Visie* magazine 2017
EEN COMMERCIËLE UITGAVE VAN MULTIPLUS I.O.V. NDC MEDIAGROEP
HUIS VOOR DE KUNST
MF SHIPPING GROUP
NIJBURG INDUSTRY GROUP
‘Groningers zijn niet zo handig in het verkopen van zichzelf’’
‘Stilstand is achteruit varen’
‘Elkaar aankijken en niet weglopen!’
Pagina 4
Pagina 8
Pagina 9
‘Groningen verdient meer. Veel meer’ Marc Thouin, QPS
VISIE MAGAZINE
2
Het belang van data, de kracht van talent en doorzetten Aan het begin van 2017 is het weer tijd voor
INHOUD
een Visiemagazine; waar staan we en gaan we naar toe? Gelouterde ondernemers en bestuurders maken u deelgenoot van hun
WIERDA EN PARTNERS VERMOGENSBEHEER
3
wensen en gedachten, van hun zoektocht
HUIS VOOR DE KUNST
4
naar krachtiger klantbediening, naar
VEILIGHEIDSREGIO GRONINGEN
5
GEMEENTE DELFZIJL
6
MF SHIPPING GROUP
7
NAM
8
noorden. Ze geven inzicht in het belang van
NIJBURG INDUSTRY GROUP
9
data- analyse en beheersing van logistiek, de
ZINN
10
BOLLERAAF RECYCLING
11
BAAS BV
12
WIE ZORGT!
13
vernieuwing en optimalisatie van proces en productie. Ze geloven in de kracht van hun bedrijf en instelling, in de mensen, in het talent van het
flow in het bedrijf. Ze zijn gelouterd en gedreven, soms onderweg gevallen of even weg geweest en in ieder geval ondernemen ze met passie, trots en is het volle kracht vooruit. Snelheid van handelen, alert zijn, focus, durven dromen, achter de inkoop bij je
KAMER VAN KOOPHANDEL NOORD NEDERLAND
14
RABOBANK
15
QPS
16
het ondernemende Noorden relevant en
NEDMAG
17
onderscheidend maakt. Ze doen.
STOPAQ
18
HOF HOORNEMAN BANKIERS
19
ZIUZ
20
IDFRM
21
MASTIVAX
22
DBK
23
DATACENTER FRYSLÂN
24
COLOFON Redactie + fotografie: Niek Donker, Fred Ootjers en Miriam Nooi , Ciska Borger Bladmanagement: Siebrand Osinga, Multiplus BV i.o.v. NDC mediagroep Vormgeving: Maurice de Jong, Multiplus BV Uitgave: Multiplus BV i.o.v. NDC mediagroep
partners kunnen kijken, overtuigen, samenwerken, waarde toevoegen en vooral: doen. Dat is wat de vrouwen en mannen van
Veel leesplezier
Visie* magazine
VISIE MAGAZINE
3
Relativeren en noordelijke nuchterheid de woorden van 2017 Verrassingen op wereldschaal als de verkiezing van Trump en de Brexit , de toenemende polarisatie, onverwachte stijgers en dalers op de beurs, het zijn zaken waarop de vermogensbeheerder voor z’n klanten actie moet ondernemen. Ligt de broodnodige rust die je nodig hebt niet gewoon verankerd in het noorden? Vermogensbeheerder Edwin Wierda over het normale van pieken en dalen en ’t relativeren van succes.
“W
e moeten ons beseffen en
tie, er is zoveel hectiek, beweging, dreiging,
vooral accepteren, dat als A
negatieve invloeden, onzekerheid door
komt, het niet betekent dat
mondialisering en zoveel polarisatie alleen
automatisch daar ook B op volgt. De voor-
al in ons land. Wat moet je binnen dat
spelbaarheid en samenhang van veel
spectrum, welke keuzes maak je, het is het
zaken is weg. De centrale banken in
verschil tussen winst en verlies, ook als je
Europa proberen als vijf jaar lang de infla-
niets doet.”
tie te laten stijgen, pompen honderden miljarden in de economie, maar er is geen
“Wat we weten is dat
effect. Trump wordt gekozen en wat
de economische groei
gebeurt? De inflatie (en dus de lange
voor enige rust gaat
rente) stijgt, dat had niemand bedacht.
zorgen, omdat dat
Met alle scenario’s was rekening gehou-
effect sorteert. Bij groei
den , zeker met die van lagere koersen.
stijgt de rente. De ECB
Maar dit scenario stond niet in de analy-
vermindert haar miljar-
ses!
deninjecties in Europa,
EDWIN WIERDA WIERDA EN PARTNERS VERMOGENSBEHEER
dat moment, wat is de betekenis van een plotselinge beweging? Relativeren, vooral dat, we doen het steeds vaker, we moeten ook wel. Ik denk dat relativeren het woord van 2017 wordt.”
omdat het onvoldoende helpt. Wat effect
eerlijk is eerlijk, daarom zitten wij vooral
Het noorden is thuis
“Ik ben erg van de rust en het overwegen,
sorteert is de groei, want dan stijgt de
op Europa, bijna niet in de VS, niet in
Je bent succesvol, het aantal klanten
reageren op de markt vanuit mijn ratio,
rente en die groei wordt steeds duidelijker,
Afrika, nauwelijks in Japan want dat zal
neemt toe, waar gaat het heen? “Het is
kijken naar cijfers en lijnen. Het heeft
het gaat echt beter met de economie.
eerst grondig z’n economie moeten her-
geweldig om te zien wat er allemaal de
geen zin om elke dag met alle winden mee
Waar ik wel grote zorgen over heb, is de
vormen. Ook als Trump een succes wordt,
laatste paar jaar is gebeurd, echt, het is de
te willen waaien. Om je helemaal gek te
toenemende tweedeling in de maatschap-
dan zal de dollar stijgen en daarmee de
waardering voor de manier waarop we
laten maken door dagelijkse fluctuaties,
pij, dat is niet goed. Die tweedeling wordt
rente, waar vooral weer onze multinatio-
ons werk doen, het vertrouwen dat men-
RTL7 en je buurman. De markt overdrijft
schrijnender, zichtbaarder in 2017.
nals van profiteren. De aandelenwaarde-
sen ons geven om hun vermogen te behe-
altijd, zowel naar boven als naar beneden
Eigenlijk worden veel zaken waarover we
ringen in Europa zijn ook nog veel lager
ren. We hebben laten zien dat er geen ver-
toe, dat komt door de emoties in de markt.
in 2016 enorme twijfels hadden zoals de
dan in de VS door onder meer politieke
rassingen zitten in ons beleid, we doen het
Door rust en overzicht te houden, je koers
Brexit, de verkiezing van Trump, het voor-
besluiten. Nee, wij blijven de accenten in
zoals we het altijd hebben gedaan. We zijn
te houden, kun je kansen herkennen. Je
zichtige herstel van de economie, heel erg
onze portefeuille hier leggen.”
ondanks toenemende spanningen en hec-
moet soms niets doen en soms heel snel
zichtbaar in 2017. Wat gezaaid is in 2016,
reageren. Beide zaken beheersen wij denk
oogsten we in 2017.”
tiek in de markt onszelf gebleven, we hebPieken en dalen in de markt, hoe ga je
ben altijd dezelfde stabiele koers gevolgd.
daarmee om? “Dat is inderdaad een gege-
Full time aandacht voor de klant, consis-
De norm van pieken en dalen
ven aan het worden, de pieken en dalen in
tent en gedegen, transparant en met een
“Er komt langzaam aan weer meer stabili-
de markt, de enorme fluctuaties, het rea-
scherpe focus. Dat heeft veel opgeleverd
Ook in 2016 bleek weer dat er enorme
teit. China stabiliseert na jarenlange pie-
geren op hypes. Dat neemt voorlopig niet
en ook daarvoor geldt, relativeren. We
ruimte zit tussen de mogelijkheden van
ken in de groeicijfers. Wat nog wel een
af, maar het is vooral ‘normaler’ geworden.
hebben klanten in heel Nederland en
winst en verlies. Er waren voorbeelden te
vraag is natuurlijk, wat betekent de ver-
Waar het om gaat is wat je op die kritische
daarbuiten, maar we kijken toch zeker ook
over. Onzekerheid heerst niet alleen in de
kiezing van Trump voor Azië? Als Trump
momenten juist wel of niet doet, de vraag
naar het noorden, met het besef dat dit de
markt, nee, het is vooral maatschappelijk
muren wil opwerpen, importheffingen wil
is dus steeds meer of je je er door moet
plek is waar we begonnen zijn en waar we
heel breed. “Steeds meer mensen weten
door zetten, dan kan dat negatief effect
laten leiden, want waar het de ene dag
niet voor niets nog steeds zitten: hier pas-
het niet meer, zijn het spoor gewoon bijs-
hebben voor een aantal markten; maar
plots omhoog klapt, gaat het een dag later
sen we. ’n Beetje nuchter blijven, de focus
ter, ze hebben geen grip meer op wat er
ook daarvoor geldt, eerst zien dan geloven.
vaak pijlsnel weer naar beneden. En daar
en relativering past de markt en onszelf,
komt en gebeurt, de onzekerheid neemt
Europa zal meer profiteren van de econo-
komt relativeren om de hoek kijken.
het verklaart onze groei in het noorden,
alleen nog maar toe. Er is zoveel informa-
mische groei, de rust keert er terug. En
Kijken wat er gebeurt, is het een waan van
ons thuis.”
ik.”
Schrijnende tweedeling
VISIE MAGAZINE
4
‘Groningers zijn niet zo handig in het verkopen van zichzelf’ Jan Starke, oprichter en eigenaar van het Huis voor de Kunst in Veendam. Een man met een uitgesproken visie. Zó uitgesproken zelfs, dat het het karakter van een missie krijgt. Een missie waarin Veendam het vertrekpunt is én aankomstplaats. Met de wereld daar tussen in.
“D
e wereld van de kunst dan”,
van het Groninger Museum en
lacht Jan. “Want dat is mijn
een aantal individuele kunste-
wereld. Mijn hele leven al. Ik
naars, staat Groningen nauwe-
ben als jonge vent van twintig begonnen
JAN STARKE HUIS VOOR DE KUNST
lijks op de kunstkaart.”
mag raken -dat is vanzelfsprekend uit den boze-, maar in overdrachtelijke zin wil ik de kunst
prachtige nieuw gebouwde villa in de stijl
dichter bij de mensen brengen. Letterlijk
van de jaren dertig van de vorige eeuw.
dichterbij, door het in een kleinschalige,
een drukke baan als eigenaar van een
“Voor Veendam geldt dat nog in veel ster-
Waarin niet alleen absolute topkunst aan
huiselijke ambiance te presenteren.”
bedrijf. Die baan bracht mij de hele wereld
kere mate. Laat in een gezelschap buiten
de wanden hangt, maar waar in een huis-
over en ik heb het altijd met veel plezier
de provincie de naam 'Veendam' vallen en
kamersetting ook plaats is voor onder
Het jaar 2017 is het lustrum voor het Huis.
gedaan. Een paar jaar geleden heb ik de
ze hebben vaak geen idee waar het ligt. En
andere beeldhouwkunst, fotokunst en
Slaat het initiatief aan? En dan met name
zaak verkocht en ben vanaf dat moment
als ze het al weten vragen ze zich vertwij-
prachtig porselein. Figuratief en expressi-
in de regio? “Met het Huis gooide ik een
fulltime met kunst bezig gegaan.”
feld af waarom ik daar ooit het Huis voor
onistisch, historisch en eigentijds. “Kunst
steentje in een doodstille vijver. En lang-
de Kunst ben begonnen. Veendam? Daar
houdt voor mij niet op bij alleen schilder-
zaam maar zeker komen er steeds meer
En waar menige collectioneur een prachti-
krijg je toch geen mens naar toe? Ik pareer
kunst. Het omvat het hele spectrum.
kringen bij. Het water is weer in beweging.
ge verzameling aanlegt om daar in stilte in
dat dan altijd met het voorbeeld van een
Kunst is ontzettend divers en kan op tallo-
Het blijft echter een opgave om beleids-
zijn privévetrekken van te genieten, daar
passer. Zet die in het hart van Amsterdam
ze manieren aanspreken. Ook in muziek
makers méé enthousiast te krijgen, maar
had Jan de drang om zijn passie te delen.
en trek er cirkel omheen die net over
en taal. We organiseren kamermuziekcon-
ook die beginnen heel voorzichtig los te
Niet alleen met vrouw en kinderen en een
Veendam loopt. Het gebied daartussen
certen van klassiek tot wereldmuziek en
komen. In ieder geval weet het publiek
select aantal gelijkgestemden, maar met
noemen ze in de wereld van de luchtvaart
er worden zeer gevarieerde lezingen gege-
ons te vinden, ook en juist uit de regio.
iedereen die de kunst bemint. “Ik denk
de 'catch area'.”
ven. Alles bedoeld om de zintuigen te stre-
Niet in grote getale, maar die intentie heb-
len en te prikkelen. Alle zintuigen.”
ben we ook niet. Het gaat ons eerst en
met kunst te verzamelen. Als hobby naast
altijd vanuit een 'wij'-gevoel. Een gevoel dat geworteld is in de plaats waar voor
vooral om de kwaliteit. Voor de nabije toe-
“Maar in dat gebied liggen de Noordzee,
komst staan er een aantal zeer ambitieuze
een deel mijn roots liggen: Veendam. En in
Flevoland en het IJsselmeer. Daar wonen
Het Huis voor de Kunst als een bijzondere
een bredere context: de provincie
niet veel mensen... Plaats je de passer ech-
mix van kunst, muziek, theater, voor-
dingen te gebeuren in en met het Huis, in
Groningen.”
ter met zijn punt in hartje Veendam en
drachten, lezingen en wisselexposities. En
nauwe samenwerking met vooral regiona-
trek je net zo'n grote cirkel, dan krijg je
dat alles in een setting die juist niet muse-
le geestverwanten. Die net als wij geloven
“We hoeven het niet mooier voor te stellen
een lijn die over Hamburg en Amsterdam
aal wil zijn. Jan: “De meeste kunst leent
in de mogelijkheden van Veendam en de
dan het is, maar Groningen kampt met
loopt. En praat je over miljoenen mensen.
zich naar mijn overtuiging helemaal niet
plaats met een paar flinke klappen weer
een imagoprobleem. En Veendam kampt
Dus waar ligt Veendam? Tussen Hamburg
om in een grote zaal en onder het spie-
op de kunstkaart willen zetten. De wereld
zelfs met een héél groot imagoprobleem.
en Amsterdam. In het hart daarvan. Niks
dend oog van een suppoost te worden ten-
gaat nog van ons horen!”
Waar dat vandaan komt? Ik denk dat het
periferie.”
toongesteld. Elke intimiteit ontbreekt, waardoor er nooit echt een band tussen
voor een groot deel aan onszelf ligt. Groningers zijn niet zo handig in het ver-
En hoewel bijna iedereen hem in 2012 voor
het kunstwerk en de beschouwer kan ont-
kopen van zichzelf. En al helemaal niet op
gek verklaarde, besloot Jan zijn Huis voor
staan. Het gaat er daarbij natuurlijk niet
het gebied van de kunst. Met uitzondering
de Kunst in Veendam te vestigen. In een
om dat je het kunstwerk ook écht aan
VISIE MAGAZINE
5
‘Bureaucratie maakt mensen vaak heel ongelukkig’ Regels werken belemmerend, maar eveneens verslavend. We klagen erover, maar we verschuilen ons er ook achter. Als werknemers en inwoners van Nederland weten we daar alles van, maar zijn we het ons niet altijd bewust. We hebben onszelf vastgedraaid in een systeemwereld. Tijd derhalve om dit soort ordeningsprincipes op de schop te nemen en een nieuwe ordening te scheppen. Niet alleen in de wijze van organiseren maar ook in de relatie tussen overheid en burgers.
D
at is in het kort de opvatting van
in te slaan, maar worden daarin
te gaan. Van leiders wordt verwacht
Erik van Zuidam, directeur
sterk belemmerd door regel- en con-
dat zij koers en ruimte geven en
Veiligheidsregio Groningen
trolezuchtige instanties. Niet zelden
medewerkers en burgers inspireren
(@vzuidam). Een opvatting waar hij zeker
op landelijk niveau. De informatie,
met een nieuw en eerlijk verhaal
niet alleen in staat. “Zo bondig verwoord
registratie- en meetbehoefte die
over de inrichting van een toekom-
klinkt het wellicht een beetje gechargeerd
voortkomt uit dit soort bureaucratie
stige samenleving.”
en behoeft ze nadere uitleg. Organisaties,
slaat een diepe bres in de beschikba-
“Een verhaal dat niet gevormd wordt
ook in het publieke domein, worden vaak
re tijd en energie. Dat leidt tot
rond weinig inspirerende woorden
geordend als piramidale bouwsels met een
demotivatie en vervreemding. Deze
als bezuinigen, krimp, controle,
bureaucratie als skelet. Bovenin sturende
woekerende systeemwereld geeft
oppleuren en zelfredzaamheid. Het
bazen of bestuurders en invloedrijke
flinke fricties tussen de uitvoerende
nieuwe realistisch verhaal moet ver-
beleidsmedewerkers. Onderin zijn uitvoer-
professionals en degenen voor en
trouwen, samenhorigheid en onder-
ders aan de slag met wat bovenin bedacht
met wie ze werken in de samen-
nemerschap uitstralen, de onzekere
is. En tot slot een middenmanagement dat
leving. En met het verwijzen naar
toekomst omarmen en bruggen bou-
meestal in de knel zit tussen papier en
‘zelfredzaamheid’ wordt geen ver-
wen tussen mensen. En vooral ruim-
werkelijkheid. Hoe groter de bouwsels hoe
trouwen gekweekt.”
te en steun bieden voor professionals en burgers om zoveel mogelijk
meer bureaucratie. Totdat ze dermate groot en onpersoonlijk worden dat ze
“Het Angelsaksische (top-down)
aan de hand van dat verhaal hun
instorten of het contact met de 'leefwe-
organiseren dat de afgelopen decen-
eigen leefwereld te mogen inrichten.
reld' verliezen.”
nia in de vorm van New Public
Met het morele kompas in de hand.”
Management bij de overheid is geïn“Dit soort organisaties is niet in staat om
troduceerd, blijkt niet te werken en
“Zaak is om dit veranderingsproces
zich voldoende op een menselijke maat te
al helemaal geen duurzaam karakter
voldoende ruimte en tijd te geven.
verbinden met burgers en de snelle ont-
te dragen. De tijd is gekomen om
Het (her)winnen van vertrouwen en
wikkelingen in de samenleving te volgen.
daar afscheid van te nemen. Het
delen van visie is namelijk een
De bureaucratie heeft dan geen onder-
past niet langer in de toekom-
belangrijke voorwaarde. Niet door
steunende, maar een dwingende, afrem-
stige netwerksamenleving, die
mende en controlerende functie.
zich aan het ontplooien is. Het
Georganiseerd wantrouwen, dat een
zogenaamde 'Rijnlands organise-
onveilige, conservatieve en risicomijdende
ren’ kan daar verandering in
werk- en leefomgeving voortbrengt.”
brengen. Dat houdt in dat de publieke sector zich uit de
ERIK VAN ZUIDAM VEILIGHEIDSREGIO GRONINGEN
het rondzenden van beleidspapier of monologen op zeepkisten, maar in persoonlijke contacten en dialogen tussen leiding, werkvloer en samenleving.” “Is schaalvergroting dan uit den boze? Zeker niet. Veel maatschappelijk opgaven
“Steeds meer publieke organisaties heb-
systeemwereld ontworstelt die
ben nu wel de ambitie om andere wegen
zij zelf heeft gecreëerd en zich met hart en
publieke domein om deze 'Rijnlandse
vragen een aanpak op grotere schaal.
ziel én fysiek meer gaat verplaatsen in de
beweging' vorm en inhoud te geven.
Maar de organisatie ervan kan anders.
Veiligheidsregio Groningen organiseert
leefwereld van burgers. Zichtbare profes-
Veiligheid, leefbaarheid, gezondheid en
Platte coöperatieve organisatievormen
de brandweerzorg en crisisbeheersing in
sionals die zij aan zij met inwoners en
sociale kracht in wijken, buurten en dor-
winnen aan populariteit. Niet de bazen
de regio Groningen. Bij de crisisbeheer-
ondernemers samenwerken aan belangrij-
pen zijn onlosmakelijk met elkaar verbon-
aan de top, maar de professionals of
sing werkt een aantal partners samen
ke maatschappelijke thema’s als gezond-
den en verweven. Zo experimenteert de
uitvoerende teams zijn en voelen zich
om met burgers en bedrijven noodsitua-
heid, welzijn, veiligheid, integratie en
brandweer in Groningen met buurtgerich-
eigenaar van centrale diensten.
ties te voorkomen en te bestrijden. Dit
onderwijs. In een horizontale verhouding,
te brandweerzorg om naast brandveilig-
Schaalvergroting zal echter altijd gepaard
zijn de brandweer, politie, GHOR
waarin er van beide zijden naar elkaar
heid ook bij te dragen aan deze nieuwe
moeten gaan met verkleining van de
(Geneeskundige
wordt geluisterd, verantwoordelijkheid
maatschappelijke ordening.”
schaal op het gebied van zelfsturing en
Hulpverleningsorganisatie in de Regio),
wordt genomen en een wederzijds respect
de 23 gemeenten, de waterschappen
en vertrouwen wordt opgebouwd. Het
“Rijnlands organiseren is geen manage-
Buurtzorg, waarbij bijna 10.000 zorg-
Hunze en Aa’s en Noorderzijlvest,
lokale politieke systeem zal daarop aan
menttruc, maar een fundamentele trans-
verleners in kleine zelfsturende teams
Provincie Groningen, Openbaar
moeten sluiten.”
formatie van structuur en cultuur. Veel
lokaal opereren met een geringe overhead,
vakmensen, leidinggevenden en bestuur-
toont aan dat het kan werken. En dat het
Ministerie en Defensie.
zeggenschap. Thuiszorgorganisatie
(www.veiligheidsregiogroningen.nl /
“De oprichting van de sociale teams op
ders, die de bedoeling van hun maatschap-
ook nog eens goedkoper is. Bureaucratie
@vrgroningen)
lokaal niveau kunnen een prachtige
pelijke opdracht begrijpen, organiseren nu
kost niet alleen veel geld, maar maakt
impuls vormen voor organisaties in het
al hun bewegingsruimte om zo aan de slag
mensen vaak ook heel ongelukkig.”
VISIE MAGAZINE
6
Werken aan een havenstad met nieuw elan Delfzijl ligt op de schop. De plannen waren er al een tijdje, maar de uitvoering wordt nu ook voor de buitenwereld zichtbaar. Ferme stappen in de goede richting, die een bloeiende toekomst voor Delfzijl, haar bewoners en bezoekers moeten waarborgen.
“D
elfzijl is van oudsher een havenstad”, aldus IJzebrand Rijzebol, wethouder
Ruimtelijke Ordening, Milieu en Stadsbeheer van de gemeente Delfzijl. “De stad is altijd verbonden geweest met de haven. Je rook en hoorde de zee in de hele stad. En omgekeerd: de bemanning van schepen die aanlegden in de haven, zetten direct koers naar de stad. Een levendige dynamiek tussen de haven en de stad was heel lang vanzelfsprekend.” “Die dynamiek is in de loop van de jaren veranderd. Terugloop van het aantal inwoners, vergrijzing en veranderend winkelgedrag, versterkt door de aardbevingsproblematiek en de economische recessie, hebben gemaakt dat de leefbaarheid in ons gebied onder druk is komen te staan. Een proces dat voor de gemeente Delfzijl de directe aanleiding is geweest om in twee actieplannen een visie op de toekomst te ontwikkelen. Plannen die Delfzijl op allerlei gebieden met een nieuw elan dynamiek moeten geven en de leefbaarheid versterken.” In het Actieplan Centrum Delfzijl (www.koers2022.nl) en Actieplan Dorpen&Wijken wordt gedetailleerd uiteengezet hoe de gemeente denkt Delfzijl haar historische perspectief - en méér - terug te
IJZEBRAND RIJZEBOL GEMEENTE DELFZIJL
geven. “In het Actieplan Centrum
wordt verhoogd, ten gevolge van de
Delfzijl is er voor haar inwoners en voor
klimaatverandering. “Zo'n verhoging
haar omgeving. De voorzieningen die wij
kun je zien als een ongewenste
hebben, willen wij houden én delen. De
inbreuk op het landschap, maar wij
gemeente heeft de plannen opgesteld in
zien het als een nieuwe uitdaging.
samenwerking met alle betrokken partij-
Na voltooiing wordt ze 'rolvriende-
en. Van de winkeliersvereniging tot een
pakken we het centrum van Delfzijl aan.
loopbestendige woningen. Appartementen
lijk' gemaakt voor bijvoorbeeld rollators
zorginstelling en van café-eigenaars tot
Dat is nu al heel duidelijk zichtbaar. De
voor mensen die in Delfzijl willen wonen
en kinderwagens. En er komt een écht
en met Rijkswaterstaat en het Ministerie
avondhoreca halen we uit het winkelcen-
en daar het liefst niet meer weg willen. Of
strand, voor de hele regio!”
van Natuur en Milieu. We onderhouden
trum en verplaatsen we naar het plein De
je 50 of 95 bent: je hoeft nooit meer te ver-
Molenberg, de 'Huiskamer van Delfzijl',
huizen. Alle voorzieningen zijn dichtbij: de
Delfzijl wil op alle fronten goed bereikbaar
open om elk gesprek aan te gaan. Dit
waar het 's avonds bruist van gezelligheid
zorg, de supermarkt, het cafe, het theater,
zijn. Rijzebol: “Veel aandacht gaat uit naar
soort plannen maak je samen. Zodat we
en cultuur.”
de visboer. Als je naar buiten kijkt zie je
infrastructuur. Delfzijl is straks van alle
straks samen kunnen zeggen: 'Delfzijl
het gezellig winkelende publiek; als je wilt
kanten beter bereikbaar. We betrekken
staat weer op de kaart en dat hebben we
“Het oude postkantoor wordt getransfor-
uitwaaien ga je de dijk op. Je blijft volop
het station intensief bij de stad: bij het
met z'n allen gedaan!”
meerd tot een medisch centrum. In het
verbonden met het leven, welke leeftijd je
uitstappen lonkt het centrum en vlakbij
gebouw komen een huisarts, een fysiothe-
ook hebt.”
ligt het geheel vernieuwde
met iedereen een goede relatie en staan
Muzeeaquarium, dat ook vanuit de stad
rapeut, een apotheek en wellicht een tandarts. En belangrijk: het gaat ook plaats bie-
Ook buitendijks gaat de schop in de grond.
uitstekend te bereiken is. En er rijdt
den aan een 'poliklinisch voorportaal' van
“Slib dat nu uit de Eems wordt gebaggerd
inmiddels een sneldienst met Q-Line van
het ziekenhuis. Een servicepunt waar
om het bevaarbaar te houden, gaan we
Delfzijl naar Groningen en vise versa.”
mensen naar toe kunnen voor een intake,
gebruiken voor het aanleggen van een
een dagopname of nazorg. Allemaal zaken
kwelder. Die kwelder krijgt verschillende
“Je zou het totaalplan voor Delfzijl kun-
waar je nu voor naar het ziekenhuis moet,
functies. Het wordt een gebied waar men-
nen interpreteren als een ambitieus en
maar dat straks op loopafstand ligt.”
sen kunnen wandelen en kennis kunnen
pretentieus project, maar we zijn bij het
maken met een nieuw en leerzaam stukje
maken van de plannen met beide benen
Die 'loopafstand' is ook van belang in een
Waddenzee. Het bevordert de biodiversi-
op de grond blijven staan. Als portefeuille-
ander project. “Het winkelcentrum is her-
teit, geeft meer ruimte aan de waddendie-
houder voor stedelijke vernieuwing ben ik
ingericht en wordt nog verder ontwikkeld.
ren, en breekt de zee voor de dijk.”
mij goed bewust dat Delfzijl een regionale functie heeft. De stad biedt alles, maar het
Op de begane grond blijven de winkels gehandhaafd; daarboven komen levens-
Een dijk die op dit moment twee meter
komt allemaal niet zo goed uit de verf.
VISIE MAGAZINE
7
‘Stilstand is achteruit varen’ De scheepvaart kent een lange en rijke traditie. Een traditie die grotendeels steunt op het feit dat de sector altijd open heeft gestaan voor nieuwe ontwikkelingen. Ontwikkelingen die zij niet zelden zelf in gang heeft gezet. MF Shipping Group past perfect binnen die traditie, getuige de gestage en constante groei van de onderneming.
M
F Shipping Group in Farmsum
schepen. Maar ik denk nu niet: 'Als we
bemanningen –bij een faillissement spelen
wet, schept vaak veel onduidelijkheid. Wat
is een servicegerichte organisa-
tachtig schepen in beheer hebben...'.
emoties vaak een grote rol en loop je tegen
zich vertaalt in een wirwar aan geboden
veel verdriet aan– maar met het credo
en verboden, die van land tot land ver-
aspecten voor rederijen faciliteert.
Het succes van MF Shipping Group drijft
'mouwen opstropen en doorgaan' hebben
schillen en waar een reder nauwelijks wijs
Directeur Karin Orsel ziet de markt in
voor een groot deel op een heldere visie op
we met z'n allen de zaken kordaat aange-
uit kan worden. “De enorme papierwinkel
haar sector langzaam maar zeker aantrek-
de toekomst. “Wij werken bij voorkeur
pakt. Met als resultaat dat zo'n honderd
waar een reder doorheen moet en de soms
ken. “Het gaat niet heel snel, maar dat is
voor rederijen die zich concentreren op
gezinnen nauwelijks hinder hebben
absurde verantwoordingen die hij af moet
inherent aan de bedrijfstak.
het varen in een nichemarkt die ze dwingt
ondervonden van het faillissement.”
leggen, ontnemen hem bij tijde de moed.
Schommelingen in de economie hebben
telkens vooruit te kijken en innovatief te
altijd pas later effect in de wereld van de
denken. En wij denken graag met ze mee.
Een aspect dat dikwijls als ballast werkt
uit de praktijk: een bemanningslid strui-
scheepvaart. Maar als MF Shipping Group
Stilstand is -om in de terminologie te blij-
en de ontwikkeling vertraagt, is de wild-
kelt door zijn eigen onhandigheid over zijn
hebben we geen enkele reden tot klagen.”
ven- achteruit varen. Weten welke ont-
groei van wet- en regelgeving. “Nieuwe
voeten en verstuikt een enkel. Als rederij
wikkelingen er spelen en daarop anticipe-
regels worden -tenzij er een ramp plaats
kun je dan verplicht worden een uitge-
“Toen we drieëntwintig jaar geleden
ren, geeft de beste kans om in dit prachti-
vindt als een cruiseschip op de klippen of
breid en gedetailleerd veiligheidsplan te
begonnen dacht ik: 'Als we veertig sche-
ge vak te overleven.”
een grote olieplas- pas na tien jaar zicht-
schrijven om een herhaling te voorkomen.
tie die alle zakelijk-maritieme
Een -zij het wat gechargeerd- voorbeeld
baar in de wetgeving. Immers: zo veel lan-
Begrijp mij niet verkeerd; wij staan volko-
mooi en overzichtelijk bedrijf.'. Tien jaar
Dat MF Shipping Group volop in ontwik-
den, zo veel schijven waar de nieuwe regel
men achter veiligheid en komen als bedrijf
geleden dacht ik: 'Als we voor zestig sche-
keling is, mag blijken uit de overname
eerst langs moet. Dat remt de vooruitgang
zelf ook door de strengste eisen. Maar je
pen kunnen faciliteren, hebben we een
eind 2016 van een derde van de vloot van
en daar is onze sector absoluut niet bij
moet het middel niet tot doel maken. Ik
mooi en overzichtelijk bedrijf'.' En anno
een failliete rederij. “Binnen enkele weken
gebaat.”
pleit er daarom voor dat we vaker bij
2017 managen we zelfs méér dan zestig
hadden we iedereen herplaatst. Een grote
pen kunnen managen, dan hebben we een
KARIN ORSEL MF SHIPPING GROUP
elkaar moeten komen –praktijk en beleids-
operatie die veel
De periode die ligt tussen een calamiteit
makers– om vaart in de vooruitgang te
impact had op de
en de inwerkingtreding van een nieuwe
krijgen. En die vaart er in te houden.”
VISIE MAGAZINE
8
‘De wereld verandert, de NAM ook’ Het belang van gas en de gasinfrastructuur, sociale cohesie in Groningen na de schade, perspectief en energietransitie. Aan tafel op een van de weinige hoofdkantoren die het Noorden rijk is, die van de Nederlandse Aardolie Maatschappij, de NAM. Hoofdrolspeler in het gasdossier die verleden, heden en toekomst zag en ziet in het perspectief van energie.
T
wee mannen die ruim zeventienhonderd andere en vooral trotse mensen vertegenwoordigen, omdat
ze werken in een bedrijf dat er toe doet. Algemeen directeur (sinds 2014) Gerald Schotman, van oorsprong uit Wolvega en voor hij naar de NAM kwam onder meer Chief Technology Officer bij Shell en in 2014 gekroond als Innovator of the Year. En Thijs Jurgens, oud- Limburger en nu in Groningen woonachtig; de man die als nieuwe directeur Aardbevingen dat dossier van Gerald Schotman overneemt en eveneens afkomstig is van Shell.
Ieder verhaal maatwerk Ze willen het liefst vooruit naar energietransitie en beseffen tegelijk dat dat een lange en zorgvuldige aanloop vergt. “We hebben hier veel olie en vooral gas gewonnen en zijn daarbij uiteindelijk in een negatieve spiraal terecht gekomen. Daar moeten we uit komen en vooral individuele schades als gevolg van onze activiteiten zo goed en adequaat mogelijk oplossen. Ieder ver-
GERALD SCHOTMAN THIJS JURGENS NAM
de aarde op kilometers diepte,
projectmatige van ruimtelijke ordenings-
dat veel kennis vereist van
kwesties anderzijds. Mensen houden niet
boren; energietransitie is doen,
van onzekerheid en dat staat wel eens
stappen zetten.”
haaks op bedrijfsvoering.”
Gerald Schotman: “We willen
“In die gesprekken zit een aantal rode dra-
mensen meenemen; dat is wat
den en die probeer ik vast te pakken. We
haal moet maatwerk zijn, herstel nooit het
eerst met de omgeving alles op tafel heb-
we proberen te bewerkstelligen in alles
willen samen met anderen zoals de
probleem”, zegt Jurgens.
ben. Het zuidoosten van Friesland is voor
wat we nu doen, zowel in de manier waar-
Economic Board een rol spelen in sociale
ons nog steeds van groot belang en de uit-
op we het gesprek aan gaan met mensen
cohesie, verduurzaming, verbetering van
“Het risico op aardbevingen blijft. Het gaat
daging om de volgende stap te kunnen
die getroffen zijn door aardbevingsschade,
de leefbaarheid en het tegen gaan van
er om dat we de veiligheid herstellen, de
zetten speelt veel breder dan alleen in
als in projecten zoals het nieuwe regiokan-
krimp. Door de gesprekken met bewoners
impact van schade beperken en de juiste
Groningen.”
toor in Anjum en andere initiatieven in en
ken je elkaar, leer je van elkaar en kom je
rond gaswinning. We reserveren graag tijd
waar je wilt zijn, een open gesprek over
schade compenseren. Er moet rust komen.
“De verwachting is dat Nederlands aard-
om mensen mee te nemen en het tempo
hoe je samen verder kunt. Ik merk dat
We zijn veroorzaker en we willen tegelijk
gas de komende jaren een belangrijke rol
wordt uiteindelijk bepaald door mensen
mensen als het gaat om verbetering van
vooruit, daarvoor heb je rust nodig.”
blijft spelen in de energievoorziening. De
met de minste informatie.”
leefbaarheid niet zeggen ‘de NAM moet
verhoudingen in kaart brengen hoe we
opbrengsten zouden bijvoorbeeld aange-
het maar oplossen’, maar wel, ‘geef ons
Algemeen directeur Schotman beaamt die
wend kunnen worden voor subsidies voor
Thijs Jurgens over de gesprekken die hij
een bijdragen en we lossen het zelf wel
rust, al beseft hij iedere dag dat bevingen
de aanschaf van hernieuwbare energie-
met betrokken bewoners voert: “Mensen
op’. Dat zagen we heel goed in bijvoor-
en emoties een rol spelen in wat de NAM
bronnen zoals zonnepanelen en windmo-
doen hun persoonlijke verhaal, dat raakt
beeld het dijkproject bij Delfzijl en bij de
doet en laat. “De manier waarop we er
lens. Onze gasinfrastructuur is van grote
mij ook , en nee, dat is niet altijd even leuk,
wil om de zorg in Kloosterburen op peil te
mee om gaan, bepaalt de ruimte die je
waarde met het netwerk van leidingen en
maar we willen dat gesprek wel voeren,
houden, dat zijn momenten waarop het
krijgt voor de volgende stap. Het belang
locaties en met de kennis die wij hebben.”
want mensen moeten soms afstand doen
duidelijk wordt waar het naar toe kan.”
van gas voor de maatschappij zal voorlo-
van iets waar ze zich hun hele leven, zelfs
pig blijven, wij nemen zo’n dertig procent
Dichter bij elkaar staan
van de energievoorziening in Nederland
“Deze infrastructuur kun je uitstekend
voor onze rekening. Wij zien voor NAM
gebruiken voor hernieuwbare energie. Of
ook een duidelijke rol in deze transitie. De
het nu gaat om het faciliteren van grond-
Geen onzekerheid
kennis, kunde en ervaring van onze mede-
gebruik rond onze locaties voor zonnepa-
“Ja, ik schrik daar van, iedere keer weer,
energie als systeem. De wereld verandert,
werkers willen wij graag inzetten om de
nalen als een coöperatieve voorziening
zeker als mensen schade op schade heb-
de NAM ook. In de toekomst gaat het
doelstellingen die in Parijs zijn afgespro-
voor de omgeving, het kijken naar moge-
ben. Wij hebben wel eens de neiging te
steeds vaker om energielevering aan de
ken, te halen.”
lijkheden op de gasplatforms voor trans-
snel te willen, een antwoord te willen
eindgebruiker in plaats van het denken in
gedurende meerdere generaties, voor hebben ingezet.”
Blijvende rol van gas “Als je iets doet”, zegt Schotman “moet je waarde toevoegen en als bedrijf relevant zijn en blijven. Wij denken steeds meer in
formatorsystemen als koppeling tussen
horen in plaats van mensen de tijd te
bulkproducten. Letterlijk en figuurlijk
Ondertussen blijft de NAM op tal van
windmolens en het land door elektriciteit
geven na te denken over een voorstel.
kom je dichter bij elkaar te staan en zo
plekken in de noordelijke regio actief met
van windturbines om te zetten in water-
Alles moet geïnspecteerd, in het kernge-
hoort het ook.”
nieuwe initiatieven, zoals in het Friese
stof, te transporteren in gasleidingen en
bied hebben we het alleen al over 20.000
Ternaard. “We leren daar hoe het ook kan.
het op te slaan. Of in de mogelijkheden
panden en soms beland je dan in de spa-
Als je de volgende stap wilt zetten, moet je
van geothermie, het halen van warmte uit
gaat van de impact enerzijds en het grote,
VISIE MAGAZINE
9
‘Elkaar aankijken en niet weglopen!’ Een prachtig familiebedrijf, een open cultuur en dito mind. Met Jan Nijburg - recht door zee, hart op de tong, rasechte ondernemer - kijken we naar Nijburg Industry Group voor lucht- en klimaattechnische producten en installaties. De wereld beschouwd vanuit Hoogezand Sappemeer.
D
“Ik stapte in bedrijven die ik niet kende, heb er veel van geleerd en uiteraard suc-
hij wat hij al leerde op het CIOS: duidelijk
zegt, doe je wat je moet doen! Je komt je
nen één van de Nijburg bedrijven, zegt
cessen en tegenslagen gehad en nu ben ik
zijn en beslissingen nemen.
afspraken na en loopt nooit weg.”
Nijburg. “Veel van hen zijn begonnen in
eigenaar van een uitzendbureau, mede-
Geen spijt? “Zeker niet, ik ben blij dat ik
Als ondernemer weet Nijburg waar hij
de tijd van de hectische groei tussen
eigenaar van ‘n middelgroot vastgoed- en
weer terug ben. Ik heb geleerd dat Nijburg
voor staat en wat mogelijk is, zowel in
1990 en 2005 en nog steeds iedere dag
ontwikkelbedrijf en een middelgroot assu-
geleid moet worden als familiebedrijf. Dit
Nederland als daarbuiten. “We hebben
voor 7.00 uur op de bouw of in de
rantiebedrijf. Daarnaast ben ik investeer-
bedrijf met z’n geweldige potentie, juiste
geleerd van het verleden en zijn met
fabriek. Onze eerste medewerker Ginus
der in een aantal kleinere bedrijven, maar
productenmix, gemotiveerde medewer-
elkaar op zoek naar nieuwe uitdagingen,
Reintke is nog steeds bij ons; in 1969
ik ben er achter gekomen dat hier mijn
kers en een mooie fabriek in Sappemeer;
nieuwe mensen, nieuwe projecten en
begonnen als 13 jarige op de woensdag-
hart ligt!”
hier past geen overbodige structuur, wij
nieuwe producten. We realiseren een
zijn van de korte lijnen. Daarnaast is het
gigantisch project in de Eemshaven, zijn
leuk dat mijn kinderen in het bedrijf wer-
betrokken bij de realisatie van vele grote
klanten. “Waarom doe je het niet allemaal
ste, maar als je mijn vertrouwen hebt,
zijn vaak al vele jaren met veel
weer zelf” werd hem gevraagd en dus deed
krijg je veel vrijheid. Mijn motto: als je “Ja”
inzet en plezier werkzaam bin-
e 250 betrokken medewerkers
middag en zaterdag als vakantiehulp, nu na 47 jaar als projectleider.”
Zelf aan de knoppen “Voor Nijburg Industry Group waren de
ken en er nieuwe, jonge mensen hun weg
winkelketens, hebben een zeer prestigieu-
“Mijn vader en zijn twee broers zijn in
crisisjaren moeilijk, maar we kwamen er
naar ons weten te vinden, want dat is
ze opdracht in Utrecht, verbouwen het VU
1969 begonnen met de productie van
redelijk door heen. Het ging fout in 2013
belangrijk voor toekomstige ontwikkelin-
in Amsterdam en realiseren het Rabo-
luchtkanalen en hebben een mooi
toen een te ambitieus groeiplan in combi-
gen.”
hoofdkantoor in Eindhoven om het een
bedrijf opgebouwd met 30 medewerkers,
natie met de slechte implementatie van
die ik begin jaren negentig heb overge-
een groot ICT- project er voor zorgde dat
“We worden beter!”
nomen. Het had anders moeten gaan.
we stevig in de rode cijfers kwamen en het
“Eerlijk is eerlijk, we zijn de binding met
Verder investeren
Als opgeleid sportleider zou ik niet in
contact met de klant verloren. Na de
onze klanten kwijt geweest, want als je
“We hebben de mensen, de producten en
en ander te noemen. “
het bedrijf, maar door familiaire omstandigheden besloot ik er een tijdje te werken en van het éen kwam het ander! De normen en waarden die mij op het Heerenveense CIOS zijn bijgebracht door Foppe de Haan, Henk Gemser en Hans Westerhof zijn bepalend geweest voor mijn carrière; die teamspirit en het nemen van beslissingen, heb ik meegenomen in m’n leven. Je moet het samen doen, ervoor gaan en nooit opgeven!” Jan Nijburg, back-in Nijburg–business op de enige manier die hem past: maximale inzet, scherpe focus, duidelijk en klantgedreven. De Nijburg Industry Group is een van de weinige luchttechnische bedrijven in Nederland die alle disciplines in huis heeft met Nijburg Klimaattechniek, Solid Air en Velu. Van ontwerp, calculaties, handel, installatie, productie en productontwikkeling, alles heeft Nijburg in eigen huis. “one stop shopping voor de installateur in heel Nederland!”
JAN NIJBURG NIJBURG INDUSTRY GROUP
“Hier ligt m’n hart”
SPECIALISTEN IN KLIMAATTECHNIEK
Machtig bedrijf en toch bent u een
geen aandacht
de wilskracht om te laten zien dat er naast
geeft aan je klan-
grote internationale concerns een bedrijf
tijd weg geweest, waarom? “Ik was er eind
zomer van 2014 was de situatie onhoud-
ten, raak je ze kwijt. In ieder bedrijf moet
in Hoogezand- Sappemeer is dat hetzelfde
2005 even helemaal klaar mee, wilde als
baar en besloot ik terug te keren als com-
het gaan om klantgerichtheid en leverbe-
kan, zo niet beter! De komende twee jaar
niet- techneut iets anders doen, mijn blik
mercieel verantwoordelijke man. Ik wilde
trouwbaarheid en bij ons beseft iedereen
investeren we fors in ons machinepark,
verruimen en andere bedrijven leren ken-
niet dat het bedrijf er onder door zou gaan
weer dat het gaat om de klant en het ont-
dus Nijburg is en blijft een noordelijk
nen. We hadden toen 280 mensen in
door foutieve managementbeslissingen en
zorgen daarvan. Van de vier dagen die ik
bedrijf met een sterk verkoopkantoor in
dienst en ik dacht, als we dit willen blijven
gebrek aan klantfocus.”
mij bezig houd met de Nijburg Industry
Amsterdam en betrokken verkopers en
Group wil ik twee dagen bij m’n klanten
monteurs door het hele land.”
besturen, moet je het niet meer zien als
zijn.”
familiebedrijf maar het professioneel
Sinds september 2016 draait Nijburg zelf
laten besturen. Ik ben de wereld ingestapt
weer aan alle knoppen, want je kunt wel
en heb de leiding overgelaten aan ande-
commercieel verantwoordelijk zijn en als
“Nijburg betekent vertrouwen, elkaar aan-
ge omgeving waar voor ons allemaal werk
ren. Niet het beste moment, maar dat is
eigenaar nog een algemeen directeur heb-
kijken, van elkaar op aan kunnen en open
aan de winkel is. We moeten ons met
achteraf!”
ben , maar dat is moeilijk te snappen voor
je mening geven. Ik ben niet de makkelijk-
elkaar blijven inzetten voor onze toe-
En Sappemeer en omgeving? “Een prachti-
VISIE MAGAZINE
10
‘Wij geloven in reuring’ In geen ander land ter wereld is cure en care beter geregeld dan in Nederland. Toch is het, als je de media mag geloven, dikwijls kommer en kwel. Met name als het gaat om ouderenzorg. Tijd voor een nuancering, een tegengeluid.
“H
et is zeker tijd voor een nuan-
gemakkelijker te maken. We bekijken het
“Ouder worden gaat niet altijd even mak-
“Juist vanwege de reuring die het geeft,
cering,” zegt Wil Koopmans-
écht vanuit de mensen thuis. Wat hebben
kelijk, al was het maar omdat je hinder
zijn we dol op projecten met bijvoorbeeld
Kornelius, directeur van
zij nodig en wat kunnen wij aanbieden?”
kunt ondervinden van beperkingen en
studenten, het conservatorium of kunste-
kwalen. Dat is vervelend genoeg. Oud wor-
naars. Zo hebben studenten op 3 januari
wonen en welzijn in Groningen,
“Dat geldt eveneens voor wonen. In alle
den in een prettige omgeving waar je in je
dit jaar het evenement ‘Ik zoek een maat-
Hoogezand en Haren. “Wat vaak breed uit-
woonzorglocaties is een fitnessruimte,
waarde wordt gelaten, maakt het allemaal
je’ georganiseerd. Ouderen konden elkaar
gemeten wordt in de media zijn de extre-
buurthuiskamer,
ontmoeten onder het
men. Dan denk ik: kom maar eens in een
grand-café en restau-
genot van een hapje,
ZINN, dé zorgorganisatie voor (thuis)zorg,
van onze woonzorglocaties kijken. Dan zie je hoe het er in de zorg voor ouderen wérkelijk aan toe gaat.”
WIL KOOPMANS-KORNELIUS ZINN
drankje en muziek. Zeer geslaagd! En afgelopen zomer hebben we een project gedaan met studenten van Academie Minerva, die ouderen hebben gepor-
“Natuurlijk: ook wij moeten het doen met de middelen die
tretteerd. Overigens doen we
we tot onze beschikking heb-
sowieso veel met kunst en
ben. Maar in plaats van kla-
muziek binnen ZINN.”
gen over het relatief weinige dat je krijgt, kun je ook crea-
“Binnen ZINN werken we met
tief en ondernemend aan de
woonassistenten. Een unicum
slag gaan met datgene wat je
binnen de zorgsector. De woonas-
hebt. Denk in mogelijkheden.
sistenten zijn een groot deel van
Juist dan kom je tot mooie
de dag in de huiskamers aanwe-
oplossingen. En blijf bij jezelf.
zig. Zij dragen bij aan de gezellig-
Hoe zou jij het willen als je
heid, zorgen voor het eten en
ouder bent? Hoe wil je
drinken en maken een praatje
wonen, wat vind je belangrijk
met de bewoners. Er is dus
en pas dat toe. Een denkwijze
iemand aanwezig, die de tijd voor
die maakt dat mensen -als ze
hen neemt. Zo kunnen de verzor-
eenmaal een kijkje hebben
genden en verpleegkundigen zich
genomen in de keuken van
richten op het geven van (medi-
ZINN- met overtuiging doet
sche) verzorging. Je ziet dat men-
zeggen: 'Hier willen wij
sen opleven in een prettige sfeer.
wonen!'.”
Dat doet iedereen goed.”
“De diversiteit die ZINN
“Het is een prachtige uitdaging
biedt, is heel groot. We heb-
om te zorgen voor de duizend
ben in onze zes ZINN locaties
bewoners en de duizend thuis-
een groot scala aan doelgroe-
zorgcliënten. Met beide benen op
pen en woonvormen, zowel
de grond blijven staan, een flinke
individueel als revalidatieaf-
portie humor en het zoveel als
delingen en woongroepen.
mogelijk vasthouden aan het
Binnen de woongroepen
principe 'houd het simpel', wer-
wonen voornamelijk mensen
ken we efficiënt zonder dat
met dementie of lichamelijke
iemand iets tekort komt. De inzet
beperkingen. Voor echtparen
van de 780 vrijwilligers is van
hebben we mogelijkheden
onschatbare waarde. Dankzij hen
om samen te blijven wonen,
kunnen we een goed gevuld acti-
ook als een van hen meer
viteitenprogramma aanbieden.
zorg nodig heeft. En voor
Samen met de bewoners en alle andere mensen die gebruik
ouderen die in de wijk zelfstandig wonen, bieden we het Langer
rant gevestigd, faciliteiten die ook een
een stuk draaglijker. Deskundige en res-
maken van de faciliteiten en diensten van
Thuis Pakket aan. Daarin zit van alles,
buurtfunctie hebben. We krijgen veel aan-
pectvolle zorg leveren is onze core busi-
ZINN, dragen we de visie uit dat ouder
zoals thuiszorg, persoonsalarmering en
loop van omwonenden, die bij ons komen
ness. Daarnaast zijn sfeer, reuring en ser-
worden geen eindpunt is, maar het begin
een ergo- of fysiotherapeut die bij de men-
eten of sporten. In Haren hebben we zelfs
vice een belangrijk onderdeel van onze
van een nieuw en boeiend deel van je
sen thuis komt. Uit het pakket kunnen
een tweepersoons zwembad, waar ook
filosofie. We geloven in 'reuring'. Je kunt
leven.”
mensen één of meerdere diensten afne-
omwonenden gebruik van mogen maken.
een maaltijd nog zo lekker bereiden, als hij
men. Hulp bij klussen, tuinieren of admi-
De locaties zijn sfeervol en met veel aan-
wordt geserveerd in een troosteloze omge-
nistratie behoren eveneens tot de moge-
dacht ingericht. Het is er altijd gezellig.”
ving, smaakt het naar niets.”
lijkheden. Alles is bedoeld om het thuis
VISIE MAGAZINE
11
Streven naar honderd procent hergebruik in een wereld van schaarste Afval. We gooien het weg, we stoppen het in zakken, we werpen het in bakken. Om er vervolgens niet meer naar om te kijken. Rommel waar we liefst zo snel mogelijk vanaf willen. Want: ogenschijnlijk nutteloze overblijfselen, toch? Niet als het aan Bollegraaf Recycling Solutions ligt. Het bedrijf in Appingedam produceert sorteersystemen voor de verwerking van alle voorkomende afvalstromen.
“W
in groten getale worden geïmporteerd. Het
streven op zich. Want hoe zuiverder de
zijn juist die afvalstromen waarmee
her te gebruiken grondstoffen zijn, hoe
Bollegraaf al meer dan 55 jaar actief is met
waardevoller ze zijn voor de klant. De
efficiënte sorteer- en recyclingsystemen.”
klant is sowieso vaak bepalend in het ont-
Vernuftige technieken en gepatenteerde technologieën
werp van de machines. “Wij ontwerpen en bedenken de sorteersystemen en de technologieën. We bouwen de installaties veel-
“Onze naam zegt het al. We denken in
al custom made gericht op de specifieke
oplossingen. We lopen voorop als het gaat
vragen van onze opdrachtgever.” Het
om nieuwe toepassingen. We staan er
maakt dus eigenlijk niet uit om wat voor
inmiddels wereldwijd om bekend dat we
afval het gaat. Bollegraaf Recycling
vernieuwers zijn. Bollegraaf maakt
Solutions heeft de klant en het afval als
gebruik van gepatenteerde technologieën.
uitgangspunt bij het ontwerp, de ontwik-
We maken bijvoorbeeld gebruik van infra-
keling en de fabricage.
rood, zeeftechnieken, robotica, aerodynamica en de eigenschappen van water waa-
Samenwerking met TU Delft
rin sommige materialen drijven en andere
Bollegraaf Recycling Solutions is een parel
e zetten allerlei geavan-
de systemen, we bouwen ze, we installe-
weer niet. Allerlei vernuftige manieren om
in de Nederlandse industrie. Een uniek
ceerde technologieën in
ren ze bij de klant en we geven instructies
te komen tot ons streven naar zero waste;
bedrijf, Hollands Glorie in optima forma.
om zowel voorgesorteerde
en training voor het beheer en de bestu-
nul procent afval en honderd procent her-
De plannen liggen klaar: optical sorteer-
als gemengde afvalstromen te recyclen.
ring van het systeem. Daarnaast bieden
gebruik.” Continue vernieuwingen en ver-
systemen, de nieuwe sorteertechnieken,
Van huishoudelijk afval en plastic afval
we levenslange service. Wanneer je de ver-
beteringen hebben er ondertussen voor
customer portals, app’s waarop klanten
tot industrieel afval. Van papier, karton,
werking van afval op de juiste manier aan-
gezorgd dat de machines van Bollegraaf al
realtime de output van de machines kun-
metalen, aluminium, plastics tot organisch
pakt, betekent het winst voor de klant,
een percentage van 96 procent her te
nen zien, SCADA-systemen (boordcompu-
afval en het terugwinnen van waardevolle
winst voor het milieu, winst voor een
gebruiken materialen kunnen halen.
ters) die een cruciale rol gaan vervullen op
grondstoffen uit het as van afvalverbran-
betere wereld van onze kin-
het gebied van (preventief) onder-
dingsinstallaties.” Edmund Tenfelde, alge-
deren. Want hoewel het
houd aan machines. “Samenwerking
meen directeur, biedt ons graag een kijkje
lijkt alsof we in een wereld
met de TU Delft moet leiden tot een
in de wereld van recycling en hergebruik.
leven waar alles altijd voor-
voortrekkersrol op het gebied van
“Bollegraaf Recycling Solutions ontwierp,
handen is, worden grond-
robotica-toepassingen. De allereer-
produceerde en leverde afgelopen jaren
stoffen steeds schaarser. En
ste gecertificeerde robotica-installa-
wereldwijd meer dan 3500 recycling- en
dat, terwijl aan de andere
tie ter wereld op het gebied van
sorteersystemen. Daaronder behoren de
kant de berg afval groeit.
‘optical sorting’ is door ons bedacht”, aldus Edmund Tenfelde.
grootste zogenaamde MRF’s (Material Recovery Facilities) van Noord-Amerika.
Voorspellingen van de
Hier zijn circa achttien van dergelijke
Verenigde Naties wat
mega sorteerinstallaties. Veertien daarvan
betreft de groei van de
Nieuwe generatie techneuten
heeft Bollegraaf geleverd en hebben een
wereldbevolking duiden op
Het bedrijf is volop in ontwikkeling,
capaciteit van meer dan 50 ton per uur.
een forste stijging. In haar
ambitieus en doelgericht bezig met
“De systemen sorteren en verwerken teza-
‘midden’-scenario komt de
de toekomst. “Om deze reden zijn
men meer dan 12.000 ton afval per dag.”
VN op een stijging van
we als bedrijf ook altijd geïnteres-
Bollegraaf Recycling Solutions is met
ruim 7 miljard mensen nu,
seerd in nieuwe getalenteerde
recht een wereldleider. Het bedrijf heeft
naar 7,7 miljard in 2020. In
medewerkers, uitgaande van de
vestigingen en vertegenwoordigingen in
2025 zal de grens van 8 mil-
innovatieve kracht van kennisinsti-
de meeste Europese landen, Noord-
jard mensen
tuten als hoge scholen en universi-
Amerika, Canada, Mexico, Australië en
gepasseerd
teiten. We zijn voortdurend op zoek
Azië.
zijn. In 2040
Wereldspeler uit Appingedam
spreekt de VN zelfs over meer dan 9
EDMUND TENFELDE BOLLEGRAAF RECYCLING SOLUTIONS
naar techneuten die ons verder kunnen helpen bij nieuwe ontwikkelingen. De nieuwe generatie kijkt anders en verfrissend naar innovatie en technische
Omdat er bij het in 1961 opgerichte, van
miljard men-
oorsprong, familiebedrijf niet direct een
sen. “Dit zorgt
opvolger was, werd Edmund Tenfelde in
voor een hoge-
2014 aangesteld als algemeen directeur in
re vraag naar
ven, blijkt wel uit het feit dat we in 2016
Appingedam. Hij geeft hier tegenwoordig
voedsel en andere goederen. De wereldwij-
leiding aan zo’n tweehonderdveertig
de productie van afval zal hierdoor toene-
Zuivere grondstoffen
branchewinnaar zijn geworden in de cate-
medewerkers. In Appingedam ontwerpt
men. Zuiniger omgaan met grondstoffen
“Eigenlijk kun je het proces heel letterlijk
daarmee zijn we genomineerd voor de
en produceert het bedrijf volledige turn-
en recycling zijn daarom essentieel. Niet
en eenvoudig bekijken”, vertelt Edmund
Nationale Business Succes Award.”
key-recyclingoplossingen. In Emmen wor-
alleen om de grondstoffenbehoefte in te
Tenfelde. “Aan de ene kant van de fabriek
Edmund Tenfelde, lachend: “Binnenkort
den complete sorteersystemen voor de
dammen, maar ook om de wereldecono-
komt gemengd en ongesorteerd afval bin-
wordt bekend of we deze misschien ook in
bouw- en sloopafval ontworpen en gepro-
mie draaiende te houden. De behoefte in
nen, aan de andere kant komen de her-
ontvangst mogen nemen.” Stemmen kan
duceerd. Hier bevindt zich ook de R&D-
opkomende economieën is zelfs zo groot
bruikbare grondstoffen er volledig en zo
vanaf zondag 8 januari t/m zondag 15
afdeling en het testcenter. “We ontwerpen
dat afval en gerecycled materiaal in Azië
zuiver mogelijk uit.” Die zuiverheid is een
januari, SMS: NBSA 4646 naar 4422
toepassingen. Daar doen wij graag ons voordeel mee.” Dat alle ontwikkelingen in Appingedam niet onopgemerkt zijn geble-
gorie “recycling machinebranche”. En
VISIE MAGAZINE
12
‘Respect voor elkaar; mooi om af en toe in een sleuf te springen’ Een Oud familiebedrijf met gezond dna dat weer floreert na een diepe duikvlucht. Duurzame groei in het vaandel, het oog gericht op verandering daar naar toe. De wereld van de ondergrondse infra- en technische installaties is toe aan nieuwe verhoudingen en inzichten. John Groen en Tiemen Schra over de trots op Baas, goede, veilige werkgelegenheid en hoge klanttevredenheid.
F
amiliebedrijf Baas bv uit 1898
branche is dat meestal zo’n 50 procent
belandt uiteindelijk in 2000 in de
eigen mensen, de rest is inhuur. Wij zitten
veelomvattende organisatie van
op 75% eigen mensen, wat op zich vrij
TBI, waarin het helaas niet tot zijn recht
hoog is en waarbij voldoende werkaanbod
kwam met miljoenenverliezen tot gevolg.
een belangrijke voorwaarde is. Daarmee
De van oudsher sterke landelijke speler in
ben je dus afhankelijk van meerjarige
aanleg van ondergrondse infrastructuur
contracten bij goede opdrachtgevers.
en technische installaties in telecom, elek-
Hierin zijn we de afgelopen jaren zeer suc-
tra, gas en water staat in de etalage.
cesvol geweest. Tevens moet iedere
Tiemen Schra ziet mogelijkheden. “Een
opdracht in zichzelf lonend zijn, maar in
bedrijf met goeie opdrachtgevers en goeie
ondergrondse infra zit nog veel in ‘een
mensen, dat kan haast niet fout; andere
mandje’, dus grote en kleine opdrachten
bedrijven uit dezelfde sector deden het
waar je in een keer ‘ja’ op zegt of niet. Dat
prima. Ik wist niet precies hoe, maar wel
is geen gezond uitgangspunt en bepaalt
dat het ging lukken. Als je voor elkaar res-
mede de mate waarin je personeel ‘flexi-
pect hebt en het vliegwiel weer op gang
bel’ moet zijn. Wij geloven in goeie eigen
krijgt, dan gaat het gebeuren.”
mensen die we toekomst willen bie-
De boerenzoon uit Giethoorn neemt na ’n lange carrière bij Enexis en zijn vele voorgangers, en ruim een jaar TBI het oude aannemings- en infrabedrijf over van z’n
den, die weerbaar en trots zijn, maar
TIEMEN SCHRA JOHN GROEN BAAS BV
we zijn daar in mede- afhankelijk van de manier waarop de markt grotendeels werkt. Steeds meer opdrachtgevers zien ons als partners en zoeken meer samenwerking in de keten zegt
werkgever TBI, samen met financiële man
derd mensen bij Baas zijn er meer dan
Frank Minnee. De bazen van TBI gunnen
honderd medewerkers bij de totstandko-
het de nuchtere man uit het noorden uit-
ming betrokken geweest. Wat Baas ken-
eindelijk wel. Verliezen bleken aanwijs-
merkt, is de manier waarop we ergens wil-
mooie kreten bedenken, betogen Schra en
ces. Gelukkig ontmoeten we steeds meer
baar, onder meer door te zware lasten van
len komen. Het gaat om de manier waarop
Groen, het wezen zit in wat je doet, hoe je
begrip voor ons verhaal dat we alleen
een overbodig en te kostbaar hoofdkan-
je met elkaar omgaat, in het bedrijf, naar
het doet en het vertrouwen dat de man-
samen iets kunnen veranderen, dus er
toor naast de Van Brienenoordbrug.
onze omgeving en onze klanten en
nen op locatie het doen zoals je met z’n
begint wat te bewegen, ook omdat we het
Huidig regiodirecteur Infra Noord John
opdrachtgevers.”
allen hebt afgesproken. “En dat ze hun
lef hebben het gesprek op inhoud te voe-
verhaal kunnen doen, want veiligheid is
ren.”
Groen stapt kort daarna over naar het
Tiemen Schra “Een goede ontwikkeling, maar helaas een langdurig pro-
nieuwe Baas omdat hij onder de indruk is
Veilig is ook je verhaal doen
van het transparante verhaal van financi-
“We hebben de lijnen uitgezet naar een
moet kunnen zeggen wat hij ergens van
Tiemen Schra gaat met Baas mee in de
eel directeur Minnee en de overtuigende
bedrijf dat verder wil in haar traditionele
vindt.”
veranderingen in de infra- en installatie-
houding van Tiemen Schra, die hij al een
markt van ondergrondse infra voor gas,
paar jaar kent.
water, elektra, telefonie en data voor net-
De mens is waar het om draait. In werkaf-
energieopwekking met smartgrids en
werkbedrijven als Enexis en Liander,
spraken onderling en naar omgeving en
opslagsystemen, slimme meterkasten
waterbedrijven als Vitens, kabelbedrijven
klant. “Er valt veel te verbeteren in de
thuis, meer IT in energiedistributie, digita-
Wat Schra aanvoelde, gebeurde. De eerste
als Ziggo en (semi)- overheden zoals pro-
wereld van de ondergrondse infra. Je bus
lisering van communicatie tussen net-
twee jaar waren nog penibel, daarna werd
vincies; daarnaast ontwikkelen we ons
ergens parkeren en zeggen ‘ik moet hier
werkbeheerders en aannemers. “Daarom
het beter, de opgaande lijn ingezet en het
steeds verder in E-installaties, toegangs-
m’n ding doen’ is niet meer van nu, we
hebben we meer dan ooit goeie en jonge
resultaat is van diepe min naar voorzichti-
controles en beveiliging, moderne distri-
moeten daar met z’n allen fatsoenlijker en
mensen nodig die voor zichzelf ruimte
ge pluslijn met zelfs een omzetgroei dit
butie van energie en de installatie van bij-
beter in worden, zegt John Groen. “Je ver-
zien in het meesterschap van het werk in
jaar van twintig procent en nog wat meer
voorbeeld slimme meters.”
oorzaakt gewoon overlast in een omge-
de technische infra-en installaties en ken-
ving, daar moet je je van bewust zijn. Als je
nis hebben of het willen opdoen. We groei-
Niet angstig worden
in de noordelijke regio. “Er mag nog wat
net zo hard sociale veiligheid, dus iedereen
wereld. Minder aanleg van gas, lokale
meer vet op de botten, maar je moet tijd
“We zijn trots op onze ongevallenindex,
vertelt wat je komt doen en wat dat bete-
en om anderen en elkaar een kans te bie-
hebben en niet te snel angstig worden.”
want veiligheid staat voor op, dus waren
kent, heb je het meeste al gewonnen. Niet
den in een veilige omgeving. We hebben er
het eerste ondergrondse infrabedrijf dat
zo maar graven, eerst informeren.”
schik in het zo te doen, dit hebben we met
Na vijf jaar werd het dit voorjaar tijd om
het keurmerk Bewuste Bouwer kreeg.
Baas weer tegen het licht te houden. Wat
Veiligheid zit diep geworteld, je moet elke
vinden we, waar willen we naar toe? John
dag scherp en alert en serieus zijn, goed
Ketenintegratie valt niet mee
Groen: “We hebben een half jaar besteed
contact hebben en houden met elkaar,
Baas heeft een opmerkelijk hoog percen-
aan onze nieuwe strategie. Van de zeshon-
willen leren en luisteren.” Je kunt allerlei
tage eigen mensen in dienst. “In de onze
z’n allen al bereikt, het zit diep en dat geeft heel veel vertrouwen.”
VISIE MAGAZINE
13
‘Doe het anders als het anders kán’ De zorg zit vol kansen en mogelijkheden. Je moet ze alleen kunnen en willen zien. Irene Zwolle is iemand die overal uitdagingen ziet, ook en juist in een periode waarin die zorg van alle kanten onder druk staat.
gers is een tekort. Ik heb al veel schrijnen-
de zorginstellingen te krijgen. Om dat pro-
de gevallen gezien, waar ik echt verdrietig
bleem te ondervangen hebben we een
van word. Omdat het ook anders kan.”
concept bedacht waarbij wij de begeleiding van de leerlingen zélf doen.”
“Daar komt nog bij dat door de wet- en regelgeving organisaties ook anderszins
“Wij verzorgen opleidingen, die de mensen
onder grote druk staan. Om aan de eisen
dáár plaatst waar ze het liefst geplaatst
en voorwaarden van die wet- en regelge-
willen worden en waar ze ook echt nodig
ving te kunnen blijven voldoen, moeten ze
zijn. De ervaring heeft geleerd dat een
over voldoende gekwalificeerd personeel
opleiding in de praktijk het beste werkt.
kunnen beschikken. Zie daar de spagaat
Ze raken vanaf de eerste dag vertrouwd
rene Zwolle is algemeen directeur van
gen voor begeleiding: we zijn specialist in
waarin de zorgorganisaties zitten: aan de
met het werk en de mensen die hun zorg
WieZorgt! in Meppel
vrijwel elke relevante discipline.”
ene kant een toenemende vraag aan zorg
behoeven en weten zich daarbij onder-
en een aanscherpende wet- en regelge-
steund door onze professionele begeleiding.”
I
(www.wiezorgt.nl). “Wij zijn een
bemiddelingsbureau voor zorg en welzijn
Juist omdat WieZorgt! bovenop de prak-
ving, aan de andere kant een tekort aan
en koppelen zorgmedewerkers aan zorgin-
tijk zit, ervaart Irene bijna dagelijks de
verzorgers. Een probleem, maar Wie zorgt!
stellingen. Maar we doen meer dan dat.
lacunes. “Wat vooral speelt is het grote
denkt liever in oplossingen.”
Wij leveren maatwerk.”
tekort aan beroepsmensen. Ouderen wor-
“Als algemeen directeur van Wie Zorgt!, maar ook los daarvan, staat mij slechts
den steeds ouder, maar blijven niet altijd
“Er is namelijk een groot potentieel aan
één doel voor ogen: mensen een mens-
Dat maatwerk bestaat uit het zorgvuldig
gezond. Daar komt bij dat de overheid
mensen die uitermate geschikt zijn voor
waardige zorg bieden. In een wereld die in
kijken naar de kwaliteiten en wensen van
mensen langer thuis wil laten wonen -iets
de zorg. Zij-instromers die vroeger niet
toenemende mate verzakelijkt en gebu-
de werkzoekenden en daar vervolgens de
dat de meeste ouderen overigens zelf ook
voor de zorg hebben gekozen en die keuze
reaucratiseerd raakt, moeten we er extra
juiste functie bij vinden. “We onderhou-
graag willen- maar dat betekent dan wel
alsnog willen maken, mensen met een
alert op zijn dat de hulpbehoevende niet
den nauwe contacten met diverse zorgin-
dat er mensen nodig zijn die deze ouderen
MMZ of SPW diploma die wel de spirit
tussen wal en schip raakt. Al was het
stellingen. We inventariseren de vraag en
kunnen assisteren wanneer dat nodig is.
maar niet de verpleegkwalificaties heb-
maar omdat je het plotseling zelf kunt zijn
passen het aanbod daar naadloos op aan.
Bijvoorbeeld met wassen en aankleden,
ben, en bijvoorbeeld herintreders. Om die
die hulp nodig heeft.'
Werving en selectie, adviseren in het
maar ook met verzorging na bijvoorbeeld
een reële kans te geven is er maar één
managen van
een ziekenhuisopna-
ding nodig: een adequate scholing. Het
een team, zor-
me. En aan die verzor-
probleem is echter om begeleiding vanuit
IRENE ZWOLLE WIE ZORGT!
VISIE MAGAZINE
14
‘Alle ondernemers zijn uniek, het is aan ons ze te faciliteren’ Een paar jaar geleden was het aantal Kamers van Koophandel groot en daarnaast waren er nog tal van organisaties die zich op ‘de ondernemer’ richten. Dat is anders geworden. Janika Horvàth van KvK in Noord Nederland over dienstverlening, mobile first, de MKB Innovatie Top 100 en de nieuwe Locatiescan.
“W
e zijn één organisatie gewor-
onderling te delen en om met
gelukkig zien we dat dat gewaardeerd
den. Het waren verschillen-
elkaar in contact te komen. Dat
wordt. De Online Innovatie Bootcamp
de Kamers en daarnaast nog
gaat niet meer alleen via klas-
wordt veel gedaan, het online
de kantoren van Syntens, allemaal met
sieke kanalen als een kantoor,
Trendjournaal vaak bekeken. Steeds vaker
verschillende informatiesystemen. Dat
maar steeds vaker digitaal,
melden mensen zich ook aan voor speci-
betekent dat er werk aan de winkel was
omdat de ondernemer dan zelf
fieke kennisbijeenkomsten, zoals de Mix &
en we zorgvuldig moesten kijken welke
kan bepalen wanneer hij de
Match bijeenkomsten, Smart Industry-
stappen we moesten zetten. De KvK
informatie wil hebben passend
dagen of de themabijeenkomsten over de
moest in de innovatiestand, om de onder-
bij zijn situatie.”
Bruisende Binnensteden. Steeds meer ondernemers weten de weg online naar
nemer goed te kunnen blijven faciliteren.” “Natuurlijk blijven we voorlopig
ons te vinden; de behoefte is er en dat zal
“Ook al zijn alle ondernemers uniek, er is
inzetten op informatievoorzie-
alleen maar toenemen.”
feitelijk geen lokaal behoefteverschil bij
ning via drie kanalen. Mobiel
ondernemers. De ondernemer in Den
heeft prioriteit, mobile first is
Inspiratie en exposure
Bosch heeft over het algemeen dezelfde
van steeds groter belang.
“We gaan verder op de ingeslagen weg om
behoefte aan informatie en kennis als z’n
Daarnaast blijven we telefo-
als het om innovatie gaat meer in het
collega in Noord- Groningen. Het gaat
nisch aanspreekbaar en fysiek
land te werken, bijvoorbeeld met de
over klanten, omzet, producten en werk-
via bijeenkomsten of op onze
regionale smart industry agenda’s. Omdat
nemers, dat zijn de hoofdzaken. Het is aan
kantoren Dat mobile first in de
we er van overtuigd zijn dat we met dat
ons om al die ondernemers zoveel moge-
toekomst nog verder gaat, is
onderwerp fors kunnen bijdragen aan
lijk op ieders niveau van kennis te voor-
duidelijk; de digitale dienstver-
kennisverrijking in de maakindustrie, net
zien. Daarvoor ontwikkelen we nu
lening wordt leidend.”
zoals we dat hier ook al doen in samen-
centraal onze producten, die ook lokaal toepasbaar zijn.”
Stel zelf je infopakket samen
werking met de diverse fieldlabs, maar
Locatiescan “Er ligt een mooie uitdaging om de
ook op het terrein van Bruisende
JANIKA HORVÀTH KAMER VAN KOOPHANDEL NOORD NEDERLAND
Binnensteden. Daarnaast met het programma NL Groeit waarin we scale ups koppelen met ervaren ondernemers. Of
“We hebben een wettelijke verplichting
dienstverlening
van het inschrijven van (startende) bedrij-
aan de ondernemer
ven. Die basis is ons bestaansrecht omdat
verder te verbeteren.
het de transparantie van transacties
Dat is op landelijk
inzichtelijk maakt. Daarnaast hebben we
niveau ingezet door
een voorlichtende en adviserende taak op
betere afspraken
de thema’s als starten van een onderne-
met de Rijksdienst
ming, innovatie, export/import en finan-
voor Ondernemend
ciering. We richten onze dienstverlening
Nederland en de Belastingdienst, dat
Innovatie Bootcamp
zo in, dat ondernemers zelf, passend bij
onder meer noodzakelijk was om automa-
“Na afspraken op rijksniveau is het tijd
Want of het nu om start- ups gaat, om
hun informatie- en kennisbehoefte, hun
tisch bij inschrijving een BTW- nummer
voor afspraken op regionaal niveau, alles
scale ups, om kleine bedrijven of middel-
gewenste pakket kunnen samen stellen.
toegekend te krijgen. Een primeur is ook
gericht op verbetering van de dienstverle-
grote ondernemingen, we willen ze alle-
Die informatie maken we op basis van de
de Locatiescan die we samen met het CBS
ning aan ondernemers. Het doel is ‘the
maal zo goed mogelijk van dienst zijn op
ondernemersbehoefte in relatie tot de
hebben ontwikkeld en die in de komende
window of the world’ te worden voor de
hun eigen gewenste niveau. We spreken
grote trends van nu: technologische ont-
maanden zichtbaar wordt. De eerste
overheidsinformatievoorziening aan
dan over ‘massaal maatwerk’.”
wikkeling en miniaturisering, data, afval-
maanden wordt de scan online getest en
ondernemend Nederland. Er is al heel veel
“Inspiratie willen we blijven stimuleren en
reductie en gebruik van alternatieve
verbeterd, waarna in waarschijnlijk mei de
en het gaat er vooral om dat we al die
daarom vinden we het belangrijk om in
grondstoffen (groene groei), en alles dat
scan voor iedereen te gebruiken is.”
informatie en de koppelingen ‘smart’
elk geval één keer per jaar de MKB
digitale ondernemers data vanuit het handelsregister gebruiken om nieuwe producten & diensten te ontwikkelen. Die kennisbenadering op strategisch vlak verspreiden we regionaal, om de ondernemers in iedere regio zo goed mogelijk aan informatie te helpen en ze kennis te laten delen.
maken. De KvK als smart service organisa-
Innovatie Top 100 te organiseren, de inno-
“Het mooie van de scan is dat je in één
tie naar ondernemers. Daarnaast vind ik
vatie-etalage voor het Nederlandse MKB.
met gezondheid en preventie te maken heeft.”
met eigen hackatons waarin startende
oogopslag bij het intoetsen van je bedrijfs-
dat de informatie die we nu al digitaal
Ik zou het fantastisch vinden als we er in
“Op basis van behoeften van ondernemers
gegevens, je op basis van allerlei datakop-
beschikbaar hebben, beter inzichtelijk en
slagen om meer noordelijke bedrijven in
vormen deze thema’s onze informatie-
pelingen, verschillende gegevens krijgt
vindbaar wordt op onze eigen website; er
die Top 100 te hebben, want ik weet zeker
voorziening aan de ondernemer. Dit doen
over koopgedrag, aantallen winkels, inwo-
staat veel op, maar het kan nog beter ont-
dat we geweldige bedrijven hier hebben.
we via de nieuwsbrieven en via open sour-
ners et cetera. Een mooie stap en een
sloten worden.”
Hoe beter de landelijke exposure van die
ces en platformen, want het is van belang
voorbode van waar we als KvK naar toe
dat we tegemoet komen aan de behoefte
willen.”
en vraag van ondernemers om informatie
innovatiehelden, hoe beter het is voor de “De informatie op onze website over innoveren hebben we sterk verbeterd en
noordelijke regio.”
VISIE MAGAZINE
15
Dichter bij de klant De regio Groningen bloeit. Langzaam maar zeker en met overtuiging komt ze de recessie te boven. De Rabobank ziet, is betrokken en ondersteunt.
“W
ij merken overduidelijk dat
zitten veel en mooie ICT bedrijven”, aldus
de introductie van de Rabo
Dat persoonlijke contact uit zich onder
de economie in het noorden
Peter Schey, directeur Bedrijven van
GroenHypotheek, die sinds 15 december
meer in de zogenaamde 'Marktteams'.
weer aantrekt”, zegt Jan
Rabobank Stad en Midden Groningen.
2016 beschikbaar is voor mensen die een
“Doel is om daarmee de dienstverlenging
Loeters, directievoorzitter van Rabobank
“Deze sector groeit in Groningen en dit
duurzame nieuwbouwwoning kopen met
dichtbij te houden met bekende Rabo-
Stad en Midden Groningen. “Een herstel
heeft mede geleid tot de community
een Groenregeling.”
gezichten die in ons werkgebied wonen en
dat een positieve weerslag heeft op vrijwel
Noordelijke Online Ondernemers (NOO).
alle sectoren in de regio. Van een opnieuw
Verder speelt de Hanze Hogeschool met
De relatie tussen klant en bank had en
de regio is voor de Rabobank heel belang-
florerende woningsector tot de transport
haar strategische thema
heeft voor de Rabobank de hoogste priori-
rijk. Met de Marktteams laten wij letterlijk
en detailhandel.”
'Ondernemerschap' goed in op de werkge-
teit. Schey: “Bankzaken worden in toene-
zien dat wij midden tussen de mensen
legenheid in het noorden. Er zijn veel star-
mende mate geautomatiseerd en online
staan, dichter bij onze klant. Werknemers
Voor dit laatste geldt wel dat er een ver-
tups in Groningen die wij ondersteunen in
geregeld. Dit levert snelheid op. Wij kun-
van de bank draaien zowel zakelijk als
schuiving plaatsvindt. “De niet-gespeciali-
hun eerste stappen. Zo zijn wij onder
nen bijvoorbeeld MKB ondernemers met
particulier mee in de teams zodat de klant
seerde retailers hebben het zwaar. Kijk
andere vertegenwoordigd in The Big
een goed plan binnen één dag duidelijk-
in één keer volledig wordt bediend. Een
naar de teloorgang van V&D en de
Building en het Launche Café, die zich
heid bieden over hun financieringsaan-
deel van de ledenraad (klanten van de
Bijenkorf die uit de stad Groningen zijn
richten op innovatieve startups.”
vraag. En kunnen wij een hypotheek bin-
bank) ondersteunt de marktteams door
werken”, aldus Loeters. “Betrokken zijn bij
nen een week realiseren. Wij onderkennen
hun rol in de netwerken. Wij hebben een
handel gaat het daarentegen steeds beter.
“Verder participeren wij in diverse projec-
absoluut het voordeel van automatiseren,
zeer geslaagde pilot gedraaid in Veendam
Al moet daar wel aan worden toegevoegd
ten, zoals 'Perspectief Groningen 2025',
maar vergeten niet dat er altijd een even-
waarbij de klanttevredenheid gestegen is.
dat bedrijven die ook de stap naar online
waarin wij ons vooral richten op
wichtige balans moet zijn tussen een digi-
In 2017 breiden wij de marktteams uit
ondernemen hebben gezet, het aanzienlijk
'Groningen Werkt'. Zo hebben wij vanuit
taal en persoonlijk contact.”
naar Groningen en Hoogezand.”
beter doen.”
dit project werkzoekenden geplaatst bij
vertrokken. Met de specialistische detail-
bedrijven en wordt er een ontwikkelfaEen sector die het wonderbaarlijk goed
briek gebouwd op het Zernike. Daarnaast
doet in Groningen is de ICT. “In deze regio
zetten wij in op duurzaamheid. Actueel is
PETER SCHEY EN JAN LOETERS RABOBANK
VISIE MAGAZINE
16
‘Groningen verdient meer. Veel meer’ Zorg voor de toekomst en de kwaliteit van het bestaan. In de wereld van de farmaceutica is wat dat betreft al veel terrein gewonnen, maar er ligt nog een wereld open. QPS helpt méé de stappen op dit delicate terrein te zetten en kiest met haar locatie heel bewust voor de stad Groningen.
“Q
of drie door mogen naar de laatste ronde.
worden. De regio zit vol slimme mensen.
afhankelijk van kennis uit andere delen
staat van de geneesmiddelen-
Hoe sneller er uitsluitsel is, hoe beter. Tijd
Er lopen hier programma's en projecten
van Nederland. We hebben ook werkne-
industrie,” begint Marc
is geld.”
die baanbrekend zijn en die de regio pro-
mers uit het buitenland, die het hier ver-
minent op de kaart zetten. Waar komt de
volgens zo naar hun zin hebben dat ze blij-
PS is een bedrijf dat in dienst
Thouin, directeur van QPS Nederland. “Wij ontwikkelen en maken zelf geen
“Nederland blinkt uit door een goede en
Nobelprijswinnaar Feringa ook alweer
ven. Waarmee ze het gebied verrijken met
geneesmiddelen, maar we staan wel langs
transparante wetgeving. Er lopen directe
vandaan? Juist ja. Ik bedoel maar.'
hun kennis en kunde.'
de zijlijn bij alle stappen dat een medicijn
lijnen naar de medisch-ethische commis-
doorloopt. Van de eerste ontdekking tot
sies, die vlot en kritisch een terugkoppe-
“Het is bijna een voorrecht om in zo'n
Thouin plaatst één kanttekening: er mag
en met de registratie en de patiënten-
ling geven ten aanzien van nieuwe aan-
dynamisch gebied te mogen functioneren.
naar zijn idee wel wat meer geïnvesteerd
markt.”
vragen en protocollen. Daar moet het
We zien het dan ook als onze taak de regio
worden in de gezondheidszorg en in het
onderzoek het van heb-
bijzonder het medicijnon-
In Nederland opereert QPS –waarvan het
ben. Snelheid, die echter
derzoek. “Nemen we
hoofdkantoor in Delaware, Amerika staat–
nooit ten koste gaat van
Duitsland als vergelijking,
binnen drie segmenten. Thouin:
de veiligheid en de kwali-
daar hebben ze de ambitie
“Bedrijven komen bij ons met een kandi-
teit.”
om tien procent van het bruto binnenlands pro-
daat medicijn, in welk stadium van ontwikkeling dan ook, om te laten onderzoe-
En waarom specifiek
duct (BBP) te gebruiken
ken wat de reactie op het gebruik van het
gekozen voor Groningen?
voor Research &
betreffende middel kan zijn. Wij beginnen
“We zitten hier naast het
Development. In
veelal met een klinisch onderzoek in een
UMCG - het grootste zie-
Nederland is dat maar
traject dat wij 'First-in-Man' noemen. De
kenhuis van Nederland -
twee procent. Bar weinig.
kandidaat medicijnen worden onder zeer
vlakbij de
Nederland - en vooral de
strenge controle toegediend aan vrijwilli-
Rijksuniversiteit
regio Groningen - verdient
gers. Ondersteund door verschillende
Groningen en we maken
meer. Veel meer.”
teams en specialisten wordt gekeken wat
onderdeel uit van het ‘Life
de effecten zijn op de mens. Gedurende
Cooperative’ en ‘Healthy
dit klinisch onderzoek worden er bloed- en
Aging Network’. We zijn
urinemonsters afgenomen die geanaly-
omringd door mensen uit
seerd worden: hoeveel van het kandidaat
diverse relevante discipli-
medicijn vinden we terug in het menselijk
nes en expertises, waar we
lichaam en welke stoffen in het lichaam
altijd een beroep op kun-
veranderen als gevolg van het toedienen
nen doen. Voor rugge-
van het medicijn.? Wordt het medicijn
spraak en voor advies. En
goed opgenomen en afgebroken, gaat het
mocht er in een zeer uit-
naar het orgaan waar het nodig is, hoe
zonderlijk geval iets voor-
lang blijft het zijn werk doen?”
vallen, dan staat er direct een team specialisten
Veiligheid en protocol staan in het hele
klaar.”
ontwikkelingstraject voorop en de regi-
MARC THOUIN QPS
stratieprocedure van een nieuw medicijn
“We voelen ons
kan daarom jaren in beslag nemen.
thuis in de regio.
Waarbij de vraag gesteld kan worden:
De mensen zijn
waarom kiest een van oorsprong
trouw, vriendelijk,
Amerikaans bedrijf voor een vestiging in
trots ook en accep-
Groningen? “In veel landen regeert de
teren de rol die ze in het testtraject heb-
houden en uit te breiden. Dat is goed voor
macht van de bureaucratie. Protocollen en
ben. Als ik kijk naar de studenten die uit
de regio en het is goed voor ons. Wij zijn
goedkeuringen lopen onnodig over tien-
alle windstreken hier neerstrijken voor
immers afhankelijk van de bereidheid van
tallen schrijven. Dat werkt traag, iets
het onderwijs en hoe de stad ze met open
de vrijwilligers om deel te nemen aan
waarop de geneesmiddelenindustrie abso-
armen opneemt, dan dwingt dat bij mij
onderzoeken. En we zijn altijd op zoek
luut niet zit te wachten. Bedenk wel dat
respect af. Er is van beide kanten geen
naar mensen die ons team kunnen ver-
we het hebben over het testen van dui-
enkel gevoel van weerstand, maar men
sterken. Veel van onze medewerkers
zenden medicijnen, waarvan er maar twee
verkent samen het pad dat gelopen kan
komen uit de regio en we zijn daarom niet
mede op de kaart te zetten, te
VISIE MAGAZINE
17
Terug naar de bron met hoogwaardige toepassingen Nedmag in Veendam is in 1981 ontstaan als uitvloeisel van het Herenakkoord. De koers wordt steeds verder verlegd, van eindproduct naar grondstoffen voor hoogwaardige toepassingen in food, feed en health. Terug naar de bron van het bestaan, duurzamer en beter. BertJan Bruning over z’n omgeving, de zuiverheid van Zechsteinzout en waardecreatie.
’t
waterzuiveringsinstallaties. Schoon drinkwater wordt steeds meer een mondiaal vraagstuk en door toevoeging van magnesiumhydroxide ontstaat struviet, dat het afvalwater compacter maakt waardoor dat makkelijker gescheiden kan worden van het water. En in de papierindustrie worden tot nu toe vooral chemische producten gebruikt om te bleken; door vervanging door magnesiumhydroxide kun je net zo goed bleken, alleen veel goedkoper en schoner.”
Veendamse magnesiumzout is 225 miljoen jaar terug
Zo worden er steeds vaker toepas-
gevormd en maakt deel uit
singen ontdekt voor de verschillen-
van een omvangrijke hoeveelheid
de productgroepen van Nedmag.
zout onder noordelijk Europa, beter
“Je hebt natuurlijk andere bedrij-
bekend als het Zechsteinzout.
ven nodig in al die toepassings-
Alleen in Veendam en omgeving ligt
markten en zo worden we met
het relatief dicht onder de opper-
Veendam steeds meer een magnesi-
vlakte op zo’n 1.500 meter diepte. En
umhub in deze omgeving.”
dat magnesiumzout is bovenal van een subliem zuivere kwaliteit, waar-
“Naast die projecten zijn we in
van steeds vaker het bewijs gele-
gesprek met onder de gemeente en
verd wordt dat het voor het welzijn
woningcorporaties om te kijken
van mens en dier van groot belang
waar we een deel door ons geprodu-
is.
ceerde energie kunnen inzetten. Er ligt nu een plan voor het transpor-
Pas eind zeventiger jaren wordt tij-
teren van warmte via zoutplaten
dens gaswinning het magnesium-
als verwarming onder een nieuw
zout ontdekt, maar waarde
schoolcomplex. Het oude model
had het nog niet. In 1983
van het Herenakkoord krijgt zo
wordt het Herenakkoord gesloten waar uit voortvloeide dat met de winsten van de gaswinning in het noorden werkgelegen-
BERT JAN BRUNING NEDMAG
heid gecreëerd zou worden.
weer een nieuwe dimensie, omdat omdat DBM een loodzwaar product is en ;
we en die andere bedrijven groeien en in
andere producten lichter, eenvoudiger en
de omgeving weer zorgen voor synergie
makkelijker in kleinere hoeveelheden te
door lokale inkoop. Vergeet niet, wij
transporteren zijn. Met de bulkproductie
exporteren negentig procent van onze
van het compacte DBM is veel energie
handel, maar dat komt voor veruit het grootste deel hier weer terecht.”
De basis van Nedmag wordt gelegd, de
dier van steeds groter belang geacht
gemoeid, veel meer dan met producten
winning van magnesiumzout gestart. Het
wordt.”
zoals magnesiumchloride, calciumchloride en magnesiumhydroxide. Juist voor die
Talent naar de regio
al omgezet werd in doodgebrand magnesi-
“De wetenschap ontdekt in toenemende
productgroepen is meer en meer belang-
De relatie van Nedmag met verschillende
umoxide of DBM, een vuurvaste, zeer
mate de waarde en de toepassingen van
stelling, zeker in combinatie met de zeer
universiteiten is ook zichtbaar op andere,
compacte en loodzware grondstof voor de
zuiver magnesiumzout en de vraag naar
zuivere samenstelling van het Veendamse
maatschappelijke vlakken. Zo draagt het
vuurvaste ovens in staal- en kalkindustrie.
magnesiumzoutproducten neemt wereld-
Zechsteinzout.”
Nedmag Fonds met tweehonderdduizend
Daarnaast produceert Nedmag verschil-
wijd toe. Voor Nedmag betekent het we
lende andere stoffen uit magnesiumzout,
langzaamaan omschakelen van bulkpro-
“Mest bijvoorbeeld kun je injecteren met
Lifelines- onderzoek en stimuleert het
die gebruikt worden als boorspoelingpro-
ducten als DBM naar steeds meer specia-
magnesiumchloride, waardoor je een aan-
fonds ook lokaal en regionaal aan het ver-
ducten in gas- en olie industrie, als bleek-
listische producten. Dat vergt een ander
zienlijk deel van de gasvorming verlaagt,
enigingsleven, cultuurinstellingen en
middel voor papierpulp en stof- en glad-
bedrijf op ieder niveau, een bedrijf dat
het aandeel fosfaat verlaagt, dat je na dro-
onderwijs. Daarnaast wordt op dit
heidsbestrijding.
steeds meer kennis genereert en waar de
ging weer kunt gebruiken als mest voor
moment een Nedmag Experience center
nadruk komt te liggen op het leveren van
het land. Doordat je een magnesiumrijke
voorbereid, waarmee het bedrijf de
hoogwaardige en duurzame producten die
mest uitrijdt over het land, heeft dat een
belangstelling voor haarzelf inzichtelijk
“Door veranderingen op de mondiale
bijdragen aan gezondheid en welzijn.
positieve uitwerking op de grassen, die er
maakt voor de wereld om haar heen als
markt, de winning van zout in onder
Samenwerking met bijvoorbeeld
sterker en gezonder door worden en dat
een bedrijf dat van belang is voor produc-
andere China tegen veel lagere prijs en de
Rijksuniversiteit van Groningen,
gras is weer beter voor de koe, die op z’n
ten in de food, feed en health- markt.
afnemende markt van olie-en gas, is bij
Wageningen Universiteit en allerlei bedrij-
beurt gezondere melk levert.”
Nedmag het besef en de noodzaak
ven uit verschillende sectoren wordt
gegroeid om het productaanbod te veran-
steeds belangrijker.”
zout wordt na intensieve bewerking voor-
Wetenschappelijke waarde
deren. We zijn ons al meer gaan toeleggen
euro per jaar aan onder andere het
“Als we talenten naar deze regio willen “Calciumchloride dat we voorheen als
halen, moeten we laten zien wat we doen
boorspoelmiddel in de olie- industrie gele-
en waarom wij en deze regio voor hen
op de levering van producten aan de voe-
Sterker gras, zuiver water
verd werd, wordt inmiddels door een grote
relevant kan zijn; we zijn daarin niet
dings- en cosmetische industrie en die lijn
“De omschakeling van ver-van-de-bron-
bierbrouwer toegevoegd aan het opge-
uniek, want ook andere regionale bedrij-
zetten we door. Onderzoek in de afgelo-
bulk naar dichtbij-de-bron- specialisme
pompte water, omdat het een hoge mine-
ven investeren daar in toenemende mate
pen paar jaar heeft ons geleerd dat hoe
betekent ook dat we in onze productiepro-
raliserende en zuiverende werking heeft.”
in. En samen kunnen we daarin een vuist
dichter we bij de bron van het magnesi-
cessen duurzamer kunnen worden en
umzout zitten, hoe waardevoller en duur-
minder energie gaan verbruiken; daar-
Nieuwe dimensie
zamer de producten zijn, omdat de wer-
naast gaan we op den duur ook in trans-
“Magnesiumhydroxide wordt steeds vaker
misch duurzaam en maatschappelijk rele-
king van magnesiumzout voor mens en
port een veel lagere foodprint creëren,
gebruikt voor het zuiveren van water in
vant bedrijf.”
maken. Het zijn allemaal stappen binnen de transitie van Nedmag naar een econo-
VISIE MAGAZINE
18
Hechten aan waarde Het begint allemaal in 1988 met de introductie van een product dat er voor zorgt dat niet langer de hele kelder blank komt te staan als er een leiding door de muur getrokken moet worden. Het product is een soort stopverf, die tegengaat dat grondwater op plekken gaat lekken waar het niet hoort te lekken. Stopaq vindt met de 'stopverf' een gat in de markt en heeft sindsdien een wereld verovert.
“J
e ziet onze mensen in de
in onze bedrijfsfilosofie. Voor elke speci-
situaties die zich in het echt kunnen voor-
De ontwikkelingen bij Stopaq verkeren
Eemshaven en bij de
fieke groep hebben we een Stopaq-pro-
doen, worden hier gesimuleerd. Van het
voortdurend in een stroomversnelling.
Merwedebrug”, zegt Frits
duct ontwikkeld, of dat nu voor de mari-
eenvoudig omwikkelen van een buis tot
“We zitten vol plannen en ideeën. Zo wer-
Doddema van Stopaq in Stadskanaal.
tieme sector is, een watermaatschappij of
het onder water -in een duikpak- aanbren-
ken we aan sensoren in het materiaal die
“Maar ook in Amerika, Rusland en Saoedi
de doe-het-zelver thuis. En alles daar tus-
gen van het product. Of hangend aan een
de PH-waarde van het staal kunnen
Arabië. In dat laatste land hebben we in
sen in.”
touw, om het werken op hoogte onder de
meten -zuur is oorzaak nummer één van
knie te krijgen. We verzorgen diverse
corrosie- zodat je altijd de conditie weet
2009 een fabriek geopend, omdat we daar sinds 2002 met veel succes verkopen en
“Mensen die bij ons werken zijn mensen
opleidingen en tonen bezoekers ons
van het object. Verder werken we aan dak-
het milieu zeer corrosief is voor de pijplei-
met verbeeldingskracht”, vervolgt
bescheiden museum, onder het motto
bekleding voor de particulier die in een
dingen. Elk probleem is voor ons een nieu-
Doddema. “Medewerkers die ideeën, de
'show and tell'. Dat is onze waarde óp de
handomdraai kan worden aangebracht.
we uitdaging om te innoveren. Zo kwam
uitwerking daarvan en de toepassingen
waarde. De klant krijgt niet alleen een
Daarnaast hebben we een zonnefolie ont-
de Shell in 1994 bij ons met de vraag of we
vóór zich zien, nog voordat ze concreet
excellent product, maar ook een goede en
wikkeld die net zo werkt als een zonnepa-
iets konden ontwikkelen tegen de corrosie
zijn. En die dat ook durven voor te leggen,
heldere instructie.”
neel, maar veel eenvoudiger is te installe-
die de buizen op hun olievelden wegvrat.
zodat we er samen mee aan de slag kun-
Het eerste waar we ons dan op richten is
nen. Bij Stopaq doen we niet aan afde-
In het kader van Maatschappelijk
op het dak en ook een bolle ondergrond is
de juiste preventieve aanpak. Daarbij den-
lingsdenken. We willen een centrum van
Verantwoord Ondernemen toont Stopaq
geen probleem; het is immers folie. Ideaal
ken we niet alleen aan de concrete oplos-
inspiratie zijn. Iedereen mag met ideeën
haar betrokkenheid met de regio waarin
voor mensen die aan de toekomst denken
sing; onze focus ligt ook en vooral op
en plannen komen, die vervolgens in test-
het bedrijf wortelt. “Het merendeel van de
en werken. Mensen zoals wijzelf.”
andere aspecten.'
ruimtes worden beproefd.”
mensen dat hier werkt, komt uit de buurt.
ren. Een beetje doe-het-zelver legt het zó
Onze afzetmarkt is de hele wereld, maar “We zijn geen fabriek die alleen maar een
Stopaq heeft op haar eigen bedrijventer-
de basis van alles is relatief klein:
product ontwikkelt, fabriceert en vervol-
rein in Stadskanaal een testveld van onge-
Stadskanaal en omgeving. We zetten ons
gens in een doosje verpakt en tegen de
veer zesduizend vierkante meter. “Alle
in de regio onder andere in voor een pro-
klant zegt 'Succes ermee'. Onze aan-
ject om kansarme jongeren aan werk te
dacht ligt vooral bij de mensen in
helpen en we steunen de Stichting
het veld. Die moeten er immers mee werken. Ons product moet daarom niet alleen een oplossing bieden, maar ook een plezier zijn om aan te brengen. Het is dan zonder risico's -je
FRITS DODDEMA STOPAQ
hebt geen speciale bescherming nodig zoals een speciaal pak, masker of een bril, en is niet giftig als je er iets van binnen krijgt-, het is volkomen schoon -gemaakt van materialen met een drinkwaterkeuring-, het is duurzaam en het is opnieuw te gebruiken. We geven een garantie van dertig jaar, maar we weten dat het gerust veel langer mee kan gaan. De slogan is niet voor niets 'Seal for Life'. Het hecht zich aan vrijwel alle objecten, laat niet los, verweert en verkleurt niet en is zelfhelend. Ontstaat er ergens een beschadiging, dan repareert het zichzelf. Een beetje op de manier zoals een wondje in je huid een korstje vormt.” Nadat de Shell -bepaald niet de minste onder de opdrachtgevers- na zeven jaar van testen met Stopaq in zee gaat, ligt de internationale markt open. “Je ziet ons overal als het gaat om corrosiewering, waterafdichting en isolatie. Denk bijvoorbeeld aan pijpleidingen, schepen, bruggen, beschoeiingen, woningen, dijken, bedrijfsgebouwen, daken en windmolens. We zetten in op alle markten. Dat vereist dat je de taal van elke markt moet verstaan én spreken. Een uitgangspunt dat ingebed is
Zorgeloos Kind.”
VISIE MAGAZINE
19
‘Conservatisme creëert een comfort zone waar mensen niet graag uitstappen’ Dirk de Haan, vestigingsdirecteur Noord-Nederland van Hof Hoorneman Bankiers is er stellig in: Nederlandse geldzaken worden gedomineerd door de grootbanken. Een gecreëerde veiligheid, waarbinnen de mens een rekeningnummer is en waar je als klant geen inspraak hebt.
“I
k heb zelf een aantal jaren in die sferen verkeerd toen ik werkte voor diverse grootbanken. Maar
echt tevreden was ik er niet. De dagen waren lang en mijn humeur begon er onder te lijden. Omdat ik een klant wilde behandelen zoals ik zelf behandeld wil worden. En dat gebeurde daar allerminst.”
DIRK DE HAAN HOF HOORNEMAN BANKIERS NOORD-NEDERLAND
“Vanuit het idee dat je je eigen kansen kunt creëren, nam ik het besluit over te
Dat kan zelfs een vorm zijn waar geen
stappen. Een stap weg van de grootban-
fysieke bank meer aan te pas komt. “Denk
ken en tegelijk een sprong dichter bij mij-
aan een betaalfunctie via andere spelers,
zelf. Ik koos bewust voor Hof Hoorneman
zoals Apple of Google. Die hebben de mid-
Bankiers. Zij zijn gespecialiseerd in Value-
delen en mogelijkheden om een betaalnet-
beleggen en werken met een eigen team
werk op te zetten dat de traditionele ban-
van analisten die met passie voor het vak
ken simpelweg voorbij zal streven. En
en continue inzet op zoek zijn naar de
naast internetaanbieders zijn er ook ande-
beste beleggingen voor de klanten van
re instellingen, zoals private bankers, die
Hof Hoorneman Bankiers.”
de markt op kunnen schudden. De ruimte is er, ze hoeven alleen de stap maar te
Hof Hoorneman Bankiers creëert met een
nemen.”
selectie van goed doorgelichte bedrijven een portefeuille waar ze een toekomst in
Maar zijn wij, als klanten, klaar voor die
zien. “Wij werken alleen aan de creditzijde
metamorfose van bankieren? De Haan:
van de lijn –dus geen hypotheken en
“Daar ben ik van overtuigd. Er is een gene-
financieringen– en hebben een solvabili-
ratie die opgroeit met alternatieven, wat
teit van ruim dertig procent, daar waar
zich onder andere uit in een toenemende
grootbanken niet verder komen dan vijf-
vraag naar het ambachtelijke en het duur-
tien procent. En, vrij uniek in de wereld
zame. En vooral naar openheid en trans-
van private banking, Hof Hoorneman
parantie. We eten meer biologisch, we
Bankiers beschikt over een bankvergun-
gaan over op andere vormen van energie-
ning.”
winning, we maken onze woningen energieneutraal. Voor de generatie die opgroeit
Traditie versus vooruitgang, conservatief
met dat gedachtegoed, is de keuze voor
denken versus openstaan voor nieuwe
het niet-conservatieve allerminst vreemd.
ideeën. Volgens De Haan worstelen veel
Ambachtelijk werken en een persoonlijke
grootbanken met dit dilemma en hebben
benadering waarbinnen de klant een
ze de neiging vast te houden aan solide
eigen mening en visie kwijt kan, is voor
verankerde, maar achterhaalde waarden.
hen én voor ons vanzelfsprekend.”
“Conservatisme creëert een comfort zone waar mensen niet graag uitstappen. Maar
“Ik zeg vaak: 'Wij verkopen vertrouwen'.
is conservatisme wel zo verstandig, gelet
Dat lijkt een cliché, maar is het allerminst.
op het recente verleden van menige grote
Vertrouwen in veiligheid, deskundigheid
bankinstelling? De economische crisis die
en persoonlijke benadering is iets dat
in 2008 als vanuit het niets leek te komen
tegenwoordig vaak alleen nog maar
en het bankwezen op haar grondvesten
ergens in de herinnering een bel doet lui-
deed schudden, heeft ons doen inzien dat
den. Het zijn waarden uit een ver verle-
het tijd is voor een nieuwe generatie ban-
den. Nieuwe relaties komen bij ons omdat
kiers. Een generatie die het aandurft uit
ze op zoek zijn naar een nieuwe definitie
de comfort zone te stappen en die kiest
van die waarden. Deze mensen verwelko-
voor een andere, moderne vorm van ban-
men wij graag; mensen met een visie en
kieren.”
een brede kijk op de werkelijkheid.”
VISIE MAGAZINE
20
‘Verantwoordelijkheid kun je niet afwentelen op een computer’ Ze zijn tevreden met wat ze tot nu toe hebben bereikt, maar een creatieve geest staat nooit stil. Daarom is de blik immer voorwaarts gericht. Dat gaat gepaard met een stukje stabiliteit én met veranderingen binnen het bedrijf. Foto: Fotoshootz / Sita Welles-Koning
D
ie laatste wordt vertegenwoordigd door Bert Garlich, die per begin december 2016 Gerrit
Baarda is opgevolgd als directeur van ZiuZ. Na een succesvolle groei via de in nauwe samenwerking met klanten ontwikkelde producten voor de forensische politiewereld en de apothekersmarkt, heeft het bedrijf een zodanige omvang bereikt dat daar een andere bedrijfsvoering en bedrijfsleiding voor nodig is. “Ik ben blij en trots dat ik het bedrijf heb kunnen opbouwen”, vertelt Gerrit. “Maar ik ben er ook achter gekomen dat ik het minder leuk vind om veel tijd kwijt te zijn met managen. Ik wil weer al mijn energie kunnen steken in het vanaf nul ontwikkelen van nieuwe producten. In de nieuwe situatie heb ik mijn handen weer volledig vrij.” “Wat overigens niet wil zeggen dat Gerrit uit het bedrijf verdwijnt”, aldus Bert. “Integendeel. Hij neemt een deel van het bedrijf 'op sleeptouw' mee naar een nieuwe toekomst. Een toekomst die voor een belangrijk deel ligt in de Smart Health. Als ZiuZ zijn we gespecialiseerd in het digitaal verwerken van enorme hoeveelheden beeldmateriaal, waarbij we ons vooral richten op de (zeden)politie en de discipline van apothekers. Dat blijven we doen, maar met Smart Health
BERT GARLICH GERRIT BAARDA ZIUZ
daarentegen de juiste programmatuur meegeeft en het correct traint, kun je er fantastische resultaten mee bereiken die het mensenlijk handelen enorm verlichten
zetten we een vervolgstap.” Baarda. “Software met een bijna te ver-
wen te hebben in de technologie.
en ondersteunen. Repeterend werk over-
“Bij Smart Health moet je denken aan de
waarlozen foutmarge, die nooit moe en
Technologie is echter feilbaar, juist omdat
nemen zoals het doornemen van scans of
massa beeldmateriaal die een arts moet
afgepeigerd wordt en die niet moppert op
ze door mensen wordt ontwikkeld.
ander beeldmateriaal is daar zoals eerder
verwerken. Neem bijvoorbeeld een MRI
het dagenlang verrichten van repeterende
Kunstmatige intelligentie is een prachtig
gezegd een goed voorbeeld van, evenals
scan. Dat zijn honderden foto's die de arts
werkzaamheden. De specialist houdt alle
ding, maar inherent aan het begrip is het
het analyseren van monsters, het verwer-
voor één enkele patiënt moet doorlopen
tijd over voor waar het hem of haar wer-
niet 'echt'. Alle kennis is er in gestopt door
ken van een enorme hoeveelheid data van
op zoek naar een eventuele afwijking. Op
kelijk om begonnen is: de patiënt. Er blijft
mensen.De verantwoordelijkheid kun je
een andere planeet of het monitoren van
zich geen probleem, maar die arts heeft
meer tijd over voor persoonlijk contact,
niet afwentelen op een computer. Als er
een patiënt. Wij willen met onze software
twintig patiënten op een dag en maar tien
voor het ontwikkelen van een behandel-
een fout ontstaat -een zelfrijdende auto
iets bieden dat de mensen verrijkt, iets dat
minuten de tijd om elke MRI door te plui-
plan en voor het managen van bijwerkin-
die met de bestuurder aan de haal gaat,
zorgt voor impact in de wereld. Dáár ligt
zen. Veel te weinig tijd dus en altijd het
gen.”
verkeerde pillen die in een doosje worden
onze ambitie. Vanuit deze filosofie nemen
gestopt, onjuiste etikettering- dan wordt
we vol vertrouwen de volgende stap in de toekomst.”
risico dat in de haast iets essentieels over het hoofd wordt gezien. Met alle rampzali-
Een softwareprogramma dus dat een deel
dat breed uitgemeten in de media en dient
ge gevolgen van dien.”
van de menskracht overbodig maakt.
het bedrijf zich publiekelijk te verant-
Waarmee de vraag relevant is of de tech-
woorden. Je moet dus altijd voorbereid
“In nauwe samenwerking met medische
nologie de mens op den duur geheel gaat
zijn op een goede uitleg voor wat je doet,
specialisten ontwikkelen we software die
vervangen. “Dat kan niet en ik denk ook
waarbij je je niet kunt verschuilen achter
razendsnel door al die scans heen loopt op
niet dat we dat moeten willen” aldus
zoiets als kunstmatige intelligentie.”
zoek naar afwijkingen”, vervolgt Gerrit
Garlich. “We lijken een rotsvast vertrou-
Baarda: “Als je een softwareprogramma
VISIE MAGAZINE
21
De magische wereld van led: programmeren met licht Wat je niet kunt leren, moet je ervaren. Technologie en elektronica hebben alles veranderd, want led en het programmeren van licht is de standaard na twee eeuwen trouwe dienst voor de gloeilamp. Jan Adema laat z’n licht schijnen over opnieuw beginnen en ongekende mogelijkheden van led- licht voor wonen, werken en leven.
V
allemaal kleine rechthoekjes van fosfor. Eenmaal in het stopcontact blijkt het schijfje een lichtbron van ongekende intensiteit. “Dat is wat jij ziet als ‘lamp’ op de foto’s. Het zijn in werkelijkheid allemaal van dit soort schijfjes of strips waarop een hele serie van die kleine rechthoekjes wordt gemonteerd die samen worden aangestuurd en intens licht geven. En daaromheen zit ruimte voor de koeling, want vergis je niet, het genereert ook veel warmte.”
raag hem waarom hij doet wat hij
De techniek van combinaties van licht uit-
licht, gebaseerd op het ene licht dat ons
doet en hij raakt in vervoering
stralende diodes, dat is led op z’n Hollands
kennis verschaft: de zon. Licht is de basis,
over ‘t licht. Jan Adema is het
gezegd. Een uitvinding uit alweer 1927 die
lampen zijn toegevoegde waarde.” Hij is
“Behalve het volledig, goed en functioneel
licht, mag je gekscherend zeggen. “Licht
pas in 1962 voor het eerst doorbrak, maar
trots, trots op het feit dat alles wat hij
uitlichten, bespaart de NHL met onze
kun je niet leren, je moet het ervaren.” Al
het zou nog jaren duren voor de markt het
levert ‘gewoon hier’ bedacht, geprobeerd
nieuwe led- technologie maar liefst vijftig
dertig jaar staat hij er mee op en gaat er
omarmde, omdat pas in 2005 ook het blau-
en gemaakt wordt. “Ik ben weer klein
procent energie en hebben deze lampen
mee naar bed. Van winkelvloer in hartje
we led werd uitgevonden en gefabriceerd.
begonnen en dat blijft het ook, want dat
een levensduur van 80.000 uur. Dat is
Leeuwarden tot indrukwekkende produc-
En dat was het eerste moment dat het
past in het nu. Laat iedereen doen waar
mogelijk met led, het is ongekend!”
tielocaties van Friesland Campina in
hele kleurenpallet van licht gemaakt kon
hij goed in is en werk samen waar je
Afrika, voor Jan Adema is led- licht het
worden zoals we dat gewend waren. “Met
elkaar kunt versterken.” En zo werkt de
“Zonlicht heeft een enorme invloed heeft
levensechte bewijs dat het de basis vormt
licht van gloeilampen waren we gewend
lichtontwerper met dertig jaar lichterva-
op ons gestel, niet voor niets ervaren veel
voor comfortabel wonen, werken en leven,
aan het hele spectrum van temperaturen
ring samen met jonge techneuten op elek-
mensen de winter als een lastige tijd. De
omdat de zon nu eenmaal niet altijd en
en lichttonen, met led kunnen we dat pas
tronicagebied, omdat daar het wezen van
intensiteit van licht is ook heel bepalend,
overal en zeker lang niet altijd binnen
sinds kort en dus hebben nogal wat men-
led ligt. “Zoals je geluid kunt mengen in de
niet alleen voor ons welzijn, voor hoe we
schijnt. “En het mooie is dat we dan niet
sen nog steeds de idee dat led- licht ‘koud’
muziek, zo kunnen we nu licht mengen en
ons voelen, welke sfeer we beleven; het is
met hele vrachtwagenladingen lampen
is. Die tijd licht echt achter ons, we kun-
mixen op ieder gewenst moment in iedere
medebepalend voor ‘t resultaat op een
naar Afrika gaan, nee hoor, het past op
nen nu voor maar liefst 96 procent de
ruimte. Verlichting is programmeren
werkplek. We hebben dat laatst weer
een paar pallets bij elkaar. Weet je alleen
kleuren van het spectrum mengen, dus
geworden, dus je moet de basis en de
ondervonden bij een productiebedrijf,
al wat dat bespaart?”
ook warmte en sfeer zijn volledig in led te
waarde van verlichting begrijpen en de
waar de foutmarge omlaag ging nadat we
vangen, zelfs kaarslicht.”
techniek beheersen om het uit te voeren.”
de oude verlichting hadden vervangen door led- lampen volgens een optimale
Eind jaren tachtig ziet hij tijdens z’n eerste
lichtplan.”
baan bij Van der Heide in Kollum een
In 2011 begint Adema in Leeuwarden z’ n
“Zal ik je laten zien wat het is?” Adema
advertentie staan voor Artilite. Het raakt
start- up IdFrm. “Van idee naar vorm op
heeft z’n projectfoto’s laten zien van de
hem. “Geen idee waarom, maar de tekst en
basis van het allesbepalende, het licht dat
nieuwe volledig duurzame verlichting in
“Er ligt een wereld open. Dat is het heerlij-
het idee hadden voor mij iets magisch.” De
we allemaal nodig hebben. Werken aan
de Leeuwarder schouwburg De Harmonie
ke aan nu, als je de ervaring en inhoud
sollicitatie bepaalt z’n loopbaan in het
en van de enorme studiezaal van de
hebt van dit vak en je kunt samenwerken
toen nog klassieke licht en bijbehorende
Noordelijke Hogeschool in Leeuwarden.
met anderen, kun je prachtige dingen
Hij toont een CD- schijfje voorzien van
doen. Ervaar het, zou ik zeggen!”
architectuur. Artilite betekende voor Jan Adema een “vak mogen leren” en ondernemend als hij is, nam hij na enkele jaren het bedrijf over en voegde er Raak Architecture en Indoor aan toe onder de paraplu van het toen befaamde Centrum voor Lichtarchitectuur in Drachten. Z’n licht, levenswerk en pensioen spatten uiteen na diepe onmin in Drachten binnen het centrum en Adema begint opnieuw, de loutering van vallen en opstaan begint. “Niet bij de pakken neer zitten, dat doe ik niet. Ik ben weer opnieuw begonnen en weet je, het bevalt me uitstekend. Ja, het heeft pijn gedaan, het duurde wel even voor ik dat gevoel weer kwijt was.” “Al in 2003, 2004 was ik gefascineerd door led- technologie en voelde ik dat het de lichtwereld op z’n kop zou zetten. Daar heb ik aan vastgehouden en het grote verschil met klassiek licht, is dat technologie en elektronica bepalend zijn geworden, het is echt ongelooflijk wat er in de afgelopen jaren is gebeurd en waar het naar toe gaat.”
JAN ADEMA IdFrm
snoer en adapter, met op de achterzijde
VISIE MAGAZINE
22
Aanpak van antibioticaresistentie: “We zijn klaar voor de koe” Stap voor stap werken aan een natuurlijk geneesmiddel als vervanger voor niet- natuurlijke antibiotica in de veehouderij. De wil en overtuiging van een voormalig boerenzoon om een wereldwijd probleem op te lossen, begint in Friesland realistisch gestalte te krijgen. Professor Herman de Boer van Mastivax bv over vernieuwing, relevantie, duurzaamheid en samenwerking.
“W
e zijn in het stadium dat
onderzoekstraject waardoor je soms
we dierproeven kunnen
gedwongen wordt om de volgende stap te
gaan doen in de stallen
vroeg te zetten; wij kunnen de weg volgen
van de Dairy Campus.” Professor Dr.
die wij op basis van onze eigen weten-
Herman de Boer van biomedisch techno-
schappelijke bevindingen zelf goed ach-
logiebedrijf Mastivax heeft met z’n vijf-
ten.”
koppige team na jaren van laboratoriumonderzoek in het Leeuwarder Water
“Klaar voor de koe”
Applicatie Centrum van Van Hall
De eigenaardige van de koe, legt Herman
Larenstein de volgende fase bereikt in de
de Boer uit, is het grote verschil van weer-
zoektocht naar het op natuurlijke wijze
stand in het lichaam van de koe en die in
bestrijden van uierontsteking bij melk-
de uier. “Een koe is immunologisch een
koeien. “Behalve nauwgezet onderzoeks-
ijzersterk dier, een dierenarts kan gewoon
werk in het laboratorium hebben we ook
in de stal met een keizersnede een kalf uit
de stap moeten zetten om tot de dierproe-
de koe halen terwijl ze rustig staat te her-
ven te mogen komen, een langdurig
kauwen. De uier echter hangt niet alleen
traject waar beoordeeld wordt of de proeven die je wilt doen in het belang zijn van de gezondheid en het welzijn van het dier.”
HERMAN DE BOER MASTIVAX
Vernieuwend inzicht
letterlijk onder en buiten de koe en dit is Wat wij doen is zeer complex, het is
immunologisch gezien ook zo. Het
een zoektocht, het is vernieuwend
immuunsysteem van de koe heeft heel
inzichten opdoen en dat vergt tijd en
veel moeite z’n werk in de uier goed te
die tijd moeten we nemen. Het is een
doen als er een beginnende infectie is; de
doolhof, omdat je van te voren niet
concentratie van de afweerstoffen en
’n Glimlach tekent zich af op z’n gezicht.
teriën, waardoor bestrijding met antibioti-
precies weet waar je naar moet zoeken om
afweercellen is zo’n 50 keer lager dan in
“Dieren inspuiten met chemische antibio-
ca om infecties te verhelpen steeds min-
tot de oplossing te geraken. Ik ben heel
haar bloed ; de immuuncellen hebben veel
tica zijn we als normaal gaan beschouwen
der effectief zijn geworden; niet alleen bij
erg blij met het succes van al het voor-
moeite om vanuit het bloed in de uier te
en kennelijk niet schadelijk voor gezond-
dieren maar ook bij mensen. Volgens de
werk dat we in ons laboratorium hebben
komen en ze verliezen onderweg veel van
heid en welzijn, terwijl we inmiddels na
Wereldgezondheidsorganisatie (WHO)
gedaan. Nee, makkelijk is het niet, maar ja,
hun effectieve kracht. Bovendien zitten er
jaren antibiotica- gebruik kampen met de
sterven er alleen al in Europa plus de VS
ze hebben me al eens eerder gezegd dat
in een uier vier grote gaten, de spenen,
wereldwijde gevolgen van antibiotica-
jaarlijks 50.000 mensen als gevolg van
wat ik wilde, niet gemakkelijk is. Ik wil dit
waardoor de bacteriën heel makkelijk bin-
resistentie. Ik neem aan dat het systeem
resistentie, in overige werelddelen is dit
probleem duurzaam helpen oplossen, daar
nen kunnen komen.”
dat we ontwikkeld hebben uit het geneti-
getal nog hoger.
gaat het om. En in deze setting van de 3 O’s, van onderwijs, ondernemen en over-
“In ons onderzoek maken we gebruik van
een geneesmiddel wel de toets der kritiek
Herman de Boer heeft met z’n bedrijf de
heid kunnen wij ons werk uitstekend
natuurlijke antistoffen die we verkrijgen
kan doorstaan; wat we doen is natuurlijk
missie om veehouders te helpen bij hun
doen.”
uit de wei van de melk en uit biest (de eer-
en duurzaam, zeker ook omdat we de ont-
streven om minder antibiotica te gebrui-
wikkeling van de antistoffen uit het
ken voor de handhaving van de uierge-
Hij duidt daarmee op zijn samenwerking
middel dat volledig uit koe- eigen stoffen
natuurlijk materiaal van de koe, goedkoop
zondheid en het welzijn van hun melk-
op Friese grond. Hij maakt gebruik van de
bestaat. In het lab zijn we al zover dat we
en schaalbaar hebben gemaakt, dus ook
koeien. De microbioloog- biochemicus is
onderzoeksfaciliteiten en de ondersteu-
natuurlijke systemen hebben ontwikkeld
betaalbaar voor de veehouder, want die
z’n leven lang al werkzaam in de biotech-
ning van Life Sciences & Technology van
om de afweercellen van de koe instructies
nologie, eerst in de Verenigde Staten bij
Van Hall Larenstein; krijgt tweemaal per
te geven voor de vernietiging van divers
Genentech Inc. en later als oprichter van
week bloedmonsters van koeien van Dairy
mastitisbacteriën, de veroorzaker van de
onder meer Prosensa bv in Leiden.
Campus en treft nu de laatste voorberei-
uierontsteking. Daarvoor hebben we drie
sche materiaal van de koe als basis voor
willen we helpen.” De Boer groeide op in Friesland en kent
ste melk) en we werken naar een genees-
dingen om de dierproeven te beginnen in
verschillende natuurlijke methoden ont-
ontsteking, oftewel mastitis, bij melkkoei-
“Het gebruik van antibiotica is altijd te
de stallen van de Dairy Camus, en dat
wikkeld, dus als het een niet helpt, helpt
en in het veehoudersbedrijf van z’n
gemakkelijk geweest: er was een infectie-
alles met financiële steun van het provin-
het andere mechanisme wel. Dat hebben
ouders. Toen kwam mastitis zelden voor
probleem en dat bestreed je met antibioti-
ciale programma Fryslân Fernijt en SNN.
we in het laboratorium allemaal onder
en antibiotica werden toen ook nog niet
ca. Het gebruik van antibiotica is in de
De rest van het benodigde betaalt De Boer
controle, we weten hoe het hier werkt, dus
gebruikt voor vee. In de afgelopen vijf
afgelopen 5 jaren met ca. 30% verminderd,
zelf, “want ik heb de wil om het op te los-
is het nu tijd voor de volgende stap, we
decennialang zijn houders van melkvee,
maar dat is vooral door het achterwege
sen en kan het me permitteren. Het is
zijn klaar voor de koe. Dit jaar gaan we kij-
kippen en varkens, massaal antibiotica
laten van het onnodig antibioticagebruik
voor de kwaliteit van het onderzoek nood-
ken of het resultaat van ons laboratorium-
gaan gebruiken. Antibioticagebruik leidt
door veehouders. Verdere vermindering is
zakelijk en heel fijn dat er geen druk is,
werk ook werkt in de werkelijkheid van de
altijd tot het ontstaan van resistente bac-
lastiger en vergt een innovatieve aanpak.
vanuit een externe investeerder, op het
koe. en dat wordt heel spannend.
sinds z’n jeugd het probleem van de uier-
VISIE MAGAZINE
23
DBK MASTERS IN ONLINE BUSINESS
‘In deze wereld ben je kansloos als je voorzichtig bent’ Schelte Meinsma wil en gaat de wereld veranderen. “De maatschappij is toe aan een vernieuwing op technisch gebied en de middelen daarvoor staan tot onze beschikking. We balanceren met z'n allen op de grens, maar niemand durft de eerste stap óver die grens en ín dat nieuwe gebied te nemen. Ik durf dat wel en ga het ook doen.”
A
en uitgesleten regels. Uber had lak aan de
geweldig idee onderbouwd met broncodes
TCA’s van deze wereld en AirBnB vecht
en gepresenteerd op een beeldscherm, ze
overal tegen de regelgeving. En met
onvoldoende vertrouwen geeft dat daar
succes! Beide hebben ze hun markten op
een mooi toekomstig bedrijf achter kan
de kop gezet en zijn ze uitgegroeid tot mil-
zitten. Maar dat is nu eenmaal de wereld
jardenbedrijven.”
van internet; veel meer dan een bureau, een computer en een creatief functione-
Een nieuw initiatief van Schelte Meinsma
rend brein heb je niet nodig.”
is VRROOM. “De wereld van virtual reality is heerlijk nieuw, zonder allemaal benauw-
“In 2000 liep ik daar als startende onder-
de en verstikkende regeltjes. Dat appel-
nemer al tegen aan. Ik had een paar ijzer-
leert aan mijn drang om vrij te zijn. In de
sterke en goed doordachte plannen, maar
VR ben je dat. VR is overigens maar een
vond geen funding om die te realiseren.
tussenfase. We gaan in de nabije toekomst
Dat heeft mij aan het denken gezet, met
naar een Mixed Reality. Een combinatie
als resultaat 'Slimme Jongens'. Een onder-
van augmented reality -de wezentjes in
neming waar mensen die denken een
ldus Schelte Meinsma, eigenaar
willen zien. Binnen deze gerelateerde
Pokémon Go die je via je telefoon in een
goede start-up te kunnen maken met een
van DBK Masters in Online
bedrijven kun je -in een tijd waarin ont-
echte wereld ziet lopen zijn daar een goed
bedrijf dat voor tenminste zeventig pro-
Business in Heerenveen en
wikkelingen en innovaties ontzettend snel
voorbeeld van-, virtual reality -een volle-
cent online is, een plan inleveren, inclusief
Groningen, stuwende kracht achter tal
kunnen gaan- eenvoudig schuiven, losla-
dig gecreëerde werkelijkheid- en reality -
een financieringsverzoek. Een spranke-
van andere internetbedrijven in het noor-
ten of verkopen. Met steeds die stabiele
de echte werkelijkheid-.”
lend idee alleen is voor mij echter niet vol-
den en last but not least Fries in hart en
basis van de harde kern. Het is een
nieren. De eer, trots en het opportunisme
bedrijfsfilosofie die de basis van ons suc-
Voordat het zover is, moeten er nog de
soon die er achter zit. Ben je een goed
van zijn Friese roots vormen, naar eigen
ces vormt.”
nodige stappen worden genomen. “En die
ondernemer en heb je een uitgecijferd
kunnen het best in Heerenveen en
plan dat klinkt als een klok -cijfers vertel-
zeggen, de kern van zijn succes. “Ik durf
doende; ik kijk ook en vooral naar de per-
het en ik doe het”, vervolgt Schelte. “En
“Het meest uitdagende vind ik disruptive
Groningen genomen worden. We hebben
len immers alles- dan kunnen we dat
disruptive denken is daarbij het sleutel-
bezig zijn, in combinatie met technisch
hier de grootste concentratie aan internet-
honoreren met een financiering. Maar ben
woord.”
pionieren. De wereld veranderen betekent
bedrijven, allemaal mensen met geniale
je een ondernemer vol mitsen en maren
tegen de gevestigde order schoppen en je
ideeën, maar met onvoldoende financiële
die niets durft en bang is om grote stap-
niet laten afschrikken door de ingeslepen
armslag om die ideeën de ruimte te geven.
pen te nemen? Dan kunnen en willen we
“Disruptive denken is wars van het traditionele. Taxibedrijf Uber is daar een goed
Daardoor komen veel prima plan-
niets voor je betekenen. In deze wereld
voorbeeld van. Het WeChat systeem
nen niet of nauwelijks van de
ben je kansloos als je voorzichtig bent.”
dat in China wordt gebruikt is een andere succesvolle exponent. Naast berichten wordt WeChat ook gebruikt voor betalingsverkeer waar geen bank aan te pas komt. Dat laatste voorbeeld zou bij ons nooit kunnen slagen: wij zijn een land van wetten en regels, die stipuleren dat betalingsverkeer alleen geregeld mag worden door banken die onder overheidscontrole staan. Blockchain gaat de wereld op zijn kop zetten en wij zijn daarbij.” “Met de website testjebloed.nl strijden we voor anonieme, toegankelijke en betrouwbare bloedtests. Op het gebied van HIV en Soa’s is ons dat al gelukt. Voor darmkanker zitten we nog midden in het gevecht met de gevestigde orde. En is ook die slag gewonnen, dan liggen er nog allerlei mogelijkheden en kansen waarvoor ik graag de strijd met ze aanga.” DBK, een online business onderneming (www.dbk.nl) die werkt op basis van succes en zich laat vergoeden op basis van behaald rendement (no cure – no pay), is de 'harde kern' van het geesteskind van Meinsma. “Daaromheen hebben we veel andere, internet gerelateerde bedrijven. In de huidige tijd is dat een must, iets wat veel traditionele bedrijven niet zien of niet
SCHELTE MEINSMA DBK
grond. Banken en fondsen geven vaak geen financiering, omdat een
VISIE MAGAZINE
24
Geboeid door levensbelang en impact van datadynamiek Regionaal de groeiende datamarkt bedienen. Bijdragen aan het besef dat we keuzes moeten maken in wat we in ons leven met data willen. Else Maria van der Meulen over de voortdurende uitdaging van duurzame en vooral veilige datacenters in Friesland en waarom het goed is rolmodel te zijn.
I
“We hebben steeds meer bandbreedte
Hoe duurzaam kun je zijn? “Dat is een
nodig voor al onze data en willen meer en
voortdurende uitdaging, nog los van de
snellere data hebben– alhoewel dat voor
overheidsverplichting die we hebben om
een deel ook marketing is. Glas wordt
te besparen. Het zou geweldig zijn als we
straks net als stroom in plaats van gas een
technische oplossingen vinden om de
nutsvoorziening, maar voorlopig geldt dat
enorme hoeveelheid warmte die we pro-
nog niet voor ieder bedrijf of boerderij op
duceren, ook te gebruiken. Die warmte is
het platteland, terwijl als je alleen kijkt
laag- calorisch en dus moet je hoog- calori-
naar de toekomstige mogelijkheden om de
sche energie toevoegen om er iets mee te
zorg ook in buitengebieden op peil te hou-
kunnen. Ook met de koelingen kijken we
den, die beschikbaarheid van technologie
voortdurend naar mogelijkheden om te
en data en dus leveringszekerheid via glas,
verder besparen. De koelsystemen in
van levensbelang wordt. Het vereist een
beide datacenters verschillen iets van
grotere inspanning daarvoor te zorgen.”
elkaar, maar het basisprincipe is gelijk. Op
n 2008 opende in Leeuwarden het eer-
dat plotseling ophoudt. Daarom zijn wij
ste Friese datacenter, het idee en de
iedere dag bezig met die uitdaging om vei-
Regionale marktplaats
droom van haar vader, die met de ope-
beide locaties maken we gebruik van vrije koeling. Op de ene locatie gebeurd dit indi-
ligheid en leveringszekerheid voor onze
Is dat ook het belang van regionale data-
rect en op de andere locatie op een directe
ning postuum geëerd werd. Het was het
klanten te waarborgen en tegelijk te kij-
centers? “Ja, meer dan ooit. Het is regio-
manier. Door de systemen slim in te rege-
tweede bedrijf van Else Maria van der
ken naar mogelijkheden het duurzamer te
naal van belang dat we de infrastructuur
len kunnen we het overgrote deel van jaar
Meulen, naast het door haar vader opge-
doen.”
volledig op orde en voor iedereen beschik-
gebruik maken van deze energiezuinige
baar hebben, alleen al vanuit zekerheid,
koelmethode.
richte DataDiensten Fryslân. In 2013 nam ze het datacenter van de toenmalige
Bijdragen aan besef
Friesland Bank over en daarmee ontstond
“Het belang van data groeit in enorm
redzaamheid en duurzaamheid. Stel je
een voor Friesland uniek bedrijf, een twin
tempo, het duurt niet zo lang meer voor
voor dat onze data alleen in Amsterdam
De creativiteit van een rolmodel
data center, waar klanten de optie hebben
allerlei functies en zaken worden overge-
opgeslagen kunnen worden...Met onze
“Voor al die nieuwe technieken geldt, het
voor de hoogste vorm van veiligheid voor
nomen door technologie, we koppelen
datacenters zijn we de regionale markt-
moet eerst bewezen worden, want conti-
het onderbrengen van data in twee volle-
steeds meer aan elkaar met het Internet
plaats, waar alles dat op internet gebeurt,
nuïteit staat altijd voorop, er is een span-
dig gescheiden maar redundant met
of Things en kunnen technologie steeds
ontsloten wordt en steeds meer bedrijven
ningsveld tussen die must en de wens te
elkaar verbonden locaties via een eigen
vaker toepasbaar maken. Het is onze taak
kiezen er voor om rechtstreeks een markt-
vernieuwen. En omdat wij aan het begin
dataring.
data op te slaan en bij te dragen aan het
kraam bij ons te huren, een plekje in de
van de keten staan, zijn we ook in beveili-
besef van keuzes; willen we wel alles
cloud, of maken gebruik van diensten van
ging de eerste fysieke schakel. Steeds
weten, willen we alles wat we technolo-
een ICT-dienstenleverancier in ons data-
meer worden we onderdeel van die
Is het vanzelfsprekend dat we data elders
gisch kunnen omarmen, zijn er grenzen,
center. Wij bieden een veilige omgeving,
keten.Samen met alle andere partners kij-
onderbrengen? “Verre van. Technologisch
hoe gaan we om met verdringing en ver-
waar continuïteit in de ontsluiting van
ken we voortdurend naar mogelijkheden
zitten we in een enorme stroomversnel-
schuiving van banen onder invloed van
gegevens onze voortdurende zorg is. Als
om duurzamer worden en veilig te blijven,
ling, het belang van data groeit iedere dag,
technologie?”
Fries bedrijf passen we in de omgeving,
we moeten scherp blijven.”
Data bepalen ons leven
het belang van continuïteit en veiligheid
veiligheid en het toenemende belang van
omdat we er wonen en werken en deel uit
wordt iedere dag groter door
maken van de
“De impact van dienstverlening in een
mondialisering en digitalise-
manier waar-
dynamische omgeving maakt het leuk.
op we hier
Mijn vader was mijn voorbeeld. Door hem
met elkaar
ben ik ook met het ICT werkveld in aanra-
omgaan.”
king gekomen. Voor mij is het vanzelfspre-
ring, toch zijn er nog bedrijven die hun gegevens in het eigen bedrijf hebben staan. Met onze datacenters staan we aan het begin van de ict-
ELSE MARIA VAN DER MEULEN DATACENTER FRYSLÂN
kend om in een technische omgeving te werken en ik geloof in een goede mix van
keten; om alles te kunnen en
mensen, van typen en sexen om je heen.
veiligheid en leveringszekerheid te kun-
Het is goed om rolmodel te kunnen zijn en
nen garanderen, moet je op een knoop-
te laten zien dat in ons werk ook heel veel
punt zitten waar je je infrastructuur,
creativiteit vereist is. De spinoff vanuit
beveiliging en koeling voor elkaar hebt,
ICT naar andere bedrijfstakken is heel
anders ben je heel kwetsbaar.”
belangrijk, dus willen we bijdragen aan de uitbouw van ict- kennis en banen in
“Wat wij doen, doet er toe, dat heb ik van
Friesland zoals aan het initiatief con-
mijn vader. Bij de opening van ons tweede
nectfrl en de jaarlijkse stageplaatsen die
datacenter heb ik beelden laten zien om
we bieden aan studenten. Friesland is een
aan te geven waar we in het leven een rol
prachtig speelveld waar we mooie dingen
vervullen. Die rol is heel divers. Het begint
kunnen doen, of het nu voor Kabelnoord
bij het doen van de geboorteaangifte. Van
is of Wetsus. Het is een interessante tijd
de verwerking van patiëntendata naar alle
waar zoveel gaat veranderen dat we het
online applicaties die uw zoon en dochter
nauwelijks kunnen omvatten en wij spe-
op school gebruiken. En waar het eindigt?
len daar een groeiende rol in.”
Zeg het maar.. Als wij uitvallen, is er heel veel in het leven van mensen en bedrijven