jIvn
[
Aws
[
pMnw 26
SWqI
[
Awkwr ijhVw ipAwr lYNdw hY pMnw 34
ikrpw Aqy
buinAwdI mw&I
pMnw 74
Aqy hnyHry dw AMq PUNJABI
Cutkwrw
ijhVy lok AnHyry iv`c bYTy hoey sn,
“
aunHW ny v`fw cwnx vyiKAw
,
Aqy ijhVy mOq dy dys Aqy CwieAw iv`c bYTy hoey sn,
aunHW leI cwnx prkwS hoieAw[
”*
m`qI 4:16
SyAr vrf globl dy iv`c swfw ieh jnUMn hY ik AsIN iXsU msIh dI ^usKbrI dw prcwr swrI dunIAW dy lokW dy iv`c kr skIey Aqy aunWH nUM Awpxy Awp prmySur dy vcn nUM pVHn jW suxn dw mOkw deIey[ AsIN ieh sO swlW qoN krdy Awey hW, knyfw qoN SurUAwq krky pUrI dunIAW iv`c iesnUM PYlw rhy hW[ AsIN nzdIkI qOr qy sQwink klIisAwvW dy nwl Aqy iBMn iBMn syvwkweIAW dy nwl rxnIiqk FMg nwl swfy imSn nUM pUrw krn dy leI kMm krdy hW[ msIhIAW nUM KuSKbrI dI isKlweI dy nwl Aqy prmySur dy vcn dI kwpIAW dy nwl sUsij`q krdy hW,qy AsIN ivSvws krdy hW ik auh Awpxy BweIcwry iv`c msIh dy h`Q Aqy pYr hox dI qwkq nUM mihsUs krngy[ piv`qr lyK dI swfI pySks pwTk nUM prsMigk rUp nwl pVHn dy leI iqAwr kIqI geI hY[ cwhy auh sMq XUhMnw duAwrw id`qI hoeI ieMjIl hovy, piv`qr lyK dI mYgzIn, nvW nym, pUrI bweIbl, A`wfIE bweIbl jW mobweIl dy leI bweIbl dI fIjItl k`wpI hovy – ieh swry ies leI iqAwr kIqy gey hn ik auh pwTk joS nwl aunWH dI duinAW iv`c aunWH dy idlW nUM BwauNdI BwSw iv`c imlx[ ivSv dy lokW nUM iXsU msIh nwl imlwaux leI swfy nwl juVH jwau Aqy aunHW nUM prmySur dy vcn dI ie`k k`wpI idau[ www.sharewordglobal.com qy jwau Aqy jwxo, ik qusIN ikvyN Awpxy BweIcwry iv`c KuSKbrI nUM prcwr krn dy leI Awpxy Awp nUM iqAwr kr skdy ho[
PO Box 3619 Guelph, Ontario, N1H 7A2 Canada www.sharewordglobal.com
isrP injI vMF leI[ dObwrw vycx leI nhIN[
ies AMk iv`c 8 cwnx
18 ie`k prmySur
26 prmySur swfy nwl
34 Cutkwrw
40 sMbMD
48 XUhMnw dI ieMjIl
73 nkl skUiXAr vMn
mYnUM hor d`so
76 inauN lweIP AYp
bweIbl dy jvwb
6
|
cwnx
hnyHry qoN jd qusIN msIhIAq dI Koj krdy ho, qd qusIN ie`k ivAkqI dy nwl ie`k irSqy dI Koj krdy huMdy ho[ iXsU ny kdy vI lokW nUM ieh s`dw nhIN id`qw ik auh inXm dw pwlx krdy hoey bcwey jwxgy, pr aus dI bjwey aunWH nUM ieh s`dw id`qw ik “myry kol Awau” (m`qI 11:28) bweIbl swnUM ieh d`sdI hY ik iks qrW prmySur ny ieh mumikn kIqw ik AsIN auh dy nwl ie`k irSqy iv`c AweIey[ ikauN? ikauNik auh quhwnUM ipAwr krdw hY[ kI qusIN klpnw kr skdy ho ik prmySur ies DrqI qy AwieAw qy sMpUrn jIvn bqIq kIqw jo AsIN kdI vI nhIN jI skdy qW jo AsIN sdw leI auh dy nwl rhIey[ ieh hI hY jo prmySur ny Awpxy pu`qr iXsU msIh dy rwhIN swfy leI kIqw hY[
cwnx
iPr qusIN ieh pVoHgy ik isrP ieh cwnx hI sroq hY cwnx dw[ jdik sMswr bhuq cIzW dI aupwsnw krdw hY pr prmySur isrP ie`k hI hY[ ies prmySur dI swnUM bcwaux dI Xojnw iv`c auh dw mnu`K bx ky ie`k AOrq dy rwhIN Awauxw vI Swiml sI[ ies Swndwr s`cweI dy krky, prmySur ivKw irhw sI ik auh dUr nhIN hY, auh prmySur swfy nwl hY[ msIhI lok hr swl v`fy idn iv`c prmySur dy ies sMswr iv`c Awaux dI KuSI mnwauNdy hn[ ieh khwxI jo qusIN pVHn jw rhy ho, quhwnUM d`sygI ik ikvyN ieh mhwn prmySur swnUM pwp qoN Cufwaux leI AwieAw[ AsIN pwp dy dws sI, pr prmySur ny swnUM pwp dy gulwm hox qoN Cufwaux leI kImq Adw kIqI[ aus ny ieh kImq ies leI Adw kIqI ikauNik auh swnUM ipAwr krdw hY (Aqy quhwnUM vI) Aqy cwhuMdw hY ik AsIN aus dy nwl ie`k irSqy iv`c AweIey[ prmySur dUr nhIN hY[ auh ie`Qy hI hY, auh jwxdw hY ik quhwnUM kI kI krnw ipAw, auh cwhuMdw hY ik qusIN aus nUM Awpxy ipqw vWgU smJo[
ieh mYgzIn jo qusIN pVH rhy ho bweIbl dy ih`isAW nUM vrq ky quhwnUM iesy khwxI nUM drswaux dI koiSs krygI[ ieh khwxI iksy hor khwxI vrgI hI SurU hovygI, pr ieh dw ie`k bhuq hI v`K AMq hY[ Asl iv`c, ies khwxI dw koeI AMq hY hI nhIN[ pr ieh khwxI ie`Qy Kqm nhIN huMdI[ jo ies ipqw nUM jwxdy hn, cwhuMdy hn ik hor pihlW qusIN pVoHgy kI cwnx, jo ik iXsU lokW nUM vI ies ipqw dy nwl imlwaux[ msIh hI hY ies hnyryH jgq iv`c AwieAw[ ieh khwxI myry qy quhwfy nwl A`gy vDygI mnu`KW nUM cwnx iv`c Awaux dI loV hY pr Aqy AsIN jo sNdyS A`gy phuMcwaux vwly hW AsIN kdI vI ie`k cMgw jIvn bqIq kr ky horW nUM jw ky ies prmySur dy bwry d`sWgy jo cwnx nUM nhIN pw skdy[ ikauNik AsIN ies sMswr iv`c AwieAw Aqy ies sMswr cwnx nUM nhIN pw skdy, cwnx ny cuixAw ik dw cwnx hY[ auh swfy kol Awey!
purwxy Aqy nvNy nym qoN cuxy hoey piv`qr lyK dy AMg A`gy Awaux vwly s&y iv`c Swiml hn[ quhwfy Android, IOS Aqy Black Berry Pon leI pUrI bweIbl mu&q fwaUnlof leI aupl`bD hY[ www.newlife.bible qoN A`j hI Awpxy ifvwies leI inauN lweIP AYp fwaunlof kro[
8 | cwnx
*
ijhVy lok AnHyry iv`c c`ldy sn
EhnW ny v`fw cwnx vyiKAw, Aqy ijhVy mOq dy swXy dy dys iv`c v`sdy sn * EhnW au~qy cwnx cmikAw[ XswXwh 9:2
cwnx | 9
s`cw cwnx ijhVw hryk mnu`K nUM aujwlw krdw hY
jgq iv`c Awaux vwlw sI[
XUhMnw 1:9
ikauN jo prmySur, ijh ny AwiKAw sI, “jo AnHyirEN cwnx cmky”,
auh swifAW mnW
iv`c cmikAw BeI prmySur dy qyj dw igAwn msIh dy muK iv`c prkwS kry[ 2 kuirMQIAW 4:6
cwnx | 11
auprMq iXsU ny Pyr aunHW nUM AwiKAw ik
jgq dw cwnx “ mYN hW ijhVw myry ip`Cy qurdw hY AnHyry iv`c kdy nw c`lygw sgoN auh dy kol jIaux dw cwnx hovygw[” XUhMnw 8:12
12 | cwnx
14 | cwnx
sr U j qr y y leI Pr y idny cwnx leI nw hv o g y w, nw cd M aj u wly leI qn Y MU cwnx dv y g y w,
pr Xhvowh qryw
sdIpk cwnx hovygw,
Aqy qr y w prmS y r u qr y I sjwvt hv o g y w[qr y w sr U j iPr nhIN lQ ` g y w, nw qr y w cd M imt jwvg y w, Xhv o wh jo qr y y leI sdIpk cwnx hv o g y w, Aqy qr y y sg o dy idn mk `u jwxg[ y
XSwXwh 60:19-20
prmSyru cwnx hY
Aqy AnHyrw auh dy iv`c mUloN nhIN[ 1 XUhMnw 1:5
cwnx | 15
mYN Xhovwh hW Aqy hor koeI nhIN, mYQoN ibnw koeI prmySur nhIN...
qW jo Eh sUrj dy cVHdy pwisEN Aqy lihMdy pwsy qoN jwxn ik mYQoN ibnw hor koeI nhIN,
16 | cwnx
mYN cwnx dw isrjxhwr Aqy AnHyry dw krqwr, mYN SWqI dw bxwaux vwlw Aqy ibpqw dw krqw hW, mYN Xhovwh eyh swry kMm krdw hW[ XSwXwh 45:5-6
cwnx | 17
iXsU ny jvwb id`qw BeI mu`K ieh hY ik hy iesrweyl, sux!
pRBu swfw prmySur ie`ko pRBu hY[
18 | cwnx
“
Ar qM U pB R u Awpxy
prmS y r u nM U Awpxy swry idl nwl Aqy AwpxI swrI jwn nwl Aqy AwpxI swrI bD ù nwl Aqy AwpxI swrI SkqI nwl ipAwr kr[” * mrks u 12:29-30
cwnx
| 19
ie`ko pRBu, ie`ko inhcw, ie`ko bpiqsmw hY, ie`ko prmySur Aqy ipqw sBnW dw hY
ijhVw sBnW dy au~qy, sBnW dy iv`c, Aqy sBnW dy AMdr hY[
A&sIAW 4:5-6
BwvyN ikMny hI hn kI AkwS iv`c kI DrqI au~qy ijhVy idEqy krky sdwauNdy hn
pr swfy Bwxy ie`ko prmySur hY jo ipqw hY ijs qoN s`Bo kuJ hoieAw hY Aqy AsIN auh dy leI hW,
1 kuirMQIAW 8:5-6
20 | cwnx
mYQoN ibnw hor koeI prmySur nhIN,
DrmI prmySur Aqy mukqI dwqw,
mYQoN Cu`t koeI hY hI nhIN[
hy DrqI dy kMiFAW idE, myrI v`l mUMh kro Aqy bc jwE! mYN prmySur jo hW Aqy hor hY nhIN XSwXwh 45:21-22
22 | cwnx
ikauN jo prmySur ie`ko hY
Ar prmySur Aqy mnu`KW iv`c ie`ko ivcolw hY
ijhVw Awp mnu`K hY ArQwq msIh iXsU[
ijh ny Awpxy Awp nUM sBnW leI pRwsicq kr ky dy id`qw 1 iqmoiQaus 2:5
pr jW smw pUrw hoieAw
qW prmySur ny Awpxy pu`qR nUM G`ilAw ijhVw qIvIN qoN jMimAw... glwqIAW 4:4 ieh sB kJ u ies leI hioeAw BeI ijhVI gl ` pB R u ny nbI dI zbwnI AwKI sI ah u pr U I hv o y ik: “
vK y !o kA u wrI grBxI hv o g y I Aqy pq `u R jxg y I, Aqy ah u as u dw nwm iem M wne U l y rK ` xg[ y ijh dw ArQ ieh hY ’” * ‘
prmySur Aswfy sMg [ mq ` I 1:22-23
24 | cwnx
ikaNuik
prmSyru ny jgq nMU Aijhw ipAwr kIqw jo ahu ny Awpxw ieklqOw pq`uR * b^S idq`w qW jo hryk jo aus au~qy inhcw kry[ nws nw hv o y pr sdIpk jIax u pwv[ y
jgq nUM doSI Tihrwvy sgoN ies leI jo
jgq auh dy rwhIN bcwieAw jwvy[ XUhMnw 3:16-17
cwnx | 25
Aqy Sbd dyh DwrI * hoieAw Aqy
26 | cwnx
ikrpw Aqy sicAweI nwl BrpUr ho ky
swfy iv`c vws kIqw Aqy AsW aus dw qyj
ipqw dy ieklOqy dy qyj vrgw if`Tw[ XUhMnw 1:14
cwnx | 27
auh Al`K prmySur dw rUp
Aqy swrI sirSt iv`coN jyTw hY[ ikauN jo AkwS Aqy DrqI auqlIAW swrIAW vsqW ausy qoN auqpq hoeIAW *
kulu`sIAW 1:15
28 | cwnx
jo Srw qoN nw ho s`ikAw ies krky jo auh srIr dy kwrn inqwxI sI, pwpI srIr dy rpU ivc` Gl` ky srIr ivc` hI pwp a~uqy szw dw hkum idq`w[ romIAW 8:3 sgoN aus ny Awpxy Awp nMU s`Kxw kr ky dws dw rUp DwirAw Aqy
mnK`uW dI srUq ivc` jiMmAw Aqy mnu`K dI Skl iv`c prgt ho ky Awpxy Awp nMU nIivAW kIqw
Aqy mOq qweIN sgoN slIb dI mOq qweIN AwigAwkwr bixAw[ i&il`pIAW 2:7-8 30 | cwnx
au~Qy XUnwnI Aqy XhUdI, suMnqI Aqy AsuMnqI, vihSI Aqy skUQI, gulwm Aqy Azwd,
keoI vI nhIN ho sk`dw
pr msIh s`Bo kuJ Aqy sBnW iv`c hY[ kulu`sIAW 3:11
32 | cwnx
qusIN mu`l nwl ley hoey ho[ mnu`KW dy gulwm nw bxo[* 1 kuirMQIAW 7:23
cwnx | 33
auh b`kirAW Aqy v`iCAW dy lhU dy rwhIN nhIN sgoN Awpxy hI lhU dy rwhIN
piv`qr AsQwnW dy AMdr sdIpk insqwrw kmw ky ie`ko vwr AMdr igAw iebrwnIAW 9:12
34 | cwnx
ijh nUM aunWH prDwn jwjkW vWJu loV nhIN BeI pihlW AwpixAW Aqy Pyr prjw idAW pwpW leI blIdwn in`q cVHwieAw kry
ikauN jo auh ie`ko vwr ieh kr guzirAw jdoN Awpxy Awp nUM cVwH id`qw[ iebrwnIAW 7:27
cwnx | 35
36 |
LIGHT
Aqy aus dI slIb dy lhU dy
vsIly myl krw ky
DrqI auqlIAW Aqy AkwS auqlIAW swrIAW vsqW nUM
auh dy rwhIN, hW, ausy dy rwhIN Awpxy nwl imlwvy[ kulu`sIAW 1:20
ijh dy iv`c aus dy lhU dy duAwrw
swnUM insqwrw ArQwq AprwDW dI mw&I auh dI ikrpw dy Dn Anuswr imldI hY, A&sIAW 1:7
cwnx | 37
ibvsQw swr 4:7
ikauN jo ikhVI v`fI kOm hY ijh dy leI prmySur AY~nw nyVy hY ijMnw
Xhovwh swfw prmySur swfy nyVy hY jd kdI AsIN aus dy A`gy bynqI krdy hW?
prMqU prmySur Awpxw pRym swfy au~qy ieauN prgt krdw hY BeI jW AsIN Ajy pwpI hI sW qW msIh swfy leI moieAw[ romIAW 5:8
38 | cwnx
cwnx
| 39
40 | cwnx
Xhovwh tu`ty idl vwilAW
dy nyVy hY,
Aqy kucilAW AwqmW vwilAW nUM bcwauNdw hY[ DrmI au~qy bhuq swrIAW musIbqW pYNdIAW hn,
pr Xhovwh aunHW sBnW qoN aus nUM CufwauNdw hY[ zbUrW dI poQI 34:18-19
cwnx
| 41
Xhovwh ny dUroN mYnUM ivKweI id`qI,
mYN qyry nwl sdw dy pRym nwl pRym kIqw, eys leI mYN dXw nwl qYnUM iK`icAw hY[ iXrimXwh 31:3
42 | cwnx
cwnx
| 43
44 | cwnx
AsIN pRym krdy hW ies leI jo pihlW auh ny swfy nwl pRym kIqw[ XUhMnw 4:19
cwnx
| 45
46 | cwnx
XhUnMw
ieh pusqk iks bwry hY?
iXsU dy nwl AwpxI jwx pCwx dy leI
cIzW bwry bhuq g`lW krdw hY; lokW bwry
ies nUM AwpxI SuruAwq smJo[ jd XUhMnw
Aqy Awpxy mksd bwry[ ieh dovyN g`lW
ny iXsU dy nwl bqIq kIqy hoey smyN dy
ie`ko ijhIAW hn; iXsU dw mksd sI auh
AnuBv bwry kuJ iliKAw, qW aus dw
Awvy Aqy lokW nUM bcwvy, ikauNik auh swnUM
mksd lokW dI mdd krn leI sI ik
ipAwr krdw hY[
auh ivSvws kr skx ik iXsU hI prmySur dw pu`qR hY[ swrIAW ieMjIlW (auh
iDAwn nwl XUhMnw dI ieMjIl pVoH Aqy
pusqkW jo swnUM iXsU dy jIvn dy bwry
iXsU ikvyN lokW nwl g`l kr irhw hY, ies
d`sdIAW hn) qoN v`D, XUhMnw ny iXsU dy
bwry soco[ auh Awpxy bwry kI bol irhw hY
vcnW dw izkr kIqw hY[
ies bwry vI soco[
so jd qusIN ieh pusqk ijhVI A`gy id`qI
sB qoN mh`qvpUrn ieh hY ik, qusIN ies
geI hY pVoHgy qW qusIN aus mnu`K nUM imlogy
ieMjIl nUM isr& pVoH hI nhIN pr ies qy
jo ik prmySur sI Aqy jo hux vI boldw hY
ivcwr vI kro[ ruko, qy soco Aqy jo qusIN
Aqy cwhuMdw hY ik qusIN aus dI Avwz nUM
pVH rhy ho aus bwry prmySur qoN svwl
suxo[
pu`Co[
XUhMnw cwhUMdw sI ik jo vI ies pusqk nUM
sMBv hY qusIN vyKo, ik iXsU isrP ieh hI
pVy iXsU dy rU-b-rU hovy[ qusIN iXsU dy
nhIN cwhuMdw ik inXmW nUM mMno, pr qusIN
bwry ikqwbW iv`c piVHAw hovygw jW gIqW
Awvo Aqy vyKo[ “XUhMnw dI ieMjIl” iXsU
iv`c, pr Awaux vwly s&y iv`c qusIN aus
dI jwx pCwx hY Aqy aus nUM jwxn dw
nUM imlogy[ qusIN ieh jwxogy ik iXsU do
s`dw hY[
XUhMnw nvNy nym dI isr& ie`k pusqk hY jo auqswh dy nwl Brx vwlIAW g`lW dw BMfwr hY, jo ik pihlI sdI dI msIhI klIsIAwvW leI ilKI sI Aqy ArsW qoN iDAwn nwl kwiem r`KI geI hY[ quhwfy Android, ISO Aqy Black Berry Pon leI pUrI bweIbl mu&q fwaUnlof leI aupl`bD hY[ www.newlife.bible qoN A`j hI Awpxy ifvwies leI inauN lweIP AYp fwaunlof kro[
XUhMnw dI ieMjIl
cwnx
1
| 49
Kf M 1
ah u cwnx Anr yH y ivc ` cmkdw hY
Sbd dh y DwrI hioeAw[ Xh U n M w bpiqsmw dx y vwly dI swKI
1
Awd ivc ` Sbd sI Ar Sbd prmS y r u dy sg M sI Aqy Sbd prmS y r u sI[
2
ieho Awd ivc ` prmS y r u dy sg M sI[
pr Anr yH y ny ah u nMU nw bJ u wieAw[
3
sB ` o kJ u as u qNo ricAw igAw Aqy rcnw ivc ` No iek ` vsqu BI as u qNo ibnw nhIN rcI geI[
XhUn M w 1:5
4
as u ivc ` jIax u sI Aqy ah u jIax u ienswn dw cwnx sI[ 5
ah u cwnx Anr yH y ivc ` cmkdw hY pr Anr yH y ny ah u nMU nw bJ u wieAw[ 6
prmS y r u dI vl ` No Xh U n M w nwmy iek ` mnK `u BiyjAw 7 hioeAw sI[ ieh swKI dy leI AwieAw BeI cwnx a~uqy swKI dv y y qW jo sB lk o ah u dy rwhIN 8 inhcw krn[ ah u Awp qW cwnx nhIN sI pr ah u cwnx a~uqy swKI dx y AwieAw sI[ 9 sc ` w cwnx ijhVw hrk y mnK `u nMU aj u wlw krdw hY jgq ivc ` Awax u vwlw sI[ 10
ah u jgq ivc ` sI Aqy jgq as u qNo ricAw 11 igAw pr jgq ny as u nMU nw pCwqw[ ah u Awpxy Gr AwieAw Ar ijhVy as u dy Awpxy sn 12 an u WH ny as u nMU kbl U nw kIqw[ pr ijiMnAW ny as u nMU kbl U kIqw as u ny an u WH nMU prmS y r u dy pq `u R hx o dw hk ` idq ` w ArQwq ijn M WH ny as u dy nwm a~uqy 13 inhcw kIqI[ Eh nw lhU qNo, nw srIr dI iei`CAw qNo, nw pr u K dI iei`CAw qNo, pr prmS y r u qNo pd Y w he o [ y
20
qd as u ny mn M ilAw Aqy mk `u irAw nw sgNo mn M ilAw ik mNY msIh nhIN hW[ 21
qW an u WH ny as u qNo pi`uCAw, Pr y kI qMU el y IXwh hNY? as u ny AwiKAw, mNY nhIN hW[ Blw, qMU ah u nbI hNY? qW as u ny a~uqr idq ` w, nhIN[ 22
auprMq aunHW ny aus nUM AwiKAw, Pyr qUM kOx hYN qW jo AsIN Awpxy Byjx vwilAW nUM au~qr dyeIey? qUM Awpxy ivKy kI AwKdw hYN?
pr ijiMnAW ny as u nMU kbl U kIqw as u ny an u WH nMU prmS y r u dy pq `u R hx o dw hk ` idq ` w ArQwq ijn M WH ny as u dy nwm a~uqy inhcw kIqI[
14
Aqy Sbd dh y DwrI hioeAw Aqy ikrpw Aqy sicAweI nwl Brpr U ho ky swfy ivc ` vws kIqw Aqy AsW as u dw qj y ipqw dy ieklq O y dy qj y vrgw ifT ` w[ 15
Xh U n M w 1:12
Xh U n M w ny as u a~uqy swKI idq ` I Aqy pk u wr ky AwiKAw, ieh ah u o hY ijh dy ivKy mNY AwiKAw ik jo mr y y mgrNo Awax u vwlw hY so mQ Y No vf ` w bixAw ikaNuik ah u mQ Y No pihlW sI[ 16
as u dI Brpr U I ivc ` No AsW sBnW ny pwieAw, 17 ikrpw a~uqy ikrpw[ qr u q y qW ms U w dy rwhIN idq ` I geI sI, ikrpw Aqy sicAweI iXsU msIh qNo 18 phc Mu I iksy ny prmS y r u nMU kdy nhIN viyKAw ieklq O w pq `u R ijhVw ipqw dI gd o ivc ` hY as u y ny ah u nMU prgt kIqw[ 19
Xh U n M w dI ieh swKI hY jd Xhd U IAW ny XrS U lm qNo jwjkW Aqy lv y IAW nMU ah u dy kl o Gi`lAw BeI as u qNo pC `u x, qMU kx O hNY?
23
aus ny ikhw ik ijs prkwr XswXwh nbI ny AwiKAw, mYN aujwV iv`c ie`k hokw dyx vwly dI Awvwz hW ik pRBu dw rsqw is`Dw kro[ 24
25
Aqy Eh &rIsIAW v`loN Byjy hoey sn[
Pyr aunHW ny aus qoN pu`C ky aus nUM ikhw, jy qUM nw msIh hYN, nw eylIXwh, nw auh nbI, qW Pyr qUM bpiqsmw ikauN idMdw hYN?
26
XUhMnw ny aunHW nUM au~qr id`qw, mYN qW jl nwl bpiqsmw idMdw hW pr quhwfy ivckwr ie`k 27 Kloqw hY ijh nUM qusIN nhIN pCwxdy[ auhI jo myry mgroN Awaux vwlw hY ijh dI ju`qI dw qsmw mYN KolHx dy jog nhIN hW[ 28 eyh g`lW Xrdn dy pwr bYqAnIAw iv`c hoeIAW ij`Qy XUhMnw bpiqsmw idMdw sI[ 29
dUjy idn iXsU nUM AwpxI v`l AwauNdw vyK ky aus ny AwiKAw, vyKo prmySur dw lylw ijhVw 30 jgq dw pwp cu`k lY jWdw hY! ieh auho hY ijh dy ivKy mYN AwKdw sW ik myry mgroN ie`k purS AwauNdw hY jo mYQoN v`fw bixAw ikauNik auh mYQoN 31 pihlW sI[ mYN qW auh nUM nhIN jwxdw sW pr mYN jl nwl bpiqsmw ies leI idMdw AwieAw BeI auh iesrweyl au~qy prgt hovy[ 32
XUhMnw ny ieh swKI dy ky AwiKAw ik mYN Awqmw nUM kbUqr dI inAweIN AkwSoN au~qrdw vyiKAw 33 Aqy auh aus au~qy TihirAw[ Ar mYN aus nUM nhIN jwxdw sW pr ijh ny mYnUM jl nwl bpiqsmw dyx leI G`ilAw ausy ny mYnUM AwiKAw ik ijh dy au~qy qUM Awqmw nUM au~qrdw Aqy aus au~qy Tihrdw vyKyN ieh auho hY jo piv`qR Awqmw 34 nwl bpiqsmw idMdw hY[ so mYN vyiKAw Aqy swKI id`qI hY jo ieh prmySur dw pu`qR hYgw[ 35
dj U y idn Xh U n M w Aqy ah u dy ciylAW ivc ` No do jxy 36 Klq o y he o y sn[ Aqy as u ny iXsU nMU qiurAw jWdw
50
|
XUhMnw dI ieMjIl
cwnx 37
vK y ky AwiKAw, vK y o prmS y r u dw ll y w! qW Eh dv o Ny cl y y as u dI gl ` sx u ky iXsU dy mgr qr u pe[ y 38 qW iXsU ny ipCwhW mV u ky Aqy an u WH nMU mgr AwaNudy vK y ky an u WH nMU AwiKAw, qs u IN kI Bwldy h? o an u WH as u nMU AwiKAw, hy rb ` I! (ArQwq hy gr u !U), qs u IN ikQ ` y itkdy h? o 39 as u ny an u WH nMU AwiKAw, AwE qW vK y g o [ y so Eh gey Ar ijQ ` y ah u rihd M w sI viyKAw Aqy as u idn ah u dy sg M rh[ y as u vl y y svw iqn M ku pihr idn igAw sI[ 40 an u WH dh o W ivc ` No ijnWH ny Xh U n M w dI gl ` sx u I Aqy iXsU dy mgr ho qr u y iek ` Sman U pqrs dw Brw 41 AiMdX R ws sI[ as u ny Awpxy sky Brw Sman U nMU pihlW lB ` ky ah u nMU ikhw ik AsW msIh nMU ArQwq iKs R ts u nMU lB ` ilAw h!Y 42 ah u as u nMU iXsU kl o ilAwieAw Aqy iXsU ny as u a~uqy idS R t kr ky ikhw jo qMU Xh U n M w dw pq `u R Sman U hNY, qMU k& y ws ArQwq pqrs sdwvNygw[ 43 Agly Blk iXsU ny cwihAw jo a~uQNo ink ` l ky glIl ivc ` jwv[ y qW i&ilp ` s u nMU lB ` ky ah u nMU 44 AwiKAw BeI mr y y ipC ` y ho qr u [ Aqy i&ilp ` s u bq Y sd Y y dw sI jo AiMdX R ws Ar pqrs dw ngr h[ Y
45
i&ilp ` s u ny nQwinel y nMU lB ` ky ah u nMU AwiKAw ik ijh dy ivKy ms U w ny qr u q y ivc ` Aqy nbIAW ny iliKAw so AsW as u nMU lB ` ipAw h,Y as u Xs U & u dw pq `u R iXsU nwsrq dw h[ Y 46 qW nQwinel y ny as u nMU AwiKAw, Blw, nwsrq ivc ` No ke o I a~uqm vsqu ink ` l sk ` dI h? Y i&ilp ` s u ny ah u nMU AwiKAw, Aw qy vK y [ 47 iXsU ny nQwinel y nMU AwpxI vl ` AwaNudw vK y ky ah u dy ivKy AwiKAw, vK y o sc ` w iesrwel y I ijh dy ivc ` Cl ` nhIN h[ Y 48 nQwinel y ny as u nMU AwiKAw, qs u IN mn Y MU ikQ ` No jwxdy h? o iXsU ny ah u nMU a~uqr idq ` w BeI as u qNo pihlW jo i&ilp ` s u ny qn Y MU si`dAw jW qMU hj M Ir dy ibrC hT y sNY, mNY qn Y MU ifT ` w[ 49 nQwinel y ny as u nM U a~uqr idq ` w, sA u wmI jI qs u IN prmS y r u dy pq ` u R h,o qs u IN iesrwel y dy pwqSwh h!o 50 iXsU ny ah u nMU a~uqr idq ` w, kI qMU ies leI inhcw krdw hNY jo mNY qn Y MU ikhw ik hj M Ir dy ibrC hT y mNY qn Y MU viyKAw? qMU ienWH nwlNo vf ` IAW gl ` W 51 vK y Nygw! Pr y as u nMU AwiKAw, mNY qh u wnMU sc ` sc ` AwKdw hW jo qs u IN AkwS nMU Kl u wH Aqy prmS y r u dy dq U W nMU mnK `u pq `u R a~uqy cVd H y Aqy a~uqrdy vK y g o [ y
2
Kf M 2
pB R U dI pihlI krwmwq Aqy hk Y l dw pwk sw& krnw qIey idn glIl dy kwnw ivc ` iek ` ivAwh hioeAw 2 Aqy iXsU dI mwqw a~uQy sI[ iXsU Ar ah u dy cl y y 3 vI ivAwh ivc ` bl u wey ge[ y jW mY mk `u geI qW iXsU dI mwqw ny as u nMU AwiKAw ik an u WH kl o mY nw rhI[ 4
iXsU ny auh nUM AwiKAw, bIbI jI, mYnUM qYnUM kI? myrw smw Ajy nhIN AwieAw[ 5
aus dI mwqw ny tihlUAW nUM AwiKAw, jo kuJ auh quhwnUM khy so kro[ 6
Aqy Xhd U IAW dy SD `u krn dI rIq Ans u wr pQ ` r dy Cy mt ` a~uQy Dry he o y sn jo hrk y ivc ` do Xw 7 iqn M mx jl pNYdw sI[ iXsU ny an u WH nMU AwiKAw, mt ` W ivc ` jl Br[ o so an u WH ny mt ` nk ` o nk ` Br 8 idq ` [ y Pr y as u ny an u WH nMU AwiKAw, hx u kF ` o Aqy sBw dy prDwn kl o lY jwE[ so Eh lY ge[ y
“
ikaNuik prmSyru ny jgq nMU Aijhw ipAwr kIqw jo ahu ny Awpxw ieklqOw pq`uR b^S idq`w qW jo hrk y jo as u a~uqy inhcw kry nws nw hv o y pr sdIpk jIax u pwv[ y ”
Xh U n M w 3:16
XUhMnw dI ieMjIl
9
jW sBw dy prDwn ny ah u jl ijhVw mY bx igAw sI ci`KAw Ar nw jwqw jo ieh ikQ ` No hY pr tihle U y ijnWH ny ah u jl ki`FAw sI jwxdy sn qW sBw dy 10 prDwn ny lwVy nMU sd ` k[ y ah u nMU AwiKAw, hrk y mnK `u pihlW AC ` I mY idd M w hY Aqy jW bhq u pI ck `u y qW mgrNo mwVI, pr qNY AC ` I mY hx u qIkr rK ` Cf ` I h!Y 11
ieh inSwnW dw ArB M sI ijhVw iXsU ny glIl dy kwnw ivc ` ivKw ky Awpxw qj y prgt kIqw, Ar 12 ah u dy ciylAW ny as u a~uqy inhcw kIqI[ ieh dy ipC ` No ah u Ar as u dI mwqw Aqy as u dy Brw Aqy as u dy cl y y k&rnwhm U nMU gey Aqy a~uQy kJ u idn 13 itk[ y Xhd U IAW dw pswh dw iqah u wr nV y y sI qW iXsU XrS U lm nMU igAw[ 14
Ar as u ny hk Y l ivc ` fg M rW Aqy Bf y W Aqy kbq U rW dy vc y x vwilAW Ar srw&W nMU bT Y y viyKAw[ 15 ap u rq M as u ny rs ` I dw kr o Vw bxw ky sBnW nMU hk Y lNo bwhr kF ` idq ` w, nwly Bf y W, nwly fg M r Aqy srw&W dI rk o V iKf M w idq ` I Aqy q^qpS o al u tw 16 st `u [ y Ar kbq U r vc y xvwilAW nMU AwiKAw, ienWH cIzW nMU A~YQNo lY jwE! mr y y ipqw dy Gr nMU bp u wr dI mf M I nw bxwE!
23
jW auh pswh dy iqauhwr dy vyly XrUSlm iv`c sI qW bhuq lokW ny aunHW inSwnW nUM ijhVy aus ny ivKwey sn vyK ky auh dy nwm au~qy inhcw kIqI[ 24 pr iXsU ny Awp nUM aunHW dy h`Q iv`c nw sONipAw ies leI jo auh sBnW nUM jwxdw sI[ 25 Aqy auh nUM ieh loV nhIN sI ik mnu`K dy ivKy koeI swKI dyvy ikauNik auh Awpy jwxdw sI BeI mnu`K dy AMdr kI hY[
3
Kf M 3
pB R U Aqy inkd u m y s u &rIsIAW iv`coN inkudymus nwauN dw ie`k mnu`K 2 XhUdIAW dw ie`k srdwr sI[ auh rwq nUM iXsU dy kol AwieAw Aqy aus nUM AwiKAw, suAwmI jI AsIN jwxdy hW jo qusIN gurU ho ky prmySur dI v`loN Awey ho ikauNik eyh inSwn ijhVy qusIN ivKwldy ho koeI BI nhIN ivKw s`kdw jy prmySur auh dy nwl nw hovy[ 3
iXsU ny auh nUM au~qr id`qw, mYN qYnUM s`c s`c AwKdw hW ik koeI mnu`K jykr nvyN isirEN nw jMmy prmySur dy rwj nUM vyK nhIN s`kdw[
cwnx
| 51
12
hW Ar qusIN swfI swKI nhIN mMndy[ jd mYN quhwnUM sMswrI g`lW d`sIAW Aqy qusW prqIq nw kIqI Pyr jy mYN quhwnUM surgI g`lW d`sW qW qusIN 13 ik`kr prqIq krogy? surg nUM koeI nhIN ciVHAw pr auh ijhVw surg qoN au~qirAw ArQwq mnu`K 14 dw pu`qR[ ijs qrW mUsw ny aujwV iv`c s`p nUM au~cw kIqw iesy qrW jrUr hY jo mnu`K dw pu`qR vI 15 au~cw kIqw jwvy[ BeI jo koeI inhcw kry so aus iv`c sdIpk jIaux pRwpq kry[ 16
ikauNik prmySur ny jgq nUM Aijhw ipAwr kIqw jo auh ny Awpxw ieklOqw pu`qR b^S id`qw qW jo hryk jo aus au~qy inhcw kry nws nw hovy pr 17 sdIpk jIaux pwvy[ prmySur ny pu`qR nUM jgq iv`c ies leI nhIN G`ilAw jo auh jgq nUM doSI Tihrwvy sgoN ies leI jo jgq auh dy rwhIN bcwieAw jwvy[ 18
ijhVw aus au~qy inhcw krdw hY auh doSI nhIN Tihrdw pr ijhVw inhcw nhIN krdw auh doSI Tihr cu`ikAw ikauNik aus ny prmySur dy ieklOqy 19 pu`qR dy nwm au~qy inhcw nhIN kIqI hY[ Aqy doSI tihrn dw ieh kwrn hY ik cwnx jgq iv`c AwieAw Aqy mnu`KW ny eys leI BeI aunHW dy kMm
“prmS y r u ny pq `u R nMU jgq ivc ` ies leI nhIN Gi`lAw jo ah u jgq nMU dS o I Tihrwvy sgNo ies leI jo jgq ah u dy rwhIN bcwieAw jwv[ y ” Xh U n M w 3:17
17
Ar auh dy cyilAW nUM cyqy AwieAw jo ieauN iliKAw hoieAw hY ik qyry Gr dI ZYrq mYnUM Kw jwvygI[ 18
auprMq XhUdIAW ny A`goN aus nUM AwiKAw, qUM ikhVI inSwn swnUM ivKwldw hYN jo eyh kMm krdw hYN? 19
iXsU ny aunHW nUM au~qr id`qw, ies hYkl nUM Fwh su`to qW mYN iqMnW idnW iv`c ieh nUM KVw kr idAWgw[ 20
qd XhUdIAW ny ikhw, iCqwhlIAW virhW iv`c ieh hYkl bxI sI, Pyr kI qUM ieh nUM iqMnW idnW iv`c KVw kryNgw? 21
pr aus ny Awpxy srIr dI hYkl dI g`l khI sI[ 22
so jW auh muridAW iv`coN jI au~iTAw qW aus dy cyilAW nUM cyqy AwieAw jo aus ny ieh AwiKAw sI Aqy aunHW ny aus ilKq dI Aqy aus bcn dI jo iXsU ny ikhw sI prqIq kIqI[
4
inkudymus ny aus nUM AwiKAw, mnu`K jW bu`Fw ho igAw qW ik`kr jMm s`kdw hY? kI ieh ho s`kdw hY jo auh AwpxI mW dI ku`K iv`c dUeI vwr jwvy Aqy jMmy? 5
iXsU ny a~uqr idq ` w, mNY qn Y MU sc ` sc ` AwKdw hW ik ke o I mnK `u jk y r jl Ar Awqmw qNo nw jm M y qW 6 prmS y r u dy rwj ivc ` vV nhIN sk ` dw[ ijhVw srIr qNo jiMmAw ah u srIr Aqy ijhVw Awqmw qNo 7 jiMmAw ah u Awqmw h[ Y Acrj nw mn M IN jo mNY qn Y MU 8 AwiKAw BeI qh u wnMU nvNy isry jm M xw jrr U h[ Y px O ijD ` r cwhd Mu I hY vgdI hY Aqy qMU ah u dI Avwz sx u dw hNY pr ieh nhIN jwxdw jo ah u ikD ` rNo AweI Aqy ikD ` r nMU jWdI h[ Y hr ke o I jo Awqmw qNo jiMmAw so ieho ijhw h[ Y 9
inkudymus ny aus nUM au~qr id`qw, eyh g`lW ik`kr ho s`kdIAW hn? 10
iXsU ny auh nUM au~qr id`qw, kI qUM iesrweyl dw 11 gurU hoky eyh g`lW nhIN smJdw? mYN qYnUM s`c s`c AwKdw hW ik ijhVI g`l AsIN jwxdy hW soeI kihMdy hW Aqy jo AsW vyiKAw hY ausy dI swKI idMdy
BYVy sn AnHyry nUM cwnx nwloN vDIk ipAwr kIqw[ hryk jo mMdy kMm krdw hY so cwnx nwl vYr r`Kdw hY Aqy cwnx kol nhIN AwauNdw ikqy AYauN nw 21 hovy jo auh dy kMm zwhr hox[ pr ijhVw sq krdw hY auh cwnx kol AwauNdw hY ies leI jo auh dy kMm prgt hox BeI Eh prmySur iv`c kIqy hoey hn[ 20
22
ieh dy ip`CoN iXsU Aqy auh dy cyly XhUidXw dy dys iv`c Awey Ar auh au~Qy aunHW dy nwl itikAw 23 Aqy bpiqsmw idMdw irhw[ XUhMnw vI slIm dy nyVy AYnon iv`c bpiqsmw idMdw sI ikauNik au~Qy jl bhuq sI Aqy lok AwauNdy Aqy bpiqsmw lYNdy 24 sn[ XUhMnw Ajy qW kYd iv`c nhIN su`itAw igAw 25 sI[ qdoN XUhMnw dy cyilAW dw iksy XhUdI nwl 26 Su`D ASu`D hox dy ivKy vwd hoieAw[ Aqy aunHW ny XUhMnw kol Awx ky auh nUM ikhw, suAwmI jI ijhVw Xrdn dy pwr qyry nwl sI ijh dy au~qy qYN swKI id`qI so vyK auh bpiqsmw idMdw hY Aqy sB lok auh dy kol AwauNdy hn[ 27
XUhMnw ny au~qr id`qw ik mnu`K jy auh nUM surgoN
52
|
XUhMnw dI ieMjIl
cwnx 28
id`qw nw jwvy qW kuJ nhIN pw s`kdw[ qusIN Awp myry leI swKI idMdy ho jo mYN AwiKAw ik mYN msIh 29 nhIN pr auh dy A`gy ByijAw hoieAw hW[ ijh dI vhutI hY auho lwVw huMdw hY pr lwVy dw im`qr jo KVo ky auh dI suxdw hY lwVy dI Avwz nwl auh v`fw AnMd huMdw hY so myrw ieh AnMd pUrw hoieAw 30 hY[ jrUr hY jo auh vDy Aqy mYN GtW[ 31
ijhVw a~uprNo AwaNudw hY ah u sBnW qNo a~upr h[ Y ijhVw DrqIEN hd Mu w hY ah u DrqI hI dw hY Aqy DrqI dI bl o dw h[ Y ijhVw sr u gNo AwaNudw hY ah u 32 sBnW qNo a~upr h[ Y jo kJ u ah u ny viyKAw Aqy siuxAw hY ah u as u dI swKI idd M w hY Aqy ah u dI 33 swKI ke o I nhIN mn M dw[ ijs ny ah u dI swKI mn M 34 leI as u ny mh ou r kIqI hY jo prmS y r u sq h[ Y ijh nMU prmS y r u ny BiyjAw hY so prmS y r u dIAW gl ` W bl o dw hY ies leI jo ah u Awqmw imx ky nhIN 35 idd M w[ ipqw pq `u R nwl ipAwr krdw hY Aqy sB ` o 36 kJ u ah u dy hQ ` sNOp idq ` w h[ Y ijhVw pq `u R a~uqy inhcw krdw hY sdIpk jIax u as u dw hY pr jo pq `u R nMU nhIN mn M dw so jIax u nw vK y g y w sgNo prmS y r u dw kD oR as u a~uqy rihd M w h[ Y
4
Kf M 4
pB R u Aqy swmrI qIvIN
Aqy aus nUM swmirXw dy iv`coN dI lMGxw ipAw[ auh suKwr nwmy swmirXw dy ie`k ngr dy kol AwieAw jo aus ijmIn dy nyVy sI ijhVI XwkUb ny 6 Awpxy pu`qR XUsu& nUM id`qI[ Ar au~Qy XwkUb dw 5
“ipqw pq `u R nwl ipAwr krdw hY Aqy sB ` o kJ u ah u dy hQ ` sNOp idq ` w h[ Y ijhVw pq `u R a~uqy inhcw krdw hY sdIpk jIax u as u dw h” Y Xh U n M w 3:35, 36
nUM idAWgw auh dy iv`c jl dw ie`k somw bx jwvygw jo AnMq jIaux qIkur au~Cldw rhygw[ 15
qIvIN ny aus nUM AwiKAw, mhwrwj ieh jl mYnUM idE jo mYN iqhweI nw hovW, nw AYQy qweIN Brn nUM AwieAw krW[ 16
iXsU ny auh nUM AwiKAw, jwh Awpxy pqI nUM AY~Qy s`d ilAw[ 17
qIvIN ny aus nUM au~qr id`qw ik myrw pqI hY nhIN[ iXsU ny auh nUM AwiKAw, qYN TIk AwiKAw jo myrw pqI hY nhIN[ 18
ikauNik qUM pMj pqI kr cu`kI hYN Aqy ijhVw hux qyry kol hY so qyrw pqI nhIN, qYN ieh s`q AwiKAw hY! 19
qIvIN ny aus nUM ikhw, pRBU jI mYnUM su`Jdw hY jo 20 qusIN nbI ho[ swfy ipau dwidAW ny ies prbq au~qy BgqI kIqI Aqy qusIN lok AwKdy ho jo auh AsQwn XrUSlm iv`c hY ij`Qy BgqI krnI cwhIdI hY[ 21
10
iXsU ny auh nUM au~qr id`qw, jy qUM prmySur dI b^iSS nUM jwxdI Aqy ieh ik auh kOx hY jo qYnUM AwKdw hY BeI mYnUM jl ipAw qW qUM aus koloN mMgdI Aqy auh qYnUM AMimRq jl idMdw[ 11
ap u rq M jW pB R u ny jwixAw jo &rIsIAW ny ieh siuxAw hY ik iXsU Xh U n M w nwlNo bhq u y cl y y bxwaNudw 2 Aqy an u WH nMU bpiqsmw idd M w h[ Y BwvNy iXsU Awpy qW 3 nhIN pr as u dy cl y y bpiqsmw idd M y sn[ qdNo ah u XhiUdXw nMU Cf ` ky iPr glIl ivc ` igAw[ 4
KUh hYsI so iXsU pYNfy qoN Q`k ky aus KUh au~qy AYvyN 7 bYT igAw[ auh dupihrku dw vylw sI[ qd swmirXw dI ie`k qIvIN pwxI Brny AweI[ iXsU ny 8 auh nUM AwiKAw, mYnUM jl ipAw[ ikauN jo aus dy cyly Kwx leI kuJ mu`l ilAwaux nUM ngr iv`c gey hoey sn[ 9 qW aus swmrI qIvIN ny aus nUM AwiKAw, Blw, qUM XhUdI ho ky myry koloN jo swmrI qIvIN hW pIx nUM ikvyN mMgdw hYN? ikauN jo XhUdI swmrIAW nwl nhIN vrqdy[
qIvIN ny aus nUM AwiKAw, mhwrwj qyry kol koeI fol BI nhIN hY Aqy nwly KUh BI fUMGw hY Pyr AMimRq 12 jl qYnUM ik`QoN imilAw hY? Blw, qUM swfy ipqw XwkUb qoN v`fw hYN ijh ny swnUM ieh KUh id`qw Aqy auh ny Awp, nwly auh dy pu`qRW Aqy auh dy psUAW ny ies iv`coN pIqw? 13
iXsU ny auh nUM au~qr id`qw ik hryk jo ieh jl 14 pINdw hY so Pyr iqhwieAw hovygw[ pr jo koeI myrw id`qw hoieAw jl pIeygw so sdIpkwl qIku kdy iqhwieAw nw hovygw blik auh jl jo mYN auh
iXsU ny ah u nMU AwiKAw, hy bIbI, qMU mr y I prqIq kr ik ah u smw AwaNudw hY jd qs u IN nw qW ies prbq a~uqy Aqy nw XrS U lm ivc ` ipqw dI BgqI 22 krg o [ y qs u IN ijh nMU nhIN jwxdy ah u dI BgqI krdy h[ o AsIN ah u dI BgqI krdy hW ijh nMU jwxdy 23 hW ies leI jo mk u qI Xhd U IAW qNo h[ Y pr ah u smw AwaNudw hY sgNo hx u y hY jo sc ` y Bgq Awqmw Ar sicAweI nwl ipqw dI BgqI krngy ikaNuik ipqw 24 eh y o jh y y BgqW nMU cwhd Mu w h[ Y prmS y r u Awqmw hY Aqy jo ah u dI BgqI krdy hn an u WH nMU cwhIdw hY BeI Eh Awqmw Aqy sicAweI nwl BgqI krn[ 25
qIvIN ny aus nUM AwiKAw, mYN jwxdI hW jo msIh AwauNdw hY ijh nUM iKRstus krky s`dIdw hY[ jW auh AwaUgw qW swnUM s`Bo kuJ d`sU[ 26
iXsU ny auh nUM AwiKAw, mYN jo qyry nwl boldw hW so auho hI hW[ 27
“
pr jo ke o I mr y w idq ` w hioeAw jl pIeg y w
so sdIpkwl qIku kdy iqhwieAw nw hvogyw
blik ah u jl jo mNY ah u nMU idAWgw ah u dy ivc ` jl dw iek ` sm o w bx jwvg y w jo Anq M jIax u qIkr u a~uCldw rhg y w[”
Xh U n M w 4:14
ien M y nMU as u dy cl y y Aw gey Aqy Acrj miMnAw jo ah u qIvIN nwl gl ` W krdw hY qW vI ikny nw AwiKAw BeI qMU kI mg M dw hNY Xw ies nwl ikaNu gl ` W krdw 28 hNY? ap u rq M qIvIN Awpxw GVw Cf ` ky ngr ivc ` 29 geI Aqy lk o W nMU AwKx lg ` I, cl ` ,o iek ` mnK `u nMU vK y o ijh ny jo kJ u mNY kIqw hY sB ` o mn Y MU ds ` idq ` w! ieh 30 ikqy msIh qW nhIN? qW Eh ngrNo ink ` l ky as u dy kl o Awax u lg ` [ y 31
ieMny nUM cyilAW ny ieh kih ky aus dy A`gy Arz kIqI ik suAwmI jI, Kwh lY[ 32
pr aus ny aunHW nUM AwiKAw, Kwx leI myry kol Bojn hY ijh nUM qusIN nhIN jwxdy 33
ies kwrn cyly Awps iv`c kihx l`gy, kI koeI ieh dy Kwx leI kuJ ilAwieAw hY?
XUhMnw dI ieMjIl
34
iXsU ny an u WH nMU AwiKAw, mr y w Bj o n ieho hY jo Awpxy Bj y x vwly dI mrzI a~uqy cl ` W Ar ah u dw 35 km M sp M r U x krW[ kI qs u IN nhIN AwKdy ik Ajy cwr mhIny hn qd vwFI hv o g y I? vK y o mNY qh u wnMU AwKdw hW jo AwpxIAW AK ` W ck ù o Aqy pl Y IAW nMU vK y o jo Eh vwFI dy leI pk ` ky pIlIAW ho geIAW[ 36 ijhVw vF ` dw hY ah u mjr U I lNYdw Aqy sdIpk jIax u leI Pl iekT ` w krdw hY qW bIjx vwlw 37 Aqy vF ` x vwlw dv o Ny And M hx o [ ikaNu jo ies qy ieh khwaq u TIk Pb ` dI hY ik bIjy ke o I Aqy vF ` y 38 ke o I ijh dy ivc ` qs u W imhnq nw kIqI ah u dy vF ` x nMU mNY qh u wnMU Gi`lAw[ hr o nW ny imhnq kIqI 39 Ar qs u IN an u WH dI imhnq ivc ` sWJI he o [ y as u ngr dy swmrIAW ivc ` No bhiuqAW ny as u qIvIN dy kihxy krky as u a~uqy inhcw kIqI ik ah u ny swKI idq ` I sI BeI jo kJ u mNY kIqw hY as u ny sB ` o mn Y MU ds ` 40 idq ` w[ so an u WH swmrIAW ny jW as u dy kl o Awey qW as u dy Ag ` y Arz kIqI jo swfy kl o hI rh[ o Pr y 41 ah u do idn a~uQy irhw[ Ar as u dy bcn dy kwrn 42 hr o bhiuqAW ny inhcw kIqI[ Aqy as u qIvIN nMU ikhw, hx u jo AsIN inhcw krdy hW so qr y y kihxy krky nhIN ikaNuik AsW Awp siuxAw hY Aqy jwxdy hW jo ieh TIk jgq dw qwrnhwrw h[ Y
cwnx
ikhVw vylw sI jdoN aus nUM suibhqw hox l`gw so aunHW auh nUM AwiKAw, k`l dupihr dy ie`k bjy qoN 53 auh dw qwp lih igAw[ qd ipau ny jwixAw ik ieh auho GVI hY ijh dy iv`c iXsU ny mYnUM AwiKAw sI jo qyrw pu`qR jIauNdw hY Aqy auh ny Awp Ar auh 54 dy swry t`br ny inhcw kIqI[ ieh dUjw inSwn sI ijhVw iXsU ny XhUidXw qoN glIl iv`c Awx ky ivKwilAw[
5
KMf 5 byQzQw dw rogI ipqw v`loN pu`qR dw ie^iqAwr
krIN ikqy Aa Y Nu nw hv o y jo As Y nwlNo vI ke o I br u I 15 ibpqw qr y y a~uqy Aw pv[ y as u mnK `u ny jw ky Xhd U IAW nMU di`sAw ik ijh ny mn Y MU cg M w kIqw so iXsU h[ Y 16
iesy kwrn Xhd U IAW ny iXsU nMU sqwieAw jo ah u 17 sbq dy idn eh y km M krdw hd Mu w sI[ pr iXsU ny an u WH nMU a~uqr idq ` w ik mr y w ipqw hx u qIkr u km M 18 krdw hY Aqy mNY vI krdw hW[ ies kwrn Xhd U I hr o vI ah u dy mwr st `u x dy mgr pey ikaNuik ah u kv y l sbq dy idn nMU hI nhIN twldw sgNo prmS y r u nMU Awpxw ipqw kih ky Awp nMU prmS y r u dy ql `u bxwaNudw sI[ 19
ieh dy ipC ` No Xhd U IAW dw iek ` iqah u wr sI Aqy iXsU 2 XrS U lm nMU igAw[ XrS U lm ivc ` Bf y W vwly drvj ` y kl o iek ` qwl hY jo iebrwnI BwKw ivc ` bQ y zQw krky 3 sdwaNudw hY ijh dy pj M dlwn hn[ an u WH ivc ` rg o I, 5 An M ,yH l| M ,y Aqy ll U y bhq u swry pey sn[ Ar a~uQy iek ` mnK `u sI jo ATq ` IAW virhW qNo Awpxy rg o dw 6 mwirAw hioeAw sI[ iXsU ny ah u nMU ipAw hioeAw vK y ky Aqy ieh jwx ky jo ah u nMU hx u bhq u icr ho igAw hY ah u nMU AwiKAw, kI qMU cg M w hx o w cwhd Mu w hNY? 7
| 53
as u rg o I ny as u nMU a~uqr idq ` w, pB R u jI mr y w ke o I
ap u rq M iXsU ny an u WH nM U a~uqr idq ` w, mNY qh u wnM U sc ` sc ` AwKdw hW ik pq ` u R Awp qNo kJ u nhIN kr sk ` dw pr jo kJ u ah u ipqw nM U kridAW vK y dw hY ikaNuik jo km M ah u 20 krdw hY so pq ` u R vI EvNy hI krdw h[ Y ipqw qW pq `u R nwl qh y krdw hY Aqy jo km M ah u Awp krdw hY so sB as u nM U ivKwldw hY Aqy ah u ienWH nwlNo vf ` y km M as u nM U 21 ivKweg y w BeI qs u IN Acrj hv o [ o ikaNuik ijs prkwr ipqw mr u idAW nM U aT u wldw Aqy ijvwldw hY as u y 22 prkwr pq ` u R vI ijnWH nM U cwhd M u w hY ijvwldw h[ Y ipqw iksy dw inAwaNu nhIN krdw pr as u ny swrw inAwaNu 23 pq ` u R nM U sNOp idq ` w h[ Y ies leI jo sB ` o pq ` u R dw Awdr
43
ienHW dohW idnW dy ip`CoN auh au~QoN glIl nUM 44 c`ilAw igAw[ ikauNik iXsU ny Awp hI swKI id`qI sI jo nbI dw Awpxy dys iv`c Awdr nhIN 45 huMdw[ so jd auh glIl iv`c AwieAw glIlIAW ny aus nUM kbUl kIqw ikauNik sB kuJ jo aus ny XrUSlm iv`c iqauhwr dy vyly kIqw sI aunHW ny vyiKAw ies leI jo Eh vI aus iqauhwr nUM gey sn[ 46
so auh glIl dy kwnw iv`c Pyr AwieAw ij`Qy aus ny pwxI dI mY bxweI sI Aqy ie`k muswihb sI 47 ijh dw pu`qR kPrnwhUm iv`c ibmwr sI[ auh ny jW suixAw jo iXsU XhUidXw qoN glIl iv`c AwieAw hY qW aus dy kol jw ky imMnq kIqI jo Awx ky myry pu`qR nUM cMgw kro ikauNik auh mrnwaU sI[ 48
qdoN iXsU ny auh nUM AwiKAw, jy qusIN inSwn Aqy49 Acrj kMm nw vyKo qW prqIq kdI nw krogy[ muswihb ny aus nUM AwiKAw, pRBu jI qusIN myry nINgr dy mrn qoN A`gy hI c`lo[ 50 iXsU ny auh nUM AwiKAw, jwh qyrw pu`qR jIauNdw hY[ auh mnu`K ny aus bcn dI ijhVw iXsU ny auh nUM AwiKAw sI prqIq kIqI Aqy c`ilAw igAw[ 51 Aqy auh Ajy c`ilAw hI jWdw sI jo auh dy cwkr auh nUM Aw imly Aqy ikhw BeI qyrw bwlk 52 jIauNdw hY! so auh ny aunHW qoN pu`iCAw ik auh
AsW Awp siuxAw hY Aqy jwxdy hW jo ieh TIk jgq dw qwrnhwrw h[ Y Xh U n M w 4:42
AwdmI nhIN hY ik jW pwxI ihlwieAw jwvy qW mn Y MU qwl ivc ` aq u wry pr jdNo mNY Awp jWdw hW ke o I hr o mQ Y No Ag ` y a~uqr pNYdw h[ Y 8
iXsU ny ah u AwiKAw, a~uT AwpxI mj M I ck `u ky qr u pa!u 9
Aqy EvNy ah u mnK `u cg M w ho igAw Aqy AwpxI mj M I ck `u ky qr u n lg ` w[ ah u sbq dw idn sI[ 10
ies krky Xhd U IAW ny as u inre o y kIqy he o y mnK `u nMU AwiKAw BeI ieh sbq dw idn hY Aqy qn Y MU mj M I ck u xI jg o nhIN h[ Y 11
ah u ny an u WH nMU a~uqr idq ` w ik ijh ny mn Y MU cg M w kIqw as u y ny mn Y MU AwiKAw, AwpxI mj M I ck `u ky qr u pa[ u 12
an u WH ny as u qNo pi`uCAw, ah u ikhVw AwdmI hY ijh qn Y MU AwiKAw BeI ck `u ky qr u pa? u 13
pr ah u ijhVw cg M w hioeAw sI nhIN sI jwxdw ik ah u kx O hY ikaNu jo as u QW dI BIV dy hx o krky iXsU a~uQNo tl igAw sI[ 14
ieh dy ipC ` No iXsU ah u nMU hk Y l ivc ` imilAw Aqy ah u nMU ikhw vK y hx u qMU cg M w ho igAw hNY, Pr y pwp nw
krn ijs qrW ipqw dw Awdr krdy hn[ ijhVw pq `u R dw Awdr nhIN krdw ah u ipqw dw vI ijnH as u nM U Gi`lAw sI Awdr nhIN krdw[ 24
mNY qh u wnMU sc ` sc ` AwKdw hW ik jo mr y w bcn sx u dw Aqy ah u dI prqIq krdw hY ijnH mn Y MU Gi`lAw sdIpk jIax u ah u dw hY Ar as u a~uqy szw dw hk u m nhIN hd Mu w sgNo mq O qNo pwr lG M ky ah u jIax u ivc ` jw phiMucAw h[ Y 25
mNY qh u wnMU sc ` sc ` AwKdw hW ik ah u smw AwaNudw hY sgNo hx u y hY ik mr u dy prmS y r u dy pq `u R dI Avwz 26 sx u ngy Aqy sx u ky jIax u g[ y ikaNuik ijvNy ipqw Awp ivc ` jIax u rK ` dw hY iqvNy ah u ny pq `u R nMU vI 27 b^iSAw jo Awp ivc ` jIax u rK ` [ y Ar as u nMU inAwaNu krn dw ie^iqAwr idq ` w ies leI jo ah u 28 mnK `u dw pq `u R h[ Y ieh nMU Acrj nw jwxo ikaNuik ah u GVI AwaNudI hY ijh dy ivc ` Eh sB ijhVy kbrW ivc ` hn ah u dI Avwz sx u ngy Aqy ink ` l Awax u g[ y 29 ijnWH ny BilAweI kIqI hY so jIax u dI ikAwmq leI Ar ijnWH ny biurAweI kIqI hY ah u inAwaNu dI ikAwmq leI[ 30 mNY Awp kJ u nhIN kr sk ` dw[ ijhw mNY sx u dw hW iqhw hI inAwaNu krdw hW Ar mr y w inAwaNu sc ` w hY ikaNu jo
Xh U n M w 5:24 “
mNY qhuwnMU sc` sc` AwKdw hW ik jo mr y w bcn sx u dw Aqy ah u dI prqIq krdw hY ijnH mn Y MU Gi`lAw sdIpk jIax u ah u dw hY Ar as u a~uqy szw dw hk u m nhIN hd Mu w
sgNo mq O qNo pwr lG M ky ah u jIax u ivc ` jw phiMucAw h[ Y”
mNY AwpxI mrzI nhIN Bwldw pr ahu dI mrzI ijh ny mn Y M U Gi`lAw[ 31 jy mNY Awpxy a~uqy Awpy swKI idAW qW mr y I swKI sq 32 nhIN[ hr o hY jo mr y y hk ` ivc ` swKI idd M w hY Aqy mNY jwxdw hW ik jo swKI ah u mr y y hk ` ivc ` idd M w hY so sq 33 h[ Y qs u W Xh U n M w kl o No pC u w BiyjAw Aqy ah u ny sc ` 34 a~uqy swKI idq ` I h[ Y pr mNY mnK ù qNo swKI nhIN lNYdw hW pr eh y gl ` W mNY ies leI AwKdw hW BeI qs u IN 35 bcwey jwE[ ah u bldw Aqy jgmgwaNudw dIvw sI Ar qs u IN iek ` GVI ah u dy cwnx nwl mgn rihx nMU 36 prisn M swE[ pr ijhVI swKI mr y y kl o hY ah u Xh U n M w dI swKI nwlNo vf ` I hY ikaNuik jo km M ipqw ny mn Y MU sp M r U x krn leI sNOpy hn ArQwq eh y o km M jo mNY krdw hW se o I mr y y hk ` ivc ` swKI idd M y hn BeI ipqw 37 ny mn Y MU Gi`lAw h[ Y Ar ipqw ijnH mn Y MU Gi`lAw as u y ny mr y y hk ` ivc ` swKI idq ` I h[ Y qs u W nw kdy ah u dI 38 Avwz sx u I, nw ah u dw rp U ifT ` w h[ Y ah u dw bcn qh u wfy ivc ` nhIN itkdw ies leI ik ijs nMU an u BiyjAw qs u IN ah u dI prqIq nhIN krdy h[ o 39 qusIN ilKqW nUM Bwldy ho ikauNik qusIN smJdy ho BeI ienHW iv`c swnUM sdIpk jIaux imldw hY Aqy myry 40 h`k iv`c jo swKI idMdy hn so eyho hn[ qusIN jIaux l`Bx leI myry kol Awauxw nhIN cwhuMdy ho[ 41 mnu`KW qoN mYN vifAweI nhIN lYNdw[ 42 pr mYN quhwnUM jwxdw hW jo prmySur dw pRym quhwfy 43 iv`c hY nhIN[ mYN Awpxy ipqw dy nwm au~qy AwieAw hW Aqy qusIN mYnUM nhIN mMndy[ jy koeI hor Awpxy nwauN 44 au~qy Awvy qW auh nUM qusIN mMn lEgy[ Blw, qusIN ik`kUM prqIq kr s`kdy ho ijhVy ie`k dUey qoN vifAweI lYNdy Aqy auh vifAweI jo vwihd prmySur qoN hY nhIN cwhuMdy ho? 45 ieh nw smJo BeI mYN ipqw dy kol quhwfy juMmy doS lwvWgw[ ie`k hY quhwfy juMmy doS lwaux vwlw ArQwq 46 mUsw ijh dy au~qy qusIN Aws r`Kdy ho[ jy qusIN mUsw dI prqIq krdy qW myrI vI prqIq krdy ikauN jo 47 aus ny myry h`k iv`c iliKAw sI[ pr jW qusIN auh dIAW ilKqW dI prqIq nhIN krdy qW myrIAW g`lW dI ikvyN prqIq krogy?
6 KMf 6
pMj hzwr nUM KuAwauxw[ “jIaux dI rotI mYN hW”
ieh dy ip`CoN iXsU glIl dI ArQwq iqibirXws dI
JIloN pwr c`ilAw igAw[
2
Aqy v`fI BIV auh dy
mgr ho qurI ikauNik aunHW ny Eh inSwn if`Ty ijhVy
aus ny rogIAW au~qy ivKwey sn[
3
Pyr iXsU phwV
au~qy ciVHAw Ar au~Qy Awpxy cyilAW dy sMg bYT 4
igAw[ XhUdIAW dw pswh nwmy iqauhwr nyVy sI[ 5
auprMq iXsU ny jW A`KIAW cu`k ky ie`k v`fI BIV
AwpxI v`l AwauNdI if`TI qW i&il`pus nUM AwiKAw ik AsIN ienHW dy Kwx leI rotIAW ik`QoN mu`l leIey? 6
pr aus ny auh dy prqwvy leI ieh AwiKAw
ikauNik auh Awp jwxdw sI jo mYN kI krWgw[
XUhMnw dI ieMjIl
cwnx
| 55
7
i&il`pus ny aus nUM au~qr id`qw ik sO rupey dIAW rotIAW nwl BI aunHW dw pUrw nhIN ptxw jo hryk nUM QoVw ijhw BI imly[
Aqy fr ge,y qW as u ny an u WH nMU AwiKAw,
8
aus dy cyilAW iv`coN ie`k SmaUn pqrs dy Brw 9 AMidRXws ny aus nUM ikhw[ AYQy ie`k muMfw hY ijh dy kol jvW dIAW pMj rotIAW Aqy do CotIAW jhIAW m`CIAW hn pr ieMinAW lokW leI eyh kI hn?
“
mNY hW, fro nw!”
10
qW iXsU ny AwiKAw, lokW nUM ibTwl idE[ aus QW bhuq Gwh sI so mrd jo igxqI iv`c pMjku 11 hzwr sn bYT gey[ qd iXsU ny rotIAW lY leIAW Aqy Sukr kr ky aunHW bYiTAW hoieAW nUM vMf id`qIAW Ar Esy qrW m`CIAW iv`coN vI 12 ijMnIAW Eh cwhuMdy sn[ Aqy jW Eh r`j gey qW auh ny Awpxy cyilAW nUM AwiKAw ik bicAW hoieAW tukiVAW nUM iek`Ty kro BeI kuJ Krwb nw 13 ho jwvy[ so aunHW ny iek`Ty kIqw Aqy jvW dIAW aunHW pMjW rotIAW dy tukiVAW nwl ijhVy Kwx vwilAW qoN bc rhy sn bwrW tokrIAW Br id`qIAW[ 14
auprMq aunHW lokW ny ieh inSwn ijhVw aus ny ivKwieAw sI vyK ky ikhw ik s`cI mu`cI ieh auho 15 nbI hY ijhVw jgq iv`c Awaux vwlw hY! so jW iXsU nUM mlUm hoieAw jo auh mYnUM bdo bdI PV ky pwqSwh bxwaux leI Awaux l`gy hn qW Awp iek`lw Pyr phwV nUM c`ilAw igAw[ 16
jW sMJ hoeI qW aus dy cyly JIl v`l au~qr gey[ Aqy byVI au~qy cVH ky JIl dy pwr k&rnwhUm v`l c`ly[ aus vyly AnHyrw ho igAw sI Aqy iXsU aunHW dy 18 kol Ajy nhIN sI AwieAw[ Ar v`fI AnHyrI 19 v`gx krky JIl bhuq TwTW mwrn l`gI[ Pyr jd Eh FweI Xw iqMn koh qIkur in`kl gey sn qd iXsU nUM JIl dy au~qoN dI qurdw Aqy byVI dy nyVy 20 Fukdw vyiKAw Aqy fr gey[ qW aus ny aunHW nUM 21 AwiKAw, mYN hW, fro nw! qW Eh aus nUM byVI au~qy cVHw lYx nUM rwzI hoey Aqy byVI EvyN aus QW nUM ij`Qy aunHW jwxw sI jw pu`jI[ 17
Xh U n M w 6:19,20 27
Kw ky rj ` ge[ y nws hx o vwly Bj o n dy leI imhnq nw kro sgNo as u Bj o n leI jo sdIpk jIax u qIkr u rihd M w hY ijhVw mnK `u dw pq `u R qh u wnMU dv y g y w ikaNuik ipqw prmS y r u ny as u a~uqy mh o r kr idq ` I h[ Y 28
qW an u WH as u nMU AwiKAw ik prmS y r u dy km M krn nMU AsIN kI krIe? y 29
iXsU ny an u WH nMU a~uqr idq ` w, prmS y r u dw km M eh y hY ik ijs nMU an u BiyjAw hY as u a~uqy qs u IN inhcw kr[ o 30
qW aunHW aus nUM AwiKAw, Pyr qUM ikhVI inSwn ivKwldw hYN jo AsIN vyK ky qyrI prqIq 31 krIey? qUM kI krm krdw hYN? swfy vifAW ny aujwV iv`c mMn KwDw ijvyN iliKAw hoieAw hY ik
iXsU ny an u WH nMU AwiKAw, jIax u dI rt o I mNY hW[ jo mr y y kl o AwaNudw hY ah u ml U No BK `u w nw hv o g y w
22
dUey idn aus BIV ny jo JIl dy aus pwr KVI sI ieh if`Tw jo AYQy ie`k byVI qoN ibnw koeI hor nhIN hY Aqy iXsU Awpxy cyilAW nwl aus byVI au~qy nw 23 igAw hY pr iek`ly auh dy cyly hI gey hn[ pr hor byVIAW iqibirXws v`loN AweIAW aus QW dy nyVy ij`Qy aunHW ny pRBu dy Sukr krn dy ip`CoN rotI 24 KwDI sI[ so jW aunHW lokW ny vyiKAw jo AYQy nw iXsU hY Aqy nw aus dy cyly hn qW aunHW byVIAW au~qy cVHy Ar iXsU dI Bwl iv`c k&rnwhUm nUM 25 Awey[ Aqy aunHW ny aus nUM JIl dy pwr l`B ky aus nUM AwiKAw, suAwmI jI qusIN AYQy k`doN Awey? 26
iXsU ny an u WH nMU a~uqr idq ` w, mNY qh u wnMU sc ` sc ` AwKdw hW, qs u IN mn Y MU ies leI nhIN Bwldy jo qs u IN inSwn vK y y pr ies leI jo qs u IN an u WH rt o IAW ivc ` No
Xh U n M w 6:35 aus ny aunHW nUM AkwSoN rotI Kwx nUM id`qI[ 32
auprMq iXsU ny aunHW nUM AwiKAw, mYN quhwnUM s`c s`c AwKdw hW ik mUsw ny quhwnUM AkwSoN rotI nhIN id`qI pr myrw ipqw quhwnUM surgoN s`cI rotI 33 idMdw hY[ ikauNik prmySur dI rotI auh hY jo surgoN au~qrdI Aqy sMswr nUM jIaux idMdI hY[ 34
qW aunHW ny aus nUM AwiKAw, pRBu jI swnUM sdw ieh rotI idAw kro[
35
iXsU ny aunHW nUM AwiKAw, jIaux dI rotI mYN hW[ jo myry kol AwauNdw hY auh mUloN Bu`Kw nw hovygw Aqy jo myry au~qy inhcw krdw hY so kdy vI 36 iqhwieAw nw hovygw[ pr mYN quhwnUM AwiKAw sI jo qusW mYnUM if`Tw hY Ar qW vI inhcw nhIN krdy[ 37 jo kuJ ipqw mYnUM idMdw hY myry kol Awvygw Aqy jo myry kol AwauNdw hY mYN kdy vI auh nUM k`F nw 38 idAWgw[ ikauNik mYN surgoN au~qirAw hW ies leI nhIN jo AwpxI mrzI sgoN auh dI mrzI dy 39 Anuswr c`lW ijh ny mYnUM G`ilAw[ Aqy ijh ny mYnUM G`ilAw auh dI mrzI ieh hY BeI sB kuJ jo auh ny mYnUM id`qw hY aus iv`coN mYN kuJ nw guAwvW sgoN 40 aus nUM AMq dy idn jIauNdw auTwvW[ myry ipqw dI ieh mrzI hY ik hr koeI jo pu`qR nUM vyKy Aqy aus au~qy inhcw kry so sdIpk jIaux pwvy Aqy mYN auh nUM AMq dy idn jIauNdw auTwvWgw[ 41
auprMq XhUdI aus au~qy buV buVwaux l`gy ies leI jo auh ny ieh AwiKAw sI BeI ijhVI rotI 42 surgoN au~qrI auh mYN hW[ Aqy Eh boly, Blw, ieh XUsu& dw pùqR iXsU nhIN ijh dy mW ipau nUM AsIN jwxdy hW? hux auh iks qrW AwKdw hY jo mYN surgoN au~qirAw hW? 43
iXsU ny aunHW nUM au~qr id`qw, Awps iv`c nw 44 buVbuVwE[ koeI myry kol Aw nhIN s`kdw jy ipqw ijh ny mYnUM G`ilAw auh nUM nw iK`cy Aqy mYN AMq dy 45 idn auh nUM jIauNdw auTwvWgw[ nbIAW dIAW poQIAW iv`c ieh iliKAw hoieAw hY BeI Eh s`By prmySur dy isKwey hoey hoxgy[ hryk ijs ny ipqw qoN suixAw Aqy is`iKAw hY so myry kol AwauNdw hY[ 46 ieh nhIN BeI iksy ny ipqw nUM if`Tw hovy, ibnw auh dy ijhVw prmySur dI vloN hY En qW ipqw nUM if`Tw hY[
56
|
cwnx
XUhMnw dI ieMjIl
47
mNY qh u wnMU sc ` sc ` AwKdw hW ik jo inhcw krdw hY 48 sdIpk jIax u as u y dw h[ Y jIax u dI rt o I mNY hW[ 49 qh u wifAW ipau dwidAW ny aj u wV ivc ` mn M KwDw 50 Aqy mr ge[ y ijhVI rt o I sr u gNo a~uqrdI hY BeI 51 mnK `u as u ivc ` No Kw ky nw mry so ieho h[ Y ah u jIaNudI rt o I jo sr u gNo aq u rI so mNY hW[ jy ke o I ies rt o IEN kJ u Kwvy qW ah u sdw qIku jIaNudw rhg y w Aqy jo rt o I mNY idAWgw so mr y w mws hY ijhVw jgq dy 52 jIax u leI mNY idAWgw[ ies leI Xhd U I Awps ivc ` ieh kih ky bihsx lg ` y jo ieh Awpxw mws 53 ikk ` r swnMU Kwx leI dy sk ` dw h? Y qd iXsU ny an u WH nMU AwiKAw, mNY qh u wnMU sc ` sc ` AwKdw hW jy qs u IN mnK `u dy pq `u R dw mws nw KwE Aqy ah u dw lhU nw 54 pIE qW qh u wfy ivc ` jIax u nhIN h[ Y jo ke o I mr y w mws KWdw Aqy mr y w lhU pINdw hY sdIpk jIax u as u y dw hY Aqy mNY Aq M dy idn ah u nMU jIaNudw aT u wvWgw[ 55 ikaNuik mr y w mws sc ` mc `u Kwx dI Aqy mr y w lhU 56 sc ` mc `u pIx dI vsqu h[ Y jo mr y w mws KWdw Aqy mr y w lhU pINdw hY so mr y y ivc ` rihd M w hY Ar mNY as u 57 ivc ` [ ijs qrW jIaNudy ipqw ny mn Y MU BiyjAw Aqy mNY ipqw dy kwrn jIaNudw hW as u y qrW ijhVw mn Y MU KWdw 58 hY so mr y y kwrn jIeg y w[ jo rt o I sr u gNo a~uqrI so ieho h[ Y ijvNy vifAW ny KwDI Aqy mr gey so nhIN pr ijhVw ieh rt o I KWdw hY ah u sdw jIaNudw
68
SmaUn pqrs ny auh nUM au~qr id`qw, pRBu jI AsIN ikh dy kol jweIey? sdIpk jIaux dIAW 69 g`lW qW qyry kol hn[ Ar AsW qW inhcw kIqI Aqy jwixAw hY ik qUM prmySur dw piv`qR purK hYN[ 70
iXsU ny aunHW nUM A`goN AwiKAw, kI mYN qusW bwrW nUM nhIN cuixAw? Aqy quhwfy iv`coN ie`k jxw Sqwn 71 hY! ieh aus ny SmaUn ieskirXoqI dy pu`qR XhUdw dy ivKy AwiKAw ikauNik auho aus nUM PVvwauxw cwhuMdw Aqy aunHW bwrW iv`coN ie`k sI[
7 KMf 7
pRBu dy ivKy BWq BWq dy iKAwl
ieh dy ipC ` No iXsU glIl ivc ` iPrdw irhw ikaNuik ah u ny XhiUdXw ivc ` iPrnw nw cwihAw ies leI jo 2 Xhd U I ah u dy mwr st `u x dy mgr pey sn[ Aqy 3 Xhd U IAW dw fiyrAW dw prb nV y y sI[ ies leI ah u dy BrwvW ny ah u nMU AwiKAw, AQ Y No qr u ky XhiUdXw ivc ` jwh BeI qr y y km M W nMU jo qMU krdw hNY qr y y cl y y vI 4 vK y x[ ikaNuik ke o I gp u q ivc ` kJ u nhIN krdw hY jy ah u a~uGw hx o w cwhd Mu w hv o [ y jy qMU ieh km M krdw hNY 5 qW Awp nMU jgq a~uqy prgt kr[ ah u dy Brw vI as u a~uqy inhcw nhIN sI krd[ y
“pB R u jI AsIN ikh dy kl o jweIe? y sdIpk jIax u dIAW gl ` W
qW qr y y kl o hn[ Xh U n M w 6:68
rhg y w[ 59
auh ny k&rnwhUm dI ie`k smwj iv`c aupdyS idMidAW eyh g`lW AwKIAW[ 60
ies leI ah u dy ciylAW ivc ` No bhiuqAW ny sx u ky AwiKAw jo ieh AK O I gl ` h,Y ieh nMU kx O sx u sk ` dw 61 h? Y pr iXsU ny jo Awpxy mn ivc ` ieh jwixAw BeI mr y y cl y y ies gl ` a~uqy bV u bV u waNudy hn an u WH nMU 62 AwiKAw ik ies qNo qh u wnMU Tk o r lg ` dI h? Y Pr y kI hv o g y w jk y r qs u IN mnK `u dy pq `u R nMU aq u whW cVd H w vK y g o y 63 ijQ ` y ah u pihlW sI? jIad u wqw qW Awqmw h[ Y mws qNo kJ u lwB nhIN[ijhVIAW gl ` W mNY qh u wnMU AwKIAW 64 hn Eh Awqmw hn Aqy jIax u hn[ pr qh u wfy ivc ` No ikn M y hI hn jo inhcw nhIN krdy ikaNuik iXsU mF `u No jwxdw sI ik ikhVy hn ijhVy inhcw nhIN 65 krdy Aqy kx O hY jo mn Y MU PVvweg y w[ as u ny AwiKAw, ies kwrn mNY qh u wnMU ieh AwiKAw hY ik ke o I mr y y kl o nhIN Aw sk ` dw jk y r ieh ipqw dI vl ` No ah u nMU b^iSAw nw igAw hv o [ y 66
ies gl ` qNo ah u dy ciylAW ivc ` No bhq u y ipCwhW nMU iPr 67 gey Aqy mV u ah u dy nwl nw cl ` [ y ap u rq M iXsU ny an u WH bwrW nMU AwiKAw, kI qs u IN vI jwxw cwhd Mu y h? o
6
qd iXsU ny an u WH nMU AwiKAw, mr y w vl y w Ajy nhIN AwieAw pr qh u wfw vl y w inq ` iqAwr rihd M w h[ Y 7 jgq qh u wfy nwl vr Y nhIN kr sk ` dw pr mr y y nwl vr Y krdw hY ikaNu jo mNY as u a~uqy swKI idd M w hW BeI 8 ah u dy km M br u y hn[ qs u IN ies iqah u wr a~uqy jwE[ mNY Ajy ies iqah u wr a~uqy nhIN jWdw ikaNuik 9 mr y w vl y w Ajy pr U w nhIN hioeAw[ Aqy ah u eh y gl ` W 10 an u WH nMU kih ky glIl ivc ` irhw[ pr jW ah u dy Brw iqah u wr a~uqy cl ` y gey qW ah u Awp vI qr u 11 ipAw, prgt nhIN pr mwno gp u q ivc ` [ ap u rq M Xhd U I ah u nMU iqah u wr dy kT ` ivc ` lB ` x lg ` y Aqy 12 bl o ,y ah u ikQ ` y h? Y lk o W ivc ` ah u dy ivKy bhq u crcw ho rhI sI[ keIku AwKdy sn ik ah u Blw mwns hY pr hr o AwKdy sn, nhIN, sgNo ah u lk o W nMU 13 BrmwaNudw h[ Y pr qW vI Xhd U IAW dy fr dy mwry ke o I ah u dI gl ` Kl o H ky nhIN krdw sI[ 14
iqah u wr dy idn hx u AD ` y bIq gey sn ik iXsU hk Y l ivc ` jw ky ap u dS y dx y lg ` w[ 15
qW Xhd U I Acrj mn M ky bl o ,y ibn pVyH ieh nMU ividAw ikQ ` No AweI h? Y 16
so iXsU ny an u WH nMU a~uqr idq ` w ik mr y I isi`KAw mr y I AwpxI nhIN sgNo ah u dI hY ijnH mn Y MU Gi`lAw[
17
jy ke o I ah u dI mrzI pr U I krnI cwhy qW ah u ies isi`KAw dy ivKy jwxg y w BeI ieh prmS y r u qNo hY Xw mNY 18 AwpxI vl ` No bl o dw hW[ jo ke o I AwpxI vl ` No bl o dw hY so AwpxI hI vifAweI cwhd Mu w hY pr ijhVw Awpxy Bj y x vwly dI vifAweI cwhd Mu w hY ah u o sc ` w hY 19 Aqy ah u dy ivc ` kD u rm nhIN h[ Y kI ms U w ny qh u wnMU Srw nhIN idq ` I? pr qh u wfy ivc ` No ke o I Srw a~uqy nhIN cl ` dw[ qs u IN mr y y mwr st `u x dy mgr ikaNu pey h? o 20 lk o W ny a~uqr idq ` w, qn Y MU qW Bq U icb M iVAw hioeAw h[ Y kx O qr y y mwr st `u x dy mgr ipAw h? Y 21
iXsU ny Ag ` No an u WH nMU AwiKAw, mNY iek ` km M 22 kIqw Aqy qs u IN sB ` y Acrj mn M dy h[ o ies kwrn ms U w ny qh u wnMU sn Mu q dI rIq idq ` I hY BwvNy ah u ms U w qNo nhIN pr ipau dwidAW qNo h,Y Aqy qs u IN sbq dy idn 23 mnK `u dI sn Mu q krdy h[ o jW sbq dy idn mnK `u dI sn Mu q kIqI jWdI hY ies krky jo ms U w dI Srw tt `u
Xh U n M w 7:37,38 “
BeI jy ke o I iqhwieAw hv o y qW mr y y kl o Awvy Aqy pIv!y
jo ke o I mr y y a~uqy inhcw krdw hY ilKq Ans u wr AiMmq R jl dIAW ndIAW ah u dy Ad M rNo vgxgIAW!”
nw jwey qW kI qs u IN mr y y a~uqy ies leI Kx u sdy ho jo mNY sbq dy idn iek ` mnK `u nMU iblkl u cg M w kIqw? 24 ivKwvy dy Ans u wr inAwaNu nw kro prq M u sc ` w inAwaNu kr[ o 25
qW XrUSlm dy lokW iv`coN keI AwKdy sn, kI ieh auho nhIN ijh dy mwr su`tx dy mgr Eh pey 26 hn? Ar vyKo auh qW KulHy bcn ipAw boldw hY Aqy Eh aus nUM kuJ nhIN AwKdy[ kI srdwrW ny 27 s`c jwx ilAw jo ieho msIh hY? pr AsIN ieh nUM jwxdy hW jo ik`QoN dw hY pr jW msIh AwaUgw qW koeI nhIN jwxU jo auh ik`QoN dw hY[ 28
ies krky iXsU hYkl iv`c aupdyS krdw ieh au~cI boilAw BeI qusIN qW mYnUM jwxdy, nwly ieh vI jwxdy ho jo mYN ik`QoN dw hW[ mYN Awpxy Awp nhIN
AwieAw pr ijnH mYnUM G`ilAw so s`cw hY ijh nUM 29 qusIN nhIN jwxdy[ mYN auh nUM jwxdw hW ikauN jo 30 mYN auh dI v`loN hW Aqy auh ny mYnUM G`ilAw[ qd Eh aus dy PVn dy mgr pey pr iknHy aus au~qy h`Q nw pwieAw ies leI jo aus dw vylw Ajy nhIN sI AwieAw[ 31
pr aunHW lokW iv`coN bhuiqAW ny aus au~qy inhcw kIqI Aqy boly ik jW msIh AwaUgw qW Blw, auh aunHW inSwnW nwloN ijhVy ies ny ivKwly hn kuJ v`D ivKwlU? 32
&rIsIAW ny ah u dy ivKy lk o W dI ieh crcw sx u I qW prDwn jwjkW Aqy &rIsIAW ny ispwhI Gl ` y jo 33 ah u nMU PV lx Y [ so iXsU ny AwiKAw, Ajy QV o w icr mNY qh u wfy nwl hW Aqy ijn mn Y MU Gi`lAw ah u dy
34
kl o ci`lAw jWdw hW[ qs u IN mn Y MU Bwlg o y Aqy mn Y MU nw 35 lB ` g o y pr ijQ ` y mNY hW qs u IN Aw nhIN sk ` d[ y ap u rq M Xhd U IAW ny Awps ivc ` AwiKAw, ah u ikQ ` y jwaU jo AsIN ah u nMU nw lB ` Wg? y Blw, ah u an u WH kl o jwaU ijhVy Xn U wnIAW ivc ` iKf M y he o y hn Aqy Xn U wnIAW nMU 36 ap u dS y kr? U ieh kI gl ` hY ijhVI ah u ny AwKI ik qs u IN mn Y MU Bwlg o y Aqy mn Y MU nw lB ` g o y Ar ijQ ` y mNY hW qs u IN nhIN Aw sk ` d? y 37
ipCly idn ijhVw iqauhwr dw v`fw idn sI iXsU KVw hoieAw Aqy ieh kih ky au~cI boilAw BeI jy koeI iqhwieAw hovy qW myry kol Awvy Aqy 38 pIvy! jo koeI myry au~qy inhcw krdw hY ilKq Anuswr AMimRq jl dIAW ndIAW auh dy AMdroN 39 vgxgIAW! pr auh ny ieh g`l Awqmw dy ivKy
Xh U n M w 8:32 “
Ar sicAweI nMU jwxg o y
Aqy sicAweI qhuwnMU Azwd ”
krgyI[
AwKI ijhVw aunHW nUM pRwpq hoxw sI ijnHW aus au~qy inhcw kIqI ikauNik Awqmw Ajy id`qw nw igAw sI ies leI jo iXsU dw qyj Ajy prkwS nhIN sI hoieAw[ 40
qW BIV iv`coN keIAW ny eyh g`lW sux ky 41 AwiKAw, s`cI mu`cI ieh auho nbI hY! dUijAW ny AwiKAw, ieh msIh hY! pr keIAW ny AwiKAw, 42 Blw, msIh glIl iv`coN AwauNdw hY? kI kqyb ny nhIN AwiKAw jo msIh dwaUd dI AMs iv`coN Aqy bYqlhm dI ngrI qoN ij`Qy dwaUd sI AwauNdw hY? 43 44 so auh dy kwrn lokW iv`c Pu`t pY geI[ Aqy aunHW iv`coN ikMny cwhuMdy sn BeI ieh nUM PV leIey pr iksy ny aus au~qy h`Q nw pwey[ 45
auprMq Eh ispwhI prDwn jwjkW Aqy &rIsIAW kol Awey Aqy aunHW ny EhnW nUM AwiKAw, qusIN auh nUM ikauN nw ilAwey? 46
ispwhIAW ny au~qr id`qw, ieh dy qu`l kdy iksy mnu`K ny bcn nhIN kIqw! 47
qW &rIsIAW ny aunHW nUM au~qr id`qw, kI qusIN 48 BI Brmwey gey? Blw, srdwrW Aqy &rIsIAW iv`coN ikh ny aus au~qy inhcw kIqI hY? 49
pr lwnq hY ienHW lokW au~qy ijhVy Srw nUM nhIN jwxdy hn! 50
inkudymus ny ijhVw pihlW iXsU dy kol AwieAw Aqy aunHW iv`coN ie`k sI aunHW nUM AwiKAw[ 51 kI swfI Srw iksy mnu`K nUM auh dI suxn Aqy ieh jwxn qoN pihlW BeI auh kI krdw hYgw doSI TihrwauNdI hY? 52
aunHW ny aus nUM au~qr id`qw, Blw, qUM BI glIl qoN hYN? 53
Bwl Aqy vyK, jo glIl iv`coN koeI nbI nhIN au~Tdw[
8 KMf 8
“jgq dw cwnx mYN hW”
Pyr hryk Awpo Awpxy Gr igAw pr iXsU zYqUn dy 2 phwV nUM isDwirAw[ Aqy svyr nUM auh hYkl iv`c Pyr AwieAw Aqy sB lok auh dy kol Awey Ar 3 auh bYT ky aunHW nUM aupdyS dyx l`gw[ qW gRMQI Aqy &rIsI ie`k qIvIN nUM ilAwey ijhVI znwh iv`c PVI geI sI Aqy aus nUM ivckwr KVI kr ky
4
auh nUM ikhw, gurU jI ieh qIvIN TIk znwh dy vyly 5 PVI geI hY[ Aqy mUsw ny quryq iv`c swnUM hukm id`qw hY jo eyho jhIAW nUM p`QrW nwl mwr su`to[ Pyr qUM ieh dy h`k iv`c kI AwKdw hYN? 6
pr aunHW ny auh dy prqwaux leI ieh g`l khI sI BeI aus au~qy aUj lwaux dw mOkw imly[ qW iXsU ihTwhW inauN ky auNgl nwl DrqI au~qy 7 ilKx l`gw[ jW Eh aus qoN pu`CI gey qW auh ny is`Dy ho ky aunHW nUM AwiKAw ik ijhVw quhwfy iv`coN 8 inrdoK hovy auh pihlW aus nUM p`Qr mwry[ Pyr
XUhMnw dI ieMjIl
ihTwhW inauN ky auNgl nwl DrqI au~qy ilKx l`gw[ 9
ieh sux ky Eh v`ifAW qoN lYky CoitAW qIkur ie`k ie`k krky in`kl gey Aqy iXsU iek`lw rih 10 igAw Aqy auh qIvIN ivckwr KVI rhI[ qW iXsU ny is`Dy ho ky auh nUM AwiKAw, hy qRImq Eh ik`Qy hn? kI iksy ny qyry au~qy szw dw hukm nw id`qw? 11
auh bolI, pRBu jI, iksy ny vI nhIN[ qW iXsU ny ikhw, mYN vI nhIN idMdw[ jwh, eydoN A`gy Pyr pwp nw krIN[) 12
auprMq iXsU ny Pyr aunHW nUM AwiKAw ik jgq dw cwnx mYN hW[ ijhVw myry ip`Cy qurdw hY AnHyry iv`c kdy nw c`lygw sgoN auh dy kol jIaux dw cwnx hovygw[ 13
ies leI &rIsIAW ny auh nUM ikhw, qUM Awpxy au~qy Awpy swKI idMdw hYN[ qyrI swKI s`cI nhIN[ 14
iXsU ny an u WH nMU a~uqr idq ` w, BwvNy mNY Awpxy
a~uqy Awpy swKI idd M w hW qW vI mr y I swKI sc ` I hY ikaNu jo mNY jwxdw hW BeI mNY ikD ` rNo AwieAw hW Aqy ikD ` r nMU jWdw hW pr qs u IN nhIN jwxdy BeI mNY 15 ikD ` rNo AwaNudw Aqy ikD ` r nMU jWdw hW[ qs u IN srIr dy Ans u wr inAwaNu krdy h[ o mNY iksy dw 16 inAwaNu nhIN krdw[ pr jy mNY inAwaNu krW qW vI mr y w inAwaNu sc ` w hY ikaNu jo mNY iekl ` w nhIN hW 17 pr mNY Aqy mr y w Gl ` x vwlw[ qh u wfI Srw ivc ` ieh iliKAw hioeAw hY ik do mnK ù W dI swKI sc ` I 18 hd Mu I h[ Y iek ` qW mNY hW jo Awpxy a~uqy swKI idd M w hW Aqy iek ` mr y w ipqw ijnH mn Y MU Gi`lAw mr y y a~uqy swKI idd M w h[ Y 19
qW aunHW aus nUM AwiKAw, ik`Qy hY qyrw ipqw? iXsU ny au~qr id`qw, qusIN nw mYnUM jwxdy ho, nw myry ipqw nUM[ jy qusIN mYnUM jwxdy qW myry ipqw nUM vI 20 jwxdy[ auh ny hYkl iv`c aupdyS krdy hoey eyh g`lW ^zwny dy AMdr AwKIAW Ar iksy ny auh nUM nw PiVAw ikauN jo auh dw vylw Ajy nhIN sI AwieAw[ 21
aus ny Pyr aunHW nUM AwiKAw, mYN qW c`ilAw jWdw hW Ar qusIN mYnUM Bwlogy Aqy Awpxy pwp iv`c mrogy[ ij`Qy mYN jWdw hW qusIN nhIN Aw s`kdy[ 22
auprMq XhUdIAW ny ikhw, Blw, auh Awpxw Gwq krU? auh jo AwKdw hY BeI ij`Qy mYN jWdw hW qusIN nhIN Aw s`kdy? 23
as u ny an u WH nMU AwiKAw, qs u IN hT y No dy h,o mNY a~uqNo dw hW[ qs u IN ies jgq qNo h,o mNY ies jgq qNo 24 nhIN hW[ ies leI mNY qh u wnMU AwiKAw jo qs u IN Awpxy pwpW ivc ` mrg o y ikaNuik jy qs u IN mr y I prqIq nw kro ik mNY ah u o hW qW Awpxy pwpW ivc ` mrg o [ y
cwnx
25
qW aunHW ny aus nUM ikhw, qUM hYN kOx? iXsU ny aunHW nUM AwiKAw, mYN auho hW jo mu`FoN quhwnUM d`sdw 26 AwieAw[ quhwfy h`k iv`c mYN bhuq kuJ kihxw hY Aqy inAwauN krnw hY pr ijn mYnUM G`ilAw auh s`cw hY Aqy ijhVIAW g`lW mYN aus koloN suxIAW 27 soeI jgq nUM kihMdw hW[ Eh nw smJy jo auh swnUM ipqw dy ivKy AwKdw hY[ 28
qW iXsU ny AwiKAw ik jW qusIN mnu`K dy pu`qR nUM au~cw krogy qW jwxogy BeI mYN auho hW Aqy ieh jo mYN AwpxI v`loN kuJ nhIN krdw pr ij`dW ipqw ny mYnUM isKwilAw hY EdW hI mYN eyh g`lW AwKdw 29 hW[ Ar ijnH mYnUM G`ilAw auh myry sMg hY[ aus ny mYnUM iek`lw nhIN C`ifAw ikauN jo mYN sdw Eh 30 kMm krdw hW ijhVy aus nUM BwauNdy hn[ auh dy eyh g`lW AwKidAW bhuiqAW ny auh dy au~qy inhcw kIqI[ 31
qW iXsU ny aunHW XhUdIAW nUM ijnHW auh dI prqIq kIqI sI AwiKAw, jy qusIN myry bcn qy Kloqy rho qW TIk qusIN myry cyly ho[ 32
Ar sicAweI nUM jwxogy Aqy sicAweI
| 59
42
iXsU ny aunHW nUM AwiKAw, jy prmySur quhwfw ipqw huMdw qW qusIN mYnUM ipAwr krdy ies leI jo mYN prmySur qoN in`kilAw Aqy AwieAw hW ikauNik mYN Awp qoN Awp nhIN AwieAw pr auh ny mYnUM 43 G`ilAw[ qusIN myry bol ikauN nhIN smJdy? 44 iesy leI jo myrw bcn sux nhIN s`kdy[ qusIN Awpxy ipau Sqwn qoN ho Aqy Awpxy ipau dIAW kwmnW dy Anuswr krnw cwhuMdy ho[ auh qW mu`FoN mnu`K Gwqk sI Aqy sicAweI au~qy itikAw nw irhw ikauNik aus iv`c sicAweI hY nhIN[ jd auh JUT boldw hY qW auh AwpxIAW hI h`kdw hY 45 ikauNik auh JUTw hY Aqy JUT dw pqMdr hY[ pr ies kwrn jo mYN sq AwKdw hW qusIN myrI prqIq 46 nhIN krdy ho[ kOx quhwfy iv`coN myry au~qy gunwh swbq krdw hY? jy mYN sq AwKdw hW qW qusIN ikauN myrI prqIq nhIN krdy ho? 47
jo prmySur qoN hY so prmySur dy bcn suxdw hY[ qusIN iesy kwrn nhIN suxdy jo qusIN prmySur qoN nhIN ho[
“jgq dw cwnx mNY hW[ ijhVw mr y y ipC ` y qr u dw hY Anr yH y ivc ` kdy nw cl ` g y w[” Xh U n M w 8:12
quhwnUM Azwd krygI[ 33
aunHW au~qr id`qw ik AsIN Abrwhwm dI AMs hWgy Ar kdy iksy dy gulwmI iv`c nhIN rhy[ qUM ik`kur AwKdw hYN jo qusIN Azwd kIqy jwEgy? 34
iXsU ny an u WH nMU a~uqr idq ` w, mNY qh u wnMU sc ` sc ` AwKdw hW ik hrk y jo pwp krdw hY so pwp dw 35 gl u wm h[ Y Aqy gl u wm sdw Gr ivc ` nhIN 36 rihd M w[ pq `u R sdw rihd M w h[ Y ies leI jy pq `u R 37 qh u wnMU Azwd kry qW TIk qs u IN Azwd hv o g o [ y mNY jwxdw hW jo qs u IN Abrwhwm dI As M ho pr qs u IN mr y y mwr st `u x dy mgr pey ho ies leI jo qh u wfy 38 ivc ` mr y y bcn leI QW nhIN h[ Y mNY jo kJ u Awpxy ipqw dy kl o viyKAw hY se o I kihd M w hW[ Pr y qs u W vI jo kJ u Awpxy ipau dy kl o No siuxAw hY so krdy h[ o 39
aunHW ny aus nUM au~qr id`qw, swfw ipqw Abrwhwm hY[ iXsU ny aunHW nUM AwiKAw, jy qusIN Abrwhwm dI aulwd huMdy qW Abrwhwm ijhy kMm 40 krdy[ pr hux qusIN myry mwr su`tx dy mgr pey ho jo iehw ijhw mnu`K hW ijnH quhwnUM auh s`cI g`l d`sI hY ijhVI mYN prmySur koloN suxI[ ieh qW 41 Abrwhwm ny nhIN kIqw[ qusIN Awpxy ipau ijhy kMm krdy ho[ aunHW ny aus nUM AwiKAw, AsIN hrwm dy nhIN hW[ swfw ipqw ie`k auh prmySur hY[
48
XhUdIAW ny auh nUM au~qr id`qw, kI AsIN TIk nhIN kihMdy jo qUM swmrI hYN Aqy qYnUM ie`k BUq icMbiVAw hoieAw hYgw? 49
iXsU ny au~qr id`qw, mYnUM BUq nhIN icMbiVAw hoieAw hY pr mYN Awpxy ipqw dw Awdr krdw hW 50 Aqy qusIN myrw inAwdr krdy ho[ pr mYN AwpxI vifAweI nhIN Bwldw[ ie`k hY jo Bwldw 51 Aqy inAwauN krdw hY[ mYN quhwnUM s`c s`c AwKdw hW ik jy koeI myry bcn dI pwlnw kry qW auh mUloN kdy mOq nw vyKygw[ 52
XhUdIAW ny auh nUM AwiKAw, hux AsIN jwx gey jo qYnUM ie`k BUq icMbiVAw hoieAw hY! Abrwhwm mr igAw, nwly nbI vI Aqy qUM AwKdw hYN BeI jy koeI myry bcn dI pwlnw kry qW auh mOq dw 53 suAwd mUloN kdy nw c`KU[ Blw, qUM swfy ipqw Abrwhwm nwloN jo mr igAw hY v`fw hYN? nwly nbI vI mr gey[ qUM Awp nUM kI bxwauNdw hYN? 54
iXsU ny au~qr id`qw, jy mYN AwpxI vifAweI krW qW myrI vifAweI kuJ nhIN hY jo myrI vifAweI krdw hY so myrw ipqw hY ijh nUM qusIN 55 AwKdy ho jo auh swfw prmySur hY[ Aqy qusW auh nUM nhIN jwqw pr mYN auh nUM jwxdw hW Ar jy mYN AwKW BeI mYN auh nUM nhIN jwxdw qW quhwfy vW|u
|
60
XUhMnw dI ieMjIl
cwnx
JUTw hovWgw pr mYN auh nUM jwxdw hW Aqy auh dy 56 bcn dI pwlnw krdw hW[ quhwfw ipqw Abrwhwm myrw idn vyKx nUM AnMd sI Ar aus ny vyiKAw Aqy prisMn hoieAw[ 57 qW XhUdIAW ny auh nUM AwiKAw, qyrI aumr qW Ajy pMjwhW virhW dI nhIN qYN Abrwhwm nUM vyiKAw hY? 58 iXsU ny aunHW nUM ikhw, mYN quhwnUM s`c s`c AwKdw hW jo Abrwhwm dy hox qoN pihlW mYN hW[ 59 auprMq aunHW aus dy mwrn nUM p`Qr cu`ky pr iXsU ny Awpxy qweIN lkoieAw Aqy hYkloN bwhr c`ilAw igAw[
9 KMf 9
jmWdrU AMnwH
jW auh c`ilAw jWdw sI qW aus ny ie`k mnu`K 2 vyiKAw ijhVw jmWdrU AMnHw sI[ Ar aus dy cyilAW ny aus nUM pu`iCAw, suAwmI jI ikh ny pwp kIqw ies ny Xw ieh dy mwipAW ny jo ieh AMnHw jMimAw hY? 3
iXsU ny au~qr id`qw, nw qW ies ny pwp kIqw nw ieh dy mwipAW ny pr ieh ies leI hoieAw
Ar mYnUM AwiKAw, isloAwm iv`c jw ky Do su`t so mYN jw ky Do su`tIAW Aqy sujwKw ho igAw! 12
qW aunHW auh nUM AwiKAw ik auh ik`Qy hY? auh boilAw, mYN nhIN jwxdw[ 13
Eh aus nUM ijhVw A`gy AMnHw sI &rIsIAW 14 kol ilAwey[ Ar ijs idn iXsU ny im`tI go ky auh dIAW A`KIAW KolH id`qIAW auh idn sbq 15 dw sI[ qW &rIsIAW ny Pyr aus qoN pu`iCAw, qUM ik`kur sujwKw ho igAw? auh ny aunHW nUM ikhw ik En myrIAW A`KW qy ig`lI im`tI lweI Aqy mYN DoqIAW Ar hux vyKdw hW[ 16
auprMq &rIsIAW iv`coN ikMinAW ny ikhw, ieh mnu`K prmySur dI v`loN nhIN jo sbq dy idn nUM nhIN mMndw[ pr hornW AwiKAw, pwpI mnu`K eyho jyhy inSwn ik`kur ivKwl s`kdw hY? so aunHW iv`c Pu`t pY geI[ 17
aunHW aus AMnHy nUM Pyr AwiKAw ik auh ny jo qyrIAW A`KW KolHIAW qUM auh dy ivKy kI kihMdw hYN? auh boilAw, auh nbI hY[ 18
pr XhUdIAW ny ieh g`l sq nw mMnI jo auh AMnHw sI Aqy sujwKw ho igAw ijMnw icr aus 19 sujwKy hoey hoey dy mwipAW nUM nw s`idAw[ Aqy ieh kih ky aunHW qoN nw pu`iCAw, kI ieh quhwfw
kIqw? iks qrW qyrIAW A`KW KolHIAW? 27
auh ny aunHW nUM au~qr id`qw, mYN qW huxy quhwnUM d`isAw sI Aqy qusW suixAw hI nw[ ikauN Pyr suxnw cwhuMdy ho? Blw, qusIN BI auh dy cyly hoxw cwhuMdy ho? 28
qW aunHW aus nUM gwlW k`F ky AwiKAw, auh dw cylw qUMeyN hYN pr AsIN mUsw dy cyly hWgy[ 29
AsIN jwxdy hW jo prmySur ny mUsw dy nwl g`lW kIqIAW hn pr ieh nUM nhIN jwxdy BeI ik`QoN hY[ 30
aus mnu`K ny aunHW nUM au~qr id`qw, ieho qW Acrj dI g`l hY jo qusIN nhIN jwxdy BeI auh ik`QoN hY Aqy aus ny myrIAW A`KIAW KolH id`qIAW! 31
AsIN qW jwxdy hWgy jo prmySur pwpIAW dI nhIN suxdw pr jy koeI prmySur dw Bgq hovy Aqy auh dI mrzI au~qy c`ly qW auh dI suxdw hY[ 32
jgq dy mu`FoN ieh kdy nhIN suixAw igAw jo iknHy jmWdrU AMnHy dIAW A`KW KolHIAW hox! 33
jy ieh prmySur dI v`loN nw huMdw qW kuJ nw kr s`kdw[ 34
aunHW ny aus nUM au~qr id`qw, qUM qW inrw purw
“ieh ies leI hioeAw jo prmS y r u dy km M as u ivc ` prgt kIqy jwx[” Xh U n M w 9:3 “iek ` gl ` mNY jwxdw hW ik mNY jo An M wH sI hx u vK y dw hW[” Xh U n M w 9:25
jo prmySur dy kMm aus iv`c prgt kIqy jwx[ 4
swnUM cwhIdw hY ik idn huMdy huMdy auh dy kMm krIey ijnH mYnUM G`ilAw[ rwq c`lI AwauNdI hY 5 jdoN koeI kMm nhIN kr s`kdw[ jd qIku mYN jgq iv`c hW mYN jgq dw cwnx hW[ 6
aus ny ieh g`lW kih ky DrqI au~qy Qu`ikAw Aqy Qu`k nwl im`tI goeI Ar auh im`tI auh 7 dIAW A`KIAW au~qy mlI[ Aqy aus nUM AwiKAw, jwh isloAwm dy kuMf iv`c ijh dw ArQ hY “ByijAw hoieAw” Do su`t[ so auh ny jw ky DoqIAW Aqy sujwKw ho ky c`lw AwieAw[ 8
ies leI guAWFIAW ny Aqy ijnHW A`gy auh nUM vyiKAw sI jo auh mMgqw hY ikhw, kI ieh auho nhIN ijhVw bYTw BIK mMgdw huMdw sI? 9
ie`knW AwiKAw, ieh auho hY[ ie`knW AwiKAw, nhIN pr aus vrgw hY[ Es AwiKAw, mYN auho hW[ 10
ies leI aunHW ny auh nUM ikhw, Pyr qyrIAW A`KW iks qrW KulH geIAW? 11
auh ny au~qr id`qw ik aus mnu`K ny ijh dw nwm iXsU hY im`tI go ky myrIAW A`KW au~qy mlI
pu`qR hY ijh nUM qusIN AwKdy ho BeI auh AMnHw jMimAw sI? Pyr hux ik`kur vyKdw hY? 20
auh dy mwipAW ny au~qr id`qw, AsIN jwxdy hW jo ieh swfw pu`qR hY Aqy ieh BI ik 21 auh AMnHw jMimAw sI[ pr swnUM pqw nhIN jo auh hux ik`kUM vyKdw hY Aqy ieh BI nhIN swnUM pqw hY BeI ikh ny auh dIAW A`KW KolHIAW[ Esy koloN pu`C lE, auh isAwxw hY, auh AwpxI 22 g`l Awpy d`sU[ auh dy mwipAW ny XhUdIAW qoN fr dy mwry eyh g`lW khIAW ikauN jo XhUdIAW ny eykw kr ilAw sI BeI jy koeI auh nUM msIh krky mMn lvy qW auh smwj iv`coN CyikAw jwvy[ 23 ies kwrn auh dy mwipAW ny ikhw ik auh isAwxw hY, ausy nUM pu`C lE[ 24
auprMq aunHW ny aus mnu`K nUM ijhVw AMnHw sI dUeI vwr s`idAw Aqy auh nUM AwiKAw ik prmySur dI vifAweI kr[ AsIN jwxdy hW jo ieh mnu`K pwpI hY[ 25
qW aus au~qr id`qw BeI auh pwpI hY ik nhIN so mYN nhIN jwxdw[ ie`k g`l mYN jwxdw hW ik mYN jo AMnHw sI hux vyKdw hW[ 26
ies leI aunHW aus nUM ikhw jo aun qyry nwl kI
pwpW iv`c jMimAw hYN, Pyr swnUM isKlwauNdw hYN? Aqy aunHW aus nUM Cyk id`qw[ 35
iXsU ny suixAw jo aunHW auh nUM Cyk id`qw Aqy auh nUM l`B ky AwiKAw, kI qUM prmySur dy pu`qr au~qy inhcw krdw hYN? 36
auh ny au~qr id`qw, pRBU jI, auh kOx hY jo mYN aus au~qy inhcw krW? 37
iXsU ny auh nUM AwiKAw, qYN aus nUM vyiKAw BI hY Aqy nwly auh jo qyry sMg g`lW krdw hY soeI hY[ 38
qW auh boilAw, pRBu jI mYN inhcw krdw hW! Aqy aus nUM m`Qw tyikAw[ 39
iXsU ny AwiKAw, mYN inAwauN leI ies jgq iv`c AwieAw BeI ijhVy nhIN vyKdy hn Eh vyKx Aqy ijhVy vyKdy hn Eh Eh AMnHy ho jwx[ 40
&rIsIAW iv`coN aunHW ny jo aus dy nwl sn eyh g`lW suxIAW Aqy aus nUM AwiKAw, Blw, AsIN BI AMnHy hW? 41
iXsU ny aunHW nUM AwiKAw, jy qusIN AMnHy huMdy qW quhwfw pwp nw huMdw pr hux jo qusIN AwKdy ho BeI AsIN vyKdy hW ies leI quhwfw pwp bixAw rihMdw hY[
XUhMnw dI ieMjIl
10
cwnx
A`gy Awey so cor Aqy fwkU hn pr ByfW ny aunHW dI nw 9
Kf M 10
17
bcwieAw jwvygw Aqy AMdr bwhr AwieAw jwieAw
jwn idMdw hW qW jo auh nUM Pyr lvW[
krygw Aqy cwrw pwvygw[
AC ` w AXwlI mNY hW Xhd U IAW dw ivrD o o
mNY qh u wnMU sc ` AwKdw hW ik ijhVw Bf y W dy bwVy ivc ` bh U y
QwxIN nhIN vVdw pr hr o pwisEN cVd H w hY ah u cr o Aqy 2 fwkU h[ Y pr ijhVw bh U y QwxIN vVdw hY ah u Bf y W dw 3 AXwlI h[ Y ah u dy leI drbwn Kl o H idd M w hY Aqy Bf y W ah u dw bl o sx u dIAW hn Aqy ah u AwpxIAW Bf y W nMU
nwaNu lY lY ky bl u waNudw hY Ar an u WH nMU bwhr lY jWdw h[ Y 4 jd ah u AwpxI swrIAW Bf y W nMU kF ` ck `u dw hY qW an u WH dy Ag ` y Ag ` y qr u pNYdw hY Aqy Bf y W ah u dy mgr mgr
iek ` o iej ` V Aqy iek ` o AXwlI hv o g y w[
suxI[ auh bUhw mYN hW[ myry QwxIN jy koeI vVy qW auh 10
cor nhIN AwauNdw pr
ipqw mYnUM ies leI ipAwr krdw hY ik mYN AwpxI
ies leI jo curwvy Ar v`Fy Aqy nws kry[ mYN ies
ie^iqAwr hY jo auh nUM dyvW Aqy myrw ie^iqAwr hY jo auh nUM Pyr lvW[ ieh hukm mYN Awpxy ipqw koloN
imly[
pwieAw hY[
11
19
A`Cw AXwlI mYN hW[ A`Cw AXwlI ByfW leI
AwpxI jwn idMdw hY[
12
jo kwmw hY Aqy AXwlI nhIN
geI[
ienHW bcnW dy kwrn XhUdIAW iv`c Pyr Pu`t pY 20
Ar bhuqy aunHW iv`coN boly BeI auh nUM BUq
ijh dIAW ByfW AwpxIAW nhIN hn so biGAwV nUM
icMbiVAw hoieAw hY Aqy auh kmlw hY! kwhnUM qusIN
AwauNdw vyK ky ByfW nUM C`fdw Aqy B`j jWdw hY Ar
auh dI suxdy ho?
biGAwV aunHW nUM PV lYNdw Aqy iKMfw idMdw hY[
13
auh
KolH s`kdw hY?
nhIN krdw[
nhIN pCwxdIAW[
isAwxdw hW Aqy mr y IAW AwpxIAW Bf y W mn Y MU
6
isAwxdIAW hn[
ies leI iXsU ny Pyr aunHW nUM AwiKAw, mYN quhwnUM s`c 8
s`c AwKdw hW jo ByfW dw bUhw mYN hW[ sB ijMny mYQoN
14
AC ` w AXwlI mNY hW Aqy mNY AwpxIAW Bf y W nMU 15
ijs prkwr ipqw mn Y MU isAwxdw
hY Ar mNY ipqw nMU isAwxdw hW[ mNY Bf y W dy bdly AwpxI jwn idd M w hW[
16
Aqy mr y IAW hr o vI Bf y W hn
21
hornW AwiKAw, eyh g`lW BUq dy
igRsy hoey dIAW nhIN hn[ BUq Blw, AMnHy dIAW A`KW 22
7
koeI aus nUM
leI AwieAw BeI aunHW nUM jIaux imly sgoN coKw
ies leI B`jdw hY jo auh kwmw hY Aqy ByfW dI icMqw
smJy BeI eh y kI gl ` W hn ijhVIAW ah u swnMU AwKdw h[ Y
18
mYQoN KohMdw nhIN pr mYN Awpy aus nUM idMdw hW[ myrw
lg ` IAW jWdIAW hn ikaNu jo Eh as u dI Avwz 5 pCwxdIAW hn[ Eh prwey dy mgr kdy nw jwxgIAW sgNo as u qNo ns ` jwxgIAW ikaNuik prwieAW dI Avwz iXsU ny ieh idS R tWq an u WH nMU AwiKAw pr Eh nw
| 61
XrUSlm iv`c priqsTw dw iqauhwr AwieAw[
auh isAwl dI rùq sI[
23
dy dlwn iv`c iPrdw sI[
Aqy iXsU hYkl dy sulymwn 24
ies leI XhUdIAW ny
aus dy duAwly iek`Ty ho ky aus nUM AwiKAw, qUM kdku qweIN swnUM dubDw iv`c r`KyNgw? jy qUM msIh hYN qW KolH ky swnUM d`s idh[
ijhVIAW ies bwVy dIAW nhIN[ mn Y MU cwhIdw hY jo an u WH
25
nMU vI ilAwvW Ar Eh mr y I Avwz sx u ngIAW Aqy
qs u IN prqIq nhIN krd[ y ijhVy km M mNY Awpxy ipqw dy
iXsU ny an u WH nMU a~uqr idq ` w, mNY qW qh u wnMU di`sAw pr
Xh U n M w 10:11 AC`w AXwlI mNY hW[
“
AC ` w AXwlI Bf y W leI AwpxI jwn idd M w h[ Y ”
62
|
XUhMnw dI ieMjIl
cwnx
nwm qy krdw hW Eh mr y y a~uqy swKI idd M y hn[ pr qs u IN prqIq nhIN krdy ikaNu jo mr y IAW Bf y W ivc ` No nhIN h[ o 27 mr y IAW Bf y W mr y I Avwz sx u dIAW hn Ar mNY an u WH nMU isAwxdw hW Aqy Eh mr y y mgr lg ` IAW 28 AwaNudIAW hn[ mNY an u WH nMU sdIpk jIax u idd M w hW Ar an u WH dw sdIpkwl qIku kdy nws nw hv o g y w, 29 nw ke o I an u WH nMU mr y y hQ ` No Kh o lvg y w[ mr y w ipqw ijh ny mn Y MU Eh idq ` IAW hn sBnW qNo vf ` w hY Aqy 30 ke o I ipqw dy hQ ` No an u WH nMU Kh o nhIN sk ` dw[ mNY Ar ipqw iek ` o hW[ 31 Xhd U IAW ny Pr y pQ ` r ck `u y jo ah u nMU pQrwh 32 krn[ iXsU ny Ag ` No an u WH nMU AwiKAw, mNY qh u wnMU ipqw dI vl ` No Ank y cg M y km M ivKwe[ y an u WH ivc ` No ikhVy km M dy bdly qs u IN mn Y MU pQrwh krdy h? o 33 Xhd U IAW ny ah u nMU a~uqr idq ` w ik AsIN qn Y MU cg M y km M ipC ` y pQrwh nhIN krdy pr k& u r ipC ` y Aqy ies leI jo qMU mnK `u ho ky Awpxy Awp nMU prmS y r u bxwaNudw hNY[ 34 iXsU ny an u WH nMU a~uqr idq ` w, kI qh u wfI Srw ivc ` ieh nhIN iliKAw hioeAw hY ik mNY AwiKAw, qs u IN 35 idEqy h? o jk y r as u ny an u WH nMU idEqy AwiKAw ijnWH dy kl o prmS y r u dI bwxI AweI, Aqy ilKq 36 Kf M x nhIN ho sk ` dI, qW ijh nMU ipqw ny pivq ` r kr ky jgq ivc ` Gi`lAw, kI qs u IN ah u nMU ieh AwKdy ho BeI qMU k& u r bkdw hNY ies leI jo mNY ikhw 37 sI ik mNY prmS y r u dw pq `u R hW? jy mNY Awpxy ipqw 38 jh y y km M nhIN krdw qW mr y I prqIq nw kr[ o pr jy mNY krdw hW qW BwvNy mr y I prqIq nw kro qd vI an u WH km M W dI prqIq kro qW qs u IN jwxo Aqy smJo jo ipqw mr y y ivc ` Aqy mNY ipqw dy ivc ` hW[ 39 Eh Pr y as u dy PVn dy mgr lg ` y pr ah u an u WH 40 dy hQ ` No ink ` l igAw[ ah u Pr y Xrdn dy pwr as u QW nMU ci`lAw igAw ijQ ` y pihlW Xh U n M w bpiqsmw 41 idd M w sI Ar a~uQy itikAw[ bQr y y as u kl o Awey Aqy bl o y ik Xh U n M w ny qW ke o I inSwn nhIN ivKwieAw pr jo kJ u Xh U n M w ny ieh dy hk ` ivc ` AwiKAw so sq 42 sI[ Ar a~uQy bhiuqAW ny as u a~uqy inhcw kIqI[ 26
11 KMf 11
lwzr nUM ijvwauxw
mirXm Ar ah u dI Bx Y mwrQw dI ngrI bq Y AinXw 2 dw lwzr nwmy iek ` mnK ` u ibmwr sI[ ieh ah u o mirXm sI ijnH pB R u nM U Aqr milAw Ar AwpixAW vwlW nwl ah u dy crn pJ M U y sn[ as u y dw Brw lwzr 3 ibmwr sI[ ies leI dh o W Bx Y W ny ah u nM U khw BiyjAw ik pB R u jI vK y ijs nwl qM U ihq krdw hNY so ibmwr h[ Y
4
iXsU ny sux ky ikhw, ieh ibmwrI mOq dI nhIN sgoN prmySur dI vifAweI dy inim`q hY jo ies qoN 5 prmySur dy pu`qR dI vifAweI hovy[ iXsU mwrQw nUM Aqy auh dI BYx Ar lwzr nUM ipAwr krdw sI[ 6 so jW aus ny suixAw BeI auh ibmwr hY qW auh 7 ij`Qy sI aus vyly do idn au~Qy hI irhw[ qd ieh dy ip`Cy aus ny cyilAW nUM AwiKAw, AwE AsIN Pyr XhUidXw nUM c`lIey[ 8 ciylAW ny as u nMU AwiKAw, sA u wmI jI Xhd U I qn Y MU hx u y pQrwh krnw cwhd Mu y sn Aqy qMU Pr y a~uQy jWdw hNY? 9 iXsU ny a~uqr idq ` w, kI idn Br dy bwrW Gt M y nhIN hn? jy ke o I idn nMU qr u y qW ah u Tk o r nhIN KWdw ikaNu jo ah u ies jgq dw cwnx vK y dw h[ Y 10 pr jy ke o I rwq nMU qr u y qW Tk o r KWdw hY ikaNu jo 11 ah u dy ivc ` cwnx nhIN h[ Y as u ny ieh gl ` W AwKIAW Aqy ieh dy mgrNo an u WH nMU ikhw ik swfw imq ` R lwzr sNO igAw hY pr mNY jWdw hW BeI ah u nMU jgwvW[ 12 ap u rq M ciylAW ny as u nMU AwiKAw, pB R u jI jy ah u 13 sNO igAw hY qW bc jwa[ U iXsU ny qW ah u dI mq O dI gl ` kIqI sI pr Eh smJy jo as u ny nINd dy Arwm dI gl ` AwKI h[ Y
Aqy mNY hx u BI jwxdI hW BeI jo kJ u qMU prmS y r u qNo mg M Ny so prmS y r u qn Y MU da y [ U Xh U n M w 11:22
14
ap u rq M iXsU ny an u WH nMU sw& sw& AwK idq ` w jo 15 lwzr mr igAw h[ Y Aqy mNY qh u wfI Kwqr prisn M hW jo mNY a~uQy nw sW qW jo qs u IN inhcw kr[ o pr AwE, as u kl o cl ` Ie[ y 16 qW Qm o w ny ijhVw dIdm u s u krky sd ` Idw hY Awpxy gr u BweIAW nMU ikhw, AwE AsIN BI cl ` Iey BeI ah u dy nwl mrIe[ y 17 Pr y iXsU ny Awx ky mlm U kIqw jo ah u nMU kbr 18 ivc ` pey cwr idn ho ck `u y hn[ bq Y AinXw XrS U lm 19 dy nV y y kh o ku vwt sI[ Ar bhq u swry Xhd U I mwrQw Aqy mirXm dy kl o Awey he o y sn jo an u WH dy Brw dy 20 ivKy an u WH dw mn Drwvw krn[ ap u rq M mwrQw ny jW siuxAw ik iXsU AwaNudw hY qW as u nMU imlx geI pr 21 mirXm Gr ivc ` bT Y I rhI[ qd mwrQw ny iXsU nMU AwiKAw, pB R u jI jy qMU AQ Y y hd Mu w qW mr y w Brw nw 22 mrdw[ Aqy mNY hx u BI jwxdI hW BeI jo kJ u qMU prmS y r u qNo mg M Ny so prmS y r u qn Y MU da y [ U
23
iXsU ny ah u nMU AwiKAw, qr y w Brw jI a~uTg y w[ mwrQw ny as u nMU AwiKAw, mNY jwxdI hW jo ikAwmq nMU Aq M dy idn ah u jI a~uT[ U 25 iXsU ny ah u nMU ikhw, ikAwmq Aqy jIax u mNY hW[ jo mr y y a~uqy inhcw krdw hY BwvNy ah u mr jwey qW 26 vI jIvg y w[ Aqy hr ke o I ijhVw jIaNudw hY Ar mr y y a~uqy inhcw krdw hY so sdIpkwl qIku kdy nw mrg y w[ kI qMU ies gl ` dI prqIq krdI hNY? 27 an u as u nMU AwiKAw, hW, pB R u mNY prqIq kIqI hY jo qMU hI msIh hNY prmS y r u dw pq `u R ijhVw jgq ivc ` 28 Awax u vwlw sI[ ieh kih ky ah u cl ` I geI Aqy AwpxI Bx Y mirXm nMU cp `u kIqI sd ` ky bl o I, gr u U 29 AwieAw hioeAw hY Aqy qn Y MU sd ` dw h[ Y jW ah u ny ieh gl ` sx u I qW Jt ` a~uT ky as u dy kl o geI[ 30 iXsU Ajy ipf M ivc ` nhIN sI AwieAw pr as u y 31 QW sI ijQ ` y mwrQw as u nMU imlI sI[ Pr y Eh Xhd U I ijhVy ah u dy nwl Gr ivc ` sn Aqy ah u dw mn DrwaNudy sn jW mirXm nMU viyKAw jo ah u Cq y I nwl a~uT ky bwhr nMU cl ` I geI qW ieh smJ ky BeI ah u 32 kbr a~uqy rx o jWdI hY ah u dy mgr ho qr u [ y so jW mirXm as u QW AweI ijQ ` y iXsU sI qW as u nMU vK y ky as u dy pr Y IN peI Aqy as u nMU AwiKAw, pB R u jy qMU AQ Y y hd Mu w qW mr y w Brw nw mrdw[ 33 ap u rq M jW iXsU ny ah u nMU rNoidAW Aqy an u WH Xhd U IAW nMU vI jo ah u dy nwl Awey sn rNody viyKAw 34 qW Awqmw ivc ` klipAw Aqy GbrwieAw[ Ar AwiKAw, qs u W ah u nMU ikQ ` y ri`KAw h? Y an u WH as u nMU AwiKAw, pB R u jI Aw vK y [ 35 36 iXsU rioeAw[ ies qy Xhd U I bl o y , vK y o ieh as u 37 nwl ikf ` w ihq krdw sI! pr keI an u WH ivc ` No bl o ,y kI ieh ijh ny An M yH dIAW AK ` W Kl o IHAW A~Ynw BI nw kr sikAw jo ieh mnK `u nw mrdw 38 qW iXsU Awpxy jI ivc ` Pr y klpdw hioeAw kbr a~uqy AwieAw[ ah u iek ` g& u w sI Aqy as u a~uqy iek ` 39 pQ ` r DirAw hioeAw sI[ iXsU ny AwiKAw, ies pQ ` r nMU htw idE[ as u mr u dy dI Bx Y mwrQw ny as u nMU AwiKAw, pB R u jI as u kl o No qW hx u siVhwn AwaNudI hY ikaNu jo ah u nMU cwr idn he o y hn[ 40 iXsU ny ah u nMU ikhw, kI mNY qn Y MU nhIN AwiKAw BeI jy qMU prqIq krNy qW prmS y r u dI vifAweI vK y NygI? 41 so an u WH as u pQ ` r nMU htw idq ` w Aqy iXsU ny AK ` W aq u whW krky AwiKAw, hy ipqw mNY qr y w Sk u r krdw hW jo qNY mr y I sx u I[ 42 Aqy mNY jwixAw jo qMU mr y I sdw sx u dw hNY pr ienWH lk o W dy kwrn ijhVy Awly dA u wly KVy hn mNY ieh AwiKAw qW Eh prqIq krn jo qNY mn Y MU Gi`lAw[ 43 ieh kih ky a~ucI Avwz mwrI ik lwzr, bwhr Aw! 44 ah u ijhVw mioeAw hioeAw sI k&n nwl hQ ` pr Y bD ` y he o y bwhr ink ` l AwieAw Ar ah u dy mh MU a~uqy 24
rm u wl vliyHtAw hioeAw sI! iXsU ny an u WH nMU
XUhMnw dI ieMjIl
AwiKAw, ah u nMU Kl o oH Aqy jwx idE[ qdNo bQiyrAW ny an u WH Xhd U IAW ivc ` No ijhVy mirXm kl o Awey sn ieh jo kJ u iXsU ny kIqw 46 vK y ky as u a~uqy inhcw kIqI[ pr an u WH ivc ` No keIAW ny &rIsIAW dy kl o jw ky Eh km M ijhVy 47 iXsU ny kIqy sn ds ` idq ` [ y ies leI prDwn jwjkW Aqy &rIsIAW ny mhw sBw iekT ` I kr ky ikhw, AsIN kI krdy hW, ikaNu jo ieh mnK ù 48 bhq u inSwn ivKwaNudw h? Y jy AsIN as u nMU Av Y Ny Cf ` de y Iey qW sB as u a~uqy inhcw krngy Aqy rm o I Aw jwxgy Aqy nwly swfI jgwH Ar nwly swfI km O vI lY lx Y g[ y 49 Ar an u WH ivc ` o kXw&w nwmy iek ` ny ijhVw as u swl srdwr jwjk sI an u WH nMU AwiKAw, qs u IN kJ u 50 nhIN jwxd[ y Aqy nhIN sc o dy ho BeI qh u wfy leI ieho cg M w hY jo iek ` mnK `u lk o W dy bdly mr,y nw ik swrI km O dw nws hv o [ y 51 pr ieh as u ny AwpxI vl ` No nhIN ikhw pr ies kwrn jo ah u as u swl srdwr jwjk sI Agm M igAwn nwl Kbr idq ` I jo iXsU as u km O dy bdly 52 mrn nMU sI[ Aqy inrw as u y km O dy bdly nhIN sgNo ies leI vI jo ah u prmS y r u idAW bwlkW nMU jo iKf M y he o y hn ieki`TAW kr ky iek ` o bxwv[ y 53 so an u WH ny as u y idn qNo mqw pkwieAw BeI as u nMU 54 jwnNo mwrn[ ies kwrn iXsU Pr y Xhd U IAW ivc ` Kl u m H -Kl u wH nw iPirAw pr a~uQNo aj u wV dy lwgy dy ds y ivc ` ie&rweIm krky iek ` ngr nMU igAw Aqy ciylAW sxy a~uQy irhw[ 55 pr Xhd U IAW dw pswh nwmy iqah u wr nV y y sI Aqy Ank y lk o Awp nMU SD `u krn leI iqah u wr qNo 56 pihlW ipf M ipf M qNo XrS U lm nMU ge[ y so an u WH ny iXsU dI Bwl kIqI Aqy hk Y l ivc ` KVy ho ky Awpo ivc ` IN kihx lg ` ,y qs u IN kI smJdy ho ik ah u ies 57 iqah u wr a~uqy nhIN Awag U w? Aqy prDwn jwjkW Ar &rIsIAW ny hk u m kIqw sI ik jy ke o I jwxdw hv o y jo ah u ikQ ` y hY qW ds ` dv y y BeI Eh as u nMU PV lx Y [ 45
12 Kf M 12
SwhI dw^lw[Xn U wnI pB R u dw drSx lc o dy hn Pyr pswh qoN Cy idn pihlW iXsU bYqAinXw iv`c AwieAw ij`Qy lwzr sI ijh nUM iXsU ny 2 muridAW iv`coN ijvwilAw sI[ so au~Qy aunHW aus dy leI Bojn iqAwr kIqw Aqy mwrQw tihl krdI sI pr lwzr aunHW iv`coN ie`k sI 3 ijhVy auh dy nwl Kwx bYTy sn[ qd mirXm ny A`D syr mihMg mu`lw jtw mwsI dw Krw Aqr lY ky iXsU dy crnW nUM milAw Aqy Awpxy vwlW nwl auh dy crn pUMJy Aqy Gr Aqr dI bwsnw
cwnx
| 63
Xh U n M w 11:25 ikAwmq Aqy jIax u mNY hW[
“
jo mr y y a~uqy inhcw krdw hY BwvNy ah u mr jwey qW vI jIvg y w[”
nwl Br igAw[ 4 pr auh dy cyilAW iv`coN XhUdw ieskirXoqI 5 ny ijn aus nUM PVvwauxw sI AwiKAw, ieh Aqr fUF sO rupey nUM vyc ky kMgwlW nUM ikauN nw
hY Aqy iesrweyl dw pwqSwh hY! 14 Aqy iXsU ny ie`k gDI dw b`cw pwieAw Aqy aus au~qy svwr hoieAw ijvyN iliKAw hoieAw hY[
Aqy hr ke o I ijhVw jIaNudw hY Ar mr y y a~uqy inhcw krdw hY so sdIpkwl qIku kdy nw mrg y w[ kI qMU ies gl ` dI prqIq krdI hNY? Xh U n M w 11:26
6
id`qw igAw? pr auh ny ieh g`l ies kwrn nhIN AwKI jo kMgwlW dI icMqw krdw sI pr ies kwrn jo auh cor sI Aqy guQlI auh dy kol rihMdI sI Ar jo kuJ aus iv`c pwieAw jWdw auh lY jWdw sI[ 7 qW iXsU ny AwiKAw, ah u nMU ieh mr y y k&nwax u 8 d&nwax u dy idn leI rK ` x idh[ kg M wl qW sdw qh u wfy nwl hn pr mNY sdw qh u wfy nwl nhIN hW[ 9 qd Xhd U IAW dy bhq u swry lk o jwx gey BeI ah u a~uQy hY Aqy Eh Awey inrw iXsU ipC ` y nhIN sgNo ies leI vI jo lwzr nMU vK y x ijh nMU as u ny 10 mr u idAW ivc ` No ijvwilAw sI[ pr prDwn jwjkW ny mqw pkwieAw jo lwzr nMU vI jwnNo mwr 11 de y Ie[ y ikaNuik ah u dy kwrn Xhd U IAW ivc ` No bwhly lk o cl ` y gey Aqy iXsU a~uqy inhcw krdy sn[ 12 dUjy idn bhuq swry lok jo iqauhwr qy Awey hoey sn jd aunHW ny suixAw jo iXsU XrUSlm nUM 13 AwauNdw hY[ KjUrW dIAW tihxIAW lY ky auh dy imlx nUM inkly Aqy au~cI id`qI bolx l`gy, hosMnw! DMn auh ijhVw pRBu dy nwm au~qy AwauNdw
15
sIXon dI bytI, nw fr, vyK qyrw pwqSwh gDI dy b`cy qy svwr ho ky AwauNdw hY[ 16 auh dy cyilAW ny pihlW eyh g`lW nw smJIAW pr jW iXsU Awpxy qyj nUM phuMicAw qW aunHW nUM cyqy AwieAw jo eyh g`lW ausy ivKy ilKIAW hoeIAW sn Aqy aunHW aus dy nwl eyh kMm kIqy sn[ 17 qd aunHW lokW ny ijhVy aus vyly auh dy nwl sn jd auh ny lwzr nUM kbroN bwhr s`idAw Aqy muridAW iv`coN ijvwilAw sI swKI id`qI[ 18 ies krky vI lok auh nUM jw imly ikauN jo aunHW suixAw sI BeI aus ny ieh inSwn ivKwieAw[ 19 qW &rIsI Awps iv`c kihx l`gy, qusIN vyKdy ho jo quhwQoN kuJ nhIN bix AwauNdw[ vyKo jgq auh dy ip`Cy l`g quirAw! 20 ijhVy lok iqauhwr au~qy bMdgI krn Awey 21 aunHW iv`c keI XUnwnI sn[ so Eh i&il`pus dy kol jo glIl dy bYqsYdy dw sI Awey Aqy auh dy A`gy Arz kr ky AwiKAw, jI, AsW iXsU dw 22 drSx krnw hY[ i&il`pus ny Awx ky AMidRXws nUM kih id`qw Aqy AMidRXws Ar
64
|
XUhMnw dI ieMjIl
cwnx
i&il`pus ny Awx ky iXsU nUM AwiKAw[ iXsU ny an u WH nMU a~uqr idq ` w, vl y w Aw pi`ujAw hY 24 jo mnK `u dy pq `u R dI vifAweI kIqI jwe[ y mNY qh u wnMU sc ` sc ` AwKdw hW jo kxk dw dwxw jy zmIn ivc ` pY ky nw mry qW ah u iekl ` w hI rihd M w 25 hY pr jy mry qW bhq u swrw Pl idd M w[ ijhVw AwpxI jwn nwl ihq krdw hY ah u as u nMU gA u waNudw Aqy ijhVw ies jgq ivc ` AwpxI jwn nwl vr Y rK ` dw hY ah u sdIpk jIax u qweIN 26 ah u dI ri`CAw krg y w[ jy ke o I mr y I sv y w kry qW mr y y ipC ` y ho qr u y Ar ijQ ` y mNY hW mr y w sv y k BI a~uQy hv o g y w[ jy ke o I mr y I sv y w kry qW ipqw ah u dw Awdr krg y w[ 27 hx u mr y w jI GbrwaNudw hY Aqy mNY kI AwKW? hy ipqw mn Y MU ies GVI qNo bcw? pr iesy leI mNY 28 ies GVI qIku AwieAw hW[ hy ipqw Awpxy nwm nMU vifAweI dh y [ qdNo eh y sr u gI bwxI AweI jo mNY ah u nMU vifAweI idq ` I hY Ar Pr y vI 29 idAWgw[ qd lk o W ny ijhVy kl o Klq o y sn jW ieh siuxAw qW kihx lg ` y jo bd ` l grijAw h[ Y hr o nW AwiKAw, dq U ny ieh dy nwl gl ` kIqI h[ Y 30 iXsU ny a~uqr idq ` w ik ieh Sbd mr y y leI 31 nhIN pr qh u wfy leI AwieAw h[ Y hx u ies jgq dw inAwaNu hd Mu w h[ Y hx u ies jgq dw 32 srdwr bwhr ki`FAw jwvg y w[ Ar mNY jy DrqI a~uqNo a~ucw kIqw jwvW qW swirAW nMU 23
33
AwpxI vl ` iKc ` Wgw[ as u ny ieh AwiKAw BeI pqw dv y y jo ah u ny Awp ikhVI mq O nwl mrnw sI[ 34 ies kwrn lk o W ny ah u nMU a~uqr idq ` w, AsW Srw ivc ` No siuxAw hY jo msIh sdw rh[ U Pr y qMU ikk ` r u AwKdw hNY BeI mnK `u dy pq `u R dw a~ucw kIqw jwxw zrr U h? Y ieh mnK `u dw pq `u R kx O h? Y 35 so iXsU ny an u WH nMU ikhw ik cwnx Ajy QV o w icr hr o qh u wfy ivc ` h[ Y ijn M w icr cwnx qh u wfy nwl hY cl ` y cl ` o BeI ikqy Aa Y Nu nw hv o y jo Anr yH w qh u wnMU Aw Gr y y Aqy jo Anr yH y ivc ` cl ` dw hY so nhIN 36 jwxdw jo ah u ikQ ` y qr u dw h[ Y ijn M w icr cwnx qh u wfy nwl hY cwnx a~uqy inhcw kro qW jo qs u IN cwnx dy pq `u R hv o [ o iXsU ny eh y gl ` W AwKIAW Aqy jw ky an u WH qNo lk u igAw[ 37 BwvNy as u ny an u WH dy swhmxy A~Yny inSwn ivKwey 38 sn qW vI an u WH as u a~uqy inhcw nhIN kIqI[ qW jo XswXwh nbI dw bcn pr U w hv o y ijhVw ah u ny ikhw sI ik hy pB R u swfy snh y y dI ikn prqIq kIqI Aqy pB R u dI bWh iks a~uqy prgt he o I h? Y 39 ies kwrn Eh inhcw nw kr sk ` y ikaNu jo XswXwh ny Pr y AwiKAw, 40 as u ny EhnW dIAW AK ` W An M IHAW kr idq ` IAW, Aqy EhnW dw idl kTr o kIqw h,Y mqy Eh AK ` W nwl vK y x, Aqy mn nwl smJx Ar mV u Awax u , Aqy mNY EhnW nMU cg M w krW[
41
XswXwh ny eh y bcn kIqy ies leI jo an u as u 42 dw qj y viyKAw Ar as u y dy ivKy biolAw[ qW vI srdwrW ivc ` No BI bhiuqAW ny as u a~uqy inhcw kIqI pr &rIsIAW dy kwrn an u WH ny jbwnI nw miMnAw BeI AE Y N nw hv o y jo AsIN smwj ivc ` No Ck y y 43 jweIe[ y ikaNuik Eh prmS y r u dI vifAweI nwlNo mnK `u W dI vifAweI dy bhq u y BK `u y sn[ 44 iXsU ny a~ucI Avwz nwl AwiKAw, ijhVw mr y y a~uqy inhcw krdw hY ah u mr y y a~uqy nhIN sgNo as u a~uqy inhcw krdw hY ijn mn Y MU Gi`lAw[ 45 Ar jo mn Y MU vK y dw hY so ah u nMU vK y dw hY ijn mn Y MU 46 Gi`lAw[ mNY jgq ivc ` cwnx ho ky AwieAw hW qW jo hr ke o I jo mr y y a~uqy inhcw krdw hY so Anr yH y ivc ` nw rh[ y 47 Ar jy ke o I mr y IAW gl ` W sx u y Aqy nw mn M y qW mNY ah u nMU dS o I nhIN TihrwaNudw ikaNu jo mNY jgq nMU dS o I Tihrwax u nhIN sgNo jgq nMU bcwax u 48 AwieAw hW[ ijhVw mn Y MU rd ` krdw hY Aqy mr y IAW gl ` W nhIN kbl U dw, ah u nMU iek ` dS o I TihrwaNudw h[ Y ijhVw bcn mNY ikhw EhIE Aq M 49 dy idn as u nMU dS o I Tihrwvg y w[ ikaNu jo mNY Awp qNo nhIN biolAw pr ipqw ijn mn Y MU Gi`lAw as u y ny mn Y MU hk u m idq ` w BeI mNY kI bcn krW Aqy 50 kI bl o W[ Ar mNY jwxdw hW ik ah u dw bcn sdIpk jIax u h[ Y ies kwrn mNY jo kJ u bl o dw hW so ijvNy ipqw ny mn Y MU AwiKAw hY iqvNy bl o dw hW[
Xh U n M w 12:24 “
mNY qh u wnMU sc ` sc ` AwKdw hW
jo kxk dw dwxw jy zmIn ivc ` pY ky nw mry
qW ahu iekl`w hI rihdMw hY pr jy mry qW bhqu swrw ” Pl iddMw[
XUhMnw dI ieMjIl
13
15
KMf 13
pRBu cyilAW dy pYr DoNdw hY pswh dy iqauhwr qoN pihlW iXsU ny ieh jwx ky BeI myrI GVI Aw phuMcI hY jW mYN ies jgq nUM C`f ky ipqw dy kol jwvW Awpxy in`j lokW nwl ijhVy jgq iv`c sn ipAwr kr ky aunHW nUM AMq 2 qoVI ipAwr krdw irhw[ Ar Kwx dy vyly jd Sqwn SmaUn dy pu`qR XhUdw ieskirXoqI dy idl
ijhVw AwpxI jwn nwl ihq krdw hY ah u as u nMU gA u waNudw Aqy ijhVw ies jgq ivc ` AwpxI jwn nwl vr Y rK ` dw hY ah u sdIpk jIax u qweIN ah u dI ri`CAw krg y w[ Xh U n M w 12:25
iv`c ieh pw cu`ikAw sI jo auh aus nUM PVvw dyvy[ qd iXsU ieh jwx ky BeI ipqw ny s`Bo kuJ myry h`Q iv`c sONipAw hY Aqy mYN prmySur dy koloN 4 AwieAw hW Aqy prmySur dy kol jWdw hW[ Kwxy qoN au~iTAw Ar Awpxy bsqR lwh C`fy Ar prnw 5 lY ky Awpxw l`k bMinHAw[ Pyr bwtI iv`c jl pw ky auh cyilAW dy pYr Dox Aqy aus prny nwl ijhVw b`Dw hoieAw sI pUMJx l`gw[ 6 so auh SmaUn pqrs dy kol AwieAw[ En aus nUM AwiKAw, pRBu jI, qUM myry pYr DoNdw hYN? 7 iXsU ny auh nUM au~qr id`qw, jo mYN krdw hW so qUM hux nhIN jwxdw pr ieh dy ip`CoN smJyNgw[ 8 pqrs ny aus nUM ikhw, qYN myry pYr kdy nw Doxy! iXsU ny auh nUM au~qr id`qw, jy mYN qYnUM nw DovW qW myry nwl qyrw koeI ih`sw nw hovygw[ 9 SmaUn pqrs ny aus nUM AwiKAw, pRBu jI inry myry pYr hI nhIN sgoN h`Q Ar isr BI Do! 10 iXsU ny auh nUM AwiKAw, ijhVw nlHwieAw igAw hY auh nUM ibnw pYr Dox dy hor kuJ loV nhIN sgoN swrw Su`D hY Ar qusIN Su`D ho pr s`Bo nhIN[ 11 auh qW Awpxy PVvwaux vwly nUM jwxdw sI iesy krky aus ny AwiKAw BeI qusIN s`Bo Su`D nhIN ho[ 12 ap u rq M jW ah u an u WH dy pr Y Do hi`tAw Aqy Awpxy bsqR lY ley qW Pr y bT Y ky an u WH nMU AwiKAw, 13 kI qs u IN smJdy ho ik mNY qh u wfy nwl kI kIqw? qs u IN mn Y MU gr u U Aqy pB R u krky bl u waNudy ho Ar TIk 14 AwKdy ho ikaNu jo mNY hW[ so jy mNY gr u U Aqy pB R u ho ky qh u wfy pr Y Dq o y qW cwhIdw hY jo qs u IN BI iek ` de U y dy pr Y Dv o [ o 3
ies leI jo mNY qh u wnMU iek ` nmn U w dy Ci`fAw hY qW jo ijvNy mNY qh u wfy nwl kIqw qs u IN BI iqvNy hI 16 kr[ o mNY qh u wnMU sc ` sc ` AwKdw hW BeI nk O r Awpxy mwlk qNo vf ` w nhIN, nw BiyjAw hioeAw 17 Awpxy Bj y x vwly qNo[ jy qs u IN ieh gl ` W jwxdy ho qW Dn M ho jy ienWH nMU kro BI[ 18 mNY qs u W sBnW dy ivKy nhIN AwKdw hW[ mNY an u WH nMU jwxdw hW ijnWH nMU mNY cx u ilAw h,Y pr ieh ies leI hY jo ilKq pr U I hv o y BeI as u ny ijhVw mr y I 19 rt o I KWdw hY mr y y a~uqy AwpxI lq ` ck ù I[ ed y No Ag ` y ies gl ` dy hx o qNo pihlW mNY qh u wnMU ds ` dw hW qW ijs vl y y ieh pr U I ho lvy qW qs u IN prqIq kro 20 jo mNY ah u o hW[ mNY qh u wnMU sc ` sc ` AwKdw hW ik jo mr y y Gl ` y he o y nMU kbl U dw hY so mn Y MU kbl U dw hY Aqy jo mn Y MU kbl U dw hY so mr y y Gl ` x vwly nMU kbl U dw h[ Y 21 eyh g`lW kih ky iXsU Awqmw iv`c Gbrwaux l`gw Aqy swKI dy ky boilAw, mYN quhwnUM s`c s`c AwKdw hW jo quhwfy iv`coN ie`k mYnUM PVvweygw[ 22 cyly ies Brm iv`c pY ky jo aus ny ieh g`l ikh dy ivKy AwKI ie`k dUey dI v`l vyKx l`gy[ 23 aus dy cyilAW iv`coN ie`k ijh nUM iXsU ipAwr krdw sI iXsU dI CwqI qy Fwsxw lwey hoey sI[ 24 ies leI SmaUn pqrs ny auh nUM sYnq kIqI Aqy auh nUM AwiKAw, d`s qW ieh ikh dI g`l 25 krdw hY? auprMq auh ny iXsU dI CwqI qy ausy qrW Fwsxw lwieAw hoieAw aus qoN pu`iCAw, pRBu jI auh ikhVw hY? 26 qW iXsU ny a~uqr idq ` w, ijh dy leI mNY br u kI qr krW Aqy ah u nMU idAW ah u o h[ Y Pr y jW as u ny br u kI qr kr leI qW lY ky Sman U ieskirXq o I dy 27 pq `u R Xhd U w nMU dy idq ` I[ Aqy br u kI dy ipC ` No as u y vl y y Sqwn ah u dy ivc ` smwieAw[ qW iXsU ny ah u nMU 28 ikhw, jo qMU krnw hNY so Cq y I kr! pr ijhVy Kwx bT Y y sn an u WH ivc ` No iksy ny nw jwqw BeI En 29 ah u nMU ieh kwh dy leI AwiKAw[ Xhd U w dy kl o gQ u lI rihd M I sI so keIAW ny smiJAw ik iXsU ny ah u nMU AwiKAw hY BeI iqah u wr dy leI jo kJ u swnMU lV o INdw hY so ml `u ilAw AQvw ieh ik kg M wlW nMU 30 kJ u idh[ qW ah u br u kI lY ky Jt ` bwhr ink ` l igAw Aqy ah u rwq dw vl y w sI[ 31 Pyr jW auh bwhr in`kl igAw qW iXsU ny AwiKAw ik hux mnùK dy pùqR dI vifAweI Ar auh dy iv`c prmySur dI vifAweI kIqI jWdI[ 32 jy prmySur dI vifAweI auh dy iv`c kIqI geI qW prmySur Awpxy iv`c auh dI vifAweI krygw 33 sgoN huxy auh dI vifAweI krygw[ hy bwlko, hux QoVw icr mYN quhwfy nwl hW[ qusIN mYnUM Bwlogy Aqy ijs qrW mYN XhUdIAW nUM ikhw sI ik ij`Qy mYN
“
mNY jgq ivc ` cwnx ho ky AwieAw hW qW jo
hr koeI jo myry au~qy inhcw krdw hY ”
so Anr yH y ivc ` nw rh[ y
XhUnMw
12:46
66
|
XUhMnw dI ieMjIl
cwnx
“
rwh“ Aqy sicAweI Aqy jIaux mYN hW[ ”
koeI myry vsIly ibnw ipqw dy kol nhIN AwauNdw[
Xh U n M w 14:6 jWdw hW qusIN nhIN Aw s`kdy Esy qrW hux mYN 34 quhwnUM vI AwKdw hW[ mYN quhwnUM nvW hukm idMdw hW ik ie`k dUey nUM ipAwr kro ArQwq ijvyN mYN quhwnUM ipAwr kIqw iqvyN qusIN ie`k dUey 35 nUM ipAwr kro[ jy qusIN Awpo iv`c pRym r`Ko qW iesy qoN sB jwxngy BeI qusIN myry cyly ho[ 36 SmaUn pqrs ny auh nUM AwiKAw, pRBu jI qUM ik`Qy jWdw hY? iXsU ny au~qr id`qw, ij`Qy mYN jWdw hW qUM hux myry mgr c`l nhIN s`kdw pr ieh dy ip`CoN qUM myry mgr c`lyNgw[ 37 pqrs ny auh nUM ikhw, pRBu jI mYN hux qyry mgr ikauN nhIN c`l s`kdw? mYN qyry bdly AwpxI jwn dy idAWgw! 38 iXsU ny au~qr id`qw, kI qUM myry bdly AwpxI jwn dy dyvyNgw? mYN qYnUM s`c AwKdw hW, ijMnw icr qUM myrw iqMn vwrI ienkwr nw kryN ku`kV bWg nw dyvygw[
14 KMf 14
piv`qR Awqmw leI bcYn quhwfw idl nw Gbrwvy[ prmySur au~qy inhcw 2 kro Ar myry au~qy vI inhcw kro[ myry ipqw dy Gr iv`c bhuq swry invws hn nhIN qW mYN quhwnUM kihMdw ikauN jo mYN quhwfy leI jgHw iqAwr krn 3 jWdw hW[ Ar jy mYN jw ky quhwfy leI jgHw iqAwr krW qW Pyr Awx ky quhwnUM Awpxy kol lY 4 lvWgw BeI ij`Qy mYN hW qusIN BI hovo[ Ar ij`Qy mYN jWdw hW qusIN auh dw rwh jwxdy ho[
5
Qomw ny auh nUM AwiKAw, pRBu jI swnUM ieho pqw nhIN qUM ik`Qy jWdw hYN, Pyr rwh ik`kur jwxIey? 6 iXsU ny auh nUM AwiKAw, rwh Aqy sicAweI Aqy jIaux mYN hW[ koeI myry vsIly ibnw ipqw dy 7 kol nhIN AwauNdw[ jy qusIN mYnUM jwxdy qW myry ipqw nUM BI jwxdy[ eydoN A`gy qusIN auh nUM jwxdy Aqy auh nUM vyK ilAw hY[ 8 i&il`pus ny auh nUM AwiKAw, pRBu jI ipqw dw swnUM drSx krw qW swnUM iqRpq AwaU[ 9 iXsU ny auh nUM AwiKAw, i&il`pus AY~ny icr qoN mYN quhwfy nwl hW Ar kI qYN mYnUM nhIN jwixAw? ijn mYnUM vyiKAw En ipqw nUM vyiKAw hY[ qUM ik`kUM AwKdw hYN BeI swnUM ipqw dw drSx 10 krw? kI qUM sq nhIN mMndw jo mYN ipqw iv`c Ar ipqw myry iv`c hY? eyh g`lW ijhVIAW mYN quhwnUM AwKdw hW Awp qoN nhIN AwKdw pr ipqw 11 myry iv`c rihMidAW Awpxy kMm krdw hY[ myrI prqIq kro ik mYN ipqw iv`c Ar ipqw myry iv`c hY, nhIN qW kMmW hI dy kwrn myrI prqIq kro[ 12 mYN quhwnUM s`c s`c AwKdw hW ik jo myry au~qy inhcw krdw hY so eyh kMm ijhVy mYN krdw hW auh BI krygw sgoN ienHW nwloN v`fy kMm krygw 13 ikauN jo mYN ipqw kol jWdw hW[ Ar qusIN myrw nwm lY ky jo kuJ mMgogy mYN soeI krWgw qW jo pu`qR 14 iv`c ipqw dI vifAweI hovy[ jy qusIN myrw nwm lY ky mYQoN kuJ mMgogy qW mYN auho krWgw[ 15 jy qusIN mYnUM ipAwr krdy ho qW myry hukmW dI 16 pwlnw krogy[ Aqy mYN Awpxy ipqw qoN mMgWgw
Ar auh quhwnUM dUjw shwiek b^Sygw BeI auh 17 sdw quhwfy sMg rhy[ ArQwq sicAweI dw Awqmw ijh nUM jgq nhIN pw s`kdw ikauN jo auh aus nUM vyKdw nhIN, nw aus nUM jwxdw hY[ qusIN aus nUM jwxdy ho ikauNik auh quhwfy sMg rihMdw hY 18 Aqy quhwfy iv`c hovygw[ mYN quhwnUM AnwQ nw 19 C`fWgw[ mYN quhwfy kol AwvWgw[ hux QoVy icr ip`CoN jgq mYnUM Pyr nw vyKygw pr qusIN mYnUM vyKogy[ ies krky jo mYN jIauNdw hW qusIN BI 20 jIEgy[ aus idn qusIN jwxogy BeI mYN Awpxy ipqw iv`c Ar qusIN myry iv`c Aqy mYN quhwfy iv`c 21 hW[ ijh dy kol myry hukm hn Aqy auh aunHW dI pwlnw krdw hY soeI hY jo mYnUM ipAwr krdw hY, Aqy ijhVw mYnUM ipAwr krdw hY auh myry ipqw dw ipAwrw hovygw Ar mYN auh dy nwl ipAwr krWgw Aqy Awpxy qweIN aus au~qy prgt krWgw[ 22 XhUdw, nw ieskirXoqI, ny auh nUM AwiKAw pRBu jI kI hoieAw hY jo qUM Awpxw Awp swfy au~qy prgt kryNgw Ar jgq au~qy nhIN? 23 iXsU ny auh nUM au~qr id`qw, jy koeI mYnUM ipAwr krdw hY auh myry bcn dI pwlnw krygw Aqy myrw ipqw auh nUM ipAwr krygw Aqy AsIN auh dy kol AwvWgy Ar auh dy nwl vws krWgy[ 24 ijhVw mYnUM ipAwr nhIN krdw auh myry bcnW dI pwlnw nhIN krdw Aqy ieh bcn jo qusIN suxdy ho myrw nhIN sgoN ipqw dw hY ijn mYnUM 25 G`ilAw[ mYN eyh glW quhwfy nwl rihMidAW 26 quhwnUM AwKIAW hn[ pr auh shwiek ArQwq piv`qR Awqmw ijh nUM ipqw myry nwm au~qy G`lygw so quhwnUM s`Bo kuJ isKwlygw Aqy s`Bo kuJ jo mYN quhwnUM AwiKAw quhwnUM cyqy krwvygw[ 27 mYN quhwnUM SWqI dy jWdw hW[ AwpxI SWqI mYN quhwnUM idMdw hW[ ijs qrW sMswr idMdw hY mYN aus qrW quhwnUM nhIN idMdw hW[ quhwfw idl nw 28 Gbrwvy Aqy nw fry[ qusW suixAw jo mYN quhwnUM AwiKAw sI BeI mYN c`ilAw jWdw hW, Pyr quhwfy kol AwauNdw hW[ jy qusIN myry nwl ipAwr krdy ho qW AYs qoN AnMd huMdy jo mYN ipqw kol jWdw hW 29 ikauN jo ipqw mYQoN v`fw hY[ Aqy hux aus g`l dy hox qoN A`gy mYN quhwnUM d`isAw hY qW jd auh ho lvy qd qusIN prqIq kro[ 30 mYN Pyr quhwfy nwl bhuqIAW g`lW nw krWgw ies leI jo jgq dw srdwr AwauNdw hY Aqy 31 myry iv`c auh dw kuJ nhIN hY[ pr ies leI jo jgq nUM mlUm hovy BeI mYN ipqw nwl ipAwr krdw hW, qW ijvyN ipqw ny mYnUM AwigAw id`qI hY mYN iqvyN krdw hW[ au~To, AYQoN c`lIey[
15 KMf 15
AMgUr dI byl Aqy tihxIAW mNY sc ` I Ag M r U dI bl y hW Aqy mr y w ipqw bwgvwn 2 h[ Y hrk y tihxI ijhVI mr y y ivc ` hY Ar Pl nhIN idd M I ah u as u nMU lwh st `u dw hY Aqy hrk y jo Pl idd M I hY ah u as u nMU CWgdw hY qW jo hr o vI Pl dv y [ y 3 qs u IN qW as u bcn krky jo mNY qh u wnMU ikhw hY sw& 4 ho ck `u [ y qs u IN mr y y ivc ` rho Aqy mNY qh u wfy ivc ` [ ijs prkwr tihxI jy ah u Ag M r U dI bl y ivc ` nw rhy Awpxy Awp Pl nhIN dy sk ` dI iesy prkwr qs u IN vI jy mr y y ivc ` nw rho Pl nhIN dy sk ` d[ y 5 Ag M r U dI bl y mNY hW, qs u IN tihxIAW h[ o jo mr y y ivc ` rihd M w hY Aqy mNY as u ivc ` se o I bhq u w Pl idd M w hY ikaNu jo mQ Y No vK ` ry ho ky qs u IN kJ u nhIN kr sk ` d[ y 6 jy ke o I mr y y ivc ` nw rhy qW ah u tihxI dI inAweIN bwhr si`utAw jWdw hY Aqy sk `u jWdw hY Ar lk o an u WH nMU ieki`TAW kr ky Ag ` ivc ` Jk o dy hn Aqy 7 Eh swVIAW jWdIAW hn[ jy qs u IN mr y y ivc ` rho Aqy mr y IAW gl ` W qh u wfy ivc ` rihx qW jo cwho mg M o 8 Aqy ah u qh u wfy leI ho jwvg y w[ mr y y ipqw dI vifAweI iesy qNo hd Mu I hY jo qs u IN bhq u w Pl idE Ar ieaNu qs u IN mr y y cl y y hv o g o [ y 9 ijvyN ipqw ny myry nwl ipAwr kIqw iqvyN mYN vI quhwfy nwl ipAwr kIqw[ qusIN myry pRym iv`c 10 rho[ jykr qusIN myry hukmW dI pwlnw krogy qW myry pRym iv`c rhogy ijvyN mYN Awpxy ipqw dy hukmW dI pwlnw kIqI hY Aqy auh dy pRym iv`c rihMdw 11 hW[ eyh g`lW mYN quhwnUM ies leI AwKIAW jo myrI KuSI quhwfy iv`c hovy Aqy quhwfI KuSI pUrI ho 12 jwvy[ myrw hukm ieh hY BeI qusIN ie`k dUey nwl ipAwr kro ijvyN mYN quhwfy nwl ipAwr 13 kIqw[ eydoN v`D ipAwr iksy dw nhIN huMdw jo 14 AwpxI jwn Awpxy im`qRW dy bdly dy dyvy[ jy qusIN Eh kMm kro ijnHW dw mYN quhwnUM hukm idMdw 15 hW qW qusIN myry im`qR ho[ hux qoN A`gy mYN quhwnUM dws nhIN AwKWgw ikauN jo dws nhIN jwxdw BeI auh dw mwlk kI krdw hY, pr mYN quhwnUM im`qR krky AwiKAw hY ikauNik mYN jo kuJ Awpxy ipqw 16 koloN suixAw so sB quhwnUM d`s id`qw[ qusW mYnUM nhIN cuixAw pr mYN quhwnUM cuixAw Aqy quhwnUM TihrwieAw sI jo qusIN jw ky Pldwr hovo Aqy quhwfw Pl kwiem rhy qW jo qusIN myrw nwm lY ky 17 jo kuJ ipqw qoN mMgo so auh quhwnUM dyvy[ mYN quhwnUM ienHW g`lW dw ies leI hukm krdw hW jo qusIN ie`k dUey nwl ipAwr kro[ 18 jy jgq qh u wfy nwl vr Y krdw hY qs u IN jwxdy ho 19 jo ah u ny qh u wQNo Ag ` y mr y y nwl vr Y kIqw h[ Y jy qs u IN jgq dy hd Mu y qW jgq AwpixAW nwl qh y krdw pr ies krky jo qs u IN jgq dy nhIN ho pr mNY qh u wnMU jgq ivc ` No cx u ilAw ies krky jgq qh u wfy nwl
vr Y krdw h[ Y
“
mYN quhwnUM SWqI dy jWdw hW[ AwpxI SWqI mYN quhwnUM idMdw hW[
ijs qrW sMswr idMdw hY mYN aus qrW quhwnUM nhIN idMdw hW[ quhwfw idl nw Gbrwvy Aqy nw fry[”
XhUnMw 14:27
68
|
cwnx
20
ijhVI gl ` mNY qh u wnMU AwKI sI cq y y rK ` o BeI dws Awpxy mwlk nwlNo vf ` w nhIN[ jy an u WH mn Y MU sqwieAw qW Eh qh u wnMU vI sqwax u g[ y jy an u WH mr y y bcn dI 21 pwlnw kIqI qW qh u wfy dI vI pwlnw krng[ y pr ieh sB kJ u mr y y nwm dy kwrn Eh qh u wfy nwl krngy ikaNu jo Eh as u nMU nhIN jwxdy hn ijn mn Y MU 22 Gi`lAw[ jy mNY nw AwaNudw Aqy an u WH nwl gl ` W nw krdw qW an u WH dw pwp nw hd Mu w, pr hx u an u WH kl o 23 an u WH dy pwp dw ke o I pj ` nhIN[ ijhVw mr y y nwl vr Y krdw hY ah u mr y y ipqw nwl vI vr Y krdw h[ Y 24 jy mNY an u WH ivc ` Eh km M nw krdw jo hr o ikny nhIN kIqy qW an u WH dw pwp nw hd Mu w pr hx u qW an u WH ny mn Y MU Aqy nwly mr y y ipqw nMU viyKAw Aqy swfy nwl vr Y vI 25 kIqw h[ Y pr ieh ies leI hioeAw ik ah u bcn pr U w hv o y ijhVw an u WH dI Srw ivc ` iliKAw hioeAw hY BeI an u WH iDgwny mr y y nwl vr Y kIqw[ 26 pr jW ah u shwiek Awvy ijh nMU mNY qh u wfy kl o ipqw dI vl ` No Gl ` Wgw ArQwq sicAweI dw Awqmw ijhVw ipqw vl ` No ink ` ldw hY qW ah u mr y y hk ` ivc ` 27 swKI dv y g y w[ Aqy qs u IN vI gvwh ho ikaNuik qs u IN mF ù No mr y y nwl rhy h[ o
16 Kf M 16
pB R u dw jwxw Aqy sc ` y shwiek dw Awax u w
eh y gl ` W mNY qh u wnMU ies leI AwKIAW hn jo qs u IN 2 Tk o r nw KwE[ Eh qh u wnMU smwjW ivc ` No Ck y dx y gy
XUhMnw dI ieMjIl
9
Drm Ar inAwaNu dy ivKy kwiel krg y w[ pwp dy ivKy ies leI jo Eh mr y y a~uqy inhcw nhIN krdy 10 hn[ Drm dy ivKy ies leI jo mNY ipqw dy kl o 11 jWdw hW Aqy qs u IN mn Y MU Pr y nhIN vK y g o [ y inAwaNu dy ivKy ies leI jo ies jgq dy srdwr dw inAwaNu kIqw igAw h[ Y 12 Ajy mYN quhwfy nwl bhuqIAW g`lW krnIAW hn 13 pr huxy qusIN shwr nhIN s`kdy[ pr jd auh ArQwq sicAweI dw Awqmw Awvy qd auh swrI sicAweI iv`c quhwfI AgvweI krygw ikauN jo auh AwpxI v`loN nw khygw pr jo kuJ suxygw soeI AwKygw Aqy auh hox vwlIAW g`lW quhwnUM d`sygw[ 14 auh myrI vifAweI krygw ikauN jo auh myrIAW 15 g`lW iv`coN lvygw Aqy quhwnUM d`sygw[ sBoN kuJ jo ipqw dw hY so myrw hY[ iesy kwrn mYN AwiKAw jo auh myrIAW g`lW iv`coN lY ky quhwnUM d`sygw[ 16 QoVy icr ip`CoN qusIN mYnUM Pyr nw vyKogy Aqy Pyr QoVy icr ip`CoN qusIN mYnUM vyKogy[ 17 auprMq auh dy keI cyly Awpo iv`cIN kihx l`gy, ieh kI hY jo auh swnUM AwKdw hY BeI QoVy icr ip`CoN qusIN mYnUM nw vyKogy Aqy Pyr QoVy icr ip`CoN qusIN mYnUM 18 vyKogy Ar ieh, jo mYN ipqw kol jWdw hW? Pyr aunHW AwiKAw, ieh QoVw icr jo auh kihMdw hY kI hY? AsIN nhIN jwxdy BeI auh kI AwKdw hY[ 19 iXsU ny ieh mlUm kIqw jo Eh mYQoN pu`iCAw cwhuMdy hn Aqy aunHW nUM AwiKAw, kI qusIN Awpo
qIkur qusW myrw nwm lY ky kuJ nhIN mMigAw[ mMgo qW qusIN lEgy BeI quhwfw AnMd pUrw hovy[ 25 mYN eyh g`lW quhwnUM buJwrqW iv`c AwKIAW hn[ auh smw AwauNdw hY jW mYN quhwnUM Pyr buJwrqW iv`c nw khWgw pr KolH ky quhwnUM ipqw dI Kbr 26 idAWgw[ aus idn qusIN myrw nwm lY ky mMgogy Aqy mYN quhwnUM nhIN AwKdw BeI mYN ipqw A`gy 27 quhwfy leI bynqI krWgw[ ikauN jo ipqw Awp hI quhwfy nwl ihq krdw hY ies leI jo qusW myry nwl ihq kIqw Aqy sq mMinAw hY jo mYN ipqw dI v`loN AwieAw[ 28 mYN ipqw iv`coN in`kl ky jgq iv`c AwieAw hW[ Pyr jgq nUM C`fdw Aqy ipqw dy kol jWdw hW[ 29 auh dy cyilAW ny ikhw, vyKo hux qUM KolH ky 30 AwKdw hYN Aqy koeI buJwrq nhIN kihMdw[ hux AsIN jwx gey BeI qUM s`Bo kuJ jwxdw hYN Ar qYnUM loV nhIN jo qYQoN koeI pu`Cy[ AYs qoN AsIN prqIq krdy hW jo qUM prmySur koloN AwieAw hYN[ 31 iXsU ny A`goN aunHW nUM AwiKAw, kI hux qusIN 32 prqIq krdy ho? vyKo, smw AwauNdw hY sgoN Aw phuMicAw hY jo qusIN s`By Awpo Awpxy QweIN iKMf jwEgy Aqy mYnUM iek`lw C`f idEgy pr qW vI mYN 33 iek`lw nhIN ikauN jo ipqw myry nwl hY[ mYN eyh g`lW quhwnUM ies leI AwKIAW hn jo quhwnUM myry iv`c SWqI hovy[ jgq iv`c quhwnUM kSt hY pr hOˆslw r`Ko, mYN jgq nUM ij`q ilAw hY[
mYN inrw eyhnW hI leI bynqI nhIN krdw pr EhnW leI vI ijhVy eyhnW dy bcn nwl myry au~qy inhcw krngy[ XUhMnw 17:20 sgNo ah u smw AwaNudw hY ik hrk y jo qh u wnMU mwr dv y y so ieh smJg y w BeI mNY prmS y r u dI sv y w krdw hW[ 3 Aqy Eh ies leI ieh krngy jo an u WH nw ipqw nMU 4 Aqy nw mn Y MU jwixAw[ pr mNY qh u wfy nwl eh y gl ` W ies leI kIqIAW hn ik jd an u WH dw smw Awvy qd qs u IN an u WH nMU cq y y kro ik mNY qh u wnMU AwKIAW Aqy mNY mF ù No eh y gl ` W qh u wnMU nw AwKIAW ikaNu jo mNY qh u wfy nwl sW[ 5 pr hx u mNY ah u dy kl o jWdw hW ijn mn Y MU Gi`lAw sI Aqy qh u wfy ivc ` No ke o I mQ Y No nhIN pC `u dw BeI qMU 6 ikQ ` y jWdw hNY? pr ies krky jo mNY qh u wnMU eh y gl ` W 7 khIAW hn qh u wfw idl gm nwl Br igAw h[ Y pr mNY qh u wnMU sq AwKdw hW BeI mr y w jwxw hI qh u wfy leI cg M w hY ikaNuik jy mNY nw jwvW qW shwiek qh u wfy kl o nw Awvg y w pr jy mNY jwvW qW ah u nMU qh u wfy 8 kl o Gl ` idAWgw[ Aqy ah u Awx ky jgq nMU pwp,
iv`cIN auh dI pu`C ig`C krdy ho jo mYN AwiKAw BeI QoVy icr ip`CoN qusIN mYnUM nw vyKogy Aqy Pyr QoVy icr 20 ip`CoN qusIN mYnUM vyKogy[ mYN quhwnUM s`c s`c AwKdw hW BeI qusIN rovogy Aqy sog krogy pr jgq AnMd krygw[ qusIN audws hovogy pr quhwfI audwsI 21 AnMd nwl bdl jwvygI[ jd qIvIN jxn l`gdI hY qW audws huMdI hY ies kwrn jo auh dI GVI Aw pu`jI hY pr jW bwlk jx cu`kdI hY qW AYs KuSI dI mwrI jo ie`k mnu`K jgq iv`c jMimAw auh aus pIV 22 nUM Pyr cyqy nhIN krdI[ so hux qusIN audws ho pr mYN quhwnUM Pyr vyKWgw Aqy quhwfw idl AnMd hovygw Ar quhwfw AnMd quhwQoN koeI nhIN Kohygw[ 23 Aqy aus idn qusIN mYQoN koeI svwl nw krogy[ mYN quhwnUM s`c s`c AwKdw hW, jy qusIN ipqw koloN kuJ 24 mMgo qW auh myry nwm krky quhwnUM dyvygw[ Ajy
17 KMf 17
pRBu dI pRwrQnw
iXsU ny eh y gl ` W AwKIAW Aqy AwpxIAW AK ` W AkwS vl ` ck `u ky ikhw, hy ipqw GVI Aw phc Mu I h[ Y Awpxy pq `u R dI vifAweI kr qW jo pq `u R qr y I vifAweI kr[ y 2 ijvNy qNY ah u nMU swry srIrW a~uqy ie^iqAwr b^iSAw BeI ah u an u WH sBnW nMU jo qNY ah u nMU idq ` y hn sdIpk 3 jIax u dv y [ y Aqy sdIpk jIax u ieh hY ik Eh qn Y MU jo sc ` w vwihd prmS y r u hY Aqy iXsU msIh nMU ijh nMU qNY 4 Gi`lAw jwxn[ ijhVw km M qNY mn Y MU krn leI idq ` w sI ah u pr U w krky mNY DrqI a~uqy qr y I vifAweI 5 kIqI[ hx u hy ipqw qMU AwpxI sg M q dI as u vifAweI nwl jo mNY jgq dy hx o qNo Ag ` y hI qr y y nwl rK ` dw sW mr y I vifAweI prgt kr[
XUhMnw dI ieMjIl
6
ijhVy mnK `u qNY jgq ivc ` No mn Y MU idq ` y EhnW a~uqy mNY qr y w nwm prgt kIqw[ Eh qr y y sn Aqy qNY Eh mn Y MU idq ` y Ar EhnW ny qr y y bcn dI pwlnw kIqI h[ Y 7 hx u EhnW ny jwixAw BeI jo kJ u qNY mn Y MU idq ` w hY sB ` o qr y I vl ` No h[ Y 8 ikaNuik ijhVIAW gl ` W qNY mn Y MU idq ` IAW Eh mNY EhnW nMU idq ` IAW hn Aqy EhnW ny mn M leIAW Aqy sc ` jwixAw jo mNY qr y I vl ` No AwieAw Aqy EhnW prqIq kIqI jo qNY mn Y MU Gi`lAw[ 9 mNY EhnW leI bn y qI krdw hW[ mNY jgq dy leI nhIN pr EhnW leI bn y qI krdw hW jo qNY mn Y MU idq ` y sn 10 ikaNu jo Eh qr y y hn[ mr y IAW swrIAW cIzW qr y IAW hn Aqy qr y IAW mr y IAW hn Ar an u WH ivc ` mr y I 11 vifAweI he o I h[ Y mNY Ag ` y nMU jgq ivc ` nhIN pr eh y jgq ivc ` hn Aqy mNY qr y y kl o AwaNudw hW[ hy pivq ` R ipqw Awpxy hI as u nwm nwl ijhVw qNY mn Y MU idq ` w EhnW dI ri`CAw kr ies leI jo Eh swfy vWgr iek ` 12 hx o [ ijn ` w icr mNY EhnW dy nwl sW mNY qr y y as u nwm nwl ijhVw qNY mn Y MU idq ` w EhnW dI ri`CAw kIqI Aqy mNY EhnW dI rwKI kIqI Aqy nws dy pq `u R bwJNo EhnW ivc ` No iksy dw nws nw hioeAw qW jo ilKq pr U I hv o [ y 13 pr hx u mNY qr y y kl o AwaNudw hW Aqy jgq ivc ` eh y gl ` W AwKdw hW qW jo mr y I KS u I EhnW ivc ` pr U I hv o [ y 14 mNY qr y w bcn EhnW nMU idq ` w hY Ar jgq ny EhnW nwl vr Y kIqw ikaNu jo Eh jgq dy nhIN hn ijvNy mNY 15 jgq dw nhIN hW[ mNY ieh bn y qI nhIN krdw jo qMU EhnW nMU jgq ivc ` No ck `u lvNy pr ieh jo qMU dS u t qNo
16
EhnW dI ri`CAw krNy[ Eh jgq dy nhIN hn ijvNy 17 mNY jgq dw nhIN hW[ EhnW nMU sicAweI nwl 18 pivq ` R kr[ qr y w bcn sicAweI h[ Y ijs qrW qNY mn Y MU jgq ivc ` Gi`lAw mNY vI EhnW nMU jgq ivc ` 19 Gi`lAw[ Aqy EhnW dy kwrn mNY Awp nMU sk M lp krdw hW qW jo Eh vI sicAweI ivc ` sk M lp hx o [ 20 mNY inrw eh y nW hI leI bn y qI nhIN krdw pr EhnW leI vI ijhVy eh y nW dy bcn nwl mr y y a~uqy 21 inhcw krng[ y jo Eh sB iek ` o hx o ijs qrW, hy ipqw, qMU mr y y ivc ` Aqy mNY qr y y ivc ` hW jo Eh vI swfy ivc ` hx o qW jo jgq sq mn M y BeI qNY mn Y MU Gi`lAw[ 22 Aqy ijhVI vifAweI qNY mn Y MU idq ` I hY ah u mNY EhnW nMU idq ` I hY qW jo Eh iek ` o hx o ijs qrW AsIN 23 iek ` o hW[ mNY EhnW ivc ` Aqy qMU mr y y ivc ` qW ik Eh isD ` ho ky iek ` ho jwx BeI jgq jwx lvy jo qNY mn Y MU Gi`lAw Aqy EhnW nwl ipAwr kIqw ijvNy qNY mr y y 24 nwl ipAwr kIqw[ hy ipqw mNY cwhd Mu w hW BeI ijhVy qNY mn Y MU idq ` y so ijQ ` y mNY hW Eh vI mr y y nwl hx o qW jo Eh mr y I vifAweI jo qNY mn Y MU idq ` I hY vK y x ikaNuik qNY mr y y nwl jgq dI nIaNu Drn qNo Ag ` y hI ipAwr kIqw[ 25 hy DrmI ipqw, jgq ny qn Y MU nhIN jwixAw pr mNY qn Y MU jwixAw Aqy eh y nW ny jwixAw BeI qNY mn Y MU Gi`lAw[ 26 Ar mNY qr y w nwm eh y nW a~uqy prgt kIqw Aqy prgt krWgw qW ijs pm yR nwl qNY mn Y MU ipAwr kIqw se o I EhnW ivc ` hv o y Aqy mNY EhnW ivc ` hv o W[
cwnx
| 69
18 Kf M 18
pB R u dw PiVAw jwxw Aqy pS y IAW
iXsU eh y gl ` W kih ky Awpxy ciylAW sxy ikdrn o dy nwly dy pwr ci`lAw igAw[ a~uQy iek ` bwg sI ijhdy 2 ivc ` ah u Aqy ah u dy cl y y jw vV[ y Ar Xhd U w BI ijhVw ah u dw PVvwax u vwlw hs Y I as u QW nMU jwxdw sI ikaNu jo iXsU AwpixAW ciylAW nwl a~uQy bhq u 3 vr y I jWdw hd Mu w sI[ ap u rq M Xhd U w ispwhIAW dw iek ` jQ ` w Aqy prDwn jwjkW Aqy &rIsIAW dI vlNo ipAwdy lY ky dIivAW Ar mswlW Ar SsqrW nwl a~uQy AwieAw[ 4 qW iXsU sB kJ u jo ah u dy a~uqy bIqxw sI jwx ky bwhr ink ` ilAw Aqy an u WH nMU AwiKAw, qs u IN ikh nMU Bwldy h? o 5 an u WH as u nMU a~uqr idq ` w, iXsU nwsrI n[ MU iXsU ny an u WH nMU AwiKAw, ah u mNY hI hW Aqy ah u dw PVvwax u 6 vwlw Xhd U w BI an u WH dy nwl KVw sI[ so jW as u ny an u WH nMU AwiKAw, mNY hI hW qW Eh ipCwhW nMU ht gey 7 Aqy B\ Mu ˆy ifg ` pe[ y ies leI as u ny an u WH nMU Pr y pi`uCAw, qs u IN ikhnMU Bwldy h? o qW Eh bl o ,y iXsU nwsrI n[ MU 8 iXsU ny Ag ` No AwiKAw, mNY qW qh u wnMU ds ` idq ` w jo mNY hI hW jy qs u IN mn Y MU Bwldy ho qW eh y nW nMU jwx idE[ 9 ieh ies krky hioeAw BeI ah u bcn jo as u ny ikhw sI pr U w hv o y ik ijhVy qNY mn Y MU idq ` y hn an u WH ivc ` No
Xh U n M w 16:33 “
mNY eh y gl ` W qh u wnMU ies leI AwKIAW hn jo qh u wnMU mr y y ivc ` SWqI hv o [ y jgq ivc ` qh u wnM U kSt hY
pr hONslw r`Ko, mYN jgq nUM ” ij`q ilAw hY[
70
|
XUhMnw dI ieMjIl
cwnx
Xh U n M w 18:37 “
mNY iesy leI jnm DwirAw Aqy iesy leI jgq ivc` AwieAw hW
BeI sicAweI au~qy ” swKI idAW[ mNY iek ` vI nhIN gA u wieAw[ 10 qW SmaUn pqrs ny qlvwr jo auh dy kol sI DUeI Aqy srdwr jwjk dy cwkr au~qy clweI Ar auh dw s`jw kMn aufw id`qw[ aus cwkr dw nwauN 11 sI mlKus[ qd iXsU ny pqrs nUM AwiKAw, qlvwr imAwn kr! ijhVw ipAwlw ipqw ny mYnUM id`qw, kI mYN auh nw pIAW?
kk `u V ny bWg idq ` I[ Pr y iXsU nUM kXw&w dy kl o No hwkm dI kcihrI lY gey svr y dw vl y w sI[ Eh Awp kcihhI dy Ad M r nw gey BeI ikqy iBS R t nw ho jwx pr pswh dw 29 Bj o n Kw sk ` x[ ap u rq M iplwqs u ny an u WH dy kl o bwhr Awx ky AwiKAw, qs u IN As Y mnK `u dy jm Mu y kI dS o lwaNudy h? o 30 an u WH a~uqr dy ky as u nUM AwiKAw, jy ieh biurAwr nw hd uM w qW AsIN ah u nUM qh u wfy hvwly nw krd[ y 31 qd iplwqs u ny an u WH nUM AwiKAw, qs u IN Awpy ieh nUM lY jwE Aqy AwpxI Srw Ans u wr ah u dw inbV y w kr[ o Xhd U IAW ny ah u nUM AwiKAw BeI iksy 32 nUM kql krnw swfy vs ` nhIN[ ieh ies leI hioeAw ik iXsU dw ah u bcn pr U w hv o y ijhVw En ies gl ` dw pqw dx y nUM ikhw sI BeI mNY ikhVI mq O nwl mrnw h[ Y 33 Pr y iplwqs u kcihrI dy Ad M r igAw Aqy iXsU nUM sd ` ky ah u nUM ikhw, Blw, Xhd U IAW dw pwqSwh qe UM Ny h? Y 34 iXsU ny a~uqr idq ` w, kI qUM ieh gl ` Awpy AwKdw hNY Xw hr o nW mr y y ivKy qn Y UM ds ` I h? Y 35 iplwqs u ny Ag ` No ikhw, Blw, mNY Xhd U I hW? qr y I hI km O Aqy prDwn jwjkW ny qn Y UM mr y y hvwly kIqw h[ Y qNY kI kIqw? 36 iXsU ny a~uqr idq ` w ik mr y I pwqSwhI ies jgq qNo nhIN[ jy mr y I pwqSwhI ies jgq qNo hd uM I qW mr y y 28
ky KVy sk y rhy sn ikaNu jo pwlw pNYdw sI Aqy 19 pqrs BI an u WH nwl KVw sk y irhw sI[ ap u rq M srdwr jwjk ny iXsU qNo ah u dy ciylAW Aqy ah u dI isi`KAw dy ivKy pi`uCAw[ 20 iXsU ny as u nMU a~uqr idq ` w ik mNY jgq nwl Kl o H ky gl ` W kIqIAW hn[ mNY smwj Aqy hk Y l ivc ` ijQ ` y sB Xhd U I iekT ` y hd Mu y hn sdw ap u dS y kIqw hY Aqy
“myrI pwqSwhI ies jgq qoN nhIN[ myrI pwqSwhI qW AYQoN dI nhIN[” XUhMnw 18:36
12
auprMq ispwhIAW ny Aqy POj dy srdwr Aqy XhUdIAW dy ipAwidAW ny iXsU nUM PV ky bMnH 13 ilAw[ Aqy pihlW auh nUM AMnws kol lY gey ikauN jo auh kXw&w dw sOhrw sI ijhVw aus swl 14 srdwr jwjk sI[ Aqy kXw&w auho hY ijn XhUdIAW nUM slwh id`qI sI BeI lokW dy bdly ie`k mnu`K dw mrnw cMgw hY[ 15 Sman U pqrs iXsU dy mgr ho qiurAw, nwly iek ` hr o cl y w vI[ ah u cl y w srdwr jwjk dw jwxU pCwxU sI Aqy iXsU dy nwl srdwr jwjk dy vh y Vy 16 ivc ` igAw[ pr pqrs bwhr bh U y kl o KVq o w irhw[ Pr y ah u dj U w cl y w ijhVw srdwr jwjk dw jwxU pCwxU sI bwhr ink ` ilAw Aqy drbwnx nMU 17 kih ky pqrs nMU Ad M r ilAwieAw[ qW as u g~olI ny jo drbwnx sI pqrs nMU AwiKAw, kI qMU BI As Y mnK `u dy ciylAW ivc ` No hNY? ah u biolAw, mNY nhIN hW[ 18 Aqy cwkr Ar ispwhI kiolAW dI Ag ` bwl
21
mNY Ehly ivc ` kJ u nhIN ikhw[ qMU mQ Y No ikaNu pC `u dw hNY? ijnWH siuxAw hY an u WH kl o No pC `u lY jo mNY an u WH nMU kI AwiKAw[ vK y o mNY jo kJ u AwiKAw so Eh jwxdy hn[ 22 Ar jd ah u ny ieaNu ikhw qd ispwhIAW ivc ` No iek ` ny ijhVw kl o KVq o w sI iXsU nMU cpV y mwr ky ikhw, qMU srdwr jwjk nMU ieaNu a~uqr idd M w hNY? 23 iXsU ny ah u nUM a~uqr idq ` w, jo mNY br u w ikhw qW qUM br u y dI gvwhI idh pr jy mNY cg M w ikhw qW mn Y UM ikaNu mwrdw h? Y 24 qW An M ws ny ah u nUM bD ` w hioeAw kXw&w srdwr jwjk dy kl o Gi`lAw[ 25 Aqy Sman U pqrs KVw sk y dw sI[ so an u WH as u nUM pi`uCAw, kI qUM BI ah u dy ciylAW ivc ` No hNY? ah u mk u` r igAw Aqy biolAw mNY nhIN hW[ 26 srdwr jwjk dy cwkrW ivcNo iek ` ny ijhVw as u mnK `u dw swk sI ijh dw kn M pqrs ny af u w idq ` w sI AwiKAw, Blw, mNY qn Y UM ah u dy nwl bwg ivc ` 27 nhIN viyKAw? qd pqrs Pr y mk `u r igAw Aqy Jt
nk O r lVdy jo mNY Xhd U IAW dy hvwly kIqw jWdw pr hx u mr y I pwqSwhI qW AQ Y No dI nhIN[ 37 Ag ` No iplwqs u ny ah u nUM AwiKAw, qW Pr y qUM pwqSwh hNY? iXsU ny a~uqr idq ` w, sq bcn, mNY pwqSwh hI hW[ mNY iesy leI jnm DwirAw Aqy iesy leI jgq ivc ` AwieAw hW BeI sicAweI a~uqy swKI idAW[ hrk y jo sicAweI dw hY mr y w bcn sx u dw h[ Y 38 iplwqs u ny ah u nUM AwiKAw, sicAweI hd Mu I kI h? Y Aqy ieh kih ky ah u Pr y Xhd U IAW kl o bwhr ink ` ilAw Aqy an u WH nUM AwiKAw, mNY ah u dw ke o I dS o 39 nhIN vK y dw pr qh u wfw ieh dsqr U hY jo mNY qh u wfy leI pswh dy smNy iek ` nUM Cf ` idAW[ so kI qs u IN cwhd Mu y ho jo mNY qh u wfy leI Xhd U IAW dy pwqSwh nUM Cf ` idAW? 40 qW aunHW Pyr fMf pw ky AwiKAw, ies nMU nhIN pr br`bws nMU! Aqy br`bws ie`k fwkU sI[
XUhMnw dI ieMjIl
19 KMf 19
slIbI moq so qd iplwqus ny iXsU nMU PV ky korVy mrvwey[ 2 Aqy ispwhIAW ny kMifAW dw qwj gMud ky auh dy isr au~qy DirAw Ar auh nMU bYNgxI cogw 3 pihnwieAw[ Aqy auh dy kol Awx ky kihx l`gy, hy XhUdIAW dy pwqSwh nmskwr! Aqy auh nMU cpyVW mwrIAW[ 4 qd iplwqus ny Pyr bwhr in`kl ky aunHW nMU AwiKAw, vyKo mYN auh nMU quhwfy kol bwhr ilAwauNdw hW qW qusIN jwxo BeI mYN auh dw koeI 5 doS nhIN vyKdw hW[ qW iXsU kMifAW dw qwj r`Ky Aqy bYNgxI cogw pihny bwhr in`kilAw, Ar iplwqus ny aunHW nMU AwiKAw, vyKo AYs mnu`K nMU! 6 jW prDwn jwjkW Aqy ispwhIAW ny auh nMU if`Tw qW Eh fMf pw ky boly, auh nMU slIb idE, slIb idE! iplwqus ny aunHW nMU ikhw, qusIN Awpy ieh nMU lY ky slIb idE ikauN jo mYN ieh dw koeI doS nhIN vyKdw hW[ 7 XhUdIAW ny auh nMU au~qr id`qw ik swfy kol Srw hY Aqy aus Srw Anuswr ieh mrn jog hY ies leI jo ieh ny Awpxy Awp nMU prmySur dw pu`qR bxwieAw[ 8 jd iplwqus ny ieh g`l suxI qd hor vI fr 9 igAw[ Aqy kcihrI dy AMdr Pyr jw ky iXsU qoN pu`iCAw, qMU ik`QoN dw hYN? pr iXsU ny auh nMU au~qr 10 nw id`qw[ qd iplwqus ny aus nMU AwiKAw, qMU myry nwl nhIN boldw? kI qMU nhIN jwxdw jo ieh myry v`s ivc hY ik BwvyN qYnMU C`f idAW BwvyN qYnMU slIb au~qy cVHwvW? 11 iXsU ny auh nMU au~qr id`qw jy qYnMU ieh au~proN nw id`qw jWdw qW myry au~qy qyrw kuJ v`s nw c`ldw[ ies kwrn ijn mYnMU qyry hvwly kIqw auh dw pwp v`D hY[ 12 ies g`l krky iplwqus ny aus dy C`fx dI Bwl kIqI pr XhUdI fMf pw ky kihx l`gy, jy qMU ieh nMU C`f dyvyN qW qMU kYsr dw im`qR nhIN! hryk jo Awpxy Awp nMU pwqSwh bxwauNdw hY so kYsr dy ivru`D boldw hY! 13 qd iplwqus eyh g`lW sux ky iXsU nMU bwhr ilAwieAw Aqy aus QW ijhVw p`Qr dw cbUqrw iebrwnI BwiKAw iv`c g`bQw krky AwKIdw hY 14 Adwlq dI g`dI au~qy bih igAw[ ieh pswh dI iqAwrI dw idn Aqy dupihr dw vylw sI Aqy auh ny XhUdIAW nMU ikhw BeI vyKo AOh quhwfw pwqSwh! 15 qd Eh fMf pw au~Ty ik lY jwE, lY jwE! auh nMU slIb idE! iplwqus ny aunHW nMU AwiKAw, mYN quhwfy pwqSwh nMU slIb idAW? prDwn jwjkW
ny au~qr id`qw ik kYsr ibnw swfw koeI pwqSwh nhIN hY[ 16 so auh ny aus nMU aunHW dy hvwly kr id`qw BeI 17 auh slIb au~qy cVHwieAw jwvy[ qd aunHW ny iXsU nMU PV ilAw Aqy auh Awpy slIb cu`kI bwhr aus QW nMU igAw ijhVw KoprI dw khwauNdw Aqy iebrwnI BwiKAw iv`c auh nMU glgQw kihMdy 18 hn[ au~Qy aunHW aus nMU Ar aus dy nwl hor dohMu nMU slIb au~qy cVHwieAw, ie`k AY~Dr qy ie`k au~Dr 19 Aqy iXsU ivcwly[ Aqy iplwqus ny ie`k p`tI vI ilKw ky slIb au~qy lweI Aqy ieh iliKAw ho i eAw sI, “iXsU nwsrI XhU d IAW dw 20 pwqSwh”[ qd aus p`tI nMU bhuiqAW XhUdIAW ny vwicAw ikauN jo auh QW ij`Qy iXsU slIb au~qy cVHwieAw igAw sI SihroN nyVy sI Ar auh iebrwnI Aqy lwqInI Aqy XUnwnI BwiKAW iv`c iliKAw hoieAw sI[ 21 qW XhUdIAW dy prDwn jwjkW ny iplwqus nMU AwiKAw ik “XhUdIAW dw pwqSwh” nw ilKo pr ieh ik “auh ny ikhw ik mYN XhUdIAW dw pwqSwh hW”[ 22 iplwqus ny au~qr id`qw BeI mYN jo iliKAw so iliKAw[ 23 Pyr ispwhIAW ny jW iXsU nMU slIb au~qy cVHwieAw sI qW auh dy bsqr lY ky cwr ih`sy kIqy, hryk ispwhI dy leI ie`k ie`k ih`sw Aqy kuVqw vI lY ilAw, Ar auh kuVqw sIqy ibnw 24 au~proN swrw buixAw hoieAw sI[ ies leI aunHW Awps iv`cIN ikhw, AsIN ieh nMU nw pwVIey pr ieh dy au~qy guxy pweIey jo ieh ikh nMU l`By[ ieh
cwnx
| 71
ies leI hoieAw BeI ieh ilKq pUrI hovy-aunHW myry k`pVy Awps iv`cIN vMf ley, Aqy myry ilbws au~qy guxy pwey[ 25 so ispwhIAW ny ieho kIqw Aqy iXsU dI slIb dy mF `u ah u dI mwqw Ar ah u dI mwsI klp o ws dI pqnI mirXm Aqy mirXm mgdlInI Klq O IAW 26 sn[ qd iXsU ny AwpxI mwqw nUM Aqy as u cl y y nUM ijh dy nwl ah u ipAwr krdw sI kl o Klq o y vK y ky AwpxI mwqw nUM AwiKAw, hy bIbI jI, Ah O vK y qr y w 27 pq `u [ R Pr y as u cl y y nUM ikhw, Ah O vK y qr y I mwqw, Aqy as u y viylEN ah u cl y w as u nUM Awpxy Gr lY igAw[ 28 ieh dy ipC ` No iXsU ny ieh jwx ky BeI hx u sB ` y kJ u pr U w ho ci`ukAw ilKq dy sp M r U x hx o leI AwiKAw, 29 mNY iqhwieAW hW[ a~uQy iek ` BWfw isrky dw BirAw hioeAw DirAw sI so an u WH ny iek ` spj M isrky nwl BirAw hioeAw zP U y dI iCtI qy bn M H ky 30 ah u dy mh UM qweI pc u wieAw[ so jW iXsU ny isrkw ilAw qW AwiKAw, pr U w hioeAw h[ Y qd ah u ny isr invw ky jwn dy idq ` I[ 31 qW Xhd U IAW ny ies leI jo ah u iqAwrI dw idn sI iplwqs u Ag ` y bn y qI kIqI BeI an u WH dIAW lq ` W qV o IAW jwx Aqy Eh aq u wry jwx qW jo lQ o W sbq dy idn slIb a~uqy nw rihx ikaNu jo as u sbq dw idn 32 iek ` vf ` w idn sI[ qd ispwhIAW ny Awx ky pihly dIAW lq ` W qV o IAW Aqy ipC ` No de U y dIAW vI ijhVw ah u dy nwl slIb a~uqy cVwHieAw hioeAw 33 sI[ pr iXsU dy kl o Awx ky jW an u WH viyKAw jo ah u mr ci`ukAw hY qW ah u dIAW lq ` W nw qV o IAW[ 34 pr ispwhIAW ivc ` No iek ` ny brCI nwl ah u dI
Xh U n M w 19:17,18 ahu Awpy slIb ck`uI bwhr asu QW nUM igAw ijhVw KporI dw khwaNudw Aqy iebrwnI BwiKAw ivc` ahu nUM glgQw kihdMy hn[
au~Qy aunHW aus nMU Ar aus dy nwl hor dohMu nMU slIb au~qy cVHwieAw
72
|
XUhMnw dI ieMjIl
cwnx
vK ` I ivn M IH Aqy EvNy hI lhU Aqy pwxI ink ` ilAw[ Ar ijh ny ieh viyKAw hY ah u ny swKI idq ` I hY Aqy ah u dI swKI sq hY Ar ah u jwxdw hY BeI sq AwKdw hY ies leI jo qs u IN vI inhcw kr[ o 36 ikaNuik eh y gl ` W ies leI he o IAW jo ieh ilKq pr U I hv o y BeI ah u dI ke o I hf ` I qV o I nw jwvg y I[ 37 Pr y ieh dj U I ilKq hY ik ijs nUM an u WH ny iviMnA H w hY Eh as u a~uqy ingwh krng[ y 38 ieh dy ip`CoN AirmQyAw dy XUsU& ny ijhVw XhUdIAW dy fr dy mwry gu`Jw gu`Jw iXsU dw cylw sI iplwqus kol Arz kIqI jo mYN iXsU dI loQ lY jwvW, Ar iplwqus ny hukm dy id`qw[ so auh 39 AwieAw Ar auh dI loQ lY igAw Aqy inkudymus vI ijhVw pihlW auh dy kol rwq nMU AwieAw sI pMjwhku syr gMDrs Aqy aUd rly hoey ilAwieAw[ 40 Pyr aunHW iXsU dI loQ lY ky auh nMU sugMDW nwl mhIn kpVy iv`c vlyHitAw ijvyN XhUdIAW dy 41 k&nwaux d&nwaux dI rIq sI Ar aus QW ij`Qy auh nMU slIb au~qy cVHwieAw sI ie`k bwg sI Aqy aus bwg iv`c ie`k nvIN kbr sI ijs dy iv`c kdyy 42 koeI nhIN sI r`iKAw igAw[ so XhUdIAW dI iqAwrI dy idn dy kwrn aunHW iXsU nMU au~Qy hI r`iKAw ikauN jo ieh kbr nyVy sI[ 35
20 KMf 20
pRBu dw jI au~Txw h&qy dy pihly idn mirXm mgdlInI qVky jdNo Anr yH w hI sI kbr a~uqy AweI Ar pQ ` r nUM kbr 2 a~uqNo srkwieAw hioeAw viyKAw[ qW ah u Sman U pqrs Aqy as u dj U y cl y y dy kl o ijh nUM iXsU qh y krdw sI Bj ` I AweI Aqy an u WH nUM AwiKAw, pB R u nUM kbr ivc ` No kF ` lY gey Aqy swnUM pqw nhIN BeI ah u nUM ikQ ` y ri`KAw! 3 ap u rq M pqrs Ar dj U w cl y w ink ` ly Aqy kbr 4 dI vl ` ge[ y Ar Eh dv o Ny iekT ` y Bj ` y pr dA U w cl y w pqrs nwlNo Cq y I Bj ` ky Ag ` y lG M igAw Aqy 5 kbr kl o pihlW AwieAw[ Aqy ah u ny inaNu ky jW JwqI mwrI qW kqwnI kp ` Vy pey he o y ifT ` y pr ah u 6 Ad M r nw igAw[ qd Sman U pqrs vI ah u dy mgrNo Aw pi`ujAw Aqy kbr dy Ad M r jw ky kI vK y dw 7 hY jo kqwnI kp ` Vy pey he o y hn Aqy ah u rm u wl ijhVw as u dy isr a~uqy bD ` w hioeAw sI an u WH kqwnI kp ` iVAW dy nwl hY nhIN pr vliHytAw hioeAw iek ` 8 QW vK ` rw ipAw h[ Y so qd ah u dA U w cl y w vI jo kbr a~uqy pihlW AwieAw sI Ad M r igAw Aqy ah u 9 ny vK y ky prqIq kIqI[ ikaNu jo an u WH Ajy ies ilKq dw ArQ nhIN smiJAw sI BeI as u ny 10 mr u idAW ivc ` No jI a~uTxw h[ Y qW Eh cl y y Awpxy Gr nUM iPr mV u ge[ y 11 pr mirXm bwhr kbr a~uqy rNodI KVI rhI[ so
rNodI rNodI as u ny inaNu ky jW kbr ivc ` JwqI mwrI qW kI vK y dI hY jo do dq U ict ` w pihrwvw pihny he o y iek ` isrhwxy Aqy dj U w pA u WdI ijQ ` y iXsU dI lQ o 13 peI sI bT Y y hn[ Aqy an u WH as u nUM AwiKAw, hy bIbI, qUM ikaNu rNodI h? Y as u ny an u WH nUM AwiKAw, ies leI jo mr y y pB R u nUM lY gey Aqy mn Y UM pqw nhIN jo ah u nUM ikQ ` y ri`KAw[ 14 ieh kih ky ah u ipC ` o mV u I Aqy iXsU nUM Klq o w 15 viyKAw Ar nw isAwqw BeI ieh iXsU h[ Y iXsU ny as u nUM ikhw, hy bIbI qUM ikaNu rNodI hNY? ikh nUM BwldI hNY? as u ny ieh jwx ky jy ieh bwgvwn hY ah u nUM AwiKAw, mhwrwj jo ah u nUM qUM lY igAw hY qW mn Y UM ds ` BeI qNY ah u nUM ikQ ` y ri`KAw hY Aqy mNY ah u nUM lY jwvWgI[ 16 iXsU ny as u nUM ikhw, hy mirXm! as u ny iPr ky ah u nUM iebrwnI BwiKAw ivc ` ikhw, hy rb ` n o I! ArQwq hy gr u !U 17 iXsU ny as u nUM AwiKAw, mn Y UM nw Ch o ikaNu jo mY Ajy ipqw dy kl o a~upr nhIN igAw hW pr mr y y BrwvW kl o jwh Aqy an u WH nUM AwK BeI mNY a~upr Awpxy ipqw Ar qh u wfy ipqw kl o Awpxy prmS y r u Aqy qh u wfy prmS y r u kl o jWdw hW[ 18 mirXm mgdlInI AweI Aqy ciylAW nUM ikhw, mNY pB R u nUM viyKAw hY Aqy En mn Y UM eh y bcn kh!y 19 Pr y as u y idn jo hPqy dw pihlw idn sI jW sJ M he o I qW ijQ ` y Eh cl y y sn Ar Xhd U IAW dy fr dy mwry bh U y vj ` y he o y sn iXsU AwieAw Aqy ivckwr Klo 20 ky an u WH nUM AwiKAw, qh u wfI SWqI hv o [ y ieh kih ky an u Awpxy hQ ` Ar vK ` I an u WH nUM ivKwlI! qW cl y y pB R u 21 nUM vK y ky inhwl he o !y qd iXsU ny Pr y an u WH nUM AwiKAw, qh u wfI SWqI hv o !y ijvNy ipqw ny mn Y UM 12
qYN jo mYnMU vyiKAw iesy krky prqIq kIqI hY? DMn Eh ijnHW nhIN vyiKAw qW vI prqIq krdy hn[ XUhMnw 20:29 22
Gi`lAw hY iqvNy mNY vI qh u wnUM Gl ` dw hW[ as u ny ieh kih ky an u WH a~uqy Pk U mwrI Aqy ikhw, qs u IN 23 pivq ` R Awqmw lE[ ijnWH dy pwp qs u IN mw& kro Eh an u WH nUM mw& kIqy jWdy hn Ar ijnWH dy qs u IN kwiem rK ` o an u WH dy kwiem rhy hn[ 24 pr an u WH bwrW ivc ` No Qm o w ijhVw dIdm u s u krky sd ` Idw hY jW iXsU AwieAw qW ah u an u WH dy nwl nw 25 sI[ qd hr o nW ciylAW ny as u nUM ikhw, AsW pB R u nUM viyKAw h!Y pr as u ny an u WH nUM AwiKAw, ijn M w icr mNY ah u dy hQ ` W ivc ` ikl ` W dw inSwn nw vK y W Aqy ikl ` W dy inSwn ivc ` AwpxI aNugl nw vwVW Ar ah u dI vK ` I
ivc ` Awpxw hQ ` nw vwVW E~nW icr mY kdy sq nw mn M Wgw[ 26 AT ` W idnW ipC ` No ah u dy cl y y Pr y Ad M r sn Aqy Qm o w an u WH dy nwl sI[ bh U y vj ` y he o y iXsU AwieAw Aqy 27 ivckwr Klo ky biolAw, qh u wfI SWqI hv o [ y Pr y ah u ny Qm o w nUM AwiKAw, AwpxI aNugl ar u y kr Aqy mr y y hQ ` W nUM vK y Ar Awpxw hQ ` ar u y kr ky mr y I vK ` I ivc ` vwV Aqy bp y rqIqw nw ho sgNo prqIqmwn h[ o 28 Qm o w ny ah u nUM a~uqr idq ` w, hy mr y y pB R u Aqy mr y y prmS y r u ! 29 iXsU ny as u nUM AwiKAw, qNY jo mn Y UM viyKAw iesy krky prqIq kIqI h? Y Dn M Eh ijnWH nhIN viyKAw qW vI prqIq krdy hn[ 30 iXsU ny hr o vI bwhly inSwn ciylAW dy swhmxy 31 ivKwey jo ies ps u qk ivc ` nhIN ilKy gey pr eh y ies leI ilKy gey hn BeI qs u IN prqIq kro ik iXsU ijhVw hY ah u msIh prmS y r u dw pq `u R h,Y nwly prqIq kr ky ah u dy nwm qNo jIax u nUM pwRpq kr[ o
21 KMf 21
AwKrI drSx ieh dy ipC ` No iXsU ny Pr y Awpxy qweI iqibirXws dI JIl a~uqy ciylAW nUM ivKwilAw Aqy ah u ny ieaNu 2 ivKwilAw[ Sman U pqrs Ar Qm o w ijhVw dIdm u s u khwaNudw hY Ar nQwinel y jo glIl dy kwnw dw sI Ar zbdI dy pq ù R Aqy ah u dy ciylAW ivc ` No hr o do iek ` Ty sn[ 3 Sman U pqrs ny an u WH nUM AwiKAw, mNY mC ` IAW PVn nUM jWdw hW[ an u WH as u nUM ikhw, AsIN BI qr y y nwl cl ` dy hW[ Eh ink ` l ky bV y I a~uqy cVyH Aqy as u rwq kJ u nw PiVAw 4 jW idn cVn H lg ` w qW iXsU kF M y a~uqy Aw Klq o w pr ciylAW ny nw isAwqw jo ah u iXsU h[ Y 5 qW iXsU ny an u WH nUM AwiKAw, hy jA u wn,o qs u W Kwx nUM kJ u PiVAw? an u WH ah u nUM a~uqr idq ` w, nhIN[ 6 qW ah u ny an u WH nUM AwiKAw, bV y I dy sj ` y pwsy jwl pwE qW qh u wnUM lB ` g y w[ so an u WH pwieAw Aqy mC ` IAW dy bhq u hx o krky ah u nUM Pr y iKc ` nw sk ` [ y 7 ies leI as u cl y y ny ijh dy nwl iXsU ipAwr krdw sI pqrs nUM AwiKAw, ieh qW pB R u h!Y so jW Sman U pqrs ny ieh siuxAw jo ah u pB R u hY qW ies leI jo ah u ng M w sI ah u ny a~uqy dw lIVw lk ` nwl 8 bn M H ky JIl ivc ` Cwl mwrI[ pr hr o cl y y mC ` IAW dw jwl iKc ` dy he o y bV y I ivc ` y Awey ikaNuik Eh jmIn 9 qNo dr U nhIN pr dk o u sO hQ ` dI ivQ ` qy sI[ ap u rq M jW Eh jmIn a~uqy a~uqry qW an u WH ny kiolAW dI Ag ` DrI he o I Ar ah u dy a~uqy mC ` I rK ` I he o I Aqy rt o I vK y I[ 10 iXsU ny EhnW nUM AwiKAw, an u WH mC ` IAW ivc ` No 11 ilAwE ijhVIAW qs u W hx u PVIAW hn[ so Sman U
pqrs ny cVH ky as u jwl nUM jmIn qy iKi`cAw ijh dy ivc ` iek ` sO iqv R j M w vf ` IAW vf ` IAW mC ` IAW BrIAW he o IAW sn Aqy A~YnIAW mC ` IAW hiuMdAW vI ah u jwl nw ti`utAw[ 12 iXsU ny EhnW nMU AwiKAw, AwE Bojn Cko, Aqy cyilAW iv`coN iksy dw ihAwauN nw ipAw jo auh nMU pu`Cy, qMU kOx hYN? ikauNik Eh jwxdy sn BeI ieh 13 pRBu hY[ iXsU AwieAw Aqy rotI lY ky aunHW nMU 14 id`qI Aqy m`CI vI[ ieh qIjI vwr sI jo iXsU ny muridAW iv`coN jI au~T ky cyilAW nMU Awpxw drSx id`qw[ 15 so jW Eh Kw hty qW iXsU ny Sman U pqrs nUM AwiKAw, hy Sman U Xh U n M w dy pq `u R kI qUM mn Y UM ienWH nwlNo vD ` ipAwr krdw hNY? an u as u nUM AwiKAw, hW pB R u jI qUM jwxdw hY jo mNY qr y y nwl ihq krdw hW[ En ah u nUM ikhw, mr y y liylAW nUM cwr[ 16 as u ny Pr y dj U I vwr ah u nUM ikhw, hy Sman U Xh U n M w dy pq `u R kI qUM mn Y UM ipAwr krdw hNY? En as u nUM AwiKAw, hW pB R u jI qUM jwxdw hY jo mNY qr y y nwl ihq krdw hW[ as u ny ah u nUM ikhw, mr y IAW Bf y W dI ri`CAw kr[ 17 as u ny qIjI vwr ah u nUM ikhw, hy Sman U Xh U n M w dy pq `u R kI qUM mr y y nwl ihq krdw hNY? pqrs ad u ws hioeAw ies leI jo as u ny qIjI vwr ah u nUM ikhw, kI qUM mr y y nwl ihq krdw hNY? Aqy as u nUM AwiKAw, pB R u jI qUM sB jwxI jwx h[ Y qn Y UM mlm U hY jo mNY qr y y nwl ihq krdw hW[ iXsU ny ah u nUM AwiKAw, mr y IAW Bf y W nUM cwr[ 18 mNY qn Y UM sc ` sc ` AwKdw hW ik jW qUM jA u wn sY qW Awpxw lk ` bn M H ky ijQ ` y qr y w jI krdw sI qUM a~uQy jWdw sN[ Y pr jW qUM bF `u w hv o Nygw qW Awpxy hQ ` lm M y krNg y w Aqy ke o I hr o qr y w lk ` bn M g yH w Ar ijQ ` y qr y w 19 jI nw kry a~uQy qn Y UM lY jwvg y w[ as u ny ieh gl ` ies leI AwKI BeI pqw dv y y jo ah u ikhVI mq O nwl prmS y r u dI vifAweI krg y w Ar ieh kih ky ah u nM AwiKAw, mr y y mgr ho qr u [ 20 pqrs ny iPr ky as u cl y y nUM mgr AwaNudw viyKAw ijh nUM iXsU ipAwr krdw sI Aqy ijh ny rwq dy Kwxy dy vl y y as u dI CwqI a~uqy Fwsxw lwieAw hioeAw AwiKAw sI ik pB R u jI ah u kx O hY 21 jo qn Y UM PVvwaNudw h? Y so ah u nUM vK y ky pqrs ny iXsU nUM ikhw, pB R u jI As Y dy nwl kI bIqg y I? 22 iXsU ny auh nMU ikhw, jy mYN cwhW jo auh myry Awaux qIk Tihry qW qYnMU kI? qMU myry mgr ho qur[ 23 qW BweIAW iv`c ieh g`l iKMf geI BeI auh cylw nw mrU[ pr iXsU ny auh nMU ieh nhIN AwiKAw sI BeI auh nw mrygw pr ieh ky jy mYN cwhW jo auh myry Awaux qIk Tihry qW qYnMU kI? 24 ieh ah u o cl y w hY ijhVw ienWH gl ` W dI swKI idd M w hY Ar ijh ny eh y gl ` W ilKIAW Aqy AsIN jwxdy hW jo ah u dI swKI sc ` I h[ Y 25 Aqy hr o vI Fr y swry km M hn ijhVy iXsU ny kIq[ y jy ah u sB ` y iek ` iek ` krky ilKy jWdy qW mNY smJdw hW BeI ijhVIAW ps u qkW ilKIAW jWdIAW Eh jgq ivc ` BI nw smwaNudIAW!
XswXwh 6:8
Pyr mYN pRBu dI Avwz ieh kihMdI suxI, “mYN ikh nUM G`lW qy kOx swfy leI jwvygw?” “
qW mYN AwiKAw, mYN hwzr hW, mYnUM G`lo[
”
mq`I 28:19
ies leI qusIN jw ky swrIAW kOmW nUM cyly bxwE Aqy
aunHW nUM ipqw Aqy pu`qr Aqy piv`qr Awqmw dy nwm iv`c bpiqsmw idE[
prmySur quhwnUM ipAwr krdw hY[ prmySur ny nw isrP ieh ikhw ik auh quhwnUM ipAwr krdw hY, blik quhwfy leI Awpxy ipAwr nUM drswaux leI Awpxy pu`qR nUM ByijAw ik auh sMpUrn jIvn jIvy jo AsIN kdy vI nhIN jI skdy, Aqy quhwfy leI mry[ “ikauNik prmySur ny jgq nUM Aijhw ipAwr kIqw auh ny Awpxw ieklOqw p`uqR b^S id`qw qW jo hryk jo aus au~qy inhcw kry nws nw hovy pr sdIpk jIaux pwvy”[ (XUhMnw 3:16) swry pwpI hn prmS y r u sp M r U n hY Aqy Awdr dy jg o h,Y pr AsIN swry as u qrW jIax u ivc ` AsPl he o y hW ijvNy swnMU jIax u w cwhIdw sI[ AsIN swry pwpI hW[swirAW ny pwp kIqw h;Y “ikauNik sBnW ny pwp kIqw Aqy prmySur dy prqwp qoN rih gey hn” (romIAW 3:23)[ pivq ` r Swsqr kihd M w hY “ke o I DrmI nhIN, iek ` vI nhIN” (rm o IAW 3:10)
prmySur dI Xojnw swnUM bcwaux leI AsIN swry mrn dy jog hW Aqy prmySur qoN dUr hW ikauNik AsIN pwp kIqw hY-pr prmySur kol ie`k Xojnw hY! aus ny swfy leI ie`k muPq dwq dy rUp iv`c Awpxy pu`qR nUM ByijAw hY, qW “jo aus dy pu`qR au~qy ivSvws krdy hn mw& kIqy jw s`kx!” iXsU msIh prmySur dw pu`qR hY, jo jIivAw, mirAw Aqy quhwfy leI muridAW iv`coN jIA au~iTAw[ prmySur ny quhwfy leI ie`k rwh bxwieAw kI qusIN aus nUM jwx sko, Aqy auh “rwh” iXsU hI hY[ pwp dI mjUrI qW mOq hY pr prmySur dI b^SIS iXsU swfy pRBu dy iv`c sdIpk jIvn hY[ (romIAW 6:23) pr ijMinHAW ny aus nUM kbUl kIqw aus ny aunWH nUM prmySur dy pu`qR hox dw h`k id`qw ArQwq ijnWH ny aus dy nwm au~qy inhcw kIqI[(XUhMnw 1:12) ikauN jo mYN mu`K g`lW iv`coN auh g`l quhwnUM sONp id`qI ijhVI mYnUM prwpq vI hoeI jo msIh pusqkW dy Anuswr qIjy idhwVy jI au~iTAw[ (1 kuirMiQAW 15:3-4)
quhwfw jvwb
jd swnMU mihss U hv o y ik AsIN pwp kIqw h,Y qW swfw Aglw kdm prmS y r u qNo mw&I mg M xw hx o w cwhIdw h[ Y prmS y r u dy Ag ` y kbl U kro ik qs u IN as u dy ivrD `u km M kIqw hY Aqy ies gl ` qy ivSvws kro ik prmS y r u ny qh u wnMU mw& kr idq ` w hY Aqy jo kJ u as u dy pq `u R iXsU ny kIqw hY as u dy kwrx ah u qh u wnMU qh u wfy pwpW dy nqIijAW qNo bcwvg y w[ jy AsI AwpixAW pwpW dw iekrwr krIey qW auh v&wdwr Aqy DrmI hY BeI swfy pwpW nUM mw& kry Aqy swnUM swry kuDrm qoN Su`D kry[ (1XUhMnw 1:9) ikauNjo hryk ijhVw pRBu dw nwm lvygw auh bcwieAw jwvygw (romIAW 10:13)
myrI vcnb`Dqw “prmySur, mYN jwxdw hW ik mYN pwpI hW Aqy mYN ies g`l qy ivSvws krdw hW ik quhwfw pu`qR iXsU msIh myrI Kwqr myry pwpW leI slIb au~qy mirAw Aqy myry leI muridAW iv`coN jI au~iTAw[ hux mYN sdw dy leI Awpxy pwpW qoN dUr huMdw hW Aqy ies g`l nUM mMndw hW ik iXsU hI myrw pRBu Aqy mukqIdwqw hY”[
__________________________________________
_______________________
nW
imqI
hux A`gy kI? iXsU nUM Awpxy mukqIdwqw dy qOr qy kbUl krn qoN bwAd, AsIN quhwnUM auqswihq krdy hW ik Awpxy nyVy iksy klIsIAw dw pqw lgwau ijQy qusIN Swml ho sko[ jd vI qusIN klIsIAw dy bwry pqw krn l`go qW prmySur nUM AwKo ik auh ie`k klIsIAw l`Bx iv`c quhwfI mdd kry jo ik quhwnUM msIhI dy qOr qy v`Dx Aqy prmySur qy bweIbl nUM hor jwxn leI mdd kr sky[ pr swfy pRBu Aqy mukqI dwqy iXsU msIh dI ikrpw Aqy igAwn iv`c v`Ddy jwE[auh dI vifAweI hux Aqy ju`go ju`g huMdI rhy]AwmIn (2pqrs 3:18)
prmySur quhwnUM jwx nhIN dyvygw prmySur ie`k mnu`K vW| nhIN jo quhwfy cMgy ivvhwr dy leI hI ipAwr kry[ prmySur jwxdw hY ik qusIN sMpUrn nhIN ho[ prmySur cwhuMdw hY qusIN ies g`l qy ivSvws kro ik ijMnHw qusIN k`s ky prmySur nUM nhIN PV skdy aus qoN izAwdw aus ny quhwnUM k`s ky PiVAw hoieAw hY[ prmySur ivSvws jog hY, Aqy aus ny quhwnUM AwpxI sMqwn dy qOr qy kbUl kIqw hY Aqy auh quhwnUM ipAwr krnw Aqy quhwfw iKAwl krnw kdy nhIN C`fygw[ ikauNik jo qUM Awpxy mUMh nwl pRBu iXsU dw iekrwr kryN Aqy Awpxy ihrdy nwl mMn lvyN jo prmySur ny auh muridAW iv`coN ijvwieAw qW qUM bcwieAw jwvyNgw[ (romIAW 10:9) mYN quhwnUM s`c s`c AwKdw hW ik jo myrw bcn suxdw Aqy auh dI prqIq krdw hY ijMnH mYnUM G`ilAw sdIpk jIaux auh dw hY Ar aus au~qy szw dw hukm nhIN huMdw sgoN mOq qoN pwr lMG ky auh jIaux iv`c jw phMuicAw hY[ (XUhMnw 5:24) pr eyh ies leI ilKy gey hn BeI qusIN prqIq kro ik iXsU ijhVw hY auho msIh prmySur dw pu`qR hY, nwly prqIq krky auh dy nwm jIaux nUM pRwpq kro[ (XUhMnw 20:31)
cwnx
| 75
� i.i•�<'>Mi.i
WWW.NEWLIFE.BIBLE
ttMm!I •I• di!•=M
S5511 • PUNJABI • 2019
www.sharewordglobal.com