MOOIE TUIN, WEINIG WERK
Weinig werk en veel bloemen om te plukken. Dat was de wens van de eigenares van deze voortuin in het Groningse Grootegast. Haar tuin-met-gazon ging op de schop en er kwam een bloemrijke, onderhoudsvriendelijke mix van vaste planten en siergrassen voor in de plaats.
Rechts I Annie Lania is blij met haar nieuwe tuin.
Onder I Rode zonnehoed, siergras Molinia caerulea ’Heidebraut’, Salvia nemorosa ’Caradonna’ en Heuchera.
Rechtsonder I De tuin nodigt uit tot het maken van een praatje.
20
G ROE I&BLOE I–JU LI/AUG USTUS–2016
N
a het overlijden van haar man werd het onderhoud van de grote achtertuin en voortuin met gazons Annie Lania te veel. Ze schafte een robotmaaier aan, maar in de 13 meter brede en ruim 5 meter diepe voortuin kon die moeilijk komen. Dus besloot ze daar het gazon weg te halen. ”Ik houd van bloemschikken en wilde heel graag veel bloemen in de voortuin, maar geen borders die veel onderhoud vragen.” Annie had bij Lianne’s Siergrassen, de kwekerij van Lianne Pot in De Wilp, de prairietuin gezien. ”De natuurlijke sfeer ervan sprak me erg aan.” Ze besprak met Lianne de mogelijkheden voor haar voortuin. Zo kwam er een lijst met Annies favoriete planten, niet alleen prairieplanten, maar wel allemaal soorten die passen bij de sfeer van een prairietuin. Voor een natuurlijk effect werden die in een mix door elkaar geplant. Omdat de paden goed begaanbaar moesten blijven, koos Lianne voor siergrassen die niet te veel overhangen: ”Dus niet het vedergras Stipa tenuissima, maar het pijpenstrootje Molinia caerulea ’Moorhexe’ en het vinger- 2
BORDER VAN BLADPLANTEN VOOR DROGE SCHADUW
De border in de zijtuin is gevuld met mooie bladplanten. Op deze plek is vrij veel schaduw en de grond (zand met leem) is redelijk droog. Bij de aanleg is compost door de grond gewerkt, zodat water beter wordt vastgehouden. Ook de afdeklaag van lavakorrels gaat uitdroging tegen. Tegen de muur groeit een klimhortensia, die is uitstekend geschikt voor deze situatie. Er zijn weinig soorten gebruikt, juist de herhaling zorgt voor een krachtig beeld. Op de foto hierboven is de zilverkaars Actaea ramosa ’Atropurpurea’ te zien, met daarvoor Sedum ’Karfunkelstein’ (met donker blad) en wintergroene Luzula pilosa ’Igle’. Op de achtergrond het wintergroene siergras Sesleria autumnalis en de heester Viburnum x carlcephalum. In het verhoogde vak tegen de gevel (foto linksboven) groeit Luzula pilosa ’Igle’, Sedum ’Karfunkelstein’, groengele Sesleria autumnalis en de hoge Miscanthus sinensis ’Kupferberg’. Op de twee kleine foto’s zie je links de fijne bloeiwijze van het siergras Panicum virgatum ’Heiliger Hein’ en rechts Thalictrum rochebruchianum. Op de foto links zie je de border vanaf de andere kant. G ROE I&BLOE I–JU LI/AUG USTUS–2016
21
gras Panicum virgatum ’Heiliger Hein’. Die groeien strak omhoog. Ook Sporobolus heterolepis blijft mooi compact.” Annie is heel tevreden met het resultaat. Ze kan het onderhoud goed aan: ”In maart knip ik alle vaste planten af en ruim ik het dode materiaal op. Verder hoef ik heel weinig te doen. In het groeiseizoen werk ik ongeveer een uur per week in de tuin.”
Bladplanten als accent
1
2
Vanaf de stoep loopt een grijsgeel tegelpad (passend bij de kleur van de gevel) recht naar de voordeur. Parallel aan de gevel voert een pad van donkergrijze basaltsplit naar respectievelijk de garage en de achtertuin. De plantvakken tegen de woning zijn iets verhoogd aangelegd en afgezet met grijze betonbielzen. Dit deel staat los van het prairiegedeelte. Naast het huis is nog een smalle zijtuin, met flink wat schaduw van de gevel. Hier spelen planten met mooi blad een hoofdrol, waaronder het purperklokje en Penstemon digitalis ’Husker Red’. ”Deze planten zijn aantrekkelijk van het vroege voorjaar tot in de herfst en ze contrasteren mooi met siergrassen”, zegt Lianne. ”Verder zorgen donkere bladplanten als Cimicifuga ramosa ’Atropurpurea’ en Sedum ’Karfunkelstein’ voor een pittig accent.”
Prairiemix
3
”Voor het tuinonderhoud is een uur per week genoeg”
Het type beplanting in Annies tuin noemt Lianne een ’mixprairiebeplanting’. ”Bij een dergelijke beplanting werk ik niet met een plattegrond. Het wordt namelijk veel levendiger, dynamischer en spannender als je geen vaststaand beplantingsplan gebruikt. Eerst bedenk ik een bepaalde sfeer, dan maak ik een lijst van geschikte planten. De rollen in deze tuin zijn als volgt verdeeld: Themeda triandra subsp. japonica, Molinia caerulea ’Heidebraut’ en Andropogon gerardii worden gebruikt als solitair. Echinacea, Parthenium integrifolium, Eryngium, Trifolium en Liatris zijn zogenaamde aspectplanten, die zijn visueel het sterkst aanwezig. En dan heb je nog de vullers: Thalictrum, Sporobolus en Aquilegia. Ter plekke zet ik de planten intuïtief, op basis van mijn ervaring, in een mix door elkaar. De plantafstand is gemiddeld 30 centimeter. Wel bedenk ik tot in detail de soorten en aantallen, maar het mengen en mixen mag wel wat spontaner dan in een traditionele border. De bedoeling is dat er een evenwicht ontstaat, de planten moeten het als het ware met elkaar uitvechten. Dit zorgt voor minder onderhoud. De beplanting blijft zeker tien jaar mooi, zonder dat je planten hoeft de scheuren of te verzetten.”
Vers boeket 4
5 6
De nieuwe voortuin geeft veel plezier en levert elk week een fraai boeket op. ”Het is heerlijk om uit de tuin te kunnen plukken, maar eigenlijk is de hele voortuin een boeket”, vertelt Annie enthousiast. Een van haar favorieten is Gaura lindheimeri ’Whirling Butterflies’. ”Soms zijn er exemplaren na de winter verdwenen, dan plant ik er weer een paar bij.” Een andere favoriet is Thalictrum rochebrunianum. ”Erg sierlijk.” Veel vaste planten bloeien in de zomer, maar dankzij de bloembollen zijn de borders ook in het voorjaar al mooi. Annie: ”Op advies van Lianne heb ik tussen de vaste planten Camassia (prairielelie) geplant. Dit bolgewas bloeit al in mei met stervormige, blauwe bloemen. Camassia blijft goed over en bloeit ieder jaar rijker. In
DEZE PAGINA 1 I Mix van Penstemon digitalis ’Husker Red’, Gaura lindheimeri ’Whirling Butterflies’, Eryngium yuccifolium en siergrassen. De donkere stengels zijn van Thalictrum rochebrunianum. 2 I Salvia nemorosa ’Caradonna’. 3 I Hier en daar mogen wat zaailingen in het grindpad blijven staan. 4 I Scutellaria incana vormt paarse zaden. 5 I Panicum virgatum ’Heiliger Hein’ groeit mooi rechtop. 6 I Deze mooie combinatie is vanuit de woonkamer te zien. De donkere aartjes naast Parthenium integrifolium zijn van Trifolium rubens.
RECHTERPAGINA 7 I Met betonbielzen zijn verhoogde plantbakken gemaakt. 8 I De dwarspaden zijn van donkergrijs basaltsplit. 9 I De beplanting is van alle kanten mooi.
10 I In de voortuin bloeien de hele zomer planten. 11 I Lianne Pot. 12 I Het blad van Penstemon digitalis ’Husker Red’ kleurt rood in de nazomer.
7
8
juni volgen dan de eerste vaste planten, zelfs in oktober is er nog bloei. Een voortuin met zoveel bloemen zie je niet zoveel, daarom zijn er veel mensen uit de buurt die een kijkje komen nemen. Zo heb je meteen een praatje ] en dat is erg gezellig.” Tekst en beeld MHGP/Modeste Herwig Ontwerp Lianne Pot, Lianne’s Siergrassen, www.siergras.nl
10 11
9
ZELF KIJKEN
In het kader van de Open Tuinen Estafette Groningen, een initiatief van Rayon Groningen van Groei & Bloei, is de tuin van Annie Lania op 9 juli a.s. te bezoeken. Kijk voor meer informatie en voor meer tuinen op: www.opentuinenestafettegroningen.nl.
12
G ROE I&BLOE I–JU LI/AUG USTUS–2016
23