PRAIRIEPLANTen
Deze serie ontstond in samenwerking met Lianne Pot, specialiste in siergrassen en prairietuinen. Lianne’s Siergrassen met kijktuin, prairietuin en verkoop is vanaf 21 maart 2012 weer open op do, vr en za van 9-17 uur. Tot die tijd is de kwekerij op afspraak open voor ontwerp en advies. Kijk voor meer informatie op www.siergras.nl of www.prairietuin.nl
Borders
Zonneogen, Heliopsis helianthoides ’Asahi’, in de prairietuin bij Lianne met Pennisetum orientale ’Tall Tails’.
Met veel bloeiende planten en enkele siergrassen maak je een onderhoudsvriendelijke border in prairiestijl. Lianne vertelt over haar ervaringen. Verder laten we Helianthus en Heliopsis de revue passeren. Tekst en foto’s: Modeste Herwig
Met de prairie als inspiratiebron maak je niet alleen een complete prairietuin maar ook natuurlijk ogende borders. Veel prairieplanten kennen we al als borderplant, de combinatie met siergrassen zorgt voor een natuurlijke sfeer die aan de prairie doet denken. Lianne: „Wat ik belangrijk vind bij borders in prairiesfeer is dat je planten kiest die lang hun vorm houden en die ook sterk zijn”. Bovendien moeten de planten en grassen mooie contrasten met elkaar kunnen maken en in grotere groepen rust uitstralen. Grassen zorgen voor een goede verbinding. Verder kies ik planten met ongeveer dezelfde concurrentiekracht, zo is er veel minder onderhoud nodig dan bij een gewone border.” Geschikte planten zijn zegge Carex muskingumensis ’Little Midge’, smele (Deschampsia cespitosa ’Goldtau’), vetkruid (Sedum ’Matrona’) en glidkruid (Scutellaria incana). Lianne kijkt naar fraaie combinaties voor een border in prairiestijl.
80 Bloemen & Planten
Verschillende sferen Lianne maakte voor een privétuin in Apeldoorn een ontwerp met borders in prairiestijl. Rijke bloeiers als rode zonnehoed (Echinacea purpurea) en vetkruid (Sedum ’Matrona’) zijn gecombineerd met siergrassen. Lianne: „In deze tuin heb ik een border in prairiesfeer gemaakt en een stuk met mix-prairiebeplanting. Op deze manier kun je in een tuin verschillende sferen creëren.” Een prairieachtige borderbeplanting is ook heel geschikt voor semi-openbare ruimtes, zoals bij het moderne gebouw van de bibliotheek in Dendermonde. Hier is in een ontwerp van Jan Spruyt de lage Sedum ’Karfunkelstein’ met donkergetint blad gebruikt. Lianne: „Prachtig hoe hier verschillende ‘drifts’ gemaakt zijn van grote groepen grassen en vaste planten, zoals Echinacea in groepen met Sedum en Panicum virgatum ’Heavy Metal’.”
Helianthus en Heliopsis
Vetkruid (Sedum) is geen typische prairieplant maar is wel een aanwinst voor de border in prairiestijl vanwege de late bloei en de duidelijke vorm. De dikke stengels, sappige blaadjes en platte bloeischermen contrasteren opvallend met los groeiende planten als asters en siergrassen. Geliefd is vooral Sedum ’Matrona’ met grijsgroen blad, vaak met een rood waas, en roodgetinte bloemstelen. ’Karfunkelstein’ heeft donkergetint blad en roze bloemen. ’Purple Emperor’ heeft heel donker paars blad, de bloemen zijn meer grijspaars. Lianne: „Ongelofelijk hoe mooi Sedum ’Karfunkelstein’ al vanaf het begin van het jaar is! Stevige, grote bossen met prachtig donker blad. Het is echt een favoriet van mij geworden. Sedum ’Matrona’ combineer ik graag met de nieuwe Panicum virgatum ’Kurt Bluemel’. De kleuren matchen geweldig.”
In de praktijk blijkt dat zonnebloem (Helianthus) en zonneogen (Heliopsis) vaak moeilijk uit elkaar te houden zijn. Ze zijn beide vrij hoog met wat later in de zomer gele, margrietachtige bloemen. De verschillende soorten van beide planten zijn allemaal inheems in Noord-Amerika. Deze sterke planten bloeien rijk en passen prima in een prairiebeplanting. Lianne: „Heel verrassend is het als je midden in de prairie ineens de eenjarige zonnebloem ziet staan. Helianthus komt in de prairie op allerlei plekken voor, maar meestal op rijke grond. Naast Vernonia kan deze plant erg goed als blikvanger of dominante structuurplant gebruikt worden.”
Soorten en cultivars
Aardpeer, Helianthus tuberosus
Helianthus decapetalus ’Capenoch Star’ar’
�et veel bloeiende planten en
Helianthus annuus
Helianthus maximiliani
De bekende eenjarige zonnebloem met forse gele bloemen en een groot donkerbruin hart vol eetbare zaden. Hoogte tot 4 m, bloei 7-9
Zachtgele bloemen met een klein groen tot bruin hartje, ruim 10 cm in doorsnede. Het lange, smalle blad is grijsgroen getint. Hoogte 160-180 cm, bloei 8-10
onderhoudsvriendelijke border .
Helianthus decapetalus
Helianthus tuberosus
Zeer sterke plant met smal blad en ca.10 cm grote bloemen.’Capenoch Star’ is een bekende tuinvorm. Hoogte 130-160 cm, bloei 8-10
Aardpeer of topinamboer. De aardpeer wordt gekweekt vanwege de eetbare wortelknollen. Woekert, niet aan te raden voor de siertuin. Vrij kleine gele bloemen. Hoogte 150-300 cm, bloei 9-10
enkele siergrassen maak je een
Helianthus giganteus Zeer hoge zonnebloem, meestal wordt ’Sheila’s Sunshine’ gebruikt. Lichtgele bloemen met een zwart hart. Hoogte 200-250 cm, bloei 9-10
Helianthus x laetiflorus Stijve zonnebloem. De lichtgele bloemen zijn ongeveer 10 cm groot en hebben een groen, donker verkleurend hartje. Hoogte 175-200 cm, bloei 7-10
Heliopsis helianthoides Het ruwe blad is gezaagd, de bloemen zijn geeloranje. ’Light of Loddon’ heeft gevulde bloemen. Hoogte 100-130 cm ’Asahi’ met kleine dik gevulde bloemen. Hoogte 80-90 cm (foto onder) ’Venus’ is half gevuld met een dik hart. Hoogte 90-120 cm. Bloei 7-9
Combineren De hoge gele bloeiers Helianthus en Heliopsis zijn echte blikvangers, prachtig te combineren met andere zomerbloeiers. Zet zonnebloem of zonneogen eens naast rode zonnehoed (Echinacea) of Agastache ’Black Adder’. Ook de combinatie met wat hogere siergrassen als Pennisetum orientale ‘Tall Tails’ is heel geslaagd. Lianne: ,,Ik combineer Heliopsis ook graag met Schizachyrium scoparium en Helianthus met Andropogon gerardii en goudbaardgras (Sorghastrum natans).’’
De borderachtige prairie van Jan Spruyt bij de bibliotheek in Dendermonde.
januari 2012
Vetkruid
januari 2012
Bloemen & Planten
81