines werden vervangen door nieuwe. Ik heb het vier jaar gedaan en vond het fantastisch.’ Maar vanaf het begin had Clarke haar doelen hoger gesteld. Haar manager, Mike Parker, wist dat ze 's avonds een opleiding tot ontwerper volgde. ‘Ik herinnerde hem er constant aan dat ik klaar was voor de tekenafdeling en in 2000 bood hij me een baan
‘Ik wilde altijd het meisje zijn dat langskomt met de gereedschapskist en problemen oplost.’
STALEN ZENUWEN Naam: Tracie Clarke Leeftijd: 38 Achtergrond: Na haar stage heeft Clarke vier jaar fulltime gewerkt als CNC-operator bij Rolls Royce (dat Northern Engineering Industries had overgenomen) voordat ze naar Seco Tools in Alcester, Engeland, kwam als operator/2e programmeur voor CNC frezen. Vier jaar later maakte ze de overstap naar het ontwerpen, en niet lang daarna ging ze in de verkoop. Clarke werd in 2004 benoemd tot regional sales manager en ze vervulde die functie zes jaar lang. In die tijd nam Clarke deel aan het formuleren van Value Based Selling (VBS) bij Seco en werd ze gekozen voor de opleiding Talent Development van Seco. Clarke verhuisde in 2010 naar Detroit voor haar huidige functie als manager Strategic Programs. Andere interesses: Clarke is een volleerde scubaduiker en ze is gecertiďŹ ceerd als reddingsduiker door de Professional Association of Diving Instructors (PADI).
EDGE [1•2011]
19
PORTRET TRACIE CLARKE
aan,’ vertelt ze. ‘Ik greep de kans natuurlijk met beide handen aan. Nooit meer vieze overalls, ik kon een broek en kantoorkleding aan… maar negen maanden later had ik er genoeg van. De hele dag achter de computer was niets voor mij.’ In plaats daarvan kreeg Clarke de kans om twee weken mee te lopen met een verkoper en wat ze zag, beviel haar: ‘Klanten belden ons met technische vragen. Deze verkopers hadden een technische achtergrond en als ze een oplossing vonden, konden ze een relatie opbouwen. Ik dacht: ‘Wauw, zulk werk wil ik doen.’ CLARKE KREEG VIJFTIG KLEINE klanten en binnen een jaar kreeg ze de verantwoordelijkheid voor de hele regio. ‘Ik was er goed in,’ zegt ze. ‘Ik trok mijn overall weer aan en ging bij klanten naar de werkplaats. Ik wilde altijd het meisje zijn dat langskomt met de gereedschapskist en problemen oplost.’ Maar ook hier was Clarke weer de enige vrouw, in ieder geval aan de technische kant, en ze moest het respect van de klanten verdienen. ‘In het begin was het met sommige klanten een nachtmerrie. Een keer opende een man de deur en zei hij ‘Sorry, maar ik heb Seco gevraagd om een ingenieur, niet om een vrouw.’ Dit gebeurde vijf of zes keer, maar ze merkten al snel dat ik wist waar ik het over had en dat ik ze kon helpen. Dat ik een vrouw was, deed er niet meer toe zodra ze wisten dat ze op me konden vertrouwen.’ Ondanks de uitdagingen, presteerde Clarke zeer goed. Ze werd in 2002 en 2003 gekozen tot Business Manager van het jaar. Een fraaie prestatie, zeker omdat groei een belangrijk criterium is. Volgens Clarke komt dit doordat Seco nauwe partnerschappen probeert op te bouwen met klanten. IN 2004 WERD CLARKE AL gevraagd te solliciteren voor een functie als regiomanager, maar ze wist niet of ze er al klaar voor was. ‘Ik ben maar 32 jaar,’ antwoordde ze, ‘Ik werk nu vier jaar in sales en jullie denken dat ik regiomanager kan worden? Ik ben niet alleen de jongste, ik ben ook de enige vrouw.’ Maar uiteindelijk besloot ze de sprong te wagen en ze vervulde de functie zes jaar tot 2009. ‘Het waren bijzondere jaren. We hadden een hecht team met goede klanten.’ Tegenwoordig is Clarke als manager Strategic Programs in Detroit verantwoordelijk voor alle internationale en nationale klanten in de NAFTAmarkt, waaronder GE, Volvo, Siemens, Stryker en Rolls-Royce. Ze is ook verantwoordelijk voor Seco
20 EDGE [1•2011]
Tips van Tracie Clarke voor vrouwen in de branche: Man of vrouw, dat maakt niet uit. Zorg dat je je product kent en gebruik je ervaring. Gezond verstand brengt je ver als je te maken hebt met klanten die oplossingen nodig hebben.
‘Ik wilde een zo goed mogelijke ingenieur worden.’
Doe nooit of je iets weet als dat niet zo is. Vertrouwen is de basis voor een goede zakelijke relatie. Mensen kopen bij mensen. Als je de behoefte van je klanten kent, kun je de juiste oplossing leveren.
Business Solutions, de groep Pricing Intelligence en de ontwikkeling van een volledig partnerprogramma voor NAFTA. Bovendien houdt Clarke toezicht op de kennisoverdracht vanuit het VK voor de nieuwe vestiging van Rolls-Royce in Crosspointe, Virginia. Lou Novacco, Director of Sales, meent, ‘Tracie doet haar uiterste best om klanten meer dan goed te behandelen en deze reageren daar heel positief op. In een technische discussie spreekt ze met kennis van zaken en dat is een voorwaarde om te worden gerespecteerd.’ ‘Ja, ik heb hard gewerkt,’ zegt Clarke, ‘en het was zwaar, maar ik heb ook veel geluk gehad. Nu denk ik gewoon, ‘Hé, hier ben ik en het gaat goed.’ En de tijd vliegt voorbij.’
PRODU CTEN MINIMASTER PLUS
De Minimaster baarde opzien in de freeswereld. Het verhaal van de frees die voor een omwenteling zorgde, begint in 1983, net voor de vakantie… TE KST Åke R Malm FOTO Jonas Gauffin
HET
Bengt Strand kwam met het idee voor de Minimaster in 1983.
VERHAAL VAN DE MINIMASTER DRIE DAGEN VOOR zijn zomervakantie moest Bengt Strand, een productontwikkelaar in het Seco hoofdkwartier in Fagersta, Zweden, een prototype van een nieuwe snijplaat frezen. Helaas was de persoon die verantwoordelijk was voor controle van de geometrieën, al met vakantie. Strand besloot daarom een reguliere freesmachine te gebruiken om de vorm van de nieuwe snijplaat te valideren. Hiervoor moest hij het prototype van de snijplaat tien keer groter maken dan de
werkelijkheid en een volhardmetalen frees gebruiken voor de bewerking. ‘Het kostte ongeveer vijf uur om het prototype te frezen,’ zegt hij. ‘Ik had dus voldoende tijd om te bedenken hoe ik een frees moest maken met vervangbare patronen in plaats van een frees die volledig moest worden verwijderd om de snijkant te vervangen.’ De uitdaging was om een frees te ontwerpen voor kopieerfrezen die net zo goed was als een EDGE [1•2011]
21
PRODUCT E N MINIMASTER PLUS STEFAN ALMERS/SCANIA
Vanaf het begin is Minimaster gebruikt voor de productie van onderdelen voor dieselvrachtwagens van Scania, zoals versnellingsbakken en motorblokken.
volhardmetalen (de enige beschikbare in 1983) en geen kleine schroefjes aan de buitenkant nodig had om de patroon te klemmen. De volgende dag had hij goed over alles nagedacht en was hij klaar om een prototype te maken op basis van een gewone volhardmetalen frees. ‘De derde dag testte ik de frees en deze werkte heel goed,’ herinnert Strand zich. ‘Ik wilde gewoon mijn idee uitproberen en daarna op vakantie gaan.’ Weer terug op zijn werk, zocht hij ondersteuning van zijn baas, Sven Eklund, die hem hielp een technische oplossing te vinden voor de bevestiging van de patroon op de schacht. Nadat ze enkele opties hadden getest, kwamen ze uit op een conisch ontwerp dat verbonden is met een inwendige spanschroef in de schacht zodat er geen kleine uitwendige schroefjes nodig waren. Ontwerper Calle Berglöw ging aan de slag met de tekeningen en eindelijk kon de eerste echte patroon worden geperst. Toen waren de meeste snijplaten en patronen nog plat, dus persen was een uitdaging. ‘Het was een nieuw en complex ontwerp en er was meer één persoon in het lab die het wilde doen,’ zegt Strand. Zijn naam is Bertil Lundberg, en zonder hem zouden we vandaag geen Minimaster hebben.’ Met andere woorden, het lukte hem om een prototype te maken. ‘Nadat de patroon was geperst, lieten we deze zien aan de CEO, Jan-Erik Forsgren, en die was erg enthousiast,’ zegt Strand. Daarna zetten we de schouders eronder en in 1987 werd de eerste Minimaster-serie gelanceerd. De rest is, zoals ze zeggen, freesgeschiedenis. De Minimaster is nu 23 jaar op de markt en wordt in veel verschillende versies en grote hoeveelheden geproduceerd.
Christer Jönsson, Jörgen Andersson en Tapio Alatalo (van links naar rechts) leiden de ontwikkeling van Minimaster Plus.
Minimaster Plus Hogere productiviteit en precisie Flexibele mix van patronen en schachten Inwendige koelkanalen Patronen met twee, drie en meer lippen Geschikt voor de bewerking van alle werkstukmaterialen WWW.SECOTOOLS.COM/MINIMASTERPLUS Product leverbaar: mei Bestel- en toepassingsinformatie: catalogus Minimaster Plus
22 EDGE [1•2011]
We moesten met bijna al onze productieprocessen bij nul beginnen.’
DE VOLGENDE GENERATIE Met de introductie van de Minimaster Plus zet de technologie voor kopieerfrezen opnieuw een grote stap vooruit. Een nieuw ontwerp van de patroon biedt een hogere productiviteit en fijnere toleranties met dezelfde flexibiliteit als de vermaarde voorganger. TE KST Åke R Malm
DE UITDAGING WAARVOOR Pre-study Manager Christer Jönsson en zijn team zich zagen gesteld, was niet eenvoudig: een nieuwe generatie ontwikkelen van Seco’s succesvolle Minimaster. Sinds de introductie in 1987 neemt de Minimaster een leidende positie in bij freessystemen van vervangbare hardmetalen patronen. Maar de commerciële en technische eisen werden steeds hoger en de onderneming wist dat hierdoor een radicale verandering in de technologie voor kopieerfrezen op den duur onvermijdelijk was. ‘We moesten een concept ontwikkelen dat qua prijs en precisie niet onderdeed voor volhardmetalen frezen,’ zegt Jönsson, die nu Corporate Product
Manager is voor frezen. Bij het vervangen van een gebruikte patroon zouden bijvoorbeeld de axiale en radiale positie gelijk moeten blijven voor maximale precisie. De patroon moest ook kunnen worden vervangen zonder de schacht te verwijderen en de hele constructie opnieuw te meten. Jönsson en zijn team specialisten begonnen met het bedenken van technische oplossingen voor deze vereisten. Ze kwamen tot een lijst met zeventien ideeën. Ze brachten deze terug tot tien en daarna tot drie. Tot slot was er nog één over: een vervangbare hardmetalen patroon met een inwendige draad en een uitwendige afschuining. De schacht had een inwendige afschuining met een bedrade centrale pen, en een nieuwigheid: een axiale stop. Deze zorgde dat de positie van de patroon binnen de vereiste toleranties bleef. De specificaties kwamen terecht bij Project Manager Jörgen Andersson voor verdere ontwikkeling en aanpassing voor serieproductie. Hij en collega's maakten enkele prototypes op basis van de geometrieën van de Minimaster om te controleren of het systeem overeenkwam met de specificaties. Dat was nog lang niet gemakkelijk. ‘We moesten met bijna al onze productieprocessen bij nul beginnen,’ zegt Andersson. ‘De toenmalige processen voldeden niet aan de normen die vereist waren om dit product te maken.’ Alles moest opnieuw worden bekeken, van het poedermengsel dat werd gebruikt om de patronen te persen, tot de schuurmachines voor het slijpen van de snijkanten. Eindelijk was Minimaster Plus klaar voor laboratoriumtests. Eind 2010 werden praktijktests gedaan bij geselecteerde klanten en in mei komt Minimaster Plus op de markt. ‘Minimaster Plus wordt gelanceerd in drie stappen,’ aldus Tapio Alatalo, Product Manager voor kopieerfrezen. ‘Eerst brengen we een basisprogramma uit en daarna in twee stappen een uitgebreide selectie patronen en schachten.’ Gebruikers van Minimaster hebben de nieuwe schachten nodig om te profiteren van de extra precisie en productiviteit die Minimaster Plus biedt. EDGE [1•2011]
23
UIT DE P R A KT I JK
FOTO Mishka Henner
MICHAEL RICHARDSON Leeftijd: 39 Beroep: Managing Director, Advanced Cutting Tools Limited Plaats: Gateshead, VK Familie: echtgenote Interesses: mountainbiken in Schotland en Kielder, Engeland
Iedereen wint Michael Richardson, Managing Director van Advanced Cutting Tools Ltd, profiteert van het PCA-programma van Seco om de resultaten van zijn klanten te verbeteren.
WE ZIJN AL MEER dan vijf jaar bezig en we verkopen al ongeveer vierenhalf jaar producten van Seco. We werken nu al enkele jaren met PCA (Productivity & Cost Analysis) van Seco om aan onze eindgebruikers te laten zien welke voordelen Advanced Cutting Tools en de vakkennis van Seco hun kunnen bieden. Het werkt als volgt: we identificeren productiegebieden, of de klant vertelt ons dit, waar kostenbesparingen en een hogere productiviteit mogelijk zijn. Dit zijn bijvoorbeeld plaatsen waar de gereedschappen moeten worden vervangen of waar de productie niet snel genoeg is. Een lokale ingenieur van Seco bezoekt de klant om de bewerkingen te evalueren. Deze persoon bekijkt het proces en komt met ideeën voor het verlagen van de productiekosten. Vaak zijn dit nieuwe oplossingen die op de markt verkrijgbaar zijn. Er wordt een proef uitgevoerd om het voorgestelde gereedschap te demonstreren, we registreren de gegevens - snelheid, voeding, kosten, prijzen enz. - en presenteren deze aan de klant. Heel zelden, in ongeveer 1% van de gevallen, vinden we geen punten voor verbetering. Met PCA heeft de klant niets te verliezen, en de besparingen kunnen oplopen tot maar liefst 50 procent! En het hele proces duurt niet meer dan een of twee weken, afhankelijk van het productieschema van de klant.
24 EDGE [1•2011]
Productivity & Cost Analysis (PCA) Het PCA-systeem kijkt naar het gehele productiesysteem bij klanten. Het richt zich niet alleen op de gereedschapskosten, maar op de totale productiekosten. Ingenieurs van Seco kunnen één bewerkingsproces evalueren, maar ook het volledige pad dat een werkstuk aflegt tijdens fabricage. PCA-software biedt een volledig rapport met procesgegevens zoals gereedschappen en snijvoorwaarden. Daarnaast levert PCA gegevens zoals kosten per stuk, productie per uur, gereedschapsverbruik en investeringskosten. www.secotools.com/PCA
IN HET KORT
WWW.SECOTOOLS.COM
TE KST Graeme Forster
Product leverbaar: NU Bestel- en toepassingsinformatie: MN Update 2011
Klein wonder ONGEKEND SUCCES MET LEGERINGEN SUPERLEGERINGEN en titaniumlegeringen die worden gebruikt in de ruimtevaart, energiesector en medische technologie, vereisen speciale gereedschappen. Dat is werk voor de RP-spaanbrekers, de jongste toevoeging aan Seco’s productfamilie voor multidirectioneel draaien (MDT). RP-spaanbrekers hebben omtrekgeslepen snijkanten die garant staan voor een uitstekende afwerking en een langere standtijd. De speciale open-groef geometrie verzekert een betere spaanafvoer. Het ontwerp van de snijkant en de groef maken de gereedschappen ook perfect voor de bewerking van non-ferromaterialen en aluminiumlegeringen. RP-spaanbrekers zijn verkrijgbaar in de meestgebruikte afmetingen van 3 mm tot 10 mm, en de prestaties kunnen verder worden verbeterd met Jetstream Tooling. www.secotools.com/ rp_chipbreakers
MDT 2MM BREIDT de mogelijkheden uit van Seco’s programma voor multidirectioneel draaien (MDT), gleufsteken en afsteken. Met dit nieuwe, kleinere formaat (de huidige reeks loopt van 3 mm tot 10 mm breedte) kunnen klanten draaien, gleufsteken en afsteken in een groot aantal algemene bewerkingen.
MDT is voorzien van de unieke Secoloc klemmethode voor snijplaten. De stabiliteit wordt gegarandeerd door een combinatie van een V-topklem en gekartelde contactoppervlakken tussen de onderzijde van de snijplaat en de gereedschapshouder. www.secotools.com/mdt
TITANIUM TE LIJF MET DE INTRODUCTIE VAN EEN REEKS krachtige Jabro-frezen kunnen titanium en hittebestendige superlegeringen (HRSA's) nu worden bewerkt met speciaal ontworpen gereedschappen. JHP770 is ontworpen voor het bewerken van titanium, terwijl JHP780 zich richt op HRSA's. De twee nieuwe frezen bieden een hoog spaandebiet en een veilige en ratelvrije werking. Daarnaast is het type JHP770 voorzien van een centrale koelkanalen en differentiële vertanding om trillingen te voorkomen tijdens het bewerken. De JHP780 heeft een dubbele kern voor extra robuustheid. De speciale reeks is verkrijgbaar in twee verschillende geometrieën en twee verschillende hardmetaalkwaliteiten voor diverse gespecialiseerde taken, voornamelijk voor de ruimtevaart. www.secotools.com/jabro_hpm
EDGE [1•2011]
25
IN HET KORT
Een software revolutie DEZE LENTE MAKEN SECO KLANTEN kennis met een heel nieuwe benadering van software voor gereedschappen: Customer Interface (CI). Deze suite Seco-software voorziet gebruikers van Secoproducten van de laatste (en daarom betrouwbaarste) informatie. Dankzij nieuwe functies op www.secotools.com werkt het CI-pakket als een one-stop shop voor services. Er is een nieuwe gids voor het zoeken naar producten, een nieuwe oplossing voor nauwkeuriger berekenen van snijvoorwaarden en een nieuwe wizard als aanvulling op de draadsnijproducten van Seco. Deze verbeteringen maken deel uit van Seco’s voortdurende inspanningen om bij haar uitgebreide aanbod producten een volledig pakket diensten aan te bieden. (Kom regelmatig langs op de website van Seco Tools voor de nieuwste toepassingen.)
ELKE COMPOSIET ZIJN GEREEDSCHAP DE JABRO JC800-REEKS EN Seco Feedmax™ Dura Coated boren zijn nieuwe gereedschappen die ontworpen zijn om composieten efficiënter te verspanen. Om te voldoen aan de uiteenlopende vereisten van composieten, bestaat de reeks uit een groot aantal gespecialiseerde snijgereedschappen. Deze gereedschappen voorkomen het versplinteren van vezels en delaminatie, en zorgen voor een betere afwerking van materialen zoals CFRP en CFRP-sandwichverbindingen (Ti en Al), GRP en GRP met Al en Ti, plus diverse honingraatvormige materialen. Alle frezen en boren zijn voorzien van de CVD-diamantbekleding Dura, een uiterst slijtvaste bekleding die zorgt dat de gereedschappen ideaal zijn voor veeleisende taken zoals het bewerken van composieten. www.secotools.com/jc800
KNAP STAALTJE SECO BREIDT AANBOD positieve snijplaten met centrale klemschroef (C-klem) uit met spaanbreker MF2 voor finiseren en semifiniseren. Het nieuwe ontwerp is volledig afgestemd op het Jetstream Tooling koelsysteem voor een efficiënte koeling en afvoer van spanen. De snijplaat met MF2 spaanbreker heeft een rechte snijkant waarmee staal en rvs soepel kunnen worden verspaand dankzij de positieve snijhoek.
26 EDGE [1•2011]
De nieuwe MF2 wordt geleverd in TP1500-, TP2500-, TP3500-, CP500en TM4000-kwaliteit, samen met twee nieuwe Seco cermetkwaliteiten: TP1020 en TP1030. TP1020 is een niet-beklede cermetsnijplaat voor veeleisende finiseertoepassingen met lage snijvoorwaarden in staal en rvs. TP1030 is een beklede cermet met een nieuwe TiSiN-TiAlN nanolaminaat PVD met meer slijtvastheid voor hogere snelheden en voeding in een breed toepassingsgebied.
Personal assistant ELKE OPERATOR KAN wel een assistent gebruiken, of niet? Dankzij Seco hebt u nu een assistent binnen handbereik. De app Seco Tools Assistant voor iPhones is een eenvoudig programma voor de basisberekeningen die elke dag in een machinehal worden uitgevoerd. Wilt u weten wat het spaandebiet is in een boortoepassing? Geen probleem. Voer de waarden in voor de snijsnelheid, de voeding en de sneddiepte, en het resultaat verschijnt op het scherm. Er zijn nog veel meer berekeningen beschikbaar en er worden constant berekeningen toegevoegd. En er is een groot voordeel: het is helemaal gratis.
INDRUKWEKKENDE MULTIFLUTE DE NIEUWE JABRO-SOLID2 productfamilie voor algemeen freeswerk verwelkomt een nieuw lid: Jabro-Solid2 Multiflute. De multiflute is ontworpen voor alle toepassingen met een hoog afwerkingsniveau, heeft één geometrie en is verkrijgbaar in verschillende afmetingen van 4 mm tot 25 mm. Jabro-Solid2, ook wel de ‘volhardmetalenfrezen van de volgende generatie’ genoemd, is
een nieuwe productreeks in de verzameling Jabro-producten. Seco heeft onlangs Jabro-Solid2 gelanceerd als antwoord op de behoefte aan een universeel gereedschap voor de bewerking van een breed scala materialen tegen een aantrekkelijke prijs. Sindsdien heeft de Jabro-Solid2 in de praktijk bij verschillende klanten overal ter wereld indrukwekkende prestaties geleverd.
Meer houvast HOE BETER EEN gereedschap wordt geklemd, des te hoger de snijvoorwaarden en des te beter het resultaat, vooral bij lange bewerkingstijden. De Easyshrink® 15 is een nieuw, gebruiksklaar apparaat voor snelle en economische krimpopname voor schachten in alle materialen. Operators ervaren hiermee een niveau van klemming die voorheen alleen beschikbaar was met de geavanceerdere Easyshrink 20. Easyshrink 15 levert snelle inductieverwarming om de voorzijde van de houder te laten uitzetten zodat de schacht kan worden ingebracht. Easyshrink koelt de houder vervolgens en het gereedschap wordt stevig vastgeklemd. Het apparaat is eenvoudig en doeltreffend, en zorgt voor een hogere productie. Het is geschikt voor lange en korte houders voor alle diameters van 3 mm tot 32 mm.
EDGE [1•2011]
27
KALLISTA IMAGES
6 mm
Volhardmetalen frees: produceert het volledige profiel van de femorale component
EEN GEZONDE
SAMENWERKING SECO GEREEDSCHAPPEN geven vorm aan onze apparatuur en omgeving, maar soms geven ze ook vorm aan onszelf. Ondernemingen voor medische technologie bestellen speciale Seco gereedschappen om synthetische prothesen te maken, bijvoorbeeld kunstknieën.
Gewricht
8mm Frees met schraapfacet: voor een glad oppervlak de basis van het scheenbeen
02766480 ST20106289 NL
Speciale frees: produceert uiterst glad dragend oppervlak