100 sposobów na aktywną starość w Kielcach by Tomasz Gliński

Opracowanie merytoryczne i redakcja: Tomasz Gliński, Aneta Król, Anna Biskup, Kamil Stanos, Karolina Bulanowska, Piotr Chałupka, Magdalena Gościniewicz Wydawca: Stowarzyszenie Homo Politicus www.homopoliticus.org.pl

Publikacja powstała w ramach projektu pn.: Uniwersytet Aktywnego Seniora współfinansowanego przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej w ramach programu ASOS 2014 Egzemplarz bezpłatny Kielce, 2014 r.

Szanowni Państwo, Starzenie się i aktywność społeczna są ze sobą powiązane. Z jednej strony seniorzy stopniowo wycofują się z życia społecznego kończąc swoją aktywność zawodową, z drugiej jednak wiele starszych osób dzięki aktywności społecznej w starszym wieku, prowadzi intensywne, barwne życie. Aktywni seniorzy doskonale wiedzą, że taki styl życia wpływa na jakość bycia emerytem. Pozwala z jednej strony ciągle nadążać za zmieniającym się światem, z drugiej posiadać grono przyjaciół, z którymi czas spędzony na stare lata może okazać się drugą młodością. Dlatego też z przyjemnością oddaję w Państwa ręce publikację podpowiadającą jak można stać się aktywnym seniorem w Kielcach. Jest ona efektem naszej półrocznej pracy z kieleckimi osobami starszymi w ramach projektu Uniwersytet Aktywnego Seniora. W ramach projektu zaangażowaliśmy społecznie kieleckich seniorów m.in. w dyskusje akademickie, warsztaty pisania własnych małych osiedlowych projektów, czy też przeprowadzenie debaty na Uniwersytecie Jana Kochanowskiego. Efekty naszego projektu mogą Państwo zobaczyć na zdjęciach zamieszczonych w publikacji. W tym miejscu także chciałbym serdecznie podziękować uczestnikom naszego projektu. Spędziliśmy razem wspaniałe chwile ucząc się wiele od siebie, zawierając znajomości, które będą z pewnością trwały dłużej niż sześciomiesięczny projekt Uniwersytetu Aktywnego Seniora. Dziękuję również wolontariuszom i członkom Stowarzyszenia Homo Politicus, którzy poświęcając swój czas przyłączyli się do pracy nad projektem. Widząc tę aktywność muszę przyznać, że już niedługo nie będziemy musieli się zastanawiać czy polskie społeczeństwo jest biernym społeczeństwem.

Tomasz Gliński

Prezes Zarządu Stowarzyszenia Homo Politicus

1. 2. 3. 4. 5.

Korzystaj z miejscowej oferty kulturalnej. Wyjdź do kina, teatru, muzeum. Zapisz się do klubu filmowego np. Klub Fenomen. Wyjdź do kościoła, na spacer – poznaj nowych ludzi. Nie oglądaj telewizji samemu, zaproś sąsiada na ulubiony serial. Dołącz do grupy artystycznej, sportowej, religijnej.

Widnokrąg Dobrego Kina

Kino „Fenomen” zaprasza na cykliczne środowe spotkania /o godz. 18:00/ z kinem niekomercyjnym i artystycznym. Przegląd realizowany jest przy wsparciu Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej, Filmoteki Narodowej, Sieci Kin Studyjnych i Lokalnych oraz Sieci Polskich Kin Cyfrowych. Program przeglądu jest układany miesięcznie, klamrą spinającą przy doborze repertuaru jest wybrana kinematografia, ważne zjawiska społeczne, czy też określony rodzaj/gatunek prezentowanego dzieła filmowego. Cykl jest realizowany w kinie od września do czerwca. Adres: Kino „Fenomen” – Wojewódzki Dom Kultury, ul. Ściegiennego 2 w Kielcach tel. 41 365 51 48, 669 555 019

Międzynarodowy Festiwal Filmowy WATCH DOCS

Uczestnicy Seminarium Aktywnego Seniora w ramach projektu Uniwersytet Aktywnego Seniora. Celem Seminarium było stworzenie przez seniorów trzech inicjatyw lokalnych w Kielcach.

Jest to jedna z największych imprez filmowych na świecie poświęconych prawom człowieka. W Kielcach odbywa się w maju i trwa kilka dni. Spotkania z ekspertami, dyskusje panelowe, koncerty, wystawy itp. są integralną częścią festiwalu. Organizatorzy współpracują z organizacjami pozarządowymi, instytucjami kulturalnymi, ośrodkami akademickimi. Seanse i dyskusje odbywają się w Muzeum Dialogu Kultur w Kielcach. Adres: Muzeum Dialogu Kultur Kielce, Rynek 3

Zadbaj o zdrowie – skorzystaj 6. z oferty Akademii Promocji Zdrowia. 7. Zapisz się do klubu książki. Poznaj swoje korzenie, dołącz 8. do Świętokrzyskiego Towarzys twa Genealogicznego „Święto gen”. Załóż grupę sąsiedzką „Poma9. gamy” by pomagać sobie nawzajem w sprzątaniu, malo waniu, naprawianiu. 10. Zostań wolontariuszem! Wyko rzystaj swoje specjalne zdolności do pracy w stowarzyszeniach. 11. Zorganizuj cotygodniowe spot kania z seniorami ze swojej okolicy w lokalnej bibliotece czy osiedlowym domu kultury. 12. Dołącz do Klubu Seniora. Odwiedź swoich rówieśników, 13. którzy mają problemy z porusza niem się. 14. Zaproś znajomych na wspólny obiad. Dołącz do grupy dyskusyjnej 15. i rozmawiaj o lokalnych proble mach.

Świętokrzyskie Towarzystwo Genealogiczne „Świętogen”

Dla chcących poznać swoje „korzenie”, proponujemy zapisać się do ŚTG „Świętogen”. Jest to stowarzyszenie społeczno – kulturalne zrzeszające miłośników genealogii. Opiera się na pracy społecznej członków. Pomaga im w dostępie do dokumentów współpracując z archiwami, instytucjami naukowymi, religijnymi w kraju i za granicą. Organizuje prelekcje, wykłady, spotkania integracyjne. Informacje – tel. 41 331 93 55

Akademia Promocji Zdrowia

W trosce o podniesienie świadomości dotyczącej wpływu różnych czynników na zdrowie człowieka, Wyższa Szkoła Ekonomii, Prawa i Nauk Medycznych oraz Świętokrzyski Uniwersytet Trzeciego Wieku proponują spotkania z lekarzami, dietetykami, terapeutami, rehabilitantami. Tematyka różnorodna - od chorób najczęściej występujących u osób w starszym wieku, profilaktyki, promowania zdrowego stylu życia. Spotkania raz w miesiącu od 12 listopada o godz. 15:00. Wykładowcy z Wyższej Szkoły Ekonomii, Prawa i Nauk Medycznych. Adres: Wyższa Szkoła Ekonomii, Prawa i Nauk Medycznych, ul. Jagiellońska 109 a. Informacje – Świętokrzyski Uniwersytet Trzeciego Wieku tel. 41 361 00 05

Stwórz lokalną gazetę. 16. Pójdź do kina ze swoim sąsia17. dem. 18. Korzystaj z oferty Domów Kul tury - zajęcia taneczne, chór. Stwórz lokalną kronikę opisującą 19. historię Twojej okolicy. Zaproś znajomych na wspólny 20. spacer np. po parku.

Uczestniczki projektu Uniwersytet Aktywnego Seniora realizowanego przez Stowarzyszenie Homo Politicus

Akademia Polskiego Filmu

to dwuletni kurs historii polskiego filmu fabularnego. Na program składa się 96 filmów, które można będzie obejrzeć w Kinie „Fenomen” raz w tygodniu w wybrane wtorki od października 2014 roku. APF adresowana jest przede wszystkim do studentów, ale ma także charakter otwartej wszechnicy dla zainteresowanych poszerzeniem swojej wiedzy humanistycznej. Zajęcia składają się z godzinnego wykładu, projekcji filmu oraz spotkania z twórcami. Wykładowcami są profesorowie i doktorzy z wielu uniwersytetów oraz kieleccy filmoznawcy, znawcy danego tematu. Słuchacze Świętokrzyskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku są zobowiązani odebrać karnety uprawniające do wejścia do kina oraz materiały informacyjne. Adres: Kino „Fenomen” – Wojewódzki Dom Kultury, ul. Ściegiennego 2 w Kielcach tel. 41 365 51 48, 669 555 019

Pójdź na lokalny festiwal. 21. Mów ,,Dzień dobry’’ obsłudze 22. sklepowej. 23. Uczestnicz w konsultacjach społecznych oraz lokalnych spotkaniach dyskusyjnych. Zorganizuj piesze wycieczki 24. po okolicy ze znajomymi. Wraz z wnukami/dziećmi zorga25. nizuj warsztaty komputerowe dla innych seniorów. 26. Uczestnicz w kampaniach poli tycznych jako członek sztabu/ wolontariusz/doradca. 27. Uczestnicz w wycieczkach rowe rowych, masach krytycznych. Podpisz petycję w sprawach 28. ważnych dla swojej społeczności. Korzystaj z oferty ośrodków 29. sportu – siłownie, fitness, baseny, lodowiska ect. Dołącz do lokalnego chóru. 30.

Latarnicy Polski Cyfrowej:

Kompleksowa, profesjonalna a co najważniejsze bezpłatna pomoc wykwalifikowanych Latarników. Kim są Latarnicy? To lokalni animatorzy, których zadaniem jest zachęcanie przedstawicieli pokolenia 50+ do zrobienia pierwszego kroku w Internecie. Działania Latarników realizowane są z wykorzystaniem publicznych punktów dostępu do Internetu – w bibliotekach, remizach OSP, telecentrach, ale także służą radą przez telefon.

Uczestniczki Seminarium Aktywnego Seniora podczas których powstały trzy inicjatywy lokalne zrealizowane przez seniorów-uczestników.

Korzystaj z ofert organizacji 31. pozarządowych. Organizują one projekty podczas których można poznać innych ludzi. 32. Korzystaj z Kieleckiego Banku Czasu. 33. Zapisz się do Świętokrzyskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku. Bierz udział w wycieczkach 34. z kijami Nordic Walking. Rozmawiaj z radnymi ze swojego 35. okręgu.

Wymiana usług w ramach Kieleckiego Banku Czasu

Kielecki

Bank

Czasu

inicjatywa polegająca na bezpłatnej wymianie usług miedzy jego członkami. Poza bezpłatnymi wymianami stowarzyszenie prowadzące Kielecki Bank Czasu co miesiąc organizuje spotkania integracyjne dla obecnych już członków Banku Czasu, a także dla tych którzy chcieliby wejść w jego szeregi. Spotkania te mają charakter warsztatów, dyskusji czy wspólnych wycieczek. Na bieżąco można śledzić aktualności na stronie internetowej www.kieleckibankczasu.org lub bezpośrednio dowiedzieć się co w nadchodzącym miesiącu dla Bankoczasowiczów jest przewidziane dzwoniąc do koordynatora 537 55 55 88. Udział w Kieleckim Banku Czasu jest bezpłatny.

Bierz udział w wyborach i zachę36. caj do tego innych. 37. Kandyduj! Dziel się tym co wyhodujesz 38. w swoim ogródku. 39. Wyłącz telewizor i zadzwoń do starego przyjaciela. 40. Mów innym dlaczego warto jest być aktywnym seniorem. Zorganizuj wycieczkę w Góry 41. Świętokrzyskie wraz z innymi członkami klubu seniora.

Amnesty International

Celem tej międzynarodowej organizacji jest walka o prawa człowieka. W wielu krajach świata są one łamane, mimo przyjętej Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. Amnesty International zabiega m.in. o uwolnienie więźniów sumienia, zniesienie kary śmierci, tortur, zapewnienie wszystkim więźniom politycznym rzetelnego procesu sądowego. Publikuje setki apeli o pomoc dla ofiar naruszeń praw człowieka. Co roku około 10 grudnia rusza zapoczątkowany w Polsce Maraton Pisania Listów. Mieszkańcy Kielc solidarnie biorą udział w tej akcji. W wyniku wspólnego działania ludzi z całego świata dotychczas udało się pomóc jednej trzeciej osób, o które walczono. Warto się przyłączyć. Informacje i kontakt: tel. 692 291 612.

Członkowie Forum Aktywnego Seniora. Współautorzy publikacji „100 sposobów na aktywną starość w Kielcach”.

Znajdź nowe hobby. 42. Załóż konto na portalu społecz43. nościowym i zawrzyj nowe znajomości. 44. Korzystaj z programu Skype, aby darmowo kontaktować się ze swoją rodziną. Skorzystaj z pomocy lokalnego 45. Latarnika przy poznawaniu Internetu.

Warsztaty Kawiarenek Oksfordzkich na Uniwersytecie Jana Kochanowskiego w Kielcach.

Wojewódzka Biblioteka Publiczna – Dyskusyjny Klub Książki

Na miłośników czytelnictwa czekają w bibliotece imprezy i spotkania z autorami i krytykami literackimi. W Dyskusyjnym Klubie Książki spotykają się osoby w różnym wieku, co daje możliwość kontaktów międzypokoleniowych i ciekawych dyskusji. Do dyspozycji klubowiczów jest kilkaset tytułów powieści autorów polskich, obcych, wspomnień, biografii. Adres: Wojewódzka Biblioteka Publiczna, ul. P. Ściegiennego 13 Kielce tel. 41 344 70 74

Rozwijaj swoje hobby za pomocą 46. Internetu. 47. Zapisz się na kurs językowy. 48. Bierz udział w pielgrzymkach. Uczestnicz w spotkaniach 49. z lokalnymi autorytetami. Stań się lokalnym aktywistą 50. – istnieją organizacje, które Ci w tym pomogą.

Kupowanie przez Internet

Wygoda, oszczędność czasu i pieniędzy. Zakupy w Internecie stają się coraz prostsze, a w dodatku można korzystać wręcz z nieograniczonego asortymentu od leków po sprzęt rtv/agd. Jednocześnie dzięki portalom takie jak ceneo.pl można z łatwością porównywać ceny produktów. Zakupy w internecie stają się coraz bezpieczniejsze – warto korzystać z zaufanych stron np.: www.allegro.pl – serwis aukcyjny, warto kupować od osób, które mają dużo pozytywnych opinii; www.sklepikseniora.pl; www.seniorsklep.pl/; www.sklep-dla-seniora.pl/.

Uczestniczka projektu Uniwersytet Aktywnego Seniora podczas podsumowania projektu.

Graj w brydża i pokera wspólnie 51. z sąsiadami. Promuj bycie aktywnym senio52. rem, rozmawiaj o tym z sąsia dami. Porozmawiaj ze swoimi rówieś53. nikami, którzy rzadko wychodzą z domu. Uczestnicz w życiu religijnym 54. swojej wspólnoty. Słuchaj radia, czytaj gazety 55. – znajdziesz tam informacje o ciekawych wydarzeniach.

Członkowie Stowarzyszenia Homo Politicus zaangażowani w projekt Uniwersytet Aktywnego Seniora.

Absolwentka Uniwersytetu Aktywnego Seniora.

Uczestnicz w spotkaniach wspól56. not mieszkaniowych. 57. Uczestnicz w sesjach Rady Miasta. Napisz projekt do budżetu 58. obywatelskiego. 59. Zapisz się na studia. 60. Bądź aktywny umysłowo. Zaproś przyjaciela na warsztaty 61. taneczne. 62. Zaproś sąsiadkę na kawę. 63. Bądź aktywny w Internecie. Nie bój się zapisać do lekarza 64. przez Internet. Nigdy nie jest za późno naukę 65. gry na instrumentach.

Hobby w Internecie

Nowe możliwości. Internet może być niemałą pomocą w codziennych zainteresowaniach i pozwolić rozwinąć istniejące lub wykształcić nowe pasje. Internet może być również sprzymierzeńcem w barierach zdrowotnych (słaby wzrok, słuch itp.). Przykłady: http://www.myheritage.pl – tworzenie drzewa genealogicznego swojej rodziny; www.flickr.com – tworzenie albumów zdjęciowych; wikipedia.pl – skarbnica nieograniczonej wiedzy, do której można dodawać własne hasła (jeżeli senior się specjalizuje w jakiejś dziedzinie wiedzy, może współtworzyć encyklopedie); www.twojecentrum.pl/poezja.php – publikowanie swoich wierszy; www.kuchniaplus.pl/przepisy.html – dla miłośników kuchni; Portal youtube.pl – serwis internetowy pozwalający na oglądanie filmów np. dokumentalnych, transmisji na żywo, programów telewizyjnych, poradników, ale także słuchanie muzyki. Portale społecznościowe – nawiąż nowe znajomości lub odszukaj starych przyjaciół dzięki portalom społecznościowym np. Facebook i nk.pl.

Uczestniczka projektu Uniwersytet Aktywnego Seniora.

Idea kształcenia ustawicznego w Świętokrzyskim Uniwersytecie Trzeciego Wieku w Kielcach Stowarzyszenie Świętokrzyski Uniwersytet Trzeciego Wieku działa bez mała od trzydziestu lat i jest jedyną tego typu placówką w Kielcach. Zanim jednak poznamy jego działalność, sięgniemy do historii. Wszystko zaczęło się we Francji w latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku. Profesor prawa i nauk społecznych na Uniwersytecie w Tuluzie Pierre Vellas dogłębnie analizując sytuację starzejącego się społeczeństwa, doszedł do przekonania, że pilną potrzebą w XX wieku jest aktywizowanie osób starszych. Widział konieczność ustawicznego kształcenia, które powinno odbywać się w specjalnie organizowanych placówkach – Uniwersytetach Trzeciego Wieku. Powinny one dążyć do ciągłego doskonalenia i rozwoju intelektualnego, psychicznego i fizycznego. Wziął pod uwagę żywotne potrzeby seniorów m.in. wypełnienia czasu wolnego, zmniejszenia poczucia samotności, samorealizacji. Przygotował program działalności i uzyskując aprobatę władz uczelni, w 1973 roku w Tuluzie utworzył pierwszy Uniwersytet Trzeciego Wieku. Idea poszła w świat i trafiła na podatny grunt, szczególnie w Europie. W Polsce z inicjatywy prof. dr nauk medycznych Haliny Szwarc, w 1975 roku przy warszawskim Centrum Medycznym Kształcenia Podyplomowego otwarto pierwszy Uniwersytet Trzeciego Wieku. Powstające uniwersytety w większości wzorowały się na tzw. modelu francuskim, którego twórcą był Pierre Vellas. Działały przy uczelniach, bazując na kadrze naukowo-dydaktycznej i korzystając z lokali uczelni. Takiego typu były również pierwsze

polskie uniwersytety trzeciego wieku, powstające w dużych ośrodkach akademickich. W Kielcach głównie z inicjatywy doc. dr Andrzeja Jopkiewicza w 1985 roku przy Wyższej Szkole Pedagogicznej im. Jana Kochanowskiego powstał Uniwersytet Trzeciego Wieku. Duża w tym zasługa prof. Haliny Szwarc, która służąc pomocą i własnym doświadczeniem znacząco przyczyniła się do utworzenia w naszym mieście tej jakże potrzebnej placówki. Kilkakrotnie z wykładami gościła na UTW. Intensywne działanie doc. dr Andrzeja Jopkiewicza dały pozytywne efekty. Na złożony wniosek, w listopadzie 1984 roku Senat WSP wstępnie przychylił się do powołania Uniwersytetu Trzeciego Wieku przy Wyższej Szkole Pedagogicznej w Kielcach. W styczniu 1985 roku utworzono Radę Naukowo-Programową, która miała za zadanie nadzorować działalność merytoryczną UTW, nawiązać kontakty z wykładowcami, ustalić tematykę zajęć, mieć pieczę nad sprawami organizacyjno-finansowymi. Przewodniczącym został przedstawiciel Rektora ds. UTW – doc. dr Andrzej Jopkiewicz. Na podstawie Zarządzenia z września 1985 roku wydanego przez Rektora WSP w Kielcach w sprawie organizacji i zasad funkcjonowania Uniwersytetu Trzeciego Wieku opracowano Regulamin UTW. W początkowych latach zajęcia dydaktyczne ograniczono wyłącznie do wykładów, które odbywały się w budynku WSP przy ul. Kościuszki. Tu również mieścił się sekretariat UTW. Uniwersytet liczył 110 słuchaczy, dla których prowadzone były wykłady na dwóch kierunkach – humanistycznym i biologiczno-medycznym. Zajęcia dla każdego kierunku odbywały się raz na dwa tygodnie. Utworzono Radę Samorządu Słuchaczy, która organizowała wycieczki, wieczorki towarzyskie, wspólne wyjścia do teatru, itp.

W założeniach cykl kształcenia na UTW miał trwać dwa lata, ale na prośby i postulaty Słuchaczy utworzono „kierunek otwarty” dla chcących nadal się kształcić. Coraz bogatsza oferta programowa z roku na rok przyciągała większą ilość osób zainteresowanych wstąpieniem do UTW. Dotychczasowa sala wykładowa nie mieściła Słuchaczy. Korzystnym rozwiązaniem było nawiązanie współpracy z Politechniką Świętokrzyską. Oprócz udostępnionej auli, pracownicy nauko-wi Politechniki zaoferowali prowadzenie wykładów na UTW. Kolejna zmiana lokalizacji to przeniesienie do budynku Akademii Świętokrzyskiej przy ul. Żeromskiego, gdzie korzystano z największej auli jaką miała uczelnia. Początek lat dziewięćdziesiątych, to nasilające się trudności finansowe UTW zmuszające do drastycznych oszczędności i korzystania wyłącznie z kieleckiej kadry naukowo-dydaktycznej. Mimo to powstały nowe sekcje zainteresowań – wokalna, teatralna, plastyczna, literacka, kulturoznawstwa, samopomocy koleżeńskiej, lektoraty. Duża liczba wycieczek krajoznawczych, imprez towarzyskich, inicjatyw na rzecz środowiska pozytywnie wpłynęła na zintegrowanie słuchaczy, których ilość zwiększyła się do 280 w końcu XX wieku. Popularność Uniwersytetu wzrastała z każdym rokiem akademickim, przybywało osób i należało podjąć decyzję o kolejnej zmianie sali wykładowej na większą. Dzięki wsparciu władz lokalnych w roku akademickim 2005/2006 wykłady przeniesiono do sali widowiskowo-kinowej Wojewódzkiego Domu Kultury. Wraz z przeprowadzką, w 2006 roku podjęto decyzję przekształcenia Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Stowarzyszenie Świętokrzyski Uniwersytet Trzeciego Wieku i przystąpiono do Ogólnopolskiej Federacji Uniwersytetów Trzeciego Wieku. Dokonano wyboru Zarządu ŚUTW, funkcję Prezesa objęła Elżbieta Iwan. Nastąpił nowy etap rozwoju

uniwersytetu. Działalność rozpoczęto pod patronatem naukowym Akademii Świętokrzyskiej /obecnie Uniwersytet Jana Kochanowskiego/, Politechniki Świętokrzyskiej, Wyższej Szkoły Umiejętności, Kieleckiego Towarzystwa Naukowego. Nastąpił dalszy rozwój działalności, wzbogacenie programu, przy coraz większej ilości słuchaczy. Z Wojewódzkiego Domu Kultury w 2013 roku biuro zostało przeniesione do budynku Wspólnoty Mieszkaniowej przy ul. Seminaryjskiej, natomiast Uniwersytet Jana Kochanowskiego udostępnił aulę przy ul. Krakowskiej na cotygodniowe wykłady plenarne. Społeczna praca Zarządu oprócz działalności programowej, to także uczestnictwo w różnego rodzaju naradach, spotkaniach, konferencjach dotyczących osób w wieku emerytalnym. Każdego roku nasi przedstawiciele uczestniczą w Forum Uniwersytetów Trzeciego Wieku, imprezie towarzyszącej Forum Ekonomicznemu w Krynicy Zdroju. Jesteśmy zapraszani na ogólnopolskie konferencje dotyczące polityki państwa na rzecz osób starszych. Działalność SUTW zastała pozytywnie oceniona i w roku 2014 Ogólnopolska Federacja Uniwersytetów Trzeciego Wieku przyznała „Złoty Certyfikat dla ŚUTW”, a Minister Pracy i Polityki Społecznej Władysław Kosiniak-Kamysz wręczył certyfikat „Profesjonalny Uniwersytet Trzeciego Wieku”. Świętokrzyski Uniwersytet Trzeciego Wieku liczy ponad sześciuset słuchaczy. Sprawne zarządzanie, opracowywanie programów zajęć, dbanie o dyscyplinę finansową wymaga ogromnej pracy. Należy podkreślić, że działalność prowadzona jest w kilkunastu miejscach Kielc, co jest niezmiernie uciążliwe i w znacznym stopniu utrudnia pracę. Słuchacze ŚUTW to osoby ponad pięćdziesięcioletnie. Przy zapisach wypełniają ankiety, z których można dowiedzieć się

m.in. jakie posiadają wykształcenie, zawód, nabyte umiejętności, czym się interesują. Na podstawie przeprowadzonej ankiety przygotowanej przez przedstawiciela Kieleckiej Izby Lekarskiej dr Jana Lechickiego, uniwersytet poszerza swoje informacje o słuchaczach, dotyczące m.in. działań prozdrowotnych, chorobach, nałogach. Bardzo ważną rolą uniwersytetu jest troska o zdrowie i kondycję fizyczną osób starszych. Dzięki współpracy z Instytutem Nauk Medycznych Uniwersytetu Jana Kochanowskiego utworzono seminarium „Promocja zdrowia”. Każdego roku ŚUTW uczestniczy w projekcie Targów Kielce – „Salon Zdrowie Seniora”. Bierze udział w corocznych Olimpiadach Uniwersytetów Trzeciego Wieku w Łazach i z satysfakcją odnotowuje każdy sukces. Uniwersytet jest organizatorem „Ogólnopolskiego Rajdu Seniorów – Góry Świętokrzyskie”. Jest to rajd gwiaździsty, przewodnicy przygotowują kilka tras do wyboru. Po wędrówce, na spotkaniu wszystkich uczestników jest czas by się poznać, biesiadować przy muzyce, tańcach, konkursach. Patriotyzm i pamięć o wielkich czynach przodków jest ciągle żywa i kultywowana wśród społeczności ŚUTW. Z inicjatywy i dzięki ogromnemu zaangażowaniu słuchaczki uniwersytetu Danuty Żbikowskiej, w obecności Wiceminister Obrony Narodowej Beaty Oczkowicz, Prezydenta Miasta Kielce Wojciecha Lubawskiego odsłonięto pomnik dla uczczenia 95 rocznicy sformowania 2 Pułku Artylerii Lekkiej Legionów w Kielcach. Kieleckie konkursy historyczne nie obejdą się bez udziału osób z ŚUTW. W roku 2014 Barbara Kułakowska zdobyła pierwsze miejsce w miejskim konkursie historycznym zorganizowanym w setną rocznicę wkroczenia I Kompanii Kadrowej do Kielc. ŚUTW uczestniczy w miejskich uroczys-tościach patriotycznych,

ale również organizuje spotkania, na które zapraszani są historycy z Uniwersytetu Jana Kochanowskiego. Ważną rolą ŚUTW jest dbałość o zapewnienie Słuchaczom wypoczynku, rozrywki, możliwości kulturalnego spędzania czasu. Każdego roku organizowane są wczasy, z których rocznie korzysta ponad dwieście osób. Dużym powodzeniem cieszą się wycieczki krajowe i zagraniczne. W 2013 roku ŚUTW zorganizował „Senioralia” przy współudziale Uniwersytetów Trzeciego Wieku z regionu świętokrzyskiego oraz kieleckich Klubów Seniora. Barwny korowód przeszedł ulicą Sienkiewicza, na Rynku władze przekazały klucze do miasta. W parku miejskim do godzin wieczornych trwał festyn z występami artystycznymi poszczególnych placówek, wystawą rękodzieła artystycznego, pokazami. Organizowane jest wspólne uczestnictwo w spektaklach teatralnych, koncertach i innych ważnych wydarzeniach kulturalnych zarówno w Kielcach jak i w Warszawie, Krakowie, Łodzi. Świętokrzyski Uniwersytet Trzeciego Wieku jest miejscem, gdzie można realizować własne pasje artystyczne. Członkowie grupy wokalnej „Przyjaciele”, kabaretu „Trzeci bieg”, chóru „Cantabile” oprócz występów dla uniwersytetu, goszczą w wielu placówkach kulturalnych, oświatowych. W ramach działalności programowej prowadzi w Muzeum Historii Kielc – „Klub nad Silnicą”. Spotkania odbywają się w każdą sobotę, począwszy od września do czerwca. Tematy prelekcji przygotowują profesjonaliści, ale również słuchacze uniwersytetu – pasjonaci różnych dziedzin. Gości historyków, literatów, filozofów, regionalistów. Tematyka spotkań jest różnorodna i można ją podzielić na grupy: historyczną, literacką, muzyczną. Omawiane są ważne wydarzenia historyczne, rocznicowe, kończone dyskusją. Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych przygotowuje spotkania z cyklu „W kręgu poetów”.

Miłej rozrywki dostarczają zespół wokalny „Przyjaciele”, kabaret „Trzeci bieg” z ŚUTW oraz zaproszeni goście. Od wielu lat doskonale działa zespół wolontariatu, zrzeszający piętnaście osób aktywnie pracujących przez cały rok. Ta niewielka grupa rocznie pracuje społecznie około 1300 godzin. Niosą pomoc nie tylko potrzebującym mieszkańcom Kielc, ale również Polakom z Litwy. Są przeszkoleni, działają fachowo i operatywnie. Oto niektóre prace wolontaryjne: korepetycje dla dzieci, praca w bibliotece parafialnej i Archiwum Diecezjalnym, „Animacja czasu dzieci chorych” w Szpitalu Dziecięcym, odwiedziny pacjentów w hospicjum, domach opieki społecznej, kwesty, zbiórki żywności, pomoc kobietom – ofiarom przemocy domowej, samonym matkom, wsparcie i pomoc w zbiórkach pieniędzy na rzecz budowy stacjonarnego hospicjum, zbiórka darów dla Polaków z Wilna. Wolontariusze biorą udział w szkoleniach, konferencjach, zajęciach warsztatowych, aby doskonalić swoje umiejętności. Świętokrzyski Uniwersytet Trzeciego Wieku ciągle rozwija się zgodnie z pełnionymi funkcjami – edukacyjną z kształceniem ustawicznym, integracyjną, aktywizacyjną, kompensacyjną, rewitalizacyjną. Po otwarciu dla nas granic Unii Europejskiej przygotowuje do życia w społeczeństwie obywatelskim. Działalność nie byłaby możliwa bez wsparcia merytorycznego, organizacyjnego, finansowego, rektorów wyższych uczelni, szczególnie Uniwersytetu Jana Kochanowskiego, przedstawicieli miasta, województwa, kieleckich placówek kultury i oświaty. Świętokrzyski Uniwersytet Trzeciego Wieku docenia to i jest niezmiernie wdzięczny za okazywaną pomoc. Jesteśmy bardzo licznym stowarzyszeniem, liczącym ponad sześciuset członków i z wielką przykrością musimy stwierdzić,

że więcej osób nie jesteśmy w stanie przyjąć. Naszym marzeniem jest, aby w Kielcach powstało co najmniej kilka UTW, bo zapotrzebowanie jest ogromne i stale rośnie. Kielce zajmują w kraju niechlubne, ostatnie miejsce jeśli idzie o ilość Uniwersytetów Trzeciego Wieku.

Uczestnicy Seniorskiej Debaty Oksfordzkiej na Uniwersytecie Jana Kochanowskiego w Kielcach

66. Poznaj

swojego dzielnico-

wego. Jeżeli widzisz problem w swo67. jej okolicy - rozwiąż go wraz ze swoimi sąsiadami. Porozmawiaj z cudzoziem68. cami mieszkającymi w Twojej okolicy - poznaj nową kulturę. Opowiedz historię swojej 69. okolicy swoim wnukom. 70. Poproś wnuka/wnuczkę, aby pokazał Ci jak działa Internet. 71. Nie bój się tego co nowe.

Spotkanie z władzami wspólnoty mieszkaniowej przezentujące projekt seniorów.

„Zatyłki” - szynk i restauracja

W klimatycznej piwnicy XIX – wiecznego budynku odbywają się bardzo ciekawe prelekcje z pokazami slajdów. Tematy proponowane słuchaczom, to stare Kielce. Spotkania prowadzone są przez historyków, głównie z Muzeum Historii Kielc, posiadającego bogate zbiory fotografii z przeszłości miasta. Lokal w dniach prelekcji odwiedzają głównie seniorzy, którzy z sentymentem wracają do Kielc ich dzieciństwa i młodości. Prelekcje w wybrane wtorki o godz. 17:00 Adres: „ Zatyłki” Kielce, ul Orla 4, tel. 884 344 084, 503 185 206

72.

Wspieraj wolontariuszy i or ganizacje pozarządowe. Zaplanuj ze znajomymi pod73. róż marzeń. Oglądaj mecze ze znajomymi. 74. 75. Poznaj swoich nowych są siadów. Nawiązuj nowe kontakty. 76. 77. Znajdź i wspieraj biedne rodziny z twojej okolicy. Podziękuj osobie która prze78. puściła Cię w drzwiach w autobusie. Załóż organizację pozarzą79. dową. 80. Zorganizuj spotkanie z miesz kańcami.

Muzeum

Dialogu

Kultur

mieści się przy ul. Rynek 3 w Kielcach. Odbywa się tam wiele spotkań, wystaw i ciekawych wydarzeń, które bardzo często skierowane są do Seniorów. Na bieżąco można śledzić aktalności na stronie internetowej: www.mdk.mnki.pl lub dzwoniąc: tel. 41 344 60 96 wew. 241.

Uczestnicy projektu Uniwersytet Aktywnego Seniora.

Kielecki Bank Czasu sposobem nie tylko na AKTYWNOŚĆ! „Jestem prawnikiem. Gdybyś wszedł do mojego biura, zapytałbym Cię, ”czym mogę Panu służyć?”. Jednak nigdy nie zapytałbym, co Ty dla mnie możesz zrobić. Nie pytamy ludzi, co oni mają do zaoferowania. A co by było, gdyby powiedzieć na przykład tak: „chętnie udzielę Panu porady prawnej, pod warunkiem, że zgodzi się Pan wyprowadzić mojego psa?” E. Cahn. Mimo, że termin „bank czasu” funkcjonuje od lat 80-tych XX wieku, większość z nas nie wie o co chodzi w tej idei, a jak słyszy „BANK” to od razu się wzdryga. Jedno jest pewne „bank” wszystkim kojarzą się z kredytem, debetem, naciąganiem obywateli…. Jednak zanim odpowiemy kategorycznie „NIE!”, na to kiedy nam ktoś będzie chciał przedstawić ofertę Banku Czasu, warto przyjrzeć się jej bliżej, tym bardziej że to nic nas nie kosztuje, poza naszym czasem. Działanie Banku Czasu zainicjował w Stanach Zjednoczonych Edgar Cahn w 1980 roku, kiedy po przebyciu ciężkiego zawału mięśnia sercowego nie mógł już dłużej wykonywać swoich dotychczasowych obowiązków zawodowych. Człowiek dotąd aktywny, angażujący się w wiele ciekawych inicjatyw, teraz czuł się niepotrzebny i nieprzydatny. Po dłuższym zastanowieniu zdał sobie sprawę, że w podobnej sytuacji znajduje się bardzo wiele osób. Postanowił podjąć działania zmierzające do zmiany swojej sytuacji życiowej i ludzi jemu podobnych. Pomocą miały być „czasodolary” (timedollars) – wymienialne jednostki czasu. Nowy pomysł polegał

na poświęceniu wolnych godzin na rzecz lokalnej społeczności. W zamian za wykonanie usługi, na przykład zrobienie zakupów, udzielenie korepetycji, pomoc w domu, można było otrzymać „czasodolara”, którego z kolei można było wymieniać na usługi świadczone przez innych. W Polsce Banki Czasu zaczęły funkcjonować od 2004 roku. Kielecki Bank Czasu działa od 15 czerwca 2013 roku, a organizacją prowadzącą jest Stowarzyszenie Edukacji Pozaformalnej KALEJDOSKOP. Aktualnie już w swoich szeregach ma ok. 100 uczestników. Najmłodszy ma lat 16,a najstarszy 83. Każdy Bankoczasowicz może skorzystać z ok. 40 usług aktualnie dostępnych w bazie Kieleckiego Banku Czasu. Są to m.in.: 1. Dostarczanie przesyłek ; 2. Załatwienia spraw poza domem (m.in. stanie w kolejkach do lekarza); 3. Towarzystwo (m.in. wspólne spacery, wyjście do kina); 4. Podwożenie samochodem; 5. Nauka gry na pianinie i gitarze; 6. Prasowanie, porządki domowe; 7. Opieka (m.in. nad zwierzętami); 8. Organizacja imprez; 9. Pieczenie ciast; 10. Pomoc przy ogrodzie; 11. Przepisywanie tekstów; 12. Pomoc w pisaniu urzędowych pism; 13. Nauka posługiwania się Internetem i komputerem; 14. Naprawa sprzętu elektronicznego; 15. Wystrój wnętrz; 16. Nauka śpiewu; 17. Pomoc w organizowaniu wycieczek;

18. 19. 20. 21.

Nauka photoshopa; Nauka rysunku; Indywidualne lekcje fotografii; Usługi kosmetyczne i fryzjerskie.

W Banku Czasu WALUTĄ jest czas! 1 OFIAROWANA GODZINA = 1 ZYSKANA GODZINA. Ideę wymiany usługi bardziej zobrazuje konkretny przykład. Pani Lucyna POŚWIĘCIŁA 3 godziny na wykonanie tortu dla Martyny. W czasie swojej pracy w Banku Czasu wykonywała także zakupy artykułów spożywczych, które były jej niezbędne do przygotowanie słodkiego prezentu. Koszty związane z zakupami pokryła korzystająca Martyna. Podsumowując Pani Lucyna ZYSKAŁA 3 godziny czasu, które może sobie odebrać korzystając z różnych usług oferowanych w Banku Czasu. Natomiast Martyna, kiedy będzie pojawi się takie zapotrzebowanie, udzieli porady psychologa innemu Bankoczasowiczowi. Pani Lucyna poza pieczeniem ciast w ANKIECIE UMIEJĘTNOŚCI I POTRZEB zaznaczyła także robienie sosów słodko-kwaśnych, a Martyna mycie okien i opiekę nad dziećmi. Dla sprecyzowania swoich umiejętności ale i potrzeb, każdy zapisujący się wypełnia wspomnianą ankietę. Każda godzina, niezależnie od świadczonej usługi jest warta tyle samo, a nad wszystkim czuwa koordynator. Na bieżąco kieruje pomoc do potrzebujących, sprawdza czy uczestnicy prawidłowo realizują usługi, prowadzi dokumentację z zapisem wzajemnie świadczonych usług między Bankoczasowiczami. Poza bezpłatną wymianą usług, członkowie Kieleckiego Banku Czasu uczestniczą w wielu wydarzeniach i spotkaniach integracyjnych organizowanych przez Stowarzyszenie KALEJDOSKOP.

Były to m.in.: • Wspólne grillowanie (Stadion Leśny Kielce); • Spotkanie z Młodzieżowym Kabaretem Wolna Strefa (Osiedlo wy Klub Kultury Miniatura); • Spotkanie Andrzejkowe (Osiedlowy Klub Kultury Miniatura); • Wspólne Festyny z Różnych Okazji (Eko Sztuki; Otwarte Spotkanie Banku Czasu); • Bożonarodzeniowe spotkanie (Ośrodek Myśli Patriotycznej i Obywatelskiej Kielce); • Wspólne wyjście do teatru (Teatr 1eden); • Wspólne wyjście do kina (Kino Fenomen); • Wspólne wyjście na kręgle (MK Bowling Galeria Echo Kielce); • Wspólny turystyka (wycieczka do ZOO do Krakowa); • Wymiana nieużywanego asortymentu (płyt, książek, ubrań itp.); • Wspólne zajęcia taneczne (taniec Zumba – Studio Ruchu Mięta); • Wspólna edukacja (kurs pierwszej pomocy); • Spotkania dyskusyjne (Kino pod Chmurką); • Integrujące gry i zabawy. Co miesiąc charakter spotkań integracyjnych jest inny, a informację o nadchodzących nich można śledzić na naszej stronie www.kieleckibankczasu.org. Uczestnictwo Seniora w Banku Czasu daje możliwość m.in. rozwijania własnych pasji czy zainteresowań. Wcale nie potrzebujemy pieniędzy, aby uczęszczać na naukę języka angielskiego czy lekcje fotografii. Wystarczy dać w zamian coś, co potrafimy robić najlepiej. Aleksandra Bulanowska, koordynator Kieleckiego Banku Czasu, zapytana o korzyści dla seniora, jakie może mu przynieść uczestnictwo w tej nieformalnej grupie, odpowiada: „Seniorzy dzięki działalności w naszym Banku Czasu mogą poprawić jakość

spędzania swojego czasu m.in. przez co miesięczne spotkania integracyjne. Korzystając z pomocy, a co najważniejsze dając ją innym, czują się znowu potrzebne, a ich umiejętności niezastąpione. Z obserwacji dostrzegam, że daje im to naprawdę dużo satysfakcji. Dodatkowo w KBC tworzy się przestrzeń integracji międzypokoleniowej, co moim zdaniem dla naszych babć i dziadków jest niezmiernie ważne. Dzięki działalności Banków Czasu na pewno zmniejszają się stereotypy na temat osób starszych i ich znaczenia w społeczności lokalnej. Jednak to co naj-ważniejsze, to uczestnicząc w ofercie Banku Czasu seniorzy wyłączają telewizję i chcą być AKTYWNI! I to jest najfajniejsze….”. Jeśli chcesz zapisać się do Kieleckiego Banku Czasu wystarczy, że zadzwonisz pod nr telefonu 537 55 55 88 do koordynatora, u którego dowiesz się jeszcze więcej szczegółów. Każdy kto chce zostać Bankoczasowieczem po rejestracji otrzyma swój IDENTFIKATOR i KARTĘ CZASU PRACY. Rejestracja odbywa się przez wypełnienie następujących FORMULARZA ZGŁOSZENIOWEGO, OŚWIADCZENIA KIELECKIEGO BANKU CZASU i ANKIETY UMIEJĘTNOŚCI I POTRZEB. Oczywiście nie obędzie się także bez zapoznania się z REGULAMINEM KIELECKIEGO BANKU CZASU. Wszystkie te dokumenty można zobaczyć i pobrać je z naszej strony internetowej www.kieleckibankczasu.org lub skontaktować się telefonicznie z koordynatorem, który chętnie służy pomocą i odpowiedzą na trudne pytania lub wątpliwości. Na naszej stronie internetowej widnieją także aktualne informacje na temat oferowanych usług oraz potrzeb naszych Bankoczasowiczów.

81.

Napisz petycję i zbierz pod pisy. Zabierz znajomych na ryby. 82. 83. Zorganizuj wycieczkę w swo jej okolicy aby poznać swoją tożsamość swoją historię. 84. Bądź członkiem komisji wyborczej. 85. Stwórz klub dyskusyjny, koło tematyczne w swojej okolicy. 86. Zorganizuj mecz wielopoko leniowy. Praca społeczna w swojej 87. okolicy. 88. Dbaj o wspólną przestrzeń. 89. Zorganizuj wystawę starych zdjęć ze swojej okolicy. Zorganizuj wyprzedaż gara90. żową. 91. Wybierz się na spływ kaja kowy po Nidzie.

Zwiedzanie Uniwerstytetu Jana Kochanowskiego przez uczestników projektu.

92. 93.

Zdobądź nowe umiejętności. Korzystaj z wykładów otwar tych na miejscowym uniwer sytecie. Zgłaszaj problemy komuni94. kacji publicznej do zarządcy transportu miejskiego. Zgłaszaj problemy infrastruk95. turalne do zarządcy w twoim mieście. 96. Zorganizuj na swoim osiedlu spotkanie świąteczne. 97. Uczestnicz w kwestach. 98. Zadbaj o wspólny ogródek. 99. Uczestnicz w uroczystościach państwowych. 100. Uczestnicz w biegach, festy nach.

Świętokrzyski Uniwersytet Trzeciego Wieku

Aktywizowanie osób starszych, zachowanie i zwiększanie sprawności intelektualnej, psychicznej i fizycznej to cel uniwersytetów trzeciego wieku. Stowarzyszenie Uniwersytet Trzeciego Wieku w Kielcach posiada bogatą ofertę programową. Zachęca do uczestnictwa w licznych seminariach, warsztatach, sekcjach zainteresowań. Prowadzi lektoraty, kursy komputerowe. W trosce o zachowanie dobrej kondycji fizycznej swoich członków proponuje duży wybór zajęć sportowo-rekreacyjnych. Słuchacze uniwersytetu co roku mogą korzystać z wczasów w atrakcyjnych ośrodkach wypoczynkowych. Bliższe informacje i zapisy na rok akademicki 2014/2015 odbywają się we wtorki od 16 września w godz. od 10:00 do 13:00 /do wyczerpania miejsc/ w sekretariacie ŚUTW. Adres: Świętokrzyski Uniwersytet Trzeciego Wieku Kielce ul. Seminaryjska 28 a tel. 41 361 00 05

Uczestnicy seniorskiej debaty oksfordzkiej