Diturija data 1909 vëllimi 1 nr 2 by Shefqet Cakiqi

1 OKURT 1909.

MOT'I PARB

.N2 2.

DI TU RI J E PBRKOHBHlVlE CQIP LITERARE DEI,

IIC

IIEnc

Dreqt01]BS:

~UMO

-L~

Bl~ DITURAKE

LUUA.J

?KENDO

-~--

MBAN: Te verne re kur Gkrojrne: L u rn 0 S ken d 0.- Fjal£tore e vog£l£.-Maj: M. G.-Pse bje t£rmeti - Jaho begu oe Palok Cuca. - C;' t£ harne, <;'t£ pirn£ a.e qYG 1£ flem£. - Anc1ejKdej. - Pjesa Gt£piake. - Bibliografi. "

SELANIK ...

C;A R a I B A a I, MY a IRS

0 KA K.

DITURIJA TB VBMB RE KUR GKROJMB. Dy qint e Gtate-aet e kaqe vjet me pare Frengu i Barae tlOGse, guha jone po priGet ae po do<;etohete. Kete ze munt hi nxjerim ae ne sot. ReguAat e Gkrol1etores ae te sintaksit Gqip, jane Gum' me te hOAa ae me te CleAa nga <;'i pandehim ne. Keto reguAa me ca vise te Cqipuise popuAi i ka ruajture te fjeGtta; po per Gume nnde te tjere k2te g8 s' munt ta Clemi, ae laClimet qe behen nga l1e here jan8 Gume te mb8ael1. P8r fat keq tani Gohim se ae n' ata nnde ku guh80' e kan8 t8 bukur ae te pastr8, dal80 l1er8s qe bejn8 laaime, ae kjo duket8 me tep8r2 kur Gkrojn8. Laaimi n8 te folur s' eGte aq' i rezikGim sa ne te Gkruare: k2ta laClime duke u-nndosur ne Gkrime, apin l1e G8mb8A ts lige atyreve qe s'i kane; eae k2Gtu Gohim l1e ge te veGtire: Gkrimi ne V80t qe te na p3stroje ae t8 na fjeGtuoje gUh80, po na nxjer n8 GeGae na Gton laClirnet. Ky rezik eGte ge p8r te nrejture se bukuri e guhes eGt£ fugi 3.e begati e l1e kombi. Harimi DE t8 cilet kemi 180e guhen l' ene ger me sot, s' na ka qw' aq'i demGim pEr kete guh8, sa do te jete moskujdesj' e taniGmc ptr fjcGtssi ae pastr80' e saj. S'do haruare qe laClimet e sotme do te na mbesin ptr giClel1e. Barr' e keti faji u vjen atyreve qe Gkruajne pa marr8 pake mundim q£ t8 gykojne reguAat ae bukurin' e guhese. Me te Gum£t e GkrOI1£set kujtojn8 se s' kan' as l1e nevoj£ te mejtojne hOAesit' e guhes' s£ tyre ae pandehin se l1e guhe munt te Gkruhete fare aGtu si flitet ne qytet a ne pGat te tyre. LaQim, laClim i maCl! Ata qe duane te Gkrojne duhet qe t£ pukujdesen te nrejll£ mire rcgUAat e vuteta te guhes s'en£: pu kete ge sa Gume te mundohene, sa Gums te remojns ae te gykojn£ mesimet e Gkrol1£torese, prap' pak' £Gte. Ketu duam£ te G800jme ca laaime q£ hasen me teper ne Gkrimet l' atyre qe nuke loaen te nn£ re: H aiul mirs. Na ketu I1s laClim qe Gohim dit£ per dite. I mirs ecot8 miemu i nyjGim, d-m-Cl ka copez80 i p£rpara: Clemi 1]eri i mil's; pra ajo

E perkobeemc

"'lip

DITURIJA

111<>'i

1'''1"1' :-;'1" ::

Faqe 18

DIRURIJA

copeze ne rwjet e tjera behet tB, ae duhet te Berni 1Jeri'nt t8 mir8; si ae ne Gumes 1JerBzet t8 mir8. Ne reguAe qe Barn' me lart behete ae laBimi per emerat fem8fe: GtrpiS8 malie: htu do Bwe 6t8piss ss maae (a me mifÂŁ me l1e GUal18ze: Gtspi'3' 8S. malie): Keto dy reguAa qe duhet t' i dije <;do l1eri - se eGte turp te jemi kaqe psrtace -per fat te keq me l1e qint Gkrol1es nwte aet e nwt nuk' i dint>. 2. VS.haj ton8. Ky laBim perdoret me tepere ne Kor<;e; aGtu Bone ae: V8.hajt tOnl~, vS.h/~n tons, duke mos ndsruare fare psremsri tOilS. Tons EGte peremsr gB1regol1es Gumes prej te zotG; ne qual1etore do Bene ?J7IS: vS.haj yns, ae ne rwjet' e tjera do Bene t'8nB: vS.hajt t'81lS, vS.han t' ens; ne keto rEnje munt te B uhete ae fone, po kurre s'do Bwe ne qual1etoret: pra munt te Berni VB.h1ltjtt'on8 (sa-do-qe t' 8n8 eGte me mire); po eGt8 l1e gabim i maB te Berni vP.haj tons. KeGtu eae femsra do B~me: Nisma .ions, qual1etore; mSJnss 8'81W (pjeAetore ae aenetore); ne kaAZOI1Btoreae pritetore Berni mSJnw t' Snt~, me 1nBJnSUt'BlIP. 2. VS.haj tim. Kete laBim e psrdorin me teper ne rirokastre; htu tim eGte psrdorure ne VEnt te im, peremsr getregol1es l1ejes maGkUA: vs.h'tj tm. Ky peremsr ne rwjet e tjera behet t' im: VS.h1f,jt t' im, V8.hltl/B t'im. T'im Buhet ae per gerrat asjater: '[Jalpst t' im; ltjst t'tim. Ne femer do Bene: motra ime,' motrss s' ims, 1notrsn t'im8. 4. Dot vete: kjo copc; do Gkruare me dy fjale: do tB, do ts vete, se hGtu behet pritm' i foljevet ne tosksriGt; ne dialektet gegsriGt pritmi behet me ndihmBt te foljese kam: karn me vajt. Dot me l1e fjale rrden te qwet i zoti, te mundufÂŁ; s' e be} d'.Jt, a e ')sn dl)t; ne gegsriGt copeza dot. s' psrdorete, po Buhete vetem s' Wl e baj (s' munt ta bej). 5.

U aaGs, n l'/6S. Copa

eGte dy AOj: 1. peremer vetetor (Gumes

vet' e dyte a' e trete); 2 cope q8 Gsrben psr te bere foljete pesol1etore. Pra kur Berni u aaG8 (atyreve) a u aa6e (juve) do Gkruan; ve<; e vc<;.

Kur eGte folje pesol1etore, do Gkruare baGke: u-luGe, U-USHJ, ttitiJ e. GSHlm. Ne Gkrol1Btore te Sami FraGsrit, te G. Meyer-it ae te P ekmez-it folja pesol1etore eGte Gkruare . baGke me copet u: ztLa68 (ulava), .

zd.lJc,

nk8}mf,

etj.

6. If. hte Gkrol1e te gore disa GkrOl1es nuh dine fare ta pc;rdorin, p) e hcain si u vete p.onda; ~eta Bone tryn hera (era); plstaj Bone: vuj~:(;' J]-" us

(h=re.)

Prapz

hGtu

Gkrojne,

hV!i8 (u3e), \e}m (helm),

ltrOVU

NQ 2 (harova).

nnt

DITURIJA Ksta

laaime

dukens

ts aahen), gszoem

7. ~

mE tepsr

(ns nnt

Faqe

-~---

ns foljets PSso!}store: aaen (ns bset (ns nnt ts bshet).

ts gszohem),

Vinte, vente. Ksto dy fjalje s' duhet t' i psrzjejms; vinte S<9tsi

paraim i foljes t' araurs; vitJ.a, vitJ.e, vinim, vinte, vinin. Vente i paraim i foljess ts araur: ve!}a, ve!}e, vente, venim, venin, venin. Ms disa nnde aons veja, etj; duke psrdorur j ns vent ts tJ.ns foljet ts vaJtur. 8. - Heto male, keta male. Cpe<9 <9umssin e fjalsvet ma<9kUAe bsjns femsr (Keto S<9tspsr femsr, ksta psr ma<9kuA); pra fjala mal, me qens se S<9ts ma<9kUA(aemi Icy mal), na duket laaim fs aemi koto male (ns nnt qs ts aemi ksta male). G8nim. Pas ca <9krol1storeve disa emsra muntts bdlens femsr ns <9Umss: fry vsut, kslo vsnde. Po kjo reguA na duket se e ka Clemelin ns laaim ts foljess Cie jo ns zakon ts guhsss. Kstu <9enuams mE ts psrhapurst Cie mE ts psrdorurst e la aimevet. Sa Clams jans si <9ÂŁl1imets vegd qs duans studuar. Psr ata qs duans ts kujdesen psr fje<9tssi Cie drejtssi ts guhsss, kstti 'po <9ÂŁl1ojms <9krol1storet qs munt ts kendohens me <9ums fitim: 1. -OlcrotJ.8tvre e J]t~hss Gqip, prej S. H. F. (Sami be Fra0erit) Bukure0t 1888. 11s 0kr0l1store e mbaruars qs <;do Cqipdar duhet tel hndoj Cie tel studojs me <9ums reo Psr ata qs dins guhs ts huaja kS<9iAojms:

1.StalllboA

r&> '1tj,ta'n1dl.

-.:ii.<;

aA6av~Kli<;

YAwoon<;,

u:rco

I(wVO'tav-rLVOU

X~no'tol\!opWou

1882.

2. - Grammaire Albanaise, par P. W. (Vasa paGa Ckodrani). London 1887 (Trubner & Co.) 3. - Kurzgefasste albanesische Grammatik, prej Gustav Meyer, Leipzig 1888. . 4. - Grammatik der albanesischen Sprache (Laut und Formenlehre) prej Dr. Pekmezi. Vjens 1908. .

pzr studim ts dialektit 0qip ts KaAabrss rekomandojms r,;krol1storene

Giuseppe De Rada, Grammatika

della lingua albanese, Firenze DLLJno

1871.

Sksndo.

faqe 20

-- -

------

DITURIJA

Fjlllttore

e YO!Jd~.

Oum~ korcspondcnt£ na qahcn nga rnungim i ~£ fjaletoreje praktike, ae na aOnE se Gum" fjal" GqipqE ptrdorene. tani nE gazdat e n£ librat s' i kupEtojnc dot. Psr tE. mbuGurc kEte dEGi,,: tE kendO~Eset e pam" tE dobiGme qe pashtaj <;do muaj tE botojme ~E raaua tE vogEl per ea fjalE qc s' para udihen" dEftesatc.

AlIssi tyro TaraldarAck, fr. partialit0. j'aaUBS't tyr. Bitarafane, tialite

Atlttor

if. imp8r-

'~-"'---------------

l;ijkatol'e tyr. Mahqeme fro tribunal gr. o~)m(]"t)19~OV i J(omIJim' tyr. Milli, fro iJalional; gr. to"1,,,6v J{otlsWncioti tyr. Kanuni-esasi, ' ' mCGrutiet. fr. constitution, gr. dvv-:nyu,fl, Kotlstitucional iyr. MeGruta. fro conslitutionnel. J(ryetal' tyr. Reis. fr. chef, president Lajme tyr. Haber, malumat; fro nouvelle, information 1l1efGt8si Iyr. MisqinAck, fr. fa ib1cssc, incl1rie. , Jln"gim tyr. fikdan, adem, fr. . manq ue, gr. n.l.c~\t(,; I liIinistol' tyr. Nazsr, sefir. fr. Mii, nisterc. i J.lliuistori, tyr. nezarct. fro mll1l-

tvr. Tarafdar, fro Partisan. tyro :\TCGf etmek, ir. publicr, gr. unltOd~l~Vv) sterc, gr. 0.r;o'L!p,,(t~io\' Ts (')'0.)nr8 tyr. lian etmek. fr. :VmsGkrim Iyr. Im2a, Ir. signaproclamer. ture gr. V:r.0Y~)(l,~\\ Ts tpiJ.-ui'[; tyr. !<;ad etmek, fro TE 1U'llB6kruar tyr. Imza etOlek, invcnter fro signer gr. 0:rt0YL)('t~,,) lhftt.'i,~ (yr. Mann, ir. significaNS1inriks Iyr. Tcbea, fr. sujet. tion. gr. l)rtltCtOto. ! gr. \:1:1'1.1<OO{~ Ts dStllwrs tyr. Mahqum etmek, NsptttlsS tyr. Memur, fr. employe, fr. condarnner '. gr. u"u).f,n),o~ ])oDi tyr. Qar, faide, fr. utilitc, profit, Nevo}s Iyr. lhlija<;, fr. besoin gr. [ duhi(;11l8 tyr. QarAi laideli, fr. i Ctva"{I\11 J.; I'srkohs(-)me tyro Risale-i-mevutile. gr. (,)~O.nl1()~ . kuta, mcc;mua. ff. revue, gr. :nf,~)106nv~o\' lJO)'t'Zf""'s tyr. Qefil. ir. garant,. gr. £.)"/'1:11.1:1'1<:: 1'8.201' tyr. Mynbit, mahsuldar, Ir. f) f&;krOl}8 tyro ~ograija fro geo-! fertil, gr. ru~oyo~ graphic. I Ts getswILl' Iyr. Tesqiu elmek, I FJetrNjo'18 tyr. Jlm-yl-arz, ir. geo-I fr. calmer logic, gr. ~(U)}.oy[(t QYl'star tyr. MyiettiG, fr. inspecFjrrlcture tyr. L ugat. ir. dictiol1-! teur naire, gr. it.~l\(6\' Rezik tyr. Tehlyqe, Ir. danger. ~

if 8 l)otllars

f'yka.tI., tyr. Haqim fro juge. gr.

ol!:nd't11(;

gr. 'Kivovvo<;:

DITURIJA

Faqe_. 21 ~~--""'If

BsndSSt

tyr Ehemijet;

tance gr. o:r.o'Vomo'm<;:. G81'bslor tyr. Hidmetqar; mestiq ue, gr. u1!n~!5"m<;:

MAJ

fr. do-

Sa i tmbtl iG muaj i Majit Kur delnim rtZtS8 malit, oor.~:r.o&,o<;: Pi-an8 burimit neve qendronim; Gpress tyro Ymid. fr. espoir gr.O,m\<;: A e mba ment sa bukur ronim?

Gstitar gr.

fro impor~

tyr. Sejjah. fr. voyageur.

Glat tyr. Devlet. Hyqymet. fr. Etat,

gr. 1:&6:1:0<;:

Gtyp tyr. Matbuat, fr. presse. gr 'tlJ:Jto<;: Gtyps6kro1]s tyro Matbaa, fr. Imprimerie, gr. 't'V1toyga'Wiov Tratat tyr. Muahede, fr. traM gr. o'VYYl!a~1't

Nsksmuss gr.

tyr.

veqil,

fr. gerant,

d.\"t~:r.!:,oo"mo<;:

Ts vsndosur tyro Karar vermek, fr. decider. gr. d.:r.(\~MiS") Ve11011t tyro Imtiaz, fro Privilege, gr. :r.~o\'o~t10V (Ka ae mB)

Nw' ata lisa tt lulezuar Cpestit losnin duke. kenduar T8 perqafosur rrinim dtgonim I A e mba m8t1t sa bukur rronim? Tt vdisr]' ahere sa mir8 qe Nt krah8t twde kur b811e be E duke pucur, tint mt ceGl1e: Q' jetw pa mua nuku e deGl1e! T8 vil1t prape muaj'i Majit Te dalem rrezese malit Prant burimit ne te qwdrojmt E zemrat tona ne t'i baGkojme. Kon-;~ 16 Janar

S A R A ~ D A.

M. G.

1909

. --- -

Faqe 22

DITURIJA

jane dy Berra fare te ve<;anta: termet behetE eume here pa bu<;im volkani, ae tjatre here eohim qe '}E volkan bu<;et pa u-t.undure fare aeu. Betregoqesit rrefejne disa ekake pel' te tundurit e faqes'ss aeut : . 1. TE parin ekak e !)pjne ne te ekaret te palEvet qe formojnE cipen e fieut. Ata qE kane venE re kans pare se cip' e fieut tme s' eetE bere pej ,}e loj fie, po pej I}e eumice palE6 aeu, sicilido nga qe far' e ndryeme tE raaitura llEra mi tjatret: keto pale i 60him n' ata vende q'i ha ujEt, si ane lumit buze, detit a nepEr gropa. eamE ae mE lart SE keto palE s' jane pej 1110fare lende, ca jane mE te forta ae disa me tE <;krifsta; emne hers pra palet e sip8l'me dnke renduare mi lle pals tE dobet e beine qE te derlllohete, ae kEetn 1113cop' e mad' e cipes SE aeut eket a uqetE : kjo levizje ndjehet si termet.

Pse bje tgrmeti. Me 15 te Genendreut termet' i tmeruare qe nyau ne mes te natese ne juge t' ItaHse, me ea mmde ekaketoj vdekjen e afero 200,000 qeres ae humbjen e 155 miliune lirave. Km're yer me sot s'ie pare qe myxyre kaq' e ma8e; mE te vdek6i~et e luftavet mbeten si lodre perpara kesaj nyarjeje! Nga qytet i bukurE ae i maa Mesina me 150,000 qeres, vetEm 25,000 epEtuanE; mE qE grimE qyteti u-be qE pirk germ aaae; deti u-hoq 400 kut, pastaj u-lEeua i tme. marE, i terbuarE, u-hoa mi qytet si qE valE ajet metro e lartE, ae peiu sa kie lEnE tErmeti. Sikur kjo s'is mjaft, po ae zjari mbaroj SE 6kretuari fare Mesinen. Qyteti Re<;io, ne KaAabrE, pertej grykEs' SE detit, ae eume qytete

e peatra te tjere vuane ter ato myxyra. Mjeresi e atyre

viseve

s' rrEfehet

dot me gOjE.

9' Eete termeti ae nga se vjen? lIe nga yerrat qE diturija s' ka mundure te na <;palosiq yer mE sot, e5tE ae 6kaku i termetit. Qemoti besohee se aeu brenda eete plot me lenk te zjarte; ahere auhee se cip' e ae1lt. e6te si gujafe vezes ae brenda 86t'i ujeim; zjar'i brendesm bu<;itte nga lle here ae dilte jaete nga volkanet,; duke bu<;iture trenditte cipen' e deut ae kEetu beheetHmet. Po tani mE s' besohete qe deu brenda te jet' i <;krirE ae i zjarte: te diturit sot aOnE SE aeu kur ka zen' ne krye te ftoheta ae te ngurete, nuke nisi nga pHcipja, po mbase nga mezi, se ato cope qE ngureein beheein mE te rmda ae binin 'ne funt. Pastaj sikur t'ie aeu brenda plot me lmk te zjarte, do tE. nyanin ca yerra qE nuk'i eohim te nyajne. Pas kEsaj aeorije V olkanEt e sotmE s' janE o<;aker tE zjarit tE brmdesm, po janE vrima tE zjarit te vendesme, nxehtesi qE tfaqete nga te pjekurit 10trupavet te ndryeme, per eembd: ujEt me ea lende si kElqere, sods, etj. Pra s' do parE noqE eokHi midis zjarit te brmdesme de te termetit, se tani ve<; qe ky ijar mohohete, po ae tE diturit e detregollEs kane l10hure se nyarjet e volkanit ae tErmetet

Levizj' e ketyre palevct ts aeut munt te kete per ekak do rendEsin' e palEvet te siperme, do veperillln' e ujit mi ato palE te <;krifcta a te treteime. 2. Ujet sikundre qe <;krifeton paIet e aeut a6tu eumE here hap de guva te Illbeda brmda ne det. Tani dihetE fort bukurs qs ujerat e eiut kur RejnE vEnt zbresin' mjaft aeAP,yer sa tE Rejns prapE qe ventlle.tedaliu jaetEsi krua. Ksta IUnleq ta nmfa~lltÂŁ, kuI', yejnE de glirie (bal<;ik) e tretin,ae kur takojll' nOl}E fie ts kElqertE e hane canga' ca:: kEt:stu tfaqens

guva tE mbsaa.

Keto guva, si nukE mbajnE dot relldfsin e siperme, rrezohenE: ahere behet term!\t, se dUU trenditetE. NE ts tilE tn'met dsyohetB Ile zs i aelE si bubuAim e qieAit. 3 Te levizul'it e faqes'se aeut IllUllt te kets per skak ae ts ftohurit e fieut. Sa-do-qE mez'i rrotuAohesit tene s' fet' i leukte ae i zjarte, po s'munt t8 mohohete qe"" ,is eUlIls vende - nga l}s 6kak a uga l}E tjatrp, qE ad 11e IIxehtEsi,tc made s' jane mire te ditul's-ka sikundre na e lTef~jlle ae volkanet,' NxdltEsira brEnda ue aet munt tE durojE me qillt e me mijs vjet, se lieu vet' eete si 1113nap e le6tE qe s'Ie te dalE iaete tE ngrohstit. Po pake nga pake kjo nxehtesi duke u-ftohure, ay vEnt i aeut mpetilete, se po' ~do hup kur ftohet

Faqe 23

-DITURIJA

vogEIohet de mbliiletE j duke u-mblEilurE kflltU fie"duke xbrifurE ay vEnt i Ileut tfaq tfrmet,iie (Po e lIohirn qB IIkaket e termetit jane rns tB~;.~umB nga ~. e pandehllim. ':'jPo qE m' e ~udi~me akoma E6tE 6pP8ESi e tEfpJetevet: me lIB maqinE q'i aOIlE sismogmf ihJ"qE na tn-goll He mE IE vogEl at IEvizje tE Heul, EllIE provuarE ses' ka ditE qE tE mos ngaj tErmet i vochl. NE ca VEnde tennetet jallE tE pa ~krehurE' NE ~aponi ngajnE 500 tErmete nE mot. .ME tE 67rmft e tfrmetevet bEhen' nE !,:aponi He nE nisi tE AustralisE j kjo qElldrE vete gel' nE Poi-togali duke 8kuarE pej HimaAajavet, AnadOAil, Grl'qisE He ltalisf. M' aUE tjalrE tErmetet jallE tE Bpe6tE de bUZE Oqeanit tE Maa, nE AmerikB, qE nga gryk e Ma~Ellanit e !Jer n' AAaskf.

.Na kEtu ca tErmete IE pErmendur ae humbje qerEziB qE kanE 8kakEluarE: .1509 qE IErmel i ImernarE 1110StamboA (nE '. kohB tE SUAtan Bajazidit tE dytE, rrEzoj 1070 Btfpi, 109 ~ami, me qint 11erfs HenE vdckje; ky tErmet Bkretoj as qytetEt l'eliboAi, Dimotoka,QorAU,~tj. . 1631nEljetfrnlet.qB nRau ne ~apoli vdiqnE . 3000 qcrE5. . 1693 IjB tsrmet i maa 6kretoj BumE qytel tE SicilisE ae ms tepEr se 60,000 qerBs vdiqnE. 1755 U-bE qE tumet i maa nE LIsbon (Portogali): deti u-lsBua lIIi qytetu!;; 45,00) ljerEs HeIlE vdokjsn' liE kryeqytBt ts 6kretuars far e 1783 mE lIe tErmet ts maa 60,000 qerrs h~mpn' liB KaAabri ae liE Sieeli. 1797 ns Quito (Equatore) vdiqnE 41,000 Ij.

,."".

LEvizjet qE 8fUohen nE h;rmet JanE Ire ,\Oj6: tE vertikalta, tE tBI'aorta, tf valBta.

1797

NE Ifrmet tB vertikaltE qeriu ndjen qE Heu uIlet He BRitetf: ky tErmel s' bEll aqE lIume dEm sa tE tjel lOtIO.TErmet' i tEraortB bEn qe lEvizje si tE SitfSE, ile kE6tu BtEpitE rrEzohenE me lIE ~pejtfsi tE maile. HE IErmet qE ndjehetE mE qB vent lluku VErehetE ae mi IE tErE aet: gerrsi e l}E tErlIleti lIumE herB vete !Jer IIlB 400 mijE qilollleIra, sa do qE sisrnografi e ndjen ae 6um' mB . lark. Kjo lBvizje vete me qE ~pejtssi qs ndEron pas nalyrEs'sB aeut: BumB her' BlltE 500 a 600 metra8, fie nga qE herB vete yer mB 4 a 5,000. NE tErmetet fort dfUdur Bohim qE pEleet Heu, hapelB de ~ahetB j hto ~arjs nga lis hers sa po hapen mbYAenE prapE, po fie 8umE herE rrill tB ~elura 8UIIIE kohE. HerE tjatrE 1110tHmel 60him qE deu grinhellO disa metra sikundrB qB fie EBtB parB se deu \IIletE: nE Hind mB I}E tsrmet qE ra ms 1819 j lIE vilajet tel's bUZB detit humbi pESE metra ilEnE ujE! HB DE prr ~ndi EBIE se kaf6Bt de Bpes~t e ndjejlls.IErlllelill para se la IIdjejs Ileriu: kallE parE se zOqtB sa pa zenB termeti nisin qs tE rrrfejllE I}E paqelEsi IE maae. Kjo mbase vjen' ng' ajo, qE para se tE ndjehet Isvizj' e fortE, aeu ka ea trEllditje tE vogBla q' ato vetfm kaf. â&#x201A;¬1ft me katrE kEmUf ae zoqt'i ndjejnE.

Karakas

(Vellezuela)

12,000"

22,000 . 1822 Halep (Tyrqi) 10,000 1857 " Kalabri " 1883 " nisi lsqia (nE lllEIlgEts "

1883 volkani

Krakatau,

Napolit) nErmiet

2,000 tE ni..ivet

!':'lva lie' Sumatra, bu~ili duke 6kakEtuarE qE IHmet ts tmeruarE; valEt e delit vanE gEl' n' AmerikE, ae ZEl'i u-dEIJua me dit uH!; SE largut IIga volkani dOAi hi lie pluhur qr VaIlE Her n' EVI'ops as n' AmerikE; kaqE bu<;im tEmail ts volkanit s' EBtEpars kurrE mi Het.; anEt. e t.s dy nisi vet u-ndrYBuanB fare: ea vEIlde humpu' nsnE det, ea nisirra tE vO\JEla u-tfarplE j 40,000 qerEs vdiqn' nE ksts rebeB. 1896 DE ~aponi vdiqnE pej termetit 26,000 11erBS. 1902. nE nisit :\lartiuik (mEIlg e :\leksikrs, Ameriks) volkani Mont. Pelee bu~iti me liE forcE tE tmeruare: lIE avu.\' i pervfluarB dOAi nlla goj' e volkanit; qyt,otin GBqt Pierre e mbuloj avuAi, hiri de tYllli j mE teper Sf 20,000 qerEs Hens I}E vdekje ts tmeruars. 1905 DS Sieeli ae Kahbri tErmeti vrau 2,500 Ilerfs KaAabri 300 flerEs 1906 San Francisko 1,000 1906 Sieeli ae Ka.\abri afEro 200,000 1908

Faqe 24

OKUPI BE V ARDARI

.Jaho beg-u e Palok

Cuea

(Satir) KiG e 1'kem si l' dal nptr Okoder Me lli sude1 e me lli loder2 l' Gkoj l' u ra per ma:\e. Lum e lum! pse Oqyptarija Ka marre trokun kahe lirija Porsi pele nper za:\e. Po, medje, na qofte piro:\a31 Na pa pUGke eae pa Gko:\a

Duke po ngrehna mI veti,

Epo l' vem kostitucionin Krejt llaGtu si e kan zakonin Fiset tjera l1eti~. 1

Fycl

2uaulc. - 3fjale tyrqillt piro;', bravo

te lumte 4fqiqe (komlli).

Paj, ne krajli, deGti Zoti, Vec; n'a bijti, rin Kastrioti~, Hiktu nget6 - n' Madrit.

Medje Bone se e kemi kUGri, E me gase, nptr lli bac;i Martue n' Spalle kah dit. Kjo baC;iasa qe vajse 8one, qe ha:\a e nBOes S' dajse E fergit Kastriota. S' ka ma nget, po e Gifni vete: l' giave 'i nane s' na ban n' ket jete, Si i get kpuraat8 botaQ. orin Kastrioti

Alauro, elitE qE zot nga Spa-

lla qe aete se elitE sternip i qe gruajc qe ka qen nga femij' e Skmdcrbcut; Zoti Aladro ca kohe kill I'm' ne merak qE te behfll mbret 118 Gqip8l'i. 6afrE 7fjal8 tyrqillt: grua, >knpuiie "iio, balte.

DITURIJA E pranej me Gum arsye10 rinit sod i ka ra n' krye Me u ba krajl mi ne. Seta yeldBn! Por po drue Qi 'i pakice ka me u vonue: Kemi 'i pune te reo Hi fare riketll paska nnft2 Se po lypet krajl n' Oqypni Deres bujare le;13 E t' u ngrehka, jurra djale I Diku kame e diku m' kal8 Me arae krajl n' ktt ae. Pse, me ~as8, 14 ~ae aj po aote Se me fis aGt Kastriot, fakut t' SkBnderbeut. - QOGa binne15 preje fer~ Kastriotit \='paska ba asi motit Tu e hape rodin 16 aeut 1 Pse .eae jane qa dy n' Itale Qi u aGt ba mendja havale,17 Se jane fisit t' tij. Por ta lam ket fjale, s' a ~aUn nuk di si kan me ba Dy krajla n' Oqypni? .

NnoGte18 e bajn8 ea8 me ren19 Por kjo pune nuk mahet n' men Se ka nnoA820 n' Europe. Pranej krajl qani mun t' dale, Perse tjetri, po, pa fjale, Ka me mete nu lope. Por, kUG aue, do ta ket baft21 N' Oqyptarf me hipun m' taft,22 Aladros a rika? Nuk e di; por m' i' a ~asite23 8em se Aladron a tu e prite N' Oqyptari karrika 24 ; 1°hak, te dreqte. 11Albert rika eete l}e vAah nga Rumauija, vets quhet prine lie pandeh se eete nga far' e Skenderbeut: elie ky disa kohe broai poet' e lart qe ts behete mbret us Cqiperi: ie bel's paks merak uga m€lldja. 12ndjerf, deyuars. 1tjindurs pej dere bujare, fisnik. 14ms nRan ms duket. 15..uditurf, i habiturs. 16farfn. 17fjals tyrqiet: janE priaure pak ment,e. 18ndofta, mbase. 1"ralif 20te nyare 2JfjaIe tyr-qiet: baht, fat. 22fjals tyrqiet: talit, aron i mbretit. 23ms nRan 24froni.

Faqe 25 Puse Aladrja i ka do pare Me t' eilat n' tok Gqyptare E ka zan noj mik, T'dAet manej, po duen me aane Se atf besen i'a kan aane N' Trieste, a n' Dubrovnik Qi n'seAj25 kan pu ta vu

N' qofte se 'i her8 ka me u-pagu

Hado bor<;e t' vjetra. rinja e mo<;me pu at ae Kjene munnue me bes e fe E me arme e letra. Po, por t'sodGmit, kqyr qi here I E kan ~ett si me teftere Puna hee ma mare. Pranej sod eae 'i stervine26, Mjaft qi t' hase m' noj sterlinB27 T'mahet ataetare28! E tu kene se Aladrja i jon8 S' e ka pasun der taG vone T' nerGmen zi kulete: Rrea e rrea kulutes t' tij l' jan8 kacrue29 ataetar8t e ri Porsi uGujza30 knete. Po, per fika, ehu! pu Ger 80nB kuleten e ka djerr (Moter, drue, me t' Bm8n), Pse eae gruja31 i a ba uk E e la riken t' ngraP2 kacuk33 Pa pare e pa femen. A pa pare per k8t bes8 Ve<;se i qet aj zaval3~ kres, fa s' mun t' qes8 n' trego Puse parja sod n' Oqypni AGt liri e autonomf. 25froll 26kerllle, kufolll' e prieur' e kafeese a e l}eriut; l}eri i ndyre 27Iira-illglizi. 2"mEllIelietar, patriot 2"jane deraurf, kan' IIxituarE. 30eheul}a. 31rika kie matTe l}s grua ingIize. eUllIe te pasurE, se vets fete pa l}e pes£s. 32ts yore. 33kercu. 34tyrqiat., i gore.

F-aqe .26

DITURIJA

E ferg Skenderbeg

.N'2 2

Vec; se Gka-drue me e pErm en un!" Drue se Gkodra s' e len mrens: AGt e panafake !36 Por ani; pse krajJi i ri Der sa t' apE t' baraw Jiri Munnet me nnej n'Vrake3'. (Nga iilJra Anzat e Pa1'nasit).

S' a pra tjettr, faqja e barpE, Vec; se Aladrja ka me araE Me sunue3" mi ne o l' lumEt na bre Turq e t' KGtenE GumE Gyqri ka me kenE N' araet rini n' ht ae! 35te sunojf. I

36fjalf tyrqi6t: gfl afre GkodrfS

e v,ore, e mjerf, 3'pilat i vo. ku ka 6ume den'a.

Teqe e BektaGil1et ns K3A.kandelen.

.M2

DIUTRIJA

Paqe 27

-~--------------

Q't~ ham~, Q't~ pim~ fie qye; t~ flem~. Zoti W. T. Stead, dreqtol1£s i se pcrkoh£Gmes ingliGte Review of Reviews bsri l1e letre te p6rgia£Gme ne dij£tar£t, artist£t ae l1er£s t£ CHatit q£ kan' arrire 11£mOGt6 pcrparuare, ku i pyet mi menyret te flejturit, te ngr£njes£ ae te pirjes£. Mjek£t na kan£ rrdyere ae po na rrdejne gia£l1e ca reguAa, ca k£GiAa; po Steadi aa se £Gte mE mire te pyesim ata q£ kan£ vuajture ae provuar£, se ata q£ dille. Pyet£si mori Gume pcrgigje ae i botoj ne te perkoheGmet t£ tij; disa nga ato po i marrimae ne ketu, duke nisure pej atyreve q£ na tregojne menyr£l1 e uGqimit: . Sir Theodor Martin (istoriGkrol1£s,92 vje<;)aote: te ngr£net e kam te pake, po s' kam 1101110reguA t£ ve<;ante. Vere pi fort pake ae giael1£ me Gum' uje. Duhan s' kam pirre kurr£ 010jet£t l' ime. ~eneral William Booth (89 vje<;) ka disa vjet qe s' ha mho; vere ae pirje tjatre s' perdor; duhao s' ka pire kurr£. Alfred Russel Wallace (dijetar, 85 vje<;) aot£ se <;do l1eri duhet te geje vete <;'uGqim i vjen mE mire. Wallace-i aote se geAet me brum£ i pelqejne Gum£, po me qene qe s' i tret dot, tani ka kohe qe mE s' ha; ha vetem .1110. here diteo geAe me pake miG, ae keGtu eGte G6ruam pej 116gUA<;i(te zenet e frymes). Vere ae bir£ ka pire pak£, po tani ka 25 vjet q' e ka lene. Duhan s' ka pire ve<;e fort' pake 010t£ ri. Wallace-i keGiAOngeA£ te pake tie te lehte. William Huggios (dijetar i qieAtregol1£s, 84 vje<;): Pake miG tie vetem 1110her£ diten; gysm' oke qum£Gt diten tie zar zavate (lakr£riGta). Pas dreke kafe ae <;aj. Kurre duhao. William Michael Rossetti (vjerGetor, 79 vje<;) n£ te o\Jfene s' ka ua£, ha <;'

t£ doje; tani

1110 pleqesi

pi vet£m uje; duhan ka pire gia,;qe tie p0 pi akoma.

Wiliam Crooks (dij£tar, 74 vje<;) ha tie pi pa 110 11£ fare reguA£; Gendene e ka o£ vent. Lord Roberts (mareGaA, 74 vje<;) aote se 11£ I1grel1je tie ne pirje duhet t£ mos lakmoj£ l1uiu tie duhan t£ pije fort pake a te ndruhet fare. Lord Averbury (dij£tar ae Getitar, 74 vje<;) pake ngrenje, vere tie -pirje fort pake a mE mire fare. Duhan as fare. Sir John Gorst (l1eri politike, 73 vje<;) aote: ngrenja, de duke plakurt do pakesuare miGi; s' ka pire kurre ge tjatr£ ve<; ujit; duhan s' ka pil6 as l1e cingar. Sir Francis Burnand (Gkrol1es, 72 vje<;): geAe te lehte, pake peGk, po jo miG berri a miG gahu; ver£ tie pirje t£ tjera, po te mira; duhan nga l1e cingar pas buke.

Faqe

DITURIJA

John Clifforord (f(eri politike, 72 vjee;): miGi do ngnmE pakE; hani zarzavate ae pemE; pEr pirje ae duhan s' kam no fIE mendim tE vee;antE. Frederic Harrison (Gkrof(ES, 77 vjee;) BotE se f(eriut GEndenE ja priGin mE tepEr gErrat qE ha se sa gErrat qE pi: mE gaGtEajet' ae GtatEaet vjee; f(eriu duhet tE hajE gysmEn e asaj qE hante kur iG i ri: mE tE Gumat e smundjevet na vijn' nga tE ngrEnEt GUmE.- VerE fort pakE. - Duhan s' kam pirE kurrE. Fa irbairn, (prift 70 vje<;) kujton se fjeriu s' duhet tE mejtohet' aqE GUmE pEr ngrEnje, vetEm do kujdesurE qe mos hajE ms GUmE se nevoja; pirje aE duhan zoti Fairbairn s' ka, VEnE kurrE nE gOjE. ' Thomas Hardy (vjerGEtor ae fiAosof, 68 vjee;) BOtE: pakE miG; pakE verE; -as fare duhan. Lord Rayleigh (fisikar i dEguar, 66 vje<;) BOtE: pakE miG; - fort pakE verB; - kurrE duhan. George Bernard Shaw (kritikar ae BjatroGkrofj£s, 62 vje<;) BotE se qE 27 vjet e t£hu s' ka VEnE miG nE gOjE ae ka TIE Gwdet fort t.£ mirE. - VerE s' ka pir£ pErve<; se kur ka dEtyrE mE no TIE gosti. - Duhan, zoti Shaw, e;uditetE qYG fjeriu munt t£ b£j£ fjE g£ kaq£ t£ ndyr£. Sir Edwin Ray Lankester (dijetar, 61 vje<;1 Bot£: TIeriu q£ vete gaGtEajet vje<;, po ae q£ ms pam, duhet£ q£ t£ ndruhet nga miG i kuq (miG berri); munt te haj£ miG peGku ae zogu; - verB ae pirje t£ tjera pakE; - duhan 5 a 6 cingarB ditEn. Sir W. M. Ramsay (dij£tar 57 vje<;): ger m£ 30 vjee; hani sa t£ muntni pas t£ pes£ajetavet hani sa ms pak q£ t£ muntni; - pini e;aj tE JehtE, ae Gum' ms t£ raA£ ver£; - un£ s' pi dot duhan. Nga giB£ kEto q£ pam£ ger kEtu del fryti se ata q£ kan£ rojtur£ GUmE ae kan£ ruajtur£ GEnden£, jan£ tE baGkuam n£ tE BEnE qE TIEriu - ae ms tepEr si PErparon n£ mOG£- duhet qE t£ haj£ pakE miG: Gume nga keta q' u pam£ PErgigjen ms lint s' han£ poBua fare miG. Vertet tani mjekEt (heqimet) na BonE se miGi na Gton ca smundje si pEraesi (romatizma), gule; (tE zEnEt fryma, astmE), damAa, etj. Sa pEr duhan ae pirje me Gpirto (verE e tE tjera) eae ato i pamE qE ms tB Gum£t e GkroTIEset i perdorin fort pakE a asfare. PEr pirjEt eae e perkohEGmja frwgiGt La Revue. kiG bere pyetje vjet, ae iGkupetuam pej pergigjevet se ms te Gumet e mEnta rEvet s' pinin pirje me Gpirto, po UjE ae <;aj. CumE Gkrof(Es BanE se pirjet me Gpirto e ndaJojnE f(erin' ngapuna me reguA. Vertet ka paturE disa Gkrof(ES si Edgar Poe, Hoffmann, Alfred de Musset, etj qE kanE qEnE pijanicE, po kEta janE jaGtz reguAzs, ae kan£ rojturE GumE pakE. E pErkohEGIIJeja Review of' Revif:uJs boton ae sa GUmE flenE disa fjerzs t£ permenur te sotmE. Cum£ nga kEtli kanz BEnZ se TIeriu duhet tE flerE mE

.N2 2

,.._~_.-

~~---~-_.-

Faqe 29

DITURIJA ~--,-

~~-~------

tepH se nga C;'fie tani. Tani aong bota se lOtat org gumg natgn glOtgmjaft, po siC; dukete kaq' gumg s' maston. I dgguari dijetar Isaak Newton m£ I1g 1etno tg lOkruar£ m£ 1716 aote se kilO zakon t£ fIer£ 8 a 9 or£ ditw. Na k£tu raCioj qe boton g pHkoh£lOmeja inglize, duke nisur£ prej atyreve q£ flens me tepH: ErnE]'

W. M. Rossetti Sir G. Lewis Sir R. Ball Israel Zangwil Tet£ mbgajet dijdar£

PUllS

lOkrol1£s jurist astronom lOkrOl1£S

lOkrol1£S, etj, kan£ aw£ se fIen£

l1£zet kan£ a£ng " Gtat£ " " " Sir T. Martin lOkrol1£s l1eri Ctati Lord Me Donnell Alfred Littelton aktrise Ellen Terry gazetar G. R. Sims dij£tar Sir W. M. Ramsay Pas k£saj drase (.)ohim se gumi s' ka pH ndjen £]eriut trupi.

TIRANA ae pazari

vje" 78 74 57 43

sa orE flenE

9 ger 9 8 8 8

" " "

1/2

9 9 9

8 7 7 6" 91 6 7 62 5" 50 5 1/2 4 6 59 4 " 5 60 56 3 " 4 reguA ve<; se "nevojw

q' i

Faqe 30

DITURIJA

t I I I

I I

)

YIe rugs ne Sarande. qe bwin oeror

qemziG. Kur vdisle rJB mb:et me qinl qeres, gra e bura, ae. reGIn mi varl Ie kryetaril Ie lyre.

AIHlej In~tej

YIerezit e mb,;aer] ne Anam (Hindo<;in) Iregojne qe jane fisnike ae Ie Ka ~ume gerra Ie <;udiGme nE ngrenje bega<;im duke lene oOr]le: Sa me Ie gat' t' i kele ooql'e dares aqe m' i maa , te l1enut. Ne <;in hans mil1t' e aravet: miu i ares ne na dukete si 11e Gtez' e eGle qeriu; se aqe mE pake punon! ndyrs, po me te vertet eGte Gum m'i Pandaj s' eGle raAe Ie Gohe qeriu atje ooq qe peAembe ae mE tepEr tE gatE. Ii pastrE se rosa Cie se derri.-Ne <;in ham ae krimbal e mendafGit: krimpoin' e Ne Dahomeje, qe kamj' e FrancEs nE fjetl1r q' eGte ne pGiket e zjejne, e <;veG' zaA. te Perendimit n' Afrike, iG zakon kGill a' e Gtypin me te veras veje: I

DITURIJA aone qe behet Tje geAe Gum' e GijGime. -Praps ns <;in hane folen, e qe AojdeAsndYGeje: kjo fole s' eGte bue pej Ide<;kae pej Gkarpa, po nga disa AOjmYGku ae bimua te tjera: eGts Tjs ngrenje Gum' e GtreTjteae auhete se ae fort e GijGime. Vsndssit e nisise Sejlan ae l' Arizonss (Otet te BaGkuars, Amerikc) guajne ae hane Tje AOj milingoTjs. te maae: kjo ngrenje ve<; q' SGt'e GijGime, po dukets se i Gton ae fort Gums fuqin' e qeriut. TatarEt hane miG kali ae pine qumeGtin e pelss: Kete qumsGt e len e vjen' ae bshets Tjspirje si birs fort e GijGime. Kssaj pirje i aons J{umis Tataret. MiG kali hane ae n' Evrops. Ns Francs, n' In!5iIters ae getks hans me Gums Gijs kcrmiTjte, bretkosat ae breGkat. Vsndssit e Australiss hans gupuiTj

ae harajeGka.

Arabst e Afriksss pjekin karkalecst ae i hane si geGteqa ts pjekura.

Ns Brazils ka Gum' miq ns Gtepit. Ptr ts Gpetuare nga ksto Gtsza te demGime, nndssit atje kane stuvitura qe garpu, i ciIi ron ne Gtspirat as ze miqta Gum' mi: mira ss macja ; kyeGta Tjsgarpar sa qa neparks, po pa helm ae pa nOTjarezik pu Tjerszit.

Faqe 31

NE <;in mjeku 8G1'i pajtuarE p8r mot mot ae pagohett vet8m kur EGte nSGendet qeriu; ne qofte se semurete ahere i pritetE pajtimi.

Pjesa

Gt~piake

P8Y t8 ruajturs vet8 taze.-Veja priGet se gujat' e saj merr ere nga vrim!<;kat e vogela: ky eGte Gkaku qe vet' e vjeteruara kane Tje vent te zbrazEta; Per te ruajture vete duhet qe te ndalojm' eren te hyje brenda; pu kete, kjo eGte menyra m' e mire ae mt praktike: Vini pu 1}s ok' uje tre a katre duhem kslqere te Guare. Vini vet8 ms 1}'ene te ndere ae derani mi t6 e mbulo-i-ni me kste qumeGt kelqereje. Pastaj kEte ene vir-e-ni mE 1}8vent te ftohte, si bimcs. Pa Gkuare Gume kohs uji ze Tje cipz si akuA. Ujst e kslqeres hyn ne gujatet te vezss, bEn 1}ecipE ae i ze vrirn<;katte vogsla. KeGtu, me k8te menyre vete ae pas'lO muajG jane fare taze sikur jam pjeAe sot.

P8Y ts yeturs sa lee, 'msnda(e tie pambuk lea 1]S pslhurs (kumaG). - Mwyra mt praktike eGts te presim 1}8cope te vogsle ng' ajo pcIhure, ta bEjmE fije-fije ae te djegim ve<;an <;do fiA ns flake te qiririt : .leGi de mEnNe vsnde ts ftoht' afrs polit ts veriut, si ns Grsnland, Laponi ae ns veri tE dafGi duke djegure mpGtiAene ae japin Sibiriss, atje tek s' ron kali a no qE Tj'erE te ligs, sikur digete bri a pwde kafGE tjatrE, nndesit pudorin IPo AOj ae bsjnE qE Gkrurnbs; pambuku digets dre te: maa q' i aons ren ae qc:n te: pa aen' ers ae s' Ie Gkr~mbE. Duke nsrnEruars fijet gejms sa ptr qint pslstuviturs, per ts hequrE sajÂŁ (kszak) mi akuA. Reni u ep ae qumSGt per ta hura ka leG ae parnbuk. pin;; reni si ae qeni durojnE mino ns tE Hohts ae rendin me Tjs <;pejtEsi tE maae duke hequrs sajat. Nt Sibiri qent' i pudor ae qeveri e RusisE pEr ts GpSnE postw.

Psr tb elms nyejast e Cums hers kepuca na vret nyejae nE ksmbs qs na s' na lene l' ecim.. Kundre emir'

ksmbsssae na bEn asmbin ae nyejaet m'

e barit janE kSpUCEt e gera, PC)

Fage 32

DITURIJA

si te na behen e pastaj duan' nxjere keGtu: mirni nga spiceri (barbel1es, e~' sa~i) pake nga '110 pluhur g'i o.one fren~iGt aeide salieyliqne; mbremanet vini ksmb8n n' Uj8 te nxeht8, ler-e-ni SJ te '1Jmet mir8 pasdaj p3ij-e-ni 8.e kripni nyejo.in me pake ng' ay pluhur; mi pluhur vini 118 cop8ze kart8 a mE mire 118COp8 mUGahmba te vera8 (diaGilon), pasdaj lia-e-ni me '1e p81hure te bUt8. <::do mbrem8 psrsuitni kete pun8, ae psr 118 jave, t8 Gumen, do t8 Gihni se nyejo.i ~keputet8 ae bije vet8vetiu: mos e hiqni kurre me pahir.Kur beni bare munt l' ecni se nyejai sa t8 ket' ate pluhur mi tE mE s' u a8mp.

N 8 kete fletoreze GkroTjesi keqyr ae analizon 21 fjal8 araq iGte, maqeaoniGte ae iliriGte te vjetsr ge ka geture n' istorit te Gkrol1eset t8 vjetue; nga keto G8nojme: BCK6<;; (vekos a bekos) fjale qe, pas Hero8.otit, aan8 dy dj8m oragu te rritUrf! pa deguar8 Z8 l1eriu, psr te kukuare buk8; vekos, Ggip: b u k e. 8d.y:vgw<;;(8amirios) kendo'1es, oraqiGt; ngan me fjalet Gqip ea mirs (ay q8 oot ksnge mir8). Dn000i (visi a besi) POPUA i male vet t8 BaAkanit; fjala Gqip bes8, i bes8s. lIeAAn. (PeI8) kryeqytet i Fi!ipit te Maqe8.onis; Gqip: pels. 'Ey,aOia, (Emaaia) emr' i Maqeaonise ; Gqip: e maaeja. MaAwi<;;(Maliis) popuA i Mageaonis8; Gqip: mal, malssi, malssor. "A0:rw'w<;; (aspetos) emu' i Aqilit; Gpip i 6pej te.

Mondt emirs fie Jnf)]leaa ka.2p. - Qum8 her8 moneaat kaAp i b8jne aq8 mirs sa mezi ~quhet8. VIe menyr' e leht8 psr t8 kup8tuar8 n'eGte kaAp a jo '18 monea8, do fsrkuar8 me l1e monea8 t8 nrtet8; e mira' gio.el1e vijos t8 gel1eGtrsn, se metal'i psrdorur psr keto moneaa 8Gte m' i bute se ay qe psrdoret psr te hOAat e nrteta. Pa t8 lars Vfl.jet.- Vaj' i trumbuA ae i priGure ndreqet duke lare me uje; psr kete pune vini vajet ne l1e qelqe te maae, gys8m psr gysem me uje ae lulukuntni mire ae me fort qelqene; pasdaj kUAoni vajet q' eGte mi W: uji mban giae gsrrat e huaja qe ka vaji d' e pastron. - Nc qofte se vaji eGt'i priGurs 8.e ka hiaerim ahere do zjerc

me uje, ae do trazuare me l1eluge

maae.

Biblio{Jrafi. Reliqlbie e vestigi dell' autieo eeppo glottico albanese Michele Marchiano Napoli 1908, 18 faqe.

N!! 2

Bgev'ttov

(vrention a brention) i oOGin

n' !liri kokes' S8 drerit: brirs, brine. KMtov (Kaston) do-me-oene dru, m8 118POPUA l' Epirit; Gqip: ka6ts.

Un albtografo inedito di Girolamo De Rarla, Michele Marchiano, Trani, 1909, 33 faqe. Vec; ca Genime te veg818 mi jeten ae

vepsrat e De RadIOs,Gkrol1esi(q' eGte '18 kUG8ri i vjerGetorit Qqipetar) boton (fage 19-33) '18 letre t8 Gkruare prej De Rad8s vete m8 1885, ae ne te dIet plaku perGkron jeten' e tij q8 nga !indja 1814 e gtr ne mot 1848. Zoti Michele na kiG aen8 mE pars (1902) Tj8 vepre t8 maae mi De Raden, po ae dokumenti qe nxjer sot ne drit8 ka Tje vlefi' t8 maae pu jeten e t8 paloaurit vjerG8tor kaAabrez. GtYPUI'8us atypsakrol}st .Mbroassija" Selanik.

PAJTIMI: Mot-mot,

n8 Tyrqi

6 muaj

Mot-mot,

JaGtE

G m uaj

nU1nSf

VjerGa, fytyra

n' adres£

p£fit

nga

N8 Selanik

IJjs

2 grOG.

Letra, Gkrime, kwg£,

I 0 frall~a

s' Gitets me uumsr jaGts Selanikut.

nDitm-ija"

gro(:;

b8jl11£

{' cila

t£

fjal£ na

OTYPEOKROI1A

etj.

t£ lla

d£rgohen

t£ s£ PERKOHEOMES.

11£ t£ psrkohsemet

clngohcb.:

Iutemi

t]£

tEl1~o nga ~do libr£

mi Oqi-

Capt.

OQIPE nM B ROe

B S I J A" KRISTO LUARASI